กรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด

CASE STUDY FOR SELECTION ELECTRIC WELDING EMPLOYEE

OF CBI (THAILAND) CO., LTD

ไพโรจน พอคา

ภทราพรรณ ทพยเกต

มลฤด ดวงจนทร

ปรญญานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรเทคโนโลยบณฑต

กลมวชาเทคโนโลยการจดการอตสาหกรรม

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยบรพา

ปการศกษา 2554

CASE STUDY FOR SELECTION ELECTRIC WELDING EMPLOYEE OF CBI (THAILAND) CO., LTD

PAIROJ PHOKA PATTRAPAN THIPKATE MONRUDEE DUANGCHAN

A PROJECT SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF REQUIREMENT

FOR THE DEGREE OF BACHELOR OF TECHNOLOGY MAJOR OF INDUSTRIAL MANAGEMENT TECHNOLOGY

BURAPHA UNIVERSITY 2011

ปรญญานพนธ กรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด โดย นายไพโรจน พอคา นางสาวภทราพรรณ ทพยเกต

นางสาวมลฤด ดวงจนทร อาจารยทปรกษา อาจารย ธนบด ทสด จ านวนหนา 81 หนา ปการศกษา 2554 ______ _____

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยบรพา อนมตปรญญานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรเทคโนโลยบณฑต กลมวชาเทคโนโลยการจดการอตสาหกรรม

...................................................ประธานกรรมการสอบปรญญานพนธ

(อาจารย พรชย ปนสวรรณ)

...................................................กรรมการสอบปรญญานพนธ

(อาจารย สภาพ ธาราศกด)

...................................................กรรมการสอบและอาจารยทปรกษาปรญญานพนธ

(อาจารย ธนบด ทสด)

...................................................ประธานกลมวชาเทคโนโลยการจดการอตสาหกรรม

(อาจารย ยศพนธ อนทรจนทร)

...................................................ผอ านวยการ วทยาลยเทคนคบานคาย

(อาจารย กมล ชมเจรญ)

...................................................ประธานหลกสตรเทคโนโลยบณฑต

(ดร. ภาณวฒน ดานกลาง)

ii

บทคดยอ

โครงการนมวตถประสงคเพอใชเพมประสทธภาพในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟาและจดระดบความสามารถของชางเชอม ใหเปนไปตามมาตรฐานทก าหนดไวตามหลกเกณฑทางดานทฤษฎ และปฏบต ผวจยไดน าการควบคมพารามเตอร ทมความเหมาะสมและความสะดวกในการใชงาน มาเปนตวควบคมเครองเชอมไฟฟาใหไดกระแสและแรงดนไฟฟาทเหมาะสม กบชนงานทดสอบเชอมแผนโลหะในขณะทชางเชอมท าการทดสอบงานเชอมเพอเขาท างาน คาของการปรบควบคมพารามเตอรจะเปนตวแสดงผลตอความเรวของการเดนลวดเชอมไฟฟาโดยชางเชอม Travel Speed, คาแรงดนไฟฟา Voltage, คาก าลงกระแสไฟฟา Amperage ทตงคาเอาไวทเครองเชอม ซงปจจยเหลานจะเปนผลตอการซมลกของลวดเชอมโลหะกบแนวเชอมบนชนงานทดสอบ มคา Heat Input ตอชนงานอยในเกณฑตามทผวจยศกษา ชนงานทดสอบเสรจสมบรณผานกระบวนการตรวจสอบตางๆ ทงการตรวจสอบดวยสายตา Visual และการตรวจสอบโดยไมท าลายดวยการฉายรงส Radiography Testing และจากการน าไปใชในงานจรงของการคดเลอกพนกงานมผลทไดจากหลงการใชการควบคมพารามเตอรตอการคดเลอกพนกงานเชอม ซงผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวามคณภาพ ซงไดคา IOC เทากบ 0.91 และเปนไปตามสมมตฐานการวจยสามารถน าผลวจยการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา นไปใชงานไดตรงตามวตถประสงค และเกดประสทธภาพสงสด

ค าส าคญ: พารามเตอร / Travel Speed / Voltage / Amperage / Heat Input / Visual / Radiography Testing

iii

Abstract

This project is purpose use to increase efficiency selective welder and divide grade skill of welder. To meet the standard as theory and performing rule. Researcher dose take parameter control able to properly and facility for usability of work to control electric welding machine to keep electric power and amperage properly with test plate coupon on during welding test. The constant parameter adjustment will show the result compare with speed of welding electrode while welder perform welding that are Travel speed, Voltage and Amperage as setup on welding machine that these factor will effect to deep penetration of electrode with weld bead on test coupon. Heat input valuable dose occurrence not exceed as criterion of researcher study. Test coupon finish good pass to inspections such as visual inspection and non destructive testing by radiography testing. Actually use with the real work for welder qualification test the result after use parameter control which the opinion of expert person is harmoniously for this project be a good quality IOC = 0.91 and accordance to hypothesis be able to use procedure in objective for welder performance test and develop highest efficiency.

Key word: Parameter / Travel Speed / Voltage / Amperage / Heat Input / Visual / Radiography Testing

1

กตตกรรมประกาศ

ปรญญานพนธฉบบนส าเรจลลวงไปได ดวยความชวยเหลออยางดยงจากอาจารยทปรกษาหลก อาจารยธนบด ทสด ทกรณาใหค าปรกษาแนะน าแนวทางทถกตอง และขอคดเหนตางๆ ในการวจยมาโดยตลอด ผวจยรสกซาบซงเปนอยางยง จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบพระคณผทรงคณวฒทกทานทใหความอนเคราะหในการตรวจสอบ รวมทงใหค าแนะน าขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาตาง ๆในการวจยใหถกตอง เหมาะสมและมคณภาพ นอกจากนยงไดรบความอนเคราะหจากทาน ผอ านวยการวทยาลยเทคนคบานคาย ตลอดจนอาจารยทกทานทใหความรวมมอเปนอยางดในการเกบรวบรวมขอมลทใชในการวจย ท าใหปรญญานพนธฉบบนส าเรจไดดวยด คณคาและประโยชนของปรญญานพนธฉบบน ผวจยขอมอบเปนกตญญกตเวทตาแดบพการ บรพาจารย และผมพระคณทกทานทงในอดตและปจจบนทท าใหขาพเจาเปนผมการศกษา และประสบความส าเรจมาจนตราบเทาทกวนน

ไฟโรจน พอคา ภทราพรรณ ทพยเกต

มลฤด ดวงจนทร

iv

v

สารบญ

หนา

บทคดยอ ii

Abstract iii

กตตกรรมประกาศ iv

สารบญ v

สารบญรป x

สารบญตาราง xiv

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาของโครงงาน 1

1.2 วตถประสงคในการจดท าโครงงาน 5

1.3 ขอบเขตในการจดท าโครงงาน 5

1.4 ประโยชนและการน าไปใชงาน 5

1.5 งบประมาณในการจดท าโครงงาน 6

1.6 ตารางปฏทนการด าเนนการ 6

บทท 2 หลกการและทฤษฎทเกยวของและงานวจยทเกยวของ

2.1 กระบวนการเชอมไฟฟาดวยลวดเชอมหมฟลกซ 8

2.1.1 อปกรณการเชอมดวยกระบวนการ SMAW 8

2.2 การตอรปแบบตางๆ ของชนงานเชอมโลหะ การตอกนของชนงาน 5 รปแบบ 9

2.2.1 การตอชนงานแบบตอชน 9

2.2.2 การตอชนงานแบบชนมม 9

2.2.3 การตอชนงานแบบเกย 9

2.2.4 การตอชนงานแบบตงฉากหรอตวท 10

2.2.5 การตอชนงานแบบขอบทบกน 10

2.3 รปแบบงานเชอมโลหะ 10

2.3.1 Fillet Weld เปนการเชอมขอบใหตดกนเกดเปนมม ม 4 แบบ 10

2.3.2 Groove Weld เปนการเชอมงานทมรอง ม 6 แบบ 11

2.3.3 Spot Weld เปนการเชอมจดระหวางชนงาน 2 ชน 11

vi

สารบญ (ตอ)

หนา

2.4 ต าแหนงทาเชอมส าหรบงานแผนโลหะตามมาตรฐาน 12

2.4.1 ต าแหนงทาเชอมแบบเชอมตอชน 12

2.4.2 ต าแหนงทาเชอมแบบเชอมตอชนฟลเลท 12

2.4.3 สญลกษณในงานเขยนแบบ 13

2.5 คณสมบตทางกายภาพทเกยวของกบงานเชอมโลหะ 14

2.5.1 จดหลอมเหลว 14

2.5.2 ความสามารถในการเชอม 14

2.5.3 ความสามารถในการหลอม 14

2.5.4 ความสามารถในการระเหด 14

2.5.5 ความน าไฟฟา 14

2.5.6 ความตานทานไฟฟา 14

2.5.7 ความน าความรอน 14

2.5.8 สมประสทธของการขยายตวเนองจากความรอน 14

2.5.9 ความเปราะเนองจากความรอน 14

2.5.10 ความรอนสงเกนปกต 14

2.6 หลกการของการเชอมโลหะไฟฟา 15

2.6.1 วงจรไฟฟาส าหรบการเชอมอารคไฟฟาแบบมการปกคลม 15

2.6.2 ขว 16

2.6.3 กระแสเชอม 17

2.7 เครองมอ – อปกรณ 18

2.7.1 เครองเชอม/แหลงพลงงาน 19

2.7.2 มอเตอร – เจนเนอเรเตอร 19

2.7.3 เครองเชอมหมอแปลง – เรคตไฟเออรกระแสตรง 21

2.7.4 เครองเชอมหมอแปลงเรคตไฟเออร ชนดกระแสสลบ – กระแสตรง 21

2.7.5 หมอแปลงกระแสสลบ 22

2.7.6 คมจบลวดเชอม 22

2.7.6.1 คมจบลวดเชอมแบบตาง ๆ 23

2.7.7 สายเคเบลไฟฟา 23

vii

สารบญ (ตอ)

หนา

2.7.8 หวงยดปลายสายและขวยดสายดน (Cable Lugs and Ground Clamps) 24

2.7.9 ลวดเชอม 25

2.7.9.1 การควบคมการอารค 25

2.7.9.2 สวนประกอบของวสดเคลอบ 25

2.7.9.3 หนาทของวสดเคลอบ 25

2.7.10 อปกรณปองกนอน ๆ 26

2.7.11 ปจจยส าคญ 6 ประการของการเชอมไฟฟา 27

2.7.12 การเลอกลวดเชอม (Correct Electrode) 27

2.8 โลหะทเหมาะกบการเชอมไฟฟา 27

2.9 การบอกประเภทของลวดเชอม 28

2.10ทาเชอม (Welding Position) 29

2.11ลกษณะพเศษเกยวกบไฟฟา (Electrical Characteristics) 30

2.12การเลอกและปรบแตงกระแสไฟ (Correct Current) 31

2.12.1 ระยะอารคหรอแรงเคลอน (Correct Arc Length or Voltage 32

2.12.2 มมลวดเชอม (Correct Electrode Angle) 33

2.12.3 ความเรวในการเดนลวดเชอม (Correct Travel Speed) 34

2.13 การปฏบตการเชอมไฟฟาและเทคนคการเชอม 34

2.13.1 เทคนคการเชอม: เรมตนการอารค 34

2.13.2 เทคนคการเชอม: วธการเดนแนวเชอมแบบทาราบ 35

2.13.3 เทคนคการเชอม: การเรมตนอารคหลงจากการหยดเชอม 35

2.13.4 เทคนคการเชอม: การเชอมชนงานแบบตอเกยทาราบ 37

2.13.5 เทคนคการเชอม: การเชอมทาตงแบบเคลอนทลง 39

2.13.6 เทคนคการเชอม: การเชอมตอเกยแนวตงเคลอนทลง 40

2.13.7 เทคนคการเชอม: การเชอมแนวตง ทาเหนอศรษะ 40

2.13.8 เทคนคการเชอม: การเชอมรอยเชอมตอชนบากรอง V ทาระดบ 42

2.14 หลกดานความปลอดภย 42

2.14.1 ความปลอดภยในการเชอมไฟฟา (Safety in Arc Welding) 43

2.14.2 ขอปฏบตใหเกดความปลอดภยในงานเชอมไฟฟา 44

viii

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 3 วธด าเนนการศกษาและวจย

3.1 ขอก าหนดของงานเชอมโลหะ Welding Procedure Specification (WPS) 45

3.2 ประเภทของวสดทใชเปนชนงานในการทดสอบการเชอมโลหะ 46

3.3 เครองเชอมและอปกรณงานเชอมโลหะ 47

3.4 ลวดเชอมทใชในการเชอมชนงานทดสอบ 47

3.5 ทาเชอมทใชในการเชอมแผนโลหะทดสอบตามมาตรฐาน AWS 48

3.6 ชางเชอมฝมอทจะท าการทดสอบ 49

3.7 อปกรณในการใชควบคมพารามเตอรในขณะเชอมโลหะ 49

3.7.1 คลปแอมมเตอร เครองมอวดกระแสไฟฟา 50

3.7.2 เทอรโมมเตอร เครองมอวดอณหภม 51

3.8 การวดควบคมพารามเตอรและการจดบนทกสภาพการทดสอบ 51

3.9 การสรางเครองมอในการศกษา 53

3.10การทดลองใชและรวบรวมขอมล 55

3.11การวเคราะหขอมลและสรปผล 55

บทท 4 ผลการวจย

4.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผเชยวชาญ 57

4.1.1 ระดบอายของผเชยวชาญ 57

4.1.2 ระดบการศกษาของผเชยวชาญ 58

4.1.3 ประสบการณท างานของผเชยวชาญ 59

4.2 ผลการวเคราะหความเหนของผเชยวชาญโดยแยกออกเปนดานตางๆ 59

4.2.1 ความเหนของผเชยวชาญในดานวตถประสงคเพอใชเปนปจจยรวม

ในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา 59

4.2.2 ความเหนของผเชยวชาญในดานวตถประสงคเพอน าไปหาประสทธภาพ

ในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา 60

4.3 ผลการวเคราะหความเหนของผเชยวชาญโดยรวมตอกรณศกษาการ

คดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา 61

ix

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการวจย 64

5.2 อภปรายผล 65

5.3 ขอเสนอแนะ 65

เอกสารอางอง 66

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก ภาพประกอบการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา 67

ภาคผนวก ข รายชอผเชยวชาญ 73

ภาคผนวก ค แบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญทใชในการประเมนประสทธภาพ

ของการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา 77

x

สารบญรป

รปท หนา

2.1 แสดงภาพการหลอมเหลวของชนงานกบลวดเชอมเมอเกดการอารคในขณะเชอม 8

2.2 แสดงภาพอปกรณทใชในกระบวนการเชอมไฟฟา 8

2.3 แสดงภาพการตอชนงานแบบตอชน 9

2.4 แสดงภาพการตอชนงานแบบชนมม 9

2.5 แสดงภาพการตอชนงานแบบเกย 9

2.6 แสดงภาพการตอชนงานแบบตงฉากหรอตวท 10

2.7 แสดงภาพการตอชนงานแบบขอบจรดทบกน 10

2.8 แสดงภาพรปแบบการเชอมขอบใหตดกน 10

2.9 แสดงภาพรปแบบการเชอมงานทมรอง 11

2.10 แสดงภาพรปแบบการเชอมงานแบบเชอมจด 11

2.11 แสดงภาพต าแหนงทาเชอมตาง ๆส าหรบงานเชอมแบบตอชน 12

2.12 แสดงภาพต าแหนงทาเชอมตาง ๆส าหรบงานเชอมแบบตอชนฟลเลท 12

2.13 แสดงภาพลกษณะตวอยางแนวเชอมและทาเชอมตาง 13

2.14 แสดงภาพตวอยางสญลกษณงานเชอม 13

2.15 แสดงภาพการท างานของการเชอมวงจรไฟฟา 15

2.16 แสดงภาพลกษณะของการอารค 16

2.17 แสดงภาพ A และ B แสดงทศทางของกระแสส าหรบขวแตละแบบ 16

2.18 แสดงภาพลกษณะของคลนกระแสสลบ 1 รอบ 17

2.19 แสดงภาพลกษณะของคลนกระแสตรง 17

2.20 แสดงภาพการเชอมไฟฟา 17

2.21 แสดงภาพตวอยางลวดเชอมไฟฟา 18

2.22 แสดงภาพแหลงพลงงานการเชอมไฟฟา 18

2.23 แสดงภาพเอาทพท สโลปส าหรบกระแสคงทและโวลเทจคงท 19

2.24 แสดงภาพเครองเชอมทใชเครองยนตขบ 20

xi

สารบญรป (ตอ)

