chinh ph c b t ng th c trong thi i h c

14
CHINH PHỤC BẤT ĐẲNG THỨC TRONG ĐỀ THI QUỐC GIA THPT - Phát hành: 26/10 Nhà sách giáo dục LOVEBOOK – 101 Nguyễn Ngọc Nại, Thanh Xuân, Hà Nội – 046.6860.849 Gi các em và các quý thầy cô trích đoạn n phm CHINH PHC BẤT ĐẲNG THỨC TRONG ĐỀ THI QUC GIA THPT

Upload: dragonballaf63

Post on 20-Nov-2015

17 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

sss

TRANSCRIPT

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    Gi cc em v cc qu thy c trch on n phm CHINH

    PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    Ta xt qua mt s v d nng cao hn thy c s ng dng ca bt ng thc CAUCHY-SWARCH.

    V d 5: Chng minh rng nu l cc s thc tha mn iu kin .Th bt ng

    thc sau y l ng:

    Li gii

    Ta s gii bi ton ny bng bt ng thc CAUCHY-SWARCH, nhng l do v sao li ngh n ?

    iu ta cn l nh gi tng thng qua tng

    Nh vy, dng ca CAUCHY-SWARCH xut hin, vn l ta chn nh gi nh th no m thi.

    Ta th chn nh gi nh sau:

    iu ny khng mang li g cho chng ta c, vy hy tm cch kt hp cc b s khc.

    th du ng thc y xy ra khi .Nh vy c mt quan h kh r rng l

    .Nh th th xem l mt s hng xem sao. Ta s nh gi:

    Nh vy, ta cn ch ra rng:

    iu ny ng v ta c:

    V d 6:Chng minh rng nu thuc on v tha mn iu kin . Th

    ta c:

    Li gii

    Ta p dng CAUCHY-SWARCH mt cch th s nht:

    By gi xt xem c nh hn 3 khng ? Cha hn ng khng ? iu ch xy ra khi

    .Vy by gi ta xt .

    Ta c th gi s . Lc ny ta c .Lc ny ta c bin nh tch khi ci chung. T

    t duy l ta s nh gi 2 s hng u tin.

    By ta cn chng minh:

    By gi ta rt

    Ta quy v vic chng minh bt ng thc sau:

    p dng CAUCHY-SWARCH, ta c:

    x, y, z2 2 2x y z 2

    x y z 2 xyz

    x(1 yz) y z 2 2 2x y z

    2 2 2 2 2(x(1 yz) y z) (x y z )((1 yz) 1 1)

    x y 1;z 0

    x y z y z

    2 2 2 2(x(1 yz) y z) (x (y z) )(1 (1 yz) )

    2 22(1 yz)(2 2yz y z ) 4 3 3 2 2y z y z

    2 2y z 2 yz 1

    x, y, z 1;1 x y z xyz 0

    x 1 y 1 z 1 3

    x 1 y 1 z 1 3(x y z 3)

    3(x y z 3)

    x y z 0 x y z 0

    z 0 x, y (0;1] z

    x 1 y 1 z 1 2x 2y 4 z 1

    2x 2y 4 z 1 3

    2(x y) z

    2 2x 2y 4 1 1 z

    2xy 2(1 xy) 1 z 2x 2y 4

    (1 x)(1 y)z 1

    1 xy

    x yxy (1 x)(1 y)(1 xy) 1

    2

    2 2

    xy (1 x)(1 y)(1 xy)

    x yx xy 1 x 1 xy y xy 1 xy y 1 1

    2

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    V d 7: Chng minh rng vi 3 s dng , ta c bt ng thc sau:

    Li gii

    Mt iu d dng nhn thy y l bc ca t s bng bc ca mu s. V th ta s chia xung a

    v mt biu thc mi nh sau:

    cho gn ta t n ph

    Ta cn chng minh:

    iu ny tng ng vi:

    Chng ta chng minh c:

