1

Chöông 9:KINH TEÁ VÓ MOÂ TRONG NEÀN KINH

TEÁ MÔÛ

Ts. Traàn Nguyeãn Ngoïc Anh Thö

2008

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 2

MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU

Tìm hieåu veà tyû giaù hoái ñoaùi. Tìm hieåu veà lyù thuyeát lôïi theá

trong thöông maïi quoác teá. Tìm hieåu veà chính saùch ngoaïi

thöông. Tìm hieåu caùn caân thanh toaùn

quoác gia. Phaân tích chính saùch vó moâ trong

kình teá môû.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 3

I.         TYÛ GIAÙ HOÁI ÑOAÙI (Foreign exchange rate : e)

1. Khaùi nieäm :

Tyû giaù hoái ñoaùi laø möùc giaù maø ñoàng tieàn moät nöôùc coù theå bieåu hieän qua ñoàng tieàn nöôùc khaùc.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 4

Caùch tính tyû giaù Coù 2 caùch: tröïc tieáp vaø giaùn tieáp. Neáu laáy noäi teä laøm chuaån

(tröïc tieáp): Tyû giaù hoái ñoaùi laø löôïng ngoaïi teä caàn coù ñeå ñoåi laáy 1 ñôn vò noäi teä.

Neáu laáy ngoaïi teä laøm chuaån (giaùn tieáp): Tyû giaù hoái ñoaùi laø löôïng noäi teä caàn coù ñeå ñoåi laáy 1 ñôn vò ngoaïi teä.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 5

Nieâm yeát tyû giaù

Kyù hieäu tieàn teä cuûa moät nöôùc bao goàm 3 maãu töï :

X X X Teân quoác gia Teân ñôn vò tieàn teä

cuûa quoác gia

Ví duï : U S D : Dollar Myõ

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 6

Nieâm yeát tyû giaù Coù 2 caùch : nhò ñieåm vaø thoâng

thöôøngVí duï: USD / FRF = 5.8260/98 USD / VND = 17.980/ 18.000 ñôn vò tieàn ñöùng tröôùc: laø ñoàng ñöôïc

yeát gia,ù thöôøng laø ñoàng tieàn maïnh hôn ñoàng tieàn ñöùng sau (USD).

ñôn vò tieàn ñöùng sau : laø ñoàng tieàn ñònh giaù cho đồng đứng trước (FRF, VND).

Tyû giaù ñöùng tröôùc:laø tyû giaù mua USD cuûa quầy .

Tyû giaù ñöùng sau: laø tyû giaù baùn USD cuûa quầy.

Mua hay bán đều nói với tư cách là quầy giao dịch ngọai hối (không nói với tư cách cá nhân.)

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 7

Nieâm yeát tyû giaù

USD / FRF = 5.8260/98Đọc là: Tyû giaù mua: Một USD được quầy mua vào

với giá 5 FRF, 82 cent, 60 điểm. Tyû giaù bán: Một USD được quầy bán ra với

giá 5 FRF, 82 cent, 98 điểm.

USD / VND = 17.980/ 18.000 Đọc ?

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 8

I.2. Thò tröôøng ngoaïi hoái

Laø nôi dieãn ra vieäc mua baùn, trao ñoåi ñoàng tieàn giöõa caùc quoác gia baèng tieàn maët hay baèng chuyeån khoaûn.

Treân thò tröôøng ngoaïi hoái cuõng coù 2 löïc: cung vaø caàu veà ngoaïi teä.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 9

I.2.a Cung ngoaïi teä (SFC)

Laø giaù trò löôïng ngoaïi teä coù trong neàn kinh teá taïi moãi möùc tyû giaù .

Ñoà thò: e

0 FC

SFC

e tăng SFC tăng

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 10

I.2.a Cung ngoaïi teä (SFC)

Phaùt sinh töø löôïng haøng hoùa hoaëc taøi saûn trong nöôùc maø ngöôøi nöôùc ngoaøi muoán mua.

