chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của kiểm

Lớp tín chỉ 22.2_LT2

I. Đạo đức nghề nghiệp là gì ?I. Đạo đức nghề nghiệp là gì ? Đạo đức nghề nghiệp là những quy tắc Đạo đức nghề nghiệp là những quy tắc

để hướng dẫn cho các thành viên ứng xử để hướng dẫn cho các thành viên ứng xử và hoạt động một cách trung thực , phục và hoạt động một cách trung thực , phục vụ cho lợi ích của nghề nghiệp và xã hộivụ cho lợi ích của nghề nghiệp và xã hội

Đạo đức nghề nghiệp yêu cầu mỗi kiểm Đạo đức nghề nghiệp yêu cầu mỗi kiểm toán viên phải có đạo đức và mỗi tổ toán viên phải có đạo đức và mỗi tổ chức kiểm toán phải là một cộng đồng chức kiểm toán phải là một cộng đồng của những người có đạo đức .của những người có đạo đức .

Đạo đức nghề nghiệp kiểm toán là yêu Đạo đức nghề nghiệp kiểm toán là yêu cầu bắt buộc đối với kiểm toán viên cầu bắt buộc đối với kiểm toán viên


II.Chuẩn mực đạo đức nghề II.Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của kiểm toán viênnghiệp của kiểm toán viên

Theo chuẩn mực kiểm toán quốc tế và Theo chuẩn mực kiểm toán quốc tế và chuẩn mực kế toán Việt Nam( CM kiểm toán chuẩn mực kế toán Việt Nam( CM kiểm toán số 200) quy định kiểm toán viên phải đảm số 200) quy định kiểm toán viên phải đảm bảo các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp bảo các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp sau:sau:


Tính độc lậpTính độc lập Chính trựcChính trực Khách quanKhách quan Năng lực chuyên môn và tính thận Năng lực chuyên môn và tính thận

trọngtrọng Tính bảo mậtTính bảo mật Tính chuyên nghiệp ( tư cách nghề Tính chuyên nghiệp ( tư cách nghề

nghiệp)nghiệp) Tuân thủ chuẩn mực chuyên mônTuân thủ chuẩn mực chuyên môn


TÍNH ĐỘC LẬPTÍNH ĐỘC LẬP

Đây là được coi là nguyên tắc hành Đây là được coi là nguyên tắc hành nghề cơ bản của kiểm toán viên nghề cơ bản của kiểm toán viên (KTV). Sự độc lập thể hiện ở các mặt:(KTV). Sự độc lập thể hiện ở các mặt:

Độc lập về mặt kinh tếĐộc lập về mặt kinh tế: : KTV không bị sự chi phối hoặc tác KTV không bị sự chi phối hoặc tác

động của bất kì lợi ích vật chất cũng động của bất kì lợi ích vật chất cũng như tinh thần nào làm ảnh hưởng như tinh thần nào làm ảnh hưởng đến tính đúng đắn khách quan và đến tính đúng đắn khách quan và độc lập của mình. Cụ thể: KTV không độc lập của mình. Cụ thể: KTV không có lợi ích kinh tế với đơn vị được kiểm có lợi ích kinh tế với đơn vị được kiểm toán như: toán như:


Vay nợ, cho vay, bảo lãnh đối với Vay nợ, cho vay, bảo lãnh đối với khách hàng mà đơn vị kiểm toánkhách hàng mà đơn vị kiểm toán

Có quan hệ kinh doanh chặt chẽ Có quan hệ kinh doanh chặt chẽ (mua, bán, tiêu thụ sản phẩm, cung (mua, bán, tiêu thụ sản phẩm, cung cấp dịch vụ…);cấp dịch vụ…);

Là nhà đầu tư về bất động sản , cổ Là nhà đầu tư về bất động sản , cổ phiếu , chứng khoán , các công cụ nợ phiếu , chứng khoán , các công cụ nợ …. của khách hàng mà đơn vị kiểm …. của khách hàng mà đơn vị kiểm toántoán

