case reports
DESCRIPTION
mTRANSCRIPT
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 1/35
CASE REPORT
CHRONIC KIDNEY DISEASE
Oleh :
ANNISA EKA NOVA WULANDARI
1102011032
Pembimbing :
!" #$hn%$n &'n(!(ng) S*"P
DI+AWAKAN DALA& RAN,KA -U,AS KEPANI-ERAAN KLINIK S&. IN-ERNA
.AKUL-AS KEDOK-ERAN UNIVERSI-AS YARSI
RSUD" D!" Sl'me/ ,ARU-
#UNI 201
1
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 2/35
LAPORAN KASUS
I" IDEN-I-AS PASIEN
Nama : Ny. A
No. CM : 771902Usia : 55 tahun
Jnis !"amin : P#m$uan
P%#&aan : '(u Rumah Tan))a
A"amat : !$. Su%amanah* %+amatan %a,un)o#a
Su%u (an)sa : Sun,a
A)ama : 's"am
Pn,i,i%an : SMP
Status P#%a-inan : Su,ah Mni%ah
P%#&aan : P,a)an)
Tan))a" Masu% : 20 May 2015
Ruan)an : Ru(y
II" ANA&NESIS
iam(i" ,a#i : A""oanamnsis
Tan))a" : 25 May 2015
Kel(h'n U/'m': Ssa% na/as s&a% 5 ha#i s("um masu% #umah sa%it
Ri''/ Pen'i/ Se'!'ng:
Pasin ,atan) % ' RSU #. S"amt ,n)an %sa,a#a( +om$os mntis ,an
%onta% 3* $asin su"it ,ia&a% %omuni%asi shin))a anamnsis ,i"a%u%an %$a,a ana% $asin.
Ana% $asin mnyata%an $asin mn)"uh%an ssa% na$as yan) su,ah ,i#asa%an 4 ha#i
SMRS. !"uhan mm(#at &am s("um ,atan) % #umah sa%it. Ssa% na$as ,i#asa%an
t#usmn#us* ti,a% ,i $n)a#uhi +ua+a ,an ti,a% (#%u#an) ,n)an isti#ahat atau$un $osisi
,u,u%. Ssa% na$as yan) ,i#asa%an $asin ti,a% ,is#tai (atu% ,an (unyi -h6in). Ssa%
na$as ti,a% ,is#tai ,n)an ny#i ,a,a. !"uhan "ain yan) ,i#asa%an o"h $asin yaitu $usin)
,an "mas. Pusin) ,an "mas ,i#asa%an $asin tim(u" (#samaan ,n)an ssa% na$as. Saat
,atan) % ' u,m a%#a" $a,a $asin $ositi/ %anan ,an %i#i.
Ana% $asin &u)a mnyata%an $asin mn)"uh%an ny#i $#ut s("ah %i#i atas s&a%
2 min))u SMRS* ny#i $#ut mn&a"a# % $in))an). Ny#i $#ut mn&a"a# % $un))un)* "h#*
#ahan) ,an tan)an ,i san)%a" o"h $asin ,an ana% $asin. Ny#i $#ut &u)a ti,a% (#%u#an)
,n)an (#isti#ahat. Pasin &u)a mn)"uh%an su"it (uan) ai# %+i" %i#a%i#a 1 min))u
s("um masu% % #umah sa%it* ,an -a#na u#in s$#ti th. Pasin &u)a mn)ata%an saat
2
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 3/35
(uan) ai# %+i" ,i#asa%an s,i%it ny#i ,an !n+in) ti,a% "am$ias* saat %n+in) %"ua# (atu
,an %n+in) (#-a#na m#ah ,isan)%a" o"h ana% ,a#i $asin. Ana% ,a#i $asin mnyata%an
s("umnya ti,a% $#nah mn)a"ami %"uhan s$#ti ini.
Ny#i $#ut $a,a $asin ,is#tai mua" tta$i ti,a% muntah* %a#na mua" yan)
,i#asa%an $asin shin))a na$su ma%an $asin (#%u#an). uan) ai# (sa# $a,a $asin
no#ma" ,an "an+a#.
Ri''/ *en'i/ 'h(l(:
15 tahun t#a%hi# $asin mmi"i%i #i-ayat $nya%it hi$#tnsi ,an su,ah
$#nah (#o(at % ,o%t#. o%t# mm(#i%an o(at am"o,i$in T-insta3* tta$i $asin ti,a%
#utin minum o(at yan) ,i(#i%an ,o%t# shin))a t%anan ,a#ah $asin s#in) tin))i. Tahun
2002 $asin m"a%u%an o$#asi am$utasi $a,a %a%i s("ah %i#i s(atas t"a$a% %a%i* %a#na
$asin mn)a"ami )an)#n $a,a &a#i $#tama ,an %,ua $a,a %a%i %i#i $asin.
Ri''/ *en'i/ el('!g' :
Ri-ayat $nya%it yan) s#u$a ,a"am %"ua#)a ,isan)%a".
Ri''/ Ale!gi :
Ri-ayat a"#)i suhu* ,(u* ma%anan* ,an o(ato(atan ,isan)%a".
Ke'''n S$%i'l4E$n$mi :
Pasin (%#&a s(a)ai i(u #umah tan))a ,an $asin tin))a" ,an ,i#a-at o"h ana%nya.
S("umnya %uan)an $asin $a,a tin)%at sosio%onomi mnn)ah %atas* %a#na
s("umnya $asin s"ama $n)o(atan hi$#tnsi ,an o$#asi am$utasi yan) ,i"a%u%an
$m(aya#an yan) ,i"a%u%an ,n)an +a#a umum. Tta$i st"ah ((#a$a%a"i mn&a"ani
$n)o(atan %uan)an %"ua#)a $asin mnu#un* ,an s%a#an) $asin m"a%u%an $m(aya#an
,n)an mn))una%an PJS %"as '''
An'mne%i% Si%/em O!g'n :
!u"it : Ti,a% a,a %"uhan
!$a"a : Pusin) 83
Mata : Ti,a% a,a %"uhan
3
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 4/35
T"in)a : Ti,a% a,a %"uhan
i,un) : Ti,a% a,a %"uhan
Mu"ut : Ti,a% a,a %"uhan
Tn))o#o%an : Ti,a% a,a %"uhan
h# : Ti,a% a,a %"uhan
Tho#a%s Jantun);Pa#u3 : Ssa% na$as 83
A(,omn : Na/su ma%an (#%u#an)* ny#i %i#i atas 83* mua" 83* u,m83
Sa"u#an !mih ; !"amin : Ny#i saat (uan) ai# %+i"83* u#in -a#na s$#ti th83
Mus%u"os%"ta" : Ti,a% a,a %"uhan
E%st#mitas : U,m ,i %,ua tun)%ai 83
III" PE&ERIKSAAN .ISIK
UKURAN AN-ROPO&E-RIK
Tin))i a,an : 150 +m
#at (a,an : 0 !)
M' :0 ;1*532< 2*7 !);m2 3
!a,aan i6i : mu% O=#-i)ht3
KEADAAN U&U&
!a,aan Umum : Tam$a% sa%it (#at
!sa,a#an : A$atis
T%anan a#ah : 1>0;120 mm)
Na,i : ?? @;mnit #)u"#* isi "mah
Rs$i#asi : 2> @;mnit ,an)%a"
Suhu : 4*5 C
JBP : 584 +m 2O
Sianosis : ti,a% tam$a% a,anya sianosis
4
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 5/35
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 6/35
: Bisus : Ti,a% ,i$#i%sa
: T%anan o"a Mata : Ti,a% ,i$#i%sa
T"in)a : u(an) : No#ma"
: S#umn : Ti,a% ,i$#i%sa
: S"a$ut Pn,n)a#an : Ti,a% ,i$#i%sa
: Cai#an : Ti,a% tam$a% a,a +ai#an
: Pnyum(atan : Ti,a% ,i$#i%sa
: P#,a#ahan : Ti,a% tam$a% a,a ,a#ah
i,un) : P#na/asan +u$in) hi,un) : Ti,a% tam$a%
: S$tum =iasi : Ti,a% tam$a%
: S%#t : Ti,a% tam$a%
Mu"ut : i(i# : !#in)
: an)it D an)it : Ti,a% ,i$#i%sa
: a#in) : Ti,a% hi$#mis
: Sianosis $#o#a" : Ti,a% tam$a%
: Tonsi" : T1 D T1
h# : JBP : 584 +m 2O
: !"n&a# ti#oi, : ti,a% t#a(a $m(sa#an
: !"n&a# tah nin) : ti,a% t#a(a $m(sa#an
TORAF
Co# : 'ns$%si : '%tus +o#,is t#"ihat $a,a 'CS 5 "ina
mi,+"a=i+u"a sinist#a.
