1. Bu kitapk Avrupa Komisyonu tarafndan desteklenen Avrupa letmeler A stanbul Merkezi faali- yetleri erevesinde Eurohorizons Danmanlk firmasna hazrlatlmtr. Bu brorde yer alan bilg- iler firmalar bilgilendirme amacyla derlenmi olup, Avrupa Komisyonu ve stanbul Sanayi Odasnn grlerini yanstmaz. Aralk 2010, stanbul stanbul Sanayi Odas Yaynlar No: 2010/20 ISBN: 978-9944-60-801-5 (BASILI) ISBN: 978-9944-60-802-2 (ELEKTRONK) Sertifika No: 19176 so yayn no: 2010/21 Avrupa letmeler A stanbul Merkezi stanbul Sanayi Odas Merutiyet Cad. No:62 34430 Tepeba stanbul Tel: 212 292 21 57 Faks: 212 293 55 65 Kapak ve i sayfa grafik tasarm Kertenkele Karanfil Caddesi Mor Karanfil Sokak No: 6 Levent stanbul Tel: 212 324 18 78 Faks: 212 324 68 63 Bask mr Matbaa Beysan San. Sit. Birlik Cad. No:20 Haramidere 34524 stanbul Tel No: 212 422 76 00 Faks No: 212 46 00

2. Anlat unutaym Gster hatrlayaym Dahil et anlayaym Konfys in Pazarnda Baarmak 3. NSZ in bugn ABDden sonra dnyann en byk ikinci ekonomisi, en byk ihracats ve en byk ikinci ithalats. Trkiyenin ithalatnda nc, ihracatnda ise 19. srada gelen bir lke. Rakip veya pazar olarak ve sadece i pazarda bile olsa ini grmezden gelerek i yapmaya almak artk mm- kn deil. Bugn inin girmedii ve rekabeti olmad sektr yok gibi bir ey. 1,3 milyarlk nfusuyla in ihracatmz iin nemli frsatlar sunan bir pazar. Ve bu dev pazarda her ey son derece sratle deiiyor. Gelecek 10 yl iinde neler olabileceini anlamak iin ini almak ve anlamak gerekiyor. in ve Bat kltr birbirinden ok farkl kltrler. Bir Avrupalnn inli bir iadamn anlamas ve i yapabilmesi birok nedenle ok zor. Ancak in ve Trk i kltrnde farkllktan ok benzerlikler dik- kat ekiyor. Bu nedenle Trk iadamlarnn inde ticari baary daha hzlca yakalayabileceine ina- nyoruz. Biraz sabrla ve zaman harcayarak ine uygun bir stratejiyle giren iadamlarmz byk i anlamalar imzalayabileceklerdir. Trkiyenin 2023te 500 milyar Dolarlk ihracat hacmi hedefinde en nemli pazarlardan birisinin in olacana inanyor ve firmalarmzn ine ynelik almalarna destek olmay hedefliyoruz. Bu yay- nmz, in pazaryla ilgili birka temel ve pratik ipucu ve in pazarndaki frsatlar ve riskler hakknda firmalarmz bilgilendirmek amacyla hazrland. Faydal bulacanz umuyor, almalarnzda baa- rlar diliyoruz. Mete Meleksoy Genel Sekreter 03 in Pazarnda Baarmak 4. iindekiler Dnyann En Byk Pazar: in..............................................................05 inde Blgeler..............................................................................................07 inde Kamu Sektr ve Hkmet........................................................11 inde Belli Bal Sektrler.........................................................................16 ine Giri Stratejisi......................................................................................19 inde e Balarken....................................................................................22 in Kltr.....................................................................................................36 in Kltr.................................................................................................40 inde baarl Trk adamlarndan Tavsiyeler..................................51 Yararl adresler...............................................................................................54 Ekler.................................................................................................................58 Ek 1: inin Yakn Tarihinde Belli Bal Olaylar................................58 Ek 2: inde Blgelerin Gelimilik Dzeyi-2008...........................59 Ek 3: inin Gneydousunda Gelecek Vaat Eden Blgeler.....62 Ek 4: Dier nemli Blgeler.................................................................63 Kaynaklar........................................................................................................64 5. Dnyann En Byk Pazar: in in hakknda bildiinizi sandnz eyler sadece bir efsane olabilir Jonathan Story in ekonomisi 1976da Maonun lmyle bir- likte byk bir deiim srecine girdi (Bkz Ek 1: inYaknTarihinde Belli Bal Olaylar). Gn- mzde in dnyada komnist rejimle yneti- len ve piyasa ekonomisine sahip tek lke. in bugn Japonyay da geride brakarak dn- yann en byk ikinci ekonomisi konumuna ykseldi. 2020de ise ABDyi de geerek en b- yk ekonomi olmas bekleniyor. Bununla beraber, dnyann en kalabalk nfu- suna sahip olmas nedeniyle kii ba gelirde ayn baarya sahip deil. inde satnalma gc baznda kii ba milli gelir 6500 dolar civarnda (ABDdekinin %14, Japonyadakinin %20si ve Tayvandakinin %24ne denk geliyor). lkede gelirlerin yarya yakn (%45) tasarruf ediliyor ve bu da yksek byme rakamlarna yansyor. in 2009 ylnda %8,7ik bymesiyle dnyann en hzl byyen lkelerinden birisi. Bunun yan sra in, 1,3 milyarlk tketici ka- pasitesiyle dnyann en byk pazar olmakla beraber alm gc baznda tutar olarak bakl- dnda pazar bykl bugn ancak talya pazaryla kyaslanabilir. inde ekonomi politikalar ok uzun dnemli hedeflerle yrtlyor. inde uzun vadeden kast 100-150 yl olabilirken, Batda bu 4-5 ylla snrl. Uzun vadeli plan ve programlara ra- men in ekonomisi inanlmaz dinamik bir ya- pda ve geliimini takip etmek ok zor. lkeyle ilgili istatistiki veriler kadar gelecekle ilgili bir- ok konu da ngrlemez durumda. inde istatistiki veriler farkllk gsterir. Kamu kurumlar ayn veriyi deiik ekillerde derlerler ve sonuta birbiriyle elien saylar ortaya kar. inde byme rakamlar gibi birtakm ekono- mik veriler yabanc sermaye ekebilmek ama- cyla zellikle yksek gsterilebiliyor. rne- in yabanc sermaye yatrmlar en ok Hong Konga ynelirken ine en ok yatrm yapan da yine Hong Kongtur. statistiki olarak ayn miktardaki para kaytlara iki kez geerek in hem dar yatrm yapan hem de yabanc ser- maye eken lke olarak lanse ediliyor. Son reform almalarnda byk ilerlemeler kaydeden in d ticaretinde de byk ser- bestleme salad. inin gmrk tarifeleri 05 in Pazarnda Baarmak 6. 1985te ortalama %60 iken bugn neredeyse AB seviyelerine indi. Ancak uygulanan tarife d engeller ve karmak ihracat lisans uygulama- lar nedeniyle Dnya Ticaret rgt tarafndan 2016 sonuna kadar pazar ekonomisi olmayan lkeler arasnda snflandrlyor. in bugn ihracata dayal bir byme poli- tikas yrtyor. lke 30 yldan biraz fazla bir srede dnyann en byk 30. ihracats ko- numundan 2009da ABD ve Almanyay geride brakarak dnya birinciliine ykseldi. Ancak ihracatn %60 uluslar aras firmalar tarafndan yaplyor. in dnyann en ok yabanc sermaye eken l- kelerinden birisi. 2009 ylnda ine giri yapan denmi sermaye tutar 90 milyar Dolar (2009 ylnda Trkiye iin bu say 7,6 milyar Dolar). in dnyada ABDden sonra en fazla yabanc serma- ye eken 2. lke konumunda. inin DnyaTicaret rgtne yeliiyle birlikte dnyann en byk 50 kadar perakende zinciri lkeye yatrm yapmtr. Wal-Mart gibi byk zincirlerin Pekin ve anghay gibi byk ehirle- rin ekonomisinde nemli bir etkisi vardr. in ayn zamanda nemli bir yatrmc. Toplam 57 milyar Dolarlk yatrmla dnyada nemli bir yatrmc konumunda. Yaklak 30 firmann kontrolnde olan in sermaye yatrmlarnn %60 Hong Konga ynelirken Latin Amerikada off-shore cennetleri Cayman veVirgin Adalar da in yatrmlarnda n srada geliyor. nemli bir hammadde cenneti olan Afrika da in sermaye- sinin yneldii nemli pazarlardan biri. in Pazarnda Baarmak 06 7. inin yurtd yatrmlar daha ok satnalma veya birlemeler eklinde. inli Lenovonun IBMin bil- gisayar blmn 1,25 milyar Dolara, alminyum irketi Chinalconun ABD firmas Alcoa ile birlee- rek Anglo-Avustralyal Rio Tinto firmasn 14,05 milyar Dolara almas, Huaneng Group firmasnn Singapurlu Tuas Powern 3 milyar Dolar deerin- deki hisselerini ele geirmesi dikkat eken atak- lar. 2009da Sinopec firmas Addax Petroleumu 7,56 milyar Dolara satn ald. Bu bugne kadar inli bir firmann yurtdnda gerekletirdii en byk yatrm oldu. Mays 2009da PetroChina Singapore Petroleum Co.nun %45.51 hissesi- ni ald. Haziran 2009da China Minmetals Corp. Avustralyal OZ Minerals Ltd.nin varlklarna 1,39 milyar Dolar dedi. Austos 2009da Shandong Blgesi merkezli Yanzhou Coal Mining Co. Ltd. Avustralyal Felix Resources Ltd iin 3 milyar Dolar dedi. Aralk 2009da Xian Aircraft Industries Co. Ltd. Avusturyal uak reticisi Future Advanced C omposite Components irketinin %91,25lik his- sesini 140 milyon Dolara ald. inde 100 ehirli aileye 137 renkli televizyon dyor. 2007 itibaryla 100 eve den bilgi- sayar says 47. Toplam mobil telefon kullanc says 547 milyon. 2008 sonu itibaryla internet kullancs says 253 milyon ve ylda %53 artyor. Hkmetin hedefi her kye internet ve her kye web sitesi. inde Blgeler in 9,6 milyon km2 lik alana yaylan 23 eyalet, 4 belediye, 5 zerk blge ve 2 zel idari blgede yer alan 834 ehirden oluan ok byk bir corafya. inde blgeler birbirinden doudan batya s- rasyla denizler, tropik ormanlar, dalar, ller, bozkrlar ve kra arazilerle ayrlr. ini blgesel olarak kuzey-gney ve dou-bat eksenlerine ayrabiliriz. Kuzey souk ve kuru bir iklim gney ise tam tersi zellikler tar. Ayn e- kilde dou batya oranla daha zengin ve tarm ve insan kayna asndan refah dzeyi yksek- tir. Bu nedenle inde son yllarn politikasTrki- yedekinin tersineBatya Dntr. Doal kaynaklar asndan ise in, kuzeyde top- rak ve su kaynaklar asndan fakir ancak kmr ve eitli mineraller asndan zengindir. Bunun yannda demir elik iin gerekli hammadde ek- siklii ekmektedir. Pekin bu blgede yer alr. Gneybat kesimleri pirin retiminde zelle- mitir ve Yangtze nehri blgesi pirin, buday ve ay asndan verimlidir. klim olarak ise g- neyde muson yamurlar kuzeyde ise su sknts yaanr. Gney kylar kumarhaneleri, plajlar ve Disneyland elence merkezi ile lkenin en kapi- talist nitelikli blgesidir. 07 in Pazarnda Baarmak 8. inde blgelerde resmi tek bir dil konuulmak- ta ve blgeler merkezi hkmetin ynetimine bal olmakla beraber farkl blgesel zellikler tamaktadrlar ve kaynaklar asndan rekabet halindedirler. Merkezi Komnist Parti kurallar koyar ancak uy- gulamay kontrol etmez. Yerel ynetimler mer- kezi hkmet tarafndan belirlenen hedeflere ulamakla ykmldr ancak merkezi yneti- min yerel kamu harcamalar zerinde fazla sz hakk yoktur. inde kurumsal, evresel ve sosyal kurallar kat zerinde bulunmakla beraber blgeler arasnda uygulamada farkllklar bulunur. Batya doru gittike kurallar daha az katdr. in nfusunun % 54,3 krsal kesimde, %45,7si ehirlerde yaarken ehirleme orannn 2030de %60a ulamas bekleniyor. Hkmet politika olarak kylerden ehirlere igc gn kont- rol ediyor. Gelecek 20 yllk plan 200-300 milyon kadar insan krsal kesimden orta byklkte e- hirlere g ettirmektir. Dnya Bankasna gre dnyann en kalabalk 20 ehrinin 16s inde. Ancak ehirlerde altya- p yatrmlar sadece gayrimenkule yapld iin evre yatrmlar, atk ynetimi yetersiz kalyor. inde ehirler corafi konumlar ve milli ge- lir baznda gelimilik dzeyleri asndan 1. 