原田智也(神戸大学大学院自然科学研究科)・石橋克彦(神 …...30? 140 140...

1
30? 140 140 145 145 150 150 155 155 40 40 45 45 50 0 100 200 km Hokkaido Honshu Etorofu Is. Urup Is. Kunashiri Is. Kurile trench 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1896(*1) 1894 M7.9 1893 M73/4 1918 M8.0 1918(*2) M7.7 1968 1952 1969 1963 1973 1976 1978 1995 1991 1994 1958 1994 25 34 21? 1965 1968 1961 1964 1980 1984 1989 2000 1973 Newly added interplate earthquakes in this study Slab earthquakes 2003 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 1763 M8 1780 M8 1856 M8 1839 M71/2 1843 M8+ 1896(*1) 1894 M7.9 1893 M73/4 1918 M8.0 1918(*2) M7.7 1968 M7.9 1952 M8.2 1969 M7.8 1963 M8.1 1973 M7.4 1958 M8.1 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR ABCDEF 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR 17 59 17 37 25 34 21 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR N O D A T A N O DATA 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR *1:The 1896 Sanriku tsunami earthquake, *2:likely in F region 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2050 YEAR SEGMENTS M M M M M F M D F 146 146 148 148 150 150 152 152 154 154 42 42 44 44 46 46 0 75 150 km D E F 1958 1963 1969 Main shock Kurile trench 146 146 148 148 150 150 152 152 154 154 42 42 44 44 46 46 146 146 148 148 150 150 152 152 154 154 42 42 44 44 46 46 0 75 150 km D E F 1958 1958 1963 1969 1976 1978 Main shock Kurile trench 146 146 148 148 150 150 152 152 154 154 42 42 44 44 46 46 148 148 150 150 152 152 154 154 44 44 46 46 0 75 150 km E F 1963 Main shock 148 148 150 150 152 152 154 154 44 44 46 46 Kurile trench 148 148 150 150 152 152 154 154 44 44 46 46 0 75 150 km E F 1963 1991 1995 Main shock 148 148 150 150 152 152 154 154 44 44 46 46 Kurile trench Parallel to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Distance Parallel to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Distance Parallel to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Distance Parallel to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Distance Parallel to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Distance Parallel to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Distance Parallel to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Distance Parallel to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance 1963 1991 1995 Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance Perpendicular to the trench axis 0 50 100 150 200 Depth -200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 Distance 1958 1963 1969 1976 1978 Parallel to the trench axis M M M Sc a and R ff M F ka and F m M M M M M a ada ba 144 144 146 146 148 148 150 150 42 42 44 44 0 75 150 km B C D E 144 144 146 146 148 148 150 150 42 43 44 44 0 75 150 km 1961 1964 1968 1969 1973 1980 1984 1975 B C D E 1969(Mw8.2) 1961(Mw7.0) 1968(Ms7.2) 1964(Ms7.2) 1984(Mw7.2) 1973(Mw7.8) 1973 largest aftershock (Mw7.5) 1980(Mw7.1) 1975(Mt7.9) M M 142˚ 142.5˚ 143˚ 143.5˚ 144˚ 144.5˚ 145˚ 145.5˚ 146˚ 41˚ 41.5˚ 42˚ 42.5˚ 43˚ 43.5˚ 44˚ -7000 -5000 -4000 -3000 -2000 -2000 -1000 -1000 0 50 km M 0 50 100 150 Depth 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 Depth 0 50 100 150 200 250 300 Distance 144 144 146 146 148 148 150 150 42 42 44 44 0 75 150 km B C D E 144 144 146 146 148 148 150 150 42 42 44 44 0 75 150 km 1961 1964 1968 1969 1973 1980 1984 1975 B C D E 1969 1973/06/17 23 1973/06/24 M M a a and M a pM P OS P S M amac a OS aak a ma n c 142˚ 142.5˚ 143˚ 143.5˚ 144˚ 144.5˚ 145˚ 145.5˚ 146˚ 41˚ 41.5˚ 42˚ 42.5˚ 43˚ 43.5˚ 44˚ -7000 -5000 -4000 -3000 -2000 -2000 -1000 -1000 0 50 km M 0 50 100 150 Depth 0 50 100 150 200 250 300 Distance 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 Depth 0 50 100 150 200 250 300 Distance

Upload: others

Post on 19-Jan-2021

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 原田智也(神戸大学大学院自然科学研究科)・石橋克彦(神 …...30? 140 140 145 145 150 150 155 155 40 40 45 45 50 200 100 0 km Hokkaido Honshu Etorofu Is

30?