รปท หนา

2.25 แสดงภาพรปเครองเชอมกระแสสลบ 20

2.26 แสดงภาพเครองเชอมกระแสตรงซลคอนเรคตไฟเออร 21

2.27 แสดงภาพเครองเชอมกระแสสลบ – กระแสตรงแบบหมอแปลงเรคตไฟเออร 21

2.28 แสดงภาพเครองเชอมกระแสสลบแบบหมอแปลงทควบคมกระแสตอเนองได 22

2.29 แสดงภาพคมจบลวดเชอมมฉนวนหมตลอด 22

2.30 แสดงภาพคมจบลวดเชอมคารบอนค 23

2.31 แสดงภาพคมจบลวดเชอมอารค 23

2.32 แสดงภาพโครงสรางภายในของสาย 24

2.33 แสดงภาพหวงยดปลายสายดนและสายลวดเชอม 25

2.34 แสดงภาพเครองปองกนสวมศรษะ ปองกนแสงทตามองไมเหน 26

2.35 แสดงภาพเครองแตงกาย ส าหรบงานเชอม 26

2.36 แสดงภาพตวก าหนดความหมายของลวดเชอม 28

2.37 แสดงภาพการเปรยบเทยบความแตกตางของแนวเชอมเมอกระแสไฟตางกน 31

2.38 แสดงภาพลกษณะการเกด Undercut 31

2.39 แสดงภาพลกษณะการเกด Overlap 31

2.40 แสดงภาพรปหนาตดและรปแนวราบของรอยเชอมภายใตสภาวะตาง ๆ 33

2.41 แสดงภาพการวางมมของลวดเชอมบนแนวเชอม 33

2.42 แสดงภาพวธอารค 2 วธ 35

2.43 แสดงภาพต าแหนงของลวดเชอม ส าหรบการเชอมทาราบ 35

2.44 แสดงภาพการเรมตนเชอมใหมหลงจากหยดเชอม 36

2.45 แสดงภาพการอารคของลวดเชอม 36

2.46 แสดงภาพลกษณะของแนวเชอม 37

2.47 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอม ส าหรบแนวเชอมรปคลน 37

2.48 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอม ส าหรบรอยตอเกยทาราบ 38

2.49 แสดงภาพแนวเชอมตอเกยเชอมดวยลวดเชอม DCSP หรอ A.C. 38

2.50 แสดงภาพชนทดสอบรอยตอเกย 38

2.51 แสดงภาพการทดสอบแบบท าลาย 39

xii

สารบญรป (ตอ)

รปท หนา

2.52 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมเมอเชอมแนวเชอมเสนขนานทาตงเคลอนลง 39

2.53 แสดงภาพแนวเชอมเสนขนานบนแผนเรยบทาตงเคลอนลงดวยการอารค ลวดเชอม DCRP หรอ A. C 39

2.54 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมเชอมรอยตอเกยแนวตงเคลอนลง 40

2.55 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมเมอเชอมแนวเสนขนานทาเหนอศรษะ 40

2.56 แสดงภาพพนฐานการเคลอนทเมอเชอมทาเหนอศรษะ 41

2.57 แสดงภาพต าแหนงของลวดเชอม และคมจบเมอท าการเชอมทาเหนอศรษะ 41

2.58 แสดงภาพแนวเชอมเสนขนานทาเหนอศรษะดวย DCRP หรอ A.C. 41

2.59 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมเมอเชอมตอชนบากรองตว V ทาราบ 42

2.60 แสดงภาพแนวเชอมตอชนบากรองตว V ทาราบดวยลวดเชอม DCRP หรอ A.C. 42

3.1 แสดงภาพเอกสารขอก าหนดของการเชอมทใชในการทดสอบการเชอมโลหะ 46

3.2 แสดงภาพชนงานประกอบเสรจพรอมส าหรบการทดสอบงานเชอม 46

3.3 แสดงภาพเครองเชอมหมอแปลงเรคตไฟเออรกระแสตรงพรอมใชงานในการทดสอบ 47

3.4 แสดงภาพลวดเชอมไฟฟาทใชในการทดสอบงานเชอมตาม WPS 48

3.5 แสดงภาพทาเชอมในการทดสอบงานเชอมทา 2G และ 3G 48

3.6 แสดงภาพการทดสอบการเชอมแผนโลหะโดยชางเชอมฝมอทเขาท าการทดสอบ 49

3.7 แสดงภาพคลปแอมมเตอรส าหรบใชวดควบคมกระแสไฟฟาในการทดสอบงานเชอม 50

3.8 แสดงภาพเทอรโมมเตอรส าหรบใชวดควบคมอณหภมในการทดสอบงานเชอม 51

3.9 แสดงภาพการปรบกระแสไฟฟาส าหรบทดสอบงานเชอม 52

3.10 แสดงภาพการวดกระแสไฟฟาในการทดสอบงานเชอม1 52

3.11 แสดงภาพการวดกระแสไฟฟาในการทดสอบงานเชอม2 52

3.12 แสดงภาพการวดอณหภมในการทดสอบงานเชอม 53

3.13 แสดงภาพการจดบนทกการควบคมพารามเตอรในการทดสอบงานเชอม 53

4.1 แสดงภาพระดบอายของผเชยวชาญ 57

4.2 แสดงภาพระดบการศกษาของผเชยวชาญ 58

4.3 แสดงภาพประสบการณท างานของผเชยวชาญ 59

xiii

สารบญรป (ตอ)

รปท หนา

4.4 แสดงคา IOC ระดบความเหนของผเชยวชาญดานวตถประสงค

เพอใชเปนปจจยรวมในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา 60

4.5 แสดงคา IOC ระดบความเหนของผเชยวชาญในดานวตถประสงค

เพอน าไปหาประสทธภาพในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา 61

ก.1 แสดงภาพชนงานทใชในการทดสอบคดเลอกชางเชอมโลหะไฟฟา 68

ก.2 แสดงภาพอปกรณทใชในการควบคมพารามเตอรของเครองเชอมไฟฟา 68

ก.3 แสดงภาพการตงทา 2G, 3G และ 4G ของชนงานทดสอบ 69

ก.4 แสดงภาพการปรบตงกระแสไฟฟาของเครองเชอม 69

ก.5 แสดงภาพการตรวจวดควบคมแรงดนกระแสไฟฟาของเครองเชอม 70

ก.6 แสดงภาพการจดบนทกขอมลทวดไดจากการควบคมพารามเตอร 70

ก.7 แสดงภาพการตรวจสอบความสมบรณของชนงานเชอมดวยสายตา 71

ก.8 แสดงภาพชนงานทดสอบส าเรจและผานการตรวจสอบ 71

xiv

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 ตารางแสดงสญลกษณงานเขยนแบบทใชแทนงานเชอม 13

2.2 ตารางแสดงการเลอกขนาดสายเชอมทถกตอง 24

2.3 ตารางแสดงลกษณะเฉพาะตวของโลหะเชอมของลวดเชอมแบบตาง ๆ 28

2.4 ตารางแสดงความหมายของตวเลขตวสดทายในระบบการแบงประเภท

ของลวดเชอม AWS 29

2.5 ตารางแสดงการแบงลกษณะลวดเชอมทเหมาะสมกบทาเชอมตาง ๆ 30

2.6 ตารางแสดงคากระแสตาง ๆ ทแปรตามชนดและขนาดของลวดเชอม

(ส าหรบปรบทเครองเชอม) 32

4.1 ตารางแสดงผลการประเมนกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอม

โดยผเชยวชาญ 15 ทาน ทง 9 จดประเมน 62

4.2 ตารางแสดงผลการประเมนของผเชยวชาญโดยรวมตอกรณศกษาการคดเลอก

พนกงานเชอมโลหะไฟฟา 63

บทท 1

บทน ำ

การเชอมโลหะในวงการอตสาหกรรมนนมการพฒนาอยางตอเนองนบจากอดตมาจนถงปจจบน โดย

ประวตและความเปนมาของการเชอม มมานานกวา 3000 ป โดยแรกเรมนนการเชอมเกดจากการหลอมละลาย

โลหะในแองหลอมละลายของชางตเหลก แลวน ามาตประสานรวมใหเปนเนอโลหะเดยวกน เมอโลหะทไดจากการ

หลอมและผานการทบตประสานเยนตวลงกจะไดโลหะทตดซงกนและกน ซงเปนกระบวนการทเกดขนและเปนผลท

พอใชไดและใชกนในสมยโบราณของยคสมยนน การพฒนาของการเชอมเรมนบตงแตประมาณป ครสตศกราช

1801 ท Sir Humphrey Davy เปนผคนพบวา การอารคจะเกดขนจากขวทงสองของวงจรไฟฟา ซงม

แรงเคลอนไฟฟาสง ทงนโดยการน าเอาขวทงสองเขามาใกลกนหลงจากนนเกอบ 30 ปตอมา Nicolas Bernados

และ Stanislas Oiszewski ไดคนพบโดยการใชแทงถานคารบอนมาใชท าหนาทเปนลวดเชอมโดยตอเขากบขวบวก

สวนชนงานตอเขากบขวลบของวงจรกระแสไฟฟาตรง เมอขวไฟฟาทงสองเขามาใกลกน จะมการสงถาย

กระแสไฟฟา ท าใหเกดความรอนซงท าใหเกดการหลอมละลาย

ค.ศ. 1988 เซอรเนอร (Zerner) ใชแทงคารบอนคโคงงอนปลายเขาหากน ท าใหเกดเสนแรงแมเหลก ท าใหก าลงการอารคแรง

ค.ศ. 1892 สลาเวยนอฟ (Slavianoff) ไดน าเอาแกนลวดโลหะมาใชแทนลวดเชอมและใหตวลวดโลหะหลอมละลายตวมนเอง เพอเปนเนอโลหะเชอมเปนครงแรก

ค.ศ. 1901 เฟาซ (Fouche) และพคารด (Ficard) ประยกตน าเอาเปลวไฟทเกดจากแกสออกซเจนและอะเซทลนมาใชในการเชอมเปนครงแรก

ค.ศ. 1907 คเอลลเบอรก (Kjellberg) ไดประดษฐลวดเชอมทมสารพอกหมขนมาใชแทนลวดเชอมเปลอย สารพอกหมเรยกวา Fluxes

สมยนนการหม Fluxes จะหมเพยงบาง ๆ เพอท าใหการอารคคงทสม าเสมอมากกวาทจะท าใหแนวเชอมมความบรสทธ

จนกระทง ค.ศ. 1921 จงมการหม Fluxes Strohmenger ซงใช Blue Asbestos ผสม Sodium Silicate หรอ Waterglass เพอเปนตวยดเหนยว นบเปนลวดเชอมชนดแรกทท าใหแนวเชอมบรสทธปราศจากมลทนตาง ๆ

ปจจบนลวดเชอมหม Fluxes ไดพฒนาขนมาเปนล าดบ และใหสวนผสมทแตกตางกนไป 1.1 กระบวนการเชอม (Welding Process) จากการการแบงประเภทของการเชอมโลหะตามสมาคมการเชอมอเมรกา (American Welding Society: AWS) ม 6 ประเภท คอ

1.1.1 การเชอมแกส (Oxy fuel gas Welding: OFW) ประกอบดวยกรรมวธการเชอมตางๆดงน

2

1.1.1.1 การเชอมออกซอะเซทลน-อากาศ (Air acetylene welding: AAW) 1.1.1.2 การเชอมออกซอเซทลน (Oxy acetylene welding: OAW)

1.1.1.3 การเชอมออกซไฮโดรเจน (Oxy hydrogen welding: OHW) 1.1.1.4 การเชอมแกสใชแรงกด (Pressure gas welding: OHW)

1.1.2 การเชอมดวยความตานทาน (Resistance Welding: PGW) 1.1.2.1 การเชอมวาบ (Flash Welding: FW) 1.1.2.2 การเชอมปมยน (Projection Welding: HFRW: PW)

1.1.2.3 การเชอมตะเขบ – ความถสง (Resistance Seam Welding – High Frequency: RSEW – HIF) 1.1.2.4 การเชอมตะเขบ – เหนยวน า (Resistance Seam Welding – Induction: RSEW – I) 1.1.2.5 การเชอมจด (Resistance Spot Welding: RSW) 1.1.2.6 การเชอมอฟเสท (Upset Welding: UW) 1.1.2.7 การเชอมอฟเสท-ความถสง (Upset Welding – High Frequency: UW-HF) 1.1.2.8 การเชอมอฟเสทขเหนยวน า (Upset Welding – Induction: UW-I)

1.1.3 การเชอมอารก (Arc Welding: AW) ประกอบดวยกรรมวธตางๆ ดงน 1.1.3.1 การเชอมไฮโดรเจนอะตอม (Atomic Hydrogen Welding: AHW) 1.1.3.2 การเชอมอารกลวดเปลอย (Bare Metal Arc Welding: BMAW)

1.1.3.3 การเชอมอารกคารบอน (Carbon Arc Welding: CAW) 1.1.3.3.1 ใชแกส (Carbon Arc Welding – Gas: CAW-G) 1.1.3.3.2 ใชสารพอกหม (Carbon Arc Welding – Shielded: CAW – S)

1.1.3.3.3 ใชแทงค (Carbon Arc Welding – Twin: CAW-T) 1.1.3.4 การเชอมไฟฟาแกสคลม (Electro Gas – Welding: EGW) 1.1.3.5 การเชอมอารกลวดไสฟลกซ (Flux Cored Arc Welding: FCAW) 1.1.3.6 การเชอมอารกโลหะแกสคลม (Gas Metal Arc Welding: GMAW) 1.1.3.7 การเชอมอารกโลหะแกสคลม – อารกพลล

(Gas Metal Arc Wilding – Pulsed Arc: GMAW– P) 1.1.3.8 การเชอมอารกโลหะแกสคลม – อารกลดวงจร (Gas Metal Arc Welding – Short Circuiting Arc: GMAW – S) 1.1.3.9 การเชอมอารกทงสเตนแกสคลม (Gas Tungsten Arc Welding: GTAW) 1.1.3.10 การเชอมอารกทงสเตนแกสคลม – อารกพลส (Gas Tungsten Arc Welding – Pulsed Arc: GTAW – P) 1.1.3.11 การเชอมอารกพลาสมา (Plasma Arc Welding: PAW) 1.1.3.12 การเชอมใตพลกช (Submerged Arc Welding: SAW)

3

1.1.3.13 การเชอมอารกลวดหมฟลกซ (Shielded Metal Arc Welding: SMAW) 1.1.3.14 การเชอมสลก (Stud Welding: SW)

1.1.4 การเชอมในสถานะของแขง (Solid State Welding: SSW) ประกอบดวยกรรมวธตางๆ ดงน

1.1.4.1 การเชอมกดเยน (Cold Welding: CW) 1.1.4.2 การเชอมแพร (Diffusion Welding: DFW) 1.1.4.3 การเชอมอดระเบด (Explosion Welding: EXW) 1.1.4.4 การเชอมทบ (Forge Welding: FOW) 1.1.4.5 การเชอมอลตราโชนก (Ultrasonic Welding: USW) 1.1.4.6 การเชอมเสยดทาน (Friction Welding: FRW) 1.1.4.7 การเชอมกดรอน (Hot Pressure Welding: HPW) 1.1.4.8 การเชอมหมน (Roll Welding: ROW)

1.1.5 การเชอมแบบอนๆ (Other – Welding) ประกอบดวยกรรมวธตางๆ ดงน 1.1.5.1 การเชอมดวยล าอเลกตรอน (Electron Beam Welding: EBW) 1.1.5.2 การเชอมไฟฟาสแลกคลม (Electro slag welding: ESW) 1.1.5.3 การเชอมแบบโฟลว (Flow Welding: FLOW) 1.1.5.4 การเชอมเหนยวน า (Induction Welding: IW) 1.1.5.5 การเชอมดวยเลเซอร (Laser Beam Welding: LBW) 1.1.5.6 การเชอมเทอรมท (Thermit Welding: TW) 1.1.5.7 การเชอมกระทบ (Percussion Welding: PEW)

