1

2

3

เชยงใหม ส ำนกพมพ ปนฟำ 2556

4

ชอหนงสอ : เชยงใหมนครศนยกลาง MICE

ในลมแมน าโขงและ BIMSTEC

ผเขยน : สธดา สวรรณกนธา

พมพคร งท 1 : กมภาพนธ 2556

จานวนพมพ : 500 เลม

ออกแบบและจดพมพ : สานกพมพปนฟา

เจาของ : หางหนสวนจากด ปนฟา ครเอชน

2 อาคาร 103 คอนโดมเนยม ซอย 7

ถ.สวนดอก ต.สเทพ อ.เมอง จ.เชยงใหม

โทร. 081-9922952

ราคา : 250 บาท

สงวนลขสทธ ©

การพมพ การแปล และการผลตซ าอนใด

ตองไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธอยางถกตองตามกฎหมาย พ.ร.บ.ลขสทธ ธนวาคม พ.ศ.2552

5

สำรบญ

คานาสานกพมพ 7

คานาผเขยน 9

1 คานยามของอตสาหกรรมทองเทยวเชง MICE 13 2 ความหมายและความสาคญของอตสาหกรรมไมซ 15 3 เชยงใหมอนาคต Hub of MICE City 18 4 สถานการณไมซในอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) 26 5 สถานการณไมซในภมภาคเอเชยใต (BIMSTEC) 39 6 อตสาหกรรมไมซของไทย 45 7 อตสาหกรรมไมซของจงหวดเชยงใหม 53 8 บทสรปความทาทายของจงหวดเชยงใหมสนครแหง MICE 70 ในลมแมน าโขงและ BIMSTEC 9 บรรณานกรม 103 10 MICE Links 11 พระราชกฤษฎกาจดต งสานกงานพฒนาพงคนคร (องคการมหาชน) 104 พ.ศ. ๒๕๕๖ 12 ประวตผเขยน 120

6

7

ค ำน ำส ำนกพมพ

การเคลอนตวทางกายภาพของจงหวดเชยงใหมสมหานครเชยงใหม เปนเรองทนาสนใจถงการถาโถมของนโยบายและอภมหาโครงการทลงสในพ นท การเปลยนแปลงโครงสรางของเมองขนานใหญเพอเปนศนยกลางทางเศรษฐกจทครบวงจร ไมวาจะมโครงการรถไฟความเรวสง กรงเทพฯ-เชยงใหม ทจะเกดข นภายใน 10 ป โครงการมอเตอรเวยเชอมเชยงใหม- เชยงราย- จนตอนใต การเรงพฒนาสนามบนเชยงใหมให เปน Cultural Hub ของอนโดจน เพอสนบสนนการเปนฐานและประตดานการคา รวมถงโครงขายคมนาคมเชอมโยงกบกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) ไมรวมถงโครงการของภาคเอกชนทแหงมาลงทนในพ นทจงหวดเชยงใหมอยางมหาศาลเชนกน การพฒนาจงหวดเชยงใหม ถกกาหนดใหเปนศนยกลางหลาย ๆ ดานมากอนหนาน ท งศนยกลางการบน ศนยกลางการศกษา ศนยกลางการบรการสขภาพและการแพทย ลวนทาใหเมองเชยงใหมเกดภาวะกระจกตวดวยประชากรและปญหาทสะสมไมแตกตางกบกรงเทพฯ เมองหลวงของประเทศ ทวายทธศาสตรลาสดทกาหนดใหเชยงใหมนครศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาต (HUB of MICE City) ในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) หรอเปนศนยกลางอตสาหกรรมไมซ อนประกอบดวยองค 4 องคดวยกนคอ อตสาหกรรมการจดประชม (Meeting) เปนการจดประชมของบรษทหรอองคกรตางๆ โดยอาจจะมผเขารวมประชม อตสาหกรรมการทองเทยวเพอเปนรางวล (Incentives) อตสาหกรรมการจด

8

ประชมนานาชาต (Conventions) อตสาหกรรมการจดงานแสดงสนคานานาชาต (Exhibitions) เพราะสมมตฐานวาหากดงกลมนกทองเทยวกลมน มาไดกจะมรายไดตอหวตอการเดนทางเฉลยสงกวานกทองเทยวเชงพกผอนกวาเกอบ 2 เทาตว ซงทานจะไดทราบถงยทธศาสตรดานน ในหนงสอเลมน วา จะสงผลกระทบตอจงหวดเชยงใหมและมความทาทายอยางไร ทามกลาง หลาย ๆ ประเทศทวโลก รวมถงในภมภาคลมแมน าโขง และอาเซยนกตางใหความสาคญกบอตสาหกรรมน เชนกน คาถามมอยวาเชยงใหมพรอมรบอตสาหกรรมไมซอยางเตมทหรอยง และเมอรบมาเปนตวขบเคลอนทางเศรษฐกจของพ นทอนหมายรวมถงภาคเหนอแลว จะมความทาทายทสาคญอยางไร ซงผเขยนไดต งประเดนทศกษาเชงลกไวในเรองศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนของจงหวดเชยงใหม อนคาบเกยวกบนโยบายของภาครฐกบการกาหนดยทธศาสตรและกลยทธสงเสรมใหเชยงใหมเปนนครศนยกลางดานไมซ บรบททางเศรษฐศาสตรการเมอง และสงคม-สงแวดลอมในทองถน ท งผลกระทบดานบวกและดานลบ และปญหา อปสรรค แนวคด และขอเสนอแนะในการพฒนาเศรษฐกจจงหวดเชยงใหมผานนโยบายและโครงการสาคญขนาดใหญ โดยเฉพาะโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตเชยงใหมทใชงบกวา 3,000 ลานบาทในการกอสราง ศกษาออกแบบ ลาสดทางการทองเทยวแหงประเทศไทยกยงจะใชงบประมาณไวราว 200 ลานบาท เพอจดจางบรษททจะเขามาบรหารจดการศนยฯ และตองศกษาความเปนไดจากศกยภาพของเชยงใหมในฐานะศนยกลางการจดประชมโดยจะวเคราะหปจจยตางๆ ท งดานสงคม เศรษฐกจ ภมศาสตร วามสวนสงเสรมธรกจการจดประชมมากนอยเพยงใด จงคดวาหนงสอเลมน จะใหคาตอบผสนใจในอตสาหกรรมไมซ และหนวยงานทกาลงศกษาไดแนนอน

สานกพมพปนฟา , 2556

9

หนงสอ “เชยงใหม นครศนยกลำงแหง MICE ในลมน ำโขงและ BIMSTEC” เปน

การปรบปรงเน อหาจากงานวจยเรอง “ความทาทายของจงหวดเชยงใหมตอการเปนนครศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาต (HUB of MICE City) ในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC)” ของผเขยนเอง

MICE เปนศพททเพงมาโดงดงมาไมนานนก ยอมาจากคาวา การประชมและแสดงสนคา-นทรรศการ (Meeting Incentive Convention Exhibition: MICE) เปนหนงในธรกจดานการทองเทยวของประเทศไทยทมการเตบโตอยางรวดเรวและนารายไดเขาประเทศในแตละปเปนจานวนมาก

ในหนงสอเลมน ผเขยนตองการนาเสนอวาเชยงใหมพรอมหรอมขดความสามารถพอหรอยงทจะเปนนครศนยกลางดานไมซในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง โดยมองถงบรบททางเศรษฐศาสตรการเมอง และสงคม -สงแวดลอมในทองถน ท งผลกระทบดานบวกและดานลบ โดยเฉพาะอยางยงการทจงหวดเชยงใหมจะไดของขวญช นใหญคอโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหมทคาดวาจะเปดอยางเปนทางการในเดอนเมษายน 2556

ผลการศกษานาสนใจหากมองในเชงการแขงขนทางยทธศาสตรเศรษฐกจสรางสรรค หรอการ Branding จดขายของเชยงใหมเมอเปรยบเทยบกบประเทศคแขงทไดเรงพฒนาศกยภาพในอตสาหกรรมการทองเทยวไมซ เชน ประเทศจน เวยดนาม และอนเดยทตลาดดานน กาลงเตบโต และไมวาจะเปนการพฒนาดานใดกตามยอมมเหรยญสองดาน อกดานหนง ปญหาดานระบบขนสงและจราจร ปญหาสงแวดลอม เกดการเปลยนแปลงวถชวต -วฒนธรรม จากการไหลเขามาของนกทองเทยวและกลมทนตางชาต อนจะสงผลใหวฒนธรรมถกละลายไป หรอเกด Culture Shock ทจะทาใหเสนหของเชยงใหมเลอนหายไป และชองวางระหวางคนรวยกบคนจนถางกวางมากข น

การกาวไปสนครศนยกลางดานไมซใน 2 อนภมภาคน ถอเปนอกดานหนงของการเปนศนยกลางทางเศรษฐกจ ซงเชยงใหมควรจดวางตวเองใหอยบนพ นฐานของการรกษาเอกลกษณวฒนธรรมลานนา สรางฐานไมซทไมสดโตงตอกระแสทนนยม หรอการเปน “ไมซแบบพอเพยง” ทไมแสวงเพยงปรมาณแตเนนคณภาพของนกทองเทยวเปนสาคญ อนจะสรางสงคมใหนาอยอยางมความสมดลและยงยน ดวยเพราะปจจบนจงหวดเชยงใหมกาลงเผชญหนากบความทาทายในการหาทางออกใหกบปญหาสงคมระดบทองถนทถกดงเขาไปอยในกระแสโลกาภวฒนมากข นเรอยๆ

ประการสาคญจะทาอยางไรใหเกดผลคมคาตองบประมาณมลคาหลายพนลานบาททรฐบาลทมเทลงไปเพอใหเปนกลไกหนงทจะขบเคลอนจงหวดเชยงใหมเปนนครศนยกลางการประชมและแสดงสนคาในระดบนานาชาตไดอยางแทจรง

สธดา สวรรณกนธา

ค ำน ำผ เขยน

10

11

12

13

ค ำนยำมของอตสำหกรรมทองเทยวเชง MICE MICE (Meeting, Incentive, Convention, Exhibition) หมายถงตลาดนกทองเทยวประเภท ทเดนทางเขามาในประเทศไทยเพอรวมการประชมนานาชาต มาทองเทยวเพอเปนรางวล และการจดงานนทรรศการ หรองานแสดงสนคานานาชาต ซง นกทองเทยวกลมน ในชวงทผานมามอตราการเจรญ เตบโตสงมาก ทงนมรายละเอยดดงน Corporate Meeting หมายถง การประชมของกลมบรษทเอกชน โดยเปนการประชมของกลมบคคลหรอผแทนจากบรษทเดยวกน หรอบรษทในเครอเดยวกน มวตถประสงคเพอปรกษาหารอ และ/หรอ แลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน หรอเพอประโยชนอยางใดอยางหนง อนจะน าไปสผลประโยชนทางสงคมและธรกจรวมกน โดยทวไปเปนการประชมของผทม สวนเกยวของโดยตรงกบองคกรเทานน ซงบรษทจะเปนผรบผดชอบคาใชจายเอง ทงนหมายรวมถงการฝกอบรม (Company Training) และ/หรอ การเทยวสงสรรคของพนกงานบรษท (Company Outing) Association Meeting หมายถง การประชมของสมาคม ซงเปนการรวมตวกนของกลมบคคลทอยในสาขาอาชพเดยวกน หรอคลายกน มวตถประสงคเพอปรกษาหารอ/หรอแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน หรอเพอประโยชนอยางใดอยางหนง อนจะน าไปสผลประโยชนทางสงคมและธรกจรวมกน ซงเปดโอกาสใหทงผทเกยวของกบองคกรโดยตรงและบคคลทวไปทมความสนใจไดมโอกาสเขารวมประชม และผเขารวมประชมตางมารวมงานดวยความสมครใจและเปนผรบผดชอบคาใชจายเอง ทงนยงหมายรวมถงการประชมของหนวยงาน/องคกร ทไมมงหวงผลทางดานธรกจ (Non-profit Organization) ดวย Government Meeting หมายถง การประชมของหนวยงานภาครฐ ซงเปนการรวมตวกนของกลมบคคล หรอผแทนจากหนวยงานราชการ ไดแก กระทรวง ทบวง กรม หนวยงานรฐวสาหกจ รวมถงหนวยงานบรหารราชการสวนทองถน อาท อบจ อบต เทศบาล Incentive Travel หมายถง การทองเทยวเพอเปนรางวล โดยเปนการจดน าเทยวเปนหมคณะใหกบพนกงานหรอตวแทนขายของบรษท และ/หรอ บรษทตวแทนจ าหนาย เพอตอบแทนทท างานไดตามเปาหมายของบรษท โดยบรษทผใหรางวลจะเปนผรบผดชอบคาใชจายดงกลาว

14

Exhibition หมายถง การจดงานแสดงสนคา/นทรรศการ เปนการแสดงผลงาน สนคา ผลตภณฑ หรอบรการ เพอขายใหกบลกคากลมเปาหมาย รวมทงเปดใหผเขาชมทวไปไดเขารวมงานดวย ทงนสามารถจ าแนกออกเปน 3 ประเภท คอ 1.Public Show หมายถง การจดงานแสดงสนคาโดยมกลมเปาหมายหลกเปนผบรโภค 2.Trade Show หมายถง การจดงานแสดงสนคาโดยมกลมเปาหมายหลกเปนผประกอบการ 3.Public and Trade Show หมายถง การจดงานแสดงสนคาทมกลมเปาหมายเปนทงผบรโภคและผประกอบการ MICE ถอเปนยทธศาสตรทการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) จะน ามาใชเปนหลกในการดงดดรายไดจากนกทองเทยวเขาประเทศไทย โดยหนวยงานทมบทบาทส าคญในการก ากบดแลและสงเสรมธรกจน คอ ส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) หรอ สสปน.

MICE Definition

MICE is used to refer to a particular type of tourism in which large groups planned usually well in advance are brought together for some particu-lar purpose. MICE tourism is a specialised area with its own trade shows and practices. IAPCO (the International Association of Professional Congress Organis-ers) publishes a book called "Meetings Industry Terminology" which functions as a dictionary for the meetings industry. These are the definitions as put out by IAPCO: Meeting General term indicating the coming together of a number of people in one place, to confer or carry out a particular activity. Frequency: can be on an ad hoc basis or according to a set pattern, as for instance annual general meetings, committee meetings, etc. Incentive Meeting event as part of a program which is offered to its participants to reward a previous performance. Conference Participatory meeting designed for discussion, fact-finding, problem solv-ing and consultation. As compared with a congress, a conference is normally smaller in scale and more select in character - features which tend to facilitate the exchange of information. The term "conference" carries no special conno-tation as to frequency. Though not inherently limited in time, conferences are usually of limited duration with specific objectives. Exhibition Events at which products and services are displayed. The "E" sometimes referring to Events and the "C" sometimes referring to Conventions.

15

ควำมหมำยและควำมส ำคญของอตสำหกรรมไมซ

จากรายงานเรอง อตสาหกรรมไมซในภมภาคเอเชย โดยส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) (2554) ระบวา การทองเทยวเชงธรกจเปนปรากฎการณทเกดขนไดหลายรปแบบ อาท การเดนทางทมวตถประสงคทางธรกจ การฝกอบรม การจดงานแสดงสนคา/นทรรศการ และการทองเทยวเพอเปนรางวล เปนตน เหลานลวนแลวแตอยในความหมายของการทองเทยวเชงธรกจ อตสาหกรรมการประชม การทองเทยวเพอเปนรางวล การจดประชมนานาชาตและการจดนทรรศการ หรอทเปนทรจกกนวา MICE (Meeting Incentive Convention Exhibition) จงเปนสวนหนงของการทองเทยวเชงธรกจ

ปจจบนอตสาหกรรมไมซ (MICE) ไดรบการยอมรบมากขนในฐานะกลไกส าคญของอตสาหกรรมการทองเทยวทมการเตบโตสงและมความส าคญตอการสรางรายไดและการจางงานใหแกประเทศ เนองจากนกเดนทางกลมไมซมเปาหมายเฉพาะทางธรกจ มอ านาจซอสงและมความตองการสนคาและบรการทมคณภาพด ทงอาหารและเครองดม สายการบน โรงแรม ธรกจการขนสงสนคา การเดนทางในประเทศ เปนตน ท าใหคาใชจายเฉลยของกลมไมซ จงอยในระดบทสงกวานกทองเทยวทวไปประมาณ 2-3 เทา

จากการส ารวจของ Business Strategies Group (BSG) พบวา ในป 2552 เอเชย มการจดงานแสดงสนคา/นทรรศการ 1,782 ครง เมอรวมพนทจดแสดงสนคา/นทรรศการทขายไดทงหมดคดเปนพนท 14.9 ลาน ตร.ม. เพมขนจากปกอนรอยละ 213 ในจ านวนน คดเปนมลคาการจดงานเทากบ 3,394.1 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอ 101,823 ลานบาท และมรายไดเฉลยจาก

16

การจดงานแตละครงคอ 1.9 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอ 57 ลานบาท ทงน เปนทนาสงเกตวา มาเกาและเวยดนาม มการขยายตวของพนทจดงานในอตราทคอนขางรวดเรวกลาวคอ มาเกา มอตราการเตบโต (ป 2550-2552) เฉลยรอยละ 50 ตอป และเวยดนามมการขยายตว (ป 2548-2552) รอยละ 25 ตอป

โดยในชวง 5 ปทผานมาธรกจงานแสดงสนคา/นทรรศการของเอเชยมการเตบโตอยางมากคอ รอยละ 70 และในชวงเวลาเดยวกน เวยดนามมการขยายพนทอยางมาก (รอยละ 122) จาก 63,500 ตร.ม. ในป 2548 เปน 141,250 ตร.ม.ในป 2552 ขณะทการเตบโตของจนกเปนไปตามคาดการณ โดยมพนทเพมขนรอยละ 117 จาก 3.76 ลานตร.ม. เปน 8.16 ลานตร.ม. และเปนพยงประเทศเดยวทมพนทจดงานแสดงสนคา/นทรรศการขนาดใหญเกน 1 ลานตร.ม.

ขณะทประเทศไทยกมการขยายพนทคอนขางมาก (รอยละ 70) ปากสถาน (รอยละ57) และฮองกง (รอยละ 50) โดยทการเตบโตของฮองกงเปนผลจากการขยายพนทหลงการเปดตว Asia World Expo ในป 2549 ดานเกาหลใต มการขยายตวรอยละ 50 จากการขยายพนทและการสนบสนนของรฐบาล ขณะทญปนเปนตลาดขนาดใหญทยงมผลประกอบการไมดนก คอ ลดลงรอยละ 8 ในชวง 5 ปทผานมา เปนผลจากการขยายตวทางเศรษฐกจในระดบต า และการใหความส าคญกบลกคาในประเทศเปนหลก

ผลประโยชนของประเทศจากธรกจ MICE (MULTIPLE BENEFITS)

ธรกจ MICE เปนธรกจแขนงหนงของธรกจทองเทยว ทสามารถน านกทองเทยวจากตางประเทศเขามาในประเทศไดมากกวา 7 แสนคนตอป โดยทนกทองเทยวกลมนมพฤตกรรมการใชจายสงกวานกทองเทยวทวไปดงนนธรกจ MICE จงสามารถท ารายไดและผลประโยชนตอประเทศจ านวนมาก ทงผลประโยชนทสามารถค านวณมลคาเปนเงนไดและผลประโยชนทไมสามารถค านวณมลคาเปนเงนได ทงนสามารถจ าแนกออกเปนผลประโยชนไดใน 3 ระดบ ดงน

ผลประโยชนระดบท 1 ( Primary Benefits )

เปนผลประโยชนทเกดขนโดยตรง (Direct Interests) จากกจกรรมการประชมนานาชาต การทองเทยวเพอเปนรางวลนานาชาต และการแสดงสนคานานาชาต โดยมผเกยวของ (Stakeholders) ทไดผลประโยชนโดยตรง คอ Venue, Organizer, PCOs, PEOs, DMCs และโรงแรม

17

ผลประโยชนระดบท 2 (Secondary Benefits)

เปนผลประโยชนทเกดขนเกยวเนอง (Related Interests) จากกจกรรมการประชมนานาชาต การทองเทยวเพอเปนรางวลนานาชาต และการแสดงสนคานานาชาต โดยมผเกยวของ (Stakeholders) ทไดผลประโยชน เชน Contractors, Freight Forwarders, Exhibitors, Restau-rants & Entertainments, Tour Agents,Shopping Centers, Transportation & Communication ธนาคาร และพนกงานชวคราวในพนทแสดงสนคา

ผลประโยชนระดบท 3 (Tertiary Benefits)

เปนผลประโยชนทเกดขนตกทอด (Multiple Interests) การประชมนานาชาต การทองเทยวเพอเปนรางวลนานาชาต และการแสดงสนคานานาชาต ทไมสามารถค านวณมลคาเปนเงนไดมายงประเทศไทยโดยรวมเชน Technology and knowledge Transfer, International Trade และ Positive Image

18

ในชวงทศวรรษทผานมาจงหวดเชยงใหมไดถกพฒนาใหกลายเปนเมองหลกในภมภาค (Regional Primate City) ดวยศกยภาพทตงอนโดดเดนในเชงภมรฐศาสตร โดยไดถกก าหนดใหมบทบาทเปนศนยกลางทางเศรษฐกจ การคา การลงทน ศนยกลางการศกษา ศนยกลางการบน ศนยกลางการทองเทยว ฯลฯ ซงการถกก าหนดใหเปนเมองศนยกลางหลายดานของภาคเหนอท าใหจงหวดเชยงใหมมการขยายตว เตบโตทางเศรษฐกจ และไดสงผลกระทบทงดานบวกและลบตอพนทโดยตรง โดยเฉพาะวถชวต วฒนธรรม ปญหาสงคม สงแวดลอม ทเกดขนพรอมกบสงคมเมองทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

ลาสดคอจงหวดเชยงใหมถกก าหนดใหเปนเมองศนยกลางการประชมและแสดงสนคา-นทรรศการ (Hub of MICE City) เพอรองรบนโยบายเชยงใหมเปนศนยกลางของภาคเหนอในการเชอมโยงกบนานาชาต โดยเฉพาะอยางยงในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (Greater Me-kong Sub-Region: GMS) และกลมประเทศเอเชยใต (BIMSTEC: Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation)

อาจกลาวไดวาสถานการณและแนวโนมของภาคอตสาหกรรมไมซหรอการประชมและแสดงสนคา-นทรรศการ (Meeting Incentive Convention Exhibition: MICE) เปนหนงในธรกจดานการทองเทยวของประเทศไทยทมการเตบโตอยางรวดเรวและน ารายไดเขาประเทศในแตละปเปนจ านวนมาก

ทงน ปจจบนรายไดและจ านวนนกทองเทยวจากอตสาหกรรมไมซของประเทศไทยมอตราการเตบโตเฉลยรอยละ 15-20 น านกทองเทยวคณภาพเขาประเทศเฉลย 700,000 คนตอป สรางรายได 52,000 ลานบาทตอป ซงรายไดจากอตสาหกรรมไมซคดเปนสดสวนเฉลยรอยละ 10.7 ตอปของรายไดจากการทองเทยว (การสมมนานานาชาตเรอง“Tourism Trade and Invest-ment Promotion in GMS 2010: Creative MICE Expanding Markets”, 2553)

เชยงใหมอนำคต Hub of MICE City

19

สดสวนอตสาหกรรมไมซของประเทศไทย

จากขอมลสถต MICE ป 2546 – 2553 โดยส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) หรอสสปน. ระบวา ธรกจไมซเปนสวนหนงของธรกจทองเทยวทน านกทองเทยวชาวตางประเทศ ซงเปนนกทองเทยวคณภาพ (Quality Visitor) เขาสประเทศไทย โดยนบตงแตป 2546 เปนตนมา มนกทองเทยวกลมไมซเขามายงประเทศไทยอยางตอเนอง ป 2550 เปนปทมนกทองเทยวกลมไมซสงสด จ านวน 857,244 คน แตเนองดวยวกฤตการณทางเศรษฐกจท าใหจ านวนนกทองเทยวกลมไมซลดลงเหลอ 700,000 คนในป 2551 แตมจ านวนเพมขนอยางตอเนอง โดยในปทแลว (2553) มจ านวนนกทองเทยวในกลมนเขามายงประเทศไทยมากถง 740,412 คน คดเปนสดสวนรอยละ 4.65 ของนกทองเทยวระหวางประเทศโดยรวมตลอดทงปของป 2553 รวมทงสน 15.9 ลานคน ประมาณการวารายไดของประเทศทเกดจากรายไดของนกทองเทยวกลมไมซสงถง 53,226.19 ลานบาทในปทผานมา