140°

140°

145°

145°

150°

150°

155°

155°

40°

40°

45°

45°

50°

0100200

kmHokkaido

HonshuEtorofu Is.

Urup Is.

Kunashiri Is.

Kurile trench

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1896(*1)1894M7.9

1893M73/4

1918M8.0

1918(*2)M7.7

1968

1952

1969 19631973 1976

1978

1995 19911994

1958

1994

25

34

21?19651968

1961 1964

1980 19841989

2000

1973

Newly added interplate earthquakes in this studySlab earthquakes

←?

2003

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

1763M8

1780M8

1856M8

1839M71/2

1843M8+

1896(*1) 1894M7.9

1893M73/4

1918M8.0

1918(*2)M7.7

1968M7.9

1952M8.2

1969M7.8

1963M8.11973

M7.4

1958M8.1

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

A B C D E F1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

17

59

17

37

25

34

21

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

N O D A T A

N O DATA

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

*1:The 1896 Sanriku tsunami earthquake, *2:likely in F region

1700

1750

1800

1850

1900

1950

2000

2050

YE

AR

SEGMENTS

←?

千島海溝南部のプレート間巨大地震の繰り返しパターンの新たな見方と問題点原田智也(神戸大学大学院自然科学研究科)・石橋克彦(神戸大学都市安全研究センター)

<従来の見方>

<新たな見方・問題点>●M8級のプレート間地震の活動期・静

 穏期に関係なく M7 級のプレート間地

 震(一まわり小さいプレート間地震)

 が多数発生している。

●1領域に複数の M7 級プレート間地震

 が発生(根室沖、色丹島沖、択捉島沖)

 ⇒複数のアスペリティー?

 ⇒三陸沖、十勝沖のようなアスペリ

  ティの繰り返し破壊のモデルがこ

  れらの領域でも成り立つのなら、 

  M8 級、M7 級プレート間地震の区別、

  そして、プレート間巨大地震の余

  震域による4つの領域分けは本質

  的ではなくなるであろう。

 ⇒プレート間巨大地震のみの繰り返

  しという概念も要再考。

●プレート間地震の繰り返し時間間隔

 は領域ごとに異なっているようだ。

 ⇒プレート間巨大地震の活動期・静

  穏期の繰り返しは見かけの現象か

  もしれない。

●同じ領域内でもプレート間地震の繰

 り返し時間間隔にばらつきがある。

 (十勝沖、択捉島沖)

 ⇒長期予測の信頼性に影響?

・A~ Fの 6つの領域

 (1領域に 1つの巨大地震)

・M8 クラスの巨大地震の繰り返し

・20 年前後の活動期と 30 ~ 60 年の静穏

 期

・空白域概念による長期予測が有効

 (1973 年根室半島沖地震)

(例えば、宇津 1999,2001)

<旧 E領域>

<旧 C・D領域>

<旧 F領域>

146

146

148

148

150

150

152

152

154

154

42 42

44 44

46 46

0 75 150

km

D

E

F1958

1963

1969

Main shock

Kurile

tren

ch

146

146

148

148

150

150

152

152

154

154

42 42

44 44

46 46

146

146

148

148

150

150

152

152

154

154

42 42

44 44

46 46

0 75 150

km

D

E

F19581958

1963

1969

1976

1978Main shock

Kurile

tren

ch

146

146

148

148

150

150

152

152

154

154

42 42

44 44

46 46

148

148

150

150

152

152

154

154

44 44

46 46

0 75 150

km

E

F

1963

Main shock

148

148

150

150

152

152

154

154

44 44

46 46

Kurile

tren

ch

148

148

150

150

152

152

154

154

44 44

46 46

0 75 150

km

E

F1963

1991

1995

Main shock

148

148

150

150

152

152

154

154

44 44

46 46

Kurile

tren

ch

Parallel to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300 350 400Distance

