Jacek WciórkaInstytut Psychiatrii i

NeurologiiWarszawa, 22 października

2012

Cel główny 2:zapewnienie osobom z zaburzeniami

psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym

Cel szczegółowy:upowszechnienie środowiskowego modelu

psychiatrycznej opieki zdrowotnej

Trzy sieci systemu opieki psychiatrycznej

lecznictwo:● samopoczuci

e● sprawność● tożsamość

pomoc społeczna:

● mieszkanie● byt● relacje

oparcie

zdrowie

praca

uczestnictwo:●autonomia●wolność●pozycja

ośrodki pomocy społecznej, środowiskowe domy

samopomocy, specjalistyczne usługi

opiekuńcze ośrodki wsparcia społecznego domy pomocy społecznej

rehabilitacja zawodowa (wtz, zaz)

zatrudnienie chronione zatrudnienie wspierane przedsiębiorczość

społeczna

centra zdrowia psychicznego

placówki wyspecjalizowane

Centrum Zdrowia Psychicznego: zasady, doświadczenia, „dowody”

dostępnośćrównośćkompleksowośćciągłośćodpowiedzialnośćgodziwość

racjonalność organizacyjnaopłacalność ekonomiczna

integracja społeczna (kapitał społeczny)

Centrum Zdrowia Psychicznego:zakres świadczeń

 ambulatoryjnej interwencji

diagnostyczno/konsultacyjnej lub terapeutycznej

ambulatoryjnej opieki długo- i krótkoterminowej

czynnej, środowiskowej opieki długoterminowejopieki stacjonarnej w trybie dziennym lub

całodobowym

…dla co najmniej 1500 osób dorosłych, na obszarze zamieszkanym przez co najmniej ok. 50 tys. mieszkańców , zarządzanym przez samorząd lokalny

zespół ambulatoryjnyzadania: porady lekarskie i psychologiczne,

indywidualne i grupowe wsparcie psychospołeczne/pomoc psychoterapeutyczna, czynności pielęgniarskie, interwencje socjalne;

lokalizacja: w obrębie lokalnej społeczności objętej działaniem centrum

funkcja w organizacji centrum : filtr, podstawowe wejście (poza przypadkami naglącymi) i koordynacja ruchu w obrębie centrum

 

zespół ambulatoryjny (cd)udostępnia pomoc ambulatoryjną przez 5 dni w

tygodniu, także w godzinach popołudniowych. minimalne zatrudnienie powinno umożliwiać

świadczenie:psychiatrycznych porad lekarskich, porad psychologicznych, sesji psychoterapii lub sesji wsparcia psychospołecznego, sesji wsparcia psychospołecznego dla rodzin pacjentów,wizyt domowych w sytuacjach kryzysowych. oraz powiązanych świadczeń pielęgniarskich, pomocy

socjalnej. obciążenie - czas oczekiwania na poradę nie

powinien przekraczać 2 tygodni, a w przypadkach nagłych – 24 godzin od zgłoszenia (72 godziny w przypadku zgłoszeń weekendowych).

zespół środowiskowyzadania: terapia/rehabilitacja w środowisku

chorego: wizyty/porady domowe, porady ambulatoryjne, indywidualne i grupowe wsparcie psychospołeczne/pomoc psychoterapeutyczna, czynności pielęgniarskie, praca z rodziną, interwencje socjalne i budowanie sieci oparcia społecznego, turnusy rehabilitacyjne, współpraca w zapewnieniu chorym oparcia i pomocy społecznej, uczestnictwa/aktywizacji zawodowego;

lokalizacja: w obrębie lokalnej społeczności objętej działaniem centrum

funkcja w organizacji centrum: czynna opieka w środowiskuchorzy kierowani z ambulatorium, zespołu

dziennego, zespołu stacjonarnego

zespół środowiskowy (cd)opieka dostępna co najmniej przez 5 dni w

tygodniu zatrudnienie powinno umożliwiać świadczenie:

wizyt domowych (lekarza, psychologa, terapeuty środowiskowego, innego terapeuty, pielęgniarki)

wizyt domowych zespołu (tj. co najmniej 2 członków zespołu - w sytuacjach szczególnie trudnych, np. naglących, kryzysowych lub obciążonych ryzykiem)

psychiatrycznych porad lekarskich, porad psychologicznych, porad terapeuty środowiskowego, sesji psychoterapii lub sesji wsparcia psychospołecznego, sesji wsparcie psychospołecznego dla rodzin pacjentów oraz powiązanych świadczeń pielęgniarskich, pomocy socjalnej.

obciążenie zespołu opieką nie przekracza średnio 25 pacjentów na członka zespołu.