อมรพนธ นมานนท กลาววา ในบรบททจงหวดเชยงใหมไดถกก าหนดใหเปนนครแหงไมซ (Hub of MICE City) ตามนโยบายของภาครฐ โดยในวนท 1 กนยายน 2552 ไดมพธลงนามเซนสญญาระหวางจงหวดเชยงใหมกบส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) หรอสสปน. จงหวดเชยงใหมจงไดก าหนดแผนยทธศาสตร 5 ปของจงหวดตงแตป 2552 – 2556 ทมแผนสนบสนนอตสาหกรรมไมซใหกาวขนมาเปนอนดบ 1 ในอตสาหกรรมการทองเทยวทส าคญ โดยวางเปาหมายใหเชยงใหมเปนเมองนาเทยวระดบโลก ขณะททางจงหวดไดตงคณะกรรมการขบเคลอนเชยงใหมนครแหงไมซ ในการท างานรวมกบ สสปน.เพอสงเสรมใหจงหวดเชยงใหมเปนอกเสนทางทไดรบความนยมในการเดนทางมาจดประชมและแสดงสนคานานาชาตอยางจรงจง (ฐานเศรษฐกจ, 2552)

20

ม.ร.ว.ดศนดดา ดศกล กลาววา จงหวดเชยงใหมเปนเมองทมผเดนทางกลมไมซเปนอนดบตน ๆ ของประเทศ โดยเฉพาะอยางยงในแถบเอเชย ยโรป เพราะมความพรอมทางดานจ านวนหองพก สถานทจ ดประชมสมมนาและแสดงสนคา นอกจากนยงมเรองราวทางประวตศาสตรยาวนานกวา 700 ป แหลงทองเทยวหลากหลาย และการเดนทางสะดวก เพราะมเทยวบนบนตรงจากนานาประเทศสสนามบนนานาชาตจงหวดเชยงใหมหลายเสนทาง (ฐานเศรษฐกจ, 2552)

อมรพนธ นมานนท กลาววา จงหวดเชยงใหมมศกยภาพและความพรอมในการเปนเมองแหงไมซ หรอ MICE city เปนเมองใหญอนดบสองรองจากกรงเทพมหานคร เปนเมองหลวงของภาคเหนอ มความพรอมดานโครงสรางพนฐาน เปนศนยกลางการคา การลงทน และการคมนาคมขนสงเชอมโยงกบประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และกลมประเทศเอเชยใต (BIMSTEC) รวมทงมความเชอมโยงกบมหานครเซยงไฮ นครฉงชง นครชงเตา และจงหวดยอรกยากาตา รวมทงยงอยระหวางการผลกดนเชอมโยงเพมเตมอกหลายเมอง นบเปนการเสรมศกยภาพของตลาดไมซในอนาคตดานการทองเทยว

ขณะเดยวกน เชยงใหมมศลปวฒนธรรมทมเอกลกษณและแหลงทองเทยวทหลากหลาย โดยไดรบการจดอนดบจากนตยสารการทองเทยวของสหรฐอเมรกา Travel & Lei-sure วาเปนเมองทองเทยวทดทสดของโลก และเปนเมองทองเทยวทดทสดของเอเชย หรอ World’s Best Award ประจ าป 2553 อนดบ 2 รองจากกรงเทพมหานคร

มหองพกของโรงแรมตางๆ จ านวน 32,000 หอง ดานสายการบนกมเทยวบนทเชอมโยงกบเมองในตางประเทศจ านวน 7 สายการบน และในอนาคตคาดวาจะมสายการบนทบนตรงเพมขนอก 6 สายการบน ขณะทรฐบาลกยงมนโยบายทจะสงเสรมการจดสรางระบบรถไฟความเรวสงเชอมโยงเชยงใหมกบกรงเทพมหานคร นบเปนการพฒนาศกยภาพดานการทองเทยวและด าเนนธรกจมากยงขน (เชยงใหมนวส, 2553)

อรรคพล สรสชาต กลาววา สสปน.จะเปนองคกรผลกดนใหเกดอเวนตใหญในไทย ดานการพฒนาบคลากรจดท ารวมกบ 10 มหาวทยาลยชนน า สงเสรมการพฒนาบคลากรในกรอบแนวคดเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) ผลกดนใหจงหวดเชยงใหมเปนฮบอนภมภาคลมน าโขง (GMS Hub) และสงขลา เปนฮบภมภาคของอาเซยนตอนใต (ประชาชาตธรกจ, 2554)

21

สอดคลองกบขอมลของส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) หรอสสปน.จากการสมมนานานาชาตเรอง “Trade and Investment Promotion in GMS 2010 : Creative MICE Expanding Markets” (23-24 กนยายน 2553) ทไดระบวา สสปน.วางแนวทางในการสงเสรมภาพลกษณและจดขายของจงหวดเชยงใหม โดยก าหนดใหเปนศนยกลางการจดประชมและงานแสดงสนคาของ GMS และ BIMSTEC

ขณะทคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 29 กรกฎาคม 2551 อนมตใหมการกอสรางโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหมมลคาราว 2,929 ลานบาท บนเนอท 326 ไร บรเวณหนองฮอ ใกลศนยราชการจงหวดเชยงใหม อนจะเปนโครงสรางพนฐานและกลไกขบเคลอนหลกในการเปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในระดบประเทศ

หอการคาจงหวดเชยงใหม (2553) สรปความเปนมาของโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม วา การทจะใหเชยงใหมเปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตนนจ าเปนจะตองเกยวของกบโครงสรางพนฐานทรองรบ ซงจงหวดเชยงใหมไดมการผลกดนโครงการกอสรางอาคารศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต จงหวดเชยงใหม ตงแตป 2534 จนถงปจจบนเปนเวลารวม 20 ป และมการศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) ไมต ากวา 5 ครง

ทงน คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 29 กรกฎาคม 2551 เหนชอบใหส านกงานปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา ด าเนนการโครงการกอสรางศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต จงหวดเชยงใหม พนทใชสอย 419,625.46 ตารางเมตร แยกเปนพนทใชสอยภายในอาคารประมาณ 55,076.02 ตารางเมตร และพนทภายนอกอาคารประมาณ 364,549.44 ตารางเมตร ภายในกรอบวงเงนงบประมาณ จ านวน 2,219,044,000 บาท ระยะเวลาด าเนนงาน 3 ป ระหวางป พ.ศ. 2551-2553 ประกอบดวย คากอสรางอาคารศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต 2,181,536,900 บาท คาควบคมงาน 35,507,100 บาท และคาศกษาความเหมาะสมและเตรยมการด าเนนงาน 2,000,000 บาท

ในป 2552 กระทรวงการทองเทยวและกฬา ไดด าเนนการประกวดราคาดวยวธการทางอเลกทอรนกส จ านวน 2 ครง จงไดผรบจาง คอ กจการรวมคา อเอมซ และเพาเวอรไลน ซงเปนผเสนอราคาต าสด วงเงน 1,867,150,000 บาท ไดลงนามในสญญาจางเมอวนท 30 กนยายน 2552 ระยะเวลาด าเนนการกอสรางจ านวน 730 วน หรอ 2 ป เรมตงแตวนท 1 ตลาคม 2552 ถงวนท 30 กนยายน 2554

22

อยางไรกตาม ในอนาคตจงหวดเชยงใหมจะตองท าแผนเชงรกลกษณะ Hard Sales และมจดขายและยทธศาตร/ยทธวธในเรองนครแหงเมองไมซ (Hub of MICE City) ทงระยะสนและระยะยาว พรอมความเปนเชยงใหมทมวฒนธรรม วถชวต และชอเสยงทางธรรมชาตทยาวนานและเปนเอกลกษณเฉพาะ รวมทงตองชวยกน Bid และพยายามดงงานใหญระดบชาตและนานาชาตมาจดในพนทจงหวดเชยงใหม ไมวาจะเปนงานมอเตอรโชว งานแสดงสนคาตางๆ งานแขงขนประชมวชาการแพทยเฉพาะทางนานาชาต ซงจงหวดเชยงใหม มความพรอมในแงของการเปนศนยกลางทางการแพทย (Medical Hub) เปนตน

ชมพล ศลปอาชา กลาววา การกอสรางโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต จงหวดเชยงใหม จะเปนการสงเสรม สนบสนนใหเชยงใหมเปนเมองศนยกลางการประชมนานาชาตของประเทศไทย ทสามารถรองรบการขยายตวของนกทองเทยวคณภาพ กอใหเกดการกระตนเศรษฐกจ เพมมลคาเและคณคาสนคาการทองเทยวของเชยงใหม สอดคลองกบนโยบายของรฐบาลในการสงเสรมอตสาหกรรมการจดการประชมในระดบนานาชาต (กลมประชาสมพนธ กระทรวงการทองเทยวและกฬา, 2553)

สมบต ครพนธ กลาววา ศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม จะเปนกลไกในการเพมศกยภาพใหกบประเทศไทยในการรองรบตลาดการประชมและแสดงสนคา ซงคาดวาหลงการเปดใชบรการจะสามารถสรางรายไดจากการทองเทยวเพมขนเปนมลคาเฉลยปละไมต ากวา 3,000 ลานบาท และจะชวยเพมจ านวนนกทองเทยวดานการประชมและแสดงสนคาไมต ากวารอยละ 10 ในภาพรวมทงประเทศ และกอใหเกดประโยชนทางเศรษฐกจโดยรวมในรปแบบของลกโซทางรายไดทเพมขนของธรกจทเกยวเนองกบการทองเทยวทงทางตรงและทางออม นอกจากน จะเปนการกระตนการทองเทยว โดยเฉพาะนกทองเทยวคณภาพ (Business Group) ทมก าลงซอมากถง 3 – 4 เทาตวไดตลอดทงปโดยไมเลอกฤดกาลไดเปนอยางดยง

อยางไรกตาม ศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต จงหวดเชยงใหม จะเปนตวชวยกระตนเศรษฐกจของจงหวดเชยงใหมและภมภาคในระยะยาว จ าเปนตองสนบสนนใหเกดการบรหารจดการทคมคา กอใหเกดรายได มการบรณาการความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชนและประชาชนในพนท ขณะเดยวกนผบรหารศนยประชมจะตองเปนผบรหารมออาชพ มการโฆษณาและประชาสมพนธเพอใหเกดการรบรของคนเชยงใหมและภมภาค และสามารถขยายตลาดการประชมใหกวางขน รวมทงสงเสรมความรวมมอระหวางประเทศสมาชก GMS ระดบอนภมภาคตางๆ ระดบนานาชาตและระดบโลก เพอสงเสรมการจดประชมและนทรรศการในจงหวดเชยงใหม

23

ทงน จงหวดเชยงใหมจะมจ านวนผมาเยยมเยอนมากกวา 3 – 5 ลานคนตอป มรายไดมากกวา 3 – 4 หมนลานบาทตอป จะตองอาศยการทองเทยวแบบไมซ ซงมการขบเคลอนเศรษฐกจและเกดปฏกรยากระตนเศรษฐกจแบบทวคณในลกษณะ Economic Cata-lyst อนจะกอใหเกดจ านวนนกทองเทยวเพมขน และรายไดการทองเทยวมการกระจายไปสชมชนและสงคมอยางรวดเรว (กลมประชาสมพนธ กระทรวงการทองเทยวและกฬา, 2554)

ขณะเดยวกนการพฒนาพนทในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) ทมสมาชกในกลม 6 ประเทศประกอบดวย จน ลาว เมยนมาร เวยดนาม กมพชาและไทย และกลมประเทศเอเชยใต (BIMSTEC) ประกอบดวย บงคลาเทศ อนเดย เมยนมาร ศรลงกา ไทย ภฎาณ และเนปาล ไดมความกาวหนาและถกเรงเราทางดานการลงทนอยางมากในปจจบนอนเปนรอยตอการพฒนาประเทศในลมแมน าโขงและเอเชยใตในทศวรรษหนา

โดยเฉพาะการขยายตวของตลาดดานการทองเทยวในรปแบบใหม อนรวมถงภาค อตสาหกรรมไมซ ซงปจจบนกลมประเทศลมแมน าโขงไดใหความส าคญโดยการขยายการลงทนสรางศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตและประชาสมพนธสงเสรมการทองเทยวเชงรางวล เพอเปนจดขายใหมรองรบนกทองเทยวทจะขยายตวเพมมากขนในอนาคต ตลอดจนการจด Event ในระดบนานาชาตขนเปนประจ าทกป

โดยหลายประเทศไดใหความส าคญกบภาคอตสาหกรรมไมซทผกพวงอยางแยกไมออกจากอตสาหกรรมการทองเทยว หลายประเทศจงพยายามชวงชงฐานตลาดน เชน สาธารณรฐประชาชนจนก าหนดใหสองมณฑลทางตอนใตอนเปนสวนหนงของกรอบความรวมมอ GMS ซงจนไดวางยทธศาสตรให 2 เมองหลกคอ นครคณหมงของมณฑลยนนานและนครหนานหนงของมณฑลกวางซ เปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคาในระดบมณฑลและพยายามเชอมตอประเทศในกลม GMS และอาเซยน โดยเมองคณหมงไดมการกอสรางศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตขนาด 125,000 ตารางเมตร ขณะทเมองหนานหนงมศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตขนาดพนท 99,122 ตารางเมตร

เชนเดยวกบเวยดนามกก าหนดใหเมองหลวงอยางฮานอยเปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตเชนกน โดยมศนยประชมขนาดใหญคอ International Convention Center, Hanoi, Vietnam ขณะทลาวกไดมการกอสรางศนย (LAO – ITECC) ในนครหลวงเวยงจนทน ทกอตงขนตงแตป พ.ศ 2547 บนพนท 80 กวาไร เปนศนยประชมและแสดงสนคาแหงแรกและแหงเดยวในประเทศลาวทมมาตรฐานระดบสากล พนทรวม 30,000 ตารางเมตร

24

สวนพมากมศนยประชมและแสดงสนคาทชอ Myanmar International Convention & Exhibition Center ตงอยในกรงยางกง (การสมมนานานาชาตเรอง Tourism Trade and Investment Pro-motion in GMS 2010: Creative MICE Expanding Markets, 2553)

ขณะทประเทศในกลมเอเชยใต (BIMSTEC) นบวายงคอนขางมศกยภาพนอยในดานอตสาหกรรมไมซ เนองจากยงไมไดมการลงทนและสรางจดขายในดานนมากนก ยกเวนประเทศอนเดยทใหความส าคญกบยทธศาสตรนเชนกน โดยไดจดตงองคกรทสงเสรมดานอตสาหกรรมนมาโดยเฉพาะคอ India Conference Promotion Bureau (ICPB) ในทางกลบกนกลมประเทศ BIMSTEC กลบเปนฐานตลาดทส าคญของประเทศไทยและจงหวดเชยงใหมในอนาคตทส าคญ

ดวงจนทร อาภาวชรตม เจรญเมอง (2551) กลาววา เชยงใหมถกก าหนดบทบาทใหเปนศนยกลางของหลายสงหลายอยางมากเกนไป เชน ศนยกลางอนภาคลมน าโขง ทงๆ ทไมมอาณาเขตตดน าโขงเลย เปนศนยกลางเศรษฐกจและการทองเทยวภาคเหนอ ศนยกลางการบน ไมไดคดถงคนอย ไมเคยถามประชาชน ผงการคมนาคมมแตผงขยายถนน ไมไดเสนอทางเลอกอนๆ เชน ระบบรถเมล ทางจกรยาน ถนนคนเดน ผงเมองวางโดยไมค านงถงขดความสามารถในการรองรบของพนทเมองเชยงใหมวาเปนเมองเกา ถนนจงคบแคบ ควรจดการระบบจราจรมากกวาการขยายถนน รวมถงขอก าหนดควบคมการใชประโยชนทดนทไมมประสทธภาพ

เกรยงศกด เจรญทรพย (2551) ระบวา การพฒนาของเชยงใหมในระยะทผานมามงไปสโลกการคาเสร (Globalization) มากเกนไป ตวอยางเชน ยานถนนลอยเคราะห เขตตวเมองเชยงใหม มชาวตางชาตเขามาท าธรกจประเภทผบ บารเปนจ านวนมาก ซงอาจจะน าไปสปญหายาเสพตดและการคามนษย แตประเดนนถกละเลยมาโดยตลอด โดยการพฒนาทผานมาเปนการมองแบบแยกสวน ไมมการบรณาการอยางเปนระบบ

ทงนในบทตอไปผเขยนเจาะประเดนความทาทายของจงหวดเชยงใหมในการกาวไปเปนศนยกลางดานการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และกลมประเทศเอเชยใต (BIMSTEC) โดยจะท าการศกษาครอบคลมในมตเศรษฐศาสตรการเมอง รวมถงผลกระทบตอสงคมทองถน

ในมตเศรษฐกจนนจะไดขยายความถงศกยภาพ โอกาส ปญหา อปสรรค ขอเสนอแนะในการพฒนาจงหวดเชยงใหมกาวไปสนครศนยกลางดานการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) โดยมงศกษาการเชอมโยงความรวมมอกบสองกลมอนภมภาค และรปแบบการสมพนธในเชงเศรษฐกจการตลาด

25

เปรยบเทยบวาจงหวดเชยงใหมสามารถเปนศนยกลางการประชมในภมภาคนไดหรอไม และเปนไปในลกษณะใดทจะสามารถพฒนาไดอยางยงยน

ในมตการเมอง จะเปนเรองยทธศาสตรการขบเคลอนนโยบายของภาครฐ และทองถนทจะผลกดนจงหวดเชยงใหมเปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) ใหเกดเปนรปธรรม โดยจะศกษายทธศาสตรของหนวยงานภาครฐในระดบประเทศและทองถนตอการขบเคลอนนโยบายน ทงการผานนโยบายทางการเมองในระดบประเทศ และทองถน กลมผลประโยชนทางการเมอง ตลอดจนปญหาอปสรรค

สวนมตดานสงคมเปนเรองทนาสนใจทผเขยนคนพบวาผลกระทบดานบวกและดานลบของการเปนนครศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตของจงหวดเชยงใหมตอสภาพสงคมในทองถนในมตทส าคญไดแก ดานสงแวดลอมอนรวมถงปญหาการจราจร-ขนสง มลภาวะ บคลากร-แรงงานในพนท ภาคธรกจในทองถน ตลอดจนปฏกรยาทมตอทศทางการพฒนาจงหวดเชยงใหมตอการเปนศนยกลางการประชมฯ เปนตน

เปาหมายทส าคญเขยนถายทอดเรองนกเพอจะใหไดภาพทชดเจนครอบคลมมตทางเศรษฐศาสตรการเมอง และสงคม-สงแวดลอม ในการพฒนาจงหวดเชยงใหมเปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) อนจะท าใหเกดองคความรทจะพฒนาเศรษฐกจจงหวดเชยงใหมในอนาคตทย งยนตอไป

26

สถำนกำรณไมซในอนภมภำคลมแมน ำโขง (GMS) โครงการพฒนาความรวมมอในอนภมภาคลมแมน าโขง (Greater Mekong Sub-

region: GMS) เรมในป 2535 ประกอบดวยสมาชก 6 ประเทศ ไดแก กมพชา ลาว จน (มณฑลยนนานและกวางซ) พมา ไทย และเวยดนาม เพอพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในลกษณะเกอกลกนบนพนฐานของความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบของแตละประเทศ โดยมจดเนนความรวมมอตามยทธศาสตร 3C (Connectivity, Competitiveness, Community) และการพฒนาตามแนวพนทพฒนาเศรษฐกจ (Economic Corridor) ซงเปนการพฒนาแบบองครวมในพนททมศกยภาพตามแนวคมนาคมเชอมโยงหลก 3 แนว ไดแก 1. แนวเหนอ-ใต เชอมโยงไทย-พมา/ลาว-จน 2. แนวตะวนออก-ตะวนตก เชอมโยงพมา-ไทย-ลาว-เวยดนาม และ 3. แนวตอนใต เชอมโยงไทย-กมพชา-เวยดนาม (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2546)

ภาพความรวมมอตามยทธศาสตร 3C ของอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS)

จากการคาดการณขององคกรการทองเทยวโลก (World Tourism Organization : WTO) และสมาคมทองเทยวภมภาคเอเชย-แปซฟก (Pacific Asia Travel Association : PATA)

0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

2006 2007 2008 2009 2010

Yangon Entry Point

Mandalay & Bagan

Gateway

Border Tourism

27

ยนยนสถตจ านวนนกทองเทยวตางชาตขยายตวอยางรวดเรว โดยมไทยเปนประต (Gateway) เชอมโยงกบประเทศลมน าโขง ป 2553 จะมถง 30 ลานคน และ ป 2558 เพมเปน 52.02 ลานคน เนองจากเปนเสนทางทองเทยวยอดนยมของทวโลกในอนดบตน ๆ ซงมสถานทหลากหลาย ครบวงจร และมวถวฒนธรรมมคณคาเปนเอกลกษณเฉพาะ (ประชาชาตธรกจ, 2553)

ภาพ 2.2 สถตทวรตางชาตเขา “ไทย-ลมน าโขง”

สอดคลองกบนโยบายรฐบาลไทยมอบหมายใหกระทรวงการทองเทยวและกฬาเดนหนาขยายการเตบโตทางรายไดและจ านวนนกทองเทยวตลาดตางประเทศ ขบเคลอนคขนานรฐและเอกชนภายใตกรอบความรวมมอใหญ 4 กลม ประกอบดวยกลมอนภมภาคลมน าโขง (GMS) อาเซยนและประชาคมเศรษฐกจอาวเบงกอล (ASEAN, BIMSTEC : Bay of Bengal Initi-ative for Multi-Sectoral Tecnical and Economic Cooperation) กลมประชาคมเศรษฐกจและกลยทธลมน าอรวด-เจาพระยา (ACMECS : Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong Economic Coop-eration Strategy) และกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC : ASEAN Economic Coopera-tion)

Greg Duffell (2553) ไดใหภาพเปนภาพกวางการทองเทยวในดานการขยายตวของนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวลมแมน าโขงและแนวโนมในอนาคต (การสมมนานานาชาตเรอง เครอขายความร และพฒนาดานการทองเทยวในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง, 2553)

28

ภาพ จ านวนการขยายตวของนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวลมแมน าโขง

ส าหรบแนวโนมททาง PATA ไดวเคราะหไวคอทง 6 ประเทศจะมแนวโนมทเตบโตสอดคลองกน โดยเฉพาะประเทศพมามการเตบโตขนสงมาก

กราฟแสดงแนวโนมทเตบโตของนกทองเทยวใน GMS 1

29

ภาพ 2.6 กราฟแสดงแนวโนมทเตบโตของนกทองเทยวใน GMS 2

ส าหรบกลมนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวในลมแมน าโขงแบงเปนล าดบดงน คอมาเลเซย, ญปน, จน, เกาหล, สหรฐฯ,ไทย,องกฤษ, ออสเตรเลย,เวยดนาม,ไตหวน,สงคโปร, เยอรมนฝรงเศส, ลาว, อนเดย เปนตน

ล าดบกลมนกทองเทยวรายประเทศทเดนทางมาทองเทยวใน GMS

ดงนน การทจะพฒนาการทองเทยวใน GMS ควรมองในเรองการตลาด โดยเชอมโยงผานโครงสรางพนฐาน รวมถงการสราง Mekong Branding และเตรยมสนคา การพฒนาบคลากรดานการทองเทยวของคนในพนทซงเปนเอกลกษณของคนในทองถน คอการท าตลาดทจะตองเรงพฒนา รวมถงการมองถงกลไก เชน ความปลอดภย การวจยการพฒนา และประชาสมพนธเชงรก เปนตน

