CEZA VE TEVKİFEVLERİGenel Müdürlüğü Yayınıdır

DEĞER dergisinin çocuklara armağanıdır. Nisan-Haziran 2019Yıl: 1 Sayı: 2

A. Gül AŞIK, Karabük Denetimli Serbestlik Müdürlüğü, Psikolog

Umut ve Sevgi Duygularınıİfade Ediyor

Değerli anne ve babalar, okul öncesi dönemde çocukların duygularını tanıması çok önemlidir. Çocuğunuzun ne hissettiğiyle ilgili duyguları adlandırmanız ve iyi ya da kötü diye sınıflandırmadan ifade etmesini sağlamanız çocuğunuzun duygularını daha rahat ifade etmesine yardımcı olacaktır.

Çok mutluyum, hah hah hah.Kuş kondu şaşırdım, şaş şaş şaş.

Korkmadan öptüm onu, şap şap şap.Uçtu elimden üzüldüm, vah vah vah.

Kızdım kuş sana, ah ah ah.

Çocuklar, duyguların şarkısını birlikte söyleyip ritim tutmaya ne dersiniz?

Umut balon şişirmeyi öğrenmiş ve çok mutlu olmuş.

Sevgi pencerede kuş görünce çok şaşırmış.

Umut gözlüğünü kaybetmiş ve çok üzülmüş.

Sevgi gök gürültüsü duymuş ve çok korkmuş.

Arkadaşı Umut’un oyuncağını kırmış ve Umut kızmış.

Yanda verilen hecelerden anlamlı kelimeler oluşturalım.

KelimeOluşturma

Sibel KARAGÜL, Samsun T Tipi Kapalı ve Açık CİK, Öğretmen

KIVIR KIVIR

KIVIRCIK“Kıvır kıvır kıvırcık, ah sevimli kuzucuk. Korkma benden ne olursun, sana zarar vermem ben. Şarkı bile söylerim, tabi eğer dilersen.” Bir düşündü taşındı, kafasını kaşıdı. Sonra “olmaz!” diye bağırdı, “seninle konuşamam, yabancısın çünkü sen, annem tembihledi beni, onun sözünden hiç çıkmam ben.”Ah ne güzel ne güzel! Akıllı çocuklar anne sözü dinler. Sonra dedim ki yine: “Ama ben misafirim, derenizden su içtim, hemen de gideceğim. Hem benim de bir oğlum var. Ben de ona hep derim; yabancıyla konuşma, özelini paylaşma. Haydi, şimdi sen de git evine, annenden uzaklaşma. Bir yabancı görürsen, sen yine de konuşma.” Kıvırcık gülümsedi, “tamam.” dedi ve gitti.Madem geldik masalın sonuna. Düşeyim tekrar yollara, yeni yerler tanımaya. Öğütsüz masal mı olur? Pek tabi sıra nasihatte.

Az gittim uz gittim, dere tepe düz gittim. Çayır çimen geçerek, lale sümbül biçerek, altı ayla bir güzde, bir arpa boyu yol gittim.Gittim ama bana sor. Ay demedim yıl demedim, taşlı yollardan geçtim. Akşam oldu yoruldum, sabah oldu koyuldum. Yine bir sabah erken, az su içtim dereden. Bir doğruldum ne göreyim? Zeytin gözlü kuzucuk saklanmış çalılığa. Bakıyor korkulu gözlerle bana. Dedim ki ona:

Bana kulak verin şimdi. Siz siz olun çocuklar, dinleyin büyüklerinizi.

Onlara hemen söyleyin, yaklaşırsa tanımadığınız biri. Yabancının sözüne

kanmayın. Hele şeker verirse, sakın

almayın emi...

23NisanKutlu Olsun

Organlar Konuşuyor

Sevgili çocuklar, bu ayki sayımızda Sevgi ve Umut ile organlarımızı tanıma yolculuğuna çıkıyoruz. Dışarıdan göremesek de vücudumuzda yaşamımızı sürdürmemizi sağlayan birçok organ vardır. Bu organlarımız bizim hayatta kalmamızı sağlar. Hadi gelin hep birlikte bazı organlarımızı daha yakından tanıyalım. Hazırsanız başlıyoruz.

