chƯƠng 11 kẾ toÁn vỐn chỦ sỞ hỮu

CHƯƠNG 11

KẾ TOÁN VỐN CHỦ SỞ HỮU

Giảng viên: PHẠM TÚ ANH

VỐN PHÁP ĐỊNH VỐN ĐiỀU LỆ

- Mức vốn tối thiểu phải

có theo quy định của

pháp luật để thành lập

doanh nghiệp

- Số vốn do các thành

viên, cổ đông góp hoặc

cam kết góp trong một

thời hạn nhất định và

được ghi vào Điều lệ

công ty

VỐN PHÁP ĐỊNH

1. Đối với các công ty có vốn đầu tư nước ngoài:

+ áp dụng quy định về vốn pháp định với bất kỳ ngành nghề

kinh doanh nào

+ Trong quá trình hoạt động, công ty không được giảm vốn

pháp định. Việc tăng vốn pháp định đăng ký tại Uỷ ban nhà

nước về hợp tác và đầu tư.

2. Đối với các công ty trong nước:

+ Vốn pháp định chỉ còn áp dụng cho một số ngành nghề kinh

doanh nhất định

Từ năm 2000 -2005

VỐN PHÁP ĐỊNH

1. Vốn pháp định chỉ còn áp dụng trong một số ngành nghề kinh

doanh nhất định cho tất cả các loại hình công ty

Ví dụ: I. Tổ chức tín dụng1. Ngân hàng thương mại cổ phần: 1000 tỷ đồng.2. Chi nhánh ngân hàng nước ngoài: 15 triệu USD.3. Ngân hàng chính sách: 5.000 tỷ4. Ngân hàng phát triển: 5.000 tỷ5. Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở: 0,1 tỷ6. Công ty tài chính: 500 tỷ7. Công ty cho thuê tài chính: 150 tỷ8. Các loại hình tín dụng còn lại: 3.000 tỷ

Từ năm 2005 - Nay

VỐN PHÁP ĐỊNH

Ví dụ: II. Kinh doanh bất động sản: 6 tỷ đồng (Điều 3 NĐ 153/2007/NĐ-CP ngày 15/10/2007). III. Dịch vụ đòi nợ: 2 tỷ đồng (Điều 13 NĐ 104/2007/NĐ-CP ngày 14/6/2007). IV. Dịch vụ bảo vệ: 2 tỷ đồng (không được kinh doanh các ngành, nghề và dịch vụ khác ngoài Dịch vụ bảo vệ) (NĐ 52/2008/NĐ-CP ngày 22/4/2008). VI. Dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài: 5 tỷ đồng (Điều 3 NĐ 126/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007).


VỐN PHÁP ĐỊNH

Ví dụ: VII. Sản xuất phim: Doanh nghiệp phải có GCN đủ điều kiện kinh doanh do Cục Điện ảnh cấp trước khi ĐKKD (Điều 11 NĐ 96/2007/NĐ-CP ngày 6/6/2007). VIII. Kinh doanh cảng hàng không: (Khoản 1 Điều 22 NĐ 83/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007)1. Kinh doanh tại cảng hàng không quốc tế: 100 tỷ đồng.2. Kinh doanh tại cảng hàng không nội địa: 30 tỷ đồng. IX. Cung cấp dịch vụ hàng không mà không phải là doanh nghiệp cảng hàng không: (Khoản 2 Điều 22 NĐ 83/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007)1. Kinh doanh tại cảng hàng không quốc tế: 30 tỷ đồng.2. Kinh doanh tại cảng hàng không nội địa: 10 tỷ đồng.


VỐN PHÁP ĐỊNH

Ví dụ: X. Kinh doanh vận chuyển hàng không: (Khoản 1 Điều 8 NĐ 76/2007/NĐ-CP ngày 9/5/2007)1. Vận chuyển hàng không quốc tế:- Khai thác từ 1 đến 10 tàu bay: 500 tỷ đồng.- Khai thác từ 11 đến 30 tàu bay: 800 tỷ đồng.- Khai thác trên 30 tàu bay: 1000 tỷ đồng.2. Vận chuyển hàng không nội địa: - Khai thác từ 1 đến 10 tàu bay: 200 tỷ đồng. - Khai thác từ 11 đến 30 tàu bay: 400 tỷ đồng. - Khai thác trên 30 tàu bay: 500 tỷ đồng. XI. Kinh doanh hàng không chung: 50 tỷ đồng (Khoản 2 Điều 8 NĐ 76/2007/NĐ-CP ngày 9/5/2007).


11.1.1 Khái niệm:

- Vốn CSH là giá trị vốn của DN, được tính bằng số chênh lệch giữa giá trị

Tài Sản của DN trừ đi Nợ phải trả

* Các hình thức vốn CSH:

- Vốn của Nhà đầu tư

- Thặng dư vốn cổ phần

- Cổ piếu quỹ

- Lợi nhuận giữ lại

- Lợi nhuận chưa phân phối

- Chênh lệch tỷ giá hối đoái

- Chênh lệch đánh giá lại TS

04/21/23

1. Voán chuû sôû höõu laø giaù trò voán

cuûa doanh nghieäp:

a. Voán ñaàu tö ban ñaàu cuûa DN khi

ñaêng kyù kinh doanh

b. Voán huy ñoäng cuûa caùc nhaø ñaàu

tö

c. Voán cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân

goùp vaøo

d. Cheânh leäch giöõa giaù trò taøi saûn

cuûa doanh nghieäp ( - ) Nôï phaûi traû

2. Nhöõng thuaät ngöõ naøo sau ñaây

bieåu hieän cho thaëng dö voán coå

phaàn

a. Cheânh leäch giöõa meänh giaù coå

phieáu vôùi giaù trò hôïp lyù coå phieáu

b. Cheânh leäch do ñaùnh giaù laïi coå

phieáu

c. Cheânh leäch giöõa meänh giaù coå

phieáu vôùi giaù thöïc teá phaùt haønh

d. Taát caû caâu treân ñeàu sai

3. Lôïi nhuaän chöa phaân phoái:

a. Laø lôïi nhuaän sau thueá chöa chia cho

chuû sôû höõu hoaëc chöa trích laäp

caùc quyõ

b. Laø lôïi nhuaän tröôùc thueá ñaõ chia

cho chuû sôû höõu hoaëc ñaõ trích laäp

caùc quyõ

c. Laø lôïi nhuaän tröôùc thueá chöa chia

cho chuû sôû höõu hoaëc chöa trích laäp

caùc quyõ

d. Taát caû a,b,c sai.

4. Lôïi nhuaän ñaõ phaân phoái:

a. Laø lôïi nhuaän sau thueá thu nhaäp DN

vaø ñaõ chia cho chuû sôû höõu

b. Lôïi nhuaän sau thueá thu nhaäp DN vaø

chöa chia cho chuû sôû höõu, chöa trích

laäp caùc quyõ

c. Lôïi nhuaän sau thueá thu nhaäp DN ñaõ

chia cho chuû sôû höõu vaø trích laäp

caùc quyõ

d. Lôïi nhuaän sau thueá thu nhaäp DN vaø

ñaõ trích laäp caùc quyõ

11.1 KẾ TOÁN VỐN CHỦ SỞ HỮU11.1 KẾ TOÁN VỐN CHỦ SỞ HỮU

11.1.2 Nguyên tắc kế toán:

- DN có quyền chủ động sử dụng các loại nguồn vốn và các

quỹ hiện có theo chế độ hiện hành

- Việc chuyển dịch từ nguồn vốn này sang nguồn vốn khác

phải theo đúng chế độ tài chính hiện hành và đầy đủ thủ tục

cần thiết.

- Nếu DN bị giải thể hoặc phá sản, các CSH chỉ được nhận

giá trị còn lại sau khi đã thanh toán các khoản nợ phải trả

* Moät soá qui ñònh chung:

- Haïch toaùn vaøo TK 411 soá voán goùp ban

ñaàu vaø soá voán boå sung trong quaù trình

kinh doanh

- Phaûi theo doõi chi tieát cho töøng toå chöùc,

caù nhaân goùp voán.

- Chæ ghi giaûm voán KD khi DN traû voán cho

Ngaân saùch , bò ñieàu ñoäng voán cho DN

khaùc, hoaøn traû voán goùp hoaëc xöû lyù buø

loã kinh doanh theo quyeát ñònh cuûa HÑQT

11.2 KẾ TOÁN NGUỒN VỐN KINH DOANH

* Moät soá qui ñònh chung:

Trong quá trình hoạt động, ko được đánh giá

lại số dư Có TK 411 “NVKD” có gốc ngoại tệ


Cổ đông DNGóp vốn

Tiền VND Ngoại tệ Tài sản

Quy đổi ra VND để ghi sổ

1. Trong tröôøng hôïp DN bò giaûi theå, phaù

saûn. Caùc chuû sôû höõu seõ ñöôïc nhaän

nhöõng giaù trò coøn laïi:

a. Khi ñaõ thanh toaùn caùc khoaûn nôï phaûi

traû vaø thöïc hieän ñaày ñuû nghóa vuï ñoái

vôùi caùc khoaûn nôï

b. Tuyeân boá giaûi theå, phaù saûn theo ñuùng

luaät ñònh

c. Khi ñaõ thanh toaùn ñöôïc 2/3 caùc khoaûn nôï

phaûi traû

d. Khi ñaõ thanh toaùn ñöôïc 3/4 caùc khoaûn nôï

phaûi traû

Việc phân chia giá trị tài sản còn lại của doanh nghiệp

theo thứ tự ưu tiên sau đây:

1- Các khoản lệ phí, các chi phí theo quy định của

pháp luật cho việc giải quyết phá sản của doanh

nghiệp;

2- Các khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm

xã hội theo quy định của pháp luật và các quyền lợi

khác theo thoả ước lao động tập thể và hợp đồng lao

động được ký kết;

Việc phân chia giá trị tài sản còn lại của doanh nghiệp theo thứ

tự ưu tiên sau đây:

3- Các khoản nợ thuế;

4- Các khoản nợ cho các chủ nợ trong d.sách chủ nợ:

a) Nếu giá trị tài sản còn lại của doanh nghiệp đủ thanh toán

các khoản nợ của các chủ nợ, thì mỗi chủ nợ đều được thanh

toán đủ số nợ của mình;

b) Nếu giá trị tài sản còn lại của doanh nghiệp không đủ thanh

toán các khoản nợ của các chủ nợ, thì mỗi chủ nợ chỉ được

thanh toán một phần khoản nợ của mình theo tỷ lệ tương ứng.

Việc phân chia giá trị tài sản còn lại của doanh nghiệp theo thứ

tự ưu tiên sau đây:

5- Nếu giá trị tài sản còn lại của doanh nghiệp sau khi đ•

thanh toán đủ số nợ của các chủ nợ mà vẫn còn thừa,

thì phần thừa này thuộc về:

a) Chủ doanh nghiệp, nếu là doanh nghiệp tư nhân;

b) Các thành viên của công ty, nếu là công ty;

c) Ngân sách Nhà nước, nếu là doanh nghiệp Nhà

nước.