Nhận quà biếu , tặng , thừa kế , dự tiệc Nhận quà biếu , tặng , thừa kế , dự tiệc chiêu đãi ….của khách hàng mà đơn vị chiêu đãi ….của khách hàng mà đơn vị kiểm toán kiểm toán

……


Độc lập về mặt tình cảmĐộc lập về mặt tình cảm : : KTV không có quan hệ thân thuộc với KTV không có quan hệ thân thuộc với

các nhà quản lí đơn vị được kiểm toán. các nhà quản lí đơn vị được kiểm toán. Cụ thể : Kiểm toán viên hành nghề Cụ thể : Kiểm toán viên hành nghề

không được nhận làm kiểm toán hoặc không được nhận làm kiểm toán hoặc ở những đơn vị mà bản thân có quan ở những đơn vị mà bản thân có quan hệ gia đình ruột thịt (như có bố, mẹ, hệ gia đình ruột thịt (như có bố, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em ruột) là vợ, chồng, con, anh, chị, em ruột) là người trong bộ máy quản lý diều hành người trong bộ máy quản lý diều hành (Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc, kế (Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc, kế toán trưởng, các trưởng, phó phòng và toán trưởng, các trưởng, phó phòng và các cấp tương đương) trong đơn vị các cấp tương đương) trong đơn vị khách hàng.khách hàng.


Ngoài ra , KTV và thành viên BGĐ Ngoài ra , KTV và thành viên BGĐ công ty kiểm toán cũng không được công ty kiểm toán cũng không được kiểm toán một khách hàng trong kiểm toán một khách hàng trong vòng quá nhiều năm vì sẽ tạo ra mối vòng quá nhiều năm vì sẽ tạo ra mối quan hệ “ quen thuộc “ quan hệ “ quen thuộc “

Hoặc thành viên của đoàn kiểm Hoặc thành viên của đoàn kiểm toán , của BGĐ trước đây là nhân toán , của BGĐ trước đây là nhân viên của đơn vị được kiểm toán cũng viên của đơn vị được kiểm toán cũng không được phép tham gia vào cuộc không được phép tham gia vào cuộc kiểm toán khách hàng kiểm toán khách hàng


Độc lập về mặt chuyên môn:Độc lập về mặt chuyên môn:

KTV hành nghề không được vừa làm KTV hành nghề không được vừa làm dịch vụ kế toán như: ghi sổ kế toán, dịch vụ kế toán như: ghi sổ kế toán, lập báo cáo tài chính, kiểm toán nôi lập báo cáo tài chính, kiểm toán nôi bộ, định giá tài sản, tư vấn quản lý, bộ, định giá tài sản, tư vấn quản lý, tư vấn tài chính, thuế vừa làm dịch tư vấn tài chính, thuế vừa làm dịch vụ kiểm toán cho cùng một đơn vịvụ kiểm toán cho cùng một đơn vị


TÍNH CHÍNH TRỰCTÍNH CHÍNH TRỰC

Tính chính trực không đơn thuần chỉ Tính chính trực không đơn thuần chỉ là tính trung thực mà còn nhấn mạnh là tính trung thực mà còn nhấn mạnh đến sự công bằng và sự tín nhiệmđến sự công bằng và sự tín nhiệm

KTV phải đảm bảo thẳng thắn, trung KTV phải đảm bảo thẳng thắn, trung thực và có chính kiến rõ ràngthực và có chính kiến rõ ràng


TÍNH KHÁCH QUANTÍNH KHÁCH QUAN

Tính khách quan yêu cầu KTV phải Tính khách quan yêu cầu KTV phải công bằng, trung thực trong tư tưởng công bằng, trung thực trong tư tưởng và không có xung đột về lợi ích và không có xung đột về lợi ích