Vì muoán mua nhöõng taøi saûn naøy neân ngöôøi nöôùc ngoaøi seõ cung öùng moät löôïng cung ngoaïi teä cho thò tröôøng ngoaïi hoái.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 11

I.2.b Cầu ngoaïi teä (DFC)

Laø giaù trò löôïng ngoaïi teä mà neàn kinh teá cần có taïi moãi möùc tyû giaù .

Ñoà thò: e

0 FC

DFC

e tăng DFC giảm

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 12

I.2.b. Cầu ngoaïi teä (DFC)

Phaùt sinh töø löôïng haøng hoùa hoaëc taøi saûn ôû nöôùc ngoaøi maø ngöôøi trong nöôùc muoán mua, taïo neân söùc caàu veà ngoaïi teä treân thò tröôøng ngoaïi hoái.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 13

I.2. Thị trường ngọai hối

Điều kiện cân bằng: SFC = DFC

Ñoà thò: e

0 FC

SFC

DFC

eE

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 14

I.2. Thị trường ngọai hối

Nếu tỉ giá trên thị trường là et. Khi et ee thì :

1. et > ee SFC > DFC: có thặng dư cung ngọai tệ, nên tỉ giá có xu hướng giảm.

SFC

0 FC

DFC

eE

e e1

S1D1

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 15

I.2. Thị trường ngọai hối Và ngược lại, khi et < ee SFC < DFC:

có thặng dư cầu ngọai tệ, nên tỉ giá có xu hướng tăng.

Khi SFC hay DFC thay đổi, tỉ giá có xu hướng thay đổi theo.

Tuy nhiên, tỉ giá có thay đổi hay không còn tùy thuộc vào cơ chế tỉ giá hối đóai của NHTW.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 16

I. 3. Cơ chế tỉ giá hối đóai Cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi laø taát caû

nhöõng quy ñònh phaùp luaät do Chính phuû vaø NHTW quy ñònh ñeå ñieàu tieát, kiểm sóat, quaûn lyù thò tröôøng ngoaïi hoái.

Phân lọai : Coù 3 cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi- Cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh - Cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi thaû noåi - Cô cheá tyû giaù linh họat coù kieåm

soaùt

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 17

I. 3. Cơ chế tỉ giá hối đóai Cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi coá

ñònh laø cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi maø

NHTW cam keát seõ duy trì tyû giaù baèng caùch duøng döï tröõ ngoaïi teä vaø caùc chính saùch kinh teá khaùc ñeå can thieäp vaøo thò tröôøng ngoaïi hoái khi cung, caàu ngoaïi teä treân thò tröôøng ngoaïi hoái thay ñoåi.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 18

I. 3. Cơ chế tỉ giá hối đóai Cô cheá tyû giaù cố định

Ví dụ: e1 (USD/VND) = 16500.

Do nhu cầu NK tăng vọt DFC tăng e có xu hướng tăng (1).

NHTW bán dự trữ ngọai tệ: SFC tăng e giảm lại (2).

(1) + (2) e = e1 : tỉ giá không đổi, FR (Foreign Reserves) giảm, SM giảm nên lãi suất i tăng.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 19

e

0 FC

DFC

SFC

E1

e1

DFC’

SFC’

e2

e1 e2 rồi quay trở về e1

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 20

I. 3. Cơ chế tỉ giá hối đóaiCô cheá tyû giaù hoái ñoaùi

thaû noåilaø cô cheá maø ôû ñoù tyû giaù hoái ñoaùi ñöôïc töï do thay ñoåi theo cung caàu ngoaïi teä, Chính phuû khoâng can thieäp vaøo thò tröôøng ngoaïi hoái.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 21

I. 3. Cơ chế tỉ giá hối đóaiCô cheá tyû giaù linh họat coù

kieåm soaùt laø cô cheá tyû giaù thaû noåi nhöng

neáu vöôït quaù giôùi haïn cho pheùp, coù khaû naêng aûnh höôûng xaáu ñeán caùc hoaït ñoäng kinh teá thì NHTW seõ duøng döï tröõ ngoaïi teä vaø caùc chính saùch kinh teá khaùc ñeå can thieäp.

PhD Thö Hoaøng Kinh Teá Vó Moâ 22