: Pa"$asi : '%tus +o#,is t#a(a $a,a 'CS 5 s("ah
"at#a" )a#is mi,+"a=i+u"a sinist#a.
: P#%usi : atas &antun) %anan ,i "ina st#na"is
,@t#a 'CS 5
atas &antun) %i#i $a,a ina a@i"a#is
ant#io# 'CS 5
atas $in))an) &antun) $a,a "ina
6
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 7/35
$a#ast#na"is sinist#a 'CS 2
: Aus%u"tasi : unyi &antun) S1 < S2 mu#ni #)u"a#
: Mu#mu# 3 a""o$ S4 3
Pu"mo,$an3 : 'ns$%si : mito#a%s simt#is $a,a %a,aan statis
,an ,inamis* ti,a% tam$a% a,anya si%at#i%*
massa ,an /#a%tu# $a,a %,ua hmito#a%s.
: Pa"$asi : #mitus ta%ti" ,an =o%a" simt#is
: P#%usi : Sono# ,i s"u#uh "a$an) $a#u
: Aus%u"tasi : BS simt#is ,i %,ua hmito#a%s
: Ron%hi ; 3 h6in) ; 3
Pu"mo("a%an)3 : 'ns$%si : mito#a%s simt#is $a,a %a,aan statis
,an ,inamis* ti,a% tam$a% a,anya si%at#i%*
massa ,an /#a%tu# $a,a %,ua hmito#a%s.
: Pa"$asi : #mitus ta%ti" ,an =o%a" simt#is
: P#%usi : Sono# ,i s"u#uh "a$an) $a#u
: Aus%u"tasi : BS simt#is ,i %,ua hmito#a%s
: Ron%hi ; 3 h6in) ; 3
A(,omn : 'ns$%si : ata# no#ma"
: Aus%u"tasi : U 8 3 > @ ; mnit ,i ? %ua,#an
: P#%usi : Tim$ani ,i s"u#uh "a$an) a(,omn
: Pa"$asi : Ny#i t%an ,i %ua,#an %i#i atas.
Pm(sa#an h$a# ti,a% t#a(a
Pm(sa#an "in ti,a% t#a(a
E%st#mitas : Pu#$u#a : Ti,a% ,itmu%an
: Pt+hi : Ti,a% ,itmu%an
: matom : Ti,a% ,itmu%an
7
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 8/35
: E,ma : Ti,a% tam$a% ,ma
: Ba#iss : Ti,a% tam$a% =a#iss $a,a %st#mitas
: A%#a" : an)at
: !"n&a# )tah (nin)
A@i"a : Ti,a% t#a(a $m(sa#an
'n)uina" : Ti,a% t#a(a $m(sa#an
Pemb(l(h '!'h
A#t#i Tm$o#a"is : Ti,a% ,i$#i%sa
A#t#i !a#otis : T#a(a
A#t#i #a%hia"is : T#a(a
A#t#i Ra,ia"is : T#a(a
A#t#i mo#a"is : Ti,a% i$#i%sa
A#t#i Po$"ita : Ti,a% i$#i%sa
A#t#i Ti(ia"is Post#io# : Ti,a% i$#i%sa
I" PE&ERIKSAAN PENUN#AN,
1. EMATOO' 20 May 20153
D'!'h R(/in
amo)"o(in : )5 g!6l 12*0 D 1*0 3
mato%#it : 178 45?73
u%osit : >090;mm4 4.>00 D 10.003
T#om(osit : 21000;mm4 150.000??0.0003
E#it#osit : 2)01 9(/'69'm 4* 5*3
KI&IA KLINIK
AST SOT3 : 22 U; s;, 41 3
AT SPT3 : 12 U; s;, 41 3
U#um : 15 mg6L 15 D 50 3
!#atinin : 12)7 mg6L 0*5 D 0*9 3
P : >9 m);, 70 1103
8
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 9/35
2. EMATOO' 21 May 20153
I&UNOSEROLO,I
sA) : N)ati= N)ati=
KI&IA KLINIK
Nat#ium Na3 : 147 mEG; 1451?5 3
!a"ium !3 : ;"0 mE<6L 4.5.5 3
!"o#i,a C"3 : 111 mE<6L 9>10> 3
!a"sium Ca (as3 : 3"=0 mE<6L ?.75.2 3
4. EMATOO' 22 May 20153
D'!'h R(/in
amo)"o(in : 7); g!6l 12*0 D 1*0 3
mato%#it : 28 45?73
u%osit : 20"06mm3 4.>00 D 10.003
T#om(osit : 225.000;mm4 150.000??0.0003
E#it#osit : 2)50 9(/'69'm 4* 5*3
UR'NE
U!ine R(/in
#at &nis u#in : 1.015 1.0021.040 3
"oo, U#in : P$%i/i> N)ati/3
%osit Est#as : N)ati/
P u#in : 7.0 ?.>7.53
Nit#it U#in : N)ati/ N)ati/3
P#otin U#in : P$%i/i> ?@@@ 12*0 D 1*0 3
"u%osa u#in : N)ati/ N)ati/3
!ton U#in : N)ati/ N)ati/3
U#o(i"ino)n u#in No#ma" 0.21.03
i"i#u(in U#in : N)ati/ N)ati/3
9
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 10/35
&i!$%$*i% U!ine
E#it#osit : 45 H1 3
u%osit : 2042 H3
S" E$it" : 4?
a%t#i : N)ati/ N)ati/3
!#ista" : N)ati/ N)ati/3
Si"in,# : RNC:12 N)ati/ 3
?. EMATOO' 2? May 20153
D'!'h R(/in
amo)"o(in : 7)1 g!6l 12*0 D 1*0 3
mato%#it : 238 45?73
u%osit : 1="7106mm3 4.>00 D 10.003
T#om(osit : 201.000;mm4 150.000??0.0003
E#it#osit : 2)72 9(/'69'm 4* 5*3
Kimi' Klini
AST SOT3 : 27 U; s;, 41 3
AT SPT3 : 2? U; s;, 41 3
U#um : 1;2 mg6L 15 50 3
!#atinin : 5"0 mg6L 0.50.9 3
!o"st#o" tota" : 20= mg6L H 200 3
!o"st#o" : 79 m);, I ?5 3
!o"st#o" : 105 m);, H 140 3
T#i)"is#i, : 13= mg6L H 145 3
"u%osa a#ah Puasa : 11; mg6L 70 100 3
Asam U#at : ;"0 mg6L 2.? D 5.7 3
Ele/!$li/
Nat#ium Na3 : 14 mEG; 1451?5 3
!a"ium !3 : 5.0 mEG; 4.5.5 3
!"o#i,a C"3 : 105 mEG; 9>10> 3
!a"sium Ca (as3 : 3"=2 mE<6L ?.75.2 3
10
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 11/35
Rumus !o+%+o#/tau"t:
< 1?0 D Umu#3 F < 1?0 55 3 F 0.0*>5 < ?.445 < * m;min;1*74m2
72 @ !#atinin 72 @ 9.0 ?>
Sta) 5 o/ +h#oni+ %i,ny ,isas
''. PEMER'!SAAN E!
II" RESU&E
Pasin $#m$uan usia 55 tahun ,atan) ,n)an %"uhan ssa% na/as s&a% 4 ha#i
sm#s ,an mm(#at s&a% &am sm#s. Ny#i $#ut s("ah %i#i 83* su"it (uan) ai#
%+i" 83* (uan) ai# %+i" ti,a% "am$ias 3* hmatu#ia 3. mas 83* $usin) 83* mua"
83* muntah 83* ,mam 3.
Pm#i%saan /isi%: tam$a% sa%it (#at* CM %onta% 3* T1>0;120 mm;)*
Na,i: ?? @;mnit* Rs$i#asi: 2? @;mnit* Suhu: 4*5
0
C* : 0 !)* U,m
11
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 12/35
%st#mitas (a-ah 83* %on&un)ti=a anmis 83;83* BS %anan < %i#i* S1 S2 #)u"#*
NT a(,omn 83 ,i $#ut %i#i atas* N! CBA 3;83.
a(o#ato#ium: Anmia* : H15 m";mnit;1*74m ?*73
&ASALAH
- C! + hi$#tnsi %#onis
- Anmia #a=is
: C
III" PERENCANAAN
A" DIA,NOS-IK - U#ina"isa
- a( ,a#ah "n)%a$
- E!
- aA)
+" -ERAPI
• 'n/us 5K 8 My"on '' am$u" 20 t$m
• a#si@ 4 F ''
•
Om$#a6o" ' F ?0m) 'B• CaCO4 ' F '
• As. o"at ' F1
• Am"o,i$in ' F 10m)
• !i,min ' F '
• C/o/#a6on 2 F '
IV" PRO,NOSIS
Luo a, =itam : ,u(ia a, (onam
Luo a, /un+tionam : ,u(ia a, ma"amLuo a, sanationam : ,u(ia a, (onam
.OLLOW UP
-'ngg'l S(b9e/i> Ob9e/i> A%%e%men/ Pl'nning
20;05;1? Ssa% C! + hi$#tnsi %#onis P,; U#in Rutin
12
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 13/35
na$as* ny#i
$#ut
s("ah %i#i
atas* mua"*
$usin)*
"mas.