2. ve 3. seviye ehirler olarak sralanr. Bunlardan anghay, Pekin, Zheijang, Guangzhou ve evre- si birinci seviye ehirlerdir. Hainan, Xinjiang, Hu- nan, Henan, Chongging gibi ehirler 2. seviye, Ningxia, Sichuan, Guangxi, Yunan gibi ehirler ise 3. seviye ehirler olarak sralanr. (Bkz Ek 2) inde nfusu toplamda 450 milyonu bulan Pe- kin, anghay, Guangzhou (Kanton) ve evresi gibi dou kesimlerinde kii ba milli gelir AB seviyelerindedir (Ek 2). Bu da bu ehirlerin d ti- carette dk igc maliyetinden kaynaklanan avantajlarn yok ediyor. Bu blgeler artk fiyat asndan deil kalite, rn eitlilii, yeniliki- lik asndan rekabetidirler. Ayn zamanda lks in Pazarnda Baarmak 08 9. markalar asndan da byk birer pazar konu- mundadrlar. inde limanlar 3 blgede toplanr: Pearl nehri deltas (Shenzen, Guangzhou), Yangtze nehri deltas (angay, Ningbo) ve Bohai (Qingdao, Ti- anjin, Dalian). Bu 7 liman in ticaretinin %70ine ve milli gelirin %60na tekabl ediyor. Yangtze nehri blgesindeki byme rakamlar 1970- 2005 aras %1500tr. inin dou kylar milli gelirin te ikisi ve ya- banc sermaye yatrmlarnn %88ine sahiptir. inin en hzl gelien eyaletleri Zheijang, Jiang- su, Guangdong ve Shandongtur. ksmlar ya- banc yatrmclar iin biraz daha muhafazakar- dr.Three Gorges Baraj,Batya Gidi Stratejisi, anghaydaki Pudong Merkezi, Yangtze Del- tas, Pearl Nehri ve Bohai Denizi blgelerindeki kalknma alanlar gibi altyap yatrmlar bu bl- gelere yabanc sermaye yatrmlarnn artaca- nn iaretidir. in, hem gelimilik dzeyi hem de doal kay- naklar asndan yabanc firmalar asndan ca- zip olmakla beraber bu blgede inli ve daha nce giri yapm yabanc firmalarn rekabeti de vardr. 09 in Pazarnda Baarmak 10. Birok yatrmc ve iadam asndan cazip bir merkez olan anghay 20 milyonluk nfusu, in ihracatnda %30 ve ine yaplan yabanc ser- maye yatrmlarndaki %25 payyla 500 kadar uluslararas irkete ev sahiplii yapyor. Ancak anghayda i yapmak kiralarn ykseklii ve igc maliyetleri nedeniyle eskisi kadar kolay deil. Bu nedenle inde ucuz igc ile dk fiyatl kamyonet retmek isteyen General Mo- tors gibi dnya devleri dahi anghay yerine 2000 km kadar ierideki Luizhouda 350 milyon Dolarlk yatrm yapmay tercih etmitir. Yatrm yapmak asndan kydan 1500 km ieri- deki Chongqing gibi eyaletler, 35 milyonluk n- fusu ve yerel ynetimin tevik paketleriyle daha cazip blgeler haline gelebilir. Bunlarn dnda deerlendirilebilecek sanayi bl- geleri de bulunuyor. Chongqing ve anghay yak- nndaki Alman sanayi park ve Dandongtaki Kore sanayi park gibi. yaplacak yer seilirken hangi pazara yakn olunmak istendii, ulam ve altyap olanaklarnn iyi allmas gerekiyor. Kimi zaman limanlara yakn olmak, kimi zamansa demiryolu alarnn varl nemli kriterler olabiliyor. Her bir blgenin zelliklerine gre strateji belirlemek nem kazanyor. rnein anghay veya Pekinde kolaylkla satlabilecek bir rn Wenzhou ve Dali- an gibi daha alt grup ehirlerde satlamayabiliyor. zel Ekonomik Blgeler olarak saylan blge- ler ise Shenzen, Zhuhai, Shantou, Xiamen ve Hainandr. 1980lerde Deng Xiaoping yneti- minde kurulan bu blgelerin temel amac vergi avantaj trnde teviklerle retim yapan ya- banc yatrmcy ekebilmek. inin Dnya Ticaret rgtne yeli- i vergi sisteminde blgelerde eit oran- larn uygulanmasn gerektirse de mer- kez ve baz eyaletlerde baz sektrler ve aratrma gelitirme gibi alanlarda eitli te- vikler sunulabiliyor. Baz zel yatrm blgeleri de altyap olanaklar ve d ticaretteki kolaylklar nedeniyle cazip. Btn bu blgelerdeki tevik ve kolaylklar yerel ynetimlerle pazarla tabii. in Pazarnda Baarmak 10 11. Blgelerle ilgili daha fazla bilgiye: http://english.mofcom.gov.cn/aroundchina/in- dex.shtml adresinden ulalabilir. inde blgeler baznda frsat sunan sektrler bilgisi iin Ek 3: inde Gelecek Vaat Eden Blge- ler ve Ek 4: Dier blgeler tablolar incelenebilir. inde Kamu Sektr ve Hkmet in ynetiminde in ekonomisinin geliimine paralel olarakkuaklarmevcuttur. Maoyla I. Ku- ak balarken, bugn 4. Kuak ibandadr. Her kuan bir misyonu ve slogan vardr. Mevcut slogan bilimsel gelimedir. 1990lardan itibaren srdrlen politika yabanc sermaye yatrmlar, liberal ekonomi ve reform zerine kuruludur. in sosyalist pazar ekonomisiyle ynetilir. inde Komnist Parti ynetimi tm seviyelerde kont- rol gcne sahiptir, lke topraklarnn tek sahi- bidir ve bu topraklar zel sektre kiralar, tm serbest blgeleri ynetir, tarife d engelleri ko- yar, resmi sendikay ynetir, kamu irketlerinde ynetim kurullarna atamalar yapar, hakimleri atar, medya ve interneti kontrol eder. Tm ban- kalar, sigorta irketleri, anghay Borsas devlete aittir. Finansal sistem pazar odakldr ama fazla- syla siyasi mdahaleye aktr. inde ve zellikle brokraside gcn kimde ol- duu ok net deildir. Bu da baz pazarlklarn yllarca srmesine ramen asl karar alcya ula- lamamas gibi durumlar dourmaktadr. inde firmalarn uymas gereken 4 prensip vardr: Komnist Parti kurallar Sosyalist yol Komnist ideoloji Halkn egemenlii. Komnist Partinin 70 milyon yesi bulunur. Par- tiye ye olmak uzun ve zorlu bir deerlendirme srecinden gemeyi gerektirir. Devlet Konseyi en yksek idari organdr ve Babakana bal 4 Babakan Yardmcs, 5 Danma Kurulu yesi ve 28 Bakandan oluur. Parti Kongresi yeleri devletten herhangi bir denek almazlar; baka ileri de olabilir. Parti Kongresi 5 ylda bir toplanr. Politbro yeleri ve yeni liderlerin seilecei bundan sonraki 18. Ulusal Parti Kongresi 2012de1 yaplacaktr. inde Komnist Parti ile birlikte 8 adet aznlk partisi bulunur. in nfusunsun %86s Han soyundan %14 de aznlklardan oluur. Komnist Parti Bakan Han 11 in Pazarnda Baarmak 1 Parti Kongresi kararlar firmalar asndan gelecee dnk tevik politikalar, stratejik sektrler, blgesel ncelikler ve yabanc firmalarn faaliyet alanlarn takip etmek ve buna gre plan yapmak asndan nemlidir. 12. veya aznlk olabilir. Belediyeler dorudan mer- kezi hkmete baldr. inde hkmet u seviyelerden oluur: Devlet Konseyi ( Babakan, BabakanYardm- clar, Devlet Danma Kurulu yesi, Bakanlar, Deneti ve Genel Sekreter) Eyaletler ve belediyeler Kantonlar Kasabalar in idari olarak 4 belediyeye (Pekin, Chong- qing, Sangay ve Tianjin), 23 eyalete, 5 zerk blgeye ve 2 idari blgeye (Hong Kong ve Makao) ayrlr. Eyaletler zerk blgelere, on- lar kantonlara, zerk kantonlara ve ehirlere ayrlr. Bunlarn yannda zel ekonomik bl- geler, kalknma blgeleri, maden snai blge- leri ve doal rezervler bulunur. Ayrca Dalian, Guangzhou, Ningbo ve Xian da dahil 15 eh- rin ulusal plandan ayr ilan edilmi ekonomik planlar bulunur ve bal olduklar eyalet y- in Pazarnda Baarmak 12 13. netimi tarafndan kontrol edilmeyen kendi il idareleri vardr. inde hkmet effaf deildir ve ok karmak bir yapya sahiptir. Sorumluluk alanlar akabil- dii iin koordinasyon eksiklii, departmanlar ve kurumlar aras rekabet eden bir yap grlr. Karar alma mekanizmas effaf olmad gibi fir- malar etkileyecek mevzuat deiiklikleri n bil- gilendirme olmadan aniden yaplabilir. inde kamu sektrnde alan 10 milyon kii, parti yesi 70 milyon, devlet teekklle- rinde 65 milyon ve kolektif irketlerde alan 135 milyon kii bulunur. lke ynetiminin tepesinde 30 kii vardr. Emir komuta zinciri hem kamu kurumlarndan hem de parti ko- mitelerinden gelir. Her bir merkezi bakanlk kanton seviyesinde blgesel teekkllere sa- hiptir. Buna paralel olarak her seviyede parti organlar bulunur. Bu da karmak bir yatay (kuai) ve dikey (tiao) ilikiler a oluturur. Tiaokuai guangxi terimi bu seviyeler aras ilikiyi anlatr. rnein eyalet seviyesindeki bir devlet brosu finansmandan ve personel tayininden sorumlu olan yerel kanton idare- sinin altndadr. Ancak ayn bro ayrca eya- let idaresine de baldr. Her bir devlet b- rokrasisi seviyesinin Partide karl vardr. Kanton brosuyla imzalamak istediiniz bir anlama hem dikey hem de yatay seviyede salanmaldr. Hkmet birok alanda zel sektrn en nemli mterisi ve ayrca en nemli altyap yatrmcs konumundadr. zellikle mhendislik, tasarm ve mimari alanlarnda devlet en nemli alcdr. Hkmet pazar koullarna rahatlkla mdahale edebilir. inde pazar koullarn vergi avantajla- r ve tarife d engellerle hkmet belirler veya deitirebilir. dari yapdaki seviyeler aras karmaklk ve aralarndaki ilikiler a kanlmaz olarak fi- kir ayrlyla sonulanr. rnein bir altyap projesi iin evre, vergi, yabanc yatrmlar ve emlak idaresi gibi 30 deiik kurumdan onay almak gerekirken bir kurumun onay gerekesi bir dierinin reddetme gerekesi olabilir. inde kamu personeli risk almaktan holan- maz ve karar almaz. Bunun sebeplerinden birisi kendisinin aslnda karar verme yetkisine sahip olmamas ancak bunu mahcup olmamak iin syleyememesidir. Kimi zaman brokratlar zel sektrle grmeyebilirler ve bunu sebeplerin- den biri bir baka departmanla rekabet halinde olmalar olabilir. 13 in Pazarnda Baarmak 14. inde politikadan ve hkmetten soyutlan- mak mmkn deildir. Komnist Parti her yerdedir ve neyin siyasi olup olmadna Parti karar verir. rnein evden eve dorudan sat firma- s olarak tannan bir firma indeki operas- yonlarna Guangdong eyaletinden bala- d. Hemen arkasndan 1997 itibaryla 2300 evden eve sat firmas piyasaya girdi ve 20 milyon insana istihdam salad. Ancak 1998de Devlet Konseyi bir yasa kararak evden eve sat firmalarnn normal pera- kende zincirleri gibi maaza sat dzenine gemesini zorunlu kld. Bunun resmi sebebi evden eve satlarda tketicinin aldatlma- syd. Gayr resmi sebep ise sat ekipleri iin verilen eitimlerin dini trenlere benzemesi idi. Firma maazadan satlara balamak du- rumunda kald. inde medya da olabildiince hk- met kontrolndedir. Hkmetin sabah 7:00 haberleri dnyann en fazla seyre- dilen program olup 500 milyon kii ta- rafndan izlenmektedir. Ulusal TV kana- l CCTV tm medya gelirlerinin %60na sahiptir ve 2006 yl 4 ya st seyirci says 1,2 milyardr. inde en hzl byyen medya internet ve dijital medyadr. Hkmetin 2010 Hedefleri Mart 2010da toplanan Parti Kongresinde belir- lenen hedefler u ekildedir: Srdrlebilir ekonomik byme iin mali aralarn (faiz oranlarnn belirlenmesi, dviz rezervlerinde ince ayar yaplmas) kullanlmas, inin ekonomik modelinde yatrm ve ihra- cata dayal bymeden tketim odakl mo- dele gemesi, Sanayi politikasnn gzden geirilmesi ve devlete belirlenmi stratejik sektrlerde devlete ynetilen yerli inovasyon politikas- nn uygulanmas, tketimi artrmak amacyla krsal kesimin kalkn- mas hedefleri ve bu amala kamu alm destekleri, Kambiyo reformu, in kltrnn dnyaya tantm amacyla mzik, film ve medya sektrnn devlete desteklenmesi, Rvetle mcadele, hkmetin effaflnn ar- trlmas ve hukukun stnlnn salanmas, Salk, sigorta, eitim ve istihdam iin yksek oranda kamu harcamas. Bu hedefler arasnda her ne kadar tekel duru- munda olan sektrlerde pazar ekonomisine gei vurgusu yaplsa da devletin ekonomideki rolnn azalmas beklenmiyor. in Pazarnda Baarmak 14 15. Stratejik sektrler olarak belirlenenler yeni enerji kaynaklar, enerji tasarruflu elektrikli tat aralar, bio-medikal, yeni malzemeler, bio-hayvanclk ve bilgi teknolojileri olup zellikle yenilenebilir enerji ve dk karbon teknolojilerine odaklanlyor. Ayrca radyo yayn alar, havaclk teknolojileri ve bio- medikal gibi yksek teknolojili sektrlerde in hkmeti yksek yatrmlarla yabanc sermaye yerine yerel yatrmlarn gemesini hedefliyor. Son alnan kararlar inde doru sektrlerde fa- aliyet gsteren yabanc firmalar asndan yeni frsatlar sunarken, sanayi ve yerli inovasyon po- litikasna verilen nceliin yabanc firmalar a- sndan olumsuz olmas bekleniyor. Salk sistemi reformu da ila ve tbbi cihazlar sektrlerindeki firmalar asndan nemli frsat- lar sunuyor. Devlet hastanelerinin birleme ve satn almalar yoluyla zel sermayeye gemesi tevik ediliyor. 