เวยดนาม

ปจจบนเวยดนามเปนประเทศทมศกยภาพคอนขางมากในการกาวขนมาเปนผเลนรายใหมในอตสาหกรรมไมซของโลกทก าลงไดรบความสนใจจากประเทศตางๆ แมวาโดยพนฐานแลว เวยดนามเปนประเทศทมระบอบการปกครองแบบสงคมนยมกตาม แตจากการเปดประเทศตอนรบทนจากทวโลกและสรางความเปนมตรกบประเทศตะวนตก โดยเฉพาะสหรฐฯ ท าใหมมมองของนกลงทน ผจดงานประชมและแสดงสนคา/นทรรศการ และนกเดนทางกลมไมซทวโลก กเรมปรบเปลยนไปในทศทางทดข น

30

รวมถงความมนใจในการเขาไปลงทนในโครงสรางพนฐานและสงอ านวยความสะดวกขนาดใหญ ซงเรมมสญญาณของการเปลยนแปลงไปในทศทางทดขนอยางตอเนอง อาท การกอสรางสนามบนใหม 2 แหง คอ ดง นาย (Dong Nai) และไฮ ฟอง (Hai Phong)โดยเฉพาะสนามบน ดง นาย สามารถรองรบผโดยสารไดประมาณ 80-100 ลานคนตอป สวนหนงเปนผลมาจากการทเวยดนามเปน 1 ใน 5 ประเทศทมการเตบโตเรวทสดของกลมนกทองเทยวทเดนทางดวยเครองบน ตามรายงานของสมาคมขนสงทางอากาศระหวางประเทศ (IATA) รวมทงแผนการกอสรางรถไฟความเรวสงเพอเชอมโยงการเดนทางระหวางภาคเหนอและใตของประเทศ

นอกจากน เวยดนามยง เ ปนประเทศหน งทมความร ารวยของทนทางดานศลปวฒนธรรมทเกาแกและเปนการผสมผสานกนอยางกลมกลนระหวางวฒนธรรมจนและพนเมองทมความนาสนใจหลายแหง สถานททองเทยวทางประวตศาสตร และแหลงทองเทยวทางธรรมชาตทสวยงามโดดเดนจ านวนมาก รวมทงการมกจกรรมทสามารถสรางความตนเตนใหกบนกทองเทยวไดเปนอยางด อาท สถานททองเทยวแถบชายฝ ง ไดแก อาวฮาลอง ดานง (Da Nang) และนาตรง (Nha Trang) ซงเปนปลายทางทส าคญของนกทองเทยวและนกเดนทางกลมไมซทตองการมาเวยดนาม และการมถ าขนาดใหญจ านวนมาก ซงเวยดนามเปนทรจกของนกส ารวจทางธรณวทยาทวโลกวา เปน “บานของถ าขนาดใหญของโลก” ซงบางแหงมความสงเทากบตกขนาดใหญหรอบางแหงกมความกวางพอทจะเกบเครองบนขนาดใหญ

จากความตงใจในการพฒนาโครงสรางพนฐานและสงอ านวยความสะดวกดานตางๆ โดยเฉพาะการพฒนาบคลากรทภาคเอกชนหลายรายยอมรบวา เหนถงความแตกตางไดอยางชดเจนเมอเปรยบเทยบกบชวงกอนการประชมเอเปก (2549) ประกอบกบการทมทนทางศลปวฒนธรรมและสงแวดลอมคอนขางมาก ท าใหเวยดนาม จงเปนประเทศหนงทมศกยภาพอยางมากในการกาวขนมาเปนผเลนรายส าคญรายหนงในอตสาหกรรมไมซของโลกในอนาคต

กลยทธทางการตลาดไมซของเวยดนาม

จากวสยทศนทเลงเหนถงความส าคญของไมซจากภาครฐและเอกชน ท าใหองคกรหลกทท างานดานการทองเทยวดานตางๆ จงรวมมอกนในการจดตงองคกรกลาง เพอท าหนาทขบเคลอนการพฒนาอตสาหกรรมไมซของประเทศคอ Vietnam Meeting and Incentive Club หรอ MICE Club จงไดรบกอตงขนในป 2545 ซงเปนผลมาจากความส าคญของความรวมมอของสายการบนเวยดนาม แอรไลน ไซงอน ทวรสต เทรแวล เซอรวส และการทองเทยวฮานอย

31

รวมกบโรงแรมและรสอรตชนน าของประเทศมากกวา 24 แหง โดยมเปาหมายเพอสนบสนนผจดงานไมซ ผใหบรการในดานตางๆ และรองรบความตองการของลกคากลมไมซจากทวโลก ทคาดหวงถงบรการคณภาพสงจากบคคลทเปนมออาชพ

ขณะทการเปดรบเศรษฐกจแบบทนนยมมากขน ท าใหเวยดนามเปนตลาดเกดใหมทไดรบแรงสนบสนนจากมหาอ านาจทางเศรษฐกจโลก อาท สหรฐฯ และชวยสรางความเชอมนใหกบนกลงทนทวโลกไดอยางมาก รวมทงแผนสงเสรมการลงทนในภาคเศรษฐกจตางๆ โดยเฉพาะอตสาหกรรมทตองใชความรทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยชนสง ซงจากการเตบโตทางเศรษฐกจอยางมากน กลายมาเปนปจจยหนงทท าใหความตองการสนคาและบรการคณภาพสง และบคลากรทมทกษะความรโดยตรง เพอรองรบลกคากลมไมซซงสวนใหญเปนนกลงทนตางชาตทเขามาท าธรกจในเวยดนามมการขยายตวเพมขน และเปนปจจยส าคญทท าใหอตสาหกรรมไมซของเวยดนามเตบโตอยางรวดเรว (ส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) อตสาหกรรมไมซในภมภาคเอเชย, 2554)

สหภาพพมา

Daw Kyi Kyi Aye (2554) ไดใหภาพความคบหนาสถานการณทองเทยวของพมา และการพฒนาธรกจดาน MICE โดยไดสรปขอมลเกยวกบตวเลขของนกทองเทยวทเดนทางผานทางสายการบนทมอตราเพมขนผานจดผานแดน ทยางกง, มนฑเลย,บากน รวมถงการผานดานชายแดนทรวมแลวมการขยายตว

ทงน นกทองเทยวทเขามาทองเทยวในพมา จะมาจากประเทศในเอเชยสงสดถง 68% รองลงมาคอจากยโรปตะวนตก และอเมรกาเหนอ สวนใหญจะเปนนกทองเทยวทเปนนกเดนทางทมาทองเทยวสวนตวมากถง 57% รองลงไปคอการเดนทางเพอธรกจ แพคเกจทวร และอน ๆ เปนผชายมากกวา 62% เปนหญง 38% ซงสรางรายไดสงถง 254 ลานสหรฐฯในป 2010 ทผานมา มการใชคาใชจายตอวนประมาณ 102 ดอลลาร มอตราพกประมาณ 8 วน

ทงน ศกยภาพของการทองเทยวของพมามไกดประมาณ 4,000 คน มหองพกประมาณ 23,000 หอง และในอนาคตจะมการลงทนดานโรงแรมมากกวา 6,560 หอง ดวยเงนลงทนกวา 1,144 ลานเหรยญ โดยนกลงทนจากสงคโปร ประเทศไทย ประเทศญปน จน มาเลเซย และองกฤษ และลาสดทางการพมากมศนยประชมและแสดงสนคาทชอ Myanmar International Convention & Exhibition Center ตงอยในกรงยางกง

32

ในสวนแผนการสงเสรมการทองเทยวของพมาในป 2554 จะไดเขาไปโปรโมทในงานแสดงสนคาและนทรรศการทส าคญไดแก งาน ASEAN Tourism Forum, WTM (London), ITB Berlin (Germany), ITB ASIA (Singapore), First Boao International Tourism Forum 2010 China เปนตน

ในสวนของแผนการตลาดทส าคญของการทองเทยวพมาคอ การพฒนารวมกนระหวางการโรงแรมและอตสาหกรรมการทองเทยว การสงเสรมการลงทนจากตางประเทศ การพฒนาการมสวนรวมของภาคเอกชนในอตสากรรมการทองเทยว การสรางโปรแกรมทองเทยวสตลาดนานาชาต การจดสมมนา การแสดงสนคาเพอแสดงศกยภาพของการทองเทยวพมา รวมถงการสรางมาตรฐานในดานบรการ เปนตน

จนตอนใต

ดานสาธารณรฐประชาชนจนก าหนดใหสองมณฑลทางตอนใตอนเปนสวนหนงของกรอบความรวมมอ GMS ซงจนไดวางยทธศาสตรให 2 เมองหลกคอ นครคณหมงของมณฑลยนนานและนครหนานหนงของมณฑลกวางซ เปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคาในระดบมณฑลและพยายามเชอมตอประเทศในกลม GMS และอาเซยน โดยเมองคณหมงไดมการกอสรางศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตขนาด 125,000 ตารางเมตร ขณะทเมองหนานหนงมศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตขนาดพนท 99,122 ตารางเมตร (การสมมนานานาชาตเรอง “Tourism Trade and Investment Promotion in GMS 2010: Creative MICE Expanding Markets”, 2553)

ศนยบรการขอมลธรกจไทยในจน (http://www.thaibizchina.com) (2554) ขอมลจากทประชมคณะท างานการทองเทยวนครคนหมงระบวา ป 2554 นครคนหมงจะเนนพฒนาตนเองใหกลายเปนศนยกลางนทรรศการการทองเทยวกบศนยกลางการคานานาชาตในภมภาค อกทงเปนศนยกลางการทองเทยวนานาชาต และสถานททองเทยวพกผอนทมชอเสยงระดบโลก โดยตงเปาหมายทจะกระตนใหจ านวนนกทองเทยวจากทงในและตางประเทศเพมขนจากป 2553 รอยละ 11.1 และรอยละ 10.28 ตามล าดบ และมรายไดจากการทองเทยวเพมขนจากป 2553 รอยละ 12.23

ทงน นายหวง จวนเฟง ผอ านวยการส านกงานทองเทยวนครคนหมง กลาววา นครคนหมงจะเรงการกอสรางและเผยแพรขอมลดานการทองเทยว อกทงยงจะเรงความรวมมอกบ

33

บรษทสายการบนและผแทนจ าหนายดานการทองเทยวทงในและตางประเทศ รวมถงเรงความรวมมอกบกลมประเทศอาเซยน เพอบกเบกเสนทางการทองเทยวและเพมเสนทางการบนระหวางประเทศ เปนตน นอกจากน นครคนหมงจะบกเบกตลาดการทองเทยวในทวปยโรปกบทวปอเมรกา โดยจะอาศยตลาดการทองเทยวดงเดม อาท ไตหวน เกาหลใต ไทย มาเลเซย สงคโปร เปนตน ใชเปนพนฐานส าคญในการพฒนาดานการทองเทยวอยางตอเนอง

ขณะเดยวกน นครคนหมงจะพฒนาโรงแรมทมชอเสยงหรอโรงแรมระดบ 5 ดาว ทมมลคาการลงทนมากกวา 300 ลานหยวน และโรงแรมบรรยากาศสไตลชนบททมลคาการลงทนมากกวา 100 ลานหยวน ทงน เมอถงป 2555 นครคนหมงจะมโรงแรมระดบ 5 ดาวหรอรสอรทพกผอนเพมขนไมต ากวา 5 แหง และมโรงแรมบรรยากาศสไตลชนบทเพมขนไมต ากวา 2 แหง เปนตน

ขณะทศนยกลางการจดประชมและแสดงสนคาแหงหนงของจนคอ หนานหนง เขตปกครองตนเองชนชาตจวงกวางซ สปป.จน ไดวางแผนพฒนาการทองเทยวในชวง 5 ปขางหนา โดยใชยทธศาสตร “1 หลก 2 โฟกส 3 แหลง 4 แบรนด 5 ระเบยง 6 ผลตภณฑ” ยทธศาสตรดงกลาว ปรากฏอยในแผนแมบทพฒนาอตสาหกรรมการทองเทยวหนานหนง ฉบบแกไข และ แผนพฒนาอตสาหกรรมการทองเทยวหนานหนงระยะ 5 ป ฉบบท 12

ทงน ในแผนพฒนาฯ ระบวา ในชวง 5 ปจากน (2554-2558) นครหนานหนงตงเปาใหมจ านวนนกทองเทยวทงสนกวา 80 ลานคน เพมขนเฉลยรอยละ 18 ตอป เปาหมายของจ านวนนกทองเทยวทเดนทางเขามาพกคางคนเทากบ 300,000 คน เพมขนเฉลยรอยละ 14 ตอป

เปาหมายรายไดจากการทองเทยวในชวงดงกลาวเทากบ 60,000 ลานหยวน เพมขนเฉลยรอยละ 20 ตอป โดยรายไดจากการทองเทยวมสดสวนไมนอยกวารอยละ 12.5 ของ GDP มการจางงานใหมโดยตรงในอตสาหกรรมการทองเทยวจ านวน 30,000 อตรา และมการจางงานทางออมจ านวน 150,000 อตรา

นอกจากน นครหนานหนงยงไดตงเปาหมายทจะพฒนาแหลงทองเทยวระดบ 5A จ านวน 1 แหง ระดบ 4A จ านวน 15 แหง โรงแรมระดบ 5 ดาว 10 แหง ระดบ 4 ดาว 20 แหง และระดบต ากวา 4 ดาว 30 แหง ทงน ในแผนยทธศาสตรไดอธบายรายละเอยดดงน

1 หลก หมายถง การมงพฒนาจดหมายการทองเทยว ฮบและแหลงรวมการทองเทยวระดบนานาชาตในภมภาค เปนหลก

34

2 โฟกส หมายถง การเนนการพฒนาอตสาหกรรมการทองเทยวใน 2 ดาน ไดแก การยกระดบคณภาพของอตสาหกรรมการทองเทยวโดยรวม และการปรบปรงผลตภณฑการทองเทยว

3 แหลง หมายถง จะเรงสรางแหลงทองเทยวแหงใหม 3 แหลง ไดแก แหลงทองเทยวในเมองระดบนานาชาตนครหนานหนง แหลงทองเทยวธรรมชาตเชงนเวศตาหมงซาน และแหลงทองเทยววฒนธรรมเชงนเวศนานาชาตเฟงถงหนานหนง

4 แบรนดทองเทยว หมายถง จะผลกดนจดเดน 4 ดานของนครหนานหนงใหกลายเปนตราสนคาทองเทยวทตดตลาด ไดแก “เมองสเขยวแหงประเทศจน” “บานเกดของชนชาวจวง” “เมองแหงนทรรศการ” และ”สวรรคแหงอาหารเลศรส”

5 เสนทาง หมายถง การพฒนาเสนทางการทองเทยว 5 เสนทาง ไดแก เสนทางสายหนานหนง-หลวโจว-กยหลน เสนทางสายหนานหนง-ชนโจว-ฝางเฉงกาง-เปยไห เสนทางสายหนานหนง-ไปเซอ-เหอฉอ เสนทางสายหนานหนง-กยกาง-ยวหลน-อโจว-กวางโจว และเสนทางสายหนานหนง-ฉงจว-เวยดนาม

6 ผลตภณฑ หมายถง การน าเสนอสนคาทองเทยวออกมาในรป 6 ผลตภณฑ ไดแก ความงดงามของธรรมชาต งานนทรรศการและการประชมดานธรกจการคา การพกผอนและสนทนาการ การทองเทยวเชงสขภาพ การทองเทยวในชนบท และการทองเทยวเชงวฒนธรรมของชนกลมนอย

กรวรรณ สงขกร และ จกร เตจะวาร (2553) ระบวา ในกลมประเทศ GMS ไดมขอตกลงดานการทองเทยวในดานการตลาดรวมกบจนทส าคญ เชน การจดงานสงเสรมการทองเทยวจน (China International Travel Mart) งานแสดงสนคาจน – อาเซยน (China – ASEAN Expo) นอกจากนยงมการจดงานเทศกาล การอบรม การจดการทรพยากรธรรมชาต การพฒนาแมน าโขง เชน โครงการพฒนาแหลงทองเทยวตามแนวแมน าโขง เชอมโยง 6 ประเทศ (Mekong World River Corridor) โครงการพฒนาผลตภณฑทองถนเพอสรางรายไดใหกบการทองเทยว (GMS Tourism Village) โครงการพฒนาการทองเทยวเพอขจดความยากจน (GMS Tourism for Poverty Alleviation) ระหวางจนตอนใต สหภาพพมา ประเทศไทย สปป. ลาว กมพชา และเวยดนาม

35

ดงนน จงถอวาการก าหนดแผนยทธศาสตรและการตลาดของธรกจ MICE ในจนตอนใตทอยภายใตกลม GMS คอมณฑลยนนาน และมณฑลกวางซ จงเปนพนทไดเรงการพฒนาธรกจเกยวเนองกบ MICE อยางรวดเรวในปจจบน และอนาคต จงนบเปนคแขงทส าคญของไทยและเชยงใหมในอนาคต

สปป.ลาว

สกเสรม โพธสาน ไดกลาวถงสถานการณการทองเทยวของสปป.ลาว วา สวนใหญตลาดตางประเทศแถบเอเชย-แปซฟกกวา 80% ยโรป 6% ผานทางไทยเขาลาว ดงนนจงวางแผนใหไทยและเวยดนามเปนศนยกลาง (tourism hub) ซงทง 2 ประเทศมเทยวบนเขา-ออกมากกวา รวมทงมนกทองเทยวไทยเขาไปเทยวลาวมากเปนอนดบ 1 ปละประมาณ 2 ลานคน คดเปน 60% ของทงหมด

ขณะนรฐบาลลาวมแผนแมบท 5 ป 2554-2558 เตรยมพฒนาทองเทยวดวยตนเอง ดวยยทธศาสตรการลงทนขยายสนามบนหลวงพระบางใหแลวเสรจพรอมเปดบรการภายใน 3 ปน จะสรางอาคารผโดยสารหลงใหม เพมขดความสามารถรนเวยรองรบเครองบนเจตขนาดใหญโบองและแอรบสได จากปจจบนมเฉพาะใบพดเครองบนแบบ ATR คขนานกบแผนแมบทการทองเทยวเนนเมองสเขยว รกษาพนทธรรมชาตดงเดม พฒนาความสะอาด ตงเปาดงก าลงซอตลาดคณภาพกลมฝรงเศส เยอรมน องกฤษ เนเธอรแลนด สหรฐ จะเรงใหเหนไดทนปทองเทยว หรอ Visit Loas Year 2012 ตอดวยการเปนเจาภาพจดงาน ATF : ASEAN Tourism Forum 2013 (ประชาชาตธรกจ, 2553)

ขณะทธรกจดาน MICE ของสปป.ลาว กไดมการกอสรางศนย (LAO – ITECC) ในนครหลวงเวยงจนทน ทกอตงขนตงแตป พ.ศ 2547 บนพนท 80 กวาไร เปนศนยประชมและแสดงสนคาแหงแรกและแหงเดยวในประเทศลาวทมมาตรฐานระดบสากล พนทรวม 30,000 ตารางเมตร

กมพชา

กรมสงเสรมการสงออก (http://www.depthai.go.th/DEP/DOC/52/52002049.doc) ระบวา ประเทศกมพชาเปนระบบเศรษฐกจแบบเสร เศรษฐกจของประเทศพงพงเงนลงทนจากตางประเทศในสดสวนทสง รฐบาลกมพชามนโยบายสนบสนนใหนกลงทนตางชาตเขามาลงทน

36

เพมมากขน เพอสรางงานและสรางรายไดใหกบประชาชนและการขยายตวทางเศรษฐกจโดยไดปรบเปลยนกฎระเบยบการบรหารงานของภาครฐเพอเออประโยชนใหกบนกลงทนตางชาตมากขน

โอกาสและลทางการลงทนในกมพชานบวายงมอยมาก โดยเฉพาะอตสาหกรรมการทองเทยว ซงประเทศกมพชามแหลงทองเทยวทส าคญคอ นครวดนครธม ทจงหวดเสยมเรยบ ในแตละปมนกทองเทยวเดนทางเขาไปเยยมชมเปนจ านวนมาก ท าใหมความตองการหองพกและรานอาหารและบรการดานตางๆ เพมขน โดยเฉพาะธรกจทเชอมโยงกบธรกจทองเทยว เชน ทพกโรงแรม เกสเฮาส รานอาหาร นวด สปา จ าหนายสนคาของทระลกแกนกทองเทยว ในเมองทก าลงเตบโตเชนเสยมเรยบ พนมเปญ และ กมปงโสม

ขณะท สถานการณของธรกจไมซในกมพชา (2554) กเรมไดรบความสนใจและมการขยายตวมากขนเชนกน เหนไดจากการเกดขนของบรษทดานการจดประชมและนทรรศการ ขอมลของเวบไซต http://www.miceincambodia.com ระบวา ประเทศกมพชายงไมไดมการเปดตวในธรกจไมซมากนก แตหลายปทผานมากมการจดประชม สมมนา และนทรรศการระหวางประเทศอยางตอเนอง และประเทศกมพชากมความตงใจทจะรกเขาสธรกจนอยางจรงจง และเชอมนในศกยภาพทจะเปนสถานทจดการประชมเชอมโยงเครอขายส าหรบประเทศในกลมอาเซยน

ทงน ความสามารถทจะเปนประเทศเจาภาพดานไมซของกมพชามจดแขงคอ การมโรงแรมระดบ 5 ดาวรองรบหลายแหง มสงอ านวยความสะดวกส าหรบการประชม มระบบการบรการในการจดประชมทงระบบแสงสเสยงททนสมย มสถานททองเทยวเชงประวตศาสตร -วฒนธรรม สนามกอลฟ ฯลฯ

ขอมลของ http://www.mice@hanumantourism.com ซงเปนบรษททด าเนนธรกจเกยวกบไมซ กระบเชนกนวา สามารถสรางสรรคการประชมไดในหลากหลายรปแบบอาท การประชมในรสอรททเงยบสงบ การจดประชมทองเทยวเพอเปนรางวลบนเกาะทอยหางไกล การจดสมมนาในปาทมบรรยากาศแวดลอมดวยวด รวมถงการจดแสดงสนคา-นทรรศการนานาชาตในโรงแรมระดบมาตรฐาน ซงทกรปแบบของไมซสามารถเกดขนไดในประเทศกมพชา

เสรมคณ คณาวงศ กลาววา บรษท ซเอม ออรกาไนเซอร จ ากด (มหาชน) (CMO) ซงเปนกลมทนไทยทด าเนนธรกจบรการทางดานบรหารการจดงาน (Event Management) ไดเขาไปลงทนประกอบธรกจทางดานการบรหารการจดงานแสดงในประเทศกมพชา รวมกบ Bayon

37

Radio and Television Co., Ltd. ซงเปนผประกอบการสถานโทรทศนชนน าในประเทศกมพชา เนองจากมแผนทจะขยายธรกจการจดกจกรรมดานศลปะ วฒนธรรม และบนเทง รวมถงการประชมและสมมนาระดบนานาชาตไปยงตลาดตางประเทศแถบภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และการทรวมกบบรษทในทองถนเพอทบรษทจะไดศกษาและเรยนรวฒนธรรมของคนทองถนในประเทศดงกลาว และถอเปนรากฐานการลงทนในตางประเทศ กอนทจะขยายการลงทนในแถบเอเชยใตเพมขนในอนาคต

โดยมองวากมพชาเปนประเทศทองเทยวทนกทองเทยวตางชาตใหความสนใจและมกเดนทางไปในประเทศนดวย โดย CMO จะเนนงานดาน Meeting Incentive Convention and

Exhibition ห ร อ MICE เปนหลก (ผจ ดการรายวน, 2549)

38

39

สถำนกำรณไมซในภมภำคเอเชยใต (BIMSTEC) ความรเรมแหงอาวเบงกอลส าหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและ

เศรษฐกจ (BIMSTEC : Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Econom-ic Cooperation) เปนกรอบความรวมมอทางวชาการและเศรษฐกจระหวาง 7 ประเทศในอาวเบงกอล ไดแก บงกลาเทศ ภฏาน อนเดย พมา เนปาล ศรลงกา และไทย เชอมสานนโยบาย Look East ของกลมประเทศในเอเชยใต และนโยบาย Look West ของไทย เปนกรอบเดยวทเชอมเอเชยใตเขากบเอเชยตะวนออกเฉยงใต มประชากร 1,466 ลานคน เกดขนจากการรเรมของไทย เมอวนท 6 มถนายน 2540 ภายใตชอ BIST-EC (Bangladesh-India-Sri Lanka-Thailand Economic Cooperation)

