communist manifesto. 2014. punjabi gurmukhi. › ... › communist-manifesto-panjabi-gurmuk… ·...

ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ ਅਤ ਫਰਡਿਰਕ ਏਗਲਜ਼

ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾਮਨੀਫਸਟ

e‐PublishedbyGeorgianSectionofComintern(SH)

2014

ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮਨੀਫਸਟ | 2

ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮਨੀਫਸਟ

ਯਰਪ ਉਪਰ ਇਕ ਭਤ ਮਡਲਾ ਿਰਹਾ ਹ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦਾ ਭਤ ਇਸ ਭਤ ਨ ਉਤਾਰਨ ਲਈਪਰਾਣ ਯਰਪ ਦੀਆ ਤਮਾਮ ਤਾਕਤਾ ਪਪ ਅਤ ਜਾਰ ਮੀਟਰਨਕ ਅਤ ਗੀਜ਼ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਰਡੀਕਲ ਅਤਜਰਮਨ ਪਿਲਸ ਦ ਜਾਸਸਾ ਨ ਇਕ ਪਿਵਤਰ ਇਤਹਾਦ ਕਰ ਿਲਆ ਹ ਉਹ ਿਕਹੜੀ ਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ਪਾਰਟੀ ਹ ਿਜਸ ਨ ਉਸ ਦ ਿਵਰਧੀਆ ਨ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਕਿਹ ਕ ਨਾ ਭਿਡਆ ਹਵ ਉਹ ਿਕਹੜਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਨ ਆਪਣ ਨਾਲ ਿਜ਼ਆਦਾ ਤਰਕੀ ਪਸਦ ਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ ਪਾਰਟੀਆ ਉਤ ਅਤਆਪਣ ਿਪਛਾਖੜੀ ਿਵਰਧੀਆ ਉਤ ਵੀ ਉਲਟਾ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦਾ ਕਲਕ ਨਾ ਲਗਾਇਆ ਹਵ ਇਸਹਕੀਕਤ ਤ ਦ ਗਲਾ ਜ਼ਾਹਰ ਹਦੀਆ ਹਨ

bull ਤਮਾਮ ਯਰਪੀ ਤਾਕਤਾ ਨ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਨ ਹਣ ਆਪਣ ਆਪ ਿਵਚ ਇਕ ਤਾਕਤ ਤਸਲੀਮਕਰ ਿਲਆ ਹ

bull ਵਕਤ ਆ ਿਗਆ ਹ ਿਕ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਹਣ ਸਾਰੀ ਦਨੀਆ ਦ ਸਾਹਮਣ ਣ ਖਲਆਮ ਆਪਣਿਖ਼ਆਲਾ ਮਕਸਦਾ ਅਤ ਰਝਾਨਾ ਨ ਪਰਕਾਿਸ਼ਤ ਕਰਨ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦ ਭਤ ਦੀ ਇਸ ਬਿਚਆਵਾਲੀ ਕਹਾਣੀ ਦ ਜਵਾਬ ਿਵਚ ਖ਼ਦ ਅਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮਨੀਫ਼ਸਟ ਪਸ਼ ਕਰਨ ਇਸ ਮਕਸਦ ਲਈਵਖ ਵਖ ਦਸਾ ਦ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਲਦਨ ਿਵਚ ਜਮਹਾ ਹਏ ਅਤ ਹਠ ਿਲਿਖਆ ਮਨੀਫ਼ਸਟ ਿਤਆਰਕੀਤਾ ਜ ਅਗਰਜ਼ੀ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਜਰਮਨ ਇਤਾਲਵੀ ਫ਼ਲਮੀ ਅਤ ਡਿਨਸ਼ ਜ਼ਬਾਨਾ ਿਵਚ ਸ਼ਾਇਆ ਕੀਤਾਜਾਏਗਾ


1 ਬਰਜ਼ਆ ਅਤ ਪਰਲਤਾਰੀ

[ਬਰਜ਼ਆ ਤ ਮਰਾਦ ਆਧਿਨਕ ਸਰਮਾਏਦਾਰਾ ਦੀ ਜਮਾਤ ਹ ਜ ਸਮਾਜੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਸਾਧਨਾਦੀ ਮਾਿਲਕ ਹ ਅਤ ਮਜ਼ਦਰਾ ਤ ਉਜਰਤ ਬਦਲ ਿਕਰਤ ਲਦੀ ਹ ਪਰਲਤਾਰੀ ਆਧਿਨਕ ਜ਼ਮਾਨ ਦੀਉਜਰਤ ਤ ਕਮ ਕਰਨ ਵਾਲ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦੀ ਜਮਾਤ ਹ ਿਜਸ ਕਲ ਅਪਣਾ ਕਈ ਪਦਾਵਾਰ ਦਾ ਜ਼ਰੀਆਨਹ ਅਤ ਿਜਸ ਨ ਿਜ਼ਦਾ ਰਿਹਣ ਦ ਲਈ ਅਪਣੀ ਿਮਹਨਤ ਸ਼ਕਤੀ ਵਚਣੀ ਪਦੀ ਹ ੧੮੮੮ ਦਅਗਰਜ਼ੀ ਐਡੀਸ਼ਨ ਿਵਚ ਏਗਲਜ਼ਦਾ ਹਾਸ਼ੀਆ]

