Vücudumuza şekil kazandıran Vücudumuza şekil kazandıran

Diklik ve desteklik kazandıranDiklik ve desteklik kazandıran

İç organlarımızı koruyanİç organlarımızı koruyan

Hareket etmemizi sağlayan sistem Hareket etmemizi sağlayan sistem

DESTEK VE HAREKET SİSTEMİDİRDESTEK VE HAREKET SİSTEMİDİR. .

Destek ve Hareket SistemiDestek ve Hareket Sistemi

İskelet Sistemiİskelet Sistemi Kas SistemiKas Sistemi

İskelet Sistemiİskelet Sistemiİnsan vücudunun çatısını oluşturan sert ve İnsan vücudunun çatısını oluşturan sert ve

dayanıklı yapıdır. Değişik büyüklükte dayanıklı yapıdır. Değişik büyüklükte

yaklaşık 206 kemikten oluşur. yaklaşık 206 kemikten oluşur.

İskeletin Görevleri Nelerdir?İskeletin Görevleri Nelerdir?

İskelet, eklem ve kaslar sayesinde vücudun İskelet, eklem ve kaslar sayesinde vücudun hareketini sağlar.hareketini sağlar.

Beyin, kalp, akciğer gibi iç organları korur ve Beyin, kalp, akciğer gibi iç organları korur ve bu organlara tutunma yüzeyi sağlar.bu organlara tutunma yüzeyi sağlar.

Sert ve dayanıklı yapısı sayesinde vücudun dik Sert ve dayanıklı yapısı sayesinde vücudun dik durmasını sağlar.durmasını sağlar.

Vücuda şekil verir.Vücuda şekil verir.

Kemiklerin içinde bulunan kırmızı kemik iliği ile Kemiklerin içinde bulunan kırmızı kemik iliği ile alyuvar hücreleri üretir.alyuvar hücreleri üretir.

Vücudumuz için gerekli olan kalsiyum, Vücudumuz için gerekli olan kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi mineralleri depo eder. magnezyum ve fosfor gibi mineralleri depo eder.

İNSAN İSKELETİNİN KISIMLARIİNSAN İSKELETİNİN KISIMLARI

Kafatası

Kürek kemiğiPazı kemiği

Ön kol kemiği

El kemikleri

Dirsek kemikleri

Baldır kemiği

Ayak kemiği

Köprücük kemiği

Kaburga

Omurga Omurga

Kalça kemiği

Uyluk kemiği

Diz kapağı

Kaval kemiği

Kollar Kollar

Bacaklar Bacaklar

Göğüs Göğüs

kafesi kafesi

Kemiğin YapısıKemiğin Yapısı

a)a) Kemik Zarı (Periost): Kemik Zarı (Periost):

• Kemiğin en dış kısmında yer alır.Kemiğin en dış kısmında yer alır.

• Zarda kemik hücrelerine besin ve oksijen taşıyan damarlar Zarda kemik hücrelerine besin ve oksijen taşıyan damarlar bulunur. Böylece kemiğin enine büyümesini ve bulunur. Böylece kemiğin enine büyümesini ve beslenmesini sağlar.beslenmesini sağlar.

• Kırılan kemiğin onarılmasında görevlidir.Kırılan kemiğin onarılmasında görevlidir.

• Kaslar için tutunma yüzeyi oluşturur.Kaslar için tutunma yüzeyi oluşturur.

Sünger doku

Kırmızı kemik iliği

Sarı kemik iliği

Eklem kıkırdağı

Kemik zarıSert doku

Sünger doku

Kırmızı kemik iliği

Sarı kemik iliği

Eklem kıkırdağı

Kemik zarıSert doku

b) Sert Kemik Dokub) Sert Kemik Doku

• Kemik zarının altında yer alır.Kemik zarının altında yer alır.

• Kemiğin güçlü ve sağlam olan bölümüdür. Kemiğe dayanıklılığı Kemiğin güçlü ve sağlam olan bölümüdür. Kemiğe dayanıklılığı sağlayan sert yapı, kalsiyum ve fosfor gibi bileşikleri ve diğer sağlayan sert yapı, kalsiyum ve fosfor gibi bileşikleri ve diğer madensel tuzların birikmesiyle oluşur. madensel tuzların birikmesiyle oluşur.