KTV phải nhìn nhận các sự kiện, KTV phải nhìn nhận các sự kiện, hiện tượng đúng như nó vốn có, theo hiện tượng đúng như nó vốn có, theo đúng bản chất của sự kiện, hiện đúng bản chất của sự kiện, hiện tượng; tôn trọng sự thật, không thiên tượng; tôn trọng sự thật, không thiên kiến hay thành kiếnkiến hay thành kiến


NĂNG LỰC CHUYÊN MÔN VÀ NĂNG LỰC CHUYÊN MÔN VÀ TÍNH THẬN TRỌNGTÍNH THẬN TRỌNG

KTV phải thực hiện công việc kiểm toán KTV phải thực hiện công việc kiểm toán với đầy đủ năng lực chuyên môn cần với đầy đủ năng lực chuyên môn cần thiết với sự thận trọng cao nhất (tính thiết với sự thận trọng cao nhất (tính hoài nghi nghề nghiệp) và tinh thần làm hoài nghi nghề nghiệp) và tinh thần làm việc chuyên cầnviệc chuyên cần

KTV có nhiệm vụ duy trì cập nhật và KTV có nhiệm vụ duy trì cập nhật và nâng cao kiến thức trong hoạt động nâng cao kiến thức trong hoạt động thực tiễn, trong môi trường pháp lý và thực tiễn, trong môi trường pháp lý và các tiến bộ kĩ thuật để đáp ứng yêu cầu các tiến bộ kĩ thuật để đáp ứng yêu cầu công việccông việc


TÍNH BẢO MẬTTÍNH BẢO MẬT

KTV phải đảm bảo bảo mật các thông KTV phải đảm bảo bảo mật các thông tin có được trong quá trình kiểm toán; tin có được trong quá trình kiểm toán; không được tiết lộ bất cứ thông tin nào không được tiết lộ bất cứ thông tin nào khi chưa được sự cho phép của người khi chưa được sự cho phép của người có thẩm quyền, trừ trường hợp được sự có thẩm quyền, trừ trường hợp được sự cho phép, sự ủy quyền của đơn vị được cho phép, sự ủy quyền của đơn vị được kiểm toán, hay phải công khai theo kiểm toán, hay phải công khai theo quy định của pháp luật(nghĩa vụ pháp quy định của pháp luật(nghĩa vụ pháp lý hoặc trong phạm vi quyền hạn nghề lý hoặc trong phạm vi quyền hạn nghề nghiệp đã được luật pháp quy định)nghiệp đã được luật pháp quy định)


TÍNH CHUYÊN NGHIỆPTÍNH CHUYÊN NGHIỆP(Tư cách nghề nghiệp)(Tư cách nghề nghiệp)

KTV phải thường xuyên thể hiện tính KTV phải thường xuyên thể hiện tính chuyên nghiệp trong quá trình kiểm chuyên nghiệp trong quá trình kiểm toán; đồng thời phải luôn luôn trau toán; đồng thời phải luôn luôn trau dồi, bảo vệ và nâng cao uy tín nghề dồi, bảo vệ và nâng cao uy tín nghề nghiệp không được gây ra những nghiệp không được gây ra những hành vi làm giảm uy tín nghề nghiệphành vi làm giảm uy tín nghề nghiệp


TUÂN THỦ CHUẨN MỰC TUÂN THỦ CHUẨN MỰC CHUYÊN MÔNCHUYÊN MÔN

KTV phải thực hiện công việc kiểm KTV phải thực hiện công việc kiểm toán theo những quy định của chuẩn toán theo những quy định của chuẩn mực chuyên môn (chuẩn mực quốc mực chuyên môn (chuẩn mực quốc tế hay chuân mực quốc gia) đã được tế hay chuân mực quốc gia) đã được chấp nhận, quy định của hội nghề chấp nhận, quy định của hội nghề nghiệp và các quy định của pháp luật nghiệp và các quy định của pháp luật hiện hànhhiện hành