1.1.6 การแลนประสาน (Brazing: B) ประกอบดวยกรรมวธในการแลนประสานแบบตางๆดงน 1.1.6.1 การแลนประสานเปนกลม (Block Brazing: BB) 1.1.6.2 การแลนประสานแพร (Diffusion Brazing: DFB) 1.1.6.3 การแลนประสานแบบจม (Dip Brazing: DB) 1.1.6.4 การแลนประสานในเตา (Furnace Brazing: FB) 1.1.6.5 การแลนประสานเหนยวน า (Induction Brazing: IB) 1.1.6.6 การแลนประสานอนฟาเรด (Infrared Brazing: IRB) 1.1.6.7 การแลนประสานดวยความตานทาน (Resistance Brazing: RB) 1.1.6.8 การแลนประสานดวยเปลวไฟ (Torch Brazing: TB) 1.1.6.9 การแลนประสานคารบอนอารก (Twin Carbon Arc Brazing: TCAW)

ในงานเชอมโลหะทมการปฏบตงานอยในปจจบนของโครงการตางๆ ในภาคสวนของโรงงานอตสาหกรรม

นน สวนใหญทเลอกใชจะม 2 กระบวนการเชอม คอ

4

1. กระบวนการเชอมแกส 2. กระบวนการเชอมไฟฟา จากกระบวนการเชอมขางตนจะมการใชเครองเชอมทใชในโครงการโดยจะแบงไดเปน 3 สวนหลกๆ คอ 1. การเชอมโดยใชเครองเชอมทมการออกแบบใหเชอมโดยอตโนมต เครองเชอมจะท างานครบวงจรโดย

เปนทงแหลงพลงงานและท าการเชอมเองโดยใชการปอนขอมลผานโปรแกรมคอมพวเตอร 2. การเชอมโดยใชเครองเชอมทมการออกแบบใหเชอมแบบกงอตโนมต เครองเชอมจะท าการเชอมงาน

โดยมผควบคมการเชอมดแลกระแสไฟฟา ก าลงไฟฟาของเครองในขณะปฎบตงานเชอม 3. การเชอมโดยใชเครองเชอมเปนแหลงจายพลงงานไฟฟาและชางเชอมโลหะเปนผปฏบตงานเชอม

การรบสมครชางเชอมโลหะเพอเขามาท างานในโครงการนนจะมการทดสอบฝมอของชางเชอมโลหะโดย

ขนอยกบลกษณะของงานนนๆวาจะใชชางเชอมโลหะมาท าการเชอมงานโลหะเชน งานแผนโลหะจ าพวกถงหรอ งานเกยวกบทอสงความดนสงกจะมการแยกประเภทของชนงานทจะใชท าการทดสอบและกระบวนการเชอมทจะใชท าการทดสอบออกไปอกตามมาตรฐาน AWS (American Welding Society) ทสวนใหญทางสวนอตสาหกรรมหรอโรงงานตางๆน ามาใชกนอยางแพรหลาย

ในทนจะน าการเชอมโลหะทใชกระบวนการเชอมไฟฟาทเชอมกบแผนโลหะ และการใชเครองเชอมโลหะไฟฟาและมชางเชอมโลหะเปนผปฏบตงานมาท าเปนสอการสอนส าหรบพฒนาชางเชอมโลหะทจะตองมการทดสอบฝมองานเชอมกอนรบเขาท างานในโครงการ การทดสอบฝมอชางเชอมโลหะโดยใชการเชอมไฟฟาเพยงอยางเดยวนนจะมการทดสอบกบชนงานโดยมการตงทาสอบแบบตางๆหลายทาตามทมาตรฐานก าหนดวาตองเชอมดวยทาเชอมแบบใด ทาเชอมนนสามารถทจะครอบคลมงานเชอมลกษณะแนวใดและรวมถงการใชหลกการและเทคนคในการเชอมเพอทจะมสามารถท าการแยกระดบฝมอของชางเชอมทเขามาท าการทดสอบฝมอชางเชอมโลหะนนได

จากการทดสอบฝมอชางเชอมโลหะไฟฟาทผานมาในอดตมปญหาทเกดขนในขณะทท าการทดสอบงาน

เชอมเพอคดเลอกชางเชอมฝมอของแตละโรงงานนนๆ ซงมสงส าคญเปนสาเหตท าใหการทดสอบการเชอมกบชนงานทดสอบนนเกดจากสาเหต 2 ประการ คอ

1. ทกษะฝมอของชางเชอมโลหะไฟฟาทเขาท าการทดสอบไมเพยงพอและการฝกฝนฝมอยงไมพรอม

ส าหรบงานเชอมทดสอบชนดนน ซงในขณะทชางเชอมท าการทดสอบผควบคมการทดสอบทท าการดแลงานทดสอบจะสามารถสงเกตและควบคมเพอหยดงานทดสอบนนถาชางเชอมทท าการทดสอบขาดคณสมบตขณะปฏบตการทดสอบจรง แสดงวาชางเชอมผนนไมผานการทดสอบตองไปท าการฝกฝนมาใหมเพอขอทดสอบฝมอในการเขาท างานเชอมโลหะไฟฟาในครงตอไป

2. ชางเชอมโลหะไฟฟาทมฝมอและทกษะดแตผดพลาดในการปรบกระแสไฟฟาการตงคาก าลงไฟฟาทอยบนของเครองเชอมไฟฟาทไมคงทสงผลใหเกดการหลอมละลายของลวดเชอมไฟฟาและการซมลก

5

ของแนวเชอมทตวชนงานทดสอบไมสมบรณท าใหชนงานของชางเชอมทเขาท าการทดสอบฝมอเพอเขาท างานนนไมผานการตรวจสอบเบองตนโดยการตรวจสอบดวยสายตาตอชนงานทดสอบ รวมไปถงไมผานการตรวจสอบโดยไมท าลายดวยวธการฉายรงสเพอคนหาจดบกพรองของชนงานทดสอบสงผลใหชางเชอมผเขาท าการทดสอบไมผานการคดเลอกเพอเขาท างาน

จากสาเหตดงกลาวขางตนสาเหตท 2 นเปนสาเหตของปญหาทนาสนใจและมความเปนไปไดในการ

แกปญหาเพอพฒนาการทดสอบฝมอของชางเชอมโลหะไฟฟาและสามารถชวยท าใหการผานการคดเลอกของชางเชอมโลหะไฟฟามจ านวนเพมมากขน ดงนนกลมผศกษาจงน าสาเหตท 2 นมาท าการคนควาศกษาและน าเสนอในบทตอไป 2. วตถประสงคในกำรจดท ำโครงงำน

2.1 เพอศกษาหลกการเชอมไฟฟาและประเภทของรอยตอของงานเชอมโลหะและทาเชอม 1G, 2G, 3G และ 4G ตามมาตรฐานของกรมพฒนาฝมอแรงงาน 2.2 เพอศกษาการทดสอบมาตรฐานฝมอชางเชอมโลหะกอนเขาปฏบตงานโดยใชหลกการควบคมของ พารามเตอรตามมาตรฐานของกรมพฒนาฝมอแรงงาน 2.3 เพอจดระดบฝมอชางเชอมโลหะไฟฟาทเขาท าการทดสอบงานเชอมโดยใชพารามเตอรควบคมท เครองเชอม เพอใหเครองเชอมทดสอบนนมมาตรฐานอยในระดบเดยวกน

3. ขอบเขตในกำรจดท ำโครงงำน

3.1 เปนกรณศกษาการทดสอบมาตรฐานฝมอชางเชอมโลหะเพอใชในการทดสอบการเชอมไฟฟาของชาง เชอมโลหะทจะท าการทดสอบมาตรฐานฝมอ ใหไดตรงตามมาตรฐาน AWS เพอเขาท างานใน บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด

4. ประโยชนและกำรน ำไปใชงำน

4.1 สามารถน าการศกษาและคนควานมาใชรวมกบทกษะของชางเชอมโลหะไดตามมาตรฐานกรมพฒนา ฝมอแรงงาน 4.2 ชางเชอมโลหะทไดรบการศกษาจากการคนควานสามารถพฒนาทกษะในการเชอมโลหะเพอเปน ชางเชอมโลหะทไดตามมาตรฐานเปนทตองการของภาคอตสาหกรรม

6

5. งบประมำณในกำรจดท ำโครงงำน

6. ตำรำงปฏทนกำรด ำเนนกำร

รายละเอยด พ.ศ.2554 พ.ศ.2555

ก.ค ส.ค ก.ย ต.ค พ.ย ธ.ค ม.ค ก.พ ม.ค เม.ย

1. เลอกหวขอการท าโครงการ

2. น าเสนอหวขอการคนควาวจย

3. ส ารวจงานวจยและทฤษฎทเกยวของ

4. ศกษารวบรวมขอมล

5. วเคราะหขอมลจากการคนควา

6. สรปและจดท ารายงาน

7. น าเสนอ โครงการ

8. จดท าและสงรปเลม

ท รายการ คาใชจาย หมายเหต

1 2 3

คาหนงสอทฤษฎอางอง คาใชจายในการท าชนงาน คาจดรปเลมโครงงาน

1,000- 6,500- 6,000-

รวมคาใชจาย 13,500-

บทท 2

หลกการและทฤษฎทเกยวของและงานวจยทเกยวของ

หลกการของการเชอมโลหะ

กระบวนการเชอมโลหะทนยมกนอยในปจจบน ไดแก

1. กระบวนการเชอมไฟฟาดวยลวดเชอมหมฟลกซ

(Shield Metal Arc Welding Process, SMAW)

2. กระบวนการเชอมใตฟลกซ (Submerged Arc Welding Process, SAW)

3. กระบวนการเชอมโลหะกาซคลม (Gas Metal Arc Welding Process, GMAW)

4. กระบวนการเชอมอารคทงสเตนกาซคลม (Gas Tungsten Arc Welding Process, GTAW)

5. กระบวนการเชอมโลหะดวยกาซออกซ-อะเซทลน

(The Oxy-acetylene Welding Process, OAW)

6. กระบวนการเชอมพลาสมา (Plasma Arc Welding Process, PAW)

จากหลกการกระบวนการเชอมตางๆขางตนผศกษาไดน าเอาเฉพาะกระบวนการเชอมไฟฟาดวย

ลวดเชอมหมฟลกซ (Shield Metal Arc Welding Process, SMAW) มาใชเปนกระบวนการหลกส าหรบ

โครงงานนซงมทฤษฎและขอปฏบตทมสาระส าคญดงน

1. กระบวนการเชอมไฟฟาดวยลวดเชอมหมฟลกซ

(Shield Metal Arc Welding Process, SMAW)

2. การตอรปแบบตางๆของชนงานเชอมโลหะ

3. รปแบบของงานเชอมโลหะ (Types of Welds)

4. ต าแหนงทาเชอมส าหรบงานแผนโลหะตามมาตรฐาน American Welding Society (AWS)

5. คณสมบตทางกายภาพทเกยวของกบงานเชอมโลหะ

6. หลกการของการเชอมโลหะไฟฟา

7. เครองมอและอปกรณ

8. โลหะทเหมาะกบการเชอมไฟฟา

9. การบอกประเภทของลวดเชอม

10. ทาเชอม (Welding Position)

11. ลกษณะพเศษเกยวกบไฟฟา (Electrical Characteristics)

8

12. การเลอกและปรบแตงกระแสไฟ (Correct Current)

13. การปฏบตการเชอมไฟฟาและเทคนคการเชอม

14. หลกดานความปลอดภย

2.1 กระบวนการเชอมไฟฟาดวยลวดเชอมหมฟลกซ (Shield Metal Arc Welding Process, SMAW)

กระบวนการเชอมเกดจากการอารคระหวางปลายลวดเชอมไฟฟา (Electrode) กบชนงาน

(Base Metal) ท าใหเกดความรอนอนรนแรง (ประมาณ 3,300 °C – 5,500°C) เผาแผนโลหะงานตรงจดทอารคใหหลอมละลายเปนแอง ขณะเดยวกนปลายลวดเชอมกหลอมละลายและหยดเตมลงไปในแองนน

รปท 2.1 แสดงภาพการหลอมเหลวของชนงานกบลวดเชอมเมอเกดการอารคในขณะเชอม 2.1.1 อปกรณ การเชอมดวยกระบวนการ SMAW อปกรณการเชอมโลหะทใชในการเชอมไฟฟามหลายอยางซงจะแจกแจงรายละเอยดใน หวขอถดไป

รปท 2.2 แสดงภาพอปกรณทใชในกระบวนการเชอมไฟฟา

9

2.2 การตอรปแบบตางๆ ของชนงานเชอมโลหะ การตอกนของชนงาน 5 รปแบบ (5 Types of Joints) 2.2.1 การตอชนงานแบบตอชน (Butt joint) - วางชนงาน 2 ชนแนวเดยวกน - เอาขอบมมชนกน

รปท 2.3 แสดงภาพการตอชนงานแบบตอชน 2.2.2 การตอชนงานแบบชนมม (Corner joint) - วางชนงาน 2 ชนเอามมใดมมหนงชนกน - ท ามมตอกน

รปท 2.4 แสดงภาพการตอชนงานแบบชนมม 2.2.3 การตอชนงานแบบเกย (Lap joint) - วางชนงาน 2 ชนเหลอมๆ กน

รปท 2.5 แสดงภาพการตอชนงานแบบเกย

10

2.2.4 การตอชนงานแบบตงฉากหรอตวท (Tee joint) - วางชนงาน 2 ชน ในลกษณะตงฉาก - เหมอนรปตว “T”

รปท 2.6 แสดงภาพการตอชนงานแบบตงฉากหรอตวท 2.2.5 การตอชนงานแบบขอบทบกน (Edge joint) - วางชนงาน 2 ชนเอาขอบจรดทบกน

รปท 2.7 แสดงภาพการตอชนงานแบบขอบจรดทบกน 2.3 รปแบบงานเชอมโลหะ (Types of Welds) 2.3.1 Fillet Weld เปนการเชอมขอบใหตดกนเกดเปนมม ม 4 แบบ a.เชอมมมดานใน b.เชอมมมดานนอก c.เชอมมมดานนอก 2 ฝง d.เชอมมมรปตว “T”

รปท 2.8 แสดงภาพรปแบบการเชอมขอบใหตดกน

11

2.3.2 Groove Weld เปนการเชอมงานทมรอง ม 6 แบบ a.เชอมรอง 1 ดาน b.เชอมบาก 1 บาก c.เชอมรองรปตว “V” 1 ดาน d.เชอมรองรปตว “U” 1 ดาน e.เชอมรองรปตว “J” 1 ดาน f.เชอมรองรปตว “V” 1 ค

รปท 2.9 แสดงภาพรปแบบการเชอมงานทมรอง 2.3.3 Spot Weld เปนการเชอมจดระหวางชนงาน 2 ชน

- วางชนงาน 2 ชน ในลกษณะขนานกนแลวเชอมจด

รปท 2.10 แสดงภาพรปแบบการเชอมงานแบบเชอมจด

12

2.4 ต าแหนงทาเชอมส าหรบงานแผนโลหะตามมาตรฐาน American Welding Society (AWS) 2.4.1 ต าแหนงทาเชอมแบบเชอมตอชน (Butt Weld)

รปท 2.11 แสดงภาพต าแหนงทาเชอมตางๆส าหรบงานเชอมแบบตอชน

2.4.2 ต าแหนงทาเชอมแบบเชอมตอชนฟลเลท (Fillet Weld)

รปท 2.12 แสดงภาพต าแหนงทาเชอมตางๆส าหรบงานเชอมแบบตอชนฟลเลท

ทาราบ (PA Flat)

ทาระดบหรอทาขนาน (PB Horizontal Vertical)

ทาตงลง (PG Vertical Downwards)

ทาตงขน (PF Vertical Upwards)

ทาเหนอหว (PE Overhead)

ทาระดบหรอทาขนาน (PC Horizontal Vertical)

ทาตงลง (PG Vertical Downwards)