Merhaba çocuklar, ben çalışkan kalp. Tüm organlara kan gönderirim. Gece gündüz demeden sürekli çalışırım. Çünkü eğer ben çalışmazsam kimse yaşayamaz. Benim ne kadar önemli olduğumu görüyor musunuz?

Ben, kafamızın içindeyim sevgili arkadaşlarım. Düşünmemizi, konuşulan şeyleri anlamamızı sağlarım. Benim sayemde hayaller kurarsınız. Gelin hep birlikte düşünelim, güzel bir hayal kuralım.

Ben sindirim organıyım. Yediğimiz yiyeceklerin hepsi bende toplanır. Besinleri küçük küçük parçalara ayırırım. Yararlı olanları vücudumuza kullanılmak için saklarım.

Temiz hava yaşamımız için çok gereklidir arkadaşlar. İşte, benim görevim temiz havayı vücudumuza almayı sağlamaktır. Şimdi kocaman bir nefes alın ve akciğerlerimizi hayal edin.

İpek ALAZ, Seydişehir T Tipi Kapalı / Açık CİK, Psikolog

MİDE

BEYİN

KALP

AKCİĞER

Bu sayıda sana çok güzel bir doğa olayını anlatacağım. Aslında sen de biliyorsun ve görünce benim gibi çok mutlu oluyorsun biliyorum. Hani bazen yağmur yağarken rengarenk şeritler beliriverir gökyüzünde...

Hani biz yürüdükçe sanki bizden kaçar gibi uzaklaşır. Evet evet gökkuşağı onun adı. Peki, gökkuşağı nasıl oluşur hiç düşündün mü? Neden sadece bazı zamanlarda görürüz de her zaman bize görünmez biliyor musun?

Biz gökkuşağını sadece yağmur yağarken aynı zamanda güneş açarsa görebiliriz. Yani gökkuşağının oluşması için yağmur yağması ve aynı zamanda da güneşin açması gerekir. Biz nasıl arkadaşımızla el ele tutuşup oyunlar oynuyorsak güneşten yayılan ışıkların da yağmur damlaları ile el ele tutuşması gerekir. Güneş ışını, bir yağmur damlasının içinden geçtiği zaman renklere ayrılır. Çünkü, su ışığı kırar. Sırasıyla kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, lacivert, mor renklerini görürüz.

Sen de kendi gökkuşağını yapmak ister misin?

Bunun için güneşli bir hava seç ve bir su hortumu edin. Dışarıya çık ve güneşi arkana al. Hortumla havaya su fışkırt, bak bakalım gökkuşağı oluşmuş mu? Muhteşem değil mi? Artık gökkuşağın hazır…

İlknur KOCA DEĞİM, Çarşamba Denetimli Serbestlik Müdürlüğü, Sosyal Çalışmacı

Parmaklarımla Saymayı Öğreniyorum

Sen parmaklarını sayabiliyor musun? Peki, bunun bir şarkısı olduğunu biliyor musun? Hadi benimle söyle...

SAY BAKSağ elimde 5 parmak

Sol elimde 5 parmak

Say bak say bak say bak

1-2-3-4-5

Hepsi eder on parmak

Sen de istersen say bak

1-2-3-4-5-6-7-8-9-10

Pişşt, Pişşt… Evet Evet Sen Sen… Sana Diyorum. Baksana Buraya... Bak Bak İşte Tam Buraya... Bak Buradayım İşte... Buldun Bak… Sobeledin… Beni Yakaladın…Sana Çok Güzel Sürprizlerim Var… İnanıyorum Ki Çok Seveceksin…Neler Mi Onlar: “Biraz Sanat, Biraz Oyun, İlerleyen Sayılarda Biraz Bilim, Biraz Da Eğlence-Öğrenmece…

Gökkuşağı Nasıl Oluşur?

İKOCANLA

Annesi hem biliyor musun ne çok faydası var oyun hamuru ile oynamanın. Başta minicik parmaklarındaki kasların gelişimini sağlar, hayal gücünü geliştirir, yapacağı figürlerle düşünmeyi ve üretmeyi öğrenirken acayip de eğlenirler. Birlikte oynamanın keyfi yanında kaliteli zaman geçirmenin de muhteşem bir yoludur.

Oyun hamuru için hangi malzemelere ihtiyacımız var:

1. 3 su bardağı un.

