citizen participation and waste management efficiency of...

13
การมีส่วนร่วมของประชาชนและประสิทธิภาพการจัดการขยะของเทศบาลตาบลเขาพระงาม อาเภอเมือง จังหวัดลพบุรี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน Citizen Participation and Waste Management Efficiency of Khao Pha Ngam Subdistrict Municipality Maung District Lopburi Province รัฐพล ศรีธรรมา และ อาจารย์เกวลิน ศีลพิพัฒน์ Rathapon Sritamma and Kevalin Silphiphat, Ph.D. 1 บทคัดย่อ การศึกษาวิจัยครั ้งนี ้ มีวัตถุประสงค์ 1).เพื่อศึกษาประสิทธิภาพในการจัดการขยะมูลฝอยของเทศบาล ตาบลเขาพระงาม อาเภอเมือง จังหวัดลพบุรี 2) เพื่อศึกษาการมีส ่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอย ของเทศบาลตาบลเขาพระงาม อาเภอเมือง จังหวัดลพบุรี 3) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบการมีส ่วนร่วมของ ประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยของเทศบาลตาบลเขาพระงาม อาเภอเมือง จังหวัดลพบุรี โดยจาแนกตาม ปัจจัยส่วนบุคคล 4) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการมีส่วนร่วมของประชาชน กับประสิทธิภาพการ จัดการขยะมูลฝอยของเทศบาลตาบลเขาพระงาม อาเภอเมือง จังหวัดลพบุรี กลุ่มตัวอย่างที่ใช้คือ ประชาชนทีอาศัยอยู่ในเขตเทศบาลตาบลเขาพระงามจานวน 392 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถาม และสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทาสอบที ( t-test) การวิเคราะห์การแปรปรวนทางเดียว ( One-Way ANOVA) และ ค่าประสิทธิ สหสัมพันธ์เพียร์สัน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) โดยมีนัยสาคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ผลการวิจัยพบว่า ประสิทธิภาพในการจัดการขยะของเทศบาลตาบลเขาพระงามอยู่ในระดับสูง ประชาชนที่อาศัยอยู ่ในเขตเทศบาลตาบลเขาพระงามมีการมีส่วนร่วมของประชาชนอยู่ในระดับสูง จากการ ทดสอบสมมติฐานพบว่ากลุ่มตัวอย่างที่มีปัจจัยส ่วนบุคคลที่แตกต่างกัน มีส่วนร่วมในการจัดการขยะไม่ แตกต่างกัน นอกจากนี ้ การมีส่วนร่วมของประชาชนมีความสัมพันธ์กับประสิทธิภาพการจัดการขยะของ

Upload: others

Post on 09-Mar-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

การมสวนรวมของประชาชนและประสทธภาพการจดการขยะของเทศบาลต าบลเขาพระงาม

อ าเภอเมอง จงหวดลพบร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน

Citizen Participation and Waste Management Efficiency of Khao Pha Ngam Subdistrict Municipality

Maung District Lopburi Province

รฐพล ศรธรรมา และ อาจารยเกวลน ศลพพฒน

Rathapon Sritamma and Kevalin Silphiphat, Ph.D.1

บทคดยอ

การศกษาวจยครงน มวตถประสงค 1).เพอศกษาประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร2) เพอศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร 3) เพอศกษาเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร โดยจ าแนกตามปจจยสวนบคคล 4) เพอศกษาความสมพนธระหวางการมสวนรวมของประชาชน กบประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร กลมตวอยางทใชคอ ประชาชนทอาศยอยในเขตเทศบาลต าบลเขาพระงามจ านวน 392 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม และสถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน การท าสอบท (t-test) การวเคราะหการแปรปรวนทางเดยว (One-Way ANOVA) และ คาประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) โดยมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลการวจยพบวา ประสทธภาพในการจดการขยะของเทศบาลต าบลเขาพระงามอยในระดบสง ประชาชนทอาศยอยในเขตเทศบาลต าบลเขาพระงามมการมสวนรวมของประชาชนอยในระดบสง จากการทดสอบสมมตฐานพบวากลมตวอยางทมปจจยสวนบคคลทแตกตางกน มสวนรวมในการจดการขยะไมแตกตางกน นอกจากน การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการจดการขยะของ

Page 2: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

เทศบาลต าบลพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร มความสมพนธกน ซงเปนไปตามสมมตฐาน แตความสมพนธอยในระดบต า ค าส าคญ: การมสวนรวมของประชาชน, ประสทธภาพการจดการขยะมลฝอย

1อาจารยประจ าภาควชารฐศาสตร และรฐประศาสนศาสตร คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน

Abstract

Purposes of this study were 1) to examine the efficiency of waste management of Khao Phra Ngam Subdistrict Municipality Muang District Lopburi 2) to study citizen participation in waste management of Khao Phra Ngam Municipality Muang District Lopburi 3) to compare citizen participation in waste management of Khao Phra Ngam Subdistrict Municipality. Muang District Lopburi. and 4) to investigate the correlation between citizen participation. and the efficiency of waste management Khao Phra Ngam Subdistrict Municipality. Muang District Lopburi.The samples were 392 of residences of Khao Pha Ngam Subdistrict.The data were collectd by questionnaires and analyzed by statistical program. The statistical methods used for data analysis were percentage, mean, standard deviation, t-test, One-way ANOVA and Pearson product moment correlation coefficient. The statistical level of significance was set at .05. The result showed that efficiency of Khao Phra Ngam Subdistrict were at the high level.People living in Khao Phra Ngam Subdistrict Municipality had a high level of participation in waste management.The hypothesis testing, was found that samples with different individual factors had no different opinion in waste management.citizen participation was related to waste management efficiency of Khao Phra Ngam Sub-district, Muang District, Lopburi.at the low level. Keyword: citizen participation, the efficiency of waste management

Page 3: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

บทน า ปญหาขยะมลฝอยเปนปญหาสงแวดลอมทส าคญประการหนงของชมชนทกประเทศทวโลกเพราะม

สวนสมพนธกบความหนาแนนของประชากร การประกอบอาชพและสภาพทางเศรษฐกจ สงคมนนๆ จากการขยายตวทางเศรษฐกจและสงคมในปจจบน กอใหเกดปญหาขยะมลฝอยเพมมากขนเปนเงาตามตว สงผลกระทบตอคณภาพชวตและสงแวดลอม ซงกอใหเกดอนตรายตอการด ารงชวตของประชาชน ในดานสขอนามยของประชาชนและสงผลตอสงแวดลอมโดยปรมาณขยะในป 2559 มประมาณ 27.06 ลานตน เพมมากขนจากป 2555 ทมปรมาณขยะเพยง 23.93 ลานตน เพมขนคดเปน 14 เปอรเซนต ภายในระยะเวลาเพยง 5 ป (ส านกจดการกากของเสยและสารอนตราย กรมควบคมมลพษ; 2560) องคกรปกครองสวนทองถน ในฐานะทเปนหนวยงานทมความใกลชดกบประชาชนและมภารกจตองจดการสงแวดลอมในทกๆดาน องคกรปกครองสวนทองถนจงเปนหนวยงานทมบทบาทส าคญในการจดการปญหาขยะและสงแวดลอมทกระทบตอสภาพแวดลอมทงในระดบ ชมชน และประเทศชาต ปจจบนเทศบาลต าบลเขาพระงามเปนเทศบาลขนาดเลกในเขตอ าเภอเมอง จงหวดลพบร มจ านวนประชากรทงสน 11,548 คน เทศบาลฯ เปนองคกรปกครองสวนทองถนหนงทพยายามด าเนนการแกไขปญหาเรองขยะมลฝอยอยางจรงจง โดยไดมการก าหนดประเดนเรองสงแวดลอมไวเปนสวนหนงในวสยทศนของเทศบาลฯ วา “การรกษาความสะอาด และความเปนระเบยบเรยบรอยของชมชน การคดแยกขยะ การสรางพนทสเขยว มสถานทพกผอนหยอนใจ ลดปรมาณมลพษ ฝ นละออง กลน เสยง ไมใหเกดความเดอดรอนแกผอยอาศย” นอกจากวสยทศนของเทศบาลฯแลวยงพบวายทธศาสตรการด าเนนงานของเทศบาลฯ ไดมการจดท าโครงการทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอยอยางจรงจงและเปนรปธรรม เชน โครงการก าจดขยะมลฝอยโดยชมชนต าบล เขาพระงาม โครงการก าจดขยะมลฝอยโดยชมชน และถนนปลอดถงขยะชมชนปลอดถงขยะ เปนตน จากวสยทศนและยทธศาสตรดงกลาวจะเหนไดวาเทศบาลฯ ไดเลงเหนความส าคญและพยายามจดการกบปญหาดงกลาวอยางจรงจง โดยพยายามเปดโอกาสใหชมชนประชาชนไดเขามามสวนรวมในการจดการขยะมลฝอย เพอใหเกดผลทมความตอเนองและย งยน แตอยางไรกตามกยงไมมตวชวดใดทแสดงใหเหนวาประชาชนไดเขามามสวนรวมในการจดการขยะมลฝอยรวมกบเทศบาลฯ ในทกขนตอนอยางแทจรง

ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาการมสวนรวมของประชาชนและประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร เพอสะทอนใหเหนความตองการ และระดบการมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอย อนจะเปนขอมลพนฐานทส าคญใหกบเทศบาลไดน าไปใชในการก าหนดนโยบาย หรอกจกรรมโครงการตางๆ ใหเกดผลเปนรปธรรม มความตอเนอง ย งยน และสอดคลองกบความตองการของประชาชนในพนทดวย

Page 4: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร 2. เพอศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร 3. เพอศกษาเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบล เขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร โดยจ าแนกตามปจจยสวนบคคล 4. เพอศกษาความสมพนธระหวางการมสวนรวมของประชาชน กบประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร

วธการวจย ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจย คอ ประชาชนในพนทเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร จ านวนรวมทงสน 11,548 คน ซงเปนจ านวนประชากรท งหมดของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร (ส านกทะเบยนเทศบาลต าบลเขาพระงาม, 2559) เครองมอทใชในการวจย การวจยครงน ผวจยใชแบบสอบถาม (questionnaire) เปนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลซงผวจยไดสรางขนมาจากการศกษากรอบแนวความคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ โดยแบบสอบถามทใชในการวจย แบงออกเปน 3 สวน ดงนสวนท 1 ขอมลเกยวกบ ปจจยดานสวนบคคล ไดแก ประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพการสมรส ระดบการศกษา อาชพ อตราเงนเดอน และระยะเวลาในการอาศยอยในชมชน สวนท 2 ขอมลเกยวกบปจจยดานการมสวนรวมของประชาชน สวนท 3 ขอมลเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนและประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร

การวเคราะหขอมล ผวจยไดน าขอมลทไดจากแบบสอบถามจ านวน 392 ชด ผวจยไดด าเนนการรวบรวมขอมลและตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม แลวจงท าการวเคราะหขอมล โดยน าแบบสอบถามวดการมสวนรวมของประชาชนและประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร มาวเคราะหและประมวลผล โดยเครองคอมพวเตอรดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต (statistical software) แลวจงน าผลทประมวลไดมาวเคราะหเขยนรายงาน และน าเสนอเปนงานวจย

Page 5: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

สรปผลการวจย

การมสวนรวมกบการจดการขยะ จากการศกษา พบวา กลมตวอยางมสวนรวมกบการจดการขยะอยในระดบมาก ( = 4.21) และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการปฏบต ( = 4.23 และ S.D. = .55) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาคอดานการตดสนใจ ( = 4.22 และ S.D. = .58) และ ดานการรวมรบผลประโยชน ( = 4.18 และ S.D. =.60) มคาเฉลยนอยทสด ประสทธภาพการจดการขยะมลฝอย จากการวจย พบวา ประสทธภาพการจดการขยะของเทศบาลอยในระดบมาก ( = 4.23 และ S.D. = .34) และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการเกบรวบรวม ( = 4.25 และ S.D. = .51) มคาเฉลยมากทสด รองลงมาคอ ดานการขนสง ( = 4.24 และ S.D. = .51) และ ดานการแปรสภาพ ก าจดหรอท าลาย ( = 4.19 และ S.D. = .52) ผลการทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานท 1 ปจจยสวนบคคลตางกน มการมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร แตกตางกน

สมมตฐานท 1.1 ประชาชนทมเพศตางกน มการมสวนรวมตอการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร แตกตางกน

ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ประชาชนกลมตวอยางทมเพศตางกน มการมสวนรวมตอการจดการขยะไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานท 1.2 ประชาชนทมอายตางกน มการสวนรวมการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบล

เขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ประชาชนกลมตวอยางทมอายตางกน มการมสวนรวมตอการ

จดการขยะไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

Page 6: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

สมมตฐานท 1.3 ประชาชนทมสถานภาพตางกน มการสวนรวมการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร แตกตางกน

ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ประชาชนกลมตวอยางทมสถานภาพตางกน มการมสวนรวมตอการจดการขยะไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานท 1.4. ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มการสวนรวมการจดการขยะมลฝอยของ

เทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ประชาชนกลมตวอยางทมระดบการศกษาตางกน มการมสวนรวม

ตอการจดการขยะไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว สมมตฐานท 1.5 ประชาชนทมอาชพตางกน มการสวนรวมการจดการขยะมลฝอยของเทศบาล

ต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ประชาชนกลมตวอยางทมอาชพตางกน มการมสวนรวมตอการ

จดการขยะไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว สมมตฐานท 1.6 ประชาชนทมระยะเวลาทอาศยอยในพนทตางกน มการสวนรวมการจดการขยะ

มลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ประชาชนกลมตวอยางทมระยะเวลาทอาศยอยในพนทตางกน ม

การมสวนรวมตอการจดการขยะไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว สมมตฐานท 2 การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการจดการขยะมล

ฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร 2.1 การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของ

เทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร ดานการเกบรวบรวม ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการ

จดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม ในดานการเกบรวบรวม ซงเปนไปตามสมมตฐาน และมความสมพนธอยในระดบนอย

Page 7: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

2.2 การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร ดานการขนสง

ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการ

จดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม ในดานการขนสง ซงเปนไปตามสมมตฐาน และมความสมพนธอยในระดบนอย

2.3 การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของ

เทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร ดานการแปรสภาพ ก าจดหรอท าลาย ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการ

จดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม ในดานการแปรสภาพ ก าจด หรอท าลาย ซงเปนไปตามสมมตฐาน และมความสมพนธอยในระดบนอย

ขอวจารณ

จากการวจยเรอง การมสวนรวมของประชาชนกบประสทธภาพการจดการขยะของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ.เมอง จ.ลพบร ครงน โดยศกษาจากปจจยสวนบคคลของประชาชนในเขตเทศบาลต าบลเขาพระงาม ไดแก เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อาชพ สวนบคคลตอเดอน และระยะเวลาทอยอาศยในพนท จ านวน 392 คน มดงน

1. ดานประสทธภาพกระจดการขยะ พบวา ประสทธภาพการจดการขยะของเทศบาลอยในระดบมาก โดยจ าแนกแตละดาน ไดดงน

1.1 ดานการเกบรวบรวม พบวา ประสทธภาพการจดการขยะ ดานการเกบรวบรวมอยในระดบมาก

แตเมอพจารณาเปนรายขอจะเหนไดวา เทศบาลมถงขยะประเภทตางๆแยกไวใหเหนชดเจน มคาเฉลยนอยทสด เนองจาก ในชมชนตามซอกหรอซอย ยงคงเปนถงขยะแบบรวม ส าหรบถงขยะแยกประเภทยงพบไดในเฉพาะเขตเมอง หรอตามสถานท ในชมชนใหญๆ

1.2 ดานการขนสง พบวา ประสทธภาพการจดการขยะ ดานการขนสง อยในระดบมาก แตเมอ

พจารณาเปนรายขอจะเหนไดวา รถในการเกบขยะมสภาพใชงานไดด คาเฉลยนอยทสด เนองจาก รถทใชในการเกบขยะในปจจบน เปนรถทใชมาแลวคอนขางนาน จงคอนขางจะลาสมย ไมมเทคโนโลยททนสมยเหมอนรถรนใหมๆ

Page 8: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

1.3 ดานการแปรสภาพ ก าจดหรอท าลาย พบวา ประสทธภาพการจดการขยะ ดานการแปรสภาพ

ก าจดหรอท าลาย อยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายขอจะเหนไดวา บอขยะของเทศบาลมสภาพพรอมใชงานเปนปกต มคาเฉลยนอยทสด เนองจาก ปรมาณขยะในแตวนทเทศบาลไดท าการรวบรวมจากทกๆชมชน มปรมาณไมเทากนในแตวน หรอในบางวนสภาพภมอากาศไมเอออ านวยตอการปฏบตหนาทของเจาหนาทก าจดขยะ ท าใหปรมาณขยะของวนนนๆ เหลอสะสมจากวนทตองก าจด จนตองน ามาก าจดหรอท าลายในวนถดไป