ทาตงขน (PF Vertical Upwards)

ทาเหนอหว (PD Horizontal Overhead)

ทาราบ (PA Flat)

13

รปท 2.13 แสดงภาพลกษณะตวอยางแนวเชอมและทาเชอมตางๆ 2.4.3 สญลกษณในงานเขยนแบบ ตารางท 2.1 แสดงสญลกษณงานเขยนแบบทใชแทนงานเชอม

รปท 2.14 แสดงภาพตวอยางสญลกษณงานเชอม

14

2.5 คณสมบตทางกายภาพทเกยวของกบงานเชอมโลหะ 2.5.1 จดหลอมเหลว (Melting point) - อณหภมทสารเปลยนแปลงจากของแขงเปนของเหลว - เหลกกลามจดหลอมเหลวประมาณ 1,482 ºC 2.5.2 ความสามารถในการเชอม (Weld ability) - เปนความสามารถของโมเลกลของสารโลหะทยดเหนยวกนภายใตแรงดน

2.5.3 ความสามารถในการหลอม (Fusibility)

- ความงายทโลหะจะหลอมตว 2.5.4 ความสามารถในการระเหด (Volatility) - ความงายของสารทจะกลายเปนไอ 2.5.5 ความน าไฟฟา (Electrical conductivity)

- ความสามารถของสารในการน ากระแสไฟฟา 2.5.6 ความตานทานไฟฟา (Electrical resistance)

- ความตานทานของเสนลวด 2.5.7 ความน าความรอน (Thermal conductivity)

- ความสามารถของสารในการน าความรอนทไหลผานโลหะยาวขณะเชอม 2.5.8 สมประสทธของการขยายตวเนองจากความรอน (Coefficient Of thermal expansion)

- การขยายตวของโลหะเมอไดรบความรอน - การหดตวเมอเยนลง

2.5.9 ความเปราะเนองจากความรอน (Hot shortness)

- วสดเปราะแตกงายเมอรอน 2.5.10 ความรอนสงเกนปกต (Overheating) - เมอโลหะไดรบความรอนสงเกนจดวกฤต จะท าใหคณสมบตทางกลลดลงอยางรวดเรว

15

2.6 หลกการของการเชอมโลหะไฟฟา

- การเชอมไฟฟาแบบอารคโลหะปกคลม - ชอภาษาองกฤษ เรยกวา Shielded metal-arc-welding, SMAW - การเผาไหมและการแยกสลายของลวดเชอม เกดกาซปกคลมทวปลายลวดเชอมและบอหลอม - เปนกระบวนการอารคของกระแสไฟฟาระหวางลวดเชอม กบโลหะงาน

2.6.1 วงจรไฟฟาส าหรบการเชอมอารคไฟฟาแบบมการปกคลม

รปท 2.15 แสดงภาพการท างานของการเชอมวงจรไฟฟา ความรอนจากไฟฟาจะท าใหโลหะงานและลวดเชอม อยในสภาวะหลอมเหลว อณหภมอยในชวง 6000 oF – 9000 oF (3315 oC– 4982 oC) ใชกระแสไฟฟาเปนพลงงาน ม 2 แบบ คอ

2.6.1.1 แบบความตานทาน (Resistance welding) 2.6.1.2 แบบอารค (Arc welding)

- กระแสไฟฟาผานชองวางในบรรยากาศของแกสจากตวน าไฟฟาตวหนงไป ยงตวน าไฟฟาอกตวหนง เรยกวา “อารค” - มความรอนประมาณ 10,000 –12,000 องศาฟาเรนไฮน - บรเวณอารคสามารถแบงออกไดเปน 3 บรเวณ ไดแก

แคโทด (Cathode) แอโนด (Anode) ล าอารค (Arc Plasma)

16

- ความรอนทเกดขนทขวของแคโทดเกดจากอออนบวกวงกระแทกผวหนาของ แคโทด - สวนความรอนทขวแอโนดเกดจากอเลกตรอนวงกระแทกแอโนด

รปท 2.16 แสดงภาพลกษณะของการอารค 2.6.2 ขว (Polarity)

- ขวเปนตวก าหนดทศทางกระแสไหล ซงจะออกแบบเปน DCPR หรอ DCSP ในวงจร D.C. (กระแสจะไหลในทศทางเดยว) เสนหนงเปนบวก เสนหนงเปนลบ - ในวงจร A.C. จะไมมขว

รปท 2.17 แสดงภาพ A และ B แสดงทศทางของกระแสส าหรบขวแตละแบบ

17

2.6.3 กระแสเชอม (Welding Current) มอย 2 ชนด คอ 2.6.3.1 กระแสสลบ (Alternating Current, AC) - เครองเชอมจะเปนตวจายกระแสไฟสลบมทศทางการเคลอนทสลบกนเปน คลนมความถ 50 Hz (1 วนาทจะม 50 รอบ)

รปท 2.18 แสดงภาพลกษณะของคลนกระแสสลบ 1 รอบ 2.6.3.2 กระแสตรง (Direct Current, DC) - เปนกระแสทมอเลกตรอนเคลอนทในทศทางตามยาวของตวน าในทศทาง เดยวกน

- การเคลอนทของอเลกตรอนนน เปรยบเสมอนน าประปาทไหลในทอ กระแสไฟสลบมการเปลยนขว 100 Hz ไมมการเปลยนแปลงขว

รปท 2.19 แสดงภาพลกษณะของคลนกระแสตรง

รปท 2.20 แสดงภาพการเชอมไฟฟา

18

- แกสทปกคลมท าใหการอารคมเสถยรภาพและลดเมดน าโลหะ - โลหะหลอมใหมในบอเชอมจะปกคลมโดยฟลกซ - เมอเยนตวแลวฟลกซจะแขงและเปราะ เรยกวา “สแลก (Slag)” - แกนโลหะของลวดเชอม เปนตวจายโลหะเชอม

ลวดเชอมท าหนาทเปนตวน ากระแสไฟฟาและละลายเปนเนอโลหะ รปท 2.21 แสดงภาพตวอยางลวดเชอมไฟฟา

2.7 เครองมอ – อปกรณ - เครองเชอม / แหลงพลงงาน

- คมจบลวดเชอม - สายเคเบลไฟฟา - ลวดเชอม - ชนงาน

รปท 2.22 แสดงภาพแหลงพลงงานการเชอมไฟฟา

19

2.7.1 เครองเชอม / แหลงพลงงาน (Type of Power Source) เครองเชอมจะแบงเปน 2 ประเภทตามชนดของสงเหลานคอ 2.7.1.1 เอาทพทสโลป (output slop) ซงอาจจะเปนแบบกระแสคงทหรอไมกเปนแบบ โวลเทจคงท

รปท 2.23 แสดงภาพเอาทพท สโลปส าหรบกระแสคงทและโวลเทจคงท 2.7.1.2 แหลงพลงงาน โดยทวไปแบงเปน 3 แบบ

- มอเตอร-เจนเนอเรเตอร - หมอแปลง – เรคตไฟเออรกระแสตรง หรอ กระแสสลบ – กระแสตรง - หมอแปลงกระแสสลบ

2.7.2 มอเตอร-เจนเนอเรเตอร

- ขบโดยมอเตอรกระแสตรงหรอกระแสสลบ ผลต กระแสเอาทพทเปนกระแสตรง กระแสสลบ โดยมากจะเปนแบบกระแสคงท - ประกอบดวยมอเตอรกระแสสลบเจนเนอรเรเตอรกระแสตรง /กระแสสลบและ ตวกระตนแมเหลก สามารถใชในสถานททไมมไฟฟาได

20

รปท 2.24 แสดงภาพเครองเชอมทใชเครองยนตขบ

เครองเชอมกระแสสลบทใชเครองยนตขบสามารถผลตกระแสไฟฟากระแสสลบยามฉกเฉนส าหรบใหแสงสวาง และเครองมอตาง ๆ

- เชอเพลงทใช เชน น ามนดเซล เบนซน แกส

- มลกษณะ 1. มอ านาจในการทะลทะลวงสง 2. เชอมโลหะไดทกชนดทสามารถเชอมได 3. มความยดหยน สามารถเชอมไดทกทาเชอม /ทกต าแหนง 4. มความทนทาน

รปท 2.25 แสดงภาพรปเครองเชอมกระแสสลบ 2.7.2.1 จดทควรเนนการบ ารงรกษา - แปรงถาน หนาของคอมพวเตอรจดสมผสของสตารทเตอรและคอนโทรลร โอสแตท

เครองเชอมทใชเครองยนตขบ เครองเชอมทใชเครองยนตขบ

ขนาด 400 แอมแปรกระแสตรง

21

2.7.3 เครองเชอมหมอแปลง – เรคตไฟเออรกระแสตรง

- ใชหมอแปลงเพอลดโวลเทจอนพทไปทโวลเทจเอาทพททใชเชอมผานเรตตไฟเออร เพอเปลยน A.C. เปน D.C.

2.7.3.1 ชนสวนพนฐาน

- หมอแปลงส าหรบบงคบกระแสสลบซงผานเขาเครอง - เรตไฟเออรซงเปลยนกระแสสลบเปนกระแสตรง

รปท 2.26 แสดงภาพเครองเชอมกระแสตรงซลคอนเรคตไฟ 2.7.4 เครองเชอมหมอแปลงเรคตไฟเออร ชนดกระแสสลบ - กระแสตรง

ใหเลอกระหวางกระแสสลบและ กระแสตรงและขวบวกและขวลบ 1. ควบคมกระแสตอเนอง 2. ควบคมขว 3. สวตชไฟฟาก าลง 4. ควบคมระยะ

รปท 2.27 แสดงภาพเครองเชอมกระแสสลบ – กระแสตรงแบบหมอแปลงเรคตไฟเออร

22

2.7.5 หมอแปลงกระแสสลบ

- ใชหมอแปลงไฟฟาลดโวลเทจอนพทเปนโวลเทจทใชในการเชอม - ลกษณะของกระแสสลบ คอ การยอนกลบของกระแสในทก ๆ 1/120นาท - เหมาะสมกบการเชอมรองและรอยเชอมโลหะแผนหนาราบและทาเชอมลง

รปท 2.28 แสดงภาพเครองเชอมกระแสสลบแบบหมอแปลงทควบคมกระแสตอเนองได 2.7.6 คมจบลวดเชอม (Electrode holders)

- เปนตวน ากระแสจากเคเบลไปยงลวดเชอม มฉนวนหมเพอปองกนความรอน - คมควรท าจากโลหะทมสภาพการน าไฟฟาสง - การหนบลวดจะตองหนบอยางมนคงทกท ทกมม - การหนบตองหนบงายมน าหนกเบา สมดลด - ขนาดของครมตองสมดลกบเครองเชอมเชน เครองเชอมขนาด 400 แอมแปร ตองใช คมจบทใหญกวาท ใชกบเครองเชอมขนาด 200 แอมแปร

รปท 2.29 แสดงภาพคมจบลวดเชอมมฉนวนหมตลอด

23

2.7.6.1 คมจบลวดเชอม แบบตาง ๆ การเชอมคารบอนจะรอนกวาลวดเชอมโลหะดงนนจงตองใชกลไกการจบลวด เชอมทแตกตางกน ซงมขนาดใหญกวาคมจบ ลวดเชอมโลหะ

รปท 2.30 แสดงภาพคมจบลวดเชอมคารบอนค การอารคแบบนจะปกคลมดวยไฮโดรเจน ซงปองกนความสกปรกจากอากาศ และสงผานความรอนไปยงชนงาน การอารคจะเกดขนระหวาง 2 ลวดเชอม อณหภม 4148 oC

รปท 2.31 แสดงภาพคมจบลวดเชอมอารค

2.7.7 สายเคเบลไฟฟา - เปนสายททนตอการสงผานกระแสไดดทเครองเชอมควรจะตอสายดนเอาไวดวยเพอ กนการชอต - ถาจ านวนกระแสและระยะทางมากขนขนาดของสายกจะใหญขน - ความตานทานลดลงถาสายเลกลง - สายยาวมากจะท าใหโวลเทจตกมาก

24

รปท 2.32 แสดงภาพโครงสรางภายในของสาย ตารางท 2.2 แสดงการเลอกขนาดสายเชอมทถกตอง

ความยาวสงสดของสายเชอมทใช (ฟต)

กระแสไฟฟาเปนแอมแปร

50 75 100 125 150 175 200

100 2 2 2 2 1 1/0 1/0 150 2 2 1 1/0 2/0 2/0 3/0 200 2 1 1/0 2/0 3/0 4/0 4/0 250 2 1/0 2/0 3/0 4/0 300 1 2/0 3/0 4/0 350 1/0 3/0 4/0 400 1/0 3/0 4/0 450 2/0 3/0 500 3/0 4/0

2.7.8 หวงยดปลายสายและขวยดสายดน (Cable Lugs and Ground Clamps) - ขวตอสายดนและสายเคเบลตองใชชวงปลายสายไฟทเหมาะสม - ยดใหแนน ขวตอทหลวมจะท าใหหวงรอนและจะหลอมโลหะทยดสายกบหวง อาจท า ใหไหมได - ปลายอกดานหนงตอกบคมจบลวดเชอม ปลายดานหนงของสายดนตอกบชนงาน

25

รปท 2.33 แสดงภาพหวงยดปลายสายดนและสายลวดเชอม 2.7.9 ลวดเชอม

ลวดเชอมทน ามาใชจะตองเขากนไดกบความตานทานแรงและคณสมบตของโลหะ ชนงานแบงออกเปน 2 ชนดคอ

1. แบบลวดเชอมเคลอบ 2. แบบลวดเชอมเปลอย - การใชลวดเชอมเคลอบ จะดกวา ลวดเชอมเปลอย เพาะวสดทเคลอบจะ ปองกนการอารคและปกคลมโลหะเชอมจากบรรยากาศในชวงหลอมเหลว

ลวดเชอมส าหรบการเชอมไฟฟาแบงตามเงอนไขการใชงานดงน

- ตานทานแรงกระแทรกอยางรนแรง - ตานทานการสกอยางรนแรง - ตานทานการสกและการกดกรอนทอณหภมสง - ตานทานการสกเมอแรงกระแทรกปานกลาง - ตานทานเมอแรงกระแทรกปานกลาง จนถงอยางหนก

2.7.9.1 การควบคมการอารค

- วสดเคลอบท าใหเรมตนอารคไดงาย / อารคไดคงทตลอดการท างาน - ลวดเชอมทใหญขนจะตองใชการควบคมการอารคทดขน

2.7.9.2 สวนประกอบของวสดเคลอบ - ชนดของวสดเคลอบจะมผลตอระยะอารค และ โวลทเทจ รวมทงต าแหนง เชอม

2.7.9.3 หนาทของวสดเคลอบ - จายการปกคลมและปกคลมโลหะหลอมเหลวดวยสแลคหลอมเหลว - ก าจดออกไซคและสารมลทน - ท าใหอตราการเยนตวชาลง ท าใหรอยเชอมมความเหนยว - ท าใหเรมตนอารคไดงาย มเสถยรภาพ - ควบคมรปรางและลกษณะของรอยเชอมได - เพมความเรวในการเชอม

26

2.7.10 อปกรณปองกนอน ๆ

รปท 2.34 แสดงภาพเครองปองกนสวมศรษะ ปองกนแสงทตามองไมเหน คออลตราไวโอเลต และอนฟาเรด ทเกดจากการอารค จะท าอนตรายแกตาถาไมสวมเครองปองกน

- แวนตากนแสง ตองมน าหนกเบาระบายอากาศไดดใหความสบาย

- เสอทใชเปนวสดทตานทานไฟ - เสอทท าจากโลหะหนก จะใชปองกนรงส - เสอปองกนชวยปองกนไมใหผเชอมไดรบอนตรายจากประกายไฟและความรอน

