AYLIK YAYINDIR ISSN:1300-9419 112415 YIL:17 OCAK 2013 7.00 TL

012013

EN İY

İ WIN

DO

WS

8 U

YG

ULA

MA

LAR

I D

ON

AN

IMLA

RA

İDEA

L A

YAR

LAR

K

UR

MA

DA

N Ç

ALI

ŞAN

YA

ZILI

MLA

R

SSD

TES

Tİ

TEL

EFO

NU

NU

Z N

E K

AD

AR

GÜ

VEN

DE?

Herkese ACTIONSCrIPT 3 PROFesYONeL UYGULAMALAr EĞİTİMİ

Donanımlara ideal ayarlarStandart ayarları değiştirin, %80 fazla performans alın!

Kablosuz aĞlara dopİng: 450 Mbit'E ulaŞiN!

Test: 30 devasa SSD250 GB sınıfında en hızlı SSD belli oldu!

ATÖLYE: NASIL YAPILIR?

ESKİ TaraYiCniZi YEnİ SİSTEMlE bariŞTirin

YaZiliMlarin FarKli Sİstem alTErnaTİFlErİ

TilT SHiFT EFEKTİnİ KEndİnİZ oluŞTurun

Farklı kategorİlerde oNlarca İpucu

Kurmadan çalışan yazılımlarPopüler yazılımları USB bellekten çalışır hale dönüştürün

Telefonunuz tehlikede!Güvenlik yazılımları yeterli koruma sağlıyor mu?

rYeni sisteminizin olmazsa olmaz yazılımları rWindows 7, Vista ve XP için uygulama mağazaları

WindoWS STorE'un

En iyi Windows 8 uygulamaları Sizin için

seçtik!

9 7 7 1 3 0 0 9 4 1 0 0 3

0 1Kıbrıs fiyatı: 8.50 TL

8 GB DVD 01/2013 TEKNOLOJİ KÜLTÜRÜ WWW.CHIP.COM.TR

KAPAK SON.indd 1 26.12.2012 22:02

S E Y İ R D E F T E R İ

3 01

uyaman@chip.com.tr

Yeni Yıldan beklentiler

UFUK YAMANKILIÇOĞLU CHIP Yazı İşleri Müdürü

Akıllı telefonlar ve tabletler dijital hayatımızı domine ettiğinden beri insanın yeni yıldan beklentileri de değişiyor ve alışkanlıkları üzerinde söz sahibi ol-mak istiyor. Mesela CD’den MP3’e binbir zahmetle dönüştürdüğüm ve etiket-lediğim müzik arşivimi istediğim şekilde MP3 oynatabilen diğer cihazlara aktarabilmek istiyorum. Yani iTunes gibi dolambaçlı yollarla uğraşmak iste-miyorum. Bu hizmetler DRM (dijital haklar yönetimi) nedeniyle sahip oldu-ğum arşivden faydalanmamda bana bin türlü engel çıkartıyorlar. Sadece al-bümleri yeniden sıralasalar iyi, aynı zamanda bazı dizinleri görmezden geli-yor veya sanatçı bilgilerini de bozabiliyorlar.

Biliyorum, streaming diye bir şey var ve kütüphanemde halen CD’lerin durması da demode olabilir. Nedense geçmişten kalan eşyalar daha çok ilgi-mi çekiyor ve bunları daha değerli buluyorum. Hatta CD’lerin yanında müzik arşivimde çok eski kasetler de duruyor. Bunları çalacak bir kasetçalarım yok ama insan yine de bu eski hazineleri atmaya kıyamıyor. Benzer şekilde tozlu raflardan birinde de babamın emektar daktilosu duruyor. Bu saatten sonra daktilo kullanacak halim yok, ama bu daktilonun benim için manevi değeri kullandığım bilgisayar, akıllı telefon veya tabletten çok daha yüksek.

Büyük ihtimalle yakında piyasadan kalkacak iPod Classic dışında 64 GB’tan daha fazla disk alanı sunan bir MP3 oynatıcı kalmayacak. Görünen o ki, benden başka kimse bu kadar yüksek bir kapasiteye ihtiyaç duymuyor. Ay-nı şekilde aygıtın belleğini SD kart ile genişletebilmeyi benden başka isteyen de yok sanırım. Asus Nexus 7 gibi Android cihazlar bile SD kart yuvası olma-dan satılıyor, değiştirilebilir pilleri zaten yok. Ancak bunda en azından USB ile istediğiniz parçayı cihaza kopyalayabiliyorsunuz.

Bunların dışında başka şeyleri de can sıkıcı buluyorum, mesela dokunma-tik ekranlarda sıkı bir PC kullanıcısı olarak hep imleç oklarının ve silme tuşu-nun eksikliğini hissediyorum. Bunlar belki artık demode oldu ama… Arkadaş-larım bana “çok fazla ve uzun yazılar yazıyorsun” diye takılıyorlar. Ayrıca ya-zım hatalarını düzeltmek de “cool” bir durum değilmiş. Bununla kim uğraşır-mış. “Yaz gitsin”miş. Durumun bu noktaya geldiğini gerçekten bilmiyordum…

Düzgün filtreleme yapabilen veya içiçe geçmiş IMAP dizinlerini destekle-yen mail programları gibi isteklerimden bahsetmiyorum bile. Kim artık ileti-şim kurmak için e-posta gönderir ki? 12 yaşındaki yeğenimin dediği gibi: “Whatsapp, moruk!”

Gördüğünüz gibi yeni yıldan gerçekleşmesi imkansız beklentilerim var. Peki, siz yeni yıldan neler bekliyorsunuz? Lütfen bize yazın. Tüm CHIP ailesi olarak yeni yılınızı kutluyor, beklentilerinizin gerçekleşmesini diliyoruz.

AYIN TAVSİYESİ LEVEL OCAK 2013 SAYISI

Oyuncuları bambaşka dünyalara götür-mek konusunda oldukça başarılı olan ve ilk iki oyunuyla büyük beğeni toplayan BioShock serisi, yeni üyesi BioShock Infinite’e kavuşmak için geri sayımı hız-landırdı. Gökyüzündeki bir şehirde, Elizabeth’i kurtarmak için yol alacağımız maceramızda neler olup biteceğini mer-cek altına alan LEVEL, yeni yılın ilk sayı-sının kapağını bu oyuna ayırdı. Siz de Bi-oShock Infinite’i bekleyen oyunculardan-sanız, LEVEL’ın Ocak sayısını sakın ka-çırmayın.

LEVEL’ın Ocak sayısının içeriğinde yer alan önemli konular şöyle: BioShock In-finite, Dövüş Oyunları, Yılın Oyunları 2012 dosya konuları; Dark Souls II, God of War: Ascension (Test), Metal Gear Ri-sing: Revengeance (Test) ilk bakışları; Assassin’s Creed III (PC), Baldur’s Gate: Enhanced Edition, Battlefield 3: After-math, Chivalry: Medieval Warfare, Epic Mickey 2: The Power of Two, Family Guy: Back to the Multiverse, Guardians of Middle-earth, LEGO The Lord of the Rings, Natural Selection 2, PlayStation All-Stars Battle Royale, Sonic & All-Stars Racing Transformed, Wonderbook: Book of Spells incelemeleri...

Türkiye’nin ilk ve en çok okunan onli-ne oyun dergisi Online Oyun, 32 sayfalık dolu dolu içeriği ve Point Blank kapak konusu ile takipçi-lerinin karşısına çıkarken, 2013 Takvimi ve Far Cry 3 posteri duvarları-nızı süslemek için hazır bekliyor. LEVEL’ın bir diğer hediyesiyse Point Blank için toplam değeri 20 TL’yi bu-lan beş farklı pro-mosyon kodu.

01/2013 www.chip.cOM.TR 4

TEST 8 Facebookparalıolacak! Spam iletiler sonunda gerçek oldu

10 Güncel haberler Buaydikkatçekenönemligelişmeler

23 Güvenlik raporu Bu ay dikkat edilmesi gereken kritik güvenlikaçıklarıveçözümler

24 10şey:Cepaksesuarları Sıradanürünlerkadarilginçbuluşlar dakendinigösterebiliyor

26 Uygulamarehberi App’lersadeceakıllıtelefonlariçin değil,Windowsiçindevar. Rehberimizgerçektenişeyarayan uygulamalarıgösteriyor

34 MicrosoftLabs Veriyığınlarınıdeğerlendirebilir bilgiyedönüştürüyorlar.Bilgigüçtür.

38 Yazılımservisleri Bulutbilişimartıkkullanıcıların hizmetinde.SoftwareasaService bunubiradımileriyetaşıyor

40 ITolimpiyatları İleriteknolojivegizlibirikizmerkez canlıyayınlarıgüvenceyealdı.

44 CHIPHaritalar:Patent dünyası Doğrupatentleresahipolanlar,IT dünyasındasözsahibioluyor

46 ZamanTüneli: Manipülasyonlar Artıkfotoğraflarımanipüleetmekçok dahakolayvetamdabusebepten, birçokyerdeyasak

3 SeyirDefteri 6OkurYorumları

82 Tam sürümler

84DVDiçeriği

86 Eniyiücretsizaraçlar

90 Ayınwebsiteleri

128 AboneFormu

130 Geleceksayıda

Bölümler

48 DevasaSSD’ler 250GB’lık30adetSSD’yitest ediyoruz:Gerçektenekadar hızlılar,hangileridahaiyi?

52 Akıllıtelefonlara güvenlik 6milyonceptelefonugeçtiğimiz yılAndroidvirüslerininsaldırısına uğradı.Mobilgüvenlikyazılımları testte

56 GigabitW-LANgeliyor SüperhızlıWLAN802.11ac: Teknoloji,ilkyönlendiriciler,yeni standardaterfi

64 Yeni ürünler Yenidonanımveyazılımürünleri incelemede

72 Donanımgünlüğü Donanımdünyasındabuayki çarpıcıgelişmelerveyeniürünler

74 CHIPTOP10 Farklıkategorilerdeeniyi donanımlar

78 CHIPCPUveGPU rehberi Piyasayagüncelbakış:PCve dizüstüleriçineniyibileşenler

80 CHIPfiyatbarometresi EniyidizüstüvePCtavsiyeleri,7 aygıttürüiçinfiyattahminleri

92 TümprogramlarUSB’de 500programıhemenkullanın: İpuçlarımızlauygulamalarıUSB bellektenveyabuluttançalıştırabilirsiniz

96 Yeniaygıtkurulumu Standartayarlaradikkat!Fabrikaçıkışı akıllıtelefon,dizüstüPCveTV’lere %80’ekadarhızdopingi

102 3kanalWLAN:450MBithız Yeniüçkanallıyönlendiricilerevağınıza dahafazlaperformanskazandırıyor

106 Kendiniiyileştiren materyaller Ekrandaçiziklergelecektekendikendini tamiredecek.PCdonanımlarıotomobil teknolojilerindenfaydalanıyor

110 Efsaneavcısı Efsanemi,gerçekmi:Altınuçlukablolar gerçektendahaiyigörüntüsağlarmı?

112Yazılımgünlüğü Yazılımdünyasındabuaykiçarpıcı gelişmelerveyeniürünler

114 TeknikSözlük:Qistandardı Prizvekablolarason:Yeninesilmobil aygıtlarkablosuzolarakşarjedilebiliyor

118 Pratikipuçları Windows,uygulamalar,iletişimve internet,donanımiçineniyiipuçları

116 CoolTech Yeniveilginçteknolojiürünleri

TEKNOLOJİ

250 GB’LIK DEV SSD’LER 48

TÜM PROGRAMLAR USB BELLEKTE 92

96

YENİ AYGITLARAMÜKEMMEL KURULUM

MICROSOFT LABS 34TREND

26

WINDOWS İÇİNEN İYİ APP’LER

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

iPhone5 210x297.pdf 1 18.12.2012 18:06

01/2013 www.chip.cOM.TR 6

CHIPP O S T A K U T U S U

Cep telefonu tuzakları33 tehlikeli cep uygulamasıCHIP 12/2012 – Sayfa 44

Sahtekar uygulamaları ve üreticilerini ifşa et-meniz çok güzel. Yazınızı okuyunca bir kez daha dolandırıcıların yeni bir platforma da-dandıklarını ve bunlara karşı henüz yeterli güvenlik önlemlerinin alınamadığını anladım. Kısa bir süre önce Galaxy S3 cep telefonu al-dım ve telefonu kurcalayıp değişik uygulama-lar yüklüyorum. Aslında uygulama yüklerken oldukça dikkatliyimdir, ancak bazı uygulama-ların haberimiz olmadan arkaplanda neler yaptıklarını elbette ki bilemiyoruz. Ayrıca ba-zen gizli ücretler de sonradan karşımıza çı-kabiliyor. Kullanıcıların bu yüzden cihazları üzerindeki hakimiyetlerini kaybetmemesi ve olur olmaz her uygulamayı yüklememesi ge-rekiyor. Yeni cep telefonu tuzaklarına karşı bizi uyardığınız için teşekkür ederim.

OrKun SOYdAn

Test: iPhone 5Sihir artık sona mı eriyor?CHIP 11/2012 – Sayfa 8

Haber-yorumunuzda da yazarınızın belirttiği gibi Steve Jobs’un ölümünden sonra piyasaya çıkan Apple ürünlerinin hiçbiri devrimsel bir yenilik sunmuyor. Bunlar daha çok teknolojik güncelleme gibiler. Bence Jobs’un ölümü Apple için çok büyük bir kayıp oldu. Özellikle de Jobs’un hayattayken kesinlikle karşı çıktı-ğı iPad Mini’yi görünce kendisine hak verme-mek mümkün değil. Bu anlamda Jobs ile birlikte Apple’ın sihri sona erdi denilebilir. Apple sadece ticari kaygılarla bu şekilde ha-reket ederse ve gerçekten çığır açan ürünler çıkaramazsa, bu firma bir anda tepetaklak olabilir. Steve Jobs’un son büyük projesi olan Apple iTV’yi umarım yüzlerine gözlerine bu-laştırmazlar.

durSun KArA

Mekanik hep frenliyorManyetik disklerin dönüşüCHIP 12/2012 – Sayfa 94

BİLGİ Ve YArdIMOkur mektuplarıCHIP yazı işleri Trump Towers, Kule2, Kat 21-24 34387 Şişli / İSTAnBuLTel: (212) 478 03 00, Faks: (212) 410 32 16

Dergi ve DVD ile ilgili sorularokurhizmetleri@doganburda.com

Abonelik, Eski sayı siparişi ve özel sayılarTel: (212) 478 0 300, Faks: (212) 410 35 12 - 13 abone@doganburda.com www.doganburda.com

diğer gerekli tüm bilgileri Künye’de bulabilirsiniz. ( S. 130)

Cep tehlikeleri

Çok beğendiğim yazınızda yeni teknolojiler insanı ne kadar heyecanlandırsa da, SSd ile yaptığınız karşılaştırmayı çok da doğru bul-muyorum. SSd’lerin günümüzdeki en önemli avantajını dikkate almamışsınız: I/O işlem sayısı. SSd’lerde hiçbir mekanik par-ça olmadığı için bu değer sabit disklere gö-re yaklaşık 100 kat daha fazla. Sistemime yüklü olan Linux işletim sistemi bu sayede normal bir sabit diske göre yarı yarıya daha hızlı açılıyor, yine fotoğraf karşılaştırması için küçük thumbnail dosyalarının okunma-sı da sadece 10 kat daha hızlı değil, aynı za-manda bu esnada diskten tuhaf gürültüler de çıkmıyor. Sabit diskler okuma hızı olarak SSd’lere yaklaşsa da, bunların sahip oldu-ğu mekanik parçalar çok daha kısa bir eri-şim süresine engel oluyor.

HALİL AŞIK

İsteğinize göre PCHayallerinizin PC’siCHIP 12/2012 – Sayfa 102

PC toplama ile ilgili yazılarınızı büyük bir il-giyle takip ediyorum. Her ay yayınladığınız TOP10 listeleriniz, CPu ve GPu rehberleri-niz ve PC tavsiyelerinden de mümkün oldu-ğunca faydalanmaya çalışıyorum. Yeni tek-nolojileri ve donanım bileşenlerini takip et-mek zor oluyor. Üreticiler birbiri ardına yeni modeller çıkarıyor ve bunların hangisi han-gisiyle uyumlu, bunu öğrenmek büyük uğ-raş istiyor. neyse ki bu yazılarınız ihtiyacı-mız olan bilgiyi özet bir şekilde veriyor ve tercih edilmesi gereken bileşenler hakkın-da fikir sahibi olmamızı sağlıyor. dergide emeği geçen herkese teşekkür ediyor, yeni yılınızı kutluyorum.

İBrAHİM YAMAn

MediaMarkt hizmetiAralık 2012 sayınızın 56. Sayfasında Media-Markt ile ilgili bölümde “14 gün içinde ko-şulsuz iade hizmeti bulunan MediaMarkt’tan satın aldığınız bir ürünü beğenmememiz durumunda iade edip pa-

ramızı geri alabiliyormuşuz”. Bu yazı üzerine 9 Aralık’ta Ankara Optimum’da bulunan Me-dia Markt’tan bir televizyon aldım. Bunu söy-lediğimde bana satın alınan ürünün bozul-ması durumunda kutusunu teslim aldıklarını söylediler. Ayrıca para iadesi içinse kutunun açılmamış olmasını gerektiğini söylediler. Ya-ni sizin yazdığınızla uyuşmuyor beğenmeme-miz durumunda iade kabul edilmiyormuş. Bu hatayı bir sonraki sayınızda düzeltme olarak duyurursanız memnun olurum. Saygılarımla.

TİMur GÖKMen

CHIP: İlgili mağazadaki görevliler, vermeleri gereken hizmetin farkında olmayabilirler. Zi-ra yaşadığınız durum tüm MediaMarkt zinci-rinden ziyade Optimum mağazasına özgü gi-bi. Aldığınız ürünü kullanmadığınız ve amba-lajına zarar vermediğiniz sürece 14 gün için-de sorunsuz olarak iade edebilmeniz gereki-yor. Gerekirse aşağıdaki linki onlara göste-rebilirsiniz.

“PC’lerden sonra hacker’ların yeni hedefi cep telefonları“

İHSAn Bulut

Vestel Smart Center Ilan Ozellikli_210X297MM.indd 1 24.12.2012 13:58

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 8

G Ü N C E L

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İ

 Posta kutusuna şöyle spam iletiler düşmeyen herhalde kimse yoktur: “Eğer MSN’in paralı olmasını istemiyorsan, bu e-postayı en az 10 kişiye forward et!”

Neredeyse 15 yıldır e-posta kutularına gelip duran, sosyal medya yaygınlaştıktan sonraysa, sosyal medya iletisi olarak

dönüp duran benzer metinleri sık sık görüyoruz. Bu iletilerde, ya MSN Messenger’ın, ya ICQ’nun, ya da Twitter veya Facebook gibi popüler servislerin kullanım için ücret isteyeceğinden, ancak bu-nu engellemek için o metni 15-20 kişiye forward etmenin yeterli olacağı yazardı.

İşte, çoğu zaman dalga konusu olan bu spam iletiler artık ger-çek olabilir çünkü Facebook yeni duyurduğu bir özelliği ile kullanı-cılardan ücret almayı planladığını resmen kabul etti. Buna göre, şu anda test aşamasında olan yeni özellik eğer devreye girerse, Face-book kullanıcıları, arkadaş listesinde olmayan kişilere mesaj at-mak için mesaj başına 1 dolar ödemek zorunda kalacak.

Bu haber elbette Facebook üzerinde sosyalleşmeyi ve tanımadı-

ğı insanlara sürekli “Mrb! Nslsn?” gibi mesajlar atarak sohbet aç-mayı ümit eden çoğu gencimiz için ürkütücü bir gelişme çünkü her ay yüzlerce, hatta belki de binlerce insana gönderilen bu me-sajların maliyeti artık karşılanamayacak boyutlara ulaşacak.

Oysa, Facebook’un planı, insanların Facebook üzerinden yürüt-meye başladığı profesyonel ilişkilerinden komisyon almayı hedef-liyor. Zira, pek çok sektörde, çalışanlar, profesyoneller, birbirleriyle Facebook üzerinden iletişim kurmaya başladı. Reklam, iletişim, basın yayın, halka ilişkiler, pazarlama gibi pek çok sektörde, sektör çalışanları hem kendi aralarında hem de müşterilerle Facebook üzerinden haberleşmeyi alışkanlık haline getirdi.

Facebook da buradan kendine de ekmek çıkarmak istiyor ve ör-neğin, iş değiştirmek isteyen birinin, rakip firmanın genel müdü-rüne tanışmak için attığı mesajdan 1 dolar almayı uygun görüyor. Zira, Facebook artık, Zuckerberg’in üniversite yurdundaki öğrenci odasında kodlarken amaçladığının aksine, sadece sevgili arayan ergenlere değil, profesyonel dünyaya hitap eden bir platform oldu-

Facebook para l ı o lacak!E-posta kutularını sık sık meşgul eden, “Bu maili şu kadar kişiye forward etmezsiniz şu servis paralı olacak!” spam iletiler sonunda gerçek oldu ve Facebook kullanıcılardan ücret istemeye hazırlanıyor.C E M ŞA N C I

Bu yazıyı 40 kişiye okutmazsanız...

9 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

ğunun farkında.Teorik olarak, bu gelişme kullanıcıların Facebook deneyimini

zenginleştirecek bir fırsat yaratıyor. Hatırlayacaksınız, daha önce ABD’li bir psikolog, 10 yaşında bir genç kız fotoğrafıyla fake bir he-sap açarak Facebook gruplarına bir kaç “yemleme” mesajı attıktan sonra, yetişkin ve ileri yaşlı pek çok erkeğin bu “10 yaşındaki küçük kıza” uygunsuz mesajlar attığını tespit ederek, küçük çocukların veya kadınların Facebook üzerinde nasıl tacizlere maruz kaldığını ispatlamıştı.

Arkadaş listesinde olmayan kişilere atılan mesajlardan ücret alınacak olması, Facebook’taki bu rahatsız edici probleme de bü-yük oranda çözüm olabilir. Üstelik sadece küçük çocuklar için de-ğil, yetişkinler de çoğu kez, arkadaş listesinde olmayan yabancı in-sanlar tarafından taciz boyutuna varan mesajlarla rahatsız edil-diklerinden şikayetçi olduklarından, onlar için de Facebook artık çok daha temiz bir sosyal ajanda haline gelecek gibi görünüyor.

Sosyal ağlar ücretli olmalı mı?Kredi kartları online mecralarda tek ödeme aracıyken, kredi kartı-na sahip olmayan kullanıcılar için online alışveriş veya online ödemelerin büyük bir sıkıntı olduğunu biliyoruz. Ancak, Paypal, sanal kart, Türkiye’de yeni devreye giren online ödeme servisi Bankalararası Kart Merkezi (bkm.com.tr), sanal cüzdan, yaygınlaş-maya başlayan NFC uygulamaları ve donanımları hatta Ultrabook

gibi teknolojiler, artık online ödemeleri çok daha basit ve pratik hale getiriyor. Bu sayede, internet üzerinde gittikçe daha çok sayı-da servisin ücretli hale geldiğini görmek artık şaşırtıcı olmayacak. Daha kaliteli hizmet almak isteyenler için cüzi ücretlerin istenebi-leceği bir çalışma sistemi online dünyanın yeni trendi olabilir zira Facebook’un Instagram’ı satın almasının ardından, Instagram kullanıcılarının özel verilerinin ve hatta paylaştıkları fotoğrafların reklam amacıyla kullanılabileceğinin açıklanmasıyla beraber Instagram’da ortaya çıkan isyan dalgası, Kim Kardashian gibi ün-lülerin Instagram hesaplarını sileceklerini açıklamaları gibi tepki-ler, kullanıcıların online dünyada reklam konusuna bazı noktalar-da çok sıcak bakmadığının güzel bir örneği oldu. Bu, yol ayrımın-da, kullanıcılara artık ücretli ve reklamsız bir servis veya ücretsiz ve reklamlı bir servis sunmak gibi seçeneklerin ortaya çıkacağını tahmin etmek zor değil ki yazılım dünyası bu sistemi uzun za-mandır kullanıyor. Örneğin Microsoft, yeni laptop’larla bundle olarak verdiği ücretsiz ofis yazılımını, kullanıcı ücretli versiyona yükseltmediği sürece, pencerenin sağında reklam göstererek fi-nanse ediyor. Benzer sistemlerin şimdi sosyal medya içinde geçer-li olmaması için hiçbir sebep yok. Üstelik, artık ödeme araçları çok daha yaygın ve pratik olarak kullanılabiliyor. Yakında Facebook veya Twitter’ın, aylık abonelik ödemesiyle çalışan premium üyelik sistemine de geçtiğini görebiliriz.

cemsanci@chip.com.tr

BKM: Türkiye’de yeni devreye giren Bankalararası Kart Merkezi ödeme sistemi, sisteme tanımladığınız kart bilgileriniz sayesinde, ödeme isteyen web sitelerine, BKM’nin verdiği verileri girmeniz mantığı ile çalışıyor. Güvenli ve pratik online alışverişi mümkün kılan bu sistem de şu anda reklamlar yardımıyla halka tanıtılmak isteniyor.

Alternatif Online Ödeme Sistemleri

Paypal: Dünya çapında yaygın ve geçerli olan Paypal sistemi, kullanıcıyı ödeme sayfasından kendi web sitesine yönlendirip, ödeme talebinin gerçek olup olmadığını onaylamasını istiyor.

NFC: Yakın Alan İletişimi anlamına gelen NFC sistemi, kredi kartı bilgilerinizin güvenli bir sunucuda kaydedilmesinin ardından, telefonunuzu veya ilgili donanımınızı, ödeme noktasına yaklaştırarak onay vermeniz üzerine çalışıyor. Elektronik cüzdan uygulamalarının temelini oluşturan bu teknoloji Ultrabook gibi konseptler sayesinde evde de geçerli bir ödeme sistemi haline geldi.

Sanal Kart: Bankaların web siteleri üzerinden tanımlanan bu kartlar, hesap sahibinin karta dilediği kadar miktar yüklemesi ve dilerse alışveriş işleminden sonra kartı iptal etmesi mantığı ile çalışıyor. Kullanıcı her alışveriş sırasında yeni kart tanımlayabildiği gibi, karta da sadece izin verdiği miktarda limit yüklendiği için kartın izinsiz kullanımı halinde, karttan yüksek miktarda para çekilmesinin de önüne geçiliyor.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 10

H A B E R L E RH A B E R L E R

10

T WEET ARŞİVLER İ AÇILDITıpkı Facebook’un yaptığı gibi, Twit-ter kullanıcıları-nın da paylaştık-ları arşivi indirme isteği sonunda gerçekleşiyor. Bazı kullanıcıların bildirimlerine göre; Twitter hesabınızdan “Özellikler” kısmı-na tıkladığınızda, “Hesap” sayfasının en altında “Twitter arşiviniz” isimli bir bağ-lantı bulunuyor. Bağlantıya tıkladığınızda indirme talebiniz Twitter’a iletiliyor ve .zip dosyası halindeki arşiviniz hazır oldu-ğunda tekrar Twitter tarafından e-posta yoluyla bilgilendiriliyorsunuz. Twitter uzun süredir beklenen özelliğini resmi olarak henüz duyurmasa da söz konusu özelliğin yakında kullanıma gireceği dü-şünülüyor.

THQ İFL AS ETT İ!Uzun süredir finansal sorunlarla boğuşan oyun devi THQ, iflas başvurusu yaptı. 2012 boyunca sürekli olarak işten çıkarmalarla gündeme gelen firmanın sonunda mahke-meye gitmek dışında seçeneği kalmamıştı. Ama firma için her şey bitmiş değil. Clear-lake Capital Group isimli yatırım firması THQ’yla ilgilendiğini ve firmayı dağıtmadan bir arada tutup işleri yoluna koymayı plan-ladıklarını duyurdu. THQ’dan CEO Brian Farrell’ın Tweeter üzerinde yaptığı açıkla-malar, iki firmanın anlaşmaya varmak üze-re olduğunu gösteriyor. Bu gelişme, oyun severler için çok iyi bir haber. Çünkü yeni ortağının ellerinde Company of Heroes 2, Metro: Last Light, South Park: The Stick of Truth, Saints Row 4, ve Homefront 2 gibi...

Duracell’in yeni Duracell 1150 mAh ve Duracell 1800 mAh taşınabilir şarj aletleri, akıllı telefon-lardan taşınabilir müzik dinleme cihazlarına kadar micro ve mini USB girişleri ile şarj edile-bilen tüm cihazlara yedek enerji sağlıyor. Yeni Duracell 1150 mAh ve Duracell 1800 mAh Taşı-nabilir Şarj Aletleri, herhangi bir USB girişin-den şarj edilebiliyor. Ayrıca Duracell’in en güç-lü USB şarj aleti niteliğindeki 1800 mAh Taşı-nabilir Şarj Aleti, herhangi bir elektrik prizin-den de basitçe şarj edilebiliyor. Duracell’in en güçlü taşınabilir şarj aleti Duracell 1800 mAh, akıllı telefonlarda, 5 saate kadar ekstra konuş-ma süresi sağlıyor. Duracell 1800 mAh, Black-berry ve iPhone gibi akıllı telefonların yanı sıra taşınabilir müzik çalar ve Bluetooth’lu kulaklık cihazlarında da kullanılabiliyor. Duracell’in ta-şınabilir şarj aletleri, Türkiye genelindeki cep

MSI, yeni Dragon Edition oyun makinasını sunuyor. Pa-zardaki en yeni grafik işlemciye sahip laptop’ta Nvidia Geforce GTX675MX ekran kartı kullanılmış. Çar-pıcı görüntüsü ile dikkat çeken GT70 Dra-gon Edition, kapağın altında da çok yüksek bir donanıma sahip. Intel’in 3. nesil i7 iş-lemcisi ve en yeni Nvidia Geforce GTX675MX ekran kartı ile oyun profesyo-nellerine daha heyecanlı bir macera yaşat-maya aday. Intel’in en yeni 3. nesil i7 iş-lemcisi ve Nvidia Geforce GTX675MX harici ekran kartına sahip olan cihaz 16GB RAM bellek, özellikle oyuncular için tasarlanmış

olan SteelSeries klavye, ve Killer Gaming Networking ağ kartının yanında mSATA arayüzüne sahip çift SSD Super RAID disk mimarisi ile geliyor. Dizüstü bilgisayarlar için şu anda en iyi ses çözümü olan Audio Boost desteği, tümleşik amplifikatör yon-gası (AMP) ve altın kaplama kulaklık jakı, iyi bir sinyal iletimi ile üst seviyede ses de-neyimi sunuyor.

MSI GT70 Dragon Edition

Buffalo Technology yeni ürünlerini tanıttıEv ve küçük işletmeler için yenilikçi depolama, multimedya ve kablosuz ağ ürünleri alanında Ja-ponya merkezli global bir üretici olan Buffalo Technology ürünlerini Türkiye’de de satışa çıkardı. Dünyanın USB 3.0 çift arayüzlü ilk Thunderbolt harici diski MiniStation Thunderbolt, Wi-Fi özellik-li USB 3.0 harici diski MiniStation Air, KOBİ’ler için birinci sınıf veri depolama özellikleri sunan TeraS-tation 5400 NAS cihazı ile 802.11ac kablosuz ağ teknolojisini destekleyen AirStation 1750 ve AirS-tation 1350 de artık pazarda bulunabilecek.

3 BOYUTLU PAR İS’TE YOLCULUĞA VAR MISINIZ?Avrupa’nın en büyük ikinci yazılım şirketi olan Dassault Systemes, sanal gerçeklik uygula-ması “Paris 3DExperience” projesini duyurdu. Paris 3DExperience; Paris’in geçmişten bu-güne 5000 yıllık tarihinin, Dassault Systemes’in Sanal Gerçeklik teknolojisi kulla-nılarak canlandırılması üzerine kurulmuş bir uygulama. İnteraktif bir deneyim yaşatacak bu etkinlikte, Dassault Systemes’in Paris’te bulunan Virtual Reality Center katılımcılar da şovun içine girerek Paris’in tarihini, Louvre ve Eyfel Kulesi gibi değerlerinin tarihsel ve mi-mari oluşumunu, adeta içindeymiş gibi hisse-derek yaşayabiliyorlar. Dassault Systemes, ayrıca hazırladığı web sitesinde bu sanal yol-culuğa herkesi davet ediyor. Sitedeki 3DVIA Player adlı dosyayı yüklemeniz, sizi Paris’teki sanal gezintiye çıkaracak ilk adım. iPad kulla-nıcıları ise Paris 3D Saga adlı uygulamayı in-dirip bu keyifli tura katılabilir.

telefonu satış noktaları ve e-ticaret sitelerin-de tüketicilere sunuluyor. Ürünlerin tavsiye edilen KDV hariç satış fiyatları; Duracell 1150 mAh için 53,3 TL, Duracell 1800 mAh için 81,18 TL.

Duracell’den taşınabilir şarj aleti!

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 12

H A B E R L E R

ASUS, 27 inç ve 23 inçlik MX279H ve MX239H ekranlarını piyasaya sürdüğünü duyurdu. Çerçevesiz tasarımlı ve 178 derece geniş açısıyla Gelişmiş Yüksek Performans Düzlem İçin Anahtarlamalı (AH-IPS) ekran-lar olağanüstü görseller sunmakla kalmıyor, Bang & Olufsen ICE-power ile güçlendirilmiş çift 3W stereo hoparlörler ve ASUS SonicMaster teknolojisi-yle eşsiz bir işitsel kalite sağlıyor. En ince noktasında 14,5 mm olan MX239H ve 17,5 mm ile ondan biraz daha geniş olan MX279H ekranlarla ASUS Designo MX Serisi’nin ultra-ince profilleri göz dolduruyor. Masaüstünde en az yeri kapla-yacak şekilde tasarlanan MX Serisi’nin tamamen çerçevesiz ekranlarının kenar kalınlığı yalnızca 0,8 cm. Bu sade fakat

zarif tasarım ayrıca güneş saatinden esin-lenen sağlam ve dayanıklı bir ayak üzerine oturtulmuş. MX Serisi’nin tasarımı, 2012 Good Design Ödülü’ne layık görülmesiyle de dikkat çekiyor.

ASUS çerçevesiz Designo ekranlarını tanıtıyor

Microsoft’un hayali gerçek mi olacak?2004 yılında birkaç ünlü saat üreticisi şirketle anlaşan Microsoft, akıllı kişisel cihazlar teknolojisiyle (SPOT) ürettiği „akıllı“ saatlerini piyasaya sürmüştü. FM radyo sinyalleriyle haberler, hava durumu gibi bilgi akışı sağlayan saatler çok fazla tutmamış ve akıllı telefonların da yükselmesinin ardından, 2008 yılında projeye son verilmişti. Şimdilerde ise Moskova kökenli bir grup, aynı projeyi daha „geliştirilmiş“ haliyle yeniden gündeme taşıdı. Windows 7 işletim sistemi-yle çalışacak saatler, Bluetooth yoluyla Windows 8 mobil işletim sistemine sahip akıllı telefonlarla da bağlantı kura-cak şekilde geliştirilmiş. 270 MHz hıza sahip olacak saatle-rin ARM işlemci kullanacağı konuşuluyor. Gnomio saatlerin önce çıkan diğer özellikleri ise; 64 MB RAM, 8 GB dahili bel-lek ve 240x240 çözünürlüğündeki 1,54 inç dokunmatik ek-ran. Saatleri 2012 Mart ayında geliştirmeye başladıklarını söyleyen grup, donanım kısmının tamamen bittiğini, yazılım sürecinin ise devam ettiğini belirtti. Moskovalı grup yeterli fona ulaştığında, Gnomio saatlerin dağıtımına 2013 Nisan ayında başlayacaklarını söylüyor.

Facebook chat sistemini değiştiriyor mu?Facebook, söylentilere göre mesajlarınızı cihazınız üzerine kaydetmeyen, onları be-lirli bir süre sonra otomatik olarak silen ye-ni bir sohbet uygulaması üzerinde çalışıyor. Yeni sohbet uygulamasının aktarılan mesajları, fotoğrafları ve videoları bir süre sonra sildiği ve erişilmez hale getirdiği söy-leniyor. Yeni uygulama, aynı „Messenger“ ve „Camera“ uygulamaları gibi cihazınızda ayrı bir simge olarak görünecek. Geçen se-ne popüler hale gelen Snapchat, herhangi bir arkadaşınıza örneğin bir fotoğraf gön-derirken, bu fotoğrafın ne kadar süre görüntülenebileceğini seçmenize (örneğin saniye veya dakika cinsinden) izin veriyor-du. Belirlediğiniz süre dolduğunda fotoğraf, alıcının cihazından ve sunuculardan siliniy-ordu. Facebook’un yeni işlevinin de bu şekilde çalışacağı düşünülüyor. Yeni uygu-lama, Facebook’ta gizlilik konusunda ken-dini rahat hissetmeyen kullanıcılara güven-li bir sohbet platformu sağlayacak gibi gö-rünüyor. Tabi, tüm bu söylentilerin doğru çıkması halinde.

Windows Blue ortaya çıkıyor!Microsoft henüz ismi onaylamadı ancak Windows Blue’nun Windows 8 için sunu-lacak büyük bir güncelleme olacağı bili-niyor. Çeşitli raporlar, kod adı Windows Blue olan güncellemenin 2013 ortasında ortaya çıkacağını, „arayüze, tüm platfo-ma ve fiyatlara“ değişiklikler getireceğini söylüyor. Windows Blue’nun bir başka hedefi de 7 inç’lik tabletler, bunun yanında tabletlere yönelik diğer optimiz-asyonlar olabilir. Şu anki Windows RT’li ve Windows 8’li tabletler, 10 inç’lik boyut-larda tüketiciye sunuluyor.

UBUNTU’YA SUÇL AMAEn ünlü Linux dağıtımla-rından Ubuntu, bilgisaya-rınızda yaptığınız yerel aramaları Canonical’a (Ubuntu’nun arkasındaki şirket) gönderiyor. Cano-nical ise bu bilgileri Amazon’a yolluyor. Gön-derilen bilgilerin kime ait olduğu anlaşılmadığı söyleniyor, ancak bu yine de bazılarımız için rahat-sız edici bir durum. Free Software Foundation’ın kurucusu Richard Stall-man, Canonical’ın bu po-litikasına karşı mücadele verenlerden biri. Stallman’a göre Canoni-cal buradan gelir elde ediyor ve ücretsiz yazı-lımlara yatırıyor bile olsa bu yanlış. Free Software Foundation, ücretsiz ya-zılımın bir sosyal hareket olduğunu düşünüyor ve böyle davranışlardan uzak durulmasını bekli-yor. Linux Slashdot foru-munda ise Ubuntu’nun bu işlevine alternatifler öneriliyor. eriliyor.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

superdepo 21 x 29.7 cm.pdf 1 23.10.2012 10:31

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 14

H A B E R L E R

R E A D M E

TRANSCEND’DEN WI-FI ÖZELLİKL İ SD KART!Transcend, yeni Wi-Fi SD hafı-za kartı ile kablosuz paylaşım yeteneğini SDHC uyumlu ka-meralara getiriyor. Wi-Fi SD kart ve özel Wi-Fi SD uygula-ması ile kullanıcılar dijital ka-meraları ile çektikleri yüksek çözünürlüklü fotoğrafları, akıllı telefon ve tablet gibi cihazlarla anında ve kablosuz iletişim üzerinden kolayca paylaşma, inceleme ve düzenleme rahat-lığı yaşayacaklar.Wi-Fi SD kart 2 şekilde çalışı-yor: Direk Paylaşım ya da In-ternet Modu. Dış çekimlerde ve tatillerde kullanmak için çok ideal olan direk paylaşım modu otomatik olarak kamera açıldı-ğında aktif hale geliyor ve ka-mera ile mobil cihaz arasında direk bağlantı sağlıyor. Wi-Fi SD kart uygulaması üzerinden internet moduna geçildiğinde ise kullanıcılar doğrudan bir internet erişim noktasına veya akıllı cihaz ya da tablet üzerin-deki kişisel internet erişim noktasına bağlanabiliyorlar. Erişim noktası üzerinden inter-nete direkt bağlantı kuran kul-lanıcılar, Wi-Fi SD card’tan fo-toğraflarını indirebilir veya e-posta olarak paylaşabilir ya da sosyal ağ profillerine anında aktarabilirler.

MAHMUT KARSLIOĞLU, CHIP Yayın Yönetmeni mkars@chip.com.tr

Mahmut Karslıoğlu’nun blog’undaki diğer yazıları için TikTag’leyin

ABBYY, Apple iOS için özel ta-sarlanmış yenilikçi bir karakter tanıma (OCR) uygulaması olan FineReader Touch for iPhone’ı kullanıma sunduğunu duyurdu. iPhone için ABBYY FineReader Touch, kullanıcıların kağıt bel-gelerin fotoğrafını cihazlarının kamerasıyla çekip ABBYY Bulut OCR hizmetine yükleyerek bel-gelerin tanıma ve dönüştürül-me işlemlerini gerçekleştirme-lerine ve sonrasında çıktılarını yaygın olarak tercih edilen dü-zenlenebilir ve aranabilir for-matlarda kaydedip paylaşmala-rına imkân tanıyor. Kompakt bir kullanıcı uygulaması olan Fine-

Reader Touch, mobil cihazlarda çok az kaynak tüketmesine kar-şılık bulut tabanlı OCR kapasi-tesinden tam olarak faydalana-rak belge dönüştürme işlemini üstün bir doğruluk oranıyla gerçekleştiriyor.

KODAK KARDEŞL İĞİPatent davaları nedeniyle bir-birlerinin ensesinde olan Micro-soft, Google ve Apple, fotoğraf devi Kodak’ın patentleri için kol kola verebilirler. Kodak, Ocak ayında iflasını ilan etmişti. Şir-ket dijital fotoğrafçılık patentle-rinin değerinin bugün 2 milyar doları bulduğunu tahmin ediyor. Bloomberg’e göre Apple, Micro-soft ve eski Microsoft çalışanı Nathan Myhrvold’un şirketi In-tellectual Ventures, Kodak’a 500 milyon dolarlık bir teklif yapma-ya hazırlanıyorlar. Google ise Asya’daki telefon üreticileriyle ve patent firması RTX ile bir araya gelerek benzer miktarda bir teklif yapma hazırlığında. Ayrıca Apple da Google ile mas-rafları paylaşmak üzere bir ara-ya gelip Kodak’a teklif götürme-yi görüşüyorlar. Sıfırı tüketen Kodak ise bu satıştan elde ede-ceği gelirle dijital baskı ve pa-ketleme hizmeti veren bir şirket olarak yeniden dirilmeyi umut ediyor.

FineReader Touch OCR uygulaması iPhone‘da!

Köşemi hazırladığım sıralarda 21 Aralık’ı çoktan geride bırak-mıştık. Yani Maya takvimini yanlış yorumladığımız ortaya çıktığı-na ve kıyamet de kopmadığına göre artık 2012’yi gönül rahatlığı ile geride bırakıp önümüzdeki yıllara bakabiliriz. 2012, bilişim dünyası adına gerçekten de etkileyici bir yıl oldu. Ancak artık ge-ride kaldı. Eminim bir çoğunuz yaşadığımız gelişmelerden yola çıkarak 2013’de bunların üzerine daha neler konulabileceğini merak ediyordur.

İlk olarak şu ana kadar olan gidişattan yola çıkarak önümüz-deki 12 ay boyunca tam anlamı ile ikincil ekran devrimi yaşaya-cağımızı söyleyebilirim. Firmaların ürün yelpazelerindeki tablet, telefon ve hatta televizyonların birlikte çalıştığı bu sistemde, bi-rinde bir şey izlerken diğer cihazda onla ilgili ek bilgilere ulaşıla-biliyor. Aslında Microsoft’un SmartGlass örneğinde olduğu gibi bu türdeki sistemleri halihazırda görmeye başladık bile. Yapılan istatistiklerde, kullanıcıların tv başında tablet ve akıllı cihazları üzerinden izledikleri ile ilgili yaptıkları sosyal paylaşım oranları-nın yüksekliğini de göz önüne alındığında buna hazır olan kulla-nıcıların etkisi ile önümüzdeki yıl her yerde bu teknolojiyi görebi-leceğinize emin olabilirsiniz.

Mobil teknolojilerin ve uygulamaların cazibesi onları kullan-mak için bir çok kişisel bilgiyi göz göre göre paylaşmamıza ne-den oluyor. Bu sosyal paylaşımların oluşturduğu dev veri okya-nusu yavaş yavaş kullanıcıların sosyodemografik özellikleri üze-rinde güvenilir bir veritabanı da oluşturmaya başladı. Bundan yola çıkarak bu verileri kullanan firmaların 2013 yılında sunduk-ları servislerde sizinle ilgili daha kesin tahminlerde bulunacağı da söylenebilir. Tabii ki hakkımızda bu kadar kesin tahminler ya-pılması önümüzdeki yıllarda kişisel mahremiyet konusunda da tekrar bir aydınlanma yaşanmasına neden olabilir.

Diğer taraftan eğer 2013 yılı masaüstü PC’lerin resmi olarak öldüğü yıl olarak kayıtlara geçerse de çok şaşırmam. Windows 8 lansmanındaki dev cihaz yelpazesi içinde bir tane bile masaüstü PC olmaması bunun ilk sinyaliydi. İstatistiklerdeki düşüş de göz önüne alındığında masaüstü PC’ler için son 2013’de gelebilir. Bu bitiş hikayesinin tersine 2013’ün bir çok teknolojinin de yükselişe geçeceği bir yıl olacağını söyleyebilirim. Bunlar arasında fiyatları düşerek cazibesi artan 3B yazıcılar, özellikle ekranlardaki karşı-mıza çıkacak bükülebilen esnek cihazlar ve ev kullanıcılarının hizmetindeki robotlar yıldızı parlayacaklar arasında gibi duruyor. Ne yazık ki gönlümüzde yatan aslanlar iPhone 5s, Xbox 720 ve PS4 hakkında tahminde bulunmak için ise henüz çok erken.

2013‘ün teknoloji falına birlikte göz atmak ister misiniz?2013 yılında sizi teknolojik alışverişler bekliyor. Ayrıca biri sizi takip ediyor olabilir. Aman dikkat!

PC_MOR FARE.indd 1 12/22/12 4:39 PM

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 16

H A B E R L E R

Facebook’ta yapılan her değişiklikten sonra, insanların mahremiyetini göz göre göre riske atan yeni değişiklikleri görünce şaşırıyorum, çünkü borsada 100 milyar dolar piyasa değerine kadar yükselebilen, dünya çapında 1 milyar kullanıcısı olan bir şirketin daha profesyonelce, daha dikkatlice yönetilmesini bekliyorum. Ama gördüklerim ve duyduklarım beni benden alıyor. Zira Facebook şimdi de mesaj penceresi açıkken, browser sekmesinde, yeni gelen mesajın kimden geldiğini duyuran bir akıl almaz uygulamaya imza atmış durumda. Ekranınıza başkası ba-karken, özel mesajlarınızın veya kimlerle mesajlaştığınızın görünme-mesi için internet tarayıcısı üzerinde başka bir sekme açsanız da, mo-nitördeki sekme başının üzerinde o anda kimle mesajlaştığınızı ve daha kötüsü, size kimden yeni mesaj geldiğini kabak gibi gösteren açıklama-lar yanıp sönmeye başlıyor. Hatta daha kötüsü, ekranda Facebook açık-ken, sol alt köşeden size mesaj atan kişinin kimliği ve attığı mesajın ilk cümleleri görünüyor.

Şimdi şöyle düşünelim, iş değiştirmek için rakip firmanın yöneticile-ri ile yazıştığınız sırada patronunuzun monitörünüzün önünden geçme-si durumunda, sekmeyi değiştirmek istemeniz çok doğal bir refleks olacaktır, zira iş dünyasında pek çok profesyonelin artık Facebook üze-rinden mesajlaştığını biliyoruz. Ancak siz bu transfer işleminizi gizli tutmaya çalışsanız da Facebook sizin bu gizli ilişkinizi açık etmek için her yolu deniyor. Patronunuzun, rakip firmanın müdürü ile mesajlaştı-ğınızı görmesi de, işten atılmanız ve avantajlı transfer fırsatını kaçırıp, on binlerce lira zarar etmeniz için yeterlidir. Ya da, şirketinizin Facebo-ok sayfası için bir proje için Facebook ekranı üzerinde iş arkadaşları-nızla tartışırken, ekranın sol altında, kız arkadaşınızın attığı mahrem bir mesajın yine çarşaf çarşaf belirdiğini ve herkesin bunu okuyabildiği-ni düşünün...

Bu da bana Facebook’un annesinden azar işite işite web sitesi kur-maya çalışan ergenler tarafından yönetildiği hissini veriyor. Ortaya çı-kış nedeni “kız tavlamak” olsa da Facebook artık bir çöpçatan sitesi de-ğil, önemli bir pazarlama ve iletişim platformu haline gelmiş durumda. Dolayısıyla Facebook’un daha profesyonelce, daha dikkatlice yöentil-mesini bekliyoruz. Hadi, yöneticilerin hayat görüşü ve deneyimi, bu ka-dar basit mahremiyet problemlerini anlamaya yetmiyor... Onlarca mil-yar dolar kazanan bir web sitesi, yeni yapısal değişiklikleri danışmak için üç kuruş verip bir avukat, bir sosyolog, bir psikolog tutup, yenilikle-rin yaratabileceği olası sosyal etkiler hakkında bir rapor hazırlatamıyor mu? Yakında Facebook’un mahremiyeti umursamayan şımarık ergen tavırları yüzünden zarar gören insanlar tazminat davaları açmaya baş-larsa, şaşırmayın.

Facebook’ta mahremiyet kabusu!

H A B E R İN İ Z O L S U N

Facebook’un, henüz hayatı tanımayamamış hayalperest ergenler tarafından yönetildiğini düşünüyorum zira, akla mantığa sığmayan, son derece göz önündeki güvenlik ve mahremiyet açıkları insanları zor durumda bırakıyor.

CEM ŞANCI, CHIP yazar cemsanci@chip.com.tr, twitter.com/cem_sanci

Cem Şancı’nın blog’undaki diğer yazıları için TikTag’leyin

Windows 8 uygulaması geliştirmekWindows 8 için uygulama geliştirmek için programlama bilmeniz gerekiyor. Ancak Microsoft’un yayınladığı yeni TouchDevelop web uygulaması sayesinde artık web tarayıcısı üzerinden de uygulama geliştirmek mümkün. Microsoft’un Research blog’da resmen duyurduğu TouchDevelop web uygulaması, daha önceden Windows Phone için sunulan Touch-Develop App’ın bir devamı niteliğinde. Blog, yeni aracı şöyle açıklıyor: „TouchDevelop’u yayınladığımızdan beri onu tablet form faktörüne getirmeyi düşünüyorduk ve bir web tarayıcısı sürümü üzerinde çalışıyorduk. TouchDevelop Web App’ın yayınlanmasıyla beraber bu bekleyiş sona erdi.“TouchDevelop web uygulamasını kullanabilmek için öncelikle Windows Live, Facebook veya Google hesabınızla oturum açmanız gerekiyor. Bunun ardından geliştirme araçlarını nasıl kullanacağınızı gösteren eğitim videolarını izleyerek işe başlayabiliyorsunuz. TouchDevelop web uygulaması, dokunmatik ekranlar-da kullanılmak üzere tasarlanmış, ancak fare ve klavyeyle PC’nizden kullanmanız da mümkün. TouchDevelop web uygulamasına https://www.touchdevelop.com/app adresinden ulaşılabiliyor.

Android ile çalışan PolaroidPolaroid’in değiştirilebilir lensli ve Android kullanan bir kamera üzerinde çalıştığı söy-lentileri bir süredir internette dolaşıyordu. Polaroid’den gelen açıklama söylentilerin doğru olduğu yönünde. Polaroid CEO’su Scott Hardy, Imaging Resource sitesine yazdığı mailde, söz konusu kamera üzerinde çalışmaya devam ettiklerini ve CES 2013’de tanıtımını yapacakları belirtiliyor.

Firmadan yapılan açıklamada kamerayla ilgili başka ayrıntıya yer verilmezken yeni söylentiler internette yayılmaya başladı bile. İddia edildiğine göre kamera IM1836 adını taşıyacak ve Polaroid için Sakar tarafından üretilecek. 18.1 milyon piksel algılayıcıya sahip olacağı söylenen kameranın görünüş olarak Nikon J1/J2’ye benzeyeceği de iddialar arasında. Android kullanıldığı için kameraya mail, Facebook ve Twitter uygulamalarının indirilebileceği düşünülüyor.

CHIP_MW.indd 1 12/21/12 8:57 PM

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 18

H A B E R L E R

T E K N O L O J İN İN G Ö R D E D İ Ğ İHürriyet Teknoloji Editörü Selim ÖZTÜRK ’ün blog’undaki diğer yazıları için TikTag’leyin

SELİM ÖZTÜRK, CHIP Online yazarıseozturk@hurriyet.com.tr

Microsoft, 18 yaşın üstünde kullanıcılara hitap eden PEGI 18 eti-ketli oyunları Windows Store üzerinden satmaya başladı. Avrupa sunucularında aktif olarak çalışacak olan sistem, firma için bir ilk anlamına da geliyor. „Windows üzerinde bulunan zengin oyun yelpazesi için atılmış çok önemli bir adım daha“ diyen firma Win-dows Store’un Avrupa sunucularında; Take Two’nun bombası olan „Grand Theft Auto IV“ ve CD Project RED’in çok ses getiren oyunlarından bir tanesi olan „The Witcher 2“ gibi yapımları sat-maya başladı. Her iki oyun da PEGI 18 damgasına sahip ve bug-üne kadar herhangi bir şekilde Windows Store üzerinden satışa sunulmamışlardı. Pek tabi ailelerin konu hakkında endişe edileceği de düşünülmüş durumda. Dileyenler, Windows Store üzerinden yetişkin içerikli oyunlara ulaşımı rahatça engelleyebili-yor, küçük yaştaki çocukları istemedikleri yapımlardan uzak tuta-biliyor.

IBM’e göre 5 sene içinde akıllı ceplerimiz yoluyla uzaktaki nesne-lere dokunup, onları hissetmeye başlayacağız. Buna göre, tele-fonlar yakın bir zamanda alan titreşimleri verebilecek. Ekrandan sadece birkaç milimetre uzaklıkta. Bu titreşimler yumuşak ola-caklar. Telefonunuz elinizde titremeyecek ama fark edilir bir his verecek. Bir telefon veya tabletle gelinlik aldığınızı, saten elbiseyi, üzerindeki boncukları ve düğmeleri veya duvaktaki danteli hissedebildiğinizi düşünün.“ Bunun yanında IBM’e göre PC’ler birkaç sene içinde görsellerdeki bir takım görüntüleri algılayabilecek. Örneğin bir kişinin fotoğraflarına bakarak cilt kanserine dönüşebilecek işaretler arayacak. IBM, akıllı ceplerin duymayı kolaylaştıracak teknolojilerle donatılacağını da tahmin ediyor. Ayrıca akıllı telefonlara eklenecek yeni sensörler sayesin-de, telefonların kokuları analiz etmesi de mümkün olacak. Yani, telefonlar birkaç seneye kadar koklamayı öğrenecek.

Microsoft’tan +18 içerik!

Koklayan PC’ler geliyor!

2012’nin kanımca en önemli gelişmelerini maddeler halinde özetleye-cek olursak:∙ Whatsapp artık tartışmasız bir numaralı anlık mesajlaşma yazılımı... Operatörler, SMS alışkanlığını kaybeden kullanıcıların bu tip program-ları kullandığı için dünya genelinde 14 milyar dolar zarar açıkladılar.∙ Facebook’un Instagram alımı da çok konuşuldu. 1 milyar dolara Facebook’un olan uygulama böylece sosyal ağ portalının fotoğraf uygu-laması bazında elinin güçlenmesini sağladı.∙ 2012’ye damgasını vuran gelişmelerden biri de patent savaşlarıydı. Özellikle Apple ile Samsung arasında patent ihlali gerekçesiyle birçok ülkede sayısız patent davası açıldı. Kimi davalarda taraflar birbirlerinin ürünlerinin satışına yasak getirmeyi hedeflerken kimi zaman da yüklü tazminatlar almaya çalıştı.∙ Yahoo’ya eski bir Google çalışanı olan Marisa Mayer, CEO olarak atan-dı. Böylece Yahoo’nun yönetimdeki karışıklığı da son buldu. CEO oldu-ğunda 6 aylık hamile olan Mayer Google’da işe başlayan ilk kadın mü-hendis olma özelliğini taşıyor.∙ iPhone 5, Galaxy SIII, Lumia 920, HTC 8X, Galaxy Note II ile telefon pa-zarı bu yıl bir hayli kızışırken, iPad mini ve Galaxy Note 10.1 gibi cihazlar da tablet pazarını hareketlendirdi. ∙ Google Motorola’yı 12,5 milyar dolara satın aldı. Motorola Mobility bö-lümü altında 17 bin patentin tek başına sahibi olan Google’ın yılsonuna doğru X Phone isimli özel bir telefon üzerinde çalıştığı haberleri basına sızdı.∙ Anlık mesajlaşma uygulamaları da değişim geçiriyor. Whatsapp ipi göğüslerken, Live Messenger ise eski günleri aramaktan bitap düşmüş durumda. Bunun farkında olan Microsoft ise Live Messenger defterini tamamen kapatıp Skype ile yeni bir başlangıç yapmak istiyor. Bunun için ilk adım olarak Skype’ı satın alan şirket, Windows 8’e de bu yazılımı dahil etmiş durumda.∙ Bir diğer Microsoft servisi olan Hotmail de isim değiştiriyor. Artık kul-lanıcılar Hotmail yerine Outlook hesabı kullanacak. Microsoft, mevcut Hotmail kullanıcılarının Outlook’a geçmesi için bir süre daha tavsiyeler-de bulunmayı sürdürecek.∙ Apple’ın bu yılki en büyük hatası belki de iOS 6 ile birlikte kendi harita uygulamasını gereğinden erken yayına almasıydı. Haritalar uygulaması daha ilk dakikalarda kullanıcıları canından bezdirirken, Apple’ın iki yö-neticisi de söz konusu uygulama nedeniyle işinden oldu. Google Maps’in App Store’a 3 aylık bir aranın ardından dönmesiyle uygulamanın mil-yonlarca kişi tarafından indirilmesi ise Apple’a kullanıcılarından gelen bir tokat oldu.∙ Telefon, tablet, notebook ve masaüstü bilgisayarları bir araya getiren Windows 8, yeni arabirimiyle kullanıcılar için kayda değer bir gelişmey-di. Kısa sürede milyonlarca kullanıcıya ulaşmayı başaran Windows 8’in kaderini ise 2013 yılı tayin edecek.

Bu yıl neler olduTeknoloji dünyasının en hareketli yıllarından birini geride bıraktık. Windows 8 ile yepyeni bir işletim sistemiyle tanışırken, patent savaşları aldı başını yürüdü.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 20

H A B E R L E R

Bazı insanlarda müthiş gelişmiş bir yer-yön duygusu bulunurken, nispeten şanssız çoğunluk diyeceğim benim de içinde yer aldığım bir diğer grup ise ellerimizden haritayı düşürmesek bile “tanımadığımız” yollarda kaybolabili-riz. Yurt dışına özellikle bilmediğim bir yere gittiğimde henüz bu “dijital” alt-yapı da tam oluşmamışken, her bir çanta ve cebe birer harita koyup kaldığım yeri de referans noktası olarak işaretlerdim. Şehir içi yol tarifi alırken gidece-ğim yerin sağı-solu-önü-arkasında ne varsa bilmek ister, bildiğim halde de yolda birkaç kere durup taksi durağı, bakkal, simitçi gibi “yerleşik” noktalara adres sorardım. Derken akıllı telefonlar hayatımıza girdikçe birçok şey kolay-laştığı gibi, benim de yol bulmam kolaylaştı, kaybolmalarım azaldı ve “her-cebe-bir-harita” ihtiyacım ortadan kalktı çünkü elime alıp alabileceğim en detaylı haritadan daha gelişmiş bir sistem zaten benimleydi, hem de GPS sa-yesinde statik de değildi. Kişi bir şeye alıştı mı, onu bırakması ve eksikliğini hissetmemesi çok zor. Akıllı telefonlarımızla Google Maps hayatımıza girdi, yollarda gözümüz kulağımız, kimi zaman sıkıldığımızda eğlencemiz, meraklı kaşifler için tüm dünyayı avuç içine yerleştirebilen bir sihirbaz, arabalarda neredeyse bir otomatik pilot, tünelin sonundaki ışık oldu. Benim gibi Google Maps’a alışanlar ve iPhone kullananlar, telefonlarında güncelleme yapıp da iOS 6’ya geçtiklerinde o eski tanıdık ama hiç de hoş olmayan “eyvah kaybol-dum” hissini tekrar yaşamışlardır diye düşünüyorum. Birkaç ay yaşadığımız Apple’a kızgınlık, Google Maps ve dolayısıyla “güvenli yolculuk” hissinin ek-sikliği ve iOS 6’ya keşke geçmeseydim gel-gitleri sonrasında beklediğimiz haber geldi ve Google, cihazdan ayrı bir uygulama olarak haritasının lansma-nını yaptı. Henüz Türkiye için Google Maps uygulama mağazasında yerini al-mamış olsa da, yurt dışında birkaç saat içerisinde en çok yüklenen ücretsiz uygulama olarak liste başına oturdu. Apple, Google Maps lansmanı ile birkez daha Google karşısında boynunu eğmiş oldu. Google Maps içeriğin doğrulu-ğu, tariflerin inceliği, üç boyutlu içeriğin doygunluğu, sesli komut sayesinde Siri üzerinden adres arayabilme, toplu taşıma yolları ve araçlarını gösterme, eksik girilen adresleri bile bulabilme ve daha birçok “ince ayar” sayesinde hem muhteşem uygulama nasıl yapılır bir kez daha tüm dünyaya gösterdi, hem de harita/uydu konusunda bu işin en yetkini olduğunu tekrar kanıtladı. Amacı girdiği her işte en iyi deneyimi sağlamak olan Google, harita konusun-da da en iyi olduğunu unutan varsa da hatırlatmış oldu. Google Maps sadece Google kullanıcılarını sevindirmekle kalmadı, sadece haritalar yüzünden iOS 6’ya geçiş yapmayan birçok iPhone kullanıcısının da telefon sistemlerini gün-cellemesini sağladı. Download rakamlarına baktığımızda, Google Maps lans-manı ile ikinci bir iOS 6 yükleme patlaması yaşanmış. Android ve Motorola markalarını bünyesinde bulunduran Google, neden iPhone’un “en popüler” cihaz olmasına yardımcı oluyor derseniz, yine Google’ın kullanıcı deneyimi misyonunu rekabetin önüne koyduğunu söyleyebiliriz. Geriye kalan tek sorun, benim gibi neredesin diye sorulduğunda kolaya kaçıp Whatsapp üzerinden “konum paylaş” yaparak olduğu yeri anlatan kişilerin hala Apple’ın haritala-rından kurtulamıyor olması. Cihaza gömülü olan Apple haritalar üzerinden konum paylaşan Whatsapp bir şekilde anlaşma yapıp bizleri Apple’ın harita uygulamasından “kurtarırsa” hepimizin içine su serpecektir.

Yollarda kaybolmak mı, o da ne?!

S O C I A L I Z E RSosyal Medya UzmanıIrmak Özkaşıkcı’nın Twitter‘ına ulaşmak için TikTag’leyin

Google, Maps uygulaması lansmanı ile bir kez daha Apple’a dersini verdi

IRMAK ÖZKAŞIKÇI, irmak.ozkasikci@gmail.com twitter: irmak_ozkasikci

Fujitsu, Windows 8 işletim sistemiyle uyumlu yeni cihazlarını tanıttı. Fujitsu cihazları arasında STYLISTIC Q702 hibrid tablet de yer alıyor. 11 inçlik ekrana sahip olan STYLISTIC Q572, gelişmiş performansın yanı sıra parmak izi sensörü, SmartCard okuyucu-su, Full Disk Encryption (FDE) gibi özellikler de sunuyor. Buna ek olarak pili de tüm gün çalışma için yeterli oluyor ve ürünün sürekliliği ek bir pille destekleniyor. Fujitsu’nun yenilikçi STYLI-STIC Q702 hibrid tableti ve Windows 8’i destekliyor. STYLISTIC Q702, seyahat sırasında tablet PC olarak kullanılabiliyor. Opsiyo-nel klavyenin eklenmesiyle de geleneksel bir dizüstü bilgisayara dönüşüyor.

Microsoft, ürünleri için güncellemelerini her ayın ikinci Salı günü yayınlıyor. Adobe da geçtiğimiz ay Flash için Microsoft’un bu planına uyma kararını almıştı. Salı yamaları geleneğine son katılan ise Google oldu. Yazılım devlerini bir araya getiren neden, Microsoft’un Flash’ı Windows 8 ve Windows RT ile bir araya getir-mesi... Adobe, Flash Player’ı Microsoft’un yamaları yayınladığı aynı günde yayınlıyor. Flash Player’ı Chrome’a entegre eden Google’ın da tarayıcısını Flash güncellemeleriyle aynı anda gün-cellemesi gerekiyor. Bu nedenle Microsoft ve Adobe güncelleme-lerini artık Google da izleyecek. Bununla birlikte Google’ın bu kararı, Chrome’u güncellemek için Salı yamalarını bekleyeceği anlamına gelmiyor. Düzenli olarak güncellenen Chrome, ayın ikinci Salı günleri haricinde herhangi bir takvime bağlı kalınmadan yükseltilmeye devam edilecek.

Android cihazların uygulama marketi Google Play’de yaşanan bir olay, dünya çapında bir skandala dönüştü. Google Play’in „En çok indirilen ücretsiz uygulamalar“ başlığı altında listenin en tepesin-de, ne yazık ki hiçbir denetimden geçmemiş, bedava porno film-ler sunan bir uygulama olan “Bedava Porno” uygulaması yerleşti. Türkçe olarak hazırlanmış olan uygulama, Google’ın uygulamaları denetimsiz olarak yayınlamaya izin veren politikası nedeniyle sisteme girebilen uygulama, uzun süre en çok indirilen uygulama olarak liste başında durduktan sonra, şikayetleri fark eden Google, uygulamayı marketten sildi. En büyük para kaynaklarından olan Adsense sisteminde, en ufak bir “şüpheli” tıklamada dahi kullanıcıların hesaplarını silecek kadar sıkı dene-tim uygulayan Google’ın, para kazanmadığı ücretsiz uygulamalar üzerinde denetim uygulamak için çaba harcamıyor oluşu kullanıcıları rahatsız ediyor.

Fujitsu‘dan Windows 8‘li dokunmatik cihazlar

Salı günü download yapmayın!

Google’da “Bedava Porno” skandalı!

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 22

H A B E R L E RH A B E R L E R

ICONIA A211 ile tablette 3G keyfi

İnternet müzesi ziyaretçilere açıldı

Apple’a “dokunmatik” şoku!

Imperator Pro

XEROX VE SAMSUNG NEY İN PEŞİNDE?Xerox’un dünyaca ünlü araştırma merkezi PARC (Palo Alto Research Center – Palo Alto Araştırma Mer-kezi) ile Samsung’un grup şirket-lerinden Samsung Fine Chemicals ortak çalışma yapmaya karar ver-di. Xerox’un geliştirdiği üç boyutlu yüzeylerin üzerine elektronik dev-re basmayı sağlayan Gümüş Mü-rekkep buluşu Samsung ürün ve çözümleri üzerinde denenecek. Xerox; geliştirdiği özel Gümüş Mü-rekkep ile plastik, cam ve dokuma gibi üç boyutlu farklı yüzeyler üze-rine nano elektronik devreler ba-sılarak veya yerleştirilerek sıradışı elektronik uygulamalar yapılabile-ceğini söylüyor. Xerox’un buluşu, 150 derece gibi düşük bir ısıda eri-yebilen plastik ham maddesinin üzerine, plastiğin formunu boz-madan 140 derece gibi daha dü-şük bir ısıda iletken elektronik devrelerin basılmasını sağlıyor. Xerox’un bu buluşu; elektronik giysiler, katlanabilir ekranlar, PV güneş pilleri, düşük maliyetli RFID etiketleri gibi uygulama alanları sektörden sektöre değişebilecek sayısız sıra dışı uygulamanın ge-liştirilmesine imkân verecek.

Apple’ın sahip olduğu en önemli patent olan ve “Steve Jobs Patenti” olarak da bilinen ‘949 multi-touch patenti, USPTO (Birleşik Devletler Patent ve Marka Ofisi) tarafından geçici olarak iptal edildi. İptal kara-rında, başvuruda yer verilen 20 hak iddiası değerlendirildi ve tüm iddi-alar geçersiz kabul edildi. Karar geçici dahi olsa, Apple’ın en önemli patentinde bazı çatlaklar olabileceğini akla getiriyor. ‘949 patentiyle üzerinde hak iddia edilenler arasında “dokunmatik ekranlı cihaz, me-tot ve buluşsal yöntemler kullanarak komutları algılayan grafik kulla-nıcı arabirimi” bulunuyor. Patentin kesin olarak geçersiz kılınmasının, Apple - Samsung davasında alınan kararı etkileyeceği açık.

Yeni ICONIA TAB A211’in arkası zarif bir desenle hafifçe süslenmiş 2 rengi var: Metalik Gri ve İnci Beyazı. Çalışmanız gereken durum-larda ICONIA TAB A211 kullanıcıların MS Office belgelerini görüntü-leme ve düzenlemelerini sağlayan Polaris office sayesinde zengin fonksiyonellik ve kolay dosya yönetimi sunarak mobil ofisinizin gü-cünü ikiye katlayabilir. Ve çalışırken aynı zamanda AUPEO ile erişe-bileceğiniz 120’den fazla radyo istasyonundan birini dinleyebilirsi-niz. Veya, canınız bir şeyler okumak istiyorsa güncel kitapları veya favori dergilerinizi indirmek için online kitapçıları gözden geçirebi-lirsiniz. NVIDIA Tegra 3 dört çekirdekli işlemci ile çalışan ICONIA TAB A211, 3G özelliği de sunuyor. Arkadaşlarınızla canlı sohbetler için 2MP ön kamerasına sahip. Ayrıca, cihazın güvenliğini arttırmak ve tamamen size ait olduğundan emin olmanız için yüz tanıma özel-liği sayesinde kamera tableti kilitlemek ve açmak için kullanılabilir.

