Čista i jednostavna prirodna kontrola težine

7/25/2019 ista i Jednostavna Prirodna Kontrola Teine

1/114


2/114

Dr. Norman W. Walker

ISTA I JEDNOSTAVNAPRIRODNA KONTROLA

TEINE


3/114

ZAHVALA

B e z B o j e p o m o i i b e z n e u m o r n o g t r u d a m o j i h

v j e r n i h p r i j a t e l j a , n a e g a i z d a v a a i H e l e n e L o v e l l , o v a

k n j i g a n e b i u g l e d a l a s v j e t l o d a n a .

N e k a s a d r a j o v e k n j i g e n a d a h n e , b l a g o s l o v i i

p o t a k n e s v a k o g i t a t e l j a , d a b o l j e i v i e c i j e n i

na j l j epe od svih s tvoren ja : nae t i j e lo - ko je j e HRAM

V E L I K O G S V E M O G U E G B O G A K O J I G A J E

S T V O R I O - t e d a s j o v i e p r e d a n o s t i v o d i b r i g u o k o

toga t i j e la - NA SLAVU NJEG OVU!! !


4/114

Kazalo

Prvo poglavl je -Tvoje tijelo ima prirodni

plan za gubljenje teine

Drugo poglav lj e -injenice i bajke otvome tijelu- - -

Tree poglavl j e -Svjedoenje uenika Prirode - - - -

etvr to poglavl je -Sto Priroda kae o ishrani

Peto poglavl je -Tijelo - savren stroj sve

dok se ne pokvari

esto poglavl je -ovjekova umjetna hrana - eer - -

Sedmo poglav l je -ovjekova umjetna hrana - krob -

Osmo poglavl je -ovjekova umjetna hrana - masnoa

Deveto poglav lj e -ovjekova umjetna pia

Deseto poglavl j e -Pivo i ostala alkoholna pia - - - -

Jedanaesto poglavl je -Mlijeko i mlijeni proizvodi - -

Dvanaesto poglavl je- Bjelanevine

TrinaestopoglavI je -Sokovi i aparati za sokove - - - -

et rnaesto poglavl je -Prvi korak prema vitkijem,zdravijem tijelu

Petnaesto poglav lj e- Drugi korak prema

vitkijem, zdravijem tijelu

esnaesto poglav l je -Kombiniranje hrane

Sedamnaesto poglav l je -Kako poeti sprirodnom hranom - - - -

7

11

15

2 5

3 4

4 0

5 3

6 4

7 6

8 8

9 7

102

109

116

125

133

139

150


5/114

Osamnaesto poglavlje - Praktine upute imoralna podrka

Recepti za salate od voa i povra

Preporueni jelovniciZaini za salatu

Boini objed

Sadraj vitalnih tvari u vou i povr u

Literatura

O autoru

8

MUDRE IZREKE

M u d r o s t , p r a v e d n o s t , s t r a h B o j i , z n a n j e ,

u d o r e d n o s t , i s t o a , m a r l j i v o s t , s u z d r a n o s t ,

p o u z d a n j e u B o g a , d e s e t i n a , i s p r a v n a u p o r a b ab o g a t s t v a , o b z i r p r e m a s i r o m a s i m a , z a u z d a v a n j e

j e z i k a , b l a g o s t p r e m a n e p r i j a t e l j i m a , i z b o r s u d r u

g o v a , o d g o j d j e c e , m a r l j i v o s t , p o t e n j e , b e s p o s l e n o s t ,

l i j e n o s t , p r a v e d n o s t , s p r e m n o s t n a p o m o , d o b r o

r a s p o l o e n j e , r a z b o r i t o s t .

Ta (s tarozavje tna) kn j iga ima c i l j uc i jepi t i

k r e p o s t i k o j e S v e t o P i s m o t o l i k o n a g l a a v a . O p e t ,

o p e t i o p e t , p o c i j e l o m S v e t o m p i s m u i n a r a z l i i t e

n a i n e , B o g j e r e d a k z a r e t k o m , z a p o v i j e d p oz a p o v i j e d , m a l o t u m a l o t a m o , p r u i o o v j e k u p o u k u

o tom e kako On ho e da o vj ek ivi , t e ne b i sm o imal i

i s p r i k e z a n a e p r o m a a j e .

P o u k e t e K n j i g e m u d r i h i z r e k a n i s u i z n e s e n e u

o b l i k u : O v a k o g o v o r i G o s p o d i n , k a o t o j e t o u

M o j s i j e v u z a k o n u , g d j e s e i s t e s t v a r i n a u a v a j u k a o

izravne Bo je zapovi jed i . Tu se rad i je govori kao o

n e e m u t o p r o i s t j e e i z i s k u s t v a k a k v a o v j e k a t o j e

k u a o i p r o v j e r i o s v e t o j e u o v j e k o v u d o s e g u .M o j s i j e r e e : O v e r i j e i s u z a p o v i j e d i

G o s p o d n j e , a S a l o m o n t u v e l i : I s k u s t v o j e p o k a z a l o

da su Bo je zapovi jed i na jbol je za ovjeka , i b i t

l j u d s k e m u d r o s t i j e u o b d r a v a n j u B o j i h z a p o v i j e d i .

B o g , u d u g o j p o v i j e s t i o b j a v e s a m a s e b e i s v o j e

v o l j e o v j e k u , k a o d a j e p r i b j e g a v a o s v a k o m

m o g u e m n a i n u , k a k o b i , n e s a m o p o z a p o v i j e d i m a i

9

157

166

197

202

205

212

220

221


6/114

p r o p i s i m a v e i p r i m j e r o m u v j e r i o l j u d e d a s u B o j e

z a p o v i j e d i v r i j e d n e d a b i s e p o n j i m a i v j e l o .

S a l o m o n o v a s l a v a j e b i l a r a z g l a s n i z v u n i k , k o j i

j e p r e n i o n j e g o v g l as d o n a k r a j z e m l j e i u i n i l a g a

s v e m u s v i je t u p r i m j e r o m B o j e g m u d r a c a .

K n j i g a m u d r i h i z r e k a j e n a z v a n a n a j b o l j i mv o d i e m k u s p j e h u , k o j i m l a d i i m o g u s l i j e d i t i .

P r o m i c a t i m u d r o s t , p o u k u , r a z u m i j e v a n j e ,

p r a v e d n o s t , p r a v o , j e d n a k o s t , r a z b o r i t o s t , z n a n j e ,

o b z i r n o s t , u e n j e , z d r a v e s a v j e t e ! K a k v e v e l i

a n s t v e n e r i j e i !

( N a v o d i i z H a l l e y e v a b i b l i j s k o g p r i r u n i k a , s t r .

2 6 9 - 2 7 0 , i z d a n j e 1 9 6 5 . )

10

Prvo poglavlje

TVOJE TIJELO IMA PRIRODNI PLANZA GUBLJENJE TEINE

Neka ti priroda bude uiteljem

A k o n a s t o j i i m a t i p r i r o d n u i d e a l n u t e i n us v o g a t i j e l a , m o r a o d g o j i t i s a m a s e b e d o t e m j e r e d a

s h v a t i s v e p o s l j e d i c e u z i m a n j a p o g r e n e h r a n e .

P o d o d g o j e m j a n e m i s l i m o u p u t a m a t o s e

e s t o n a l a z e u p r i r u n i c i m a z a m r a v l j e n j e . N e k i o d

t i h d i j e t n i h p r o g r a m a m o g u t i z a g o r i t i i v o t s v o j i m

z a m r e n i m u p u t a m a i p o s t u p c i m a . N a k o n d u g o

g o d i n j e g p r o u a v a n j a d j e l o v a n j a t i j e l a , j a s a m u v i j e k

i z n o v a o t k r i v a o d a j e p r i r o d n i p u t n a j b o l j i . o v j e k o v a

t u m a e n j a i l i j e k o v i s u z a m r e n i , p r i r o d a i m a

j e d n o s t a v n i j a r j e e n j a .

Ako nos i v iak sa la na svome t i j e lu , t i u s tvari

n o s i t e k i t e r e t , k o j i t i u s p o r a v a t j e l e s n o d j e l o v a n j e i

t i t i t i d u h . A k o s i v e p r o a o n e k o l i k o p r o g r a m a z a

m r a v l j e n j e , a d a t i n i s u k o r i s t i l i u s p r k o s p a l j i v o m

i t a n j u u p u t a i o b d r a v a n j u p l a n a , j e d i n o t i p r e o s t a j e

U


7/114

t o d a m o e u i t i n a p r o l i m p o g r e k a m a , t a k o d a t i

s e n e d o g o d e u b u d u e .

Ostvari t i pr i rodni p lan za svoje t i j e lo je

j e d n o s t a v n o , t r e b a u z e t i u o b z i r s a m o j e d a n s m j e r

uenja i zanemari t i sve ono to se ne s lae s t rogo s

n a e l i m a p r i r o d n i h z a k o n a . A k o u s p i j e s h v a t i t i ii skus i t i to zna i j e s t i hranu to ju je pri roda

p r e d v i d j e l a z a n a j v e u u i n k o v i t o s t t v o g a t i j e l a b e z

tovara vika sa la , onda nee vie n ikad dopust i t i da t i

n e p r i r o d n a i t e t n a h r a n a u e u u s t a .

O v a k v a k o l a , o v o s h v a a n j e k a k o t i j e l o

d j e l u j e , p o m a l o n a l i k u j e n a b o r b u p u a a d a s e

o s l o b o d i n a v i k e p u e n j a . A k o p u a i d e n a

p r e d a v a n j e g d j e s e u i v o p o k a z u j u p o g u b n i u i n c i

puenja , to e ga se to l iko dojmit i , da e se zauvi jeko s l o b o d i t i s v o j e l o e n a v i k e .

Neka ti priroda pokae svoj plan

K r o z o v o t u m a e n j e o t o m e k a k o p o s t i i

i d e a l n u p r i r o d n u t e i n u , j a t i m o r a m p r e p o r u i t i d a

me s l i j ed i u jednostavnost i mis l i i c i l ja . Pod t im

m i s l i m , d a t r e b a p r o u i t i s v a k u r i j e , s v a k u r e e n i c u i

s v a k u i n j e n i c u , n e u z i m a j u i u o b z i r d r u g a m i l j e n j a

i t u m a e n j a , k o j a t i i l i n e t k o d r u g i z a s t u p a t e . B e z

o b z i r a n a p r i h v a t l j i v o s t d r u g i h t u m a e n j a o g o r n j e m

s u b j e k t u , o d b a c i i h p o t p u n o d o k p r o u a v a o v u

k n j i g u .

S j e t i s e d a i m a m n o g o p o z n a t i h p i s a c a i u i t e l j a

o mravl jen ju i o br iz i za zdravl je , ko j i su es to

p o t p u n o o p r e n i m e u s o b o m , a s v a k i t v r d i d a j e

12

g l a v n i a u t o r i t e t z a t u t e m u . N e z b u n j u j s e , k u a j u i

ova j i l i ona j na in , sve dok ne otkri je ona j to e

u i s t i n u p r o i z v e s t i n a j p o t p u n i j e i n a j t r a j n i j e u i n k e .

Ova knjiga je tvoja uionica

Tvoje tijelo je tvoj laboratorij

J a s a m o s o b n o m o r a o k r o z t e k u k o l u d o i d o

is t in e (a i s to vri j ed i za ve inu od na s ! ) . Ja n is am

z a d o v o l j a n n i i j i m p o k u s i m a i l i p r e p o r u k a m a d o k i h

j a s a m n e i s k u a m i o s o b n o s e u v j e r i m d a

z a d o v o l j a v a j u . O n d a z n a m d a s a m u p r a v u . N i j e m e

b r i g a , t o d r u g i o t o m e m i s l e . D o t l e d o k z n a m i s t i n u ,

i s t i n a e m e o s l o b o d i t i !