• Sert kemiğin ortasında Sert kemiğin ortasında sarı kemik iliğisarı kemik iliği bulunur. Sadece uzun bulunur. Sadece uzun kemiğin orta kısmında bulunur. kemiğin orta kısmında bulunur.

•Sarı kemik iliğinin asıl görevi yağ depolamaktır. Ancak kırmızı Sarı kemik iliğinin asıl görevi yağ depolamaktır. Ancak kırmızı kemik iliğinin yetersiz kaldığı durumlardakemik iliğinin yetersiz kaldığı durumlarda kan hücresi (alyuvar)kan hücresi (alyuvar) üretir. üretir.

Kemik dokuda bulunan kalsiyum ve fosfat Kemik dokuda bulunan kalsiyum ve fosfat bileşikleri gibi inorganik maddeler kemiğe bileşikleri gibi inorganik maddeler kemiğe

sertlik verir. Kemikte bulunan organik sertlik verir. Kemikte bulunan organik maddeler ise kemiğe esneklik verir. Bu maddeler ise kemiğe esneklik verir. Bu

organik maddelerin oranı çocuklarda fazla, organik maddelerin oranı çocuklarda fazla, yaşlılarda ise azdır. Bu sebeple çocukların yaşlılarda ise azdır. Bu sebeple çocukların kemikleri daha esnektir ve kolay kırılmaz. kemikleri daha esnektir ve kolay kırılmaz.

Yaşlıların ise aşırı sertlikten dolayı Yaşlıların ise aşırı sertlikten dolayı kırılgandır. kırılgandır.

c) Sügerimsi Kemik Dokuc) Sügerimsi Kemik Doku

• İçinde bulunan düzensiz boşluklar nedeniyle İçinde bulunan düzensiz boşluklar nedeniyle gözenekli bir yapısı vardır.gözenekli bir yapısı vardır.

•İçinde kırmızıİçinde kırmızı kemik iliği vardır. Burada kemik iliği vardır. Burada alyuvar alyuvar ((kırmızı kan hücrelerikırmızı kan hücreleri) üretilir. ) üretilir.

Sünger doku

Kırmızı kemik iliği

Sarı kemik iliği

Eklem kıkırdağı

Kemik zarıSert doku

İnsan iskeletinde 3 çeşit kemik İnsan iskeletinde 3 çeşit kemik bulunur. bulunur.

Bunlar Bunlar uzun,uzun, kısakısa ve ve yassıyassı kemiklerdir.kemiklerdir.

UZUN KEMİKLERUZUN KEMİKLER

Kol ve bacaklarda bulunur. Kol ve bacaklarda bulunur. Örneğin uyluk kemiği, kaval, Örneğin uyluk kemiği, kaval,

baldır, dirsek, pazı ve baldır, dirsek, pazı ve

ön kol kemikleriön kol kemikleri

Pazı kemiğiPazı kemiği

Ön kol kemiğiÖn kol kemiği

Uyluk kemiğiUyluk kemiği

Dirsek kemiğiDirsek kemiği

Kaval kemiğiKaval kemiği Baldır kemiğiBaldır kemiği

Kısa KemiklerKısa Kemikler

El ve ayak bileklerindeki kemikler ile El ve ayak bileklerindeki kemikler ile omurgayı oluşturan omurlar kısa omurgayı oluşturan omurlar kısa kemiklere örnektir.kemiklere örnektir.

Yassı KemiklerYassı Kemikler

Kafatası, kaburga, göğüs kafesi, kalça ve Kafatası, kaburga, göğüs kafesi, kalça ve kürek kemiklerini oluşturan kemikler yassı kürek kemiklerini oluşturan kemikler yassı kemiklere örnektir. kemiklere örnektir.

Sünger doku

Kırmızı kemik iliği

Sarı kemik iliği

Eklem kıkırdağı

Kemik zarıSert doku

Yassı ve kısa kemiklerde de Yassı ve kısa kemiklerde de kemik zarı ve kemik zarının kemik zarı ve kemik zarının altında sert kemik dokusu altında sert kemik dokusu bulunur. Ancak bunların bulunur. Ancak bunların ortasında sarı kemik iliği ortasında sarı kemik iliği bulunmaz. bulunmaz.