Hollanda merkezli reklam kuruluşu TBWA\Neboko’nun üç çalışanı tarafından meydana getirilen web sitesi, Usenet, HTML, Altavista, “JennyCam” gibi internetin bir zamanlar önemli sitelerini ve bunun yanında sosyal medya, oyunlar, yüz simgeleri gibi diğer konuları ele alıyor ve hepsini tarih sırasıyla ziyaretçilere sunuyor. Ziyaretçi olarak siteye içerik gönderebiliyorsunuz. İçeriğiniz oylamayı geçmeyi başarırsa sitede kalıcı olabiliyor. Sanal müzeyi www.thebiginternetmuseum.com adresinden ziyaret edebilirsiniz.

Dokunmatik ekran ve tombul parmak problemi!Cep telefonu ya da tableti-mizde internette gezinirken ilgilenmediğimiz reklamlara yanlışlıkla tıklamak çok can sıkıcı bir şey. Bu durumdan sadece tombul parmaklı kullanıcılar değil, reklam veren-ler de şikayetçi. Çünkü sonuçta herhangi bir satış getirmeyen tıklamalar için gereksiz yere para ödemiş oluyorlar. Google, herkesi rahatsız eden bu sorunu çözmeye kararlı. Google’ın üstünde çalıştığı çözüm çok basit bir gözleme dayanıyor: Çoğu yanlış tıklama, reklamların köşelerine dokunulmasıyla gerçekleşiyor. Geliştirilen çö-zümle bundan böyle bir reklamın tam ortasına dokunulması halinde reklam „tıklanmış“ kabul edilecek. Kenarlara dokunulması halinde kullanıcıya reklam bağlantısına gitmek isteyip istemediği sorulacak.

GX Gaming ailesinin en yeni üyesi olan Imperator Pro, MMORPG ve RTS oyuncuları için özel olarak tasarlanmış. Arka ışık için 16 milyon tam renk RGB kullanan Imperator Pro, karanlıkta tuşları daha rahat görebilmeniz için dört seviyeli parlaklık ayarı tuşuna sahip. Klavyenin solunda bulunan altı makro tuşuna, 18’e kadar mak-ro atamak mümkün. Farklı oyun kategorileri için üç farklı profili bulunan klavye, profiller arasın-da anında geçiş yapabilme özel-liğine de sahip. Programlanabi-lir makrolar sayesinde erişimi

kolay komutların sayısını arttı-ran Imperator Pro, Oyun Modu seçeneği ile oyun sırasında Win-dows tuşunun dikkatinizi dağıt-masını engelliyor. Oyun sırasın-da donmayı engellemek için da-hili belliği bulunan oyun klavye-si, daha hızlı ve iyi bir oyun per-formansı sağlamak için 1000 Hz’e kadar bildirim ve 1 ms tep-ki hızına sahip. Imperator Pro’nun diğer özellikleri arasın-da iki USB girişi, tam hız sağla-yan altın kaplama USB 2,0 kon-nektör, 1,8 metre kablo, bileklik desteği ve hızlı erişim sağlayan altı multimedya tuşu bulunuyor.

23 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

A K I L L I T E L E V İ Z YO N L A R K I R I L A B İ L İ R M İ ?İnternete girme, sosyal ağlara bağlanma, çevrimiçi alışveriş yapma gibi imkanlar su-nan ve gittikçe daha çok bilgisayarlara ben-zeyen yeni nesil akıllı televizyonların da gü-venlik açıkları barındırdıkları iddia ediliyor. Merkezi Malta’da bulunan ReVuln güvenlik şirketi, Samsung Smart TV’leri, etkileyen bir güvenlik açığı keşfettiklerini, bu açığı istis-mar ederek kullanıcı bilgilerine ulaşmanın mümkün olduğunu iddia ediyor. Bu durumda o an televizyona bağlı USB sürücülerdeki bil-giler de tehlikeye girmiş oluyor. Firma, ilk in-celeme için Samsung televizyonları tercih et-melerinin nedeninin Samsung’un şu an pa-zar lideri konumunda olması olduğunu, söz konusu açığın büyük ihtimalle tüm akıllı tele-vizyonlarda ve set üstü cihazlarda bulunabi-leceğini de ekliyor. Ocak ayında, bir diğer gü-venlik firması Security Explorations, set üstü cihazlara malware yüklemeye olanak sağla-yan bir açık keşfetmişti. Kısacası artık virüs-ler ve zararlılar, televizyonlarımıza kadar gir-miş durumda. Çok yakında akıllı televizyonlar için de antivirüs yazılımları görürseniz şaşır-mayın...

PC’niz zombi olabilir mi?Zombi bilgisayar, üçüncü tarafların deneti-mini ele geçirdiği bilgisayarı tanımlamakta kullanılan bir terim. Bu ele geçirme işi ise genellikle zararlılar yoluyla yapılmakta. Bilgisayarınızın “zombi” hale gelmesi, onun bir veya daha çok kişi tarafından sizin haberiniz olmadan kontrol edilmesi, örne-ğin istenmeyen e-postaların gönderilmesi veya internetteki diğer PC’lere saldırılar düzenlenmesi anlamına geliyor. Bir kişi, emri altında zombi PC’lerden oluşan bir orduya sahipse bu orduya “botnet” adı veri-lir. Çoğu durumda “zombi” olmak, bir hacker’ın hedefi olduğunuz anlamına gel-mez. Zararlı içeren bir bağlantıya tıklamış olmak veya virüslü bir e-postayı çalıştır-mak, PC’nizin zombiye dönüşmesi için ye-terli olabilir.

Zombi PC’nin belirtileriZararlılar, onları bulmanızı istemezler; do-layısıyla ilk bakışta PC’nizin bir zombi olup olmadığını söylemek güç olabilir. PC’nizde aşağıdaki belirtile-rin olup olmadığını kontrol edin.

Zombi işlemler, bilgisayarınızın işlemci gücünden ve ağ bağlantısın-dan faydalanırlar. Eğer PC’nizin ça-lışmasında veya ağ bağlantısında yavaşlamalar varsa, PC’niz zombiye dönüşmüş olabilir. E-posta hesapla-rınızın giden ve gönderilmiş öğeler kutularını kontrol edin. Botnet’ler, yayılabilmek için e-posta hesabınız-dan e-postalar göndermeyi deneye-

bilirler. Zombi IP adresleri, genellikle kara listelere eklenirler. PC’nizin zombi olduğun-dan şüpheleniyorsanız, aşağıdaki adresi web tarayıcınıza yapıştırarak IP adresinizin kara listelere eklenip eklenmediğini görebi-lirsiniz.http://www.robtex.com/ip/xxx.xxx.xxx.xxx.html#blacklists(xxx.xxx.xxx.xxx bölümünü IP adresinizle değiştirin.)

PC’nizin zombiye dönüştüğünden endi-şeleniyorsanız, yapabileceğiniz en iyi şey onu Malwarebytes Anti-Malware gibi bir anti-zararlı veya anti-virüs yazılımıyla tara-maktır.

PC’nizin zombiye dönüşmesine engel ol-mak için yazılımlarınızı güncel tutmanız, anti-virüs yazılımınızla diskinizi düzenli olarak taramanız, zaman zaman uyarılarıy-la canınızı sıksa da bir güvenlik duvarı kul-lanmanız yerinde olacaktır.

iPhone’daki Instagram’da açık bulundu

ESET Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Alev Akkoyunlu’ya göre Türkiye’de bilgisayar yazılımlarında lisanssız ürün kullanma oranı yüzde 50’yi geçiyor. Güvenlik yazılımları konusunda da durum farklı değil. Bu nedenle Türkiye, zararlı yazılımların en hızlı yayıldığı ülke-lerin başında geliyor. Alev Akkoyunlu, bilgisayardan indirilen lisans-sız yani korsan yazılımların siber suçlulara, zararlı yazılımları bu-laştırmak için eşsiz bir imkan tanıdığını belirtti. “Özellikle korsan antivirüs programları koruma sağlamadığı gibi büyük zararlar da verebilir” diyen Akkoyunlu, korsan yazılımların veri hırsızlığından bilgisayarı kullanılamaz hale getirmeye kadar pek çok zarar verebi-len virüsleri de beraberinde getirdiklerinin altını çizdi.

Facebook’un Instag-ram fotoğraf paylaş-ma hizmetinde bir açık bulan güvenlik araştırmacısı, bir kur-banın hesabını nasıl ele geçirebildiğini gösterdi. Carlos Re-ventlov, Kasım ortala-rında bulduğu saldırı yöntemini Instagram’a bildirmesine rağmen açık henüz kapatılmamış. Reventlov, iPhone için yayınlanan Instag-ram 3.1.2’nin oturum açma bilgileri, profil bilgileri gibi bilgilerin Instagram’a gönderilirken şifrelense de, diğer verilerin şifrelenme-diğini fark etmiş. Reventlov, açığı şöyle açıklıyor: “Kurban Instagram uygulamasını başlattığında Instagram sunucusuna bir düz metin çe-rez gönderiliyor.” “Saldırgan çerezi ele geçirdiğinde özel HTTP istek-leri meydana getirerek verileri ele geçirebiliyor ve fotoğrafları silebi-liyor.” Düz metin çerezin ele geçirilebilmesi için hacker’ın kurbanla aynı ağ üzerinde bulunması gerekiyor. Açık, ARP (Adres Çözümleme Protokolü) adı verilen bir yöntemden faydalanıyor. Hacker, çerezi el-de ettikten sonra kurbanın fotoğraflarına ve onun arkadaşlarının fo-toğraflarına erişebiliyor.

mimişş dudururumdmdaa. ÇÇokok yyakakınındada aakıkıllllıı tetelelevivizyzyononlalarr için de antivirüs yazılımları görürseniz şaşır-mayın...

ESET, korsan yazılımın zararlarını sıraladı

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 24

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İO N Ş E Y

şaşırtıcı

TELEFON AKSESUARI Aksesuar pazarı son derece geniş. Bu sektörde, sıradan ürünler kadar son derece ilginç buluşlar da kendini gösterebiliyor. Onlara bir göz atalım. C E M ŞA N C I / A H

1 TELEFON ELDİVENİ  Soğuk kış günlerinde telefon kullanmak

için eldivenlerini çıkarmak istemeyenler için icat edilen bu aksesuar çok ilginç. Eldivenin üzerinde Bluetooth bağlantısı bulunuyor. Başparmak üzerinde hopar-lör, işaret parmağı üzerinde ise mikrofon bulunuyor ve kulla-nıcı parmaklarını yüzüne götürerek telefonla konuşabiliyor. Eldiven Amazon’da 55 Euro fiyatla satılıyor.

2  SANAL KLAVYE  Magic Box isimli bu klavye, hem PC’lerle hem de telefon ve

tabletlerle uyumlu. Düz bir yüzey üzerine lazer projektörle bir klavye imgesi yansıtan cihaz, kablosuz olarak bilgisayara bağlanıyor ve tam bir klavye gibi işlev görüyor.

3  UÇAN MESAJLAR  iXP3 Internet Messenger isimli bu küçük cihaz,

ilginç bir işlev gerçekleştiriyor. Seçtiğiniz konu-lardaki mesajları, havada akan holografik bir görüntü olarak gösteriyor. Bu mesajların içine, günlük hava durumu, saat veya telefonunuza gelen mesajlar gibi konuları ekleyebiliyorsunuz. Böylece telefonunuza bir mesaj geldiğin-de, kimden geldiğini havada akan metinler şeklinde görebili-yorsunuz. Cihazın fiyatı ise 120 Euro.

4  Ç İFT S İM KABI  iPhone 4 için üretilen bu çift sim kabı sayesinde, kullanıcılar,

iki sim kartını birden telefonda kullanabiliyorlar. Mesela, bir hattını iş için, bir hattını özel görüşmeler için telefona takabili-yorlar. Bu iPhone kapağı, orijinal kapağa benziyor ancak için-de iki sim barındırıyor. Kapak, Amazon’da 25 Euro’ya satılıyor.

5  D İJ İTAL NOT DEFTERİ  Kağıt tüketmeyi sevmeyenler için bu minik dijital not defteri

ilginç bir çözüm. E-ink (elektronik mürekkep) teknolojisi ile çalışan cihazın üzerine el yazısı ile not almak mümkün. Bir kere not alınınca da, üzerindeki silme tuşuna basıncaya ka-dar notlar silinmiyor zira cihaz notu göstermek için enerji harcamıyor. Sadece not alma anında küçük bir enerji tüketimi oluyor. Cihazı yurt dışında, 40 euro fiyatla bulmak mümkün.

6 OTOMOBİL PAD’ İ  Otomobillerin konsolları üzerine yapıştırılan bu küçük

pad’ler, telefonların kaymasını engelliyor ve cihazın oto-mobilde sağa sola savrulmasının, düşmesinin önüne geçi-yor. Tabi aynı zamanda, telefonu araç içinde rahatça kul-lanmaya da izin veriyor.

7  ÇOK FONKSİYONLU ŞARJ CİHAZI Anker Astro isimli bu şarj cihazı, 5600 mAh kapasitesiyle,

cep telefonları için günlerce dayanacak bir enerji kaynağı sunuyor. USB üzerinden şar edilebilen cihaz, bir laptop’u bile saatlerce çalıştırabilecek kapasiteye sahip.

8  TV S İMÜLATÖRÜ Evinize boşken hırsız girmesinden mi korkuyorsunuz? Bu

küçük cihaz, siz evde değilken, televizyonun duvardan yansıyan ışıklarını simüle ederek, evde sanki karanlıkta televizyon seyreden birisi varmış izlenimi yaratıyor. Böy-lece soyacak ev arayan çakal hırsızların eve girme cesa-reti en baştan kırılmış oluyor.

9  USB ÇAKMAK  Yolculuklar sırasında biten bir çakmak çok sinir bozucu

olabilir. Ama neyse ki USB teknolojisi var. Bu çakmak sa-yesinde USB ile bağlanabildiğiniz her cihazdan çakmağı-nızı şarj edebiliyorsunuz.

10   I -WOOD – MY F IRST LAPTOP Tahtadan yapılan bu lap-

top, aslında teknolojiyi seven çocuklar için üre-tilmiş bir “kara tahta”. Tebeşirlerini de içinde saklayabildiğiniz aletin üzerinde dilediğinizce not alıp, yazıp, çizip sile-bilirsiniz. Hem çocuk odaları için hoş bir akse-suar hem de kullanışlı bir yaz-boz tahtası. Ma-tematik çalışırken yararlı olabilir.

CHIP_.indd 1 25.12.2012 20:27:17

FOTO

: XXX

XXXX

XXXX

XXXX

XXXX

XXXX

Artık uygulamalar yalnızca akıllı telefonlar için değil, Windows platformu için de hazırlanıyor. Windows 8, Windows Mağazası ile büyüyor. E R CA N UĞU R LU

W I N D O W S U Y G U L A M A R E H B E R İ

 H ızla büyüyen Windows 8, kendisine ait mağazasıyla da konu-şuluyor. Akıllı telefon ve tablet kullanıcılarının yanı sıra Win-dows 8 işletim sistemli masaüstü ve dizüstü bilgisayar sahip-lerinin de yararlanabilecekleri bir uygulama cenneti olan Windows Mağazası, masaüstü uygulamalarını da içeriyor. Bir

rehber niteliği taşıyan bu yazımızda Windows Mağazası’nda kulla-nıcılara sunulan uygulamaları bulabileceğiniz gibi, aynı zamanda eski Windows versiyonları için Intel ve AMD tarafından sunulan kullanışlı uygulamalara da yer veriyoruz.

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İU Y G U L A M A L A R

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 26

27 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

→

G Ü V E N L İ K1-abc.net Password Generator (Ücretsiz)

Uzun ve güvenli şifreler üretirSadece tek bir tıklamayla 25 karakterden daha uzun rastgele şifre üretebilen bu uygulama ile özel veri güvenliğinizi sağlayabilir ve tüm şifrelerinizi tek bir şifrenin ardına depolayabilirsiniz. Sayısal veya alfabe düzeninde karakter seçimi yapabilen uygulama, “Use all” seçeneğini seçmeniz durumunda kombinasyonlara özel karak-terleri de ekleyebiliyor.

Code Vault (1,19 Euro)Giriş bilgilerinizi tek bir noktadan yönetinCode Vault ile web sitelerine, e-posta ve banka hesapları-

nıza erişmek için kullandığınız tüm giriş bilgilerini tek bir noktada güvenle tutabilirsiniz. 30 günlük deneme süresi sunan uygulama, bu zaman içinde kullanımı kolay ve güvenli olmasıyla size kendini sevdirecektir.

LockIt (1,69 Euro)Şifrelerinizi Windows 8 cihazları ile senkronize edinŞifrelerinizi ve gizli belgelerinizi saklamak için rahatlıkla

kullanabileceğiniz başarılı bir uygulama olan LockIt, veri güvenliği-ni üst düzeyde tutuyor. 256-bit AES şifre kombinasyonu ile ana bir şifre altında tüm şifre bilgilerinizi tutabilen LockIt, bu bilgileri tüm Windows 8’li cihazları arasında senkronize edebilmenize de imkan tanıyor. LockIt ayrıca, 1Password, LastPass, KeePass ve eWallet gibi popüler şifre yazılımlarından bilgi alabiliyor.

MASAÜSTÜ UYGULAMALARImSecure (15,00 Euro)

mSecure ile şifrelerinizin bir başkasının eline geçmesini ke-sinlikle engelleyebilirsiniz. mSecure de tıpkı LockIt gibi Win 8 cihazları arasında senkronizasyon sağlıyor.

Kaspersky Now (ücretsiz) Eğer cihazınıza herhangi bir Kaspersky yazılımı yüklediyse-niz, bu uygulama ile anlık güvenlik durumunuzu Metro ara-yüzünde görüntüleyebilirsiniz.

Norton Studio (ücretsiz) Norton Studio ile cihazınızın durumunu bağlı olduğunuz ağ üzerinden anlık olarak takip edebilir ve bir sorun duru-

munda uzaktan müdahalede bulunabilirsiniz.

Code Vault ile tüm giriş bilgilerinizi güven altında tutabilirsiniz.

Tüm şifrelerinizi tek bir şifre altında barındıran LockIt, senkronizasyon seçeneği de sunuyor.

Windows Mağazası’nda bulunan uygulamaları ücretsiz olarak in-dirmek veya satın almak için öncelikle bir Microsoft hesabına sa-hip olmanız gerekiyor. Eğer hala bir Microsoft hesabınız yoksa Windows 8 Charms Bar üzerinden Settings | Change PC Settings yolunu izleyebilir ve “Add user” kısmından yeni hesap yaratabi-lirsiniz. Bu noktada Microsoft sizden isim, e-posta gibi kişisel bil-gilerinizi isteyecek.1 Microsoft hesabınız yaratıldıktan sonra giriş yapın ve ardın-

dan da “Store” adımını takip edin.2 Bu kısımda bir uygulamayı satın almak istiyorsanız yine aynı

isimli butonuna tıklayın.3 Bu adımdan sonra yaptığınız işlemi onaylamanız gerekiyor.

Böylelikle Microsoft yanlışlıkla yapılan satın alma işlemlerinin önüne geçiyor. Eğer “ödeme koşulları” ile ilgili alanlar görüntü-lenmezse, Charms Bar’dan Settings | Your Account yolunu izleye-rek “Add payment method” seçeneğine tıklayın. 4 Evet, şimdi ister kredi kartınızla, ister PayPal hesabınızla öde-

meyi gerçekleştirebilir ve işlemi tamamlayabilirsiniz.

1

3

2

4

N A S I L U Y G U L A M A S AT I N A L I R I M ?

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 28

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İU Y G U L A M A L A R

F O T O Ğ R A FPhotobucket (ücretsiz)Fotoğraflarını görüntüle, güncelle ve paylaşFacebook ve Twitter kullanıcıları tarafından

yoğun ilgi gösterilen Photobucket yazılımının Windows 8 uygulama-sı da aynı mantıkla çalışıyor. Uygulama, profilinize giriş yaptıktan sonra yüklediğiniz fotoğraflara çeşitli efektler uygulamanıza ve ar-kadaşlarınızla paylaşmanıza olanak tanıyor.

Photo Monkey (ücretsiz)Fotoğraflarınızı özel efektlerle yenileyinInstagram benzeri bir uygulama olan Photo Monkey ile

fotoğraflarınıza pek çok kullanışlı efekt ekleyerek yeni bir görünüm kazandırabiliyorsunuz. Yalnızca Windows kütüphanesindeki “Re-simler” klasöründe kayıtlı resimleri bulabilen uygulama, online bağlantı desteği sunmamasıyla da pek avantaj sağlayamıyor. Ins-tagram kullanıyorsanız Photo Monkey’e bulaşmamanız en iyisi.

Snapyx (ücretsiz)Birkaç tıkla Slide şovlar hazırlayabilirsinizSlide şov hazırlamak Snapyx ile oldukça kolay.

Tek yapmanız gereken resimleri seçmek ve “Play” butonuna tıkla-mak. Snapyx, Slide şovunuz için otomatik olarak geçiş efektleri ha-zırlıyor, size yalnızca resimlerinizin doygunluk ve ışık ayarlarını yapılandırmanızı bırakıyor. Dilerseniz müzik de ekleyebiliyorsu-nuz.

MASAÜSTÜ UYGULAMALARIInstagrille (ücretsiz)

Instagrille ile Instagram üzerindeki resimleri yorumlaya-bilir veya indirebilirsiniz. Ancak entegrasyonu çok iyi olmadığından yüklediğiniz resimlerde sorun

yaşayabilirsiniz.

Ashampoo Photo Commander 10 (49,99 Euro) Photo Commander 10, fotoğraf ve videolarınızı Facebook ve Picasa üzerine yüklemenize imkan tanıyor. Ancak resimleri üzerinde güncelleme yapmak isteyenlerin tüm beklentilerini

karşılayamıyor.

Photoshop Lightroom 4.1 (129,71 Euro) RAW imaj dosyaları üzerinde çalışabilen en iyi profesyonel araç olarak kabul edilen Lightroom, yazdırılmaya hazır fotoğraf albümleri de oluşturabiliyor.

Photobucket ile fotoğraflarınızı

arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.

Instagram benzeri Photo Monkey ile fotoğraflara efektler ekleyin.

S İ S T E MPCWakeUp! (ücretsiz)

Bilgisayarınızı ve telefonunuzu uzaktan çalıştırır“Wake on LAN” ve “Wake on WAN” BIOS fonksiyonlarının yardımıy-la cihazlara uzaktan müdahalede bulunabilen bu uygulama ile masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarınızı, akıllı telefonlarınızı ve şir-ket ağlarınızı rahatlıkla kontrol edebilirsiniz. Kurulum için yalnız-ca MAC ve DNS adres bilgileri yeterli olacaktır.

Disk Falcon (ücretsiz)

Sabit diskinizdeki boşa harcanan alanı bulun!Tasarımı ve çalışma şekliyle tıpkı bir bilgisayar oyununu andıran Disk Fal-con ile hızla ve kolayca bilgisayarınızda boşa yer kaplayan dosyaları tespit edebilirsiniz. Sabit disk seçiminden sonra çalışmaya başlaya uygulama, bir grafik üzerinde sabit diskiniz üzerinde yaptığı tarama sonuçlarıyla be-raber tutulan veri türü ve miktarlarını da gözler önüne seriyor.

Ping (ücretsiz)

Kullandığınız internet hızınızı ölçümleyinTCP/IP bağlantısı aracılığıyla seçtiğiniz sunucular üzerinden veri paketleri göndererek sahip olduğunuz internet hızını ölçümleye-bilen Ping uygulaması, erişim hızını açıkça görüntüleyebiliyor.

MASAÜSTÜ UYGULAMALARIDuplicate File Detective 4 (30,00 Euro)

Bilgisayarınızda bulunan eş dosyaları ortaya çıkaran bu kullanışlı uygulama; isme, boyuta, dosya türüne göre arama yapabiliyor.

SyMon (77,00 Euro) SyMon uygulamasını satın almanızı kesinlikle tavsiye etmiy-oruz. Zira uygulama Windows Görev Yöneticisi ile tam olarak aynı işi yapıyor.

Ashampoo WinOptimizer 9 (40,00 Euro) Windows’unuza çeki düzen vermek için kullanabileceğiniz WinOptimizer 9 uygulaması ile tek bir arayüz üzerinden on-larca ince ayar aracına ulaşabiliyorsunuz.

Disk Falcon ile diskinizdeki veri miktarını görüntüleyerek alan hesaplaması yapabilirsiniz.

Ping ile internet hızınızı

ölçümleyebilirsiniz.

YK Siz Neredeyseniz ilanlar.indd 1 22.06.2012 15:33

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 30

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İU Y G U L A M A L A R

V İ D E OVMetro (ücretsiz)Alternatif video tarayıcınızEğer bir video avcısıysanız, VMetro ile

internet üzerindeki farklı kategorilerdeki en son ve en önemli vide-oları rahatlıkla aratabilir ve sonuçlara ulaşabilirsiniz. Videonun ni-teliğine göre farklı isimde ve sayıda kategoriler sunan Vmetro, vide-oları tekrar oynatmanızı mümkün kılsa da bilgisayarınıza indirme-nize ne yazık ki müsaade etmiyor.

Givit (ücretsiz)Filmleri online veya özel yollarla dağıtırGivit uygulamasına kayıt olduktan sonra telif

hakları ile korunmayan filmleri video kütüphanenizden tüm dün-yaya açabilirsiniz. Filmleri, ister Facebook ve YouTube üzerinden paylaşabilir, isterseniz de “özel” olarak işaretleyerek seçtiğiniz bir kişiye direkt olarak internet yoluyla ulaştırabilirsiniz.

PowerDVD Mobile (12,49 Euro)Video, fotoğraf ve müzikleriniz için medya merkeziBaşarılı bir Windows 8 uygulaması olan Po-

werDVD, yalnızca video oynatmakla kalmıyor, ayrıca resim ve mü-zik dosyalarınızı da çalıştırabiliyor. Windows Media Center’ın yerini rahatlıkla tutabilen PowerDVD, istediğiniz takdirde Facebook, Flickr ve YouTube hesaplarınızdaki içeriklere de erişim sağlayabiliyor.

MASAÜSTÜ UYGULAMALARILeawo Video Converter (22,80 Euro)

Popüler video ve müzik formatlarını çevirebilen Leawo Video Converter, ne yazık ki Windows SmartScreen fonksiyonu ta-rafından tehlikeli olarak tanımlanıyor.

PPT to Video Converter (38,00 Euro) PowerPoint sunumunuzu videoya dönüştürebilen PPT to Vi-deo Converter’ın en önemli avantajı, PowerPoint kurulu ol-mayan PC’lerde bile sunum hazırlamanıza imkan tanıması.

DVD Creator (23,15 Euro) DVD Creator ile Full HD kalitede 3D filmler yaratabiliyorsu-nuz. Ancak şimdiden uyaralım; eğer bilgisayarınızın sistem özellikleri iyi durumda değilse hiç bulaşmayın.

VMetro ile önemli haber videolarını kaçırmayacaksınız.

Videolarınızı Facebook ve

YouTube’a yükleyin.

→

E Ğ İ T İ MPons Online Dictionary (ücretsiz)Tam 12 dili çevirebilen çevirmenÖzellikle öğrenciler tarafından beğeniyle kullanılacağını

düşündüğümüz Pons Online Dictionary uygulaması, önemli Avru-pa dillerinde çeviri yaparken, özellikle uzun metinlerde büyük ba-şarı kaydediyor. Ayrıca Latince ve “Yüzüklerin Efendisi” filmindeki Elf diline de destek veren Pons Online Dictionary bu sayede ilgi çe-kiyor.

Dictionary (ücretsiz)Dünyanın en kapsamlı sözlüğüDünyanın en kapsamlı sözlüğü olarak lanse edilen Dictio-

nary uygulaması, birden fazla İngiliz sözlüğünde aynı anda arama yapabiliyor ve oldukça güvenilir sonuçlar veriyor. İngilizce, İspan-yolca ve diğer 12 dilde sözlük desteği veren uygulama, 40 dile kadar kelime çevirisi yapabiliyor. Uygulama kapsadığı tüm dillerin yanın-da Türkçe dil desteği de gösteriyor.

Kindle (ücretsiz)Kitaplarınızı Windows 8’li tabletinizde taşıyınHem görselliği hem de kullanımıyla kitaplarınızı her da-

im yanınızda taşımanıza imkan tanıyan Kindle uygulaması ile 1 milyonun üzerinde kitaba ulaşabilir ve böylece kendinizi istediği-niz alanda kolaylıkla geliştirebilirsiniz. Tek yapmanız gereken iste-ğinize yönelik kitabı indirmek ve istediğiniz yerde okumak.

MASAÜSTÜ UYGULAMALARIGmail Notifier Pro (ücretsiz)

Windows 8’li tabletinizden veya Windows akıllı telefonunuzdan ulaşabileceğiniz bir uygulama olan Evernote ile tüm notlarınızı rahatlıkla yönetebilirsiniz.

National Zoo (ücretsiz) Doğal yaşam ile ilgili bilgi almak için muhteşem bir platform olan National Zoo uygulaması, Windows Phone’daki uygulama temel alınarak Windows 8’e aktarılmış.

Astronomy Picture of the Day (Ücretsiz)Popüler PDF görüntüleyici Adobe Reader X’in son sürümü ile gelen bu uygulamayla PDF dosyalarını rahatlıkla görüntüleyebilirsiniz.

Pons Online ile tam 12 dilde çeviri yapabilirsiniz.

Dünyanın en kapsamlı sözlüğü

iş başında.

31 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

O F İ SOneNote MX (ücretsiz)Notlarınızı “Bulut”a kaydedinAklınıza bir fikir mi geldi? Hemen OneNote uygulaması-

nı çalıştırın ve fikrinize “Yeni İnternet Projesi” örneği gibi bir isim verin. Şimdi uygulamanın Bulut entegrasyonu ile fikrinizi tablo-lar, resimler ve içeriklerle her bilgisayarda rahatlıkla şekillendire-bilirsiniz.

doo (ücretsiz)Dokümanlarınızı belgeler ve arşivlerÇok fazla doküman çok fazla karışıklık demek. Ka-

tegori sistemiyle kolay bir kullanım sunan doo uygulaması ile do-kümanlarınızı etiketleyerek bu durumu düzeltebilir ve istediğiniz dokümana istediğiniz an hızla ulaşabilirsiniz.

anfesito Finanzmanager (ücretsiz)Finans yönetimini ona bırakınBaşarılı grafikleri ve kolay kullanılabilirliğiyle

öne çıkan ofis uygulamaları arasındaki yerini alan Finance, Mic-rosoft tarafından tasarlanmış bir uygulama. Bing ile güçlendiri-len Finance uygulaması, finansal kararlar verirken kullanmanız dahilinde size iyi geri dönüşler sağlayacaktır. Finans haberleriyle piyasa hakkında bilgilendirme de sağlayan uygulama, hesapla-ma tablolarıyla da oldukça kullanışlı.

MASAÜSTÜ UYGULAMALARIGmail Notifier Pro (ücretsiz)

Uygulama, e-posta kutunuza gelen son e-postaları, Twitter, Facebook ve Google+ ile Google Calendar ile Dokümanlar gibi servislerdeki güncellemelerini sunuyor.

eDoc Organizer (91,51 Euro) Not defterlerine veda edin. eDoc Organizer ile önemli dokümanlarınızı tarayabilir ve onları işaretleyerek belli bir sıralamayla arşivleyebilirsiniz.

Adobe Reader X (ücretsiz) Popüler PDF görüntüleyici Adobe Reader X’in son sürümü ile gelen bu uygulamayla PDF dosyalarını rahatlıkla görüntüleyebilirsiniz.

Fikirlerinizi gerçeğe dönüştürmenizde en büyük yardımcınız.

Finansal uygulamaların

başında geliyor.

M Ü Z İ KSoundrivin (ücretsiz)Bulut’tan DJ mixlerine erişinSoundrivin ile müzisyenlerin kayıtlarını kullanıcılara

sunduğu soundcloud.com’a ulaşabiliyorsunuz. Parçaları dinleme-nize izin veren uygulama, parçalara yorum yapmanızı ve DJ’leri ta-kip etmenizi de sağlıyor.

Red Karaoke (ücretsiz)İnternet üzerinden online karaoke heyecanıMilyonların önünde karaoke performansı ser-

gilemenize imkan tanıyan bağımlılık yaratıcı bir uygulama olan Red Karaoke, büyük eğlence vadediyor. Ücretsiz olan uygulama, kullanıcılara her ay 20 yeni şarkı sunuyor. VIP kullanıcıların erişe-bilecekleri şarkı sayısı ise 45 bin.

Soundtracker (ücretsiz)Kendi radyo istasyonunuzu kurunİster kendi radyo istasyonunuzu kurmanıza, is-

terseniz de başka kullanıcıların radyo istasyonlarını dinlemenize fırsat veren Soundtracker, Facebook ve Twitter entegrasyonu da sunuyor. Böylece favori radyo istasyonlarınızı arkadaşlarınızla paylaşabilmenize imkan tanıyan Soundtracker ile birkaç adımda hemen kendi online radyo istasyonunuzun sahibi olabilirsiniz. Uygulama ücretsiz olmasıyla da avantaj yaratıyor.

ÜCRETLİ UYGULAMALARConcerts (1,19 Euro)

Favori grup veya sanatçınızı belirttiğinizde onu takibe alan Concerts, ilgili grup veya sanatçının bulunduğunuz yere ya-

kın bir yerde konser vermesi halinde sizi bilgilendiriyor.

Baby Soothers (1,99 Euro) Üzerinizdeki stresten kurtulmak istediğiniz anlarda yardımı-nıza koşacak olan bu güzel uygulama, size deniz sesleri ve

kuş cıvıltıları gibi sakinleştirici melodiler çalıyor.

Internet Radio (1,19 Euro) Müzik dinlemenin yeni yolu olan TuneIn Radio, 60.000’in üzerinde radyo istasyonu sunuyor. TuneIn Radio; müzik, spor ve haber kategorilerinde yayın yapıyor.

Ünlü DJ’lerin parçalarına ulaşmak artık çok kolay.

Milyonların önünde karaoke

eğlencesi yaşamak

isteyenlere özel.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 32

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İU Y G U L A M A L A R

S O S YA L A Ğ L A RGleek (ücretsiz)Twitter hesabınıza özel fonksiyonlarla erişinGörselliği ve fonksiyonlarıyla başarılı bir Twitter

uygulaması olarak kullanıcılar tarafından rağbet gören ve Win-dows Phone platformundan tanıdığımız Gleek, şimdi Windows 8’de de boy gösteriyor. Twitter hesapları arasında derinlemesine arama yapabilen uygulama, attığınız Tweet’lere özel efektler ekle-yebildiği gibi TwitLonger ile Shrink Urls desteği de sunuyor. Böyle-ce 140 karakterle sınırlanmak zorunda kalmaksızın Tweet atabilir ve uzun bağlantıları kısaltabilirsiniz.

TLVstagramm (ücretsiz)İnstagram fotoğraflarını arama servisiTLVstagramm sayesinde artık Instagram kullanıcı-

sı olmasanız da Instagram’da bulunan fotoğrafları görüntüleyebi-lecek ve bilgisayarınıza indirebileceksiniz. Uygulama ile belirli bir kişinin fotoğraflarını alabileceğiniz gibi, isteğe bağlı arama da ya-pabiliyorsunuz.

Alpha (ücretsiz)Soru tabanlı rastgele sohbetEğer spesifik sorulara hızla cevaplar almak istiyorsanız

Alpha tam size göre bir uygulama. Sorduğunuz sorulara anlık hızlı yanıtlar veren Alpha, ne yazık ki yalnızca İngilizce dil desteği gös-teriyor.

Gleek ile Twitter deneyimine sınıf atlatın.

Televizyon izlerken tartışmanın keyfine

varacaksınız.

Couchfunk (ücretsiz)Televizyon programları hakkında tartışma platformu

İzlediğiniz herhangi bir televizyon programını Twitter üzerinden Hashtag’ler vasıtasıyla diğer izleyicilerle tartışma olanağını özel bir yapıya büründüren Couchfunk, aynı mantığı özel odalara taşı-yor.

O Y U N L A RVendetta online (ücretsiz)Uzay korsanı olabilir, ortalığı birbirine katabilirsinizİnternet üzerinden online olarak oynayabileceğiniz ke-

yifli ve tamamen ücretsiz bir oyun olan Vendetta Online’da ister uzay istasyonları arasında ticaret yapan bir tüccar olun, isterseniz de tüccarları yağmalayan bir korsan; seçim sizin. Hangi yolu seçer-seniz seçin, başarılı olduğunuz takdirde pozisyonunuzu yükselte-bilir ve daha hızlı gemilere ya da saldırı gücüne sahip olabilirsiniz.

Pinball FX 2 (ücretsiz)Muhteşem masalarda pinball keyfini kaçırmayınPinball oyunlarından keyif alıyorsanız muhte-

şem eğlenceyi kaçırmayın; Pinball FX 2’yi hemen indirin. Pinball FX 2’nin birbirinden zorlu rengarenk pinball masalarında internet üzerinden farklı kullanıcılara da meydan okuyabiliyorsunuz.

The Ghosts of Maple Creek (8,49 Euro)Görselliği zengin korkunç bir serüvenZekice bulmacalardan oluşmuş muhteşem bir

oyun olan The Ghost of Maple Creek, özellikle zengin görselliğiyle ilgi topluyor. Bir dedektifi canlandırdığımız oyunda, ipuçlarını ta-kip ederek gizemleri çözmeye çalışarak karanlıklar içinde yol alıyo-ruz. Oyun 12 yaş üstü oyunseverlere özgü.

MASAÜSTÜ UYGULAMALARIAge of Empires online (ücretsiz)

Age of Empires çılgınlığı Windows 8’de de devam ediyor. Mı-sır, Pers ve Kelt uygarlıklarına hayat verdiğimiz oyunda, tica-ret ve savaş yollarında dolaşıyoruz.

Out of the Park Baseball (30,61 Euro) Beyzbol’dan keyif alıyorsanız lige bir de menajer olarak ko-nuk olun. Transferler ve taktik yönetimleriyle keyifli bir de-

neyim sizleri bekliyor.

Vendetta da online tüccar veya korsan olarak kariyer yapabilirsiniz

Maple Creek Şehrinde gizemli bilmeceler çözün

→

33 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

I N T E L A P P U PSysOptimizer (ücretsiz)Sistem kaynaklarını takip altına alınSistem çubuğunda çalışan bu uygulama ile bilgisayarınız-

da aktif durumda olan yazılımların sistem kaynaklarını ne ölçüde kullandığını anlık olarak görebilir ve dilerseniz istediğiniz işlemi hemen sonlandırabilirsiniz.

MenuTab for Facebook (ücretsiz)Facebook’u tarayıcıdan kurtarınFacebook’u web tarayıcınızdan çıkartarak tüm fonksiyon-

larıyla birlikte özel bir masaüstü uygulaması olarak kullanabilirsi-niz; hesabınıza giriş yapmanız yeterli.

Angry Birds (3,99 Euro)Bağımlılık yapması muhtemel agresif kuşların oyunuAkıllı telefon kullanıcıları tarafından sıkılmaksızın oyna-

nan Angry Birds oyunu, artık Windows kullanıcıları tarafından da özgürce oynanabiliyor. Tam 255 bölüm sizi bekliyor.

A M D A P P Z O N EEvernote (ücretsiz)Notlarınızı kategorileyinÖnemli notlarınızı tutabilmenizi ve onları kate-

gorilemenizi sağlayan Evernote, akıllı telefonlarla olan uyumu sayesinde bilgilerinizi yanınızda taşımanıza imkan tanıyor.

WikiMobile 2 (ücretsiz)Online ansiklopedi Wikipedia’nın multimedya versiyonuHer türlü bilgiyi barındıran ve spesifik arama yapa-

bilmenize izin veren Wikipedia’nın multimedya versiyonu olan WikiMobile 2, istediğiniz bilgiye anında erişebilmenizi sağlıyor.

Alchemy (4,95 USD)Ateş, su, toprak ve hava. Bu dört elementle neler yapılabilir?

Elementlerle çeşitli oluşumlar yaratmaya çalıştığınız keyifli bir oyun olan Alchemy, örneğin çamur oluşturabilmek için sizden su ve toprağı birleştirmenizi istiyor. Yapılan oluşumlar için 380 farklı kombinasyon sunan Alchemy, böylece ilgiyi üzerinde tut-mayı başarıyor.

Dinosaur War (ücretsiz)Dinozorlarla strateji oluşturma zamanıİlginç bir strateji oyunu olan Dinosaur War, sahip ol-

duğu özelliklerle türe yepyeni bir bakış açısı kazandırıyor. Di-nozorları kullanarak kendimize strateji belirlediğimiz oyunda, arenalardan sağ çıkmayı hedefliyoruz.

Pulse (ücretsiz)Haberleri arkadaşlarınızla paylaşınBirbirinden farklı kategorilerde haberler sunan

bir servis olan Pulse, gündemin nabzını tutuyor. Facebook ve Twitter entegrasyonu sunan uygulama, haberleri arkadaşlarınız-la paylaşmanıza olanak tanıyor.

Başarılı bir haber servisi olan Pulse ile her şeyden haberiniz olacak.

Kızgın kuşları domuzcuklara doğru gönderirken, saatlerin nasıl akıp gittiğini anlamayacaksınız.

Snapseed (15,99 Euro)Dijital fotoğraflarınızı düzenleyinFotoğraflarınızı düzenleyebilmeniz için harika bir uygu-

lama olan Snapseed, ortaya yüksek kalitede sonuçlar çıkartabili-yor. Windows 7 ve XP kullanıcıları tarafından kullanılabilecek uy-gulama, pek çok akıllı araca ev sahipliği yapıyor.

Wunderlist (ücretsiz)Görevlerinizi Bulut aracılığıyla senkronize edinBaşarılı bir görev yöneticisi olan Wunderlist, içeriğinde

yapmanız gerekenlerin bulunduğu görev listesi oluşturmanızı sağlamasının yanı sıra, bu görev listesini Bulut Bilişimi kullanarak masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar ile iPhone ve Android akıllı tele-fonlarla senkronize edebilmenizi de sağlıyor. Uygulama, 2010 yılı-nın en başarılı 10 uygulaması arasında bulunmasıyla da başarısını kanıtlıyor.

Windows 7, Vısta ve XP uygulamalarıÖnceki Windows versiyonları uygulama ve oyunlar için iki farklı uygulama mağazasından destek görüyordu. Hangisini seçmeniz gerektiğine işlemcinize bakarak karar verebilirsiniz.

Intel AppUp uygulama merkezinde 19 ana başlık altında tam 3.506 adet etkileyici uygulama kullanıcıları bekliyor. Java, Adobe AIR ve HTML 5 tabanlı olarak geliştirilen bu uygulamalara appup.com ad-resinden erişebilirsiniz. Bu alanda hem ücretli hem de ücretsiz uy-gulamaları bir arada bulabilirsiniz.

AMD’nin Windows kullanıcılarına yönelik yeni uygulama mağaza-sı şu an için 5 farklı kategori altında 180 uygulamaya ev sahipliği yapıyor. AMD AppZone Player yazılımını indirerek bilgisayarınızla uyumlu haldeki uygulamalardan her daim haberdar olabileceği-niz gibi, Android oyunları da indirebilirsiniz.

ATL EuropEK u ru lu ş ta r i h i : : 2 0 0 3Y E r i : a a c h e nB ü tç E s i : * : 7 , 3 M i l y a r E u roç a l I ş a N : 4 0E N G Ö Z D E KO N u : a k ı l l ı a ğ l a r* Microsoft Dünya ÇapinDa

01/2013 www.chip.coM.tr 34

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİY Ü K S E K T E K N O L O J İ

Bilgi eşittir güç. Bilgi çağının anlamını Microsoft’tan daha iyi anlayan firma bulmak zor. Yazılım şirketi Microsoft Research (MSR) laboratuvarlarında yeni teknolojilerin araştırılması ve geliştirilmesine yılda 9 milyar dolar harcıyor. Bir düzine ku-rumda çalışan araştırmacıların sayısı 1.000 civarında. Bu sa-

yede MSR, dünyanın en büyük araştırma kuruluşlarından biri. Al-manya çok önemli bir pazar olduğundan, bu laboratuvarlardan biri Aachen’da, dünyaca ünlü Rhenish-Westphalian Teknoloji Enstitüsü’nün hemen yakınında. İleri Avrupa Teknoloji Laboratuvarları’nda (diğer adıyla ATL Europe’da ) 40 araştırmacı

veri toplumunun geleceğini belirliyor. ATL’nin müdür yardımcısı Wolfgang Manousek’in CHIP’e açıkça belirttiği gibi görevleri: Al-man ve Avrupalı müşterilerin Bulut ürünlerine olan ilgisini artır-mak, onların işbirliğini sağlamak; firmalar, yetkililer ve araştırma enstitüleri için bilgi topluluğu uzmanları olarak çalışarak Microsoft’un işlerini yürütmek.

Aachen’daki araştırmacıların güçlü bir dayanağı var: Bugün güçlü olmak istiyorsanız sadece bilgi yetmiyor, bilginin bilgisayar kullanılarak veri yığınlarından nasıl elde edildiğini de bilmek zo-rundasınız. Microsoft bunun için pratik araçları biliyor.

M i c r o s o f T L A B s : Bilgiyi üretenlerBir veri yığını nasıl işe yarar bilgiye dönüşür? Bulut merkezli akıllı ağlar Avrupa İleri Teknoloji Laboratuvarları’nda geliştiriliyor. Aachen’daki bu ofisin çalışanları projelerini CHIP’e açtı. F K / Ba r ı ş E m r E a L K ı m

35 01/2013 www.chip.coM.tr

→

Duyuların yerine algılayıcılar, beynin yerine bulutWolfgang Manousek bunları anlatırken sürekli kahkahalar atı-yor. Beyaz saçlı programcı bir yandan gözlemesini yiyip kahve-sini içerken bir yandan da internetten, mekanik öğrenmeden, akıllı yongalardan ve veri birleştirmeden söz ediyor. Ayrıca uy-ku bozukluklarıyla tuvalet ziyaretlerini ayırt eden yatak algılayı-cılarından, internet bağlantılı navigasyon aletlerinin trafik planlayıcıların işini nasıl zorlaştırdığından söz ediyor. Adeta gelecek senaryolarının resmigeçidi gibi. Bilgi çağı, boş boş du-ran, kullanılmayan onca bilgiyi birbirine bağlayınca gerçekten başlayacak. Manousek şen şakrak bir tavırla Aachen’daki ATL Europe’da işlerin nasıl yürüdüğünü, yani aygıtlardan ve algıla-yıcılardan oluşan, bir bilgisayar merkezi (yani bulut) aracılığıyla birbirleriyle iletişim kuran adalelerin ve algılayıcı hücrelerin bir beyinle iletişime geçtiği akıllı bir ağ düşlediklerini anlatıyor.

Bulut bilişim onun ve ekibinin üzerinde çalıştığı birçok yeni projeden sadece biri. Ama belki de en önemlisi. Sektörde yeni müşteriler bulmak için en büyük şansa sahip olanlar yetkililer ve araştırmacılar. “Kısa süre önce araştırmacılarla sektörün içinden isimleri bir araya getirdik,” diyor Manousek, “ve Microsoft’u enformatik alanında en üst firma olarak konum-landırdık.” Asıl soru şu: “Araştırmalarımızı müşterilerimizin so-runlarını çözmek için kullanabilir miyiz?” Durum daha çok BT güvenliği ve veri analiziyle ilgili. Son olarak, Microsoft’un değer-lendirilmemiş veri varlıklarını geliştirmek üzere başkalarını na-sıl ikna edeceğiyle de bağlantılı.Manousek ve ekibinin düşlediği gelecekte o kadar çok veri var ki, sadece algoritmalar ve makine-ler tarafından çözümlenebiliyor. Algılayıcıların dünyayı her bir açıdan taradığı, otomatikman ayak uyduran programların, de-ğişiklikleri daha gerçekleşmeden sezdiği bir gelecek. Manousek gibi insanların, özellikle de buna uygun ürünler üreten şirketle-rin arandığı bir gelecek.

Öğrenen ve otomatikman uyum sağlayan rüzgâr türbinleriATL Europe’un baş programcısının bir Akıllı Şebeke Simülatörü’ne az önce bağladığı rüzgâr değirmeni modeli, bu geleceğin bilimkurgudan ibaret olmadığını kanıtlıyor. İşte bü-yük an: Baş programcı Marcel Tilly bir dokunmatik ekranın kar-şısında sunumunu yapıyor. Hava durumu simülasyonu yeni verileri gösteriyor, endüstriyel bilgisayarın üstünde bir çift ışık yanıp sönüyor ve gerçekten de iki türbin birden hafifçe hareket ediyor, böylece simülasyonun endüstriyel kontrol bilgisayarları için ürettiği sanal rüzgâra uyum sağlıyor. Kontrol komutları bu-luttan, ya da daha doğrusu bulutun (simüle edilmiş) tüketicile-rin farklı veri akışlarından oluşturduğu şeyden, enerji üreticile-rinden ve altyapıdan geliyor.

Rüzgâr türbini simülatörüyle ATL Europe’un baş programcısı makinelerin ve algılayıcıların azıcık zekâ kazansa bile neler ya-pabileceğini kanıtlamak istiyor. Altında yatan düşünce şu: Her bir rüzgâr türbininin algılayıcı bilgisi ve performans verisi (ka-pasite kullanımı, hava basıncı, sıcaklık, motor titreşimi) hava durumu verileriyle, ulusal güç tüketim alışkanlıklarıyla ve mümkün olduğunca fazla veriyle harmanlanabilir; bugüne dek fark edilmemiş ortak noktalar ya da farklar tespit etmede kulla-nılabilir. Microsoft bunun için gerçek zamanlı veri akışlarında ve tarihsel veri örüntülerinde görülebilen makine öğrenimi yöntemlerini ve istatistiksel süreçleri birleştirmiş. Veri yığınla-rından bu şekilde süzülen bilgi, bulut tarafından kontrol bilgisa-

M i c r o s o f T L A B s : Bilgiyi üretenler

aTL müdür yardımcısı Wolfgang manousek ve baş programcı marcel Tilly (önde, solda) “veri yığınlarını gerçek zamanlı analiz

etmek” istiyor.

Geleceğe dönük “Nesnelerin interneti” vizyonunda Bulut’taki algılayıcılar ve kontrol aygıtları, akıllı ağlar oluşturuyor.

Bir aTL geliştiricisi bulut kontrollü motoru dengeleyecek bir sarkacı hazırlıyor

01/2013 www.chip.coM.tr 36

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİY Ü K S E K T E K N O L O J İ

yarlarına yeni ve geliştirilmiş çalışma talimatları olarak yollanı-yor; değişen rüzgâra ayak uyduruyor, güç talebini artırıyor ya da bakım hizmetlerini çalıştırıyor. Eğer parametreler artık optimal değilse sistemler otomatikman bunun da farkına varıyor. Söz gelimi hiç kimsenin temel eğitim sırasında aklına gelmeyen bir şey, yılın hep aynı zamanında meydana gelen soğuklar olabilir.

Temelde bu, her sibernetikçinin rüyası: kendini düzelten bir sistemin sonsuz geribildirim döngüsü. Her şeyi makinelerin yapmasına izin verirseniz her şey daha iyi olur. Bununla bera-ber, rüzgâr türbini simülatörü sadece bir örnek. Tilly’ye göre bu senaryo, işletmenin farklı veri akışlarından elde edilebildiği da-ha birçok endüstriyel, bilimsel ve özel süreç için uygulanabilir. Bu, pratikte ne işe yarıyor? “StreamInsight sistemimiz sayesin-de bir şirket artıkları azaltmak amacıyla üretim toleranslarını geliştirebiliyor.” Buluttan önce, sistemler hatalı bileşenleri göz-den kaçırmama konusunda aşırı temkinliydi. Şimdiyse “iyi” ile “hatalı” arasındaki çizgi çok daha ince ve üretim sistemlerinin verimi çok daha yüksek. Microsoft’un StreamInsight bulut hiz-metine bu konuda teşekkür etmek lazım. Bilgisayar merkezin-deki sabit diskleri mikrofonla dinleyen program başka nerede görülmüş! Tilly şöyle diyor: “Bulut uygulamamız ömrünün so-nuna yaklaşan disklerin hangi sesleri çıkardığını buldu ve artık diskleri ne zaman değiştirmemiz gerektiğini çok iyi biliyoruz.”

Bununla beraber bu bulut yaklaşımının asıl potansiyeli baş-ka veriler de işin içine karıştığında ortaya çıkıyor: çalışanların tatil planları ya da sunucunun sabit diskindeki hangi videoları kullanıcının arka arkaya izleyeceğini tahmin etmek için sosyal ağlara başvurma. Sistem için tüm veriler aynı: ilginç birer girdi.

Bu örnekler ortaya koyuyor ki, bulutta veri madenciliğiyle sektörde, araştırma ve yönetimde, enerji üretiminin mikro kontrolünden tutun da üretim süreçlerinin iyileştirilmesine ka-dar birçok alanda gelişme potansiyeli var. Elbette Microsoft’un sistem çözümlerine güveniyorsunuz. Baş programcı Tilly, “Rüzgâr enerjisi santrali modelimiz, denetçiden buluta birçok Microsoft teknolojisinin kullanımını gösteriyor.”

Tek bir hata sistemi yıkıyorATL Europe’un müdür yardımcısı Wolfgang Manousek bu me-sajın anlaşıldığı görüşünde: “Birçok küçük ve orta büyüklükte işyeriyle konuştuk ve önde gelen ilgi alanlarını saptadık.” Micro-soft teknolojileri onlara üretimde daha fazla verim ve kontrol sağlayabilir. Üretimlerini gözlemleyip kontrol edebilecekleri en-düstriyel bilgisayarların birçoğunda zaten hafif bir işletim siste-mi olan Windows Embedded çalışıyor. Böylece, güvenlik sorun-ları olmasa buluta doğru giden bir adım daha atılmış sayılabilir.

Müşterilerin aklında şu soru var: Birinin verilerimi okuması-nı, onları değiştirmesini nasıl önlerim ve verinin aktarım hatası sonucu değişmediğini nereden anlayabilirim? Manousek tek bir hatanın ya da kötü amaçlı müdahalenin tüm sistemi mah-vedebileceğini söylüyor. Sektör endüstriyel casusluktan –ve haklı olarak- tanıtıldığı kadar akıllı çıkmayan yazılımların yol açtığı üretim hatalarından korkuyor. “Günlük hayattan bir ör-nek: Navigasyon aygıtları ve cep telefonları bugün mevcut tra-fik durumunu öğrenmek amacıyla kullanılıyor. Bizim amacı-mız sabırsız sürücülerin verileri manipüle ederek trafikteki di-ğer herkesi devre dışı bırakmasını önlemek,” diyor Manousek. “Hatta bu, anlamı en yoğun yolda bile trafik sıkışması olmaya-cağı anlamına gelse de!”

Bu yüzden de Aachen’daki araştırmacılardan biri, veri trafiği-ni dışarıdan erişime karşı koruyan, sistemin hatalara karşı daya-

marcel Tilly simülatörde rüzgâr yönünü değiştirince türbinler kendilerini ayarlıyor ve güç şebekesi yeni arz durumuna ayak uyduruyor.

Bir model, rüzgâr enerjisi santrallerinin, müşterilerin ve şebekenin nasıl akıllı bir ağ oluşturacağını gösteriyor.

Bir aTL teknisyeni Windows’lu sistemlerin gerçek zamanlı çalışma becerisini top sıralama makinesi üstünde gösteriyor: “Top başına sadece 2 milisaniye!”→

37 01/2013 www.chip.coM.tr

nıklı olmasını sağlayan güvenlik önlemlerinden sorumlu. Microsoft’un Almanya şubesinin yapması gereken bir diğer şey de insanların güvenini kazanmak ve şirketi yeni teknolojilere hazırlamak. Zira en büyük devrim hâlâ gerçekleşmedi. Aachen’da, Bulut’un çok geçmeden hayatımızın her safhasına gireceğine, evlerde internet bağlantılı buzdolaplarının, akıllı elektrik saatlerinin olacağına, internet televizyonunun karşısın-da ve algılayıcılarla donatılmış yatak örtüsünün altında yer ala-cağına inanılıyor. Bunun yanı sıra tehlikeli yaklaşan şoförlere karşı uyarıda bulunan ve boş park yerlerini söyleyen otomobil-lerle yol alırken ve onları kontrol ederken de Bulut’la yüz yüze olacağız. “Giderek daha fazla bilgi el değiştirecek,” diyor Manou-sek, “bu sayede daha isabetli kararlar verebileceğiz.”

Bulut, tüm bu senaryoların ortasındaki organizasyon ve ana-liz unsuru. Elektronik sinirlerden, algı hücrelerinden ve adale-lerden oluşmuş bir sistemin beyni sayılabilir. Ne kadar çok veri verirseniz, o denli güçleniyor. Eğer Ramin Rezai Rad’ın söylediği gibi olursa, Bulut uygulaması çok yakında bilimde de yerini ala-cak. ATL programcısı, bilgisayar merkezlerinin gücünü araştır-macılara sunarak, onların ellerinde araştırma programlarının kaynak kodu olmadan ya da ofislerinden çıkmaları gerekmeksi-zin çalışmalarını sağlamak istiyor. Tamamlanmış olan Venus C projesinde Rezai Rad Avrupalı araştırmacılara ve şirketlere kompleks hesaplamaların yerini Bulut’un nasıl alabileceğini gösteriyor. Çağrıya kulak veren 30 araştırmacı ekibi protein kat-lama, binaların deprem testini yapma ya da Yunanistan’daki or-man yangını riskini analiz etme gibi işlemleri artık Bulut’tan yapıyor. Eskiden saatler süren hesaplamalar bu sayede dakikala-ra iniyor. Üstelik hiç kimsenin dost canlısı olmamakla bilinen bilgisayar merkezi çalışanlarıyla muhatap olması da gerekmi-yor. Bulut sayesinde herkesin elinin altında bir süper bilgisayar var. Rezai Rad, hobi amaçlı kişilere bile süper bilgisayar kullan-dırmayı hedefleyen bir program üzerinde çalışıyor. Generic Worker adlı yazılım Venus C proje sayfasından ücretsiz indirile-biliyor. Onun bu sayede neyi amaçladığı ortada: Veri çağının başlangıcını hızlandırmak için daha çok insanın Bulut’la ilgilen-mesini sağlamak.

Bilginin verimli kullanımı, güç demekBilginin fazlalığı da ayrı bir dert. Manousek, “Şu anda Büyük Veri’den söz ediyoruz,” diyor. Yani devasa veri kümeleri ve veri kaynakları. “Muazzam bir veri miktarı var. Ancak içinden gerek-li bilgiyi çıkarmak başlı başına bir sanat.” ATL araştırmacısı, miktarın ve çeşitliliğin verinin potansiyelini artırdığını biliyor. “Verilerin ve çeşitli kaynakların kombinasyonu daha isabetli, hatta yeni sonuçlar doğurabilir.” Veri akıl almaz bir hızla büyü-dükçe, daha verimli kullanılması bir zorunluluğa dönüşüyor. 2015 yılına kadar internete bağlı “gömülü aygıt” sayısı 15 milyarı aşacak. 2020’de ise bu rakam 40 milyar olacak. Akıllı telefonla-rın ve taşınabilir bilgisayarların (daha şimdiden ağa bağlı algıla-yıcı bankaları oluşturuyorlar) sayısı artacak. Aygıtlar üzerindeki hesaplamalar azalacak, Bulut’taki uygulamalarla akıllı iletişim gerçekleşecek. Peki, nasıl olacak bu? ATL araştırmacıları daha şimdiden buna basit bir çözüm bulmuş. Aygıtlar verileri önce-den sıralıyor, topluyor ve sonucu sadece acil durumlarda gön-deriyor. Bulut kesin parametreleri geri bildirim kanalında belir-liyor. “Aygıtlar sadece işin basit kısmını yapıyor, hassas kısmını ise bilgisayar merkezleri.” Belki de yeni veri çağının en büyük zorluğu şu: Bilgi ne kadar artarsa, neyi bilmemiz gerekmediğini bilmek, önem kazanıyor.

Gerekirse ekstra hesaplama gücü Bulut’tan satın alınabiliyor ve büyük veri miktarlarına yerel olarak erişilebiliyor

Venus C projesi sayesinde araştırmacılar ofis bilgisayarlarından, bilgisayar merkezlerindeki bilgisayarlar üstünde deprem simülasyonu

gibi programları çalıştırabiliyor.

“Bilimi iş modeline dönüştürmek bir sanattır. ama microsoft’ta hepimiz sanatçıyız,” diyor Wolfgang manousek. balkim@chip.com.tr

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 38

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İB U L U T B İ L İ Ş İ M

Bulut bilişim artık teknolojinin günlük bir rutini haline geldi. Şimdi ise sıra yazılım servislerinde. Yakında, yazılımları bilgisayara kurmadan, internet üzerinden çalıştıracağız. C E M ŞA N C I / J B

47Yazılımların bir servis olarak internet üzerinden çalıştırıl-ması hizmetleri, 2012’de yüzde 47 artış gösterdi. Firmalar da altyapı çalışması sırasında, yazılım servislerine odak-

lanmayı tercih ediyorlar. Burada bir kullanıcının ihtiyacı olan tek şey, internete bağlı bir PC sahibi olmak. Böylece yazılımlara istedi-ği gibi ulaşabilir. Ayrıca ev kullanıcıları da, uzun zamandır yazılım servisleri sayesinde, mevcut donanımlarının sınırlarının ötesinde depolama imkanına sahip olabiliyorlar. Dropbox, Google Drive ve Microsoft SkyDrive hizmetleri bu imkanı tanıyorlar.

66Avrupa’da PC kullanıcılarının büyük bölümü, bir yazılım servisi kullandıklarının farkında bile değiller. Örneğin, Gmail, Hotmail gibi web mail servisleri, ücretli veya ücret-

siz e-posta yazılımlarının yerini almış durumdalar. Yazılım servis-leri ücretsiz olabildiği gibi, kullanıcı başına düşen minik bir öde-meyle, profesyonel bir servis almak da mümkün oluyor. Profesyo-nel kalitede bir ofis yazılımı sahibi olmak için Microsoft’un Office yazılımına PC başına birkaç yüz dolar ödemek gerekirken, aynı ya-zılımın online versiyonunu kullanmak için kullanıcı başına aylık 4 dolar gibi küçük ücretler ödemek yeterli olabiliyor. Elbette, işin ih-tiyaçlarına göre, daha fazla özellik ve yeteneğe sahip olmak isteyen firma, kullanıcı başına 6, 8 veya 20 dolarlık aylık abonelik seçenek-lerini de tercih edebilir. Bu da, firmaların bir yazılımın ihtiyaç duy-madığı özellikleri için para ödemesini engellemiş oluyor. Firmalar, sadece ihtiyaç duyan çalışanları için yazılımın daha gelişmiş abo-neliklerine üye olarak, maliyetlerinde ince ayar da yapabiliyorlar. Bu yöntem hiç şüphesiz, bir kurumdaki tüm çalışanların aynı for-mattaki ofis yazılımına sahip olması için her PC başına yüzlerce dolarlık yazılım satın alınmasından çok daha uygun çözüm sunu-

yor. Ayrıca, daha amatör kullanıcılar veya profesyonel amaçlar için yazılıma ihtiyaç duymayanlar, ücretsiz online yazılımları da tercih edebilirler. Bu yazılımlar ayrı ayrı firmaların ürünleri olabileceği gibi, profesyonel yazılımların, ticari amaçlar dışında kullanımı için sadeleştirilmiş ücretsiz versiyonları da olabilir. Oysa, eğer on-line yazılım servisleri olmasaydı, kullanıcılar ev kullanımı için da-hi olsa, bu yazılımın ücretli versiyonunu satın almak durumunda kalacaktı. Üstelik, yazılım servisleri sadece ofis uygulamaları veya teknik yazılımlarla da sınırlı kalmıyor. Artık dev oyun pazarı da online yazılım servislerinin cazibesine kapılmış durumda.

380Gaikai oyun networkünü satın almak için Sony’nin ödediği bedel, tam 380 milyon dolar. Bu rakam, online oyun servislerinin potansiyelini ortaya koymak için

yeterli. Bu servis sayesinde, en son oyunları, internet bağlantısı olan bir TV veya monitör üzerinde oynamak mümkün. Üstelik, oyunu çalıştıracak bir PC de gerekmiyor. Oyunun çalışması için gereken tüm işlemci gücünü, tüm depolama ihtiyacını, servis sağlayıcı barındırıyor. Oyuncu sadece internet üzerinden, sunu-cuya, gerekli komutları gönderip oyununu yönetiyor, oyunun görüntüleri de internet üzerinden TV ekranına ulaşıyor. İnternet tarayıcı çalıştırmak için bir PC dahi gerekli değil. Bu sistemde şimdilik tek sorun, çok büyük talep halinde oyunların gerektirdi-ği işlemci gücünün yetmeyebilme ihtimali. Ancak, donanım üre-ticilerinin inanılmaz güçlerde işlemciler tasarlaması ile beraber, milyonlarca insanın televizyonlarından, PC gerekmeksizin aynı anda oyun oynaması mümkün olabiliyor. Bu süreç önemli bir ya-tırım gerektiriyor olsa da, getirisi de çok büyük olacağı için dev firmaların iştahını kabartıyor.

YA Z I L I M S E R V İ S L E R İ

39 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

S O F T WA R E A S A S E RV İC E ( S A A S ) B U ŞE K İL D E ÇA L IŞ I YO RKlasik PC çalışma ortamı geçmiş yıllarda büyük değişime uğradı. Donanım, yazılım ve yönetim sistemlerinde büyük değişimler yaşandı. SaaS gibi bulut bilişim çözümleri de operasyonlarını basitleştirmek ve maliyetlerini düşürmek isteyenlerin gözdesi haline geldi. Ancak SaaS çözümlerinin tek bir sorunu var. Kullanıcıların çok hızlı bir internet bağlantısına sahip olması gerekiyor.

SAAS OLMADAN SAAS İLE

KULLANICIDA KULLANICIDA

BULUTTA

VERİLER

PROGRAMLAR

SUNUCU

YÖNETİCİ

İŞLETİM SİSTEMİ

VERİLER

PROGRAMLAR

SUNUCU

YÖNETİCİ

İŞLETİM SİSTEMİ

BULUTTA

VERİBulut bilişim kavramı, Dropbox, SkyDrive veya

Google Drive ile daha da bilinir hale geldi. Bu servislerin en büyük avantajları verinin sadece bir bilgisayara bağımlı olmaması ve her yerden erişilebilir olması.

PROGRAMPC üzerine kurulan klasik yazılımlar çok büyük bir

zaman ve emek yatırımı ister. Oysa yazılımlar bulut bilişim içinde saklandığında, kullanıcının tek ihtiyacı olan, internete bağlı bir PC.

SUNUCUArtık, verileri kaydetmek için, dev bir veri depolama

operasyonu yürütmek gerekmiyor. Bulut içinde saklanan veriler, enerji ve donanım maliyetlerinden olduğu kadar bakım ve onarım masraflarından da tasarruf sağlıyor.

İŞLETİM SİSTEMİBir tarayıcı çalıştırabilen tüm PC’ler artık SaaS

çalıştırmak için de yeterli oluyor. İşletim sistemleri eskiden yazılımları çalıştırmak için anahtar rol üstleniyordu ancak artık internete bağlanan her işletim sistemi yeterli.

YÖNETİCİYazılımları kurmak veya bakımını yapmak için şirket

içinde bir uzman bulundurmak gerekmiyor. Uzmanlar, servis sağlayıcının ofisinde, yazılımı kontrol ediyor. Eğer şirketler sorun yaşarsa, yazılım yöneticileri telefon üzerinden yardımcı olabiliyor.

KİŞİSEL BİLGİSAYARLAR İÇİN SAASSoftware as a Service (SAAS), yani bir servis olarak yazılım, veya kısacası, yazılım servisleri sadece dev firmaların profesyonel ihtiyaçları için değil, sıradan ev kullanıcıları için de önemli bir fırsat. Bu sayede ev kullanıcıları küçük maliyetlerle, hızlı şekilde, ihtiyaç duydukları yazılımlara ulaşabiliyor.

ADOBE PHOTOSHOP EXPRESSPhotoshop, en ünlü ve popüler imaj düzenleme yazılımların-dan biri. Ancak, profesyonel yazılımın fiyatı ve elbette özel-likleri, sıradan bir ev kullanıcısı için biraz fazla kaçıyor olabi-lir. Ama, Facebook’ta küçük fotoğraf paylaşımları yapmak için bir imaj editörüne ihtiyaç duyan ya da ödev hazırlamak

için bu yazılıma erişebilme arzusundaki bir öğrenci için “Express” versiyo-nu çok daha düşük fiyata, gayet yeterli olanaklarla yeni bir fırsat sunuyor. Bazı çok profesyonel yetenekleri kısıtlanmış olsa da, Express versiyon te-mel düzenleme ihtiyaçları için yeterli oluyor.

MICROSOFT OFFICE WEB APPSMicrosoft, bilindik ofis uygulamalarının fonksiyonlarını kısarak, online edisyonunu kullanıcılara sunuyor. Ancak, Word, Excel, Powerpoint ve OneNote kullanmak isteyen ev kullanıcıları için son derece yeterli olan bu yazılım ayrıca dosyaları online olarak depolayıp, istendiği zaman, istenilen yerden ulaşılmayı da garantiliyor. Uygulamayı çalıştırabilmek

için tek istenen, bir Outlook.com hesabı sahibi olmak.

GOOGLE DOCSGoogle Docs, Microsoft’un online ofis uygulamalarına hızlı bir çözüm sunuyor. Aynı ihtiyaca yönelik olarak tasarlanmış olan bu rekabetçi servis ile, kelime işlem editörü, tablo editörü, sunum editörü kullanabilmek mümkün. Aynı zamanda, do-syalar online olarak da depolanıp düzenlenebiliyor.

R Ö P O RTA JDR. MATHIAS WEBER, SAAS GELİŞTİRME KONUSUNDA HİZMET VEREN TİCARİ ORGANİZASYON BİTKOM’UN YÖNETİCİSİBay Weber, bulut sistemleri endüstriyel bilişim alanında hız-la yükseliyor. SaaS sistemlerinin temel özellikleri nedir?Internet üzerinden çalışacak şekilde sağlanan yazılımlar temel olarak, erişim başına ücretlendirilir. Bu da yazılımların kullanı-cı başına lisanslanarak satıldığı klasik sistemden farklı bir ya-pıdır.