รปท 2.35 แสดงภาพเครองแตงกาย ส าหรบงานเชอม

เครองปองกนมอถอ โดยทวไปใชกบผตรวจสอบหรอผควบคม

งาน

เครองปองกนชนดเปด-ปดเลนสดานหนาได

เสอปองกนชวยปองกนไมใหผเชอม ไดรบอนตรายจากประกายไฟและความรอน

สวนเครองแตงกายทท าดวยหนงทงชด จะปองกนอนตรายตาง ๆ ทจะเกดแกรางกาย

27

2.7.11 ปจจยส าคญ 6 ประการของการเชอมไฟฟา 1. การเลอกลวดเชอม (Correct Electrode) 2. ทาเชอม (Welding Position) 3. การเลอกและปรบแตงกระแสไฟ (Correct Current) 4. ระยะอารคหรอแรงเคลอน (Correct Arc Length or Voltage) 5. มมลวดเชอม (Correct Electrode Angle) 6. ความเรวในการเดนลวดเชอม (Correct Travel Speed)

2.7.12 การเลอกลวดเชอม (Correct Electrode) การเลอกขนาดลวดเชอม เพอใชกบงานตองพจารณาสงตอไปน

- การออกแบบรอยตอ - ความหนาของวสด จะตองใชลวดเชอมใหญขนส าหรบวสดหนาขน - ความหนาของชนรอยเชอม ซงในทาราบโลหะจะพอกไดมากกวาทาแนวตงและทา เหนอศรษะ - ทาเชอม ทาเชอมแนวราบและแนวนอนควรใชลวดเชอมทใหญกวาทาแนวตงและทาเหนอศรษะ - ปรมาณกระแส ยงปรมาณกระแสมาก ขนาดของลวดเชอมกตองใหญขน - ความช านาญของผเชอม - คณสมบตทางกลและสวนผสมของชนงาน - โลหะทเหมาะสมกบการเชอมไฟฟา

2.8 โลหะทเหมาะกบการเชอมไฟฟา

- โลหะประเภทเหลกกลาคารบอน - เหลกกลาอลลอยดต า - เหลกกลาไรสนม - เหลกตานทานความรอน หมายเหต: เหลกกลาชนดตานทานแรงสงกสามารถเชอมไดดวยวธนโดยการใหความรอนกอน (Preheating)

28

ตารางท 2.3 ตารางแสดงลกษณะเฉพาะตวของโลหะเชอมของลวดเชอมแบบตาง ๆ

โลหะเชอมของลวด เชอมแบบแทง

โลหะเชอมของลวด โลหะชนงาน

เชอมแบบมวสดเคลอบ

ความเคนสงสด (psi) 50 – 60,000 60 – 75,000 55 – 70,000

จดลา (psi) 38 – 45,000 45 – 60,000 30 – 32,000

ระยะยด (% ใน 2 นว) 5.0 – 10.0 20.0 – 40.0 30.0 – 40.0

ระยะยดดดอสระ (%) 10.0 – 20.0 35.0 – 60.0 -

พนทลดลง (%) 8.0 – 20.0 35.0 – 65.0 60.0 – 70.0

ความหนาแนน(gm/cm3) 7.5 – 7.7 7.80 – 7.85 7.85

ขดจ ากดของความคงทน (psi) 12 – 18,000 26 – 30,000 26 – 30,000

การกระทบ ft./ib 5-15 40-70 50 - 80

2.9 การบอกประเภทของลวดเชอม

ขนตนดวย E น าหนา และประกอบดวยตวเลข 4 หรอ 5 ตว โดย

รปท 2.36 แสดงภาพตวก าหนดความหมายของลวดเชอม

29

ตารางท 2.4 แสดงความหมายของตวเลขตวสดทายในระบบการแบงประเภทของลวดเชอม AWS

ตวอยาง E 6010 E หมายถง ลวดเชอมอารคไฟฟา 60 หมายถง 60,000 psi 1 หมายถง เชอมไดทกทา 0 หมายถง กระแส DCRP เทานน ใช สารอนทรยเปนวสดเคลอบ 2.10 ทาเชอม (Welding Position)

- ทาเชอมเปนตวพจารณาในการเลอก ลวดเชอมทส าคญ - ลวดเชอมหลายชนดใชกบทาแนวราบเพยงอยางเดยว - ชนดทาเชอมมผลตอราคาการเชอม - ทาเชอมทประหยดทสดคอทาแนวราบ, ทาแนวนอน, แนวตง และทาเหนอศรษะประหยดนอยทสด

30

ตารางท 2.5 แสดงตารางการแบงลกษณะลวดเชอมทเหมาะสมกบทาเชอมตาง ๆ

2.11 ลกษณะพเศษเกยวกบไฟฟา (Electrical Characteristics)

การเพมของความรอนจากการน ากระแสไฟฟา หรอการเพมปรมาณของแนวเชอมทอยบนชนงานเชอมตอระยะของแนวเชอมทมากเกนความตองการ ซงจะสงผลใหเกดการทไมสามารถควบคมระบบคลนไฟฟาในการหลอมละลายของแนวในขณะเชอม หรอเกดการควบคมคลนไฟฟาไดมาจากสตรดงตอไปน

2.11.1 การน าความรอนจากการน ากระแสไฟฟา Heat input [J/in. (J/mm)]

= ก าลงไฟฟา x กระแสไฟฟา x 60วนาท ความเรวในการเดนลวด [in./min (mm/min) 2.11.2 ปรมาณของแนวเชอมทตองการ ม 2 ลกษณะคอ 2.11.2.1 การเพมขนาดของน าหยดลวดในขณะเชอมตอระยะความยาวของลวดเชอม 2.11.2.2 การลดระยะความยาวของน าหยดเชอมตอระยะความยาวของลวดเชอม โดยทง 2 แบบมาจากการน าความกวางของน าหยดลวด x ความหนา

31

2.12 การเลอกและปรบแตงกระแสไฟ (Correct Current)

การปรบกระแสสง-ต าขนอยกบ - ขนาดของชนงาน - ลกษณะงาน - ชนดของลวดเชอม

รปท 2.37 แสดงภาพการเปรยบเทยบความแตกตางของแนวเชอมเมอกระแสไฟตางกน

การปรบกระแสไฟสงเกนไปจะท าใหบอหลอมละลายกวางไมสม าเสมอ ควบคมยากเปนเหตใหเกดรอยแหวงทขอบแนวเชอม เรยกวา Undercut

รปท 2.38 แสดงภาพลกษณะการเกด Undercut

การปรบกระแสต าเกนไปจะเกดรอยนนขน คอ โลหะลวดเชอมไมหลอมละลายเปนเนอเดยวกนกบชนงานจะเกดในบรเวณขอบของแนวเชอมเชนกน เรยกวา Overlap

รปท 2.39 แสดงภาพลกษณะการเกด Overlap

32

ตารางท 2.6 ตารางแสดงคากระแสตาง ๆ ทแปรตามชนดและขนาดของลวดเชอม (ส าหรบปรบทเครองเชอม)

2.12.1 ระยะอารคหรอแรงเคลอน (Correct Arc Length or Voltage) แรงเคลอนจะขนอยกบระยะอารค

- ถาระยะอารคยาวหรอหางเพมขน แรงเคลอนกจะเพมขนตาม - ถาระยะอารคสนลง แรงเคลอนกจะลดลงดวย

ระยะหางของการอารค

ถามากเกนไป จะท าใหแนวเชอมกวาง ไมเรยบรอยและมเมดโลหะกระเดนการซมลกนอย

ถาสนเกนไป จะท าใหแนวเชอมไมสม าเสมอ ไมเรยบรอย ปลายลวดเชอมตดชนงานงาย การซมลกนอย รอยเชอมแคบและนน (มกเหมาะกบต าแหนงทาเชอมตง และทาเหนอศรษะ เพราะน าโลหะไมยอย) ลดผลของการ อารคโบลว (Arc blow) หมายเหต : Arc Blow คอ การโคงออกไปจากเสนทางการอารคเนองจากแรงสนามแมเหลก

33

รปท 2.40 แสดงภาพรปหนาตดและรปแนวราบของรอยเชอมภายใตสภาวะตาง ๆ

2.12.2 มมลวดเชอม (Correct Electrode Angle) ถามมลวดเชอมไมถก แนวเชอมทออกมากจะไมด

- ถาท ามมกบแผนงานนอยเกนไป แนวเชอมแบน กวาง การซมลกไมด - ถาท ามมกบแผนงานมากเกนไป แนวเชอมจะเลก เชอมไดยาก การซมลกไมด

รปท 2.41 แสดงภาพการวางมมของลวดเชอมบนแนวเชอม ลกษณะของมมลวดเชอมขนอยกบลกษณะรอยตอและต าแหนงทาเชอมของชนงาน

34

2.12.3 ความเรวในการเดนลวดเชอม (Correct Travel Speed) - ถาเดนเรวเกนไปจะไดแนวเชอมทเลกเกนไป การซมนอย ความแขงแรงทไดจากการ

เชอมนอย - ถาเดนลวดเชอมชาเกนไป จะไดแนวเชอมใหญ โลหะเชอมไปกองอยมาก ท าให

สนเปลองและเสยเวลา 2.13 การปฏบตการเชอมไฟฟาและเทคนคการเชอม

ขนตอนการเชอมไฟฟาทถกตอง

1. เตรยมแผนโลหะ 2. เตรยมชนงาน 3. ท าเครองหมายดวยเหลกน าศนย 4. เตรยมลวดเชอม 5. จดชนงานและทาเชอมตามความเหมาะสม 6. ปฏบตการเชอม 7. เคาะสแลคออก เอาแปรงขด และตรวจสอบ

2.13.1 เทคนคการเชอม : เรมตนการอารค

- การอารคเกดขนโดยการแตแผนโลหะเบา ๆ ดวยลวดเชอม - ท าการยกลวดเชอมขน (ถาดงลวดเชอมออกไมเรวพอ จะตดกบแผนโลหะ)

35

รปท 2.42 แสดงภาพวธอารค 2 วธ ถาตดกบแผนโลหะ สามารถท าใหหลดไดโดยการสะบดขอมอ

2.13.2 เทคนคการเชอม: วธการเดนแนวเชอมแบบทาราบ

- จบลวดท ามม 90o กบแผนโลหะ แลวเอยงไปทางทศการเชอม 10o – 20o - ปรบกระแสอยางใหมากเกนไปจนเกด Arc blow - ระยะอารคตองคงท - ความเรวคงท ถาเรวเกนไปจะท าใหรอยเชอมแคบ

รปท 2.43 แสดงภาพต าแหนงของลวดเชอม ส าหรบการเชอมทาราบ ความลกของบอ จะชใหเหนถงการซมลก (บรเวณปลายของแนวเชอม)

2.13.3 เทคนคการเชอม: การเรมตนอารคหลงจากการหยดเชอม

- ถาการอารคหยดลง จะตองท าการอารคใหมทางดานหนาของบอ - เคลอนลวดเชอมขามบอ ไปทขอบดานหนาของแนวเชอม - ถาเคลอนกลบมากเกนไปจะท าใหโลหะเชอมซอนกนเปนชนหนา

36

รปท 2.44 แสดงภาพการเรมตนเชอมใหมหลงจากหยดเชอม

2.13.3.1 ลกษณะการอารคของลวดเชอม - ต าแหนง A สารเคลอบถกใชไปในอตราทนอยกวาแกนลวด ดงนนมนจงหมแกนลวดไวเพอปองกนลวดและอารคและควบคมทศทางการอารค - ต าแหนง B แกสทปกคลมเกดขนโดยการเผาไหมของสารเคลอบ - ต าแหนง C สแลคทเกดขนเหนอรอยเชอม

รปท 2.45 แสดงภาพการอารคของลวดเชอม

37

รปท 2.46 แสดงภาพลกษณะของแนวเชอม

2.13.4 เทคนคการเชอม: การเชอมชนงานแบบตอเกยทาราบ - ระยะอารคคอนขางสน - ลวดเชอม ควรจะชไปทโคนของรอยตอและผวระนาบ - เคลอนทกลบไปกลบมาไปตามแนวเสนแนวเชอม - ถาชามากเกนไป จะท าใหโลหะเชอมพอก เกดความเคนหนาแนน

รปท 2.47 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมส าหรบแนวเชอมรปคลน

38

รปท 2.48 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอม ส าหรบรอยตอเกยทาราบ

รปท 2.49 แสดงภาพแนวเชอมตอเกยเชอมดวยลวดเชอม DCSP หรอ A. C.

รปท 2.50 แสดงภาพชนทดสอบรอยตอเกย

39

รปท 2.51 แสดงภาพการทดสอบแบบท าลาย คอ การใชลมตอกเพอดผวหนาของรอยแตก

เชน รอยเชอมไมเปนร การซมลกทโคน รอยเชอมไมกระเทาะลอก

2.13.5 เทคนคการเชอม: การเชอมทาตงแบบเคลอนทลง - เอยงลวดเชอม 900 กบผวแผนโลหะ - เอยงลวดเชอม 300 ในทศการเคลอนท - คงระยะอารคใหสนมาก ๆ เพอสแลคจะไมวงน าหนารอยเชอมพอก

รปท 2.52 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมเมอเชอมแนวเชอมเสนขนานทาตงเคลอนลง

รปท 2.53 แสดงภาพแนวเชอมเสนขนานบนแผนเรยบทาตง เคลอนลงดวยการอารคลวดเชอม DCRP หรอ A. C

40

2.13.6 เทคนคการเชอม: การเชอมตอเกยแนวตงเคลอนทลง - ปรบกระแสใหสง - เอยงลวดเชอม 300 ลงไปตามทศทางการเคลอนท - ระยะอารคควรสนและเคลอนทลวดเชอมคอนขางสม าเสมอ - จะไมสายลวดเชอม / เคลอนทคอนขางเปนวงกลม

รปท 2.54 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมเชอมรอยตอเกยแนวตงเคลอนลง

2.13.7 เทคนคการเชอม: การเชอมแนวตง ทาเหนอศรษะ - ปรบกระแสใหพอเหมาะ (d.c.ท 120 -170 แอมแปร หรอ a.c.ท 130 – 190 แอมแปร) - เอยงลวดเชอม 90o กบแผนโลหะ เมอมองจากดานขาง และเอยงท ามม 5o -15o ใน

ทศการเชอม - เคลอนลวดเชอมในลกษณะสาย

รปท 2.55 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมเมอเชอมแนวเสนขนานทาเหนอศรษะ

41

รปท 2.56 แสดงภาพพนฐานการเคลอนทเมอเชอมทาเหนอศรษะ

- อยาใหบอหลอมหลอมมากเกนไป - ถาบอหลอมโลหะรอนเกนไป ใหเคลอนลวดเชอมออกไปขางหนาอยางรวดเรว

รปท 2.57 แสดงภาพต าแหนงของลวดเชอม และคมจบเมอท าการเชอมทาเหนอศรษะ

รปท 2.58 แสดงภาพแนวเชอมเสนขนานทาเหนอศรษะดวย DCRP หรอ A.C.