Anmia #a=is
s A)
Pt;
'n/us 5K 8 my"on
!i,min ' F '
T#an/s. PRC ( I >
a#si@ ' F ''
Om$#a6o" ' F '
CaCO4 ' F '
21;05;15 Ssa% na$as
ma%in (#at
st"ah ,a#i
%ama#
man,i.
!u : s( !s : a$atis
T: 220;120 mm)
N: >? @;mnit
R: 4 @;mnit
S: 45*? o C
Mata : CA 8;8* S' ;
Pu"mo: BS %a<%i*
#hon%i ; *
-h6in) ;
Co#: J ''' #)u"a#*
mu#mu# * )a""o$
A(,: U 83 N* NT 83
$#ut %i#i atas
E%st:
C! + i$#tnsi
%#onis
Anmia #a=is
Th;
O2 45 "
'n/us 5K 8 my"on
!i,min ' F '
T#an/s. PRC ( I >
a#si@ ' F ''
Om$#a6o" ' F '
CaCO4 ' F '
13
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 14/35
8 8
amo)"o(in: )5
mato%#it: 178
E#it#osit: 2)01
U#um : 15
!#atinin: 12)7
(sA) : N)ati=
-'ngg'l S(b9e/i> Ob9e/i> A%%e%men/ Pl'nning
22;05;15 Ssa% na$as
mm(#at
s&a%
sma"am.
!u : s( !s : a$atis
T: 1>0;120 mm)
N: ?? @;mnit
R: 2> @;mnit
S: 4*5 o C
Mata : CA 8;8* S' ;
Pu"mo: BS %a<%i*
#hon%i ;
-h6in) ;
Co#: J ''' #)u"a#*
mu#mu# * )a""o$ A(,:
U 83 N *
NT : ti,a% ,a$at ,ini"ai
Asits :
Massa :
C! + hi$#tnsi %#onis
Anmia #a=is
P,; a( #utin u"an)
Pt;
5K 8 my"on 20 t$m
!i,min ' F ' 'B
u#osmi, 4 F ''
Am"o,i$in 10 m) ' F '
CaCO4 ' F '
As. o"at ' F '
Ca "u%onas
14
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 15/35
U,m a%#a" : 83
!a"ium !3: ;"0
!"o#i,a C"3: 111
!a"sium: 3"=0
24;5;15 Ssa% na$as
83* ny#i
,a,a 3*
Ny#i
a(,omn83* mas*
A ti,a%
"an+a# s&a%
2 ha#i yan)
"a"u
!u : ss( !s : Cm
T: 1>0;140 mm)
N: ? @;mnit
R: 4? @;mnit
S: 4*1 o C
Mata : CA 8;8* S' ;
Pu"mo: BS %a<%i*
#hon%i ; * -h6in)
;
Co#: J ''' #)u"a#*
mu#mu# * )a""o$
A(,: U 83 N* NT 83
U,m a%#a" : ;
amo)"o(in: 7); g!6
mato%#it: 28
u%osit: 20"06mm3
"oo, U#in: P$%i/iB
P#otinU#in:P$%i/i> ?@
@@
u%osit u#in: 2042
C! + hi$#tnsi %#onis
Anmia #a=is ,n)an
$#(ai%an
P, ; a#ah "n)%a$
U#ina"isa
Pt;
5K 20 t$m
a#si@ 4 F ''
Om$#a6o" ' F '
Am"o,i$in ' F 10m)
CaCO4 ' F '
As. o"at ' F '
Ca "u%onas ' F ''
Rn+ana ha#i ini3
15
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 16/35
25;05;15 Ny#i $#ut
%i#i atas 83*
ssa% na$as
su,ah
(#%u#an)*
tn))o#o%an
"mas
sussah
mn"an*
$usin) 83*
"ms 83*
mua" 83*
muntah 83*
na$su
ma%an HH
!u : s( !s : Cm
T: 170;100 mm)
N: ? @;mnit
R: 20 @;mnit
S: 4*5 o C
Mata : CA 8;8 S' 8;8
Pu"mo: BS %a<%i*
#hon%i ; *
-h6in) ;
Co#: J ''' #)u"a#*
mu#mu# * )a""o$
A(,: U 83 N * NT 3
$#ut s("ah %i#i
A%#a": han)at
U,m %st#mitas : ;
a(
amo)"oo(in : >*1
amat#o%it : 24
u%osit : 17.>10
E#it#osit : 2*>
C! + hi$#tnsi %#onis
Anmia )#a=is ,n)an
$#(ai%an
P,;
Pt;
5K 8 My"on '' am$ 20
t$m
a#si@ 4 F ''
Om$#a6o" ' F ?0m) 'B
CaCO4 ' F '
Am"o,i$in 10m) ' F '
!i,min ' F '
C/o/#a6on 2 F '
16
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 17/35
U#um : 12
C#atinin : 9*0
!o"st#o" tota" : 207
T#o)"is#i, : 147
P : 11
!a"sium ((as : 4*72
Pe!/'n''n '%(%
1" +'g'im'n' i'gn$%' *'' *'%ien ini
ia)nosis $asin a,a"ah +h#oni+ %i,ny ,isas sta) 5 ,n)an anmia )#a=is %a#na
$a,a anamnsis ssuai ,n)an mani/stasi ,a#i ,ia)nosis ,ii%uti ,n)an $m#i%saan
17
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 18/35
$nun&an) ,an $n)hitun)an a&u i"t#asi "om#u"us %u#an) ,a#i 15 m;min;1*74m2
(#,asa#%an $#hitun)an #umus !o+%+o#/tau"t yaitu $nya%it )in&a" %#onis sta) 5.
a#i hasi" "a(o#ato#ium ,a#ah #utin amo)"o(in $asin yaitu 5*9 ha" ini mn&a,i%an
,asa# ,ia)nosis $asin mn)a"ami anmia )#a=is %a#na $nya%it )in&a" %#onis.
2" A*''h /e!'*i *'' *'%ien ini %('h /e*'/
• O2 45 "
Pm(#ian o%si)n untu% mnin)%at%an o%si)nasi ,a#ah $a,a $asin yan)
anmia ,an ssa%.
• @t#os 5K 8 My"on '' am$ 20 )tt;m
Pm(#ian my"on $a,a $asin +%, (#tu&uan untu% mnan)ani %asus
asi,osis mta(o"i% yan) s#in) t#&a,i.• Om$#a6o" ' @ ?0 m) '.B
Untu% mn)u#an)i mua" ,n)an mn)ham(at s%#si asam "am(un).
• As. o"at 2@1
Untu% mnan)ani )&a"a anmia ,an ,/isinsi asam /o"at a%i(at
hmo,ia"isis
• On,anst#on $#n
On,anst#on t#masu% %"om$o% o(at Anta)onis s#otonin 5T4* yan)
(%#&a ,n)an mn)ham(at s+a#a s"%ti/ s#otonin 5hy,#o@yt#i$tamin
5T43 (#i%atan $a,a #s$to#nya yan) a,a ,i CT +hmo#s+$to# t#i))#
6on3 ,an ,i sa"u#an +#na.
S#otonin 5hy,#o@yt#i$tamin 5T43 m#u$a%an 6at yan) a%an
,i"$as%an &i%a t#,a$at to%sin ,a"am sa"u#an +#na* (#i%atan ,n)an
#s$to#nya ,an a%an m#an)san) sa#a/ =a)us mnyam$ai%an #an)san)an %
CT ,an $usat muntah ,an %mu,ian t#&a,i mua" ,an muntah.
• Ta( CaCO4 4 @ 1
Untu% mn+)ah t#&a,inya hi$#%a"mia ,an mn+)ah hi$o%a"smia
• Am"o,i$in 10m) 1@1
E/% antihi$#tnsi am"o,i$in a,a"ah ,n)an (%#&a "an)sun) s(a)ai
=aso,i"ato# a#t#i $#i/# yan) ,a$at mny(a(%an $nu#unan #sistnsi
=as%u"a# s#ta $nu#unan t%anan ,a#ah.
18
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 19/35
• 'n/ !i,min ' F '
!an,un)an $a,a in/us %i,min a,a"ah asam amino* $a,a $asin ,n)an
+%, mn,a$at%an ,it #n,ah $#otin* ,an $m(#ian %i,min ini m#u$a%an
s(a)ai $m(#ian• C/o/#a6on 2 F '
• mo,ia"isis
'n,i%asi tin,a%an t#a$i ,ia"isis* yaitu in,i%asi a(so"ut ,an in,i%asi "%ti/.