    Nh vy bt ng thc cn chng minh tng ng vi:

    y l bt ng thc ng v

    V d 8:Vi mi s dng a, b, c dng ta c:

    Li gii

    Ta c:

    Theo BT Svacx ta c:

    Ta c

    p dng BT Bunhiacpxki ta c:

    Do :

    Ta cn chng minh:

    Bt ng thc cui cng ng theo BT AM-GM. T suy ra pcm.

    a;b;c

    2 2 2

    2 2 2 2 2 2

    (b c a) (c a b) (a b c) 3

    a (b c) b (c a) c (a b) 5

    2 22

    2 22 2

    b c b c( 1) ( 3)

    (b c a) a ab c b ca (b c)

    1 ( ) 3 ( )a a

    b c c a a bx; y; z

    a b c

    2 2 2 23(x y z 3) (x y z 3)52(x y z) 15(x y z) 3(xy yz zx) 18 0

    xy yz zx 2(x y z)

    2(x y z) 9(x y z) 18 0

    x y z 6

    2 2 2

    a b c1

    a 8bc b 8ac c 8ab

    2 2 2

    2 2 2 2 2 2

    a b c a b c1 1

    a 8bc b 8ac c 8ab a a 8bc b b 8ac c c 8ab

    22 2 2

    2 2 2 2 2 2

    a b ca b c

    a a 8bc b b 8ac c c 8ab a a 8bc b b 8ac c c 8ab

    2 2 2 3 3 3a a 8bc b b 8ac c c 8ab a. a 8abc b. b 8abc c. c 8abc

    3 3 3 3 3 3a. a 8abc b. b 8abc c. c 8abc a b c a b c 24abc

    22 2 2

    2 2 2 2 2 2

    a b ca b c

    a a 8bc b b 8ac c c 8ab a a 8bc b b 8ac c c 8ab

    33 3 3 2 2 2 2 2 2a b c 24abc a b c a b b c c a ab bc ca 6abc

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    V d 9: Cho l cc s thc dng c tng l 3. Chng minh rng:

    Li gii

    u tin, ta tch

    Lc ny s dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH, ta c:

    Nh vy, ta thao tc tng t vi 2 s hng cn li ri cng li, ch rng:

    Nh vy, ta c c iu phi chng minh

    Qua nhng v d trn, ta thy bt ng thc CAUCHY-SWARCH c nhng ng dng rng ri kh ln.

    Cng xin lu bn c rng bt ng thc ny thc s gii quyt c rt nhiu dng ton kh v cht.

    Trong gii hn thi i hc th bt ng thc CAUCHY-SWARCH kt hp vi o hm l mt cng c

    thc s mnh. By gi chng ta s lm r ng dng ca bt ng thc CAUCHY-SWARCH dng cng

    mu s.

    Trc ht, ta xin nhc li bt ng thc CAUCHY-SWARCH dng cng mu s,hay cn c tn gi l

    Dng Engel:

    Vi hai dy s vi ta c:

    By gi, ta s i vo nhng v d c th c th ha cho phng php ny. Hy c tht k, tht k

    nhng iu sp vit, hy vng rng bn c s c mt ci nhn mi v cc bi ton bt ng thc. Quan

    im ca chng ti l: Nhng cng c n gin nht l cng c mnh nht

    V d 1: (A-2013): Cho cc s thc dng tha mn .Tm gi tr nh nht ca

    biu thc

    Li gii

    Ta thy vai tr ca trong biu thc l ging nhau nn c th d on rng GTNN t ti

    ,thay vo iu kin ta c . Nh vy ta s on c

    Quan st tip ta thy iu kin cho dng ng bc nn ta s t duy ngay c cch t quen thuc sau:

    .