42

2.13.8 เทคนคการเชอม: การเชอมรอยเชอมตอชนบากรอง V ทาระดบ - ปรบกระแสใหสง - จบลวดเชอมมม 90o รอยตอ แลวเอยงไป 10o – 20o - สายแนวเชอมเลกนอย

รปท 2.59 แสดงภาพต าแหนงลวดเชอมเมอเชอมตอชนบากรองตว V ทาราบ

รปท 2.60 แสดงภาพแนวเชอมตอชนบากรองตว V ทาราบดวยลวดเชอม DCRP หรอ A.C. 2.14 หลกดานความปลอดภย ขอควรระวงในการท างานทวไปในโรงงาน (General Shop Precautions)

1. การแตงกายตองเรยบรอยไมรมราม 2. สวมแวนตานรภยเมอตองการเจยร, การเชอม, การสกด, หรอท างานในลกษณะทงานอยเหนอ

ศรษะ 3. ควรระมดระวงเมอตองใชเครองมอทมคมหรอยาว ซงอาจเปนเหตใหเกดอนตรายได 4. อยาท างานเชอมหรออยใกลเตาไป ถามสงของทตดไฟไดพกตดตวอย 5. ถาจะท าการแกไขอปกรณไฟฟา จะตองถอดปลก หรอปดสวทชไฟฟากอนทกครง 6. กอนจะหยบหรอจบชนงาน ตองแนใจวาชนงานนนไมรอน ควรท าเครองหมายไวบนชนงานทยง

รอนอยเมอน าออกมาจากหองเชอมหรอบรเวณทท างานเชอม

43

7. ใชคมหรออปกรณจบชนงานในการจบหรอเคลอนยายชนงานทรอนไมใชถงมอหนงหยบจบเพราะอาจไหมได

8. ปรบเครองมอ – อปกรณตาง ๆ ใหอยในสภาพพรอมใชงานเชนเดมหลงจากท างานเสรจแลว ทกครง

9. ควรทราบถงหนาท วธการใชอปกรณ เครองมอ และเครองจกรตาง ๆ เปนอยางดกอนจะใชงาน

2.14.1 ความปลอดภยในการเชอมไฟฟา (Safety in Arc Welding) 2.14.1.1 อนตรายจากกระแสไฟฟา - ผปฏบตงานมโอกาสทจะถกกระแสไฟฟาไหลผานรางกายได ถาอปกรณในการเชอม เกดการช ารด - ขณะทผปฏบตงานเชอมเปนสอทดของไฟฟา เชน ท าการเชอมในทชนแฉะหรอ ตวผปฏบตงานเปยกชน เปนตน 2.14.1.2 อนตรายจากรงสหรอแสงสวางจาจากการอารค - การอารคดวยไฟฟาขณะท าการเชอม จะท าใหเกดแสงสวางจา และประกอบดวยรงสทมอนตรายอย 2 ชนด คอ

2.14.1.2.1 รงสอลตราไวโอเลท (Ultra-Violet Radiation) เปนรงสทมความเขมของแสงมากเกนกวาจะสามารถมองดวยตา

เปลาไดในระยะใกล เมอตาของผปฏบตงานหรอผอนทอยใกลเคยงบรเวณท าการเชอมไดรบรงสนโดยทไมมอปกรณปองกนรงส กจะท าใหเกดอาการเจบตา ตาอกเสบ บวมแดง น าตาไหล อาการเหลานเรยกวา “Arc eye”

อาการจะเรมปรากฏเมอไดรบรงสไปแลวประมาณ 6 ชวโมง และอาการนจะหายไปเองภายใน 12-24 ชวโมง แลวแตความมากนอยของรงสทไดรบ รงสนยงท าอนตรายตอผวหนงท าใหผวหนงบรเวณทไดรบรงสคล า หรอผวไหม

2.14.1.2.2 รงสอนฟราเรด (Infrared Radiation) เปนรงสทเชอกนวาเปนผลท าใหเกดตอกระจกได ปองกนโดยใช

กระจกกรองแสง (Filter lens) ลดความเขมของแสงสามารถาท าใหมองเหนการอารค และนยนตาไมไดรบอนตรายจากรงสนนๆ สวนผวหนงกใชอปกรณปกปด เชน ถงมอหนง, เสอหนง, ปลอกแขนหนง เปนตน

2.14.1.3 อนตรายจากควน - การอารความรอน ท าใหลวดเชอมหลอมละลายและเผาไหมฟลกซ - เกดควนซงมพษตอรางกายส าหรบผทสดควน - บรเวณนถอวามปรมาณของออกซเจนทนอยมาก อาจเปนอนตรายได

44

ดงนนในการเชอมบรเวณทแคบ ๆ หรอถกปดกนการถายเทของอากาศกจะท าใหเกดอนตรายตอผปฏบตงานเชอมอยางมากทเดยว วธการปองกนอนตรายจากควนพษ นยมใชพดลมดดระบายอากาศ หรอชดทอลมดดระบายอากาศ

2.14.2 ขอปฏบตใหเกดความปลอดภยในงานเชอมไฟฟา

1. ตรวจสอบชนสวน อปกรณเพอใหแนใจวาทกชนสวนอยในสภาพด ไมมไฟฟารว ปดเครองเชอมทกครงเมอท างานเสรจ หรอจะท าการเคลอนยายเครองเชอม

2. สวมหนากากเชอมทกครงเมอท าการเชอม และใชกระจกกรองแสง (filter lens) เบอรทเหมาะสมกบความเขมของแสง

3. ตรวจระบบเครองมอ อปกรณ ในการท างานเชอมใหพรอม เชนฉนวนหมสายไฟฟา จดตอของเครองกบสายเชอม สายดน เปนตนอยามองการเชอมดวยตาเปลา

4. สวมอปกรณปองกนในการเชอมไฟฟา เชน ถงมอหนง ปลอกแขนหนง เสอหนง เปนตน

5. ควรมฉากปองกนแสงจากการอารค เพอมใหรบกวนผอน 6. ควรเปลยนหรอซอมหวจบลวดเชอมเมอช ารดหรอไหมไฟ 7. เมอท าการเชอมเสรจแลวใหเอาลวดเชอมออกจากหวจบลวดเชอมและแขวนหวจบลวด

เชอมใหพนจากสายดน 8. บรเวณท างานไมควรเปยกชน เพราะเปนสาเหตใหไฟฟาดดได 9. บรเวณท างานไมควรมสงของอนเกะกะ รวมทงวสดไวไฟ และวสดทตดไฟไดงาย เชน

น ามน กระดาษ เชอเพลงชนดตาง ๆเปนตน

บทท 3

วธด ำเนนกำรศกษำและวจย

การคดเลอกชางเชอมโลหะไฟฟานนจะตองมการน าขอก าหนดของงานเชอมของแตละงานนนๆ

มาเปนตวน าหลกเพอทจะสามารถทราบไดในขอเบองตนวาเปนวสดชนดไหนตองใชสงใดมาเปนตวน าใน

การหลอมวสดทงสองชนเขาดวยกน ในทนจากการทจะท าการทดสอบไดเลอกชนดการเชอมโลหะไฟฟา

ซงสามารถแจกแจงการเตรยมการเปนขนตอนไดดงน

1. ขอก าหนดของงานเชอมโลหะ Welding Procedure Specification (WPS)

2. ประเภทของวสดทใชเปนชนงานในการทดสอบการเชอมโลหะ

3. เครองเชอมและอปกรณงานเชอมโลหะ

4. ลวดเชอมทใชในการเชอมชนงานทดสอบ

5. ทาเชอมทใชในการเชอมแผนโลหะทดสอบตามมาตรฐาน AWS

6. ชางเชอมฝมอทจะท าการทดสอบ

7. อปกรณในการใชควบคมพารามเตอรในขณะเชอมโลหะ

8. การวดควบคมพารามเตอรและการจดบนทกสภาพการทดสอบ

9. การสรางเครองมอในการศกษา

10. การทดลองใชและรวบรวมขอมล

11. การวเคราะหขอมลและสรปผล

3.1 ขอก ำหนดของงำนเชอมโลหะ (Welding Procedure Specification, WPS) จากการทท าการศกษาและวจยในการเพมประสทธภาพในการทดสอบงานเชอมฝมอเพอทจะน าไปใชกบชนงานของจรงทตองการเชอมเปนแผนโลหะเหลกกลาคารบอนความหนาไมเกน 20 มลลเมตร และเปนงานกอสรางถงรองรบน าทมแรงดนและอณหภมสง จากแบบแปลนทออกแบบโดยวศวกรวสดทใชความจ าเพราะของแตละสงทเกยวเนองกนและความเหมาะสมในการเชอมของถงทจะกอสรางการน าขอก าหนดในการเชอมทถกตองมาใชกบวสดทมคณสมบตตรงกนคอ ขอก าหนดการเชอมE7018 หรอขอก าหนดการเชอมดวยลวด E7018 ตามมาตรฐาน AWS มาใชในการทดสอบจากการทดสอบฝมอของชางเชอมทผานมาไมไดน าขอก าหนดของงานเชอมมาใชใหเกดประโยชนอยางเตมท

46

ดงนนในการศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟานจงอางองขอก าหนดนเปนตวน าในการทดสอบเพอใหเกดผลในการศกษาและวจย

รปท 3.1 แสดงภาพเอกสารขอก าหนดของการเชอมทใชในการทดสอบการเชอมโลหะ 3.2 ประเภทของวสดทใชเปนชนงำนในกำรทดสอบกำรเชอมโลหะ หลงจากเลอกขอก าหนดการเชอมทเหมาะสมกบงานเชอมชนงานจรงแลว พจารณาจากวสดทใชเปนเหลกกลาคารบอนชนด A36 น าชนงานทจะท าเปนแบบทดสอบงานเชอมมาตดใหไดขนาดตามมาตรฐาน AWS ขนาดกวาง 4 นว (100 มลลเมตร) และ ยาว 6 นว (150 มลลเมตร) เปนอยางนอย ความหนา 15 มลลเมตร เจยรแตงบากหนารองส าหรบตอชนประกอบแบบ เชอมรอง 1 ดาน รปตว V หรอ Single V ท ามมรวมไมเกน 60 องศา และมชองระยะหางระหวางการตอชนไมเกน 3 มลเมตร ส าหรบตรวจเชคการหลอมละลายและซมลกระหวางชนงานทงสองแผนในขณะท าการทดสอบ ประกอบและท าการเชอมแผนเหลกประกบดานหลงกนการดงตวของชนงานในขณะเชอมทมความรอนสงบนชนงาน หลงจากนนน าชนงานขนแทนพรอมส าหรบการทดสอบงานเชอมโลหะ

รปท 3.2 แสดงภาพชนงานประกอบเสรจพรอมส าหรบการทดสอบงานเชอม

47

3.3 เครองเชอมและอปกรณงำนเชอมโลหะ

เครองเชอมและอปกรณตางๆของงานเชอมโลหะในการทดสอบนนนไดใชเครองมอทมตามเทคโนโลยปจจบนของโรงงานอตสาหกรรมโดยมรายละเอยดตางๆดงตอไปน

3.3.1 เครองเชอมหมอแปลงเรคตไฟเออรกระแสตรง ขนาด 500 แอมแปร

3.3.2 คมจบหรอหวจบลวดเชอม

3.3.3 คมจบสายดน

3.3.4 สายเคเบลไฟฟา ฉนวนหม PVC

3.3.5 ชดปองกนสะเกดไฟและถงมอเชอมไฟฟา

3.3.6 หนากากเชอมและเลนสกรองแสง

3.3.7 กระบอกอบลวดเชอม

3.3.8 แปรงเหลกส าหรบท าความสะอาดแนวเชอม

รปท 3.3 แสดงภาพเครองเชอมหมอแปลงเรคตไฟเออรกระแสตรงพรอมใชงานในการทดสอบ 3.4 ลวดเชอมทใชในกำรเชอมชนงำนทดสอบ การเลอกลวดเชอมทจะท าการทดสอบนนอางองจากขอก าหนดการเชอมทระบไวโดยลวดเชอมทจะใชคอลวดเชอม E7018 มคณสมบตคอเปนลวดเชอมไฟฟาแบบเคลอบหรอหมฟลกซ ชนดไฮโดรเจนต าใชเชอมตอชนงานทเปนวสดชนนดเหลกกลาคารบอน มตวตานทานแรงดงนอย และสามารถใชเชอมไดทกทาใชไดกบเครองเชอมทงกระแสตรงและกระแสสลบ

48

รปท 3.4 แสดงภาพลวดเชอมไฟฟาทใชในการทดสอบงานเชอมตาม WPS 3.5 ทำเชอมทใชในกำรเชอมแผนโลหะทดสอบตำมมำตรฐำน AWS ทาเชอมทใชในการทดสอบงานเชอมแผนโลหะแบบตอชนมรองรปตว V ตามมาตรฐาน American Welding Society (AWS) และมาตรฐานของกรมพฒนาฝมอแรงงาน มอย 4 ทาคอ

1. ทาเชอมตอชนแนวราบ 1G

2. ทาเชอมตอชนแนวระดบหรอแนวขาง 2G

3. ทาเชอมตอชนแนวตง 3G

4. ทาเชอมตอชนแนวเหนอหว 4G

การท าการทดสอบงานเชอมโลหะทดสอบตามการด าเนนการศกษานไดเลอกน าเอามาท าการ

ทดสอบทงหมด 3 ทาคอ 2G, 3G และ 4G เนองจากทาดงกลาวทง 3 ทานนครอบคลมทาเชอมแนวราบ

1G ตามมาตรฐานทก าหนดและเปนการลดเวลาในการศกษาในขนตอนปฏบตและลดคาใชจายในการ

ทดสอบในครงน

รปท 3.5 แสดงภาพทาเชอมในการทดสอบงานเชอมทา 2G และ 3G

49

3.6 ชำงเชอมฝมอทจะท ำกำรทดสอบ ชางเชอมฝมอทจะท าการทดสอบในการเชอมแผนโลหะตองผานการฝกฝนโดยผานการอบรมและทดสอบฝมอมาจากกรมพฒนาฝมอแรงงานหรอผานการทดสอบเขาท างานภายใตระบบอตสาหกรรมการกอสรางโดยมมาตรฐานการเชอมทรองรบเชนมาตรฐาน AWS หรอ มาตรฐานอตสาหกรรมการเชอมอนๆทเชอถอไดตามแตทมาตรฐานของประเทศนนๆน ามาเปนแบบแผนของการปฏบตงานในแตละโครงการกอสรางนนๆ

ชางเชอมฝมอทจะท าการทดสอบและมสทธในการท าการทดสอบตองมคณสมบตดงน

1. ผานการฝกสอนและผาการทดสอบฝมอมากอนทจะเขารบการทดสอบ

2. มทกษะในการเชอมโลหะในทาทตองการทดสอบงานเชอม

3. มฝมอในงานเชอมโลหะนนๆตรงตามทการทดสอบตองการ

4. เขาใจและรวธการในงานเชอมโลหะทจะทดสอบ

5. มความอดทนตอสภาวะการท างานทอยในอณหภมทรอน

6. เขาใจหลกความปลอดภยในการท างานเชอมโลหะ

7. มความขยนและใฝหาความรและวธการใหมเพอพฒนาทกษะในงานเชอมโลหะ

รปท 3.6 แสดงภาพการทดสอบการเชอมแผนโลหะโดยชางเชอมฝมอทเขาท าการทดสอบ 3.7 อปกรณในกำรใชควบคมพำรำมเตอรในขณะเชอมโลหะ อปกรณทใชในการท าการศกษาการพฒนาการทดสอบฝมอชางเชอมนเปนเครองมอส าคญในการการท าการทดสอบเนองจากหลกปฏบตทผดกอนหนานในการท าการทดสอบคอการเชอมโลหะในแตละครงจะมการปรบเปลยนกระแสไฟฟาโดยชางเชอมทกระท าการเชอมอยเมอเชอมและส งเกตเหนน าลวดเชอมในขณะหลอมเหลวผานแวนกรองแสงแลวมการหลอมเรวกจะใหคนทอยใกลกบเครองเชอมไฟฟาหรอผชวยชางท าการปรบกระแสไฟฟาใหทงมเพมและลดกระแสไฟในขณะท าการเชอมซงอาจม

50

การผดพลาดเนองจากกระแสไฟฟานนสงหรอต าเกนไปขดกบการใชขอก าหนดของงานเชอมซงมการระบสงทตองท าตามและมการทดสอบผานการตรวจสอบจนเปนผลลพธทเปนรปแบบตามมาตรฐานของงานเชอมแลวดงนนการใชเครองมอนจงเปนปจจยหลกทจะท าใหเกดการท าการศกษาในการเชอมทสงผลตองานเชอมในวตถประสงคน อปกรณทใชในการควบคมพารามเตอรของงานเชอมโลหะไฟฟามดงน

1. คลปแอมมเตอร เครองมอวดกระแสไฟฟา 2. เทอรโมมเตอร เครองมอวดอณหภม

3.7.1 คลปแอมมเตอร เครองมอวดกระแสไฟฟา ในขณะทมการเชอมชนงานทดสอบในแตละทาและในแตละแนวจะเรมน าคลป แอมมเตอรมาวดกระแสไฟฟาของเครองเชอมโดยใชเปนตวคอนโทรลกระแสไฟฟาเพอการ หลอมละลายและการซมลกของลวดเชอมกบชนงานทดสอบใหเปนไปตามขอก าหนด รายละเอยดของงานเชอมตามขนตอนของทฤษฎน ามาใชในงานปฏบตจรง การควบคม กระแสไฟฟาจากการปรบทเครองเชอมเพอใหอยในยานกระแสทตองการแลว ตววดคลป แอมมเตอรและคาทอานทวดไดจะน ามาเพอเปนตวเปรยบเทยบวาแหลงพลงงานของเครอง เชอมนนมกระแสไฟฟาทจายจากเครองไปสสายเคเบลไฟฟาจนครบวงจรไปสยงชนงานนน เปนไปตามทตองการจรงรไมแลวท าการจดบนทกขอมลเพอท าการรวบรวม