ਅਜ ਤਕ ਤਮਾਮ ਸਮਾਜਾ ਦੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਜਮਾਤੀ ਜਦਜਿਹਦ ਦੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਹ [ਯਾਨੀ ਉਹ ਤਮਾਮਤਾਰੀਖ਼ ਜ ਕਲਮਬਦ ਹ ਚਕੀ ਹ ੧੮੪੭ ਿਵਚ ਤਾਰੀਖ਼ ਦ ਕਲਮਬਦ ਹਣ ਤ ਪਿਹਲਾ ਦੀ ਸਮਾਜੀਤਨਜ਼ੀਮ ਿਕਸ ਨ ਮਾਅਲਮ ਨਹ ਸੀ ਲਿਕਨ ਬਾਅਦ ਨ ਆਗਸਤ ਵਾਨ ਿਹਕਸਸੀ ਸਨ ਨ ਰਸ ਿਵਚਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਸਾਝੀ ਮਲਕੀਅਤ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਿਫਰ ਜਾਰਜ ਲਡਿਵਗ ਵਾਨ ਮਰਰ ਨ ਸਾਬਤਕੀਤਾ ਿਕ ਤਮਾਮ ਕਦੀਮ ਜਰਮਾਨਵੀ ਨਸਲਾ ਨ ਜਦ ਤਾਰੀਖ਼ ਦੀ ਦਿਹਲੀਜ਼ ਤ ਕਦਮ ਰਿਖਆ ਸੀ ਤਾਉਸ ਵਕਤ ਉਹਨਾ ਦੀ ਸਮਾਿਜਕ ਬਿਨਆਦ ਇਸ ਸਾਝੀ ਮਲਕੀਅਤ ਉਪਰ ਹੀ ਸੀ ਅਤ ਹਲੀ ਹਲੀਪਤਾ ਚਿਲਆ ਿਕ ਿਹਦਸਤਾਨ ਤ ਆਇਰਲਡ ਤਕ ਹਰ ਜਗਹਾ ਸਮਾਜ ਪਡ ਬਰਾਦਰੀਆ ਦੀ ਸ਼ਕਲਿਵਚ ਮਨਜ਼ਮ ਸੀ ਜਾ ਇਸ ਸ਼ਕਲ ਿਵਚ ਿਰਹਾ ਹ ਅਤ ਮਾਰਗਨ ਨ ਜਦ ਕਨਬ ਦੀ ਅਸਲੀ ਪਰਿਕਰਤੀਅਤ ਕਬੀਲ ਨਾਲ ਉਸ ਦ ਤਾਅਲਕ ਦਾ ਹਾਲ ਮਾਅਲਮ ਕਰ ਿਲਆ ਤਾ ਇਸ ਕਦੀਮ ਕਿਮਊਿਨਸਟਸਮਾਜ ਦੀ ਅਦਰਨੀ ਤਨਜ਼ੀਮ ਆਪਣੀ ਮਖ਼ਸਸ ਸ਼ਕਲ ਿਵਚ ਹਨਰ ਤ ਉਜਾਲ ਿਵਚ ਆ ਗਈ ਇਹਦਿਰਆਫ਼ਤ ਹੀ ਮਾਰਗਨ ਦਾ ਸਭ ਤ ਬੜਾ ਕਾਰਨਾਮਾ ਹ ਇਹਨਾ ਕਦੀਮ ਬਰਾਦਰੀਆ ਦ ਤਿਤਰਿਬਤਰ ਹਣ ਤ ਬਾਅਦ ਸਮਾਜ ਅਲਗ ਅਲਗ ਅਤ ਆਿਖ਼ਰਕਾਰ ਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ ਜਮਾਤਾ ਿਵਚਵਖਿਰਆਉਣਾ ਸ਼ਰ ਹ ਿਗਆ[ ਮ ਅਪਣੀ ਿਕਤਾਬ (ਦਖੀਏ ਫ਼ਰ ਿਡਰਕ ਏਗਲਜ਼- ਟਬਰ ਿਨਜੀਮਲਕੀਅਤ ਅਤ ਿਰਆਸਤ ਦਾ ਆਰਭ ਦਸਰੀ ਐਡੀਸ਼ਨ ਸ਼ਟਟਗਾਰਟ੧੮੮੬ ) ਿਵਚ ਉਸ ਇਤਸ਼ਾਰਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਿਖਚਣ ਦੀ ਕਿਸ਼ਸ਼ ਕੀਤੀ ਹ ੧੮੮੮ ਦ ਅਗਰਜ਼ੀ ਐਡੀਸ਼ਨ ਿਵਚ ਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਹਾਸ਼ੀਆ]