ตอมาเปลยนชอเปน BIMST-EC เมอพมาเขารวมเปนสมาชก เมอวนท 22 ธนวาคม 2540 เนปาลและภฏาน เขาเปนสมาชก เมอเดอนธนวาคม 2546 มการประชมระดบผน าครงแรก ณ กรงเทพฯ เมอวนท 31 กรกฎาคม 2547 โดยไดมการเปลยนชอเปน BIMSTEC เพอสะทอนถงความรวมมอทางภมภาค แทนชอประเทศสมาชก และมการออกปฏญญาการประชมผน า

ความรวมมอของ BIMSTEC เดมม 6 สาขา

1. การคาและการลงทน บงกลาเทศเปนประเทศน า

2. เทคโนโลย ศรลงกาเปนประเทศน า

40

3. คมนาคม อนเดยเปนประเทศน า

4. พลงงาน พมาเปนประเทศน า

5. ทองเทยว อนเดยเปนประเทศน า

6. ประมง ไทยเปนประเทศน า ทประชมรฐมนตรฯ ครงท 8 (เมอวนท 18 -19 ธนวาคม 2548) ไดมมตใหเพมความรวมมอใหมขนอก 7 สาขา รวมเปน 13 สาขา ไดแก

7. เกษตร พมาเปนประเทศน า

8. สาธารณสข ไทยเปนประเทศน า

9. การจดการสงแวดลอมและภยพบต อนเดยเปนประเทศน า

10. การตอตานการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต อนเดยเปนประเทศน า

11. การลดความยากจน เนปาลเปนประเทศน า

12. วฒนธรรม ภฏานเปนประเทศน า

13. ปฏสมพนธในระดบประชาชน ไทยเปนประเทศน า และทประชมผน าครงท 2 ไดเหนชอบทจะใหเพมสาขาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ บงกลาเทศเสนอเปนประเทศน า (กรมเจรจาการคา กระทรวงพาณชย, 2550)

ประเทศอนเดย มฐานทตงอยในภมภาคเอเชยใต อาณาเขตทางทะเลกวางขวาง มเขตตดตอกบประเทศตางๆ 6 ประเทศ ไดแก บงกลาเทศ (ภาคตะวนออก) พมา (ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ) จน เนปาล ภฏาน (ภาคเหนอ) และปากสถาน (ภาคตะวนตกเฉยงเหนอ) และมดนแดนในอาณตคอหมเกาะอนดามน

ประเทศศรลงกา มทตงอยทางตอนใตของอนเดยประมาณ 80 กโลเมตร แตมสภาพเปนเกาะในมหาสมทรอนเดย

ประเทศพมา เปนประเทศทมภเขาเปนปาเรยงกนไปสามภเขาใหญจากเหนอไปถงใต มความยาวชายฝ งทะเล 2,832 กโลเมตร

ประเทศบงกลาเทศ ตงอยทางทศตะวนออกเฉยงเหนอของเอเชยใต ทางเหนอและตะวนตกตดตอกบอนเดย ทางตะวนออกตดตอกบอนเดยและพมา ทางใตตดตอกบอาวเบง กอล

41

ประเทศเนปาล มลกษณะเปนประเทศบนภเขาเปนประเทศเลกๆทไมมทางออกทะเล ตงอยบนทสงของเทอกเขาหมาลย มอาณาเขตตดกบแควนทเบตของประเทศจนทางตอนเหนอและประเทศอนเดยทางตอนใต

ประเทศภฏาน ทงประเทศจงเปนภเขาและไมมทางออกสทะเล ตงอยบนพนทสงของเทอกเขาหมาลย

ประเทศไทย มอาณาเขตตดตอกบประเทศเพอนบานซงเปนสมาชกของ BIMSTEC เพยงประเทศเดยวคอ ประเทศพมา แตมอาณาเขตตดตอกบประเทศสมาชกในกลม ASEAN คอสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว กมพชา และมาเลเซย ซงรวมความยาวของชายฝ งทะเลทงฝ งดานทะเลอาวไทยและดานทะเลอนดามนสองดาน 2,815 กโลเมตร โดยหมเกาะอนดามนของอนเดยอยหางจากชายฝ งดานตะวนตกเพยง 300 กโลเมตร

เหนไดวาสมาชก BIMSTEC ซงมทต งอยในทสงไมตดทะเล ไดแก เนปาลและภฏาน ในขณะทประเทศสวนใหญอยตดกบชายทะเล ไดแก ศรลงกา บงกลาเทศ พมา อนเดย และไทย ดงนน รปแบบในการตดตอคาขายจงแตกตางกน โดยทประเทศตดชายทะเลสามารถใชการคมนาคมทางน า สวนประเทศอนตองใชการคมนาคมทางบกและทางอากาศ นอกจากนน ความสงต าของพนทกเปนปจจยท าใหเกดความยากล าบากในการคาขายดวย

อยางไรกด ลกษณะความใกลชดของสถานทตงประเทศของกลม BIMSTEC ท าใหเกดความสะดวกในการตดตอคาขายซงกนและกนและเออประโยชนตอกนได เชน พมาเปนประเทศทอยทามกลางกลมประเทศอาเซยนและเอเชยใต มอาณาเขตตดตอกบ จน อนเดย บงกลาเทศ ลาวและไทยท าใหมความไดเปรยบในการตดตอท าการคาขาย รวมทงการสงสนคาผานแดนไปยงประเทศตางๆ ในขณะทไทยอยหางจากประเทศในกลมเอเชยใต จงมความเสยเปรยบประเทศในกลม BIMSTEC ดวยกนเองในการตดตอท าการคาระหวางประเทศ (กรมเจรจาการคา กระทรวงพาณชย, 2550)

จากการศกษาของกรมเจรจาการคา (2550) เมอเปรยบเทยบศกยภาพการคาบรการของสมาชก BIMSTEC ทงหลายแลว สรปศกยภาพการใหบรการไดวา

1. ไทยและอนเดยมศกยภาพสงมาก ในการใหบรการดานทองเทยว สามารถสรางรายไดจากการใหบรการเปนจ านวนมากและสม าเสมอ

42

2. บงกลาเทศและศรลงกามศกยภาพในการใหบรการดานทองเทยวไดดพอสมควร สวนภฏานแมวาไมมขอมลทใชในการวเคราะห แตกมเศรษฐกจทพงพงรายไดจากการทองเทยว จงสนนษฐานไดวามศกยภาพดเชนกน

3. พมาและเนปาล มศกยภาพในดานนต ากวาเพอนบาน เพราะมสาเหตสวนหนงมาจากก าลงอยในภาวะยงยากทางการเมองภายในประเทศ

ส าหรบการใชจายในดานการทองเทยวในประเทศของกลม BIMSTEC พบวา

1. ไทยและอนเดยมศกยภาพในการใชจายในระดบดมาก

2. พมาและศรลงกามแนวโนมทดรองลงมา

ดวยเหตน จงอาจกลาวไดวาการทหลายประเทศมความสามารถใหบรการ และหลายประเทศมความตองการรบบรการ ประกอบกบการทประเทศไทยสามารถขยายเครอขายจากธรกจการทองเทยวไปสธรกจภาคบรการอนๆไดหลายสาขา การคาบรการทองเทยวจงมศกยภาพสงมากในอนาคตในการเปดการคาเสรกรอบ BIMSTEC

ส าหรบอนเดยเปนประเทศทมอตราการเจรญเตบโตทสงมากประเทศหนงในโลก โดยในปงบประมาณ 2010-11 อตราการเจรญเตบโตของอนเดยอยทรอยละ 8.6 นอกจากน อนเดยมประชากรจ านวนมาก (1.2 พนลานคน) และชนชนกลางและชนชนสงทมก าลงจาย จ านวน 300 -400 ลานคน จงท าใหตลาดการทองเทยวอนเดยมขนาดใหญมาก

อยางไรกด เนองจากอนเดยเปนประเทศทมขนาดพนทกวางใหญ (อนทวป) เมองส าคญและเมองทองเทยวอยกระจายกนและหางกนมาก จงท าใหคาบตรโดยสารเครองบนภายในประเทศในบางเสนทางสงกวาคาบตรโดยสารเครองบนไปประเทศไทย และคาใชจายอน ๆ ในการจดการประชมหรอการทองเทยวเพอเปนรางวลในอนเดย เชน คาทพก คาอาหารในโรงแรมทพก กมราคาสงกวาในเมองไทย กอปรกบระยะเวลาทใชในการเดนทางทางอากาศจากอนเดยไปไทยไมยาวนานมากจนเกนไป อาท จากกรงนวเดลไปกรงเทพฯ ใชเวลาประมาณ 4 ชวโมง ยงหากบนจากเมองกลกตตาดวยแลว ระยะเวลาทใชกส นลง ประมาณ 2½ ชวโมงเทานน

ดวยเหตน บรษทอนเดยจงนยมเดนทางมาจดการประชมหรอการทองเทยวเพอเปนรางวลในประเทศไทย ซงเปนขาวดส าหรบนกธรกจไทยโดยเฉพาะในสาขาการทองเทยวการโรงแรม รานอาหาร สถานททองเทยว เปนตน จากสถตของ สสปน. ในป 2553 มชาวอนเดย

43

เดนทางมาเมองไทยเพอการจดการประชมและทองเทยวเพอเปนรางวลในประเทศไทย จ านวน 88,755 คน เพมขนจากป 2552 รอยละ 98.5 และคาดวาในป 2554 จะเพมขนเปน 124,257 คน โดยขนาดของกลมไมซจากอนเดยมตงแต 50 คน ไปจนถงประมาณ 500 คน สวนใหญขนาดของกลมฯ จะอยทประมาณ 100-200 คน โดยเดนทางไป 2 เมอง และพกอยในประเทศไทยประมาณ 4-5 วน

สาขาอตสาหกรรมในอนเดยทเปนตลาดไมซมมากมายหลายสาขา อาท เทคโนโลยสารสนเทศ ยา บรษทบนเทง อตสาหกรรมรถยนต บรษทประกน สนคาคงทน โทรคมนาคม สอมวลชน บรษทรบเหมากอสราง อตสาหกรรมวตถดบของการกอสราง ธนาคารและการเงน เปนตน โดยวตถประสงคของการเดนทางกเพอการทองเทยวเพอเปนรางวล (ซงคดเปนสดสวนประมาณรอยละ 70) การจดประชมหรอการจดงานแนะน าสนคาใหม (สถานเอกอครราชทต ณ กรงนวเดล)

ดงนน จงสามารถสรปไดวากลมประเทศในกลมเอเชยใต (BIMSTEC) นบวายงคอนขางมศกยภาพนอยในดานอตสาหกรรมไมซ เนองจากยงไมไดมการลงทนและสรางจดขายในดานนมากนก ยกเวนประเทศอนเดยทใหความส าคญกบยทธศาสตรนเชนกน โดยไดจดตงองคกรทสงเสรมดานอตสาหกรรมนมาโดยเฉพาะคอ India Conference Promotion Bureau (ICPB) ในทางกลบกนกลมประเทศ BIMSTEC กลบเปนฐานตลาดทส าคญของประเทศไทยและจงหวดเชยงใหมในอนาคตทส าคญ

44

45

อตสำหกรรมไมซของไทย

ขอมลจากรายงานเรอง อตสาหกรรมไมซในภมภาคเอเชยโดยส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) (2554) เปดเผยวา ส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) หรอ สสปน. (TCEB) ไดรบการกอตงในป 2547 เพอเปนหนวยงานหลกในการพฒนาและสงเสรมการตลาดใหแกอตสาหกรรมไมซ และสรางรายไดเขาประเทศจากกลมนกทองเทยวทมก าลงซอสง ทผานมาการด าเนนตางๆ มงเสรมสรางภาพลกษณพรอมกบขยายตลาดไมซใหกวางขวางมากขน โดยมเปาหมายส าคญในการผลกดนใหไทยเปนศนยกลางของการจดประชมและการจดนทรรศการในภมภาคน ขณะท บทบาทของ สสปน. มงไปสการเปน One Stop Service ส าหรบไมซ โดยเปนศนยกลางการประสานงานแบบเบดเสรจทงหนวยงานภาครฐและเอกชน ไมวาจะเปน กรมศลกากร การทาอากาศยานฯ ททท. ผประกอบการ ฯลฯ เพออ านวยความสะดวกทงในสวนของผเขาประชม จดแสดงสนคา/นทรรศการ รวมทงสนบสนนการเขาประมลงานในตางประเทศ อาท ดานงบประมาณ หรอการจดงานเพอเสรมภาพลกษณของประเทศ เปนตน

อรรคพล สรสชาต กลาววา ในป 2554 มลคาของผประกอบการทจะเขามาในอตสาหกรรมไมซ อยท 15-20% หรอคดเปนมลคา 5.7 หมนลานบาท โดยคาดการณวา ป 2555 หรอปหนา จะมผเขารวมราว 7.2 แสนคน คดเปนมลคาประมาณ 5.8 หมนลานบาท (ไทยรฐออนไลน, 2554)

นอกจากน ขอมลจากรายงานเรอง อตสาหกรรมไมซในภมภาคเอเชย (2554) โดยส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ ยงระบอกวา จากการส ารวจขอมลอตสาหกรรมไมซของไทยในทง 4 กลมธรกจ ไดแก ธรกจการจดประชม (Meeting) การทองเทยวเพอเปนรางวล (Incentive) ธรกจการจดประชมนานาชาต (Convention) และธรกจการจดงานแสดงสนคา/นทรรศการ (Exhibition) ของอนฟอรเมชน โพรวายเดอร แอนด คอนซลแตนท ( IP&C) พบวาในป 2552 มนกธรกจกลมไมซเดนทางเขาสไทยเปนจ านวน 620,000 คน ลดลง

46

คอนขางมาก (รอยละ -24.56) เมอเทยบกบปกอน สรางรายไดรวมจากการใชจายคดเปนมลคา 45,000 ลานบาท (ลดลงจากปกอนรอยละ -26.91) ในจ านวนน การประชมนานาชาต (Convention) ยงคงเปนธรกจทท ารายไดสงทสดคดเปนมลคา 16,232.03 ลานบาท ลดลงรอยละ -41.18 เมอเทยบกบปกอน รองลงมาคอ การประชม (Meeting) มมลคา 10,710.13 ลานบาท ลดลงรอยละ -27.00 เมอเทยบกบปกอน การทองเทยวเพอเปนรางวล (Incentive) มมลคา 7,548.78 ลานบาท ลดลงรอยละ -18.44 และการจดงานแสดงสนคา/นทรรศการ (Exhibition) เปนธรกจเพยงประเภทเดยวทมการขยายตวในอตรารอยละ 4.61 เมอเทยบกบปกอน คดเปนมลคา 10,509.06 ลานบาท

กราฟภาพรวมรายไดจากธรกจ MICE ป 2551-2552

เมอพจารณาในภาพรวมตงแตป 2546 เปนตนมา พบวา ในชวงปงบประมาณ 2547-2549 กอนเกดวกฤตเศรษฐกจโลก ภาพรวมของอตสาหกรรมไมซของไทยเปนไปในทศทางของการเตบโตอยางตอเนอง จนถงป 2550 วกฤตเศรษฐกจโลกไดสงผลกระทบอยางมากตออตสาหกรรมไมซ ท าใหรายไดและนกธรกจไมซทเดนทางเขาไทยมจ านวนลดลงคอนขางมาก แตในป 2551 อตสาหกรรมไมซกกลบมาอยในเสนทางการเตบโตอกครงหนง โดยนกธรกจกลมไมซทเดนทางเขาไทยมการขยายตวรอยละ 10.45 แตหากพจารณาในแงรายไดแลวพบวา รายไดจากกลมไมซมการขยายตวในอตรารอยละ 3.07 เมอเทยบกบปทผานมา แสดงใหเหนวา

47

อตสาหกรรมไมซเปนภาคเศรษฐกจทมการฟนตวคอนขางรวดเรว เมอเทยบกบอตสาหกรรมทองเทยวหรอภาคเศรษฐกจอนๆโดยเฉพาะการประชมและการประชมนานาชาต (Meeting และ Convention) ทมทศทางของการเตบโตอยางตอเนอง แมตองเผชญวกฤตเศรษฐกจทวโลกกตาม ฉะนน จงกลาวไดวา อตสาหกรรมไมซมศกยภาพในการเปนกลไกทส าคญและเรมมบทบาทมากขนตอการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศในชวงทภาคธรกจอนๆ ยงคงไมฟนตวอยางเตมท

กราฟภาพรวมรายไดจากธรกจ MICE ป 2551-2552

ทงน ในสวนของธรกจการจดงานแสดงสนคา/นทรรศการของไทย จากการส ารวจของ BSG ระบวา ในป 2552 ธรกจจดแสดงสนคา/นทรรศการของไทยมมลคารวม 149.4 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอ 4,479 ลานบาท จากการจดงานแสดงสนคา/นทรรศการจ านวน 75 ครง แมวา การขายพนทของไทยในป 2552 มแนวโนมลดลงเลกนอยเมอเทยบกบป 2551 แตหากพจารณาตงแตป 2548 เปนตนมา กลาวไดวา การขายพนทจดแสดงสนคา/นทรรศการของไทย เปนไปในทศทางทเพมขน นนคอ เฉลยรอยละ 14 ตอป (ป 2548 -2552) เชนเดยวกบประเทศตางๆในภมภาคเอเชยทท าการส ารวจ ไดแก ฮองกง เกาหลใต ออสเตรเลย อนเดย สงคโปร ไตหวน มาเลเซย เวยดนาม และมาเกา ยกเวนญปนและอนโดนเซย ทมการปรบตวลดลง อนเปนผลมาจากปจจยในประเทศเปนส าคญ

48

ไทยเปนประเทศทมศกยภาพมากประเทศหนงในเอเชย จากการสรางและพฒนาสงใหมๆ อยางตอเนอง เชน สนามบนสวรรณภม รถไฟฟาบทเอส รถไฟฟาใตดน ศนยประชมขนาดใหญ และทก าลงจะเกดขนใหมในภมภาค อาท เชยงใหม และภเกต สวนศนยการประชมทมอย อาท ศนยการประชมนานาชาตอมแพคเปนตน กมแผนทจะขยายพนทเพมเตมเชนกน

ขณะเดยวกน การเตบโตของอตสาหกรรมไมซของไทย ยงไดรบแรงสนบสนนจากการลงนามขอตกลงทางการคาเสรกบประเทศตางๆ และการก าหนดยทธศาสตรเศรษฐกจในหลายสาขา อาท เกษตรยานยนต อาหารและเครองดม แฟชน และไอท เปนตน อยางไรกตาม ฐานลกคาทส าคญอกสวนหนงของอตสาหกรรมไมซของไทย ไดแก บรษทตางชาตทจดทะเบยนในไทยซงมประมาณ 3,000 บรษท และมความเปนไปไดทจะสามารถพฒนาไปสการเปนกลมลกคาทส าคญ รวมทงสมาคมวชาชพตางๆ อาท แพทยสภา สมาคมเภสชกร สภาวศวกรและสถาปนก เปนตน

ในสวนกลยทธทางการตลาดของไทย แนวทางทส าคญของส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) หรอ สสปน. ในการเสรมสรางศกยภาพใหกบอตสาหกรรมไมซ ประกอบดวย 5 สวน คอ สวนแรก การเสรมศกยภาพในการจดประชมใหแกสมาคม อาท การพฒนาบคลากร และเพมประสทธภาพบรหารจดการ รวมทงสรางโอกาสในการจดกจกรรมไมซ ทงในระดบประเทศและนานาชาต สวนทสอง เสรมสรางมาตรฐานดานการรกษาความปลอดภยส าหรบกจกรรมไมซ เพอชวยใหผจดการประชมมความพรอมในการรบมอความเสยงตางๆ ทอาจเกดขนในชวงเวลาการประชม เพอสรางความมนใจใหแกผเขารวมประชมและผทมสวนเกยวของ สวนทสาม คอ แผนการสงเสรมการจดไมซภายในประเทศ สวนทส คอการประชมสเขยว (Green meeting) เพอสรางความตระหนกเกยวกบกจกรรมไมซทค านงถงหลกความยงยน (Sustainability) และลดผลกระทบตอสงแวดลอม และสวนทหา คอการเสนอตวเปนเจาภาพจดงาน World Expo 2020

แผนสงเสรมการจดไมซในประเทศภายใตโครงการทส าคญ 3 โครงการคอ 1.โครงการ“ประชมเมองไทย Domestic MICE มนใจเมองไทยพรอม” 2. โครงการ “ไมซไทยเขมแขง: Creative MICE พลกฟนเศรษฐกจ ดวยความคดสรางสรรค” และ 3. โครงการ “MICE Education: พฒนาการศกษาไมซทวไทย”

49

โครงการแรก คอ โครงการ “ประชมเมองไทย Domestic MICE มนใจเมองไทยพรอม” เพอสงเสรมอตสาหกรรมไมซในประเทศอยางครบวงจร และกระตนตลาดไมซในประเทศอยางเตมรปแบบ โดยมเปาหมายการขยายตวไมนอยกวารอยละ 30 ในป 2554 โครงการน เปนผลมาจากการจดท าโรดแมป (Roadmap) อตสาหกรรมไมซฉบบแรกระหวาง สสปน. และภาคเอกชน และไดรบการพฒนาเปนสมดปกขาว (White paper) อตสาหกรรมไมซ ทเปนเจตนารมณรวมของทกฝายทเกยวของเพอสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมไมซไทยใหเปนไปในทศทางเดยวกน

ทงน กลยทธการท าตลาดภายใตโครงการน แบงเปน 2 กลมหลก ไดแก กลม MIC (กลมการประชม การทองเทยวเพอเปนรางวล และการประชมนานาชาต) เนนการวางแนวทางสงเสรมการตลาดเปน 6 แนวทาง ไดแก การสรางทมเวรคผานประสบการณททาทาย (Team Building) การสรางการเรยนรและความภาคภมใจในประวตศาสตรและวฒนธรรม (History and Culture) การสรางประสบการณการเรยนรใหมๆ(Productivity) การตระหนกในการรกษาสงแวดลอม (Green) การตระหนกในความรบผดชอบตอสงคม (CSR) และการไดสมผสกบความพเศษ (Luxury) และกลมท 2 คอ กลม E (กลมงานแสดงสนคา) เนนการวางแนวทางสงเสรมการตลาดงานแสดงสนคาชจดเดนตามอตสาหกรรมในประเทศ โดยล าดบความส าคญจากปรมาณการคาและการสงออกของประเทศ ไดแก อตสาหกรรมการเกษตร อญมณ สงทอ สตวเลยง และ เซรามก เปนตน

โดยในสวนของการสงเสรมธรกจการจดงานแสดงสนคา/นทรรศการ (Exhibition) สสปน. มเปาหมายส าคญในการผลกดนใหงานแสดงสนคานานาชาตของไทยในแตละอตสาหกรรมสามารถกาวขนเปนผน าของงานแสดงสนคาอตสาหกรรมนนๆในภมภาค หรอ Regional Champion Show โดยไดรเรมโครงการ “Better the Best” ขนเพอคดเลอกและใหการ

50

สนบสนนการท าตลาดตางประเทศใหแกงานแสดงสนคาทมความเปนเอกลกษณเปนทยอมรบในระดบภมภาค อาท งาน 46th Bangkok Gems and Jewelry Show 2010 เปนตน

ขณะท ภาครฐกไดเขามาใหการสนบสนนดานภาษตอการจดกจกรรมไมซในประเทศเชนกนคอ 1. กรณทองคกรเอกชนจดการฝกอบรมสมมนาใหแกลกจาง ทงทด าเนนการเองหรอจายใหแกผประกอบธรกจน าเทยว จะไดรบการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล เปนจ านวนรอยละ 100 ของรายจายทไดจายไปเปนคาหองสมมนาคาหองพก คาขนสง หรอรายจายอนทเกยวของในการอบรมสมมนาภายในประเทศ (ตามพรฎ.ฉบบท 506) หรอ 2. กรณออกรานในงานแสดงสนคา จะไดรบการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล เปนจ านวนรอยละ 100 ของรายจายทไดจายไปเปนคาเชาพนท คากอสรางสถานทจดแสดงคาประกนภย คาระวางหรอคาขนสงสนคาและอปกรณทใชในการรวมงานออกราน งานนทรรศการ หรองานแสดงสนคาทงในประเทศและตางประเทศ (ตามพรฎ.ฉบบท 503)