รปท 3.7 แสดงภาพคลปแอมมเตอรส าหรบใชวดควบคมกระแสไฟฟาในการทดสอบงานเชอ 3.7.2 เทอรโมมเตอร เครองมอวดอณหภม ในการเชอมทดสอบชนงานนนเพอปองกนความรอนทเกนความตองการทมผลตอ

ชนงานในขณะท าการทดสอบ ทจะสงผลเสยตอคณสมบตของวสดเกดการดงตวและโมเลกลของ

วสดเปลยนไปท าใหเกดความไมสมบรณในการเชอมประสาน จงมการน าเทอรโมมเตอรหรอ

เครองวดอณหภมเขามารวมใชในการทดสอบชนงานดวยในระหวางการทดสอบเพอทจะไดหยด

การเดนลวดเชอมกอนทชนงานจะมความรอนสะสมเกนไป

51

รปท 3.8 แสดงภาพเทอรโมมเตอรส าหรบใชวดควบคมอณหภมในการทดสอบงานเชอม 3.8 กำรวดควบคมพำรำมเตอรและกำรจดบนทกสภำพกำรทดสอบ การวดควบคมพารามเตอรใชพนฐานในการวดมาจากขอก าหนดรายละเอยดของงานเชอมกอนเรมท าการทดสอบงานเชอมตงคายานกระแสไฟฟา และแรงดนไฟฟาทเครองเชอมตามขอก าหนดของงานเชอม เชอมทดสอบกบวสดทตอสายดนใหครบวงจรแลวท าการเชอมแบบทดลองกระแสไฟฟา น าคลปแอมมเตอรจบทดลองทสายเชอมทงทตนสายตดกบเครองเชอมเพอตรวจสอบดความแตกตางของกระแสไฟฟาและก าลงไฟฟาซงเปนการตรวจสอบและตงคาเครองมอในการควบคมพารามเตอรในการทดสอบดวย เมอเรมท าการทดสอบงานเชอมท าการจบเวลาตงแตเรมเชอมชนงานตรวจวดกระแสไฟฟาและแรงดนไฟฟา อณหภม และความเรวในขณะท าการเชอมทดสอบตอชนงานโดยตรวจวดแตละชนแนวเชอมตามขอก าหนดงานเชอมตรวจสอบโดยละเอยดและท าการบนทก

รปท 3.9 แสดงภาพการปรบกระแสไฟฟาส าหรบทดสอบงานเชอม

52

รปท 3.10 แสดงภาพการวดกระแสไฟฟาในการทดสอบงานเชอม1

รปท 3.11 แสดงภาพการวดกระแสไฟฟาในการทดสอบงานเชอม2

รปท 3.12 แสดงภาพการวดอณหภมในการทดสอบงานเชอม

53

รปท 3.13 แสดงภาพการจดบนทกการควบคมพารามเตอรในการทดสอบงานเชอม 3.9 กำรสรำงเครองมอในกำรศกษำ ผวจยไดด าเนนการสรางเครองมอในการศกษา เปนแบบประเมนความคดเหนของผเชยวชาญซงมขนตอนในการสรางแบบประเมนดงน 3.9.1 วเคราะหลกษณะของขอมลทตองการ เปนขนแรกของการสรางแบบประเมน กคอท าการวเคราะหลกษณะของขอมลท ตองการในการวจย โดยวเคราะหจากจดประสงคการวจย ก าหนดโครงสรางของเนอหา แบบสอบถาม แบงออกเปน 3 ตอนคอ

ตอนท 1 เปนขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญซง เปนแบบเลอกตอบ

ตอนท 2 เปนขอมลแบบสอบถามคดเหนแบบมาตรสวนประมาณคา โดยแบงออกเปน 3 ระดบ

+1 หมายถง แนใจวาจดประเมนวดไดตรงตามทระบไวจรง

0 หมายถง ไมแนใจวาจดประเมนวดไดตรงตามทระบไวจรง - 1 หมายถง แนใจวาจดประเมนไมไดวดไดตรงตามทระบไวจรง ตอนท 3 เปนค าถามแบบปลายเปดส าหรบผตอบแบบสอบถาม แสดงความคดเหนเพมเตมและ

ใหขอเสนอแนะตางๆ

3.9.2 ก าหนดรปแบบของค าถาม ศกษาวธการสรางแบบสอบถามจากต ารา หรองานวจยอน แลวก าหนดรปแบบของ แบบสอบถาม

54

3.9.3 เขยนแบบสอบถามฉบบราง ลงมอเขยนแบบสอบถามฉบบราง ตามโครงสรางของเนอหาของแบบสอบถาม และ ตามหลกในการสราง และรปแบบทก าหนดไว 3.9.4 ใหผเชยวชาญพจารณา น าแบบสอบถามไปใหผเชยวชาญในดานทจะศกษา และดานวดผลพจารณาความ ถกตองของขอค าถามแตละขอ แลวน าเอาขอวจารณเหลานนมาพจารณาแกไขใหเหมาะสม 3.9.5 ทดลองใช และปรบปรง น าแบบสอบถามไปทดลองใชกบผทมลกษณะคลายกลมตวอยาง หรอกลมประชากร จ านวน 15 คน เพอพจารณาความชดเจนของขอค าถามตางๆ ปญหาทอาจจะพบในขณะตอบ แลวน าขอวจารณเหลานนมาพจารณาแกไขปรบปรงแบบสอบถามใหเหมาะสม 3.9.6 พมพแบบสอบถามฉบบจรง 3.10 กำรทดลองใชและรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลการประเมนหาประสทธภาพของการคดเลอกชางเชอมไฟฟาโดยการเกบขอมลจากผเชยวชาญทไดจากแบบประเมนความคดเหน จ านวน 15 ชด ทผวจยไดจดท าขนมาประเมนผล ซงมขนตอนในการเกบรวบรวมขอมลดงน

เชญผเชยวชาญและชแจงรายละเอยด

แจกแบบสอบถามความคดเหนใหผเชยวชาญ

น าเสนอการศกษาการคดเลอกชางเชอมทวจย

ผเชยวชาญประเมนความคดเหน

เกบรวบรวมแบบสอบถามจากผเชยวชาญ

แสดงขนตอนการเกบรวบรวมขอมลโดยผเชยวชาญ

55

3.11 กำรวเครำะหขอมลและสรปผล การวเคราะหขอมล และสรปผลการวจยไดด าเนนการตามขนตอน ดงน 3.11.1 ด าเนนการเกบรวบรวมขอมล เพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางผลทไดจากการทดลองกบคาทางทฤษฎจาก ผเชยวชาญ และเกบรวบรวมขอมลโดยคดเปนคาเฉลย (IOC) สถตทใชในการค านวณ และวเคราะหขอมล มดงน สตร IOC =

เมอ IOC = คอ คาดชนความสอดคลองตามสมมตฐานของการวจย

R = คอ คาผลรวมของคะแนนจากผเชยวชาญ

N = คอ จ านวนผเชยวชาญ

3.11.2 การวเคราะหด าเนนการเปนขนตอน ดงน

3.11.2.1 น าแบบสอบถาม และโครงงานกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะ

ไฟฟาไปใหผเชยวชาญแตละคนพจารณาลงความคดเหนวาจดประเมนแตละขอวดไดตรงตามท

ระบไวหรอไม โดยก าหนดคะแนนความคดเหนไว ดงน

+1 หมายถง แนใจวาจดประเมนวดไดตรงตามทระบไวจรง

0 หมายถง ไมแนใจวาจดประเมนวดไดตรงตามทระบไวจรง

- 1 หมายถง แนใจวาจดประเมนไมไดวดไดตรงตามทระบไวจรง

3.11.2.2 บนทกผลการพจารณาลงความคดเหนของผเชยวชาญเนอหาวชาแตละคน ในแตละขอแลวหาคะแนนผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมดเปนรายขอแทนคา สตร 3.11.2.3 ก าหนดคะแนนจดตด เพอทจะหาคาคะแนนทต าทสดทยอมรบวา แบบสอบถามสามารถวดไดตรงตามทระบไว และเนองจากเกณฑการยอมรบนตองไม เปลยนแปลงไปตามจดประเมนแตละขอ ดงนนจงก าหนดคะแนนจดตดเทากนหมดทกขอคอ เทากบ 0.5

R

N

56

3.11.2.4 แปลความหมายดชนความสอดคลองระหวางการคดเลอกชางเชอม โลหะไฟฟากบจดประเมน ถาคาดชนทค านวณไดมากกวา หรอเทากบ 0.5 แสดงวา แนใจวาจด

ประเมนวดไดตรงตามทระบไวจรง ถาคาดชนทค านวณไดนอยกวา 0.5 แสดงวา แนใจวาจด ประเมนไมสามารถวดไดตามทระบไวจรง

บทท 4

ผลการศกษาและวจย

จากการด าเนนการตามวตถประสงคของโครงการ ผจดท าไดเกบรวบรวมขอมลทงหมดทไดจาก

การทดลอง และแบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญทมตอการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา จ านวน 15 ชด แลวน ามาวเคราะหขอมลวาผเชยวชาญมความสอดคลองกนในระดบใด โดยแสดงผลการวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถามความคดเหนในรปของกราฟ และตารางประกอบค าบรรยายโดยแบงผลการศกษาออกเปน 3 ตอน ดงน

1. ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผเชยวชาญ 2. ผลการวเคราะหความเหนของผเชยวชาญโดยแยกออกเปนดานตาง ๆ 3. ผลการวเคราะหความเหนของผเชยวชาญโดยรวมตอกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอม

โลหะไฟฟา 4.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผเชยวชาญ ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผเชยวชาญ ผศกษาไดแบงการวเคราะหออกเปน 3 สวนดงน 4.1.1 ระดบอายของผเชยวชาญ

รปท 4.1 แสดงภาพระดบอายของผเชยวชาญ

58

จากรปท 4.1 พบวาผเชยวชาญทใชในการประเมนคณภาพของกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา มอายระหวาง 25-30 ป จ านวน 0 คน มอายระหวาง 31-35 ป จ านวน 0 คน มอายระหวาง 36-40 ป จ านวน 5 คน และอายระหวาง 40 ปขนไป จ านวน 10 คนซงถอไดวาผเชยวชาญทงหมด มวยวฒเพยงพอในการประเมนคณภาพของกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา 4.1.2 ระดบการศกษาของผเชยวชาญ

รปท 4.2 แสดงภาพระดบการศกษาของผเชยวชาญ

จากรปท 4.2 พบวาผเชยวชาญทใชในการประเมนคณภาพของกรณศกษาการคดเลอกพนกงาน

เชอมโลหะไฟฟา จบการศกษาระดบปรญญาโท จ านวน 8 คน เปนระดบปรญญาตร จ านวน 6 คน และเปนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง จ านวน 1 คน ซงถอไดวาผเชยวชาญสามารถประเมนคณภาพของกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา โดยใชวจารณญาณของผเชยวชาญไดเอง

59

4.1.3 ประสบการณท างานของผเชยวชาญ

รปท 4.3 แสดงภาพประสบการณท างานของผเชยวชาญ

จากรปท 4.3 พบวาผเชยวชาญทใชในการประเมนคณภาพของกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา มประสบการณในการท างาน 0-5 ป จ านวน 0 คน มประสบการณในการท างาน 6-10 ป จ านวน 1 คน มประสบการณในการท างาน 11-15 ป จ านวน 1 คน และมประสบการณในการท างานมากกวา 15 ปขนไป จ านวน 13 คน ซงถอไดวาผเชยวชาญมประสบการณอยในเกณฑทด 4.2 ผลการวเคราะหความเหนของผเชยวชาญโดยแยกออกเปนดานตาง ๆ 4.2.1 ความเหนของผเชยวชาญในดานวตถประสงคเพอใชเปนปจจยรวมในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

60

ระดบความคดเหนของผเชยวชาญ

รปท 4.4 แสดงภาพคา IOC ระดบความเหนของผเชยวชาญดานวตถประสงค เพอใชเปนปจจยรวมในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

จากรปท 4.4 พบวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนในดานวตถประสงคเพอใชเปนปจจยรวมในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา โดยผลการตอบแบบสอบถามของผเชยวชาญมคา IOC อยในระดบเกนกวา 0.7 ไดแก ความเหมาะสมในการเลอกใชอปกรณ, ความเหมาะสมของการปฏบตงาน, ตรงตามหลกการตามมาตรฐาน AWS, ความปลอดภยในการใชงาน และความเปนมาตรฐานของอปกรณ มคา IOC อยในระดบ สงกวา 0.80 ซงคา IOC โดยรวมอยในระดบ 0.93 ซงหมายความวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวาคาดชนมความสอดคลองกนตามสมมตฐานของการท าโครงงาน อยในระดบด 4.2.2 ความเหนของผเชยวชาญในดานวตถประสงคเพอน าไปหาประสทธภาพในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

61

ระดบความคดเหนของผเชยวชาญ

รปท 4.5 แสดงภาพคา IOC ระดบความเหนของผเชยวชาญในดานวตถประสงค เพอน าไปหาประสทธภาพในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

จากรปท 4.5 พบวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนในดานวตถประวตถประสงคเพอน าไปหาประสทธภาพในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา โดยผลการตอบแบบสอบถามของผเชยวชาญมคา IOC อยในระดบ เกนกวา 0.80 ไดแก หลกกระบวนการตรงตามมาตรฐานงานเชอม, การควบคมการทดสอบเปนขนตอนทเขาใจงาย, วดระดบความสามารถของเครองมอได และคดเลอกชางเชอมคณภาพไดตามวตถประสงค ซงหมายความวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวาคาดชนมความสอดคลองกนตามสมมตฐานของการท าโครงงาน อยในระดบด 4.3 ผลการวเคราะหความเหนของผเชยวชาญโดยรวมตอกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

หลงจากผเชยวชาญไดประเมนคณภาพของกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟาโดยใชแบบสอบถามผลการประเมน เปนดงน

62

ตารางท 4.1 ตารางแสดงผลการประเมนกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโดยผเชยวชาญ 15 ทาน ทง 9 จด ประเมน

จ านวนผเชยวชาญ

จดประเมน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Sum IOC

1.1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 15 1.00

1.2 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 15 1.00

1.3 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 15 1.00

1.4 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 14 0.93

1.5 +1 0 0 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 +1 11 0.73

2.1 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 14 0.93

2.2 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 0 +1 +1 +1 +1 +1 +1 13 0.87

2.3 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 0 +1 +1 +1 0 +1 +1 13 0.87

2.4 +1 +1 +1 +1 +1 +1 -1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 13 0.87

จากตารางท 4.1 ตารางแสดงผลการประเมนของผเชยวชาญ จ านวน 15 ทาน ทท าการประเมนกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ทง 9 จดประเมนตามแบบสอบถามทผจดท าไดท าขน และไดผลการประเมน ดงน

63

ตารางท 4.2 ตารางแสดงผลการประเมนของผเชยวชาญโดยรวมตอกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

จดประเมน IOC 1 1.00 2 1.00 3 1.00 4 0.93 5 0.73 6 0.93 7 0.87 8 0.87 9 0.87

IOC = N

R = 0.91

จากการประเมนของผเชยวชาญตอกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟาโดยรวมท

ไดจากการประเมนทงหมด 9 จดประเมน ไดคา IOC เทากบ 0.91 แสดงใหเหนวาผเชยวชาญทง 15 ทาน มความเหนสอดคลองกนวากรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟามคณภาพ และประสทธภาพในการคดเลอกพนกงานเชอม สามารถน าไปใชเปนปจจยรวมในการจดระดบฝมอพนกงานเชอมไดตามวตถประสงคของการวจย เพราะคา IOC ของจดประเมนเทากบ 0.91 ซงเกณฑดงกลาวน ผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวากรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟาสามารถน าไปใชงานไดตามวตถประสงค และเปนไปตามสมมตฐานของการวจย