Parallel to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300 350 400Distance

Parallel to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300 350 400Distance

Parallel to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300 350 400Distance

Parallel to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300 350 400Distance

Parallel to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300 350 400Distance

Parallel to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300 350 400Distance

Parallel to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300 350 400Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

1963 1991 1995

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

0

50

100

150

200

Dep

th

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

Perpendicular to the trench axis

0

50

100

150

200

Dep

th

-200-150-100-50050100150200Distance

1958 1963 1969 1976 1978

Parallel to the trench axis

(1)1969年北海道東方沖地震と1973年根室半島沖地震の本震後3日間の余震域はほとん   ど重ならなかった。(2)1973年根室半島沖地震の最大余震(Mw7.5)は両地震の境界上で発生している。(3)1968年、1980年の色丹島沖地震はD領域の南西端付近、1984年エトロフ島沖地震は   北東端付近で発生している。(4)1964年色丹島沖地震の本震の震央は1968年、1980年のそれに近いが、余震の数が少   なく、余震域の大きさ・震源断層面などは推定できなかった。しかし、本震が浅い   のでプレート間地震であろうと思われる。(5)1975年色丹島沖津波地震(Mt7.9)の本震・余震は海溝軸側に分布している。

 1963 年エトロフ島沖地震 (Mw8.5) の震源域だが、その余震域の東半分では 1991 年ウルップ島沖地

震 (Mw7.6) が、西半分では 1995 年エトロフ島沖地震 (Mw7.9) が発生し、二つの地震の余震域はF領

域を完全に埋めている。Schwartz and Ruff(1987) は 1963 年の地震では 3つのアスペリティが破壊し

たとしているが、1991 年、1995 年の地震がそれらの再破壊かどうかを検証する必要がある。なお、

1963 年の地震の 45 年前の 1918 年にこの領域で巨大地震が発生したとされている。

 1958 年エトロフ島沖地震 (Mw8.3) はやや深いプレート間地震と考えられ(例えば、Fukao and Furumoto, 1979)、E

領域はこの地震の震源域とされていた。しかしながら、1958 年とその両隣で発生した 1963 年、1969 年の再計算され

た本震・余震の相対分布から、1958 年の地震は、高角の断層面を持つスラブ内巨大地震であった可能性が高いことが

分かる。両隣の 1969 年と 1963 年の余震域はE領域に大きくせり出しているが、その間隙で M7 級のプレート間地震が

多発している。 特にこの領域では、1952 年に始まった一連のプレート間巨大地震の活動がおさまったと考えられてい

た 1978 年に、Mw7.0、Mw7.5、Mw7.6 という規模の大きなプレート間地震がわずか数日間に群発的に発生した。

<はじめに> 日本海溝北部から千島海溝南部にかけての海溝陸側は、M8級のプレート間

地震が時間・空間的に規則正しく発生する典型地域とされ、従来は、震源域と

なる領域が南西から北東へAからFまでに6分割されていた。しかし我々は、

それぞれの領域で 1964 年以降に発生した M7 級以上のプレート間およびスラブ

内地震の本震・余震の高精度の震源再決定をおこない、震源分布を詳しく検討

して、従来の見方の問題点を指摘し、新たな見方を提案してきた(原田・石橋 ,

1999, 2001, 2002;Harada & Ishibashi, 2000, 2003)。

 最近の地震調査研究推進本部の「千島海溝沿いの地震活動の長期評価につい

て」の領域分けも、我々の研究成果を踏襲したものとなっている。

 本ポスターでは、これまでのまとめといくつかの問題点を示す。

<旧 B領域>

図2.本研究で改訂されたプレート間地震・スラブ内地震の時空間分布図

   領域分け、領域名は地震調査研究推進本部の「千島海溝沿いの地震

   活動の長期評価について」に基づく。

144

144

146

146

148

148

150

150

42 42

44 44

0 75 150

km

B C

D

E

144

144

146

146

148

148

150

150

42 43

44 44

0 75 150

km

1961 1964196819691973198019841975

B C

D

E

1969(Mw8.2)