(#a$a yan) t#masu% ,a"am in,i%asi a(so"ut* yaitu $#i%a#,itis*
ns/a"o$ati;nu#o$ati a6otmi%* (n,un)an $a#u ,an %"(ihan +ai#an yan)
ti,a% #s$onsi/ ,n)an ,iu#ti%* hi$#tnsi #/#a%t#* muntah $#sistn* ,an
Blood Uremic Nitrogen UN3 I 120 m)K ,an %#atinin I 10 m)K. 'n,i%asi
"%ti/* yaitu anta#a 5 ,an > m;mnit;1*74m* mua"* ano#%sia* muntah*
,an astnia (#at4.
• T#ans/usi PRC 500 ++
T#ans/usi ,a#ah hanya ,i(#i%an (i"a $#"u ,an a$a(i"a t#asn/usi t#s(ut
,a$at mm$#(ai%i %a,aan %"inis s+a#a nyata.T#a$i t#(ai% a$a(i"a ( H> )K a,a"ah $m(#ian #it#o$oitin* tta$i $n)o(atan ini masih t#(atas %a#na
maha".
3"+'g'im'n' *!$gn$%i% *'' *'%ien ini
• Luo a, =itam : A, (onam
• Luo a, /un+tionam : A, ma"am
• Luo a, sana+tionam : u(ia a, (onam
-IN#AUAN PUS-AKA
CHRONIC KIDNEY DISEASE
19
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 20/35
'"DE.INISI
!#it#ia Pnya%it in&a" !#oni%
1. !#usa%an )in&a" yan) t#&a,i "(ih ,a#i 4 (u"an* (#u$a %"ainan stu%tu#a" atau
/un)siona"* ,n)an atau tan$a $nu#unan "a&u /it#asi )"om#o"us 3* ,n)an
mani/stasi:
- !"ainan $ato"o)is
- T#,a$at tan,a %"ainan )in&a"* t#masu% %"ainan ,a"am %om$osisi ,a#ah atau u#in* atau
%"aian ,a"am ts $n+it#aan
2. %u#an) ,a#i 0 m";mnit;1*74m* s"ama 4 (u"an* ,n)an atau tan$a %#usa%an
)in&a". 1*2
b" KLASI.IKASI
!"asi/i%asi $nya%it )in&a" %#oni% ,i,asa#%an atas ,ua ha" yaitu atas ,asa# ,#a&at stage3
$nya%it ,an ,asa# ,ia)nosis tio"o)i. !"asi/i%asi atas ,asa# ,#a&at $nya%it ,i(uat atas ,asa#
yan) ,ihitun) ,n)an mm$#)una%an #umus !o+%+o#/tau"t s(a)ai (#i%ut:
m";mnit;1*74m3 < 1?0umu#3@ (#at (a,an
72@ %#atinin $"asma
3 $a,a $#m$uan ,i%a"i%an 0*>51,2
!"asi/i%asi t#s(ut tam$a% $a,a ta(" 1
Ta(" 1. !"asi/i%asi Pnya%it in&a" !#oni% atas asa# #a&at Pnya%it
De!'9'/ Pen9el'%'n L.,?ml6mn/61)=3m
1
2
4
?
5
!#usa%an )in&a" ,n)an no#ma" atau
!#usa%an )in&a" ,n)an #in)an
!#usa%an )in&a" ,n)an s,an)
!#usa%an )in&a" ,n)an (#at
a)a")in&a"
I 90
0>9
4059
15 29
H 15 atau ,ia"isis
20
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 21/35
!"asi/i%asi atas ,asa# ,ia)nosis tam$a% $a,a ta(" 2
Ta(" 2. !"asi/i%asi Pnya%it in&a" !#oni% atas ,asa# ia)nosis Etio"o)i
Pen'i/ -i*e m'$! ?$n/$h
Pnya%it )in&a" ,ia(ts • ia(ts ti$ 1 ,an 2
Pnya%it )in&a" non ,ia(ts • Pnya%it )"om#u"a#$nya%it otoimun* in/%si
sistmi%* o(at* no$"asia3
• Pnya%it =as+u"a# $nya%it $m(u"uh ,a#ah
(sa#* hi$#tnsi* mi%#oan)io$ati3
• Pnya%it tu(u"oint#stitia" $i"on/#itis %#oni%*
(atu* o(st#u%si* %#a+unan o(at3
• Pnya%it %isti% )in&a" $o"i%isti%3
Pnya%it $a,a t#ans$"antasi • R&%si %#oni%
• !#a+unano(at si%"os$o#in;ta%#o"imus3
• Pnya%it recurrent )"om#u"a#3
•
Transplant glomerulopathy
-'bel 3" l'%i>i'%i %eb'b4%eb'b g'g'l gin9'l !$ni
!"asi/i%asi $nya%it Pnya%it
'n/%si Pi"on/#itis %#oni%
Pnya%it $#a,an)an "om#u"on/#itis
Pnya%it =as%u"a# hi$#tnsi/ N/#os%"#osis * stnosis a#t#ia #na"is
an))uan &a#in)an $nyam(un) SE* $o"ia#t#itis no,osa* s+"#osis
sistmi% $#o)#si/
Pnya%it +on)nita" ,an h#,it# Pnya%it )in&a" $o"i%isti%* asi,osis
tu(u"us )in&a"
Pnya%it mta(o"i+ ia(ts m""itus* )out*
hi$#$a#a#ti#oi,ism* ami"oi,osis
N/#o$ati to%sis Pnya"ah)unaan ana")si+* n/#o$ati
21
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 22/35
tim(a"
N/#o$ati o(st#u%ti/ Sa"u#an %mih (a)ian atas :
!a"i%u"i* no$"asma* /i(#osis
#to$#itona"
Sa"u#an %mih (a)ian (a-ah :
i$#t#o/i $#ostat* st#i%tu# u#t#a*
anoma"y +on)nita" $a,a "h# %an,un)
%mih ,an u#t#a
?S(mbe!: K6DOFI
" PA-O.ISIOLO,I
Pato/isio"o)i $nya%it )in&a" %#oni% $a,a a-a"nya t#)antun) $a,a $nya%it yan)
mn,asa#inya* ta$i ,a"am $#%m(an)an s"an&utnya $#oss yan) t#&a,i %u#an) "(ih sama.
Pn)u#an)an massa )in&a" mny(a(%an hi$#t#o/i sisa n/#on s+a#a st#u%tu#a" ,an
/un)siona" s(a)ai u$aya %om$nsasi. i$#t#o/i Q%om$nsato#i ini a%i(at hi$#/i"t#asi
a,a$ti/ yan) ,i$#anta#ai o"h $nam(ahan t%anan %a$i"# ,an a"i#an )"om#u"us. P#oss
a,a$tasi ini (#"an)sun) sin)%at a%hi#nya ,ii%uti o"h $#oss ma"a,a$tasi (#u$a s%"#osis
n/#on yan) masih t#sisa. P#oss ini a%hi#nya ,ii%uti ,n)an $nu#unan /un)si n/#on yan)
$#o)#si/ -a"au$un $nya%it ,asa#nya su,ah ti,a% a%ti/ "a)i.
A,anya $nin)%atan a%ti=itas a%sis #ninan)iotnsina",ost#on int#a#na" i%ut
mm(#i%an %onst#i(usi t#ha,a$ t#&a,inya hi$#/i"t#asi* s%"#osis ,an $#o)si/itas t#s(ut.
A%ti=itas &an)%a $an&an) a%sis #ninan)iotnsina",ost#on* s(a)ian ,i$#anta#ai o"h
growth factor s$#ti transforming growth
factor . (#a$a ha" yan) &u)a ,ian))a$ (#$#an t#ha,a$ t#&a,inya $#o)#si/itas $nya%it
)in&a" %#oni% a,a"ah a"(uminu#ia* hi$#tnsi* hi$#)"i%mia* ,is"i$i,mia. Pa,a sta,ium yan)
$a"in) ,ini $nya%it )in&a" %#oni% t#&a,i %hi"an)an ,aya +a,an) )in&a" renal reserve3* $a,a
%a,aan ,imana (asa" masih no#ma" atau ma"ah mnin)%at. !mu,ian s+a#a $#"ahan
ta$i $asti a%an t#&a,i $nu#unan /un)si n/#on yan) $#o)#si/* yan) ,itan,ai ,n)an
$nin)%atan %a,a# u#a ,an %#atinin s#um. 1*?