Svatko b i ht io imat i te inu koja mu je pop r i r o d i o d r e e n a , a l i m n o g i n e e l e u i n i t i n i t a , o s i m

dobrih e l ja i mlak ih pokua ja d i je te . Ja t i

p r e p o r u a m , d a s h v a t i o v u k n j i g u k a o s v o j u

u i o n i c u , u k o j o j e p r o n i k n u t i n a j d u b l j e z n a e n j e

p r i r o d n i h z a k o n a . A k o t a k o p o s t u p i , t v o j e t i j e l o e t i

p o s t a t i l a b o r a t o r i j e m , u k o j e m e d o k a z a t i d a

p r i r o d n i d i j e t n i p l a n d o v o d i d o s a v r e n i h i t r a j n i h

r e z u l t a t a .

Nemoj da priroda eka!

N a s l i j e d e i m s t r a n i c a m a u p o k u a t i i z l o i t i

p l a n , k o j i e o m o g u i t i s a m o j p r i r o d i d a o b l i k u j e

t v o j e t i j e l u o n a k o k a k o b i t r e b a l o b i t i . S a v j e t u j e m v e

s a d a , p r i j e n e g o s e u p u s t i m o u p r u a v a n j e p r i r o d n i h

z a k o n a , d a z a u z m e p o z i t i v n o s t a j a l i t e s o b z i r o m n a

L3


8/114

k o n a n i u s p j e h , t a k o d a o v a j p r o g r a m b u d e

uinkovi t . Ima dosta i s t ine u izrec i , da borac moe b i t i

o b o r e n p r o t i v s v o j e v o l j e , a l i n e p o b i j e e n d o k s e s a m

n e p r e d a . N e p o s t o j e b e z n a d n e s i t u a c i j e , v e

p o j e d i n c i k o j i s u s e o d r e k l i n a d e . J a t i p r e p o r u a m d a

i m a p o v j e r e n j a u p r i r o d n e n a i n e , j e r t e p r i r o d a

n e e n i k a d a i z n e v j e r i t i .

14

Drugo poglavlje

INJENICE I BAJKEO TVOME TIJELU

Kako biti na dijeti a debljati

Da smo od d je t in js tva b i l i upuivani ud je lovanje t i j e la , zna l i b ismo da se t i j e lo sas to j i od

m i l i j a r d i m i k r o s k o p s k i h s t a n i c a .

I a k o m i k r o s k o p s k i s i t n e , s t a n i c e n a e g a t i j e l a

s u o b d a r e n e i v o t o m i i n t e l i g e n c i j o m . R e a g i r a j u n a

podraa je pamet i , b i l i mi i l i ne b i l i sv jesni toga . One

su nae s luavke u svakom pogledu. No, da b i u t i j e lu

m o g l e o b a v l j a t i s v o j e m n o g o v r s n e z a d a e , m o r a j u

i m a t i h r a n u z a s v o j e u z d r a v a n j e .

Kad se rad i o na im t i j e l ima, narav je i r o k o g r u d n a i t o l e r a n t n a s o b z i r o m n a n a u s k r b o

t i m m a l i m s l u a v k a m a . M e u t i m , k a d s e p r i j e u

g r a n i c e d o p u s t i v o s t i u n a i n u p r e h r a n e , d o l a z e n a m

n e i z r a v n e o p o m e n e . M o e m o b i t i u m o r n i i i s c r p l j e n i .

M o e m o o s j e a t i b o l o v e u l e i m a i li g l a v o b o l j u . A t o

j e j o n e u g o d n i j e , o t k r i t e m o , d a s e u s a l j e n o t k i v o

s t v a r a n a d i j e l o v i m a t i j e l a g d j e d e b l j i n a n i j e p o t r e b n a

L5


9/114

n i p o e l j n a . T i s i m p t o m i u k a z u j u , d a s m o j e l i

n e p o e l j n e s t v a r i , u s p r k o s r e k l a m i o d i j e t a l n o j

h r a n i .

U m j e s t o d a o b n a v l j a s t a n i c e t i j e l a , d e s t r u k t i v n a

h r a n a u b r z a v a o t e e n j e t k i v a i u z r o k u j e g o m i l a n j e

sala.

Stara poslovica u novom izdanju

U o p e n e d o l a z i u p i t a n j e i n j e n i c a d a s m o

o n o t o j e d e m o . N e m a d r u g o g n a i n a d a s e s t a n i c e i

t k i v o n a e g t i j e l a o b n o v e o s i m h r a n o m k o j u j e d e m o i

p i e m k o j e p i j e m o . I r o n i j a t e , i n a e i s t i n i t e p o s l o v i c e

j e u t o m e , t o d a n a s , u o v o m p r o s v i j e t l j e n o m

v r e m e n u , m n o g i p r u a j u s v o m e t i j e l u o n o t o i m

i z g l e d a k a o z d r a v a , o k r e p l j u j u a h r a n a . S i u

b o m b o n e , p i j u u m j e t n e s o k o v e , j e d u s l a d o l e d ,

i z b j e g a v a j u h r a n u s v i s o k o m m a s n o o m ( p o n a p u t k u

s v o j i h l i j e n i k a ) i s m a n j u j u b j e l a n e v i n e . K a k o j e

n e u g o d n o r e i t a k v i m a , d a n e p r u a j u s v o j i m t i j e l i m a

n i t a b o l j u p r e h r a n u o d o n i h , k o j i u t a u j u s v o j t e k

svim i sva im.

D a l i t e t o i z n e n a u j e ? A k o n e b i i z n e n a d i l o

t e b e , o n d a b i s i g u r n o i z n e n a d i l o m e n e ! i n j e n i c a j e -a ja u je pos l i j e protumai t i - da ive s tanice naega

t i j e l a t r e b a j u t a k o e r i v u h r a n u .

N e m o e m o i s t o v r e m e n o i m a t i s m r t i i v o t .

S a v e z n i z a k o n i z a b r a n j u j u p r o d a j u k o n z e r v i r a n e i l i

f l a i r a n e h r a n e u k o j i m a n i j e u n i t e n i v o t . K a d j e d e

b i l o k o j u h r a n u p r e r a e n u il i k u h a n u n a v atr i , j e d e

h r a n u u k o j o j n e m a n i n a j m a n j e g t r a g a i v o t a . T o t i

m o e i z g l e d a t i u d n o , a k o n i s i n i k a d p r i j e o t o m e

mis l io , a l i i ta ju i ovu knj igu posta t e t i j asno za to

s v a o n a h r a n a t o s i p r i j e j e o n i j e p o m o g l a n i m a l o u

sk idanju vika k i la , n i t i t i j e pobol j a la zdravl je .

i n j e n i c a d a s u k r o z n a r a t a j e m i l i j u n i i

mi l i juni l jud i iv je l i i ive jedui i sk l ju ivo kuhanuhranu, ne zna i da su ivi zahval ju ju i svo j im

p r e h r a m b e n i m n a v i k a m a . O n i s u u s t v a r i u

d e k a d e n t n o m s t a n j u , t o p o t v r u j e z a t r o v a n o s t

n j ihovih t i j e la .

Z a t o b i i n a e b o l n i c e b i l e p r e t r p a n e ?

Z a t o s e g o d i n j e p r o d a j u n a t i s u e k i l o g r a m a

a n a l g e t i k a ?

Z a t o i m a t a k o m n o g o s r a n i h t e g o b a , e e r n e

b o l e s t i , r a k a , e m f i z e m a , p r e r a n e s e n i l n o s t i i r a n e

smrt i?

Z a t o j e t o l i k o p r e d e b e l i h s t a n o v n i k a u n a o j

z e m l j i ?

Z a t o s e u z i m a j u t o l i k e t a b l e t e z a m r a v l j e n j e ?

( D o p u s t i d a t i k a e m , n e m o j n i k a d a u z i m a t i t i h

t a b l e t a , j e r s u o p a s n e p o t i j e l o i p r o u z r o k o v a t e

n e s a g l e d i v e t e t e . O s i m t o s u t e t n e p o

m e t a b o l i z a m , t e t a b l e t e n e u t j e u n a s a m u z r o kd e b l j i n e , u n a j b o l j e m s l u a j u m o g u b i t i p r i v r e m e n i

l i j ek . )

Svi ovi s lua jevi proiz laze izravno iz s tan ja u

o k r u j u n a i h t j e l e s n i h s t a n i c a . A k o n e j e d e m o j e l o

t o e h r a n i t i t e s t a n i c e , n e s a m o t o e m o i h

i z g l a d n i t i , v e e m o i h u g r o z i t i o t r o v i m a , t o i h t i j e l o

u p i j a i z n a g o m i l a n i h o t p a d a k u u o r g a n i z m u .

1716


10/114

T o n o j e , d a s m o o n o t o j e d e m o . N o , z n a m o l i

z a i s t a , k o j u h r a n u b i s m o t r e b a l i u z i m a t i , d a b i s m o b i l i

o n o t o p r i r o d a o e k u j e o d n a s ?

Imaju i to na pamet i zavir i t emo sada u nae

t i j e l o , k a k o b i s m o b o l j e r a z u m j e l i k o j i n a i n p r e h r a n e

n a m o d g o v a r a , d a b i s m o u s k l a d i l i h r a n u s n a i mt i j e l o m .

U tvome tijelu je bomba!

U s p r k o s t o m u t o s u t j e l e s n e s t a n i c e n e

izmjerno s i tne , svaka od n j ih je sas tavl jena od a toma i

m o l e k u l a . Z a i z g r a d n j u s v a k e p o j e d i n e s t a n i c e

p o t r e b n i s u m i l i j u n i a t o m s k i h e s t i c a .

S v a k i a t o m u n u t a r s t a n i c e j e s t v o r e n n a l i k

s v e m i r u , s a s t r a h o v i t o m s n a g o m u j e z g r i . T o j e j a s n o

d o k a z a n o r a z b i j a n j e m a t o m a u e k s p l o z i j i a t o m s k e

b o m b e u J a p a n u , n a d H i r o i m o m , 6 . k o l o v o z a 1 9 4 5 . i

n a d N a g a s a k i j e m 9 . k o l o v o z a i s t e g o d i n e . O d o n d a s u

i z u m l j e n e j o s n a n i j e b o m b e u p o r a b o m v o d i k o v i h

a t o m a .

Atomi u tvome ti je lu su ist i kao i oni to su

e k s p l o d i r a l i u a t o m s k i m b o m b a m a . R a z u m i j e s e ,a tomi u teb i ne e n ikada eksplodira t i na i s t i na in , a l i

ipak oni sadre i s tu snagu kao i oni iz a tomske

b o m b e .

Ni je mo gu e izbro j i t i a to me u t i j e lu , a ipa k je

s v a k i o d n j i h s v i j e t u m a l o m , i s p u n j e n s t r a h o v i t o m

s n a g o m i e n e r g i j o m . A u t i m m i k r o s k o p s k i m a t o m i m a

j e u g r a e n o i v o t n o p o e l o , t o t e i n i o n i m t o j e s i .

18

A t o m i i m o l e k u l e s u n a j s i t n i j e e s t i c e u k o j e s e

materi ja moe razb i t i u prakt ine svrhe . Kad se dva i l i

t r i a t o m a s p o j e , n a s t a j e m o l e k u l a . N a p r i m j e r ,

k e m i j s k a f o r m u l a v o d e j e H 2 0 , to zna i da je

n a j m a n j a e s t i c a v o d e s a s t a v l j e n a o d d v a a t o m a

v o d i k a i j e d n o g a t o m a k i s i k a . F o r m u l a m o l e k u l e k r o b a j e C 6 H 1 0 O 6, t o z n a i d a j e s a s t a v l j e n a o d 6

atoma ugl j ika , 10 a toma vodika i 6 a toma k is ika .