Kıkırdak Kıkırdak

Kemiklerin Kemiklerin birleşme birleşme noktalarında noktalarında KIKIRDAKKIKIRDAK adı adı verilen, kemik verilen, kemik kadar sert olmayan kadar sert olmayan esnek bir yapı esnek bir yapı bulunur. bulunur. Embriyonun iskeleti Embriyonun iskeleti kıkırdaktan oluşur kıkırdaktan oluşur ve zamanla ve zamanla gelişmeye bağlı gelişmeye bağlı olarak yerini sert olarak yerini sert kemik dokuya kemik dokuya bırakır.bırakır.

Embriyonun Embriyonun iskeleti bizimki iskeleti bizimki gibi sert olsaydı gibi sert olsaydı neler olabilirdi?neler olabilirdi?

Kıkırdak doku burnumuza ve Kıkırdak doku burnumuza ve kulağımıza şeklini verir. Eklem kulağımıza şeklini verir. Eklem yüzeylerinde bulundukları için yüzeylerinde bulundukları için

kemiklerin hareketini kemiklerin hareketini kolaylaştırır. Uzun kemiklerde kolaylaştırır. Uzun kemiklerde bulunan kıkırdaklar kemiğin bulunan kıkırdaklar kemiğin

boyuna büyümesini sağlayarak boyuna büyümesini sağlayarak boyca uzamaya yardımcı olur. boyca uzamaya yardımcı olur. Soluk borumuzda da kıkırdak Soluk borumuzda da kıkırdak vardır. Kıkırdağın esnekliği vardır. Kıkırdağın esnekliği sayesinde soluk borusunun sayesinde soluk borusunun yemek borusuna yapışarak yemek borusuna yapışarak

kapanması engellenir. kapanması engellenir.

EKLEMLEREKLEMLER

İki yada daha fazla kemiğin birbirine bağlanmasıyla oluşan yapıya Eklem denir.

Eklemler kaslarla birlikte hareketi sağlar.

Hareket etme dereceleri ve esnekliklerine göre üç çeşit eklem vardır. Bunlar: oynamaz eklem, yarı oynar eklem ve oynar eklemdir.

a)a)Oynar EklemOynar Eklem

Her yöne kolaylıkla hareket etmemizi Her yöne kolaylıkla hareket etmemizi sağlayan eklemlerdir. Kol, bacak ve alt sağlayan eklemlerdir. Kol, bacak ve alt çene eklemleri oynar eklemlerdir. Bu çene eklemleri oynar eklemlerdir. Bu eklemlerde eklemler arasında bulunan eklemlerde eklemler arasında bulunan boşluk eklem sıvısı ile doludur. Eklem boşluk eklem sıvısı ile doludur. Eklem sıvısı ve kıkırdak kemiklerin sıvısı ve kıkırdak kemiklerin aşınmasını önler ve hareketi aşınmasını önler ve hareketi kolaylaştırır. kolaylaştırır.

b) Yarı Oynar Eklemb) Yarı Oynar Eklem

Çok az hareket edebilen eklemlerdir. Çok az hareket edebilen eklemlerdir. Bu eklemlerde eklem yapan iki kemik Bu eklemlerde eklem yapan iki kemik arasında kıkırdak bulunur. Aradaki arasında kıkırdak bulunur. Aradaki yapının esnekliği oranında kemikler yapının esnekliği oranında kemikler hareket edebilir. Omurgada bulunan hareket edebilir. Omurgada bulunan eklemler bu tür eklemlerdir. eklemler bu tür eklemlerdir.

c) Oynamaz Eklemc) Oynamaz Eklem

Bu eklemlerde kemikler birbirine çok Bu eklemlerde kemikler birbirine çok sıkı bağlandığı için bunların arasında sıkı bağlandığı için bunların arasında boşluk yoktur. Bu yüzden bu tür boşluk yoktur. Bu yüzden bu tür eklemler hareket etmez. Kafatası eklemler hareket etmez. Kafatası kemikleri ve kuyruk omurları kemikleri ve kuyruk omurları arasındaki eklemler bu tür arasındaki eklemler bu tür eklemlerdir. eklemlerdir.