    Ta i vo gii bi ton.

    t vi , th ta c .

    p dng bt ng thc vo iu kin ta c:

    V

    a,b,c

    2 2 2 2 2 2 2 2 2

    1 1 1 1

    4a b c 4b c a 4c a b 2

    2 2 2 2 2 2 2 24a b c 2a (a b ) (a c )

    2 2 2 2

    2 2 2 2 2 2 2 2

    (a b c) a b c

    4a b c 2a a b a c

    2 2

    2 2 2 2

    b c3

    a b c a

    1 2 n 1 2 na ,a ,...,a , b ,b ,..., b ib 0, i 1,n

    22 2 21 2 n1 2 n

    1 2 n 1 2 n

    a a ... aa a a...

    b b b b b ... b

    a,b,c 2(a c)(b c) 4c

    3 3 2 2

    3 3

    32a 32b a bP

    (b 3c) (a 3c) c

    a;b a b

    a b c P min 1 2

    a xc;b yc

    a xc;b yc x, y 0 (x 1)(y 1) 4

    3 32 2

    3 3

    32x 32yP x y

    (y 3) (x 3)

    2(u v) 4uv 216 (x y 2) x y 2

    2 216 (x 1) (y 1) 4x.4y 16xy xy 1

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    p dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH dng cng mu s ta c:

    Mt khc, ta c:

    Do

    :

    Php chng minh c hon tt.

    V d 2: Cho l cc s thc dng Chng minh rng:

    Li gii

    y l mt bt ng thc dng phn thc, t duy ngh ngay n l p dng bt ng thc CAUCHY-

    SWARCH dng cng mu s. lm c iu , trc ht ta lm chn bc ca t s.

    Theo bt ng thc CAUCHY-SWARCH, ta c:

    Ta cn x l mu s. rng ta c ng thc:

    Nh vy ta chng minh c:

    ng nhin, ta s c:

    Vy ta c iu phi chng minh.

    Qua 2 v d trn, phn no khng nh c sc mnh ca bt ng thc ny. Qua 2 v d ny, ta s

    nhn mt cch tng qut hn v cch p dng phng php ny.

    + C dng mu s i xng

    +Lm chn bc t s, nu nh bc l ta s lm tng ln mt bc ri nh gi. ng nhin s c trng

    hp bt ng thc ngc du, ng lo lng, hy mnh dn lm tng bc cao hn na. Lc nh gi

    ca chng ta s cht hn

    + Gii quyt bt ng thc i xng cn li .

    V d 3: Cho cc s thc dng .Chng minh rng:

    Li gii

    3 3 4 4 2 2 2

    3 3 3 3 3 3

    x y x y (x y )

    (y 3) (x 3) x(y 3) y(x 3) x(y 3) y(x 3)

    3 3 2 2

    2 2 2 2 2

    x(y 3) y(x 3) xy(x y ) 9xy(x y) 54xy 27(x y)

    (x y ) 36(x y) 27(x y ) 64(x y)

    2 2 22 2x y tP x y t; t 2

    2 2

    2 2t (t 2)t t 2 1 1 2

    2 2

    a;b;c

    3 3 3

    2 2 2 2 2 2

    a b c a b c

    a ab b b bc c c ca a 3

    3 3 3 4 4 4

    2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

    a b c a b c

    a ab b b bc c c ca a a(a ab b ) b(b bc c ) c(c ca a )

    4 4 4 2 2 2 2

    2 2 2 2 2 2 3 3 3

    a b c (a b c )

    a(a ab b ) b(b bc c ) c(c ca a ) a b c ab(a b) bc(b c) ca(c a)

    3 3 3a b c ab(a b) bc(b c) ca(c a) (a b c)(ab bc ca)

    3 3 3 2 2 2

    2 2 2 2 2 2

    a b c a b c

    a ab b b bc c c ca a a b c2 2 2 2(a b c) 3(a b c )

    a, b,c,d

    a b c d 2

    b 2c 3d c 2d 3a d 2a 3b a 2b 3c 3

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    Trc ht, ta lm chn bc ca t s:

    p dng tng t v d 2, ta c:

    By gi, ta cn chng minh:

    Khai trin ra, th ta cn chng minh:

    May mn l iu ny hin nhin ng. Ta kt thc chng minh ti y

    V d tip theo l bi ton s 4 k thi Olympiad ton quc t nm 1995. Nm m on Vit Nam t kt

    qu rt cao ti Hong Kong. Bi ton ny c xut hin trong rt nhiu ti liu, v ng nhin, n

    cng s c gii quyt bng bt ng thc CAUCHY-SWARCH.