11.2.1 Chứng từ kế toán- Biên bản góp vốn- Biên bản giao nhận tài sản- Các chứng từ khác liên quan đến việc góp vốn

11.2.2 Sổ kế toán

(Tùy vào hình thức sổ kế toán mà DN áp dụng)

11.2.3 Tài khoản sử dụng

TK411


TK söû duïng: TK 411 coù 3 TK caáp 2- TK 4111: Voán ñaàu tö cuûa chuû sôû höõu Phaûn aùnh soá voán ñaàu tö cuûa chuû sôû

höu theo ñieàu leä coâng ty.- TK 4112: Thaëng dö voán coå phaàn Phaûn aùnh phaàn cheânh leäch taêng do

phaùt haønh coå phieáu cao hôn meänh giaù vaø cheânh leäch taêng, giaûm so vôùi giaù mua laïi khi taùi phaùt haønh coå phieáu.

- TK 4118: Voán khaùc Phaûn aùnh voán kinh doanh ñöôïc hình

thaønh do boå sung töø keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hoaëc ñöôïc taøi trôï bieáu taëng.


11.2.4 PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN11.2.4 PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN

11.2.4.1. TRÖÔØNG HÔÏP TAÊNG 11.2.4.1. TRÖÔØNG HÔÏP TAÊNG

NGUOÀN VOÁNNGUOÀN VOÁN

04/21/23

a. Nhaän goùp voán cuûa caùc chuû sôû höõu:

411

211,213,152,..

111,112


( theo đánh giá mà các bên góp vốn chấp nhận)

1. Nhaän voán goùp ñeå thaønh laäp Coâng ty TNHH trong ñoù:

- Tieàn maët: 100tr- TGNH: 300tr- TSCÑ : 100tr theo bieân baûn ñaùnh giaù

cuûa hoäi ñoàng giao nhaän (Nguyeân giaù TSCÑø : 200 tr, ñaõ khaáu hao 60%)

- Coâng cuï duïng cuï: 50tr

Keá toaùn ñònh khoaûn như thế

nào????

BÀI GIẢIBÀI GIẢI

Nôï TK 111: 100tr

Nôï TK 112: 300tr

Nôï TK 211: 100tr

Nôï TK 153: 50tr

Coù TK 411: 550tr


11.2.4.1 TRÖÔØNG HÔÏP TAÊNG 11.2.4.1 TRÖÔØNG HÔÏP TAÊNG


04/21/23

b. Nhaän goùp voán cuûa các bên tham gia liên doanh:

411

211,213,152,..

111,112


( theo đánh giá mà các bên góp vốn chấp nhận)

c. Tröôøng hôïp nhaän tieàn mua coå phieáu cuûa caùc coå ñoâng:

4111 111,112

4112

Nếu giá mua cao hơn mệnh giá

111,112

Chi phí phát hành





Coâng ty phaùt haønh coå phieáu vôùi soá

löôïng 500.000 cp, meänh giaù

10.000ñ/cp. Giaù baùn thöïc teá qua thò

tröôøng chöùng khoaùn 20.000ñ/cp thu

baèng TGNH, Coâng ty ñaõ chi baèng

TGNH cho leä phí phaùt haønh 9.000.000ñ.


nào????

a. Nôï TK 112: 1.000tr

Coù TK 411(1):

500tr

Coù TK 411(2):

500tr

b. Nôï TK 411 (2): 9 tr

Coù TK 112

9tr

d. Moät soá tröôøng hôïp khaùc:

411 414,415,…(1)

(2) 421

(3) 412

(4b) 414, 441 211

133 111,112 (4a)




04/21/23

1. Khi mua sắm TSCĐ bằng nguồn vốn xây dựng

cơ bản, ghi:

a.Nợ TK 211/ Có TK 111, 112, 331

b. Nợ TK 441/ Có TK 411

c. Cả a và b đều đúng

d. Cả a và b đều sai

2. Cuoái nieân ñoä keá toaùn, Hoäi ñoàng quaûn trò quyeát ñònh xöû lyù cheânh leäch ñaùnh giaù laïi taøi saûn taêng giaù trò 20 tr boå sung vaøo nguoàn voán kinh doanh

a. Nôï TK 411 : 20 trCoù TK 412: 20tr

b. Nôï TK 412 : 20 trCoù TK 411: 20tr

c. Nôï TK 421 : 20 trCoù TK 411: 20tr

d. Nôï TK 413 : 20 trCoù TK 411: 20tr

3. Mua TSCĐ có nguyên giá 60 tr (chưa bao

gồm 10% thuế GTGT theo pp khấu trừ), toàn

bộ được thanh toán bằng chuyển khoản.