Avantajları ve dezavantajları nedir?SaaS örneğini verecek olursak, tüm müşteriler aynı uygulama-yı kullanır. Tüm kullanıcılar için servis sağlayıcının düzenlediği bir altyapı vardır. Bunun sonucunda da yazılım güncellemeleri gibi, kullanıcıların canını sıkan pek çok süreç sunucu üzerinde tek seferde gerçekleşmiş olur. Maliyetler de düşürülmüş olur.-Avrupa’daki trendleri ve fırsatları nasıl değerlendiriyorsunuz?Son yedi, sekiz senedir, daha çok kullanıcının bu servislere ilgi duyduğu gözümüze çarpıyor. Kurumlar da maliyetlerini düşür-mek için gittikçe daha fazla bulut bilişime odaklanıyor. 2000 veya daha fazla çalışanı olan firmaların yarısının, bulut bilişimi tercih ettiğini söyleyebilirim.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 40

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İI T O L İ M P İ Y A T L A R I

2012 OlimpiyatlarıV E R İ OY U N L A R I3B, Ultra HDTV, aynı anda birçok kanaldan yayın. Londra’da Olimpiyat oyunlarında en son teknolojiyi gördük. Peki ya BT sistemine bir saldırı düzenlenirse?BA R IŞ E M R E A L K I M

SU SPORLARI MERKEZİYüzme yarışmaları pahalı

altyapı gerektiriyor. Bura-da düzenlenen müsaba-kaların çokluğu, su sporları merkezini tek-nolojinin odak noktasına dönüştürdü.

OLİMPİYAT KÖYÜBurada madalyaların şıkırtısından geçilmi-yor. 17.000’den fazla insanın internete ve dâhili bilgi sistemine erişimi var.

FİBER OPTİK ŞEBEKEOlimpiyat kompleksine

bir fiber optik şebeke döşeli ve oyun saha-ları birbirine 20 Gbps hızında bağlı

41 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

O n milyon izleyici, 4,8 milyar TV ve internet izleyicisi, 800 müsabakada madalya için yarışan 15.000 atlet. Dünyanın en büyük spor etkinliği olan 2012 Olimpiyatlarının pürüz-süz bir şekilde tamamlanması için bu oyunların ardındaki teknolojinin yüzde yüz güvenli olması gerekiyor. İngilte-

re’deki yarışma salonlarındaki sonuçların anında raporlanabilme-si için dünyanın önde gelen ülkelerindeki muhabirlere anında ak-tarılması gerekiyor. Yorumcu Bilgi Sistemi, yani CIS veri işlemenin adeta kalbi. Burası dokunmatik ekranlar aracılığıyla dünyanın dört bir köşesindeki muhabirlere canlı verileri sunuyor. Bu veriler ise spor dallarına uygun hale getiriliyor. Kişisel aygıtlarla manipü-lasyonu önlemek için, kayıtsız bir PC bağlandığı anda teknoloji merkezinde alarmlar çalıyor. Diğer yandan, muhabirler myinfo+ adlı portala kendi donanımlarıyla erişebiliyor. Oyunlar sırasında aygıtlarıyla kayıt yaptıran akredite çalışanlar Olimpiyat oyunlarıy-la ilgili kuralları, tüyoları, hava durumu tahminlerini, kuralları ve biyografileri görebiliyor. Teknoloji merkezinde her vardiyada 150’den fazla personel çalışıyor ve bilgi kanallarına en son haberle-ri yüklüyor.

Gizli ikiz komuta merkeziOrganizasyon ekibinin bu kadar büyük ölçekli bir etkinlikteki veri akışını kontrol edebilmek için her şeyi en küçük ayrıntısına kadar planlaması gerekiyor. O yüzden de, adına Teknoloji Operasyon Merkezi (TOC) denilen komuta merkezi, Londra’nın bankacılık merkezine kurulmuş. Saniyenin üçte birinden kısa sürede yarışma sonuçları bu mekândan 21.000 radyo ve TV muhabirinin bilgi sis-temine ulaşıyor. “Tek bir şansımız var, o yüzden hazırlıklı olmalı-yız. Şayet teknoloji başarısız olursa tüm dünya buna tanık olur,” diyor BT hizmet sağlayıcısı Atos’tan Michele Hyron. Entegrasyon Müdürü olan kadın, oyunların teknoloji partnerlerinin koordinas-yonundan sorumlu. LOCOG (Olimpiyatlar ve Paralimpik Oyunlar için Londra Organizasyon Komitesi) de birkaç yıldır yaz ve kış oyunlarını koordine eden Atos’la işbirliği içinde Olimpiyat tekno-lojisi üzerinde çalışıyor.

Bunun için İngiliz Telekom ve Cisco, Olimpiyat parkına yeni bir fiber optik şebeke döşediler.

Bu şebeke 11.000 masaüstü PC’sini, 1.100 dizüstünü ve 900 sunu-cuyu destekliyor. Güvenlik uzmanları giderek popülerlik kazanan Bulut hizmetinden özellikle uzak durmuşlar, zira TOC’de uzun süre-dir test edilen teknolojilerin (kısmen Pekin’de de bunlar kullanılmış- →

OLİMPİK STADYUMAçılış ve kapanış sere-monisi, atletizm merke-zi, kısacası Olimpiyatla-rın kalbi. Buradaki veri-lerin anında aktarılma-sı en önemli şey

IBC/MPC Basın merkezi, yayıncı-lara görüntü ve ses sağlıyor. Haberler dünyanın dört bir ta-rafından ilgili basın organlarına gerçek

zamanlı aktarılıyor.

200.000 saatten fazla testin yapıldığı TOC’de yaklaşık 150 görevli oyunların canlı verilerini işlemden geçiriyor.

Normal spor etkinliklerinde gerçekleşen sunucu hatası gibi teknik sorunlar gerçek hayat koşullarında test ediliyor.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 42

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İI T O L İ M P İ Y A T L A R I

tı) daha güvenli olduğu anlaşılmış. Atos’un teknoloji ekibi geçtiğimiz yaz oyunları sırasında güvenlikle ilgili iki milyon olay saptamışlar ve savunma oranı %100. Aynı güvenliği Londra’da da sağlamak için, eri-şimin kesinlikle sınırlı olduğu hassas veriler hiçbir doğrudan inter-net bağlantısı olmayan, ayrı bir intranet üzerinden taşınıyor. Yarış-ma öncesinde LOCOG ve Atos 200.000 saat boyunca, bazen de kıs-men gerçek koşullar altında, BT sistemlerine yönelik saldırıları, bom-ba tehditlerini ve sunucu kazalarını test etti. Donanım sorunu söz konusu olduğunda etkilenen PC’nin yerine hemen benzer biçimde yapılandırılmış bir diğer makine konuyor. Eğer TOC operasyona ha-zır değilse, acil durumda oyunu durdurmak yerine, tıpkı sunucu odalarının yeri gibi, yeri gizli olan ikiz bir TOC’ye geçilebiliyor.

Günde 60 saatten fazla canlı yayınIOC’nin yönettikleri arasında, TV ve radyo muhabirlerinin medya merkezi olan yayın merkezi IBC de var. Burası Olimpik park içinde kendine ait bir binaya sahip. OBSL (Londra Olimpik Yayın Hizmetle-ri) uluslararası yayıncılara ses ve görüntü materyali sağlıyor. Sonra bu materyaller müsabaka mekanında ya da stüdyolarda yorumcula-rın yorumlarıyla zenginleştirilerek izleyiciye ulaştırılıyor. Yaklaşık 260 saatlik spor görüntüsü içeren düzenli TV programının yanı sıra internetten altı farklı canlı akış yapılıyor. Bu da her gün, kimi yorum içermeyen 60 saatlik ek materyal demek.

OBSL’nin sunduğu 3B görüntüler her ülkede izlenemiyor. Uydu aracılığıyla BBC HD’ye bakmak bunun bir çözümü. İngiltere’de de hüsran yaşanıyor zira yayın haklarının sahibi BBC, Olimpiyatların büyük kısmının 3B yayınlanacağı vaadinde bulunmuştu. Fakat sade-ce açılış ve kapanış seremonileri ve tüm olimpiyatların odak noktası olan 100 metre erkekler koşusunun finali 3B yayınlandı. Buna sebep olarak da yayımcının diğer kanallarında izleyicilerin kabul etmek zo-runda olduğu kısıtlamalar gösterildi.

BBC bu oyunlarda bir diğer büyük olaya daha imza attı: Maksi-mum 7.680 x 4.320 piksel çözünürlüğü destekleyen Ultra HDTV’nin geliştirilmesi. İtalyan televizyon kanalı Rai ile Japonya’daki tek yayın firması olan NHK, İngilizlerin bu konuda iş ortağı. Spor fanları gele-ceğin teknolojisine halka açık üç yerde, Londra’da, Glasgow’da ve Bradford’da tanık olabildi. BBC Olimpiyatlarda aynı anda 24 kanal-dan birden yayın yapacağını açıklayınca, internet hizmet sağlayıcısı ISPA’nın İngiltere temsilcisi bu yüzden Olimpik oyunlar sırasında bant genişliği kaybının yaşanacağı duyurusunu yaptı.

Ağ hizmet sağlayıcısı O2, Westminster’da, Chelsea’de, Kensington’da ve bir de fast food zincirinde ücretsiz WLAN erişim noktaları açtı. O2, bu sayede Avrupa’nın en büyük WLAN ağını kur-duğunu öne sürüyor. Virgin Media gibi operatörler ise metro istas-yonlarını ve tramvay duraklarını Olimpiyatlar süresince ücretsiz ağ erişimiyle donattı. Olimpiyatlar başlamadan önce O2’nin bir tekel halinde cep telefonu hizmeti veren tek şirket olacağı söylentileri epey bir kıyamet koparmıştı. Şöyle ya da böyle, tüm Olimpiyat görev-lilerinin arasındaki bilgi akışı normal hat kullanan 16.500 adet tele-fonla sağlanıyor.

Sıfır hata toleransı işe yarıyor mu?Olimpiyatların ve hemen peşinden yapılacak olan Paralimpiklerin ardından hiç kimseye nefes alma fırsatı kalmayacak zira 2014 Sochi kış olimpiyatlarının hazırlığı iki senedir sürüyor. Oyunlar başlayana kadar, oradaki çekirdek kadro da sayıca artacak. Londra 2012’de per-de arkasında olanlar bu sefer Rio de Janeiro’ya giderek 2016 Olimpi-yatlarının hazırlığını yapacak. Michele Hyron da 2012 Olimpiyatları-nın kattığı deneyimle orada olacak ve Atos’un “Sıfır hata toleransı” politikasına bağlı kalıp kalamadığını hep beraber göreceğiz. balkim@chip.com.tr

3B VE HİÇ OLMADIĞI KADAR NETOlimpiyatlar en başından beri öncü teknolojilerin gö-rücüye çıktığı bir platform olmuştur. Örneğin HDTV ilk olarak 1988’de Seul ve 1992’de Barselona Olimpiyatları’nda tanıtıl-mıştı. Kimi kanallar Vanco-uver 2010’dan düzenli ola-rak yüksek çözünürlüklü yayın yaptılar. Londra’da ise evlerimizin salonları için kısmen önem ifade eden iki adet bü-yük ölçekli gelişmeye imza atıldı. Bunlardan biri açılış / kapanış seremonilerinin ve erkekler 100 metre koşusunun 3B olarak ya-yımlanmasıydı. İkincisi ise BBC’nin ve Japon NHK’nin İngiltere’de sadece üç noktada olsa da, Ultra HDTV görüntüyü halkla buluştur-masıydı. Londra’da, Glasgow’da ve Bradford’da bu yeni biçim 15 metrelik perdelerde, 7.680 x 4.320 piksel çözünürlükte ve 22.2 çevresel sesle oynatıldı.

OLİMPİK TESTLEROlimpiyat müsabakalarının düzenleneceği yerler tüm İngiltere’ye yayılmıştı ve 42 farklı dala ait bilgi sistemlerinin test sloganı “Londra hazırlanıyor” idi. Sonuçlar LOCOG’da sistem güvenlik değerlendirmesinden geçerek sorunları gidermekte kullanıldı.

KARŞILAŞTIRMALI OLİMPİYATLARSadece oyunlar değil, oyunlarla ilgili teknoloji de “Daha yükseğe, daha hızlı, daha uzağa!” sloganına uyuyor. Londra’da 1.000 civarı kamera ve 33 adet 3B kamera kullanılıyor. 400’den fazla yayın ve aktarım arabası var. Dünya’da 4,8 milyardan fazla izleyici ekranla-rının başına çivilenip kalmış durumda. Londra Olimpiyatları’ndaki bilgi miktarının Pekin Olimpiyatları’na kıyasla %30 fazla olduğu tahmin ediliyor. LOCOG’un ortağı Atos’a göre Güney Afrika’da 2010’da gerçekleşen futbol dünya şampiyonasına kıyasla teknoloji harcamaları on kat arttı. Her bir maç için 29 kamera kullanılıyor-du. Türkiye 1. futbol liginde ise maçın ilginçliğine göre stadyum başına 10 ila 25 kamera düşüyor.

Gösteri maçları skor tahtasını denemek için. Elbiselerdeki algılayıcılar vuruşları saptıyor.

Londra Olimpiyatları’nda yaklaşık 1.000 film kamerası ve 3B çekimler için 33 kamera kullanıldı.

R Ö P O R TA J“TÜM BU OYUNLARIN BEYNİYİZ. BÜTÜN BİLGİ BİZE GELİYOR.”Bayan Hyron, Fransa’daki evinize en son ne zaman gittiniz?Bir düşüneyim. Sanırım Şükran Günü’nden önceydi. Bu Olimpiyatla-rın ardından dosdoğru Rio’ya gideceğim (Yaz Olimpiyatları 2016). Olimpiyat hazırlıkları dört yıl önceden başlıyor.Bu yılki Olimpiyatlar kendinden öncekilerden teknik bakımdan farklı mıydı?Öncelikle bu yıl tüm bilgiyi gerçek zamanlı sunuyoruz. Özellikle de büyük müsabaka alanlarından Yorumcu Bilgi Sistemi CIS sayesinde büyük veri akışı oluyor.Yorumcu sisteminin özel yanı nedir?Sporun türüne bağlı olarak tüm ilgili bilgi habercilerin dokunmatik ekranlarından erişilebiliyor. İlginç yanı, bu sisteme tüm dünyadan eri-şilebiliyor. Pekin Olimpiyatları’ndan bu yana, bilgi değiş tokuşunu ko-laylaştırmak için “Olympic Data Feed” adını verdiğimiz kendi bilgi bi-çimimizi geliştirdik.200.000’den fazla test gerçekleştirdiniz. Bu kapsamlı testlerle neyi hedefliyordunuz?Farklı spor türlerinde karşılaşmalar düzenleyerek sistemlerin karar-lılığını ve güvenilirliğini ölçtük. Aynısını donanım kazaları ve bomba tehdidi için de yaptık. Böylece ekibimizin benzer acil durumlara nasıl müdahale etmesinin gerektiğini görebildik.Teknoloji Operasyon Merkezi’nin işlevini tarif etmeniz istense ne derdiniz?(Gülüyor) Bu oyunların ardındaki beyin derdim çünkü tüm bilgi bizde birikiyor ve tekrar dağıtılıyor.

CHIP, Atos’tan Michele Hyron’u (sağda) ziyaret etti. Entegrasyon Müdürü olan Hyron, tüm Olimpiyatların BT sisteminden sorumlu. Hyron son on yıldır yaz ve kış olimpiyatlarını da koordine ediyor.

BU RÖPORTAJ BAŞKA GAZETECİLERİN DE BULUNDUĞU BİR BASIN KONFERANSINDAN DERLENMİŞTİR.

43 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Getty Images olimpiyatların resmi fotoğraf ajansıydı ve 3D fotoğrafaparatları da kullandı

Çünkü CHIP okurlarının doğru karar vermesi için en bağımsız en güvenilir ve en

tarafsız testler CHIP test merkezinde uygulanır.

www.chip.com.tr

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 44

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İH A R İ T A L A R

� +� =

� +� =

� +� =

� +� =

� =

� =

=

=

� =

� =

=

� =

� =

Yeni para birimi:

PatentlerDoğru patentlere sahip olanlar, IT dünyasında söz sahibi oluyor. Değerli hakları alabilmek için sadece telefon üreticileri yılda yaklaşık 20 milyar dolar ödüyorlar. Patent devlerinin nerede bulunduklarını gösteriyoruzU F U K YA M A N K I L I ÇOĞLU - F V K

M O B İ L İ L E T İ Ş İ M PA Z A R I PAT E N T L E R İZorlu savaş: Sadece BlackBerry üreticisi RIM 2011 yılında 3.000’den fazla yeni patent başvurusunda bulundu veya sahibi oldu

RIM 3.134

NOKIA 2.655

MICROSOFT 2.594

QUALCOMM 2.593

AT 1.867

SAMSUNG 1.529

IBM 1.073

SONY 1.055

MOTOROLA SOLUTIONS 1.019

HP 892

INTEL 806

MOTOROLA-MOBILITY 706

ALCATEL-LUCENT 680

YERİ: PALO ALTO, ABDPatent sayısı: 23.904Yeni patentler 2011: 1.308

INTELYERİ: SANTA CLARA, ABDPatent sayısı: 21.153Yeni patentler 2011: 1.244

CISCOYERİ: SAN JOSÉ, ABDPatent sayısı: 7.208Yeni patentler 2011: 980

YERİ: MOUNTAIN VIEW, ABDPatent sayısı: 1.124Yeni patentler 2011: 317

YERİ: SEATTLE, ABDPatent sayısı: 448Yeni patentler 2011: Belli değil

APPLEYERİ: CUPERTINO, ABDPatent sayısı: 4.649Yeni patentler 2011: 676

45 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

4.000

3.200İL A 4.000

2.400İL A 3.200

1.600İL A 2.400

1.600

2011 YEN İ PATENT

KAY

NAK

LAR

: B

USI

NES

S IN

SID

ER, L

EX M

ACH

INA,

NY

TIM

ES,

MD

B C

APIT

AL G

RO

UP,

US

PATE

NT

AND

TR

ADEM

ARK

OFF

ICE,

IF

I CLA

IMS

PATE

NT

SER

VIC

ES, D

T. T

ELEK

OM

PAT E N T S AVA Ş L A R IBüyük oyunculardan hangi-lerinin şu anda kiminle pa-tentler konusunda davalı olduğunu oklar gösteriyor. Sadece Apple 148 patent davası ile uğraşıyor.

CANONYERİ: TOKYO, JAPONYAPatent sayısı: 46.322Yeni patentler 2011: 2.821

MICROSOFTYERİ: REDMOND, ABDPatent sayısı: 19.800Yeni patentler 2011: 2.311 NOKIA

YERİ: ESPOO, FİNLANDİYAPatent sayısı: 9.615Yeni patentler 2011: 2.655

SONYYERİ: TOKYO, JAPONYAPatent sayısı: 36.508Yeni patentler 2011: 2.286

DELLYERİ: ROUND ROCK, ABDPatent sayısı: 2.489Yeni patentler 2011: Belli değil

ALCATEL-LUCENTYERİ: NEW JERSEY, ABDPatent sayısı: 11.713Yeni patentler 2011: 680

RESEARCH IN MOTION

104

TECHNOLOGY PATENTS INC

87

LG99

SAMSUNG127

SONY86

HTC121

E.ON109

NOKIA106

MOTOROL A127

APPLE148

DEUTSCHE TELEKOMYERİ: BONN, DEUTSCHLANDPatent sayısı: 7.500Yeni patentler 2011: Belli değil SAMSUNG

YERİ: SEUL, GÜNEY KORE Patent sayısı: 47.855Yeni patentler 2011: 4.894

BELL İ DEĞİL

‘E KADAR

ÜSTÜ

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 46

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İZ A M A N T Ü N E L İ

Doktor Robert Wilson, Loch Ness canavarını görüntüledi. Bunun daha sonra bir oyuncak denizaltının fotoğrafı olduğu ortaya çıktı.

1 9 3 4Nessie

Abraham Lincoln’ü kahramanca bir pozda gösteren fotoğraf gerçekti ancak ABD başkanının kafası, bir başkasının bedenine oturtulmuştu.

1 8 6 0Lincoln

İsrail’de Mart 2012’den bu yana modellerin rötuşlanmış fotoğraflarını işaretle belirtmek zorunlu.

Modeller

Joseph Nicéphore Niepce ofis penceresinin manzarasını çekerek

fotoğraf sanatını başlattı.1 8 2 6 Fotoğrafçılık

2. Dünya Savaşı sonunda Berlin’deki Reichstag’ın çatısında duran Sovyet askeri, ikona dönüşecek bir fotoğraf

sahtekârlığıydı.

1 9 4 5 2. Dünya Savaşı

Sony, fotoğrafları çıkarılabilir ortama elektronik olarak kaydeden ilk fotoğraf

makinesini piyasaya sürdü.1 9 8 1 Mavica

Bavarian Broadcasting, Angela Merkel’i Bayreuth Festivali’nde gösteren bir

fotoğraftaki ter lekelerini sildi.2 0 0 3 Leke

Propaganda amaçlı rötuş. Tıpkı diğer diktatörler gibi Stalin de fotoğrafları

sistematik biçimde manipüle ediyordu.1 9 3 0 Stalin

Quantel’in ürettiği bilgisayarlarda çalışan Paintbox, fotoğrafların ve filmlerin dijital olarak işlenmesinde bir çığır açtı.

1 9 8 1Paintbox

Logitech’in Fotoman’i yeni dijital fotoğrafçılık çağının simgesi. Kodak’ın

DCS-100’ü de aynı yıl piyasaya çıktı.1 9 9 1 Fotoman

Adobe, Photoshop’un yeni sürümü CS6’yı çıkardı. Böylece görüntü manipülasyonu

eskisinden de kolay olacak.Ya z 2 0 1 2 CS6

İsveçli “Blick” gazetesi Luxor’daki Hatshepsut mabedinin önündeki su birikintisini kana dönüştürdü.

1 9 9 7Luxor

Adobe Photoshop’un ilk sürümü piyasaya çıktı. Program, günümüzde görüntü işleme aracı deyince akla gelen ilk şey.

1 9 9 0Photoshop

47 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

G Ö R Ü N T Ü Manüpilasyonu

Tarihler ve basılı sözcükler de er ya da geç unutulur gider, fa-kat görüntüler kalıcıdır. Özellikle de etkileyici poz veren in-sanların fotoğrafları. Böyle fotoğraflardan biri 1860’larda çekilmiş bir Abraham Lincoln fotoğrafıydı. Amerikan başka-nı ofisinde dimdik duruyordu, sırtını geriye atmış, bir elini

çalışma masasına koymuştu.Ne var ki fotoğraf sadece bir montaj değil, aynı zamanda tarihin

büyük cilvelerinden biriydi. Fotoğraf, Lincoln’un başı John Calhoun’un vücuduna oturtularak hazırlanmıştı. Dahası, Abra-ham Lincoln’ün aksine Calhoun çok ateşli bir kölelik savunucusuy-du. Belli ki o sıralar Lincoln’ün kahramanca duruş sergilediği bir fotoğraf bulunamamış, böylece tarihteki ilk fotoğraftan 35 yıl son-ra böyle bir hileye başvurulmuştu.

Günümüzdeyse rötuşlu fotoğraflar dört bir yanımızda. Hem reklâmlarda hem de dergilerde karşımıza çıkıyor. Fotoğrafçılık ta-rihi manipülasyonlarla, modifikasyonlarla ve düpedüz kandırma-calarla dolup taşıyor. Sebebi de ortada: Fotoğraflar dünya algımızı belirliyor ve bu algıyı değiştirme becerisine sahip olanlar, büyük bir gücü elinde tutuyor. Bu algı ister politika ya da savaşla ilgili ol-sun, ister kozmetik satışlarıyla.

Fotoğrafçılığın ilk günlerinde, hiç mevcut olmamış durumların fotoğraflarını hazırlamada rötuş fırçaları, neşterler ve makaslar kullanılıyordu. Örneğin Sovyet diktatörü Josef Stalin, çağının en verimli fotoğraf hilecilerindendi. Bir seferinde iki rakibini, yani Leo Troçki’yi ve Lev Kamenev’i, Stalin’den önceki yönetici olan Lenin’e yakın gösteren bir fotoğraftan sildirmişti. Önce fotoğrafın sadece bir kısmı yayımlanmış, daha sonra iki devrimcinin yerine birer tahta parçası konmuştu. Bu moda sonraları çok tutuldu ve Doğu Almanya’da Walter Ulbricht gözden düşen tüm parti üyeleri-ni fotoğraflardan kaldırttı. Adolf Hitler de aynısını propaganda ba-kanı Joseph Goebbels’e yaptı. Goebbels’in 1937 tarihli bu fotoğraf-tan neden silindiği hâlâ meçhul.

Savaş fotoğrafları başından beri çok manipülasyona maruz kal-mıştır çünkü dramatik pozlar gerektirir ve doğrulanması olanak-sızdır. Bir Sovyet askerini 1945’te Berlin’deki Reichstag’ın çatısında gösteren poz da böyleydi, çünkü askerin iki koluna da yağmaladığı kol saatleri diziliydi. Ayrıca orijinal fotoğraftaki bayrak da daha sonraları, daha çarpıcı biçimde dalgalanan bir bayrakla değiştiril-mişti. 1972’de çekilmiş olan ve Güney Vietnam’daki bir napalm sal-dırısından kaçan Kim Phuc adlı küçük, çıplak kızı gösteren fotoğ-raf Pulitzer Ödülü’nü aldı ama o da rötuşlanmış ve üzerinde oy-nanmıştı. Yayımlanmış olan fotoğrafta, kıza yardım elini uzatma-dan bakan fotoğrafçılar görünmüyordu. Hatta fotoğraf çekildiğin-de fotoğrafçılardan biri, kamerasındaki filmi değiştirmekteydi.

Irak’ta 2003’te çekilmiş, etrafı birçok insanla sarılı olan, kucağında bir çocuk taşıyan asker fotoğrafının da üzerinde oynanmıştı.

Dijital fotoğrafçılık 1990’larda dünyayı ele geçirmeye başladı-ğından beri fotoğrafları manipüle etmenin farklı yöntemleri yay-gın olarak kullanılıyor. Fotoğrafları elektronik olarak saklayıp üze-rinde dijital değişiklik yapmak mümkün hale geldiğinden bu yana, piyasaya sürekli güçlü grafik yazılımları giriyor. Günümüzün diji-tal dünyasında Adobe’nin Photoshop’unu ya da açık kaynaklı klo-nu diyebileceğimiz Gimp’i kullanarak nesneleri silmek, eklemek, ortama koyu ve dramatik bir duman yaymak, renkleri değiştirmek, suratlardan sivilceleri yok etmek, göğüsleri büyütmek, yağları al-dırmak, burunları ufaltmak, saçları renklendirmek ve başbakanla-rın koltukaltından ter lekelerini silmek kolaylaştı. İşte Angela Merkel’i 2003’te Bayreuth Festivali’ni ziyaret ederken gösteren fo-toğrafa yapılan da tastamam buydu.

Rötuşlanmış Julia Roberts mı? Almayayım!Fotoğrafçıların ve fotoğrafları rötuşlayanların yakayı ele vermesi utanç verici sorunlara yol açabiliyor. Fakat bu her zaman çok da bariz olmuyor. Mesela bazı basın organları Prenses Stephanie’nin kucağında bebeğiyle çekilmiş fotoğrafını doğumdan aylar önce ya-yınladıklarında, hile olduğu ortadaydı. Bazı firmalar da bu konuda Siemens gibi beceriksiz olabiliyor: Firma, o zamanki yeni patronu Klaus Kleinfeld’in fotoğrafını yayınladığında adamın kolunda pa-halı bir Rolex saat vardı. Fotoğrafın sonraki versiyonunda bu kol saati şüphe uyandıracak şekilde kayboldu.

Günümüzde üniversite profesörleri bile yazılımların fotoğraf-lardaki manipülasyonu saptaması için pozlama değerinden nasıl faydalanabileceklerini araştırıyor. İngiltere ve İsrail, mankenlerin fotoğrafları üzerinde oynanmasını önlemeye çalışıyor. Örneğin ge-çen yıl L’Oréal, Julia Roberts’ın rol aldığı reklam kampanyasını İngiltere’de geri çekmek zorunda kaldı çünkü oyuncu fotoğraf hile-leriyle gereğinden fazla güzelleştirilmişti. İsrail ise sadece aşırı za-yıf mankenlerin kullanılmasını yasaklamakla kalmıyor, manken-ler grafik programlarıyla zayıflatıldıysa bunun reklamlarda belir-tilmesini şart koşuyor.

Kimi fotoğraflar ise internete şakacılar tarafından manipüle edildikten sonra yükleniyor. Bunlardan biri eski Amerikan başkanı George W. Bush’u bir okulda, ters tuttuğu bir kitabı okurken göste-riyordu. Kimi fotoğraflar ise asla gerçekleşmemiş durumları res-mediyor. Örneğin, Abraham Lincoln’ün suikasta uğramasının ar-dından, ölü başkanı sözde tabutta gösteren bir fotoğraf dolaşmıştı. Ne var ki aslında apayrı birine aitti.

balkim@chip.com.tr

Fotoğrafl ar gerçeklik algımızı belirler, zaten bu yüzden de genelde üzerlerinde oynanır. Artık fotoğrafl arı manipüle etmek çok daha kolay ve tam da bu sebepten, birçok yerde yasak.P S / BA R IŞ E M R E A L K I M

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 48

CHIP Almanya yazarı Daniel Wolff SSD’lerin fiyatındaki düşüşten memnun. Eğer şu ana kadar bir SSD edinmediyseniz bilgisayarınızı hızlandırmak için hiç tereddüt etmeden almanın zamanıdır.

PC’nizde müthiş hız: CHIP, 30 adet 250 GB kapasiteli SSD’yi test edip yeni şampiyonu belirlediDW / BA R IŞ E M R E A L K I M

Facebook’un hisse senedi fiyatlarından daha hızlı düşen bir şey varsa, o da SSD fiyatları. SSD’lerin fiyatı son altı ayda yarı yarıya düştü. Bu da demek oluyor ki aynı fiyata bugün iki kat büyük kapasiteli bir SSD alabilirsiniz. Dola-yısıyla 250 GB’lık sabit diskler (240, 250 ve 256 GB) günü-

müzün en iyi fiyat / performans oranını sunuyor. Diğer yandan, 120 GB’lık kardeşlerinin üretimi artık sona eriyor.

Büyük kapasitenin avantajları ortada. Birden çok işletim siste-minin yanı sıra video ve görüntü dosyaları ve oyunlar da 250 GB’lık bir SSD’ye rahatça sığıyor. Fazladan kapasite göz çıkarmıyor zira katı hal diskleri (SSD) kapasitelerinin tamamının kullanılma-sından pek hoşlanmıyor.

250 GB’lık bir SSD, depolama alanına ihtiyaç duyan ve bu iş için

zaten harici manyetik diskleri bulunan kullanıcıların dahili man-yetik disk kullanmasına gerek bırakmıyor. Fakat bu yeni kapasite özellikle SSD’ye geçmeyi düşünen dizüstü kullanıcıları için çekici.

Test alanı: Kore’den gelen son dakika diskleriŞu anda katı hal diski piyasasında bir muğlaklık hakim zira bir yan-dan üreticiler müşteri uğruna kapışıyor, bir yandan da farklı depo-lama türlerine ve farklı denetçilere sahip modellerini piyasaya sü-rüp duruyor. Yeni modeller çoğu zaman daha eskileri piyasadan tükenmeden çıkıyor ve yepyeni özellikler getiriyor. Sonuç: Hem dükkanlar hem de çevrimiçi mağazalar çoğu zaman aynı üretici-nin birden çok ürün neslini aynı anda satıyor.

EKSTRA GENİŞ SSD’LER 250 GB testi

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İS S D D İ S K L E R

49 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

→

LABORATUVAR SONUÇLARITeste katılan SSD’ler için elbette en önemli ölçüt hız. Bu da kullanılan NAND belleğe ve SSD denetçiye göre değişiyor. Samsung söz konusu olduğunda, bunların ikisi de aynı şirkete ait ve ortaya kazanan bir kombinasyon çıkıyor.

AKTARIM HIZLARI: YÜKSEK HIZLI YAZMA DA ARTIK MÜMKÜNListenin zirvesindeki neredeyse tüm SSD’ler SATA-3 arabirimini kullanıyor ve saniyede 500 MB’ı aşan okuma hızı artık standart. Ne var ki, yazma söz konusu olduğunda ciddi uçurumlar söz konusu. Samsung’un yeni 840 Pro’su 469 MB/s ile zirvede.

ERİŞİM SÜRESİ: SAMSUNG’DAN YENİ REKORLARTüm SSD’lerin klasik ölçütü olan erişim süresi ciddi farklar gösteriyor. Yeni lider Samsung 840 Pro zirveye yerleşirken peşinden Marvell denetçili Plextor M5 Pro geliyor.

FİYAT DÜŞÜŞÜ: 6 AYDA %50 UCUZLAMASSD fiyatlarındaki ciddi düşüş popüler Samsung 830 örneğinde de görülüyor. Şu anda en iyi fiyat / performans oranını 250 GB’lık SSD’lerde görüyoruz. Ancak 2013 yaz başlarında 500 GB’lık SSD’ler de yaklaşık 200 avroya düşecek.

Size genel bir fikir vermek için karşılaştırmalı testimizde son dakikaya kadar ürünleri test ettik. Testin bitmesine az kala hem Plextor’un M5 Pro’su hem de Kore’den ekspres kargoyla bir paket ulaştı. Piyasa lideri Samsung, en popüler Samsung 830 serisinin devamı olan 840 ve 840 Pro modellerini gönder-mişti. Bu disklerin yolunu gözlüyorduk zira Samsung tüm bile-şenleri (denetçi, flash ve DRAM bellek) kendi üreten ve her şeyi en iyi biçimde koordine edebilen tek şirket. Dahası, Koreli dev yüksek üretim kapasitesi sayesinde SSD’lerini çok makul fiyat-larla satabiliyor. Ancak maalesef ülkemizde henüz resmi ola-rak Samsung SSD’lerin satışı yapılmıyor. Yine de bu diskleri yurtdışındaki online alışveriş sitelerinden sipariş etmek müm-kün.

Test sonuçları: Samsung tüm rakiplere nal toplatıyorBeklediğimize de değdi doğrusu. 840 Pro modeli neredeyse tüm katılımcılar gibi SATA-3 arabiriminin sınırlarını yaklaşık 500 MB okuma hızıyla zorladıysa da, asıl gücünü sıkıştırılabilir ve sıkıştırılamaz veri yazma hızlarının ortalaması olan 469 MB/s ile gösterdi. Corsair’in yeni Neutron modeli SSD’si ondan 0,1 puan fazla alarak aktarım hızı birincisi oldu, ama bu değer ölçüm hata payı içinde kalıyor. Test ettiğimiz 30 SSD’den 24’ünün değerleri birbirine yakındı. Sadece eski SSD’ler (örne-ğin Crucial’ın sadece SATA-2 arabirimini destekleyen düşük fi-yatlı V4’ü) ciddi halde geride kalıyor.

Yeni Samsung 840 Pro erişim süresi testinde ise büyük fark attı. Üç adet ARM çekirdeği içeren yeni MDX denetçisi okuma isteğine 0,04 milisaniye, yazmaya 0,025 milisaniye içinde tep-ki veriyor. Bu rakamlar diğer tüm rakiplere ciddi bir fark atıyor. Buna bağlı olarak, diskin hem farklı blok boyutlarında hem de depolama hız testlerinde IOPS (saniyede gerçekleşen giriş / çı-kış işlemi) değeri muhteşem çıkıyor. 840 Pro çok bariz biçimde en üst değerleri elde ediyor ve testi tartışmasız kazanıyor.

Gümüşü kazanan da yine Kore. 840 Pro’nun küçük kardeşi 840, nispeten daha düşük aktarım hızına sahip olsa da mü-kemmel erişim süresi sayesinde ikinci sırayı elde ediyor. Sam-sung bu seriye birkaç GB daha fazla alan kazandırmayı başar-mış (buna “Over provisioning” diyor) o yüzden test adayının nominal 250 GB kapasitesi var. Plextor’un yeni bir Marvell de-netçisi kullanan yepyeni üst modeli M5 Pro ise 3. sıraya yerleşi-yor. Sandforce 2xxx denetçili (yakın zamana kadar SSD denet-çilerinde lider model buydu) birkaç SSD ise ilk üçten yavaş olsa da, ortalama SSD’ler arasından sıyrılmayı başarıyor.

Terfi: SATA-3’e geçtiğinize değiyorEğer sadece SATA-2’ye sahip eski dizüstünüzü ya da bilgisayarı-nızı terfi ettirmeyi düşünüyorsanız, Crucial’ın ucuz SSD V4’üyle bunu gayet güzel yapabilirsiniz. Modelin fiyatı sadece 130 avro. Ancak SATA-3 SSD’leri eski sistemlere de tavsiye edi-yoruz zira genellikle erişim süreleri daha düşük. Eğer yeni bir bilgisayara geçmek isterseniz söküp yeni makineye takabilir ve potansiyelini sonuna kadar kullanabilirsiniz. Güç tüketimi ise ayrı bir konu. Dizüstü bilgisayarlarda 1 watt bile CPU ya da ek-ran gibi pil canavarları hesaba katılırsa çalışma ömründe daki-ka cinsinden fark yaratabiliyor.

Disklerin beraberinde gelen taşınma yazılımı çoğu zaman son derece pratik. Bunu diskinizin sistem bölümünü yeni SSD’ye birkaç dakikada taşımak için kullanabilirsiniz. Sonuçta vakit kazanmak istiyorsunuz, kaybetmek değil.

SAMSUNG SSD 840 PRO (SAMSUNG MDX) PLEXTOR M5 PRO (MARVELL 88SS9187) SAMSUNG 830 (SAMSUNG MCX) KINGSTON SSDNOW KC100 (SANDFORCE SF-2281)

� = 517 MB/S OKUMA

� = 469 MB /S YAZMA

� = 504 MB/S OKUMA

� = 436 MB/S YAZMA

� = 505 MB/S OKUMA

� = 387 MB/S YAZMA

� = 522 MB/S OKUMA

= 402 MB/S YAZMA

(DAHA DÜŞÜK DAHA İYİ)

AKTARIM HIZI (SIKIŞTIRILMIŞ VE SIKIŞTIRILMAMIŞ VERİNİN ORTALAMASI)

= 0,040 MS OKUMA

� = 0,025 MS YAZMA

� = 0,053 MS OKUMA

= 0,038 MS YAZMA

� = 0,063 MS OKUMA

� = 0,027 MS YAZMA

� = 0,074 MS OKUMA

� +� = 0,136 MS YAZMA

(DAHA DÜŞÜK DAHA İYİ)

ERİŞİM SÜRESİ

512 GB 256 GB 128 GB

EURO (PAZAR FİYATI)800

700

600

500

400

300

200

100

003/

201204/

201205/

201206/

201207/

201208/

201209/

201210/

2012

SAMSUNG 830

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 50

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İS S D D İ S K L E R

TEST SONUCUKazanan 250 GB sınıfının galibi tartışmasız biçimde Samsung’un yeni 840 Pro serisi. Tutarlı yüksek hızı, ortalamanın üstündeki eri-şim değeri ve pratik hız testlerinde en üst sıralara oturması, ürünün en yakın rakibine neredeyse 10 puan fark atarak birincilik ipini gö-ğüslemesini sağladı. Bu, CHIP testlerinde pek görüldük şey değil.

Rekabet Samsung’un testteki rakibi Plextor’un yeni M5 Pro’su. Baş-tan aşağı optimize edilmiş yeni Marvell denetçisiyle Plextor mükem-mel performansı hedefliyor. Kısa süre öncesine kadar güçlü sayılan Sandforce 2281 denetçili ortalama SSD’lerin (mesela OCZ Vertex 3 ya da Crucial M4) performansı bunun yanında düşük kalıyor.

Fiyat galibi Samsung’un “eski” 830 serisi bir süre daha fiyat-perfor-mans konusunda galip kalacak. 256 GB’lık model 150 avrodan ucuz. Bununla birlikte testin 5. sırasında ve çok da dayanıklı. Ne var ki Samsung bu modeli Pro olmayan 840 serisiyle değiştirecek. Koreli elektronik devi SSD fiyatlarını önümüzdeki sonbaharda düşüreceğini açıkladı bile.

CHIP, katı hal disklerini nasıl test etti?

Hız, hız ve hız. Katı hal disklerinin veriyi hızlı bir şekilde iletmesi gerekiyor. O yüzden de toplam puanın %90’ını hız üzerinden belirledik. Geri kalan %10 ise güç tüketimi.

Aktarım hızı (%40) Burada SSD’nin sıkıştırılabilir ve sıkıştırılamaz veri okuma ve yazmadaki hızını MB/s cinsinden ölçtük.

Erişim süresi / IOPS (%25) Bu kategoride bir yandan SSD’nin okuma – yazma sırasında belleğe erişimi için geçen süreyi, diğer yandan farklı blok boyutlarında (4 KB ve 512 KB) mümkün olan IOPS’u (saniyede gerçekleşen giriş / çıkış işlemini) ölçtük.

Uygulama performansı (%25) SSD’nin gerçek zaman performansını PCMark 7 hız testiyle ölçtük.

Güç tüketimi (%10) Disklerin güç tüketimini okuma, yazma ve atıl konumunda 6:3:1 ağırlığıyla değerlendirdik.

� +� +� +� +0Samsung’la beraber yeni SSD’ye birkaç dakika içinde geçmenizi sağlayan bir veri taşıma aracı geliyor.

Tartışmasız şampiyon: Samsung 840 Pro dört kategorinin üçünde lider oldu ve tüm rakiplerine fark attı.

Sıralama

ÜrünToplam puan

Yaklaşık fiy

atı (avro)

Kapasite (nominal, GB)

GB başına maliyet (a

vro)

SATA 3 (600 MB/s)

Aktarım oranı (

%40)

Erişim za

manı / IOPS (%

25)

Pratik test (%

25)

Enerji tüketim

i (%10)

Okuma hızı (M

B/s)

(sıkıştı

rılabilir

veri)

Yazma hız

ı (MB/s)

(sıkıştı

rılabilir

veri)

Okuma hızı (M

B/s)

(sıkıştı

rılamayan veri)

Yazma hız

ı (MB/s)

(sıkıştı

rılamayan veri)

Okuma erişim süresi (m

s)

Yazma erişi

m süresi (ms)

Okuma IOPS (512 KB)

Yazma IOPS (512 KB)

Okuma IOPS (4 KB)

Yazma IOPS (4 KB)

PC Mark 7 (depolama)

Ortalama güç tüketim

i

(Watt c

insinden)

1 Samsung 840 Pro (MZ-7PD256) 95,9 250 256 0,98 • 99,9 100 100 59,8 520 443 513 494 0,04 0,025 25.213 40.531 17.768 31.797 5.621 1,232 Samsung 840 (MZ-7TD250) 86,3 190 250 0,76 • 90,7 85,4 93,8 52,0 521 247 506 249 0,048 0,026 20.961 38.530 14.110 29.701 5.270 1,333 Plextor M5 Pro (PX-256M5P) 85,5 240 256 0,94 • 96,6 72,5 97,2 44,3 507 437 500 434 0,053 0,038 18.986 26.510 13.767 19.455 5.466 1,434 Plextor M3 (PX-256M3) 83,5 250 256 0,98 • 88,9 55,6 96,1 100 480 343 477 342 0,073 0,050 13.627 20.190 11.062 16.758 5.400 0,715 Samsung SSD 830 (MZ-7PC256) 82,8 170 256 0,66 • 94,8 70,5 95,1 34,6 511 387 499 387 0,063 0,027 15.975 36.520 10.555 29.578 5.345 1,556 Kingston SSDNow KC100 (SKC100S3B/240G) 81,3 240 240 1,00 • 98,1 40,1 97,4 77,1 522 501 521 303 0,074 0,136 13.430 7.355 7.450 6.968 5.474 1,007 Plextor M5S (PX-256M5S) 78,9 200 256 0,78 • 93,2 51,9 96,2 46,3 503 379 492 374 0,079 0,054 12.641 18.406 10.714 15.003 5.408 1,408 Corsair Neutron (CSSD-N240GB3-BK) 78,9 180 240 0,75 • 94,3 66,2 95,3 8,2 514 349 508 347 0,059 0,040 16.860 25.086 12.559 18.995 5.355 1,899 OCZ Vertex 3 (VTX3-25SAT3-240G) 78,9 170 240 0,71 • 97,7 39,1 96,9 58,1 523 501 520 290 0,076 0,138 13.081 7.262 7.267 6.787 5.444 1,25

10 Corsair Neutron GTX (CSSD-N240GBGTX-BK) 75,8 250 240 1,04 • 100 49,7 92,5 2,3 514 476 516 481 0,088 0,044 11.370 22.516 9.096 16.900 5.200 2,0011 OCZ Vertex 4 (VTX4-25SAT3-256G) 75,3 180 256 0,70 • 91,2 57,1 94,4 9,2 473 450 453 478 0,120 0,022 8.312 45.074 6.598 34.860 5.309 1,8812 Kingston HyperX 3K (SH103S3B/240G) 75,1 190 240 0,79 • 98,2 27,6 97,4 45,7 521 504 520 318 0,133 0,161 7.534 6.226 6.208 6.124 5.475 1,4113 Patriot WildFire 240GB (PW240GS25SSDR) 74,9 310 240 1,29 • 97,3 24,6 97,7 54,2 522 499 522 268 0,142 0,183 7.028 5.465 5.290 5.409 5.490 1,3014 takeMS UTX-2200 (992901) 74,6 190 240 0,79 • 97,7 27,5 97,4 42,9 518 501 520 311 0,133 0,161 7.530 6.216 6.213 6.090 5.473 1,4515 Intel SSD 520 (SSDSC2CW240A3K5) 74,3 230 240 0,96 • 96,4 30,8 97,5 36,5 520 501 507 286 0,119 0,144 8.397 6.946 7.008 6.656 5.478 1,5316 Crucial M4 (CT256M4SSD2) 73,9 170 256 0,66 • 87,4 49,5 92,7 33,5 482 251 499 263 0,065 0,405 15.457 2.468 13.560 2.303 5.212 1,5717 Adata XPG SX910 (ASX910S3-256GM-C) 73,7 220 256 0,86 • 97,2 26,0 96,1 43,0 517 501 513 316 0,151 0,163 6.641 6.118 6.212 6.063 5.399 1,4518 SanDisk Extreme (SDSSDX-240G-G25) 73,6 170 240 0,71 • 97,5 27,6 97,5 32,9 520 503 522 282 0,132 0,162 7.566 6.178 6.210 6.038 5.482 1,5819 Transcend SSD720 (TS256GSSD720) 73,5 190 256 0,74 • 97,6 27,8 98,4 28,9 520 503 524 277 0,130 0,162 7.706 6.178 6.219 6.032 5.529 1,6320 Verbatim SSD240 (47379) 73,3 210 240 0,88 • 97,8 21,4 97,5 44,5 522 502 519 299 0,187 0,196 5.355 5.098 5.138 5.169 5.480 1,4321 Adata S511 (AS511S3-240GM) 72,5 230 240 0,96 • 97,1 23,4 94,0 42,9 513 497 521 299 0,162 0,189 6.183 5.283 5.474 5.312 5.285 1,4522 Corsair Force GS (CSSD-F240GBGS-BK) 70,5 180 240 0,75 • 96,6 27,3 95,4 11,7 517 500 516 274 0,133 0,164 7.497 6.101 6.138 5.965 5.361 1,8523 Intel SSD 330 (SSDSC2CT240A3K5) 70,3 160 240 0,67 • 94,6 25,6 93,7 26,4 512 494 502 253 0,154 0,168 6.513 5.941 6.184 5.789 5.266 1,6624 Corsair Force GT (CSSD-F240GBGT-BK) 69,7 180 240 0,75 • 97,9 27,0 95,0 0,0 518 501 521 317 0,135 0,164 7.389 6.093 6.085 5.984 5.342 2,0925 OCZ Agility 3 (AGT3-25SAT3-240G) 66,4 140 240 0,58 • 71,4 28,4 88,8 85,6 509 501 212 239 0,136 0,156 7.365 6.414 6.820 6.121 4.994 0,9026 Corsair Force 3 (CSSD-F240GB3-BK) 66,3 150 240 0,63 • 68,3 35,6 88,9 78,2 487 438 212 235 0,084 0,155 11.927 6.444 6.683 6.001 4.999 1,0027 Kingston SSDNow V+200 (SVP200S3/240G) 63,8 160 240 0,67 • 71,4 25,7 89,2 65,3 508 500 214 240 0,141 0,175 7.087 5.710 5.826 5.526 5.012 1,1628 Transcend SSD320 (TS256GSSD320) 62,3 160 256 0,63 • 70,9 24,9 86,4 60,7 506 496 208 245 0,144 0,182 6.932 5.481 5.597 5.318 4.857 1,2229 OCZ Petrol (PTL1-25SAT3-256G) 59,3 170 256 0,66 • 56,4 50,5 78,8 43,8 306 227 302 208 0,072 0,065 13.804 15.414 10.021 12.600 4.431 1,4430 Crucial V4 (CT256V4SSD2) 53,6 130 256 0,51 – 46,3 38,1 64,3 94,9 260 214 227 189 0,083 0,432 12.051 2.313 10.260 1.622 3.616 0,78

KATI HAL DİSKLERİ (250 GB SINIFI)

ZİRVE SINIFI (100-90) ÜST SINIF (89-75) ORTA SINIF (74-45) TAVSİYE EDİLMEZ (44-0) TÜM DEĞERLER PUANLANMIŞTIR (MAKS. 100)

51 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

1 TB’lık SSDDaha fazlası yok1.000 GB’lık SSD: İyi fi kir ama şart değil

OCZ maksimum kapasiteli SSD’yi arayanlara OCZ Octane 1.000 GB modelini sunuyor (resimde). Diskin 2,5 inçlik ka-sasında 1 Terabyte veri saklayabiliyorsunuz. Ancak fiyatının 2.000 avronun üstünde olduğu düşü-nülürse hiç de pratik değil. Dahası, Indilinx denetçisi yüzünden çok hızlı da sayıl-maz. Oysa daha şimdiden 300 avro-nun altına 500 GB’lık SSD almak mümkün. Piyasanın en hızlı SSD’si olan 512 GB’lık Sam-sung 840 Pro bile 600 avrodan ucuz. Du-rum böyleyken ke-sesinin ağzını açmak isteyen bir kullanıcı iki adet 512 MB’lık Sam-sung 840 Pro SSD alıp bunları RAID-0 ile bağlayarak terabyte’lık bir rüyayı elde edebi-lir.

mSATA SSD İnce standartUltrabook’lar için incecik bir alternatif. mSATA SSD’ler tam gaz çalışıyor Bilgisayarlarda her milimetrenin önemi olduğundan SSD’lerin de küçülmesi gerekiyor. O yüzden de Ultrabook’larda yeni mSATA (mini standardı) kullanılıyor. Mini PCI Express bağlan-tısına benzeyen bu arabirim SATA sinyallerini kullanıyor, bu yüzden de mSATA SSD’ler tıpkı standart SATA kardeşleri kadar hızlı. SSD fiyatlarındaki düşüş ve hızlarındaki artış düşünü-lürse, bir ila iki yaşındaki di-züstü PC’lerde bir mSATA-SSD almak daha mantıklı olabilir (resimde görünen Crucial M4 mSATA). Ne yazık ki kimi üreti-ciler mSATA yuvalarını kafala-rına göre değiştiriyor. Bu yüz-den yeni bir SSD almadan önce üreticinin internet sitesinden bilgisayarınızla tamamen uyumlu olup olmadığını öğre-nin.

SSD-RAIDİki kat hızlı Hızı ikiye katlayın: İki SSD ile bilgisayarınız kanatlanıp uçuyor Intel’in sürücü güncellemesiyle SSD-RAID de mümkün. 11. sürümden itibaren “Rapid Storage Technology” (RST) sürücüsü TRIMS işlevini RAID 0 düzeneğinde de çalıştıra-biliyor. Bunun için yeni 7 serisi (2000/3000 nesli Core i CPU’lar) anakart gerekiyor. Demek oluyor ki, artık iki ya da daha fazla SSD uzun vadede bile yazma işlevinde per-formans düşüşü yaşamıyor. Bunu doğrulamak için bir önceki SSD karşılaştırma testimizin galibi Samsung S830 128 GB modelinden iki adet alıp bağladık. Sonuçlar orta-da: Samsung 830 RAID düzeneği saniyede 1.000 MB’ı aşan okuma ve 600 MB’ı geçen yazma hızına sahip. Yeni anakartınız varsa tek bir pahalı SSD yerine iki adet makul fiyatlı SSD daha iyi olabilir.

“AS SSD” testinde çift Samsung 830’dan oluşan SSD RAID adeta rüyalardan çıkma bir performans sunuyor. RAID için TRIM komutunun yakında başka anakartlarda da kullanılmasını umuyoruz.

01/2013 www.chip.cOM.TR 52

Geçtiğimiz yıl altı milyon insan Android virüslerinin kurbanı oldu. Güvenlik yazılımlarının akıllı telefonları sözde koruması gerekiyor. Testimiz, onların bu sözlerini tutup tutmadığını araştırıyor. J G / Ba r ı ş E m r E a L K ı m

A pple hayranları yeni iPhone uğruna sokaklarda yata-dursun, akıllı telefonların asıl kralı Android. Yeni tarihli araştırmalar her üç akıllı telefondan ikisinin Google’ın işletim sistemiyle çalıştığını gösteriyor. Ne var ki ma-dalyonun bir de öbür yüzü var. Android zararlılarının

saldırıları çığ gibi büyüyor. Güvenlik uzmanları piyasada şu an yak-laşık 30.000 virüs olduğunu söylüyor. Halbuki bundan daha bir yıl önce bu rakam 250 civarındaydı (→ S. 53’e bakınız). Geçtiğimiz yıl neredeyse altı milyon kullanıcı bu zararlılara hedef oldu. Virüs koru-ma, artık Android kullanıcıları için standart bir özelliğe dönüştü.

Peki, bu programlardan hangisini seçeceksiniz? AV Comparatives bağımsız test firmasının yardımıyla, güvenlik yazılımları arasında kapsamlı bir test yaptık. Virüs laboratuvarı fiyatları 0 ile 30 avro ara-sında değişen 12 güvenlik paketini test etti. Uygulamaların büyük çoğunluğu çalışmak için en azından Android 2.1 ya da 2.2 gerektiri-yor ve son sürüm olan 4.1’de çalışmaları bekleniyor. Bu da popüler Android sürümlerinin neredeyse tamamına denk düşüyor. Eğer bir üretici daha pahalı bir sürüm sunuyorsa, ücretsiz sürümlerden da-ha çok özellik içerdikleri için onu tercih ettik.

Bu arada, Google’ın Play mağazasında yer alan, anti virüs oldu-ğunu iddia eden ancak tek bir virüs bulmayan sahte yazılımları dik-kate almadık. Tavsiyemiz, sadece PC için de güvenlik yazılımı gelişti-ren büyük firmaları tercih etmeniz.

Windows düzeyinde virüse karşı korumaZararlı kodlar, Android için hazırlanmış bir güvenlik yazılımının sa-kınması gereken tehditlerden sadece biri. İkinci büyük görev, Andro-id aygıtın kaybolması ya da bozulması olasılığına karşı verileri gü-venceye almak. CHIP testinde virüs saptama puanlamada “yalnızca” %20 ağırlık sahibi çünkü Android virüsleriyle başa çıkmak Windows virüslerinde olduğundan çok daha kolay. Buna rağmen, uygulama-ların yaklaşık 18.000 virüslü uygulamayı tanıması ve silmesi gereki-yordu. AV Comparatives testi Ağustos 2012 tarihinde Android için en son zararlıları kullanarak gerçekleştirdi.

Geçen yılki teste kıyasla, Android virüs tarayıcılarının saptama oranlarının Windows düzeyine çıktığını gördük. Sekiz güvenlik pa-keti, önemli virüslerin %98’inden fazlasını saptadı ve geri kalan dört uygulamanın saptama oranı %93’ün altına düşmedi. Test katılımcı-

Akıllı Telefonunuzu koruyun

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİM O B İ L G Ü V E N L İ K

53 01/2013 www.chip.cOM.TR

Güvenlik durumuGelişimi gösteren rakamlar mükemmel. mobil internet kullanımı hatırı sayılır miktarda arttıkça, mobil zararlıların sayısı da çığ gibi büyüyor. Öyle ki, en küçük enfeksiyon bile göz açıp kapayana dek salgın halini alıyor. Bu yüzden cep telefonu güvenlik çözümlerinin önemi çok büyük.

EnfEksiyon oranları risklEri gizliyorLookout yazılımı kullanıcıları arasında geçen sene enfeksiyon oranı daha düşüktü. Ancak ayda bir milyon virüs, etkinleştirilen Android aygıtlarının sayısına denk düşüyor.

ları arasında en güçlü virüs saptama F-Secure’un ancak ücretsiz virüs tarayıcıların en güçlüsü olan TrustGo da ondan aşağı kal-mıyor. İki yazılım da bilinmeyen virüsleri üreticinin Android vi-rüs veri tabanıyla karşılaştırmak üzere Bulut taraması yapabili-yor. Bu çok önemli zira mevcut Android virüs tarayıcıları sadece yerel olarak çalışıyor, yani zararlıları ancak imzalar aracılığıyla saptayabiliyor. PC’lerde gördüğümüz, yaygın virüsleri ve virüsle-re özgü davranışları saptamada kullanılan heuristics (buluşsal) yöntem ise henüz Android’de bulunmuyor. Zararlıları saptama-da öne çıkan uygulamalar virüs saptama testinden 100 puan al-dı. F-Secure ve TrustGo’nun yanı sıra Bitdefender ve Trend Micro gibi başarılı programlar da var.

Uygulamalar sundukları ekstra işlevlerden de puan aldı. Ör-neğin Avast! ve Sophos Mobile Security, düzenli virüs taramaları için bir planlama işlevine sahip. Bu özellik, Eset ve Trend Micro gibi bazı paralı uygulamalarda bile yok. Diğer yandan, bazı sürp-rizlerle de karşılaştık: Avast! Tüm sistemi ve bellek kartlarını ta-rayabilse de, bazı dosyaları taramadan geçiyor. Program, virüs silme konusunda da sorun yaşadı. İyi bir virüs tarayıcının SMS ve MMS mesajlarını, daha da önemlisi, web sitelerini virüs var mı diye taraması gerekiyor. F-Secure, McAfee ve Avast!, tıpkı Sophos ve Ikarus gibi programlar bu iş için ideal. Uygulamaların öyle ol-madığı halde virüs olarak algılanması anlamına gelen yanlış so-nuçlar Android virüs tarayıcılarında sorun değil. AV Comparati-ves 200 test uygulamasını taradı ve içlerinden bir tanesinde bile yanlış alarmla karşılaşmadı.

Virüs tarayıcılar sistemi yavaşlatıyor mu?Kaynak kullanımına virüs saptama performansından daha çok puan veriyoruz. Sebebi şu: Eğer bir uyulama sistemi yavaşlatır-sa anında kaldırılır. Bir diğer nokta: Virüs tarayıcılar arka plan-da CPU zamanının ne kadarını çalıyor? Pili ne kadar tüketiyor ve depolama alanınızda ne kadar yer kaplıyor? Mobil telefon sistemi kullanıcıyı rahatsız etmeden, gerçek zamanlı olarak ko-runabilir mi? CHIP, cep telefonu kullanımını tipik bir senaryoy-la ölçüyor. Bunun için, bazı uygulamaları (Google+, n-tv, Face-book, Whatsapp) eşzamanlı olarak çalıştırdık, sonra bir anti vi-rüs uygulamasını başlattık ve bir diğer uygulamayla sistem yü-künü ölçtük. Sonuçlar yüzümüzü güldürdü. Üreticiler eski ha-talarından ders almış. Avast! ve Sophos CPU zamanının sadece %1 – 2’sini harcarken testin önde giden uygulamaları McAfee ve F-Secure’da bile CPU yükü sürekli %10’da kaldı. Ancak Lookout ve Ikarus gibi neredeyse %20 kaynak sömüren uygulamalar da vardı. Test edilen uygulamaların hepsi de toplam pil ömrünü %3’ten az düşürdü. Avast! ve Sophos gibi ücretsiz uygulamalar bu listede de başı çekerken, Ikarus ve Webroot adeta birer pil canavarıydı.

Windows PC’lerinden farklı olarak, telefonun başına bir kaza gelmesi ihtimaline karşılık veri koruma tüm Android koruma paketlerinin ayrılmaz bir parçası. Teste katılan tüm ürünler te-lefonların yerini uzaktan saptayabiliyor, erişimi engelleyebili-yor ve bilgileri silebiliyor. Bunun için kullanılan genelde iki yöntem var. Avast! ve Kaspersky’de kullanıcılar SMS komutla-rıyla akıllı telefonu uzaktan yönetebiliyor. Bitfinder ve Webroot’ta ise bunun için bir web sitesinden yararlanılıyor. Akıllı telefon hırsızı bu güvenlik uygulamalarını kolayca kal-

akıllı tElEfonlar vE ıntErnEt aygıtlarıEğer bir akıllı telefonunuz varsa, internette dolaşıyorsunuz demektir. Aramalar ve diğer cep telefonu işlevleri geri planda, internet bağlantısı ise en sık, en çok kullanılan özellik. O yüzden de bu küçük aygıtlar işi gücü web’e zararlı kodlar salmak olan hacker’ların bir numaralı hedefi.

950=

750=

700=

410=

290=

%95 CEp tElEfonuyla intErnEttE gEzEn vE E-posta alıp göndErEnlErin oranı

2/3 tElEfonu çEvrimiçi müzik dinlEmEk ya da vidEo izlEmEk için kullananlar

%70 CEp tElEfonunu hiç kapatmayan kullanıCıların oranı

%41 CEp tElEfonunu konuşmak için gündE sadECE 1-10 dakika kullananlar

%29 tElEfonla gündE bir saattEn fazla intErnEttE gEzEnlEr

kAYnAk: Av CompArATıves’ın nısAn 2012 TArıhlı kAmuoYu ArAşTırmAsı

CEp tElEfonu zararlılarında hızlı yüksElışCep telefonlarına yönelik zararlı ailelerinin sayısı bir yıl içinde birkaç yüzden neredeyse 30.000’e sıçradı. Bu on katlık artış, zararlı kod yazarlarının cep telefonlarına odaklandığının göstergesi.

→

kAY

nA

k: l

oo

ko

uT

0,2 %

0,4 %

0,6 %

0,8 %

0 %8/11 9/11 10/11 11/11 12/11 1/12 3/12 5/124/122/12 6/127/11

dünYA ÇApındA enfeksiYon orAnı

8/11 9/11 10/11 11/11 12/11 1/12 3/12 5/124/122/12 6/12

30.000

20.000

10.000

07/11

kAY

nA

k: l

oo

ko

uT

zArArlı kod Ailesi

01/2013 www.chip.cOM.TR 54

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİM O B İ L G Ü V E N L İ K

dırabileceğinden, kullanıcıların özel bir korumaya ihtiyacı var.On iki adaydan dokuzu bu özel korumayı sunuyor. Test gali-

bi F-Secure, Android üzerinde şifrelenmiş halde ve birkaç basit ayarı değiştirerek programı kaldırmanız olanaksız. Onun yeri-ne, kurulum sırasında bir kod belirliyor ve ancak tekrar bu kodu girerek uygulamayı kaldırabiliyorsunuz. Kaspersky’de ise virüs tarayıcı kendini bir PIN koduyla koruyor. Bu kodu bilmiyorsanız virüs tarama ayarlarını değiştiremiyorsunuz. Avast! ise kendini farklı bir ad ile gizliyor. İstenmeyen sistemden kaldırmalara karşı parolayla koruma Sophos’ta ve Lookout’ta yer almıyor. Testte, güvenlik uygulamalarının silme işlevinin iyi çalışması gerektiğini de gördük. Bu, bir hacker’ın Androidle çalışan bir ay-gıtı tamamen silebileceği ve verilerin özel araçlarla bile geri ge-tirilemeyeceği anlamına geliyor. Sonuç: Neredeyse tüm uygula-malarda silinen verileri, veri kurtarma araçlarıyla geri getirmek mümkün oldu. Sadece cep telefonlarını Eset ile temizleyenlerin bu verilerin yanlış ellere geçmesinden şüphe etmesi gerekmi-yor.

En büyük tehdit sahte yazılımlarGünümüzde Androidli aygıtlara yönelik en büyük tehdit, adres listesinden internet bağlantısına, SMS göndermeye kadar çok geniş kapsamlı yetki isteyen uygulamalar. Ne yazık ki F-Secure uygulama haklarını denetleyemiyor ama hiç değilse tehlikeli yetkileri gösteriyor. TrustGo, tıpkı Sophos, Lookout ya da Bitde-fender gibi, uygulama haklarını kontrol edebiliyor. Eğer akıllı telefonunuzu çocuklara karşı korumak istiyorsanız sadece F-Secure’daki bir özellikle kilitleyebilirsiniz. Ne var ki test galibi daha önce ziyaret edilmiş siteleri bloklayamıyor. Bunu sadece Trend Micro’yla yapabiliyorsunuz. Yedeklerde ek bir koruma iş-levi ancak henüz standarda dönüşmedi. Sadece üç ürün yedek-leme işlevi sunuyor ve Lookout SMS’leri, sohbetleri ve kişileri de yedekleyebiliyor.

Uygulamaları bir veri tabanı üzerinden kontrol etmek, Win-dows’taki klasik virüs tarayıcıları kullanmaktan daha kolay. Bir yandan uygulamalar genelde daha az işleve ve seçeneğe sahip. Diğer yandan, üreticiler kullanıcı arabirimi geliştirmede bir hayli yol almışlar. Fakat bunun da istisnaları var. F-Secure’un kullanımı biraz hantal. Uygulamayı Google Play mağazasından indiremiyor, F-Secure web sitesine gitmek zorunda kalıyorsu-nuz. Halbuki uygulamaların yalnızca Play Store’dan indirilebil-mesi, diğer kaynakların engellenmesi pratik bir güvenlik önle-mi. Diğer yandan, Lookout bazı bakımlardan kusursuz. Ana iş-levler üç adımda açıklanmış ve kullanıcı dokunarak her şeyi kontrol edebiliyor. Bitdefender’da ise tarayıcının etkinleştirile-bilmesi için öncelikle bir hesap açmalısınız. Zira uygulama, Bu-lut üzerindeki ün sorgularıyla (reputation query) çalışıyor ve internete bağlı değilseniz hiçbir işe yaramıyor. Sophos ise bu işin nasıl yapılacağını gösteriyor. IT, Bulut taramasını internet kullanım masrafınızın artmaması için, siz yoldayken kapatıyor. Bu artık virüs taramasının otomatikman güvenlik yazılımının kurulmasından hemen sonra yapıldığı uygulamalarda bir stan-dart halini aldı ve kullanıcı tarama konusunda çarpıcı açılır pencerelerle uyarılıyor. Tavsiye: Siz siz olun, virüs taramasını hemen WLAN’a bağlanabileceğiniz bir yerde yapın. →

Kilit Güvenlik ayarlarında tıpkı model / pın ayarları gibi ayarlamanızı gerektiren bir de kilitleme özelliği bulunuyor. Aygıtın kilidini çözmek için bir pın, parola ya da model kullanabilirsiniz. dikkat: Bu özelliği devre dışı bırakmak için aygıtı fabrika ayarlarına döndürmeniz gerekiyor.

Yedekleme Testteki en iyi güvenlik araçlarının yedekleme modülü var. isterseniz başka Android araçlarıyla da (mesela ücretsiz ultimate Backup Tool) yedekleme işlemini gerçekleştirebilirsiniz.

PıN ya da model korumasını açın“Ayarlar / Güvenlik” menüsünden “ekran kilidi”ne gidin. en iyi sonuç için model kilidi’ni açın ve parmağınızla ekrandaki noktaları birleştirecek bir desen çizin. korumanın bekleme kipinde de çalışması için otomatik kilit seçeneğini etkinleştirin.

ağa sadece gerektiğinde bağlanın Bilgisayarınızın manipüle edilmiş internet bağlantı noktalarına otomatikman bağlanmaması için, Wifi seçeneğini sadece gerektiğinde etkinleştirin. “Ayarlar” menüsüne gidip WlAn ve Bluetooth ayarlarını etkisiz hale getirin.

Yetkileri kontrol edin Teste katılan güvenlik araçlarından bazıları gereğinden fazla yetki isteyen uygulamaları tanıyabiliyor. isterseniz “Ayarlar / uygulamalar” kısmına gidip her uygulama için istedikleri yetki ne olursa olsun, kendi vereceğiniz yetkileri belirleyebilirsiniz.

Androıd’i 5 AdımdA Güvenli hAle GeTirinChıp, Android kullanan aygıtlarınızda daima bir güvenlik yazılımı bulundurmanızı öneriyor. Bu uygulamanın yanı sıra sisteminizi güvenceye alacak başka adımlar da var. Açıklamaları Android’in son sürümü olan 4.1’e göre yapıyoruz.

1

4

5

2

3

55 01/2013 www.chip.cOM.TR

TesT sonuCuAndroid için virüs tarayıcı arıyorsanız bunlardan piyasada bir hayli fazla var. Testin en pahalı iki yazılımları olan f-secure ve mcAfee testin ilk sıralarını paylaştı. eğer bu programlara 30 avro ödemek istemiyorsanız play store’daki indirimleri kollayabilirsiniz. eğer hiç para vermek istemiyorsanız Avast! ya da TrustGo, listemizin üçüncü ve dördüncü sıralarında yer alıyor. eset hariç tüm üreticilerin silme işlevi de iyi ve kayıp verileri kurtarabiliyorlar.Test galiba f-secure en eksiksiz paketi, en üst düzey zararlı sapta-ma oranına ve harika özelliklere sahip olduğu halde çok az batarya harcıyor. Tek eleştirimiz, programı f-secure web sitesinden indir-menin gerekmesi. Bu da bir hayli kullanışsız.Rakip mcAfee testte daha çok kolay kullanımıyla öne çıktı. dikkat, sım kartları önce uygulamadan kaydettirmek gerekiyor ve nexus 7 gibi tabletlerde çalışmıyor.Fiyat önerisi zararlı saptamada TrustGo, f-secure’un çok da geri-sinde değil. kullanımı daha kolay, ancak test galibi kadar da iyi de-ğil. Yine ücretsiz olan rakibi Avast!’a karşı en büyük avantajı yedek-leme işlevi.

hırsızlığa karşı koruma da en az virüs taraması kadar önemli

Avusturyalı Av Comparatives test laboratuarı Temmuz ve Ağustos 2012’de samsung’un Galaxy s serisi telefonları kullanarak Android 2.3 üzerinde bir test yaptı. sistem yükü için test laboratuvarımızda Android 4.0.4 yüklü bir samsung Galaxy sıı kullandık. Ayrıca güven-lik uygulamalarının Android tableti Asus nexus 7’ye kurulup kuru-lamadığını da test ettik (yukarıdaki pasta grafiğine ve aşağıdaki renklere bakınız).