2. ดานการมสวนรวม พบวา กลมตวอยางมสวนรวมกบการจดการขยะอยในระดบมาก โดยจ าแนก

แตละดานดงน

2.1 ดานการตดสนใจ กลมตวอยางมสวนรวมกบการตดสนใจกบการจดการขยะอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายขอจะเหนไดวา เขารวมเวทประชาคมทเทศบาลจด เพอเสนอปญหาและแนวทางแกไข มคาเฉลยนอยทสด เนองจาก การประชมเวทประชาคม ยงจดไมเปนประจ าและครอบคลมในทกๆพนทของชมชนต าบลเขาพระงาม ท าใหการเขารวมแสดงความคดเหนของประชาชนยงไมครอบคลมทกพนท ปญหายงคงมในบางพนท 2.2 ดานการปฏบต กลมตวอยางมสวนรวมในการปฏบตกบการจดการขยะอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายขอจะเหนไดวา การทงขยะลงในถงทเทศบาลจด มคาเฉลยนอยทสด เนองจาก พนทจดตงขยะในบางจด ยงมเศษขยะลนออกมาจากบรเวณถง หรอมการกองขยะไวขางๆถงโดยทไมใสลงไปในถง

2.3 ดานการรวมรบผลประโยชน กลมตวอยางมสวนรวมในการรวมรบผลประโยชนจากการจดการขยะอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายขอจะเหนไดวา การไดรบความรจากการฝกอบรมมคาเฉลยนอยทสด เนองจาก ประชาชนทเขารบการฝกอบรมยงน าความรทไดรบไปใชประโยชนไดอยางไมเตมท เพราะยงคงมการปฏบตทไมเปนไปตามทไดรบจากการฝกอบรม

2.4 ดานการตดตามและประเมนผล กลมตวอยางมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลการ

จดการขยะอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายขอจะเหนไดวา การตอบแบบประเมนผลการจดการขยะมลฝอยของเทศบาล มคาเฉลยนอยทสด เนองจาก เทศบาลมการลงพนทเพอเกบแบบประเมนผลการจดการขยะ นอยครงเกนไป ประชาชนสวนใหญทตอบจะเปนผเขามารบบรการในส านกงานเทศบาลเปนสวนใหญ ประชาชนทหางไกลจงไมสะดวกในการมาตอบแบบสอบถาม

Page 9: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

ผลการทดสอบสมมตฐาน สามารถวเคราะหไดดงน สมมตฐานท 1 ปจจยสวนบคคลตางกน มการมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร แตกตางกน

ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ประชาชนทมปจจยสวนบคคลประกอบดวย อาย เพศ สถานภาพ ระดบการศกษา อาชพ และระยะเวลาในการอาศยอยในชมชนตางกน การมสวนรวมตอการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม ไมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะ การมสวนรวมของประชาชนเปนกระบวนการทประชาชนทกคนสามารถเขามาเปนสวนหนงของกระบวนการการมสวนรวมได ไมยดหลกเกณฑในการบงคบเขารวม การมสวนรวมของประชาชนขนอยกบจตส านกของประชาชนในแตละคน เพราะฉะนน ปจจยสวนบคคลทตางกน จงมการมสวนรวมของประชาชนไมแตกตางกน

สมมตฐานท 2 การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธกบประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลเขาพระงาม อ าเภอเมอง จงหวดลพบร

ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา การมสวนรวมของประชาชนมความสมพนธ กบประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยทง 3 ดาน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว แตความสมพนธอยในระดบต า กลาวคอ การมสวนรวมของประชาชนเปนเพยงกระบวนการหนงทสงผลตอประสทธภาพในการจดการขยะของเทศบาล เพราะการเพมประสทธภาพในการจดการขยะนอกจากจะอาศยการมสวนรวมของประชาชนแลว ยงตองประกอบไปดวยปจจยดานอนๆ เชน แนวทางการปฏบตงานของเทศบาล งบประมาณ และสงอ านวยความสะดวกตางๆ เพอสงเสรมใหเกดประสทธภาพการจดการขยะมากยงขน