Nguồn vốn đài thọ cho việc mua tài sản trên

được lấy từ quỹ đầu tư phát triển

a. N 211: 60 tr

N 133: 6 tr

C 112: 66 tr

b. N 414: 60 tr

C 411: 60 tr

11.2 KEÁ TOAÙN NGUOÀN VOÁN KINH DOANH11.2.4. Phöông phaùp haïch toaùn

TH1: Trường hợp mua lại cổ phiếu và hủy bỏ luôn tại ngày mua

Mua < Mệnh giá Mua = Mệnh giá Mua > Mệnh giá

N 4111: MG

N 4112: C.lệch

C 111, 112

N 4111: MG

C 111, 112

N 4111: MG

C 111, 112

C 4112: CL


TH2: Trường hợp mua lại cổ phiếu để hình thành cổ phiếu quỹ

Mua lại CP

N 419: GM + CP khác

C 111, 112



Tái phát hành CP

Bán < Mua lại Bán = Mua lại Bán > Mua lại

N 111, 112

C 419

N111, 112

N 4112: CLệch

C 419

N111, 112

C 4112: CLệch

C 419



Hủy bỏ CP quỹ

Mua lại < MG Mua lại = MG Mua lại > MG

N 4111: MG

C 419

N4111

N 4112: CLệch

C 419

N4111

C 4112: CLệch

C 419

Giá phát hành CP tại ngày trả cổ tức

< Giá mua lại

N421: Giá p.hành

C 419: Mua lại

C 4112:Clệnh

Lưu ý: Trả cổ tức bằng cổ phiếu quỹ


= Giá mua lại


> Giá mua lại

N421: Giá p.hành

C 419: Mua lại

N421: Giá p.hành

N4112:Clệnh

C 419: Mua lại


< M.giá

N421: Giá p.hành

C 4111: M.giá

C 4112:Clệnh

Lưu ý: Trả cổ tức bằng cổ phiếu


= M.Giá


> M.Giá

N421: Giá p.hành

C 4111: M.giá

N421: Giá p.hành

N4112:Clệnh

C 4111: MGiá

1. Chi phí phát sinh liên quan trực tiếp đến việc

mua lại cổ phiếu quỹ, kế toán ghi:

a.Tăng TK 419

b.Giảm TK 419

c.Tăng TK 811

d.Tăng TK 635

2. Đọc ví dụ/85 sách KTDN2-ĐHCN

3. Làm bài tập số 1/105 sách KTDN2-ĐHCN

4. Mua coå phieáu quyõ soá löôïng 3.000cp,

giaù mua 15.000ñ/cp chi baèng TGNH.

Chi phí phaûi thanh toaùn cho coâng ty

chöùng khoaùn tính baèng 0.5% toång

giaù trò giao dòch.

5. Căn cứ vào quyết định của hội đồng quản trị (đã thông

qua đại hội cổ đông), công ty cổ phần ABC chia cổ tức

bằng 50.000 cổ phiếu quỹ, giá phát hành là 12.000

đồng/cổ phiếu; Biết rằng giá trị ghi sổ của cổ phiếu quỹ

là 11.200 đồng/cổ phiếu; kế toán ghi:

4. Nôï TK 419 : 45,225 tr

Coù TK 112: 45,225tr

5.

a. Nợ TK 421 600.000.000 đ

Có TK 419 560.000.000 đ

Có TK 411.2 40.000.000 đ

6. Tại công ty ABC có các thông tin liên quan đến nguồn

vốn kinh doanh như sau:

I. Số dư đầu tháng 01/201X:

-TK 411: 12.000.000.000 đ

-Giả định các tài khoản khác có số dư hợp lý

II. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong tháng:

1. Nhận vốn đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài bằng

chuyển khoản 20.000 USD. TG thực tế

1USD=20.000VND

2. DN phát hành 40.0000 cổ phiếu và đã thu được tiền

bằng chuyển khoản với giá phát hành bằng đúng mệnh

giá là 10.000đ

3. DN phát hành 50.000 cổ phiếu và đã thu được bằng

tiền gửi ngân hàng. Mệnh giá 1 CP là 10.000 đ và giá

phát hành là 11.000 đ/cp

4. Tái phát hành 1.500 cổ phiếu quỹ thu bằng TGNH, giá

ghi sổ 11.000 đ/cp, giá tái phát hành 10.000 đ/cp

5. Bổ sung nguồn vốn kinh doanh bằng quỹ đầu tư phát

triển 150 trđ

6. Bổ sung nguồn vốn kinh doanh từ số chênh lệch tăng

300 trđ, do đánh giá lại tài sản doanh nghiệp Nhà nước

khi cổ phần hóa

7. Bổ sung vốn do trả cổ tức bằng 25.000 cổ phiếu cho

các cổ đông. Mệnh giá 10.000/cp và giá phát hành

11.000 đ/cp

8. Nhận vốn góp của bên tham gia liên doanh bằng

TSCĐhh với giá trị thống nhất là 600 trđ

9. DN mua lại 11.000 cổ phiếu để hủy bỏ ngay tại ngày

mua lại, thanh toán bằng TGNH. Mệnh giá 10.000đ/cp.

Giá mua lại 11.000 đ/cp

10. Hoàn trả vốn góp cho các thành viên bằng TGNH

100 trđ

11. Hủy bỏ 1.200 cổ phiếu quỹ với mệnh giá 10.000/cp

và giá mua lại 11.000 đ/cp

* Ñôn vò caáp phaùt ghi: - Nôï TK 1361 Coù TK 111,112,152,153,… - Nôï TK 1361 Nôï TK 214 Coù TK 211* Ñôn vò tröïc thuoäc ghi: - Nôï TK 111,112, 152,153,… Coù TK 411 - Nôï TK 211 Coù TK 214 Coù TK 411