ਆਜ਼ਾਦ ਅਤ ਗ਼ਲਾਮ ਪਤਰੀਸ਼ੀਅਨ ਅਤ ਪਲਬੀਅਨ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਅਤ ਜ਼ਰਈ ਗ਼ਲਾਮ ਉਸਤਾਦ [ਉਸਤਾਦ ਯਾਨੀ ਿਗਲਡ ਮਾਸਟਰ ਿਗਲਡ ਦ ਪਰ ਮਬਰ ਹਦ ਸਨ ਉਹ ਪਰੀ ਜਥਬਦੀ ਦਸਰਦਾਰ ਨਹ ਬਲਿਕ ਇਸ ਦ ਅਦਰ ਮਾਲਕ ਦੀ ਹਸੀਅਤ ਰਖਦ ਸਨ ੧੮੮੮ ਕ ਅਗਰਜ਼ੀਐਡੀਸ਼ਨ ਿਵਚ ਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਹਾਸ਼ੀਆ ] ਅਤ ਕਾਰੀਗਰ ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਿਵਚ ਜ਼ਾਲਮ ਅਤ ਮਜ਼ਲਮਬਰਾਬਰ ਇਕ ਦਸਰ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਖੜ ਰਹ ਕਦ ਖਲ ਆਮ ਅਤ ਕਦ ਪਰਦ ਿਪਛ ਹਮਸ਼ਾ ਇਕ ਦਸਰਨਾਲ ਲੜਦ ਰਹ ਅਤ ਹਰ ਬਾਰ ਉਸ ਲੜਾਈ ਦਾ ਅਜਾਮ ਇਹ ਹਇਆ ਿਕ ਜਾ ਤਾ ਨਵ ਿਸਿਰਓਸਮਾਜ ਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਤਾਮੀਰ ਹਈ ਜਾ ਲੜਨ ਵਾਲ ਤਬਕ ਇਕਠ ਤਬਾਹ ਹ ਗਏ ਤਾਰੀਖ਼ ਦਆਰਭਕ ਜ਼ਮਾਨ ਿਵਚ ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਜਗਹਾ ਅਸ ਸਮਾਜ ਨ ਵਖ ਵਖ ਪਰਤਾ ਿਵਚ ਦਰਜਾਬਦ


ਹਇਆ ਪਾਉਦ ਹਾ ਵਖ ਵਖ ਸਮਾਜੀ ਰਤਿਬਆ ਦਾ ਇਕ ਪਰਾ ਿਦਰਸ਼ ਿਮਲਦਾ ਹ ਕਦੀਮ ਰਮ ਿਵਚਸਾਨ ਪਤਰੀਸ਼ੀਅਨ ਨਾਈਟ ਪਲਬੀਅਨ ਅਤ ਗ਼ਲਾਮ ਿਮਲਦ ਹਨ ਅਤ ਮਧਕਾਲ ਿਵਚਜਾਗੀਰਦਾਰ ਮਖਤਾਰ ਉਸਤਾਦ ਕਾਰੀਗਰ ਨਿਸਖੀਏ ਸ਼ਾਿਗਰਦ ਅਤ ਜ਼ਰਈ ਗ਼ਲਾਮ ਅਤਤਕਰੀਬਨ ਇਹਨਾ ਤਮਾਮ ਜਮਾਤਾ ਿਵਚ ਅਗ ਹਰ ਉਪਵਡਾ ਹਈਆ ਹਦੀਆ ਹਨ

ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਨ ਜ ਿਕ ਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਸਮਾਜ ਦ ਖਡਰਾ ਤ ਉਭਿਰਆ ਹ ਜਮਾਤੀਵਖਰਿਵਆ ਨ ਦਰ ਨਹ ਕੀਤਾ ਇਸ ਨ ਤਾ ਮਿਹਜ਼ ਪਰਾਣ ਦੀ ਜਗਹਾ ਨਵ ਆ ਜਮਾਤਾ ਜ਼ਲਮਦੀਆ ਨਵ ਆ ਹਾਲਤਾ ਅਤ ਜਦਜਿਹਦ ਦੀਆ ਨਵ ਆ ਸ਼ਕਲਾ ਪਦਾ ਕਰ ਿਦਤੀਆ ਹਨ ਿਫਰ ਵੀਸਾਡਾ ਦਰ ਜ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦਾ ਦਰ ਹ ਇਕ ਅਡਰੀ ਿਸਫ਼ਤ ਰਖਦਾ ਹ ਇਸ ਨ ਜਮਾਤੀਵਖਰਿਵਆ ਦੀ ਪਚੀਦਗੀ ਨ ਘਟ ਕਰ ਿਦਤਾ ਹ ਸਮਾਜ ਸਮਚ ਤਰ ਤ ਿਦਨ ਬਿਦਨ ਦ ਬੜਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ ਧਿੜਆ ਿਵਚ ਦ ਬੜੀਆ ਜਮਾਤਾ - ਬਰਜ਼ਆ ਅਤ ਪਰਲਤਾਰੀ - ਿਵਚ ਵਡਦਾ ਜਾ ਿਰਹਾਹ ਜ ਇਕ ਦਸਰ ਕ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਕਤਾਰਬਦ ਹਨ

ਜ਼ਰਈ ਗ਼ਲਾਮਾ ਤ ਸ਼ਿਹਰਾ ਦ ਮਢਲ ਹਕ ਯਾਫ਼ਤਾ ਸ਼ਿਹਰੀ ਪਦਾ ਹਏ ਸਨ ਇਹਨਾ ਸ਼ਿਹਰੀਆਤ ਹੀ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਮਢਲ ਅਸ਼ਾ ਦਾ ਿਵਕਾਸ ਹਇਆ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦਿਰਆਫ਼ਤ(ਲਭਤ) ਅਤਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦ ਿਗਰਦ ਜਹਾਜ਼ਰਾਨੀ ਸ਼ਰ ਹਣ ਕਾਰਨ ਉਭਰਦ ਹਏ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਲਈ ਨਵ ਰਾਹਖਲ ਗਏ ਈਸਟ ਇਡੀਆ ਅਤ ਚੀਨ ਦੀਆ ਮਡੀਆ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਬਸਤੀਕਰਨ ਬਸਤੀਆ ਨਾਲਤਜਾਰਤ ਵਟਾਦਰ ਦ ਸਾਧਨਾ ਦ ਅਤ ਆਮ ਤਰ ਿਜਨਸਾ ਦ ਵਾਧ ਨ ਤਜਾਰਤ ਜਹਾਜ਼ਰਾਨੀ ਅਤਸਨਅਤ ਨ ਐਸੀ ਤਰਗ਼ੀਬ (ਤਜੀ) ਿਦਤੀ ਜ ਿਕ ਇਸ ਤ ਪਿਹਲ ਕਦ ਦਖਣ ਿਵਚ ਨਹ ਸੀ ਆਈਅਤ ਉਸ ਦੀ ਵਜਹਾ ਨਾਲ ਢਿਹ ਰਹ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਅਸ਼ਾ ਨ ਤਜ਼ੀ ਨਾਲਵਧਣ ਦਾ ਮਕਾ ਿਮਿਲਆ

ਸਨਅਤ ਦੀ ਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਪਰਣਾਲੀ ਿਜਸ ਿਵਚ ਉਤਪਾਦਨ ਉਪਰ ਿਗਲਡਾ ਦੀ ਇਜਾਰਦਾਰੀਸੀ ਹਣ ਨਵੀਆ ਮਡੀਆ ਦੀਆ ਵਧਦੀਆ ਹਈਆ ਮਗਾ ਲਈ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਹ ਗਈ ਸੀ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰੀ ਿਨਜ਼ਾਮ ਨ ਇਸ ਦੀ ਜਗਹਾ ਲ ਲਈ ਉਸਤਾਦ ਨ ਦਰਿਮਆਨੀ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰ ਪਰਤਨ ਬਾਹਰ ਕਢ ਿਦਤੀ ਹਰ ਕਾਰਖ਼ਾਨ ਦੀ ਅਦਰਨੀ ਿਕਰਤ ਵਡ ਨਾਲ ਮਕਾਬਲ ਦਰਾਨ ਵਖ ਵਖਕਾਰਪਰਟ ਿਗਲਡਾ ਿਵਚਕਾਰ ਿਕਰਤ ਦੀ ਵਡ ਖ਼ਤਮ ਹ ਗਈ

ਇਸ ਸਮ ਦਰਾਨ ਮਡੀਆ ਬਰਾਬਰ ਫਲਦੀਆ ਰਹੀਆ ਮਗ ਬਰਾਬਰ ਵਧਦੀ ਰਹੀ ਇਥ ਤਕਿਕ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰੀ ਵੀ ਹਣ ਕਾਫ਼ੀ ਨਾ ਰਹੀ ਤਾ ਿਫਰ ਭਾਫ ਅਤ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਨ ਸਨਅਤੀ ਪਦਾਵਾਰਿਵਚ ਇਨਕਲਾਬ ਲ ਆਦਾ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰੀ ਦੀ ਜਗਹਾ ਿਦਓ ਕਦ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਨ ਅਤਦਰਿਮਆਨੀ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰ ਪਰਤ ਕੀ ਜਗਹਾ ਸਨਅਤੀ ਕਰੜਪਤੀਆ ਨ ਸਮਚੀਆ ਸਨਅਤੀ ਫ਼ਜਾ ਦਲੀਡਰਾ ਨ ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨ ਲ ਲਈ

ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਨ ਆਲਮਗੀਰ ਮਡੀ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਿਜਸ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦਿਰਆਫ਼ਤਨਾਲ ਰਾਹ ਖਲ ਚਿਕਆ ਸੀ ਇਸ ਮਡੀ ਨ ਤਜਾਰਤ ਜਹਾਜ਼ਰਾਨੀ ਅਤ ਥਲ ਰਾਹ ਸਚਾਰ ਨਜ਼ਬਰਦਸਤ ਤਰਕੀ ਿਦਤੀ ਇਸ ਤਰਕੀ ਨਾਲ ਸਨਅਤ ਦ ਿਵਸਤਾਰ ਿਵਚ ਹਰ ਮਦਦ ਿਮਲੀ ਅਤ