Saptama performansı (%20) Testte 75 farklı aileye ait 18.021 Android zararlısı ve virüs yer alıyordu.

Sistem yükü (%30) virüs tarama aktifken ne kadar Cpu zama-nı, pil kapasitesi ve depolama alanı harcıyor? iki farklı test aracıy-la bunu ölçtük.

Özellikler (%30) virüs koruması yetmez. Acaba uygulamalar telefonun çökmesi durumunda kullanıcının verilerini kurtarabili-yor mu? Telefonun yerini saptama, kilitleme, silme ve yedekleme özellikleri de bu kategoride puanlandı.

Kullanım (%20) uygulamanın kullanımı ne kadar rahat? kulla-nım mantığına kurulumdan özelliklerin ayarlanmasına kadar çe-şitli aşamalarda puan verdik.

30+30+20+20+0

sıralama

ürüntest edilen sürüm

toplam puan

yıllık lis

ans ücreti (avro)

androidvirü

s tarama perform

ansı

sistem yükü

özellikler

kullanımzararlı

saptama 1

reklam yazılımı saptama

sistem yükü

(Cpu / pil /

depolama)

gerçek za

manlı / istek üzerin

e tarama

bulut taraması

virüs tarama za

manlaması

sms / mms tarayıcı

Web sitesi kontro

lü

kurulu yazılımları d

enetleme

spam sms / çağrıla

ra

karşı koruma

uygulamaları tümüyle engelleme

ziyaret edilen web

adreslerini kaydetme

telefonu saptama /

kilitleme / s

ilme

yedekleme işlevi (sms

/ kişi listesi / s

ohbetler

/ tüm verile

r)

kaldırılmayı

engelleme

1 f-secure mobile security 7.6 81,4 30 2.2 100 65 85 82 >98 % iyi 8,9 %/1,11 %/32,57 MB •/• • • •/• • – •/• • – •/•/• •/•/•/• •2 mcafee mobile security 2.1 80,2 30 2.1 85 75 75 91 >93 % ausreich. 8,72 %/1,5 %/17,21 MB •/• – • •/• • – •/• – – •/•/• •/•/•/• •3 trustgo antivirus & mobile security 1.1 79,9 – 2.2 100 65 80 82 >98 % iyi 14,24 %/2,3 %/19,82 MB •/• • • –/– • • –/– – – •/•/• •/•/•/• •4 avast! mobile security 1.0 79,5 – 2.1 88 95 50 92 >98 % ausreich. 0,48 %/0,09 %/6,21 MB •/• – • •/• • – •/• – – •/•/• –/–/–/– –5 sophos mobile security 1.0 79,0 – 2.2 95 95 45 90 >93 % ausreich. 1,27 %/0,9 %/8,4 MB •/• • • –/– – • –/– – – •/•/• –/–/–/– –6 kaspersky mobile security 9.4 77,7 15 2.2 98 80 55 88 >98 % ausreich. 7,82 %/1,32 %/14,56 MB •/• • • –/– • – •/• – – •/•/• –/–/–/– •7 lookout security & antivirus prem. 7.4 75,6 25 2.1 93 65 65 90 >93 % nein 19,23 %/1,28 %/22,77 MB •/– • – –/– • • –/– – – •/•/• •/•/•/• –8 bitdefender mob. secur. & antivirus 1.1 74,5 8 2.2 100 70 55 85 >98 % iyi 11,21 %/1,34 %/19,86 MB •/• • – –/– • • –/– – – •/•/• –/–/–/– •9 Webroot sec. anywhere mob. prem. 2.9 72,7 15 2.1 88 60 65 88 >93 % iyi 15,2 %/2,74 %/18,52 MB •/• – • •/• • • •/• – – •/•/• –/–/–/– •

10 Eset mobile security 1.1 71,8 15 2.0 90 75 45 89 >98 % iyi 10,46 %/1,45 %/12,27 MB •/• – – –/– – • •/• – – •/•/• –/–/–/– •11 trend micro mobile security pE 2.5 71,6 20 2.2 100 55 55 93 >98 % iyi 15,67 %/1,89 %/22,56 MB •/• • – –/– • – •/• – • •/•/• –/–/–/– •12 ıkarus mobile security 1.1 64,3 20 2.2 88 60 37,5 87 >98 % ausreich. 17,28 %/2,4 %/17,31 MB •/• – • –/– – – •/– – – •/•/• –/–/–/– •

aNdroıd VırüS TaraYıcıLarı TESTTE

zirve sınıfı (100-90) üsT sınıf (89-75) orTA sınıf (74-45) TAvsiYe edilmez (44-0) Tüm değerler puAnlAnmışTır (mAks. 100)1AV-COMPARATIVES MALWARE AİLELERİNDE SADECE TEK TEK TEMSİLCİLERİ TEST ETTİ VE SONUCU TÜM AİLEYE AKTARDI. BU YÜZDEN TANIMA ORANLARINI SADECE KISMEN ALANLARDA VERİYORUZ

Sürüyle özellik, hem de ücretsiz: avast!

mobile Security

Pek bir zaafı yok: mcafee mobile Security ikinci sıraya yerleşti

Test galibi: F-Secure en iyi virüs tarama özelliğine ve en başarılı özelliklere sahip.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 56

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İG I G A B I T - W L A N

HERKES İÇİN PERFORMANSAC Yönlendiriciler tüm antenleri MU-MIMO teknolojisiyle kullanarak her bir istemciye en yüksek performansı sağlıyor. Bu sayede kablosuz ağınızda aynı anda birçok HD video aktarımı yapabilirsiniz.

2,4 YERİNE 5-GHZ 802.11ac-WLAN bugüne kadar sıklıkla kullanılmış olan 2,4-GHz bandı yerine, daha yüksek hızda aktarımı destekleyen ve sinyal karışıklıklarından daha az etkilenen 5-GHz bandını kullanıyor.

GERİYE UYUMLU Yönlendirici ac-WLAN’ı güncel standartlara ek olarak sunuyor, bu bağlamda eski aygıtları herhangi bir sınırlama olmaksızın kullanmaya devam etmek mümkün. Ac-WLAN bu durumdan etkilenmiyor.

DAHA GENİŞ KANALLARStandart WLAN bağlantıları maksimum kanal genişliği olarak 40 MHz değerine erişebilirken, 802.11ac bu değeri 160Mhz’ye çıkarıyor.

57 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Öncülünden üç kat daha hızlı ve daha geniş bir kapsama alanına sahip. CHIP, yeni nesil yönlendiricilerin ilkini test ediyor ve yeni ac-WLAN’a nasıl terfi edebileceğinizi gösteriyor. S E R DA R C E V H E R

GigabitW L A N

Kablosuz ağ kullanarak internette sörf yapmak ve video izlemek kimi za-man sağlam sinirler gerektirir. Gezdiğiniz web sitesi ağır ağır yüklenir-ken saatinize veya donup kalmış web tarayıcınıza bakar, ya da izlemeye çalıştığınız video önbelleğe alınırken sessizce yükleme çubuğunu izler-siniz. Yönlendirici ve istemci arasındaki uzaklık arttıkça bu durum daha

da vahim bir hâl alır. Ancak yeni WLAN standardı 802-11ac ile bu durum tarihe karışıyor. Akıllı aktarım teknolojileri sayesinde artık hem daha geniş kapsama alanları, hem de verilerin daha verimli bir şekilde taşınması mümkün olabil-ecek. Daha geniş aktarım kanalları ile teorik olarak saniyede 1,3 Gb (Gbps) veri taşımak olanaklı. Bizim ideal koşullarda yaptığımız ölçümlere göre de, 553 Mbps’lik 802.11ac, aynı anda birçok HD videoyu kesintisiz bir şekilde aktarma-ya olanak tanıyan Gigabit ağ kablosuyla aynı konforu sunuyor.

Daha yüksek hızları mümkün kılanın hangi teknolojik gelişmeler olduğunu anlatıyor ve piyasaya sürülen ilk AC yönlendiricinin performansını test ediy-oruz. Ancak kısaca şunu söylemeliyiz ki bu teknolojiyle arada iki duvar varken bile daha yüksek hız elde etmek mümkün. Dosyamızda ac-WLAN’a geçmek için yapmanız gerekenleri, yeni standardın eski donanımlarla nasıl uyum içinde çalıştığını ve hangi ac aygıtların yakında piyasaya çıkacağıyla ilgili ayrıntıları bulabilirsiniz. Son olarak sizlere WiGig ve Visible Light Communi-cation gibi farklı hız aralıklarına ulaşabilen, ancak düşük kapsama alanlarından ötürü Gigabit WLAN’ın alternatifi olmak yerine bu altyapıyla bir-likte kullanılabilecek teknolojileri tanıtıyoruz.

AKILLI AKTARIM802.11 ac yönlendirici, akıllı modülasyon süreci sayesinde her aktarım döngüsü esnasında daha fazla veri paketliyor. Bu sayede iyi sinyal kalitesi söz konusu olduğunda sonuç eski yönlendiricilere göre daha iyi oluyor.

→

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 58

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İG I G A B I T - W L A N

YÜKSEK FREKANS DAHA FAZLA HIZ DEMEKDaha önceki standartların birçoğu 2,4 GHz bandını kullanırken, yeni 802.11ac-WLAN 5 GHz bandında çalışıyor. Bilgiler her bir salınımda aktarıldığı için, ac daha yüksek veri oranlarına ulaşıyor.

GENİŞ KANALLAR = DAHA FAZLA VERİ2,4 GHZ bandında kablosuz ağ için yaklaşık 80 MHz genişliğinde bir aralık bulunurken, 5 GHz bandında bu değer 380 MHz’ye çıkıyor. Bu sayede veriyi daha hızlı aktaran daha fazla ve daha geniş kanalları kullanmak olanaklı kılınıyor.

BİRDEN FAZLA İSTEMCİYE DAHA İYİ DESTEKn- teknolojisini kullanan yönlendiriciler veri oranını artırmak için MIMO (Çoklu Giriş, Çoklu Çıkış) teknolojisinden yararlanır. 802.11ac ise birden fazla aygıta MU-MIO (Çok Kullanıcılı MIMO) teknolojisiyle destek veriyor.

A C T E K N O L O J İ S İ Y L E Üç kat daha fazla hız Yeni standardın sunduğu yüksek performans birçok teknolojik yenilik sayesinde mümkün oluyorken, geriye uyumluluktan da ödün verilmiyor

Kablosuz ağ standardı IEEE 802.11ac’nin geliştirilmesi esnasında güdülen en önemli hedef, veri aktarım oranını yükseltmekti. Gigabit-WLAN’ın gerçekleştirilebilmesi için mühendislerin birçok hassas konu üzerinde çalışması gerekti. 802.11n’nin aksine, ac da-ha yüksek frekanslar ve daha geniş radyo kanalları kullanıyor; böylelikle aynı anda daha fazla parçalı veri (yani daha fazla bit) taşıyor. Bununla birlikte, özellikle yönlendiriciye aynı anda birden fazla istemcinin bağlı olduğu zamanlarda sinyallerin mekânsal açıdan daha iyi düzenlenmesine olanak tanıyor. İlaveten, daha ve-rimli bir modülasyon prosedürü sayesinde ac-WLAN her bir akta-rım döngüsünde daha fazla veriyi paketliyor. Tüm bu gelişmeler sayesinde teorik olarak saniyede 3.500 MB (Mbps) veri taşımak mümkün oluyor - 802.11n’nin 600 Mbps olan teorik sınırının yak-laşık 6 katı. Şu sıralarda piyasaya girmeye başlayan ac özellikli yönlendiricilerse teoride 1.300 Mbps’lik bir hız sunarken, aynı an-da kullanım esnasında istemcilerin karşılıklı etkileşime girmeden 450 Mbps hızına erişilmesine olanak tanıyor.

2,4 yerine 5 GHz: Veri sinyalleri için yol açıkKablosuz transferde veri genellikle - şu anki n-WLAN için 2,4 GHz olan - radyo dalgaları aracılığıyla aktarılır. Buna karşın, ac-WLAN 5 GHz bandını kullanarak hızı artırıyor. Her salınım belli miktarda verinin aktarılmasını sağlar ve saniye başına düşen salınım arttık-ça aktarılan veri miktarı da artar.

5 GHz bandı daha kullanışlı kanalları ve daha yüksek bant ge-nişliklerini kullanıma sokuyor. En önemlisi de, bu bandın günlük hayatımızdaki çok daha az aygıtla etkileşime giriyor olması. Şu an-ki g- ve n- WLAN yönlendiricilerin yanında, kablosuz ev telefonları ve - yalıtılmış olsalar da - mikro dalga fırınlar bile etkileşime gire-rek kablosuz iletişimi sekteye uğratan unsurlar olarak öne çıkıyor. Etkileşime sebep olan çok sayıda farklı kaynaktan ötürü, 2,4 GHz bandını kullanan aygıtlar nadiren maksimum hıza erişebiliyor, genellikle de düşük hızdaki aktarım kiplerini kullanıyor.

Sonuçta karşılaştırma yapmak gerekirse, ac standardını kulla-nan aygıtlar için boşta olan 5 GHz bandı sayesinde yolun açık ol-duğunu söyleyebiliriz. İlave olarak, bu aygıtların kısa dalga sinyal-lerinin 2,4 GHz dalgalara göre duvarlardan ve tavanlardan daha rahat geçtiğini de belirtelim. Böylece dıştan gelen ve bozunuma yol açan sinyaller de dışarıda kalıyor. Pratik testimizde de görece-ğiniz gibi, ac aygıtlar duvar vb. engeller söz konusu olduğunda da-hi sinyallerini istemciye iletmekte mükemmel sonuçlar ortaya koyuyor.

Her istemci için hızlı MIMO teknolojisi5 GHz bandının bir diğer avantajı da 2,4 GHz bandına göre yaklaşık 10 kat daha geniş bir frekans aralığı sunması. Bu sayede ac-WLAN için daha fazla kanal kullanmak ve böylece belirli mesafelerde sabit frekanslar elde etmek mümkün oluyor.

ZAMAN

GENLİK

2,4 GHz5 GHz

UPSTREAM DOWNSTREAM REAKTIONSZEIT

GHz

802.11ac olası kanal aralığı

19 x 20 MHz9 x 40 MHz4 x 80 MHz

2 x 160 MHz

0

0

2,4

1 2 3 4 NS

5

802.11N: MIMO 802.11AC: MU-MIMO

13 x 5 MHz4 x 20 MHz2 x 40 MHz

2

1

802.11n olası kanal aralığı

59 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

DÖNGÜ BAŞINA DAHA FAZLA VERİ Sinyalin amplitüd (genlik) ve faz (iki paralel radyo dalgasının konum farklılığı) değerleri çözümlenerek elde edilen veri (ac-WLAN için 16 bite kadar içeren) bir sembole dönüştürülür.

Etkileşime sebep olan sinyaller söz konusu olduğunda, daha fazla kanalın varlığı daha fazla alternatif olanak sağlar. Aynı za-manda her ac kanalı, 40 MHz sunan n kanallarını dörde katlaya-rak 160 MHz’ye varan genişlik sunar. Ac kanallarıyla 512 parçalı veri akışı sağlanabilirken, bu sayı 802.11n için 128’dir.

Ac standardı yönlendirici ve birden fazla istemci arasındaki ile-tişim için daha fazla optimizasyon potansiyeli kullanır. Şu anki n- yönlendiriciler odadaki tüm istemciler için her yöne birleşik tek bir sinyal gönderiyor; bu nedenle de her bir yeni istemci ancak belirli bir zaman aralığında yönlendiriciyle iletişim kurabiliyor ve bu da veri akışını sekteye uğratıyor. Ac ile birlikte sunulan MU-MIMO teknolojisi (Çok kullanıcılı - Çoklu Giriş, Çoklu Çıkış) saye-sindeyse, yönlendirici hangi istemcilerin nerede konumlandığını biliyor ve birden fazla veri akışını belirlenen hedeflere aynı anda gönderebiliyor. Bu yapı Beam-forming (ışın biçimlendirme) ile sağlanıyor: Yönlendirici istemcilere göndereceği sinyalleri farklı şekilde ayarlanmış antenlerine bölüyor ve böylelikle sinyalin gön-derileceği alana doğru kuvvetlendirilmesini, diğer alanlara doğru da zayıflatılmasını sağlıyor. Sekiz antene sahip olan bir Ac yönlen-dirici böylelikle - her birine ikişer anten düşecek şekilde - dört fark-lı istemciye maksimum düzeyde veri akışı sağlayabiliyor. Aslında bu ışın biçimlendirme teknolojisi 802.11n standardı için de sunul-muştu, fakat standart haline gelemediği için şimdiye kadar yalnız-ca aynı üreticiden çıkmış olan yönlendirici ve istemciler arasında kullanılabildi.

Her döngüde nasıl daha fazla bit yollanıyorŞu ana kadar 802.11ac ile gelen yenilikler hep veri akışının hızlan-dırıldığı yönünde tanımlandı. Buna karşın, yeni standartla birlik-te modülasyon prosedüründe gerçekleşen iyileştirmeler, WLAN sinyalindeki veri yoğunluğunu artırıyor. Bu da doğrudan radyo dalgalarıyla paketlenen veriyle alakalı.

Radyo bağlantısı, vericinin bir radyo dalgasını belirli bir fre-kans üzerinden göndermesi ve alıcının da bu sinyale kilitlenme-siyle kurulur. Bu noktadan itibaren veri, vericinin bu taşıyıcı sin-yali sürekli değiştirmesi (modüle etmesi) ile taşınır. Alıcı sinyal-deki bu değişimleri çözümler ve sinyale tekabül eden bitleri oluş-turur. Birçok modülasyon prosedürü vardır - bunların arasında dik açı genlik modülasyonu (16 QAM) g- ve n- WLAN için kullanı-lan yöntemdir. Bu yöntemde verici veri akışını dört bitten oluşan birden fazla parçaya (sembollere) böler. Herhangi bir bit sekansı içerebilen 4 bitlik 16 farklı sembol kullanılır. Daha sonrasında, “Faz” ve “Genlik” (Amplitüd) koordinatlarını içeren bir tabloya bu semboller teker teker yerleştirilir.

Sinyallerin gönderilebilmesi için, kablosuz ağ vericisi aynı genliğe sahip iki radyo dalgası aktarır fakat bu dalgalar Faz değeri açısından birbirinden farklıdır. Alıcı her iki koordinatı da tanım-lar ve 16 sembolün ne anlama geldiğini çözümledikten sonra bit akışına çevirir - her döngüde 4 bit. Eğer bir sembolün bilgi içeriği-ni 4’ten 8 bite çıkarmak isterseniz, daha keskin koordinatlarla iş-lem yapmanız gerekir. Bu bağlamda n-WLAN 64-QAM ile bir sembolde 8 bit taşıyabilirken, ac sayesinde 156-QAM ile 16 bit ta-şınabilir. Eğer uzak mesafeden ötürü kablosuz ağ sinyali zayıflar-sa, koordinatlar birbirlerinden keskin bir şekilde ayrılamaz. Test mekanizmaları bu durumu keşfettiğinde aktarım daha sade bir modülasyon prosedürünü kullanmaya ve daha az sembolle çalış-maya başlar; bu sayede veri akışı güçlenir fakat hız düşer.

Veri paketlerinin yapısının da farklı olduğunu belirtmeden geçmeyelim: Ac yönlendiricileri aynı anda hem a- hem de n- WLAN kullandığından, n- veya a- paketleriyle oluşabilecek çakış-maları önlemek için çeşitli alanlar oluştururlar. Tüm bu iyileştir-meler neticesinde ac-WLAN daha yüksek performans elde edil-mesine olanak tanır.

SEMBOL NO. FAZ GENLİK İÇERİK (4 BIT)1 45° 25 % 000000002 290° 100 % 00000001

64 350° 100 % 11111111

802.11N: 64-QAM

SEMBOL NO. FAZ GENLİK İÇERİK (16 BIT)1 45° 12,5 % 0000 0000 0000 00012 225° 87,5 % 0000 0000 0000 0011

256 348° 100 % 1111 1111 1111 1111

802.11AC: 256-QAM

1

16

1

1

2

2

2

64

256

FAZ (AÇI DERECESİ)

GENLİK (%)

SEMBOLLER (=FAZ-GENLİK)

FAZ (AÇI DERECESİ)

GENLİK (%)

SEMBOLLER (=FAZ-GENLİK)

FAZ (AÇI DERECESİ)

GENLİK (%)

SEMBOLLER (=FAZ-GENLİK)

SEMBOL NO. FAZ GENLİK İÇERİK (4 BIT)1 45° 25 % 00002 245° 75 % 0001

16 330° 75 % 1111

802.11G: 16-QAM

...

...

...

→

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 60

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İG I G A B I T - W L A N

Yeni Standart T E S T M E R K E Z İ N D Eİlk ürünlerin performansı nasıl?Test sonuçları etkileyici - fakat bu teknolojiyle daha fazlası da mümkün

CHIP Test Merkezinde bugüne kadar hiç bu denli hızlı kablosuz bağlantı hızları ölçmemiştik; biri yönlendirici, diğeri de istemci olarak yapılandırılan iki D-Link DIR-865L arasında 553 Mbps hı-zında veri aktarımı gerçekleştirdik. Bu hız aynı anda 4-5 HD video aktarımı için yeterli. 700 MB boyutunda bir CD yaklaşık 10 sani-yede kopyalanabiliyor. Bu değerlere optimal koşullarda ulaştık: Yönlendirici ve alıcı iki metre uzaklıkta ve birbirlerini görecek şe-kilde yerleştirilirken, test aracı Iperf sekiz bağlantı kullandı. Bu durum bir yönlendiriciye birden fazla istemcinin bağlandığı gün-lük yaşamamızda sürekli oluşan bir tablo. Bağlantı sayısı arttıkça veri aktarım oranı %20 ile %40 düştü; bu da ac yönlendiricinin MIMO prosedürünü (→ S. 58) daha iyi kullanabileceği anlamına geliyor.

Önceki nesille karşılaştırma yapmak amacıyla kullandığımız 802.11n standardındaki Trendnet TEW-692GR ise, ac yönlendirici-lerle karşılaştırıldığında, en iyi performansına yalnızca tek bir bağlantı kurulduğunda ulaştı (102.2 Mbps). Bu değer ac yönlendi-ricinin dörtte birine denk geliyor.

Mesafe: ac ışınları duvarları aşıyor20 metre üzerindeki mesafeleri kapsayacak aktarım testini yap-madan önce, özellikle aradaki beton duvar ve kartonpiyer gibi türlü engellerin yaratacağı sonuçları beklerken epey gergindik. Bu hissimiz ac-WLAN’ın yaydığı 5 GHz dalgaların 2,4 GHz dalgala-ra göre engellere daha fazla kapılacağı öngörüsünden kaynakla-nıyordu. Ac standardının aralığı genişletmek için sunduğu iyileş-tirmeler (ışın biçimlendirme, iyileştirilmiş MIMO vb. (→ S. 59) bulunmasına karşın, 2,4 GHz ile yayın yapan 802.11n WLAN ağla-rın ac’ye göre duvarlar söz konusu olduğunda daha iyi perfor-mans vereceğini düşünüyorduk. Ancak bu düşüncemizde haksız çıktık: N- yönlendirici oldukça güçlük çekerek yalnızca 1 Mbps hızında bir bağlantı sağlayabilirken, Asus RT-AC66U duvarların ötesinden 374 Mbps hızında bir bağlantı kurmayı başardı - n- yönlendiricinin yakın mesafeden, istemciyle karşı karşıyayken sağlayabildiği hızın üç katından daha fazlası.

ac-WLAN’ın mesafelerle ilgili büyük başarısı başka bir testle daha da netleşti. 5 GHz bandında yayın yapan - aynı bant genişli-ğini fakat daha eski WLAN standardını kullanan - n-WLAN yön-lendiricilerini iki duvarın arkasına koyarak test etmek istedik. Hiçbiri herhangi bir bağlantı sağlayamadı. Bu mesafede n-WLAN yalnızca 2,4 GHz bandında ve çok düşük performansta çalışabil-di. Aygıtlar arası ölçümler aynı zamanda oldukça ilginç sonuçlar ortaya koydu. Asus, D-Link ve Netgear birbiriyle iyi anlaşırken, Buffalo’nun ürettiği yönlendirici diğer üreticilerin ürünleriyle - kendi aralarında sağlayabildiklerinden - daha hızlı bağlantı kura-bildi. Bu bağlamda, yaklaşık 300 TL’lik fiyatıyla AirStation AC1300’ün diğer yönlendiricilere nazaran makul bir seçenek ol-duğunu söyleyebiliriz

ARAYÜZLER: MODERN GELENEKSELE KARŞIAsus 1 Yönlendiricilerin kullandığı arayüzler epey farklı. Asus şık ve 2 modern, Buffalo epey 3 gösterişsiz. Netgear sade ama kullanışlı, D-Link ise 4 asistanlara sahip.

2

43

UYUMLULUK TESTİVERİ ORANI,

AC-BRIDGE-MODUNDA UYUMLULUK

ASUS RT-AC66U BUFFALO AIR-STATION 1750 D-LINK DIR-865L NETGEAR R6300

ASUS CLIENT 395,5 Mbps 334,0 Mbps 372,0 Mbps 364,5 MbpsBUFFALO CLIENT 339,5 Mbps 327,0 Mbps 336,0 Mbps 348,0 Mbps

D-LINK CLIENT 379,0 Mbps 314,0 Mbps 354,0 Mbps 385,0 MbpsNETGEAR CLIENT 374,0 Mbps 356,5 Mbps 370,0 Mbps 365,5 Mbps

BİRBİRLERİYLE UYUMLULUKLARIBir yönlendirici birçok farklı istemciyle çalışabilmeli. Bu nedenle tüm yönlendiricileri birbirlerine bağladık ve test ettik. Sonuç: ac-WLAN tüm üreticilerle iyi anlaşıyor.

AC ÜÇ KAT DAHA HIZLIAc yönlendiriciler, 2 metre mesafe ve karşılıklı görüş sağlandığında n- teknolojisine göre üç kat daha fazla hız sunuyor. Fakat ac yönlendiricilerin kendi aralarında da büyük farklar var.

� = 553,0 MBPS

� = 526,5 MBPS

� = 465,0 MBPS

� = 447,5 MBPS

� = 207,0 MBPS

D-LINK DIR-865L

ASUS RT-AC66U

BUFFALO AIRSTATION 1750

NETGEAR R6300

TRENDNET TEW-692GR

MESAFE TANIMAYAN GÜÇAc yönlendiricilerdeki gelişmeler özellikle sinyalin bozulmasına neden olan dış kaynaklar ve iki farklı duvar söz konusu olduğunda etkileyici: Asus eski teknoloji n- yönlendiriciden tam 374 kat daha yüksek hıza ulaşmayı başardı.

� = 374,0 MBPS

� = 202,0 MBPS

� = 198,5 MBPS

= 96,2 MBPS

3= 1,0 MBPS

ASUS RT-AC66U

D-LINK DIR-865L

NETGEAR R6300

BUFFALO AIRSTATION 1750

TRENDNET TEW-692GR

1

61 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

GÜÇ TÜKETİMİAc yönlendirici boştayken n- modellere göre daha fazla enerji harcıyor. Radyo aktarımı durumu eşitlese de, bu aygıtların çoğu zaman hareketsiz kaldığı akılda tutulmalı.

ASUS RT-AC66U

BUFFALO AIR-STATION 1750

D-LINK DIR-865L

NETGEAR R6300 WIFI ROUTER

TRENDNET TEW-692GR (802.11N)

WATT CİNSİNDEN GÜÇ TÜKETİMİ

0

10

5

ASUS RT-AC66U D-LINK DIR-865L NETGEAR R6300 WIFI ROUTER

BUFFALO AIRSTA-TION 1750

TRENDNET TEW-692GR (802.11N)

1. SIRA 2. SIRA 3. SIRA 4. SIRA KARŞILAŞTIRMA İÇİNAYGIT FİYATI (KÖPRÜ) ca. 180 Euro ca. 180 Euro ca. 155 Euro ca. 160 (130) Euro ca. 100 Euro

TOPLAM PUAN � = 94,5 � = 86,9 = 85,9 � = 79,3 � = 49MAKSİMUM PERFORMANS (%50) � = 100 � = 90 � = 92 � = 83 � = 52

PERFORMANS (2 DUVAR) (%30) � = 100 � = 84 � = 78 � = 73 � = 15802.11N PERFORMANSI (%10) � = 74 � = 94 � = 91 � = 85 � = 85

ENERJİ TÜKETİMİ (%10) � = 71 � = 73 � = 74 � = 74 � = 100

ÖLÇÜLEN DEĞERLER MAKSİMUM VERİ HIZI (MB/S)

8 BAĞLANTI ( YÖNLENDİRİCİLER ARASINDA) 526,5 553,0 447,5 465,0 207,0

1 BAĞLANTI ( YÖNLENDİRİCİLER ARASINDA) 395,5 354,0 365,5 327,0 198,0

YÖNLENDİRİCİDEN 802.11N- DİZÜSTÜNE (2,4/5-GHZ) 110,5/120,7 141,0/152,5 123,5/194,0 119,5/168,5 130,5/128,9

12 M UZAKLIKTA, 2 DUVAR ARKASINDAN YÖNLENDİRİCİLER ARASINDA,

8 BAĞLANTI 374,0 202,0 198,5 96,2 –

YÖNLENDİRİCİDEN KÖPRÜYE, 1 BAĞLANTI 307,0 182,5 145,5 119,0 –

YÖNLENDİRİCİDEN 802.11N- DİZÜSTÜNE (2,4/5-GHZ) 6,1/0 4,3/0 18,4/0 4,1/0 1,0/0

GÜÇ TÜKETİMİ (BOŞTA/İŞLEM SIRASINDA) 9,9/9,9 Watt 9,1/9,7 Watt 8,5/11,5 Watt 9,1/9,3 Watt 4,3/8,3 Watt

TEKNİK DEĞERLERLAN YUVASI/GBIT 4/• 4/• 4/• 4/• 4/•

USB YUVASI 2 1 2 1 –BOYUTLAR 207 x 36 x 149 mm 32 x 240 x 167 mm 255 x 205 x 77 mm 34 x 212 x 183 mm 163 x 26 x 156 mm

AĞIRLIK 450 g 550 g 654 g 510 g 175 g

TEST SONUÇLARI

BEKLEME AKTARIM

Ac yönlendiricilerdeki güvenlik ve ilave özellikler öncülleriyle neredeyse aynı seviyede. Hepsi mevcut şifreleme standardı olan WPA2’yi destekliyor ve kendine özgü bir WLAN anahtarıyla birlikte geliyor; web arayüzüne erişmenin yolu da aynı. Dört adet Gigabit LAN girişi standart; ayrıca birden dörde kadar USB 2.0 girişi de bu-lunuyor ve bu sayede bağlanan USB bellek veya sabit disk gibi apa-ratlarla NAS işlevleri devreye sokularak medya yayını yapılabiliyor. Asus ve Netgear’ın ürünleri kablosuz ağdaki USB yazıcılara da bağ-lanabiliyor.

Ac yönlendiriciler veri aktarımı esnasında güç tüketimi açısın-dan o kadar da kötü bir tablo sunmuyor. Yönlendiricinin açık oldu-ğu fakat veri aktarımı yapmadığı bekleme kipindeyse, 2 ila 8 watt harcayan n- yönlendiricilere göre yaklaşık 10 watt daha fazla tüke-tim söz konusu.

Yönlendiricilerin kullanıcı arayüzlerinde büyük farklılıklar var: Asus’un tarayıcı penceresinde beliren arayüzü sabit diske kurul-muş bir yazılım havası verirken, Netgear iki farklı görünüm (basit ve uzman) sunan sade bir tasarım kullanıyor. Dikkat: Buffalo’nun arayüzü yalnızca Internet Explorer’da düzgün çalışıyor ve diğer ta-rayıcılarla erişildiğinde sizi uyarmıyor. D-Link ise kullanıcı dostu asistanlar kullanarak işleri kolaylaştırmayı amaçlıyor

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 62

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İG I G A B I T - W L A N

A C - W L A N ’A Nasıl geçilir?Tamamen geriye uyumlu olan ac yönlendiriciler sayesinde mevcut ev ağınızı hızlandırmanız mümkün. Nasıl olacağını öğrenin

Eğer ev ağınızı hızlı bir ac WLAN yönlendiricisiyle desteklemek is-tiyorsanız, planlı bir şekilde hareket etmelisiniz. Şu an için piyasa-da birkaç yönlendirici mevcut, fakat uzaktan kontrol araçları ha-len eksik. Testlerimizi yaptığımız esnada piyasada yalnızca Buffalo’nun ürününü bulmak mümkündü. Diğer bir üreticiden gelen aynı iki modeli - birini yönlendirici, diğerini de istemci ola-rak yapılandırarak dikkatlice test ettik. Böylesi bir kombinasyon sayesinde hızlı bir ac köprü yaratabilirsiniz. Sözgelimi, salondaki telefon hattına yakın şekilde konumlandırılan yönlendirici, yakı-nındaki aygıtlara LAN ve WLAN ile veri aktarımı yapmaya başlar. Sonrasında, oturma odasında bulunan bir köprü (veya köprü mo-duna alınmış ikinci bir yönlendirici) ac WLAN ağına dâhil edilir ve bu aygıt da televizyon ve HTPC’ye LAN aracılığıyla bağlanır. Böyle-likle, salondan paylaştırılan HD videoları oturma odasındaki tele-vizyonda izleyebilir veya TV’de yaptığınız kayıtları bilgisayarınıza ac hızında aktarabilirsiniz. Bu takım oyunu için özellikle uzak me-safelerdeki yüksek başarım oranından ötürü Asus RT-AC66U iyi bir tercih olacaktır. Diğer WLAN aygıtları da ac-, n- veya g- modun-da salondan yayın yapan merkezi yönlendiricinin sunduğu para-lele bağlanacaktır. Gelecekte ac standardını destekleyen bir dizüs-tü veya başka bir mobil aygıt satın alırsanız, o da ev ağınıza en yüksek hızla bağlanacaktır.

Bu yıl birçok yeni ürün geliyorTestimizin merkezinde yer alan yönlendirici henüz Türkiye’de ol-masa da hâlihazırda piyasada. 802.11ac kademeli olarak n- stan-dardının yerini alacak; bu nedenle de üreticilerden gelen alterna-tiflerin sayısı giderek artacaktır. Asus’un testimizde yer alan RT-AC66U’nun hemen ardından daha büyük bir model olan AC67U, PCIe arayüzlü PCE-AC66 ve USB-AC53 gibi ürünlerin lansmanını yapması da bu öngörüyü doğrular nitelikte. D-Link ise Eylül ayın-da DIR-865L’nin ardından 866 Mbps hız sunabilecek çift antenli bir USB adaptörünün piyasaya gireceğini belirtiyor. Ekim başında Cisco EA6500 yönlendiricisinin yanı sıra, özellikle video aktarımı için tasarlanmış olan WUMC710N’yi tanıtacak. Yılın üçüncü çeyre-ğinde Trendnet’ten birer yönlendirici ve köprü, dördüncü çeyre-ğindeyse Edimax’tan iki farklı ac yönlendirici ve USB adaptörler gelecek. Alman piyasasının lideri AVM de ac yönlendirici üretme niyetinde olsa da henüz lanse edilen bir ürün veya tarih yok.

Bahar ayında gelecek donanım güncellemesinin ardından ac-WLAN destekli ilk dizüstü Asus’un oyuncular için geliştirdiği G75VW modeli olacak. ac-WLAN destekli mobil aygıtlarsa halen birkaç ay uzaktalar. Atheros, Broadcam ve Marvell gibi yonga üre-ticileri yeni standardı kullanan ürünlerini tanıttılar, ancak bu ürünlerin entegrasyonu biraz zaman alacak. 5 GHz yayın için ge-rekli antenlerin son derece küçük olmasıysa mobil aygıtlarla en-tegrasyonu kolaylaştıracak.

AC-WLAN > 500 MBPS LAN-KABLOSU = 1 GBPS N-WLAN ≈ 100 MBPS

KÖPRÜ OLARAK TURBO W-LANac-WLAN sayesinde salon ve oturma odası arasındaki uzak mesafe aktarıma engel olmuyor. Hatta birden fazla HD videoyu aynı anda aktarmak mümkün.

NAS NOTEBOOK

AC-ROUTER

TABLET NOTEBOOKCEPYAZICI

AC-BRIDGE

TV HTPC UYDU ALICI

PC

Asus G75VW bahar ayındaki donanım güncellemesinin ardından ac-WLAN modülüyle birlikte gelen ilk dizüstü bilgisayar olacak.

63 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Ac standardıyla mevcut kablosuz ağlar için yüksek hız sunulurken, paralel olarak ge-liştirilen ad standardı da ev sineması dâhilindeki aygıtların iletişimini hızlandır-mayı amaçlıyor. Yakın mesafede duran ve birbirini gören aygıtlar bu sayede 7 Gbps gi-bi bir hızla iletişim kurabiliyor. Ancak ilgili ürünlerin piyasaya çıkması 2014’ü bulacak gibi.

Aynı zamanda WiGig olarak adlandırılan standart, Ethernet ve WLAN için kullanılan isimlerin bileşimini barındırıyor olsa da, 60 GHz bandında çalışıyor. Bu hem 5 hem de 2,4 GHz bantlarına göre kullanılabilecek çok daha fazla kanalın olması anlamına ge-liyor. WiGig’in her dört kanalı herhangi bir 802.11n kanalından 50 kat daha geniş bir frekans aralığı sunuyor.

Bu sayede mümkün olan aktarım hızları sıkıştırılmamış Full-HD videoların rahatça aktarılmasına, örneğin telefonunuzla kay-dettiğiniz yüksek çözünürlüklü bir videoyu TV’nizde izleyebilmenize olanak tanıyor.

Bu teknolojinin dezavantajıysa kısa Wi-Gig dalgalarının engellerden fazlaca etki-lenmesi. Bu durum 2,4, 5 veya 60 GHz ban-dında yayın yapan üç bantlı aygıtlarla telafi edilmeye çalışılıyor. Bu nedenle cep telefo-nunuz dosyaları gigabyte’lı hızlarla ancak masanızın üzerindeyken eşitleyebiliyor fa-kat örneğin üç oda uzaktayken ancak inter-nette sörf yapmaya yetecek bir hız söz ko-nusu oluyor. 10 metreden fazla mesafeler-de, fakat karşılıklı görüş mümkün olduğun-da, WiGig de 802.11ac gibi ışın biçimlendir-me yöntemlerini kullanıyor (→ S. 59).

Ac ile aynı modülasyon prosedürünü kullanan 7 Gbps yüksek hızlı veri transferi mobil aygıtlar için çok fazla enerji tüketimi anlamına geliyor. Bu nedenle 802.11ad güç koruma kipiyle sarfiyatı azaltıyor ve buna karşın, tek taşıyıcılı kipte 4,6 Gbps’ye kadar hız sunmayı başarıyor.

İlaveten tablet ve cep telefonları bu sis-temle haberleşerek ne zaman ağ bağlantısı kullanacaklarını bildiriyor ve tüketimi dü-şürmek için ekstra bir önlem alınmış olu-yor. Bir başka etkileyici özellik de, WiGig’in farklı aktarım protokolleri için de destek sunuyor olması.

Böylelikle bu teknolojiyi kullanan ve ör-neğin aynı anda ses ve video sinyallerini ta-şıyan yüksek performanslı yeni donanımla-rın geliştirilmesi kolaylaşıyor.

Yakın mesafede daha da fazla hızYeni 802.11ad standardı 7 Gbps’ye kadar hız vadediyor – ancak sadece birkaç metrelik mesafeler için

Gelişmiş LTE ile mobil Gigabit ağ desteğiTürkiye’de LTE (Uzun vadeli dö-nüşüm - 4G) halen test aşama-sındayken, mobil veri aktarımı için bir sonraki aşamaya geçili-yor. Gelişmiş LTE sayesinde mo-bil aygıtlar operatör üzerinden 1 Gbps’ye kadar indirme ve 500 Mbps’ye kadar yükleme hızına sahip olacak. Tam olarak geriye uyumlu olan yeni standarttaki gelişmeler ac-WLAN’dakine benzer şekilde seyrediyor: Daha geniş kanallar ve MIMO teknolo-jisi devreye giriyor. Altyapıda da çeşitli gelişmeler var. Geleneksel baz istasyonlarının yanı sıra, daha ufak sinyal artırıcıların ko-numlandırılmasıyla kapsama alanı genişletiliyor. Bu yapıdaki mantık kablosuz ağlardaki sinyal artırıcılarla aynı. Buna ila-veten, teknolojiyi destekleyen mobil aygıtlar melez kipte çalı-şarak aynı anda birden fazla baz istasyonuyla bağlantı kura-bilecek. Böylece, bir kafe veya ofisteki WLAN gibi çalışan, be-lirli bir alanda bulunan sınırlı sayıda kullanıcıya hitap eden yerel baz istasyonları kurulmuş olacak ve bu da esas radyo kulelerine aşırı yüklenmeyi engelleyerek Gelişmiş LTE ağının genel performansını artıracak. Mevcut LTE radyo istasyonları da yazılım güncellemeleriyle yeni standarda ayak uydurabile-cek ancak alıcıların başından itibaren bu teknolojiyi destek-lemesi gerekecek.

Tavan lambasıyla 800 Mbps‘ye varan hız

Gözle görülür ışık aslında 5 GHz’lik WLAN sinyalinden çok da farklı değil, fakat yüz binler-ce kat daha fazla frekansa sa-hip. Sonuç olarak ışık kullana-rak kablosuz ağlardakine ben-zer bir şekilde veri aktarımı yapmak mümkün. Berlin Heinrich-Hertz Enstitüsü ve Si-emens’teki araştırmacılar Visible Light Communication (Görülür Işıkla İletişim) adı verilen bir sistemle 800 Mbps hıza erişmeyi başardı. Modülatör fonksiyonu WLAN yön-lendiricilerininkini andırıyor; sadece daha hızlı. Tavandaki veya ze-mindeki LED lambalar erişim noktası olarak görev yapıyor; alıcılar fotosensörlerle donatılıyor ve aldıkları ışığı çözümlüyor. LED lam-baların titreşimi öylesine hızlı ki insan gözüyle algılanamıyor. Tek-nolojinin avantajı, ışık kolaylıkla yansıtılabildiği için aktarımı engel-leyen daha az dış faktörle karşılaşılacak olması. Ancak VLC dış et-menlere göreceli olarak daha duyarlı diyebiliriz, çünkü alıcının doğrudan ışığın ulaştığı bir yerde olması gerekiyor. Teknolojinin ilgi çekici olmasının sebeplerinden biri de, özellikle hastane, hava ala-nı vb. alanlarda çeşitli rahatsızlıklara sebep olabilen ve elektro-manyetik alanlardan etkilenebilen radyo dalgalarına alternatif ge-tirmesi. Evlerde de bu teknolojiyle örneğin zeminden gelen ışıkla cep telefonlarını senkronize etmek mümkün olabilir.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 64

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İÜ R Ü N İ N C E L E M E

Microsoft’un yeni mobil işletim sistemi olan Windows Phone 8’li ilk Nokia akıl-

lı telefonlardan biri Lumia 920. Bu yeni mobil işletim sisteminin yine geçtiğimiz aylarda PC’ler ve dizüstüler için çıkan Win-dows 8 ile çok sayıda ortak özelliği var, özel-likle de ardında değişik uygulamalar olan canlı döşemeler dikkati çekiyor. Bu siste-min en belirgin avantajı, bununla arayü-zün diğer mobil işletim sistemlerine göre çok daha kolay kişiselleştirilebilmesi. Her program açılışında karşınıza çıkan animas-yonlar ise biraz sinir bozucu olabiliyor. Bu durum mesela iOS’tan daha şık bir şekilde görünüyor, ancak gereksiz yere program açılışlarını geciktiriyor ve pil harcıyor.

Lumia 920 özellikle yapısıyla dikkat çe-kiyor: Bu telefon çoğu rakibinden daha bü-yük ve daha ağır, 188 gram ağırlığı ile test ettiğimiz en ağır telefonlardan biri. Nokia cihazın ön yüzünü komple sadece ekran için kullanmamış. Bunun yerine kullanım elemanları olan bir çubuk da ön yüzde yer alıyor. Yine de ekrana 4,5 inçlik bir alan ay-rılmış ve bu ekran iPhone’a göre daha yük-sek bir piksel yoğunluğuna sahip. Yaptığı-mız ölçümlerde ekran parlaklık ve kontrast olarak çok iyi değerler elde etti. Sadece renk gösterimi ideal değil, Lumia bunun için ye-terince renk nüansına sahip değil. Buna karşın ekranın duyarlılığı büyük bir avan-

taj, hafif bir parmak hareketiyle bile istedi-ğiniz işlemi uygulamaya koyabiliyorsunuz. Bunun dışında da sistem bir iPhone kadar akıcı tepki veriyor. Ekranın dışında 8,7 me-gapiksellik kamera da dikkat çekici. Lumia 920, optik imaj sabitleyiciye sahip ilk akıllı telefon kamerasına sahip. Bu da değişik du-rumlarda pozitif bir etki sağlıyor. Mesela karanlık ortamlarda daha uzun bir ışıklan-dırma süresi seçilebildiği için, daha iyi çe-kimler mümkün oluyor. Cihazın donanım özellikleri de teknolojik olarak çağa uygun ve LTE de dahil olmak üzere tüm yaygın mobil iletişim standartlarını destekliyor.

TEST SONUCUNokia’nın Lumia 920’si biraz çelişkili bir et-ki bırakıyor. Cihazın boyutuna ve ağırlığına alışmak gerekiyor. Windows Phone 8 işle-tim sistemi de biraz daha optimize edilebi-lirmiş etkisi bırakıyor.Artı tarafta ise girişlere hemen cevap veren çok kaliteli ve büyük bir ekran, oldukça et-kileyici bir kamera ve çok zengin donanım ve bağlantı özellikleri bulunuyor.

+ Yüksek kaliteli ekran, kapsamlı donanım özellikleri

– Nispeten ağır

TL Fiyat: yaklaşık 1650

TEST MERKEZİNDENModern akıllı telefonlar sadece telefondan çok daha fazlasılar. Bu yüzden akustik testlerinin yanında başka kapsamlı testlerden de geçmek zorundalar, mesela sörf süresi ölçümü ve kamera kalitesi.

RENGARENK FOTOĞRAFLARLumia’nın 8,7 megapiksel kamerası gerçeğe yakın, canlı renkleriyle oldukça etkileyici, hatta ortam ışığının yeterli olmadığı koşullarda bile çekimler oldukça başarılı.

AĞIR AKILLI TELEFONLumia 920 bugüne kadar test ettiğimiz modeller arasında en ağır olanlardan biri. En hafif telefonlardan biri olan HTC One X+ ise zirve sınıfı bir modelin çok da ağır olmaması gerektiğinin

NOKIA LUMIA 920 HTC ONE X+ AKILLI TELEFON ORTALAMASI

AĞIRLIK

� = 188 GRAM

� = 141 GRAM

� = 130 GRAM

ZAYIF PİLLumia 920 devamlı sörf yapanlar için ideal değil, zira online süre-si kendi sınıfındaki cihazların ortalamasının bir saat gerisinde, mesela HTC One X+ bu değere tam olarak ulaşabiliyor. kanıtı.

NOKIA LUMIA 920 HTC ONE X+ AKILLI TELEFON ORTALAMASI

ONLINE SÜRESİ

� = 5:30 SAAT

� = 6:39 SAAT

� = 6:38 SAAT

TEKNİK ÖZELLİKLERMOBIL İLETİŞİM STANDARTLARI

GSM-Quadband, Edge, UMTS, LTE

PİL SÜRESİ (KONUŞMA/ONLINE)

7:28/5:30 h

SAR DEĞERİ (IŞIMA YÜKÜ) 0,7 Watt/kgARABİRİMLER WLAN, microUSB 2.0,

BluetoothEKRAN (BOYUT/ÇÖZÜNÜRLÜK) 4,5 İnç/

768 x 1.280 PikselBELLEK (DAHİLİ/GENİŞLETME) 32 GB/–

İŞLETİM SİSTEMİ Windows Phone 8ÖLÇÜLER/AĞIRLIK 7,1 x 13,0 x 1,2 cm/188 g

DEGERLENDİRMETOPLAM PUAN � = 85,7

KULLANIM (30 %) � = 86İNTERNET (20 %) = 95

MULTIMEDYA (20 %) = 71TELEFON İŞLEVLERİ (20 %) � = 92

APP-STORE (10 %) � = 84

iyi (86)

NOKIA LUMIA 920Mobil Windows’lu akıllı telefon

65 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Philips’in TV ürün gamının yeni en üst modeli olan 46 inçlik 46PFL8007K yak-

laşık 1.850 avroya satılıyor ve özellikleriyle herkesi etkiliyor. Bu modelde HDMI giriş-lerinin yanı sıra bir dizi özel bağlantı nok-tası da var: Üç tür tüner (DVB-T/C/S2), CI modülü için bir yuva ve HbbTV desteği. Kutudan, televizyonun üstüne yerleştiri-len bir kamera gibi donanımlar da çıkıyor. Bu kamera sayesinde koltuğunuzdan kalk-madan Skype görüşmesi yapabilirsiniz ama bağlantı biraz sorunlu. Örneğin Sam-sung bunu çözmek için kamerayı TV’nin kasasına yerleştirmiş.

Bu fiyat aralığından bekleneceği gibi, görüntü kalitesi muhteşem. Ara sıra mey-dana gelen lekelenmeler hiçbir soruna yol açmıyor ve TV ısınınca ortadan kaybolu-yor. 3B görüntülerdeki bozukluklar hoş gö-rülebilir düzeyde. Ses konusunda görüntü-den daha yüksek puan verdik zira hopar-lörler incecik kasaya değil de, televizyonun ayaklığına yerleştirilmiş. Bu da daha derin ve berrak ses veren yüksek kaliteli hopar-lörler kullanılmasına izin veriyor. TV prog-ramlarının yanı sıra DVD’ler, Blu-ray’ler ve Smart TV’de Philips’in ekranında internet içeriği görüntüleyebiliyor. Bu özellikle de uzaktan kumandayla çok iyi çalışıyor zira kumandanın sırtında küçük ve standart bir klavye var.

Özellikle de internet aramalarında me-tin girerken faydasını görüyorsunuz. Bu-nunla beraber, uzaktan kumandanın diğer modellerdekine kıyasla daha hantal, kulla-nımınınsa daha güç olduğunu söyleyebili-riz. Eğer akıllı bir kumanda istiyorsanız TV’nizi cep telefonunuzdan kontrol etme-nizi sağlayan ücretsiz uygulamayı indire-bilirsiniz. Menü ise bir diğer zayıf nokta. Ayarlar farklı sayfalara dağıtılmış ve bul-ması zor. Yeni ve gösterişli animasyonlar bile olması gerektiği gibi akıcı çalışmıyor.

TEST SONUCUÇok da başarılı olmayan işletim sistemi bir kenara koyulursa yeni Philips, bir kullanıcı-nın hayalini kurduğu her özelliğe sahip: Kusursuz görüntü kalitesi, kaliteli ses, in-ternet bağlantısı, çok sayıda önceden ku-rulmuş uygulama ve zengin özellikler sa-yesinde bu 46 inçlik televizyon CHIP’in Top 10 listesindeki en iyi televizyonlardan biri ve aynı zamanda listedeki en pahalı ikinci televizyon.

+ Zengin özellikler, kusursuz görüntü kalitesi, muhteşem ses

– Nispeten pahalı, kullanımı optimal değil

€ Fiyatı: Yaklaşık 1.850 avro

DEĞERLENDİRMETOPLAM PUAN = 91,9

GÖRÜNTÜ KALITESI (%47,5) � = 92ÖZELLIKLER (%25) � = 96

ERGONOMİ (%15) � = 88GÜÇ TÜKETİMİ (%5) � = 97

ENERJİ TÜKETİMİ (%5) � = 813D KALİTESİ (%2,5) � = 87

çok iyi (92)

TEST MERKEZİNDENTV’lerde karar vermeyi sağlayan faktör görüntü kalitesi. Kontrast (satranç tahtası deseni), parlaklık, maksimum izleme açısı ve homojen arka plan aydınlatması bu kategoride dikkate alınıyor.

ORTALAMA GÜÇ TÜKETİMİPhilips’in güç tüketimi 46 inçlik TV kategorisindeki ortalamanın altında, bu yüzden de güç canavarı Samsung UE46ES7090’ı geçebiliyor.

PHILIPS 46PFL8007K SAMSUNG UE46ES7090 SINIF ORTALAMASI

NORMAL KİPTE GÜÇ TÜKETİMİ

� = 80,3 WATT

� = 122,1 WATT

� = 87,4 WATT

ETKİLEYİCİ PARLAKLIKPhilips TV’nin görüntüsü, parlaklık bakımından modern aygıtlardan umulacağı gibi mükemmel.

PHILIPS 46PFL8007K SINIF ORTALAMASI

MAKSIMUM PARLAKLIK

� = 340 cd/m2

� = 334 cd/m2

BAŞARISIZ FİYAT PERFORMANS ORANIPhilips’in bu televizyonu 46 inçlik TV’ler kategorisinde ortala-ma fiyatın yukarısında yer alıyor. Rakiplerini geçiyor, ama kıl payı. Sony’nin KDL-46EX725’i fiyat bakımından çok daha cazip.

10 20 30 40 50 60 70 80 900 100

0Euro

1.500

3.000

Toplam puan

PHILIPS 46PFL8007K

SONY KDL-46EX725

TEKNİK ÖZELLİKLERMAKSİMUM ÇÖZÜNÜRLÜK 1.920 x 1.080 Piksel

MAKSİMUM KONTRAST (SATRANÇ TAHTASI DESENİ)

197:1

MAKSIMUM PARLAKLIK 340 cd/m²TUNER DVB-T/S2/C

MAKSİMUM İZLEME AÇISI (DİKEY / YATAY)

176°/176°

BAĞLANTILAR VGA, SCART, 5 x HDMI, YUV, Composite, Audio-in (analog/diJital)

GÜÇ TÜKETİMİ < 0,1/80,3 WattBOYUTLARI 104,0 x 66,5 x 20,5 cm

PHILIPS 46PFL8007KEksiksiz büyük ekran 3D TV

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 66

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İÜ R Ü N İ N C E L E M E

Çinli üretici Huawei’nin Avrupa akıllı te-lefon pazarında popülerlik kazanma

çabası, yaklaşık 250 TL’den satılan ekono-mik modellerle başlamıştı. Ascend P1 ise daha üst sınıfa hitap ediyor ve bunda da başarılı oluyor. 900 TL fiyatlı telefon, CHIP Top 10 listesinin yukarılarında kendine yer buluyor. Telefon, büyük boyutlu (4,3 inç) ve 540 x 960 piksel çözünürlüklü ekranı saye-sinde zengin kontrastlı, renkleri canlı ve mükemmel görüntüler sunuyor.

İşlemci performansı için de aynısını söyleyebiliriz. Piyasada daha güçlü işlemci-ler olsa da, 1,5 GHz hızında çift çekirdekli işlemci, uygulamaların hızlı ve akıcı çalış-masını sağlıyor. Uzun menü listelerinde kaydırma yaparken takılmalar olabiliyor ve bekleme kipinden çıktıktan sonra çalışma-ya devam etme konusunda rakipleri kadar başarılı değil. Bununla beraber Huawei in-ternet hızı konusunda bizi şaşırttı. Test eki-bimiz internet sitelerinin WLAN üzerinden açılma süresini 1,4 saniye, HSPA üzerinden ise 2,6 saniye olarak ölçtüler ki, bu iki per-formans da muhteşem.

Ne var ki testte 8 MP çözünürlüklü ka-mera aynı performansı gösteremedi. İdeal ışıklandırmada telefon keskin ve yüksek kontrastlı fotoğraflar çekebildi ancak bun-lar hep karanlıktı. Fotoğraflar yapay ışık-

landırmada çekildiğinde ise bariz bir sarılık görülüyordu. Kalite kaybı çok önemli değil-se bile bu tür bir cep telefonu kamerası için alışılmadık bir şey. Flaş bile düzgün çalış-mıyor. Fotoğrafın ortası aşırı aydınlık, ke-narlarıysa karanlık çıkıyor.

Bununla beraber akustik testinde Hua-wei yine iyi puan alıyor. Sesler güzel, doğal, net ve sadece görüşmeler sırasında biraz gürültü var. Ancak hoparlörden görüşme tam bir felaket. Buna rağmen Ascend uzun konuşmalar için ideal. 5 saat 47 dakikalık konuşma süresi gayet iyi.

TEST SONUCUHuawei Ascend P1 çok ciddi eksikleri olma-yan, üst sınıf bir telefon. Güzel ekranı, orta-lamanın üstündeki işlemcisi ve süper inter-net bağlantısı sayesinde akıcı bir deneyim vaat ediyor. Alışılmadık, dörtgen tasarımıy-la da göz dolduruyor. Çin’den ithal bu ürün gerçekten sağlam ve bizi hayal kırıklığına uğratan tek yanı kamerası.

+ Yüksek kontrastlı büyük ekran, uzun konuşma süresi, akıcı kullanım

– Dengesiz flaşa sahip kötü kamera, eller serbest konuşma özelliği iyi değil

TL Fiyatı: Yaklaşık 900

YAPAY IŞIKLANDIRMADA KÖTÜ GÖRÜNTÜ8 MP’lik kameranın görüntüleri ancak ideal aydınlatma şartla-rında iyi gözüküyor. Yapay ışıklandırmada ise, test görüntüsün-de de fark edeceğiniz gibi sıra dışı bir sarılık ortaya çıkıyor.

UZUN İNTERNET GEZİNTİLERİNE UYGUN DEĞİLHuawei pil ömrü testlerinde başarılı olamayıp sınıf ortalaması-nın aşağısına düştü ve Xperia mini pro gibi uzun ömürlü tele-fonların epey gerisinde kaldı

ÇEVRİMİÇİ GEZİNTİ SÜRESİ

� = 5:56 SAAT

� = 11:23 SAAT

� = 6:11 SAAT

HUAWEI ASCEND P1 SONY ERICSSON XPERIA MINI PRO SINIF ORTALAMASI

EKONOMİK FİYATHuawei’nin bir zamanlar pahalı olan akıllı telefonu şimdilerde en ekonomik fiyatlı 15 telefon arasında. Ondan ucuz tek model Samsung i9070

10 20 30 40 50 60 70 80 900 100

SAMSUNG I90700Euro

300

600

Toplam puan

HUAWEI ASCEND P1

TEKNİK ÖZELLİKLERŞEBEKE STANDARTLARI GSM-Quadband, Edge,

UMTSÇALIŞMA SÜRESİ (KONUŞMA

SÜRESİ / İNTERNET)5:47/5:56 Saat

SAR DEĞERİ (RADYASYON) 1,2 W/kgARABİRİMLER WLAN, micro-USB,

Blue tooth EKRAN (BOYUT / ÇÖZÜNÜRLÜK) 5,4 x 9,5 cm/

540 x 960 PikselDEPOLAMA (DAHİLİ / HARİCİ) 2,5 GB/microSD

İŞLETİM SİSTEMİ: Android 4.0 Huawei Android Platform 5.1

BOYUTLAR 6,4 x 12,9 x 1,0 cm/110 g

DEĞERLENDİRME TOPLAM PUAN � = 88,2

KULLANIM (%30) � = 87İNTERNET (%20) � = 92

MULTIMEDYA (%20) � = 84TELEFON İŞLEVİ / BATARYA (%20) = 88

UYGULAMA MAĞAZASI (%10) = 94

iyi (88)

TEST MERKEZİNDENModern akıllı telefonlara sadece telefon deyip geçmemek lazım. O yüzden ses kalitesinden internette dolaşım süresine, kamera testine kadar birçok testten geçmeleri gerekiyor.

HUAWEI ASCEND P1Çin’den gelen üst sınıf akıllı telefon

Hemen Abone Olun!0 212 478 0 300

www . k e s f e t m e k i c i n b a k . c om

2013T A K V İ M İFOTOĞRAFLARLA TÜRKİYE'DE GÖRÜLMESİ GEREKEN

A T L A S ' T A N H E R K E S E H E D İ Y E !

365 YER

Göktürk’ün Toprak OrdusuYan yana dizili üzgün erkek ve kadınlar; atlı müzisyenler, ürkütücü mitolojik hayvanlar, dev parslar, ağlayan insanlar, kutsal ağaçlar... Moğolistan’daki Mayhan Uul Kurganı 7. yüzyılda bu bölgedeki Türklerin yaşam tarzı, sanatı, mimarisi, gömü geleneği ve dünyaya bakışı hakkında eşsiz bilgiler veriyor.

ERİVAN: Buzdağının ArdıDağılışının üzerinden 20 yıl geçmesine rağmen Sovyet sosyalist sistemin mirası ile yeni dünya düzeninin arasında kalan pembe taşlardan bir kent… Dağların ardında hem yakın, hem de uzak Ermenistan’ın başkenti Erivan.

Çorum ZamanıGüneyi bozkır, kuzeyi orman. Bir yanı Kızılırmak, bir yanı Yeşilırmak. Çeltik tarlaları ve taş köprüler. Aslanlı kapılar, yalçın kaleler. Doğası, kültür rotaları, yemekleri, el sanatlarıyla Çorum, Anadolu’nun en önemli duraklarından.

Dünya GüzeldirYeryüzünün uzaydan en görkemli manzaraları…

Ocakta Atlas'ta

01/2013 www.chip.cOM.TR 68

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİÜ R Ü N İ N C E L E M E

iPhone 5’in tasarımı atası 4S’inkinden çok farklı. Yeni telefon daha ince ve daha uzun.

4S ve nice rakip, 5’in yanında hantal kalıyor. Yeni ve eski iPhone’un görünümleri arasın-da dağlar kadar fark var. Ağırlık da 140 gramdan 114 grama düşürülmüş. Bu kulağa çok gibi gelmeyebilir ama kullanım ve ver-diği his kesinlikle çok farklı. Apple’dan bek-lendiği üzere, işlem hızı doğal olarak muaz-zam. Yeni tasarım daha geniş bir ekrana sa-hip, tüm tepkilerinize akıcı şekilde karşılık veriyor ve parlak görüntüler sunuyor. Sade-ce kimi zamanlar kendine has bir siyahı olan AMOLED’in gerisinde kalıyor.

Yeni iPhone, Apple’ın yeni işletim siste-mi iOS 6 ile çalışıyor. Bunun size örneğin maç sonuçları konusunda bilgi verebilen Siri konuşma tanıma yazılımı gibi avantaj-ları var. Google Maps’in yerini alan Apple Maps ise maalesef hata dolu: Hatalı konum isimleri, yazım yanlışları ve gidilemeyen mekanlar telefonun yumuşak karnı. Face-book entegrasyonunun artırılması ise artı-lardan. Artık ana ekrandan ve ilgili yazılım-dan ayrılmanız gerekmeden içerikleri bir-kaç tuşla paylaşabilirsiniz.

IOS her şeye rağmen etkileyici bir işle-tim sistemi. Eğer eski iPhone’unuza veda etmek istemiyorsanız yeni işletim sistemi-ni internetten indirebilir, iPhone’unuza ku-rabilirsiniz. Yeni iPhone’un fiyatına bakın-ca bu mantıklı gözüküyor. Testimize katılan 64 GB’lık sürümün fiyatı 2800 TL’yi aşıyor ve 16 GB’lık model bile 2200 TL. Ne var ki bu, Apple fanatiklerini yıldırmayacaktır.

TEST SONUCUiPhone 5 sayesinde Apple hala kült mertebesinde ürünler yapabildiğini kanıtladı. Yeni tasarımı, neredeyse kusursuz işletim sistemi güncellemesi, daha büyük ve geliştirilmiş ekranı Apple’ın yeni telefonunun güçlü yanları. Bununla beraber, el yakan fiyatı bu harika özelliklere gölge düşürüyor.

+ Mükemmel işlem hızı, hafifliğine rağmen harika performans

– Çok pahalı, Apple Maps tam bir fiyasko

€ Fiyatı: Yaklaşık 2850 TL

TEST MERKEZİNDENModern akıllı telefonlara sadece telefon deyip geçmemek lazım. O yüzden ses kalitesinden internette dolaşım süresine, kamera testine kadar birçok testten geçmeleri gerekiyor.

Tüy sıkleTYeni iPhone, atası 4S’ten hatırı sayılır miktarda hafif ve sınıf ortalamasının ciddi şekilde altında

Apple iphone 5 APPle iPhone 4S CeP telefonlAri ortAlAmA Ağirliği

AĞIRLIK

570= 114 g

700= 140 g

670= 130 g

KusuRsuz KAmeRAApple 8 mP’lik kamerayı çok geliştirmiş ve artık harika çekimler yapıyor

son deRece pAhALItestimize katılan 64 GB’lk iPhone yüksek fiyatıyla göze çarpıyor. Ancak rakipler çok daha az depolama alanı sunuyor. Örneğin rakibi Samsung’un depolama alanı 16 GB.

10 20 30 40 50 60 70 80 900 100

SAMSung gALAxY S III

AppLe Iphone 5

0Euro

500

1.000

Toplam puan

Teknİk özeLLİkLerŞebeke standartları GSM-Quadband, Edge,

UMTS, LTEÇalıŞma süresİ (konuŞma

süresİ / İnternet)5:47/5:34 Saat

sar değerİ (radyasyon) 0,90 W/kgarabırımler WLAN, USB 2.0,

Bluetooth ekran (boyut / Çözünürlük) 4 inç/640 x 1.136 Piksel

depolama (dahİlİ / harİcİ) 64 GB/–İŞletİm sİstemİ Apple iOS 6

boyutlar 5,9 x 12,4 x 0,8 cm/114 g

DeĞerLenDİrMetoplam puan 930= 93,0

kullanım (%30) 940= 94İnternet (%20) 980= 98

multımedya (%20) 860= 86telefon İŞlevİ /

batarya (%20)900= 90

uygulama mağazası (%10) 1000= 100

çok iyi (93)

ApplE iphONE 5seçkin tasarım, keskin görüntü, astronomik fiyat

69 01/2013 www.chip.cOM.TR

SONY VAiO TAp 20

eşi benzeri bulunmayan tablet

TL 2.680

Taşınabilir cihazlarıyla adını sıkça duyu-ran Sony, Microsoft'un Windows 8 işletim sistemini de çıkarmasıyla birlikte VAIO Tap 20 ile başarılı bir çalışmaya imza at-mış. 20 inç genişliğinde oldukça büyük bir ekrana sahip olan VAIO Tap 20, kablo-suz klavye ve fare ile birlikte geliyor. Ge-niş dokunmatik ekranı ile Windows 8’in Metro arabirimini dolaşmanın büyük ke-yif sunduğu VAIO Tap 20’nin üzerinde, Intel Core i3 3217U işlemci ile 8 GB’a kadar arttırılabilen 4 GB hızında bellek bulunu-yor. Intel’in HD Graphics 4000 grafik iş-lemcisiyle beraber gelen VAIO Tap 20, 750 GB’lık sabit diskin de sahibi. Sahip olduğu donanım özellikleri nedeniyle 2,5 – 3 saat pil ömrü sunan VAIO Tap 20, ses siste-miyle de beğenimizi kazandı. Ancak ciha-zın görüntü çıkışı sunmaması bizce bü-yük eksiklik. Ekranı ve özellikleriyle şu an eşi benzeri olmayan VAIO Tap 20’nin, özellikle oyunlarda büyük keyif verdiğini ve fiyatının sahip oldukları nedeniyle yüksek olduğunu da söyleyelim.

ASuS ZENbOOK pRiME uX31A

ultrabook artık daha güçlü

TL 2.758

İnceliği ve taşınabilirliğiyle Intel’in mo-biliteye gösterdiği önemin ispatı olan Asus Zenbook Prime UX31A, Asus’un Zen-book Prime ailesinin en yeni ferdi. Yük-sek performans beklentisi içinde olan kullanıcıların ihtiyaçlarına Intel Core i7 ailesinden bir işlemci tercih edilerek ce-vap verilen cihazda, daha yüksek perfor-mans alınabilmesi için SSD’sinde de da-ha iyi modelden yana güncelleme yapıl-mış. Üzerinde daha az güç tüketen ve yüksek performans sunan 22 nm’lik Ivy Bridge işlemci bulunduran Asus UX31A, 1,9 GHz frekansta çalışsa da, 3,0 GHz hızı-na dek ulaşabiliyor. Cihazın en etkileyici yanıysa IPS teknolojisine sahip, dokun-matik özelliğini destekleyen 13,3 inç ge-nişliğindeki ekranı. Ekran parlaklıkta so-run yaşatsa da, Full HD desteğiyle birlik-te performansı muhteşem. Üzerinde Bang & Olufsen ICEpower ses sistemi ta-şıyan UX31A, sadece 1,3 kilogram ağırlığı ve 7 saate kadar çalışma süresiyle de faz-lasıyla beğenimizi kazandı.