1. Ñôn vò chuû quaûn khi caáp tieàn cho ñôn vò phuï thuoäc 100tr baèng TGNH. Keá toùan ñôn vò chuû quaûn haïch toaùn:

a. Nôï TK 131: 100trCoù TK 112: 100tr

b. Nôï TK 136: 100trCoù TK 112: 100tr

c. Nôï TK 138: 100trCoù TK 112: 100tr

d. Nôï TK 141: 100trCoù TK 112: 100tr

* Ñöôïc thöïc hieän trong nhöõng tröôøng hôïp: - Khi coù quyeát ñònh cuûa nhaø nöôùc veà ñaùnh

giaù laïi taøi saûn. - Khi thöïc hieän coå phaàn hoùa DN nhaø nöôùc - Caùc tröôøng hôïp khaùc: góp vốn liên doanh, góp vốn cổ

phần bằng TS, vật tư hàng hóa,… theo quy ñònh11.3.1 Chứng từ kế toán:

QĐ đánh giá lại TS của các cấp có thẩm quyền, Biên bản đánh giá lại TSCĐ, QĐ sử lý việc đánh giá lại TS của các cấp có thẩm quyền

11.3.2 Sổ kế toán:11.3.3 TK söû duïng:

TK 412: Chênh lệch đánh giá lại tài sản

152,153,155,156

412

11.3 KẾ TOÁN CHÊNH LỆCH ĐÁNH GIÁ LẠI TÀI SẢN

211 412 214

(1)

(2) (3)

2. Ñaùnh giaù laïi laøm giaûm giaù trò taøi saûn: 412152,153,15

5,156


412211 214

(1)

(2) (3)

-Neáu TK 412 dö nôï:

Nôï TK 411 Coù TK 412-Neáu TK 412 dö coù : Nôï TK 412 Coù TK 411


1. Chênh lệch đánh giá lại tài sản phát sinh khi:

a.Đánh giá lại tài sản theo quyết định của người quản lý

b.Đánh giá lại tài sản trong nghiệp vụ hợp nhất, sáp

nhập các công ty

c.Chênh lệch giữa giá bán và giá gốc của tài sản

d.Câu a và câu b đúng

Chênh lệch đánh giá lại tài sản được phản ánh vào tài

khoản này trong các trường hợp sau:

- Khi có quyết định của Nhà nước về đánh giá lại TS;

- Khi thực hiện cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước;

- Các trường hợp khác theo quy định (Như khi chuyển

đổi hình thức sở hữu doanh nghiệp).

1.http://dddn.com.vn/20100401104120449cat69/chenh-l

ech-do-danh-gia-lai-tai-san--chuan-hoa-cach-tinh-thue

.htm

2. DN vöøa nhaän ñöôïc quyeát ñònh cuûa

cô quan nhaø nöôùc veà vieäc ñaùnh giaù

laïi giaù trò Haøng hoùa. DN cho tieán

haønh kieåm keâ vaø ñaùnh giaù laïi giaù

trò taêng trong haïn möùc 3% toång giaù

trò Haøng hoùa 500tr (haïn möùc ñöôïc

nhaø nöôùc cho pheùp).


nào????

Theo Chuẩn mực kế toán số 10”Ảnh hưởng của việc thay đổi tỷ giá hối đoái” phải đánh giá lại các khoản mục tiền tệ có gốc là ngoại tệ tại ngày lập bảng CĐKT ở thời điểm cuối năm tài chính.

- Các khoản mục tiền tệ có gốc là ngoại tệ: Các khoản nợ phải thu, nợ phải trả, vốn bằng tiền

- TK sử dụng: TK 413 “Chênh lệch tỷ giá”

Có 2 TK cấp 2:

TK 4131- chênh lệch TGHĐ đánh giá lại cuối năm tài chính

TK 4132- chênh lệch TGHĐ trong giai đoạn đầu tư xây dựng cơ bản dở dang

TH1: TH1: DN DN ñang trong quaù trình hoaït ñoäng SXKDñang trong quaù trình hoaït ñoäng SXKD (Keå caû coù xaây döïng cô baûn chöa hoaøn thaønh)(Keå caû coù xaây döïng cô baûn chöa hoaøn thaønh)

CLTGiá phát sinh trong kỳphát sinh trong kỳ CLTGiá đánh giá cuối kỳđánh giá cuối kỳ

Lãi Lỗ

TK 515 TK 635

Lãi Lỗ

TK 413: sau đó bù trừ Nợ và Có

Lãi: 515 Lỗ: 635

Đã học trong KTDN1

Neáu phaùt sinh laõi CLTG:Nôï TK 1112, 1122, 131, 136, 138, 311, 315, 331 341, 342,… Coù 413 (TK 4131)

Neáu phaùt sinh loã CLTGNôï TK 413 (TK 4131) Coù TK 1112, 1122, 131, 136, 138, 311, 315, 331 341, 342,…

Ñieàu chænh tyû giaù vaøo cuoái kyø

1/ Khi ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä 1/ Khi ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä coù goác ngoaïi teä:coù goác ngoaïi teä:

Keát chuyeån laõi CLTGNôï TK 413 (TK 4131)

Coù TK 515

Keát /c loã CLTG Nôï TK 635 Coù TK 413 (TK 4131)

Ñieàu chænh tyû giaù vaøo cuoái kyø

2. Xöû lyù cheânh leäch tyû giaù do 2. Xöû lyù cheânh leäch tyû giaù do ñaùnh giaù laïi cuoái naêmñaùnh giaù laïi cuoái naêm

1. Đọc ví dụ/94 sách KTDN2 trường ĐHCN TK 1112ĐK: 15.200.000 (1.000 USD)

(1) 15.250.000 (1.000 USD) (3) 18.250.000 (1.200 USD)