U s k l a d u s m o j i m , i n e s a m o m o j i m i s k u s t v o m ,

t j e l e s n e s t a n i c e , i v e i p u n e s n a g e i e n e r g i j e , t r e b a j u

b i t i o p s k r b l j e n e h r a n o m t o i m a is tu i v u , o s n a u j u u

e n e r g i j u . N a d a l j e , t a h r a n a m o r a b i t i t a k v a , d a

p r o b a v n i p o s t u p a k m o e r a z l u i t i i r a z v r s t a t i n j e z i n e

a t o m s k e i m o l e k u l a r n e s a s t o j k e , t a k o d a i h k r v n i t o k i

l i j e z d e m o g u r a z n i j e t i p o t j e l e s n i m s t a n i c a m a .

Tvoje stanice su izgladnjeleA k o s i i m a l o u p u e n u v r t l a r s t v o , r a z u m j e t e

v a n o s t s k r b i i p a n j e k o j u z a h t i j e v a n a s a d z a d o b a r

ras t . Ako je nasad zanemaren i ne prua mu se

p o t r e b n a s k r b , g n o j i v o i v o d a , s u i s e i u m i r e . T v o j e

t i j e lo je u i s to takvom poloa ju .

Od ivotne je vanost i da zna , ko ju i kakvu

vrs tu hrane zaht i jeva tvo je t i j e lo . Ako je hranaispravna , s tanice tvoga t i j e la odgovori t e tako da e

t e i s p u n i t i s n a g o m i i v a h n o u . K a d s u t v o j e t j e l e s n e

s t a n i c e i s p r a v n o h r a n j e n e , o t k r i t e , d a t e v i e n e

privla i hrana to deb l ja i negat ivno d je lu je na t i j e lo .

A k o s l u a j n o o p e t p o m e j e s t i n e z d r a v u h r a n u , t v o j e

e t e t i j e l o o d m a h u p o z o r i t i , d a v i e n e m a p o t r e b n e

s n a g e z a v r h u n s k u u i n k o v i t o s t i z a k o n t r o l u t e i n e .


11/114

T e m e l j n i r a z l o g j e d e n j a j e n a d o k n a d i t i

p o t r o e n e k e m i j s k e e l e m e n t e o d k o j i h s e s a s t o j e

t j e l e s n e s t a n i c e . N a d o k n a d a j e j e d a n o d o s n o v n i h

p r i r o d n i h z a k o n a u o r g a n s k o j k e m i j i . N a a t i j e l a s u

l a b o r a t o r i j i , k o j i d j e l u j u p o z a k o n i m n a o r g a n s k e

k e m i j e .

M i n e h r a n i m o i s p r a v n o t j e l e s n e s t a n i c e , z b o g t o g a

t o j e d e m o p r e v i e a n o r g a n s k e h r a n e . N a n e s r e u ,

n a r a v n a m j e d a l a p r i l a g o d l j i v o t i j e l o , t o m o e

p o d n o s i t i z l o p o r a b e g o d i n a m a , p a t a k o o v j e k , b i l o

z b o g n e z n a n j a , b i l o z b o g n e m a r a , g o d i n a m a i v i n a

h r a n i k o j a g o d i n j e g o v u t e k u , a l i j e t e t n a n j e g o v u

t i je lu .

G l a d n e s t a n i c e n a e g a t i j e l a t r e b a j u h r a n u u

s k l a d u s a z a k o n o m n a d o m j e s t k a . T o j e t e m e l j n ip r i r o d n i z a k o n l j u d s k o g i v o t a . Z a k o n n a d o m j e s t k a

p r o p i s u j e , d a s v a k a s t a n i c a , n a k o n t o s e i s t r o i d a j u i

n a m s n a g u i e n e r g i j u , t r e b a b i t i z a m i j e n j e n a n o v o m .

C i m s e a t o m i i m o l e k u l e u s t a n i c i i s t r o e ,

n a d o m j e t a j u s e o d g o v a r a j u i m a t o m i m a i z h r a n e

k o j u j e d e m o . T o j e p r o c e s t o u n a e m t i j e l u t r a j e

n e p r e s t a n o k r o z c i j e l i i v o t . U p r a v o o k v a l i t e n o j

z a m j e n i z a v i s i n a e z d r a v l j e i i z l u i v a n j e s u v i n e

m a s n o e i z n a i h t i j e l a .I s p r a v n a h r a n a j e , d a k l e , s r e d s t v o p o m o u

k o j e g a p o s t i e m o p u n i n u d j e l o v a n j a s v o j e g a t i j e l a .

Dopust i mi re i ovd je - a ponovi t u to opet - da

p r e d e b e l e o s o b e n i n e z n a j u t o j e p r a v o z d r a v l j e . A

k a k o e i z n a t i ? O n i h r a n e s v o j e t j e l e s n e s t a n i c e

h r a n o m k o j a s a m o m o e p o r e m e t i t i d j e l o v a n j e

n j i h o v a t i j e l a . O n i m o r a j u s h v a t i t i , d a j e p r e h r a n a

2 0

i v o m h r a n o m j e d i n i n a i n z a p o s t i z a n j e p r i r o d n e

t e i n e .

Kako se moe jesti iva hrana?

ivot ! to ovjek c i jeni iznad svega? ivot , zar

ne?

N i j e d a n z n a n s t v e n i k , k e m i a r i l i p r o n a l a z a

n i j e u s p i o s t v o r i t i i v o t . i v o t p r i p a d a i s k l j u i v o

n a e m S t v o r i t e l j u . I p a k , B o g j e d a o l j u d s k o m s t v o r u

p o v l a s t i c u s l o b o d n e v o l j e .

N a g o n s a m o o d r a n j a j e c i l j s v a k o g o v j e k a ,

ene i l i d je te ta . A moda i n i je?

Z na l i , za to jede i p i je neku hranu i p ie?

Z n a l i r a z l i k u i z m e u h r a n e i h r a n e ?

Z na l i , to se zb iva u tvo me t i j e lu d o k je de , i l is a t i m a n a k o n t o g a ?

T a i m n o g a s l i n a p i t a n j a o d n o s e s e i z r a v n o n a

t j e l e s n e p o t e k o e s d e b l j i n o m , t r o m o u i

n a r u e n i m z d r a v l j e m . S v e s u t o p i t a n j a k o j a

z a h t i j e v a j u i s t i n i t i t e m e l j i t o d g o v o r . T e k n a k o n t o g a

b i t e m o u s t a n j u z a c r t a t i r a z u m a n i u s p j e a n p l a n

j e d e n j a i i v l j e n j a .

P r e m a t o m e n i j e U m u d r o , r a z b o r i t o i l o g i n o

z a k l j u i t i , d a o b n o v a i o k r e p a i v o t a u t v o m e t i j e l um o r a b i t n o d o i o d i v o t a s a d r a n o g u h r a n i k o j u

j e d e ? i v o t u t a k v o j h r a n i j e s p o s o b a n o b n o v i t i i v o t i

s tani ju i tk ivu tvoga t i j e la .

A ka ko se mo e jes t i ivot? Pr i ro dna hran a , u

s v o m e i z v o r n o m , s i r o v o m s t a n j u , s a d r i i v o t u

a t o m i m a i m o l e k u l a m a o d k o j i h s e s a s t o j i . T a j a t o m s k i

i v o t s e n a z i v a e n z i m i m a .


12/114

Enzimi: tajanstveni kao sam ivotS v a k a b i l j k a , p o v r e , v o e , k o t i c a i s j e m e , u

s v o m n a r a v n o m s i r o v u s t a n j u , s a s t o j i s e o d a t o m a i

m o l e k u l a . U n u t a r t i h a t o m a n a l a z e s e i v o t n i

e l e m e n t i p o z n a t i k a o e n z i m i . E n z i m i n i s u s t v a r i i l i

m a t e r i j a ! T o s u i v o t n a p o e l a u a t o m i m a im o l e k u l a m a s v a k e i v e s t a n i c e .

E n z i m i s t a n i j a l j u d s k o g t i j e l a s u p o t p u n o

j e d n a k i o n i m a u b i l j k a m a , a a t o m i u l j u d s k o m t i j e lu

o d g o v a r a j u s l i n i m a t o m i m a u b i l j k a m a . P r e m a t o m e ,

k a d n e k i a t o m i t r e b a j u o b n o v i t i i l i z a m i j e n i t i s t a n i c u

u t i j e l u , p o k r e e s e m a g n e t s k i p r o c e s , k o j i p r i v l a i

t o n o o d g o v a r a j u e v r s t e a t o m s k i h e l e m e n t a i z s i r o v e

h r a n e k o j u j e d e m o .

U sk ladu s t ime svaka s tanica u sk lopu naega

t i j e l a i s v a k a s t a n i c a u p r i r o d n o j h r a n i o b d a r e n a j e i

o i v l j e n a s k r o v i t i m i v o t o m z v a n i m e n z i m i .

M e u t i m , t o m a g n e t s k o p r i v l a e n j e p o s t o j i

s a m o u i v i m m o l e k u l a m a ! E n z i m i s u o s j e t l j i v i n a

s v a k u t e m p e r a t u r u i z n a d 5 5 s t u p n j e v a . N a 5 5

s t u p n j e v a e n z i m i u m i r u . S v a k a h r a n a p r i p r e m a n a n a

t e m p e r a t u r i v e o j o d 5 5 s t u p n j e v a p o t p i s a l a j e s m r t u

o s u d u e n z i m i m a i p o s t a l a m r t v a h r a n a .

Mrtva s tvar , jasno, ne moe d je lovat i u ivim

o r g a n i z m i m a , p a h r a n a i z l o e n a t e m p e r a t u r i v i o j o d

5 5 s t u p n j e v a g u b i s v o j u i v u p r e h r a m b e n u

v r i j e d n o s t . I a k o t a k v a h r a n a m o e p o d r a v a t i , i u

s tvari podrava ivot l judskog sustava , in i to pod

c i j e n u p o s t u p n o g p r o p a d a n j a z d r a v l j a , s n a g e i

i v o t n o s t i .

22

To je dokazano u praks i , kad je nek i ra tar

p o k u a o h r a n i t i t e l a d p a s t e r i z i r a n i m m l i j e k o m .

Mli jeko se paster iz i ra tako da ga se zagri je do

t e m p e r a t u r e k o j a e , t a k o s e p r e t p o s t a v l j a , u n i t i t i s v e

t e t n e b a k t e r i j e , a l i g r i j a n j e u j e d n o u n i t a v a s v e

e n z i m e . R e z u l t a t t o g a p o k u s a j e z a v r i o t a k o d a s u s v at e l a d , k o j a s u h r a n j e n a p a s t e r i z i r a n i m m l i j e k o m ,

u g i n u l a u r o k u o d e s t m j e s e c i !

Predebeo u etrdesetoj: Nemoj to dopustiti!

P i t a n j e i s p r a v n e p r e h r a n e j e t o l i k o v a n o , d a s e

s v a k a n e m a r n o s t o k o t o g a j a s n o v i d i n a o b l i c i m a i

t j e l e s n i m k r i v u l j a m a s v a k o g m u k a r c a , e n e i d j e t e t a .

O b o j e p o k a z u j u , d a p o j e d e n a h r a n a n i j e b i l ap o t r e b n e k a k v o e z a o b n o v u t j e l e s n i h s t a n i c a .

U m j e s t o o b n o v e s t a n i c a d o l o j e d o d e g e n e r a c i j e .

U d je t in js tvu je dopust iv izv jesni v iak te ine ,

a k o p r o i z l a z i i z z d r a v e i s h r a n e , a l i n a k o n p u b e r t e t a

viak sa la i boles t znae zapravo is to .

D o s e g n u v i z r e l o s t t r i d e s e t i h g o d i n a t r e b a

s t r e m i t i p r e m a v i t k o s t i . T a j c i l j s e m o e p o s t i i

s v l a d a v a n j e m p r o d r l j i v o s t i i l i j e n o s t i . B i t n o j e

v j e b a n j e i k o n t r o l a n a d o n i m t o i k o l i k o j e d e m o .