Sam$ai $a,a s(sa# 0K* $asin masih ("um m#asa%an %"uhan
asimtomati%3* ta$i su,ah t#&a,i $nin)%atan %a,a# u#a ,an %#atinin s#um. Sam$ai $a,a
22
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 23/35
s(sa# 40K* mu"ai t#&a,i %"uhan $a,a $asin s$#ti no%tu#ia* (a,an "mah* mua"*
na/su ma%an %u#an) ,an $nu#unan (#at (a,an. Sam$ai $a,a ,i (a-ah 40K* $asin
mm$#"ihat%an )&a"a ,an tan,a u#mia yan) nyata s$#ti anmia* $nin)%atan t%anan
,a#ah* )an))uan mta(o"ism /os/o# ,an %a"sium* $#u#itus* mua"* muntah ,an "ain
s(a)ainya. 1*?
Pasin &u)a mu,ah t#%na in/%si s$#ti in/%si sa"u#an %mih* in/%si sa"u#an
na$as* mau$un in/%si sa"u#an +#na. Ju)a a%an t#&a,i )an))uan %sim(an)an ai# s$#ti
hi$o atau hi$#=o"mia* )an))uan %sim(an)an "%t#o"it anta#a "ain nat#ium ,an %a"ium.
Pa,a ,i(a-ah 15K a%an t#&a,i )&a"a ,an %om$"i%asi yan) "(ih s#ius* ,an $asin
su,ah mm#"u%an t#a$i $n))anti )in&a" renal replacement therapy3 anta#a "ain ,ia"isis
atau t#ans$"antasi )in&a". Pa,a %a,aan ini $asin ,i%ata%an sam$ai $a,a sta,ium )a)a" )in&a".
" &ANI.ES-ASI KLINIS
ama(a#an %"inis $asin $nya%it )in&a" %#oni% m"i$uti : a3 ssuai ,n)an $nya%it
yan) mn,asa#i s$#ti ,ia(ts m"itus* in/%si t#a%tus u#ina#ius* (atu t#a%tus u#ina#ius*
hi$#tnsi* hi$#u#i%mi* ,an "ain s(a)ainya. (3 Sin,#oma u#mia* yan) t#,i#i ,a#i "mah*
"ta#)i* ano#%sia* mua" muntah no%u#ia* %"(ihan =o"um +ai#an* nu#o$ati $#i/#* $#u#itus*
$#i%a#,itis* %&an)%&an) sam$ai %oma. +3 &a"a %om$"i%asinya anta#a "ain* hi$#tnsi*
anmia* osto,ist#o/i #na"* $ayah &antun)* asi,osis mta(o"i%* )an))uan %sim(an)an
"%t#o"it so,ium* %a"ium* %"o#i,a3. >
a. !"ainan hmo$oisis
Anmia no#mo%#om no#mosit# su,ah ,a$at ,iamati s&a% sta) 4 Pnya%it )in&a"
%#onis P!3 ,an ham$i# s"a"u a,a $a,a sta,ium ?. !ausa $#im# $a,a $asin P! a,a"ah
%u#an)nya $#o,u%si #it#o$otin $a,a )in&a" yan) sa%it.
Pasin ,n)an P! sta,ium "an&ut mun)%in mm$#"ihat%an $man&an)an -a%tu
$#,a#ahan* (#%u#an)nya a%ti=itas /a%to# ''' t#om(osit* )an))uan a)#si ,an ,aya "%at
t#om(osit* ,an )an))uan %onsumsi $#ot#om(in. am(a#an %"inis mn+a%u$ $nin)%atan
%+n,#un)an mn)a"ami $#,a#ahan ,an mma#* $#,a#ahan (#%$an&an)an ,a#i sayatan
(,ah* mno#a)ia* ,an $#,a#ahan sa"u#an +#na s$ontan.9
(. !"ainan sa"u#an +#na
Uremic fetor, suatu (au na$as yan) mi#i$ u#in* (#asa" ,a#i $n)"ua#an u#a mn&a,i
amonia ,i "iu# ,an s#in) ,is#tai o"h #asa "o)am yan) ti,a% na% ,i "i,ah ,is)usia3.
ast#itis* $nya%it $$ti%* ,an u"%us mu%osa ,ismua "=" ,ismua sa"u#an +#na ,a$at
23
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 24/35
t#&a,i $a,a $asin u#mia ,an ,a$at mny(a(%an ny#i a(,omn* mua"* muntah ,an
$#,a#ahan sa"u#an +#na. Pa#a $asin ini &u)a mn)a"ami %onsti$asi* yan) ,a$at ,i$#$a#ah
o"h $m(#ian su$"mn %a"sium ,an (si. Rtnsi to%sinto%sin u#mi% &u)a mny(a(%an
ano#%sia* mua"* ,an muntah.9
+. !"ainan mata
Bisus hi"an) a6otmia amau#osis3 hanya ,i&um$ai $a,a s(a)ian %+i" $asin )a)a"
)in&a" %#oni%. an))uan =isus +$at hi"an) st"ah ((#a$a ha#i mn,a$at $n)o(atan )a)a"
)in&a" %#oni% yan) a,%uat* misa"nya hmo,ia"isis. !"ainan sa#a/ mata mnim(u"%an )&a"a
nista)mus* miosis ,an $u$i" asimt#is. !"ainan #tina #tino$ati3 mun)%in ,is(a(%an
hi$#tnsi mau$un anmia yan) s#in) ,i&um$ai $a,a $asin )a)a" )in&a" %#oni%. Pnim(unan
atau ,$osit )a#am %a"sium $a,a conjunctiva mny(a(%an )&a"a red eye syndrome a%i(at
i#itasi ,an hi$#=as%u"a#isasi. !#ato$ati mun)%in &u)a ,i&um$ai $a,a ((#a$a $asin )a)a"
)in&a" %#oni% a%i(at $nyu"it hi$#$a#ati#oi,ism s%un,# atau t#si# 2*?.
,. !"ainan %u"it
ata" s#in) mn))an))u $asin* $ato)nsisnya masih ("um &"as ,an ,i,u)a
(#hu(un)an ,n)an hi$#$a#ati#oi,ism s%un,#. !"uhan )ata" ini a%an s)#a hi"an)
st"ah tin,a%an $a#ati#oi,%tomi. !u"it (iasanya %#in) ,an (#sisi%* ti,a% &a#an) ,i&um$ai
tim(unan %#ista" u#a $a,a %u"it mu%a ,an ,inama%an urea frost
. !"ainan s"a$ut s#osa
!"ainan s"a$ut s#osa s$#ti $"u#itis ,an $#i%a#,itis s#in) ,i&um$ai $a,a )a)a"
)in&a" %#oni% t#utama $a,a sta,ium t#mina". !"ainan s"a$ut s#osa m#u$a%an sa"ah satu
in,i%asi mut"a% untu% s)#a ,i"a%u%an ,ia"isis.
/. !"ainan nu#o$si%iat#i
(#a$a %"ainan mnta" #in)an s$#ti mosi "a(i"* ,i"usi* insomnia* ,an ,$#si s#in)
,i&um$ai $a,a $asin )a)a" )in&a" %#oni%.
e" DIA,NOSA
i"a ! t"ah (#)&a"a* umumnya ,ia)nosis ti,a% su%a# ,it)a%%an. &a"a ,an
tan,a ! a%an ,i(i+a#a%an ssuai ,n)an )an))uan sistm yan) tim(u".
24
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 25/35
an))uan Pa,a Sistm ast#ointstina"
• Ano#%sia* nausa ,an =omitus* yan) (#hu(un)an ,n)an )an))uan mta(o"ism
$#otin ,i,a"am usus* t#(ntu%nya 6at6at to%si% a%i(at mta(o"ism (a%t#i usus
s$#ti ammonia ,an mta" )uani,in* s#ta sm(a(nya mu%osa usus.
• oto# u#mi% ,is(a(%an o"h u#um yan) (#"(ihan $a,a ai# "iu# ,iu(ah o"h
(a%t#i ,i mu"ut mn&a,i amonia shin))a na$as (#(au amonia. A%i(at yan) "ain
a,a"ah tim(u"nya stomatitis ,an $a#otitis.
• C)u%an hi++u$3 s(a(nya yan) $asti ("um ,i%tahui.
• ast#itis #osi/ u"%us $$ti%* ,an %o"itis u#mi%.
!u"it
!u"it (#-a#na $u+at a%i(at anmia ,an %%unin)%uni)an a%i(at $nim(unan
u#o%#om. ata")ata" ,n)an %s%o#iasi a%i(at to%sin u#mi% ,an $n)n,a$an
%a"sium ,i$o#i$o#i %u"it.
• E%imosis a%i(at )an))uan hmato"o)is.
• U#a /#ost : a%i(at %#ista"isasi u#a yan) a,a $a,a %#in)at* &a#an) ,i&um$ai3.
• %as(%as )a#u%an %a#na )ata"4.
Sistm mato"o)is
Anmia* ,a$at ,is(a(%an (#(a)ai /a+to# anta#a "ain :
• #%u#an)nya $#o,u%si #it#o$otin* shin))a #an)san)an #it#o$osis $a,a sumsum
tu"an) mnu#un.