CK: 12.200.000 (800 USD) 1 USD = 15.250 VND

800 X 15.500 = 12.400.000

N 1112: 200.000

C 431: 200.000

XÁC ĐỊNH TƯƠNG TỰ CHO CÁC TK KHÁC: 1122,131,331

2. Làm bài tập số 2/106 sách KTDN2 trường ĐHCN

b. Phương phápb. Phương pháp

2.1.2.1. Söû duïng tyû giaù thöïc teá (TGTT)

TH2: TH2: DN DN ñang trong quaù trình XDCB chöa hoaøn thaønhñang trong quaù trình XDCB chöa hoaøn thaønh ((chưa HÑchưa HÑ hay chöa phaùt sinh DT, CP): hay chöa phaùt sinh DT, CP):

CLTGiá phát sinh trong kỳphát sinh trong kỳ CLTGiá đánh giá cuối kỳđánh giá cuối kỳ

Lãi Lỗ

TK 413

Lãi Lỗ

TK 413

b. Phương phápb. Phương pháp

2.1.2.1. Söû duïng tyû giaù thöïc teá (TGTT)

TH2: TH2: DN DN ñang trong quaù trình XDCB chöa hoaøn thaønhñang trong quaù trình XDCB chöa hoaøn thaønh

Khi kết thúc giai đoạn đầu tư

TK 413

Kết chuyển trực tiếp

Lãi: 515 Lỗ: 635

Pbổ dần trong 5 năm

Lãi: 3387 Lỗ: 142,242

TK 515 TK 635

Tại 1 DN ñang trong quaù trình ñaàu tö

xaây döïng (giai ñoaïn tröôùc hoaït ñoäng)

coù caùc nghieäp vuï:

NV1: Thaùng 03/x: Thanh toaùn cho

nhaø cung caáp 3.300 USD (ñaõ bao goàm

thueá 10%GTGT khaáu tröø)

NV2: Thaùng 05/x: Mua thieát bò trò

giaù 100.000 USD, thueá GTGT khaáu tröø

5%, chöa thanh toaùn

NV3: Thaùng 06/x: Kyù hôïp ñoàng vay

daøi haïn vôùi Ngaân haøng 150.000 USD

trong 10 naêm.

NV4: Thaùng 09/x: DN thanh toaùn nôï

cuõ cho nhaø cung caáp 50.000 USD (Tyû

giaù ghi soå keá toaùn cuûa khoaûn nôï

naøy laø 1USD = 15.150VND)

NV5: Thaùng 11/x: Vay ngaén haïn DN

caáp treân 60.000 USD

NV6: Thaùng 12/x: Ñaùnh giaù laïi soá

dö cuoái kyø cuûa caùc khoaûn muïc tieàn

teä

Bieát raèng: DN aùp duïng pp tính giaù

xuaát FIFO

Tyû giaù thöïc teá cuûa caùc nghieäp

vuï: Tháng Tỷ giá thực tế Tháng Tỷ giá thực tế

3/X 15.220 9/X 15.270

5/X 15.240 11/X 15.280

6/X 15.260 12/X 15.300

Số dư đñaàu kyø: TK USD VND TK USD VND Ghi chú

112 20.000

304 tr 341 120.000

1.824 tr

331 75.000

1.140tr

4312A

15,37tr

Dư Có: CL đã thực

hiện

336 40.000

608tr 4132B

20,76tr

Dư Nợ: CL chưa thực

hiện

NV1:

a.N 2413: 3.000 x 15.220 = 45,66

N 133: 300 x 15.220 = 4,566

C 112: 3.300 x 15.200 = 50,16

C 4312A: 0,066

b. C 007: 3.300 USD

NV2:

N 2413: 100.000 x 15.240 = 1.524

N 133: 5000 x 15.240 = 76,2

C 331: 1600,2

NV3:

a.N 112: 150.000 x 15.260 = 2289

C 341: 150.000 x 15.260 = 2289

b. N 007: 150.000 USD

NV4:

a.N 331: 50.000 x 15.150 = 757,5

N 4312A: 4,489

C 112: 16.700 x 15.200 + 33.300

x 15.260

= 761, 998

b. C 007: 50.000 USD

NV5:

a.N 112: 60.000 x 15.280 = 916,8

C 336: 60.000 x 15.280 = 916,8

b.N 007: 60.000 USD

NV6: TK 112

ĐK: 233.700.000 (15.000 USD)

(1) 50.160.000 (3.300 USD)

CK: 2.697.642.000 (176.700 USD) 1 USD = …… VND

176.700 X 15.300 = 2.703.510.000

N 1112: 5.868.000

C 4312B: 5.868.000XÁC ĐỊNH TƯƠNG TỰ CHO CÁC TK KHÁC

(3) 2.289.000.000 (150.000 USD)

(5) 916.800.000 (60.000 USD)

(4) 761.998.000 (16.700 USD

+ 33.300 USD)


- Lôïi nhuaän hoaït ñoäng kinh doanh goàm:

+ Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng saûn xuaát kinh

doanh.

+ Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng taøi chính

+ Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng khaùc

- Lôïi nhuaän ñöôïc phaân phoái theo thöù töï nhö

sau:

+ Noäp thueá TNDN theo luaät ñònh

+ Traû caùc khoaûn phaït do vi phaïm nhö vi

phaïm trong thu noäp NSNN, vi phaïm haønh

chaùnh, vi phaïm hôïp ñoàng,…

+ Chia laõi cho caùc ñoái taùc goùp voán liên kết theo quy

định HĐ.