    V d 4: Cho l cc s thc dng tha mn . Chng minh rng:

    Li gii

    u tin, ta s vit li bt ng thc di dng d nhn hn:

    Nh vy ta c iu phi chng minh.

    Bnh lun: Ngoi ta da vo iu kin tch ta c th ngh ngay n vic i bin

    . Cc bn t gii quyt theo hng ny xem nh l mt bi tp

    V d tip theo c xut bi Peter Scholze ( ngi 3 ln t HCV ton quc t, trong c nm

    2007 IMO c t chc Vit Nam )

    V d 5: Cho l cc s thc dng.Chng minh rng:

    Li gii

    Cng tng t nh cc v d trn, p dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH ta c:

    Rt tic, chng ta li b ngc chiu. Nh ni, by gi chng ta s lm cht thm nh gi ca mnh

    bng cch nng bc ln.

    V tri c vit li :

    2 2 2 2a b c d

    a(b 2c 3d) b(c 2d 3a) c(d 2a 3b) d(a 2b 3c)

    2 2 2 2a b c d

    a(b 2c 3d) b(c 2d 3a) c(d 2a 3b) d(a 2b 3c)

    2(a b c d)

    4(ab bc cd da ac bd)

    23(a b c d) 8(ab bc cd da ac bd)

    2(a b c d) 4(ab bc cd da)

    a,b,c abc 1

    3 3 3

    1 1 1 3

    a (b c) b (c a) c (a b) 2

    2

    2 2 2

    1 1 11 1 1

    ab bc ca 3a b ca b c

    a(b c) b(c a) c(a b) 2(ab bc ca) 2 2

    abc 1

    yz zx xya ;b ;c

    x y z

    a;b;c

    2 2 2

    2 2 2

    (a b) (b c) (c a)6

    c ab a bc b ac

    2

    2 2 2

    4 a b cVT 6

    a b c ab bc ca

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    p dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH, ta a v chng minh bt ng thc:

    Khai trin, ta c:

    Ta c nh gi sau:

    Vy ta cn chng minh:

    Vy ta cn chng minh:

    y l mt bt ng thc quen thuc cp phn trc.

    V d 6: Cho l cc s thc dng tha mn .Chng minh rng:

    Li gii

    t

    Khi , ta vit li P di dng:

    p dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH, ta c:

    Vy bt ng thc c chng minh.

    V d 7: Cho l cc s thc dng tha mn v tha mn

    Chng minh rng:

    Li gii

    t tng t vi .Nh vy ta c .

    Ta nhn thy lun tn ti 2 s cng ln hoc cng b hn 1. Gi s l .Vy ta c:

    p dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH, ta c:

    4

    2 2

    a bVT

    a b c ab

    22 2 2a b 6 a b c ab

    4 4 4 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 22 a b c ab a b bc b c ca c a 2abc a b c 6 a b b c c a

    2 2 2 2bc(b c ) 2b c

    4 4 4 2 2 2 2 2 2a b c abc a b c 2 a b b c c a

    2 2 2 2 2 2 4 4 42(a b b c c a ) (a b c ) (a b c)(a b c)(b c a)(c a b)

    abc (a b c)(b c a)(c a b)

    a,b,c abc 1

    a b cP 1

    2 b a 2 c b 2 a c

    x y za ; b ; c

    y z x

    22 2

    2 2 2 2 2 2

    xy(xz) (yz)P

    (xy) 2xyz (yz) 2x yz (zx) 2y zx

    2 2 2 2

    2 2 2 2 2 22 2 2

    xz xy yz xy yz zxP 1

    xy 2xyz yz 2x yz zx 2y zx xy yz zx 2xyz x y z

    x, y, z x, y, z (0;1)

    xyz (1 x)(1 y)(1 z)

    2 4 2 4 2 4x y y z z x 15

    y z x 8

    1 xa

    xb,c abc 1

    a, b

    a 1 b 1 01 c

    a b 1 abc

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    Nh vy ta c:

    By gi, li s dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH, ta c:

    Mt khc, ta cng c:

    Vy nn:

    Vy

    Vy ta c iu phi chng minh, php chng minh c hon tt.