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะผลจากการวจย 1. ประสทธภาพการจดการขยะ ดานการเกบรวบรวม เนองจากในเขตเทศบาลต าบลเขาพระงาม ยงมตรอก ซอยบางแหงยงมถงขยะชนดแยกประเภท ตงไวตามจดทรองรบขยะไมครบทกจด ควรใหเจาหนาทเทศบาลทรบผดชอบในสวนน ลงพนทส ารวจถงขยะแยกประเภทใหทราบจ านวนทชดเจนและด าเนนการจดหาตงไวทจดใหครบถวน

Page 10: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

ดานการขนสง เนองจากสภาพรถเกบขยะในปจจบนอยในสภาพเกา ควรใหเทศบาลมการจดหางบประมาณในการซอรถขยะแบบใหม หรอรนใหม เพอความทนสมยและการรองรบขยะในปรมาณไดมากขน ดานการแปรสภาพ ก าจดและท าลาย เนองจากบอขยะของเทศบาลยงมการก าจดทยงไมตอเนอง เพราะมขยะปรมาณสะสมคอนขางมาก เทศบาลควรจะมการประชาสมพนธขนตอนการก าจดขยะหรอชปญหาของสภาพบอขยะใหประชาชนไดรบทราบเพอจะไดใหประชาชนมความเขาใจเกยวกบการปฏบตหนาทของเจาหนาทเทศบาล 2. การมสวนรวมของประชาชน ดานการตดสนใจ การจดประชมประชาคมหมบานของทางเทศบาลควรจดอยางตอเนองเพอสรางกระบวนการการมสวนรวมแบบยงยน ประชาชนในเขตพนทสามารถแจงปญหา เสนอแนวทางแกไขไดครอบคลมในทกดานๆของปญหาตอชมชน ดานการรวมรบผลประโยชน เนองจากประชาชนกลมตวอยางสวนใหญเหนความส าคญของการสรางรายไดเสรมทเกดจากการคดแยกขยะ เทศบาลควรจะมการจดต งโครงการเฉพาะเกยวกบขยะ เชน ธนาคารขยะ เปนตน เพอเปนการสะดวกตอเทศบาลในการคดแยกประเภทดวย ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1. การศกษาครงตอไปอาจจะศกษาปจจยดานอนทสงผลตอประสทธภาพการท างานของเทศบาล เชน ดานงบประมาณ ดานแนวทางการปฏบตงาน เปนตน เพอใหไดผลหรอขอมลทชดเจนเกยวกบประสทธภาพชดเจนขน

2. การศกษาครงตอไปควรจะมการวจยในเชงคณภาพ เพอใหมการเกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณ ควบคกบการศกษาเชงปรมาณเพอใหไดขอมลและขอเทจจรงทชดเจนขน

เอกสารและสงอางอง

กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. 2547. การก าจดขยะมลฝอยแบบฝงกลบอยางครบวงจร คมอส าหรบผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน. พมพครงท 4. โรงพมพครสภาลาดพราว: กรงเทพมหานคร

Page 11: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. 2560 สถานการณขยะมลฝอยของ

ประเทศไทย ป พ.ศ. 2559 โรงพมพครสภาลาดพราว: กรงเทพมหานคร กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม. 2554. การจดการขยะมลฝอยโดยชมชน. กรงเทพมหานคร: กรมสงเสรม

คณภาพสงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.

เกรยงศกด อดมสนโรจน. 2537. วศวกรรมการก าจดน าเสย เลมท 3. กรงเทพมหานคร: มตรนราการพมพ. ถนอมขวญ พนธสนท. 2550. การมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในเขตเทศบาลต าบลบอ

ทอง อ าเภอบอทอง จงหวดชลบร. วทยานพนธปรญญาโท: มหาวทยาลยบรพา. นรนดร จงวฒเวศย. 2527. การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนา. กรงเทพมหานคร: ส านก พมพ

มหาวทยาลยมหดล. นรนทรชย พฒนพงศา . 2546. การม สวนรวม หลกกา รพนฐาน เทคนคและกรณตวอยาง .