III.VÍ DỤIII.VÍ DỤ Ví dụ 1 : Công ty TNHH A&C là công ty chuyên Ví dụ 1 : Công ty TNHH A&C là công ty chuyên

cung cấp dịch vụ kiểm toán và tư vấn tài cung cấp dịch vụ kiểm toán và tư vấn tài chính. Ngày 10/1/2008 , công ty nhận được lời chính. Ngày 10/1/2008 , công ty nhận được lời đề nghị thực hiện kiểm toán của công ty cổ đề nghị thực hiện kiểm toán của công ty cổ phần Thịnh Vượng . Trưởng đoàn kiểm toán là phần Thịnh Vượng . Trưởng đoàn kiểm toán là ông An hiện đang nắm giữ 12% cổ phần của ông An hiện đang nắm giữ 12% cổ phần của công ty Thịnh Vượng . Ngày 12/1/2008 , công công ty Thịnh Vượng . Ngày 12/1/2008 , công ty chấp nhận lời đề nghị mà không có bất cứ ty chấp nhận lời đề nghị mà không có bất cứ một hành động nào liên quan đến số cổ phần một hành động nào liên quan đến số cổ phần mà ông An đang nắm giữ tại cty Thịnh Vượng.mà ông An đang nắm giữ tại cty Thịnh Vượng.

Cty TNHH Thăng Long có ông Bình làm Giám Cty TNHH Thăng Long có ông Bình làm Giám đốc đến kỳ kiểm toán cần thuê một kiểm toán đốc đến kỳ kiểm toán cần thuê một kiểm toán viên . Hiền là con gái ông Bình biết và giới viên . Hiền là con gái ông Bình biết và giới thiệu thiệu


Người yêu là Điệp đang làm KTV tại công ty Người yêu là Điệp đang làm KTV tại công ty A&C đến kiểm toán công ty . Điệp chấp A&C đến kiểm toán công ty . Điệp chấp nhận lời đề nghị trên . Sau đó , Điệp còn nhận lời đề nghị trên . Sau đó , Điệp còn được Hiền và ông Bình nhờ làm luôn cả được Hiền và ông Bình nhờ làm luôn cả công việc lập báo cáo tài chính và tờ kê công việc lập báo cáo tài chính và tờ kê khai thuế của năm 2008 cho công ty khai thuế của năm 2008 cho công ty Thăng Long. Thăng Long.

Ngày 15/4/2009 , NHTM CP Phát Lộc cấp Ngày 15/4/2009 , NHTM CP Phát Lộc cấp cho cty A&C một khoản tín dụng thời hạn 3 cho cty A&C một khoản tín dụng thời hạn 3 tháng trị giá 15 triệu đồng . Ngày tháng trị giá 15 triệu đồng . Ngày 27/5/2009 , NHTM Phát Lộc có nhu cầu 27/5/2009 , NHTM Phát Lộc có nhu cầu kiểm toán BCTC giữa niên độ nên đã thuê kiểm toán BCTC giữa niên độ nên đã thuê công ty A&C. Lãnh đạo A&C cho rằng công ty A&C. Lãnh đạo A&C cho rằng khoản tín dụng 15 triệu là số tiền nhỏ nên khoản tín dụng 15 triệu là số tiền nhỏ nên đã chấp nhận lời đề nghị trên đã chấp nhận lời đề nghị trên


Phân tích :Phân tích : Công ty A&C mà trực tiếp là trưởng đoàn Công ty A&C mà trực tiếp là trưởng đoàn

kiểm toán – ông An có lợi ích tài chính tại kiểm toán – ông An có lợi ích tài chính tại đơn vị được kiểm toán – cty Thịnh Vượng . đơn vị được kiểm toán – cty Thịnh Vượng . Về nguyên tắc , trước khi thực hiện cuộc Về nguyên tắc , trước khi thực hiện cuộc kiểm toán , ông An phải chuyển nhượng số kiểm toán , ông An phải chuyển nhượng số cổ phần trên , nhưng lại không có bất kỳ cổ phần trên , nhưng lại không có bất kỳ một hành động nào => vi phạm nguyên một hành động nào => vi phạm nguyên tắc độc lập về mặt kinh tế tắc độc lập về mặt kinh tế