    V d 8: Tm gi tr nh nht ca biu thc trong l cc s

    thc dng tha mn .

    Li gii

    p dng Bt ng thc CAUCHY-SWARCH, ta c:

    Du ng thc xy ra khi:

    V d 9: Cho cc s thc tha mn .Chng minh rng:

    Li gii

    V nn tn ti sao cho

    Khi , bt ng thc c vit li di dng:

    2 2

    1 1 1 1 1 c

    a b 1 ab c 11 a 1 b 1 ab 1 1 ab 1b a

    2

    2 2 2

    2 2 2 2 2

    c 11 1 1 c 1 3 3x y z

    1 c 4 41 a 1 b 1 c 1 c 4 1 c

    2 22 2 2 2 2 22 2 2

    2 2 22 2 2 2 2 2 2 2 2

    x y z x y zx y z

    y z x x y y z z x x y z x y y z z x

    22 2 2

    2 2 2

    2 2 2

    2 2 2

    x y z 33 x y z

    2x y zx y z

    3

    3 3 3 2 2 2 2

    2 2 2 2

    (x y z )(x y z) (x y z )

    3(x y z ) (x y z)

    3

    3 3 3 2 2 2 2 3 33(x y z ) (x y z )4

    3 3 3 3x y z8

    1 1 1P

    2 4a 3 9b 6 36ca,b,c

    a b c 1

    9 4 1 36 1P

    2 36a 3 36b 6 36c 72 2

    3 2 1 1

    2 36a 3 36b 6 36c 12

    1 1 1a ;b ;c

    2 3 6

    x, y, z 1 xyz 1

    22 2x y z

    1x 1 y 1 z 1

    xyz 1 a,b,c2 2 2

    bc ca abx ; y ;z

    a b c

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    p dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH, ta c:

    rng: nn ta c pcm.

    Mt iu kh c bit bi ton ny l ng thc xy ra ti v s im.

    Ta c th gii bi ton ny theo mt hng khc nh sau:

    t .

    Bt ng thc cho tr thnh:

    p dng CAUCHY-SWARCH, ta c:

    Ta ch l vi

    Ta c:

    Li . Vy ta c iu phi chng minh.

    Ta th kho st mt vi v d v cc bt ng thc khng i xng xem phng php ny c sc cng

    ph khng ? a phn, cc bi ton ny l tng ca nhiu s hng v c 2 s hng l i xng nhan v s

    hng kia khng i xng, dn bin, ta phi nh gi 2 s hng i xng bng bt ng thc

    CAUCHY-SWARCH. Ta hy theo di.

    V d 10: Cho cc s thc khng m tha mn .Tm gi tr nh nht ca biu

    thc:

    .

    Li gii

    Trc ht, ta on du ng thc xy ra khi no, da vo iu kin ta s on nhng b s nguyn dng

    v tha mn . D on c .

    Thay ci im ri ny vo th ta thy ngay iu c bit , 2 biu

    thc ny bng nhau. Li mt php tnh na l bc 3 cng bc 1 em chia cho 2 n s c bc 2 ( ng

    bng bc ca gi thit ).Nh vy tng s dng AM-GM kh l thin.

    Theo bt ng thc AM-GM, ta c:

    By gi, ta cn chng minh:

    tng s dng CAUCHY-SWARCH kh r rng, ta c:

    Vy , ta c ngay iu phi chng minh.

