ciężarna z zatrzymaniem krążenia

Algorytmy postępowania w ginekologii i położnictwie

dr n. med. Bogusław Sobolewskilek. Mieczysław Pietrzykdr hab. n. med. Piotr Woźniak, prof. ICZMP

• Oceń, czy oddycha

• Wezwij pomoc – wewnątrzszpitalny zespół reanimacyjny


CIĘŻARNA Z ZATRZYMANIEM KRĄŻENIA

• Wezwij pomoc – wewnątrzszpitalny zespół reanimacyjny

• Ułóż chorą na lewym boku (podłóż wałek pod prawe biodro)

• lub przesuń ciężarną macicę na lewo

Podstawowe metody oceny są niezależne od wykształcenia personelu medycznego. Rozpoznanie zatrzymania krążenia jest obowiązkową umiejętnością każdego lekarza. W pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy pacjentka reaguje na głos, czy oddycha i czy jest tętno na dużych naczyniach (tętnica szyjna, tętnica udowa)

• Wezwij pomoc

W przypadku zatrzymania krążenia w szpitalu – poproś personel o wezwanie szpitalnego zespołu reanimacyjnego. W przypadku zatrzymania krążenia poza szpitalem – w celu


W przypadku zatrzymania krążenia poza szpitalem – w celu wezwania pomocy zadzwoń pod nr alarmowy 112 lub poproś o to inną osobę


Ułóż chorą na lewym boku (podłóż wałek pod prawe biodro) lub przesuń ciężarną macicę na lewoW celu ułożenia na lewym boku można zastosować klin typu Cardiff, umożliwiający utrzymanie pacjentki na boku z nachyleniem 27°. umożliwiający utrzymanie pacjentki na boku z nachyleniem 27°. Szacuje się, że masaż serca u nieciężarnej zapewnia 30% prawidłowegorzutu serca. Nie jest znana skuteczność masażu serca u ciężarnych, ale na pewno jest mniejsza z uwagi na uciskanie dużych naczyń przez macicę. Samo ułożenie pacjentki na lewym boku w nachyleniu ok. 15°powoduje wzrost rzutu serca o 25%

OddychaPoza zakresem algorytmu

(nie wymaga resuscytacji)

• Udrożnij drogi oddechowe


Nie oddycha

• Wentylacja 100% tlenem

Sprawdzając drożność dróg oddechowych, upewnij się, że w jamie ustnej nie ma ciała obcego! Drogi oddechowe udrożnij, odginając głowę i unosząc żuchwę. Po tym manewrze sprawdź, czy pacjentka oddycha

• Rozpocznij RKO (30/2)


Nie oddycha

• 100-120/min

RKO (reanimacja krążeniowo-oddechowa) – masaż serca, 30 uciśnięć klatki piersiowej, dwa oddechy ratownicze. Prowadź masaż z częstością ok. 100/min. Nie przekraczaj 120/min. Jeżeli akcję reanimacyjną prowadzi wspólnie dwóch ratowników, powinni zamieniać się miejscami co 2 min. Nie przerywaj działań, chyba że chora zacznie reagować (otworzy oczy, poruszy się, zacznie prawidłowo oddychać). Należy pamiętać o prawidłowym ugięciu klatki piersiowej (nie mniej niż 5 cm – inaczej zmniejsza się szansa przeżycia).

• Podłącz defibrylator


Nie oddycha

• Oceń rytm serca

Czynność podłączania defibrylatora powinna zająć jak najmniej czasu, aby przerwa w masażu serca była jak najkrótsza


Rytm nie do defibrylacji (asystolia)

Prowadź RKO (30/2). Oddech zastępczy, podawaj tlen. Zapewnij dostęp i.v. Adrenalina 1 mg i.v. co 3−5 min. Zapewnij drożność dróg


i.v. Adrenalina 1 mg i.v. co 3−5 min. Zapewnij drożność dróg oddechowych. Sprawdzaj rytm serca za pomocą defibrylatora

• ciąża ≥ 20 tyg. – natychmiastowe cięcie cesarskie (zasada 4 min)• <20 tyg. – brak wskazań do cięcia cesarskiego


Przekaż chorą zespołowi reanimacyjnemu


Rytm do defibrylacji (migotanie komór)