SAMSuNg ATiV SMART pC pRO 700T

hem tablet, hem bilgisayar

TL 3.399

Hem tablet hem taşınabilir bilgisayar ro-lü üstlenen Samsung’un yeni tableti ATIV Smart PC Pro 700T, teknik özellikleriyle adeta dizüstü bilgisayarlarla yarışıyor. Windows 8’in 64 bit’lik sürümünü kulla-nan cihaz, 11,6 inç genişliğinde ekranıyla alışılagelmiş tabletlerden biraz daha ge-niş bir çalışma alanı sunuyor. Ultrabo-ok’lardan tanıdığımız 1,70 GHz çalışma frekansına ve 3 MB büyüklüğünde 3. sevi-ye önbelleğe sahip Intel Core i5 3317U iş-lemcisini kalbinde taşıyan ATIV Smart PC Pro 700T, çift çekirdekli işlemcisini 4 GB’lık bellekle destekliyor. Bluetooth 4.0, USB 2.0 ve USB 3.0 bağlantıları ile alt kıs-mındaki klavye soketleriyle bağlantı seçe-nekleriyle de göz dolduran cihaz, QWERTY yapısındaki klavyesiyle beraber geliyor. Ağırlığı 888 gram olan cihaz, klav-yeyle kullanıldığında ağırlığı 1 kilogramı aşıyor. Ayrıca arka kısmında 5 MP, ön kı-sımda ise 2 MP’lik kameralar bulunduru-yor. Cihazın bizce tek eksisi arka kamera-nın flaşla desteklenmemiş olması.

DeĞerLenDİrMekullanım (%40) 940= 98

ekran (%20) 780= 97donanım özellİk. (%15) 790= 95

taŞınabİlİrlİk (%15) 1000= 80 bağlantı seÇn. (%10) 350= 90

92 (çok iyi)

DeĞerLenDİrMekullanım (%40) 820= 95

ekran (%20) 1000= 95 donanım özellİk. (%15) 860= 90

taŞınabİlİrlİk (%15) 810= 95bağlantı seÇn. (%10) 780= 90

93 (çok iyi)

DeĞerLenDİrMekullanım (%40) 900= 97

ekran (%20) 850= 95donanım özellİk. (%15) 890= 90

taŞınabİlİrlİk (%15) 950= 95bağlantı seÇn. (%10) 800= 95

95 (çok iyi)

Teknİk özeLLİkLerekran 20 inç / 1600 x 900

İŞlemcİ Intel Core i3 3217UİŞletİm sİstemİ Windows 8

depolama 750 GBağırlık 5,3 kg

Teknİk özeLLİkLerekran 13,3 inç / 1920 x 1080

İŞlemcİ Intel Core i7 3513UİŞletİm sİstemİ Windows 8

depolama 128 GB SSDağırlık 1,3 kg

Teknİk özeLLİkLerekran 11,6 inç / 1920 x 1080

İŞlemcİ Intel Core i5 3517UİŞletİm sİstemİ Windows 8

depolama 128 GB SSDağırlık 888 gr

01/2013 www.chip.cOM.TR 70

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİÜ R Ü N İ N C E L E M E

philips 221s3U

Kablo karmaşasına son!

TL 396

Çevreci ürün kategorisini genişletme ni-yetinde olan Philips’in bu kategoride satı-şa sunduğu çevreci monitörü 221S3U, dü-şük güç tüketimiyle öne çıkıyor. Güç tüke-timi konusunda beklentileri karşılayan 221S3U, görüntü kalitesi ve kullanım ko-laylığıyla da benzerlerinden sıyrılmayı başarıyor. 21,5 inç genişliğinde bir ekrana sahip olan 221S3U, düşük güç tüketimi için LED aydınlatma kaynağı kullanıyor. Parlaklığı 150 kandela seviyesinde olan monitörün, bilgisayara sadece USB arabi-rimi üzerinden bağlanabildiğini de belirt-meden geçmeyelim. D-Sub, DVI ve HDMI arabirimlerini kullanmayan 221S3U, böy-lece kablo karmaşasına son veriyor. Güç tüketimine geri dönecek olursak, 22 ila 25 W seviyelerinde güç tüketen rakiplerine oranla iki kat tasarruf imkanı sunan 221S3U, bunu parlaklık değerinden biraz feragat ederek yapmış olsa da bu kabul edilebilir bir ölçüde. Özelliklerinin yanı sıra tasarımı ve masa üzerinde duruşuyla da beğendiğimiz 221S3U, sizi de memnun bırakacaktır.

KiNgSTON SSDNOw V+200

Yüksek performans için ideal terfi

TL 171

Bilgisayarınızın performansını arttırma-nın pek çok yolu bulunuyor. Bunlar ara-sındaki en etkili çözüm ise elbette dona-nım güncellemesi yapmak. Güncelleme yaparken, beklentinizin ne yönde oldu-ğunu göz önünde bulundurmanız gerek-li. Ancak daha hızlı bir işletim sistemi, oyun ve uygulamalarda da daha yüksek performans anlamına geliyor. Eğer bek-lentiniz bu yöndeyse, SSD’ye terfi etme-niz en iyisi. İncelediğimiz en iyi seçenek-lerden biri de Kingston SSDNow V+200. Sessiz çalışması ve yüksek performans sunmasıyla beğenimizi kazanan SSDNow V+200, 60 GB kapasitenin yanı sıra 90 GB, 120 GB, 240 GB ve 480 GB’lık seçenek-ler de sunuyor. SandForce SF-2281 kont-rolcüye sahip olan SSD, taşınabilir bilgisa-yarlarda kullanılmaya hazır durumda, ancak masaüstü bilgisayarlarda kullanım için 3,5 inçlik yapıya dönüştürmeniz gere-kiyor. Bunu da beraberinde getirdiği apa-ratı kullanarak halledebilirsiniz. CHIP Test Merkezi olarak Kingston SSDNow V+200'ün en iyi çözümlerden biri oldu-ğunu düşünüyoruz.

MARShAll hEADphONES MAjOR

etkileyici ses kalitesi

TL 686

Müzikseverler tarafından yakından tanı-nan markalardan biri olan Marshall, bir koleksiyon ürünü sayılabilecek türde özellikler içeren Marshall Headphones Major kulaklığıyla test merkezimizdeydi. Kafa bandının içinde “Yüksek Sesin Baba-sı” takma isimli Jim Marshall’ın imzasını taşıyan Marshall Headphones Major, er-gonomisiyle son derece rahat bir kulla-nım sunuyor. Kulağınızda saatlerce kalsa bile rahatsız olmayacağınız türde başarı-lı bir tasarıma sahip olan Marshall He-adphones Major, kulaklık kısmında kul-lanılan kaliteli malzeme sayesinde terle-me yaratmıyor ve gövde malzemesiyle ise oldukça sağlam duruyor. 100 cm sevi-yesinde kablo uzunluğu ile ideal görü-nen kulaklık, teknik özellikler kısmında belirttiğimiz değerleri sunuyor. Söz ko-nusu kulaklık olduğunda değerleri oku-maktan ziyade elbette bizzat deneyim önem kazanıyor. Biz kalitesini onaylıyo-ruz, ancak müzikteki detayları yakından duymak isteyenler tarafından da bizzat denenmeli.

DeĞerLenDİrMekullanım (%40) 940= 90

ekran (%20) 780= 90donanım özellİk. (%15) 790= 90

taŞınabİlİrlİk (%15) 1000= 95 bağlantı seÇn. (%10) 350= 94

92 (çok iyi)

DeĞerLenDİrMeperformans (%40) 820= 98

yazma hızı (%20) 1000= 95 okuma hızı (%20) 860= 95

donanım özellİk. (%10) 810= 95bağlantı seÇn. (%10) 780= 98

96 (çok iyi)

DeĞerLenDİrMeperformans (%40) 900= 97

tasarım (%20) 850= 98kullanım (%20) 890= 96aksesuar (%10) 950= 90

bağlantı seÇn. (%10) 800= 95

95 (çok iyi)

Teknİk özeLLİkLerekran 21,5 inç / 1920 x 1080

tepkİ süresİ 5 msstatİk kontrast 1000:1

parlaklık 150 cd/mbağlantı USB 2.0

Teknİk özeLLİkLerkapasİte 60 GBarabİrİm SATA 6.0 Gbps

yapı 2,5 inçboyutlar 70 x 100 x 7 mm

ağırlık 92,3 gr

Teknİk özeLLİkLertİp Kulak üstü

empedans 32 ohmfrekans aralığı 20 Hz – 20 kHz

ses basınÇ sevİyesİ 121 dBbağlantı 3,5 mm / 6,3 mm

71 01/2013 www.chip.cOM.TR

SAMSuNg gAlAXY NOTE 10.1

en başarılı tabletlerden biri

TL 1.598

Tablet rekabetinde Apple’ın korkulu rü-yası olmayı başaran Samsung, Galaxy Note 10.1 ile tablet ve telefon karışımları-na noktayı koyuyor ve bu defa tam anla-mıyla bir tablet ile karşımıza çıkıyor. Her ne kadar üzerinde SIM kart yuvası ve stylus kalem barındırsa da, Galaxy Note 10.1’i telefon olarak kullanamıyorsunuz. Google Android 4.1’e güncellenebilir du-rumda olan Android 4.0.4 işletim siste-miyle gelen Galaxy Note 10.1’de, işlemci olarak 1.4 GHz hızında ve dört çekirdekli Exynos tercih edilmiş. 2 GB değerinde sistem belleğine sahip olan Galaxy Note 10.1, 16, 32 ve 64 GB depolama alanlarıyla da tercih edilebiliyor. Zarif tasarımını performansına da yansıtan Galaxy Note 10.1, 720p çözünürlükte video kaydı da yapabiliyor, ancak bu konuda Full HD desteği ne yazık ki vermiyor. Bir bilgisa-yar gibi de kullanılabilen Galaxy Note 10.1, ekranı ikiye bölmenize ve böylece daha geniş bir çalışma alanına sahip ol-manıza da izin veriyor.

ASuS S400CA-CA020h

dokunmatik ekranlı ultrabook

TL 1.887

İnce ve zarif tasarımıyla göz kamaştıran Asus’un Ultrabook kategorisinde kullanı-cılara sunduğu S400CA-CA020H dizüstü bilgisayarının en önemli iki özelliği, Mic-rosoft Windows 8 işletim sistemini kul-lanması ve dokunmatik bir ekrana sahip olması. 14 inç büyüklüğünde bir ekrana sahip olan S400CA-CA020H, işlemci ola-rak Intel’in Core i5 ailesinden 3317U’yu kullanıyor. 6 GB bellek kapasitesiyle ideal bir performans sunan cihaz, görüntü bağdaştırıcı olarak da yine Intel’in HD Graphics 4000 grafik işlemcisini üzerin-de bulunduruyor. Depolama alanı olarak 24 GB’lık SSD ile birlikte 500 GB kapasite-li sabit disk sunan cihazda, depolama tü-rü olarak yalnızca SSD tercih edilse ve da-ha geniş alan sunulsa daha iyi olurdu di-ye düşünüyoruz. Neyse ki telafisi zor bir işlem değil. D-Sub, HDMI ve USB arabi-rimleriyle bağlantı seçenekleri konusun-da da sıkıntı yaşatmayan S400CA-CA020H, tasarım ve performans olarak Ultrabook fanlarının beklentilerini karşı-lıyor.

AOC İ2757FM

“monitör” yeniden tanımlanıyor

TL 682

Ülkemizde uzun süredir satış yapan en önemli monitör üreticilerinden biri olma-yı başaran AOC, yeni monitörü i2757FM ile iddialı bir görünüm sunuyor. Bir monitör-den hem tasarım, hem de teknolojik ola-rak yüksek beklentileri karşılayabilen i2757FM, ön kısmında alüminyum görü-nümde plastik bir malzemeye yer veriyor ve arka kısmında da piyano siyahıyla biz-leri selamlıyor. Tüm ayar tuşları için mo-nitörün altına denk gelen çerçevenin sağ kısmını uygun gören yetkililer, dokunma-tik tuşlarıyla da kullanım kolaylığı sağlı-yor. D-Sub ve iki adet HDMI bağlantısının kullanıma sunulduğu monitörde, bir HDMI bağlantısının MHL teknolojisine sahip olduğunu da belirtelim. Böylece Go-ogle Android işletim sistemli akıllı telefo-nunuzu AOC i2757FM’e bağlayabiliyorsu-nuz. 27 inç genişliğinde bir ekranın sahibi olan monitör, Full HD çözünürlüğe ve IPS teknolojisine de tam destek veriyor. LED arka aydınlatma teknolojisinin kullanıldı-ğı cihazda, böylece gerçekçi görüntüler üretiliyor.

DeĞerLenDİrMetaŞınabİlİrlİk (%30) 820= 98

performans (%20) 1000= 98gürültü (%20) 860= 90

güÇ tüketİmİ (%20) 810= 95özellİkler (%10) 780= 96

95 (çok iyi)

DeĞerLenDİrMekullanım (%40) 820= 85

ekran (%20) 1000= 90donanım özellİk. (%15) 860= 80

taŞınabİlİrlİk (%15) 810= 85bağlantı seÇn. (%10) 780= 90

86 (çok iyi)

DeĞerLenDİrMekullanım (%40) 900= 98

ekran (%20) 850= 97donanım özellİk. (%15) 890= 90

taŞınabİlİrlİk (%15) 950= 95bağlantı seÇn. (%10) 800= 95

95 (çok iyi)

Teknİk özeLLİkLerekran 10.1 inç / 1280 x 800

İslemcİ Exynos 1.4 GHzİŞletİm sİstemİ Android OS, v4.0

depolama 16 GBağırlık 600 gr

Teknİk özeLLİkLerekran 14 inç / 1366 x 768

İŞlemcİ Intel Core i5 3317UİŞletİm sİstemİ Windows 8

depolama 24 GB SSD / 500 GB SATAağırlık 1,8 kg

Teknİk özeLLİkLerekran 27 inç / 1920 x 1080

tepkİ süresİ 5 msstatİk kontrast 1000:1

dİnamİk kontrast 20 Milyon: 1görüntüleme oranı 16:9

CHIP Test Editörü Şahin Ekşioğlu, donanım dünyasında dikkatini çeken gelişmeleri, her ay günlüğünde sizlerle paylaşıyor.

Windows 8 ve Ultrabook’lar

İncelik ve hafiflik güzel olmasına güzel özellikler. Fakat yüksek performans arayanlar hala minimum 2,5 kg’lık

dizüstü PC’lere mahkum.

esahin@chip.com.tr, www.chip.com.tr/blog/sahin

esahin@chip.com.tr, www.chip.com.tr/blog/sahin

SSD’lerin fiyatı zaman içinde düşüş gös-terdiyse de bu düşüş, hiçbir zaman bek-lendiği oranda olmadı. 512 GB’lık SSD’ler daha bir iki sene lüks olarak kalacak. Diğer yandan harici ekran kartına sahip Ultra-book’ları 2013 yılında raflarda görebilece-ğiz fakat bunların genelde 256 GB SSD ile donatılmış olması problem olabilir. SSD demişken, Ultrabook’larda genelde 2,5 inç disklerin kullanılmaması çok can sıkıcı. Ultrabook’lar çoğunlukla mSATA (mini PCI Express) denilen arabirime sahip SSD’leri kullandıkları için, kendiniz örne-ğin 2,5 inç 7200 RPM bir 500 GB alıp de-ğiştiremiyorsunuz. Bu arada mSATA disk-lerin şu an için maksimum 256 GB oldu-ğunu da belirteyim.

iTunes nihayet ülkemizdeEksiklik ya da yanlışlık olarak görülen bir yaklaşım, eğer Apple’dan geliyorsa kimse ağzını açıp tek söz etmiyor. Geç gelen mutluluk: Bu kadar yıldan sonra nihayet iTunes dükkanı üzerinden istediğimiz şar-kıyı ya da filmi satın alabileceğiz. Ayrıca müziklerinizi bulut üzerinde saklamanızı sağlayan iTunes Match hizmeti de yıllık 39,99 TL bir bedelle kullanıcılara sunul-muş durumda. Bu hizmet sayesinde 25 bin adet 256 Kbit kalitesinde müzik, 10 adet farklı cihazı destekleyecek şekilde bu-lutta saklanabiliyor. Ayrıca 25 ve 50 TL’lik iTunes dükkanı hediye kartları da satışta. Geç olsun güç olmasın diyelim, bardağın dolu tarafından bakalım. Şahsen bu geliş-me sayesinde, korsan kullanımın azalaca-ğını düşünüyorum. Zaten iTunes dükka-

DONANIM GÜNLÜĞÜ

72 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Dizüstü bilgisayarlarda Ultrabook’lardan hemen önce 8 GB sistem belleğini sıkça görmeye başlamıştık. 4 GB bellek Windows 7 için yeterli olsa da performanslı bir kulla-nım için 8 GB tercih sebebiydi. Windows 8’in nispeten düşük donanım ihtiyacı, pra-tikte 4 GB’ı Windows 7’ye göre daha kullanı-labilir hale getiriyor. Fakat bellek canavarı uygulamalar (Adobe ya da DAW yazılımla-rı) ve oyunlar, hala 4 GB’ın üzerinde bir sis-tem belleğinde daha mutlu. Öte yandan Ultrabook’larda SSD kullanılıyor olması sa-yesinde, bellek-sabit disk arasındaki dol-dur-boşalt sürecini neredeyse hissetmiyo-ruz. Bir anlamda sistem, SSD’yi RAM gibi kullanmış oluyor. Bu ideal bir durum değil ve dezavantajları da var fakat hiç olmama-sından iyidir. Diğer yanda karşımıza iki hatta üç problem çıkıyor. Öncelikle 8 GB sistem belleği standartlaşmak üzereyken 4 GB sistem belleğinin tekrar standart olma-sı, bazı kullanıcıların hoşuna gitmeyecek-tir. İkincisi ve bence en önemlisi ise dizüstü PC’lerde 500 GB sabit disk çoktan standart olmuşken, bir anda 120 GB kapasiteye (SSD biçiminde olsa da) dönüş yapmak, herkesin internetten sürekli bir şeyler indirdiği gü-nümüzde, çeşitli yan etkiler doğurabilir. Üçüncüsü de, her ne kadar 3. nesil Core iş-lemcilerinde bulunan Intel HD 4000 grafik birimi çok başarılı olsa da, nVidia ya da AMD üretimi bir GPU ile donatılmış Ultrabook’lar, hala parmakla gösterilecek kadar az. Uzun lafın kısası, “parası neyse vereyim” deseniz bile 8 GB sistem bellekli, harici ekran kartı olan ve 512 GB SSD’li bir Ultrabook yok. Bu tür talepleriniz varsa Notebook’lar hala sizin için tek adres.

Yeni diskler Ultrabook’larda

depolama bileşeni olarak, mini PCI Express

arabirimini kullanan mSATA disklerin )

kullanıldığını görüyoruz.

73

Şahin Ekşioğlu’nun blog’undaki diğer yazıları için TikTag’leyin

nından şarkı satın almak moda olmaya-görsün, bu zamana kadar MP3 indir-mekten gocunmayanlar, bir anda yayın hakları savunucusu kesilecektir eminim.

GPS mi kablosuz mu?Fotoğraf makinelerinde ya da video ka-meralarında GPS görünce içim sızlıyor. GPS’li bir video kameram var ve bu özel-likten hiç memnun değilim. Düzgün ça-lışmıyor ve çok pil tüketiyor. Üstelik ça-lışsa bile sağladığı katkı tartışılır. Ciha-zın fiyatını gereksiz şekilde artırmasına değinmiyorum bile. Öte yandan bu tür cihazlarda Wi-Fi standart olsa çok daha pratik ve faydalı kullanım alanları olur-du. Üreticilerin bunu anlaması epey sür-dü fakat yeni modellerde GPS yerine kablosuz bağlantıya yer verildiğini sıkça görüyorum.

Nikon D600’le gelen düşüşMilliyet gazetesindeki dostum Mende-res Özel, hazırladığı 2012’nin en teknolo-jik ürünleri sayfası için hangi ürünleri önereceğimi sorduğu zaman aklıma ilk gelen ürün Nikon D600 oldu. Gazete için hazırladığım seçkide 4 ürün daha var, fakat D600’ün yeri başka. Epeydir

amazon.com’da özel bir indirimde olan bu tam çerçeve makine, 24-85 kit objektifle bir-likte 2000 doların altında bir fiyata satılı-yor. Peki bu bizi neden ilgilendiriyor? Şöyle söyleyeyim, tıpkı D90’a video kayıt özelliği eklemesiyle sektördeki taşları yerinden oy-nattığı gibi Nikon, tam çerçeve makineler-de fiyat çıtasını D600’le düşürüyor. Nite-kim D600’ün duyurulmasının hemen ar-dından Canon da gayet yaratıcılıktan yok-sun bir yaklaşımla, uygun fiyatlı tam çerçe-ve makinesi EOS 6D’yi duyurdu. Nikon D600, Dxo Mark listesinde 3. sıradayken, Canon 6D 14. sırada. Muhtemelen vergilerle ülkemizde 2. el otomobil fiyatına gelecek olsa da, tam çerçeve makine fiyatlarının bir miktar düşecek olması, önemli bir gelişme. Bu arada küçük bir uyarı: Nikon D600’de bir süre kullanımdan sonra algılayıcı üze-rinde toz parçacıkları beliriyor. Nikon bu konuda bir açıklama yapmadıysa da bir üretim hatası olduğu kesin. Bu problemi kabul etmek pahalıya patlayacağından, muhtemelen firma, yeni üretimlerde bu sorunu sessiz sedasız gidermiş olacak. Bu yüzden D600 almak için acele etmemekte fayda var.

Nokia Lumia 920’nin video kaydıBenim için 2012’nin flaş ürünlerinden biri olan Nokia Pureview 808, aslında yeni bir çağın habercisiydi zaten. Fotoğraf çekimi

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

için artık çoğu insan cep telefonu kullanı-yor. Cep telefonu üreticileri, kullanıcılara, fotoğraf makinesi satın almak için giderek daha az sebep yaratıyor. Nitekim Pureview 808, hakkındaki görüşlerimi geçen ay bu sayfalarda sizinle paylaşmıştım. Lumia 920 ise düşük ışık performansı ve video kaydı açısından Pureview teknolojisinin hakkını veriyor. Cebinizde taşıdığınız tek bir cihazla telefon, radyo, müzik çalar, GPS, fotoğraf makinesi ve video kamera taşımaktan kur-tuluyorsunuz. Üstelik elde ettiğiniz kalite, sadece bu hizmetleri sunan cihazlardan aşağı kalmıyor. Cep telefonları, fotoğraf makinesi ve video kamera satışlarına bü-yük darbe vurdu. Fakat bu doğal seleksiyon içinde cep telefonlarının gösterdiği evrimi ortaya koyabilen başka bir cihaz da yok. Bu süreç içinde Pureview teknolojisi, bence önemli bir kilometre taşı. Lumia 920’nin video kaydı, tek kelimeyle mükemmel. Op-tik imaj sabitleme özelliği sayesinde, yürür-ken bile video çekebiliyorsunuz. Sarsıntıla-rın kompanze edilerek yumuşatılması so-nucunda, 1080p çözünürlükte akıcı ve göz yormayan videolar çekebiliyorsunuz. Da-hası geçenlerde gittiğim Jeff Loomis konse-rinde VIP locasından konseri izlerken tam hoparlörün yanındaydım. Yüksek volüm yüzünden kulaklarıma pamuk tıkamak zo-runda kaldım. Fakat deneme çekimleri yap-tığım Lumia 920’nin ses kaydında şaşırtıcı şekilde bozulma yoktu.

Güzel makine fakat Nikon D600’ün olağanüstü özellikleri ve fiyatı çok cazipse de, algılayıcıda toz birikmesi problemi yüzünden, bu hata düzeltilinceye kadar beklemek en iyisi.

Kablosuz şarj Nokia Lumia 920’yi uygun aparatla kablosuz olarak şarj etmek mümkün.

var, fakat D600 ün yeri başka. Epeydir

Zİrve sınıfı (100-90) Üst sınıf (89-75) Orta sınıf (74-45) tavsİye edİlmeZ (44-0) tÜm değerler puanlanmıştır (maks. 100)

01/2013 www.chıp.cOm.tr 74

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİT O P 1 0

Ayın yeni ürünleri CHIP TOP 10CHIP Test Merkezi’ne her ay 100’e yakın ürün ulaşıyor. 14 kategoriden en ilginç olan yeni ürünleri sizler için bir araya getirdik. Ürünlerle ilgili ayrıntılı bilgileri tablolarda veya www.chip.com.tr adresinde bulabilirsiniz

Hız, donanım özellikleri ve kullanım kolaylığının yanında en önemli kriter fotoğraf kalitesi. Makinenin kalitesini doğru bir şekilde değerlendirebilmek için 50’den fazla ölçüm değeri belirliyoruz, bunlar noise davranışı, çözünürlük, keskinlik, renk reprodüksiyonu, noise filtresi hakkında bilgi veriyorlar.

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatFoto kalite

si

Donanım/Kullanım

Hız (%15)

Pil süresi (m

in./max. kare

sayısı)Deklanşör gecikmesi

Efektif megapiksel

Ekran boyutu (inç)

Sensör temizle

me

Live View

Video (HDMI)

1 Sony Alpha 57 96 750 € 97 98 88 480/950 0.07 7,9/21 16 100–25.600 3 921,600 • • • • SDXC/MS 6302 Sony Alpha 65 95.2 850 € 92 100 91 430/860 0.08 10,0/14 24 100–25.600 3 921,600 • • • • SDXC/MS 6253 Pentax K-30 94.1 790 € 100 95 75 440/1.100 0.13 5,8/7 16.1 100–25.600 3 921,000 • • • – SDXC 5204 Sony Alpha 37 90 510 € 100 89 70 350/680 0.1 5,5/7 16 100–16.000 2.7 230,400 • • • • SDXC/MS 4205 Nikon D7000 89.9 890 € 90 93 82 1.520/2.240 0.07 6,0/10 16.1 100–25.600 3 921,000 – • • • 2 x SDXC 7956 Samsung NX20* 89.9 990 € 98 88 71 280/570 0.12 6,7/8 20 100–12.800 3 614,000 – • • • SDXC 3957 Canon EOS 60D 87.7 910 € 87 91 82 1.680/3.110 0.08 5,1/18 17.9 100–12.800 3 1,040,000 – • • • SDXC 7558 Panas. Lumix DMC-G5* 87.6 650 € 93 86 78 290/580 0.09 6,3/9 15.9 160–12.800 3 920,000 – • • • SDXC 5809 Canon EOS 650D 87.4 730 € 95 82 78 580/1.140 0.11 5,0/6 17.9 100–25.600 3 1,040,000 – • • • SDXC 740

10 Pentax K-5 87 790 € 80 98 78 730/1.980 0.13 6,3/8 16.1 80–51.200 3 921,000 • • • • SDHC 560* Sistem kamerası

DijiTal SlR 1000 eurO'ya kadar

450+400+150=% 45 FOTOĞRAF KALİTESİ

%15 HIZ

DONANIM/KULLANIM%40

test krİterlerİ

Bu kategoriye 200 Euro’ya kadar olan tüm kameralar giriyor. Burada önemli olan snapshot özelliği. Hız ölçümünde özel bir kronometre kullanıyoruz, bu da bize deklanşör gecikmesi, açılma süresi veya seri çekim hızı için milisaniye doğruluğunda süreler elde etmemizi sağlıyor

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatFoto kalite

si (%45)

Donanım özellikleri (

%40)

Hız (%15)

Pil süresi

(min./max. kare sayısı)

Deklanşör gecikmesi (s)

Seri çekim hızı

(kare/s) /

maks. Kare

Efektif megapiksel

Odak aralığı

Optik zo

om

İmaj sabitleyici

Bellek Ağırlı

k (g)

1 Casio Exilim EX-ZR200 75.8 180 € 68 77 98 220/670 0.07 30,0 (30 kare) 15.9 24–300 12,5x • SDXC 2052 Casio Exilim EX-ZR100 75.7 170 € 68 78 94 200/660 0.2 10,0 (30 kare) 12 24–300 12,5x • SDXC 2053 Sony Cyber-shot DSC-WX50 73.4 170 € 69 74 87 130/430 0.37 10,0 (10 kare) 15.9 25–125 5x • SDXC/MS Duo 1204 Sony Cyber-shot DSC-WX7 72.8 200 € 69 73 85 120/420 0.4 10,0 (10 kare) 15.9 25–125 5x • SDXC/MS Duo 1205 Canon Ixus 125 HS 71.6 170 € 77 66 69 110/370 0.4 1.6 15.9 24–120 5x • SDXC 1356 Casio Exilim EX-ZR10 71.3 150 € 63 73 93 140/500 0.23 10,0 (30 kare) 12 28–196 7x • SDXC 1767 Fujifilm Finepix F550EXR 70.7 190 € 63 78 77 160/490 0.24 3,0 (8 kare) 15.9 24–360 15x • SDXC 2208 Nikon Coolpix S8200 70.7 200 € 69 70 79 140/500 0.32 7,0 (5 kare) 15.9 25–350 14x • SDXC 2159 Panasonic Lumix DMC-SZ7 70.5 170 € 69 69 78 120/400 0.31 9,7 (4 kare) 14 25–250 10x • SDXC 135

10 Canon Ixus 310 HS 70.4 200 € 71 70 70 110/410 0.43 2.1 12 24–105 4,4x • SDXC 185

DijiTal foToğRaf Mak. Gİrİş sevİyesİ

450+400+150=%45 FOTOĞRAF KALİTESİ

%15 HIZ

DONANIM/KULLANIM%40

test krİterlerİ

Ekran çözünürlüğü (piksel)

Bellek medyası

İmaj sabitleyici

Ağırlık (g)

ISO değeri

Seri çekim hızı

(kare/s) / maks. Kare

puanlar / test değerlerİ

puanlar / test değerlerİ teknİk verİler

teknİk verİler

INTEl aNakaRTlaR sOckel 1155 6SI

RA

DijiTal foToğRaf MakiNElERi Genel ÇÖZÜm/stİl

NikoN Coolpix p77007,1x zoom, açılabilen ekran, güçlü flaş ve lens, bas ve çek uyumlu, ND filtresi; Ancak geniş açılı çekimde gözle görülür bozulmalar varToplam puan: 84,8 / Fiyat: yaklaşık 550 €

5SIR

A YaZICI ÇOk fOnk. mÜrekkep 20SI

RA

TElEViZYoN lcd/plaZma, 43 İnÇ ÜZerİ 18SI

RA

CEP TElEfoNU andrOıd

SoNy xperia ioNParlak ve keskin ekran, Android 4.0 ve Sony UI, hızlı işlemci; ancak kullanımı zor softkey tuşları, düşük ışık koşullarında vasat kameraToplam puan: 86,4 / Fiyat: yaklaşık 500 €

23SIR

A

MSi Z77 MpowerUcuz, çok iyi performans, CrossFire-/SLI desteği, WiFi kartı, Bluetooth modülü; Ancak eSATA ve Firewire yokToplam puan: 89,4 / Fiyat: yaklaşık 190 €

Panasonic TX-L55WT50E3D uyumlu, 2D/3D dönüştürücü, DVB-C/T/S2 Tuner, 2 adet 3D gözlük, USB kaydedici, düşük güç tüketimi; ancak açma/kapama düğmesi ve iki oyuncu modu yokToplam puan: 86,8 / Fiyat: yaklaşık 2.200 €

CaNoN pixMa MG4250Çok iyi baskı ve tarama iyi kopyalama kalitesi, WLAN, kart okuyucu, Duplex, OCR yazılımı; ancak yavaş grafik baskısı, yüksek baskı masraflarıToplam puan: 72,6 / Fiyat: yaklaşık 85 €

TaBlET wındOws

Hp Slate 2Dokunmatik ekran parmak ve kalemle kullanıla-bilir, docking station, Win Media oynatıcı; ancak karanlık ekran, yavaş ekran çevrimi, pahalıToplam puan: 73,1 / Fiyat: yaklaşık 780 €

32SIR

A

Zİrve sınıfı (100-90) Üst sınıf (89-75) Orta sınıf (74-45) tavsİye edİlmeZ (44-0) tÜm değerler puanlanmıştır (maks. 100)

75 01/2013 www.chıp.cOm.tr

200 Euro üzeri genel çözüm kameralar sadece fotoğraf çekmekten daha fazlasını başarmak zorunda. Fotoğraf kalitesinin yanı sıra, hareketli görüntülerin kalitesini de kontrol ediyoruz. Çözünürlük ve sıkıştırmaya ek olarak özellikle yavaş bir zoom ve sürekli bir otomatik odaklama video modu için önemli özellikler.

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatFoto kalite

si

Donanım/Kullanım

Hız Pil süresi

(min./max. kare sayısı)

Deklanşör gecikmesi

Seri çekim hızı

(kare/s) / maks. Kare

Efektif megapiksel

Odak aralığı (mm)

Optik zo

om

İmaj sabitleyici

Bellek medyası

Ağırlık (g)

1 Canon PowerShot G1 X 91.2 720 € 100 90 67 120/400 0.54 4,5 (6 kare) 14.2 28–112 4x • SDXC 5352 Panasonic Lumix DMC-LX7 90.2 530 € 86 94 95 310/950 0.27 11,1 (11 kare) 10 24–90 3,8x • SDXC 3003 Sony Cybershot DSC-RX100 89.6 660 € 92 87 90 200/760 0.25 9,9 (10 kare) 20 28–100 3,6x • SDXC/MS Duo 2404 Fujifilm Finepix X10 87.6 450 € 84 92 86 160/480 0.33 6,6 (7 kare) 12 28–112 4x • SDXC 3605 Nikon Coolpix P7700 84.8 550 € 83 90 77 210/690 0.39 8,8 (6 kare) 12 28–200 7,1x • SDXC 3956 Nikon Coolpix P7100 83.9 400 € 78 95 74 210/770 0.27 1.2 10 28–200 7,1x • SDXC 3957 Canon PowerShot S100 83.4 380 € 84 84 81 120/430 0.37 9,1 (8 kare) 12 24–120 5x • SDXC 2008 Panasonic Lumix DMC-LX5 80.6 400 € 78 88 69 190/620 0.41 2,5 (3 kare) 10 24–90 3,8x • SDXC 2359 Canon PowerShot G12 79.2 410 € 74 89 69 210/1.970 0.45 2 10 28–140 5x • SDXC 400

10 Casio Exilim EX-ZR20 75.1 210 € 71 71 100 150/630 0.15 30,0 (30 kare) 15.9 25–200 8x • SDXC 170

DijiTal foToğRaf Mak. Genel ÇÖZÜm/stİl

450+400+150=%45 FOTOĞRAF KALİTESİ

%15 HIZ

DONANIM/KULLANIM%40

test krİterlerİ

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatKullanım

Internet

Multimedya

Telefon fonksiyonu

App-Store

Ağırlık (g)

Pil süresi (s

aat)

İşletim sistemi

Ekran türü / çözünürlü

ğü

UMTS (MBit/s

)

Kamera çözünürlüğü (m

p)

WLAN (802.11)

1 Samsung Galaxy S III 94.3 520 € 93 97 94 93 96 133 6:10 Android 4.0.4 AMOLED, 720 x 1.280 21.1 8 n2 HTC One XL 94.3 710 € 95 100 89 92 96 133 6:34 Android 4.0.4, HTC Sense 4.1 LCD, 720 x 1.280 21.1 8 n3 HTC One S 93.2 420 € 100 96 88 84 96 121 4:55 Android 4.0.3 AMOLED, 540 x 960 21.1 8 n4 LG Optimus 4X HD 93 370 € 93 96 89 93 96 142 5:16 Android 4.0.3 LCD, 720 x 1.280 21.1 8 n5 Apple iPhone 5 (64 GB) 93 900 € 94 98 86 90 100 114 5:47 iOS 6.0 LCD, 640 x 1.136 42.2 8 n6 HTC One X 92.3 480 € 94 95 91 87 96 135 5:20 Android 4.0.3 LCD, 720 x 1.280 21.1 8 n7 Samsung Galaxy Nexus i9250 91.5 320 € 90 97 86 92 96 140 6:50 Android 4.0.1 AMOLED, 720 x 1.280 21.1 5 n8 Samsung Galaxy S II i9100 90.7 390 € 89 95 88 89 96 116 7:00 Android 2.3.3 AMOLED plus, 480 x 800 21.1 8 n9 HTC Sensation XL 90.5 370 € 91 94 85 89 96 163 5:55 Android 2.3.5 LCD, 480 x 800 14 8 n

10 Asus PadFone 90.5 700 € 90 94 86 89 96 130 4:30 Android 4.0.3 AMOLED, 540 x 960 21.1 8 n

CEP TElEfoNlaRIÖnemli olan sadece kontrol ve kullanıcı yönetimiyle birlikte kullanım kolaylığı değil. Yüksek hızlı performans ölçümünün yanında sörf hızını da tespit ediyoruz. Pil süresi, ekran veya fotoğraf kalitesini de puanlıyoruz. Bağlı yazılım mağazalarında uygulama sayısı veya kullanım kolaylığı da artı puanlar kazandırıyor.

300+200+200+200+100=%30 KULLANIM

%20 TELEFON FONKSİYONU

İNTERNET%20 MULTIMEDYA

%20

test krİterlerİ

APP-STORE%10

puanlar / test değerlerİ

puanlar / test değerlerİ

Çok büyük optik zoomlu bu küçük kameralarda lensin başarısına özellikle önem veriyoruz. Fotoğrafın kenarlarında sıkça oluşan bozulmaları ve vinyetlenmeyi geniş açı ve telezoom ayarlarda ölçüyoruz. Tele modunda çözünürlük ölçümünde kenarlardaki düşüşler belirleyici oluyor.

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatFoto kalite

si

Donanım/Kullanım

Hız Pil süresi

(min./max. kare sayısı)

Deklanşör gecikmesi

Seri çekim hızı

(kare/s) / maks. Kare

Efektif megapiksel

Odak aralığı (mm)

Optik zo

om

İmaj sabitleyici

Bellek medyası

Ağırlık (g)

1 Panasonic Lumix DMC-FZ200 85.8 620 € 73 100 86 280/970 0.42 12,1 (12 kare) 12 25–600 24x • SDXC 5952 Panasonic Lumix DMC-FZ150 85.4 450 € 75 96 89 210/750 0.33 11,9 (12 kare) 12 25–600 24x • SDXC 5103 Leica V-Lux 3 85.2 750 € 75 96 86 210/730 0.33 10,0 (12 kare) 12 25–600 24x • SDXC 5104 Fujifilm Finepix X-S1 83.8 650 € 76 92 85 220/700 0.24 6,6 (8 kare) 12 24–624 26x • SDXC 9455 Sony Cyber-shot DSC-HX200V 82.6 400 € 74 91 87 260/900 0.2 10,0 (10 kare) 18 27–810 30x • SDXC/MS Duo 5856 Panasonic Lumix DMC-FZ62 82.3 350 € 77 90 80 250/1.000 0.2 10,0 (3 kare) 15.9 25–600 24x • SDXC 4957 Sony Cyber-shot DSC- 80.6 430 € 72 90 82 260/880 0.33 10,0 (10 kare) 15.9 27–810 30x • SDXC/MS Duo 5808 Canon PowerShot SX40 HS 79.4 360 € 77 87 68 230/740 0.44 2.1 12 24–840 35x • SDXC 6009 Fujifilm Finepix HS30EXR 77.8 330 € 64 93 82 230/690 0.23 7,1 (8 kare) 15.9 24–720 30x • SDXC 690

10 Panasonic Lumix DMC-FZ48 76.5 280 € 66 91 70 210/750 0.34 2,5 (7 kare) 12 25–600 24x • SDXC 500

DijiTal foToğRaf Mak. meGa-ZOOm

450+400+150=%45 FOTOĞRAF KALİTESİ

%15 HIZ

DONANIM/KULLANIM%40

test krİterlerİ

puanlar / test değerlerİ

teknİk verİler

teknİk verİler

teknİk verİler

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatKullanım

Ekran Taşınabilir

lik

Donanım özellikleri

Pil süresi (in

ternet, saat)

Ekran parlaklığı (c

d/m²) /

kontrast

İşletim sistemi

CPUFlash bellek (G

B)

Ekran boyutu (inç)

Kamera (arkada, Mpiksel)

Bellek kartı yuvası / H

DMI

WLAN (802.11)/HSPA

Ölçüler (G x Y x D, cm)

Ağırlık

1 Apple iPad 3 64 GB 4G 92.2 780 € 100 97 72 85 8:01 397/147:1 iOS 5.1 Apple A5X 64 9,7 5,0 –/•* n/•+ 24 x 0,9 x 19 6652 Apple iPad 2 64 GB 3G 88.8 600 € 99 82 74 82 6:39 364/150:1 iOS 4.3 Apple A5 64 9,7 0,7 –/•* n/• 24 x 0,9 x 19 6003 Asus Google Nexus 7 86.9 200 € 89 80 100 65 7:14 300/147:1 Andr. 4.1 Tegra 3 8 7,0 – –/– n/– 20 x 1,1 x 12 3354 Toshiba AT300-101 86.3 390 € 93 98 62 78 5:09 409/139:1 Andr. 4.0 Tegra 3 16 10,1 5,0 •/• n/– 26 x 0,9 x 18 5905 Acer Iconia Tab A510 86.3 400 € 92 83 80 79 7:05 360/145:1 Andr. 4.0 Tegra 3 32 10,1 5,0 •/• n/– 26 x 1,1 x 18 6806 Samsung Galaxy Tab 7.0 Plus N 85.4 370 € 88 73 88 91 7:01 282/133:1 Andr. 3.2 Cortex-A9 16 7,0 3,1 •/•* n/•+ 19 x 1,0 x 12 3457 S. Galaxy Note 10.1 (GT-N8000) 85.4 620 € 86 100 65 96 6:22 400/169:1 Andr. 4.0 Cortex-A9 16 10,1 4,9 •/•* n/•+ 26 x 1,0 x 18 6008 Fujitsu Stylistic M532 85.1 550 € 92 98 56 83 3:48 634/142:1 Andr. 4.0 Tegra 3 32 10,1 8,0 •/•* n/• 26 x 0,9 x 18 5559 S. Galaxy Tab 2 7.0 (GT-P3100) 83.6 340 € 88 79 76 85 5:26 366/133:1 Andr. 4.0 Cortex-A9 16 7,0 3,1 •/– n/•+ 19 x 1,1 x 12 345

10 RIM BlackBerry PlayBook 83.1 210 € 87 86 77 69 5:46 449/169:1 TOS 1.0 Cortex-A9 16 7,0 3,8 –/• n/– 19 x 1,1 x 13 430* Ayrı, adaptör birlikte verilmiyor

TaBlETlER Ana kriterler multimedya içeriklerinin gösterimi ve konforlu sörf. Ekranda yansıma, parlaklık, kontrast ve bakış açısını değerlendiriyoruz. Taşınabilirlikte ise ağırlık, hacim ve pil süresi önemli. Flash bellek, kamera veya bellek kartı yuvasına donanım özelliklerinde dikkat ediyoruz.

500+200+200+100=%50 KULLANIM

%20 TAŞINABİLİRLİK

EKRAN%20

test krİterlerİ

DONANIM ÖZELL.%10

puanlar / test değerlerİ teknİk verİler

01/2013 www.chıp.cOm.tr 76

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİT O P 1 0

Zİrve sınıfı (100-90) Üst sınıf (89-75) Orta sınıf (74-45) tavsİye edİlmeZ (44-0) tÜm değerler puanlanmıştır (maks. 100)

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatGörüntü kalite

si

Donanım özellikleri

Ergonomi

Ses kalitesi

Enerji tüketim

i

3D kalitesi

Kontrast (s

atranç tahtası)

Parlaklık (cd/m

2)

Stand-by tüketim (W

att)

Çözünürlük (P

ixel)

Ölçüler (G x Y x D cm)

HDMISCART

YUV S-VideoVGA

1 Sony KDL-40HX755 96 930 € 99 93 100 94 76 92 187:1 335 0.3 1.920 x 1.080 94 x 60 x 24 4 1 1 — 12 Samsung UE40ES6300 94.5 730 € 96 99 98 83 65 84 183:1 204 < 0,1 1.920 x 1.080 92 x 62 x 24 3 1 1 — —3 Samsung UE40D6500 94.4 820 € 96 100 82 94 92 80 180:1 376 < 0,1 1.920 x 1.080 94 x 61 x 25 4 1 1 — 14 Philips 40PFL5507K 93.4 670 € 94 99 87 92 87 79 178:1 346 < 0,1 1.920 x 1.080 92 x 60 x 24 4 1 1 — 15 Philips 40PFL6606K 92.1 750 € 98 92 84 99 100 0 211:1 450 < 0,1 1.920 x 1.080 94 x 63 x 24 3 1 1 — 16 LG 42LW659S 91.5 700 € 92 99 82 92 74 98 173:1 279 < 0,1 1.920 x 1.080 101 x 62 x 26 4 1 1 — 17 LG 42LW650S 90.8 870 € 96 87 84 100 71 86 189:1 288 < 0,1 1.920 x 1.080 101 x 69 x 26 4 1 1 — 18 Toshiba 42VL863G 90.2 610 € 94 94 82 88 59 93 164:1 348 < 0,1 1.920 x 1.080 102 x 68 x 28 4 1 1 — 19 LG 42LV375S 89 600 € 100 89 75 88 68 0 185:1 292 < 0,1 1.920 x 1.080 100 x 68 x 26 3 1 1 — 1

10 LG 42LW579S 88.6 750 € 90 97 81 83 61 100 158:1 332 < 0,1 1.920 x 1.080 100 x 68 x 26 4 1 1 — 1

475+250+150+50+50+25=47,5 % GÖRÜNTÜ KALİTESİ

15 %ERGONOMİ

5 %ENERJİ

DONANIM ÖZELLİKLERİ 25 %

test krİterlerİ

SES KALİTESİ 5 %

3D2,5 %

TElEViZYoN lCD/PlaZMa 40/42 İnÇTelevizyonların değerlendirmesinde yaklaşık 470 farklı parametre kullanıyoruz. Video-fotometre cihazımız LMK 98-3 ile farklı bakış açılarındaki kontrast ve gamma eğrisi değişimleri gibi komplike panel özelliklerini ölçüyoruz. TV ve video kalitesini ise seçtiğimiz TV ve film sekanslarıyla değerlendiriyoruz.

puanlar / test değerlerİ teknİk verİler

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatGörüntü kalite

si

Donanım özellikleri

Ergonomi

Ses kalitesi

Enerji tüketim

i

3D kalitesi

Kontrast (s

atranç tahtası)

Parlaklık (cd/m

2)

Stand-by tüketim (W

att)

Çözünürlük (P

ixel)

Ölçüler (G x Y x D cm)

HDMISCART

YUV S-VideoVGA

1 Samsung UE55ES8090 92.2 2.400 € 91 99 96 93 59 83 185:1 296 < 0,1 1.920 x 1.080 123 x 76 x 21 3 1 1 – –2 Philips 46PFL8007K 91.9 1.850 € 92 96 88 97 81 87 197:1 340 < 0,1 1.920 x 1.080 104 x 66 x 20 5 1 1 – 13 LG 55LM960V 91.7 3.050 € 90 98 100 88 54 100 156:1 483 < 0,1 1.920 x 1.080 122 x 78 x 37 4 1 1 – 14 Toshiba 55ZL1G 91.6 3.000 € 100 96 73 97 50 73 222:1 468 0.4 1.920 x 1.080 129 x 91 x 36 4 1 1 – 15 Samsung UE46ES7090 91.1 1.650 € 89 99 99 83 61 87 175:1 376 < 0,1 1.920 x 1.080 104 x 68 x 28 3 1 1 – –6 Toshiba 55ZL2G 90.9 8.000 € 100 93 80 81 53 61 218:1 357 < 0,1 3.840 x 2.160 126 x 84 x 36 4 1 1 – 17 Sony KDL-46HX755 90.2 1.100 € 94 88 90 93 71 80 196:1 334 < 0,1 1.920 x 1.080 108 x 68 x 24 4 1 1 – 18 Sony KDL-46HX855 90.2 1.600 € 92 92 78 94 100 83 190:1 269 0.2 1.920 x 1.080 108 x 68 x 19 4 1 1 – 19 Panasonic TX-P50VT50E* 89.9 1.700 € 100 93 70 80 41 99 215:1 –** 0.2 1.920 x 1.080 117 x 76 x 34 4 1 1 – –

10 Philips 58PFL9956H 89.5 3.100 € 89 100 83 96 56 81 181:1 422 < 0,1 2.560 x 1.080 146 x 73 x 26 4 1 1 – 1

475+250+150+50+50+25=%47,5 GÖRÜNTÜ KALİTESİ

%15 ERGONOMİ

%5 ENERJİ

DONANIM ÖZELLİKLERİ %25

test krİterlerİ

SES KALİTESİ %5

3D%2,5

TElEViZYoN lCD/PlaZMa 43 İnÇ ÜZerİTelevizyonların değerlendirmesinde yaklaşık 470 farklı parametre kullanıyoruz. Video-fotometre cihazımız LMK 98-3 ile farklı bakış açılarındaki kontrast ve gamma eğrisi değişimleri gibi komplike panel özelliklerini ölçüyoruz. TV ve video kalitesini ise seçtiğimiz TV ve film sekanslarıyla değerlendiriyoruz.

puanlar / test değerlerİ teknİk verİler* Cihaz plazma ** Karşılaştırma mümkün değil

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatDonanım özellik

leri

Perform

ans

Kullanım kolaylığı

Yongaseti

RAM/PCI yuvası

Ekran kartı yuvası

GBit-LAN

SATA II (dahili/

eSATA/eSATAp)

SATA III (dahili/

eSATA/eSATAp)

P-ATA bağlantısı

USB 2.0 (panel/pin bağlantısı)

USB 3.0 (panel/pin bağlantısı)

Firewire (dahili/harici)

Ses çıkışı

1 Gigabyte GA-Z77X-UD5H 94.6 200 € 95 100 86 Intel Z77 4/1 2 2 4/–/– 5/1/– – 2/4 4/6 1/1 7.12 Gigabyte GA-Z77X-UD5H-WB 94.6 240 € 95 100 86 Intel Z77 4/1 2 2 4/–/– 5/1/– – 2/4 4/6 1/1 7.13 Gigabyte G1.Sniper 3 92.6 340 € 100 92 81 Intel Z77 4/1 4 2 4/–/– 6/–/– – –/4 6/4 2/– 7.14 Asus Maximus V Formula 91.9 280 € 95 99 78 Intel Z77 4/– 3 1 2/1/– 6/–/– – 4/4 4/2 –/– 7.15 MSI Z68A-GD80 B3 91 200 € 85 92 100 Intel Z68 4/2 3 2 4/–/– 3/1/– – 4/6 2/2 1/1 7.16 Asus Maximus IV Extreme 88.8 240 € 87 94 84 Intel P67 4/– 4 2 4/2/– 4/–/– – 1/8 8/2 –/– 7.17 Asrock Fatal1ty Z77 Professional 87.9 210 € 96 92 70 Intel Z77 4/2 2 2 4/–/– 5/1/– 1 6/4 6/2 1/1 7.18 Asus P8P67 WS Revolution 86.7 250 € 89 91 77 Intel P67 + nVidia NF200 4/– 4 2 4/–/– 4/–/– – 8/4 2/– 1/1 7.19 Asrock Fatal1ty P67 Professional 85 180 € 91 92 66 Intel P67 4/2 2 2 4/–/– 5/1/– 1 4/8 4/2 1/1 7.1

10 Asrock Fatal1ty Z68 Prof. Gen3 84.8 180 € 90 90 69 Intel Z68 4/2 2 2 4/–/– 3/1/– 1 4/4 4/2 1/1 7.1

INTEl aNakaRTlaR sOcket 1155Bir anakartın kalitesini donanım özellikleri (üzerindeki bileşenler, çok sayıda arabirim ve bağlantı seçeneği) ile performansını dikkate alarak tespit ediyoruz. Bunları da sentetik ve uygulama benchmarkları ile ölçüyoruz. BIOS, değişik CPU, anabellek ve çevrebirim ayarlarına imkan tanımak zorunda.

400+350+250=%40 DONANIM ÖZELLİKLERİ

%25 KULLANIM KOLAYLIĞI

PERFORMANS %35

test krİterlerİ

puanlar / test değerlerİ teknİk verİler

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatKalite

*Ergonomi

Baskı masrafla

rı

Hız Donanım özellikleri

Servis Stand-by tüketim

i (watt)

A4 sayfa maliyeti, metin

(cent)

A4 sayfa maliyeti, foto (avro)

Maksimum çözünürlük (dpi)

Arabirimler

Faks

1 Lexmark OfficeEdge Pro5500 84.3 360 € 74 77 98 93 95 76 3.6 1.8 0.7 4.800 x 3.600 USB 2.0, LAN, WLAN renkli2 HP Officejet Pro 8600 Plus 80.5 260 € 75 78 97 62 94 86 1.5 1.6 0.92 4.800 x 1.200 USB 2.0, LAN, WLAN renkli3 HP Officejet Pro 8500A Plus 80.1 230 € 76 75 100 54 96 91 2.5 1.7 0.83 4.800 x 1.200 USB 2.0, LAN, WLAN renkli4 Canon Pixma MG8150 79.9 240 € 90 100 53 62 95 72 1.6 3 1.19 9.600 x 2.400 USB 2.0, LAN, WLAN –5 Canon Pixma MX715 78.8 180 € 96 91 51 59 100 57 2.8 3 1.38 9.600 x 2.400 USB 2.0, LAN, WLAN renkli6 Canon Pixma MG8250 78.8 300 € 90 94 55 64 95 57 2.1 2.8 1.3 9.600 x 2.400 USB 2.0, LAN, WLAN –7 Canon Pixma MX885 78.7 200 € 92 91 57 62 95 57 3.1 2.9 1.18 9.600 x 2.400 USB 2.0, LAN, WLAN renkli8 Epson WorkForce Pro WP-4595 78.7 730 € 84 100 73 53 74 71 1.4 1.7 1.32 4.800 x 1.200 USB 2.0, LAN renkli9 Canon Pixma MG5250 78.4 100 € 92 100 53 60 79 72 1.3 3 1.22 9.600 x 2.400 USB 2.0, WLAN –

10 Epson Stylus Photo PX830FWD 77.7 210 € 80 96 59 61 100 71 4.6 2.6 1.35 5.760 x 1.440 USB 2.0, LAN, WLAN renkli* Yazıcı, tarama, kopyalama teknİk verİler

YaZICI ÇOk fOnksİyOnlu mÜrekkep pÜsk.Üç dokümanda (metin, grafik, fotoğraf) çözünürlüğü, kenar keskinliğini, renk gerçekçiliğini ve ayrımını değerlendiriyoruz. Tarama kalitesini kumlanma, derinlik keskinliği ve interpolasyon hataları belirliyor. Ayrıca güç tüketimi, baskı maliyetleri ve hız da önemli

300+200+200+150+100+50=%30 BASKI KALİTESİ

%20 BASKI MASRAFLARI

%10 DONANIM

ERGONOMİ%20

test krİterlerİ

HIZ%15

SERVİS %5

puanlar / test değerlerİ

Zİrve sınıfı (100-90) Üst sınıf (89-75) Orta sınıf (74-45) tavsİye edİlmeZ (44-0) tÜm değerler puanlanmıştır (maks. 100)

77 01/2013 www.chıp.cOm.tr

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatDonanım özellik

leri

Perform

ans

Kullanım kolaylığı

Yongaseti

RAM/PCI yuvası

PCIe yuvası/grafik

uyumlu

Entegre grafik

GBit-LAN

SATA II (dahili/

eSATA/eSATAp)

SATA III (dahili/

eSATA/eSATAp)

PATA bağlantıları

USB 2.0 (panel/pin bağlantısı)

USB 3.0 (panel/pin bağlantısı)

Firewire (dahili/harici)

Ses çıkışı

1 Asus Crosshair IV Extreme 98.4 170 € 100 95 100 AMD 890FX 4/1 4/4 – 1 2/2/— 6/—/— — 7/6 2/— 1/1 7.12 Gigabyte GA-990FXA-UD7 97 210 € 98 96 97 AMD 990FX 4/1 6/4 – 1 —/—/— 8/2/— — 7/6 2/2 1/1 7.13 Asus Crosshair V Formula 95.5 200 € 94 97 96 AMD 990FX 4/1 5/3 – 1 —/—/— 7/1/— — 8/4 4/2 —/— 7.14 Gigabyte GA-890FXA-UD7 95.3 200 € 95 96 95 AMD 890FX 4/1 6/4 – 2 2/—/2 6/—/— 1 6/6 2/— 1/2 7.15 Asrock 990FX Extreme4 94.8 160 € 97 97 90 AMD 990FX 4/2 5/2 – 1 —/—/— 7/1/— 2 6/4 2/2 1/1 7.16 MSI 990FXA-GD80 94.3 180 € 93 99 91 AMD 990FX 4/1 6/3 – 1 —/2/— 6/—/— — 4/4 2/2 1/1 7.17 Asus Crosshair IV Formula 93.6 150 € 92 93 96 AMD 890FX 4/2 4/4 – 1 1/1/— 6/—/— — 6/6 2/— 1/1 7.18 Asus M5A99X Evo 93.5 110 € 91 96 94 AMD 990X 4/1 5/2 – 1 2/1/— 6/—/— — 8/6 2/2 1/1 7.19 MSI 890FXA-GD70 93.3 180 € 89 97 95 AMD 890FX 4/1 6/4 – 2 —/—/— 6/—/— 1 5/6 2/— 2/— 7.1

10 Gigabyte GA-990FXA-UD5 93.1 150 € 94 96 88 AMD 990FX 4/1 6/3 – 1 —/—/— 8/2/— — 8/6 2/2 1/1 7.1

aMD aNakaRTlaR amd am3Bir anakartın kalitesini donanım özellikleri (üzerindeki bileşenler, çok sayıda arabirim ve bağlantı seçeneği) ile performansını dikkate alarak tespit ediyoruz. Bunları da sentetik ve uygulama benchmarkları ile ölçüyoruz. BIOS, değişik CPU, anabellek ve çevrebirim ayarlarına imkan tanımak zorunda.

400+350+250=40 % DONANIM ÖZELLİKLERİ

%25 KULLANIM KOLAYLIĞI

PERFORMANS %35

test krİterlerİ

puanlar / test değerlerİ teknİk verİler

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatDonanım özellik

leri

Perform

ans

Kullanım kolaylığı

Yongaseti

RAM/PCI yuvası

Ekran kartı yuvası

GBit-LAN

SATA II (dahili/

eSATA/eSATAp)

SATA III (dahili/

eSATA/eSATAp)

P-ATA bağlantısı

USB 2.0 (panel/pin bağlantısı)

USB 3.0 (panel/pin bağlantısı)

Firewire (dahili/harici)

Ses çıkışı

1 Gigabyte GA-Z77X-UD5H 94.6 200 € 95 100 86 Intel Z77 4/1 2 2 4/–/– 5/1/– – 2/4 4/6 1/1 7.1

2 Gigabyte GA-Z77X-UD5H-WB 94.6 240 € 95 100 86 Intel Z77 4/1 2 2 4/–/– 5/1/– – 2/4 4/6 1/1 7.13 Gigabyte G1.Sniper 3 92.6 340 € 100 92 81 Intel Z77 4/1 4 2 4/–/– 6/–/– – –/4 6/4 2/– 7.14 Asus Maximus V Formula 91.9 280 € 95 99 78 Intel Z77 4/– 3 1 2/1/– 6/–/– – 4/4 4/2 –/– 7.15 MSI Z68A-GD80 B3 91 200 € 85 92 100 Intel Z68 4/2 3 2 4/–/– 3/1/– – 4/6 2/2 1/1 7.1

6 MSI Z77 MPower 89.4 190 € 87 96 85 Intel Z77 4/– 3 1 4/–/– 2/–/– – 2/6 6/2 –/– 7.1

7 Asus Maximus IV Extreme 88.8 260 € 87 94 84 Intel P67 4/– 4 2 4/2/– 4/–/– – 1/8 8/2 –/– 7.18 Asrock Fatal1ty Z77 Professional 87.9 210 € 96 92 70 Intel Z77 4/2 2 2 4/–/– 5/1/– 1 6/4 6/2 1/1 7.19 Asus Sabertooth Z77 87.2 210 € 89 93 77 Intel Z77 4/– 2 1 4/–/– 4/2/– – 4/6 4/2 –/– 7.1

10 Asus P8P67 WS Revolution 86.7 240 € 89 91 77 Intel P67 + nVidia NF200 4/– 4 2 4/–/– 4/–/– – 8/4 2/– 1/1 7.1

INTEl aNakaRTlaR sOcket 1155Bir anakartın kalitesini donanım özellikleri (üzerindeki bileşenler, çok sayıda arabirim ve bağlantı seçeneği) ile performansını dikkate alarak tespit ediyoruz. Bunları da sentetik ve uygulama benchmarkları ile ölçüyoruz. BIOS, değişik CPU, anabellek ve çevrebirim ayarlarına imkan tanımak zorunda.

400+350+250=%40 DONANIM ÖZELLİKLERİ

%25 KULLANIM KOLAYLIĞI

PERFORMANS %35

test krİterlerİ

puanlar / test değerlerİ teknİk verİler

SaBiT DiSklER ssd

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatFiyat/G

Byte

Transfer hızı

Erişim süresi

Pratik test

Güç tüketimi

Sıkıştrlb. veri tr

ans. hızı

okuma/yazma (MB/s)

Sıkıştrlmz veri t

rns. h. oku/

yaz (MB/s)

Erişim süresi okuma/

yazma (m

s)

PCMark 7 Secondary Storage

Güç tüketimi (w

att)*

Kapasite (GB)

SATA 600

1 Plextor M3 Pro PX-256M3P 94.2 340 € 1.33 € 98 100 99 54 506/420 502/421 0,05/0,05 5443.00 1,1 256 •2 Samsung SSD 830 (MZ-7PC256) 90.4 290 € 1.13 € 97 99 97 26 511/387 499/387 0,06/0,03 5345.00 1,6 256 •3 Plextor M2P PX-256M2P 89.7 400 € 1.56 € 93 98 99 34 475/417 475/417 0,05/0,05 5405.00 1,4 256 •4 Plextor M3 PX-256M3 87.8 330 € 1.29 € 91 78 98 74 480/343 477/342 0,07/0,05 5400.00 0,7 256 •5 Samsung SSD 830 (MZ-7PC128) 87.2 160 € 1.25 € 95 82 97 46 510/308 516/314 0,08/0,03 5319.00 1,2 128 •6 Samsung SSD 830 (MZ-7PC512) 87 640 € 1.25 € 97 90 97 15 510/388 503/390 0,07/0,03 5334.00 1,8 512 •7 Plextor M3 PX-128M3 85.8 180 € 1.41 € 86 73 98 86 490/195 488/195 0,08/0,05 5363.00 0,5 128 •8 Kingston SSDNow KC100 SKC100S3B/240G 84.7 310 € 1.29 € 100 57 100 57 522/501 521/303 0,07/0,14 5474.00 1,0 240 •9 Plextor M3 Pro PX-128M3P 84.3 190 € 1.48 € 94 63 99 63 505/327 502/332 0,10/0,05 5416.00 0,9 128 •

10 OCZ Vertex 3 (VTX3-25SAT3-240G) 82.7 280 € 1.17 € 100 55 99 43 523/501 520/290 0,08/0,14 5444.00 1,3 240 •* Ağırlıklı ortalama değer puanlar / test değerlerİ

Çok sayıda benchmark ve değişik içerik-lerle veri transfer hızlarını hem okuma-da, hem de yazmada ölçüyoruz. Tepki süresi, erişim süreleri, saniyedeki oper-asyon sayısı (IOPS) ve güç tüketimi de önemli. PCMark 7 ile pratik senaryoları da ölçüyoruz.

400+250+250+100=%40 TRANSFER HIZI

%25 ERİŞİM SÜRESİ

PRATİK TEST %25

GÜÇ TÜKETİMİ%10

test krİterlerİ

t. verİler

ERİŞİM SÜRESİ %15

Sıra ÜrünToplam puan

FiyatFiyat/G

B

Güç tüketimi

Gürültü

Transfer hızı

Uygulama

Erişim süresi

Güç tüketimi (w

att)*

Gürültü (sone)*

Transfer hızı

(MB/s)*

Erişim süresi (ms)*

Kapasite (normal/formatlı)

Arabirim

Dönüş hızı (rp

m)

1 WD VelociRaptor (WD1000DHTZ) 88.6 260 € 0.28 € 100 72 94 100 77 161,9 2.1 7,5 4.60 1.000/931,5 SATA 600 10,0002 Hitachi Ultrastar 7K3000 (HUA723030ALA640) 76.6 300 € 0.11 € 92 71 100 60 38 148,1 2.1 7,1 9.30 3.000/2.794 SATA 600 7,2003 Seagate 7200.14 (ST3000DM001) 76.4 150 € 0.05 € 97 84 45 62 62 157,0 1.5 15,5 5.70 3.000/2.794 SATA 600 7,2004 WD Red (WD30EFRX) 73.1 170 € 0.06 € 69 100 33 58 88 111,5 0.7 21,7 4.00 3.000/2.794 SATA 600 5,4005 Samsung SpinPoint F3R (HE103SJ) 71.9 130 € 0.14 € 72 84 67 59 63 116,0 1.5 10,7 5.60 1.000/931,5 SATA 300 7,2006 Seagate XT (ST32000641AS) 70.4 210 € 0.11 € 67 94 53 63 48 108,8 1 13,3 7.30 2.000/1.863 SATA 600 7,2007 Samsung SpinPoint F3 (HD103SJ) 70.2 80 € 0.09 € 69 94 47 52 65 111,0 1 15,1 5.40 1.000/931,5 SATA 300 7,2008 HGST DeskStar 7K4000 (HDS724040ALE640) 69.6 270 € 0.07 € 83 83 46 57 45 133,8 1.5 15,4 7.80 4.000/3.725 SATA 600 7,2009 Samsung SpinPoint F4EG (HD204UI) 69.3 95 € 0.05 € 65 92 48 44 86 105,2 1.2 15,0 4.10 2.000/1.863 SATA 300 5,400

10 Seagate Constellation ES (ST2000NM0011) 69.2 230 € 0.12 € 72 82 69 58 42 116,0 1.6 10,3 8.40 2.000/1.863 SATA 600 7,200*Ağırlıklı ortalama değer

SaBiT DiSklER sata 3,5 İnÇ, 1 tB ÜZerİ Sabit disklerde okumada ve yazmada tüm disk üzerinde minimum, maksi-mum ve ortalama veri transfer hızlarını ölçüyoruz. Erişim süreleri, güç tüketimi ve çalışma gürültüsü de önemli. PCMark ile günlük kullanımda disk performansını ölçüyoruz.

300+300+150+150+100=%30 TRANSFER HIZI

%15 UYGULAMA TESTİ

GÜRÜLTÜ %30

test krİterlerİ

GÜÇ TÜKETİMİ %10

puanlar / test değerlerİ teknİk verİler

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 78

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İİ Ş L E M C İ R E H B E R İ

Sıra

1 Intel Core i7-3970X 1120 100,0 43.7 2011 6/12 3,50 4,00 6x256 15.360 32 150 10,76 4.172 324 – – – –2 Intel Core i7-3960X 1070 96,9 41.6 2011 6/12 3,30 3,90 6x256 15.360 32 130 10,43 4.144 302 – – – –3 Intel Core i7-990X XE 1090 86,2 28.8 1366 6/12 3,46 3,73 6x256 12.288 32 130 9,19 3.828 290 – – – –4 Intel Core i7-3770K 355 78,6 67.0 1155 4/8 3,50 3,90 4x256 8.192 22 77 7,50 3.497 228 67,9 HD4000 3960 38,45 Intel Core i7-3820 315 76,7 70.1 2011 4/8 3,60 3,90 4x256 10.240 32 130 7,23 3.529 206 – – – –6 AMD FX-8350 215 75,6 98.4 AM3+ 8/8 4,00 4,20 4x2048 8.192 32 125 6,95 4.702 259 – – – –7 Intel Core i7-2700K 365 73,0 52.2 1155 4/8 3,50 3,90 4x256 8.192 32 95 7,05 3.465 201 44,3 HD3000 2192 28,98 AMD FX-8320 185 72,3 100.0 AM3+ 8/8 3,50 4,00 4x2048 8.192 32 125 6,42 4.665 244 – – – –9 Intel Core i7-2600K 300 71,6 59.9 1155 4/8 3,40 3,80 4x256 8.192 32 95 6,84 3.427 196 44,2 HD3000 2191 28,8

10 Intel Core i5-3570K 240 68,0 63,4 1155 4/4 3,40 3,80 4x256 6.144 22 77 5,99 3.242 171 67,3 HD4000 3946 37,9

11 Intel Core i5-3550 215 66,8 64.1 115 4/4 3,30 3,70 4x256 6.144 22 77 5,48 3.213 170 37,1 HD2500 1992 22,712 AMD FX-8150 195 66,1 67.9 AM3+ 8/8 3,60 4,20 4x2048 8.192 32 125 5,98 4.103 223 – – – –13 Intel Core i5-3470 205 64,7 72.5 1155 4/4 3,20 3,60 4x256 6.144 22 77 5,67 3.054 161 34,9 HD2500 1873 21,314 Intel Core i5-2500K 225 61,3 64.7 1155 4/4 3,30 3,70 4x256 6.144 32 95 5,43 3.178 142 36,4 HD3000 1734 24,415 AMD FX-8120 160 58,8 50.1 AM3+ 8/8 3,10 4,00 4x2048 8.192 32 125 5,11 3.777 190 – – – –16 Intel Core i5-2400 215 58,2 62.2 1155 4/4 3,10 3,40 4x256 6.144 32 95 5,13 3.108 134 22,7 HD2000 1065 15,417 AMD FX-6100 120 50,3 44.9 AM3+ 6/6 3,30 3,90 3x2048 8.192 32 95 4,05 3.203 150 – – – –18 AMD Phenom II X4 965 BE 100 45,7 51.9 AM3 4/4 3,40 3,40 4x512 6.144 45 125 4,00 2.338 121 – – – –19 AMD A10-5800K 140 44,9 46.7 FM2 4/4 3,80 4,20 2x2048 0 32 100 3,31 2.554 127 100,0 HD7660D 5769 57,220 AMD FX-4100 110 41,6 31.6 AM3+ 4/4 3,60 3,80 2x2048 8.192 32 95 2,96 2.631 110 – – – –

21 AMD A8-5600K 110 41,1 30.9 FM2 4/4 3,60 3,90 2x2048 0 32 100 3,17 2.152 113 87,6 HD7560D 4882 51,822 Intel Core i3-2100 115 40,6 28.5 1155 2/4 3,10 3,10 2x256 3.072 32 65 3,01 2.637 70 21,9 HD2000 1063 14,523 AMD A8-3870K 115 39,9 27.0 FM1 4/4 3,00 3,00 4x1024 0 32 100 3,58 1.802 109 72,4 HD6550D 3972 43,424 AMD A6-3670K 100 37,6 26.0 FM1 4/4 2,70 2,70 4x1024 0 32 100 3,24 1.777 99 56,0 HD6530D 2929 3525 Intel Pentium G850 80 32,3 20.6 1155 2/2 2,90 2,90 2x256 3.072 32 65 2,27 1.656 50 20,9 HD1000 1045 13,526 Intel Celeron G540 60 28,3 18.5 1155 2/2 2,50 2,50 2x256 2.048 32 65 1,96 1.533 43 18,7 HD1000 898 12,527 AMD Athlon II X2 270 55 27,8 19.1 AM3 2/2 3,40 3,40 2x1024 0 45 65 1,96 1.293 61 – – – –28 Intel Celeron G530 50 27,4 20.1 1155 2/2 2,40 2,40 2x256 2.048 32 65 1,87 1.502 42 18,7 HD1000 896 12,529 AMD A6-3500 65 26,9 14.7 FM1 3/3 2,10 2,40 3x1024 0 32 65 1,93 1.357 60 54,6 HD6530D 2746 35,230 AMD A4-3300 40 22,0 13.0 FM1 2/2 2,50 2,50 2x512 0 32 65 1,42 1.012 46 32,9 HD6410D 1621 21,6

İşlemci rehberi

Nvidia günümüzde oyuncular için en hızlı ekran kartını üretiyor. İki adet

GPU’ya sahip Geforce GTX 690’ın, firma-nın cirosuna ne kadar katkıda bulunduğu-nu bir tarafa bırakacak olursak, GPU üreti-cileri asıl parayı geniş kitlelere hitap eden ürünlerden kazanıyorlar. AMD büyük ihti-malle bu yüzden şimdiye kadar kendi Rade¬on HD 7990 referans modelini he-nüz tanıtmadı. GRAFİK YONGALARI: AMD, Nvidia’ya ceva-bını üçüncü parti üreticilere bırakmış görü-nüyor. Mesela Powercolor HD 7990 Devil 13 iki adet HD 7970 Tahiti XT grafik yongasını temel alıyor, bunların her biri 925 MHz hı-zında çalışıyor. Toplamda 4.096 adet Unifi-ed Shader ve 6 GB GDDR5 bellek bu grafik canavarının GTX 690’a kafa tutmasını sağ-lıyor. Ancak bu kartların güç tüketimi ve

gürültüleri aşırı yüksek. Bunların hemen ardından AMD’nin tek yongalı HD 7970 modeli 6 GB VRAM ve 1.150 MHz yonga fre-kansıyla geliyor. Ayın tavsiyelerinden birini ise Nvidia’nın GeForce GTX 660 modeli hak ediyor: Bu kart iyi oyun performansını 260 dolar’lık uygun bir fiyatla birleştiriyor. AMD’nin Radeon HD 7850 2 GB modeline ise aynı adda ama 1 GB grafik belleği olan kardeş bir model geldi. 160 dolar fiyata sa-hip ekran kartı, giriş seviyesinin üzerinde, orta seviyede bir performans sunuyor. Uy-gun fiyatlı 7700 ve 6800 serisi modellerin performansını yeterli bulmayanlar için bu kart iyi bir seçim olabilir. Ayrıca eski PC’leri terfi etmek için de bu model çok uygun, zi-ra 6 pinli tek bir güç bağlantısıyla geliyor ve eski güç kaynakları da çoğunlukla bundan daha fazlasını sunamıyorlar.