    Bnh lun: Cc bn hy th xt hiu: xem thu c

    iu g nh ! l mt hng ng thc bnh phng rt p mt.

    4 4 4

    2 2 2 2 2 2

    a b c1

    (a bc) (b ca) (c ab)

    2 2 2 2

    2 2 2 2 2 2

    (a b c )VT

    (a bc) (b ca) (c ab)

    2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2(a b c ) (a bc) (b ca) (c ab) (ab bc ca)

    a b cx ; y ;z

    b c a2

    a1

    a b

    22 2VT (a b) (a c) a(a c) b(b a) c(c b)

    xy yz zx 0 x (a b)(a c); y (b c)(b a);z (c a)(c b)

    2 2 2 2 2 2(a b) (a c) x y z (x y z)

    x y z a a c b b c c c a

    a,b,c ab 2bc 3ca 6

    (a b)(b c)(c a) 4a b c

    ab 2bc 3ca 6 (a,b,c) (1,0,2)

    (a b)(b c)(c a) 4a b c 6

    a b b c c a 4a b c 2 a b b c c a 4a b c

    2(a b)(b c)(c a)(4a b c) 36 (ab 2bc 3ca)

    2 2 2 2M a(b c) b(c a) c(a b) (4a b c) (2a(b c) b(c a) c(a b))

    2M (ab 2bc 3ca)

    2(a b)(b c)(c a)(4a b c) (ab 2bc 3ca)

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    V d 11: Vi cc s thc dng tha mn iu kin

    Tm gi tr nh nht ca biu thc:

    Li gii

    Hnh thc ca bi ton khin ta ngh ngay n phng php hm s . Vn l ta s xc nh dn v bin

    no ? Nhn thy c s i xng ca 2 bin nn ta khng th dn theo 2 bin ny c. Vy ta s

    dn . By gi bin ta s khng ng chm g n, gi nguyn. Ta s c a 2 bin cn li v .

    iu kin, vic a v ng ngha vi vic rt ra cc biu thc dng hoc cc biu thc c th

    nh gi c vi .

    s hng cui c cu hnh nn ta c ngay nh gi theo AM-GM:

    By gi ta kh khn vic x l 2 s hng u tin, c mt phng php rt mnh x l biu thc

    phn thc, l p dng bt ng thc CAUCHY-SWARCH:

    Vy suy ra:

    Kho st hm s trn ta c t ti

    V d 12: Cho cc s thc dng a,b,c. Tm gi tr nh nht ca biu thc

    Li gii

    Nhn thy rng s xut hin c bit ca xut hin 2 ln nn s rt OK nu nh chng ta dn v

    bin . Hai s hng u tin l i xng theo nn ta cn nh gi chng a v

    . Ta s p dng CAUCHY-SWARCH:

    Ta c:

    x, y, z x y 1 z

    3 3 3x y z 14P

    x yz y zx z xy (z 1) (x 1)(y 1)

    x, y

    z z z

    z (x y)

    (x y)

    ab

    x y 2(x 1)(y 1)

    22 2(x y 2) (z 1)

    z xy x y 1 xy (x 1)(y 1)4 4

    3 3 4 4

    2 2

    2 2 2

    2 2

    2 2 2 2 2

    2 2 2 2

    2 2

    x y x y

    x yz y zx x xyz y xyz

    (x y )

    x y 2xyz

    (x y ) x y

    x y (x y )z z 1

    (x y) (z 1)

    2(z 1) 2(z 1)

    2 3

    2 2

    (z 1) 4z 28P

    2(z 1) (z 1) (z 1)

    z 053

    MinP8

    1 5x y , z .

    3 3

    2a b c c

    Pb c c a a b a b

    c

    a b

    ct

    a ba, b

    ct

    a b

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    Vy nu t th ta c: .

    n y, ta c th kho st hm tm gi tr nh nht.