ਿਜਵ ਿਜਵ ਸਨਅਤ ਤਜਾਰਤ ਜਹਾਜ਼ਰਾਨੀ ਅਤ ਰਲਾ ਦਾ ਿਵਸਤਾਰ ਹਇਆ ਉਸ ਅਨਪਾਤ ਨਾਲਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦੀ ਤਰਕੀ ਹਈ ਇਸ ਨ ਅਪਣਾ ਸਰਮਾਇਆ ਵਧਾਇਆ ਅਤ ਹਰ ਉਸ ਤਬਕ ਨਧਕ ਕ ਿਪਛ ਕਰ ਿਦਤਾ ਜ ਮਧਕਾਲ ਤ ਚਿਲਆ ਆ ਿਰਹਾ ਸੀ ਇਸ ਤਰਾ ਅਸ ਦਖਦ ਹਾ ਿਕ ਖ਼ਦਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਿਵਕਾਸ ਦ ਇਕ ਲਮ ਿਸਲਿਸਲ ਦਾ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤ ਵਟਾਦਰ ਦਤਰੀਿਕਆ ਿਵਚ ਿਨਰਤਰ ਕਈ ਇਨਕਲਾਬਾ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨ ਆਪਣ ਿਵਕਾਸ ਦਰਾਨ ਜ ਕਦਮ ਵੀ ਉਠਾਇਆ ਉਸ ਦ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਸਅਨਪਾਤ ਨਾਲ ਇਸ ਤਬਕ ਕੀ ਿਸਆਸੀ ਤਰਕੀ ਵੀ ਹਈ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਦੀ ਹਕਮਤ ਿਵਚ ਇਹ ਇਕਮਜ਼ਲਮ ਜਮਾਤ ਸੀ ਮਧਕਾਲੀ ਕਿਮਊਨ ਿਵਚ ਇਕ ਹਿਥਆਰਬਦ ਅਤ ਸਵ ਸਚਾਿਲਤ ਐਸਸੀਏਸਨਸੀ [ ਕਿਮਊਨ ਫ਼ਰਾਸ ਿਵਚ ਮਢਲ ਕਸਬਾਤੀ ਸ਼ਿਹਰਾ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸ ਵਕਤ ਤ ਚਿਲਆ ਆਉਦਾ ਹਜਦ ਉਹਨਾ ਨ ਆਪਣ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਹਾਕਮਾ ਨਾਲ ਲੜ ਕ ਮਕਾਮੀ ਖ਼ਦ ਇਤਜ਼ਾਮੀ ਅਤ ਤੀਸਰ ਤਬਕਦੀ ਹਸੀਅਤ ਤ ਆਪਣ ਿਸਆਸੀ ਹਕ ਵੀ ਹਾਸਲ ਨਹ ਕੀਤ ਸਨ ਇਸ ਿਕਤਾਬ ਿਵਚ ਆਮ ਤਰ ਤਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਆਰਿਥਕ ਿਵਕਾਸ ਦਾ ਿਜ਼ਕਰ ਕਰਦ ਹਏ ਇਗਲਡ ਨ ਅਤ ਿਸਆਸੀ ਿਵਕਾਸ ਦਾਿਜ਼ਕਰ ਕਰਦ ਹਏ ਫ਼ਰਾਸ ਨ ਪਸ਼ ਨਜ਼ਰ ਰਿਖਆ ਿਗਆ ਹ ੧੮੮੮ ਦ ਅਗਰਜ਼ੀ ਐਡੀਸ਼ਨ ਿਵਚਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਹਾਸ਼ੀਆ ਇਟਲੀ ਅਤ ਫ਼ਰਾਸ ਦ ਸ਼ਿਹਰੀ ਬਾਿਸ਼ਿਦਆ ਨ ਅਪਣੀਆ ਸ਼ਿਹਰੀਬਰਾਦਰੀਆ ਨ ਇਹ ਨਾਮ ਉਸ ਵਕਤ ਦ ਿਦਤਾ ਜਦ ਉਹਨਾ ਨ ਆਪਣ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਮਾਲਕਾ ਤ ਖ਼ਦਹਕਮਤੀ ਦ ਮਢਲ ਹਕ ਖ਼ਰੀਦ ਜਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤ ੧੮੯੦ ਦ ਜਰਮਨ ਐਡੀਸਨ ਿਵਚਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਹਾਸ਼ੀਆ ] ਿਕਤ ਆਜ਼ਾਦ ਸ਼ਿਹਰੀ ਗਣਰਾਜ ਿਜਵ ਇਟਲੀ ਅਤ ਜਰਮਨੀ ਿਵਚ ਅਤਿਕਤ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਹਕਮਤ ਿਵਚ ਮਿਹਸਲ ਗਜ਼ਾਰ ਤੀਸਰੀ ਜਮਾਤ (ਜਿਵ ਫ਼ਰਾਸ ਿਵਚ ) ਬਾਅਦਿਵਚ ਅਸਲ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰੀ ਦ ਜ਼ਮਾਨ ਿਵਚ ਇਸ ਨ ਕਲੀਨ ਵਰਗ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਅਰਧ ਜਾਗੀਰਦਾਰੀਜਾ ਖ਼ਦ ਮਖ਼ਤਾਰ ਸ਼ਾਹੀ ਹਕਮਤ ਦਾ ਪਲੜਾ ਭਾਰੀ ਕੀਤਾ ਅਤ ਹਕੀਕਤ ਿਵਚ ਆਮ ਤਰ ਤ ਵਡੀਆਬਾਦਸ਼ਾਹਤਾ ਦਾ ਸਗ-ਬਿਨਆਦ ਬਿਣਆ ਇਸ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨ ਆਖਰ ਵਡੀ ਸਨਅਤ ਅਤਆਲਮਗੀਰ ਮਡੀ ਕਾਇਮ ਹ ਜਾਣ ਤ ਬਾਅਦ ਆਧਿਨਕ ਨਮਾਇਦਾ ਿਰਆਸਤ ਿਵਚ ਆਪਣ ਵਾਸਤਿਨਰਲ ਿਸਆਸੀ ਅਿਧਕਾਰ ਹਾਸਲ ਕਰ ਿਲਆ ਆਧਿਨਕ ਿਰਆਸਤ ਦੀ ਕਾਰਜਕਰਨੀ ਤਾ ਮਿਹਜ਼ਇਕ ਕਮਟੀ ਹ ਜ ਪਰ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਸਾਝ ਮਾਮਿਲਆ ਦੀ ਦਖ ਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਇਤਬਾਰ ਸ ਿਨਹਾਇਤ ਇਨਕਲਾਬੀ ਿਖ਼ਦਮਤ ਅਜਾਮ ਤਾ ਹਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦਾ ਿਜਥ ਿਕਤ ਗ਼ਲਬਾ ਹਇਆ ਇਸ ਨ ਤਮਾਮ ਜਾਗੀਰ ਿਪਤਰੀ ਖਾਨਦਾਨੀ