• mo"isis* a%i(at (#%u#an)nya masa hi,u$ #it#osit ,a"am suasana u#mia to%sis.
• /isinsi (si* asam /oiat* ,an "ain"ain* a%i(at na/su ma%an yan) (#%u#an).
• P#,a#ahan* $a"in) s#in) $a,a sa"u#an +ma ,an %u"it.
• i(#osis sumsum tu"an) a%i(at hi$#$a#ati#oi,ism s%un,#.
an))uan /un)si t#om(osit ,an t#om(osito$nia.
Mn)a%i(at%an $#,a#ahan a%i(at a)#)asi ,an a,hsi t#om(osit yan) (#%u#an) s#ta
mnu#unnya /a%to# t#om(osit ''' ,an AP a,nosin ,i/os/at3.
an))uan /un)si "u%osit.
a)ositosis ,an %mota%sis (#%u#an)* /un)si "im/osit mnu#un shin))a imunitas
&u)a mnu#un.
Sistm Sa#a/ ,an Otot
Rst"ss ") syn,#om
Pasin m#asa $)a" $a,a %a%inya shin))a s"a"u ,i)#a%%an.
u#nin) /t syn,#om
25
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 26/35
Rasa smutan ,an s$#ti t#(a%a#* t#utama ,i t"a$a% %a%i.
Ens/a"o$ati mta(o"i%
mah* ti,a% (isa ti,u#* )an))uan %onsnt#asi* t#mo#* ast#i%sis* mio%"onus* %&an).
Mio$ati
!"mahan ,a#i hi$ot#o/i otototot t#utama otototot %st#mitas $#o%sima".
Sistm !a#,io=as%u"#
• i$#tnsi a%i(at $nim(unan +ai#an ,an )a#am atau $nin)%atan a%ti/itas
sistm #nina)iotnsina",ost#on.
• Ny#i ,a,a ,an ssa% na/as a%i(at $#i%a#,itis* /usi $#i%a#,ia"* $nya%it
&antun) %o#on# a%i(at at##os%"#osis yan) tim(u" ,ini* ,an )a)a" &antun)
a%i(at $nim(unan +ai#an ,an hi$#tnsi.• an))uan i#ama &antun) a%i(at at#os%"#osis ,ini* )an))uan "%t#o"it ,an
%a"si/i%asi mtastati%.
• E,ma a%i(at $nim(unan +ai#an.
Sistm En,o%#in
an))uan s%sua" : "i(i,o* /#ti"itas ,an #%si mnu#un $a,a "a%i"a%i a%i(at $#o,u%si
tstost#on ,an s$#mato)nsi mnu#un. S(a( "ain &u)a ,ihu(un)%an ,n)an mta(o"i%
t#tntu sn)* ho#mon $a#ati#oi,3. Pa,a -anita tim(u" )an))uan mnst#uasi* )an))uan
o=u"asi sam$ai amno#a.
an))uan mta(o"ism )"u%osa* #sistnsi insu"in ,an )an))uan s%#si insu"in. Pa,a
)a)a" )in&a" yan) "an&ut %"i#ns %#atinin H 15 m;mnit3* t#&a,i $nu#unan %"i#ns
mta(o"i% insu"in mny(a(%an -a%tu $a#uh ho#mon a%ti/ mman&an). !a,aan ini ,a$at
mny(a(%an %(utuhan o(at $nu#un )"u%osa ,a#ah a%an (#%u#an).
an)))uan mta(o"ism "ma%.
an))uan mta(o"sm =itamin .
an))uan sistm "ain
• Tu"an) : osto,ist#o/i #na"* yaitu ostoma"asia* ostitis /i(#osa*
ostos%"#osis* ,an %a"si/i%asi mtastati%.
• Asi,osis mta(o"i% a%i(at $nim(unan asam o#)ani% s(a)ai hasi"
mta(o"ism.
26
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 27/35
• E"%t#o"it : hi$#/os/atmia* hi$#%a"mia* hi$o%a"smia.
!a#na $a,a )a)a" )in&a" %#oni% t"ah t#&a,i )an))uan %sim(an)an
homostati% $a,a s"u#uh tu(uh* )an))uan $a,a suatu sistm a%an
(#$n)a#uh $a,a sistm "ain* shin))a suatu )an))uan mta(o"i% ,a$atmnim(u"%an %"ainan $a,a (#(a)ai sistm;o#)an tu(uh1*5.
>"PE&ERIKSAAN PENUN#AN,
A. Pm#i%saan a(o#ato#ium
Tu&uan $m#i%saan "a(o#ato#ium yaitu mmasti%an ,an mnntu%an ,#a&at
$nu#unan /aa" )in&a" 3* i,nti/i%asi tio"o)i ,an mnntu%an $#&a"anan $nya%it
t#masu% smua /a%to# $m(u#u% /aa" )in&a". am(a#an "a(o#ato#ium $nya%it )in&a" %#oni%
m"i$uti Su-it#a !* 2003:
a. Ssuai ,n)an $nya%it yan) mn,asa#inya
(. Pnu#unan /un)si )in&a" (#u$a $nin)%atan %a,a# u#um ,an %#atinin s#um* ,an
$nu#unan yan) ,ihitun) mm$#)una%an #umus !o+%+#o/tau"t. !a,a#
%#atinin s#um sa&a ti,a% (isa ,i$#)una%an untu% mm$#%i#a%an /un)si )in&a".
+.!"ainan (io%imia-i ,a#ah m"i$uti $nu#unan %a,a# hmo)"o(in* $nin)%atan %a,a#
asam u#at* hi$# atau hi$o%a"mia* hi$onat#mia* hi$# atau hi$o%"o#mia*
hi$#/os/atmia* hi$o%a"mia* asi,osis mta(o"i%
,. !"ainan u#ina"isis m"i$uti $#otinu#ia* hmatu#i* "u%osu#ia
. Pm#i%saan Ra,io"o)is ,an US
Pm#i%saan #a,io"o)is ,an US $nya%it ! m"i$uti1*7 :
a. oto $o"os a(,omn* (isa tam$a% (atu #a,ioo$a%
(.Pi"o)#a/i int#a=na &a#an) ,i%#&a%an %a#na %ont#as s#in) ti,a% (isa m"-ati /i"t#
)"om#u"us* ,i sam$in) %%ha-ati#an t#&a,inya $n)a#uh to%si% o"h %ont#as t#ha,a$
)in&a" yan) su,ah mn)a"ami %#usa%an
+. Pi"o)#a/i ant)#a, atau #t#o)#a, ,i"a%u%an ssuai in,i%asi
,. U"t#asono)#a/i )in&a" (isa mm$#"ihat%an u%u#an )in&a" yan) mn)+i"* %o#t%s yan)
mni$is* a,anya hi,#on/#osis atau (atu )in&a"* %ista* massa* %a"si/i%asi
27
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 28/35
. Pm#i%saan $min,aian )in&a" atau #no)#a/i ,i%#&a%an (i"a a,a in,i%asi
N/#otomo)#am* $i"o)#a/i #t#o)#a,* $i"o)#a/i ant)#a, ,an Micturating Cysto
Urography MCU3 &u)a ,a$at ,i)una%an t#utama ,a"am mnntu%an tio"o)i..
+. io$si ,an $m#i%saan )in&a"
io$si ,an $m#i%saan histo$ato"o)i )in&a" ,i"a%u%an $a,a $asin ,n)an u%u#an
)in&a" yan) masih mn,%ati no#ma"* ,imana ,ia)nosis s+a#a non in=asi/ ti,a% (isa
,it)a%%an. Pm#i%saan histo$ato"o)i ini (#tu&uan untu% mn)tahui tio"o)i* mnta$%an
t#a$i* $#o)nosis* ,an mn)=a"uasi hasi" t#a$i yan) su,ah ,i(#i%an. io$si )in&a" ini ,i
%ont#a in,i%asi%an,i"a%u%an $a,a )in&a"" yan) u%u#annhya su,ah mn)+i" contracted
kidney 3* )in&a" $o"i%isti%* hi$#tnsi yan) ti,a% t#%n,a"i* in/%si $#in#/i%* )an))uan
$m(%uan ,a#ah* )a)a" na/as ,an o(sitas .
g"PENA-ALAKSANAAN
P#n+anaan tata"a%sana action plan3 $nya%it ! ssuai ,n)an ,#a&atnya1*
Rn+ana Tata"a%sanaan Pnya%it ! ssuai ,n)an ,#a&atnya
De!'9'/ L.,?ml6mn/61)=3m Ren'n' /'/'l'%'n'
1 I 90 t#a$i $nya%it ,asa#* %on,isi %omo#(i,*
=a"uasi $m(u#u%an progession3
/un)si )in&a"* mm$#%+i" #si%o
%a#,io=as%u"#
2 0>9 mn)ham(at $m(u#u%an progession3
/un)si )in&a"
3 4059 =a"uasi ,an t#a$i %om$"i%asi
1529 $#sia$an untu% t#a$i $n))anti )in&a"
H15 t#a$i $n))anti )in&a"
28
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 29/35
Pnata"a%sanaan $a,a C! (#si/at %ons#=ati/. Pnata"a%sanaan ini "(ih (#man/aat
(i"a $nu#unan /un)si )in&a" masih #in)an. Pn)o(atan %ons#=ati/ ini t#,i#i ,a#i 4 st#at)i*
yaitu :
1. Mm$#"am(at "a&u $nu#unan /un)si )in&a"
a. Pn)o(atan hi$#tnsi. Ta#)t $nu#unan t%anan ,a#ah yan) ,ian&u#%an H
1?0;90 mm).