โครงการทสอง คอ โครงการ “ไมซไทยเขมแขง : Creative MICE พลกฟนเศรษฐกจ ดวยความคดสรางสรรค” เปนโครงการตอเนองในปทผานมาภายใตงบประมาณไทยเขมแขงป 2553 ซง สสปน.ไดรบการสนบสนนจากรฐบาลจ านวน 50 ลานบาท เพอเปนอกทางเลอกหนงใหกบนกธรกจตางชาต ในการจดประชมและนทรรศการในรปแบบใหมๆ ในประเทศไทย สรางเครอขายการแลกเปลยนองคความร และประสบการณ ตลอดจนเปนการจดประกายใหผประกอบการทองถน สามารถจดงานประชมอยางสรางสรรคเพอสรางรายไดใหแกทองถน ซงสอดคลองกบนโยบายเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) ของรฐบาล

51

โครงการทสาม คอ โครงการ “MICE Education: พฒนาการศกษาไมซทวไทย” เปนยทธศาสตรทส าคญประการหนงของ สสปน. ในการขยายและพฒนาก าลงคนใหสอดคลองกบโครงสรางธรกจโดยเฉพาะการเตรยมความพรอมตามกรอบความรวมมอเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ในป พ.ศ.2558 และแนวทางพฒนาศกยภาพและขดความสามารถทางการแขงขนของอตสาหกรรมไมซไทยในระยะยาว

การรเรมโครงการ “Go Green Exhibition” เ ป น อ กโครงการเชงนโยบายเกยวกบแนวทางปฏบตดานการอนรกษสงแวดลอมส าหรบอตสาหกรรมงานแ ส ด ง ส น ค า เ พ อ ร ณ ร ง ค ใ หผประกอบการทเกยวของตางๆทงภาครฐบาล เอกชน ไปจนถงภาคประชาชน ไดเลงเหนถงความส าคญของการด าเนนงานตามแนวคด “สเขยว” เพอลดผลกระทบตอสงแวดลอมและเพมขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการ รวมทง สสปน.ยงจะน าโครงการ Go Green Exhibition น ไปใชเปนจดขายหลกของอตสาหกรรมงานแสดงสนคาของไทยในอนาคต และเปนปจจยหลกในการตดสนใจเลอกประเทศเจาภาพในการจดงาน เพอใชเปนปจจยบวกในการประมลสทธดงงานแสดงสนคาใหเขามาจดในประเทศไทยเพมมากขน และชวยผลกดนใหไทยเปนศนยกลางการแสดงสนคานานาชาตของอาเซยนไดในทสด

ทส าคญ สสปน. มโครงการ “เสนอตวประเทศไทยเปนเจาภาพจดงานมหกรรมโลกเวลดเอกซโป 2020” โดยก าหนดใหจงหวดพระนครศรอยธยาเปนสถานทจ ดงาน และใชงบประมาณ 300 ลานบาท เพอด าเนนการและรณรงคหาเสยงสนบสนน การจดงานครงน คาดวาจะกอใหเกดรายไดทางตรง 62,000 ลานบาท (คาบตรเขาชมงานและรายไดจากผสนบสนน) รายไดทางออม 2 แสนลานบาท (การลงทนตอเนองและการจางงาน) มผเขาชมงาน 35 ลานคน โครงการน คาดวาจะมการประชาสมพนธเตมรปแบบในป 2554 ควบคกบแคมเปญ Believe in Thailand เพอสรางความรความเขาใจแกประชาชนถงผลประโยชนทประเทศไดรบและสรางการมสวนรวมของประชาชนในการสนบสนนการเปนเจาภาพ

52

ผลงานทส าคญดานไมซของไทย

ในชวง 10 ปทผานมา ประเทศไทยไดรบการคดเลอกใหเปนสถานทจดการประชมองคกรนานาชาต/บรษท และงานแสดงสนคา/นทรรศการทส าคญหลายครง อาท 1.10 th United Nation Conference on Trade and Development (UNCTAD X), 2000(3,000 คน) 2 . 15th APEC Summit, 2003 (1,000 คน) 3.3rd World Conservation Congress (WCC) 2004, (1,500 คน) 4.13th Meeting of the Conference of the Parties to CITES CoP 13, 2004 (1,000คน) 5.11 th United Nations Congress on Crime Prevention and Criminal Justice, 2005(1,200 คน) 6.15th ASEAN Summit, 2009 (1,200 คน) 7.International Conference on Mega-Trend in Human Capital and Labour Productivity towards Global Integration, 2010 (2,000 คน) 8.14th International Anti-Corruption Conference, 2010 (1,000 คน)

53

ผเขยนไดประมวลศกยภาพและโอกาสจากจงหวดเชยงใหมจากนกวชาการและผทไดศกษาเกยวกบอตสาหกรรมไมซของเชยงใหมทนาสนใจหลายทานดวยกนกลาวคอ

จากการศกษา พรทพย เธยรธรวทย (2542) ถงศกยภาพของจงหวดเชยงใหมในการเปนศนยกลางการทองเทยวในอนภมภาคลมน าโขง จากผลการศกษาพบวาในประเดนของความดงดดของแหลงทองเทยวนน นกทองเทยวใหคะแนนสงสดกบอธยาศยของคนเชยงใหมในเรองความเปนมตร

รองลงมาเปนเรองของความสวยงามของแหลงทองเทยวธรรมชาต และแหลงทองเทยวประวตศาสตร ความหลากหลายและความมชอเสยงของแหลงทองเทยว สวนผประกอบการธรกจการทองเทยวเหนวาอธยาศยของคนเชยงใหมมผลตอความดงดดใจตอการทองเทยวเชยงใหมมากทสดเชนเดยวกบความคดเหนของนกทองเทยว

รองลงมาเปนเรองของความมชอเสยงของอาหารเชยงใหม วฒนธรรมประเพณทมเอกลกษณพเศษไมเหมอนใคร และความเกาแกของสถานทประวตศาสตร นกทองเทยวตางประเทศประเมนการใหบรการของผประกอบการธรกจเกยวกบสถานทพกแรม บรษทน าเทยวและรานขายของทระลกในจงหวดเชยงใหมอยในเกณฑด โดยคะแนนสงสดเปนเรองความสภาพของพนกงานและผเกยวของ รองลงมาคอการใหการตอนรบทอบอน ความรวดเรวในการใหบรการ ความสะดวกสบายและความคมคาเงนทจายไป

อตสำหกรรมไมซของจงหวดเชยงใหม

54

ดานความพรอมของธรกจ MICE ในพนทจงหวดเชยงใหม รสมารนทร อรโณทยพพฒน (2544) ศกษาเรอง ปจจยดานการตลาดทมผลตอการเลอกใชโรงแรมในจงหวดเชยงใหมเปนสถานทจดการสมมนา สรปไดวาหนวยงานราชการ/รฐวสาหกจ/เอกชน/สมาคม/ชมรม/มลนธ มการจดสมมนาทโรงแรมสวนใหญปละ 1-3 ครง และสวนใหญใชเวลาครงละ 1 วน โดยสวนใหญมผเขารวมสมมนา 51 –100 คน ในการจดแตละครง สวนใหญจะไมเจาะจงทงชวงระยะเวลาในการจดสมมนาและโรงแรม แตจะเนนความสะดวกในการเดนทางโรงแรมทตงใกลหนวยงานหรอยานธรกจ

ปจจยทใหความส าคญในการเลอกหองสมมนา คอ ขนาดและความจของหองสมมนา อปกรณในหองสมมนา และระบบแสง ส เสยง ตามล าดบ ในดานอปกรณทนยมใชในการจดสมมนา คอ แอล ซ ด โปรเจคเตอร เครองคอมพวเตอร ไมโครโฟนตดหนาอก เลเซอรพอยทอนเตอรเนต/ไปรษณยอเลกทรอนกส ตามล าดบ

ปจจยในการพจารณาหองพก คอ จ านวนหองพกทเพยงพอ สงอ านวยความสะดวก ตามล าดบ ปจจยในการพจารณาสงอ านวยความสะดวกภายในโรงแรมคอ ทจอดรถ พนทส าหรบจดงานแสดงสนคา/จดกจกรรม ศนยบรการดานธรกจ ศนยออกก าลงกาย ตามล าดบ ปจจยในการพจารณาดานอาหารและเครองดม คอ รสชาตอาหาร ความสะอาดถกสขอนามย มหลากหลายรายการใหเลอก ราคาถก ปรมาณอาหารพอเพยงกบความอม ตามล าดบ

55

ประสาน ภรช บร (2544) ศกษาเรองการพฒนาประเทศไทยใหเปนศนยกลางการสมมนานานาชาต สรปไดดงน

1. สถานทจดสมมนา ศนยสมมนาของประเทศไทยเปนศนยสมมนานานาชาตขนาดกลางเปนทรจกกนอยางแพรหลาย มสถานทจ ดสมมนาทยอมรบได และคาใชจายในการจดสมมนาทสมเหตสมผล

2. โครงสรางพนฐานและระบบคมนาคมเชอมโยงมบทบาททส าคญอยางยงในการจดประชมนานาชาต เนองจากผเขารวมสมมนาจะตองไดรบความสะดวกในการเดนทางระหวางทพกกบสถานทตางๆ

3. บคลากรทมความรความช านาญในธรกจการจดประชมนานาชาตในประเทศไทยยงมนอยมาก บคลากรสวนใหญจะมาจากการใหบรการดานอนๆ

4. ประเทศไทยเปนประเทศหนงทไดรบความสนใจในตลาดของธรกจการจดประชมการทองเทยวเพอเปนรางวล การจดประชมนานาชาตและการจดงานแสดงสนคาของโลก

5. ประเทศไทยมความพรอมในดานการทองเทยว เพราะประเทศไทยมสถานททองเทยวทงดงามและประชาชนสวนใหญมนสยใจคอโอบออมอารและเปนมตร อนเปนจดดงดดใหนกทองเทยวสนใจ

6. การสนบสนนจากภาครฐ ทผานมาภาครฐยงมไดใหการสนบสนนการจดประชมนานาชาตอยางจรงจง

7. สงทส าคญทสดในการทจะไดรบเลอกใหเปนประเทศเจาภาพจดสมมนานานาชาต คอ ภาพลกษณของการสนบสนนอยางจรงจงของภาครฐ

8. การกอสรางศนยสมมนาขนาดใหญ เพอใหสามารถรองรบผเขารวมสมมนาไดมากกวา 10,000 คน เปนสงทด แตจะตองศกษาใหรอบคอบ โดยเฉพาะในเรองงบประมาณในการกอสรางและอปกรณแตงเตมภายในอาคารทตองใชเทคโนโลยชนสง ซงจะตองใชเงนลงทนทสงมาก

56

สอดคลองกบ จรรยา ตนจาตรนต (2549) ไดศกษาเรอง ผลกระทบของการท าใหเชยงใหมเปนศนยกลางภมภาคของอตสาหกรรมการทองเทยว สรปประเดนส าคญไดวานโยบายทท าใหเชยงใหมเปนศนยกลางการทองเทยวของภมภาคตามนโยบายของรฐบาลพบวา หนวยงานราชการมสวนในการน านโยบายดงกลาวไปด าเนนการตามแผน แตยงขาดการประชาสมพนธ ท าใหกลมผประกอบการธรกจตางๆทราบจากสอมากกวา เจาหนาทจะมสวนรวมในการจดกจกรรมเพอกระตนและสงเสรมโดยประสานกบภาครฐ เอกชน และทองถน โดยทกลมผประกอบการธรกจตางๆ สวนใหญจะใหความรวมมอ

ปทมนนท นทศนสนตคณ (2550) ศกษาเรอง ความตองการใชบรการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหมของผจดงานแสดง สรปไดวาผจดงานแสดงสนคาสวนใหญมความตองการทจะน างานแสดงสนคามาจดทศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม โดยจะจดงานครงละ 3-5 วน จะน างานมาจดรวมกนประมาณ 6-8 งานตอป

บรการหลกทศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหมตองม ไดแก มศนยรวมบรการทางธรกจ หองละมาด หองบรการนกขาว ทางลาดเชอมตางระดบทเหมาะสมกบรถเขน และมบรการตางๆ ส าหรบคนพการ

ในดานผรบเหมาชวงในจงหวดเชยงใหม ผจดงานแสดงสนคามความเหนวาควรปรบปรงคณภาพในการบรการ โดยในชวงแรกทมงานมาจดแสดงทเชยงใหม ผรบเหมาชวงในทองถนอาจรบเหมางานตอจากผประกอบการจากกรงเทพฯ เพอพฒนาฝมอ เพอสรางความเชอมนใหแกผจดงานแสดงสนคาในการรบงานครงตอไป

ภรวจน เดชอม (2552) ศกษาเรองการพฒนากลยทธการเสนอขอเปนเจาภาพจดการประชมนานาชาตของประเทศไทย โดยระบวาการวเคราะหปจจยภายในดวยประเดนตางๆ ทชวยสงเสรมศกยภาพของประเทศไทยในการเปนจดหมายปลายทางดานการจดประชมนานาชาตและยงสอดคลองกบเกณฑการคดเลอก (Criteria of Selection) ของหนวยงานหรอสมาคมระดบนานาชาตโดยทวไปไดดงน

1. ความสามารถในการเดนทางเขาถง (Accessibility) ความสามารถในการเขาถงในทน หมายถง เทยวบนและระยะเวลาในการเดนทางจากตางประเทศมายงประเทศไทย รวมไปถงการเชอมโยงกบเมองหลกอนๆ

2. สถานทพกแรม (Accommodations) ความพรอมของสถานทพกแรมทงในดาน

57

คณภาพและปรมาณสงผลตอการตดสนใจเดนทางมาเขารวมประชม

3. แหลงทองเทยวทดงดด (Attractive Destinations) กจกรรมนอกเหนอจากการประชมทผเขารวมประชมและผตดตามใหความสนใจเปนพเศษคอ การทองเทยวทงกอนและหลงระยะเวลาการประชมนานาชาต

4. ความมนคงและปลอดภย (Security and Safety) องคประกอบดานความมนคงและปลอดภยเปนสวนทส าคญตอการสรางความเชอมนและโอกาสในการจดประชมนานาชาตทเพมมากขน

5. คณลกษณะของหนวยงานหรอสมาคมทเปนเจาภาพ (Hosting Association’s Qualifi-cation) มบทบาทส าคญในการเปนเจาภาพการจดประชมนานาชาต จงตองมความพรอมทจะบรหารจดการการประชมไดอยางมประสทธภาพและมประสทธผล

6. ความพรอมของผใหบรการหลก (Key Service Providers) ทเขามาสนบสนนใหการด าเนนการในดานตางๆ อนไดแก ผบรหารโครงการจดการประชมมออาชพ (Professional Convention Organizers: PCOs) บรษทรบจดการจดหมายปลายทาง (Destination Management Company: DMC) ผจดกจกรรมพเศษ (Special Event Organizer)

7. สถานทจดการประชม (Convention Center) ในปจจบนประเทศไทยมสถานทจดการประชมหลายแหงทงทมลกษณะเปนศนยการประชมทบรหารจดการโดยผบรหารมออาชพ โรงแรมทใหบรการหองประชมควบคกบบรการทพก (Convention Hotel) และสถานทจ ดการประชมในหนวยงานราชการ

8. จดมงหมายในเชงภมศาสตร (Aims in geographic area) วตถประสงคส าคญประการหนงของการจดประชมนานาชาตโดยหนวยงานหรอสมาคมระดบนานาชาต คอ การเผยแพรความรหรอขอมลทเปนประโยชนตอการพฒนาในดานตางๆใหกบประชาชนในพนททเปนสถานทจดประชม

9. การขนสงมวลชนในตวเมอง (Transportation in the City) การขนสงมวลชนภายในตวเมอง ไดแก การขนสงระหวางสนามบนไปยงโรงแรมและสถานทจดประชม การขนสงระหวางโรงแรมและสถานทจดประชมยงแหลงทองเทยวในตวเมอง

58

10. คาครองชพโดยทวไป (General Cost of Living) หมายถง คาใชจายอนๆ ทเกดขนนอกเหนอจากคาลงทะเบยนเขารวมประชม (Registration Fee) ซงถอเปนรายไดสวนเพมหรอผลพลอยไดทเกดจากการเดนทางทองเทยวและการเขารวมกจกรรมตางๆ

11. การสนบสนนทจรงจงจากรฐบาล (Strong Support from the Government) การสนบสนนจรงจงจากหนวยงานภาครฐเปนปจจยส าคญยงทท าใหธรกจการจดการประชมนานาชาตมสมรรถนะในการแขงขนทสงและยงเปนการแสดงใหเหนวา การจดประชมนานาชาตในครงนนไดรบการสนบสนนและอ านวยความสะดวกจากหนวยงานทเกยวของอยางแทจรง

12. ประสบการณในการจดการประชมนานาชาตในอดต (Past Experiences) ประเทศไทยมประสบการณในการจดการประชมนานาชาตทส าคญและมขนาดใหญหลายครงตงแตป พ.ศ.2536 จนถงปจจบน ทงทเกยวของกบดานการแพทยและสาธาณสข และดานอนๆ

59

พจนา เอองไพบลย (2553) กลาววาสถตการทองเทยวในป 2552 นกทองเทยวตางประเทศทเดนทางมายงประเทศ GMS มประมาณ 27.3 ลานคน เพมขน +6.87 % การเจรญเตบโตรอยละ 7.7 ตอปตงแตป 2539 คาดวาจ านวนนกทองเทยวในป 2558 จะเพมขนเปน 52 ลานคน ซงเปนการเจรญเตบโตทรวดเรว แตไมยงยน

การพฒนาการทองเทยวในกลมอนภมภาคลมแมน าโขง ส าหรบเปาหมายยทธศาสตร ป 2549 – 2558 จะมเรองส าคญคอ

การพฒนาและสงเสรมพนทลมแมน าโขงใหเปนจดหมายปลายทางเดยวส าหรบการทองเทยว

การสนบสนนใหทกประเทศในกลมอนภมภาค มสวนรวมในการพฒนาการทองเทยว

พฒนาการทองเทยวเพอลดความยากจน ลดความเหลอมล าระหวางเพศและสนบสนนสทธสตร รวมทงสงเสรมการพฒนาการทองเทยวทย งยน

ในดานแนวโนมการพฒนาการทองเทยวในลมแมน าโขง มงสรรพ ขาวสะอาด (2553) ศกษาถงพฒนาการอตสาหกรรมทองเทยวเชงบรณาการทย งยนในอนภมภาคลมแมน าโขง โดยสรปวา ในอนภมภาคลมแมน าโขง 6 ประเทศมนกทองเทยวมาเปนล าดบ 14 ของโลก หรอม 14.15 ลานคน มรายไดมากล าดบ 11 ของโลก คอ 5.27 แสนลานบาท

ส าหรบขอเสนอแนะในการวจยครงนคอ

ควรสงเสรมใหนกทองเทยวในประเทศใกลเคยง เชน สงคโปร มาเลเซย ฮองกง เปนนกทองเทยวแบบ Week-enders

ควรพฒนาแหลงทองเทยวเชยงใหมส าหรบคนไทยรายไดสงประเภท Soft culture และ City Style สงเสรมกจกรรมโดยคนทองถน

พฒนาสปาและนวดไทยใหเปนการสงเสรมสขภาพทวไปอยางองครวม (Health, Well-ness) ควบคไปกบการประชาสมพนธอาหารไทยเปนอาหารสขภาพ พฒนาบรการ สปาทหลากหลายเหมาะกบรสนยมแตละบคคลมากขน

พฒนาการทองเทยวทสรางประสบการณใหมในชวต และน าความเปนอยแบบไทยหรอแบบชวตพอเพยงมาใชในทพกและสปา

60

พฒนากจกรรมทเนนความสมพนธระหวางชมชนประชาชนกบนกทองเทยวทเปนกจกรรมทเปนประโยชนตอชมชน และยกระดบมาตรฐานไทยใหเปนมาตรฐานสากล

ควรจดกจกรรมทสงเสรมการมาเทยวไทยอยางตอเนอง เชน Spa Food Symposium มการสอนการท าอาหารในงาน มสมมนาทางวชาการวาดวยคณคาอาหารไทย นวดไทย มหลกสตร Certified Cook นอกจากนนเสนอใหมการแกไขปญหาหมอกควนในภาคเหนอรวมกนกบประเทศเพอนบาน ซงหากแกไขไดกจะสงเสรมนกทองเทยวทเปนเชงสขภาพได

Greg Duffell (2553) ไดเปดเผยการศกษาไววา แนวโนมจ านวนนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวในอนภมภาคลมแมน าโขงททาง PATA ไดวเคราะหไวคอทง 6 ประเทศจะมแนวโนมทเตบโตสอดคลองกน โดยเฉพาะประเทศพมามการเตบโตขนสงมาก

ส าหรบกลมนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวในลมแมน าโขงแบงเปนล าดบดงน คอมาเลเซย ญปน จน เกาหล สหรฐฯ ไทย องกฤษ ออสเตรเลย เวยดนาม ไตหวน สงคโปร เยอรมน ฝรงเศส ลาว อนเดย เปนตน

ดงนน การทจะพฒนาการทองเทยวใน GMS จะตองใหความส าคญในเรองการตลาด การเชอมโยงผานโครงสรางพนฐาน สนามบน ถนน รถไฟ ประการส าคญคอการรวมกนสราง Mekong Branding รวมถงการมองถงกลไกประกอบอนๆ เชน ความปลอดภย การวจยการพฒนา และประชาสมพนธเชงรก เปนตน

เชนเดยวกบ มาโนช พรหมปญโญ (2553) ศกษาเรอง บทวเคราะหกลมเปาหมายของการทองเทยวรปแบบ MICE ในจงหวดเชยงใหม พรอมทงท าการวเคราะหถงศกยภาพการรองรบกลมเปาหมายผานกจกรรมการทองเทยวเพอการพฒนาตลาดการทองเทยวรปแบบ MICE ของจงหวดเชยงใหม

ตลาดเปาหมายทางภมศาสตร (Geographic Segmentation) ไดแก

1 .1 กลม Booming Business (คนท เกดชวง1946 -1965) เปนกลมอายทมความส าคญตอ MICE ทมเงนเกบ สวสดการ บ าเหนจบ านาญและมอ านาจในการจบจายสง

61

1.2 กลม Knowledge-seeking หรอกลมทมองหาประสบการณทแตกตางในดานวฒนธรรม ชวตความเปนอยทแตกตางจากตนเอง ตองการศกษาพฤตกรรมความเปนอยของคนเหลานนวาเปนอยางไร มความแตกตางจากพวกเขาอยางใดบาง

1.3 กลม Ego-enhancement หรอกลมนกทองเทยวสงอาย ทตองการเดนทางเพอศกษาหาความรเพมเตม คนหาประสบการณทแปลกใหม

1.4 กลม China’s little emperors หรอกลมชาวจนวยหนมสาว ซงเกดในชวงปลายทศวรรษ 1970 กลมนนยมในการซอสนคาทระลกทมลกษณะเฉพาะแหลงทองเทยวอนแสดงถงอตลกษณและตวตน รวมทงนยมถายรปคกบแหลงทองเทยวยอดนยม (Must Visit Destination)

1.5 กลม India’s newlyweds หรอชาวอนเดยทเพงแตงงาน โดยนกทองเทยวจะนยมเดนทางไปจดงานแตงงานยงสถานททใชถายท าภาพยนตร Bollywood เชนแมฮองสอน เชยงใหม ทงนยงแหลงทองเทยวอยหางไกล ใหมและไมเปนทรจกมากนกกยงมความนาดงดดใจ

1.6 กลม Singaporeans work longest butare big spenders หรอกลมชาวสงคโปรทท างานหนกและใชจายสง กลมนจะเนนการใชจายเพอการพกผอนหยอนใจ การเดนทางระยะสนทมความหรหรา หรอการเดนทางพกผอนกบครอบครวในชวงสนๆ หรอระหวางการประชมสมมนา

1.7 กลม J Adult หรอกลมชาวญปนชวงอาย 40-49 ป กลมเปาหมายอายดงกลาวถกคาดการณวาจะเปนชวงวยทจะมรายไดสงทสดในชวงป มแนวโนมทจะใชจายเพอตนเองเพมขน มการพงพาแพคเกจทวรลดนอยลง นยมใชอเมลมากกวาโทรศพท