O n a j t k o d o e d o e t r d e s e t i h s f i g u r o m t o

p o k a z u j e n e m a r p r e m a o n o m e t o j e d e , t a j j e

k a n d i d a t z a r e d o v e 1 5 m i l i j u n a p r e d e b e l i h

A m e r i k a n a c a .

Z ais ta je a losno g ledat i , kako se t i s lua jevi

u p o r n o p o n a v l j a j u t o l i k o d a n e u p u e n i o t o m e v i e i


13/114

n e m i s l e , s m a t r a j u i d a s e r a d i o n a r a v n o m p r o c e s us t a r e n j a .

I m a j u i p r e d o i m a t e i n j e n i c e - i n j e n i c e t o

s e u o v o n a e p r o s v i j e e n o v r i j e m e n e m o g u

zani jekat i - lako je razumje t i od kol ike je vanost i

u p o z n a t i p r i r o d n e n a i n e .

Teko je u st isci nai pravi izlaz. No, na

nebesk i Otac ko j i nas je s tvorio , n ikad nam ne zatvara

p u t s p o z n a j e . P r i r o d a n e u s p o s t a v l j a n i j e d n o g z a k o n a

b e z s r e d s t a v a z a n j e g o v o i s p u n j e n j e . R j e e n j e z a k o n a

obnove na laz i se u s tani ju naega t i j e la i u ivim

e n z i m i m a , t o o b i l u j u u p r i r o d n o j i v o j h r a n i .

24

Tree poglavlje

SVJEDOENJE UENIKA PRIRODE

Ja sam svoj vlastiti pokusni kuniT i j e k o m s k o r o p o l a s t o l j e a m o j e g o p s e n o g

p r o u a v a n j a p o s t u p a k a l i j e e n j a n a s t o j a o s a m o t k r i t is tvarni uzrok l judskih boles t i i prona i kako ih l i j e i t i ,

i to je puno vani je , kako ih spri je i t i .

M o j a o b i t e l j i p r i j a t e l j i m n o g o p u t a s u m e

s v j e t o v a l i d o s l o v n o d a s e m a n i m o r a v a p o s l a , d a s e

p o s v e t i m n e e m k o r i s n i j e m o d g u b l j e n j a v r e m e n a n a

stvarima za i je i s t ra ivanje bolnice i zak lade ras ipa ju

m i l i j u n e d o l a r a . P r o r i c a l i s u c r n e d a n e p o m o j u

p a m e t , u k o l i k o u s t r a j e m n a s t a j a l i t i m a k o j a s e

p r o t i v e z n a n s t v e n i m i m e d i c i n s k i m m o z g o v i m a .

Pokusni kuni je zamalo uginuo

Kad sam oko sebe vid io l jude , ene i d jecu kako

s l u e k a o p o k u s n i k u n i i , t o j e m o j e m z d r a v o m

r a z u m u i z g l e d a l o p o t p u n o n e n a r a v n o , p a k a d s a m

n a k o n m a l o g o d i n a g l e d a o t e i s t e o s o b e d o s l o v n o

25


14/114

p o k o e n e r a z n i m z n a n s t v e n o p r m v a e n i m z a h v a -

t i m a u o b l i k u r e n t g e n s k i h z r a e n j a , c i j e p l j e n j a i

p r e s a i v a n j a , o d l u i o s a m s v i m s i l a m a n a s t o j a t i

otkri t i kori jen na ih za la , makar mi to uze lo c i je l i

ivot.

O d d a n a t e m o j e o d l u k e p o s t a o s a m s v o jv l a s t i t i p o k u s n i k u n i b r . 1 . O d l u i o s a m i v j e t i

u g l a v n o m n a h r a n i o d i t a r i c a u z r n u , i t n i h p a h u l j i c a

i b r a n a , t e p i t i m n o g o m l i j e k a . T a j e h r a n a o p e n i t o i

a u t o r i t a t i v n o b i l a p r o g l a e n a k a o s r s a m o g a i v o t a

- p o t p u n a h r a n a , o k r e p l j u j u a h r a n a ! H r a n a t o

sadr i sve b i tne sas to jke za zdravl je , snagu i to god

h o e .

T i j e k o m d v i j e g o d i n e j a s a m p r i v i d n o n a

p r e d o v a o n a t o j h r a n i , s v e d o k i z n e n a d a j e d n o g j u t r an i s a m m o g a o u s t a t i i z p o s t e l j e . D o b i o s a m n a t e i n i ,

s a 7 7 k i l o g r a m a s k o i o s a m n a 9 8 . N a p r v i p o g l e d i

p r e m a u v r i j e e n i m m j e r i l i m a j a s a m b i o u r e d u , s v e

d o k m e n i j e u d a r i o g r o m i z v e d r a n e b a . L i j e n i k z a

l i j e n i k o m n i j e m i d a v a o v i e o d n e k o l i k o t j e d a n a , j e r

j e c i r o z a j e t r e , s p o j e n a s n e s n o s i v o m b o l i o d u p a l e

i v a c a , s m a t r a n a n e i z b j e i v o s m r t n o m .

Spasio me prijatelj koji je poznavao prirodnenaine

O d b i o s a m n j i h o v e l i j e k o v e i s a v j e t e . S j e t i o s a m

s e r a z g o v o r a o d p r i j e n e k o l i k o g o d i n a s p r i j a t e l j e m ,

i j a m e s e m u d r o s t v e o m a d o j m i l a . B i o j e s t r o g i

vegetar i janac . Rekao mi je : Ako se razbol i tako da ne

m o g n e u s t a t i , n i p o d k o j i m u v j e t i m a n e u z i m a j

nikakvih l i j ekova , j e r su to ot rovi . Nemoj j es t i t r i

d a n a , b u d u i d a j e b o l e s t p r o u z r o k o v a n a g o m i l a n j e m

o t p a d n i h tv a r i u t v o m e t i j e l u . S v a k o d n e v n o p i j s a m o

au is te vode manje -vie svakih pola sa ta , za t r i dana

b i t e zd rav .

N j e g o v e r i j e i s u m e s e d u b o k o d o j m i l e , t e d o ks a m b e s p o m o n o l e a o n a l e i m a , m i s l i o s a m d a

n e m a m t o i z g u b i t i , v e s a m o m o g u d o b i t i a k o t a k o i

p o s t u p i m . B i o j e u p r a v u .

Ta j moj pri ja te l j j e b io zdrav kao da ivi u

p r i r o d i . J e o j e s a m o v o e i s i r o v o p o v r e . Z a t o n e b i h

i j a p o k u a o i s t o ? K a k o n i s a m i m a o t o i z g u b i t i , p o e o

s a m d i j e t u o d n a j b o l j e g s i r o v a v o a i p o v r a d o k o j e g

s a m m o g a o d o i . Z a e s t m j e s e c i s a m b i o p u n s n a g e i

ivot a , be z i j edn e od pri jan j ih bol jk i to sun a g o v j e i v a l e m o j k r a j .

T o i s k u s t v o m e j e n a d a h n u l o d a i s t r a u j e m

v r i j e d n o s t s v j e e s i r o v e h r a n e u o d n o s u n a k u h a n u .

P o n o v n o s a m b i o v l a s t i t i p o k u s n i k u n i . K a d g o d s a m

j e o s i r o v o p o v r e , o s j e a o s a m s e d o b r o , a i m o j a s u

cri jeva rad i la dobro. Al i kad god sam jeo to i s to

p o v r e k u h a n o , i d u i d a n s a m s e o s j e a o o s j e t n o

u s p o r e n i m . M o j u m n i j e b i o t a k o o t a r , a m o j a c r i j e v a

su rad i la lo i je .

Egipanin i mrkve

P o n o v n o s a m b i o n a u d u . t o t o i m a u s i r o v u

p o v r u , d a j e u z r o k o v a l o m o j t a k o b r z i o p o r a v a k ?

U z e o s a m n e k o l i k o m r k a v a , n a r i b a o i h i i s c i j e d i o ,

i z n e n a e n k o l i i n o m s o k a u n j i m a . S k o r o j e d a n c i j e l i

27

26


15/114

t j e d a n p o i g r a v a o s a m s e r i b a j u i i c i j e d e i p o v r e .

U s k o r o s a m p o e o d n e v n o p i t i v i e l i t a r a s v j e e g ,

s i rova mrkvina soka , s ko j im sam se poigravao .

L i j e n i c i s u g o v o r i l i n e k i m o d m o j i h p r i j a t e l j a ,

da ne u iv je t i v ie od mo d a ne ko l i ko t jeda na , a ja

sam se vrt io okolo , koe ute kao Egipanin , a l i

p o t p u n o z d r a v . N i k o g a o d m o j i h p r i j a t e l j a n i s a m

m o g a o n a g o v o r i t i d a o k u a m o j n a p i t a k ! N i j e p r o l o

d u g o i m o j e k o n o u t i l o j e n e s t a l o , i m s u m o j a j e t r a

i u do l i k seb i . Uvid io sam, da je proces ien ja i

d j e l o v a n j a j e t r e s t v a r a o d o j a m k a o d a i m a m u t i c u . U

stvari otpad , nagomilan u je t r ima, iz lu ivao se uz

p o m o m r k v i n a s o k a . N e t o o d t o g a o t p a d a s e

i z l u i v a l o n a k o n e p o r e .

M a n j e v i e t i j e k o m c i j e l o g j e d n o g m j e s e c a j a

s a m o d u e v l j e n o ( i n a v l a s t i t i t r o a k ) o p s k r b l j i v a on e p o k r e t n e b o l e s n i k e s o k o v i m a , i t o p o d n a d z o r o m

p r i j a t e l j a l i j e n i k a , k o j i j e , b e z m n o g o o d u e v l j e n j a ,

b i o t o l e r a n t a n p r e m a m o j i m t e o r i j a m a . I s h o d j e b i o

i z v a n r e d a n , o s o b i t o k a d s u b o l e s n i c i u z i m a l i s a m o

s v j e e v o e i s i r o v o p o v r e .

Opet sve po starom

Razumi je se , j a sam tada b io vrlo mlad i znaoodgovore na sva pi tan ja . ( Ima l i koga da ni je mis l io

is to? ) Trebao mi je novac , pa sam se posvet io

b o g a e n j u , t o m e p o t p u n o o p s j e l o , k a k o s e t o

d o g a a s v a k o m s m r t n i k u , p a n e s a m o t o s a m z a

g o d i n u - d v i j e p o t p u n o s m e t n u o s u m a m o j a

o d u e v l j e n a i s t r a i v a n j a i n j i h o v i s h o d , v e j e d o l o

do toga , da mi se nakon pet - es t godina ini lo , da se

28

sav ta j s lua j oporavka nikada ni je n i dogodio . Kratko

j e s j e a n j e m l a d a , a m b i c i o z n a o v j e k a , k a d s e u p u t i

s t a z o m s t j e c a n j a n o v c a .

Dvaput ista pogrekaIshod? Logian, a to s te drugo oek iva l i?

i v a n i s l o m n a s a m o m p r a g u o s t v a r e n j a m o j i h

a m b i c i j a . L i j e n i k u L o n d o n u , g d j e s a m u t o v r i j e m e

poslovao, doao mi je u s tan i rekao da imam dvoje na

i z b o r u . U p o z o r i o m e , d a a k o n a s t a v i m s p o s l o m , d a

e t o b i t i k r a j m o j e n a d o b u d n e k a r i j e r e . U d r u g u

r u k u , a k o o s t a v i m s v e , o d e m n a p u t o v a n j e i p o t p u n o

s e o d m o r i m , z a d e s e t d o d v a n a e s t m j e s e c i m o g a o b i h

opet do i k seb i .