1961(Mw7.0)

1968(Ms7.2)

1964(Ms7.2)1984(Mw7.2)

1973(Mw7.8)

1973 largest aftershock (Mw7.5)

1980(Mw7.1)

1975(Mt7.9)

図5.震源再決定前の本震・本震後 3日間の余震の震央分布

図7.震源再決定された本震・本震後 3日間の余震の震央分布図 10.震源再決定された本震・本震後 3日間の余震の深さ分布図9.震源再決定された本震・本震後 3日間の余震の震央分布

図1.宇津(1984)に基づくプレート間巨大地震の時空間分布図

本震(Mw7.9)

本震(Mw7.9)

142˚ 142.5˚ 143˚ 143.5˚ 144˚ 144.5˚ 145˚ 145.5˚ 146˚

41˚

41.5˚

42˚

42.5˚

43˚

43.5˚

44˚

-7000

-5000-4000

-300

0

-2000

-2000

-1000

-1000

0 50

km

最大余震(Mw7.3)

0

50

100

150

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300Distance

0102030405060708090

100110120130140150

Dep

th

050100150200250300Distance

海溝軸とほぼ平行な断面

海溝軸とほぼ直交する断面

<本震後 1週間>

144

144

146

146

148

148

150

150

42 42

44 44

0 75 150

km

B C

D

E

144

144

146

146

148

148

150

150

42 42

44 44

0 75 150

km

1961 1964196819691973198019841975

B C

D

E

19691973/06/17~231973/06/24~

図6.震源再決定後の本震・本震後 3日間の余震の震央分布

図8.震源再決定された本震・本震後 3日間の余震の深さ分布

● 本震後 24 時間の余震○ 2002/09/26 ~ 2003/09/25 に発生した地震

● 本震後 1週間の余震○ 2002/09/26 ~ 2003/09/25 に発生した地震

図 3.震源最決定後の本震・余震分布(暫定版) 図4.震源最決定後の本震・余震分布(暫定版)

 1952 年十勝沖地震 (Mw8.1) の震源域だが、

それ以後は、2003 年十勝沖地震(Mw8.1) の発

生まで目立った地震活動がなかった。   

1952 年の地震の前もこの領域での地震活動は

低かったらしい ( 宇津、1968)。1952 年の地

震の前にこの領域で発生した大地震について

は、C領域で発生した 1894 年の地震の破壊域

がB領域まで達したかもしれないという程度

で、確かなことは分かっていない。   

 <2003 年十勝沖地震の本震・余震分布>

        (暫定版) 

 2003 年十勝沖地震の本震・余震の震源を

Hirata and Mtsu’ura (1987) の震源決定プロ

グラム(hypoMH)で再計算した。使用したデー

タは、防災科学技術研究所の HP で公開されて

いる気象庁一元化検測値データのうち、OBS3

点を含む、震源域近傍の 24 点の観測点(図中

の▲)で得られた P・S波の読み取り値を用い

た。走時計算には、北海道内の観測点につい

ては Miyamachi et al.(1994) を参考にした 1

次元速度構造、OBS3点については Iwasaki et

al.(1989) を参考にした 1次元速度構造を用い

た。今後は、master event 法などを用いて、

震源の相対位置の精度を上げる予定である。

   

●この地域では、プレート間地震のほかにスラブ内 (巨 )大地震も発生しているので、考慮が必要!(1958, 1993, 1994, etc.)

142˚ 142.5˚ 143˚ 143.5˚ 144˚ 144.5˚ 145˚ 145.5˚ 146˚

41˚

41.5˚

42˚

42.5˚

43˚

43.5˚

44˚

-7000

-5000-4000

-300

0

-2000

-2000

-1000

-1000

0 50

km

最大余震(Mw7.3)

<本震後 24 時間>

0

50

100

150

Dep

th

0 50 100 150 200 250 300Distance

0102030405060708090

100110120130140150

Dep

th

050100150200250300Distance

海溝軸とほぼ平行な断面

海溝軸とほぼ直交する断面

十勝沖根室沖 色丹島沖 択捉島沖

十勝沖 根室沖 色丹島沖 択捉島沖