1.8 กลม Home of female power คอกลมสตรทมอ านาจในฮองกงและมฐานะเปนผน าครอบครว รปแบบการทองเทยวทเหมาะสมกบกลมนคอรปแบบการทองเทยวแบบ City break หรอการทองเทยวในเมองทองเทยวดานแฟชนและวฒนธรรมมวลชนรวมสมย

1.9 กลม Hispanic คอกลมเศรษฐใหมของอเมรกา มเชอสายแมกซกนผสมและอยทางใตของอเมรกาเปนกลมนกทองเทยวอกกลมทใหความสนใจในธรกจ MICE

ตลาดเปาหมายทางหลกประชากรศาสตร (Demographic Segmentation) ไดแก

2.1 กลม Social Self Indulgence หรอกลมรางวลชวต มความตองการทจะพกผอนระหวางและหลงการท างานประจ าเพอตองการสงทมาชบคนชวตใหม นยมทองเทยวในเมองทมโอกาสพบปะผคนเพอนฝงทไมไดเจอกนมานานหรอเปลยนบรรยากาศเนนการผอนคลาย สขภาพ สวยงามและเปนสวนตว

62

2.2 กลม Easy-going หรอ กลมสบายๆ เพอนมอทธพลสงและตองการเปลยนสภาพแวดลอมในการรวมกลมเฮฮาสงสรรคกบเพอน กจกรรม Smart Sport เปนหนงในความตองการของกลมน

2.3 กลม Adult Explorer หรอกลมนกส ารวจรนใหญ ตองการหาประสบการณแปลกใหม เนนรสกและรจรง หนงสอ รปภาพเรองราวทางการทองเทยวมอทธพลและเปนแรงจงใจในการทองเทยวรปแบบทสนใจเฉพาะ

2.4 กลม Family Planner หรอกลมครอบครว นกทองเทยวกลมนมกมอายตงแต 40 ปขนไป อาชพพนกงานบรษทและเจาของกจการ รายไดครวเรอน 100,000 บาท/เดอนขนไป การศกษาระดบปรญญาตรขนไป มกเดนทางทองเทยวลกษณะ VFR (Visiting Friends and Rela-tives) เดนทางเปนหมคณะ ลกมอทธพลในการเลอกแหลงทองเทยว

2.5 กลม Parasite singles หรอหญงโสดทอาศยอยกบครอบครว (มรายจายนอยเพราะไมตองเสยคาเชาบาน) มการศกษาสง หนาทความรบผดชอบในการท างานระดบแนวหนา รสนยมการแตงกายและด ารงชวตเปนกลมทมขนาดใหญและเปนกลมเปาหมายส าคญ

ตลาดเปาหมายทางจตวทยา (Psychographic Segmentation) ไดแก

3.1 กลม Millennial (คนทเกดชวง 1980-2000) ก าลงถกจบตามองมากวาเปนกลม Youth ททรงอทธพลมากในตลาด MICE ในอกไมกปน นกทองเทยวกลมนสามารถคาดหวงทจะเดนทางมากขนในอนาคต ดวยการใชเทคโนโลยในทไมมขอบเขตถอเปนสงส าคญ

3.2 กลม Nowism หรอกลมนกทองเทยวทเนนความพงพอใจตอสนคาและบรการในลกษณะ Online และOffline ใหความส าคญกบความสะดวกสบายเปนหลก โดยขนาดของสนคาและบรการมแนวโนมเลกลง ล าสมยและมความเฉพาะเจาะจงเพมขน

3.3 กลม Localiz หรอนกทองเทยวผคาดหวงจากการทองเทยวภายใตบรรยากาศเดมๆ ทหาไดภายในประเทศ โดยเฉพาะกลมเปาหมายทเปนนกทองเทยวในกลม MICE แตอยางไรกตาม ค าวามาตรฐานกเปนสงทไมควรละเลย

3.4 กลม Granny Chic หรอนกทองเทยวผยงคงคาดหวงทจะเหนการผสมผสานระหวางรปแบบการทองเทยวในแบบเกา-ใหมเขาดวยกน การไมลมทจะเพมความสะดวกสบายใหกบตนเองดวยรปแบบหรหรา ตรงกบความตองการ หลกหนความจ าเจและเปนการเตมพลงใหกบชวตและประสบการณทแปลกใหม

63

3.5 กลม Eco Luxury ทใหความส าคญในองคประกอบของกจกรรมและลกษณะของการทองเทยวทประกอบดวยปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเพมขน ประกอบกบนกทองเทยวเรมหนมาตระหนกในเรองสงแวดลอมมากขนเชนกน จงท าใหเกดโรงแรมสไตลอโคโฮเตลจ านวนมากขน

3.6 กลม Bleisure หรอนกทองเทยวทตองการผสมผสานระหวางธรกจกบการพกผอน Bleisure Trips กลายเปนเทรนดใหมของการทองเทยวในปน

3.7 กลม DINK – Double Income NoKids หมายถงกลมคสามภรรยาทไมมบตร ไมอยากมพนธะ อยดวยกนและไปทองเทยวดวยกน มฐานะ ท างาน กลมนมมากและเรมเดนทางทองเทยวไปทวโลกหรออาจเรยกวารปแบบการทองเทยวของคสมรส/ผตดตาม (Spouse Tour)

64

ศกยภำพของเชยงใหมสนครแหงไมซ

จงหวดเชยงใหม เปนจงหวดทตงอยทางทศเหนอของประเทศไทย เปนเมองเศรษฐกจและการคาทส าคญอนดบตน ๆ ของภาคเหนอ โดยมพนทประมาณ 20,107.057 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 12,566,910 ไร มประชากรรวมทงสน 1,673,930 คน แยกเปน ชาย 817,858 คน หญง 856,072 คน ความหนาแนนเฉลย 83 คน/ตร.กม. รายไดประชากรตอหว เฉลย 81,830.71 บาท/คน/ป อยทอนดบท 3 ของภาคเหนอ รองจากจงหวดล าพน และจงหวดก าแพงเพชร และจงหวดภเกตมเสนทางคมนาคม 2 ทางไดแก ทางบก และทางอากาศ การคมนาคมทางบก - ทางรถยนต มเสนทางคมนาคมเชอมตดตอกนระหวางจงหวดกบอ าเภอ และระหวางจงหวดกบจงหวดใกลเคยง - ทางรถไฟ จงหวดเชยงใหมมสถานรถไฟ 1 แหง คอ สถานรถไฟเชยงใหม มจ านวนรถไฟ รวมวนละ 14 ขบวน วงระหวางกรงเทพ – เชยงใหม การคมนาคมทางอากาศ จงหวดเชยงใหมมสนามบนนานาชาต ใหญเปนอนดบ 3 ของประเทศ รองจากสนามบนสวรรณภม และสนามบนดอนเมองตามล าดบ ตงอยในเขตอ าเภอเมองเชยงใหม โดยมการบนภายในประเทศสปดาหละ 401 เทยว ในปจจบนสนามบนเชยงใหมปจจบนรองรบผโดยสารไดทงสองอาคารรวม 8 ลานคนตอป มเทยวบนขนลงรวม 12,377 เทยวบน โดยมเปาหมายใหเปน

65

หนงในสนามบนดเดนหนงใน 10 ของโลก ในกลมสนามบนทมผโดยสารไมเกน 5 ลานคนในป 2555 และ 1 ใน 5 ในป 2557 และการบนระหวางประเทศ สปดาหละ 76 เทยว ทงนในชวงฤดทองเทยว หรอ Hight season มอก 8 สายการบนขอเพมเทยวบนและเปดเสนทางบนเพมหลายสาย เชน สายการบนแอรบากนของพมา เปดบนตรงยางกง-เชยงใหม, สายการบนลาวเปดบน หลวงพระบาง-เชยงใหม,สายการบนไชนาอสเทรน เปดบนคนหมง-เชยงใหม,สายการบนเกาหลเปดบนโซล-เชยงใหม,ซลคแอร และไทยแอรเอเชยเปดบนสงคโปร-เชยงใหม,ไชนาแอรไลนเปดบนไทเป- เชยงใหม และแอรเอเชยเปดบนมาเลเซย-เชยงใหม และขณะนสนามบนเชยงใหมอยระหวางปรบปรงซอมแซมรนเวยและแทกซเวย ซงจะชวยเพมประสทธภาพทางดานการบนใหดยงขน

ส าหรบศกยภาพความพรอมของจงหวดเชยงใหมในการเปนหนงใน “นครแหงไมซ” ของประเทศไทยนนจงหวดเชยงใหมมหองพก 32,000 หอง และก าลงจะมศนยประชมแสดงสนคานานาชาตทจะสรางเสรจในชวงกลางป 2555 มธรรมชาตสวยงาม อากาศเยนสบายในชวงฤดฝนและหนาวรวมถงวฒนธรรมประเพณลานนาทมเสนห เหลานลวนเปนปจจยรองรบตลาดไมซทก าลงจะมขน และสามารถเชอมโยงกบประเทศอนภมภาคลมน าโขง (GMS) และกลมประเทศเอเชยใต (BIMSTEC) รวมทงมความเชอมโยงกบประเทศเพอนบานอยางประเทศมหานครระดบโลกอยางสาธารณรฐประชาชนจน

66

67

68

นอกจากนนจงหวดเชยงใหมไดลงนาม MOU กบสมาคมสงเสรมการประชมนานาชาต (ทกา) เพอตกลงทจะด าเนนโครงการสงเสรมใหจงหวดเชยงใหม เปนศนยกลางการประชมนานาชาต (ฮบ) ในภมภาคภาคเหนอ เพราะศกยภาพของเมองเชยงใหม สถานทจดงานทมโรงแรมระดบ 5 ดาว จ านวนมาก ทมหองประชมเพยงพอทจะรองรบตลาดประชมสมมนาตงแตกรปเลกถงกลมขนาดใหญ โดยหลายๆ แหงมความจของหองประชมสงสดได 1,500-3,500 คน ท าใหทงจงหวดรองรบการประชมไดรวมกวา 10,000 คน ส าหรบประสบการณของจงหวดเชยงใหมในการรองรรบและจดกจกรรมในอตสาหกรรมไมซนน จงหวดเชยงใหมมประสบการณจดงานทงในสวนการทองเทยวเพอเปนรางวล การประชมนานาชาต และการจดงานแสดงสนคา โดยมตวอยางงานทส าคญ ๆ ในทผานมาและก าลงจะจดขน ดงน 1.) จดประชมวชาการบรการสขภาพนานาชาต “Chiang Mai International Health Promotion Meeting 2010” ระหวางวนท 2-3 กรกฎาคม 2553 2.) จดงานมหกรรมหมอพนบานนานาชาต : Chiang Mai International Conference and Exhibition on Traditional Medicine - ICETM2011” ระหวางวนท 24-28 สงหาคม 2554 3.) งานประชมวชาการ "11th Asian-Pacific Regional IAU Meeting : APRIM 2011" เชญนกดาราศาสตรระดบโลกหลายรอยคน ระดมโชวผลงานวจยและนวตกรรมดาราศาสตรครงแรกในอาเซยน 26-29 กรกฎาคม 2554 4.) การประชมวชาการระดบนานาชาตดานวสดชวภาพและการประยกตใช ทมชอวา "Chiang Mai International Conference on Biomaterials & Application (CMICBA 2011)" ระหวางวนท 9-10 สงหาคม พ.ศ. 2554 ระหวางวนท 9-10 ส.ค. 54 ณ รร. Empress จ.เชยงใหม 5.) การจดประชมวชาการนานาชาต ดานการประมวณผลภาษาธรรมชาตขน ซงเปนการจดการประชมในหวขอเดยวกนเปนครงท 5 ภายใตชอ The 5th International Joint Con-ference on Natural Language Processing หรอ IJCNLP 2010 ระหวาง 1 มถนายน พ.ศ.2554 ถง 27 มกราคม พ.ศ.2555 6.) การประชมวชาการนานาชาต PEA-AIT International Conference on Energy and Sustainable Development (ESD 2010) 7.) การจดประชมวชาการนานาชาต The International conference onbiopesticides

69

VI in Celebration of His Majesty the King's 84th Birthday ซงจะจดขนในระหวางวนท 11 - 16 ธนวาคม 2554 8.) การประชมวชาการ The 10th International Symposium on New Technologies for Urban Safety of Mega Cities in Asia (USMCA2011) ใน วนท 12-14 ตลาคม 2554 9.) การประชมวชาการนานาชาต The 5th Asia Pacific Occupational Therapy Con-gress (APOTC 2011) ระหวางวนท 19-24 พฤศจกายน 2554 10.) งานมหกรรมพชสวนโลกเฉลมพระเกยรตในป 2549 และป 2554 รวม 2 ครง ทงนในป 2556 จงหวดเชยงใหมจะมศนยประชมนานาชาต ทเปนมาตรฐานและมความเปนสากล สอดคลองกบการทจงหวดเชยงใหม ถกก าหนดใหเปนนครแหงไมซ Hub of MICE มพนทของศนยประชมนานาชาตเชยงใหม ในภาพรวมทรองรบคนไดกวา 10,000 คน ซงจะม

70

ในการศกษาของผเขยนเกยวกบความทาทายของจงหวดเชยงใหมตอการเปนนครศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง(GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) ไดวางหวขอส าคญไว 4 ประเดนหลกและสามารถสรปผลการศกษาไวไดดงน คอ

ศกยภาพและขดความสามารถการแขงขนในการเปนศนยกลางดานการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) ของจงหวดเชยงใหม

จงหวดเชยงใหมมศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนการเปนศนยกลางการจดประชมและแสดงสนคานานาชาตในเชงเปรยบเทยบกบอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และกลมประเทศเอเชยใต (BIMSTEC) เนองจากมปจจยหลกในดานความพรอมของทรพยากรทางดานการทองเทยว โดยเฉพาะเอกลกษณทางดานวฒนธรรม มประเพณวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมและความเปนมตรไมตรทเปนจดแขง มกจกรรมการทองเทยวทหลากหลาย สามารถท ากจกรรม (Event) ตลอดทงปได นอกจากนนยงมความสามารถในการเขาถงคอ มสนามบนนานาชาตเชยงใหมรองรบ และการพฒนาระบบโลจสตกสรองรบในอนาคต

ทงยงมความพรอมดานสาธารณปโภค มโรงแรมทพกมากเพยงพอ ตลอดจนมผประกอบการดานทองเทยวจ านวนมากและมความยดหยนสง สามารถรองรบไดทงการประชมในประเทศ (Domestic MICE) และการประชมนานาชาต (International MICE) โดยเฉพาะในอนาคตจะมโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม ทจะสามารถรองรบการแสดงสนคาไดกวา 2,000 บธ มหองประชมรองรบไดกวา 10,000 คน

บทสรปควำมทำทำยของจงหวดเชยงใหมสนครแหง MICE

ในลมแมน ำโขงและ BIMSTEC

71

สวนผลการศกษาทไดคนพบคอ จงหวดเชยงใหมยงมจดออนทเปนความทาทายในหลายประการทจะตองเรงพฒนาและปรบปรงเรงดวนมากทสดไดแก การขนสงมวลชนในตวเมอง (Transportation in the City) และการสนบสนนทจรงจงจากรฐบาล (Strong Support from the Government)

สวนทตองเรงพฒนารองลงไปคอ เรองความสามารถในการเดนทางเขาถง (Accessibility) ความมนคงและปลอดภย (Security and Safety) ความพรอมของหนวยงานหรอสมาคมทเปนเจาภาพ (Hosting Association‘s Qualification) และผใหบรการหลก (Key Service Providers) การมประสบการณในการจดการประชมนานาชาตในอดต (Past Experiences) และการมสวนรวมของประชาชนในพนท (People Participation)

นโยบายของภาครฐกบการก าหนดยทธศาสตรและกลยทธสงเสรมใหเชยงใหมเปนนครแหงศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง(GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) และจะมการเชอมโยงความรวมมอกบสองกลมอนภมภาคนอยางไร

พบวาทผานมาทศทางและนโยบายของรฐสวนกลางและทองถนในการใหความส าคญกบการสนบสนนใหเชยงใหมเปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) อยระดบคอนขางนอย สงเกตไดจากความถในกจกรรมไมซในพนทยงมนอยมาก ขาดการประชาสมพนธและการวางแผนในระยะยาว เชนการเชอมโยงระบบขนสงมวลชน การพฒนาดานบคลากรทจะเตรยมรองรบกยงไมเปนรปธรรม รวมถงขาดการมสวนรวมของภาคประชาชนและความรวมมอในทองถน

โดยเฉพาะอยางยงคอ ขาดการสรางความเขาใจกบคนในพนททกระดบ และยงไมมการบรณาการในหนวยงานทเกยวของ ทองถนเองยงมงเนนผลกดนเรองโครงสรางพนฐานเปนหลกแตยงขาดเรองการพฒนาเรองบคลากร และสงอ านวยความสะดวกเสรม ขณะทผมสวนไดเสยคอภาคราชการ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ยงขาดความเขาใจและการรบรทแตกตางกน มการเปลยนแปลงนโยบายตามผบรหารจงหวด

72

บรบททางเศรษฐศาสตรการเมอง และสงคม-สงแวดลอมในทองถน ทงผลกระทบดานบวกและดานลบทมตอประเดนการสงเสรมใหเชยงใหมเปนนครแหงศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) และประโยชนททองถนจะไดรบจากนโยบายน

จาการศกษาพบวา นโยบายนจะสงผลในเชงบวกมากกวาลบ สามารถสงเสรมภาคการทองเทยวไดมาก เพราะนกทองเทยวกลมไมซเปนตลาดบน และผลผลตจากการประชมนาจะชวยกระตนสงคมใหเรยนรไดมากขนในเชงผลประโยชนจะมผลดตอภาคการทองเทยว สวนในเชงวชาการกจะเกดขนตอการพฒนาทองถนเชยงใหม

อยางไรกตามกมแงคดในนโยบายการการสงเสรมใหเชยงใหมเปนนครแหงศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) จะสงผลกระทบทงดานบวกและดานลบ กลาวคอในดานบวกจะกอใหเกดรายได สรางเศรษฐกจเชงการคา เนองจากกลมไมซเปนฐานนกทองเทยวทมก าลงซอสง สงผลใหมรายไดผลตภณฑมวลรวมของจงหวดหรอ GPP จากอตสาหกรรมไมซเพมสงขน และการพฒนาโครงสรางพนฐานทดข น เปนตน

สวนดานลบไดแก คาครองชพในพนทอาจแพงขน ปญหาสงคม ปญหาระบบขนสงสาธารณะและจราจร, ปญหาสงแวดลอม, เกดการเปลยนแปลงทางวถชวต-วฒนธรรมในทองถน กลมทนตางชาต-ตางถนเขามาลงทนมากขน วถชวต วฒนธรรมทเปลยนแปลงไปปญหาแรงงานผดกฎหมายเพมมากขน และสรางปญหาสงคมและอาชญากรรม, การครอบง าของทนสวนกลาง เสนหของเชยงใหมเลอนหายไป วฒนธรรมทเคยแขงแกรงกถกละลายไป หรอเกด Culture Shock และชองวางระหวางคนรวยกบคนจนมมากขน

ดงนน การเปนเมองศนยกลางดานไมซของเชยงใหมไมควรเนนปรมาณ แตตองมงไปสไมซในเชงเศรษฐกจทพอดพองาม ดวยการด ารงวถวฒนธรรมลานนาใหคงอย เปนเมองเศรษฐกจพอเพยงทมความสงางามแบบลานนา อยาใหไมซกลายเปนเศรษฐกจทมงทนนยมแบบสดโตง เพราะอาจกลายเปนไมซทท าลายวฒนธรรมเชยงใหม และสดทายเชยงใหมกจะเตบโตแบบไรทศทาง ดงนน การเปนเมองไมซของจงหวดเชยงใหมควรเปนไมซแบบพอเพยง ซงสามารถน ามาเปนกรอบแนวคดทจะท าใหเศรษฐกจมความยงยน

73

ผเขยนกมความเชอวาสวนใหญมองทศทางของเศรษฐกจสงคมของเชยงใหมในอนาคตทตองเนนดานการทองเทยวทอยบนพนฐานของการรกษาเอกลกษณวฒนธรรม, การเกษตรปลอดภย มสงแวดลอมทด และใหสงคมนาอยมความสมดลและยงยน

ปญหา อปสรรค แนวคด และขอเสนอแนะในการพฒนาเศรษฐกจจงหวดเชยงใหมผานนโยบายและโครงการส าคญขนาดใหญ โดยเฉพาะโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต อนจะท าใหเกดองคความรในการพฒนาจงหวดอยางยงยนในอนาคต

พบวาปญหาอปสรรคส าคญทสงผลตอนโยบายการสงเสรมใหจงหวดเชยงใหมเปนศนยกลางดานไมซคอ ปญหาขาดการบรหารจดการทเปนระบบและความเปนมออาชพ การไมบรณาการระหวางหนวยงานตางๆทเกยวของในทองถนและสวนกลาง แมวามหนวยงานทขบเคลอนเรองไมซของจงหวดแลว แตกยงไมสามารถขบเคลอนไดอยางเตมระบบ รวมถงปญหาระบบขนสงสาธารณะและขนสงมวลชนในตวเมอง หรอปญหาระบบโลจสตกสทงในตวเมองและระหวางเมองทยงไมมประสทธภาพ ขณะทอกปญหาหนงกคอ นโยบายทางการเมองทจะสงผลถงงบประมาณของรฐทจะจดสรรลงมาเพอสนบสนนนโยบายนในพนท ยงไมไดรบการสนบสนนจรงจง ตลอดจนปญหาดานตนทนการบรการทเพมขน ผลกระทบตอภาคแรงงาน การเคลอนยายของแรงงานตางชาตจะสงผลกระทบตอแรงงานไทย

เมอประมวลประเดนทผเขยนไดสมภาษณบคคลทเกยวของพบวา

ประการแรก ความคดเหนเกยวกบศกยภาพและขดความสามารถการแขงขนในการเปนศนยกลางดานการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) ของจงหวดเชยงใหม โดยเฉพาะประเดนความพรอมของจงหวดเชยงใหมทงหนวยงานภาครฐ องคกรปกครองสวนทองถน นกวชาการ องคกรภาคเอกชน ภาคธรกจเอกชน ตางมความคดเหนตรงกนวาเชยงใหมมความพรอมทจะเปนศนยกลางดานไมซใน 2 อนภมภาคนได เนองจากมจดแขงหลายดานคอ การเปนเมองทองเทยวทมชอเสยง มประเพณวฒนธรรมแบบลานนาทแตกตาง มความเปนมตรไมตรของผคน และมโรงแรมทพกและสถานทจดประชมมากเพยงพอ เปนตน

74

ขณะทภาคประชาสงคมกลบมความคดเหนแตกตางออกไป เนองจากยงไมแนใจวาเชยงใหมจะมความพรอม โดยเหนวาจ าเปนจะตองมการระดมความคดเหนจากหลายภาคสวน แมวาในเชงโครงสรางจะมความพรอมดานโรงแรม และทพก แตประเดนปญหาทเกดขนกยงมไดแก ระบบขนสงโดยเฉพาะระบบการจราจรทจะเขาสโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตทยงไมไดมการวางแผน เชนเดยวกบสอมวลชน ทเหนวาความพรอมของจงหวดเชยงใหมมระดบปานกลาง ดวยเพราะยงมปญหาเรองบบขนสงมวลชน และระบบจราจรภายในตวเมองยงมปญหามาก ทส าคญคอ หนวยงานภาครฐในพนทยงขบเคลอนชา

สอดคลองกบผลการศกษาของ พรทพย เธยรธรวทย (2542) ทศกษาศกยภาพของจงหวดเชยงใหมในการเปนศนยกลางการทองเทยวในอนภมภาคลมน าโขง ทผลการศกษาพบวาในประเดนของความดงดดของแหลงทองเทยวนน นกทองเทยวใหคะแนนสงสดกบอธยาศยของคนเชยงใหมในเรองความเปนมตร รองลงมาเปนเรองของความสวยงามของแหลงทองเทยวธรรมชาต และแหลงทองเทยวประวตศาสตร ความหลากหลายและความมชอเสยงของแหลงทองเทยว

เชนเดยวกบปทมนนท นทศนสนตคณ (2550) ทไดศกษาเรอง ความตองการใชบรการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหมของผจดงานแสดง สรปไดวาผจดงานแสดงสนคาสวนใหญมความตองการทจะน างานแสดงสนคามาจดทศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม โดยจะจดงานครงละ 3-5 วน จะน างานมาจดรวมกนประมาณ 6 - 8 งานตอป