+ Bù đắp lỗ các năm trước đã hết thời hạn được chuyển lỗ

+ Trích laäp caùc quyõ cuûa DN:

- Quyõ döï phoøng taøi chính: trích 10% (soá dö cuûa

quyõ naøy khoâng vöôït quaù 25% voán ñieàu leä).

- Các quỹ khác

+ Trích tối thiểu 30% vaøo quyõ ñaàu tö phaùt trieån

cuûa coâng ty.

+ Trích toái ña 5% laäp quyõ thöôûng ban quaûn lyù

ñieàu haønh. Möùc trích 1 naêm khoâng quaù 500tr

(cty coù HÑQT) vaø 200tr (cty ko coù HÑQT), vôùi ñieàu

kieän tyû suaát lôïi nhuaän tröôùc thueá treân voán

nhaø nöôùc taïi coâng ty >= tyû suaát lôïi nhuaän keá

hoaïch.

+ Soá coøn laïi laäp quyõ khen thöôûng, phuùc lôïi

1. Quỹ dự phòng tài chính được trích lập từ:

a) Lợi nhuận hoạt động sản xuất kinh doanh

b) Nguồn vốn kinh doanh

c) Cả a, b đều đúng

d) Cả a, b đều sai

11.5.2 Chứng từ kế toán:

- Điều lệ của DN

- Nghị quyết của ĐH cổ đông

- Bảng phân phối lợi nhuận

- Báo cáo kết quả HĐKD.

11.5.3 Sổ kế toán:

11.5.4 Tài khoản sử dụng:

TK 421: “Lợi nhuận chưa phân phối”: goàm 2 TK caáp 2

TK 4211 “LN naêm tröôùc”

TK 4212 “LN naêm nay”

421 911911(1): Lỗ (1): Lãi

414,415,353(3): Trích lập quỹ

111,112,3388(2):Chia lãi cho người góp vốn

411(4):Bổ sung

nguồn vốn kd 336

(5):LN nộp cho cấp trên

136(7): LN thu của

cấp dưới

(6): Cấp cho cấp dưới về số lỗ SX

(8): Soá loã veà hoaït ñoäng KD

ñöôïc caáp treân caáp buø

- Ñaàu naêm taøi chiùnh keát chuyeån LN chöa phaân phoái:

+ Tröôøng hôïp TK 4212 dö coù: Nôï TK 4212 Coù TK 4211 + Tröôøng hôïp TK 4212 dö nôï: Nôï TK 4211 Coù TK 4212

1. Cuoái naêm, hoaït ñoäng kinh doanh coù laõi. Coâng ty quyeát ñònh trích laäp caùc quyõ :

- Quyõ ñaàu tö phaùt trieån 40tr- Quyõ döï phoøng taøi chính 30tr- Quyõ khen thöôûng 10tr- Bổ sung nguồn vốn kinh doanh: 100tr Keá toaùn laäp ñònh khoaûn

buùt toaùn ???

1. Tình hình phân phối lợi nhuận tại DN tư nhân A, có

nhận vốn liên kết với các đơn vị khác trong quá trình

hoạt động:

- Số dư đầu tháng 12/N của TK 421: 240 trđ, chi tiết TK

4212: 240trđ (Số dư Có)

a. Cuối tháng 12, kết chuyển kết quả hoạt động sản xuất kinh

doanh trong tháng lãi 50 trđ:

b. Căn cứ quyết định Giám đốc thông báo tạm chia lãi 6 tháng

cuối năm cho đơn vị liên kết là 100 trđ:

c. Đồng thời tạm trích lập quỹ đầu tư phát triển từ kết quả

hoạt động sản xuất kinh doanh 30 trđ, quỹ khen thưởng

phúc lợi là 10 trđ:

d. Ngày 31/12/N, kế toán khóa sổ TK 4212 tính số dư cuối niên độ

là ……………… trđ (Số dư Có)

-Sang đầu năm tài chính N+1, kế toán chuyển số dư đầu năm của

tài khoản 4212 sang tài khoản 4211:

e. Sau khi quyết toan được duyệt, BGĐ quyết định

trích từ số lợi nhuận trong năm trước (năm N) số

tiền 80 trđ để bổ sung nguồn vốn kinh doanh, chia

them cho cac ben gop von 20 trđ

Trich them quy dau tu phat trien so con lai la 50 trđ

a. N 911: 50 tr

C 4212: 50 tr

b. N 4212: 100 tr

C 3388: 100 tr

c. N 4212: 40 tr

C 414: 30 tr

C 353: 10 tr

d. N 4212: 150 tr

C 4211: 150 tr

e. N 4211: 150 tr

C 411: 80 tr

C 3388: 20 tr

C 414: 50 tr


- Các quỹ DN là số tiền được trích ra từ các khoản lãi

được để lại cho DN theo tỷ lệ nhất định do HĐQT hoặc

GĐ quyết định. Đối với DNNN, tỷ lệ trích dựa trên cơ sở

khung do NN quy định.

11.6.2 Các quỹ của doanh nghiệp:

- Quỹ đầu tư phát triển; Quỹ dự phòng tài chính

- Quỹ khen thưởng phúc lợi; Quỹ khác

11.6.3 Quỹ đầu tư phát triển

a. Mục đích- Đầu tư mở rộng phát triển SXKD- Đổi mới thay thế máy móc thiết bị, dây chuyền công nghệ,

nghiên cứu ứng dụng các tiến bộ KHKT- Đổi mới trang thiết bị và điều kiện làm việc cho DN- Nghiên cứu khoa học, đào tạo, nâng cao trình độ chuyên

môn cho nhân viên trong đơn vị- Bổ sung vốn lưu động- Tham gia liên doanh, mua cổ phiếu, góp vốn cổ phần theo

quy định hiện hành


b. Tài khoản sử dụngTK414

414

421411(4b): Kết

chuyển nguồn(1): Trích

lập quỹ

111,112,336(3): Trích quỹ đầu tư phát triển nộp

cấp trên

111,112, 136

(2): Nhận được quỹ do NSNN hoặc cấp

trên cấp

211111,112

133(4a)

111,112,331,.(4):Dùng quỹ để chi NCKH, đào

tạo,..