15 in Pazarnda Baarmak 16. Temiz enerji, altyap ve zellikle tamaclk (de- miryollar), eitim ve salk gelecek dnemin odak noktas sektrler. inin gelir dalmn daha da bozanhukousiste- minin (alann ikametinin olduu blgede al- mas zorunluluu) biraz gevetilmesi hedefleniyor. SeimsistemireformunagrePartiKongresinde kentsel ve krsal kesimlerin eit temsili hedef- leniyor. Bu da uzun vadede in politikasnda Sichuan gibi i blgelerin sz sahibi olmas ve politikalar ekillendirmesi anlamna geliyor. Bu- nun sonular da kamu harcamalar, fonlar ve teviklerin denize kys olan dou blgesinden i kesimlere kayaca eklinde. Ekim 2010da kesinleen 12. Be Yllk Plan (2011- 2015) inde i yapmay planlayan firmalarca iyi a- llmaldr. Burada stratejik sektrlerde hkmetle birlikte alma frsatlar yannda fikri mlkiyet hak- larverekabetilikhususlarndarisklerinmevcutol- duugrlyor.(11.BeYllkPlaniinhttp://www. gov.cn/english/2006-03/23/content_234832.htm ve http://www.gov.cn/english/2006-03/06/con- tent_219504.htm incelenebilir). YenidnemdedeinhkmetiBatdangelenele- tirilere ramen Yuann deerinin dk olduuna ve devalasyon yapmas gerektiine inanmyor. inde Belli Bal Sektrler Kararlarn merkezi idareden nispeten bamsz ve hzl alnd in zel sektr daha ok Zhe- ijang, Jiangsu ve Guangdong eyaletlerinde yer alr. Daha geleneksel ve kamuya ait irketler ku- zeyde faaliyet gsterirler. inde gayrsafi milli haslann %40 kamu teek- klleri tarafndan retilir. inde 65 milyon kii KTlerde, 280 milyon kii zel sektrde alr. Savunma sanayi, elektrik retim, iletiim ve do- al kaynaklar sektrleri KTlerden oluur. Bu tr firmalarda pazar aratrmalarna yaklam p- heci olup firmalara eriim zordur. Birok durum- da firmadan birisini dorudan tanmak gerekir. in sanayisi toplam milli gelirin %50sini istih- damnsa %5ini oluturur. Dnyann en byk otomotiv sanayi indedir. inde otomotiv, ban- kaclk, su artma gibi sektrlerde inli firmayla %50-50 ortaklk zorunluluu vardr. in dnyann nde gelen kimyasal, imento ve elik reticilerindendir. Bunun yannda in dn- yann en nemli tarm kimyasallar ve ABDden en fazla gbre ve zirai ila ithalat yapan lkedir. lkenin evre dostu retimi tevik etmesi dk toksinli zirai ila retimi iin yeni bir pazar frsat dourmutur. in Pazarnda Baarmak 16 17. inde fabrikalar uzun dnemler iin deil 10 yl gibi ksa sreli dnemler iin ina edilir. Her an baka bir i alanna geilebilecei dnlr. inde enerji sektr ve zellikle petrol ve do- algaz retimi daha ok hkmet tarafndan kontrol edilir. Sektrde hakim 3 firma vardr: Si- nopec, China National Petroleum Corporation ve China Offshore Oil Corporation. Termik sant- raller inde retilen enerjinin %84n olu- turur. lkenin enerji tketiminin %70i kmr tketiminden oluur. inde kmr ucuzdur ve yeni ar sanayi retiminde kritik bir faktrdr. in dnyadaki beinci en byk finans sektr- ne sahiptir. in bankaclk sektrnde Merkez Bankas The Peoples Bank of Chinadr ve para politikasn belirler. lkede 16.000in zerinde tescilli yazlm firmas bulunur. Dijital grntleme, saklama, gvenlik ve oyunlar inde ykselen sektrler arasndadr. Telekomnikasyon da in asndan nem veri- len ve 2007 ylnda 31 milyar Dolar civarnda ya- trm yaplan bir sektrdr. inde salk sektrnn bakenti Pekindir ve sektrde faaliyet gsterecek tm firmalarn Devlet Gda ve la daresine kayt olmas gere- kir. Kamu salk sisteminin yetersizlii nedeniyle 17 in Pazarnda Baarmak 18. zel salk irketleri zellikle ehirlerdeki nfusa hizmet vermektedirler. inde tek ocuk politi- kas nedeniyle yalanan bir nfus ve kadn sa- ysnn erkeklerden fazla olmas yannda sigara tketimi ve hava kirlilii nedeniyle artan sayda kalp ve kanser hastal yaanmaktadr. Havaclk sektr inin atlm yapt sektrler- den biridir. Yeni uak alm ve yeni havaalan in- aatlar in hkmetinin ncelikleri arasndadr. indeki en byk havayolu irketleri Air China, China Eastern ve China Southern olup bunlar daha kk havayolu irketleriyle birleerek byme yolundadrlar. 2010 ylnda hava filosu 600 ticari olmak zere 2600 uaa ulam du- rumdadr. inde sektrlerle ilgili verilere ulalabile- cek birtakm kaynaklar mevcuttur. in sa- nayi ile ilgili genel bilgiye www.stats.gov. cn web adresinden ulalabilir ancak veriler gncelliini kolayca yitirmektedirler. Bu web sitesinden daha ok lkeye ait genel verilere eriilebilir. Blgesel veriler iin blgesel is- tatistik brolarnn verilerine bavurulabilir. Sektrlere zel bilgi ise dank kaynaklarda mevcuttur. eitli sektrel raporlar cretsiz olarak http://www.chinabgao.com/survey/ adresinden edinilebilir. Sektrel dier bilgi kaynaklar: Otomotiv http://www.auto-stats.org.cn/ elik http://www.chinaisa.org.cn/ Tekstil http://tongji.ctei.gov.cn/ Ekonomi http://ce.cn/ Bankaclk http://www.pbc.gov.cn/ Salk http://www.pharmnet.com.cn Enerji http://www.china5e.com Turizm http://www.cnta.com Finans http://www.hexun.com Eitim http://www.stats.edu.cn/ E-ticaret http://china.alibaba.com/ Ancak ne yazk ki birok in bilgi kayna ngiliz- ce veriye sahip deildir. Bu nedenle iyi derecede ince bilen birisi tarafndan daha detayl incele- me yaplabilir. in Pazarnda Baarmak 18 19. ine Giri Stratejisi in pazarnda i yapmay semek lke seimin- den ziyade ticari bir karar olmaldr. ine hibir zaman yalnzca pazar potansiyeli iin gidilme- meli, firmaya ait bir proje ile gidilmelidir. inde mterilerin hazr beklediini dnmek doru olmaz. Pazara girmeden pazar aratrmas, huku- ki gr ve strateji danmanl hizmeti almak ve bedeli neyse demek, iler yanl gidince d- zeltmeye almaktan daha ucuza mal olacaktr. inle i yapabilmek iin ncelikle brokrasiyle ilikiler stratejisinin yaplm olmas gerekir. Sek- tre ve inde yaplacak iin nem derecesine bal olarak inli ve yabanc lobi irketlerinden de faydalanlabilir. inde i yaparken brokrasiyle ilikilerde 4 se- enek olabilir: in ile snrl i yapmak: inde fabrika kur- muyor veya eleman istihdam etmiyorsanz brokrasiyle ok snrl bir iliki kurabilirsiniz. in pazar sizin iin nemli ancak pazarlk ansnz dkse (rn firmanz kk veya markanz tannmyorsa): yerel doru ortak seimi baar iin elzemdir. Brokrasiyle iliki- lerde ve yerel ortak araylarnda bykelili- imizden faydalanabilirsiniz. Pazarlk gcnz yksekse: nemli bir yat- rm potansiyeli tayor veya bir markay tem- sil ediyorsanz yerel ynetimlere yaplacak bir ziyaret nemli frsatlar sunabilir. Hem in pazarndaki potansiyel hem de mar- ka deeriniz yksekse brokrasiyle tevikler zerine pazarlk edebilirsiniz. inde i yapma stratejileri zerine eitli gr- ler vardr: Kimi zaman inlilerle i ortaklklar pa- zara giri iin tek yol iken birok i ortakl da baarszlkla sonulanmtr. 19 in Pazarnda Baarmak 20. Firmalar ine eitli ekillerde girebilirler: Temsil ofisi: Ticari faaliyette bulunamaz, ge- lir ve kar elde edemez, aratrma ve bilgilen- dirme yapabilir, potansiyel mteri ilikilerini yrtr. Bir arac irket vastasyla ie ald inli eleman altrmaldr. Szleme imza- layamaz. Tamamyla yabanc sermayeli firma trne dntrlemez. ki ay gibi ksa bir srede kurulabilir ve vergi ykmll bulunur. Temsil ofisi aacak irketin kendi l- kesindeki merkez ofisinin en az iki yldr faali- yette bulunmas zorunluluu vardr. ube: inde mal satmak iin en basit yoldur. Ancak yakn takip gerekir. Lisans veya retim anlamas: Ksa dnemlidir ve hisse alverii yoktur. rn kalitesi ve tesli- mat ile ilgili problemler olabilir. Problem ol- duunda hukuki yollara bavurmann yannda arac firma kullanmak akllca bir strateji olabilir. Ortaklk (Joint-venture): Ortaklk tarz ir- ketler in pazarnda sat yapmay planlayan firmalar iin daha uygundur. Bazen uygun bir ortak bulmak birka yl srebilir. Baarl bir ortaklk iin %67 veya fazlas hissedarlk ne- rilir. Ancak hisse kontrol ynetimsel kontrol garantilemez. inde kurulan her 10 ortaklk- tan 7si baarszlkla sonulanmaktadr. Yerel ortan ortakla ilikiler an ve yerel bilgiyi getirecei aktr ancak sizden de yneticilik becerilerinizi, mali gcnz, teknik yeterli- liklerinizi ve tecrbenizi paylamanz bekler- ler. ini sadece inde retip ihracat yapmak iin kullanmay planlayan bir firmann ortak- lktan kanmas faydal olur. Ortaklk mza- kerelerinde dikkat edilmesi gerekenler: o Doru karar vericiyle grldnden emin olunmal, o Asla hzl ve aceleyle karar verilmemeli, o Karlkl hukuki altyapnn farkl olduu bilinmeli, o Grmeler uzun sreceinden tm g- rmeler yazl hale getirilmeli, o Grmelerde sabrl olunmal, o Firmann kendi tercman gtrlmeli, o Danman kullanlmal. Her deiiklik ve uygulama iin inli ortan ona- yn almak zorunlu olduundan, in pazarnda hzl hareket etmek isteyen firmalarn inli firma- larla ortaklk yapmamalar tavsiye edilmektedir. Tamamen yabanc sermayeli firma (WFOE- Wholly Foreign Owned Enterprise): Bu tr firma yaps kendi stratejinizi uygulamanz salar. Bu tr firmalar in para birimi Renmin- bi cinsinden fatura kesebilir ve ana irkete yabanc dviz cinsinden para transfer edebi- lir. Bu tr firma yaps teknoloji ve fikri hakla- rn korunmas asndan da daha elverilidir. in Pazarnda Baarmak 20 21. Bu tr yatrm iin minimum 150.000 Dolar sermaye yatrm gerekir ve bunun %15iyle balanabilir. irket kayd iin 11 ayr kuruma gitmek gerekir, ancak yerel bir arac da bu ko- nuda yardmc olabilir. Genelde inde reti- len mal ihra etmek iin vergi avantajl zel ekonomik blgelerde kurulan %100 yabanc sermayeli firmalar artk in pazarna da sat yapabilmekteler. Bu tr irket kuruluu 6 ay kadar srer. Yabanc sermayeli limited irket: Ortaklkla %100 yabanc sermayeli irket aras bir yapdr. Holding: Yabanc yatrmcnn hisselerin ounluuna sahip olduu ve ynetimde kontrol elinde bulundurduu ancak ye- rel ortan hisse karl aktif ald format- tr. Holding irketi uluslar aras firmann in operasyonlarn birletirmek iin kulland blgesel merkezi olarak dnlebilir. Ba- arl olmu ortaklk veya %100 yabanc ser- mayeli firma tr 3 yllk operasyondan son- ra retim ve pazarlama amacyla Holdinge dnebilir. Yabanc sermayeli ticari irket: 2004ten nce inli ithalat ihracat firmalar ile i yap- mak zorunda olan yabanc firmalar artk tica- ret ve datm alanlarna da girebiliyorlar. Bu tr yatrm iin istenen asgari sermaye yatr- m da olduka dk ve yabanc yatrmcya daha fazla kontrol yetkisi tanyor. Uluslar aras alm ofisi: Saylar gittike artan inli tedarikilerle alabilmek iin uygun yntemdir. Mart 2010 itibarylaYabancYatrm Ortakl ir- ket tr de mmkndr. Asgari sermaye gerek- lilii bulunmamaktadr. inde i yapmak inli firmalar iin bile zordur. Siebe