2. ¼ su bardağı tuz.

3. 1 su bardağı su.

4. 2 yemek kaşığı sıvı yağ.

5. Farklı renklerde gıda boyası; yoksa meyve ve sebzelerin renklerinden veya meyve sularından yararlanabilirsiniz.

Hadi yapalım: Un, tuz, su ve yağı yoğurarak uygun kıvama getirin. Ardından hamuru boyamak üzere parçalara ayırın. Ayırdığınız hamurları gıda boyaları ile boyayabilirsiniz. Aynı şekilde; ıspanak suyu, böğürtlen ya da zerdeçal gibi doğal

malzemeler kullanarak da hamuru renklendirebilirsiniz.

Şimdi ise yaptığımız bu oyun hamurlarından neler yapabileceğimizi hayal etmeye geldi. Sen neler yapmak istersin; belki bir güneş belki bir uğur böceği hey belki de bir kaplumbağa ya da renkli çiçekler haydi sıra sende.

Oyun Hamuru Yapıyorum

İlknur KOCA DEĞİM, Çarşamba Denetimli Serbestlik Müdürlüğü, Sosyal Çalışmacı

Ne dersin biraz hamur mıncıklayalım mı? Haydi annemizle birlikte rengarenk oyun hamurları yapalım.

Bugün Ne Yedik?

Ali

Buse

Cengiz

Derya

Ali

Buse

Cengiz

Derya

Çocuklar bugün ne yemiş bulalım.

Gölgesini Bul

EşleştirNoktalarıBirleştir

Hangi gölge doğru bulalım.

Gölgeleri çiçeklerle eşleştirelim.

Mandala

Kitap Önerileri

Tekerleme

Canan Öğretmenden

Dinozor Okulu: Renkler

Balıkçı Osman

Sevgili çocuklar, biliyorum hepiniz dinazorları seviyorsunuz. Tabi ışıl ışıl renkleri de seviyorsunuz. O zaman haydi renklerle dinazorları birleştirelim. Niye bütün dinazorlar yeşil zannederiz. Mavi dinazor, mor dinazor, kırmızı dinazor olamaz mı? Olabilir diyorsanız elinize boya kalemlerini alın ve boyamaya başlayın.

Tatlı çocuklar, İstanbul’u hiç martıların gözünden gördünüz mü? Açlıktan gözleri dönmüş iki uyanık martı, Balıkçı Osman’ın peşindedir. Kendi paylarına da bir iki balık düşer umuduyla yanından ayrılmazlar. Ama Balıkçı Osman’ın niyeti bambaşkadır... İstanbul’u çok iyi gözlemleyen Anne Hofmann’ın yazıp resimlediği Balıkçı Osman benzersiz kent görünümleri eşliğinde, sıradışı bir balıkçı hikâyesi...Anneleriniz sizin için okusun. Çocukların da büyüklerin de çok seveceği bir başucu kitabı... “Ancak pes etmedik. Güçlerimizi birleştirerek onu yola getirmeye çalıştık ama bu da bir işe yaramadı. Osman’ın çerçöpten başka bir şey tuttuğu yoktu. Unutulmuş, kaybedilmiş, çöpe atılmış şeyler... Uzun lafın kısası, oltasına balık hariç her şey takıldı.”

Hakan’ın arkadaşlarını bulmasına yardım eder misin?

ELLERİMEllerim tombik tombik,Kirlenince çok komikKirli eller sevilmezGüzelliği görülmezDişlerim bakım isterHele saçlar, hele saçlarUzayınca tırnaklarKirlenince kulaklarBize pis derler, pis derler

KIRMIZI

MAVİ

YEŞİL

SARI

MOR

Renklerin Dansı

İpek ALAZ, Seydişehir T Tipi Kapalı / Açık CİK, Psikolog

Say BakalımSebzeleri sayıp sayılarla eşleştirelim.

ÇıkışıBul

(15 ay ve üzeri)

Rüya masalı: Bazen uykuya dalmak zorlaşabilir. Çocuğumuzun kötü rüyalardan korkmamaları için uyumadan önce ona görmek istediği bir rüya anlatabilirsiniz. Bu rüya masalında çocuğunuz bir kahraman, bir kurtarıcı olsun. Çocukları güzel düşlerle uykuya hazırlamak, mutlu bir kalple gülümsemesini sağlamaktır.