KTV Điệp có mối quan hệ tuy không phải KTV Điệp có mối quan hệ tuy không phải ruột thịt nhưng là người yêu với Hiền – con ruột thịt nhưng là người yêu với Hiền – con gái của giám đốc đơn vị được kiểm toán gái của giám đốc đơn vị được kiểm toán => Ảnh hưởng đến tính độc lập về mặt => Ảnh hưởng đến tính độc lập về mặt tình cảm của cuộc kiểm toán đối với cty TL tình cảm của cuộc kiểm toán đối với cty TL


Điệp – KTV của công ty A&C đồng thời Điệp – KTV của công ty A&C đồng thời cũng vi phạm nguyên tắc độc lập về mặt cũng vi phạm nguyên tắc độc lập về mặt năng lực chuyên môn khi đồng thời tiến năng lực chuyên môn khi đồng thời tiến hành cả dịch vụ kiểm toán song song với hành cả dịch vụ kiểm toán song song với dịch vụ khác là lập BCTC và tờ kê khai dịch vụ khác là lập BCTC và tờ kê khai thuế thuế

NHTM CP Phát Lộc có quan hệ tín dụng mà NHTM CP Phát Lộc có quan hệ tín dụng mà cụ thể ở đây là nhà cung cấp khoản tín cụ thể ở đây là nhà cung cấp khoản tín dụng ngắn hạn cho cty A&C dù là khoản dụng ngắn hạn cho cty A&C dù là khoản tiền 15 triệu => công ty A&C đã vi phạm tiền 15 triệu => công ty A&C đã vi phạm nguyên tắc độc lập về mặt kinh tế nguyên tắc độc lập về mặt kinh tế

Ví dụ 2 : Enron – Arthur Andersen – Bài học Ví dụ 2 : Enron – Arthur Andersen – Bài học về sự sụp đổ về sự sụp đổ

Vì sao Arthur Andersen – một công ty có bề Vì sao Arthur Andersen – một công ty có bề dày lịch sử 89 năm , với 85.000 chuyên gia dày lịch sử 89 năm , với 85.000 chuyên gia , là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Big 4 , là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Big 4 ngày nay lại sụp đổ ?ngày nay lại sụp đổ ?


Nguyên nhân chủ yếu là vì Andersen đã vi Nguyên nhân chủ yếu là vì Andersen đã vi phạm trầm trọng các nguyên tắc đạo đức phạm trầm trọng các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp : nghề nghiệp :

Enron là một công ty năng lượng lớn của Mỹ Enron là một công ty năng lượng lớn của Mỹ - khách hàng của Andersen . Năm 2000 , - khách hàng của Andersen . Năm 2000 , Enron trả cho Andersen 25 triệu USD phí Enron trả cho Andersen 25 triệu USD phí kiểm toán và 27 triệu USD phí dịch vụ khác kiểm toán và 27 triệu USD phí dịch vụ khác – một mức phí quá lớn . Bù lại , Enron được – một mức phí quá lớn . Bù lại , Enron được Andersen bảo kê về tín nhiệm đối với các Andersen bảo kê về tín nhiệm đối với các nhà đầu tư khi báo cáo tình hình kinh doanh nhà đầu tư khi báo cáo tình hình kinh doanh có lãi của mình , nhưng thực chất là lỗ 500 có lãi của mình , nhưng thực chất là lỗ 500 triệu USD từ năm 1997. triệu USD từ năm 1997.