(. Pm(atasan asu$an $#otin* (#tu&uan untu% mn)u#an)i hi$#/i"t#asi
)"om#u"us ,n)an ,mi%ian ,iha#a$%an $#o)#si/itas a%an ,i$#"am(at.
+. Rt#i%si /os/o#* untu% mn+)ah hi$#$a#ati#o,ism s%un,#
,. Mn)u#an)i $#otinu#ia. T#,a$at %o#"asi anta#a $#otinu#ia ,an $nu#unan
/un)si )in&a" t#utama $a,a )"om#u"on/#itis %#oni% ,an ,ia(ts. a"am ha"
ini ACE inhi(ito# (iasanya ,i)una%an.
. Mn)n,a"i%an hi$#"i$i,mia. T"ah t#(u%ti (ah-a hi$#"i$i,mia yan)
ti,a% t#%n,a"i ,a$at mm$#+$at $#o)#si/itas )a)a" )in&a". Pn)o(atan
m"i$uti ,it ,an o"ah#a)a. Pa,a $nin)%atan yan) (#"(ihan ,i(#i%an o(at
o(at $nu#un "ma% ,a#ah.
2. Mn+)ah %#usa%an )in&a" "(ih "an&ut
a. Pn+)ahan %%u#an)an +ai#an
hi,#asi ,an %hi"an)an "%t#o"it ,a$at mny(a(%an )an))uan $##na"
yan) masih ,a$at ,i$#(ai%i. O"h s(a( itu $#"u ,itanya%an mn)nai
29
Pm(atasan Asu$an P#otin $a,a Pnya%it !
L., ml6meni/ A%(*'n *!$/ein g6g6h'!i
I0 ti,a% ,ian&u#%an
250 0*0*>;%);ha#i
525 0*0*>;%);ha#i atau tam(ahan 0*4 )
asam amino snsia" atau asam %ton
H0 0*>;%);ha#i<1 )# $#otin ;)
$#otinu#ia atau 0*4);%) tam(ahan
asam amino snsia" atau asam %ton.
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 30/35
%sim(an)nan +ai#an muntah* %#in)at* ,ia#* asu$an +ai#an sha#iha#i3*
$n))unaano(at ,iu#ti%* manito"* /nastin3* ,an $nya%it "ain M* %"aian
)ast#ointstina"* )in&a" $o"i%isti%3
(. S$sis
S$sis ,a$at ,is(a(%an (#(a)ai ma+am in/%si* t#utama in/%si sa"u#an
%mih. Pnata"a%sanaan ,itu&u%an untu% mn)%o#%si %"ainan u#o"o)i ,an
anti(ioti% y) t"ah t#$i"ih untu% mn)o(ati in/%si.
+. i$#tnsi yan) ti,a% t#%n,a"i
T%anan ,a#ah umumnya mnin)%at ssuai ,n)an $#(u#u%an /un)si )in&a".
!nai%an t%anan ,a#ah ini a%an mnu#un%an /un)si )in&a". A%an tta$i
$nu#unan t%anan ,a#ah yan) (#"(ihan &u)a a%a mny(a(%an $#/usi
)in&a" mnu#un. O(at yan) ,a$at ,i(#i%an a,a"ah /u#osmi,* (ta ("o+%#*
=aso,i"ato#* +a"sium anta)onis ,an a"/a ("o+%#. o"on)an tia6i, %u#an)
(#man/aat. S$i#ono"a%ton ti,a% ,a$at ,i)una%an %a#na mnin)%at%an
%a"ium.
,. O(ato(at n/#oto%si%
O(ato(at amino)"i%osi,a* OA'NS* %ont#as #a,io"o)i* ,an o(ato(at yan),a$at mny(a(%an n/#itis int#stitia"is ha#us ,ihin,a#i.
. !hami"an
!hami"an ,a$at mm$#(u#u% /un)si )in&a"* hi$#tnsim mnin)%at%an
t#&a,inya %"amsia ,an mny(a(%an #ta#,asi $#tum(uhan int#aut#in.
4. Pn)"o"aan u#mia ,an %om$"i%asinya
a. an))uan %sim(an)an +ai#an ,an "%t#o"it
Pasin ,n)an C! s#in) mn)a"ami $nin)%atan &um"ah +ai#an %st#as"
%a#nan #tnsi +ai#an ,an nat#ium. Pnin)%atan +ai#an int#a=as%u"a#
mny(a(%an hi$#tnsi* smnta#a %s$ansi +ai#an % int#stitia"
mny(a(%an ,ma. i$onat#mia s#in) &u)a ,i&um$ai. Pnata"a%sanaan
yan) t$at m"i$uti #t#i%si asu$an +ai#an ,an nat#ium* ,an $m(#ian t#a$i
,iu#ti%. Asu$an +ai#an ,i(atasi H 1 "it#;ha#i* $a,a %a,aan (#at H
500m";ha#i. Nat#ium ,i(#i%an H2? )#;ha#i* t#)antun) ,a#i (#atnya ,ma.
Jnis ,iu#ti% yan) mn&a,i $i"ihan a,a"ah /u#osmi,. !a#na /% /u#osmi,
30
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 31/35
t#)antun) ,a#i s%#si a%ti/nya ,i tu(u"us $#o%sima"* $asin ,n)an C!
umumnya mm(utuh%an ,osis yan) tin))i 400500 m)3* namun hatihati
t#ha,a$ /% sam$inya. A$a(i"a tin,a%an ini ti,a% mm(antu ha#us ,i"a%u%an
,ia"isis.
(. Asi,osis mta(o"i%
Pnu#unan %mam$uan s%#si a+i, "oa, $a,a C! mny(a(%an t#&a,inya
asi,osis mta(o"i%* umumnya (i"a R H 25 m";mnt. it #n,ah $#otin 0.
)#;h# ,a$at mm(antu mn)u#an)i asi,osis. i"a (i%a#(onat tu#un sam$ai H
1517 mEG; ha#us ,i(#i%an stu(titusi a"%a"i.
+. i$#%a"mia
i$#%a"mia ,a$at mny(a(%an a#itmia %o#,is yan) /ata". Untu% mn)atasi
ini* ,a$at ,i(#i%an :
!a"sium )"u%onas 10K 10 m" ,a"am 10 mnit 'B
i%a#(onas nat#i%us 50150 'B ,a"am 1540 mnit
'nsu"in ,an )"u%osa U insu"in ,an )"u%osa 50) ,a"am -a%tu 1 &am
!ay@a"at #sin $n)i%at %a"ium3 2550 )# o#a" atau #%ta"
i"a hi$#%a"mia ti,a% ,a$at ,iatasi* ma%a su,ah m#u$a%an in,i%asi untu%
,ia"isis
,. it #n,ah $#otin
it #n,ah $#otin ,ian))a$ a%an mn)u#an)i a%umu"asi hasi" a%hi#
mta(o"ism $#otin yaitu u#um ,an to%si% u#mi% "ainya. S"ain itu t"ah
t#(u%ti (ah-a ,it tin))i $#otin a%an mm$#+$at tim(u"nya
)"om#u"os%"#osis s(a)ai a%i(at mnin)%atnya ((an %#&a )"om#u"us ,an
/i(#osis int#stitia".%(utuhan %a"o#i ha#us ,i$nuhi su$aya ti,a% t#&a,i
$m+ahan $#otin ,an m#an)san) $n)"ua#an insu"in. !a"o#i yan)
,i(#i%an a,a"ah s%ita# 45 %a";%)* $#otin 0.)#; %); ha#i ,n)an ni"ai
(io"o)is tin))i ?0K as.amino snsia"3.
. Anmia
31
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 32/35
Pny(a( utama anmia $a,a C! a,a"ah t#&a,inya ,/isinsi #it#o$oitin.
Pny(a( "ainya a,a"ah $#,a#ahan )ast#ointstina"* umu# #it#osit yan)
$n,%* s#ta a,anya /a%ot# yan) mn)ham(at #it#o$oisis to%sin u#mia3*
ma"nut#isi ,an ,/isinsi (si.