    Bi ton tng t: Cho cc s thc dng . Tm gi tr nh nht ca

    V d 13:[Poland 1991] Cho x,y,z l cc s thc tha mn: . Chng minh:

    Li gii

    BT

    u tin vi u bng ti ta tch mi s hng trong v tri ra 2 nhn t du bng xy ra ng

    thi tn dng gi thit thng qua BT Cauchy Schwarz v a v mt n. Khi thng hiu dng ny

    cc bn s thy khng thng th khng phi quan tm du bng:

    Ta c:

    .

    t Ta chng minh:

    Ta c: .

    Vy ta c iu phi chng minh.

    V d 14: Cho x,y,z l cc s thc tha mn: . Chng minh:

    Li gii

    Ta c:

    .

    t :Ta chng minh:

    D c iu v: .

    Vy ta c iu phi chng minh

    ng thc xy ra khi v ch khi v cc hon v ca n.

    2 2 2 2

    2

    2 2

    22

    2

    a b a b (a b) 2(a b)

    b c c a ab ac bc ba 2ab c(a b) 4ab 2c(a b)

    (a b)2

    2(a b) c

    (a b) a b(a b) 2c(a b)2

    c c

    a bt

    c

    2

    2 2

    2t 1 1P

    t 2t t t

    a,b,ca b c

    Pb c c a a b

    2 2 2x y z 2

    x y z xyz 2

    x y z xyz 2

    0;1;1

    2 2 22 2VT x. 1 yz y z .1 x y z 1 yz 1

    22 2 2 2 2x y z 2yz 1 yz 1 2 2yz y z 2yz 2

    yz t 2 3 22 2t t 2t 2 4 t t 0 t 1

    2 2 2 2 22 x y z x 2yz x 2t 2t 1 t

    2 2 2x y z 8

    4 x y z xyz 16

    2 2 22 2VT x. 4 yz y z .4 x y z 2 yz 16

    22 2 2 2 2x y z 2yz 4 yz 16 8 2yz y z 8yz 32

    yz t 22t 8 t 8t 32 256 t 4

    2 2 2 2 28 x y z y z 2yz 2t

    x, y,z 0;2;2

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    V d 15:[JBMO 2002 Shortlish]Cho a,b,c l cc s thc dng. Chng minh rng:

    Li gii

    p dng BT Cauchy ta c:

    M . Suy ra pcm!

    Cch 1:

    p dng BT Cauchy Schwarz ta c:

    M

    Ta c: ng!

    Vy ta c pcm! ng thc xy ra khi v ch khi

    Tuy nhin, bi ton ny li c mt cch gii khc, chnh l nh gi i din hay rng hn l phng

    php tip tuyn. Nhng dng ny ta ch cn mt cht k thut trong phng php nh gi i din nh

    sau:

    Cch 2: Ta s tm x,y sao cho BDDT sau lun ng:

    BT

    Li c BT lun ng nn ta s chn x,y, sao cho:

    th BT trn lun ng!

    Bi gii: Ta c: . Tht vy:

    BT (lun ng)

    Tng t ta c:

    Cng v theo v cc BT trn suy ra:

    ng thc xy ra khi v ch khi

    nh gi thng qua s dng BT ph s c s dng nhiu sau ny.