Schuur, Hollanda Ticaret Maviri, Pekin 21 in Pazarnda Baarmak 22. inde e Balarken inde i yaparken dikkat edilmesi gereken en nemli nokta inlilerin sizin anlaynza gre i yapmasn beklememek ve iler ters gittiinde refleks olarak kusuru kar tarafta aramamaktr. inde i yapmak dnyann dier tm blgele- rinden olduka farkldr. inde iler en bandan doru bir ekilde kurgu- lanmazsa Made in China etiketi beklenenden daha pahalya mal olabilir. zellikle kurulu aa- masnda ileri aceleye getirmek beklenen mali- yet avantajlarn da ortadan kaldrabilir. inden mal almak veya inde retim yapmak isteyen firmalarn en byk sorunu kalitedir. Ancak tedarikiler mkemmel rnler de retse retimde alan iilerin alma ve yaam ko- ullar, alma saatleri gibi faktrler de rnn marka deerini drebilir. Dnya perakende devi Wal-Mart bugn rn- lerinin %90n inde rettiriyor. Firma rn ka- litesini kontrol ederken ayn zamanda evre ve sosyal faktrleri de gz nnde bulunduruyor. Firmann uluslararas denetileri tm tedariki- leri dzenli olarak yerinde ziyaret ederek kontrol ediyor. Ikea, Volkswagen gibi global firmalar tedariki- lerini seerken olmazsa olmaz kriterler listesi hazrlyor ve deneti ekipler kullanarak tedarik- ilerin belli standarda sahip olmalarn salyor. Tedariki Seerken inde tedariki seiminde referans kontrol nemli bir admdr ve sadece mterilerin deil araclarn referanslar da nemlidir. stenilen kalite seviyesi anlalm m? stenilen rn retmek iin yetkinlik ve ekip- manlar mevcut mu? o Ekipmanlar, prototipleri, numuneleri ve alan profillerini inceleyin. stenilen miktarda rn zamannda teslim edecek kapasiteleri mevcut mu? stenilen esneklik ve gvenilirlie sahipler mi? o Mali gc tespit edin. o Yerleim durumunu (herhangi bir afet ris- ki vs) kontrol edin. Maliyetler doru mu? in Pazarnda Baarmak 22 23. o Eitim, teslimat, teknik destek, seyahat vs maliyetlerini ekleyin. Fikri mlkiyet haklar asndan gvenilir mi? o etiklerinde mutabakat salayn. Uluslar aras i hukukuna uyuluyor mu? o Elemanlar ve fasoncular ile i ilikilerini kontrol edin. oocukigckullanlmadndaneminolun. 23 in Pazarnda Baarmak 24. Burada kriterleri belirlerken ok dikkatli olun- maldr. rnein tedarikinizi alma saatleri kurallarna uymaya zorlarsanz, iiler byk ih- timalle daha uzun saatler alan bir iyerine ge- eceklerdir. ilerin ncelii evlerine mmkn olduunca fazla para gndermektir. Tedarikiyle ilikilerde fiyat tek kstas ise kalite kriterini yakalayan ilk birka teslimattan sonra kalite debilir. Bu nedenle teknik spesifikas- yonlar yazl olarak belirlenmelidir. ISO 9000 ve ISO 14000 gibi uluslar aras standartlar inde de giderek nemli hale gelmektedir. inli tedarikiler ilk teslimatta problem yaaya- bilirler. Yanl etiketleme, kimyasallarn forml hatalar, hatal paketleme, malzemeyi bir baka- syla deitirme ve teslimat yetitirmek iin ka- litenin dmesi ilk teslimatta karlalan prob- lemlerdir. rn sevkiyat prosedrlerinde blgesel fark- llklar da grlebilir. rnein hzl tketim mamllerinde retim yerlerine gre salk ve hijyen sertifkalar gerekebilir. Gmrk teslimat- larnda da yerel farkl uygulamalar olabilir veya bu uygulamalar anlk olarak deiebilir. Byk perakende zincirleri tedarikte 2 farkl yol izlerler: in apnda teslimat yapan tedarikiler lojistik merkezleri araclyla datm yaparken, yerel tedarikiler dorudan maazalara teslimat ter- cih ederler. inden tedarik etmede ucuz igc nemli bir maliyet avantajyken verimsizlikten kaynakla- nan nedenlerle daha pahalya gelebilir. Tamaclk sektr in milli gelirinin %20sini oluturur (ABDde %8) ve tamaclk maliyetleri olduka yksektir. Birok blgede hala elektrik kesintileri yaanr. in Pazarnda Baarmak 24 25. Taklit Mallar indefikrimlkiyetleilgilikanunialtyapuluslara- ras anlamalarla uyumlu olmakla beraber inde retilen taklit rn konusu bugn tm dnyay rahatsz eden balca konulardan birisidir. Deng felsefesi Kedinin siyah veya beyaz olmas fark etmez. Mhim olan fare yakalamasder. Ne kadar dk kalite rn retilse de istihdam ve ekonomiye katk salad srece bu tr irket- ler faaliyetlerine devam ederler. in kltrnde rn taklidi sizin rnnz ok beendiklerini gsteren bir tevecchtr. Yaplan bir aratrma inde satlan rnlerin %15-20sinin taklit olduunu gsteriyor. Ge- lime dzeyi nc seviye olan ehirlerde bu oran %100e varyor. 2006da Microsoftun sa- dece korsan yazlm nedeniyle kayb 10 milyar ngiliz Poundu olarak tahmin ediliyor. Dnyann geri kalan ksmnda inin taklit mal retimine tepkiler artmakla beraber taklit rn retimi ve kalitesi de gittike artyor. inde rnlerin taklit edilmesini nlemek iin tm trevleriyle birlikte rnn tescil edilmesi ve bunun ayrca in alfabesiyle de yaplmas ge- rekir. Avrupada kaytl bir patent inde geerli deildir, in pazarnda da kaydedilmelidir. Ta- mamyla yabanc sermayeli firma tipi fikri ml- kiyet haklarnn korunmas asndan en etkili irket trdr. inde SAICin (in Halk Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret iin Devlet Marka daresi) nlem alabil- mesi iin kopya retimin tutarnn 60.000 RMB (yaklak 37.000 Dolar) olmas gerekir. Fikri ml- kiyet haklar ihlalinde 30 ayr kuruma bavur- mak gerekir. inde markanz kullanma niyetiniz yoksa bile kaydettirebilirsiniz. Marka kayd Ge- nel Gmrkler daresine yaplabilir. 25 in Pazarnda Baarmak 26. Daha detayl bilgi iin: in IPR Helpdesk http://www.china-iprhelp- desk.eu/ in Halk Cumhuriyeti Devlet Fikri Mlkiyet Ofisi http://sipo.gov.cn in Halk Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret iin Dev- let Marka daresi http://sbj.saic.gov.cn web siteleri incelenebilir. inde yabanc firmalarn taklitiliin nne gemek iin kullandklar iki yntem mevcuttur: 1- inde retirken bir nceki teknolojiyi kul- lanmak ve bylece retim teknolojilerinde en son yeniliklerin taklitilerin eline gemesine engel olmak 2-Taklitilie engel olacak sreler gelitirmek (kalplara logo basmak vs gibi) inde fikri mlkiyet haklarn korumak iin kar tarafa ticari srrnne olduunu net olarak ak- lamak gerekir. Ayrca rnle ilgili her eyi kay- dettirmekte yarar vardr. Yabanc firmalarn isimleri ok kymetlidir ve hi alakalar olmayan alanlarda kullanlabilirler. Fikri mlkiyet haklar konusunda hukuki srece gitmek problemi zmeye yaramayabilir ancak muhtemel taklitilere mesaj vermek anlamna gelecektir. Gittike artan taklit rn retimine karn inin patent saysnn geen 5 ylda %60 arttn bil- mekte fayda vardr. in Pazarna Sat in 1,3 milyar nfusuyla dnyann en byk pa- zardr, ancak in birbirinden ok farkl blgeler ve dolaysyla farkl tercihleri olan tketicilerden oluur. inde farkl blgeler ve pazar artlary- la ilgili gvenilir bilgiye ulamak zordur. Resmi bilgi kaynaklar fazlasyla bulunur ama veriler birbiriyle eliebilir. inde ticari baary satlardaki art veya elde edilen kar ile deil pazar payyla lmek daha dorudur. Firmann rettii rnde pazar b- ykl tahmin edilenden fazla olabilir. Pazar pay potansiyelin altndayken, sat rakamlarn- daki art doru bir baar kriteri olmayacaktr. rnein pazar %80 byrken sizin sat rakam- larnzn %40 artmas gibi. inde satlarn kara dnmesi uzun zaman ve yatrm gerektirir. Ksa zamanda kar beklemek yanl olur. rnein baz yabanc firmalar bir sre zarar etse veya baa ba durumda olsa bile in Pazarnda Baarmak 26 27. sadece pazarn geliimini yerinde takip edebil- mek iin indeki operasyonlarna devam etme- yi tercih edebilirler. inde i yaparken kararlar merkezden almak, marka gelitirme ve rn tasarmn merkezde yapmak doru bir strateji deildir. Baka bir l- kede baarl olan bir rn inde baarl olama- yabilir. Logo, isim, marka gibi unsurlarn saha- da (inde) gelitirilmesi daha baarl sonular dourur. rnein telefon reticisi Ericssonun indeki ad A ili Xin (sevmek, kurmak ve gvenmek)tir. inde baarl olmak iin hzl deien ortama ve mevzuata uyum salamak gerekir. Bu nedenle firmann indeki ofisinin/ubesinin merkezden bamsz ve hzl karar alma yetisi ve yetkisine sahip olmas gerekir. Taklitiliin nne gemek iin inde retim ya- parken bir nceki teknolojiyi kullanmak uygun bir yntem olmakla birlikte, inde retim yapmyor yalnzca mal satyorsanz in pazarna eski tekno- lojili rn satmaya almak doru sonular ver- meyecektir. Bugn inli tketici en son ve en ge- limi teknoloji rnlerini talep eder durumdadr. 27 in Pazarnda Baarmak 28. Beyaz Eya rnei Byk bir beyaz eya reticisi firma in pazarna 1990larn banda 10 ay gibi bir srede bir anda 4 ayr rn eidiyle (klima, mikrodalga, buzdo- lab ve amar makinesi) girdi. Yerel normlara uymak ve yerli hammadde kullanmak yerine amar makinelerinde havaclk mhendislii rn elik, klimalarda yksek teknolojili al- minyum kullanarak kimyasallar Dupont ve Ge- neral Electric gibi dnya devlerinden ithal etti. Bu da bu firmann rnlerinin in rnlerinden %20 pahal olmasna yol at. inliler kk ev- lerde yaadklar ve yiyecek stoklamayp gnlk alveri yaptklar iin byk ll buzdolap- lar inli aileler iin uygun deildi. Sichuan gibi eyaletlerde sadece kyafet deil tatl patates de amar makinesinde ykanyordu. inli Haier fir- mas bunu grerek filtrelerini amura dayankl hale getirirken uluslar aras beyaz eya reticisi firma buna uyum salayamad. Ayrca in hk- metininin mal kullannkampanyas firmann zaten pahal olan rnlerinin satn olumsuz etkileyerek firmann zarar etmesine yol at. inde fiyat avantajn yakalamak iin yerli ham- maddeyle reterek kaliteden taviz vermek de her zaman doru bir strateji deildir. inden dier lkelere ihracat hedefleniyorsa dnya standartla- rna uymak, verimsizlik ve ucuzluktan kanmak gerekecektir. rnein anghaydaki en iyi resto- ran olmay hedefliyorsanz, bu restoran ayn za- manda Londradaki en iyi restoran da olmaldr. inde para tahsilat sat yapmaktan daha zor olabilir. inliler yabanc firmalar kendilerinden (aileden) grmedikleri iin adil ticaretin de d- nda tutabilirler. Yaplan tm szlemelerde deme takvimi bu- lunmaldr. Bir baka tavsiye deme almadan mal gndermemek ve avans demeyi tevik etmek iin nemli miktarda indirim yapmaktr. lk defa allan bir firmadan teminat mektubu alnmas tavsiye edilir. in Pazarnda Baarmak 28 29. inde ofis kiras, d eleman kullanm, salk hizmetleri, lojistik hizmetler, datm kanallar, vergiler, brokrasi, tantm almalar ve sosyal faaliyetler beklenenden ok daha pahal olabilir. inde igc maliyetinin dk olduu bilinen bir gerek. Ancak igc maliyeti sadece hafta- lk/aylk maliyet baznda deil retim miktaryla orantl hesaplanmaldr. Marka inli tketici markaya sadktr ancak edeer bir markann daha cazip koullar satn alma karar- n nemli lde etkiler. Bu nedenle inde mar- ka imaj oluturmak ok zordur. inde marka stratejisi sadece pazar pay elde etmek veya kar etmekle ilgili olmamal, uzun vadeli olmaldr. Dnya pazarlarnda iyi sat rakamlar olan bir markann inde de ayn ba- ary yakalayacan sanmak hata olur. inli t- ketici sanlann aksine yabanc rnlere hayran deildir. inli tketici modern rnler isteyen ancak in beeni ve davran biimine sahip bir tketicidir. inde hala in mallar tercih edilir. inin kendi markas Lenovo ve Founder Technology birinci ve ikinci sradayken, Ame- rikan bilgisayar markas Dell uzak ara nc sradadr. Yerli araba retimi toplam pazarn %27sidir. inde faaliyet gsteren yabanc firmalarn inli tketicinin tercihlerini ve alkanlklarn gz nnde bulundurmas, rn ve hizmetle- rini buna gre ekillendirmesi gerekir. Birok marka inli tketici tercihlerine uyum sala- mtr Unileverin krmz fasulye dondurmas veya KFCnin ailelerin oturup uzun uzun ye- mek yiyebilecei ortam salamas gibi uygu- lamalar rnek alnabilir. 