Karanlıkta Eğlence Oyunu

Şirin Ceren ÇAKIR, Eskipazar Açık CİK, Öğretmen

Akşam olduğunda, güneş batıya yönelir.Ay gökyüzünde belirir,Uyku vakti de çok eğlencelidir.Haydi, uyumadan önce küçük bir oyun oynayalım: Rüya Masalı

Zıt ZıtZıtlıklarSevgi ve Umut ile birlikte zıtlıklara güzel bir başlangıç yapmaya ne dersiniz?

Mesela; sen küçüksün ben büyük.

Hadi gel şimdi resimlere bakalım.

Sevgi, beraber zıtlıkları

öğrenelim mi?Zıtlık ne Umut?

A. Gül AŞIK, Karabük Denetimli Serbestlik Müdürlüğü, Psikolog

BÜYÜK

ÇOK HIZLIAZ YAVAŞ

SICAK UZUNSOĞUK KISA

MUTLU GENÇÜZGÜN YAŞLI

KÜÇÜK

Çocuk, dünyaya geldikten sonra genellikle temel bakım ihtiyaçlarının karşılanıp karşılanmadığı konusunda kaygı duyulur. Oysaki çocuklar büyürken çevreden bağımsız olarak büyümemektedir. Ve toplum içerisinde yaşarken hayatımızı kolaylaştıran temel birtakım görgü kuralları vardır. Bu görgü kurallarını öğrenme ihtiyacını çocuk tek başına hissedemeyecektir. Bu sebeple aile, küçük yaşlardan itibaren görgü kurallarının hayatın içinde neden önemli olduğunu anlatmalı ve evin içerisinde uygulamalıdır. Çocuklar özellikle okula gitmeye başladıktan sonra görgü kurallarına uymamanın yarattığı problemler yaşamaya başlarlar. Ebeveynler, çocuklarına görgü kurallarını öğretebilmek için öncelikle kendi hayatlarında bunları uygulamaya özen göstermelidirler.

Çocuk ve Toplum

Suna ÖĞÜR, İnebolu M Tipi Kapalı CİK, Psikolog

Nedir bu uyulması beklenen ve hayatımızı kolaylaştıran görgü kuralları?

◎ İki kişi konuşurken araya girilmemesi gerektiğini anlatın.

◎ İyi günler, teşekkür ederim, lütfen gibi sözcüklerin önemini anlatmaya çalışın.

◎ Toplu taşıma araçlarında yaşlılara, hastalara, hamilelere yer verilmelidir.

◎ Kişilere bu diye seslenilmemesi gerektiği söylenmelidir.

◎ Kapı çalınarak bir odaya girilmesi gerektiğini anlatın.

◎ Yaşı kaç olursa olsun “Nasılsın?” diye sorulduğunda “İyiyim, siz nasılsınız?” diye sorulması gerektiğini anlatın.

◎ İnsanlara onları üzecek takma isimler takılmaması gerektiğini anlatın.

◎ Başkaları ile dalga geçilmemesi gerektiğini,

başkalarının fiziksel ya da davranışsal farklılıklarıyla neden dalga geçilmemesi gerektiğini anlatın.

◎ Bir tiyatro, opera ya da bir gösteri izlerken sessiz bir şekilde izlenmesi gerektiğini anlatın.

◎ Hapşırdığında ya da öksürdüğünde eliyle ağzını kapatması gerektiğini anlatın.

◎ Sofrada yemek yerken ağzı dolu iken konuşmaması gerektiğini anlatın.

Anne Babalara Öneriler

Yanda verilen hecelerden anlamlı kelimeler oluşturalım.

KelimeOluşturma

SizdenGelenler

NoktalarıBirleştir

1

23

4

56

7

8

910

1112

13

14

11110

23

46 5

7

9

8

12

3

4 5

6

7

8

9

1011

12

13

14

1516

17

1819

20

21

2223

24

25

26

27

28

293031

32

33

3435

36

373839

40

41

42

43

4445

4647

4849

50

51

52

1

2

34

5

67 8

2

9

10

11 12

13 1415

16

1718

20

21

22

2324

25

2627

28

29

303132

33

34

35

36

37 38

4041

4243

44

45

4648

49

47

50

3919