Dok je b io u mojo j sob i , ug ledao je s l iku

u m s k o g k r a j o l i k a n a m o j e m s t o l u . U p i t a o m e , o

e m u s e r a d i . O b j a s n i o s a m m u , d a j e t o r u n o

o l o v k o m i t i n t o m u v e e n a k o p i j a 3 5 m i l i m e t a r s k e

s l i k e , k o j u s a m p r i j e g o d i n u d a n a s n i m i o u

B r u x e l l e s u . Z a t i m s a m m u p r i z n a o , d a s a m u

p o s l j e d n j i h d e v e t i l i d e s e t m j e s e c i i z i s t o g

zadovol j s tva rad io na tom crteu, katkada i do t r i sa ta

ujutro . Ah, - ree on - Va prob lem ni je samo

p r e z a p o s l e n o s t i n e p r a v i l n a i s h r a n a , v e i n e d o s t a t a ks n a k r o z v e o m a d u g o v r i j e m e .

Z n a j u i d a g o v o r i m f r a n c u s k i , s a v j e t o v a o m e

j e , d a s e r i j e i m o b v e z a u L o n d o n u , t e u m j e s t o

k r u n o g p u t o v a n j a k a k o j e p o e t n o p r e d l a g a o , d a

o d e m u B r e t a n j u , n a s j e v e r u F r a n c u s k e i n a e m

s m j e t a j u k a k v e s e l j a k e o b i t e l j i , k a k o b i h m o g a o

je s t i h r a n u k o j u o n i u z g a j a j u i k u h a j u .

29


16/114

Vive La Carotte - ivjela mrkva!

O d l u i o s a m p o s l u a t i l i j e n i k o v s a v j e t .

U s k l a d i t i o s a m s v o j e p o k u s t v o i s p a k i r a o s t v a r i z a

p o d u i b o r a v a k u F r a n c u s k o j .

P o d o l a s k u s a m p o t r o i o n e k o l i k o d a n a t r a e i

oko Dinana i S t . Br ieuc-a , a l i su b i l i preve l ik i za mojpla n. Taksis t me je voz ao uo ko lo i tak o sm o do sp je l i

do ruba se la Pont ivy , gd je sam naao s impat ian s tar i

p a r n a o b i t e l j s k o m i m a n j u , k o j i m i r e k o e , d a b i m e

rado primi l i po c i jeni od dva dolara na t jedan

(razumi je se , u f ranc ima) . Od n j ih do samog se la

P o n t i v y m o g l o s e d o i k r a t k o m e t n j o m . S e l o j e i m a l o

k o j i h 4 0 0 d o 5 0 0 s t a n o v n i k a - n a d a m s e d a j e n a r a s l o

i sada posta lo grad - a b i lo je b l izu r i j eke Aulne , gd je

s a m k a n i o i i n a p e c a n j e .O v i d v o j e d r a e s n i h s t a r a c a j e l i s u u g l a v n o m

sirovo povre i voe iz v las t i tog vrta , to je meni

s a v r e n o o d g o v a r a l o . N e d j e l j o m b i o b i a v a h z a k l a t i

patku i l i p i je t la , tu i tamo b i j e l i r ibu iz r i j eke .

Nevjerojatna mrkva

J a s a m u i v a o u d o l c e f ar n i e n t e " d a n g u b n o mivotu i poeo opaat i da mi se poe la vraat i snaga .

J e d n o g j u t r a M a d a m e j e k u h i n j i p r i p r e m a l a p o v r e i

s t r u g a l a m r k v u . D o k s a m j e p r o m a t r a o p r i m i j e t i o s a m

da su mrkve b i le v lane , iako nisu b i le kvaene u vodi .

N e t o m i j e s i j e v n u l o u p o d s v i j e s t i , p a s a m t i j e k o m

p o p o d n e v a z a m o l i o M a d a m e d a m i d o p u s t i i u p a t i i

o s t r u g a t i n e k o l i k o m r k a v a . I smi jem l i rab i t i Va

M)

s t ruga? Ona je bez sumnje mis l i la da se rad i o

b r i t a n s k o m u d a t v u , a l i j e r a d o u d o v o l j i l a m o j o j

m o l b i .

Odgonetnuta mrkvina ifra

T o p o p o d n e s a m o s t r u g a o o k o p o l a t u c e t a

o v e i h m r k v i . P o t o m s a m i h r i b a o i c i j e d i o k r o z j e d n u

od l i j epih i i s t ih Madaminih kuhin jsk ih krpa .

P o s t u p a k j e b i o v e o m a j e d n o s t a v a n , t a k o d a s a m ,

zaboraviv i v las t i ta i skustva od pri je nekol iko godina ,

d o b i o n e t o t o b i s e m o g l o z v a t i m o j o m p r v o m

a o m i z v r s n o g m r k v i n a s o k a , p r o i z v e d e n a u

n e k o l i k o s e k u n d i .N a k o n t o g a s v a k o d n e v n o s a m s e p o s v e i v a o

p o s l u p r a v l j e n j a s o k a z a s e b e i z a s v o j i h d v o j e

domaina , ko j i su u iva l i u n jemu kao i j a .

D n e v n o u z i m a n j e s o k a z a m j e t n o j e u b r z a l o

m o j t j e l e s n i o p o r a v a k . K a k o s u d a n i p r o l a z i l i o s j e a o

s a m s e z d r a v i m i s n a n i m . N e s t a o j e n e n a r a v a n i i

n e p o t r e b n i v i a k t e i n e t o s a m g a s o b o m v u k a o , t e

mi se vra t i la f igura ko ja je zra i la povratak zdravl ja i

i v a h n o s t i . I s p a l o j e d a s a m s e v r a t i o u L o n d o n n a k o ns a m o o s a m t j e d a n a , a n e n a k o n d e v e t m j e s e c i k a k o m i

j e b i o p r o p i s a o l i j e n i k . D a s e i n e g o v o r i , k o l i k o j e

b i o i z n e n a e n m o j i m p o v r a t k o m i s j a j n i m i z g l e d o m .

J o v i e j e b i o i z n e n a e n k a d j e u o n a k o j i s a m s e

n a i n o p o r a v i o . M o j o p o r a v a k u o s a m t j e d a n a

s m a t r a o j e u d e s n i m .

31


17/114

Priroda je potvrdila moju dijetuN a k o n t i h z g o d a i z m o j e m l a d o s t i j a s a m b i o

p o b o r n i k d i j e t e o d s i r o v a p o v r a i v o a s o b i l a t i m

s v j e i m s o k o m i s c i j e e n i m i z i s t o t a k o s i r o v a v o a i

p o v r a . U z t o , m o j a d u g o g o d i n j a i s t r a i v a n j a s u m e

u v j e r i l a u v a n o s t o d r a v a n j a n u t a r n j e t j e l e s n e

i s t o e i s p i r a n j e m d e b e l o g c r i j e v a k l i s t i r o m .

A k o n i s i u p u e n u t e n a i n e n u t a r n j e g i e n j a

t i j e la i uklan jan ja ne i s t o e i o t rovnih t var i , neka t e t o

n e z b u n j u j e n i u z n e m i r u j e . D a t u t i p o d r o b n i j e

u p u t e m a l o k a s n i j e . A k o n a k o n t o g a z a e l i z n a t i v i e

o d e b e l o m c r i j e v u i k a k o n j e g o v o s t a n j e u t j e e n a

s v a k i d i o t i j e l a , p o t r a i m o j u k n j i g u Z d r a v a p r o b a v a

b e z z a e p l j e n j a " T a m o s a m t o p i t a n j e p o d r o b n o

r a z r a d i o .

M o g u i s k r e n o r e i o v o : b e z i z n i m n o s v a k a

os oba za ko ju znam da j e u zadn j ih t r ides et i p et i l i

e t r d e s t g o d i n a p r o l a k r o z m o j p r o g r a m , n e s a m o d a

j e u s p j e l a p r e v l a d a t i p o t e k o e s t e i n o m i b o l j k e

u z r o k o v a n e z a n e m a r i v a n j e m t i j e l a , n e g o j e b i l a u

s t a n j u s p r i j e i t i g o r e n e s r e e , a k i o n d a k a d j o j j e b i o

p r e p o r u e n k i r u r k i z a h v a t .

Mnogi t o ovo i t a ju p o p rv i p ut s igurno e s e

zap i t at i : A ko j e ovo i s t ina, i t o t ako vana i s t ina, za t oos t al i s v i j e t o t ome ne zna i ne p r imjen ju je? "

O d g o v o r j e z a i s t a j e d n o s t a v a n . R a z l o g z a t o t o

n i j e o p e n i t o p r i h v a e n o l e i u n e s t r p l j i v o s t i v e l i k e

ve ine on ih t o ele izgubi t i v i ak ki la . Takvi od

t a b l e t a i i n j e k c i j a p r i e l j k u j u i o e k u j u a r o l i j u i l i

u d o p r e k o n o i , a n e m i s l e k o l i k o d u g o j e t r e b a l o d a

s e nau u t e ko j s i t uac i j i . Kad nekol iko p rv ih

32

p o k u a j a n e d o n e s e n a j a v l j e n e i g a r a n t i r a n e " u i n k e ,

o n i p o l e t e n a b i l o k o j u s t r a n u , n a s j e d a j u i s l i j e p o s

d r u g i m b i j e d n i c i m a n a s l i n a i li g o r a o b e a n j a i

k u a j u i b i l o k o j i p o m o d n i l i j e k .

N e s t r p l j i v o o e k u j u i r e z u l t a t e b e z m u k e i

n a p o r a , n i s m o v o l j n i d a t i p r i r o d i d o v o l j n o v r e m e n ad a o n a u m j e s t o n a s u s p j e n o i p o t p u n o p o s a o

p r i v e d e k r a j u .

P r i r o d a u z i m a v r e m e n a z a l i j e e n j e i o z

drav l j en je , a l i u inc i s u t ra jn i . Kad t o l judi c i j ene , kad

t o r a z u m i j u , k a d t a k o p o s t u p a j u , o n d a s h v a t e d a

p r i r o d a e l i d a o v j e k i v i j e d n o s t a v n i m i v o t o m .

o v j e k a n e p r i r o d a i n e i v o t k o m p l i c i r a n i m .

33


18/114

etvrto poglavlje

TO PRIRODA KAE O ISHRANI?

Tisuu mrtvih obroka godinje

Misl i l i s tvarno da moe post i i te inu koju t i

j e p r i r o d a n a m i j e n i l a ? A k o j e t a k o , h a j d e d a z a j e d n or a z m o t r i m o p o t e k o e s k o j i m a s e s u o a v a .

U prvom redu, b i l i t i h t io do pri rodne savrene

t e i n e d o i p r e k o n o i ? T o j e n e o s t v a r i v o , o s i m u z

c i j e n u k a s n i j i h p o t e k o a . S h v a t i d a s e k u a o d

o p e k e , k a m e n a i l i d r v e t a m o e r a z r u i t i i n a d o m j e s t i t i

drugom, a l i to ne vri jed i za tvo je t i j e lo ! Ako zanemari

s v o j e t i j e l o d o n e p o v r a t n e t o k e , n e m o e g a

o d b a c i t i i k u p i t i n o v o .

A k o s i v o l j a n n a u i t i n a k o j i n a i n p r i r o d a

moe sk inut i suvino sa lo s tvoga t i j e la , onda imam za

t e b e d r u g o p i t a n j e . J e s i l i v o l j a n i n i t i t o j e p o t r e b n o

z a s t a l n o o d r a v a n j e p r i r o d n e t e i n e ? A k o j e s i , m o r a t

e n a t o m e r a d i t i s u s t a v n o , p o p r o g r a m u u s k l a d u s

t v o j i m g o d i n a m a , t v o j e m o k r u e n j u i z d r a v s t v e n o m

stanju tvoga t i j e la .

34

Z a p o e t a k p r o m i s l i , k o l i k o j e r o e n d a n a

p r o l o o t k a d s i u g l e d a o s v j e t l o d a n a . D a l i 3 0 , 5 0 , 7 0 ,

90?