29 in Pazarnda Baarmak 30. rnn yerel pazara uyarlanmasnda en nem- li etken rnn isminin inceye nasl tercme edildiidir. Coca Colann ince karl ans eseri iiyorsunuz, glyorsunuzdur. Ancak baz rnlerin dorudan evrilii inde kfr veya argo olabilir. rn isminin dorudan ad yerine anlam evrilecekse bir kelimenin birok yazl ekli olduu unutulmamaldr. Bat pazarlarnda farkl konumlanan marka- lar inde deiik konumlanabilir. rnein Ikea ABDde alt kategori olarak yer alrken inde pres- tij markasdr. Birok yabanc firma dnya pazar- larnda konumlandrdklar rnleri in pazarna farkl ve yerel pazara uygun bir imajla sokmakta- dr. rnein Batl tketici fotoraf makinesini ko- lay kullanm iin alrken inli tketici iin rnn kullanmnn karmakl prestij gstergesidir. inde marka oluturma stratejisinin nemli un- surlarndan birisi reklamdr. in reklam pazar dnyadaki 3. byk pazardr ve ylda %20 b- yme eilimindedir. Ancak bugn in pazarn- da rekabet inanlmaz boyuttadr ve reklam a- lmalar olduka yksek maliyetlere ulaabilir. Ayrca reklam szlemeleri uygulamada byk farkllklar gsterebilir. Sabah 7:00 kuanda gsterilecek bir reklam filmi sabaha kar 2:00de gsterilebilir. Bunun sebebi bir baka firmann ncelik kazanm olmas olabilir. in pazar ve tketici tercihleri yannda sat ka- nallar, mevzuat, tketicinin gelir dzeyi ve harca- ma kapasitesi inanlmaz bir hzla deiim gsterir. Yerinde ve srekli pazar aratrmas bu nedenle inde ok daha gereklidir. Medya her ne kadar devlet kontrolndeyse de ok yaygndr ve zel- likle son zamanlarda yaplan altyap yatrmlaryla internet ve dijital medya n plandadr. Tketim rnleri pazarnda in tketicisinin %90 orta ve alt gelir grubundadr. Tketicinin fiyata dayal alveri tercihleri sat noktalarn da nemli klar. Onlarca eit benzer rnn ol- duu raflarda rn konumlandrmas ve raf d- zeni byk nem tar. in Pazarnda Baarmak 30 31. Tketici inde markalar prestij gstergesi olarak algla- nr. Bu nedenle tketicinin sadk olduu marka- lar genelde lks rnler ve bunlarn taklitleridir. Gda gibi stat gstergesi olmayan rnlerde sadakati salamak ok zordur. inde alveri alkanlklar Batdan farkldr. Alveri merkezlerine giden 3 inliden biri hi- bir ey almayabilir. inliler byk bir ey alacak- lar zaman pazar uzun uzadya inceler ve rnle ilgili tm verileri toplar. Btn bu n almaya ramen belli bir rn iin alverie kmaz ve gnlk promosyondaki rn alp kabilirler. Bu tr satlarda da mteriyle iyi bir iliki ku- rabilen bir sat eleman nemlidir. Yaplan bir aratrmaya gre araba alma kararnda etkili olan 10 kriterden sadece 2si arabann zellikleri ile ilgiliyken 8i arabann sahibinin nasl hisset- mesini salayaca veya kendi evresinde onu nasl konumlandraca ile ilgilidir. Burada rn- le alcnn ilikisi nemlidir. inde tketici gelirleri artmakla beraber in toplumu hala fazlasyla tasarruf eden bir top- lumdur. Tketicinin kalite ve gvenlik beklen- tisi de artmtr. Ev sahibi olma oranndaki art mobilya, mutfak-banyo ekipmanlar ve dier ev eyalarna olan talebi de artrmtr. Marka-tketici ilikisinde sat sonras hizmetler de nemlidir. rnein inde nemli bir ev alet- leri reticisi olan Haier mterisi, ald rnde tamir gerektiinde eve gelen tamircinin eve ayakkablaryla girmeyeceini, mobilyalar toza kar rteceini ve gitmeden nce yerleri temiz- leyeceini bilir. 31 in Pazarnda Baarmak 32. in Pazarnda Baarmak 32 Vergi inde KDV sistemi Devlet Vergi daresi ta- rafndan ynetilir. Pazarda retilen veya ithal edilen rnlere uygulanan standart KDV oran %17dir. inden ihracatta KDV uygulanmaz. Sat haslatndan alnan iletme vergileri firma- lara, alanlara, tanmaz varlklarn transferine ve gayrimenkul satlarna uygulanr ve oran %3-5 arasndadr. Kitap ve baz petrol rnleri hari KDV oran genel olarak %17 olup, alkol, petrol rnleri, mcevher ve otomobil satlarnda uygulanan tketim vergisi %3 ila %45 arasnda deiir. Ver- gi oranlaryla ilgili bilgiye www.chinataxgov.cn web adresinden ulalabilir. inde d ticarette Harmonize rn Kodla- mas kullanlr. Gmrk vergieri DT yelii erevesinde nemli lde drlmtr. Ancak tarife d engeller de ska bavuru- lan aralardr. inde ithalat u kategorilere ayrlr: thalat yasak kaak mallar Lisans almas gereken ithalat kstl mallar thalatna izin verilen rnler 33. 33 in Pazarnda Baarmak thalatna izin verilen rnler listesi in Ticaret Bakanl ve Gmrkler Genel Mdrl tara- fndan belirlenir. inle ticaret yapacak firmann rnnn gm- rk kodunu bilmesi, inde uygulanan gmrk tarifesini renmesi, ithalat prosedrlerini ve tarife d engelleri iyi almas gerekir. Bununla ilgili bilgiye in Uluslararas Ticareti Tevik Kon- seyi (CCPIT) http://www.ccpit.org veya in Tica- ret Bakanl http://english.mofcom.gov.cn web sitelerinden ulalabilir. hracatta ise ihracat firmalara %3, %5, %8, %13 ve %17 oranlarnda vergi iadesi uygulanr. Standartlar ve Sertifikalar in pazarna ithal edilen rnler in Kalite zleme, Denetleme ve Karantina Genel daresi (AQSIQ) eksperleri tarafndan kontrol edilir. AQSIQ doru- dan Devlet Konseyine bal bir kurulutur ve in Sertifikasyon ve Akreditasyon Kurumu (CNCA) ve in Standardizasyon daresini (SAC) ynetir. in standartlar zorunlu (GB) ve zorunlu olma- yan standartlara (GB/T) ayrlr. inde 3000 kadar zorunlu standart, 10.000 sektrel standart ve 25.000 zorunlu olmayan standart vardr. in pa- zarna satlacak yaklak 135 rn kategorisi iin in Zorunlu Sertifikas(CCC), alnmas mecburi olan kalite ve gvenlik sertifikasdr. Ancak bu- nun yannda rnn zelliine gre farkl serti- fikalar da alnmas gerekebilir. Zorunlu standart- lar ve sertifikalar iin: in Sertifikasyon ve Akreditasyon Kurumu web sitesi http://www.cqc.com.cn, in Akreditasyon ve Sertifikasyon daresi web sitesi http://www.cnca.gov.cn/cnca, in Standardizasyon daresi http://www.sac. gov.cn/tepmlet/english/ in Kalite zleme, Denetleme ve Karantina Genel daresi http://english.aqsiq.gov.cn Internet siteleri incelenebilir. Her Bakanln sorumlusu olduu sektre zel rn gvenlii standartlar vardr. in standart- lar iin tercme olmadndan bu konuda inli bir mhendis istihdam gerekebilir. inde Made in China imajn koruyabilmek amacyla tekstil, oyuncak ve gda gibi rnlerin ihracatnda kontroller hedef lkeye gre yaplr. 34. in Pazarnda Baarmak 34 nsan Kaynaklar Yaplan bir aratrmaya gre inde gelecek 5-10 yl iersisinde 75.000 st dzey ve uluslar ara- s i tecrbesi olan yneticiye ihtiya olacaktr. Bugn var olan bu tr eleman says 3000-5000 arasdr. Kamu teekkllerinin zelletirilmesi veya ka- panmasyla isiz kalan milyonlarca ii zel sek- tr tarafndan istihdam edilemediinden igc fazlasna yol amaktadr. inle yaplacak iin, alnacak maln ucuz ig- c nedeniyle ucuz olaca dnlmemelidir. Tm operasyon maliyeti gz nne alndnda inden mal almak dier lkelere gre pahalya gelebilir. Doru eleman bulmak ve balln salamak dnyann her yerinde nemli bir konuyken inde bu bal bana bir problemdir. lk problem dil konusu: mlakat ve ie almay kim yapacaktr? Bu i inli bir personele devre- dildiinde seilen kiinin beklentileri karlad- ndan nasl emin olunabilir? Mandarin konu- an nadir Batl iadamlarndan olsanz bile satr aras verilen mesajlar ve kltrel konular nasl anlayacaksnz? Vcut dilini biliyor musunuz? inde her yl 250.000 mhendis mezun oluyor. An- cak bunlar ngilizceyi iyi derecede okuyup yazsalar da anlama ve konumalar olduka zayf. in eiti- minde teori ok iyi olsa da uygulama yok gibidir. alma izni de ayr bir problem olabilir. Tm inlilerin hukou denilen (ikamet edilen blgede alabilme) alma izni bulunur. Ancak baka bir ehre gitmeleri gerektiinde kendi ehirle- rinde elde ettikleri eitim ve konut yardm gibi faydalardan mahrum kalabilirler. inde igc deiim hz %15 civarndadr. inli elemanlar daha yksek maa ve daha iyi bir pozisyon iin kolayca i deitirebilirler. An- cak yksek cret sanld kadar nemli deildir. in kltrnn zellikleri kullanlarak alanlar aras aile ba oluturmak ve altklar firmayla gurur duymalarn salamak sadakati olutura- rak baka firmalara gitmelerini nleyecektir. Ra- 35. 35 in Pazarnda Baarmak kip firmalar eleman transferi iin genelde 2 kat cret teklif ederler. alanlar iin kariyerinde ykselme olanann bulunmas firmada kalma- lar iin nemli bir sebeptir. Bunun iin organi- zasyon emasna birka yeni unvan veya seviye eklenebilir. inde maalarn zamannda ve ak- satlmadan denmesi nemlidir. inde satlar ok yksek olabilir ama tahsilatlar zamannda gereklemeyebilir. Bu nedenle elaman maala- rnn deme plannn ok iyi yaplmas gerekir. inde eleman sadakatini salamann bir yolu da alann akrabalarndan veya ayn kyden ele- man istihdam etmektir. Firmaya yeni eleman alrken referanslar mutla- ka kontrol edilmelidir. st pozisyonlarda inli alan olmamas dier a- lanlara gre yetkin eleman olmay deil inli- lere ykselme olana verilmeyii olarak alglanr. Batllarn grmelerde dorudan konuya gir- meleri inde kabalk olarak alglanr, sosyal bir aktiviteye katlmayan Batl bir yneticinin irket ball sorgulanr. Her iki durumda da bu kii sayg duyulmaya demeyecek ve yeterince zeki olmayan kii olarak grlr. inde irket kltr ataerkildir ve firma sahibi veya yneticisinin aile babas gibi ailenin genel iyilii iin elemanlarn eitmesi ve ynlendir- mesi beklenir. Bat i dnyasnda baarl elemann lanse edil- mesi ve dllendirilmesi normalken inde bir elemann n plana karlmas (ayn alan vs) dierleri asnda prestij kayb olarak alglanr. Bu nedenle ahslardan ziyade grup olarak be- eni n plana kmaldr. Burada patronla eki- len bir ekip fotoraf, maddi bir dlden daha verimli sonu verir. 36. in Pazarnda Baarmak 36 in Kltr Be bin yllk bir gemi ve 16 hanedanlk d- neminden geen in 200 dilin konuulduu bir lke ve kltr olarak dnyaca bilinen Konfu- ys, Buda, Tao ve slam felsefelerinin bir sentezi- dir. Bu felsefelerin temelini anlamadan in kl- trn anlamak mmkn deildir. in toplumu kolektif bir toplumdur ve bireyden ok grup nemlidir. Bu durumda grup d (aile, irket, snf) kiilere (rnein yabanc yatrmc) farkl bir tavr sergilenir. in kltr aileyi toplu- mun merkezine yerletiren Konfyus retisine dayanr. Buna gre toplumda 5 tr hiyerarik iliki bulunur: yneten-ynetilen, baba-oul, kar-ko- ca, byk-kk erkek karde, arkada-arkada. 37. 