กรงเทพมหานคร: 598 Print. นพมาศ ธรเวคน. 2542. จตวทยาสงคมกบชวต. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลย ธรรมศาสตร. ปภาวรนท นาจ าปา. 2557. การมสวนรวมของประชาชนตอการจดการขยะมลฝอย ของเทศบาลต าบลคลอง

ใหญ อ าเภอคลองใหญ จงหวดตราด. วทยานพนธปรญญาโท: มหาวทยาลยบรพา. ประภาเพญ สวรรณ. 2547. ทศนคตการเปลยนแปลงทศนคตและพฤตกรรมอนามย. กรงเทพมหานคร: ไทย

วฒนาพานช. ปรดา แยมเจรญวงศ. 2531. การจดการขยะมลฝอย. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน. พชย เอกศรพงษ. 2544. การมสวนรวมของชมชนในการจดการปาชมชน กรณศกษาชมชน

Page 12: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

บานหลง ต าบลสระจระเข อ าเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธปรญญาโท: มหาวทยาลยเกรก.

ยพาพร รปงาม. 2545. การมสวนรวมของขาราชการส านกงบประมาณในการปฏรประบบราชการ. วทยานพนธปรญญาโท: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ลกขณา สรวฒน. 2544. จตวทยาในชวตประจ าวน. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพโอเดยนสโตร. วลลภ รฐฉตรนนท. 2557. เทคนควจยทางสงคมศาสตร. (พมพครงท 5). กรงเทพมหานคร: ส านกพมพ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. วลยลกษณ อตธรวงศ. 2558. ความคดเหนและพฤตกรรมการมสวนรวมในการจดการขยะมลฝอยของ

นกศกษาสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. วารสาร ธรกจปรทศน, 7 (2): 41-58; กรกฎาคม – ธนวาคม 2558.

วรกาล อปนนท. 2556. การศกษาแนวทางการก าจดขยะมลฝอยแบบมสวนรวมขององคการบรหารสวน

ต าบลโนนยอ อ าเภอชมพวง จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธปรญญาโท: มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร.

ทววงศ ศรบร. 2541. EIA การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม. (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: มายด

พบลชชง. สมนก ชชวาล. 2543. รายงานการวจยเรอง ของเสยจากครวเรอน: วถปฏบตและแนวคดในการจดการ -

แกไข. เชยงใหม: เชยงใหม นพบรการพมพ.

สารณย สวรรณศลศกด. 2555. ความคดเหนของประชาชนทองถนในการจดการขยะมลฝอยชมชน กรณศกษา ตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม. วทยานพนธปรญญาโท: มหาวทยาลยมหดล.

ส านกรกษาความสะอาด. 2542. เทคโนโลยการจดการขยะมลฝอย. กรงเทพมหานคร. สพตรา สภาพ. 2545. สงคมวทยา. (พมพครงท 21). กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช.

Page 13: Citizen Participation and Waste Management Efficiency of ...mapol.soc.ku.ac.th/wp-content/uploads/2017/09/บทความ5814851082.pdf · บทน า ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส

สรพงษ เลกสมบรณ. 2557. กลยทธการจดการขยะชมชนแบบประชาชนมสวนรวม ของเขตเทศบาลเมอง

กาฬสนธ. วทยานพนธปรญญาโท: มหาวทยาลยขอนแกน. องคการสหประชาชาต. 2527. แผนปฏบตการระดบโลกวาดวยเรองบทบาทประชาชน . กรงเทพมหานคร:

ศกดโสภณการพมพ.

อรทย กกผล. 2552. คคด คมอ การมสวนรวมของประชาชนส าหรบนกบรหารทองถน. กรงเทพมหานคร: จรล

สนทวงศการพมพ. อาณต ตะปนตา. 2553. ความรเบองตนเกยวกบการจดการขยะมลฝอย. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย Cohen , J. M., & Uphoff, N. T. 1981. Rural Development Participation: Concept and Measuresfor

Project Design Implementation and Evaluation. Ithaca, NY: Rural Development Committee Center for InternationalStudies, Cornell University.

Merriam-Webster.2014. Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary. Massachusetts : Springfield. Oskamp, S. 1997. Attitudes and opinions. New Jersey: Prentice – Hall Inc. Tchobanoglous, G and and Kreith, F. Handbook of Solid Waste Management. 2nd edition. NY:

McGraw-Hill, Inc., 2002 Triandis, H. C. 1971. Attitude and Change. New York: Wiley.