Z a t i m i z r a u n a j k o l i k o t i j e g o d i n a t r e b a l o d a

dospi je u s tan je gd je se sada na laz i i kol iko dugo

ivi u dananjo j s i tuac i j i . Nis i dospio u ovo s tan jeo d j e d n o m , p r e k o n o i . N i p o t o ! T i s i d a n a s z b i r s v e

o n e h r a n e t o s i j e p o j e o t i j e k o m c i j e l o g i v o t a i

manjka brige i panje to s i b io duan posvet i t i svome

t i j e l u s v a k o g d a n a s v o g a p o s t o j a n j a .

T i s i v j e r o j a t n o u p r o s j e k u j e o t r i o b r o k a

d n e v n o , k a o s t v a r n a v i k e . T o i z n o s i u p r o s j e k u

p r i b l i n o 1 0 0 0 o b r o k a g o d i n j e . A k o i m a e t r d e s e t

i l i v ie godina , u ivotu s i do sada pojeo preko 40 000

o b r o k a .

I sva ta skupa hrana upropatena!

Pretpostavi t emo, da je sva hrana to s i j e

p o j e o , o p e n i t o u z e v i , b i l a i s t a k a o t o j e d u i d r u g i .

S v a h r a n a t o s i j e p o j e o n a j e e j e b i l a k o n z e r v i r a n a ,

z a m r z n u t a i l i j e d n o s t a v n o k u h a n a i l i p e e n a , n i s i

g o t o v o n i k a d a i m a o d o v o l j n o s v j e e , s i r o v e h r a n e , a

pogotovo ne c i je l i obrok od isk l ju ivo s i rova voa i

povra . Tvoje j e lo je b i lo ono to je s ta ja lo na

p o l i c a m a u t r g o v i n i - h r a n a n a i r o k o r e k l a m i r a n a i

z a t o s k u p a .

S a d a s e z a p i t a j , k o l i k o j e t i h o b r o k a s t v a r n o

b i l o u s t a n j u o p s k r b i t i s t a n i c e i tk iva t v o g a t i j e l a

s t v a r n o m , i v o t n o m h r a n o m , t o j e t e s t a n i c e i t k i v a

t r e b a j u z a p r e h r a n u i l i o b n o v u ? A k o s e p o g l e d a u


19/114

v e l i k o m o g l e d a l u , n a i e o d g o v o r u p i s a n u s v a k o j

b o r i na l i c u i v r a t u , u s v a k o j k o n o j p o r i i u s v a k o j c r t i

i o b l i c i m a s v o g a t i j e l a , t o s e u s p u t r e e n o p o k a z u j u

n a k r i v i m m j e s t i m a .

N e m o g u e j e o b n o v i t i i v e t j e l e s n e s t a n i c e

a n o r g a n s k o m ( i l i m r t v o m ) t v a r i . U s t a n o v i t e m o d a j et i h 4 0 0 0 0 o b r o k a d o d u e s l u i l o z a o d r a n j e i v o t a ,

a li d a m o g u e n i j e b i l o n i j e d n o g j e l a u o r g a n s k o m

obl iku koje b i b i lo u s tan ju obnovi t i s tani je tvoga

t i j e l a i l i g a o p s k r b i t i o d g o v a r a j u i m k e m i j s k i m

e l e m e n t i m a .

Hrana: gorivo potrebno za rad tvoga tijela

D a b i s m o s h v a t i l i p r a v o z n a e n j e h r a n e ,

m o r a m o i m a t i n a p a m e t i d a m r t v a t v a r n e m o e i n i t i

o n o t o i n e i v i o r g a n i z m i . H r a n a k o j u j e d e m o n e

s m i j e b i t i p o d v r g n u t a t e m p e r a t u r a m a i z n a d 5 0

s tupnjeva , j e r e u tom s lua ju izgubi t i svo ju ivu,

p r e h r a m b e n u v r i j e d n o s t b u d u i d a e j o j e n z i m i b i t i

u n i t e n i .

K a k o e n z i m i t v o r e t e m e l j n u p o d l o g u p r e

hrane , t reba im posvet i t i obz ir u izboru hrane . Val ja

p o n o v i t i d a e n z i m i n i s u s a s t o j c i k o j e o v j e k m o e

na ini t i , n i t i mogu b i t i pr imi jeani kao dodac i za

t j e l e s n u u p o r a b u . E n z i m i s u i v o t n a p o e l a u s v a k o m

ivom atomu i molekul i , b i lo da se na laze u t i j e lu , b i lo

u p r i r o d n i m b i l j k a m a .

T i j e k o m v o l j n i h i n e v o l j n i h d j e l a t n o s t i t i j e l a ,

t r o i m o m n o g o e n e r g i j e a d a t o g a n i s m o n i s v j e s n i .

T u e n e r g i j u p r o i z v o d e e n z i m i u a t o m i m a s t a n i j a i

t k i v a . T i j e k o m t o g a p r o c e s a , n a k o n t o e n z i m i o b a v e

s v o j u f u n k c i j u , r a b l j e n i a t o m i s e o d b a c u j u , p r e l a z e

au tom ats k i u krv i l i mfn e toko ve , te se skupl ja ju za

o t p a d u d e b e l o m c r i j e v u .

C i l j j e p r e h r a n e , d a k l e , n a d o m j e s t i t i i o b n o v i t i

a t o m e i m o l e k u l e t o s a i n j a v a j u t j e l e s n o s t a n i j e i

t k i v a . P r a v o h r a n j i v o j e l o m o r a b i t i p u n o e n z i m a .

Enzimi u t i j e lu , dokle god je ivo, pa le i skre

d je lovanja svake s tanice i tk iva . U t renutku kad t i j e lo

u m r e , i v o t p r e d s t a v l j e n e n z i m i m a s e u g a s i , n a k o n

e g a a t o m i m o l e k u l e , s t a n i c e i t k i v a t o i n e t i j e l o ,

g u b e s p o s o b n o s t r e g e n e r i r a n j a i p o i n j u s e r a s p a d a t i .

Kad se sve zbro j i i spada da jes t i dobro zna i

j e s t i o n o t o i m a i v ot .

ovjekov pristup: radikalan -pristup prirode: realistian

Da b i se post ig la idea lna pri rodna te ina ,

m o r a j u s e p r o m i j e n i t i m n o g e n a v i k e . A d a b i s e t o

m o g l o iz v es t i u s p j e n o , t r e b a p o s t u p a t i p r o m i l j e n o i

s p r a v o m e l j o m z a s t v a r n i m u s p j e h o m . J a z n a m d a t e

p r i r o d a n e e n i k a d a i z n e v j e r i t i , a l i t i t o m o r a i s k u a t i

sam na seb i .

N a j v e a z a p r e k a n a p r i r o d n o m p u t u p r e m a

s a v r e n o m z d r a v l j u j e s k u e n a p a m e t , k o j a s e m r t i

n a s v a k u p o m i s a o o k o r j e n i t o j p r o m j e n i m i l j e n j a ,

n a v i k a i p o s t u p a k a .

U k o l i k o n e t k o n i j e s p r e m a n b e z r e z e r v n o

u i n i t i b a r e m j e d a n p o k u a j , k o j i e v e i n a s v i j e t a

37


20/114

s m a t r a t i n e p r o v j e r e n i m i l i a k u d a k i m , o n d a b o l j e

n e k a n a s t a v i t a k o k a k o i d e , t r o e i o s t a t a k s v o g a

i v o t a u k o l o t e i n i p r e t j e r a n e t e i n e i p r e d e r a v a n j a .

Dok ovo i t a moe t i i zgledat i kao da s u moj i

z a h t j e v i p r e t j e r a n i i n e r a z b o r i t i . M o r a m t i r e i d a j e

p o t r e b n a o g r o m n a h r a b r o s t d a s e o d l u i n a t ek o r a k e k a k o b i s e o s l o b o d i o v i k a d e b l j i n e .

S a m o k u k a v i c a s j e d i n a u g n u t o j s t o l i c i p r e d

s t o l o m p u n i m h r a n e , k o j a n e s a m o t o e m u j o v i e

usali t i t i jelo, ve e ga na kraju i unit i t i .

A k o s i t i j e d a n o d o n i h s m j e l i h t o b e z u s p j e n o

t rae na in kako s e r i j e i t i v i ka s ala , ne zas luu je b i t i

r t va ko jekakvih reklama o mr avl j en ju i t vrdn j i t o s e

s as t o j e od p olu i s t in a i p r i god nih lai . A da i ne

g o v o r i m o o b o m b a r d i r a n j u r e k l a m a m a o d i j e t a l n o jhra n i , t o g le da t el j e u l ju l jk ava u za bl udu da j e hran a

n a p o l i c a m a i u h l a d n j a c i m a v e l e t r g o v i n a z d r a v a i

h r a n j i v a , j e r j e n i s k o k a l o r i n a i b e z e e r a . "

Tvoje tijelo se moe preporoditi - Stvarno!N a k o n t o s i j e d n o m o t k r i o n a r a v n a s r e d s t v a z a

p o s t i z a n j e i o d r a v a n j e t e i n e k o j u t i j e p r i r o d a

nami jen i la , os je t i t e v i t a lnos t ko ja e t i b i t i

v j e r o j a t n o p o t p u n o n o v a . T u p o j a a n u e n e r g i j u i

v o l j u z a i v o t o m o b e a j e t i p r i r o d a , u k o l i k o j e b u d e

s l i j e d i o . 1 k a d a o k u s i s r e u p r i m j e n j u j u i u

s vakodnevni ivot ono t o s i o t kr io , in i t e t i s e

udnim i s aal j en ja vr i j ednim t o os t al i o t ome n i ne

m i s l e . K a d j e d n o m p r i h v a t i t a j n a i n j e d e n j a i i v o t a ,

38

i z g l e d a t e r a d i k a l n i m u l j u d s k o m , a r e l i s t i n i m u

p r i r o d n o m p o g l e d u .

t o t o z n a i z a d i j e t n i p l a n o n o m u k o j i h o e

p r i r o d n i p r o g r a m m r a v l j e n j a ? T o j e o h r a b r e n j e i

p o t v r d a d a l j u d s k o t i j e l o j o u v i j e k p o s j e d u j e

s p o s o b n o s t u s k l a e n j a m e n t a l n o g s t a v a p r e m a t e k u in a v i k a m a .


21/114

Peto poglavlje

TIJELO, SAVREN STROJSVE DOK SE NE POKVARI

to tvoje tijelo eli da zna o probavi

D a b i s m o r a z u m j e l i z a t o p r i r o d a d a j e p r e d n o s t j e d n o j h r a n i p r e d d r u g o m , m o r a m o u k r a t k o

i s t r a i t i p r o c e s k r o z k o j i p r o l a z i h r a n a t o j e j e d e m o ,

b i l o d a b i b i l a p r o b a v l j e n a i p o s t a l a h r a n j i v a

t j e l e s n o m s t a n i j u i t k i v u , b i l o d a p o s t a n e o t r o v o m

p r o t i v k o j e g a s e t i j e l o m o r a b o r i t i .

P r o b a v a j e b i t n i p r o c e s k o j i m t i j e l o a s i m i l i r a

h r a n j i v e t v a ri u p o j e d e n o j h r a n i . N a r a v n o , a k o h r a n a

n i j e u r e d n o p r o b a v l j e n a n e m o e b i t i p o t p u n o

a s i m i l i r a n a , p a j e t i j e l u u s k r a e n a p o t r e b n a p r e h r a n a ,

a h r a n a j e b a r e m d i j e l o m n e i s k o r i t e n a .

Probava po in je u t renutku kad s l ika i l i mir is

h r a n e p o d s j e t e e n d o k r i n e l i j e z d e d a j e l u e n j e

n j i h o v i h p r o b a v n i h s o k o v a n e p o s r e d n o p o t r e b n o .