37 in Pazarnda Baarmak Bu felsefede yabanclar yer almamaktadr. Bu ne- denle taklit mal retimi in kltrnde i ailesi d- nda birinden alnan bir ey olarak alglanr ve ok da yanl bir ey olarak grlmez. in toplumunda hiyerari ok nemlidir. Ailede ve arkadalar arasnda bile hiyerari sz konusudur. Bu daha ok devlet teekkllerinde aka grlr. st ko- numdaki kiilere azami sayg gsterilir. Ancak st d- zey yneticilere eriim ok zordur. Ayn zamanda ope- rasyonlar dorudan ynetmedikleri iin ilerle ilgili grmelerde en faydal kiiler de bu kiiler deildir. Daha alt seviyedeki alanlar ise bilgisiz grnmemek adna daha yzeysel ve belirsiz bilgiler verirler. indeki ynetici-ynetilen iliki tarznda iiler ne yaplmas gerektiinin sylenmesini bekler ve fikrinin sorulmasndan holanmaz. Yabanc firmalarsa alanlarnn ileriyi dnmediini ve inisiyatif almadn dnr. Konfyus retisine gre kiinin varl bal ol- duu sosyal gruba gre ekillenir. inde Belediye Bakanndan iftisine herkesin bir itibar (gururu) vardr. Bu toplum tarafndan alglanma, sosyal rol ve kendine sayg gibi kavramlarn birleimi olup bakalar tarafndan verilip alnan bir eydir. inde bir kiinin saygnln kaybetmesine yol aarsanz bunun telafisi yoktur. Topluluk iinde azarlanan bir alan sadece bu nedenle istifa edebilir. 38. in Pazarnda Baarmak 38 inde Saygnlna rnek Byk bir oyuncak reticisi firma 2007 yln- da inde rettii baz oyuncaklar piyasadan ekmek durumunda kald ve nemli bir prestij kaybna urad. Durumu dzeltmek iin yaplan ey firma CEOsunun in Kalite daresi Bakann bizzat ziyaret ederek kendisinden, in halkn- dan ve oyuncaklar satn alanlardan zr dile- mesi, problemin inli reticilerden kaynaklan- madn beyan etmesi ve bylece sorumluluu stlendii gibi st dzey bir ziyaretle inli taraf daha stn bir konuma getirmesiydi. Kiiler prestij kaybna uratlabilecei gibi itibar da kazandrlabilirler. Bu, st dzey yneticinin toplantya katlarak verdii nemi gsterme- si, yaplan bir daveti kabul etmek, uygun de- erde bir hediye veya sosyal aktivite sunmak ve in kltrne sayg gstermek eklinde olabilir. Topluluk iinde barmak veya sinirlenmek de zayflk gstergesi ve nemli bir prestij kayb se- bebidir. inde resmi dil Mandarindir. ince Bat dille- rinden tamamen farkl, sembollerden oluan sanatsal bir dildir. Kelimelerin birok anlam ve anlamn nasl tonlandna bal olduu ok 39. 39 in Pazarnda Baarmak zor bir dildir. Snf ortamnda renme verimli sonu alnan bir yntem deildir. in kaynak- larnca verilen bilginin ne olduunu tam olarak anlayabilmek iin hem in i kltrn hem Ba- tl i kltrn ok yakndan tanmak ve inde yllara dayal i tecrbesine sahip olmak gerekir. inde bir kiiye sadece anlam yanll nede- niyle hakaret etme olaslnz vardr. Ancak sadece Mandarin renmek yeterli deil- dir Asl nemli olan kltr anlamaktr. Kltrel yanl anlamalar genelde ok sonra fark edilir ve yanl alglamalara yol aar. Dnyann en iyi r- nn de retseniz irketiniz veya iiniz gzden dtnde baar ansnz yoktur. inliler iletiimde kapal mesajlar tercih ederler. Bu ekilde yrtlen pazarlklara Ba- tl iadamlar zaman kayb olarak bakarken inli iin bu gereklidir. inde kar tarafla ngilizce anlalabilmek iin konuma ve ya- zmalarda anlalr ve basit bir ngilizce kul- lanlmaldr. 40. in Pazarnda Baarmak 40 in Kltr inle i yapan birok firma eitli skntlar ya- ayarak bunu inlilerin ii doru yapmamas- na balarlar. Ancak bunun en nemli sebebi iadamlarnn inli gibi dnmeyip kendi tarz- larnda i yapabilmeyi ummalardr. Bu, inde baarsz olmann en nemli sebeplerinden birisidir. inde rekabet yerel firmalarn ok hzl bir ekilde zengin olmak istemesi nedeniyle ok keskin, hzl ve mantk d olabilir. Birok in firmas pazar pay- n artrmak adna kar zarar hesab yapmakszn fiyat drebilir. Kar marjlar datm alarna da bal olarak haftalk bazda deiebilir. zellikle hzl t- ketim mamllerinde haftalk kararlar almak ok zor olabilir. Datm kanallarna eriim asndan inli firmalar yabanc firmalara gre avantaj sahibidir. 41. 41 in Pazarnda Baarmak inli firmalarn avantajl olduu konulardan biri- si de daha iyi guangxi (sosyal ve resmi ilikiler a) sahibi olmalardr. Guangxi sahibi olmak yl- lar alaca iin yabanc bir firmann bu konuda ans ok yksek deildir. Dnyann en byk fast food irketlerinden biri 1992de inde ilk restorann Tiananmen Meydannda atnda 700 kiilik oturma kapa- sitesiyle firmann dnyadaki en byk restoran idi. 2 yl sonra bu restoran kapatlarak yerine Hong Konglu bir iadam tarafndan byk bir alveri merkezi ald. Bu restorann 2 ylda ka- panmasnn nedeni Hong Konglu iadamnn karar alclara daha yakn olmasyd. Guangxinin inde bu kadar nemli olmas hu- kukun henz yeni yeni oturmaya balamasn- dandr. Guangxi sistemi karlkl ve srekli fayda salamaya dayanr. inde firmanzn st dzey temsili sadece b- rokrasi ve i ortaklarnz iin deil alanlarnz iin de gereklidir. inde yabanc alanlarla iletiimde telefon ve e-posta yeterli olabilirken inli alanlar iin birebir grme yoluyla ile- tiim gerekir. Firmann st dzey yneticisinin ini birka gnlne sk sk ziyaret etmesi inli yneticiler asndan sadece grev yerine getirme, yeter- li nemi vermeme olarak alglanabilir. Bu ziya- retler sonrasnn projelere ve faaliyete dnmesi faydaldr. Baz Avrupal firmalar web sitelerinde irket ba- kannn in ziyaretleri yannda kendi lkelerinin babakan ve cumhurbakanlarnn in ziyaret- lerine de yer vererek ine ne kadar nem ver- diklerini gsterirler. Baz firmalar normal orga- nizasyonel yaplarnda olmamakla beraber ine zel Ynetim Kurulu oluturmulardr. in i ilikisi karlkl tevecch, akam yemekleri, sosyal aktivitelerle kurulur. inlileri yemee g- trmek ve sosyal faaliyetlere katlmak eklinde 42. in Pazarnda Baarmak 42 geen vakit i olarak geri dner. Ancak topluluk iinde tek bir kiiye deil tm gruba iltifat edil- melidir. Yabanc firmalarn ahslara, yerel toplu- ma, yerel altyapya veya alanlarn salk harca- malarna katkda bulunmas beklenebilir. Resmi kurumlarn bir ii balatma veya uyarmadan son- landrma veya teftie tabi tutma yetkisi vardr. Ka- nunda yaklak 60 kamu kurumuna firmalar tefti iin ziyaret yetkisi verilmitir. Bu nedenle inde brokrasi ile ilikilerin iyi olmas gerekmektedir. inliler toplantlarda tercman kullanmay ter- cih ederler. Bu her zaman sizi anlamadklar an- lamna gelmez. Bu dnmek ve karar vermek iin zaman kazanmaya ynelik bir yntemdir. Grmelere kendi tercmannzla girmeniz yanl anlamalar nleyecektir. inliler i toplantlarna gitmeden nce kiminle grecekleri hakknda bilgi sahibidirler. gr- melerinde resmi kyafet giyilmesine, kartvizitlerin ince de olmasna, kartvizit zerine yaz yazlma- masna, hediye verilmesine ve verilecek hediyenin inlilerce tercih edilen krmz veya altn rengi am- balajla paketlenmesine dikkat edilmelidir. Toplan- tlara zamannda gidilmeli, toplantya katlanlarn hiyerarik olarak en stte olandan balayarak tan- tlmasna, toplantya katlacaklar hakknda n bilgi edinilmesine dikkat edilmelidir. inlilerHayrde- 43. 43 in Pazarnda Baarmak mekten holanmadklarndan beenmedikleri bir teklifi daha sonra dneceklerini belirterek red edebilirler. Bu tr durumlarda kar taraf fazlaca zorlanarak zor durumda braklmamaldr. inde i yaparken zaman snr yoktur ve iler geni zamanda halledilir. Pazarlk-Szleme inde i grmeleri ve pazarlklar sava sanat2 gibi grlr. Mzakereler karlkl taviz- ler ieren grmeler zincirinden oluur. Kar- lkl taviz alp verme oyununda ne zaman ekile- ceini iyi bilmek gerekir. 2 Art of War (Sava Sanat), M.. 500'de Wu Devleti'nde (imdiki in) yaayan nl inli general ve askeri teorisyen Sun Tzu tarafndan yazlm dnyann en eski askeristratejive uluslararasilikileralmasdr.13 blmden oluankitabn,inde Savaan Beylikler Dneminde (M.. 480- M. 221) yazld tahmin edilmektedir. Kitabn felsefesi Dou kltrnde askeri ve ile ilgili alanlarda nemli bir referans olarak kullanlmaktadr. 44. in Pazarnda Baarmak 44 inli iin grup nce, kiisel fikirler sonra gelir. inliler pazarlklarda Batllarn ok sabrsz ol- duunu dnr. Batllar grup halinde pazarlk ederlerken inliler bir lider grmek ister. inde i grmeleri ve pazarlklarda firmann st dzeyyneticisibulunmaz.Bulunsadapazarlklara mdahale etmez. Genelde anlama imzalandktan sonra grmeye gelirler. Pazarlk grmelerinde hemen karar vermemek ve dnmek iin zaman kazanmak adnaYnetim Kuruluna sormak gere- kirmazereti inde kabul edilir bir mazerettir. inde i grmelerinde kimin hangi yetkiyle konutuunu batan tespit etmek ok nem- lidir. in taraf hibir zaman ne istediinin tam erevesini gstermez. inde i grmelerin- de kar tarafa sayg ve sabr kaybetmemek ok nemlidir. Grlen kurumdan ziyade kiiyle uzun soluklu bir iliki balatmak gerekir. inde pazarlklar taktik oyunlar, karmak karar alma mekanizmas ve nemli ilikiler a gibi fak- trlerle yrr. Kimi zaman mzakere masasn terk edip yeniden oturmak faydal olabilir. Pazarlk g- rmelerinde benzer sorular srekli tekrarlanabilir. Sabrl olunmal ve duygular gsterilmemelidir. intarafgrmelerdelimitlerizorlamayseverler. Yapabileceinizin son noktasna geldiinizde bu 45. 45 in Pazarnda Baarmak kar tarafa bildirilmelidir. Anlamaya varldnda szleme aamasna gelinir. inde szleme imza- layabilmek iin yllar harcanabilir. Szleme bir kez imzalandktan sonra ekmeceye konur ve bir daha baklmaz. Szlemede beklenmedik deiiklikler yaplabilir. Szleme imzalamak son aama de- ildir. Daha sonra grmeler srasnda verdikleri tavizleri tekrar grmek isteyebilirler. inde sz- leme imzalamak anlamalarn asgari artdr. Avrupallar iin szleme bir taahhttr ve m- zakerelerin sonucudur. inliler iin ise szleme belli bir zaman diliminde yaplm bir kurallar di- zisidir ve ilikinin balangcdr. Hukuki yaptrmn olmay szlemelerin uygulanmasn da zorlatrr. Bu nedenle gu- angxi ilikiler a ortaklklar iin de en iyi zmdr. 46. in Pazarnda Baarmak 46 Anlamazlklarn zm inde halihazrda mahkemeler Komnist Partiye baldr. Ancak DT yeliiyle beraber inde bir hukuk sistemi kurulmaya balanmtr. lkede 3000 kadar mahkeme ve 200.000 yarg vardr ve bu yarglarn ou emekli olmu, hukuki eitimi olmayan ordu mensuplardr. Ancak bugn yeni nesil, niversite eitimli avukatlar hakim olarak grev yapmaktadrlar. 47. 47 in Pazarnda Baarmak inde drt seviye mahkeme bulunur: 1. Devlet 2. Eyalet 3. ehir 4. Kanton Yarglar Parti Kongresi tarafndan en fazla 2 kez be yllk dnemler iin atanr. in hukuk siste- minde hakim dorudan aktiftir ve tanklar ken- disi sorgular. Yerel idareler, kanunu kendi blgelerinin faydas ve ekonomik hedefleri ynnde yorumlayabilir- ler. rnein yerel kanton, makine ithalat ile ilgili genel kurallar, ithalat yapmakla blgesel hedef- lerine ulaacaklarsa uygulamayabilirler. Kanunlar tercme dolaysyla anlam kaybna urayabilir. Birok kanun muallak ifadelerle ya- zldr. inde resmi gazete yoktur. Kurallar bir gecede deiebilir. inde ilgili mevzuata ulamak problemin yars- n zmek demektir. inde hukuki altyap mevcut olmakla beraber yazl kanunlarla uygulama arasndaki fark ina- nlmaz boyutta olabilir. Bu nedenle guangxi (ili- kiler a) ok nemlidir. inde zel sektrn ka- muya gre ok daha gl guangxiye (ilikiler ana) ihtiyac vardr. 