MASAÜSTÜ VE MOBİL İŞLEMCİLER: Intel, en iyiler listemize iki yeni masaüstü işlem-ciyle giriyor. Pahalı Core i7-3970X modeli altı çekirdeğiyle yüksek performanslı PC’lere göz kırparken, i5-3550 ise sağlam bir orta seviye performans sunuyor ve aynı za-manda entegre HD2500 grafikle geliyor. Bu entegre grafik gücüne ihtiyaç duymayanlar için AMD modelleri FX-8320 ve FX-8350 çok daha iyi bir fiyat-performans oranı sunu-yor. Mobil işlemciler listemizin zirvesinde de yine Intel Core i7-3720QM modeliyle yer alıyor, hızlı dizüstüler için bu işlemci halen en iyi fiyat ve performans oranını sunuyor. Core i7-2670QM ise zirve modelinden 100 dolar kadar daha ucuz, daha yaygın bulu-nuyor ve yüksek işlem gücü gerektiren uy-gulamalarda yeterince hızlı.

uyaman@chip.com.tr

MASAÜSTÜ İŞLEMCİLER

6 AMD FX-8350 215 75,6 98.4 AM3+ 8/8 4,00 4,20 4x2048 8.192 32 125 6,95 4.702 259 – –

8 AMD FX-8320 185 72,3 100.0 AM3+ 8/8 3,50 4,00 4x2048 8.192 32 125 6,42 4.665 244 – –

TAVSİYE

TAVSİYE

* KB/s

Piyasada satılan işlemci ve grafi k yongalarıyla ilgili performans bilgilerini CHIP CPU-GPU rehberinde bulabilirsinizU F U K YA M A N K I L I ÇOĞLU - M E

3DMark Vantage 1.0.2

Resident Evil 5

12x10

Grafik yongası

GPU performans puanı

TrueCrypt 7.1 AES-Twofish

WinRAR x64 4.01 (KB/s)

Cinebench R11.5 64bit

Maks. Güç tüketimi (T

DP, W)

Üretim mimarisi (n

m)

L2 Cache (KB)

L3 Cache (KB)

CPU frekansı (

GHz)

Turbo-Mode fre

kansı (GHz)

Fiyat (yaklaş

ık, dolar)

İşlemci

CPU performans puanı

Fiyat-performans puanı

Soket tipi

CPU çekirdek /T

hread sayısı

ZİRVE SINIFI (100-90) ÜST SINIF (89-75) ORTA SINIF (74-45) GİRİŞ SINIFI (44-0) TÜM DEĞERLER PUANLANMIŞTIR (MAKS. 100)

79 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Sıra

Grafik yongası

Bellek büyüklüğ

ü

MB ve türlü

Yaklaşık fiy

at ($+KDV)

Performans puanı

Fiyat-Performans puanı

Yonga frekansı (

MHz)

Shader frekansı (

MHz)

Bellek bağlantısı

(Bit)

Unified Shader

Mimari (nm)

Transistör sayısı (M

ilyon)

S.T.A.L.K.E.R. DX10 19x12) (fps)

Colin McRae: D

irt 2 DX11

3DMark Vantage

1 nVidia GeForce GTX 690 2 x 2.048/GDDR5 1125 100,0 32.6 915 – 6.008 2 x 256 2* 1536 28 2* 3540 300 79 73 104 27.8512 AMD Radeon HD 7990 2 x 3.072/GDDR5 900 98,6 40.2 925 – 5.500 2 x 384 2* 2048 28 2* 4313 500 65 91 117 27.1353 AMD Radeon HD 7970 6.144/GDDR5 680 86,8 46.8 1.150 – 6.400 384 2.048 28 4.313 230 80 53 90 21.4874 nVidia GeForce GTX 590 2 x 1.536/GDDR5 850 81,4 35.1 608 1.215 3.416 2 x 384 1.024 40 6.000 375 78 38 102 19.2965 AMD Radeon HD 7970 3.072/GDDR5 410 79,6 71.2 1.000 – 6.000 384 2.048 28 4.313 250 76 49 82 18.7776 nVidia GeForce GTX 680 2.048/GDDR5 560 78,4 51.4 1.006 – 6.008 256 1.536 28 3.540 195 77 38 92 18.5477 nVidia GeForce GTX 660 Ti 2.048/GDDR5 325 68,9 77.8 1.033 – 6.008 192 1.344 28 3.540 150 69 31 84 16.0358 AMD Radeon HD 7950 3.072/GDDR5 345 67,0 71.3 900 – 5.000 384 1.792 28 4.313 200 62 44 74 15.2629 nVidia GeForce GTX 660 2.048/GDDR5 260 63,1 89.1 1.072 – 6.108 192 960 28 2.540 140 62 31 78 14.074

10 nVidia GeForce GTX 580 3.072/GDDR5 625 62,7 36.8 815 1.630 4.104 384 512 40 3.000 275 65 24 82 13.639

11 AMD Radeon HD 7870 2.048/GDDR5 270 59,1 80.3 1.010 – 4.840 256 1.280 28 2.800 175 62 32 57 13.24012 nVidia GeForce GTX 580 1.536/GDDR5 430 59,1 50.4 772 1.544 4.008 384 512 40 3.000 244 59 24 80 13.13513 AMD Radeon HD 6970 2.048/GDDR5 330 53,7 59.7 880 – 5.500 256 1.536 40 2.640 250 53 35 61 11.19214 nVidia GeForce GTX 570 1.280/GDDR5 360 50,3 51.3 732 1.464 3.800 320 480 40 3.000 219 52 18 67 11.13715 AMD Radeon HD 7850 2.048/GDDR5 190 47,7 92.1 870 – 4.840 256 1.024 28 2.800 130 51 27 48 9.67116 nVidia GeForce GTX 480 1.536/GDDR5 450 46,4 37.8 700 1.401 3.696 384 480 40 3.200 320 48 20 63 9.17717 nVidia GeForce GTX 560 Ti 1.024/GDDR5 235 44,1 68.9 823 1.645 4.008 256 384 40 1.950 180 45 18 60 9.36418 AMD Radeon HD 7850 1.024/GDDR5 160 43,6 100.0 860 – 4.800 256 1.024 28 2.800 130 51 27 14 10.17019 AMD Radeon HD 6950 1.024/GDDR5 320 43,6 50.0 800 – 5.000 256 1.408 40 2.640 200 50 32 13 9.76720 AMD Radeon HD 6870 1.024/GDDR5 170 42,3 86,8 900 – 4.200 256 1.120 40 1.700 151 42 29 51 7.809

21 nVidia GeForce GTX 560 1.024/GDDR5 160 40,0 97.0 820 1.640 4.008 256 336 40 1.950 150 41 17 53 8.44622 AMD Radeon HD 6850 1.024/GDDR5 160 36,2 91.7 775 – 4.800 256 960 40 1.700 127 36 26 46 6.10423 AMD Radeon HD 7770 1.024/GDDR5 150 29,8 88.6 1.000 – 4.500 128 640 28 1.500 80 31 19 26 6.48224 AMD Radeon HD 6790 1.024/GDDR5 130 29,6 84.1 840 – 4.200 256 800 40 1.700 150 29 20 36 5.62925 AMD Radeon HD 6770 1.024/GDDR5 140 26,4 77.6 850 – 4.800 128 800 40 1.040 108 27 17 31 4.86926 nVidia GeForce GTX 550 Ti 1.024/GDDR5 110 26,1 88.1 930 1.860 4.200 192 192 40 1.170 110 27 10 36 5.29727 AMD Radeon HD 7750 1.024/GDDR5 115 22,2 83.3 800 – 4.500 128 512 28 1.500 55 25 14 13 4.67828 nVidia GeForce GT 640 2.048/GDDR3 100 17,6 81.5 901 – 1.782 128 384 28 1.300 65 18 9 21 3.81229 AMD Radeon HD 6570 512/GDDR5 100 13,3 64.6 650 – 4.000 128 480 40 716 60 14 9 13 2.62130 nVidia GeForce GT 430 1.024/GDDR3 55 9,8 88.7 700 1.400 1.800 128 96 40 585 56 10 4 13 1.903

Sıra

İşlemci

Çekirdek kodu

Yaklaşık fiy

at ($+KDV) 1

Performans puanı

Fiyat-Performans puanı

Çekirdek sayıs

ı

İşlemci fr

ekansı (MHz)

L2 önbellek (K

B)

Sistem bağlantısı

Maks. Güç tüketimi (T

DP, watt)

60 Wh pille çalışm

a süresi (dk) 2

PCMark05 CPU (Puan)

Cinebench 9.5 1xCPU

Cinebench 9.5 x CPU (puan)

3DMark01 onboard-Grafik

3DMark01 GeForce 630m GT

3DMark01 GeForce 670m GTX

1 Intel Core i7-3720QM Ivy Bridge 420 100 100 4/8 2,60 3,60 6.144 45 120 12.998 921 3.158 32.452 21.500 32.000 51.5002 Intel Core i7-2760QM Sandy Bridge 445 90,3 69,7 4/8 2,40 3,50 6.144 45 120 11.685 852 2.799 29.250 12.750 29.000 44.0003 Intel Core i7-3610QM Ivy Bridge 420 87,4 66,8 4/8 2,30 3,30 6.144 45 120 11.837 848 2.897 24.568 21.000 31.500 51.0004 Intel Core i7-2670QM Sandy Bridge 285 81,5 78,9 4/8 2,20 3,10 6.144 45 120 10.343 765 2.604 26.266 12.250 28.000 42.0005 Intel Core i7-2720QM Sandy Bridge 385 78,9 53,7 4/8 2,20 3,30 6.144 45 120 9.969 797 2.706 22.100 12.000 27.500 41.0006 Intel Core i5-3320M Ivy Bridge 250 73,3 65,6 2/4 2,60 3,30 3.072 35 154 10.223 858 1.745 23.095 15.000 30.000 48.0007 Intel Core i7-2630QM Sandy Bridge 405 72,8 39,7 4/8 2,00 2,90 6.144 45 120 9.604 695 2.363 21.800 11.500 27.000 40.0008 Intel Core i7-2620M Sandy Bridge 385 69,3 36,4 2/4 2,70 3,40 3.072 35 154 9.762 833 1.708 20.420 11.400 26.500 38.0009 Intel Core i5-2520M Sandy Bridge 250 67,4 51,0 2/4 2,50 3,20 3.072 35 154 9.168 719 1.935 19.882 11.250 26.000 37.000

10 Intel Core i7-3517U Ivy Bridge 350 61,6 23,4 2/4 1,90 3,00 4.096 17 318 8.787 783 1.425 18.031 17.000 – –

11 Intel Core i5-2410M Sandy Bridge 420 60,9 43,9 2/4 2,30 2,90 3.072 35 154 8.340 707 1.452 19.695 11.000 25.000 36.00012 Intel Core i5-3317U Ivy Bridge 215 56,4 27,9 2/4 1,70 2,60 3.072 17 318 8.203 668 1.308 17.312 16.500 – –13 Intel Core i7-2677M Sandy Bridge 270 50,1 13,8 2/4 1,80 2,90 4.096 17 318 6.512 693 1.336 12.803 13.000 – –14 Intel Core i5-520M Arrandale 385 47,9 20,2 2/4 2,40 2,93 3.072 35 154 6.803 576 1.187 13.851 8.300 19.000 32.00015 Intel Core i3-2310M Sandy Bridge 225 44,5 30,8 2/4 2,10 2,10 3.072 35 154 7.045 531 1.121 11.513 9.500 22.000 30.00016 Intel Core 2 Duo T9900 Penryn 120 44,0 5,6 2/2 3,06 3,06 6.144 35 154 6.922 558 1.034 11.487 7.900 17.500 29.00017 AMD A10-4600M Trinity 635 43,9 11,8 4/4 2,30 3,20 4.096 35 154 6.606 445 1.178 13.114 22.500 – –18 Intel Core i5-2467M Sandy Bridge 300 43,2 11,3 2/4 1,60 2,30 3.072 17 318 6.164 537 1.028 12.537 12.500 – –19 Intel Core 2 Duo P8700 Penryn 300 37,1 8,9 2/2 2,53 2,53 3.072 25 216 5.866 469 836 10.075 5.400 – –20 AMD A8-3520M Llano 240 36,2 7,5 4/4 1,60 2,50 4.096 35 154 6.020 310 936 12.100 17.000 – –

21 AMD A6-3420M Llano 240 34,7 7,3 4/4 1,50 2,40 4.096 35 154 5.433 305 905 11.900 16.500 – –22 Intel Core 2 Duo T6500 Penryn 105 28,2 8,7 2/2 2,10 2,10 2.048 35 154 4.401 369 695 6.889 4.900 – –23 AMD A6-4455M Trinity 180 26,4 4,3 2/2 2,10 2,60 2.048 17 318 3.578 385 503 8.543 10.500 – –24 Intel Core i5-520UM Arrandale 285 26,1 2,6 2/4 1,06 1,86 3.072 18 300 3.812 369 553 7.350 6.300 – –25 AMD E-450 Zacate 85 18,5 3,2 2/2 1,65 1,65 1.024 18 300 2.888 225 419 5.255 9.000 – –26 Intel Pentium SU4100 Penryn 105 17,4 2,0 2/2 1,30 1,30 2.048 10 480 3.121 234 410 3.715 4.300 – –27 AMD Athlon Neo MV-40 Huron 70 14,7 1,9 1/1 1,60 1,60 512 15 360 2.150 231 231 4.951 3.500 – –28 AMD C-60 Ontario 70 11,5 0,9 2/2 1,00 1,33 1.024 9 600 2.057 143 225 3.204 7.000 – –29 Intel Atom D525 Pineview 75 8,4 0,3 2/4 1,80 1,80 1.024 13 415 2.145 101 265 1.055 3.100 – –30 Intel Atom N550 Pineview 100 8,0 0,2 2/4 1,50 1,50 1.024 8,5 635 2.142 95 234 1.050 3.100 – –

GRAFİK İŞLEMCİLER

MOBİL İŞLEMCİLER

1 Intel Core i7-3720QM Ivy Bridgey g 420 100 100 4/8 2,60 3,60 6.144 45 120 12.998 921 3.158 32.452 21.500 32.000 51.500

4 Intel Core i7-2670QM Sandy Bridgey g 285 81,5 78,9 4/8 2,20 3,10 6.144 45 120 10.343 765 2.604 26.266 12.250 28.000 42.000

18 AMD Radeon HD 7850 1.024/GDDR5 160 43,6 100.0 860 – 4.800 256 1.024 28 2.800 130 51 27 14 10.170

9 nVidia GeForce GTX 660 2.048/GDDR5 260 63,1 89.1 1.072 – 6.108 192 960 28 2.540 140 62 31 78 14.074

TAVSİYE

TAVSİYE

TAVSİYE

TAVSİYE

1 Çoğunlukla sadece bir dizüstü PC ile birlikte temin edilebilir2 Shared Memory grafikte çalışma süresi, hızlı grafik yongaları süreyi %40’a kadar azaltabiliyor

Maksimum güç tüketimi

(TDP, W

att)

Crysis Warhead (fps)

Bellek fre

kansı (MHz)

3DMark05 CPU (Puan)

ZİRVE SINIFI (100-90) ÜST SINIF (89-75) ORTA SINIF (74-45) GİRİŞ SINIFI (44-0) TÜM DEĞERLER PUANLANMIŞTIR (MAKS. 100)

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 80

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İB A R O M E T R E

CHIP fi yat barometresiCHIP, her ay satın alma kararlarınızda faydalanabileceğiniz dokuz aygıt sınıfı için fi yat tahminleri ve üç farklı fi yat sınıfındaki dizüstü tavsiyelerini yayınlıyor

TAHMİN: ÖNÜMÜZDEKİ AY İÇİN FİYAT TAHMİNİ

MULTIMEDYA (YAKLAŞIK 2070 DOLAR)İşlemci Core i7-3610QM (4 x 2,3 GHz)RAM 16 GB (maksimum 32 GB)Grafik yongası nVidia GeForce GTX 670M 3 GBEkran 15,6 inç, 1.920 x 1080 pikselİşletim sistemi Windows 7 Home PremiumSabit disk 128 GB SSD + 750 GB HDDOptik sürücü Blu-ray komboPil süresi * 1:14/2:45 saat

GİRİŞ SEVİYESİ (YAKLAŞIK 340 DOLAR)İşlemci AMD E-450 (2 x 1,65 GHz)RAM 2 GB (maks. 8 GB)Grafik yongası AMD Radeon HD 6310Ekran 15,6 inç, 1.366 x 768 pikselİşletim sistemi Windows 7 StarterSabit disk 320 GB Optik sürücü DVD yazıcıPil süresi * 2:32/6:24 saat

GENEL ÇÖZÜM (YAKLAŞIK 1400 DOLAR)İşlemci Intel Core i7-3615QM (4 x 2,3 GHz)RAM 8 GB (maksimum 8 GB)Grafik yongası nVidia GeForce GT 650MEkran 17,3 inç, 1.920 x 1.080 Pikselİşletim sistemi Windows 7 ProfessionalSabit disk 1.008 GBOptik sürücü Blu-ray komboPil süresi * 1:21/9:45 saat

HP CQ57 (437ST)

SAMSUNG NP-700Z7C-S01TR

*Tam yükte/Offi ce

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İB A R O M E T R E

ŞIK 2070 DOLAR)10QM (4 x 2,3 GHz)ksimum 32 GB)orce GTX 670M 3 GB.920 x 1080 piksel

7 Home PremiumD + 750 GB HDDmbosaatatattat

saat

MSI GT60 (0NC-067TR)

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 80

SABİT DİSK (SSD)OCZ Vertex 2 (OCZSSD2-2VTX80G)

1/1312/1211/1210/12

150 €

110 €

70 €

30 €

TAHMİN

1/1312/1211/1210/12

410 €

350 €

290 €

230 €

TAHMİN

LCD MONİTÖR (22/23 İNÇ)Acer T231H

1/1312/1211/1210/12

700 €

580 €

460 €

340 €

TAHMİN

DİJİTAL SLR MAKİNE Nikon 1 V1

HARİCİ SABİT DİSK (3,5 İNÇ)Transcend StoreJet 25M3 (TS500GSJ25M3)

1/1312/1211/1210/12

105 €

90 €

75 €

60 €

TAHMİN

1/1312/1211/1210/12

400 €

320 €

240 €

160 €

TAHMİN

YAZICI (LAZER S/B)Brother HL-5350DNLT

1/1312/1211/1210/12

320 €

280 €

240 €

200 €

TAHMİN

EKRAN KARTI (PCI-EXPRESS)ASUS HD 7870 DirectCU II 2048MB GDDR5

BLU-RAY OYNATICIPhilips BDP3300

1/1312/1211/1210/12

110 €

100 €

90 €

80 €

TAHMİN

1/1312/1211/1210/12

1.400 €

1.300 €

1.200 €

1.100 €

TAHMİN

DİZÜSTÜ PC Hewlett-Packard EliteBook 2760p (LG680EA)

1/1312/1211/1210/12

190 €

170 €

150 €

130 €

TAHMİN

NAVİGASYON SİSTEMİTomTom Via 120 Europe Traffic

81 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Kategori Bileşen Fiyat ($)+KDVCPU Pentium G645 65CPU fanı Intel stok fan 0Anakart Asrock H71M-DGS 50RAM G.SKILL Value DDR3-1333 4GB (2x2GB) 25Ekran kartı Tümleşik (CPU'da) 0Sabit disk Intel SSD330 60 GB SSD 75Optik sürücü 22x SATA DVD yazıcı 20Kasa Cooler Master Elite RC-333 350 watt 55Toplam 290

Kategori Bileşen Fiyat ($)+KDVCPU AMD FX-6100 120CPU fanı AMD stok fan 0Anakart Gigabyte GA-970A-D3 90RAM G.SKILL Value DDR3-1333 4GB (2x2GB) 25Ekran kartı AMD Radeon HD 6670 65Sabit disk OCZ Vertex 4 128 GB SSD 145Optik sürücü 22x SATA DVD yazıcı 20Kasa Cooler Master Elite RC-333 350 watt 55Toplam 520

Kategori Bileşen Fiyat ($)+KDVCPU AMD E-350 (tümleşik) 0CPU fanı Entegre pasif soğutucu 0Anakart MSI E350IA-E45 135RAM G.SKILL Value DDR3-1333 4GB (2x2GB) 25Ekran kartı AMD HD 6310 (tümleşik) 0Sabit disk Seagate 1 TB ST1000DM003 80Optik sürücü Slim 8x DVD-RW 25Kasa Dark Modern 150 watt 55Toplam 320

Kategori Bileşen Fiyat ($)+KDVCPU AMD Phenom II X4 965 100CPU fanı AMD stok fan 0Anakart Gigabyte GA-970A-D3 90RAM G.SKILL Value DDR3-1333 4GB (2x2GB) 25Ekran kartı AMD Radeon HD 7850 160Sabit disk OCZ Vertex 4 128 GB SSD 145Optik sürücü 22x SATA DVD yazıcı 20Kasa Cooler Master Elite RC-430 500 watt 90Toplam 630

Ekonomik (Ofi s) PC

Genel amaçlı PC

Orta seviye oyun PC‘si

HTPC (Ev sineması)

Giriş seviyesi oyun PC‘si

Üst seviye oyun PC‘si

Kategori Bileşen Fiyat ($)+KDVCPU Core i5 3570K 240CPU fanı Thermalright HR-02 Macho* 55Anakart Asrock Z77 Pro 3 105RAM G.Skill F3-1600C8D 8 GB DDR3 50Ekran kartı nVidia GeForce GTX 660 260Sabit disk OCZ Vertex 4 256 GB SSD 275Optik sürücü 22x SATA DVD yazıcı 20Kasa Cooler Master Elite RC-430 500 watt 90Toplam 1095

*Overclock yapılmayacaksa stok fan yeterli

Kategori Bileşen Fiyat ($)+KDVCPU Intel Core i7 3770K 355CPU fanı Thermalright Silver Arrow 90Anakart MSI Z77A-GD65 185RAM G.Skill F3-1600C8D 8 GB DDR3 50Ekran kartı AMD Radeon HD 7970 410Sabit disk OCZ Vertex 4 256 GB SSD 275Optik sürücü 22x SATA DVD yazıcı 20Kasa Cooler Master HAF RC-912 750 watt 200Toplam 1585

81 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 82

T A M S Ü R Ü M L E R

Ashampoo’nun başarılı ve popüler sistem yazılımı olan WinOptimizer, yeni

yılla birlikte güncellenerek 2013 sürümüne kavuştu. Yeni sü-rümle birlikte yepyeni özellikle-re de kavuşan WinOptimizer 2013, temelde yine en iyi yaptığı işi yapmaya devam ediyor. Bil-gisayarınızın uzman sağlık gö-revlisi olarak görev yapan Wi-nOptimizer 2013, tek tuşla bilgi-sayarınızı düzenliyor ve işletim sisteminizdeki var olan sorun-ları ortadan kaldırıyor. Sistem Bakım, Verim İyileştir, Kişisel-leştir, Sistem İnceleme, Dosya Araçları ve Genel kategorilerin-

1. Ana ekran

Windows işletim sisteminizin performansını kayda değer ölçüde arttırmak, program ve uygulamaları daha hızlı çalıştırmak mümkün.

2. Sistem bakımı “Sistem Bakım” başlığı altında göreceği-niz “Drive Cleaner” ara-cını kullanarak sabit disklerinizdeki sorunla-rı hemen tespit edebilir ve çözüme kavuşturabi-lirsiniz. “Şimdi Sil” bu-tonuna tıklayarak so-runları ortadan kaldıra-biliyorsunuz.

WinOptimizer 2013 ile yaptığınız tüm işlem-ler kayıt altında tutu-luyor ve dilerseniz bunların istatistiki ve-rilerine de ulaşabili-yorsunuz. Bunun için “İstatistikler” başlığı-na bakmanız yeterli olacak.

4. İstatistikler

den oluşan Modüller sayfası-na sahip olan WinOptimizer 2013, ayrıca bunları önemli araçlarını Bilgisayar, Sabit Diskler, Pencereler, Güvenlik ve İnternet kategorileri altın-da bulundurduğu İşlevler bö-lümüyle de destekliyor. Böyle-ce performans almak istediği-niz noktaya kesin müdahalede bulunmanızı mümkün kılan WinOptimizer 2013, bunların yanı sıra yaptığınız tüm işlem-leri kayıt altına alıyor. Böylece bulunduğunuz noktadan ön-ceki kayıtlara dönmek isterse-niz bunu rahatlıkla gerçekleş-tirebiliyorsunuz.

Şu an WinOptimizer 2013’ün ana ekranına bakıyorsunuz. Bu bölümde sistem bilgilerinizi görebilir, işletim sisteminize hızlı bakım yapabilir ve performans analizi yapabilirsiniz.

3. One-Click Optimizer Tek tıkla işletim sisteminizi düzenlemenize imkan tanıyan WinOptimizer 2013, bu işlemi One-Click Optimizer aracı ile yerine getiriyor. Araç; internet, disk ve kayıt defterine hızla bir göz atıyor.

“Sbancıdrıvelitorub

TesdimWbOyeAveh

Wyaleluburilyo“İnaol

Ashampoo WinOptimizer 2013

83 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Tüm şifrelerinizi tek bir noktada toplamanıza ve yönetmenize imkan tanı-

yan güvenilir şifre bankası olan Abelssoft SecuStar 2013, AES-256 şifreleme algoritmasını kul-lanarak güvenilirliğini kanıtlı-yor. Ayrıca Bulut Bilişim’i des-tekleyen yazılım, şifrelerinize her yerden anında erişebilme-nize de imkan tanıyor. Sahip ol-duğu rahat ve kullanışlı arabiri-mi sayesinde tüm şifrelerinizi belirli bir isim ve şifre altında tutmanıza olanak tanıyan Abelssoft SecuStar 2013, ayrıca hesaplarınızı farklı kategorilere atayabilmenize de izin veriyor. Hesaplarınızı düzenlediğiniz kı-sımda şifrelere ait açıklamalar yazmanız için bir bölüm de ta-nımlanan Abelssoft SecuStar

1. Başlık oluşturun

Sahip olduğunuz tüm şifreleri tek bir noktada toplamak ve aynı yerden yönetmek istiyorsanız en güvenilir yazılımlardan biri Abelssoft SecuStar 2013.

2. KategorilerOluşturduğunuz tüm kayıtları kategoriler halinde görmek için sol menüyü kullana-bilirsiniz. “All Cate-gories” başlığı altın-da tüm kategoriler listeleniyor. Her bir kategoriye tıklaya-rak, altında bulun-durduğu başlıkları görebilirsiniz.

Bulut Bilişim’e bağ-lanmak ve şifre bilgi-lerinize her yerden erişebilmek için ilk yapmanız gereken bir Bulut hesabı açmak olacak. Bu işlemi ta-mamladıktan sonra SecuStar 2013 ile ve-rilerinize her yerden ulaşabilirsiniz.

4. Bulut Bilişim

2013’de, birden çok kullanıcı eklenmesi de mümkün. Abels-soft SecuStar 2013 ile farklı şif-relerle tanımlanmış kullanıcı hesapları altında dilediğiniz kadar şifre depolaması yapabi-lirsiniz.

eugurlu@chip.com.tr

“Password-Catego-ries” sekmesini iz-leyerek yeni kayıt oluşturabilirsiniz. Burada oluşturdu-ğunuz kayıtlara, “Category” kısmın-dan bir kategori atayabilir ve “Com-ment” kısmını kul-lanarak bir açıkla-ma yazabilirsiniz.

3. Ayarlar Güvenlik, Hızlı Ana-liz, Başlangıç Prog-ramları, Kullanıcı Modu, Bulut Bilişim ve Dil Seçenekleri ayarlarını “Settings” menüsünü kullana-rak yapılandırabilir-siniz. Burada tüm işlemleri sekmeler halinde bulabilirsi-niz.

Okahsobgdalikaradg

GliraMveaymrasişhn

BulaleeryaBuolmSerilul

DVD YARDIMCHIP-DVD ile ilgili en güncel düzeltmeleri, bilgilendirme ve yamaları ay içinde www.chip.com.tr/blog/dvd adre-sinden takip edebilirsiniz. Ek-sik ya da fiziksel sorunu olan DVD’nizle ilgili yardım için lütfen okurhizmetleri@do-ganburda.com adresine e-posta ile başvurun.

AbelssoftSecuStar 2013

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 84

D V D

Mutlu yıllar! Koskoca bir yılı daha sizlerle birlikte geride bırakmanın

ve yepyeni bir yıla yine birlikte başla-manın mutluluğu içindeyiz. Geçtiğimiz 12 ay içinde yine yüzlerce yazılımı siz-lerle paylaştık ve paylaşmaya da devam edeceğiz. Yeni yılın bu ilk ayında da CHIP DVD hızından hiçbir şey kaybet-miyor. Bu yılın öne çıkan isimlerinin başında özellikle CHIP50 bölümümüz-de yer verdiğimiz 50 tam sürüm oyun paketi geliyor. Yeni yılda boş zamanları-nızı eğlenceli hale dönüştürmek için ideal olduğunu düşünüyoruz. Elbette yine tam sürüm yazılımlarımız da kal-dığı yerden devam ediyor. Bu ay şifre deposu Abelssoft Secustar 2013 SE ve Windows dostu Ashampoo Winoptimi-

zer 2013 tam sürüm yazılımlarını CHIP DVD’de bulabilirsiniz. Ayrıca video eği-timlerine de bu ay Actionscript Profes-yonel Uygulamalar – 1 videolu eğitimi ile devam ettiğimizi de hemen söyleye-lim. Bunların yanı sıra Freeware ve Kata-log bölümlerimizde yine birbirinden kullanışlı yazılımları bir arada bulabilir ve Yeni Cihaz Kurulumu kategorisinde de göz atmanız gereken programlarla karşılaşabilirsiniz.

Bu ay CHIP 50 bölümü tam oyunse-verlere göre. Tam 50 tam sürüm oyunu bir araya topladığımız CHIP 50 bölü-münden taşan Euro Truck Simulator 2, Giana Sisters: Twisted Dreams ve Iron Sky: Invasion demo oyunlarına ise CHIP DVD’de rastlayabilirsiniz.

Hepinize mutlu yıllar dileriz! Daha önceki yıllarda olduğu gibi 2013’te de muhteşem içerikleri CHIP DVD’de sizlere sunmaya devam edeceğiz. Bu ay yeni yıl hediyesi olarak sizlere birbirinden keyifli 50 tam sürüm oyun sunuyoruz. Elbette dahası da var!

D VD V DD

DVDİÇERİĞİ

Ashampoo Winoptimizer 2013İşletim sisteminizi hızlandırmanın vakti geldiyse...

Abelssoft Secustar 2013 SEUnutmak istemediğiniz tüm şifreler bir arada.

TAM SÜRÜMAbelssoft Secustar 2013 SEAshampoo Winoptimizer 2013VİDEO EĞİTİM Actionscript Profesyonel Uygulamalar - 1 FREEWARE DVDVideoSoft Free StudioImage AnalyzerZipGeniusBEETmobile HotspotMailStore HomeGeekUninstallerSoftPerfect Network ScannerSlimCleanerWinUtilities FreePhotivoMusicBeeAvira Free Antivirus 2013YENİ CİHAZ KURULUMU CCleanerHWiNFO32 (32-bit)HWiNFO64 (64-bit)PC DecrapifierinSSIDerTAŞINABİLİR ARAÇLAR CameyoKATALOG Faststone CaptureGoogle Drive for WindowsOmnimo for RainmeterRainmeter (Beta)VueScanOYUN Euro Truck Simulator 2Giana Sisters: Twisted DreamsIron Sky: Invasion

DVD

Actionscript Profesyonel Uygulamalar – 1Actionscript öğrenmek için büyük fırsat.

Abelssoft Secus

OCAK SAYISI BAYİLERDE VE SÜPERMARKETLERDE

LEVEL_ilan_chip.indd 1 12/25/12 4:58 PM

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 86

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İF R E E W A R E

Ücretsiz yazılımlar Tüm yazılımların en güncel sürümlerine ulaşmak için TikTag’leyin

Tümü ücretsiz: Sizlere her ay en başarılı ücretsiz yazılımları ve uygulamaları tanıtıyoruz. Bu ücretsiz araçların hepsi DVD’de.

Free Studio 5.8.0 Gerek fotoğraf ve videolar üzerinde işlem yapmak, gerekse de YouTube üzerinden fa-vori videoları bilgisayarınıza indirmek ve daha pek çok işlem için rahatlıkla kullana-bileceğiniz bir yazılım olan Free Studio, kullanışlı arabirimi ve Türkçe dil desteğiy-le çok fonksiyonlu bir multimedya aracı olarak hizmet sunuyor. YouTube, MP3 & Ses, CD & DVD & Blu-ray, DVD & Video, Fo-to & Görüntüler, Mobil, Apple Cihazları ve 3D başlıklarıyla tam 8 farklı kategoriye sa-hip olan Free Studio, tüm multimedya iş-leri için komple bir çözüm paketi. Özellikle geniş dönüştürme seçenekleriyle öne çı-kan yazılım, tüm akıllı telefon, tablet ve akıllı telefonlar için format dönüştürme işlemi gerçekleştirebiliyor. Üç boyutlu vi-

deo ve fotoğraf oluşturmada da kullanıcı-lara yararlı seçenekler sunan yazılım, CD, DVD ve Blu-ray diskleri de yazdırabiliyor. Sadece YouTube’dan video indirmek ve bu videoları YouTube ve Facebook hesabınıza

yüklemek için de kullanabileceğiniz yazı-lım, sahip olduğu yeteneklerle kullanıcıla-rın seçeneklerini genişletiyor.

İPUCU 1 YouTube videoları indirmek ve bu videoları kendi YouTube hesabınıza yükle-mek için izlemeniz gereken adım ana say-fadaki “YouTube” başlığı.

İPUCU 2 Akıllı telefon, tablet ve oyun kon-sollarınız için de dosya dönüştürme hiz-meti sunan Free Studio, tüm bunları “Mo-bil” kategorisinde bir arada sunuyor.

BEETmobile Hotspot 1.0.0 Basit bir şekilde internet servis sağlayıcısı konumuna gelmenizi sağlayacak olan BEET-mobile Hotspot, internet bağlantınızı arka-daşlarınızla ve çevrenizle paylaşabilmenizi sağlıyor. Sizin üzerinizden internete bağla-nanların transfer detaylarını da gösterebilen yazılım, tasarımıyla da oldukça kullanışlı.İPUCU BEETmobile Hotspot için yeni şifre ta-nımlama işlemini “Settings” menüsü altın-da “Wireless Access Settings” kısmından ya-pılandırabilirsiniz.

İnternet sağlayın

İşletim sistemi: Win 7 Dil: İngilizce

İşletim sistemi: Win XP / Vista / 7Dil: Türkçe

İşletim sistemi: Win XP / Vista / 7 / 8Dil: İngilizce

ZipGenius 6.3.2 ZIP formatındaki sıkıştırılmış dosyaları ça-lıştırabilen WinZIP ve WinRAR’a alternatif olarak kullanabileceğiniz bir yazılım olan ZipGenius, aynı zamanda bozuk ZIP dosya-larını tamir edebilmesiyle öne çıkıyor. Zip-Genius, sahip olduğu eklentileriyle de fark yaratmayı başarıyor.İPUCU Onarmak istediğiniz bozuk ZIP dosya-larınızı tamir edebilmek için “Home” buto-nunun yanındaki “Repair a ZIP Archive” ya-zısına tıklayabilirsiniz.

ZIP dahisi

İşletim sistemi: Win 2K / XP / Vista / 7 / 8Dil: İngilizce

Image Analyzer 1.34 Resim düzenleme olarak görev yapan Image Analyzer, resimlerinizin kontrast, ışık ve doygunluk ayarlarını otomatik olarak yapı-landırabilmesinin yanı sıra sahip olduğu rö-tuş araçlarıyla resimlerinize küçük doku-nuşlarda bulunabilmenize de yardımcı olu-yor. Yazılım, fotoğraflarınızdaki kırmızı göz sorununa da çözüm getiriyor. İPUCU Image Analyzer’a yüklediğiniz resim-ler üzerinde işlem yapabilmek için “Operati-ons” menüsünü kullanabilirsiniz.

İmaj analisti

Komple multimedya çözümü

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İF R E E W A R E

87 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

İşletim sistemi: Win XP / Vista / 7Dil: İngilizce

Photivo v2012-1006 Amatör kullanıcılara hitap ettiği gibi ileri seviyedeki kullanıcıların da beğenebile-ceği Photivo yeni sürümünü yayınladı. Ücretsiz bir fotoğraf düzenleme yazılımı olan Photivo ile RAW formatlı dijital fo-toğraflarınızı düzenleyebilirsiniz.photivo.org

MusicBee 2.0.4663 Bilgisayarınızdaki ve taşınabilir cihazları-nızdaki müzik arşivinizi sunduğu pratik araçlarla düzenleyebilmenize olanak ta-nıyan MusicBee, yeni sürümüyle birlikte yeni özelliklere de kavuştu elbette.getmusicbee.com

AntiVir – Avira Free Antivirus v13 Antivirüs yazılımları arasında başarılı bir konuma sahip olan Avira Free Antivirus, yeni sürümüyle birlikte bilgisayarınıza sızmak için bekleyen zararlı yazılımlara karşı tam bir kalkan görevini üstleniyor. avira.com

Yeni güncellemeler

MailStore Home 7.1.0 MailStore Home ile sürekli ulaşılabilir kıl-mak istediğiniz kişisel e-postalarınızı istedi-ğiniz zaman içerdikleri eklerle birlikte rahat-lıkla bilgisayarınıza arşivleyebilirsiniz. Ma-ilStore Home; Microsoft Outlook, Google Gmail ve Mozilla Thunderbird gibi e-posta servislerini de destekliyor. İPUCU E-postalarınızı arşivlemek için “Archi-ve E-mail” kısmından e-posta hesabınızın ismini ve parolanızı yazıp “Start” tuşuna tık-layabilirsiniz.

E-postalarınızı yedekler

İşletim sistemi: Win XP / Vista / 7 / 8Dil: İngilizce

GeekUninstaller 1.0.4 Bilgisayarınızdan bir programı silmek için Windows’un standart program kaldırma aracını kullandığınızda arkasında iz bırakır. GeekUninstaller ile buna bir son verebilir ve derin bir tarama sonrasında bilgisayarınız-dan sildiğiniz yazılımların arkasında iz bı-rakmasını önleyebilirsiniz.İPUCU Sisteminizde yüklü olan yazılımları listeleyen GeekUninstaller, kaldırma işlemi-ni yazılımların üzerine tıkladığınızda “Kal-dır” butonu ile sağlıyor.

SoftPerfect Network Scanner 5.4.8 Sistem yöneticilerine olduğu kadar bilgisa-yar güvenliğiyle ilgili kullanıcılara da fazla-sıyla hitap eden SoftPerfect Network Scan-ner, IP ve NetBIOS gibi ağ birimlerini taraya-bilmeniz için geliştirilmiş bir uygulama. Ya-zılım ile açık TCP portlarını bulabilir ve ağ sıkıntılarınızdan kurtulabilirsiniz.İPUCU Tarama işlemine başlamak için gerek-li IP aralığını “Range From” kısmından be-lirttikten sonra “Start Scanning” butonuna tıklayabilirsiniz.

Ortadan kaldırın

Ağınızı kontrol edin

İşletim sistemi: Win XP / Vista / 7 / 8Dil: Türkçe

SlimCleaner 4.0 Sisteminize bakım işlemi gerçekleştiren SlimCleaner, sisteminizi en kararlı hale ge-tirmeye çalışır. Seçtiğiniz kategorilerde ana-liz işlemleri gerçekleştiren yazılım; sistem dosyalarını, Windows geçmişini, internet araçlarını, tarayıcıları ve başlangıç öğelerini temizleyerek PC’nizi düzenler.İPUCU Sistem temizliği için analiz işlemini “Cleaner” başlığı altında göreceğiniz “Analy-ze” butonuna tıklayarak gerçekleştirebilirsi-niz.

Ücretsiz sistem bakımı

İşletim sistemi: Win XP / Vista / 7Dil: İngilizce

WinUtilities Free 10.54 Sahip olduğu birimleriyle ve zengin seçe-nekleriyle bilgisayarınızın hızına hız katabi-leceğiniz ücretsiz bir araç olan WinUtilities Free; gerektiğinde bir disk temizleyicisi, ge-rektiğinde bir başlangıç yöneticisi, gerekti-ğinde ise bir kayıt defteri uzmanı gibi davra-nabiliyor. İPUCU Sisteminize tam teşekküllü bir temiz-lik paketi uygulayabilen WinUtilities Free, bunu “1-Click Maintenance” sekmesinden gerçekleştirebiliyor.

Performansınızı arttıracak

İşletim sistemi: Windows XP / Vista / 7Dil: İngilizce

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 88

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İU Y G U L A M A R E H B E R İ

Gezisitesi

Mutlu tatil uygulamasıGeniş ürün yelpazesi, avantajlı fiyatları ve ko-lay ödeme koşullarıyla tatili cebinize getiren bir uygulama olan Gezisitesi uygulaması, 1000’den fazla yurt içi ve yurt dışı turlarıyla tatil seçeneklerinizi genişletiyor. Otel fotoğraf-larına ve özelliklerine bakabileceğiniz, yapılan yorumları okuyabileceğiniz ve harita üzerinde otelin yerini inceleyebileceğiniz başarılı bir uy-gulama olan Gezisitesi, özel fiyat ve promos-yonlarıyla da oldukça ilgi görüyor. Uygulama, Facebook ve Twitter entegrasyonu ile de pay-laşım imkanı sağlıyor. PLATFORM: iOS 3.0 ve üstüDİL: TÜRKÇEFİYAT: ÜCRETSİZ

Sleep Cycle

Sabahları dinç uyanınSabahları bir türlü zinde uyanamayan ve bu nedenle tüm günü yorgun geçen iPhone sahip-lerinin mutlaka yakından incelemesi gereken başarılı bir uygulama olan Sleep Cycle, tam an-lamıyla uykunuzu izleyen bir gözcü. Akselero-metre desteği ile yatakta uyurken hareketleri-nizi gözleyen Sleep Cycle, sabahları uyandırma işlemini uykunuzun en hafif evresinde yaparak güne daha dinç uyanmanızı sağlıyor. Tek yap-manız gereken Sleep Cycle uygulamasını yük-ledikten sonra alarmınızı kurmak ve yatarken iPhone’unuzu yatağınızın içine bırakmak. PLATFORM: iOS 4.3 ve üstüDİL: İNGİLİZCEFİYAT: 0.99 $

Fizy

Müzik uygulamanızPopüler müzik servisi Fizy.com’un uygulaması olan Fizy, internet üzerinden sunduğu servisi akıllı telefonunuz üzerinden sağlıyor. Geniş müzik kütüphanesi ile yerli ve yabancı müzik-leri rahatlıkla dinlemenize imkan tanıyan uy-gulama, tasarımı ve kullanım kolaylığıyla da göz dolduruyor. Arşivinde bulundurduğu mü-ziklerin tümünün legal olmasına fazlasıyla dik-kat eden Fizy, kullanıcılardan ise herhangi bir ücret talep etmiyor. Uygulamayı kullanarak kendi çalma listenizi oluşturabilir veya Fizy’nin hazırlayacağı listeye güvenebilirsiniz. PLATFORM: iOS 5.0 ve üstüDİL: TÜRKÇEFİYAT: ÜCRETSİZ

Minecraft

Minecraft çılgınlığına katılın!MineCraft, kitlesini her geçen gün arttırıyor. Önceleri kulaktan kulağa yayılan MineCraft, şimdilerde ise insanların kendi şehirlerini ya-ratıp fotoğraflarını arkadaşlarıyla paylaştıkları bir yapı halini aldı. İnsanları yaratıcılığa iten bir oyun olan MineCraft; su, toprak ve taş gibi doğanın sunduğu temel yapıları kullanarak ha-yallerinizdeki dünyayı yaratmanıza olanak ta-nıyor. Toprağı kazıp, elinizdeki parçaları birleş-tirerek ilmek ilmek dünyanızı kurduğunuz oyunda, teknolojinin yokluğunda insanlığın ilk anıtlarını dikebilirsiniz. PLATFORM: iOS 4.3 ve üstüDİL: İNGİLİZCEFİYAT: 6.99 $

InstaCollage Pro

Fotoğraf kombini12 milyonu aşkın kullanıcı tarafından kullanı-lan InstaCollage Pro ile fotoğraflarınızla bir hi-kaye yaratabilirsiniz. Çektiğiniz fotoğrafları bir araya getirerek, hikaye oluşturacak şekilde tek karede kombinleyebilmenizi sağlayan Insta-Collage Pro, eklediğiniz fotoğraflarınıza etkile-yici efektler uygulamanıza da izin veriyor. Ha-zırladığınız çalışmaları arkadaşlarınızla rahat-lıkla paylaşmak isteyebileceğinizi de düşünen uygulama geliştiriciler, InstaCollage Pro’ya Ins-tagram, Facebook ve Twitter entegrasyonu da ilave etmişler. PLATFORM: iOS 4.3 ve üstüDİL: İNGİLİZCEFİYAT: ÜCRETSİZ

Clear

Kişisel asistanınızYalnızca iş için değil, günlük hayatımızda da basit işler için aklımızda hep bir liste yaparız. Ancak bazen yapacaklarımız o kadar artar ki, bunları bir yere yazma ihtiyacı hissederiz. Cle-ar uygulaması da böylesi bir amaç için gelişti-rilmiş bir uygulama. Yapacaklarınızı listeler halinde tutabildiğiniz uygulama, kişisel asista-nınız gibi davranıyor. iPhone’un dokunmatik özelliğini sonuna kadar kullanan uygulama ile birkaç ufak jestle tabiri caizse hayatınızı kont-rol altına alabiliyor ve zihninizi biraz da olsa gereksiz ayrıntılardan arındırabiliyorsunuz. PLATFORM: iOS 6.0 ve üstüDİL: İNGİLİZCEFİYAT: 1.99 $

89 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Pixlr Express

Fotoğraflarınıza renk katarSunduğu 600’den fazla efektle fotoğraflarınızı harika şaheserlere dönüştürebilmenize imkan tanıyan Pixlr Express, ücretsiz olmasına karşın sahip olduğu araçlarla ücretli profesyonel uy-gulamalara taş çıkartıyor. Fotoğraflarınızı ke-sip yeniden boyutlandırabilen uygulama, kır-mızı göz sorununu da ortadan kaldırıyor. “Auto Fix” özelliği ile çektiğiniz fotoğrafların renk ve ışık gibi temel özelliklerini otomatik olarak dü-zenleyen Pixlr Express, Facebook, Instagram ve Twitter entegrasyonu ile de fotoğraflarınızı arkadaşlarınızla paylaşabilmenizi sağlıyor. PLATFORM: ANDROID 2.2 ve üstüDİL: İNGİLİZCEFİYAT: ÜCRETSİZ

OfficeSuite Pro 6

Ofis işleriniz içinYaygın olarak kullanılan Word, Excel, Power-Point ve PDF dokümanlarınızı çalıştırabileceği-niz başarılı bir uygulama olan OfficeSuite Pro 6, Android kullanıcılarına ofis işlerini ceplerin-de taşımalarına olanak tanıyor. Dokümanları-nızı görüntüleyebileceğiniz, güncelleyebilece-ğiniz ve yazıcı ile paylaşım platformlarını kul-lanabileceğiniz OfficeSuite Pro 6, Android ta-banlı telefonların yanı sıra tabletlerle de uyumlu olarak çalışıyor. Box, DropBox, Google Drive, SkyDrive ve SugarSync entegrasyonuyla da öne çıkan OfficeSuite Pro 6, pek çok format desteği de sunuyor. PLATFORM: ANDROID 2.1 ve üstüDİL: İNGİLİZCEFİYAT: 14.99 $

Görsel Zeka Testi

Görsel zekanızı test edinŞu sıralar Android uygulamaları arasında po-püler konuma gelen Görsel Zeka Testi uygula-ması, kullanıcıların nesneler arasındaki ilişki-lendirme yeteneklerini ve dikkatini ölçümlü-yor. Eğlence amaçlı olarak kullanılabilecek olan uygulama, her biri görsel olmak üzere 30 soru-dan oluşuyor. Puanlamayı her soruya verdiği-niz cevap süresi baz alınarak hesaplandığı uy-gulama, test sonunda sizi puan tablosuyla baş başa bırakıyor. Ciddi araştırmalar sonucu orta-ya çıkmadığı lanse edilen uygulama eğlencelik olarak kullanılabilir. PLATFORM: ANDROID 2.2 ve üstüDİL: TÜRKÇEFİYAT: ÜCRETSİZ

PowerAmp

Güçlü müzik uygulamasıAndroid platformunun güçlü müzik uygulaması olan PowerAmp, tasarımsal şıklığı ve kullanım kolaylığıyla başarı gösteriyor. Kendine has ekolayzır menüsüyle dinlediğiniz müziklerin havasını değiştirmeyi başaran PowerAmp, bu konuda pek çok kullanışlı seçenek sunuyor. Müzik kütüphanesi altında müziklerinizi kla-sörler halinde tutan PowerAmp, tüm popüler dosya formatlarını destekliyor. 15 günlük de-neme sürümüyle gelen uygulama, bu sürenin sonunda sizden yalnızca 2.50 $ karşılığında Poweramp Full Version Unlocker uygulamasını satın almanızı istiyor. PLATFORM: ANDROID 2.1 ve üstüDİL: İNGİLİZCEFİYAT: ÜCRETSİZ

Lig TV

Futbol avucunuzun içindeDünya futbolunu avucunuzun içine almanızı sağlayacak ve sporseverler tarafından beğeni-lecek olan Lig TV uygulaması, güncel futbol ha-ber ve videolarını takip edebilmenize olanak tanıyor. Spor Toto Süper Lig, Fransa Ligi, İngil-tere Ligi, Beko Basketbol Ligi ile ilgili bilgilere erişebileceğiniz ve maç özetlerini izleyebilece-ğiniz Lig TV uygulaması, oynanmakta olan kar-şılaşmaların canlı skorlarını da sunuyor. Kulla-nıcı dostu tasarımıyla rahatlıkla kullanabilece-ğiniz Lig TV uygulaması ile takımınıza her za-mankinden daha yakın olacaksınız. PLATFORM: ANDROID 2.2 ve üstüDİL: TÜRKÇEFİYAT: ÜCRETSİZ

Hugo Retro Mania

Hugo geri döndü!Bundan yıllar öncesinde çocukları ve oyun se-verleri televizyon ekranına kilitleyen macera-perest Hugo, Android platformunda yeniden hayat buluyor. Orijinal Hugo oyunuyla birebir görselliğe ve anlayışa sahip olan Hugo Retro Mania, eminiz pek çok oyunseveri çocukluğuna döndürecektir. Yine tuş kombinasyonlarını kul-lanarak Hugo’nun ailesini cadı Scylla’nın elin-den kurtarmaya çalıştığımız oyunda, birbirin-den zorlu haritalarda mücadele ediyoruz. Ol-dukça cüzi bir fiyata sahip olan Hugo Retro Mania, tüm çocuklara ve çocuk kalanlara tavsi-yemizdir. PLATFORM: ANDROID 2.2 ve üstüDİL: İNGİLİZCEFİYAT: 1.05 $

Ayın web siteleri

www.geriver.com Siz de kitapsız bir yaşam düşü-nemeyenlerdenseniz Geriver.com’a mutlaka bir göz atmalı-sınız. Kapsamlı kitap tanıtım-larının yer aldığı site, kullanıcı-ların katılımıyla yapılan oyla-ma sistemi sayesinde, aradığı-nız içeriğe en hızlı ve en doğru biçimde ulaşmanızı sağlıyor. Gayet başarılı ve kullanıcı dos-tu bir arayüze sahip olan geri-ver.com, güncel haberleriyle de edebiyat dünyasının nabzını tutmak için ideal.

psikolojiblogu.blogspot.com Herkes bazen psikolojik sorun-lar yaşar. Bu durumda yararla-nacağı bir ortam bulmaya çalı-şır. İşte tam da bu noktada psi-kolojiblogu.blogspot.com yar-dımınıza koşuyor. Sitede psiko-lojik sorunlarla ilgili kapsamlı yazılara yer verilmiş. Kategori-ler kısmından ise dilediğiniz alandaki yazılara ulaşmanız kolaylaştırılmış. Sade bir tasa-rıma sahip olan site, psikolojiy-le ilgilenenler için ilgi çekici olabilir.

www.htmlkodlari.net Günümüzde web siteleri sınır-sız bir okyanus gibi fakat bu web sitelerini düzenlemek için html kodlarına hepimiz ihtiyaç duyabiliyoruz. Eğer kodların bir arada olduğu Türkçe içerikli siteleri araştırıyorsanız Htmlkodlari.net’e mutlaka göz atmalısınız. Sitenin önemli avantajlarından biri de kullanı-cıların sorunlarına site yöneti-cilerinin yardımcı olmaya ça-lışması, kendilerine iletilen so-ruları yanıtlaması.

www.sozsende.net Sozsende.net isimli internet si-tesi, Türkiye'de en büyük şarkı listesi veri tabanına sahip site-lerden biri. Site aracılığı ile bu-lamayacağınız şarkı sözü nere-deyse yok. Tüm yerli ve yaban-cı sanatçıların bütün şarkıları-na dair sözler, bu sitede yüklü durumda. Oldukça kolay kulla-nım arayüzü ve arama özelli-ğiyle dilediğiniz şarkının sözle-rine kolaylıkla ulaşabiliyorsu-nuz. Sitenin tasarımı da olduk-ça başarılı.

Kitap dünyası Psikolojik sorunlar Ücretsiz kodlar Şarkı sözleriÜÜ

Kamu dünyası www.memurin.net Memur, öğretmen, eğitim alanlarındaki haberler hakkında en güncel bilgilere yer veren Memurin.net, kamu dünyasının he-men her alanında yer verdiği kapsamlı içerikle okurlarıyla bu-luşmayı uzun bir süredir devam ettiriyor. Hemen hemen tüm yazılı ve görsel medyayı tarayarak, kamu çalışanlarının ilgisini çekecek alanlarda içeriğe yer veren sitenin özellikle eğitim dünyasına ağırlık verdiği gözlemleniyor. Benzeri sitelerin aksi-ne dünyadaki gelişmelere daha fazla yer verdiğini tespit ettiği-miz memurin.net, güncel bir web sitesinden beklenen hemen hemen tüm kolay kullanım arayüzü özelliklerine sahip. Tasa-rım bakımından biraz göz yorsa da, yoğun içeriğiyle baş ede-bilmiş. Siteye yorum girebilmek içinse ücretsiz üyelik formu-nu doldurmanız gerekiyor. Ancak böylesine büyük bir içerik hacmine sahip olmasına rağmen bir forum aracılığıyla okur-larının sesini daha fazla duyurmaması bizi biraz yadırgattı doğrusu.

Beğendiğiniz web sitelerini CHIP okurlarıyla paylaşmak istiyorsanız, adreslerini yorum@chip.com.tr e-posta adresine gönderin. BERK ERGİN

Mgmlyçdnmhrbnhld

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 90

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İW E B S İ T E L E R İ

www.babaminsiirdefteri.com Türk ve dünya şiiriyle ilgile-nenlerin ilgisini çekeceğini dü-şündüğümüz bir günce Baba-mınşiirdefteri.com. Edebiyata derin izler bırakmış şairlerin beğenilen şiirlerinden oluşan site, binlerce birbirinden seç-kin şiiri bünyesinde barındırı-yor. Her ne kadar sitenin sosyal paylaşım ağları, forum, yorum-lar gibi fazla artıları olmasa da, sadece şiir okumak isteyenle-rin oldukça hoşuna gideceğini düşünüyoruz.

www.kucukmucit.com İcatlar dünyasına dalmak isti-yorsanız sizin için doğru adres Küçükmucit.com. Günlük ya-şantımızı pratik hale getiren sayısız buluşun arka planında yatan keskin buluşları tüm çıp-laklığıyla ortaya seren site, tek-noloji öğretmenlerinin de uğ-rak yeri olmaya aday. Gerçek-ten şaşırtıcı derecede geniş bir içeriğe sahip olan site, sundu-ğu videolarla da içeriğini gör-sel bakımdan zenginleştirme-nin yolunu bulmuş.

www.gezipgordum.com Okurlarımızdan Sami Altınay’ın gezi güncesini bü-yük bir titizlikle kayıt altına al-dığı Gezipgördüm.com, yaza-rın yurt içi ve yurt dışı seyahat-leri hakkında detaylı bilgiler vererek olası gezileriniz hak-kında epey tecrübe kazandırı-yor. Ağırlıklı olarak Avrupa ül-keleri hakkında bilgilere yer verilen sitedeki resimler ve vi-deolar, olası gezileriniz hakkın-da daha canlı fikirlere sahip ol-manıza yardımcı oluyor.

www.testler.org Dergilerin vazgeçilmezlerin-den olan ve hemen herkesin il-gisini çeken testler, testler.org sitesinde oldukça geniş bir kapsamla bir araya getirilmiş. Psikolojiden, kişiliğe, iq’dan ka-riyere kadar pek çok kategoride sayısız testin yer aldığı site, test sonuçlarının okurlar tara-fından sosyal paylaşım ağı olan Facebook hesabıyla yo-rumlanmasıyla çok daha ilginç bir hal alıyor. Bir göz atmanızı tavsiye ederiz.

http://oyundili.com İnternet üzerinde her geçen gün farklı bir oyun sitesi ön plana çıkmakta. Bu adreslerin en büyük ortak noktası ise aynı özellikte oyunları barındırma-sı. Belirli bir zaman sonra bu oyun seçenekleri sıkmaya baş-lar. Bunun farkında olan Oyun-dili.com, birbirinden farklı ve kaliteli dövüş oyunları arasın-dan mutlaka ilginizi çekebile-cek birine ev sahipliği yapıyor. Tarayıcıdan oyun oynamanın avantajları da cabası.

www.asgariucret.net İş dünyasının en temel nokta-larından biridir asgari ücretler. Bu alanda en güncel ve en kap-samlı bilgileri Asgariücret.net adresinden bulmanız müm-kün. Her türlü tarife, maliyet ve hesaplamanın yapılabildiği site, onlarca kapsamlı makale-ye de ev sahipliği yapıyor. Ta-mamen alanına odaklanmış olan asgariucret.net web sitesi, primleri hakkında kafasında şüphe duyanların mutlaka göz atması gereken bir portal.

www.pekiyi.com On yıldır web'de eğitim siteleri-nin rehberi niteliğindeki yayın hayatını sürdüren pekiyi.com öğretmen ve öğrenciler için on-larca kategoride binlerce gün-cel, kaliteli ve güvenli doküma-nı bir araya getiriyor. Sitede bü-tün sınıflara ait, bütün dersle-rin 1.dönem, 2.dönem; 1.yazılı, 2.yazılı ve 3.yazılı sorularına ulaşmanız mümkün. Düzenli olarak güncellenen sitede ol-dukça kaliteli ders notları arşivi de var.

Türkçe şiir

Her şeyiyle iPhone

İcatlar dünyası

Gezi sitesi

Her testten

Dövüş oyunları

Asgari ücret

Eğitim rehberi

İİ

www.iphone.biz iPhone’a dair hemen her şeyi bulabileceğiniz bir site iPhone.biz. iOS işletim sistemi hakkın-da en güncel bilgiler, yamalar, eklentiler sitede bulunuyor. iPhone’a dair tüm pratik ipuç-ları, haberler, makaleler iPho-ne.biz’de hayli kapsamlı bir içe-rik olarak karşımıza çıkıyor. iPad’e de ayrıca bir bölüm ha-linde yer verilen sitede, “Soru&Cevap” kısmından me-rak ettiğiniz sorunların çözü-münü bulabilirsiniz.

EDİT

ÖRÜN SEÇ

İMİ

01 /2013

91 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 92

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İT A Ş I N A B İ L İ R U Y G U L A M A L A R

Yazılı tarih öncesinin puslu zamanlarında, bilgisayarlarına kurdukları yazılımlar nedeniyle şişen Windows işletim sis-temleri yüzünden yavaş bilgisayar kullanmak zorunda olanlar vardı. Bunun nedeni de kurulan yazılımlar nede-niyle şaşkına dönen Kayıt Defteri ve virüsler ile hacker’lara

kapıları açan yeni DLL dosyalarıydı. Kullanıcı bu yazılımları bilgi-sayarından kaldırdığında bile geride artıklar bırakmaktaydılar. Bu yüzden bilgisayara kendileri de DLL dosyaları bırakan temizlik araçları kurmak gerekiyordu.

Bu ayki DVD’mizde bulabileceğiniz ücretsiz yazılım Cameyo sa-yesinde bu günler artık geride kalıyor. Bu harika yazılım, Windows kurulu bilgisayarınızda tüm uygulamaları paketleyerek bir .EXE dosyası şeklinde açmanıza olanak sağlıyor. Yazılım neredeyse her şeyi sanallaştırıyor. Sadece yazılım paketleri arasında karmaşık bağ kuran uygulamalarda çalışmıyor. Eğer Dropbox kullanıyorsa-nız, bu tarz uygulamaları Cloud’dan çalıştırabilirsiniz. Sonuç ola-rak Windows’unuz temiz, güvenli, stabil ve hızlı olacak.

500 yazılımla kullanılabiliyorCameyo, aralarında CCleaner, Paint.Net ve iTunes’un da bulundu-ğu 500 popüler yazılımı destekliyor. Üstelik bu paketler, kütüpha-nesinde indirilip hemen çalıştırılacak biçimde bulunuyor.

Çalışmamızda size bu kütüphaneyi tanıtıyor ve TuneUp gibi ya-zılımları nasıl sanallaştırabileceğinizi anlatıyoruz.

T Ü M YA Z I L I M L A R USB bellekte

Editörümüz sanal sistemlerde her türlü işletim sistemi ve yazılımı test ediyor.

Artık kurulum yok! Cameyo ile uygulamaları artık USB bellekten, Cloud’dan ya da Windows PC’den başlatabileceksinizB E R K E R G İN / M H

93 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

5 0 0 YA Z I L I M Ihemen kullanınCameyo’nun kütüphanesi hemen her iş için uygun bir ücretsiz yazılım sunuyor. Sisteme kurulmadıklarından geride iz de bırakmıyorlar.

1 CAMEYO’YU ÇALIŞTIRMAK DVD’mizden bulabileceğiniz Came-yo ücretsiz yazılımını, www.cameyo.com/download.aspx ad-

resinden de indirebilirsiniz. Sadece 10 MB’lık olan kurulum dos-yası bilgisayarınıza indikten sonra şirket politikası gereği hemen çalıştırılabiliyor. Yazılımı çalıştırdığınızda kütüphanesinde yer alan ücretsiz yazılımların simgelerini yüklemek için yazılım in-ternetle bağlantı kuruyor. Kayıt işlemlerini tamamladıktan son-ra artık uygulamalarınızı kaydetmek ya da dünyanın her yerin-den kullanabileceğiniz biçimde internet hafızasına erişmek için “Log in”e tıklayabilirsiniz.

2 TEMEL AYARLAR Kayıt işlemini tamamladıktan sonra uygula-mayı çalıştırın ve edindiğiniz şifreyi buradaki ekrana da gi-

rin. Ortadaki ana beyaz çerçevenin sağ alt köşesinden, uygula-manın ayarlarına ulaşabileceksiniz. Buradaki minik kareye tıkla-yarak yazılımı sistem tepsisine kilitleyebilir, İngiliz anahtarı simgesinden uygulama ayarlarına ulaşabilirsiniz. Cameyo’nun İngilizce varsayılan dil ayarlarıyla geldiğini belirtelim.

3 KÜTÜPHANEYİ TARAMAK Uygulamalarınızı sanallaştırmaya baş-lamadan önce bu işi sizin yerinize bir başkasının yapıp yap-

madığını araştırmaya başlayabilirsiniz. Bunun için “Library” simgesinin altında yeterince seçenek bulunuyor. “All Aps” buto-nuna tıklayarak hazır olarak sanallaştırılmış yazılımlar listesine kategoriyle ulaşabilirsiniz. Örneğin dijital fotoğraflarınız üzerin-de oynama yapmak istiyorsanız “Photos & Graphics”e tıklayabi-lirsiniz. Bakındığınız belirli bir yazılım varsa, örneğin Gimp gibi, tek yapmanız gereken simgesine tıklamak. Seçenekler yeterli de-ğilse sağ yönü gösteren oku tıklayarak diğer yazılımları da ince-leyebilirsiniz.

4 KURULUMSUZ ÜCRETSİZ YAZILIM KULLANMAK Kütüphanedeki uygulamalardan nasıl yararlanacağınızı göstermek için ör-

nek olarak CCleaner tuning aracını seçtik. Arama alanına “CClea-ner” ifadesini girin ve yazılımın simgesine tıklayın. Simgeye tık-ladıktan sonra yazılımın indirilme işlemi başlatılıyor. Hizmete kaydolduktan sonra üzerindeki artı simgesine tıklayarak, yazılı-mı Cameyo’daki “CameyoBox”a yerleştirebiliyorsunuz. Uygula-ma indirilip kullanıma hazır hale geldiğinde simgesinde “Ready” yazısı çıkıyor. Akabinde çift tıklayarak CCleaner’ı PC’nizde çalış-tırabiliyorsunuz.

2

3

4

1

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 94

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İT A Ş I N A B İ L İ R U Y G U L A M A L A R

TAŞ I N A B İL İRuygulamalarTuneUp Utilities gibi ticari yazılımları Cameyo Studio’ya ekleyin ya da USB bellekte veya Cloud’da kullanın

1 HAZIRLIK Olası tüm hataları baştan engellemek için arka planda çalışan tüm yazılımları Cameyo hariç olmak üzere

kapatın. Bu yazılım sistem araçlarını bile taşınabilir hale geti-riyor. Hazır sürücülerle gelen ya da çalışmak için ayrıca sürü-cülere ihtiyaç duymayan yazılımlar bu çalışmamız için en ide-al olanları. Burada popüler TuneUp Utilities 2012 yazılımını örnek olarak seçtik. Yazılımın kurulum DVD’sini takın. Daha sonra Cameyo’dan “Studio”ya ve ardından “Capture app locally”ye tıklayın. Daha sonraki adımlarda size bir asistan yar-dımcı olacak.

2 UYGULAMAYI SANALLAŞTIRMAK Cameyo sistem sabit diskinin bir fotoğrafını çekecek. Bu işlem Windows bölümünüzün

büyüklüğüyle orantılı olarak zaman alabilir. “Install the soft-ware you wish to package” mesajı belirdiğinde, TuneUp Utiliities’i varsayılan konum olan “C:\Programs”a yükleyin. İş-lem tamamlandığında Cameyo penceresinden “Install done”a tıklayın. Dikkat! Eğer uygulama sistemi yeniden başlatmak is-terse Cameyo mesajını önceden onaylamalısınız çünkü uygu-lama Windows’la birlikte çalışmıyor. Onayladıktan sonra sa-nallaştırıcı ikinci bir sistem fotoğrafı çekecek ve uygulamayı bilgisayardan çalıştırılabilecek şekilde tek bir .EXE dosyasına dönüştürecek. Eğer sanallaştırma başarıyla tamamlanırsa, son olarak “Package was successfully created in Documents\Came-yo apps” uyarısını alacaksınız.