Defibrylacja maksymalną energią dostępną w defibrylatorze


Oceń rytm serca po 2 min


Nadal migotanie komór


• Prowadź RKO (30/2). Oddech zastępczy, podawaj tlen. Zapewnij dostęp i.v.Adrenalina 1 mg i.v. (gdy nieskuteczna, można powtarzać co 3 min). Defibrylacja maksymalną energią (powtarzaj, jeśli nieskuteczna)


Defibrylacja maksymalną energią (powtarzaj, jeśli nieskuteczna)

Oddech zastępczyPrzed przybyciem zespołu reanimacyjnego – wentylacja workiem samorozprężalnym "na maskę". Po przybyciu zespołu reanimacyjnego –natychmiastowa intubacja


i wentylacja workiem samorozprężalnym. Wczesna intubacja:• zwiększa skuteczność wentylacji• zapobiega aspiracji treści pokarmowej do dróg oddechowych(każdą ciężarną należy traktować jak "pacjentkę z pełnym żołądkiem")

• ciąża ≥ 20 tyg. – natychmiastowe cięcie cesarskie (zasada 4 min)• < 20 tyg. – brak wskazań do cięcia cesarskiego



Zasada 4 minutKobiety w ciąży po zatrzymaniu krążenia można podzielić na trzy grupy:

• <20 tyg. ciąży – upośledzenie hemodynamiczne spowodowane uciskiem ciężarnej macicy na naczynia jest niewielkie, ale płód nie jest zdolny do przeżycia; brak wskazań do cięcia


naczynia jest niewielkie, ale płód nie jest zdolny do przeżycia; brak wskazań do cięcia cesarskiego, brak korzyści z zabiegu (i u matki, i u dziecka); matkę należy traktować jak każdego chorego po zatrzymaniu krążenia

• od 20 do 23 tyg. ciąży – ciężarna macica istotnie silniej upośledza hemodynamikę matki, płód ma niewielkie szanse na przeżycie; należy rozważyć cięcie cesarskie, bo zwiększa to szanse przeżycia matki

• > 23 tyg. ciąży – ciężarna macica w dużym stopniu upośledza hemodynamikę matki, płód jest zdolny do przeżycia; należy wykonać cięcie cesarskie zgodnie z zasadą 4 minut, zwiększa to szanse przeżycia i matki, i dziecka

CIĘCIE CESARSKIE NALEŻY

ROZPOCZĄĆ W CIĄGU

4 MINUT

OD ROZPOCZĘCIA

RESUSCYTACJI, RESUSCYTACJI,

A DZIECKO WYDOBYĆ

W CIĄGU 5 MINUT

OD ROZPOCZĘCIA

RESUSCYTACJI!

Sprawdź oddech. Jeżeli nie oddycha – oddech zastępczy 12/min, intubacja

Powrót podstawowego rytmu serca


intubacja

Oddech zastępczyPrzed przybyciem zespołu reanimacyjnego – wentylacja workiem samorozprężalnym "na maskę". Po przybyciu zespołu reanimacyjnego –natychmiastowa intubacjai wentylacja workiem samorozprężalnym. Wczesna intubacja:• zwiększa skuteczność wentylacji• zapobiega aspiracji treści pokarmowej do dróg oddechowych(każdą ciężarną należy traktować jak "pacjentkę z pełnym żołądkiem")

Oceń bezzwłocznie stan ciąży (USG, przepływy)


• Intensywny nadzór położniczy

Wynik prawidłowy


• Konsultacja kardiologa

• Intensywny nadzór położniczy

Wynik nieprawidłowy lub brak możliwości wykonania badania


• Konsultacja kardiologa

• ciąża ≥ 20 tyg. – natychmiastowe cięcie cesarskie (zasada 4 min)• < 20 tyg. – brak wskazań do cięcia cesarskiego


• Jak najszybciej rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową!

• Pamiętaj o przesunięciu macicy w lewo i do góry!

Podsumowanie


• Pamiętaj o przesunięciu macicy w lewo i do góry!

• Pamiętaj o wczesnej intubacji!

• Pamiętaj o zasadzie 4 minut!

Dziękujemy za uwagę!

ciężarna z zatrzymaniem krążenia

Health & Medicine