=> Andersen đã vi phạm trầm trọng nguyên => Andersen đã vi phạm trầm trọng nguyên tắc độc lập về mặt kinh tế , chạy theo lợi tắc độc lập về mặt kinh tế , chạy theo lợi nhuận “ kếch xù “ thu được từ phí kiểm toán nhuận “ kếch xù “ thu được từ phí kiểm toán để công bố một báo cáo kiểm toán sai lệch để công bố một báo cáo kiểm toán sai lệch về Enron về Enron


Kế toán trưởng của Enron là kiến trúc Kế toán trưởng của Enron là kiến trúc sư trưởng của vụ lừa dối cổ đông lại sư trưởng của vụ lừa dối cổ đông lại nguyên là kiểm toán viên của nguyên là kiểm toán viên của Andersen => Vi phạm nguyên tắc Andersen => Vi phạm nguyên tắc độc lập về mặt tình cảmđộc lập về mặt tình cảm

Andersen đã ký hợp đồng làm tư vấn Andersen đã ký hợp đồng làm tư vấn cho Enron, sau đó chính mình lại cho Enron, sau đó chính mình lại đóng vai trò kiểm toán để xác nhận đóng vai trò kiểm toán để xác nhận những báo cáo tài chính của Enron những báo cáo tài chính của Enron => vi phạm nguyên tắc độc lập về => vi phạm nguyên tắc độc lập về năng lực , chuyên môn năng lực , chuyên môn


Tháng 1/2001 , 1 nhân viên kiểm toán Tháng 1/2001 , 1 nhân viên kiểm toán của Andersen cực lực phản đối của Andersen cực lực phản đối phương pháp kế toán của Enron thì phương pháp kế toán của Enron thì ngay lập tưc bị điều chuyển sang đơn ngay lập tưc bị điều chuyển sang đơn vị khác . Một nhân viên khác đánh vị khác . Một nhân viên khác đánh giá cổ phiếu của Enron “ không có giá cổ phiếu của Enron “ không có triển vọng “ , cũng lập tức bị chuyển triển vọng “ , cũng lập tức bị chuyển công tác => Andersen đã vi phạm công tác => Andersen đã vi phạm nguyên tắc chính trực , khách quannguyên tắc chính trực , khách quan

Theo thống kê thì lợi nhuận của các Theo thống kê thì lợi nhuận của các công ty kiểm toán ở Mỹ có được từ công ty kiểm toán ở Mỹ có được từ các dịch vụ ngoài kiểm toán chiếm các dịch vụ ngoài kiểm toán chiếm phần lớn trong thu nhập của các công phần lớn trong thu nhập của các công ty này , có khi tỷ lệ này lên tới 92%ty này , có khi tỷ lệ này lên tới 92%


Vì thế nên Andersen thường để các kiểm toán Vì thế nên Andersen thường để các kiểm toán viên có kinh nghiệm và năng lực làm dịch vụ viên có kinh nghiệm và năng lực làm dịch vụ tư vấn , còn các KTV trẻ ít kinh nghiệm và tư vấn , còn các KTV trẻ ít kinh nghiệm và năng lực thường được Andersen giao nhiệm năng lực thường được Andersen giao nhiệm vụ kiểm toán các BCTC của Enron => Chất vụ kiểm toán các BCTC của Enron => Chất lượng các cuộc kiểm toán Enron bị ảnh hưởng lượng các cuộc kiểm toán Enron bị ảnh hưởng lớn bởi lớn bởi năng lựcnăng lực của kiểm toán viên , các sai của kiểm toán viên , các sai sót , gian lận của Enron hoặc là không thể sót , gian lận của Enron hoặc là không thể phát hiện được hoặc là bị che đậy một cách phát hiện được hoặc là bị che đậy một cách tinh vi . Các nhà đầu tư , cổ đông của Enron tinh vi . Các nhà đầu tư , cổ đông của Enron tin vào thương hiệu Arthur Andersen nên ồ ạt tin vào thương hiệu Arthur Andersen nên ồ ạt mua cổ phiếu của Enron , để rồi Enron lãi giả , mua cổ phiếu của Enron , để rồi Enron lãi giả , lỗ thật , kéo theo là sự sụp đổ của Enron rồi lỗ thật , kéo theo là sự sụp đổ của Enron rồi đến Andersen !đến Andersen !

chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của kiểm

Economy & Finance