3 ERİŞİM HAKLARINI AYARLAMAK Uygulamaları sanallaştırmak normalde izole bir çevrede gerçekleşir ve harici bilgisayarlara

erişim hakkını getirmez. Bu kurulum çoğu durum için geçerlidir ama TuneUp Utilities arkadaşlarınızın da bilgisayarlarını optimi-ze etmek için tam erişim hakkı gerektirir. Bu yüzden Cameyo’yu çalıştırın ve “Studio”dan “Package editor / Open existing virtual appl”i seçin. Şimdi “Documents / Cameyo Apss” klasörüne gidin ve TuneUp Utilities’i buradan seçin. “General” kaydından uygula-maya tam erişim için “Full Access”a tıklayın. Değişiklikleri onay-lamak için son olarak menüden “File / Save”e tıklayın.

4 HARİCİ BİLGİSAYARLARDA ÇALIŞMAK Şimdi Windows Explorer’ı açın ve sanallaştırılan uygulamayı USB belleğe ya

da çevrimiçi hafızanıza aktarın. TuneUp Utilities’i harici bir bil-gisayarda başlattığınız zaman ilkin bir Cameyo penceresi açıla-cak ve düzenleme aracının çeşitli içeriğini gösterecek. Dilediği-niz uygulamayı seçin ve “OK” ile onaylayın. Eğer her şey yolun-daysa TuneUp harici bilgisayarda da çalışmaya başlayacak.

berk@chip.com.tr

2

3

4

1

Bu simgeyi gördüğünüz sayfalarda video izleyebilirsiniz

SEYRETPS

VıDEO

Powered by Aurasma

SADECE

3,50tl

PoPulAr ScIence ocAK SAyISIndA

ocAK SAyISInI KAçIrmAyIn!

▶ Çin’in gizli silahları▶ Da Vinci’nin şifreleri▶ Denisova mağarasının sırrı▶ Uzaydan gelen hoparlörler

2013’ÜN BİLİM GÜNDEMİ

POPSCI_CHIP.indd 5 21.12.2012 14:34

01/2013 www.chip.cOM.TR 96

Y E N İ A Y G I T L A R

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİ

Ambalajı aç, bilgisayara bağla, çalıştır. Yeni aygıtların ne ya-zık ki pek azı böyle çalışıyor. Örneğin akıllı telefonunuzun önce eski telefonunuzdaki kayıtları okuması, güvenlik ayarlarının yapılması ve bataryayı tasarruflu biçimde kul-lanması gerekli. Dizüstü bilgisayar ise ilk açılışta önceden

kurulmuş saçma sapan yazılımlar ve kağnı hızındaki manyetik disk yüzünden resmen sürünüyor.

TV’niz kanalları otomatikman tarıyor ama gelişigüzel ve kulla-nışsız biçimde arka arkaya diziyor. Dahası, kötü fabrika ayarları yüzünden görüntü gözünüzü alacak kadar parlak. Örneklerimiz

hiç de abartılı değil, CHIP test merkezine her gün gelen nice yeni aygıtta karşılaştığımız sorunlar.

Stressiz kurulumGenelde, en uygun ayarları bulmak ve mevcut verilerinizi aktara-rak yeni aygıtın potansiyelini sonuna kadar değerlendirmek için birkaç dakika yeterli. Çok kullanılan bazı yeni aygıt türlerinde bu-nu nasıl başaracağınızı yazımızda anlatıyoruz. Yeni aygıtlarda yan-lış yapılandırmadan korkmanız gereksiz, eğer bir şey yolunda git-mezse sıfırlayıp fabrika ayarlarına döndürmeniz yeterli.

Y e n İ aYg ı t l a r a en iyi ayarlar

CHIP editörü yeni aygıtlarla uğraşmayı seviyor ve ikide bir gereksiz fabrika ayarlarıyla karşılaşıyor

Yeni donanımları fabrika ayarıyla mı kullanıyorsunuz? Hızlı atölyemiz yeni aygıtlarda %80’e varan oranda performans artışı sağlıyorC S / Ba r I ş E m r E a L K I m

97 01/2013 www.chip.cOM.TR

a k ı l l ı t e l e f o n u n u z u en verimli biçimde kullanınEski bir cep telefonundan Androidli bir akıllı telefona geçerken, daha kutuyu açtığınız anda karşınıza birçok soru işareti dikiliyor. İşte yapmanız gerekenler.

1 kİşİlerİnİzİ aktarın Kişilerinizi aktarın: Cep telefonu aynı za-manda rehberinizdir, o yüzden de bir akıllı telefona geçerken

tüm numaralarınızı taşımanız gerekir. Bunu yapmak çok kolay. Neredeyse tüm cep telefonlarının rehberinde telefon belleğindeki verileri SIM karta aktarmanızı sağlayan bir seçenek bulunur. Bilgi-leri aktardığınız SIM kartı yeni telefonunuza yerleştirin. Eğer tele-fonunuz Android işletim sistemiyle çalışıyorsa ve ilk kurulumda varsayılan ayarları değiştirmediyseniz telefonunuz SIM karttaki kişi bilgilerini Google hesabınıza kaydedecek. Dolayısıyla, Android işletim sistemi kullanan diğer aygıtlarınızda da bu hesabı kullana-rak aynı kişi bilgilerine erişebileceksiniz. Eğer istemiyorsanız “Ayarlar / Hesaplar” menüsünü açın, Google hesabınızı seçip kişi senkronizasyonunu kapatın.

2 e-posta hesabınızı ayarlayın. “Hesaplar / Hesap Ekle” menü-sünden yeni hesaplar ekleyebilirsiniz. Web posta hizmetlerinde

genelde e-posta adresini ve parolayı girmek yeterli oluyor. Eğer ba-şarılı olmazsa “Elle ayar” kısmına girin, hizmet sağlayıcınızın yar-dım sayfasından öğrenebileceğiniz POP3 veya IMAP sunucusunu seçin. İsterseniz bir Microsoft Exchange sunucusunun erişim bilgi-lerini de girebilirsiniz.

3 gereksİz yazılımlardan kurtulun Akıllı telefonunuzu ilk açtı-ğınızda, web hizmetlerine ve mağazalara ait bir sürü önceden

kurulmuş, gereksiz uygulamayla karşılaşabilirsiniz. Bunları Android’in 4 ve sonraki sürümlerinde sistemden kaldırmak yerine devre dışı bırakmak mümkün. “Ayarlar / Uygulamalar” menüsüne gidin, istediğiniz uygulamayı seçin, sonra devre dışı bırakın. Bu, uy-gulamayı ana ekrandan ve uygulamalar listesinden çıkaracak.

4 Pİl tasarrufu Bluetooth ya da WLAN gibi hizmetler gerekme-diğinde kapatılmalı. Androidli telefonlarda ise widgetler çok

pil harcayabiliyor. Ayarlara girip ekranın parlaklığını “Otomatik Parlaklık”a getirin ve ekranın kapanma süresini kısa olarak belirle-yin. Canlı duvar kağıdı kullanmaktan kaçının. Toplantılarda zaten kullanamayacağınız için telefonunuzu uçak kipine almak büyük pil tasarrufu sağlar.

5 ekran kİlİdİ kullanın Akıllı telefonunuzda hassas bilgiler bu-lunabilir. Androidli telefonların ekran kilidi varsayılan ayarlar-

da etkin değil. Ön kamerası bulunan, Android 4.0 üstü işletim sis-temine sahip akıllı telefonlarda yer alan yüz kilidi, bir PIN ya da şekil (model) girmekten kolay. “Ayarlar / Güvenlik / Ekran Kilidi” kısmından bu seçeneği etkinleştirebilirsiniz. Android 4.1 ve üstün-de ise yüz tanıma sırasında gözlerinizi açıp kapamanızı gerektiren bir seçenek daha bulunuyor. Akıllı telefonunuzun korunmasıyla ilgili bilgileri → S. 52.’de bulabilirsiniz.

1

2

3

4

5

01/2013 www.chip.cOM.TR 98

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİY E N İ A Y G I T L A R

D İ z ü s t ü b İ l g İ s aYa r ı n ı z gerçekten kullanıma hazırDizüstü bilgisayarlar fabrikalardan ağzına kadar saçma sapan programla dolu ve kötü yapılandırılmış halde çıkıyor. Yeni bilgisaya-rınızdan maksimum verim elde etmek için yapmanız gerekenler işte şunlar:

1 Hazırlıklar Öncelikle bilgisayarınızda Windows 7’nin yüklü ol-duğundan emin olun çünkü 2-5 numaralı adımlar bu işletim

sisteminin yeniden kurulmasını ya da biraz hafifletilmesini gerek-tiriyor. Bütçenizi aşıyorsa doğrudan 6. adıma atlayın. Üreticiler pa-halı bir DVD vermek yerine işletim ya da geri kurtarma sistemini genelde disk üzerinde gizlediğinden, bu sistemi acil durumlar için diske yazabilirsiniz. Üreticiler bunun için genelde kurtarma siste-mini iki ya da üç boş DVD’ye bölen özel araçlar sunuyor. Ayrıca De-netim Masası’ndan Aygıt Yöneticisi’ne gidip LAN, WLAN, ağ bağ-daştırıcısı, grafik ve ses kartlarının isimlerini not edin ki sonradan sürücü bulabilesiniz.

2 ssD’yİ kurun Yeni dizüstü bilgisayarlar üzerlerine önceden ku-rulu yazılımlar ve manyetik sabit diskler yüzünden yerde sürü-

nüyor. Testlerimizde, manyetik sabit disk yerine SSD kullanıp Windows’u yeniden kurmakla bilgisayarın çalışır hale gelme süresi-nin %80 kısaldığını gördük. Eğer dizüstünün önyükleme yapabilen bir mSATA portu varsa manyetik sabit diske ek olarak bir mSATA SSD bağlayabilirsiniz. Dizüstü bilgisayarınız zaten hem manyetik hem de SSD disk barındıran bir modelse, gereken mini PCIe uyumlu yuva var demektir. Sürücünün BIOS seçeneklerinde ön yükleme sü-rücüsü olarak görünmesi şart, aksi takdirde işletim sistemini üzeri-ne kuramazsınız.

3 bıos ayarlarını kontrol edİn Modern dizüstülerin BIOS’unda değiştirilmesi gereken çok az şey var. Yine de kimi üreticiler

tembel. O yüzden SATA denetçinin IDE değil de AHCI kipinde çalı-şıp çalışmadığına, işlemcinin güç tasarruf işlevlerinin ve fan dene-tim seçeneklerinin etkinleştirildiğine emin olun.

4 Windows’u yenİden kurun: İşletim sisteminin en iyi çalışan ha-li, üreticilerin hediye programları olmaksızın işletim sistemi-

nin yeniden kurulmuş hali. Bunun için, bilgisayarınızda gelenle aynı Windows sürümünü (mesela Home Premium) bir arkadaşı-nızdan ödünç alıp bilgisayarınıza kurabilir, internetten indirebilir ve bir ISO dosyası halinde yazabilirsiniz. Kurulum sırasında bilgi-sayarınızın altındaki etiketten ürün anahtarını girmeniz gereki-yor.

1

2

3

4

5

5 Windows’u yenİden başlatın Normalde Windows’un yeniden kurulmasının ardından LAN, WLAN ya da ses yongaları gibi

önemli sistem bileşenlerinin sürücüleri genelde bulunmaz. Dizüs-tü bilgisayarla birlikte bir DVD üzerinde ya da bir disk bölümünde sunulan sürücüler ise sistem elinize geçtiğinde çoktan güncelliği-ni yitirmiştir zaten. En son sürücüleri doğrudan bileşen üreticileri-nin sitelerinden (AMD, Atheros, Broadcom ya da Realtek gibi) indi-rebilirsiniz. Intel’in web sitesinde ise Intel Sürücü Güncelleme Aracı’nı bulacaksınız. Bu araç, Intel’in ürettiği yonga setleri, GPU’lar, ağ ve SATA bağdaştırıcıları için en son güncellemeleri oto-matikman yapıyor. Ancak bilgisayarınızda bu Intel bileşenlerin-den birinin bulunması şartıyla.

6 alternatif: İşletim sistemini hafifletin. Eğer 2-5 numaralı adımlarda anlatılan her şeyi sıfırdan yapma yöntemi gözünü-

zü korkuttuysa, bilgisayar üreticisinin sunmuş olduğu deneme sü-rümlerinden ve gereksiz programlardan mümkün olduğunca faz-lasını silin. Dergimizin DVD’sinde bulacağınız PC Decrapifier adlı yazılım bu tarz “Crapware” tabir edilen yazılımları tanıyıp hepsini topluca siliyor. Ardından otomatik başlatılan programları silmek için Başlat menüsünden “msconfig” yazarak yapılandırma aracını çalıştırın. “Hizmetler” sekmesinde gerekli kutuya tıklayıp tüm Microsoft hizmetlerini gizleyin. Sonra donanım bileşenleriyle ya da kullandığınız anti virüsle ilgili olmayan her şeyi devre dışı bıra-kın ve “Tamam”a basın. Sistem açılışıyla ilgili sekmeden de önce tüm otomatik başlatmaları devre dışı bırakın, sadece donanımla ve virüs korumasıyla ilgili olanları bırakın.

7 güncellemelerİ ve önemlİ araçları kurun Windows’u ister sı-fırdan kurun ister hafifletin, öncelikle Windows Update’i kulla-

narak tüm güncellemeleri yapmanız, tarayıcınızı, e-posta sunucu-nuzu ve ofis yazılımlarınızı güncellemeniz gerekiyor ki 9. adıma sağ salim bir sistemle geçebilesiniz.

8 güç seçeneklerİnİ optİmİze edİn: Güç tasarrufuna yönelik fab-rika ayarları çoğu dizüstü için olması gerektiği gibi değil. Başlat

menüsüne “güç” yazarak Denetim Masası’nı açın ve “Bir Güç Planı Seçme” kısmına tıklayın. Buradan “Dengeli” planı seçin. Sonra “Plan Ayarlarını Değiştirme” kısmından “Gelişmiş Güç Ayarlarını Değiştir”e basın. »Güç düğmeleri ve kapak« altında »Güç düğmesi eylemi« olarak »Kapat« ayarı ve »Kapağı kapatma eylemi« için standart işlem ayarı da »Hazırda Beklet« seçili olmalıdır.

9 Yenİ sİstemİ yedekleyİn Şu ana kadar verdiğiniz onca emeğin bir donanım kazasına ya da virüs saldırısına kurban gitmemesi

için, yeni sistemi bir harici diske bağlayıp yedek alın. Başlat menü-sünden Denetim Masası’na ulaşın, oradan da Yedekleme aracını çalıştırın. Sistem Görüntüsü Oluştur’a tıklayıp sihirbazı başlatın.

10 raM’i akıllıca genişletİn Windows performans dizininden RAM’in en iyi şekilde takılıp takılmadığını kontrol edebilirsi-

niz. Başlat menüsünün arama alanına “Performans” yazarak “Per-formans Bilgileri ve Araçları” sayfasını açın. Dizüstü bilgisayarlarda bile RAM’in çift kanal kipinde, yani iki modülün eşzamanlı çalışıyor olması çok önemli. Eğer performans dizininde belleğiniz 5,9’un al-tında bir puan alıyorsa RAM çift kanal demektir. Eğer tek bir bellek modülü varsa performans dizini 5,5 ve altına düşer. Bu durumda DVD’mizdeki HWiNFO aracını çalıştırarak hangi RAM’in takılı oldu-ğunu bulabilir, tamamen aynısını satın alabilirsiniz. Sonra da genel-de dizüstünün altında (bazı ender durumlarda klavyenin altında) bulunan kapağı sökün ve RAM’i kontak noktalarına denk gelecek şekilde yerleştirip kilitler sıkıca kapanana kadar itin. →

6

7

8

9

10

99 01/2013 www.chip.cOM.TR

01/2013 www.chip.cOM.TR 100

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİY E N İ A Y G I T L A R

D İ j İ ta l f o t o ğ r a f M a k İ n e s İ :

Kaliteyi en iyi hale getirin1 temel ayarlar Öncelikle zaman ve tarihi girin. Bu, çektiğiniz fo-

toğrafları izlerken karşınıza çıkacak. Fotoğraf bilgisinin son de-rece kalitesiz şekilde göründüğü dijital yakınlaştırmayı kapatın. Gö-rüntü işleme için en üst kaliteyi seçin.

2 bİçİmİ ve kalİteyİ belİrleyİn Kimi fotoğraf makineleri 16:9 ge-niş ekran biçimiyle gelir. Algılayıcının tam alanını kullanmak

daima iyidir. Bunun için, en yüksek çözünürlüğü belirleyin. Kom-pakt makinelerde fotoğraflar 4:3, DSLR’larda ise 3:2 görüntülenir. JPEG sıkıştırması çoğu zaman çok verimli. Sonradan yapacağınız düzenlemelerde daha fazla rahatlığa sahip olmak için en üst kalite-yi tercih edin.

3 Dslr’ı optİmİze edİn DSLR fotoğraf makinelerinin uzun pozla-malı çekimlerde devreye giren etkili bir gürültü önleme siste-

mi var. Ancak çoğu zaman otomatik olarak devreye girmiyor. Bu yüzden de görüntü kalitesini yukarıya çeken ve üçayakla çekilmiş fotoğrafların kalitesini hatırı sayılır oranda artıran bu seçeneği et-kinleştirmelisiniz.

W l a n Yö n l e n D İ r İ c İ n İ z İ güvenli hale getirin1 güvenlİ bİr Wlan parolası seçİn FritzBox WLAN yönlendirici-

lerin her modeli farklı bir WLAN parolasıyla geliyor. Ama yön-lendiriciyi kaldırıp altına bakan herkes bu parolaya erişebilir. O yüzden kendinize ait, en aşağı 12 karakter ya da rakamdan oluşan, küçük büyük harfler ve simgeler içeren bir parola belirlemeniz gerekiyor.

2 en İyİ kanalı seçİn Tüm WLAN yönlendiriciler gibi FritzBox’da otomatik kanal arama seçeneğiyle geliyor ve civardaki

WLAN’ları, girişim kaynaklarını dikkate alarak en uygun kanalı be-lirliyor. Ne var ki bu otomatik seçenekler genelde çok iyi çalışmıyor. Onun yerine, dergi DVD’mizde verdiğimiz InSSIDer aracını kullan-arak dizüstü bilgisayar civarındaki en az girişim bulunan kanalı seçip bunu belirleyin.

3 zamanlayıcıyı kullanın Evdeki WLAN’ı büyük ihtimalle tüm gün boyunca kullanmıyorsunuzdur. Kullanmadığınız zaman-

larda kapatırsanız güç tüketimi azalır ve yönlendiricinin ömrü boyunca ciddi bir güç tasarrufu sağlanır. FritzBox’ta “System / Night Service” seçeneklerinden bunu günlük ve saatlik bazda be-lirleyebilirsiniz. →

1

1

2

2

3

3

t e l e V İ z Yo n uaçarken1 İstasyonları keyfİnİzce belİrleyİn Kimi TV aygıtları otomatik

taramanın ardından yüzlerce istasyonu rastgele dizer ve bunların sıralamasını uzaktan kumandayla değiştirmek çok sıkıcı bir iştir. Samsung TV’lerde bu iş iyice arapsaçına dönüyor zira “Samsung Channel List Editor” adındaki araç (kanal listesinin TV’den USB belleğe aktarılmasına, PC’de rahatça düzenlendikten sonra TV’ye aktarılmasına izin veriyor) ancak ve ancak Google üzerinden yapılacak araştırmayla bulunabiliyor ve gayrı resmi. Alternatif ola-rak dergi DVD’sindeki SamsChannelEditor’u kullanabilirsiniz.

2 görüntüyü ayarlayın Bazı TV’lerin görüntüsü yapay, aşırı par-lak ve gösterişli. Çoğu durumda yapılacak en iyi şey tüm görün-

tü iyileştirme seçeneklerini kapatmak. Parlaklığı, kontrastı ve rengi dergi DVD’sindeki Burosch test görüntüsüyle ayarlayabilirsiniz.

3 smart tV özelliğİnİ ayarlayın Modern televizyonlar YouTube gibi web hizmetlerine kolay erişim sağlıyor ancak sponsorlu

uygulamalar genelde uygulama listesinin tepesinde. Philips’lerde favori uygulamanızı kumandanın yeşil tuşuna basarak ilk sayfaya taşıyabilirsiniz.

oY n at ı c ı n ı z ı mükemmel hale getirin1 oynatıcıyla alıcıyı bağlayın İster TV alıcısı, Blu-ray ya da me-

dya oynatıcı kullanın, bu aygıtların tümü de dosyaların ev ağı üzerinden aktarılması, web bağlantısının kullanımı ve fotoğrafların gösterilmesi sağlanırsa tüm potansiyellerini değerlendirebilir. Bu aygıtları bir LAN kablosuyla bağlamanız yeterli. WLAN ile bağlamak içinse aygıtla uyumlu bir WLAN USB adaptörü ya da LAN kablosuyla bağlanabileceğiniz bir WLAN köprüsü gerekiyor.

2 tV kİpİnİ kontrol edİn Doğru TV kipinin seçilip seçilmediğini görmek için alıcınızın ya da oynatıcınızın Ayar menüsüne girin.

Burada maksimum çözünürlük ve kare sayısı seçilmiş olmalı (1.080p gibi).

3 güç tasarrufu Çoğu TV algılayıcısında hızlı açılış kipi otoma-tikman seçilmiştir. Bu sayede aygıt bekleme kipinden çok hızlı

çıkar. Fakat bu durumda, atıl haldeyken aşırı güç harcanır. Eğer hızlı açılış seçeneğini kapatırsanız yılda 20 TL’ye varan elektrik tasarrufu yapabilirsiniz. Sonra da üreticinin Eco-mode dediği tasarruf kipine geçmeniz gerekiyor.

1

2

2

3

3

1

101 01/2013 www.chip.cOM.TR

01/2013 www.chip.cOM.TR 102

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİ3 K A N A L L I W L A N

Yeni üç kanallı yönlendiriciler ev ağınızın hızına hız katmak için geliyor. Vereceğimiz tüyolara bağlı kalırsanız, gerçekten de bu hıza erişebilirsiniz.JG / Barış EmrE aLKım

Dizüstüyle internet gezintisi, PC’den dosya indirme, TV’de HD film akışı, tablet ve akıllı telefonda ise uygulamalar. Eğer multimedya aygıtlarınızı kablosuz kullanmak isti-yorsanız, sağlam bir WLAN’a ihtiyacınız var demektir. Hı-zı 300 Mbps’e ulaşan yönlendiriciler ve aygıtlar iddia et-

tikleri hıza erişemiyorlar. Oysa geleceğin WLAN yönlendirici nes-li ev ağı içinde 450 Mbps’ye varan hızlarda serbestçe gezinme vaadinde bulunuyor.

Bu hıza ancak üç paralel veri akışı alıp gönderebilen üç adet antenle erişilebiliyor. Paralellikten kasıt, her bir alım ve gönde-rim biriminin, materyalin (örneğin bir filmin) üçte birlik kısmını yollaması. Buna mekânsal mültipleks (spatial multiplex) deni-yor. Her bir anten, parmak izine karşılık düşen iletici bilgisini ak-tarıyor. Bu bilgi, antenlerin mekânsal durumunu bildiriyor ve bu sayede alıcı, üç veri akışını birbirinden ayırt edebiliyor. Bu üç mekânsal akışın her biri saniyede brüt 150 Mbit veri aktarabili-

yor ve bu sayede üç antenle 450 Mbps hıza erişmek olanaklı oluyor. Bununla beraber, net veri hızı büyük oranda uç aygıtlara ve ortama bağlı. Örneğin Trendnet’in TEW-692GR modeli yönlendiricisi (sağ üste bakınız) test laboratuvarımızdaki en yüksek hıza çıktı. Bu da 292 Mbps’ydi. Aygıt bunu çift bant çalışma kipinde (her frekansta bir uç aygıtı varken 2,4 ve 5 GHz bantlarında) sorunsuzca elde ede-bildi. Arada duvar olduğunda istemcinin 2,4 GHz bandında alabildi-ği veri maksimum 179 Mbps’e, çift duvar olduğunda ise sadece 164,4 Mbps’e iniyor. Bu rakamlar fena görünmese de, şu an kullanılan 802.11n WLAN standardı veri aktarım hızını 375 Mbps olarak belirli-yor. Şu ana kadar test ettiğimiz hiçbir yönlendirici bu rakama erişe-miyor. FritzBox WLAN 3370’te bu değer sadece 176,6 Mbps.

Teknoloji eski, iletim gücü yeni300 Mbit’lik atalarının aksine, yeni WLAN yönlendiricileri hız po-tansiyellerini değerlendiremiyorlar. Üç kanallı yönlendiricilerin ça-

450 MBit’lik s ü p e r h ı z l ı W l A N

TEKnıK özELLıKLErTahmini fiyaT 80 Euro

2,4 GHZ/5 GHZ/ÇİFT band •/—/—WLan’da verİ akTarımı 162,5 MBit/s bİr duvarın ardından 161,6 MBit/s

İkİ duvarın ardından 107,0 MBit/sLan yuvaLarı / uSb porTLarı 4/–

TrendneT TeW-691GrTEKnıK özELLıKLEr

Tahmini fiyaT 150 Euro2,4 GHZ/5 GHZ/ÇİFT band •/•/•WLan’da verİ akTarımı 143,6 MBit/s bİr duvarın ardından 129,9 MBit/s

İkİ duvarın ardından 113,4 MBit/sLan yuvaLarı / uSb porTLarı 4/2

neTGear n900 (Wndr4500)

TEKnİK özELLİKLErTaHmİnİ FİyaT 85 Euro

2,4 GHZ/5 GHZ/ÇİFT band •/•/•WLan’da verİ akTarımı 196,0 MBit/s bİr duvarın ardından 114,9 MBit/s

İkİ duvarın ardından 80,2 MBit/sLan yuvaLarı / uSb porTLarı 4/2

Belkin Play n750TEKnİK özELLİKLEr

TaHmİnİ FİyaT 160 Euro2,4 GHZ/5 GHZ/ÇİFT band •/•/—WLan’da verİ akTarımı 176,6 MBit/s bİr duvarın ardından 95,7 MBit/s

İkİ duvarın ardından 49,3 MBit/sLan yuvaLarı / uSb porTLarı 4/2

aVM FriTzBox Wlan 3370

TEKnİK özELLİKLErTaHmİnİ FİyaT 120 Euro

2,4 GHZ/5 GHZ/ÇİFT band •/•/•WLan’da verİ akTarımı 207,0 MBit/s bİr duvarın ardından 179,0 MBit/s

İkİ duvarın ardından 164,4 MBit/sLan yuvaLarı / uSb porTLarı 4/–

TrendneT TeW-692GrTEKnİK özELLİKLEr

TaHmİnİ FİyaT 110 Euro2,4 GHZ/5 GHZ/ÇİFT band •/•/•WLan’da verİ akTarımı 181,0 MBit/s bİr duvarın ardından 151,4 MBit/s

İkİ duvarın ardından 124,2 MBit/sLan yuvaLarı / uSb porTLarı 4/2

asus rT-n56u

103 01/2013 www.chip.cOM.TR

lışma ilkesi yeni değil ve mevcut 802.11n standardı tarafından da destekleniyor. Ancak paralel veri iletimi (çoklu giriş çoklu çıkış, ya-ni MIMO) ile üçüncü antenden faydalanabiliyorsunuz. Ürün ta-nımlarına baktığınızda bu tür yönlendiricileri paralel ileticilerin sayısını gösteren “3x3MIMO” gibi bir ibareden tanıyabilirsiniz.Dahası, yeni yönlendiriciler modülasyon teknolojisi olarak da op-timize edilmiş OFDM (dikaçılı frekans bölme mültipleks) yönte-minden faydalanıyorlar. Bir önceki standart olan 802.11n de bu teknolojiyi kullanıyor, ancak günümüzün aygıtlarında olduğu ka-dar akıllıca değil. O yüzden de artık yönlendiriciler 48 yerine 52 ta-şıyıcı sinyal kullanıyor ve tek bir 40 MHz’lik kanala iki adet 2 MHz radyo kanalını sıkıştıran kanal birleştirmeden yararlanıyor. WLAN standardı doğrudan komşu olan kanallardan birinin kontrol kana-lı, diğerinin ise seçimlik genişletme kanalı olarak kullanılmasına olanak tanıyor. Seçimlik, çünkü eski WLAN aygıtlarının da işlevle-rini sürdürmeleri için, uyumluluk adına bu özellikten vazgeçilebi-liyor ve WLAN destekli eski aygıtlar da yeni bir yönlendiriciye bağ-lanabiliyor.

Veri hızını aktarmak için yapılabilecek bir diğer hile de iletilen sinyaller arasındaki boşluğu azaltmak. Kaliteyi düşüren etkenleri önlemek için, standart uyarınca her bir WLAN sinyali havada 3,2 mikrosaniye kalıyor ve ardından 0,8 mikrosaniyelik bir boşluk ge-liyor. Bunlara sembol hızları deniyor ve böylece veri aktarımıyla aranın toplam uzunluğu 4 mikrosaniye ediyor. 802.11n bu arayı kısaltarak sembol hızını 3,6 mikrosaniyeye düşürüyor.Teknik sınırlara dayanınca

Peki, neden üreticiler 600 Mbit hızı destekleyen, üstü anten do-lu yönlendiriciler yapmıyorlar? Yanıt basit, veri aktarımındaki ar-tış, eklenen her bir akışla doğru orantılı azalıyor. Anten sayısı dör-dü geçtikten sonra, yeni anten eklediğinize değmiyor. Dahası, an-tenleri artırmak hem baz istasyonlarının hem de alıcıların işlemci-

lerine yük bindiriyor. O yüzden de 450 Mbit hızındaki yönlendiri-ciler şu anda üst sınır. Ancak bu ürünler bile ev ağındaki darboğa-zın sona ereceğinin garantisi değil, zira kablosuz ağınızın hızını sadece baz istasyon belirlemiyor. Elde edilen veri aktarım hızının artması için, alıcının da göndericinin de üç antene sahip olması lazım. Üç antenli bir yönlendiriciye iki antenli bir aygıtla bağlanır-sanız en iyi olasılıkla kapsama alanı biraz genişliyor. USB WLAN bağdaştırıcılarını ise önermiyoruz çünkü dizüstü bilgisayarlardaki WLAN yongaları bile daha yüksek hız sunuyor. Zira dizüstü bilgisa-yarlarda anten normalde ekran çerçevesine yerleştiriliyor ve USB bağdaştırıcılarda olduğu gibi ufacık bir alana sıkıştırılmıyor. Öte yandan, şu anda üç antenli akıllı telefon ya da tablet bilgisayar bu-lunmuyor ve bunlara yeni anten de eklenemiyor.

Kablosuz ağdaki veri trafiğini hafifletinSadece WLAN’a bağlanan aygıtların sayısı değil, civardaki diğer kablosuz ağlar da ev ağınızın işleyişine darbe vuruyor. Ne yazık ki 2,4 GHz frekans bandı büyük şehirlerde tamamen dolmuş durum-da. O yüzden de 5 GHz aralığında çalışan yeni aygıtlara geçmeniz faydalı olabilir. WLAN’ınızı mümkün olan en iyi şekilde ayarlamak için → S. 105’teki “En iyi WLAN kanalını bulun” başlığına bakabilir-siniz.

Elbette 5 GHz frekans bandını tüm aygıtlarla, yani akıllı tele-fonlarla, tabletlerle ve TV’lerle kullanmak mümkün değil. Bununla birlikte yeni yönlendiricilerin gerek 2,4 gerekse de 5 GHz frekans bandında 450 Mbit hıza erişebilmesinin avantajları olduğu kesin. Bu çift bantlı aygıtlar sayesinde diğer cihazları eşzamanlı olarak iki frekans bandında birden çalıştırabiliyorsunuz. Böylece evde ay-nı anda iki WLAN kullanabiliyorsunuz; birisi iPhone’unuzla ya da benzer aygıtlarla internete girmek, diğeriyse 5 GHz bandında ke-sintisiz ve hızlı WLAN için.

Veri hızıyla hüsran yaratıyor, çift bant desteği yok

Hızlı ve çok az araca sahip

Makul fiyatlı ve hızlı, ancak kullanışsız

Az donanımlı, ancak şaşırtıcı hızda

Hızlı veri aktarımı ve multimedya uygulamaları için birebir

Hızlı, makul fiyatlı, ancak çift bant desteğinden yoksun

01/2013 www.chip.cOM.TR 104

TREND / / TEST / / TEKNOLOJİ3 K A N A L L I W L A N

ZahmetsizF r ı t z b ox kurulumu1 FritzBox’un ayarlarına erİşİn: FritzBox WLAN 3370 bir tarayı-

cı aracılığıyla kolayca yapılandırılabiliyor. Aygıta IP adresiyle ya da http://fritz.box adresinden ulaşabilirsiniz. Aman, parola sapta-mayı unutmayın, yoksa önüne gelen herkes WLAN’ınıza girip FritzBox’un ayarlarını değiştirebilir.

2 Uzman görünüme geçİn Varsayılan görünümde FritzBox size 450 Mbit için gereken özel ayarları göstermeyecektir. Bunun

için uzman görünüme geçmeniz gerekiyor. FritzBox menüsünün sol sütunundan önce “System” ardından “View” seçeneklerine tık-layın. Ardından ana pencereden uzman görünüme geçin. Artık tüm özellikleri değiştirebilirsiniz.

3 450 Mbit’İ etkİnleştİrİn Aradığınız özellikler “WLAN / Radio Channel” başlığı altında yer alıyor. “WLAN standard” ve “Radio

channel” için uygun ayarları yandaki resimde görebilirsiniz. FritzBox’ta, ister 2,4 ister 5 GHz bandını seçin, 450 Mbit hızdan yararlanabilirsiniz. En hızlı bağlantı için, “Use suitable radio channels for 450 Mbps” seçeneğinin önüne işaret koyun. Geniş-letilmiş radyo kanalları büyük oranda girişim yaptığı için, “not in extremely populated WLAN environments” seçeneğini işaretle-menin de büyük faydasını görebilirsiniz.

D İ z ü s t ü n ü z D e 450 MBit1 Dİzüstü WLAn bağdaştırıcılarına bİr göz atın Dizüstünüzdeki

Trendnet TEW-684UB gibi yongalar harici USB bağdaştırıcıla-rından daha iyi aktarım hızları sunuyor. Dizüstünüzün üç antene sahip olup olmadığını görmek için WLAN kartlarının yuvasını açın (klavyenin altında). Eğer sadece ikisi bağlı üç nokta görürseniz, hızı 450 Mbit’e yükseltebilirsiniz. HP ve Lenovo dizüstülerdeyse bir BI-OS engeli karşınıza çıkabilir. HP ya da Lenovo dizüstülerde, BIOS engeli kurulumu önleyebilir.

2 WLAn KARtInI DeĞİŞtİRİn WLAN kartını (mini PCI express) yu-vasından dikkatlice çıkarın. Ardından elle anteni çekin. Mini

PCI Express yuvasına uygun WLAN kartlarının tam ve yarım boy olanları var. Küçük olanları yuvaya rahatça oturuyor. Biz Intel Centrino Ultimate-N 6300’ü tavsiye ediyoruz (yaklaşık 25 avro). Üç yuvayı da bağlayın, ardından iyice oturana kadar kartı yuvası-na itin.

3 Antenİ sabİtleyİn Kurulum klavyenin altında gerçekleşeceğin-den anteni bir yerlere tıkmak zor olabilir. İnatçı anten kabloları-

na söz geçirmek için şeffaf bant kullanabilirsiniz.

1

2

3

2

3

1

105 01/2013 www.chip.cOM.TR

e Ks t R A ö z e L L İ K L e RYazdırma sunucusu, NAS alternatifi, DECTWLAN ağını yaymak ve internete bağlamak, tüm yönlendiricilerin yapabildiği bir şey. O yüzden de çoğu durumda son sözü söyle-yen, aletlerin ek özellikleri oluyor. LAN bağlantısı standart özelliklerden. Neredey-se her WLAN yönlendiricide bunlardan dört tane var. Tavsiyemiz, artık yavaş kalan Fast Ethernet kipini değil de Gigabit Ethernet’i destekleyen modelleri tercih etmeniz. Ağ bağlantılarının haricinde, kablosuz ağı yaz-dırma sunucusuna dönüştürmenizi sağla-yan USB bağlantıları da büyük önem taşı-yor. Ne var ki yönlendiricilerin USB bağlan-tıları henüz NAS’lara kafa tutmalarını sağ-lamaya yetmiyor.

Sabit diskler ya da USB bellekler bir de-rece, ancak veri aktarım hızı NAS sistemle-

rinin eline su dökemiyor. D-link’in DIR-857’si gibi modeller USB 3.0 desteği sağlı-yor ve harici sabit disk bağlayarak bir ağ depolama aracına dönüştürebiliyorsunuz. Bir diğer örnek ise AVM’nin FritzBox’larının kablosuz telefonlar için dahili DECT baz is-tasyonu içermesi. Telefonla internet için birbirinden ayrı iki “kutu” istemiyorsanız, bir FritzBox tüm işinizi görüyor. Diğer üre-ticiler multimedya ağlarına da büyük ağır-lık veriyor, DLNA sertifikalı medya sunucu işlevleri sunuyorlar. Eğer ofisiniz için WLAN yönlendirici arıyorsanız VPN ve mi-safir erişimlere dikkat etmelisiniz. Bazı üreticiler bu işlevleri de sunuyorlar. Akıllı bir yönlendirici seçimiyle, başka aygıtlar satın almaktan kurtulabilirsiniz.

Eğer ev ağınızda sorunlar yaşıyorsanız, se-beplerinden biri komşularınızın kablosuz ağ-ları olabilir. Kablosuz ağların çok büyük bir kısmı 2,4 GHz bandında çalışır. En ideal du-rumda farklı ev ağları 1, 6 ve 11. kanallarda yer alırsa birbirini engellemiyor, ancak bu da piyango çıkması gibi bir şey. Çoğu durumday-sa üç WLAN aynı anda çalışıyor ve hangisinin hangi kanalda etkinlik göstereceği de önceden belirlenemiyor. Bir başka sorun da günümüz aygıtlarının kanalları birleştirerek daha geniş alan kapsaması. Dergi DVD’sinde yer alan inS-SIDer adlı ücretsiz yazılım, komşu WLAN’ları ve kanal ayarlarını açık seçik gösterebildiği

için çok faydalı. 64 bitlik sistemleri de destek-leyen yazılım, bilgisayara kurulu WLAN mo-düllerini destekliyor. Kablosuz ağları otoma-tikman araştırıyor ve gösteriyor. WLAN’ların hangi kanalları işgal ettiğini “Channel” sütu-nunda görebilirsiniz. Kablosuz ağların etki alanları burada grafiksel olarak gösteriliyor. Eğer ağlar çakışıyorsa, bu her iki ağda da ke-sinti olacağı anlamına geliyor. “5 GHz Chan-nels” sekmesine bastığınızdaysa durum farklı. Orada sadece tek bir WLAN’ın etkin olduğunu göreceksiniz. Optimizasyon için tavsiyemiz WLAN’ınızı en az kablosuz ağla çakışacak şe-kilde ayarlamanız.

W l A N A r A C ı ı N s s ı D e rEn iyi WLAN kanalını bulun

GELECEğiN WLAN STANDARTLARIMevcut WLAN 802.11n standardının yerini alacak standartlar üstünde çalışılıyor bile. Amaç, 802.11ac ve 802.11ad standartla-rıyla WLAN üstünden Gigabit hızına erişe-bilmek. Günümüzde bile şu kural geçerli: Eğer ağınızın bant genişliğini tam kapasi-teyle ve kesintisiz kullanmak istiyorsanız, kabloyu tercih etmelisiniz. Gigabit ağ ara-birimleri dizüstü bilgisayarlarda ve yön-lendiricilerde standart, ancak mevcut WLAN standardı 450 Mbit hızında kalıyor. Dörtten fazla paralel veri akışı ve 600 Mbps’ten fazlası, uğrunda verdiğiniz ça-baya değmiyor.

802.11ac standardı radyo kanallarının ge-nişliğini bir kez daha ikiye katlayarak 80 MHz’e yükseltecek. Bunlar da geliştirme-nin ikinci safhasında birleştirilerek 160 MHz olacak ki, bugünkü değerin dört ka-tına denk geliyor. Doğal olarak, MUMO’yu da hesaba katmak lazım. Standart, sekiz akışı destekleyecek şekilde tasarlanıyor.

ikinci bir WLAN standardı daha geliştirili-yor: 802.11ad. Eski WLAN bağdaştırıcılar-la uyumlu olmayacak olan bu teknoloji, 60 GHz’de iletim yapıyor ve radyo kanal ge-nişliğini 2 GHz’e çıkarıyor. Bir diğer kanal erişim protokolü sayesinde, teorik olarak 7 Gbps aktarım mümkün olacak.

PRATiK TEST: ESKi YöNLENDiRiCiLER YENi YöNLENDiRiCiLERE KARşI450 Mbit, 300 Mbit’ten fazla. Peki, ya pra-tikte? FritzBox WLAN 3370 modelini bir önceki popüler model olan 3270’le karşı-laştırdık. Sadece veri iletim hızına bakmak bile yeni modelin eskisinden neredeyse üç kat hızlı olduğunu göstermeye yetiyor. Fa-kat yönlendiriciyle alıcı arasına bir ya da iki duvar girdiği anda hayaller suya düşüyor. Durum böyleyse, yeni FritzBox’ın hızı, eski-sinden sadece üçte bir daha fazla. Bu da demek oluyor ki, WLAN 3370’in hız farkını ancak aygıtla yönlendirici aynı odadaysa görebileceksiniz.

verİ İLeTİmİ 61,9 mbit/s

bİr duvarın arkaSından 60,9 mbit/s

İkİ duvarın arkaSından 36,3 mbit/s

verİ İLeTİmİ 176,6 mbit/s

bİr duvarın arkaSından 95,7 mbit/s

İkİ duvarın arkaSından 49,3 mbit/s

FriTzBox Wlan 3270

FriTzBox Wlan 3370

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 106

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İİ Y İ L E Ş E N D O N A N I M L A R

Eğer tam oturduğunuz anda bir çatırtı duyduysanız bilin ki ses yaşlı kemiklerinizden değil, muhtemelen bir grup anah-tarla nahoş bir buluşma yaşayan cep telefonunuzun ekra-nından geliyor. Çoğu cep telefonu kullanıcısı bu durumun trajik sonucunu bilir: Ekranınızdaki çizikler. Azıcık yüksek-

likten düşmek bile aygıtın önünü ya da arkasını çizebilir. Teknik aygıt sigortası yapan firmalar, iPhone 4 ve 4S’teki cam kırılması vakalarının önceki modellere göre ikiye katlandığını söylüyor.

Yeni materyallerin böyle sorunları çözebileceğinin en büyük kanıtını geçen sene, otomobil üreticisi Nissan gösterdi. Scratch

Shield (Çizik Kalkanı) adlı iPhone kılıfı da Tokyo Üniversitesi’yle Advanced Softwarematerials firmasının ortaklaşa çabası olarak or-taya çıktı. Bu kılıf, Nissan’ın yıllardan beri otomobiller için kullan-dığı özel boyalardan ilham alıyor. Bu kaplama çizikleri kendi ken-dine tamir edebiliyor. Altında yatan ilke şöyle: Sıradan boyanın üstüne şeffaf bir vernik uygulanıyor. İlginç olan, bu katmanın çok elastik olması. Dışarıdan gelen güçlü bir basınç sayesinde çizilirse sıkışıyor ve dış darbeyi emiyor. Zarar gördükten sonra cila tekrar genleşerek ilk konumuna dönüyor. Böylece ince çizikler saatler içinde kaybolurken, daha derin çizikler günler ya da haftalar için-

Gelecekte ekranlardaki çizikler kendi kendilerini giderecek. Bilgisayar donanımları otomobil üreticilerinin araştırmalarından nasıl faydalanıyor?J G / BA R IŞ E M R E A L K I M

K E N D İN İ TA M İR eden materyaller

Yüksek teknolojili materyaller kendilerini burada gösterilen türden, tamir edici yapışkanla onarıyor.

107 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

de ortadan kalkıyor. Elbette çok derin çizikleri bu şekilde gider-mek mümkün değil. Nissan temelli iPhone koruması da Akrilo-nitril bütadiyen stiren kopolimer adlı özel bir plastikten oluşu-yor ve son derece sağlam yüzeyiyle ayırt ediliyor. Nissan, bu iP-hone kılıfını yılbaşında piyasaya sürecek ama fiyatı henüz belli değil.

Şu anda ise akıllı telefonlarınız için çizikleri önleyen koruyu-cu filmlerden kullanabilirsiniz. Scosche adlı bir firma bir dizi ek-ran koruma filmi üretiyor. Bunlardan recoverSkin adı verileni silikondan yapılmış. Bu materyal de ince çizikleri saniyeler için-de ortadan kaldırabiliyor. Fakat derin çizikler ve hoyrat kullanım söz konusu olduğunda filmler de para etmiyor ve bir süre sonra yenilenmeleri gerekiyor. Koruyucu filmler doğaldır ki düşüşler-de ekran camını korumuyor. Fakat araştırma laboratuvarlarına şöyle bir bakmak bile, kendini onaran donanımların çok da uzakta olmadığını ispatlıyor.

Uçak sektöründen yeni plastiklerBirkaç yıldır, içlerinde IBM ve Dell’in de bulunduğu bilgisayar firmaları kendini onaran donanımlar geliştirmek için milyon-larca avro harcıyor. Fakat bilgisayar sektörü bu gelişmelerin ba-şını çekmiyor. Nissan gibi otomobil üreticilerinin yanı sıra, uzay aracı ve uçak üreten firmalar bu alanın lideri. Örneğin Illinois ve New York üniversitelerinden materyal tasarımcıları, uçaklar-daki çatlakları gidermesi beklenen plastikler üzerine araştırma yapıyor. Bu zor bir çalışma zira uçak kanatlarındaki saç teli ince-liğindeki kılcal çatlakları insan müdahalesi olmadan gidermek için birkaç adım gerekli. Öncelikle zararın tanımlanması, ardın-dan tamirin kendisi geliyor. Bundan 15 yıl önce böyle bir prob-lem araştırmacıların altından kalkamayacağı kadar karmaşıktı. Şimdi ise mikro ve makro teknolojideki gelişmeler durumu ta-mamen değiştirdi. Örneğin NASA, biyolojik sistemlerin kendini tamir özelliğini plastiğe aktarmayı hedefleyen bir araştırma bi-rimini bundan on yıl önce kurdu.

Illinois’de uygulamaya koyulan fikirler, mevcut parçaların üzerine harici olarak uygulanan bir ek koruma katmanına daya-lı. Bu koruma katmanı fiberle güçlendirilmiş ve materyalin için-de, sıvı yapıştırıcı içeren küçük kapsüller var. Plastikte bir çatlak meydana gelince kapsüller de yırtılıyor ve içlerindeki yapıştırıcı (genelde epoksi reçine) meydana gelen hasarı gidererek çatlak-ları dolduruyor ve ardından sertleşerek materyali onarıyor.

Onarımı tetikleyenlerTeoride basit görünebilir ancak gerçek hayatta araştırmacıların karşısına dikilen kimi sorunlar var. Örneğin yapıştırıcı materyal sadece hasar durumunda etkinleşmeli ve bu kapsüllerdeki sıvı plastik hemen sertleşmemeli. Yoksa bir zarar geldiğinde hiçbir işe yaramaz. O yüzden de bu sıvı plastik karışımı, sertleşmesi için bir katalizör gerektirecek şekilde tasarlanmış. Materyal araş-tırmacılarının teknik jargonunda bunlara kimyasal tepkimeleri gerçekleştiren “reaktifler” deniyor.

Materyaldeki kapsüllerin içine hem katalizör hem de yapıştı-rıcı koyma olanağı da var. Böylece bir zarar meydana geldiğinde plastik ve katalizör, istenen yerde karşı karşıya gelecek. Bu konu-da birçok deney yürütülüyor. Örneğin Rutenyum metali, plastik-te polimerleşmeyi tetikliyor.

SCRATCH SHIELD: ÇİZİKLERİ YOK EDİYOROtomobil üreticisi Nissan, özel bir ciladan oluşan iPhone kılıfını çıkardı. Altında, Nissan’ın geliştirdiği sağlam otomobil boyaları bulunuyor.

MİKRO KAPSÜLLER: PLASTİĞİN İÇİNDEKİ YAPIŞTIRICIIllinois Üniversitesi’nden materyal araştırmacıları küçük kapsülleri yapıştırıcıyla plastiğe gömmeyi başardılar. Materyal çizilince kapsüller açılıyor, açığa çıkan yapıştırıcı ise hasarı gideriyor.

RECOVERSKIN: ÇİZİKLERİ MÜHÜRLEMEScosche adlı firma iPhone için silikondan yapılmış koruyucu filmler satıyor. Bu recoverSkin filmi, çatlakları kapatarak ufak çizikleri gideriyor. Fakat çok derin çiziklere bir şey yapamıyor ve sık kullanımda kaybolup gidiyor.

SCRATCH SHIELD İLE

Çok elastik bir plastik, tıpkı yatak yayları gibi basınçla karşılaşınca sıkışıyor, ardından eski biçimini alıyor.

Sıradan boya o kadar sert ki çizilme sırasında materyal çatlıyor ve ortaya tamiri olanaksız bir hasar çıkıyor.

SCRATCH SHIELD OLMADAN iPhone kılıfı yılbaşında satışta olacak.

ŞEFFAF CILA

BAZ CİLA

DOLDURUCU

ŞEFFAF CİLA

BAZ CİLA

DOLDURUCU

→

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 108

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İİ Y İ L E Ş E N D O N A N I M L A R

Yapıştırıcı için damar yollarıBir başka yöntem ise güneşin UV radyasyonu gibi bir doğal kata-lizör kullanmak. Kapsüldeki sıvı plastik güneşten korunuyor. Kapsül yırtılırsa yapıştırıcı morötesi (UV) ışınlarıyla tepkimeye girerek sertleşiyor. İsviçreli Freiburg Üniversitesi ile ABD Cleve-land’daki Case Western Reserve Üniversitesi bu konuda ilginç bilgiler sunuyor. İki üniversite, adına metalosupramoleküler polimerler denen, metal iyonları yüklü plastikten oluşan, UV radyasyonuna maruz kaldığı anda hızla ısınan polimerleri üret-ti. Tek soru, iyileştirme işleminin süresi. Şu anda araştırmalar çatlakların yapıştırıcı teknolojisiyle giderilmesi için hala birkaç saate gerek olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum, iPhone kılıfın-da belki sorun değil ama uçak parçalarında kritik.Yapıştırıcı için damar yolları

Mikro kapsüllerle ilgili bu yaklaşım kulağa çok parlak gelse de kendini onarma işlemi, hasar bir kez giderildi mi sona eriyor. Zira yırtılan kapsüller işe yaramaz hale geliyor ve yeni çatlakları onaramıyor. Araştırmacılar bunun için de farklı çözümler geliş-tirmiş. Örneğin Illinois’de mikro vasküler ağlar (damar yolları) üzerinde duruluyor. Böylece kapsüller yerine, plastiğin içinde incecik tüplerden oluşan bir ağ bulunacak. Tıpkı insan vücu-dundaki kan damarları gibi, tüm plastik parçalara onarım işle-mi için yapıştırıcı materyal göndermek mümkün olacak.

Eğer ayrıntılara gömülmek istemiyorsanız, o zaman kendini onaran plastiklerde dikkat edilmesi gereken iki gelişme var. Bir grup araştırmacı mevcut materyallere eklenen koruyucu mater-yaller üzerinde çalışıyor. Diğerleri ise kendini onarma yeteneği-ne sahip materyalleri araştırıyor. Arizona Eyalet Üniversite-si’ndeki araştırmacıları bu ikinci gruba katmak olanaklı. Poli-merlerin içine incecik fiber optik ağları yerleştirmişler ve böyle-ce algılayıcıları kullanarak materyaldeki zararı saptamak müm-kün oluyor. Ardından bir lazer, fiber optik ağına kızıl ötesi ışık göndererek onarım sürecini başlatıyor.

Mevcut araştırmalarda hasarı saptayan sistemler özellikle sorgulanıyor. Mikro kapsüllerde buna gerek yok, zira kapsül parçalanırsa hasar olduğu varsayılıyor. Laboratuvarlarda, ma-teryallerin hasarı kendi kendine saptaması için konsantrasyon gradyanları diye bir yöntem kullanılıyor. Bunun için, malzeme-ler metal ya da seramik özelliği giderek artan ince yapraklar ha-linde oluşturuluyor. Eğer seramik katmanı belirli bir noktada çatlarsa oksijen içeri giriyor. Bu da metali oksitleyerek hasarı gi-deren bir kimyasal tepkimeyi başlatıyor.

Kendini iyileştiren bilgisayar yongalarıKendini onarmanın uçak parçalarında kullanılması en azından on yılı bulacak. Bu teknolojiyi bilgisayar sektörünün daha önce kullanması olanaklı gözüküyor. Bilgisayar alanında tek bir hata-lı bağlantı bile bilgisayar yongalarının çöpü boylamasına yol açmakta. Oysa araştırmacılar ince yonga bağlantılarını yukarı-daki tarife uygun plastik kapsüllerle kapladılar. Bunun ilginç yanı, kapsüllerde ek metal bileşenlerin de bulunması. Eğer bağ-lantıyı yapan tel koparsa metal, plastiğin içinde kopma noktası-na kadar akıyor ve burada iletkenliği tekrar sağlıyor. Şu noktada, pratik kullanımın önünde iki engel var. Bunlardan biri, aygıt üreticilerinin bu denli sağlam aygıtlarla gerçekten ilgilenip ilgi-lenmediği. Ayrıca kendini iyileştiren materyallerin üretimi daima daha pahalı.

VASKÜLER AĞ: DOLAŞIMDAKI YAPIŞTIRICIBunlar henüz hala laboratuvar aşamasında. Illinois Üniversitesi’nde bir materyale mikro ölçekte yapıştırıcı sağlayabilecek bir vasküler ağ icat edildi. Bu yapıştırıcının insan vücudundaki kan gibi dolaşım yapması bekleniyor.

Sadece 50 mikrometrelik

çizik 1 Çizikten eser

yok 2

KATALİZ: KONTROLLÜ KENDİ KENDİNİ ONARMAÇin’deki Jilin Üniversitesi’nden araştırmacılar, kendini iyileştirme özelliğini etkinleştirmek için üstüne su sıkmanın yeterli olduğu bir plastiği tanıttı. Diğer materyaller ise kimyasal katalizör ya da UV ışığı istiyor. Çin plastiğinde ise su, hasarı gideren moleküllerin hareketliliğini artırıyor.

KAY

NAK

: JU

NQ

I SU

N, J

ILIN

ÜNİV

ERSİ

TESİ

YONGALAR: İLETİM YOLLARININ TAMİRİLaboratuvar deneylerinde araştırmacılar yonga bağlantılarını yapıştırıcı ve metal alaşımı içeren kapsüllerle donattı. Bir çiziğin ya da yırtığın ardından alaşım tekrar iletkenliği sağlıyor.

Bir yongada elektronlar metal katmandan geçiyor.

Metal katmandaki çizik, akımın geçmesini kesintiye uğratıyor.

Kapsüllerdeki madeni alaşım elektriksel bağlantıları da onarıyor.→

109 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

K E N D İN İ O N A R A NyazılımlarGünümüzde kendini tamir eden donanım bulmanız pek mümkün değil ancak her PC’de kendini tamir eden yazılımlar bulunuyor.Güncellemeler Dalga geçmiyoruz, Windows daha şimdiden ken-dini tamir becerisini kullanıyor. Örnek mi istiyorsunuz? Kullanıcı-ların Windows Update’ten sadece otomatik güncellemeleri etkin-leştirmesi yetiyor. Ardından her şey kendi kendine çalışıyor. Ya-malar indiriliyor, kuruluyor, hatta gerekirse Windows bilgisayarı size sormadan yeniden başlatmaktan bile çekinmiyor. Ciddi işle-tim hataları meydana gelirse Windows inisiyatifi ele alıp bilgisa-yarınızı yeniden başlatıyor. Doğaldır ki hata her zaman ortadan kaybolmayabiliyor ama işletim sistemini yeniden başlatmak çoğu zaman sistem hizmetlerini ve aygıtları da yeniden başlattığından soruna çözüm olabiliyor.Sürücü Elbette işleyişi çok otomatik sayılmaz ama Windows’un yanlış sürücü kurulduğu vakit bunu tanıması ve sizi uygun bir sü-rücü aramaya yönlendirmesi bile bu kategoriye girebilir. Çoğu durumda, sürücü arama işini bile Windows’a bırakabilirsiniz.Dosya sistemi Bunun da işletim sisteminin çekirdek işlevleriyle ilgisi var. Örneğin Windows’ta NTFS’in kendi tamir işlevleri var. İşletim sistemi tüm depolama aygıtlarını sessizce gözlemliyor ve dosya sistemi hatalarını tespit ediyor. Windows, sabit disk hatala-rını gidermeye çalışıyor ve bunda başarılı olamazsa yeniden baş-latmanın ardından CHKDSK aracı devreye giriyor.Bellek Windows 8’in Storage Spaces adlı işlevi birden çok sabit diskin tek bir bellek halinde birleştirilmesini sağlıyor. Bu diskte de bir tür acil durum belleği ayrılıyor. Eğer ağdaki disklerden biri hata verirse bu acil durum belleği sayesinde tüm verileri kurtar-mak mümkün oluyor. Ardından kullanıcı, hatalı sabit diskin yeri-ne yenisini takıyor. Bu özelliği kullanmak RAID sistemi kurmak-tan çok daha kolay.

H ATAYA D AYA N I K L I DonanımlarGeleceğin donanımları kendini iyileşti-rebilir, bugünün donanımlarıysa hataya dayanıklı. Aradaki fark şu: Çizikleri ya da çatlakları gideremeyen günümüz donanımları, tüm sistemin aldığı hasa-ra rağmen çalışmasını sağlıyor. Bunun güncel bir örneği SSD’ler. Yıpranma Dengeleme denilen teknoloji sayesinde katı hal diskleri tüm bellek hücreleri-nin eşit derecede kullanılmasını sağlı-yor. Fakat gerçekleştirilebilecek yazma operasyonu sayılı olduğundan, bellek hücreleri hata verebilir. Bu durumda denetçi hatalı hücreleri bulup işaretli-yor ve onların yerine, rezerve edilmiş bellek hücrelerini kullanıyor.

K E N D İN İ O P T İM İZ E E D E N SistemlerDizüstündeki çizikleri gidermek Windows’un hatalarını gidermekten daha kolay. Windows’unuz er ya da geç giderek yavaşlıyor ya da tü-müyle çalışmaz hale geliyor. O yüzden de kendini optimize eden sis-temler kendini onaran sistemlerden daha çok şey vaat ediyor. Altında yatan düşünce, sistemleri değişen koşullar karşısında bağımsız bir şekilde tepki vermelerini sağlayan kısmi bir zekayla donatmak. En ba-sit haliyle, Windows’un açılış optimizasyon işlevini buna örnek göste-rebiliriz. Bu işlev, gerekli dosyaları diskin en hızlı bölümlerinde tutu-yor. Ağ dünyasında bu fikir bir adım ileri taşınmış. Örneğin LTE’de tek bir telsiz hücresini sürekli kapsamak yerine bitişik telsiz hücreleri ka-pasitelerini birden çok insanın bulunduğu yerlere yoğunlaştırıyor. Kendini optimize eden sistemlerin temelinde makine üreticilerinin, bilgisayar bilimcilerinin ve matematikçilerin ortak çabası var. Mesela Paderborn Üniversitesi’nde bir ortaklaşa araştırma merkezinde yarı-nın kendini organize ve koordine edebilen zeki makineleri üzerinde ça-lışılıyor.

Windows 8 bile kendini onarmak için ilk iş olarak bilgisayarı yeniden başlatıyor

NTFS de kendini onarma özelliğine sahip. Bu özellik işe yaramazsa CHKDSK devreye giriyor

Windows 8’in Storage Spaces özelliği birden çok diski bir araya getirerek veri güvenliğini artırıyor

Paderborn Üniversitesi’nde geliştirilen BeBot adlı robot, kendini optimize eden sistemler için bir test platformu.

SSD’lerde hataları telafi etmek üzere yedek bellek hücreleri var

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 110

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İE F S A N E A V C I S I

ESKİ CEP TELEFONLARI Ağırlığınca altın eder mi?Cep telefonları hammadde bakımından bir hazine mi? Efsane avcısı cep telefonlarını parçalayıp bu iddianın aslını araştırıyor

EFSANE Cep telefonlarında, tıpkı diğer elektronik aygıtlarda ol-duğu gibi, gümüş ya da altın gibi birçok değerli maden yer alı-yor. Telefonu atmadan, içindeki altını almak iyi olmaz mı?GERÇEK Sadece cep telefonları değil, neredeyse elektrikle çalışan her şey seramik, değerli metal ya da nadir toprak elementleri içeriyor. Fakat cep telefonu gibi nispeten küçük aygıtlarda bunların miktarı çok az. Cep telefonlarında kullanılan metal-lerin büyük kısmını bakır oluşturuyor. Ortalama bir cep tele-fonunda Cu simgesiyle gösterilen bu elementten 8,75 gram bulunabiliyor. Kimi uç durumlarda bu rakam 15 grama çıkabi-liyor.

Bir cep telefonu yaklaşık 3 gram baz metal demir (Fe) ve ge-çiş metali kobalt (Co) içeriyor. Değerli metaller ise hiç sanıldığı kadar fazla değil. Baskılı devre kartlarında ve telefonun kon-taklarında yaklaşık 0,25 gram gümüş (Ag) bulunuyor. İşletim yollarında ve yine kontaklarda 0,024 gram, yani 24 miligram da altın var. Bu rakam, kenarları 1 mm olan bir küpe denk geli-yor. Göze küçük görünse de, Ekim 2012 itibariyle 1 gram altın 44 avro olduğundan, kullanılmayan bir cep telefonunda 1 av-roluk altın bulunduğunu söyleyebiliriz. Şayet altın madeninde madenci olarak çalışsaydınız, 1 avroluk altın elde etmek için 25 kilogram altın cevheri çıkarmanız gerekecekti.

Sadece altın da değil, bir cep telefonundaki toplam değerli materyaller 2 avrodan fazla ediyor. Bitkom’un 2011’de yaptığı bir araştırma, günümüzde sadece Almanya’da evlerde bir ke-nara atılmış, kullanılmayan cep telefonlarının sayısının 83 milyon olduğunu ortaya koyuyor. Bu akıl almaz bir rakam ve 180 milyon avronun raflarda toz topladığı anlamına geliyor. Sağdaki grafik, cep telefonunda hangi metalden ne kadar bu-lunduğunu göstermekte. Cep telefonu çöpe atılmadan önce, altın ve gümüş ayıklanabilir. Teorik olarak bu mümkün.Ne var ki pratikte böyle bir şeye kendi başınıza kalkışmamalısı-nız. Çünkü sırf altını diğer materyallerden ayrıştırmak için ge-reken tersine galvanizasyon işlemi, 100 telefondakine eşdeğer hammadde tüketiyor. Dahası, eski cep telefonlarını toplayıp geri dönüştüren, hem içlerindeki hammaddeleri ayrıştıran hem de çevreyi koruyan özel istasyonlar var.

CEP TELEFONU ALTIN MADENİ Mİ?Cep telefonunda diğer değerli madenlerin yanı sıra 0,024 gram da altın gizli. Yani 40 adet cep telefonunun içerdiği altını elde etmek için 1 ton altın cevheri işlemek gerekiyor.

ÇEKMECELERDEKİ CEPLERBitkom’un 2011 tarihli araştırmasına göre sadece Almanya’da evlerde kullanılmayan 83 milyon cep telefonu var. Bunlardaki hammaddelerin (2 ton altın dahil) değeri 180 milyon avroyu buluyor.

8,75 g3,81 g3 g 1 g0,4 g0,25 g0,024 g0,009 gESKİ 1 TON ALTIN CEVHERİ

BİR CEP TELEFONUNUN İÇERDİĞİ ORTALAMA MADENLER

47,5 cm

Almanya’daki kullanılmayan cep telefonlarındaki

hammaddelerin ederi:

180 MİLYON AVRO

726 t 316 t

BAKIR

KOBALT

21 t

GÜMÜŞ

2 t

ALTIN PALADYUM

0,7 tFOTO

ĞR

AF:

NIK

OLA

US

SC

HÄ

FF

LER

Bakır Kobalt Demir Kalay Tantal Gümüş Altın Paladyum

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 112

CHIP Yayın Yönetmeni Mahmut Karslıoğlu,yazılım dünyasında dikkatini çeken gelişmeleri her ay günlüğünde sizlerle paylaşıyor.

mkars@chip.com.trwww.chip.com.tr/blog/mahmut

MaRk ZuCkErBeRg’İn gÖzÜDoYmAk BİLmİYoR!

Instagram’daki kişisel bilgilerinize göz diken Facebook, haber kaynağınızda da reklam görüntülmeye hazırlanıyor.

Planlananlar arasında özel mesajlardan ücret almak da var!

Ayın TrAnSfErİ Steven Sinofsky üniversiteye geri dönüyorGeçtiğimiz ay köşe yazımda Microsoft’tan ayrılış hikayesini yazdığım eski Windows bölüm başkanı Steven Sinofsky, kendine yeni bir uğraş bulmuş gibi görünüyor. Win-dows 8’in mucitlerinden biri olan Sinofsky, artık Massachusetts’deki Harvard Business School’da ders verecek.

Sinofsky’nin derslerde Windows 8’deki döşemeleri kullanıp kullanmayacağını şimdilik bilmiyoruz. Ancak haberi Twitter’dan paylaşan Sinofsky, “ürün geliş-tirme” konusunda ders vereceğini not düş-müş. Eski Windows başkanı buna ek olarak okul için “bir şeyler yazabileceğini” de twe-et’ine eklemiş. Sinofsky, 1990’ların sonla-rında da iki makaleye de katkıda bulun-muş. Bunlardan bir tanesinde Microsoft Office’in yapımındaki karar alma mekaniz-masının detayları anlatılırken, diğerinde daha genel bir konu alan işletmelerin prog-ram geliştirmesi ele alınmış.

Sinofsky’nin Windows’tan ayrılma se-bebini hala tam olarak bilmiyoruz. Ancak bazı kesimler onun CEO Steve Ballmer ta-rafından ayrılmaya zorlandığına inanıyor.

Ayın PaRaGöZü Gözü doymayan Zuckerberg’in yeni planıFacebook, sosyal medya kanalı olduğu ka-dar, özel mesajlaşma için de biçilmiş kaf-tan. Özellikle sosyal ağın son zamanlarda üzerine büyük emek harcadığı “Messenger”ı günümüzde milyonları birbi-rine bağlıyor.

Facebook, tüm bu mesajlaşmanın yete-

rince aktif kullanılmadığını düşündüğü için yeni bir deneme programı başlatmış durumda ve arkadaş olmayan insanların birbirlerine gönderecekleri mesajlar için 1 dolar ödemelerini öngörüyor. Facebook’a göre sebep şu:

Şu anda kullanılan sistem içerisinde, ar-kadaşınız olmayan kişiler tarafından gön-derilen bazı mesajlar “Diğer” kutusuna dü-şüyor ve yüksek ihtimalle gözden kaçıyor. Buradaki en büyük sorunsa aslında yine Facebook tarafından kaynaklı zira bir kişi-ye gönderilen mesajın Gelen Kutusu’na mı yoksa “Diğer” kısmına mı düşeceği tama-men arkadaş tarafından gönderilen ya da arkadaşın arkadaşı tarafından gönderilen mesajların, kendi içerisinde algoritmik bir şekilde hesaplanması sonucu belirleniyor.

Facebook ise mesaj atan kişinin özellik-le bir konferans esnasında ya da bir iş için başvurusu için atacağı mesajlarda, olası bir ödemenin çok daha mantıklı olacağını dile getirmiş durumda. Peki, bu açık ara bir “spam” alarmı mı? İstemediğimiz insanlar para ödeyerek bize sonsuza kadar mesaj

Geçen ay köşe yazımda Steven Sinofsky’nin işten ayrılış hikayesini yazmıştım. Ama tekrar üniversiteye döneceği ne yalan söyleyeyim hiç aklıma gelmemişti

Gelir elde etme konusunda ipin ucunu kaçıran Facebook kullanıcılarını üzüyor

YaZiLiM GüNlÜğÜ

113 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

atabilecekler mi? Şimdilik Facebook’un bu durumu yeni bir pazar yaratmak için harika bir girişim olarak mı, yoksa sade-ce mesajlaşma servislerini daha iyi hale getirme girişimi olarak mı gördüğü tam bir muamma. Ama durum resmileşirse, Facebook’un bir kez daha kullanıcıların öfkesini üzerine çekeceğini tahmin et-mek güç değil.

Ayın WeB SeRvİSİ İşini yapan usta bulmak bu kadar mı zor?İşini doğru dürüst yapan ustalar alın-masın lütfen ama emin olun sayınız çok fazla değil. Aslında zor olan iyi olanlara ulaşmak, çünkü ara meslekler için birini aradığınızda yapabileceğiniz duvar ve direklerdeki ilanlara bakmakla sınırlı.İnternet ilanları da çok çözüm değil çünkü çoğunun ya zamanı geçmiş olu-yor ya da güvenmek pek mümkün ol-muyor. Peki evimizi kendimiz mi boya-yacağız ya da bir çözüm var mı?

www.isyapilir.com bulunduğunuz böl-gede hemen her iş kolunda uzman ve usta insanlara ulaşmanıza imkan tanı-yor. İşverenlerin puanlamasını da göre-bileceğiniz için işi sorunsuz teslim etme konusunda sıkıntı çekilmiyor. İşi doğru-dan birine teklif edebileceğiniz gibi, ge-nel bir iş teklifi bırakıp, dönüşleri de bekleyebilirsiniz. İnanılmaz detaylı bir site, mutlaka bir göz atın.

Ayın HİZmEtİ Dolma parmaklı-lar size sesleniyorum!Cep telefonu ya da tabletimizde inter-nette gezinirken ilgilenmediğimiz rek-lamlara yanlışlıkla dokunmak çok can

sıkıcı bir şey. Bu durumdan sadece tombul ya da halk değişiyle dolma parmaklı kulla-nıcılar değil, reklam verenler de şikayetçi. Çünkü sonuçta herhangi bir satış getirme-yen tıklamalar için gereksiz yere para öde-miş oluyorlar. Google, herkesi rahatsız eden bu sorunu çözmeye kararlı.