    3 3 3 2 2 2

    2 2 2

    a b c a b c

    b c a b c a

    3 2

    2

    a aa 2

    b b2 2a a

    b 2 ab b

    3 2

    2

    a a2

    b b

    3 3 32 2 2 2 2 2

    2 2 2 2 2 2

    a b ca a ab b b b bc c c c ca a

    a ab b b bc c c ca a2

    2 2 2a b c

    2 2 2 2 2 2 2 2 2a a ab b b b bc c c c ca a a b c a b c

    3 3 3 2 2 2

    2 2 2 2 2 2

    a b c a b c

    a ab b b bc c c ca a a b c

    2 2 222 2 2a b c a b c 3 a b c a b c

    a b c 3

    a b c

    3

    2 2

    aax by

    a ab b

    3 2 2 3 3 2 2a ax by a ab b 1 x a y b x y a b b a

    23 3 2 2a b a b b a a b a b 0

    2 11 x y x y x ; y

    3 33

    2 2

    a 2 1a b

    a ab b 3 3

    3 2 2 3 3 2 23a a ab b 2a b a b a b ab

    3 3

    2 2 2 2

    b 2 1 c 2 1b c; c a

    b bc c 3 3 c ca a 3 3

    3 3 3

    2 2 2 2 2 2

    a b c a b c

    a ab b b bc c c ca a 3

    a b c

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    Cch 3: (Cauchy ngc du Kt qu khi a ra BT ph c th ging nhau nhng t tng th khc):

    Ta c:

    V li ging nh trn.

    V d 16:[USAMO 2003] Cho x,y,z l cc s dng. Chng minh rng:

    Li gii

    Bi ton th v c nhiu cch gii v sau y l cch s dng bin i kh hay:

    Ta c:

    Suy ra ta cn chng minh:

    (lun ng)

    ng thc xy ra khi v ch khi

    Bi ton tng chng n gin trn li c mt s ng dng tt trong vic nh hng em n t tin khi

    i cc bi ton khc a v n:

    V d 17:[H Khi A nm 2007] Cho x,y,z l cc s thc dng thay i tha mn: . Tm gi

    tr nh nht ca:

    Li gii

    p dng BT Cauchy ta c:

    Suy ra

    t . Ta c:

    quay tr li v d 16

    Vy ti

    Dng ca bi ton trn li m ra mt hng i nhanh chng cho bi ton sau:

    V d 18: Cho a,b,c l cc s thc dng. Chng minh rng:

    3 2 2

    2 2 2 2

    ab a ba a b ab a b 2 1a a a a b

    a ab b a ab b 3ab 3 3 3

    2 2 2

    2 2 22 2 2

    2a b c a 2b c a b 2c8

    2a b c 2b c a 2c a b

    2 2 2 2

    2 2 2 2 22 2 22 2

    2a b c 2 b c a 2 b c a b c a3 3 3

    a b c2 a b c2a b c 2a b c

    2 2 2

    2 2 2 2 2 2

    2 2 2

    a b c b c a c a b1 a b c b c a c a b a b c

    a b c2 2 2a b c ab bc ca

    a b c

    xyz 1

    2 2 2x y z y z x z x yP

    y y 2z z z z 2x x x x 2y y

    2 2x y z x 2 yz 2x x

    2y y2x x 2z zP

    y y 2z z z z 2x x x x 2y y

    x x a; y y b; z z c

    a b cP 2

    b 2c c 2a a 2b

    P min 2 x y z 1

    2

    2 2 2

    a b c2a 2b 2c

    a b b c c a a b c

  • CHINH PHC BT NG THC TRONG THI QUC GIA THPT - Pht hnh: 26/10

    Nh sch gio dc LOVEBOOK 101 Nguyn Ngc Ni, Thanh Xun, H Ni 046.6860.849

    Li gii

    nguyn nh vy nh gi kh lng em li kt qu g!

    p dng BT Cauchy ta c:

    Tng t cho 2 bin cn li ta c:

    ; .

    Cng v theo v cc BT trn ta c:

    .

    p dng BT Cauchy Schqarz ta c:

    M

    Suy ra

    Vy ta c iu phi chng minh.

    ng thc xy ra khi v ch khi

    2a 2a 4a 4a

    a b 2a a b 3a b2a. a b

    2b 4b

    b c 3b c

    2c 4c

    c a 3c a

    2a 2b 2c 4a 4b 4c

    a b b c c a 3a b 3b c 3c a

    24a 4b 4ca 3a b b 3b c c 3c a 4 a b c

    3a b 3b c 3c a

    2 2 2 2 2 2a 3a b b 3b c c 3c a 3 a b c ab bc ca 4 a b c

    2

    2 2 2

    a b c4a 4b 4c

    3a b 3b c 3c a a b c

    a b c