P r e d o k u s h r a n e , v i d n i i m i r i s n i p o d r a a j i ( o i i

n o s ) v r e u l o g u p o d r a i v a n j a e n d o k r i n i h l i j e z d a ,

k a k o b i p o k r e n u l e p r o b a v n e o r g a n e p o e v i o d

40

l u e n j a s l u z i i z p o d u n e i d r u g i h p l j u v a n i h l i j e z d a u

u s t i m a .

P r o b a v a j e b o l j a k a d j e h r a n a u g o d n o

p r i p r e m l j e n a i l i j e p a z a o k o . A k o j e l o n e i z g l e d a

p r i v l a n o , m o e d o i d o s m a n j e n j a l u e n j a p r o b a v n i h

s o k o v a .

v a k a n j e j e v e o m a v a n o , j e r s v a k r u t a h r a n a

t r e b a b i t i r a z d r o b l j e n a i p r e t v o r e n a u k a u , a u t u

svrhu smo i dob i l i zube .

v a k a n j e z u b i m a i m i j e a n j e s p l j u v a k o m

p r e t v a r a j u h r a n u u , m a n j e - v i e o k r u g l i , k a a s t i

g r u m e n s a m l j e v e n e h r a n e p r o e t e p l j u v a k o m i

s p r e m n e z a g u t a n j e .

P r i g u t a n j u g r u m e n j e p r o t i s n u t n i z j e d n j a k d o

u e ludac . Z a to vri jeme e luane l i j ezde su ve

p o e l e l u i t i h i d r o k i o r n u k i s e l i n u z a d e z i n f e k c i j u

s v e g a t o s e n a l a z i u g r u m e n u , k o j i o n d a u r a n j a u

k u p k u t e k i s e l i n e , t e t i m e p o i n j e p r o c e s r a z l a g a n j a

h r a n e u j e d n o s t a v n i j e k e m i j s k e s p o j e v e .

eluana propusnic a: uvar vrata tvoga tijela

N a i z l a s k u i z e l u c a p o s t o j i v o r n a p r o p u s n i c a ,

z v a n a i v r a t a r n i c a , k o j a o b l i k u j e p r o l a z u t a n k oc r i j e v o . V r a t a r n i c a k o n t r o l i r a k o l i i n u p o l u r a z -

r i jeene tvari , ko ja iz laz i iz e luca , nakon to su

e l u a n i s o k o v i o b a v i l i s v o j p o s a o . Z n a a j n o j e , a k o

s a m o t e k u i n a u e u e l u d a c , v r a t a r n i c a s e s m j e s t a

o t v o r i i p u t a t e k u i n u i z r a v n o u t a n k o c r i j e v o , a l i

o s t a j e z a t v o r e n a d o k l e g o d j e h r a n a u e l u c u u

krutom s tan ju . Obino uzme t r i do e t i r i i pol sa ta da

41


22/114

s e e l u d a c p o t p u n o i s p r a z n i i p r e b a c i u t a n k o c r i j e v o

u o b i a j e n a j e l a o d m e s a , t i j e s t a i z e l e n i . C j e l o k u p n i

p r o l a z h r a n e k r o z p r o b a v n i t r a k t t r a j e d v a d e s e t i e t i r i

do dvadese t i osam sat i .

S v e t o p r o e k r o z g r l o , b i l o h r a n a b i l o p i e , u

t a n k o m c r i j e v u s e r a s t a v l j a u s v o j e a t o m s k e s a s t o j k e .T a n k o c r i j e v o j e p r e k r i v e n o m i l i j u n i m a s i u n i h

o r g a n a u o b l i k u u s i s a v a j u i h c j e v i c a , k o j e l a k o m o

g r a b e s v a k u m o l e k u l u t o s e m o e i s k o r i s t i t i i z m a s e

t o s e n a l a z i u c r i j e v u , p a t e m o l e k u l e p r o s l j e u j u u

k r v n e s u d o v e .

N e m o g u e j e u m a t i p r e d o i t i k a k o s e m i l i j u n i

i m i l i j u n i a t o m a o d v a j a j u j u i z v l a k n a s t i h s a s t o j a k a

z b r d a - z d o l a s m i j e a n e h r a n e , p a k r o z b e s k r a j n o

m a l e n e m i k r o s k o p s k e c j e v i c e u l a z e u s t i j e n k ecri jeva , da b i konano s t ig l i do je tara .

Debelo crijevo: skromna domaica

N a k o n t o s e a t o m s k i e l e m e n t i o s l o b o d e

e l u a n e k a e i o s m o z o m p r o u s t i j e n k e t a n k o g a

c r i j e v a , k r v i h p r e n e s e , n a j p r i j e k r o z j e t r e n u k r v n u

i lu u je t ra , a potom iz je tara u srce , odakle se raz i laze

p o t i j e l u o n a k o k a k o r a s p o r e u j u j e t r a .U t i m t r e n u c i m a t a n k o c r i j e v o p r o p u t a

o s t a t k e p r o b a v e u d e b e l o c r i j e v o . P r o p u t a i h v o r t o

s p a j a t a n k o i d e b e l o c r i j e v o . A k o j e d e b e l o c r i j e v o

is to i d je lu je uredno, t rebat e mu jo sa t -dva da

p r i p r e m i i z m e t z a i z b a c i v a n j e .

I a k o h r a n a m o r a p r o i n e k i h s e d a m m e t a r a t a n k o g

c r i j e v a p r i j e n e g o n j e z i n e h r a n j i v e t v a r i d o s e g n u j e t r a ,

42

r e d o v i t o o s t a j e n e t o h r a n j i v o s t i u o s t a t k u t o p r o e

i z t a n k o g u d e b e l o c r i j e v o . I a k o j e d u n o s t d e b e l o g

cri jeva samo izbac i t i tvar iz ko je j e tanko ve izvuklo

h r a n j i v o s t , i p a k u v i j e k o s t a n e p o k o j a h r a n j i v a e s t i c a

u o t p a t k u . S t o g a j e f u n k c i j a g o r n j e g d i j e l a d e b e l o g

c r i j e v a i z v u i s v a k u m o g u u u p o r a b i v u e s t i c u ip r o s l i j e d i t i j e o s m o z o m u k r v t e n a k o n t o g a u j e t r a .

Zna li koliko su vane lijezde?

T r i e n d o k r i n e l i j e z d e s u d j e l u j u u p r o b a v i :

j e t r a , g u t e r a a i u . I n a e u t i j e l u d j e l u j e o s a m

e n d o k r i n i h l i j e z d a .

V a n o s t t i h l i j e z d a m o e u v i d j e t i t e k n a k o n

t o s h v a t i d a s u u k l j u e n e u s v a k o d j e l o v a n j e t v o g at i je la .

K a d s a m o p o m i s l i n a t o l i k i b r o j b o l e s t i s a m o

j e t a r a - z a e p l j e n j e , p r o l j e v , u l j e v i , u n i k a m e n a c ,

u t i c a , e e r n a b o l e s t , p o t i t e n o s t , m u n i n a , i r e v i ,

b r a d a v i c e i s k l e r o z a - i m a s m i s l a z n a t i m a l o v i e o t i m

l i j e z d a m a , o k o j i m a , n a a l o s t , v e i n a s v i j e t a n e m a

p o j m a .

T o j e p o s e b n o v a n o z a o n o g a k o j i e l i s l i j e d i t i

p r i r o d n u d i j e t u , j e r e n d o k r i n e l i j e z d e z a h t i j e v a j ur a v n o m j e r n e u v j e t e p r e h r a n e , r a v n o t e u u

m e u d j e l o v a n j u i i s t o u , i n a e n e e i s p r a v n o

d j e l o v a t i . E n e r g i j a t o i m o m o g u u j e d j e l o v a t i

p r o i z l a z i i z a t o m a o d k o j i h s u g r a e n e , t e i z a t o m a

h r a n e k o j u j e d e m o .

A k o e l i v i e z n a t i o t j e l e s n i m l i j e z d a m a , t o

i n e i k a k o i h m o e o d r a v a t i u d o b r o m s t a n j u i

43


23/114

z d r a v l j u , p r e p o r u a m t i s v o j u k n j i g u S j a j n o

z d r a v l j e " , b u d u i d a b i b i l o n e m o g u e r a z r a d i t i o v d j e

c i j e l u t e m u .

P r o u a v a j u i S j a j n o z d r a v l j e " i u p o z n a j u i

e n d o k r i n e l i j e z d e , o t k r i t e s i z n e n a e n j e m , d a j e

m e d n a j b o l j a h r a n a j e t a r a , a m j e a v i n a s v j e e g s o k aod mrkve , repe i kras tavaca odgovara je t r i . To su

glavni sas to jc i hrane za je t ra !

u d e s n i p r o c e s p r o b a v e j e m o g u , j e r g a

nadzire sustav endokrinih l i j ezda . Svaka l i j ezda , u

d o m e n i s v o g a d j e l o v a n j a , u t j e e n a p r o c e s e t o s e

o d v i j a j u u j e t r a m a .

S a d a m o r a m o b a c i t i p o g l e d n a u i n a k t o g a

hrana ko ju s tavl jamo u usta ima na te l i j ezde za

v r i j e m e p r o b a v e . N a k o n t o s h v a t i m o t o s e d o g a ak a d m e t n e m o o b i n u " h r a n u u s v o j a t i j e l a , p i t a t

emo se , kako da to n ismo ul i ve pri je .

M u d r o j e n e t e m e l j i t i u v i j e k n a e z n a n j e n a

navikama i l i t rad ic i j i . Upozna j i s t inu pri je nego s tvori

z a k l j u a k . L j u d s k a p a m e t n i j e i s t a n a k o n t o j e

shvat i la i s t inu.

Upropatena hrana - upropateno tijeloJ e t r a s u j e d a n o d n a j v a n i j i h l a b o r a t o r i j a u

t i j e l u . S v a k a e s t i c a h r a n e k o j u p o j e d e m o , s v e t o

popi jemo - sve se to raz lae u svoje sas tavne d i je love i

p u t e m k r v o t o k a d o s p i j e v a u j e t r a . T u , u

m i k r o s k o p s k i m s t a n i c a m a , a t o m e i m o l e k u l e p o

j e d e n e h r a n e p r e r a u j u s e u tvar k o j u t i j e l o k o r is t i z a

o b n o v u , i z g r a d n j u i p o p r a v a k s t a n i j a i t k i va .

44

K u h a n a i p r e r a e n a h r a n a n a g o n e j e t r a n a

p o v e a n i n a p o r . Z b o g t e m p e r a t u r e k u h a n j a i

p r e r a i v a n j a a t o m i i m o l e k u l e t a k v e h r a n e s u p o s t a l i

a n o r g a n s k i . O b r o k t a k v e a n o r g a n s k e , b e i v o t n e t v a r i

n e p o s j e d u j e m a g n e t i z m a k o j i b i i z h r a n e p r i v u k a o

a t o m e p o t r e b n e t j e l e s n o m s t a n i j u .

K a d d n e v n o j e d e m o s i r o v o p o v r e i v o e i

p i j e m o s v j e e s o k o v e , n a a j e t r a d j e l u j u n o r m a l n o .

O b a v l j a j u u r e d n o i d o b r o r e g u l i r a n o s v o j u z a d a u

i e n j a i p o p r a v a k a . P r e o b l i e n i i p r e u r e e n i a t o m i i

m o l e k u l e a l j u s e k r v o t o k o m u l i j e z d e i s v e d r u g e

d i j e l o v e t i j e l a . N u z p r o i z v o d t o g p r o c e s a t a k o e r s e

i s k o r i t a v a . S k u p a s r a b l j e n i m s t a n i c a m a k r v i i d r u g i h

o r g a n a j e t r a p r e t v a r a j u o t p a t k e u u . u s e

usk ladi tava u unu kes icu, odakle se koris t i kad god

j e p o t r e b n a u b r o j n i m a k t i v n o s t i m a t i j e la .

