Chào mừng quý vị đại biểu về tham dự ngày hội công nghệ thông tin.

TRƯỜNG PTTH QUANG TRUNG

TỔ HÓA HỌC

TRƯỜNG PTTH QUANG TRUNG

GVTH: NGUYỄN THỊ MINH TRANG

Tuần 23 -Tiết 45:

I. Đồng đẳng, đồng phân, danh pháp1. Dãy đồng đẳng ankin

• Axetilen: CH≡CH

• Đồng đẳng: C3H4, C4H6, …Công thức chung: CnH2n-

2 (n ≥2)

• Mô hình ptử axetilen dạng đặc và dạng rỗng

2. Đồng phân

C2H2, C3H4 ko có đồng phân. C4H6 có đồng phân vị trí, từ C5H8 trở lên có thêm đồng phân mạch cacbon.

3. Danh phápa)Tên thay thếSố chỉ nhánh-Tên nhánh-Tên mạch HĐRCB chính

(có chứ nôi đôi)-số chỉ vị trí nối đôi-INCH3-C≡C-CH3 : bu-2-in CH≡C-CH2-CH3 : bu-1-inCH≡C-CH2-CH2-CH3 : pent-1-inCH3-C≡C-CH2-CH3 : pent-1-inCH≡C-CH2-CH3 : 3-metyl but-1-in

CH3

b) Tên thông

Đọc tên nhóm thế + “axetilen”

VD:

CH3-C≡C-CH3 : đimetylaxetilen

CH≡C-CH2-CH3 : etylaxetilen

CH3-C≡C-CH2-CH3 : etylmetylaxetilen

II. Tính chất vật lí:

- Ankin có nhiệt độ sôi cao hơn và khối lượng riêng lớn hơn các anken tương ứng.

- Không tan trong nước và nhẹ hơn nước.

III. Tính chất hoá học 1. Phản ứng cộng

a. Cộng H2:

Với xt Ni, to: + H2 cho ra anken → ankan

VD: CH≡CH + H2 → CH3–CH3

Với xt Pd/PdCO3 or Pd/BaSO4, to chỉ cho ra anken

VD: CH≡CH + H2 → CH2=CH2

b. Cộng Halogen: (Br2, Cl2) pư 2 giai đoạn

CH≡CH + Br2(dd) → CHBr=CHBr 1,2-đibrometen

CHBr=CHBr + Br2(dd) → CHBr2–CHBr2

1,1,2,2-tetrabrometen

c. Cộng HX: (X là OH, Cl, Br, CH3COO…)pu cũng xảy ra theo 2 giai đoạn.CH≡CH + HCl → CH2=CHClCH2=CHCl + HCl → CH3–CHCl2

Với xúc tác thích hợp, ankin tác dụng với HCl sinh ra dẫn xuất monoclo của anken. (tuân theo quy tắc Maccôpnhicôp).

d. Phản ứng đime và trime hoá:2CH≡CH → CH≡C–CH=CH2

3CH≡CH → 600oC, xt Cacbon

2. Phản ứng thế bằng ion kim loại

3CH≡CH + 2AgNO3 + 2NH3 →

→ Ag–C≡C–Ag↓ + 2NH4NO3

Bạc axetilua (vàng)

Pư này dùng nhận biết ank-1-in và anken.

3. Phản ứng oxi hoá

a. Oxi hoá hoàn toàn:

2C2H2 + 5O2 → 4CO2 + 2H2O

Tổng quát:

2CnH2n-2 + (3n-1)O2 → 2nCO2 + 2(n-1)H2O

b. Oxi hoá ko hoàn toàn:

3C2H2 + 8KMnO4 → 3KOOC–COOK+ 8MnO2 + + 2KOH + 2H2O

IV. Điều chếCaC2 + 2H2O → C2H2↑ + Ca(OH)2

2CH4 → C2H2 + 3H2 (pư ở 1500oC)

V. Ứng dụng

(sgk/144)