อยางไรกตาม เชยงใหมยงมความทาทายทจะบรรลสเปาหมายทส าคญหลายประการ เนองจากประเทศคแขงในอนภมภาคลมแมน าโขงและเอเชยใต กไดเรงพฒนาศกยภาพในอตสาหกรรมการทองเทยวไมซเชนกน ซงจากการศกษาพบวาประเทศทเปนคแขงส าคญใน GMS ทส าคญคอ ประเทศจน และเวยดนาม โดยเฉพาะอยางยงมณฑลยนนาน และกวางซ ของจน เนองจากนโยบายของรฐบาลและทองถนมความชดเจนและมงบประมาณสนบสนน มการบรหารจดการทมประสทธภาพ สวนกลม BIMSTEC หรอกลมเอเชยใตสวนใหญมองวาประเทศอนเดยเปนคแขงของเชยงใหมเพราะเปนตลาดทก าลงเตบโต

ดงนน การวางใหจงหวดเชยงใหมเปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคาในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) ซงถอวาเปนนโยบายเศรษฐกจภายในประเทศ ทจะตองสมพนธกบปจจยภายนอกหรอ (External Factor) เชนกน

75

สอดคลองกบแนวคดทฤษฎเกยวพน (Linkage Theory) ของเจมส เอน โรส เนา (James N. Rosenau) ทอธบายวา ปจจยภายในประเทศ ( Internal Factors) หรอสภาพแวดลอมภายในประเทศ (Internal environment) ไดแก บทบาทของผน า (ผมอ านาจหนาทในการตดสนใจวางแผนนโยบาย) สภาวะการเมองภายในประเทศ เชน การอยรวมกนของคนในสงคม อดมการณ ปญหาทางเศรษฐกจ บทบาทของสอมวลชนภายในประเทศเปนตน ซงปจจยเหลานมอทธพลหรอผลกดนตอการก าหนดนโยบาย และการด าเนนนโยบาย

ทงน ในระบบเศรษฐกจทผกพวงกบนโยบายการเมองระหวางประเทศในการก าหนดใหการเปนศนยกลางทางเศรษฐกจหรอการเปนศนยกลางการจดประชมและแสดงสนคานานาชาตนน จะประกอบไปดวยสวนหลกๆ 2 สวนคอ 1. Input หรอสวนทใสเขาไป 2. สวนทเปนผลออกมา (Output) ซงทงสองสวนนนมความส าคญและสมพนธตอสภาพแวดลอมระหวางประเทศ อกทงยงเปนการชวยเชอมความสมพนธระหวางประเทศกบระบบเศรษฐกจของประเทศ

ดงนน นโยบายทางเศรษฐกจของไทยทไดก าหนดใหจงหวดเชยงใหมเปนศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลม GMS และ BIMSTEC ยอมเปนสงทสรางผลกระทบและเกยวโยงกบระบบเศรษฐกจระหวางประเทศในกลมประเทศอนภมภาคแหงน ซงจ าเปนทจะตองใชทฤษฎนในการอธบาย

ทงน ในการบรหารจดการใหจงหวดเชยงใหมเปนศนยกลางการจดประชมและแสดงสนคานานาชาตในเชงเปรยบเทยบกบอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และกลมประเทศเอเชยใต (BIMSTEC) สอดคลองกบแนวคดสวนประสมทางการตลาด (Marketing Mix)

ดงนน การสงเสรมใหเชยงใหมเปนนครแหงการประชมและแสดงสนคานานาชาตในอนภมภาคลมแมน าโขง และ BIMSTEC จ าเปนอยางยงทจะตองน าหลกสวนผสมทางการตลาดดานการทองเทยว (Integrated Tourism Marketing) มาใช มสวนประกอบทส าคญ 4 ประการตามแนวคด 4Ps ไดแก ผลตภณฑ ราคา การจดจ าหนาย และการสงเสรมการตลาด เนองจากตลาดไมซของจงหวดเชยงใหมจะตองน ากลยทธ การก าหนดจดขาย ตลอดจนการก าหนดทศทางการสงเสรมการตลาดมาเปนแนวทางในการแขงขนในเวทตลาดโลก เพอดงดดลกคา (Customers) ในกลมประเทศเปาหมายเขามายงพนทจ งหวดเชยงใหมและภาคเหนอตามยทธศาสตรทวางไวใหเปนศนยกลาง ซงในวธการด าเนนการจะตองใชกระบวนการทางการตลาดเปนหลกในการก าหนดเปาหมายและต าแหนงของสนคา

76

สอดคลองกบ มาโนช พรหมปญโญ (2553) ทไดศกษาเร อง บทวเคราะหกลมเปาหมายของการทองเทยวรปแบบไมซในจงหวดเชยงใหม พรอมทงท าการวเคราะหถงศกยภาพการรองรบกลมเปาหมายผานกจกรรมการทองเทยวเพอการพฒนาตลาดการทองเทยวรปแบบไมซของจงหวดเชยงใหม จ าเปนอยางยงทจะตองเจาะกลมตลาดใหมความหลากหลายเพอปอนตลาดไมซเพมขน แบงเปน

ตลาดเปาหมายทางภมศาสตร (Geographic Segmentation) เชน กลมทมเงนเกบ สวสดการ บ าเหนจบ านาญและมอ านาจในการจบจายสง ทงน ยงแหลงทองเทยวอยหางไกล ใหมและไมเปนทรจกมากนกกยงมความนาดงดดใจ เปนตน

ตลาดเปาหมายทางหลกประชากรศาสตร (Demographic Segmentation) ไดแก กลม Social Self Indulgence หรอกลมรางวลชวต มความตองการทจะพกผอนระหวางและหลงการท างานประจ าเพอตองการสงทมาชบคนชวตใหม กลมครอบครวหรอหญงโสดทอาศยอยกบครอบครว เปนตน

ตลาดเ ปาหมายทางจตวทยา (Psychographic Segmentation) ไดแก ก ลมนกทองเทยวทเนนความพงพอใจตอสนคาและบรการในลกษณะ Online และOffline ใหความส าคญกบความสะดวกสบายเปนหลก โดยเฉพาะกลมเปาหมายทเปนนกทองเทยวในกลมไมซ หรอ กลม Eco Luxury ทใหความส าคญกจกรรมและลกษณะของการทองเทยวทประกอบดวยปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเพมขน รวมถงกลม Bleisure หรอนกทองเทยวทตองการผสมผสานระหวางธรกจกบการพกผอน Bleisure Trips กลายเปนเทรนดใหมของการทองเทยว เปนตน

ประการทสอง ความคดเหนตอนโยบายของภาครฐสวนกลางและทองถนกบการก าหนดยทธศาสตรและกลยทธสงเสรมใหเชยงใหมเปนนครแหงศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) และจะมการเชอมโยงความรวมมอกบสองกลมอนภมภาคอยางไร โดยพบวาประชากรทกกลมทใหสมภาษณมความคดเหนตรงกนวา นโยบายของรฐในการใหความส าคญกบการสนบสนนใหเชยงใหมเปนศนยกลางไมซใน 2 อนภมภาคนอยระดบปานกลางคอนขางนอย เนองจากความถในกจกรรมไมซในพนทยงมนอยมาก ไมไดมการผลกดนใหมการจดประชมระดบนานาชาต ขาดการบรณาการระหวางหนวยงานตางๆในพนท

77

ขณะทนโยบายของรฐสวนใหญยงเนนทตวโครงการ โดยไมไดขบเคลอนเชงกลยทธ และยงขาดการบรณาการโครงการโดยสนเชง ขาดการวางแผนในระยะยาว เชนการเชอมโยงระบบขนสงมวลชน การพฒนาดานบคลากรทจะเตรยมรองรบกยงไมเปนรปธรรม ขณะทการขบเคลอนในเชงนโยบายยงเปนหนวยงานสวนกลางเปนตวขบเคลอนไมไดใชหนวยงานในทองถน ทส าคญคอ ยงไมมการวางแผนการบรหารจดการศนยประชมและแสดงสนคานาชาตจงหวดเชยงใหม ดานองคกรภาคประชาสงคมไมแสดงความคดเหน เนองจากไมมขอมลและไมทราบถงนโยบายในเรองนของภาครฐ

ส าหรบประเดนแนวทางความรวมมอดานไมซกบกลมประเทศ GMS และ BIMSTEC ทกภาคสวนเหนตรงกนวา การเปนศนยกลางดานไมซของเชยงใหมควรสรางความรวมมอกบกลมประเทศลมแมน าโขง (GMS) และ BIMSTEC ในอนาคต เนองจากตองมองถงการเออประโยชนเกอกลซงกนและกน เพราะอนาคตทกประเทศจะตองเปดประเทศ ไมมพรมแดนอกตอไป โดยอาศยกลไกความรวมมอระดบประเทศทมอยแลว เชน การประชมหรอแสดงสนคาในประเทศใดประเทศหนงอาจจดเปนเสนทาง (Route) การทองเทยวภายในกลม อาจเพมขอตกลงรวมกนในเรองไมซใหมการยกเวนกฎระเบยบบางอยางเพอเอออ านวยความสะดวก เปนผลประโยชนทสามารถสรางรวมกนได ไมใชเชยงใหมเดนอยเพยงฝายเดยว

สอดคลองกบผลการศกษาเรอง ผลกระทบของการท าใหเชยงใหมเปนศนยกลางภมภาคของอตสาหกรรมการทองเทยว ของจรรยา ตนจาตรนต (2549) ไดสรปประเดนส าคญไดวานโยบายทท าใหเชยงใหมเปนศนยกลางการทองเทยวของภมภาคตามนโยบายของรฐบาลพบวา หนวยงานราชการมสวนในการน านโยบายดงกลาวไปด าเนนการตามแผน แตยงขาดการประชาสมพนธ ท าใหกลมผประกอบการธรกจตางๆทราบจากสอมากกวา เจาหนาทจะมสวนรวมในการจดกจกรรมเพอกระตนและสงเสรมโดยประสานกบภาครฐ เอกชน และทองถน โดยทกลมผประกอบการธรกจตางๆสวนใหญจะใหความรวมมอ

โดยเฉพาะอยางยงบทบาทขององคกรทดแลรบผดชอบดานนโดยตรงคอ ส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) หรอ สสปน. ซงเปนหนวยงานภาครฐ กยงสนบสนนใหเชยงใหมเปนศนยกลางดานไมซในภมภาคนอยมาก เนองจากเกยวของกบนโยบายทางการเมอง การท าตลาดยงมนอยมากเมอเทยบกบเมองศนยกลางการประชมอนๆในระดบสากล ขาดการสรางกระบวนการมสวนรวมกบทองถนอยางเปนรปธรรม

78

อยางไรกตาม จากผลการศกษาพบวาในทกภาคสวนมความมงมนและตองการเหนภาพทจะสรางความรวมมอกบกลมประเทศลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) ในอนาคต โดยอาจรวมมอกนจดกจกรรมและขอตกลงรวมกนจากกรอบความรวมมอทท ากนอยเชน การประชมหรอแสดงสนคาในประเทศใดประเทศหนงอาจจดเปนเสนทาง (Route) การทองเทยวภายในกลม เปนผลประโยชนทสามารถสรางรวมกนได รวมถงเพมขอตกลงรวมกนในเรองไมซใหมการยกเวนกฎระเบยบบางอยางเพอเอออ านวยความสะดวก โดยใชกรอบความรวมมอทมอยแลวใน 2 อนภมภาคน

ประการทสาม บรบททางเศรษฐศาสตรการเมอง และสงคม-สงแวดลอมในทองถนทงผลกระทบดานบวกและดานลบทมตอประเดนการสงเสรมใหเชยงใหมเปนนครแหงศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) โดยกลมประชากรสวนใหญสะทอนทงผลดานบวกและลบจากนโยบายน กลาวคอ ดานบวกจะสงเสรมภาคเศรษฐกจและการทองเทยวของจงหวดเชยงใหมไดมาก เนองจากนกทองเทยวกลมไมซเปนกลมคณภาพ ก าลงซอสง ขณะทดานลบสวนใหญมความเหนวา อาจสงผลกระทบตอสภาพสงคมของเชยงใหมจากการเปนเมองศนยกลางทจะมการหลงไหลของผคนจากตางถนเขามา ซงอาจสงผลตอทงปญหาสงแวดลอม ปรมาณขยะเพมขน ปญหาจราจร การเปลยนแปลงทางวฒนธรรมของทองถน เปนตน

ดานองคกรภาคประชาสงคมของจงหวดเชยงใหมมองถงผลกระทบทส าคญวา หากคนเดนทางเขามามากเชยงใหมกจะเกดความแออด การเปนศนยกลางดานไมซจะหนไมพนทตองพงทรพยากรบคคลจากสวนกลางเขามาบรหารจดการและเขาครอบง า ดงนน นโยบายนจะเขามาซ าเตมปญหาทเชยงใหมมอยเชน ระบบขนสงมวลชน ระบบก าจดขยะ การแยงทรพยากรจากระบบชลประทาน เปนตน

นอกจากน กลมประชากรสวนใหญยงเหนตรงกนวาการเปนเมองศนยกลางดานไมซของเชยงใหมควรมงเนนตลาดนกทองเทยวเชงคณภาพไมควรเนนปรมาณ และมงไปสไมซในเชงเศรษฐกจทพอดพองาม หรอการเปนไมซแบบพอเพยง ผกพวงกบการค านงถงสงแวดลอม เนนความเปน Green MICE หรอ Green Meeting ทจะสงผลถงความยงยนในเชงเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมของจงหวดเชยงใหมในอนาคต ดงนน การเปนเมองไมซของจงหวดเชยงใหมควรเปน ไมซแบบพอเพยง ซงสามารถน ามาเปนกรอบแนวคดทจะท าใหเศรษฐกจมความยงยน

79

อยางไรกตาม ไดมประเดนขอเสนอแนะทส าคญจากภาคประชาสงคมทตองการใหจงหวดเชยงใหมมการพฒนาอยางยงยน ซงตรงกบทฤษฎปรชญาเศรษฐกจพอเพยงทไดระบ ถงแนวการด ารงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบตงแตระดบครอบครว ระดบชมชนจนถงระดบรฐ การพฒนาและบรหารประเทศใหด าเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจเพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน ด าเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสต ปญญา และความรอบคอบ เพอใหสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวางทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด (จราย อศรางกร ณ อยธยา, 2548)

ทงยงสอดคลองกบนโยบายและการปรบตวทางการตลาดของ สสปน.ในปจจบนทไดรเรมผลกดนมาตรฐานกรนมทตงส อรรคพล สรสชาต (2554) กลาววา 3 ปทผานมาท สสปน. รเรมด าเนนการสงเสรมและผลกดนมาตรฐานกรนมทตงสใหกบผประกอบการ และผใชบรการไมซในประเทศไทยนน สงผลใหนานาชาตมการรบร และยอมรบศกยภาพของประเทศไทยในฐานะจดหมายปลายทางการจดงานทเปนมตรตอสงแวดลอม วนนถอเปนการพฒนาความพรอมของอตสาหกรรมไมซ และการท างานเรองกรนมทตงสไปอกขน ดวยการสงเสรมการเขาสกระบวนการรบรองตามมาตรฐาน ISO 50001 ทจะท าใหผประกอบการไมซไทยมศกยภาพในดานการอนรกษพลงงานและสงแวดลอมทแขงแกรง และเดนชดยงขน ซงจะสงผลในระยะยาวตอทงภาพลกษณ การแขงขน และรายไดของประเทศจากอตสาหกรรมไมซอยางเปนรปธรรมและยงยน

ประการทส ปญหา อปสรรค แนวคด และขอเสนอแนะในการพฒนาเศรษฐกจจงหวดเชยงใหมผานนโยบายและโครงการส าคญขนาดใหญ โดยเฉพาะโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต อนจะท าใหเกดองคความรในการพฒนาจงหวดอยางยงยนในอนาคต ซงประเดนนกลมประชากรทใหสมภาษณสวนใหญ มความคดเหนวาปญหาอปสรรคส าคญทจะมตอนโยบายน อาท ระบบขนสงสาธารณะ และขนสงมวลชนในตวเมองเชยงใหมทยงไมมประสทธภาพและมาตรฐาน นโยบายการเมองโดยเฉพาะการเปลยนรฐบาลบอย ความไมมเสถยรภาพทางการเมองท าใหการสนบสนนนโยบายดานไมซของจงหวดเชยงใหมขาดความตอเนอง อนจะสงผลถงงบประมาณของรฐทจะจดสรรลงมาเพอสนบสนนนโยบายนในพนท นอกจากน ยงขาดการบรณาการรวมกนระหวางภาคสวนตางๆทงรฐบาลกลางและหนวยงานในทองถน

80

สวนภาคประชาสงคมมองปญหาอปสรรควา จะมแรงเสยดทานจากคนเชยงใหมเพราะไมมสวนรวมดวย ทงอาจเกดผลกระทบจากการใชทรพยากรน า ไฟฟาทจะเพมมากขนในอนาคต

ขณะทประเดนโครงการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม กลมประชากรทใหสมภาษณสวนใหญเหนไปในแนวทางเดยวกนวา โครงการนจะชวยสงเสรมและสนบสนนเชยงใหมเปนศนยกลางดานไมซในอนภมภาคน แตมความกงวลใน 2 ประเดนส าคญคอ ระบบขนสงมวลชน (Transportation) ทจะเขาถงตวศนยประชมฯ ยงไมไดมการวางแผนรองรบและอาจเกดปญหาการจราจรตดขดหากมกจกรรมการประชมขนาดใหญเกดขน สวนอกประเดนคอ การบรหารจดการศนยประชมฯ ทตองบรหารแบบมออาชพ

ดานองคกรภาคประชาสงคมกมองตางออกไปวา ศนยประชมฯสามารถรองรบไดระดบหนง แตอาจมปญหาเกดกคอ การใชพนทโดยรอบดอยสเทพจะมโครงการลงทนดานอสงหารมทรพยและธรกจอนๆเกดขนตามมาเพมขน ขณะทปญหาการจราจรการเขา-ออกศนยประชมจะหนาแนนมากขน นอกจากนอาจมผลประโยชนหรอการแยงชงจากสวนกลาง ขณะทคนเชยงใหมอาจไมไดรบประโยชนอะไรเลย

สอดคลองกบผลการศกษาของ ธเนศวร เจรญเมอง (2543) ไดน าเสนอประเดนการพฒนาของเชยงใหมกบการเปนเมองศนยกลางเศรษฐกจไววาเชยงใหมไดพฒนาเปนเมองศนยกลางของความเจรญทกดานในภาคเหนอ ทงหางจากจงหวดอนๆรอบๆใหไมไดรบการพฒนาเทาทควร เกดการกระจกตวของความเจรญและการพฒนาทไมเทาเทยมกน ท าใหประชาชนในจงหวดเหลานนตองพงพาเมองเชยงใหมมากขน และท าใหคนทอยากขยายกจการธรกจของตนเอง หรอคนทแสวงหาโอกาสใหมๆ เดนทางเขามาพกในเมองเชยงใหมมากขน

สภาวการณทตามมาท าใหเมองเชยงใหมกลายเปนศนยรวมปญหาตางๆ เชน ปญหาการขายสนคาทขาดระเบยบ ปญหาจราจร ปญหาขยะ ปญหามลพษ ปญหาผงเมอง ปญหาอทธพลเถอน ปญหาเศรษฐกจนอกระบบ ปญหาเอกลกษณของทองถนถกท าลายฯลฯ

การแกไขปญหาไมสามารถท าไดอนเกดจากโครงสรางการบรหาร ระบบราชการ และการตอสเพอชวงชงอ านาจและงบประมาณระหวางหนวยราชการและองคกรปกครองสวนทองถน ท าใหปญหาตางๆ ยงด ารงอยและทวความรนแรงมากขน แทนทปญหาจะลดนอยลงและไดรบการแกไขทละขน

81

ทงน จากการประมวลและสรปผล ผเขยนมความเหนวาประเดนหลกของความทาทายของจงหวดเชยงใหมตอการเปนนครศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) เปนเรองทมความเกยวพนระหวางองคกรภาครฐ เอกชน และภาคประชาชนในหลายมตทในแตละภาคสวนมการรบร (Perception) เกยวกบนโยบายนไมเทาเทยมกน ท าใหการขบเคลอนนโยบายดานนไมเปนเอกภาพและขาดการประสานงานอยางบรณาการ นบเปนความทาทายหลกทส าคญทจะตองเรงสรางกลไกการขบเคลอนทงจากสวนกลางและทองถนขนในรปแบบทสรางการมสวนรวมภายใตระดบความเขาใจในสถานการณการแขงขนดานการทองเทยวดานไมซอยางเทาเทยมกนเปนเบองตนกอน

เนองจากสงทไดจากการศกษาพบวา ประเดนดานการบรหารจดการเปนเรองหลกทจะเปนหวใจในการขบเคลอนนโยบายน โดยมปจจยในเรองความไมแนนอนทางการเมองในระดบประเทศทอาจจะสงผลตอนโยบายนโดยตรง หากการสนบสนนทจรงจงจากรฐบาลไมตอเนอง ซงตองยอมรบวาการผลกดนใหเชยงใหมเปนนครแหงไมซเปนสวนหนงของนโบบายทางการเมองทก าหนดขนจากสวนกลาง ทไมไดสรางกลไกการมสวนรวมหรอหนวยงานบรหารในพนททงในระดบองคกรปกครองสวนทองถนและภมภาคอยางเปนทางการ ซงจ าเปนอยางยงทจะตองเรงสรางกระบวนการดานการบรหารจดการเปนอนดบแรกในสวนของคณะกรรมการบรหารในระดบจงหวดทมอ านาจการตดสนใจและมงบประมาณด าเนนการ ซงจะเกยวพนกบการจดท าแผนแมบทการเปนนครแหงไมซทเปนการเฉพาะ มแผนงานการท าตลาดทชดเจนในระยะสน ปานกลาง และระยะยาว รวมถงการบรณาการแผนงานรวมกบทองถนขนได

ประเดนรองลงมาในเรองความทาทายคอ การพฒนาธรกจดานไมซอยางยงยนทไมกระทบตอวถชวตวฒนธรรมในพนท ซงจะตองมการสรางการมสวนรวม ความเขาใจของคนในพนท นอกจากนนจะรวมถงการอยรอดของภาคธรกจเอกชนในพนท เนองจากหากธรกจดานไมซของจงหวดเชยงใหมมการขยายตวมากขน กจะสงเสรมการสรางรายไดและเกดธรกจใหมเกยวเนองตามมา ซงจะเปนสวนทพฒนาเศรษฐกจชวตความเปนอยในพนทไดมากขน อยางไรกตาม หากไมไดมการควบคมหรอจดการก าหนดรปแบบและทศทางธรกจไมซของเชยงใหมในเบองตนแลว กอาจจะสงผลใหเกดการครอบง าของทนสวนกลาง หรอทนขามชาตทจะมากอบโกยรายไดแทนคนในพนท ซงจะสงผลใหเกดแรงตานในระยะยาวได

82

ผเขยนมองวากระบวนการส าคญอยางยงยวดทจะขบเคลอนและลดปญหาอปสรรคทเกดขนตอนโยบายนไดคอ ในเรองการสรางระบบการสอสารประชาสมพนธทมประสทธภาพในการสรางความเขาใจ โดยเฉพาะทผานมาขาดการบรณาการระหวางหนวยงานในทองถนและสวนกลางในการประสานของขอมล (Information) ระหวางหนวยงานอยางเปนระบบ เพอใหเกดมตของการมสวนรวมเชงสรางสรรค ทจะท าใหทกฝายมองเปาหมายเดยวกน และจะสามารถแขงขนไดในเวทตลาดดานไมซระดบนานาชาต ซงในปจจบนและอนาคตในหลายเมองกไดวางเปาหมายดานการทองเทยวใหเปนเมองดานการประชมและแสดงสนคานานาชาตเชนกน หากทกฝายยงไมด าเนนการตามศกยภาพและแผนงานแลว กจะท าใหเรองนเปนความทาทายส าคญทท าใหเชยงใหมไมสามารถเปนศนยกลางดานไมซในภมภาคนไดแนนอน