Google’ın üstünde çalıştığı çözüm çok basit bir gözleme dayanıyor: Çoğu yanlış tıklama, reklamların köşelerine dokunul-masıyla gerçekleşiyor. Geliştirilen çözümle bundan böyle bir reklamın tam ortasına dokunulması halinde reklam tıklanmış ka-bul edilecek. Kenarlara dokunulması halin-de kullanıcıya reklam bağlantısına gitmek isteyip istemediği sorulacak.

Bu uygulama aslında birkaç yıl önce devreye sokulan onaylanmış tıklama uygu-lamasının biraz geliştirilmiş hali. Eski uy-gulamada kullanıcı reklam bağlantısına gitmek için reklam üzerindeki mavi bir oka tıklıyordu. Mavi nokta dışında bir yere tık-lanınca kullanıcıdan onay isteniyordu. Go-ogle, yeni uygulamanın tıklanma oranın-da bir düşüşe yol açacağını ama geri dö-nüşte artış görüleceğini söylüyor. Tıklan-ma oranındaki düşüşün, Google açısından hiçbir fark yaratmayacağı düşünülüyor.

Ayın HeLaL SİTeSİ Sonunda İran kendi Youtube’unu kendi yaptıGeçtiğimiz aylarda Gmail’i ve YouTube’u tamamen engelleyen, ancak bir süre son-ra Gmail’i tekrar erişime açan İran’ın in-terneti çok sevmediği biliniyor. Ülke şim-

di ise YouTube’un “daha güvenli”, aynı za-manda yakından denetlenen bir sürümü-nü meydana getirdi.

Mehr adındaki web sitesi, YouTube’a kı-yasla daha kısıtlı video paylaşma özellikle-ri sunuyor. İran, YouTube’da yayınlanan İslam karşıtı bir video nedeniyle Eylül ayın-da Google arama motoruna erişimi ve Gmail’i engellemişti. İran’ın “temiz bir in-ternet” oluşturmak üzere çalıştığı iddia edilse de İran hükümeti bu raporları yalan-lıyor. İran medyası ise yerel bir internet sis-teminin Mart 2013’de tamamlanmış olaca-ğını söylüyor. Bu “internetten” World Wide Web’e erişime izin verilip verilmeyeceği ise bilinmiyor.

Aralık 2012 Microsoft Yama GünlüğüMicrosoft’un geleneksel, aylık salı günü ya-maları kapsamında 11 Aralık’ta yayınlanan yamalar aynı geçen senenin son ayında oldu-ğu gibi bize 7 güncelleme sunuyor. Beş tane-si kritik, kalan iki tanesi ise önemli olarak işaretlenmiş yamalar arasından 6 tanesi Windows 8’in 32-bit ve 64-bit’lik sürümleri de dahil olmak üzere tüm Windows sürümle-rinde uzaktan izinsiz kod çalıştırabilme açığı-nı kapatıyor.Diğeri ise Internet Explorer, Office ve Exc-hange ile SharePoint gibi sunucu yazılımları-nı etkiliyor.

Ayın gElİşTİrİcİsİ Tarayıcınız üze-rinden uygulama geliştirinEğer herhangi bir programlama dili bilmi-yor olsanız bile artık Windows 8 için uygu-lama geliştirebileceksiniz. Microsoft’un ya-yınladığı yeni TouchDevelop web uygula-ması sayesinde artık web tarayıcısı üzerin-den de uygulama geliştirmek mümkün oluyor.

Microsoft’un Research blog’da resmen duyurduğu TouchDevelop web uygulama-sı, daha önceden Windows Phone için su-nulan TouchDevelop App’ın bir devamı ni-teliğinde. Blog, yeni aracı şöyle açıklıyor: “TouchDevelop’u yayınladığımızdan beri onu tablet form faktörüne getirmeyi düşü-nüyorduk ve bir web tarayıcısı sürümü üzerinde çalışıyorduk. TouchDevelop Web App’ın yayınlanmasıyla beraber bu bekle-yiş sona erdi.”

TouchDevelop web uygulamasını kulla-nabilmek için öncelikle Windows Live, Fa-cebook veya Google hesabınızla oturum açmanız gerekiyor. Bunun ardından geliş-tirme araçlarını nasıl kullanacağınızı gös-teren eğitim videolarını izleyerek işe başla-yabiliyorsunuz. TouchDevelop web uygula-ması, dokunmatik ekranlarda kullanılmak üzere tasarlanmış, ancak fare ve klavyeyle PC’nizden kullanmanız da mümkün. TouchDevelop web uygulamasına https://www.touchdevelop.com/app adresinden ulaşılabilirsiniz.

Mahmut Karslıoğlu’nun blog’undaki diğer yazıları için TikTag’leyin

İşinizi teslim etmeden kaçan ustalardan bıktıysanız güvenilir olanı www.isyapilir.com adresinde bulabilirsiniz

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 114

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İT E K N İ K S Ö Z L Ü K

1 VERİCİÖncelikle şarj istasyonu bir Qi aygıtının şarj olmayı beklediğini bildiriyor. Ardından, vericinin alternatif akım dönüştürücüsünde bir alternatif akım oluşturuyor. Böylece bobinde gücü indüksiyon ile aktaran bir manyetik alan meydana geliyor.

ŞARJ BOBİNİOptimum güç transferini garantilemek için Qi aktarım bobininin boyutunu belirliyor. Şu an kullanılan Standart A2 tipinde bu değer 43 mm.

2 İLETİŞİMPing işleminden sonra denetçi, her iki aygıttaki Güç Aktarım Sözleşmesi’ni birbirine uydurarak gücün sorunsuz aktarılmasını sağlıyor. Bilgi, manyetik alanın faz modülasyonuyla taşınıyor.

DOĞRU AKIM

ALTERNATİF AKIM

BİLGİLER

PİL

POWER PICK-UP UNIT

VOLTAJ REGÜLATÖRÜ (voltajı düşürüyor)

DOĞRU AKIM DÖNÜŞTÜRÜCÜSÜ

(doğru akım oluşturuyor)

DENETÇİ(güç tüketimini düzenliyor

ve iletici denetçisiyle iletişim kuruyor)

MOBİL AYGIT

ALICI

ALICI BOBİN

TEMEL BİRİM

VOLTAJ METRE (voltajı denetliyor)

ALTERNATİF AKIM DÖNÜŞTÜRÜCÜ

(alternatif akım yaratıyor)

DENETÇİ(güç kaynağını düzenliyor,

alıcının denetçisiyle iletişim kuruyor)

VERİCİ

ŞARJ İSTASYONU

2

3

VERİCİ BOBİN1

43 mm

11 mm

TEL SARGISarım sayısı da önceden belirleniyor; A2’de on adet var.

ORTADA MIKNATISMıknatıs, mobil aygıtın şarj istasyonu üstüne en iyi biçimde oturmasını sağlıyor.

GÜÇ DÖNÜŞTÜRME BİRİMİ

3 ALICIİndüksiyon ile oluşturulan alternatif akımı pilde depolayabilmek için alıcının bunu önce doğru akıma dönüştürüp voltajı ayarlaması gerekiyor. Sonunda algılayıcı denetçiye pilin tümüyle dolup dolmadığını bildiriyor ve şarj istasyonu işlemi sona erdiriyor.

QI İLE CEP TELEFONU ŞARJIEğer iki aygıt da Qi standardını destekliyorsa akıllı telefon ve şarj istasyonu, üst üste koyduğunuz anda birbirini tanıyor. Güç aktarımı temel bilgi alışverişinin hemen ardından başlıyor. İletici bobin bir manyetik alan yaratıyor, bu da indüksiyon yoluyla alıcıya güç aktarımı yapıyor.

115 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Q I S TA N D A R D IKablosuz şarjKablo salatasına son: Yeni nesil mobil cihazlar Qi standardına göre kablosuz şarj özelliğine sahipler. Bunun nasıl çalıştığını açıklıyoruzU F U K YA M A N K I L I ÇOĞLU - M M

Akıllı telefonlar, e-kitap okuyucular, tabletler: Günümüzde çok sayıda evde aynı anda birçok mobil cihaz kullanılıyor ve bun-ların düzenli aralıklarla şarj edilmesi gerekiyor. Şarj işlemi bir

süre sonra can sıkıcı bir hal alıyor ve özellikle akıllı telefonların şarjı nadiren bir günden fazla dayanıyor. Bunun bir çözümü olma-lı, hem mobil aygıtların güç açlığını giderecek, hem de canımızı fazla sıkmayacak bir çözüm. Pilli bir diş fırçasındaki gibi üzerine bir aygıt yerleştirildiğinde otomatik ve kablosuz olarak şarj eden bir istasyon ideal olurdu. Ancak mobil aygıtlar diş fırçalarına göre daha fazlasını talep ediyorlar: Daha kısa sürede daha fazla güç akı-mı istiyorlar ve bunu değişik üreticilerin çok sayıda farklı aygıtın-da yapmak mümkün olmalı.

Bunu gerçekleştirmek için Sony veya Panasonic gibi 100’den fazla IT firması Wireless Power Consortium çatısı altında bir araya geldiler ve kablosuz şarj için ortak bir standart geliştirdiler. Ortaya çıkan ürüne Çincede akıcı enerji anlamına gelen Qi adını verdiler. İlk sürüm 2010’da tamamlansa da, bunun uygulamaya konması oldukça gecikti. Amerikalı servis sağlayıcı Verizon 2011’in ortasın-dan bu yana Qi desteğine sahip akıllı telefonlar sunuyor, bunların arasında Samsung’un Galaxy modelleri de var. Bu durum değiş-meye başladı, zira Qi özellikli akıllı telefonlar Avrupa kıtasına da gelmeye başladı. Nokia, zirve modeli Lumia 920’yi doğrudan Qi ile donatmış, Lumia 820 ise bir Qi şarj kılıfına sahip. Nokia şarj istas-yonlarını ise pad’ler, hoparlörler ve yastıklar halinde sunuyor.

Akıllı telefonlar bir saatte şarj oluyorQi standardına göre bir mobil cihaz en fazla beş watt ile şarj edile-biliyor. Bu da bir tablet için saatlerce, küçük bir akıllı telefon pili içinse bir saatten daha kısa bir şarj süresi demek. Standart gerçi transfer yöntemini belirlemiyor, ancak şu anda enerji transferi sa-dece indüksiyonla gerçekleşiyor: Hem verici (transmitter), hem de alıcı (receiver) bir bobine sahipler. Alternatif (dalgalı) akımla bes-lenen vericinin bobininde manyetik bir dalga alanı oluşuyor. Alı-cının bobini bu manyetik alana girdiğinde bunda da aynı şekilde bir alternatif akım oluşuyor. Enerji transferi en verimli şekilde, verici bobini manyetik alana mümkün olduğunca iyi bir şekilde bağlı olduğunda gerçekleşiyor. Burada bobinin çapı verici ve alıcı arasındaki ideal mesafeyi belirliyor. Qi standardına göre öngörü-len iletici bobin büyüklüğü vericinin yapısına göre 30 ile 80 mili-metre arasında (sol tarafa bakınız) değişebiliyor. Buna uygun me-safe ise onda biri kadar, yani pratikte her iki cihazın üst üste dur-ması gerekiyor, zira ilgili kılıflar dışında bu mesafeye başka bir şey sığması mümkün değil. Mesafe büyüdükçe enerji transferinin ve-rimliliği dramatik bir şekilde düşüyor. %70’den tek basamaklı sa-

yılara kadar bir düşüş olabiliyor. İdeal transfer için bobinlerin sa-dece birbirine yakın durması değil, hacimsel olarak da birbirinin üzerine gelmesi gerekiyor. Qi’ye göre bunu iletici bobinin merke-zindeki bir mıknatıs sağlamalı, bu mıknatıs alıcıdaki benzer bir mıknatısla yapışıyor.

İletişim manyetik alan ile gerçekleşiyorManyetik alan enerjinin yanında bit ve byte olarak bilgi de taşıya-biliyor, bunlar alanın bir faz modülasyonuyla oluşturuluyor. Verici ve alıcı arasındaki iletişim, akıllı telefon gibi bir Qi cihazı şarj yüze-yine yerleştirildiği anda başlıyor. Verici her 400 milisaniyede (ms) bir darbe gönderiyor. Bu sırada gerilim aynı kalırsa, enerji aktarıl-mayacağı anlamına gelir. Gerilim azalırsa bir Qi alıcısı var demek-tir. Verici şimdi daha güçlü bir darbe gönderir ve bu darbe alıcıyı uyandırır. Alıcı bunun üzerine vericiyle bir Power Transfer Cont-ract gerçekleştirir ve ne kadar enerjiye ihtiyacı olduğunu ve bunun hangi güç ve frekansla transfer edileceğini bildirir. Bundan sonra transfer aşaması başlayabilir, bunun verimliliğini alıcı, hata kont-rol paketleriyle her 32 ms’de bir vericiye bildirir, böylece ihtiyaç halinde iyileştirme yapılabilir. Pil tamamen şarj olduğunda alıcı bir „End Power Transfer“ paketi gönderir ve verici enerji transferi-ni sonlandırır.

Qi standardının 2012 Nisan ayında 1.1 sürümüne güncellenmesi basit temel versiyona (sola bakınız) göre daha performanslı şarj istasyonlarını mümkün kıldı. Verici başına birden fazla bobine sa-hip modeller, mobil aygıtların şarj yüzeyinin herhangi bir yerine yerleştirilmesine izin veriyorlar; bu durumda en iyi konuma sahip bobin transferi gerçekleştiriyor. Şarj istasyonları ayrıca artık çok sayıda vericiye sahip olabiliyorlar ve bu sayede aynı anda çok sayı-da aygıt şarj edilebiliyor. Üreticiler yine alıcıları istedikleri gibi ge-liştirebiliyorlar, tek şart Qi iletişimini desteklemeleri ve bobin bü-yüklüğünün vericininkinden çok sapmaması, zira bu durum ener-ji transferinin verimliliğine darbe vuruyor.

1.1 sürümüyle Qi kendini kabul ettirebilmek için iyi bir şansa sa-hip, ancak her üretici bu standarda katılmıyor: Apple yok ve Sam-sung da Qualcomm ile birlikte kendi standardını oturtmaya çalışı-yor. Intel 2013 yılı içinde Ultrabook’lara kablosuz şarj özelliğini ka-zandırmak istiyor, bunun için de indüksiyondan faklı bir şarj tek-niği kullanıyor ve bunun Qi standardıyla uyumlu olup olmayacağı henüz belli değil. Ancak Intel ve Samsung’un Qi standardına katıl-ması daha mantıklı olur, zira tüm cihazlarla ve üreticiden bağım-sız olarak uyumluluk kablosuz şarjın yaygınlaşmasını sağlayacak-tır.

uyaman@chip.com.tr

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İC O O L T E C H

USB flash sürücülerinde her türlü animasyonu görmeye alışık olabilirsiniz ama yine de bu ahtapot bacakları size ilginç gelebilir çünkü bilgisayara taktığınızda bu robotik ahtapot bacağı oynamaya, kıvranmaya, kıpraşmaya başlıyor. Sanki PC’nizin içinde bir ahtapot varmış da, bir bacağını dışarı çıkarmış gibi bir görüntü oluşuyor. Ofiste veya fakültede herkesin dikkatini çekmek için daha iyi bir oyuncak olamaz.Fiyat: 25 dolarBilgi için: www.thinkgeek.com

C E M ŞA N C I

CoOl TeCh Gelişen teknolojinin en ilginç örnekleri

116 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

“Day of the Tentacles”USB Ahtapot Bacağı

Teknoloji çağının en büyük hastalıklarından biri karpal tünel. Sürekli fare ve klavye kullanmak nedeniyle el eklemlerinde ağrıya neden olan Carpal Tunnel’den korunmanın bir yolu da elinizdeki kasları geliştirmekten geçiyor. İşte bu minik top da tam bu işe yarıyor. Üstelik üzerindeki dijital sayaçtan ne kadarlık bir güç kullandığınızı görüp kaslarınızdaki gelişmeyi de takip edebilirsiniz. Fiyatı: 33 DolarBilgi için: www.thinkgeek.com

DFX Gamer Gyroscopic PowerballKarpal Tünel’i yenebilirsiniz

117 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

Fit kalmak için koşuyor, yürüyor, atlıyor, zıplıyor olabilirsiniz ama spor aktivitelerinizin kaydını tutuyor musunuz? Uzun vadedeki gelişiminizi görebilmek için bu istatistikler size yardımcı olacaktır. Bu küçük ve şık cihaz tam olarak bu işe yarıyor. Akıllı telefonunuzla iletişim halinde olan cihaz spor aktivitelerinizin kaydını otomatik olarak tutuyor ve size rapor veriyor. Üstelik şık bir aksesuar gibi görünüyor.Fiyatı: 79 dolarBilgi için: www.misfitwearables.com

Misfit ShineEgzersiz kaydı da önemlidir

Emniyet önce gelirMotosiklet veya bisiklet kullanırken veya doğa sporları ile uğraşırken, kask takmak elbette başınıza alacağınız darbelerde hayatınızı kurtarabilir ama darbe sonucu baygın yatarken acil müdahaleye ihtiyacınız olduğunda kaskınız bir de yardım sinyali gönderse fena mı olurdu? İşte ICEdot isimli acil yardım servisinin geliştirdiği bu küçük sarı kapsül o işe yarıyor. Kaskınızın üzerine taktığınız ICEdot, tehlikeli boyutlarda ani bir sarsıntı veya darbe hissettiğinde, akıllı telefonunuza uyarı gönderiyor ve akıllı telefonunuz da önceden belirlediğiniz yardım merkezine, yaralı olduğunuz bilgisini, coğrafi konumunuzla beraber bildiriyor. Elbette, eğer sarsıntı sonucunda yara almamışsanız ve kendinizdeyseniz, belli bir emniyet süresi içinde, telefonunuzu açıp, çağrı gönderilme işlemini iptal edebiliyorsunuz. Hayat kurtaran bir icat. Fakat henüz satışa çıkmadı.Bilgi için: icedot.org

Lamborghini’nin yeni modeli Aventador LP700-4 Roadster, tüm incelemelerden “Lamborghini’nin bugüne kadar ürettiği en etkileyici otomobil” yorumunu alıyor. 6,5 litre V12 motoru olan bu kendini “avcı uçağı” sanan otomobilin sıfırdan yüz kilometre hıza çıkış süresi ise 3 saniye. Otomobili satın almak içinse sadece para yeterli olmuyor. Ona hayran olan müşteriler arıyorlar.Fiyatı: 300 bin EuroBilgi için: www.lamborghini.com

Lamborghini Aventador LP700-4 Roadster Otomobilini değiştirmek isteyen?

IcEdOt kAsK sEnSöRü

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 118

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İİ P U Ç L A R I

PRATİK İPUÇLARISizlere sunduğumuz ipuçlarıyla sisteminizi daha hızlı ve daha rahat kullanabilirsiniz. Dahası, Windows, Offi ce, Photoshop için en iyi ipuçları da burada

WINDOWS1 /WINDOWS 7/ Windows’u belirli bir süre sonra otomatik kapatma2/WINDOWS 7/ Windows açılışına kendi mesajınızı girin3/WINDOWS VISTA/7/ Masaüstünüzü trend öğelerle genişletin4/WINDOWS XP/VISTA/7/8/ Google Drive’ı sisteminize doğrudan dahil edin5/WINDOWS XP/VISTA/7/ Ekran görüntüsünün tamamını alın6/WINDOWS XP/VISTA/7/ Geniş fotoğrafl arın boyutunu hızlıca ufaltın7/WINDOWS XP/VISTA/7/Harici bellekleri adlandırın

DONANIM8 /SAMSUN SSD/SSD’ye terfi den sonra sistem optimizasyonuyla daha uzun kullanım ömrü9/PROJEKSİYON VE TV/HDMI girişine birden çok yardımcı cihaz bağlamak10/STEREO EV SİNEMA SİSTEMLERİ/Ev sinema sisteminde istenmeyen uğultulara son11/SD KARTLAR VE USB BELLEKLER/ Geniş yedekleme birimlerine FAT 32 biçimlendirmesiProfesyonel ipucu eski tarayıcınızı canlandırın

FOTOĞRAFÇILIKProfesyonel ipucu kendi minyatür efektinizi yapın

MOBİL12/IPHONE/IPAD/ Google Chrome ile iOS’ta kolay sörf13/ANDROID/Facebook’tan iletileri hızlıca almak14/NOKIA LUMIA 800/Windows Phone 7.5 ile

SOSYAL AĞLAR15/GOOGLE+/ Parti davetlerini Google+ hesabınızla gönderin16/FACEBOOK/Facebook bağlantınızı Twitter’la ilişkilendirin17/AĞLAR/ Yazılımlara alternatifl er bulun

DVD’deİlgili yazılımları CHIP DVD’de bulabilirsiniz.

119 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

1/WINdows 7/ Windows’u belirli bir süre sonra otomatik kapatmaOtomatik işlemler sırasında uzun süreliğine bilgisayarınızı yalnız bırakıyorsunuz. İşlemler tamamlandıktan sonra bile sistem çalış-maya devam ediyor ve muhtemelen bu geceleri oluyor. Oysa “shut-down.exe”yi kullanarak bilgisayarınızın belirli bir süre sonra oto-matik olarak kapanmasını sağlayabilirsiniz. “Başlat / Tüm prog-ramlar / Donatılar / Komut istemi”ne gelin ve simgeye sağ tıklaya-rak “Yönetici olarak çalıştır”a tıklayın. Gelen uyarı mesajını “Evet”e tıklayarak geçin. Böylelikle komut istemcisini yönetici haklarıyla çalıştırmış olacaksınız. Daha sonra istemciye “shutdown.exe –s –f –t 3600” komutunu yazın ve [Enter] tuşuna basın.

“-s” komutu Windows’un sistemi kapatmasına yarıyor. “-s” ko-mutunu “-r” komutu ile değiştirdiğinizde sistem otomatik olarak yeniden açılıyor. “-l” komutu ile Windows sadece kullanıcı oturu-mundan çıkıyor. “-f” seçeneği uygulamalar kapatılmadan önce her-hangi bir uyarı verilmemesini sağlıyor. “-t” komutu ile kapatma süresini saniye cinsinden belirleyebiliyorsunuz. Bizim örneğimiz-de kullandığımız 3600 değeri sistemin bir saat sonra kapanmasına neden oluyor.NOT Sistem kapatılmadan on dakika önce Windows kullanıcıyı bir uyarıyla ikaz ediyor. Daha sonra gerekirse kapatma işlemini “shut-down.exe –a” komutuyla iptal edebilirsiniz.

2/Windows 7/ Windows açılışına kendi mesajınızı girinHoş geldin penceresinde size ait bir mesajın görüntülenmesini is-tiyorsunuz. Bunu sağlamak için Kayıt Defteri’nde bazı değişiklikler yapmanız gerekiyor. “Başlat”a bastıktan sonra “Programları ve dosyaları ara” kutusuna “regedit” yazın ve gelen simgeye sağ tıkla-yarak yönetici haklarıyla çalıştırın. Gerekli halde daha önceden atadığınız yönetici oturum açma şifresini bu ekranda girin.

Daha sonra Kayıt Defteri açıldığında “HKEY_LOCAL_MACHI-NE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\Curr entVersion\Policies\System” sekmesine gidin. Sağ kısımda “legalnoticecaption” ve “le-galnoticetext” simgelerini göreceksiniz.

“legalnoticecaption”i kullanarak mesajınızın alt metnini girebi-

2/

/

Kendi notunuzKayıt Defteri sayesinde Windows açılışında kendi mesajlarınızı görüntüleyebilirsinizWINDOWS

İşletim sisteminiz bu ipuçlarıyla ilk günkü gibi olacak

lirsiniz. Asıl metni ise “legalnoticetext” kısmına girebilirsiniz. “File / End” ile yaptığınız değişiklikleri kaydederek Kayıt Defteri düzen-leyicisini kapatın.

3/WINdows VISTA/7/ Masaüstünüzü trend öğeler-le genişletinÜcretsiz yazılım Rainmeter’ı sisteminize rainmeter.net/cms adre-sinden indirebilir böylelikle masaüstünüze özel temalar atayabi-lirsiniz. Örneğin ekran saatinin yanı sıra o anki işlemci durumunu ve sabit disk kullanımını görüntüleyebilirsiniz.

Siteyi açtıktan sonra “download” sekmesine tıklayın ve aynı ad-daki “Rainmeter-2.3.3.exe” dosyasını sisteminizdeki her hangi bir klasöre yükleyin. Kurulumu indirdiğiniz dosyaya çift tıklayarak başlatın ve gelen kurulum yönergelerini takip edin. Kurulumdan sonra Rainmeter’ı “Başlat / Tüm programlar / Rainmeter”dan ça-lıştırın. Farenizin sağ tuşuyla bir skin’e tıkladığınızda, o skin’i yapı-landırabileceğiniz bağlam menüsüne erişebiliyorsunuz. “Settings”i etkinleştirerek “Click-through” sayesinde artık bağlam menüsüne gerek kalmadan masaüstünüzde dilediğiniz değişiklik-leri kolaylıkla yapabileceksiniz. Ayrıca yapacağınız güncellemeler-le Rainmeter’ın sunduğu değişik temalardan yararlanabileceksi-niz. Rainmeter’ın sunduğu temaların dışında daha fazla temayı internetten indirmeniz mümkün. “Discover”a tıklayarak güncelle-meleri rainmeter.net/cms adresinden bilgisayarınıza indirebilirsi-niz. “Omnimo for Rainmeter 5.0” skin’i ile Windows Vista ve 7 ku-rulu bilgisayarınızdan Windows 8 görünümünü elde edebilirsiniz. Bunun için dergimizin DVD’sinde yer alan “omnimo_5_0_for_ra-inmeter_by_fediafedia-d2mhn7l.zip” dosyasını bilgisayarınıza yükleyin. ZIP dosyasını açın ve “SETUP.rmskin”e çift tıklayarak ku-rulumu başlatın. Kurulumu tamamlamak için sihirbazın yönerge-lerini takip edin.

4/WINDOWS XP/VISTA/7/8/ Google Drive’ı sisteminize doğrudan dahil edinEğer Google Drive’a kayıt olduysanız ve 5 GB’lık ücretsiz yedekle-me alanına sahipseniz tüm belgelerinizi otomatik olarak Google Docs’a yükleyebilirsiniz. Hizmet tarayıcınıza web arayüzü üzerin-

1/

/

Otomatik oturum kapatmaBilgisayarınızın işi bittikten sonra kapanması için artık başında beklemenize gerek yok

3/

/

Windows 8 butonlarıRainmeter sayesinde masaüstünüze Windows 8 işlevselliği sağlayabilirsiniz

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 120

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İİ P U Ç L A R I

den yerleşiyor. Ancak daha konforlu kullanım için “Google Drive for Windows” ile yerel bilgisayarınızı çevirim içi yedekleme alanıy-la doğrudan eşleştirebilir ve Explorer’dan kullanmaya başlayabilir-siniz. İşaret ettiğimiz aracı bu ayki DVD’mizden bulabilirsiniz. Ku-rulum için çift tıklayarak MSI dosyasını Windows Explorer’da çalış-tırın. Kurulum için Google hesabınızla giriş yapmanız gerekiyor. Daha sonra gelen penceredeki mobil cihaz numaranızı atlayabilir-siniz. Daha sonraki adımda “Gelişmiş ayarlar”a tıklayarak yerel klasörün Google Drive için değiştirilmesini sağlayan “Değiştir” se-çeneğini etkinleştirin.

5/WINDOWS XP/VISTA/7/ Ekran görüntüsünün tamamını alınBazen tüm bir web sitesi gibi geniş pencerelerin ekran görüntüsü-ne ihtiyaç duyabilirsiniz. Bunun için ekrandaki görüntüyü küçül-tebilirsiniz ancak bu defa da yazılar ya da görüntüler yeterince okunaklı olmaz. FastStone Capture bu işi kolaylıkla gerçekleştiri-yor. Ücretsiz yazılımın en güncel sürümünü dergimizin DVD’sinden edinebilirsiniz.

Yazılımı çalıştırdıktan sonra ayarları yapmak için pencerenin sağ kısmında bulunan “Settings”e tıklayın. Kaydedeceğiniz belge-lerin konumunu belirlemek için “Output folder”dan ve belgenin biçimi için “Output format”tan gerekli düzenlemeleri yapın. Yine bu alandan klavye kısayolları, fare imleci gibi ayarlamaları gerçek-leştirmeniz mümkün. “Ok”e tıklayarak yaptığınız değişiklikleri onaylayın. “To Editor” seçeneğiyle sonuçları denetleyebilir üzerin-de oynamalar yapabilirsiniz. Bu özellikle fazla büyük pencerelerle çalışırken mutlaka ihtiyaç duyacağınız bir özellik. Ekrana sığma-yan web sayfalarını JPEG olarak bilgisayarınıza kaydetmek için me-nüde yer alan “Capture Scrolling Window” simgesine tıklayın. Böy-lelikle tarayıcınızda görüntülenen sayfanın kırmızı bir çerçeveyle işaretlendiğini fark edeceksiniz. Bu alanda her hangi bir yere tıkla-dığınızda sayfa aşağı doğru kayarak kaydedilmeye başlanıyor. Ka-yıt esnasında [Esc] tuşuna basarsanız işlem o noktada kesiliyor;

aksi takdirde sayfanın sonuna kadar iniliyor. Daha sonra tek yap-manız gereken taranan sayfanın nereye ve hangi biçimde kaydedi-leceğini belirleyip, dosyaya bir isim girmek.

6/WINDOWS XP/VISTA/7/ Geniş fotoğrafl arın boyutunu hızlıca ufaltınEğer fotoğrafları bir web sayfasına ya da bir portala yüklemek isti-yorsanız ilkin boyutlarını ufaltmanız gerekiyor. Aksi takdirde veri-nin kapladığı alan çok fazla olacaktır. Bu sorunu grafik yazılımlarla halledebilirsiniz ancak söz konusu birden çok fotoğraf olduğunda hayli vaktinizi alacağı kesin. Kurulumdan sonra TinyPics’i kullan-manız ise çocuk oyuncağı. “Option”dan daha önce belirlenmiş bo-yutlardan birini seçmeniz yeterli. Sürükle bırak yöntemiyle Win-dows Explorer’daki fotoğraflarınızı yazılımın penceresine sürükle-yin. Yeniden boyutlandırılan fotoğraflar orijinal klasörüne JPEG biçiminde yeniden boyutlandırılmış adlarıyla birlikte otomatik-man kaydedilecektir.

7/WINDOWS XP/VISTA/7/ Harici bellekleri adlandırınSD kartınızı ya da USB bellekleri bilgisayarınıza taktığınızda otoma-tikman tanınıyor ve Windows Explorer’da gösteriliyor. Ancak adları genellikle taşınabilir medya yedeklemesi ya da üreticinin atadığı isim olarak görünüyor. Bu yapacağınız aramaları ve sürücü harfle-rindeki düzeni karmaşık bir hale getiriyor. Her USB sürücünün ayrı bir kimliği olduğundan sistem bunu tanır ve cihaza yeni bir sürücü harfi atar. SD kartlarınıza örneğin “Tatil 2012” gibi özel bir isim ata-yarak işlerinizi daha basit bir hale getirebilir ve böylelikle Windows Explorer’da yapacağınız aramalarda daha hızlı sonuç elde edebilir-siniz. Taşınabilir belleğinizi bilgisayara bağladıktan sonra sürücü simgesine sağ fare tuşuyla tıklayın ve bağlam menüsünden “Özellikler”e gelin. “Genel” sekmesinden üst kısma istediğiniz ismi girin. Gireceğiniz yeni ad en fazla 11 karakter uzunluğunda olabilir. Yaptığınız girişi “Uygula” ve “Tamam”a basarak onaylayın.

4/

/

Web alanına doğrudan erişimDergimizin DVD’sinde bulabileceğiniz araç ile Google Drive klasörünü PC’nize taşıyabilir, dilediğinizde kolayca erişebilirsiniz.

6/

/

Pratik ufaltmaBirden çok fotoğrafın aynı anda ufaltılması gerekiyorsa TinyPics aradığınız yazılım

7/

/

İsim atamaTaşınabilir sürücülerinize isim atayarak Windows Explorer’da çalışmanızı kolaylaştırabilirsiniz

5/

/

Uzun web sayfalarını kaydedinFastStone Capture ile aşağı kaydırmanız gere-ken web sayfalarının tamamını PC’nize kaydedebilirsiniz.

121 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

8/Samsung-SSD/ SSD’ye terfi den sonra sistem optimizasyonuyla daha uzun kullanım ömrüSamsung SSD 830 serisi dayanıklı, hızlı ve neredeyse en ideal fiyata sahip. Perakende satış fiyatına Samsung Magician Software’in yanı sıra Norton Ghost 15 de dahil edilmiş. Böylelikle sisteminizi tam bir sistem testinden geçirebiliyor, bilgi toplayabiliyor, SSD firmware güncellemesine gidebiliyor ve alt bileşenler sayesinde SSD diskini-zin Windows ile en uygun biçimde çalışmasını sağlayabiliyorsu-nuz. OS Optimization adındaki gerekli araç sayesinde Superfetch’i kapatabiliyor, disk birleştirme, dizin hizmetinin yanı sıra SSD dis-kinizin güç yönetimine de erişebiliyorsunuz.

Böylelikle özellikle Windows 7 işletim sisteminde, en başarılı so-nuçlara ulaşabiliyorsunuz. CHIP Test Merkezi olarak yaptığımız denemelerde, yukarıda bahsettiğimiz tüm özelliklerin SSD diskle etkin halde geldiğini tespit ettik. Diski İngilizce arayüzünden kul-lanmak ise hayli basit. Tüm bunlara ilaveten internetten ücretsiz Magician Software’i indirebilirsiniz.

9/PROJEKSİYON VE TV/ HDMI girişine birden çok yardımcı cihaz bağlamakUydu alıcısı LCD ekranlı televizyonunuzun sadece HDMI yuvasına bağlanabiliyor. Oysa aynı yere yeni aldığınız Blu-ray oynatıcıyı da bağlamak istiyorsunuz. Bunun için bazı üreticiler basit Y-HDMI kablosu veriyor. Ancak bazen bu aparatlar birden çok bağlantıda başarılı sonuçlar vermiyor. Sadece Vivanco marka gerçek bir HDMI dönüştürücü talebinize ciddi anlamda yanıt verebiliyor (Yaklaşık 200 TL). Ürün HDMI 1.3 ile uyumlu ve televizyon ya da projeksiyon gibi aletlere dört adet bağlantı sağlayabiliyor. 720i’den 1080p’ye kadar tüm görüntü biçimlerinin yanı sıra HDCP standardını da destekliyor. Bağlı cihazlardan dilediğinizi tek bir tuşa basmakla se-çebiliyorsunuz.

10/STEREO EV SİNEMA SİSTEMLERİ/ Ev sinema sisteminde istenmeyen uğultulara sonStereo sistemler ya da diğer eğlence araçlarının oluşturduğu uğul-tu örneğin farklı noktalarda topraklanmış güç kaynağı hat sinyal-leri ya da birbirinden uzak konumlandırılmış soketler gibi akım

farklarından kaynaklanmaktadır. Klasik uğultular arasında kablo TV sinyalleri ve stereo sistemleri yer almaktadır. Genellikle TV kab-losu en son dağıtım trafosuyla topraklanırken aynısı stereo sis-temler için evdeki elektrik kaynağı için de geçerlidir. Eğer toprakla-mada potansiyel farklılıklar söz konusuysa akım düşüşü yaşanır. Akım genellikle sigortalar tarafından dengelenen 50 Hz civarında-dır.

Söz konusu uğultudan kurtulmanın farklı yolları bulunuyor. Bunlardan ilki cihazların kablolarını çoklu elektrik prizine art arda takmaktan geçiyor. Böylelikle uğultuya neden olan fazı bastırabi-lirsiniz.

Eğer bu etkili olmazsa bir anten kablosuyla topraklamayı filtre-leyici kaplamaya sahip anten kablosuyla ya da galvanizli kablolar aracılığıyla giderme yolunu tercih edebilirsiniz. Bu şekilde yapaca-ğınız topraklamanın genellikle olumlu sonuç verdiğini söyleyebili-riz. Üstelik söz konusu işlemi kendi başınıza, cihazlarınıza herhan-gi bir zarar vermeden yapabilirsiniz.

11/SD KARTLAR VE USB BELLEKLER/ Geniş yedekleme birimlerine FAT 32 biçimlendirmesiFAT 32’nin genellikle en uygun dosya sistemi olduğunu söyleyebi-liriz. SD ya da hatta Micro SD kartlar bile bu sistemle biçimlendiri-liyor, böylelikle her cihazda kolaylıkla çalışabiliyorlar. 48 GB’tan başlayan hafıza kartları SDXC adıyla etiketleniyor. Ancak Windows en yüksek FAT32 biçimlendirme hacmi olarak 32 GB’la sınırlı oldu-ğundan, bu kartların tüm kapasitesini kullanamıyorsunuz. Diğer taraftan akıllı telefonlar ya da dijital fotoğraf makineleri genellikle FAT32 sistemiyle biçimlendirilmiş yedekleme birimlerini kullanı-yor. Bir micro SDXC kartı dijital fotoğraf makinenizden akıllı tele-fonunuza ya da tablet bilgisayarınıza aktarmak durumunda kal-manız oldukça yüksek bir ihtimal. Bunun için kullanabileceğiniz araçların başında da GParted ya da FAT32 format (GUI) geliyor. Her iki yazılım da SDXC kartların FAT32 biçiminde dilediğiniz boyutlar-da biçimlendirilmesini sağlıyor.

8/

/

Windows 7’yi SSD ile çalıştırmakSamsung’un Magician aracı tek tuşla SSD’nizden en yüksek verimi almanızı sağlıyor

10/

/

Doğru topraklamaGalvaniz kablolar gibi alternatif çözümlerle eğlence araçlarınızın neden olduğu uğultuya bir son verebilirsiniz

9/

/

TV’nize çoklu bağlantıBir HDMI anahtarıyla dört adede kadar vi-deo kaynağını TV ya da projeksiyon cihazınıza bağlayabilirsiniz

DONANIMTüm donanım bileşenlerine üst düzey performans sağlayın

1

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 122

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İİ P U Ç L A R I

Eski tarayıcıları kullanmaya çalışmak genellikle sıkıntılıdır çünkü ne Windows işletim sistemi ne de üreticiler sürücüle-ri güncellemez. Oysa bu cihazların çözünürlüğü ve kalitesi çoğu zaman mükemmele yakındır. İkinci bir sanal işletim sistemi yerine VueScan yazılımı burada bize kısmi çözüm

sunuyor. Yazılımın temel sürümü sınırlı özelliklerle geliyor. Dola-yısıyla eski tarayıcınızı herhangi bir ücret ödemeden tekrar hayata döndürebiliyorsunuz. Diğer taraftan 40 ya da 80 dolarlık profes-yonel sürümleri de tercih ederek yeni bir tarayıcı satın alma der-dinden kurtulabilir ve kalibrasyon gibi uzman özelliklerden de ya-rarlanabilirsiniz.

Ancak kuruluma başlamadan önce VueScan’in cihazınızı des-tekleyip desteklemediğini öğrenmeniz gerekiyor. Bunun için ge-rekli listeyi hamrick.com/vuescan/vuescan.htm#supported adre-sinden denetleyebilirsiniz. Sayfadaki modellerde özellikleri de in-celeyebilirsiniz. Cihazınız için indirme bağlantıları yine bu sayfa-da yer alıyor. Küçük de olsa güncellemeleri barındırdığından VueScan’i, kendi sitesi olan hamrick.com/#download’dan indir-

menizde yarar var. Daha sonra satın aldığınız takdirde gireceğiniz lisans anahtarıyla farklı sürümleri kullanabiliyorsunuz.

VueScan, çalışan tarayıcıları otomatik olarak tanıyor ve uygun sürücüleri kullanıyor. Eğer yine de çalışmazsa [Windows] + [Pause] tuş bileşimini kullanın ve buradan “Aygıt yöneticisi”ne tıklayın. Gelen listedeki “Görüntü bağdaştırıcıları”ndan tarayıcınızı bulun. Akabinde simgesinin üstüne sağ tıklayarak “Sürücü yazılımını güncelleştir” seçeneğini işaretleyin ve gelen pencereden “Sürücü yazılımı için bilgisayarımı tara”ya basın. Konum olarak “C:\VueScan”i belirleyin ve “İleri”ye tıklayın. Sürücü kullanımı için şu yolu takip etmelisiniz:

Öncelikle eski sürücünüzü kaldırın, Windows’u yeniden başla-tın ve VueScan sürücüsünü kurun. İkinci ve üçüncü adımlarda size VueScan ile nasıl tarama yapılacağını anlatıyoruz.

Bu şekilde oluşturduğunuz belgelerde işaretleme bulunmaya-cak ve kalite de yüksek olacak. Parlaklık, kontrast ve renklere mü-dahaleyi daha sonra grafik düzenleme yazılımlarında yapabilirsi-niz.

Eski tarayıcınız yeni işletim sisteminizle çalışmıyor mu? Yenisini almaktansa eskisini tekrar etkinleştirinB E R K E R G İN

E S K İ TA R AY I C I N I Z I canlandırın

2

7

3

4

5

6

123 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

N A S I L YA P I L I R ?1 YENİ SÜRÜCÜ VueScan binlerce eski tarayıcı modelini des-

tekleyen sürücüyle uyumlu çalışıyor; gerektiğinde ciha-zın kendi sürücüsünü kullanıyor ve sadece birkaç tıkla iste-nen sonuçları veriyor.

2 HIZLI YAPILANDIRMA Yazılımı çalıştırdıktan sonra pencere-nin hemen alt bölümünde yer alan “Daha fazla” seçeneği-

ne tıklayarak taramalarınız hakkında detaylı menülere ulaşa-biliyorsunuz.

3 ESNEK TASARIM Önizleme penceresindeki “Giriş” sekme-sinde yer alan “Tarama çözünürlüğü” başlığının yanında-

ki kayar çubuğa tıkladığınızda, hazır tarama seçeneklerinin işinizi hayli kolaylaştırdığını fark edeceksiniz.

4 GELİŞMİŞ AYARLAR VueScan’in “Tercihler” sekmesine gelip pencerenin altında yer alan “Daha fazla” seçeneğine tık-

ladığınızda, yazılımın gelişmiş ayarlarına erişebiliyorsunuz.

5 YAZDIRMADAN ÖNCE “Çıktı” sekmesinde yer alan seçenekler sayesinde taradığınız belgenin kayıt biçimini, kaydedile-

cek klasörü ve yazdırma boyutlarını kolaylıkla ayarlayabili-yorsunuz.

6 RENK AYARLARI Taradığınız görselin renk ayarlarını her-hangi bir grafik düzenleyiciye gerek kalmadan, yazılımın

ana sayfasındaki “Renk” sekmesinden düzenleyebilirsiniz.

7 HAZIR RÖTUŞLAR VueScan sadece eski tarayıcınızın sürücü sorununu gidermekle kalmıyor, adeta profesyonel bir

grafik düzenleyici gibi taradığınız görsellere müdahale etme-nize olanak sağlıyor. Yazılımın bu özellikleri o kadar gelişmiş ki “Filtreleme” sekmesine göz attığınızda “Bozulmuş renkleri onar”, “Solmayı onar”, “Keskinleştir” ve hatta kumlanma ora-nını azaltacak “Gren azaltması” gibi tek tıkla sorunların üste-sinden gelen seçeneklere sahip olduğunu görüyorsunuz.

8 KABLOSUZ WLAN desteğine sahip bir tarayıcısı olanlar, Vu-eScan Mobile App ile doğrudan iPad veya iPhone ile tara-

ma yapabilirler. Ücretli sürüm daha fazla ayara ve formata, aynı zamanda e-posta ile gönderim seçeneğine sahip.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 124

İ P U Ç L A R I

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İ

Modelleyeceğiniz manzara görünümünün filigran tarzı yapılandırılarak reklamvari bir stille yansıtılması şu günlerde hayli popüler ve hemen hemen artık dijital fo-toğrafçılık dünyasının ayrılmaz bir parçasına dönüş-müş durumda. Ancak böylesi kompozisyonları oluştur-

mada eğer cihazınızda minyatür efekt mod’u yoksa, optik yanılsa-ma için teknolojinin sunduğu olanakların ardına saklanmanız gerekiyor. Bunun için temelde iki farklı yaklaşım bulunuyor.

Profesyonel fotoğrafçıların Tilt-Shift olarak adlandırdığı bu teknik için üretilmiş özel lenslerden yararlanmanız bunun ilk yo-lunu oluşturuyor.

Ancak bu yolu tercih etmenizin önünde lenslerin hayli pahalı olması gibi önemli bir engel bulunuyor. Üstelik bu lenslerin kulla-

nımının da hayli sınırlı olmasını göz ardı etmemelisiniz. Bunun yerine “Lensbaby” olarak adlandırılan özel optik araçtan yararla-nabilirsiniz. Bu teknik dijital SLR fotoğraf makinelerde lense takı-lan aparat sayesinde optik odak noktasının kırılmasıyla elde edili-yor. Minyatür efektine ilaveten başka özel fotoğrafçılık efektleri de bu sayede elde edilebiliyor.

Ancak bu efekti sağlamanız için en kolay ve en ucuz yol bilgisa-yarınızdan geçiyor. Bu efekti bilgisayarınızda sağlayabilmeniz için gereken tek şey fotoğrafın tepeden çekilmiş olması. Bu saye-de çekiminizin odağındaki motiflerin etkisini kaybetmeden, çev-re birimlerin efekti gerçekçi kılan bir dekora dönüşmesi mümkün. Söz konusu efekti hayata geçirmeniz için gereken tek şey Photo-shop CS kurulu bir bilgisayar ve 15 dakika.

K E N D İ M İN YAT Ü R efektinizi yapınSıradan fotoğrafl arınızı 15 dakika içinde göz alıcı hale getirebilirsinizB E R K E R G İN / LG

1

3

4

5

2

125 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

N A S I L YA P I L I R ?1 BİRAZ BLUR UYGULAYALIM Kullanım için bir basketbol fo-

toğrafını tercih ettik. Amatör bir karşılaşmayı kareleyen bu fotoğraf, yapay ışıklandırma koşullarına sahip nispeten yeterli bir çalışmaydı. Siz de bu koşulları az çok sağlayan bir fotoğrafı Photoshop CS’te açın ve [Ctrl] + [j] tuş bileşimini kullanarak bir arka plan katmanı oluşturun. Daha sonra menülerden “Filter / Blur filter / Gaussian blur”a tıklayarak fotoğrafın tamamını netsizleştirin. Netsizleştirme işlemi için efekt penceresindeki kayar çubuktan yararlanın. Yalnız dikkat: Kişiler tamamen netsizleşmeyecek, zor da olsa ayırt edilebilecek durumda olmalı.

2 LAYER MASK UYGULAMAK Yeterli düzeyde Blur efekti uy-guladıktan sonra, katmana mask eklememiz gerekiyor.

Bunun için “Layers” paletinin alt kısmında yer alan içinde yuvarlak olan kare simgesine tıklayın. “Add Layer mask” ko-mutu olan bu simgeyle, katmanın sağ tarafına beyaz bir maske uygulandığını göreceksiniz.

3 GRADIENT TOOL İLE SEÇİM Araç paletinden ya da basitçe [G] tuşuna basarak gradient tool aracını etkinleştirin.

Üst kısımdaki menülerden “Mode”un hemen solunda yer alan simgelerden “Reflected Gradient”i seçin ve arkaplan rengi olarak siyah atayın. Daha sonra gradyanı fotoğrafınız-da sol fare tuşuyla uygulayın.

4 RENK DOYGUNLUĞU Minyatür efektine sahip fotoğraflar çoğu zaman yapay görünebilir. Bu yüzden dikkatli dü-

zenlemeler yapmak şart. Bunun için yine Layer paletinden “New filling or setting level”a tıklayın ve “Hue/Saturation”ı seçin. Çalışmamızda “Saturation” değerini “+13”, “Ligh-tness” değerini ise “-1” olarak ayarladık.

5 PARLAKLIK VE KONTRAST AYARLARI Bu defa kontrast için yeni bir katman oluşturmamız gerekiyor. Yine paletteki

aynı konumdan bu defa “Brightness/Contrast”a tıklayın. Buradan gerekli ayarları göz kararıyla yapabilirsiniz. Biz “Brightness”a +14, “Contrast”a “ +18 değerlerini verdik.

DİKkAt Çoğu orta fiyat segmentine dahil kompakt fotoğraf makinesi minyatür efekt özelliğini sunmaktadır. Bunun avantajı, efektin etkisini fotoğraflarınızda hemen görebil-meniz ve böylelikle fotoğraf çekimine daha fazla zaman ayırabilmeniz. İşlem esnasında bazı cihazlar, orijinal fotoğ-rafın da bir kopyasını cihazda saklıyor.

Fotoğraf topluluğu Instagram da bu efekti kullanıcıları-na sunuyor. Böylelikle mobil cihazlarla çektiğiniz fotoğraf-lara minyatür efekti uygulayabiliyorsunuz. Mobil cihazla-rın düşük çözünürlüğüne karşın başarılı sonuçlar alınabil-diğini söyleyebiliriz.

01/2013 WWW.CHIP.COM.TR 126

TREND / / TEST / / TEKNOLOJ İİ P U Ç L A R I

12/IPHONE/IPAD/ Google Chrome ile iOS’ta kolay sörfOfislerinde sörf yapmak için Firefox kullananlar Sık Kullanılanlar ve hatta online sekmelerini evde kullanmak için senkronize edebi-lirler. Oysa hareket halindeyken sörf için iPad ya da iPhone kulla-nanlar için aynı durum söz konusu değil.

Artık Google’ın tarayıcısı Chrome bunun için bir çözüm sunu-yor. Bugünlerde iOS platformlarında da kullanılmaya başlayan ta-rayıcı, taşınabilir cihazlarda da hız bakımından iddialı. Yazılımın ücretsiz uygulamasını iTunes ile ya da doğrudan APP Store’dan te-min edebilirsiniz. Uygulamayı ilk kez başlatırken Google hesabını-za giriş yapmalısınız. Şifrenizi girdiğiniz anda sekmeler ve sık kul-lanılanlar otomatik olarak senkronize ediliyor. Böylelikle tüm bu bilgileri hem bilgisayarınızdan hem de taşınabilir cihazlarınızdan kullanabiliyorsunuz.

Yaptığınız her değişikliği algılayan senkronizasyon işlemi arka planda sessizce ve hızlı bir biçimde çalışıyor. En çabuk erişim için yeni açılmış bir sekmeyi kullanabiliyorsunuz. Kategorilere ilave-ten en çok ziyaret edilenler ve işaretlenenler gibi özelliklere, “Diğer aygıtlar”dan ulaşılabiliyor. Buradan diğer başka yerlerde açılmış sekmeleri görebiliyor ve bunlara kolaylıkla erişebiliyorsunuz.

13/ANDROID/ Facebook’tan iletileri hızlıca almakGenellikle Android’deki Facebook uygulamasında yeni haberler gi-bi iletileri bir gün gecikmeyle alıyorsunuz. Sorun Facebook’tan kaynaklanıyor. Blackberry ya da iOS platformlarını kullananlar açıkça burada daha avantajlı.Facebook’a bir Blackberry kullanarak giriş yapın. Böylelikle Android’de daha hızlı iletileri aldığınızı göreceksiniz. Diğer taraf-tan Blackberry’niz yoksa bir simülatör ile bu sorunun üstesinden gelebilirsiniz. Gerekli yazılımı internetten indirmek için https://

developer.blackberry.com/themestudio/downloads/ adresini zi-yaret edebilirsiniz. Sayfanın alt kısmında “BlackBerry Smartphone Simulators” başlığının altındaki “Download here” bağlantısına tık-lamanız gerekiyor. Akabinde dilediğiniz Blackberry sürümünü ter-cih edin ve indirme prosedürüne devam edin.

NoT En son Blackberry 10 simülatörleri VMWare adındaki sanal ma-kineye ihtiyaç duyuyor. Bu yüzden daha hızlı kurulan eski sürüm-leri tercih etmeni tavsiye ederiz. Daha sonra yazılımı “Research in Motion” alt klasöründe bulabilirsiniz. Cihazınızın çalışmasını bek-leyin ve daha sonra “Social Networking”e kurulum ayarlarından tıklayın. Buradan Facebook’u seçin ve bir sonraki diyalog pencere-sinden hesabınıza giriş yapın. Daha sonraki seçenekleri “Save”e basarak kaydedin. Facebook profil sayfanız görüntülendiğinde ka-patıp simülatörden çıkabilirsiniz. Bir süre sonra iletilerin Android cihazınızda daha hızlı belirdiğini göreceksiniz.

14/NOKIA LUMIA 800/ Windows Phone 7.5 ile kaybolan akıllı telefonunuzu bulunWindowsphone.com adresinden akıllı telefonunuza uzaktan eri-şim için akla hayale gelmeyecek yöntemler bulabilirsiniz. “Keşfet” kısmından “Oturum Aç”a tıklayarak akıllı telefonunuzda kullandı-ğınız Windows ID’niz ile giriş yapın. Daha sonra “Telefonum”a tık-layın ve “Kaybolan telefonu bul”a tıklayın. Başlangıçta sistem tele-fonunuzun numarasını soracak. Buradan “Çaldır”a tıklayarak tele-fonunuzun etrafta olup olmadığını anlayabilirsiniz. Aşağıdaki ha-ritadan akıllı telefonunuzun uzaklığı metre cinsinden gösteriliyor. “Engelle” ile telefonunuza erişimi iptal edebilirsiniz. Bunu yap-maktan çekinmeyin çünkü daha sonra PIN numarasını girerek te-lefonunuzu tekrar etkinleştirebilirsiniz. Yaptığınız aramalardan sonuç alamazsanız, en kötü durum senaryosunu hayata geçirebilir ve “Sil”e basarak akıllı telefonunuzun tüm içeriğini silebilirsiniz.

12/

/

Kapsamlı platform iOS’larda kullanılabilen Chrome ile tarayıcınızı Google hesabınız sayesinde taşınabilir cihazlarınızda da senk-ronize edebiliyorsunuz

14/

/

Uzaktan erişimWindowsphone.com sayesinde telefonunuzu haritadan arayabilir, engelleyebilir hatta tüm içeriğini silebilirsiniz

13/

/

Daha hızlı FacebookAndroid cihazınıza kuracağınız BlackBerry simülatörü ile Facebook’u daha hızlı kullanabilirsiniz

MOB İLMobil cihazlarınızı daha etkin yönetebilirsiniz

127 01/2013 WWW.CHIP.COM.TR

15/GOOGLE+/ Parti davetlerini Google+ hesabınızla gönderinHer ne kadar Facebook tercih edilse de, sosyal paylaşımlarınızın toplantısını Google+’la da yapmanız mümkün. Hesabınıza giriş yapın ve ekranın sol kısmındaki görev çubuğundaki “Etkinlikler” bağlantısına ve daha sonra da “Etkinlik oluştur”a tıklayın. Açılan pencereden oluşturacağınız etkinliğin temasını sağ ve sol ok tuşla-rını kullanarak değiştirebilirsiniz. Bu işlemi tamamladıktan sonra etkinliğinizin adını ve gerekli metni alttaki alana girin. Hemen sağ kısımda bulunan “Etkinlik seçenekleri” bu penceredeki en önemli bileşenleri barındırıyor. Buradaki “Temel” ayarlardan etkinliğe ka-tılım seçeneklerini belirleyebilirsiniz.Ne var ki varsayılan ayarlar etkinlik davetiye seçeneklerini sınır-landırıyor. Etkinlik tarih ve başlangıç saatini de girdikten sonra et-kinlik tanımını atayabilirsiniz. Dilerseniz etkinliğin ne zaman son-lanacağını “Bitiş tarihi ekleyin”e tıklayarak belirleyebilirsiniz. Da-ha sonra bağlantılarınızın ve çevrelerinizin davetiyeyi alıp alma-yacağını belirleme aşamasına geçebilirsiniz. Burada dikkatli dav-ranmanız gerekiyor; etkinliğinizin gereğinden fazla insana ulaş-ması hoş olmayan durumlarla karşılaşmanıza neden olabilir. Son olarak “Davet et”e tıklayarak etkinlik çağrısını tamamlayabilirsi-niz. Oluşturduğunuz ya da davet edildiğiniz etkinlikleri “Etkinlik-ler” sekmesindeki genel görünümden takip edebilirsiniz.

16/FACEBOOK/ Facebook bağlantınızı Twitter’la ilişkilendirinTüm Tweet’lerinizin Facebook hesabınızda da görüntülenebilece-ğini biliyor muydunuz? Aslında bu her zaman istenen bir durum değil. Bağlantının ayrıca bir Facebook uygulamasıyla denetlenerek sadece işaretlenen Tweet’lerin paylaşılması sağlanabiliyor. Ayarlar için Facebook hesabınıza giriş yapın ve apps.facebook.com/selecti-vetwitter adresine gidin. Giriş yapılacak alan olan “The one and only step”e Twitter kullanıcı adınızı girip “Save”e tıklayın. Daha sonra gelen diyalog pencerelerinden gerekli izinleri vererek uygu-lama yönetimine kendi adıyla yayın yapma hakkını tanıyın. Bu-

nun için “Allow”a tıklayın. Daha sonra bu bağlantıyı “Your profile” kaydında görecek ve “Clear” ile silebileceksiniz. Şimdi web sitesin-den “Settings”e tıklayarak kaydı etkinleştirin. Böylelikle hangi Twe-eter iletilerinin Facebook’ta görüntülenmesini bu pencereden ya-pılandırabileceksiniz. Yaptığınız değişiklikleri “Save Changes”e tıklayarak daha sonraki kullanımlar için profilinize kaydedin. Böy-lelikle hazırladığınız bağlantı kullanım için uygun olacak. Bundan sonra Tweeter’a girdiğiniz yeni Tweet’lerin “#fb” eklentisiyle Facebook’ta görünüp görünmeyeceğinin denetimini tamamen eli-nize alacaksınız.

17/AĞLAR/ Yazılımlara alternatifl er bulunÖrneğin iPad’inizde Excel’in yerini tutabilecek tarzda yazılımlara ihtiyaç duyuyorsunuz ya da kendi kendinize Blackberry’nin tarayı-cısından daha iyi bir alternatif olup olmadığını düşünüp duruyor-sunuz. Sizin için ideal platform olan alternativeTo ile bu sonu gel-mez uzun aramalardan bir çırpıda kurtulmanız mümkün. Belirli bir yazılımın olası alternatiflerini farklı platformlarda gösteren web sitesi pratik arama özelliğiyle işinizi bir hayli kolaylaştırıyor. Alternativeto.net sitesini açın ve üst kısımda yer alan logo’nun he-men altından hedef platform olarak “All”u, “Windows”u ya da “Blackberry”i seçin. Daha sonra üst kısımdaki arama alanına örne-ğin “safari” yazın ve aramayı başlatın. İlgili platform için gereken alternatifler hemen karşınıza listelenecek. Tek bir tıklamadan son-ra daha detaylı bilgilere ulaşabilecek ve ilgili platformun indirme bağlantısına ulaşabileceksiniz. Böylelikle örneğin Google Chrome’un iPhone’da şu sıralar Safari’nin en büyük rakibi olduğu-nu görebileceksiniz. Eğer siz de sisteme bir şeyler eklemek istiyor-sanız kendi hesabınızı “Create an account”a tıklayarak oluşturabi-lirsiniz. Kayıtlı kullanıcılar içeriği düzenleyebiliyor, alternatif öne-rileri getirebiliyor ve uygun olmayan yazılımları yönetime bildire-biliyor.

15/

/

Google+’da partiTıpkı Facebook’ta olduğu gibi Google+’ta da gruplarınızı birkaç basit adımla etkinliklere davet edebilirsiniz

17/

/

Akıllı yazılım taramaKullandığınız platform-daki yazılımlara alter-natif arıyorsanız Alter-nativeto.net ile inter-netteki uzun aramalar-dan kurtulabilirsiniz

16/

/

Sosyal paylaşım denetimiTwitter profilinizi Face-book uygulamasıyla eş-leştirip hangi Tweet’le-rin diğer sosyal payla-şım ağında görüleceğini belirleyebilirsiniz

SOSYAL AĞLARGizlilik hakkınızdan vazgeçmek zorunda kalmadan tüm dünyaya bağlanın

Firma Adı:

Adı Soyadı:

Doğum Tarihi Mesleği (Görevi):

Adresi:

Posta Kodu: Şehir:

Tel: Faks: Cep Tel:

E-Mail

Abonelik Bedelini

Kart Sahibini Adı Soyadı:

Kart No:

Son Kullanma Tarihi: Güvenlik No:

Havale ile gönderiyorum Tek seferde kredi kartımdan çekiniz

Kredi kartımdan 3 taksitle çekiniz

Visa

Faturayı Adıma Kesiniz

V.Dairesi

Adres:

V.No:

Faturayı Firma Adına Kesiniz

Master Card

Advantage Axess Bonus Maximum World

İlk defa abone oluyorum Yenileme

Abonelik Seçenekleri

Doğan Burda Dergi Yayıncılık A.Ş.

*Taksitli Abonelik (Sadece kredi kartıyla yapılan ödemelerde geçerlidir.)Her ayın 20’sine kadar ulaşan abone başvuruları, çıkacak ilk sayıdan itibaren uygulanacaktır.

Ödeme bilgileriTürkiye İşbankası, İstanbul Kurumsal şubesi*IBAN: TR13 000 64 00000 11111 00 39936 Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş.Not: Banka dekontunu form ile birlikte aşağıdaki adrese posta veya faks yoluyla ulaştırınız.*Banka tarafından Havale ücreti talep edilmektedir.

Hürriyet Medya Towers 34212 Güneşli İSTANBULTel: 0212 478 0 300Faks: 0212 410 35 12-13E-Posta: abone@doganburda.comWeb: www.doganburda.com

Kart Sahibinin imzası:

ABONE FORMUABONE

OLMAK İÇİN

0212 478 0 300

www.doganburda.com

CHIP’EABONE OLUN10 SAYI FİYATINA 12 SAYIYA SAHİP OLUNN

s

s

ss

r rr

s

D

s

DVD FİLM

TAMSÜRÜM

s

9 7 7 1 3 0 0 9 4 1 0 0 3

1 2Kıbrıs fiyatı: 8.25 TL

s

s70TL

1 yıllık abonelik (10 sayı fiyatına 12 sayı)

70.00 TL

Bu form 31 OCAK 2013 tarihine kadar geçerlidir.

BLUEJEAN_PCNET_ILAN_06.indd 1 12/21/12 7:29 PM

01/2013 www.chip.cOM.TR 130

İcraKuruluBaşkanıMehmet Y. Yı›lmaz

Yay›ınDirektörü Gökhun Sungurtekin

Yayı›nYönetmeniMahmut Karslı›oğlu, mkars@chip.com.tr

SorumluYazı›iş››leriMüdürüUfuk Yamankı›lı›çoğlu, uyaman@chip.com.tr

GörselYönetmen Ebru Tiryaki, ebrutr@chip.com.tr

CHIPTestMerkezi Ş›ahin Ekş›ioğlu, esahin@chip.com.tr

Katkı›daBulunanlar Barış›› Emre Alkı›m, Berk Ergin, Cem ›Şancı›, Ercan Uğurlu, Selçuk İslamoğlu, Serdar Cevher, Andy Ilmberger (AI), Fabian von Keudell (FvK), Markus Hermanns-dorfer (MH), Martin Jaeger (MJ), Nicole Ott (NO), Thomas Littschwager (TL), Valentin Pletzer (VP)

MarkaMüdürü Asu Bozyayla, abozyayla@doganburda.com

AnkaraTemsilcisi Erdal İ›pekeş›en, 0 312 207 00 71 / 207 00 95

Web www.chip.com.tr

YÖNET›İM

GenelYay›ınKoordinatörü Ye›şim Denizel

İşGe.veProjelerDirektörü

TüzelKi›şiTemsilcisi Ferit Özkaşıkçı

Sat››ışDirektörü Orhan Ta›şkı›n

FinansDirektörü Didem Kurucu

ÜretimDirektörü Servet Kavasoğlu

REKLAM

GrupBa›şkanı Viki Habif

GrupBa›şkanYardımcısı Koray Bilici

CHIPReklamSatış››MüdürleriSevil Hoşman, shosman@doganburda.com Tel: 0 212 336 53 17, Faks: 0 212 336 53 93

Hatice Tarhan, htarhan@doganburda.com Tel: 0 212 336 53 37, Faks: 0 212 336 53 93

ReklamTeknikMüdürü Nusret Kı›rı›mlı›oğlu

Tel: 0 212 336 53 60 (3 Hat), Faks: 0 212 336 53 90

REZERVASYON

RezervasyonTel. 0 212 336 53 00 - 57 - 59

RezervasyonFaks 0 212 336 53 92 - 93

AnkaraReklamTel. 0 312 207 00 72 - 73

HedefSayfalar Tel: 0 212 336 53 70, Faks: 0 212 336 53 91

YönetimYeri Trump Towers, Kule 2, Kat 21-24, 34387 Şişli-İstanbul

Tel: 0 212 410 31 52, Faks: 0 212 410 32 16

Baskı Doğan Ofset Yayıncılık ve Matbaacılık A.Ş Sanayi Mahallesi 1650.Sokak No:2 Doğan Medya Tesisleri 34850 Esenyurt / İ›STANBUL

Tel: 0 212 622 19 00

Dağıtım Yaysat A.Ş›. Tel: 0 212 622 22 22

Yayı›nTürü Yerel, süreli, ayl›ık

© CHIP dergisi, Doğan Burda Dergi Yayı›ncı›l›ık ve Pazarlama A.›Ş. taraf›ından Vogel Burda Holding GmbH lisans›ıyla T.C. yasalar›ına uygun olarak yay›ımlanmaktadı›r. Dergide yay›ımlanan yaz›ı, fotoğraf, harita, illüstrasyon ve konuları›n her hakkı› sakl›ıdı›r. ›izinsiz, kaynak gösterilerek dahi al›ınt›ı yap›ılamaz.

DBOkurHizmetleriHatt›ı 0 212 478 0 300 okurhizmetleri@doganburda.com

DBAboneHizmetleriHatt›ı Tel: 0 212 478 0 300,

Faks: 0 212 410 35 12 - 13

abone@doganburda.com www.doganburda.com

Pazar hariç her gün saat 09.00 - 18.00 aras›ında hizmet verilmektedir.

Yakın zamanda çıkan Amazon Kindlle Fire ve Kindle Fire HD de dahil olmak üzere 300 dolar’lık yeni tabletler testte. Nexus 7 karşısında ne kadar başarılılar?

Windows 8 çıktı! Büyük kullanıcı rehberimiz, yeni sistemi nasıl kuracağınızı, kullanacağınızı, Windows 7’den program ve verilerinizi nasıl aktarabileceğinizi ve eksik kodeklerle fonksiyonlara nasıl sahip olabileceğinizi gösteriyor.

TEKNOLOJİ DİĞER KONULAR Taşınabilir Turbo bellek20 USB 3.0 bellek testte: Tam perfor-mansla kullanmak için neye ihtiyaç du-yacağınızı açıklıyoruz

Güvenlik pakeTleri TesTTeDaha iyi virüs tanıma ve performans: Testimiz yeni çıkan güvenlik paketleri-nin başarısını ölçüyor

evimdeki düşmanEvinizdeki web kamerası ve fotoğraf makinesi yabancı sunuculara canlı gö-rüntüler gönderecek şekilde hacklene-bilir

Uyarı: Yazılarda güncel gelişmelerden kaynaklanan değişiklikler olabilir.

TREND

G E L E C E K S A Y I

İnternetin ardındaki gizli güçler kimler? Dünya çapındaki ağı kimler yönetiyor? IP adreslerinin verildiği veya Top Level Domain’lerin yönetildiği kurumlarda çok güçlü grupların parmağı var. CHIP’in raporu web’i aslında kimlerin yönettiğini açıklıyor

üyesidir

TEST

İnternet imparatorluğu

A’dan Z’ye Windows 8

Güçlü tabletler

CHIP_INCA.indd 1 12/14/12 11:00 AM

- Akıllı cihazlarınızın (tv, tablet, telefon, receiver, Media Player,...) merkezine yerleştireceğiniz TP-LINK router ile tümünü birbirine bağlayın, haberleştirin. -Harici depolama ünitenizi evinizdeki/o�sinizdeki tüm cihazlara kolayca paylaştırın. - Yazıcınızı evinizde/o�sinizde diğer bilgisayarlara kolayca kablosuz paylaştırın. - İki farklı bandın eşzamanlı kullanımı aynı anda beraber çalıştırılacak uygulamalarda maksimumperformans sağlar.

TL-WDR4300 N750;- Eşzamanlı 300Mbps 2.4Ghz ve 450Mbps 5Ghz sinyal frekansı - Toplamda 750Mbps bağlantı hızı- 5 adet 10/100/1000Mbps bağlantı portu- 2 adet kolay paylaşım özellikli USB portu- 3 adet 5dBi Dual Band Anten

TL-WDR3600 N600;- Eşzamanlı 300Mbps 2.4Ghz ve 300Mbps 5Ghz sinyal frekansı - Toplamda 600Mbps bağlantı hızı- 5 adet 10/100/1000Mbps bağlantı portu- 2 adet kolay paylaşım özellikli USB portu- 2 adet 5dBi Dual Band Anten

TL-WDR3500 N600;- Eşzamanlı 300Mbps 2.4Ghz ve 300Mbps 5Ghz sinyal frekansı - Toplamda 600Mbps bağlantı hızı- 5 adet 10/100Mbps bağlantı portu- 1 adet kolay paylaşım özellikli USB portu- 2 adet 5dBi Dual Band Anten

ADSLod Yazıcı paylaşımı FTP Server

Veri paylaşımı Medya Server

3YILGaranti

TP-LINK Türkiyewww.tp-link.com.tr

N750 Kablosuz Dual Band Gigabit

TP-LINK’den USB Paylaşımlı Eşzamanlı Dual Band Kablosuz Routerlar...

TL-WDR4300

ikiz USB Paylaşım Portları

5GHz 2.4GHz

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

chip.pdf 1 24.12.2012 17:29:55