1. Chi tieàn maët töø quyõ ñaàu tö phaùt trieån 25tr noäp leân cho caáp treân. Keá toaùn ñònh khoaûn:

a. Nôï TK 441: 25trCoù TK 111: 25tr

b. Nôï TK 414: 25trCoù TK 111: 25tr

c. Nôï TK 411: 25trCoù TK 111: 25tr

d. Nôï TK 441: 25trCoù TK 136: 25tr

11.6.4 Quỹ dự phòng tài chính

a. Mục đích

- Dùng để bù đắp khoản chênh lệch từ những tổn thất thiệt hại về

tài sản do thiên tai, hỏa hoạn, những rủi ro trong kinh doanh ko

được tính trong giá thành và đền bù của cơ quan bảo hiểm

- Nếu DN là thành viên của Tổng công ty, DN có nghĩa vụ trích

nộp để hình thành quỹ dự phòng tài chính của Tổng công ty theo

tỷ lệ do HĐQT của Tổng công ty quyết định hằng năm

11.6.3 Quỹ dự phòng tài chính

b. Tài khoản sử dụngTK415

415 421(1): Trích

lập quỹ

111,112, 136

(2): Nhận được quỹ từ các đơn vị thành viên

111,112(3):Chi trả tổn thất do thiên tai, hỏa hoạn,.. gây ra

1. Quỹ dự phòng tài chính phải thu do cấp dưới nộp lên:a.Nợ TK 136

Có TK 415b.Nợ TK 415

Có TK 336c.Nợ TK 421

Có TK 415d.Nợ TK 415

Có TK 4212. Quyõ döï phoøng taøi chính cuûa doanh nghieäp ñöôïc duøng ñeå:a. Chi mua saém TSCÑ b. Boå sung nguoàn voán kinh doanhc. Chi cho ruûi ro trong kinh doanhd. Chi tieâu cho hoaït ñoäng phuùc lôïi

3. Khi gaëp nhöõng ruûi ro thua loã trong kinh doanh vaø ñöôïc söï ñoàng yù cuûa Ban laõnh ñaïo trích töø quyõ döï phoøng, keá toaùn seõ xöû lyù nhö theá naøo:

a. Giaûm quyõ ñaàu tö phaùt trieån b. Giaûm quyõ trôï caáp maát vieäc laømc. Giaûm nguoàn voán kinh doanhd. Giaûm quyõ döï phoøng taøi chính

11.6.5 Quỹ khen thưởng, phúc lợi

a. Mục đích sử dụng quỹ phúc lợi

- Đầu tư, xây dựng hoặc sửa chữa, bổ sung vốn xây dựng các

công trình phúc lợi công cộng của doanh nghiệp.

- Chi cho các hoạt động phúc lợi xã hội, thể thao, văn hóa, các

hoạt động phúc lợi trong công ty.

- Trợ cấp khó khăn thường xuyên, đột xuất cho CBCNV

- Chi trợ cấp khó khăn cho người lao động của DN đã về hưu,

mất sức

11.6.5 Quỹ khen thưởng, phúc lợi

b. Mục đích sử dụng quỹ khen thưởng

- Thưởng cuối năm hay thưởng thường kỳ cho CNV

- Thưởng đột xuất cho các cá nhân, tập thể trong DN có sáng

kiến cải tiến kỹ thuật mang lại hiệu quả trong kdoanh.

- Thưởng cho các cá nhân, đơn vị ngoài DN có quan hệ hợp

đồng kinh tế với DN, đã hoàn thành tốt những điều kiện của

hợp đồng mang lại lợi ích cho DN.


b. Tài khoản sử dụngTK 353

353 421(1): Trích

lập quỹ

111,112, 136

(2): Nhận được quỹ từ các đơn vị thành viên

111,112(3):Chi quỹ phúc lợi, khen thưởng

cho CBCNV

3533(4b): Kết

chuyển nguồn

211111,112

133(4a)

1. Cuoái naêm do vöôït keá hoaïch chæ tieâu ñeà ra trong lónh vöïc saûn xuaát. Coâng ty quyeát ñònh khen thöôûng cho nhaân vieân cuoái naêm 30 tr. Keá toaùn laäp buùt toaùn ñònh khoaûn????

2. Coâng ty ñaõ duøng 50 tr TGNH töø quyõ khen thöôûng, phuùc lôïi ñeå chi:- Coâng nhaân vieân ñi nghæ maùt: 16tr- Chi cho phong traøo quaàn chuùng: 10tr- Chi trôï caáp khoù khaên cho coâng nhaân vieân: 15 tr- Chi khen thöôûng cho caù nhaân xuaát saéc 9tr

1. Nôï TK 3531 : 30trCoù TK 334: 30tr

2. Nôï TK 3531: 9tr Nôï TK 3532: 41tr

Coù TK 112: 50tr

1. Đọc ví dụ/101 sách KTDN2 trường ĐHCN



chƯƠng 11 kẾ toÁn vỐn chỦ sỞ hỮu

Documents