48. in Pazarnda Baarmak 48 inde i yaparken szleme imzalamak prosedrel olarak nemlidir. Szlemeler avukatlar aracly- la imzalanr ve szlemeye uymayan mahkemeye verilir. Ancak ticari anlamazlklarn zmnde genelde tahkim yoluna bavurulur ve kar tarafla ilikiler asndan mahkeme yoluna gidilmemesi tercih edilir. Eer szlemede yazlmsa uluslar aras tahkime de gidilebilir. Uluslararas mahkeme inli firmay kusurlu bulursa karar uygulamaya so- kulur. Ancak uygulamann incelenmesi iin inli mahkemenin karar almas gerekir. Bununla birlikte inliler dostane zmleri mahkeme kararlarna tercih ederler. Bu durumda en iyi strateji iyi bir sz- leme imzalamak, mahkemelerden kanmak ve taraflarn itibar kaybetmesine yol amamaktr. Sz- lemelere uyulmamas halinde cezann ne olaca madde madde belirtilmelidir. Aksi takdirde cezai yaptrm mmkn olmayabilir. likilerinde Pratik pular inde i ve kamu alma saatleri Pazartesi ile Cumartesi gnleri arasnda sabah 8:00 ile ak- am 17:00 arasndadr. Buna ramen, byk e- hirlerde be gnlk alma haftas vardr. in i kltrnde randevulara saatinde gitmek ok nemlidir. Randevular planlanrken in Yeni Yl gibi ou iletmenin kapal olaca tatil gnleri- ne zen gsterilmelidir. Bu gnn tarihi, yldan yla deiiklik gsterir. inde toplantlar ok resmi olarak deerlendi- rilir. Toplantlardan nce irketinizin temsilcile- rinin kdemlerini de ieren bir isim listesi gere- kir. Konuklar inlilerin hazr olduu bir odaya alnr. Kurum lideri ilk nce girmelidir. Ekipler masann iki yanna, liderler birbirinin kars- na gelecek ekilde ve dierleri hiyerarik sra- ya gre otururlar. ncelikle ksa bir konuma yaplr. ancak insanlar birbirlerine sndktan sonra konuulur. Ev sahibi ekibin bakan, ksa bir al konumas yapar ve daha sonra sray ziyaretilere verir. Konuklar arasnda ilk nce kurum lideri konuur. inliler geni bir genel aklama ile teklif duymay ve daha sonra spe- sifik konulara ve sorulara tek tek deinmeyi tercih ederler. inliler kartvizit alp verme konusuna byk nem verirler. Bu nedenle yeterli miktarda kartvizit bulundurulmas nemlidir. Kartvizitin bir tarafnn ngilizce dier tarafnn ise in- ce olmas faydaldr. irketiniz lkenizdeki en eski veya en byk irket ise veya daha baka prestijli zellii varsa bunun kartnzda belir- tilmesi salanmaldr. Kartvizit iki elle ve ince taraf kiinin grebilecei ekilde takdim edilir. Bir kartvizit alrken, kart bir sre incelemek ve dikkatlice kart kartvizit kutusuna veya masa- nn zerine yerletirmek kardaki kiiye verilen nemi gsterir. 49. 49 in Pazarnda Baarmak in isimleri Batl isimlerden farkl bir dizilie sahiptir. in isimlerinde soyad daima ilk nce gelir. rnein, Chen Wu isminde Chen soya- d, Wu ise kiinin ilk ismidir. Bu kiiye Bay Chen olarak hitap edilmelidir. Yalnzca aile yeleri ile yakn arkadalar ilk isimleri kullanrlar. ilikileri iin bir kiiyi soyad ve beraberinde nvanyla, Mdr Wang veya Bakan Li eklinde armak geleneksel olarak uygundur. Kiilere mmkn olan her durumda General, Komite yesi veya Bro efi eklinde resmi nvanlarn kullanarak hitap edilmelidir. Bir bayan veya erkei uzun bir sredir tanmyorsanz, ona ilk ismiyle hitap etmekten kanlmaldr. Bir kiinin mesleki un- van yoksa, ona yalnzca Bay Chen veya Bay Hsu gibi soyadyla hitap edilir. Resmiyet saygnn bir gstergesidir ve zellikle ilk tanmada, bir kii- ye nasl hitap edileceini akla kavuturmak nerilir. Evli bir inli kadn, kzlk soyadn genel- de korur ve yalnzca resmi hitabette kendisine kocasnn soyadyla hitap edilir. Bir i toplantsna veya sosyal davete zellikle firmanzn ehrini veya blgesini temsil eden bir hediye gtrmek uygundur. Hediye daima paketlenmi olmaldr, ancak yas renkleri olma- 50. in Pazarnda Baarmak 50 lar nedeniyle dz siyah ve beyaz renkli paket ktlar kullanmaktan kanlmal, mmknse ans rengi olarak kabul edilen krmzyla paket- letilmelidir. Hediye, inli mzakere takmnn bakanna takdim edilmelidir. Deerli hediyeler bireylere zel bir ekilde ve dostluun bir uzan- ts olarak verilmelidir. Beenilen hediyeler iyi bir kalem (Krmz mrek- keple yazan bir kalem deil. Krmz mrekkep gerilen ilikileri temsil eder.), gne enerjili he- sap makineleri, mutfak aletleri ve eer verecei- niz kii ilgileniyorsa pullar (Pul toplamak inde ok poplerdir), hediye alan kiinin sigara kul- land varsaylarak akmak, lkeye ait el ii birtakm eyalar veya renkli kitaplardr. Sekiz ra- kam in kltrnde ansl rakam olarak deer- lendirilir. Eer bir eyden sekiz adet hediye edi- lirse, bu iyi niyet gstergesi olarak dnlebilir. Kanlmas gereken hediyeler arkadaln veya dier ilikilerin ktlemesi olarak yorumlana- bilecei iin makaslar, baklar ve dier kesici nesnelerdir. u nesneler ise cenaze trenleri ile ilikilendirildiklerinden verilmemelidir; hasr sandaletler, saatler ve mendiller. Herhangi bir nesneden drt adet (Kantonezcedeki drt ke- limesi ayn dildeki lm kelimesiyle eseslidir), beyaz, siyah ve mavi renkli hediyeler veya pa- ketler kullanlmamaldr. 8 51. 51 in Pazarnda Baarmak inde Baarl Trk Deneyimleri Selim Akdoan, nsa Ambalaj 2006 ylnda inde yatrm yapan nsa Amba- laj, 10 milyon dolarlk yatrmla gerekletirilen 25 bin metrekarelik tesisi retime ald. Bu tesiste de ylda 7 bin ton endstriyel uval retimi ger- ekletiriliyor. in ve Trk kltr birbirine ok benzeyen un- surlar tayor. Her iki millet de duygusal, scak- kanl ve pazarlk. Ancak bizden farkl olarak inliler tek bana karar veremiyor, her eyi en ince detayna kadar sormak gerekiyor ve pa- zarlklar birka gn srebiliyor. inde i toplan- tlarna girmeden nce ok iyi allmas, her zaman bir B ve C plannn da hazr olmas gere- kiyor. inde baarl olmak iin uzun vadeli stra- tejiler oluturmal ve baar iin zaman ayrlmal. Biz Trk iadamlar pratik zekamz nedeniyle in pazarnda baarl olabiliyoruz. Ancak ok hzl karar vermemiz in i kltrne gre bir deza- vantaj. inde st dzey ilikiler ok nemli, n- k hkmet her alanda nemli bir rol oynuyor. Hkmetle yakn iliki kurmadan baarl olmak pek mmkn deil. Ancak bu ilikinin mmkn olduunca st dzey olmas, yalnzca merke- zi hkmetle deil blgesel liderlerle de yakn iliki kurulmas ve bir alt seviyeyle ise arkada- lk ilikisi kurulmas faydal olur. inliler genelde i grmelerini iki masasnda yapar ve kar taraf tartarlar. ler byle bir ortamda balana- bilir. inde i yapmaya balamadan mevzuat renmek ve bunun iin bir avukatlk brosu ile almak da nemli. Noyan Rona, Garanti Bankas anghay Ba Temsilcisi Noyan Ronann, 1983 ylnda Pekin Yabanc Dil- ler niversitesinde ince eitimiyle balayan in maceras, Wuhan niversitesi Tarih Fakltesi Yksek Lisans, TC Dileri Bakanl bnyesinde Trkiye ve inde eitli grevler ve en son T.C. anghay Bakonsolosluu Muavin Konsolosluk ve 1999dan gnmze Garanti Bankas Sanghay Ba Temsilcilii olarak devam etmitir. Kendisi 52. in Pazarnda Baarmak 52 Xian Kuzey Bat niversitesinde Konuk Profesr, anghay Foreign Studies niversitesinde yar za- manl profesr, anghay 2010daYln Haber Ada- m, Beyaz Manolya eref dl sahibi, anghay Belediyesi Denetleme Komisyonu yesi, anghay Tketici Haklarn Koruma Konseyi Yrtme Ku- rulu yesi, Shandong Eyaleti Deniz ar inliler Federasyonu Daimi Komite yesi, anghay EXPO Yabanc Gnlller Heyeti Bakan ve anghay EXPO zel Hizmet dl sahibidir. in Trkiye asndan giderek nemini art- ran bir ticaret ortadr. 2010 ticaret rakam- larnn 20 milyar dolara ulamas bekleniyor. Ancak sanlann aksine, fiyat avantaj yannda in baz riskleri de beraberinde getiriyor. Bu bakmdan zellikle inden ithalat yapan fir- malarmzn inli firmay ok iyi tanmas ge- rekir. Baz reticilerin ihracat lisans olmad- ndan ihracat d ticaret firmalar zerinden yapar ve komisyon derler. Bu durumda da d ticaret firmalar retici firmay deitirebi- lir ve fiyatlarda yeni dzenlemeler yapabilir. inden ithalat yapan firmalarmz in hk- metinin inli firmaya %3-%17 arasnda bir ihracat vergi iadesi yaptn bilerek pazarlk yapmaldr. thalat szlemeleri detayl olmal ve ihracatnn kalite ve teslimatta sebep ola- ca zararlarn maddi ykmllk iermesine dikkat edilmelidir. Bu konuda inde hukuki destek alnmasnda fayda vardr. demeler mmkn olduunca pein yaplmamal ve ak- reditif yntemi tercih edilmelidir. Pein de- menin zorunlu olduu durumlarda n de- me teminat mektubu istenmelidir. Sektrne gre imalat yerinde incelenmeli ve mmkn- se yklemede hazr bulunulmaldr. ine yaplacak ihracatta da dikkatli olunmas ge- reken hususlar vardr. Internet zerinden verilen abartl miktar ve fiyatlardaki siparilere pheci yaklamakta fayda vardr. inli firmalar zellikle uzun sren deniz yolu sevkiyatlarnda oluan fiyat dleri nedeniyle bahaneler bularak li- mana gelen mal teslim almamaya alabilirler. Sat szlemelerinin bu anlamda byk nemi vardr. ine ihra edilen rnlerde defolu rn 53. 53 in Pazarnda Baarmak kavram esnek tutulmakta ve in firmas indirim talebinde bulunabilmektedir. Alclarn zaman zaman gerek kullanc olmayp arac d ticaret firmas olduu bilinmelidir. Bu durumda ihracat- firmalarmz rnlerinin gerek kymetini bil- meyerek gereksiz fiyat indirimine gitmektedir. Son alcnn bilinmesinde bu adan fayda vardr. ine daha nce ihra edilmemi ve hazr alc- s olmayan rnlerin pazara girii ise daha zor bir sretir. inin corafi bykl dikkate alnarak pazar aratrmas yaplmal, blge ve ehir belirlenmelidir. in pazarnda reklam ve tantm kampanyas arttr. yi bir ithalat fir- ma yok ise ithalat da inde kurulacak bir fir- ma araclyla yaplabilir. Bu durumda iyi bir toptanc ve distribtr ile anlalmaldr. Mar- ka tescilleri de inli makamlara yaptrlmaldr. Dnyann herhangi bir yerinde alnan lisans ve tesciller inde geerli deildir. ine bu ekilde ihracat yapmay planlayan firmalarmz uzun sreli bir planla girmeli, zarar durumunda pa- zarda kalmaya yetecek bir finansman gcne sahip olmaldrlar. 54. in Pazarnda Baarmak 54 Yararl Adresler T.C. Pekin Ticaret Bamavirlii T.C. Pekin Bykelilii Chief Counsellor for Commercial Affairs, Em- bassy of the Republic of Turkey Office & Apartment Building Kempinski Hotel Beijing Lufthansa Center, 50 Liangmaqiao Road, Chaoyang District, Unit : C 812 A, Beijing 100016, Peoples Republic of China Tel: 86-10-64649538 Faks: 86-10-64642268 E-Mail: dtpek@turkey.org.cn T.C. anghay Ticaret Ataelii T.C. Sanghay Baskonsoloslugu No. 1375 Huai Hai Road (M) Qihua Tower 13A Xuhui District Shanghai Peoples Republic of China 200031 Tel: 86-21-64378302 Faks: 86-21-64330221 E-Mail: dtsan@turkey.org.cn Tm in Sanayi ve Ticaret Federasyonu 93 Beiheyan Dajie, Beijing 100006 Tel: (8610) 65136677 Ext.2233, 2234 Faks: (8610) 65131769 www.acfic.org.cn in Uluslararas Ticaret Odas 1 Fuxingmenwai Street Beijing 100860 Tel: (8610) 68513344 Faks: (8610) 68511370 in Uluslararas Ticaret Tevik Konseyi (CCPIT) 1 Fuxingmenwai Street, Beijing 100860 Tel: (8610) 68013344 Faks: (8610) 68011370 www.ccpit.org in Demir ve elik Birlii 46 Dongsi Xidajie, Dongcheng District Beijing 100711, China Tel: (8610) 65133322/1935 Faks: (8610) 65130074 in Ulusal Tekstil Sanayi Konseyi 12 Dongchanganjie, Beijing 100742, China Tel: (8610) 85229207/ 9205/9217 Faks: (8610) 85229283 Kalknma ve Reform Komisyonu 38 Yuetannanjie, Xicheng District, Beijing 100824 China Tel: (8610) 68502000 Faks: (8610) 68501090 www.sdpc.gov.cn 55. 