zespół dziennyzadania: częściowa hospitalizacja w oddziałach o

profilu terapeutycznym/ rehabilitacyjnym; lokalizacja: umożliwia chorym realne dotarcie w

czasie nieprzekraczającym 1 godziny (publicznymi środkami komunikacji) w uzasadnionych lokalnie warunkach (np. rejony

wiejskie, rzadko zaludnione), centrum może tymczasowo działać bez zespołu dziennego

funkcja w systemie centrum: hospitalizacja częściowa: intensyfikacja opieki, buforowanie ryzyka chorzy kierowani z ambulatorium, zespołu

środowiskowego, zespołu stacjonarnego

zespół dzienny (cd)zgodnie ze wskaźnikami NPOZP, gdy ocena

epidemiologiczna, gęstość zaludnienia i możliwości komunikacyjne uzasadniają taką potrzebę.

minimalne zatrudnienie powinno umożliwiać świadczenie częściowej hospitalizacji z aktywnym programem terapeutyczno-rehabilitacyjnym.

zatrudnienie obejmuje: lekarzy (co najmniej jeden specjalista psychiatra), psychologów, pielęgniarki, psychoterapeutów.

obciążenie członków zespołu opieką nie przekracza: 15 pacjentów na lekarza, 10 pacjentów na psychologa, pozostali w liczbie niezbędnej do realizacji programu.

zespół szpitalnyzadania: dostęp do odpowiednio kwalifikowanej

psychiatrycznej opieki stacjonarnej. lokalizacja: podstawowym i docelowym rozwiązaniem

powinny być świadczenia oddziału psychiatrycznego lokalnego szpitala ogólnego (wielospecjalistycznego). w sytuacji niedostępności, dopuszczalne jest związanie

zadań centrum z oddziałem usytuowanym inaczej, ale zlokalizowanym jak najbliżej obszaru działania centrum tak, by dojazd nie utrudniał choremu bezpośredniego kontaktu bliskimi (ok. 1 godzina środkami komunikacji publicznej).

funkcja w systemie centrum: zadania wyznaczone - hospitalizacja, podjęcie lub przejęcie kontroli i leczenia w ostrej fazie kryzysuchorzy kierowani z ambulatorium, zespołu

środowiskowego, zespołu dziennego lub w sytuacjach naglących – przyjmowani bezpośrednio do opieki szpitalnej

zespół szpitalny (cd)zgodnie ze wskaźnikami NPOZP, optymalnie - na

obszarze funkcjonowania centrum, najlepiej w lokalnym szpitalu wielospecjalistycznym.

minimalne zatrudnienie umożliwia świadczenie całodobowej hospitalizacji z aktywnym programem terapeutycznym

zatrudnienie obejmuje: lekarzy (w tym co najmniej jeden specjalista psychiatra - kierujący oddziałem), psychologów, pielęgniarki, (psycho)terapeutów, personel pomocniczy.

obciążenie członków zespołu opieką nie przekracza: 10 pacjentów na lekarza, 15 pacjentów na psychologa, pozostali - w liczbie niezbędnej do zapewnienia realizacji programu terapeutycznego.

Zespół poradni(porady, konsultacje, leczenie ambulatoryjne)

Zespół środowiskowy(opieka czynna, leczenie domowe)

Zespół szpitalny(opieka stacjonarna)

CZP

dzie

ci i

mło

dzie

ży

Centrum zdrowia psychicznego:organizacja

CZP

psyc

hoge

riatry

czne

Zespół dzienny(hospitalizacja częściowa)

CZP

doro

słyc

h

• forma strukturalna• forma funkcjonalna

Centrum zdrowia psychicznego: finansowanie

Program diagnostyczno-konsultacyjnyProgram krótkiej interwencji kryzysowej (do 30

dni)Program leczenia kryzysu (epizodu/nawrotu)

zaburzeń psychicznych (do 180 dni)Program leczenia podtrzymującego zaburzeń

przewlekłych (bezterminowo)Program czynnego leczenia środowiskowego

(bezterminowo) Dodatkowe świadczenia:

leczenie współwystępujących chorób somatycznych leczenie elektrowstrząsowe

leczenie stanów zagrażających , w warunkach braku współpracy lub zgody

Centrum zdrowia psychicznego: oczekiwania i pytaniawyrównana dostępność (nakłady?)kompleksowość (kompetencje?

koordynacja?)ciągłość (opieka czynna?)odpowiedzialność (lokalna,

terytorialna?)godziwość (kultura?)racjonalność organizacyjna

(model?)opłacalność ekonomiczna (mierniki

oceny?)kapitał społeczny (włączenie? równe

traktowanie? destygmatyzacja?)aksjologiczneświadomościowe

polityczne

legislacyjne

ekonomiczne

organizacyjne

Centrum zdrowia psychicznego:priorytety, etapy realizacji

wola centrum politycznegoodpowiedzialność wspólnot samorządowych (plan i wola)budowanie/sprawdzanie modelupodstawowe zasilaniestopniowa realizacja sieci publicznych centrów

rdzennychracjonalizacja zasilaniadopełnianie potrzeb i funkcjonalnościtrzebieżewolucja systemu