ประการสดทาย คอ ในการพฒนาอตสาหกรรมไมซของจงหวดเชยงใหมจ าเปนอยางยงทจะไมหวงพงองคกรใดองคกรหนง หากแตตองลงทนดานการบรหารจดการแบบมออาชพจากองคกรภาคเอกชน หรอการวาจางบรหาร เพอใหไดผลสมฤทธในเชงการท าตลาดในตางประเทศและภายในประเทศทจะดงกลมลกคามาใชบรการในพนทเชยงใหมใหมากขน จงเปนความทาทายอกประการหนงทตองเรงจดตงหรอสงเสรมสวนบรหารจดการดานไมซของจงหวดเชยงใหมอยางจรงจงและเปนรปธรรม อนรวมถงการประสานงานใหแกไขปญหาอปสรรคทส าคญในพนทไดดวยทงในเรองระบบขนสงมวลชน การบรณาการหนวยงานทกภาคสวนในพนทและสวนกลาง การสนบสนนทจรงจงจากรฐบาลกลางและสงทเปนปจจยส าคญตอการเตบโตของธรกจไมซดานอนๆ โดยเฉพาะอยางยงการวางแนวทางการบรหารจดการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหมอยางมออาชพ เพอกอใหเกดผลคมคาในเชงเศรษฐกจตอโครงการมลคาหลายพนลานบาททรฐบาลสนบสนนใหเปนกลไกในการขบเคลอนจงหวดเชยงใหมใหกาวไปสศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในภมภาคนไดอยางแทจรง

83

ขอเสนอแนะสงทาย

ผเขยนมความสนใจแนวโนมธรกจไมซของเชยงใหมในอนาคต ซงยงมอกหลายประเดนทจ าเปนตองมการศกษาวจยเพมเตมตอเนอง เชน แนวทางการวางแผนการตลาดรวมกนในอนาคตภายใตกรอบ GMS และ BIMSTEC ไดแก เวยดนาม จนตอนใต ไดแก นครคนหมง มณฑลยนนาน และนครหนานหนง มณฑลกวางซและนครกวางโจว สป.จน สหภาพพมา กมพชา และสปป.ลาว รวมถงประเทศอนเดย เปนตน

การเจาะประเดนเรองความตองการในเชงการตลาด เชน ใชบรการดานไมซและศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม เพอจดประชมหรอแสดงสนคาของหนวยงานหรอองคกรระหวางประเทศ และของรฐบาล วธการจดโปรโมชนเพอใหเกดการใชศนยประชมใหคมคากบการลงทน รวมถงแผนงานและแนวทางการบรหารจดการธรกจดานไมซของจงหวดเชยงใหมในลกษณะของแผนเชงปฏบตการทจะพฒนาจงหวดเชยงใหมสนครศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาตในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) ในอนาคต

ประการส าคญอยางยงคอการมแผนการพฒนารปแบบขนสงมวลชนในอนาคตเพอรองรบอตสาหกรรมไมซทจะเกดขนในอนาคต ตลอดจนการวางแผนระบบการจราจรในเมองไมใหเกดการตดขดในชวโมงเรงดวน โดยอาจมระบบขนสงมวลชนทมประสทธภาพและหลากหลายใหสามารถรองรบทงประชากรในเชยงใหม และสามารถรองรบนกทองเทยว และผมารวมงานสมมนาและแสดงสนคาจ านวนมากไดอกดวย ไดแก การวางแผนการจราจรทงไปยงศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม และภายในศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหมเอง หรอการจดใหมรถสายพเศษเพอลดการตดขดและอ านวยความสะดวกในการเดนทาง

รองลงมาคอความตองการของบคลากรรองรบในสาขาทขาดแคลน ตลอดจนการเตรยมความพรอมของสถาบนการศกษาและองคกรภาคเอกชนทจ ดเตรยมหลกสตรพฒนาบคลากรทเกยวของทงภาคเอกชนและราชการ

ประเดนการพฒนาศกยภาพของทองถนใหสามารถรองรบนานาชาตได โดยปรบปรงการบรหารจดการดวยการบรณาการหนวยงานภาครฐ องคกรปกครองสวนทองถนและภาคเอกชนในพนท และเสนอใหมการบรหารงานแบบองคการมหาชน

84

ทงนหนวยงานทจะบรหารงานเกยวกบดานอตสาหกรรมไมซของจงหวดเชยงใหมในอนาคตจะตองเนนการท างานเชงรก พรอมกบจะตองเรงสรางบคลากรขนมารองรบเปนการเฉพาะ และจะตองใหความส าคญเรองการประชาสมพนธในเชงนโยบายรวมทงในสวนของศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตจงหวดเชยงใหม มงเนนการพฒนาทองเทยวตามกรอบเศรษฐกจเชงสรางสรรค การทองเทยวเชงศลปวฒนธรรม โดยรกษาขนบธรรมเนยมประเพณใหคงอย รกษาเสนหทเชยงใหมม และรกษาวฒนธรรมใหเหนยวแนน

การสรางจดแขงของเมองในการเปนเมองการเกษตร ศนยกลางเมองอาหารปลอดภย มสงแวดลอมทดหรออยบนฐานของ Green Economy ทตองค านงเรองสงแวดลอมเปนส าคญ

การพฒนาเมองและจดระเบยบเมองใหมความปลอดภย มงเนนใหเปนเมองแหงการดแลรกษาสขภาพ การพฒนาสเมองศกษานานาชาต ควรมการแบงโซนใหชดเจนเชนพนทเกษตรกรรม พนทอตสาหกรรม พนทพาณชยกรรม

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

บรรณำนกรม

กรวรรณ สงขกร และ จกร เตจะวาร.การทองเทยวจนนยตอไทย. สถาบนวจยสงคม

มหาวทยาลยเชยงใหม, 2553.

กรมเจรจาการคา กระทรวงพาณชย. รายงานผลการวจยโครงการวเคราะหโอกาสการขยาย

การคาของไทย ภายใตเขตการคาเสร BIMSTEC, 2550.

กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. อตสาหกรรมทนาลงทนในกมพชา (ระบบออนไลน) แหลงทมา: http://www.depthai.go.th/DEP/DOC/52/52002049.doc

การสมมนานานาชาตเรอง “เครอขายความร และพฒนาดานการทองเทยวในกลมประเทศ

อนภมภาคลมแมน าโขง” หรอ “Upper GMS Tourism Network Forum 2010”.โรงแรมรมกกรสอรท จงหวดเชยงราย, 2553 (26 - 27 สงหาคม).

การสมมนานานาชาตเรอง “Tourism Trade and Investment Promotion in GMS 2010:

Creative MICE Expanding Markets”.โรงแรมเลอ เมอรเดยน เชยงใหม, 2553

กลมประชาสมพนธ กระทรวงการทองเทยวและกฬา. ขาวประชาสมพนธทวไป, 2553

(10 พฤษภาคม).

­­­­­­­­­­­­­ ป.กก.มนใจศนยประชมชม. 3 พนลาน เปดบรการแน ตน ก.ค.55. ขาว

ประชาสมพนธทวไป, 2554 (21 มถนายน).

การทองเทยวแหงประเทศไทย. รายงานขนสดทายโครงการส ารวจสถตการจดประชมการ

ทองเทยวเพอเปนรางวล และการจดงานแสดงสนคานานาชาตในประเทศไทย ป

พ. ศ. 2542. กรงเทพฯ: บรษท ซ. เอส. เอน. แอนด แอสโซซเอท จ ากด, 2543.

_____ . ก. การมสวนรวมของประชาชนตอความเหมาะสมของพนทกอสราง

ศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต จงหวดเชยงใหม. กรงเทพฯ: การทองเทยว

แหงประเทศไทย, 2545.

96

_____________ . ข. การศกษาความเหมาะสมของพนทกอสรางศนยประชมและแสดง

สนคานานาชาตจงหวดเชยงใหมและจงหวดภเกต. กรงเทพฯ: บรษท สนธพน

ศรวงศ คอนซลแตนท จ ากด, 2545.

การทองเทยวแหงประเทศไทย . คมอนกการตลาดทองเทยวส าหรบผบรหารระดบสง:

สถาบนบณฑตบรหารธรกจ ศศนทร แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2549.

เกรยงศกด เจรญทรพย. การประชมระดมความคดเหนเพอยกรางขอเสนอแนวทางการ

ขบเคลอนการพฒนาเมองเชยงใหม – ล าพน – เชยงราย ในชวงแผนพฒนาฯ

ฉบบท 10 ในเวทของจงหวดเชยงใหม, โรงแรมดเอมเพรส จงหวดเชยงใหม, 2551

(28 กรกฎาคม).

จรรยา ตนจาตรนต. “ผลกระทบของการท าใหเชยงใหมเปนศนยกลางภมภาคของ

อตสาหกรรมการทองเทยว”. การคนควาแบบอสระศลปศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาเศรษฐศาสตรการเมอง บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม, 2549.

จราวรรณ ฉายสวรรณ. ปจจยแหงความส าเรจในการสรางตราสนคาไทยทเขมแขง.

รายงานวจย. ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2542.

จราย อศรางกร ณ อยธยา. การขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยง. วารสารเศรษฐกจและสงคม

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ปท 42 ฉบบท 6,

2548 (พฤศจกายน – ธนวาคม).

ช านาญ จนทรเรอง. ทฤษฎเกมแหงอ านาจ (Game of Power Theory). (ระบบออนไลน)

แหลงทมา:http://www.pub-law.net/publaw (6 สงหาคม 2549).

เชยงใหมนวส. เชยงใหมเตรยมขนแทนนครแหงไมซภาคเหนอ. (ระบบออนไลน)

แหลงทมา:http://www.chiangmainews.co.th (19 สงหาคม 2553).

ไชยรตน เจรญสนโอฬาร. วาทกรรมการพฒนา อ านาจ ความร ความจรงและ ความเปนอน. กรงเทพฯ : ส านกพมพวภาษา, 2549.

97

ฐานเศรษฐกจ. คกออฟ 'เชยงใหม'สฝนทเปนจรงมหานครแหงไมซ. (ระบบออนไลน)

แหลงทมา:http://www.thannews.th.com (13 – 16 กนยายน 2552).

ดวงจนทร อาภาวชรตม เจรญเมอง. เชยงใหมกาวสศตวรรษท 21. เชยงใหม:

ศนยศกษาปญหาเมองเชยงใหม, 2543.

_____________. เมองยงยน แนวคดและประสบการณ ตะวนตก. เชยงใหม :

โรงพมพแสงศลป, 2545.

_____________. ผงเมองเชยงใหม ซ าเตมวกฤตเมองแองกระทะ. หนงสอพมพไทยโพสต

หนา 4, 2551 (8 ธนวาคม).

ดวงจนทร อาภาวชรตม เจรญเมอง. การประชมระดมความคดเหนเพอยกรางขอเสนอแนว

ทางการขบเคลอนการพฒนาเมองเชยงใหม – ล าพน – เชยงราย ในชวง

แผนพฒนาฯฉบบท 10 ในเวทของจงหวดเชยงใหม.

โรงแรมดเอมเพรส จงหวดเชยงใหม, 2551 (28 กรกฎาคม).

ไทยรฐ. สสปน.เผยป55 อตฯไมซโต5.8หมนลาน ชโซเชยลมเดยดนตลาด.

(ระบบออนไลน) แหลงทมา: http://www.thairath.co.th (19 กรกฎาคม 2554).

ธนภค อมตอาชาชย. “อทธพลของปจจยทางเศรษฐกจและสงคมของนกทองเทยวจาก

จงหวดเชยงใหมทมตอการทองเทยวในประเทศ”. การคนควาแบบอสระศลปศาสตร-

มหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการเมอง บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยเชยงใหม, 2550.

ธเนศวร เจรญเมอง. เชยงใหมกาวสสหสวรรษใหม. ในเชยงใหมกาวสศตวรรษท 21.

เชยงใหม: ศนยศกษาปญหาเมองเชยงใหม, 2543.

ธรภท ชยพพฒน. การจดการระหวางประเทศ. เอกสารค าสอนรายวชา, ล าปาง:

98

วทยาลยสหวทยาการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2552.

ธรพงษ ลพธวรรณและอภชาต ดวงด. การพฒนาทยงยน : ยาสารพดนก? กรณศกษา

ประเทศไทยจากแงมมทางวฒนธรรมตอการพฒนาทยงยนใน เอเชยตะวนออก

เฉยงใต. มลนธไฮรค เบลล ส านกงานประจ าประเทศไทยและภมภาคเอเชย

ตะวนออกเฉยงใต, 2548.

ธรกจบณฑตย. รายงานผลการศกษาจดออน จดแขง โอกาสและอปสรรคของอตสาหกรรม

MICE สถาบนวจยเศรษฐกจและสงคม, กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2546.

บทสรปการจดสมมนาวชาการ. “GMS Tourism Promotion: Six Countries :One Visa – One

Destination” โรงแรมดสตไอรแลนดรสอรท จงหวดเชยงราย, 2554 (15-16 มกราคม).

ปทมนนท นทศนสนตคณ. “ความตองการใชบรการศนยประชมและแสดงสนคานานาชาต

จงหวด เชยงใหมของผจดงานแสดงสนคา”. การคนควาแบบอสระบรหารธรกจ

มหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม, 2550.

ปรญญา ผาตากแดด. “พฤตกรรมการเปดรบสอของผบรโภคในอ าเภอเมองเชยงใหมทมผล

ตอการตดสนใจซอโปรแกรมการทองเทยวตางประเทศแบบส าเรจรป”. การคนควา

แบบอสระบรหารธรกจมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม, 2553.

ประสาน ภรช บร. การจดการธรกจการจดนทรรศการ หนวยท 5. นนทบร: มหาวทยาลย

สโขทยธรรมธราช, 2546.

ประสาน ภรช บร. การพฒนาประเทศไทยใหเปนศนยกลางการประชมนานาชาต. รายงาน

วจย.บณฑตวทยาลย วทยาลยปองกนราชอาณาจกร, 2544.

ประชาชาตธรกจ. ศนยประชมเชยงใหมเสรจปหนา เปดกวางรบเอกชนใน-นอกประเทศ

99

บรหาร. (ระบบออนไลน) แหลงทมา: http://www.prachachat.net (17 เมษายน 2549).

_____________. ไทยผนก GMS ชงอนบาวนด 52 ล.คน ลาวรกเรวผดโรดแมปรบเกตเวย

ทองเทยวอาเซยน. (ระบบออนไลน)

แหลงทมา: http://www.prachachat.net (26 กรกฎาคม 2553).

_____________. สสปน.ดนไทยทหนงอาเซยนเตรยมตวเจาภาพแขง"ฟอรมลาวน.

(ระบบออนไลน) แหลงทมา: http://www.prachachat.net (24 มกราคม 2554).

ผจดการรายวน. ครม.ไฟเขยวศนยประชมนานาชาตเชยงใหม. (ระบบออนไลน) แหลงทมา:

http://www.manager.co.th (31 ตลาคม 2548). ___________. CMO ลงขน 75% บรษทรวมทนในกมพชากรยทางสเอเชยใตขยายตลาด

ใหม. (ระบบออนไลน) แหลงทมา: http://www.manager.co.th (20 ตลาคม 2549).

พรทพย เธยรธรวทย. ศกยภาพของจงหวดเชยงใหมในการเปนศนยกลางทางการ

ทองเทยวในอนภมภาคลมแมน าโขง. เชยงใหม:

คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2542.

พจนา เอองไพบลย. ไดน าเสนอในการสมมนาเรอง “การก าหนดแผนปฏบตเพอการ

พฒนาดานการทองเทยวใน อนภมภาคลมน าโขงอยางยงยน”

จงหวดเชยงราย, 2553 (26 สงหาคม).

พนธสรย ลดาวลย. การก าหนดนโยบายตางประเทศของไทย. คณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม, 2540.

ภรวจน เดชอม. การพฒนากลยทธการเสนอขอเปนเจาภาพจดการประชมนานาชาตของ

ประ เทศไทย . ( ร ะบบออนไล น ) แห ล งท ม า : http://www.oknation.net/blog/miceinthailand (7 ตลาคม 2552).

มาโนช พรหมปญโญ. “บทวเคราะหกลมเปาหมายของการทองเทยวรปแบบ MICE ใน

100

จงหวดเชยงใหม”. ภาควชาการโรงแรมและการทองเทยว คณะศลปศาสตร

มหาวทยาลยสยาม, 2553.

มงสรรพ ขาวสะอาด และกรวรรณ สงขกร. โครงการพฒนาการอตสาหกรรมทองเทยวเชง

บรณาการทยงยนในอนภมภาคลมแมน าโขง. เชยงใหม : สถาบนวจยสงคม

มหาวทยาลยเชยงใหม, 2553.

มตชนรายวน. สสปน. เรงท าแผนป55 ชงของบฯ 1.6 พนลานบาท. (ระบบออนไลน)

แหลงทมา: http://www.matichon.co.th (26 มกราคม 2554).

รสมารนทร อรโณทยพพฒน. “ปจจยดานการตลาดทมผลตอการเลอกใชโรงแรม ในจงหวด

เชยงใหม เปนสถานทจดการประชม”. การคนควาแบบอสระศลปศาสตรมหาบณฑต ส า ข า ว ช า ก า ร จ ด ก า ร อ ต ส า ห ก ร ร ม ก า ร ท อ ง เ ท ย ว บณ ฑ ต ว ท ย า ล ย มหาวทยาลยเชยงใหม, 2544.

วรวทย เจรญเลศ. ทฤษฎเศรษฐศาสตรการเมอง I. เอกสารประกอบการสอน. เชยงใหม:

คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2551.

วรรณา ศลปอาชา. การจดการธรกจการจดนทรรศการ หนวยท 1. นนทบร: มหาวทยาลย

สโขทยธรรมธราช, 2546.

วราพร ศรสพรรณ. การพฒนาแบบยงยน ทางเลอกใหมในการแกปญหาสงแวดลอม.

คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยมหดล, 2534.

วชราภรณ สรยาภวฒน. วจยธรกจยคใหม. : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548.

วลาวลย ตนรตนกล. การประชมระดมความคดเหนเพอยกรางขอเสนอแนวทางการ

ขบเคลอนการพฒนา เมองเชยงใหม – ล าพน – เชยงราย ในชวงแผนพฒนาฯ

ฉบบท 10 ในเวทของจงหวดเชยงใหม. โรงแรมดเอมเพรส จงหวดเชยงใหม, 2551

(28 กรกฎาคม).

101

ศรวรรณ เสรรตน, ปรญ ลกษตานนท และศภร เสรรตน. การบรหารการตลาดยคใหม.

บรษท ธรรมสาร, 2546.

ศวฤทธ พงศกรรงศลป. หลกการตลาด. กรงเทพฯ: ส านกพมพทอป, 2547.

ศภางคศร เกตวงศ. การจดแสดงสนคา. กรงเทพฯ: ส านกพมพแมค, 2543.

ศนยบรการขอมลธรกจไทยในจน. (ระบบออนไลน) แหลงทมา: http://www.thaibizchina.com

(4 มนาคม 2554).

สมพงศ ชมาก. รฐศาสตร 50 ป. คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. กรงเทพฯ:

สรพมพ, 2541.

สถานการณของธรกจไมซในกมพชา. (ระบบออนไลน) แหลงทมา:

http://www.miceincambodia.com (19 กรกฎาคม 2554).

__________________. (ระบบออนไลน)

แหลงทมา:http//www.mice@hanumantourism.com(6 สงหาคม 2554).

สถานเอกอครราชทต ณ กรงนวเดล. (ระบบออนไลน) แหลงทมา:

http://www.thaibicindia.in/thai_mice.php (10 สงหาคม 2554).

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

โครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง

6 ประเทศ กมพชา-พมา-สปป.ลาว-เวยดนาม-ไทย-จนตอนใต (ยนนาน), 2546.

______________________. การศกษาเพอก าหนดแนวทางการจดท าแผนปฏบตการ

ทรพยากรมนษยส าหรบภาคอตสาหกรรมและบรการทส าคญ. กรงเทพฯ:

ส านกงาน, 2547.

ส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน). ข. โครงการส ารวจสถต

102

การจดประชม การทองเทยวเพอเปนรางวล และการจดงานแสดงสนคา

นานาชาต

ในประเทศไทย ป พ.ศ. 2547. กรงเทพฯ: บรษท อนฟอรเมชนโพรวายเดอร แอนด

คอนซลแตนท จ ากด, 2547.

_____________________. สวนงานองคความรไมซ.อตสาหกรรมไมซในภมภาคเอเชย,

2554.

หอการคาจงหวดเชยงใหม. สรปความเปนมาการผลกดนโครงการศนยประชมและแสดง

สนคานานาชาต จงหวดเชยงใหม, 2553.

อรรคพล สรสชาต. “สสปน. ยกระดบ “กรนมทตงส”. (ระบบออนไลน) แหลงทมา:

http://eureka.bangkokbiznews.com/detail/399534 (10 กรกฎาคม 2554).

Daw Kyi Kyi Aye. บทสรปการจดสมมนาวชาการ “GMS Tourism Promotion: Six

Countries :One Visa – One Destination” โรงแรมดสตไอรแลนดรสอรท จงหวด

เชยงราย, 2554 (15-16 มกราคม).

Greg Duffell. การสมมนา “แนวทางการพฒนาและการสรางเครอขายทางการทองเทยวใน

อนภมภาคลมน าโขง” หรอ “Creating & Developing Network Tourism in Upper

GMS. (ระบบออนไลน) แหลงทมา: http://www.manager.co.th/local (26 สงหาคม

2553).

103

M.I.C.E Links

International Congress & Con-

vention Association www.iccaworld.com

International Association of Pro-

fessional Congress Organisers www.iapco.org

Association of Irish Professional

Conference Organisers www.aipco.ie

Irish Tour Operators Association www.irishtouroperators.com

Irish Tourist Industry Confeder-

ation www.itic.ie

Northern Ireland Tourist Board www.nitb.com

International Special Events So-

ciety www.ises.com

Meeting Professionals Interna-

tional www.mpiweb.org

Meet in Meath - conference and

incentive destination www.meetinmeath.ie

International Congress & Con-

vention Association www.iccaworld.com

International Association of Pro-

fessional Congress Organisers www.iapco.org

Association of Irish Professional

Conference Organisers www.aipco.ie

Irish Tour Operators Association www.irishtouroperators.com

Irish Tourist Industry Confeder-

ation www.itic.ie

Northern Ireland Tourist Board www.nitb.com

International Special Events

Society www.ises.com

Meeting Professionals

International www.mpiweb.org

Meet in Meath - conference and

incentive destination www.meetinmeath.ie

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

ประวตผเขยน

สธดำ สวรรณกนธำ

จบปรญญาตร คณะมนษยศาสตร วชาเอกภาษาองกฤษ

วชาโทสอสารมวลชน มหาวทยาลยรามคาแหง กรงเทพมหานคร จบปรญญาโท สาขาเศรษฐศาสตรการเมอง มหาวทยาลยเชยงใหม ผสอขาวหนงสอพมพประชาชาตธรกจ ประจาจงหวดเชยงใหม อาจารยพเศษสาขาวชานเทศศาสตร มหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม

121

กำรพฒนำอตสำหกรรมไมซของจงหวดเชยงใหม

จาเปนอยางยงทจะไมหวงพงองคกรใดองคกรหนง

หากแตตองลงทนดานการบรหารจดการแบบมออาชพ

เพอใหไดผลสมฤทธในเชงการทาตลาดในตางประเทศและภายในประเทศทจะดงกลม

ลกคามาใชบรการอตสาหกรรมไมซในพ นทเชยงใหม-ภาคเหนอใหมากข น

อนรวมถงการประสานงานใหแกไขปญหาอปสรรคทสาคญในพ นท

ท งในเรองระบบขนสงมวลชน สงแวดลอม การพฒนาบคลากร

การบรณาการหนวยงานทกภาคสวนในพ นท และสวนกลาง

โดยเฉพาะอยางยงการวางแนวทางการบรหารจดการศนยประชมและแสดงสนคา

นานาชาตจงหวดเชยงใหมในอนาคต เพอกอใหเกดผลคมคาในเชงเศรษฐกจ

ดวยเมดเงนมลคาหลายพนลานบาททรฐบาลสนบสนนใหเปนกลไกในการขบเคลอน

จงหวดเชยงใหมใหกาวไปสศนยกลางการประชมและแสดงสนคานานาชาต

ในเวทการแขงขนของภมภาค GMS-BIMSTEC น ไดอยางแทจรง