55 in Pazarnda Baarmak Tarm Bakanl 11 Nongzhanguan Nanli, Chaoyang District, Be- ijing 100026, China Tel: (8610) 64193366 Faks: (8610) 65001869 www.agri.gov.cn letiim Bakanl 11 Jianguaomennei Dajie, Dongcheng District, Beijing 100736, China Tel: (8610) 65292114 Faks: (8610) 65292345 www.moc.gov.cn naat Bakanl 9 Sanlihe Lu, Baiwanzhuang, Haidian District, Beijing 100835 China Tel: (8610) 68394114 Faks: (8610) 68335878 www.cin.gov.cn Kltr Bakanl 10 Chaoyangmen Beijie, Dongcheng District, Beijing 10020 China Tel: (8610) 65551114 Faks: (8610) 65551433 www.ccnt.gov.cn Maliye Bakanl 3 Nansanxiang, Sanlihe, Xicheng District, Beijing 100820, China Tel: (8610) 68551114 Faks: (8610) 68551627 www.mof.gov.cn Salk Bakanl 1 Xizhimenwai Nanlu, Xicheng District, Beijing 100044, China Tel: (8610) 68792114 Faks: (8610) 68792024 www.moh.gov.cn Biliim Teknolojileri Bakanl 13 Xichanganjie, Beijing 100804, China Tel: (8610) 66014249 Faks: (8610) 62016362 www.mii.gov.cn Adalet Bakanl 10 Chaoyangmen Nandajie, chaoyang District, Beijing 100020, China Tel: (8610) 65205114 Faks: (8610) 65205345 www.legalingfo.gov.cn Sosyal Gvenlik Bakanl 12 Hepingli Zhongie, Dongcheng District, Bei- jing 100716, China Tel: (8610) 84201114 Faks: (8610) 84223056 www.molss.gov.cn Doal Kaynaklar Bakanl No.64 Fu Nei street, Xicheng District, Beijing 100812, China Tel: (8610) 66558001 Faks: (8610) 66558004 www.mir.gov.cn 56. in Pazarnda Baarmak 56 Demiryollar Bakanl 10 Fuxing Lu, Haidian District, Beijing 100844 China Tel: (8610) 51840114 Faks: (8610) 51842150 www.chinamor.cn.net Gmrkler Genel daresi 6 Jianguomennei Dajie, Beijing 100730, China Tel: (8610) 65194114 Faks: (8610) 65194004 www.customs.gov.cn Devlet Sanayi ve Ticaret daresi 8 Sanlihe Donglu, Xicheng District, Beijing 100820, China Tel: (8610) 68032233 Faks: (8610) 68020840 www.saic.gov.cn Devlet Vergi Brosu 5 Yangfangdian Xilu, Haidian District, Beijing 100038, China Tel: (8610) 63417114 Faks: (8610) 63417321 www.chinataxc.gov.cn Devlet Fikri Haklar Brosu 6 Xituchenglu, Jimenqiao, Haidian District, Bei- jing 100088, China Tel: (8610) 62093114 Faks: (8610) 64213193 www.sipo.gov.cn Devlet statistik Brosu 75 Yuetannanjie, Xi Cheng District, Beijing 100826, China Tel: (8610) 68573311 Faks: (8610) 68533618 www.stats.gov.cn in Makine ve Elektronik rnleri thalat/ hracat Ticaret Odas China Chamber Of Commerce For Import & Export Of Machinery & Electronic Products 9th Floor, Building 12, Panjiayuan Nanli, Chao- yang District Beijing 100021, China Tel: 86-10-67735350, 67735077 Faks: 86-10-67735350, 67735077 Email: cccme@public.bta.net.cn www.cccme.org.cn in Metal, Mineral ve Kimyasallar thalatlar ve hracatlar Ticaret Odas ChinaChamberofCommerceofMetals,Minerals and Chemicals Importers and Exporters 22, Chaowai Street, Chaoyang District Beijing 100020, China Tel: 86-10-65882501 Faks: 86.10.65880304 www.cccmc.org.cn 57. 57 in Pazarnda Baarmak in Hafif Sanayi rnleri ve Sanat-El Sanatla- r thalat/hracat Ticaret Odas China Chamber of Commerce for Import & Ex- port of Light Industrial Products and Arts-Crafts 10th floor, Building No:12 Panjiayuan Nanli, Chaoyang District, Beijing 100021, China Faks: 86-10-67732689 in Ulusal Kimyasallar Bilgi Merkezi China National Chemical Information Center No:53 Xiaoguan Str., Andingmen Wai Rd., Chaoyang District Beijing 100029, P.R.China Tel: (86-10) 64420351 Faks:64437137 E-mail: oversea@chemhot.com www.sinocheminfo.com in Tekstil thalat/hracat Ticaret Odas China Chamber of Commerce for Import and Export of Textile 7F 12 Panjiayuan Nanli, Chaoyang District, Bei- jing 100021, China Tel: 86-10-67739273 Faks 86.10.67739204 www.ccct.org.cn in Uluslararas Mteahhitler Birlii China International Contractors Association. 10th floor, South Wing CSCEC Mansion,No:15 Sanlihe Road, Beijing 100037, China Tel: 86-10-88083070 Faks: 86-10-88083100 www.chinca.org.cn in la ve Salk rnleri thalat ve hracat- lar Ticaret Odas China Chamber of Commerce of Medicines & Health Products Importers & Exporters 8/F No:12 Panjiayuan Nanli, Chaoyang District, Beijing 100021, China Tel: 86-10-67734761 Faks: 86-10-67734768 www.cccmhpie.org.cn in Gda rnleri, Yerli rnler ve Hayvan Yan rnleri thalat/hracat Ticaret Odas China Chamber of Commerce I/E of Foodstuffs, Native Products and Animal By-Products 21, Xitangzi Lane, Dongcheng District, Beijing 100006, China Tel: 86-10-65132367 Faks: 86.10.65227911 Email: itapnt@public3.bta.net.cn www.cccfna.org.cn Avrupa Birlii Ticaret Odas European Chamber of Commerce in China Lufthansa Center, Office S-116, 50 Liangmaqiao Road Chaoyang, Beijing 100016, P.R.China Tel: (86-10) 64622065 Faks: 64622067 E-mail: dgcce@public.gb.com.cn www.europeanchamber.com.cn 58. in Pazarnda Baarmak 58 3 AkKappolitikasDengXiaopingin1978degrevegelmesiyleindekapitalisteilimliserbestpiyasaekonomisi,dticaretteserbestlemeveekono- mik yatrmlarn tevik edilmesi gibi politikalar ieren yeni sisteme geii ifade eder. 4 SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) inin gneyinde ortaya ktktan sonra bata komu lkeler olmak zere, seyahatler yoluyla 25den fazla lkeye yaylm ve binlerce kiinin lmne yol am bir solunum yollar hastaldr. 1921 in Komnist Partisinin kuruluu 1949 in Halk Cumhuriyetinin kuruluu. Mao dneminin balangc 1953-57 I. Be Yllk Plan-Planl ekonominin altn yllar 1958 leriye dnk byk srama 1966-76 Kltrel Devrim 1976 Maonun lm 1978 Aralk 1978-84 Deng Xiaopingin iktidara gelmesi. in Komnist PartisininAk Kap3 ve Reform Politikasn kabul etmesi: I. Aama 1988 Reform krizi-hiper enflasyon 1989 Tiananmen olaylar-renci ayaklanmas 1989-92 Liberal ekonomi politikalar ve siyasal reformlarda geri adm atlmas 1992 Dengin Gneye gidii reformu yeniden canlandrmas sosyalist pazar ekonomisi Jiang Zemin ve 3. Kuan baa gelii 1994 inin internet sistemine girii 1997 Deng Xiaopingin lm, Hong Kongun intikali 1998 Asya finansal krizinin patlak vermesi, Komnist Partinin bankaclk sistemine el koymas 1999 Falung Gong krizi baskc dnemin balangc 2001 Dnya Ticaret rgtne yelik 2002 SARS krizi4 Mevcut Bakan Hu Jintao ve 4. Kuan ynetime gelii Enerji krizi balangc 2003 Bankaclk problemleri Devlet Teekklleri daresi SASACn kuruluu 2004 Enerji krizinin younlamas 2008 Sichuan depremi Tibet ayaklanmas Temmuz, Olympiyat Oyunlar 2009 Hu Jintaonun G20 zirvesine katlmas inin ASEAN ve BRIC zirvelerini ynetmesi Temmuz, Sincan olaylar Yang Jiechinin, in 2010a kadar ASEAN (Gneydou Asya Uluslar Birlii) lkeleriyle Ser- best Ticaret Anlamas imzalama sz vermesi 2010 Martta Google tartmas, Geelynin Volvoyu almas Nisanda Japon ve Tayvan fabrikalarnda ii ayaklanmalar (Honda, Foxconn) Mays-Kasm aras anghay Expo Parti Kongresinin 12. Be Yllk Plan Ek. 1 in Yakn Tarihinde Belli Bal Olaylar Ekler 59. 59 in Pazarnda Baarmak Kiiba Milli Gelir Blge Yuan Dolar Satnalma Paritesi Baznda Dolar anghay 72,536 10,444 19,795 Pekin 61,876 8,909 17,063 Tianjin 54,034 7,78 15,017 Zhejiang 41,967 6,043 11,428 Jiangsu 39,483 5,685 10,7 Guangdong 37,402 5,385 10,175 Shandong 32,995 4,751 8,956 Liaoning 31,199 4,452 8,462 Fujian 30,031 4,324 8,155 Hebei 23,164 3,335 6,291 Hainan 17,087 2,46 4,649 Ek 2: inde Blgelerin Gelimilik Dzeyi-2008 I.Grup: Dou Kylar 60. in Pazarnda Baarmak 60 Kiiba Milli Gelir Blge Yuan Dolar Satnalma Paritesi Baznda Dolar Inner Mongolia 32,157 4,63 8,721 Jilin 23,497 3,383 6,365 Heilongjiang 21,723 3,128 5,882 Shanxi 20,345 2,929 5,495 Hubei 19,84 2,857 5,383 Henan 19,523 2,811 5,304 Shaanxi 18,212 2,622 4,939 Chongqing 17,952 2,585 4,88 Hunan 17,487 2,518 4,743 Qinghai 17,347 2,498 4,707 Jiangxi 14,728 2,121 4,07 Anhui 14,465 2,083 3,921 II.Grup: Merkez 61. 61 in Pazarnda Baarmak III.Grup: Bat blgeler Kiiba Milli Gelir Blge Yuan Reel Satnalma Paritesi baznda Xinjiang 19,727 2,84 5,385 Ningxia 17,784 2,561 4,844 Sichuan 15,368 2,213 4,163 Guangxi 14,891 2,144 4,051 Tibet 13,795 1,986 3,752 Yunnan 12,547 1,807 3,407 Gansu 12,085 1,74 3,278 Guizhou 8,789 1,265 2,389 62. in Pazarnda Baarmak 62 ehir (Eyalet) zellikleri Frsat sektrler Hangzhou (Zhejiang) yi bir altyap Dk igc maliyeti Dk enerji maliyeti Gl retim altyaps Limanlara yaknlk Yabanc yatrmclarn varl Bankaclk evre Yenilenebilir enerji naat Elektronik ve biliim Suzhou (Jiangsu) yi bir altyap ve hizmetler Gl retim altyaps Limanlara yaknlk Yabanc yatrmclarn varl Bankaclk (mevduat, hukuki hizmetler) evre Turizm ehri yeniden yaplandrma inaatlar Elektronik ve biliim anghay ok iyi bir altyap (yollar, metro, demiryollar, havaalan, limanlar). indeki en byk liman ve en byk 2 havaliman Gelimi igc. niversite mezunu alan saysnn ykseklii leri teknoloji gelitirme blgeleri Yabanc yatrmclarn varl Otomotiv sanayi Elektronik ve biliim Gemicilik Metalurji naat Biomedikal (la, AR-GE, ileri teknoloji tbbi cihazlar) evre koruma altyaps Ningbo (Zhejiang) yi bir altyap, limana yaknlk (indeki en byk limanlara) Eitimli igc Yabanc yatrmclarn varl la (AR-GE, ileri teknoloji tbbi cihazlar) Makine ve tehizat Finans Wuxi (Jiangsu) yi bir lojistik a gc olana Tercihli hkmet politikalar Mhendislik Finans Foshan (Guangdong) evre koruma altyaps retim alanlar Zhuhai (Guangdong) evre koruma altyaps retim alanlar Ek 3: inin Gneydousunda Gelecek Vaat Eden Blgeler Marek Plecinski, POL MOT Holding, in Pazar Direktr inin Gneydousunda Gelecek Vaat Eden Blgeler (2010) 63. 63 in Pazarnda Baarmak Blge ehir (Eyalet) Frsatlar (sektrler) Kuzeydou Dalian (Liaoning) Bilgi, iletiim ve teknoloji Mhendislik Finans Tianjin (Tianjin) Enerji (rzgar tirbn jeneratrleri) Gemicilik evre koruma Bohai krfezi Qingdao (Shandong) Finansal hizmetler (gemicilik finansman) Mhendislik (makine, otomotiv yan sanayi) Gemi yapm Weifand (Shandong) Tarm aralar (traktr) Hefei (Anhui) Otomotiv sanayi Binek otomobil, otobs Otomotiv yan sanayi Merkez Zhengzhou (Henan) Otomotiv yan sanayi kmeleri Enerji (madencilik sanayi) Wuhan (Hubei) evre teknolojileri Demir ve ar metal (elik) retimi Optik-elektronik Gneybat Chengdu (Sichuan) Fason retim Enerji (zengin petrol ve doalgaz kaynaklar Ek 4: Dier nemli Blgeler Marek Plecinski, POL MOT Holding, in Pazar Direktr,inin Dier Blgelerinde Gelecek Vaat Eden Blgeler (2010) 64. 64 in Pazarnda Baarmak Kaynaklar in Halk Cumhuriyeti lke Raporu-GEME-Etd Aratrma Servisi T.C. Pekin Mavirlii http://www.musavirlikler.gov.tr/upload/CHC ine D Yatrm-inin Yurtd Yatrmlar, Danny Van Den Bulcke, Antwerp niversitesi inin Hukuki Altyaps, Marc A. Huybrechts, Antwerp ve Louvain niversiteleri Profesr in Kltr, Lieven Verbrugge, Antwerp Management School Profesr rtsz in (Uncovered China), 2010, Jonathan Story,Profesr, INSEAD KOBler iin in Pazarna Giri Stratejileri, Jonathan Story,Profesr, INSEAD inli Firmalarla Rekabet ve birlii, Prof Hellmut Schtte, Uluslararas likiler Profesr, INSEAD. indeki Yatrmnzn Hukuksal Risklerinin Ynetimi, Lefan Gong, Zhong Lun Hukuk Firmas Orta inde Hkmet Yaps ve Karar Alma Mekanizmalar, Haishan Jiang, CELAP Bakan Yardmcs inin Makro-ekonomik Durumu ve Frsatlar, Prof. Ke Di, CELAP Shanghai Finans Akademisi 65. (Elektronik) ISBN 978-9944-60-802-2 ISBN 978-9944-60-801-5