Tvoja jetra su svoj vlastiti gazda

M a l o k a s n i j e r a s p r a v l j a t e m o o i z v o r i m a

b j e l a n e v i n a u p r i r o d n o m n a i n u i s h r a n e , al i z a s a d a

u t e u p o z o r i t i , d a j e b e s k o r i s n o j e s t i s t o p o s t o t n u

b j e l a n e v i n u . "

t o j e c j e l o k u p n a b j e l a n e v i n a ? C j e l o k u p n a

b j e l a n e v i n a se n a l az i u m e s u i v o t i n j a , r i b a i p t i c a , a

sadr i svih dvadest i t r i aminiokise l ine .

t o s u a m i n o k i s e l i n e ? T o s u a t o m s k i l a n c i , k o j i

n e s a m o t o s l u e z a g r a d n j u b j e l a n e v i n s k i h

m o l e k u l a , v e a k t i v n o d j e l u j u u i z v j e s n i m f u n k c i j a m a ,

u k o l i k o i m a i v o t a u a t o m i m a b j e l a n e v i n a .

45


24/114

D r u g i m r i j e i m a , a m i n o k i s e l i n e n i s u s a m o

g r a e v n i m a t e r i j a l b j e l a n e v i n a , v e a k o i h

u s p o r e d i m o s u r e d o m i l i b i l o k o j o m d r u g o m

z g r a d o m , o n e , s i m b o l i k i r e e n o , p r e d s t a v l j a j u s v e

akt ivnost i to se odvi ja ju u t im zgradama.

Cjelokupne bjelanevinenisu u skladu s nai m tijelima

B i t n o j e z a s v a k o g a t k o e l i s l i j e d i t i p r i r o d n u

d i j e t u s h v a t i t i , d a c j e l o k u p n a b j e l a n e v i n a n e m o e

bi t i p r o b a v l j e n a i a s i m i l i r a n a u l j u ds k i o r g a n i z a m k a o

takva , b i lo to meso i l i r iba , bez obzira na bro j

s a d r a n i h a m i n o k i s e l i n a .

B j e l a n e v i n e u m e s u s i s a v a c a , r i b a i l i p e r a d i

nasta le su od ivih , organskih a toma iz ivog ras l in ja t o s u g a t e i v o t i n j e j e l e . M e s o u t a k v o m i z v o r n o m

s t a n j u j e p o t p u n a b j e l a n e v i n a . M e u t i m , j e d u i

m e s o n e m o e m o i s k o r i s t i t i n i k o n c e n t r i r a n u

b j e l a n e v i n u , n i k i s e l i n e o d k o j i h s e s a s t o j i .

B j e l a n e v i n e m o r a j u b i t i s v e d e n e n a a t o m e o d k o j i h

s e s a s t o j e , d a b i o n d a t i j e l o m o g l o p r e p o z n a t i t e

a tome i s tvarat i od n j ih svoje vlas t i te aminokise l ine i

b j e l a n e v i n e .

Prirodna hrana je uvijek potpuna

B i l o b i m n o g o l a k e i u i n k o v i t i j e k o r i s t i t i

s v j e e , s i r o v o v o e i p o v r e t o n a m g a p r i r o d a n u d i !

Sama svrha s tvaranja b i l jnog cars tva b i la j e i os ta je -

d a t i i v o t a t o m i m a . S v a k o v o e i p o v r e s a d r i

p o t r e b n e a t o m e , o d k o j i h s e o b l i k u j u b j e l a n e v i n e u

46

l j u d s k o m o r g a n i z m u . L j u d s k o t i j e l o n e m o e

s v r s i s h o d n o k o r i s t i t i n i j e d a n m e s n i p r o i z v o d u o b l i k u

p o t p u n e b j e l a n e v i n e , m e u t i m , a k o j e d e m o s i r o v o

v o e i p o v r e , p r o b a v n i o r g a n i n e m a j u p o t r e b e z a

r a z b i j a n j e m m o l u k u l a . O n i j e d n o s t a v n o p o m a u

a t o m i m a i m o l e k u l a m a d a s e o d v o j e , d a b i i h t a k o

krvni i l imfni sudovi mogl i lako pokupi t i i preni je t i u l i j ezde , s tanice i tk iva c i je log t i j e la .

J e t r a s e n e o b a z i r u n a t r g o v a k e r e k l a m e o

b j e l a n e v i n s k i m p r o i z v o d i m a . " J e t r a n i s u i la u

k o l u p a n e m o g u i t a t i u p u t e i o b e a n j a p r o d a v a a

c j e l o k u p n i h b j e l a n e v i n a " .

N e t r o i s v o g a v r e m e n a n i n o v c a n a c j e l o k u p n e

b j e l a n e v i n e . P r i r o d n i izv ori b j e l a n e v i n a s u j e f t i n i j i i

u i n k o v i t i j i .

Tvoj probavni sustav odbacuje krob,mrzi eer i prezire masno kuhanje

Zato krob?S a m o s e d a m p o s t o o d s v i h e l e m e n a t a o d k o j i h

s e s a s t o j i t v o j e t i j e l o s p a d a j u u k a t e g o r i j u u g l j i n i h

h i d r a t a . k r o b i e e r k e m i j s k i p r i p a d a j u u g l j i n i m

h i d r a t i m a .

U t v o j e m t i j e l u n e m a n i j e d n e j e d i n e m r v i c e

kroba , a ne moe je n i b i t i , j e r krob ni je ras topiv u

v o d i , p a p r e m a t o m e k a o k r o b n e m o e p o s t a t i

t e k u i n o m . P r o b a v n i t r a k t t r e b a u l o i t i m n o g o

e n e r g i j e i n a p o r a u p r e t v a r a n j u k r o b a u p r i r o d n i

eer , da b i ga t i j e lo moglo koris t i t i .

47


25/114

N a g o m i l a n e m o l e k u l e k r o b a m o g u t e k o

o t e t i t i p r o b a v n i s u s t a v . P r o l a z e i k r o z j e t r a m o g u

o s t a t i u k l i j e t e n e i z m e u s t a n i c a j e t r e . A k o s e t o e s t o

d o g a a , d o l a z i d o z a e p l j e n j a , i z k o j e g s e l a k o m o e

r a z v i t i o t v r d n u e j e t a r a , o d n o s n o c i r o z a .

Kad sam ja prvi put shvat io da se krobne

molekule ne ras tapa ju ni u vodi , n i u a lkoholu i l i

e t e r u , s m j e s t a s a m r a z u m i o , z a t o s u i t a r i c e i h r a n a

p u n a k r o b a t o s a m i h u s v o j e v r i j e m e t o l i k o j e o

t o l i k o s m e t a l i j e t r a m a , t a k o d a s u b i l a t v r d a p o p u t

k o m a d a d a s k e . I s t o t a k o s a m n a a o o d g o v o r , z a t o s e

s t v a r a j u p i j e s a k i k a m e n u u n o m m j e h u r u i

b u b r e z i m a , a i z a t o se krv n e n a r a v n o g r u a u i l a m a i

k a p i l a r i m a , s t v a r a j u i u l j e v e , t u m o r e , r a l e i d r u g e

p o r e m e a j e u o r g a n i z m u .

e m u o n d a i d a l j e j e s t i k o n c e n t r i r a n i k r o b ,

k o j i j e p r o t u p r i r o d a n s a m o m t i j e l u , a u z t o d o d a j e

p r o t u p r i r o d n u i n e p o t r e b n u t e i n u t v o m e t i j e l u !

Zato eer?

D a b i s e s h v a t i l a o p a s n o s t o d u p o r a b e b i j e l o g

eera , t reba se s je t i t i da hrani uzme t r i do e t i r i sa ta

d a p r o e k o j i h s e d a m m e t a r a , o d u s t a d o k r a j a t a n k o g

c r i j e v a . T o s p o r o , p u e v o k r e t a n j e j e p o t r e b n o

p r o b a v n i m p r o c e s i m a u c r i j e v i m a d a b i s e s v a k a

e s t i c a p o j e d e n e h r a n e r a z g r a d i l a i p r e l a u t e k u e

s tan je , da b i a tomi od koj ih se sas to j i hrana mogl i

o s m o z o m p r o i k r o z s t i j e n k e c r i j e v a , t e p o k u p l j e n i u

krvni tok do l i do je tara .

48

B i j e l i e e r n e m a s t r p l j i v o s t i e k a t i s v e t o

vri jeme da b i se naao u je t rama. U s tvari , posta je

t e k u i n o m i p r i j e n e g o p r o e k r o z e l u d a c , p a s e s a m

p r e l i j e p r e k o d v a n a e s t e r c a u t a n k o c r i j e v o . U

t r e n u t k u k a d t a k o n a b r z o d o e u t a n k o c r i j e v o , v e j e

p r e t v o r e n u a l k o h o l i g l u k o z u . U t o m s t a n j u t e e u

j e t r a , p r e p l a v l j u j u i i h p r e t j e r a n o m k o l i i n o mg l u k o z e . G l u k o z a j e t a d a i s p u t e n a u k r v , i n e i j e

p r e z a s i e n o m e e r o m . I s h o d j e e e r n a b o l e s t

p o z n a t a k a o d i j a b e t e s .

to biva sa stanicama masnoe?

K a d k o l i i n a g l u k o z e u j e t r a m a p r i j e e g r a n i c u

p o d n o s i v o s t i , j e t r a p r e t v o r e g l u k o z u u k u g l i c e

m a s n o e , p a i h i z b a c e , j e r s u n e u p o t r e b l j i v e uj e t r a m a . t o o n d a b u d e s t o m m a s n o o m ? U p r a v o

o n o t o n i t k o n e e l i . T e k u g l i c e m a s n o e z a u s t a v e s e

u o n i m m i i i m a k o j i s u n a j m a n j e u p o k r e t u , t o j e s t

n a k u k o v i m a i t r b u h u , a p o s e b n o i s p o d b r a d e .

U p r o s j e k u m a s n o s t a n i j e t r e b a o b i n o p r v i h

t r i d e s e t g o d i n a i v o t a l j u b i t e l j a e e r a d a b i m u

p r o m i j e n i l o i u v e a l o o b u j a m i a n a t o m i j u , a o n d a j o

t r idese t do e t rdese t godina da se r i j e i deb l j ine - u

g r o b u !

Zato masno kuhanje?

U o s n o v i m a s n o a j e k o m b i n a c i j a k i s e l i n a , i j e

s e m o l e k u l e s a s t o j e o d a t o m s k i h e l e m e n a t a u g l j i k a ,

k i s i k a i v o d i k a . V e l i i n a i n a i n m o l e k u l a r n o g

k o m b i n i r a n j a s v a k o g o d o v a t r i e l e m e n t a i n e n e k e

49


26/114

m a s n o e l a g a n i m a , k a o t o s u b i l j n a u l j a , i l i t e k i m i

k r u t i m a , k a o t o s u m a s n o e i v o t i n j s k o g p o r i j e k l a .

L i m f n i v o r o v i i z v l a e m a s n o u i z c r i j e v a , n e

d i r a j u i b j e l a n e v i n a n i u g l j i k o h i d r a t a n a n j i h o v u

p r o l a z u k r o z c r i j e v a . L i m f n i v o r o v i p r i k u p l j a j u

m a s n o u i p o t o m j e p r e t v a r a j u u k r a j n j e f i n ue m u l z i j u . U t o m s t a n j u j e s p r o v o d e l i m f n i m k a n a l i m a

do prsne i le , ko ja j e g lavni l imfni vod u grlu , te j e

o n d a p u t a j u u k r v o t o k .

K a d j e m a s n o a k u h a n a , k a o u p r e n o j h r a n i ,

k u k u r u z n i m k o k i c a m a s m a s l o m i u t i p c i m a ,

m a s n o a s e p r e t v a r a u a n o r g a n s k i p r o i z v o d , k o j i

z a t i j e v a d a l e k o z a m r e n i j i p o s

Čista i jednostavna prirodna kontrola težine

Documents