T#ans/usi ,a#ah hanya ,i(#i%an (i"a $#"u ,an a$a(i"a t#asn/usi t#s(ut ,a$at
mm$#(ai%i %a,aan %"inis s+a#a nyata.T#a$i t#(ai% a$a(i"a ( H> )K
a,a"ah $m(#ian #it#o$oitin* tta$i $n)o(atan ini masih t#(atas %a#na
maha".
/. !a"sium ,an /os/o#
T#,a$at 4 m%anism yan) sa"in) (#hu(n)an yaitu hi$o%a"smia ,n)an
hi$o$a#ati#oi, s%un,#* #tnsi /os/o# o"h )in&a"* )an))uan $m(ntu%an
1*25 ,ihi,#o%si%a"si/#o" mta(o"it a%ti/ =itamin . Pa,a %a,aan ini ,n)an
R H 40 m;mnt ,i$#"u%an $m(#ian /os/o# s$#ti %a"sium (i%a#(onat
atau %a"sium astat yan) ,i(#i%an $a,a saat ma%an. Pm(#ian =itamin
&u)a $#"u ,i(#i%an untu% mnin)%at%an a(so#(si +a"+ium ,i usus.
). i$#u#ismia
A"o$u#ino" s(ai%nya ,i(#i%an 100400 m)* a$a(i"a %a,a# asam u#at I 10
m);," atau a$a(i"a t#,a$at #i-ayat )out1*7.
Ini%i'%i i'li%i%
Pnata"a%sanaan %ons#=ati/ ,ihnti%an (i"a $asin su,ah mm#"u%an ,ia"isi tta$ atau
t#ans$"antasi. Pa,a taha$ ini (iasanya R s%ita# 510 m";mnt. ia"isis &u)a ,ii$#"u%an
(i"a:
• Asi,osis mta(o"i% yan) ti,a% ,a$at ,iatasi ,n)an o(ato(atan
• i$#%a"mia yan) ti,a% ,a$at ,iatasi ,n)an o(ato(atan
• O=#"oa, +ai#an ,ma $a#u3
• Ens/a"o$ati u#mi+* $nu#unan %sa,a#an
• E/usi $#i%a#,ia"
• Sin,#om u#mia mua"*muntah* ano#%sia* nu#o$ati3 yan) mm(u#u%.
32
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 33/35
-e!'*i *engg'n/i gin9'l
T#a$i $n))anti )in&a" ,i"a%u%an $a,a $nya%it )in&a" %#oni% sta,ium 5* yaitu
$a,a %u#an) ,a#i 15 m";mnit. T#a$i t#s(ut ,a$at (#u$a hmo,ia"isis* ,ia"isis
$#itona"* ,an t#ans$"antasi )in&a".
13 mo,ia"isis
Tin,a%an t#a$i ,ia"isis ti,a% (o"h t#"am(at untu% mn+)ah)&a"a o%si%
a6otmia* ,an ma"nut#isi. Tta$i t#a$i ,ia"isis ti,a% (o"h t#"a"u +$at $a,a $asin
! yan) ("um taha$ a%hi# a%an mm$#(u#u% /aa" )in&a" 3.
'n,i%asi tin,a%an t#a$i ,ia"isis* yaitu in,i%asi a(so"ut ,an in,i%asi "%ti/.
(#a$a yan) t#masu% ,a"am in,i%asi a(so"ut* yaitu $#i%a#,itis*
ns/a"o$ati;nu#o$ati a6otmi%* (n,un)an $a#u ,an %"(ihan +ai#an yan) ti,a%
#s$onsi/ ,n)an ,iu#ti%* hi$#tnsi #/#a%t#* muntah $#sistn* ,an Blood Uremic
Nitrogen UN3 I 120 m)K ,an %#atinin I 10 m)K. 'n,i%asi "%ti/* yaitu
anta#a 5 ,an > m;mnit;1*74m* mua"* ano#%sia* muntah* ,an astnia (#at.
mo,ia"isis ,i 'n,onsia ,imu"ai $a,a tahun 1970 ,an sam$ai s%a#an) t"ah
,i"a%sana%an ,i (anya% #umah sa%it #u&u%an. Umumnya ,i$#)una%an )in&a" (uatan
yan) %om$a#tmn ,a#ahnya a,a"ah %a$i"#%a$i"# s"a$ut smi$#mia(" hollow
fibre kidney3. !ua"itas hi,u$ yan) ,i$#o"h +u%u$ (ai% ,an $an&an) umu# yan)
t#tin))i sam$ai s%a#an) 1? tahun. !n,a"a yan) a,a a,a"ah (iaya yan) maha".
23 ia"isis $#itona" P3
A%hi#a%hi# ini su,ah $o$u"# Continuous mbulatory !eritoneal "ialysis
CAP3 ,i $usat )in&a" ,i "ua# n)#i ,an ,i 'n,onsia. 'n,i%asi m,i% CAP* yaitu
$asin ana%ana% ,an o#an) tua umu# "(ih ,a#i 5 tahun3* $asin$asin yan) t"ah
mn,#ita $nya%it sistm %a#,io=as%u"a#* $asin$asin yan) +n,#un) a%an
mn)a"ami $#,a#ahan (i"a ,i"a%u%an hmo,ia"isis* %su"itan $m(uatan AB shuntin)*
$asin ,n)an st#o%* $asin T )a)a" )in&a" t#mina"3 ,n)an #si,ua" u#in masih
+u%u$* ,an $asin n/#o$ati ,ia(ti% ,is#tai co#morbidity ,an co#mortality. 'n,i%asi
nonm,i%* yaitu %in)inan $asin sn,i#i* tin)%at int"%tua" tin))i untu% m"a%u%an
sn,i#i man,i#i3* ,an ,i ,a#ah yan) &auh ,a#i $usat )in&a".
43 T#ans$"antasi )in&a"
33
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 34/35
T#ans$"antasi )in&a" m#u$a%an t#a$i $n))anti )in&a" yan) ,i"a%u%an $a,a
% sta,ium 5* yaitu $a,a R %u#an) ,a#i 15 m"; mnit. P#tim(an)an $#o)#am
t#ans$"antasi )in&a"* yaitu:
a3 Can)%o% )in&a" kidney transplant 3 ,a$at mn)am(i" a"ih s"u#uh 100K3 /aa"
)in&a"* s,an)%an hmo,ia"isis hanya mn)am(i" a"ih 70>0K /aa" )in&a"
a"amiah
(3 !ua"itas hi,u$ no#ma" %m(a"i
+3 Masa hi,u$ survival rate3 "(ih "ama
,3 !om$"i%asi (iasanya ,a$at ,iantisi$asi3 t#utama (#hu(un)an ,n)an o(at
imunosu$#si/ untu% mn+)ah #a%si $no"a%an
3 iaya "(ih mu#ah ,an ,a$at ,i(atasi7
DA.-AR PUS-AKA
$% #nn# M* a6a#us JM. P#insi$P#insi$ '"mu Pnya%it a"am. Bo"um 4 E,isi
14. Ja%a#ta: EC* 2000.1?451??4.
&% Mans&o# A* et al .a)a" )in&a" !#oni%. !a$ita S"%ta !,o%t#an Ji"i, '' E,isi 4.
Ja%a#ta: M,ia As+u"a$ius !U'* 2002.
'% Suha#,&ono* y,ia A* !a$o&os EJ* Si,a(uta# RP. a)a" in&a" !#oni%. u%u A&a#
'"mu Pnya%it a"am Ji"i, '' E,isi 4. Ja%a#ta: !U'* 2001.?27?4?.
(% anon)* . 2001. Buku jar )isiologi *edokteran% +disi &. Ja%a#ta: Pn#(it u%u
%,o%t#an: EC.
-% Su-it#a !. Pnya%it in&a" !#oni%. u%u A&a# '"mu Pnya%it a"am Ji"i, ' E,isi
'B. Ja%a#ta: Pusat Pn#(itan $a#tmn '"mu Pnya%it a"am !U'* 200. $.5>15>?.
34
7/21/2019 Case Reports
http://slidepdf.com/reader/full/case-reports-56da70c010149 35/35
.% Ti#ny M* et al . a)a" in&a" !#oni%. ia)nosis ,an T#a$i !,o%t#an
Pnya%it a"am u%u 1. Ja%a#ta: Sa"m(a M,i%a.2004.
/% Co""a)han C. t a 0lance 1istem 0injal * 2n, ,. Ja%a#ta: E#"an))a:2007$.29??
2% Su,oyo A* et al% 2009% Buku jar 3lmu !enyakit "alam 4ilid 33 . Ja%a#ta : 'nt#na
Pu("ishin)
5% Jamson J. 2014. 6arrison Nefrologi dan 0angguan sam#Basa . Ja%a#ta : EC