64

บทท 5

สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การศกษาวจย เรองกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟามวตถประสงคเพอใชในการควบคมการคดเลอกการทดสอบชางเชอมกอนเขาท างาน โดยทสามารถคดเลอกพนกงานเชอมไดตามตองการ และสามารถจดระดบฝมอของชางเชอมได ซงมการตงสมมตฐานวา ความคดเหนของผเชยวชาญมความสอดคลองกนในดานคณภาพของกรณศกษา โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการประเมนความคดเหนของผเชยวชาญ ซงแบบสอบถามเปนประมาณคา 3 ระดบ ซงระดบความคดเหนของผเชยวชาญมคา IOC เทากบ 0.91 ซงถอไดวา ผเชยวชาญมความคดเหนสอดคลองกนในดานคณภาพของกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ส าหรบการวจยครงนผจดท าสามารถสรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ ดงน 5.1 สรปผลการวจย ขอมลจากแบบสอบถามความเหนทไดประเมน โดยผเชยวชาญ จ านวน 15 ทาน ซงผเชยวชาญไดมความคดเหนตอกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา เพอใชเปนปจจยรวมในการท าการทดสอบ โดยผจดท าสามารถแยกสรปผลการประเมนความคดเหนของผเชยวชาญออกเปนประเดนตางๆไดดงน

5.1.1 ความคดเหนของผเชยวชาญในดานวตถประสงคเพอใชเปนปจจยรวมในการคดเลอก

พนกงานเชอมโลหะไฟฟา ผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวา ความเหมาะสมในการเลอกใชอปกรณ, ความเหมาะสมของการปฏบตงาน, ตรงตามหลกการตามมาตรฐาน AWS, ความปลอดภยในการใชงาน, ความเปนมาตรฐานของอปกรณ ในระดบคา IOC เทากบ 0.93 ซงอยในเกณฑทก าหนดไว 5.1.2 ความคดเหนของผเชยวชาญในดานวตถประสงคเพอน าไปหาประสทธภาพในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ผเชยวชาญมความเหนวา กรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา มหลกการตรงตามมาตรฐานงานเชอม, การควบคมการทดสอบเปนขนตอนทเขาใจงาย, วดระดบความสามารถของเครองมอได, สามารถคดเลอกชางเชอมคณภาพไดตามวตถประสงคทตองการ และสอดคลองกนในทกจดประเมน ในระดบคา IOC เทากบ 0.88 ซงอยในเกณฑทก าหนดไว

65

5.2 อภปรายผล ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา เพอใชเปนปจจยรวมในการทดสอบคดเลอกชางเชอม สวนใหญมความเหนสอดคลองกนวา การคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา มคณภาพ สามารถน าไปใชในการคดเลอก ไดจรง เฉลยแลวมความคดเหนวาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟานมคณภาพ แนใจวาจดประเมนวดวตถประสงคทตงไวไดจรง และสามารถอภปรายผลประเดนทผเชยวชาญแนใจวาจดประเมนวดวตถประสงคทตงไวไดจรง และไมแนใจวาจดประเมนวดวตถประสงคทตงไวไดจรง ดงน

5.2.1 จดประเมนทผเชยวชาญแนใจวาจดประเมนวดวตถประสงคตงไวไดจรง คอจดประเมน

ความเหมาะสมในการเลอกใชอปกรณ, ความเหมาะสมของการปฏบตงาน, ตรงตามหลกการตามมาตรฐานAWS มความชดเจน ซงอาจเปนเพราะวา การคดเลอกพนกงานเชอมน มการเลอกใชคณสมบตของอปกรณทเหมาะสมกบสภาพการใชงาน และมประสทธภาพในการใชงานสง

5.2.2 จดประเมนทผเชยวชาญไมแนใจวาจดประเมนวดวตถประสงคทตงไวไดจรง คอจด

ประเมนทบอกถง ความปลอดภยในการใชงาน และความเปนมาตรฐานของอปกรณ ซงอาจเปนเพราะเครองมอทใชในการวจยอาจจะไมไดท าการสอบเทยบเครองมอใหไดตามคามาตรฐาน และจากการวจยไมไดบงชถงความปลอดภยในการใชงานอยางชดเจน 5.3 ขอเสนอแนะ

5.3.1 ขอเสนอแนะจากการวจย

กรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟาน ผเชยวชาญมความเหนวา 5.3.1.1 เครองมอวดทใชควรมเอกสารอางองการปรบตงคามาตรฐาน

(Calibration Certificate) ดวย 5.3.1.2 การคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟาจะตองใชความรพนฐานและ

ประสบการณประกอบเขาดวยกนในการทดสอบและคดเลอกซงผจดท าโครงการนมความรพนฐานและประสบการณอยางดจงสามารถสรปโครงงานไดเปนอยางดและเหมาะสม

5.3.1.3 เอกสารอางองขอก าหนดของการเชอมควรวางในเอกสารการวจยอยางชดเจนใหสามารถอานรายละเอยดขอก าหนดของเอกสารได

66

เอกสารอางอง ไพฑรย วชรวงศภญโญ. งานเชอมและโลหะแผนเบองตน ปทพมพ กนยายน 2548

สบสนต อตกฤษฏ, อ านาจ ชอตรง, รงโรจน ศรจามร งานเชอมและตดโลหะดวยแกสออกซเจน-อะ

ซตลน พมพครงท 1 ปทพมพ มกราคม 2521

ศาสตราจารยบญญศกด ใจจงกจ คณตศาสตรชาง ชางเชอม ชางหลอ ชางทอ ชางโลหะแผน

ชางเหลกสราง พมพครงท 1 พ.ศ. 2521 เวบไซด www.supradit.com/contents/metal/Data/2/2.html

เวบไซด www.mtec.or.th/images/users/78/55FAQ_Arc.../01_Welding.pdf

51

ภาคผนวก

68

ภาคผนวก ก

ภาพประกอบการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด

69

รปท ก 1 แสดงภาพชนงานทใชในการทดสอบคดเลอกชางเชอมโลหะไฟฟา

รปท ก 2 แสดงภาพอปกรณทใชในการควบคมพารามเตอรของเครองเชอมไฟฟา

70

รปท ก 3 แสดงภาพการตงทา 2G, 3G และ 4G ของชนงานทดสอบ

รปท ก 4 แสดงภาพการปรบตงกระแสไฟฟาของเครองเชอม

71

รปท ก 5 แสดงภาพการตรวจวดควบคมแรงดนกระแสไฟฟาของเครองเชอม

รปท ก 6 แสดงภาพการจดบนทกขอมลทวดไดจากการควบคมพารามเตอร

72

รปท ก 7 แสดงภาพการตรวจสอบความสมบรณของชนงานเชอมดวยสายตา

รปท ก 8 แสดงภาพชนงานทดสอบส าเรจและผานการตรวจสอบ

73

ภาคผนวก ข รายชอผเชยวชาญ

74

รายชอผเชยวชาญ ผเชยวชาญทใชในการประเมนคณภาพของการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟามรายชอ

ดงตอไปน

รายชอผเชยวชาญ ขอมลของผเชยวชาญ 1. นาย เปรมยศ ฝกสมวง อาย 48 ป

ระดบการศกษา ปรญญาโท สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง ผจดการแผนกโครงการ สถานทท างานบรษท ปตท. เคมคอล กรป จ ากด มหาชน ประสบการณการท างาน 20 ป

2. นาย กตตพงษ นกดารา

อาย 39 ป ระดบการศกษา ปรญญาโท สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง ผจดการแผนก RELIABILITY สถานทท างานบรษท สตารปโตรเลยม จ ากด ประสบการณการท างาน 17 ป

3. นาย พสฐ ฟสรพงษ อาย 39 ป ระดบการศกษา ปรญญาโท สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง ผจดการแผนก RELIABILITY สถานทท างานบรษท ปตท. เคมคอล กรป จ ากด มหาชน ประสบการณการท างาน 17 ป

4. นาย สชาต บบผาเจรญ อาย 42 ป ระดบการศกษา ปรญญาโท สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง วศวกรฝายตรวจสอบ สถานทท างานบรษท สตารปโตรเลยม จ ากด ประสบการณการท างาน 18 ป

5. นาย อดเรก เขยวเจรญ

อาย 43 ป ระดบการศกษา ปรญญาโท สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง วศวกรฝายตรวจสอบ สถานทท างานบรษท ปตท. เคมคอล กรป จ ากด มหาชน ประสบการณการท างาน 18 ป

75

รายชอผเชยวชาญ ขอมลของผเชยวชาญ 6. นาย สมาน มฮมหมดฮสเซน อาย 42 ป

ระดบการศกษา ปรญญาตร สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง ผจดการโครงการ สถานทท างานบรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด ประสบการณการท างาน 18 ป

7. นาย ภมพฒน บวสรวง อาย 38 ป ระดบการศกษา ปรญญาโท สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง ผจดการตรวจสอบเครองกล สถานทท างานบรษท ปตท. เคมคอล กรป จ ากด มหาชน ประสบการณการท างาน 18 ป

8. นาย สรสนต จวนอย

อาย 46 ป ระดบการศกษา ปรญญาตร วศวกรรมคอมพวเตอร ต าแหนง ผจดการฝายควบคมคณภาพ สถานทท างานบรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด ประสบการณการท างาน 20 ป

9. นาย โกวท รองแกว อาย 45 ป ระดบการศกษา ปรญญาโท สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง วศวกรฝายตรวจสอบ สถานทท างานบรษท สตารปโตรเลยม จ ากด ประสบการณการท างาน 18 ป

10. นาย เชาวลต ชทอง อาย 42 ป ระดบการศกษา ปรญญาตร สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง Weld QA/QC Engineer สถานทท างานบรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด ประสบการณการท างาน 14 ป

76

รายชอผเชยวชาญ ขอมลของผเชยวชาญ 11. นาย ประสทธ โสดาพรหม อาย 36 ป

ระดบการศกษา ปรญญาบตรวชาชพชนสง ต าแหนง วศวกรแผนกควบคมคณภาพ สถานทท างานบรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด ประสบการณการท างาน 17 ป

12. นาย มนส สารบตร

อาย 45 ป ระดบการศกษา ปรญญาตร สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง ผจดการแผนกควบคมคณภาพ สถานทท างานบรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด ประสบการณการท างาน 20 ป

13. นาย อภสทธศกด นาเมองรกษ

อาย 40 ป ระดบการศกษา ปรญญาตร สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง วศวกรฝายวางแผน สถานทท างานบรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด ประสบการณการท างาน 17 ป

14. นาย ณรงค ชวเชยร อาย 40 ป ระดบการศกษา ปรญญาโท สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง วศวกรฝายตรวจสอบ สถานทท างานบรษท สตารปโตรเลยม จ ากด ประสบการณการท างาน 15 ป

15. นาย ศรสกล เดชศกดดา อาย 36 ป ระดบการศกษา ปรญญาตร สาขา วศวกรรมเครองกล ต าแหนง วศวกรฝายตรวจสอบ สถานทท างานบรษท สตารปโตรเลยม จ ากด ประสบการณการท างาน 8 ป

77

ภาคผนวก ค แบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญทใชในการประเมน

ประสทธภาพการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด

78

รายนามผเชยวชาญ

ชอ นาย __________________________ สกล ______________________ อาย ___________ ป สถานทท างาน __________________________________________________________________ ต าแหนง ______________________________________________________________________ วฒการศกษา __________________________________________________________________ สาขาทจบ _____________________________________________________________________ วฒการศกษา __________________________________________________________________ สาขาทจบ ____________________________________________________________________ ความรเชยวชาญดาน ________________________________ ประสบการณ ______________ ป

79

แบบสอบถาม เรองกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด

แบบสอบถามชดนจดท าขน โดยขอความกรณาทานตอบแบบสอบถามตามความเปนจรง เพอเปนขอมลในการน าไปประเมนเพอพฒนาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟาใหมประสทธภาพตอไป ค าตอบของทานจะไดรบการประมวลผลและวเคราะหในภาพรวมซงจะไมสงผลกระทบตอตวทานแตประการใด แบบสอบถามชดนแบงเปน 3 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความเหนของผเชยวชาญตอการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด ตอนท 3 ขอคดเหนและขอเสนอแนะ

ตอนท 1 ขอมลของผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชอง ทตรงกบความเปนจรงมากทสด

1. อาย 25 – 30 ป 31 – 35 ป 36 – 40 ป 40 ปขนไป

2. ระดบการศกษา

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท สงกวาปรญญาโท

3. ประสบการณทางดานการปฏบตงาน

0 – 5 ป 6 – 10 ป 11 – 15 ป 15 ปขนไป

80

แบบประเมนความสอดคลองของการใชกรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด

ตอนท 2 ความเหนของผเชยวชาญตอการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา ของบรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด ค าชแจง โปรดแสดงความคดเหนของทานทมตอการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟาของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด โปรดพจารณาวาจดประเมนแตละหวขอตอไปน วดตรงตามจดประสงคเชงพฤตกรรมทระบไวหรอไม แลววดผลการพจารณาของทาน โดยท าเครองหมาย ( / ) ลงในชองคะแนนทพจารณาตามความเหนของทาน คะแนนการพจารณา ชอง +1 หมายถง แนใจวาจดประเมนวดไดตรงตามทระบไวจรง ชอง 0 หมายถง ไมแนใจวาจดประเมนวดไดตรงตามทระบไวจรง ชอง -1 หมายถง แนใจวาจดประเมนไมไดวดไดตรงตามทระบไวจรง แบบประเมนความสอดคลองของผเชยวชาญ

วตถประสงค จดประเมน คะแนนการพจารณา

+1 0 -1

1. เพอใชเปนปจจยรวมในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

1.1 ความเหมาะสมในการเลอกใชอปกรณ

1.2 ความเหมาะสมของการปฏบตงาน

1.3 ตรงตามหลกการตามมาตรฐาน AWS

1.4 ความปลอดภยในการใชงาน

1.5 ความเปนมาตรฐานของอปกรณ

81

วตถประสงค จดประเมน คะแนนการพจารณา

+1 0 -1

2.เพอน าไปหาประสทธภาพในการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

2.1หลกการตรงตามมาตรฐานงานเชอม

2.2 การควบคมการทดสอบเปนขนตอนทเขาใจงาย

2.3 วดระดบความสามารถของเครองมอได

2.4 คดเลอกชางเชอมคณภาพไดตามวตถประสงค

ขอคดเหนและขอเสนอแนะ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ลงชอ --------------------------------------- ( ---------------------------------------- )

ประวตผเขยน

ชอ : นาย ไพโรจน พอคา ปรญญานพนธ : กรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด สาขา : เทคโนโลยการจดการอตสาหกรรม ประวตการศกษา : มธยมศกษา โรงเรยนค าเขอนแกวชนปถมภ อ.ค าเขอนแกว จ.ยโสธร

: ปวช. วทยาลยเทคนคยโสธร อ.เมอง จ.ยโสธร : ปวส. วทยาลยเทคนคล าปาง อ.เมอง จ.ล าปาง

สถานทท างาน : บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด

ประวตผเขยน (ตอ) ชอ : นางสาว ภทราพรรณ ทพยเกต ปรญญานพนธ : กรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด สาขา : เทคโนโลยการจดการอตสาหกรรม ประวตการศกษา : มธยมศกษา โรงเรยนวดปาประด จ.ระยอง

: ปวช. เทคนคบรหารธรกจกรงเทพ จ.กรงเทพมหานคร : ปวส. วทยาลยเทคนคระยอง จ.ระยอง

สถานทท างาน : บรษท พทท อาซาฮ เคมคอล จ ากด จ.ระยอง

ประวตผเขยน (ตอ) ชอ : นางสาว มลฤด ดวงจนทร ปรญญานพนธ : กรณศกษาการคดเลอกพนกงานเชอมโลหะไฟฟา

ของ บรษท ซบไอ (ประเทศไทย) จ ากด สาขา : เทคโนโลยการจดการอตสาหกรรม ประวตการศกษา : มธยมศกษา โรงเรยนบานคาย อ.บานคาย จ.ระยอง : ปวช. เทคโนโลยภาคตะวนออก (อ.เทค) อ.พานทอง จ.ชลบร : ปวส. เทคโนโลยภาคตะวนออก (อ.เทค) อ.พานทอง จ.ชลบร สถานทท างาน : กจการสวนตว