ਅਤ ਿਦਹਾਤੀ ਰਮਾਿਟਕ ਸਬਧਾ ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਕਰ ਿਦਤਾ ਇਸਨ ਬ ਦਰਦੀ ਨਾਲ ਇਹਨਾ ਜਿਟਲਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਬਧਨਾ ਨ ਤੜ ਿਦਤ ਜ ਇਨਸਾਨ ਨ ਉਸ ਦ ਕਦਰਤੀ ਉਿਚਆ ਦ ਅਧੀਨ ਨੜੀਰਖਦ ਸਨ ਅਤ ਖ਼ਾਲਸ ਖ਼ਦਗ਼ਰਜ਼ੀ ਅਤ ਬਿਕਰਕ ਨਕਦ ਲਣ ਦਣ ਦ ਿਸਵਾ ਆਦਮੀ ਆਦਮੀਿਵਚਕਾਰ ਹਰ ਕਈ ਿਰਸ਼ਤਾ ਬਾਕੀ ਨਹ ਰਿਹਣ ਿਦਤਾ ਇਸ ਨ ਪਿਵਤਰ ਮਜ਼ਹਬੀ ਵਲਵਲਬਹਾਦਰਾਨਾ ਜਸ਼ ਖਰਸ਼ ਅਤ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਜਜ਼ਬਾਤ ਪਰਸਤੀ ਦ ਕਲ ਿਵਸਮਾਦ ਨ ਿਹਰਸ ਅਤਖ਼ਦਗ਼ਰਜ਼ੀ ਦ ਸਰਦ ਪਾਣੀ ਿਵਚ ਡਬ ਿਦਤਾ ਇਸ ਨ ਜ਼ਾਤੀ ਜਹਰ ਨ ਆਨ ਪਾਈ ਿਵਚ ਬਦਲ ਿਦਤਾ


ਅਤ ਬ ਸ਼ਮਾਰ ਨਾਕਾਬਲ ਜ਼ਬਤ ਸਨਦ ਯਾਫ਼ਤਾ ਆਜ਼ਾਦੀਆ ਦੀ ਜਗਹਾ ਿਰਆ ਅਤ ਮਕਰ ਨਾਲਭਰੀ ਵਾਹਦ ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਹ ਅਤ ਉਹ ਹ ਤਜਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਖ਼ਤਸਰ ਇਹ ਿਕਇਸ ਨ ਮਜ਼ਹਬ ਅਤ ਿਸਆਸਤ ਦ ਪਰਿਦਆ ਨਾਲ ਢਕੀ ਹਈ ਲਟ ਖਸਟ ਦੀ ਜਗਹਾ ਨਗੀ ਬਹਯਾ ਪਰਤਖ ਵਿਹਸ਼ੀਆਨਾ ਲਟ ਖਸਟ ਰਾਇਜ ਕਰ ਿਦਤੀ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨ ਹਰ ਉਸ ਪਸ਼ ਦੀ ਅਜ਼ਮਤ ਖਹ ਲਈ ਿਜਸ ਦੀ ਹਣ ਤਕ ਇਜ਼ਤ ਹਦੀ ਆਈਸੀ ਅਤ ਿਜਸ ਦੀ ਧਾਕ ਬਠੀ ਹਈ ਸੀ ਇਸ ਨ ਡਾਕਟਰ ਵਕੀਲ ਪਜਾਰੀ ਸ਼ਾਇਰ ਸਾਇਸ਼ਦਾਨਸਭ ਨ ਆਪਣ ਤਨਖ਼ਾਹਦਾਰ ਉਜਰਤ ਤ ਕਮ ਕਰਨ ਵਾਲ ਮਜ਼ਦਰ ਬਣਾ ਿਦਤਾ ਹ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕਨ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਿਰਸ਼ਿਤਆ ਦਾ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਨਕਾਬ ਚਾਕ ਕਰ ਿਦਤਾ ਹ ਅਤ ਇਹਨਾ ਨ ਮਿਹਜ਼ ਰਪਏ ਆਨਪਾਈ ਦ ਿਰਸ਼ਤ ਬਣਾ ਕ ਰਖ ਿਦਤਾ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨ ਇਹ ਰਾਜ਼ ਫ਼ਾਸ਼ ਕਰ ਿਦਤਾ ਿਕ ਮਧਕਾਲ ਿਵਚ ਿਕਵ ਬਲ ਦੀ ਵਿਹਸ਼ੀਆਨਾਨਮਾਇਸ਼ ਦਾ ਿਜਸ ਦ ਰਜਅਤ ਪਰਸਤ ਇਸ ਕਦਰ ਿਦਲ ਦਾਦਾ ਹਨ ਅਿਤ ਦ ਆਲਸੀ ਪਣ ਅਤਐਸ਼ ਪਰਸਤੀ ਨਾਲ ਚਲੀ ਦਾਮਨ ਦਾ ਸਬਧ ਸੀ ਇਹ ਪਿਹਲੀ ਜਮਾਤ ਹ ਿਜਸ ਨ ਦਿਖਆ ਿਦਤਾ ਿਕਇਨਸਾਨੀ ਕਾਰਗਜ਼ਾਰੀ ਕੀ ਕਛ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹ ਇਸ ਨ ਉਹ ਅਜਬ ਪਸ਼ ਕੀਤ ਿਜਨਾ ਦ ਮਕਾਬਲਿਮਸਰ ਦ ਿਪਰਾਿਮਡ ਰਮ ਦੀਆ ਨਿਹਰਾ ਅਤ ਗਿਥਕ ਨਮਨ ਦ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਿਗਰਜ ਹਚ ਹਨ ਇਸ ਨਐਸੀਆ ਐਸੀਆ ਮਿਹਮਾ ਸਰ ਕੀਤੀਆ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਦ ਸਾਹਮਣ ਤਮਾਮ ਪਰਬਲ ਜਮਾਨ ਦੀਆ ਕਮਾਦ ਕਾਰਵਾ ਅਤ ਸਲੀਬੀ ਜਗਾ ਮਾਤ ਹਨ

ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਸਾਧਨਾ ਿਵਚ ਅਤ ਇਸ ਕਰਕ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਿਰਸਿਤਆ ਿਵਚਅਤ ਉਹਨਾ ਦ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਦ ਸਾਰ ਿਰਸਿਤਆ ਿਵਚ ਲਗਾਤਾਰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਉਲਟ ਪਲਟ ਕਰਬਗ਼ਰ ਿਜ਼ਦਾ ਨਹ ਰਿਹ ਸਕਦੀ ਇਸ ਦ ਉਲਟ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਪਰਾਣ ਤਰੀਿਕਆ ਨ ਿਜਓ ਦਾ ਿਤਓਕਾਇਮ ਰਖਣਾ ਪਿਹਲ ਜ਼ਮਾਨ ਦੀਆ ਤਮਾਮ ਸਨਅਤੀ ਜਮਾਤਾ ਦ ਬਚਾ ਦੀ ਪਿਹਲੀ ਸ਼ਰਤ ਸੀ ਪਦਾਵਾਰ ਿਵਚ ਿਨਰਤਰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਉਲਟ ਪਲਟ ਸਮਚ ਸਮਾਜੀ ਤਾਲਕਾਤ ਿਵਚ ਲਗਾਤਾਰਖ਼ਲਲ ਦਾਇਮੀ ਅਿਨਸਿਚਤਤਾ ਅਤ ਹਲਚਲ ਬਰਜ਼ਆ ਦਰ ਨ ਪਿਹਲਾ ਦ ਤਮਾਮ ਦਰਾ ਤ ਮਮਤਾਜ਼ਬਣਾਉਦ ਹਨ ਤਮਾਮ ਪਕ ਤਾਲਕਾਤ ਜ ਪਥਰ ਦੀ ਲਕੀਰ ਬਣ ਚਕ ਸਨ ਆਪਣ ਕਦੀਮ ਅਤਲਾਇਕ ਇਹਤਰਾਮ ਤਅਸਬਾ ਅਤ ਅਕੀਿਦਆ ਦ ਲਾਓ ਲਸ਼ਕਰ ਸਮਤ ਨਸਤ ਨਾਬਦ ਹ ਗਏ ਅਤਨਵ ਕਾਇਮ ਹਣ ਵਾਲ ਤਾਲਕਾਤ ਜੜਾ ਲਾਉਣ ਤ ਪਿਹਲਾ ਹੀ ਬਦ ਪਰਾਣ ਹ ਜਾਦ ਹਨ ਕਲ ਤਕਜ ਠਸ ਸੀ ਅਜ ਉਹ ਹਵਾ ਹ ਿਗਆ ਜ ਪਾਕ ਸੀ ਉਹ ਨਪਾਕ ਹ ਅਤ ਇਨਸਾਨ ਆਿਖ਼ਰ ਕਾਰਮਜਬਰ ਹਇਆ ਕੀ ਅਪਣੀ ਿਜ਼ਦਗੀਦੀਆ ਹਕੀਕਤਾ ਦਾ ਅਤ ਆਪਣ ਅਸ ਿਜਨਸੀਆ ਨਾਲ ਆਪਣਤਾਲਕਾਤ ਦਾ ਪਰ ਹਸ਼ ਹਵਾਸ ਿਵਚ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲਵ

ਆਪਣ ਮਾਲ ਲਈ ਮਡੀ ਬਰਾਬਰ ਵਧਾਉਦ ਰਿਹਣ ਦੀ ਜ਼ਰਰਤ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਤ ਸਾਰ ਜਹਾਨਦੀ ਖ਼ਾਕ ਛਣਵਾਉਦੀ ਹ ਉਸ ਨ ਹਰ ਸ਼ਾਖ਼ ਤ ਆਸ਼ੀਆਨਾ ਬਨਾਉਣਾ ਪਦਾ ਹ ਹਰ ਜਗਹਾ ਘਰਵਸਾਉਣਾ ਪਦਾ ਹ ਹਰ ਜਗਹਾ ਤਾਲਕਾਤ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਪਦ ਹਨ


ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨ ਆਲਮਗੀਰ ਮਡੀ ਦੀ ਲਟ ਖਸਟ ਦ ਜ਼ਰੀਏ ਹਰ ਮਲਕ ਿਵਚ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤਖਪਤ ਨ ਸਰਬ-ਦਸੀ ਰਗ ਦ ਿਦਤਾ ਹ ਰਜਅਤ ਪਰਸਤ ਸਖ਼ਤ ਖ਼ਫ਼ਾ ਹਨ ਿਕ ਸਨਅਤ ਿਜਸ ਕਮੀਬਿਨਆਦ ਉਪਰ ਖੜੀ ਸੀ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ ਉਸ ਦ ਪਰਾ ਥਿਲਓ ਇਸ ਨ ਿਖਸਕਾ ਿਦਦੀ ਹ ਪਿਹਲਾ ਤਚਲੀਆ ਆਉਦੀਆ ਤਮਾਮ ਕਮੀ ਸਨਅਤਾ ਤਬਾਹ ਕਰ ਿਦਦੀਆ ਗਈਆ ਜਾ ਿਦਨ ਬਿਦਨ ਤਬਾਹਕੀਤੀਆ ਜਾ ਰਹੀਆ ਹਨ ਨਵੀਆ ਸਨਅਤਾ ਉਹਨਾ ਦੀ ਜਗਹਾ ਲ ਰਹੀਆ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਦੀਕਾਇਮੀ ਤਮਾਮ ਸਿਭਆ ਕਮਾ ਲਈ ਿਜ਼ਦਗੀ ਅਤ ਮਤ ਦਾ ਸਵਾਲ ਬਣਦਾ ਜਾ ਿਰਹਾ ਹ ਇਹ ਉਹਸਨਅਤਾ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਿਵਚ ਆਪਣ ਦਸ ਦਾ ਕਚਾ ਮਾਲ ਇਸਤਮਾਲ ਨਹ ਹਦਾ ਬਲਿਕ ਦਰ ਦਰ ਦਇਲਾਿਕਆ ਤ ਕਚਾ ਮਾਲ ਆਉਦਾ ਹ ਇਹਨਾ ਸਨਅਤਾ ਦੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀ ਖਪਤ ਿਸਰਫ਼ ਆਪਣਮਲਕ ਿਵਚ ਨਹ ਬਲਿਕ ਦਨੀਆ ਦ ਹਰ ਗਸ਼ ਿਵਚ ਹਦੀ ਹ ਪਰਾਣੀਆ ਜ਼ਰਰਤਾ ਦੀ ਜਗਹਾ ਜਆਪਣ ਮਲਕ ਦੀ ਪਦਾਵਾਰ ਨਾਲ ਪਰੀਆ ਹ ਜਾਇਆ ਕਰਦੀਆ ਸਨ ਹਣ ਨਵੀਆ ਜਰਰਤਾ ਪਦਾਹ ਗਈਆ ਹਨ ਿਜਨਾ ਨ ਪਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦਰ ਦਰਾਜ਼ ਦ ਮਲਕਾ ਅਤ ਇਲਾਕਿਆ ਦਾ ਮਾਲਚਾਹੀਦਾ ਹ ਪਰਾਣੀ ਮਕਾਮੀ ਅਤ ਕਮੀ ਅਲਿਹਦਗੀ ਅਤ ਆਤਮ ਿਨਰਭਰਤਾ ਦੀ ਥਾ ਹਣ ਹਰਤਰਫ਼ ਵਰਤ ਵਰਤਾਵ ਦਾ ਦਰ ਦਰਾ ਹ ਅਤ ਕਮਾ ਦੀ ਇਕ ਦਸਰ ਉਪਰ ਸਰਬ ਿਵਆਪੀ ਅਤਰ-ਿਨਰਭਰਤਾ ਦਖਣ ਿਵਚ ਆਉਦੀ ਹ ਮਾਦੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦਾ ਜ ਹਾਲ ਹ ਉਹੀ ਿਜ਼ਹਨੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦਾ ਵੀਹ ਹਰ ਕਮ ਦ ਿਜ਼ਹਨੀ ਕਾਰਨਾਮ ਸਾਰੀ ਦਨੀਆ ਦੀ ਸਾਝੀ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਦ ਜਾ ਰਹ ਹਨ ਕਮੀਇਕਤਰਫ਼ਾਪਣ ਅਤ ਤਗਨਜ਼ਰੀ ਿਦਨ ਬਿਦਨ ਨਾਮਮਿਕਨ ਹਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹ ਅਤ ਅਨਕ ਕਮੀ ਅਤਮਕਾਮੀ ਸਾਿਹਤ ਿਮਲ ਕ ਇਕ ਆਲਮਗੀਰ ਸਾਿਹਤ ਜਨਮ ਲ ਿਰਹਾ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਤਮਾਮ ਔਜਾਰਾ ਿਵਚ ਤਜ਼ੀ ਨਾਲ ਿਬਹਤਰੀ ਿਲਆਉਣ ਅਤਸਚਾਰ ਦ ਵਸੀਿਲਆ ਨ ਬ ਹਦ ਅਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦ ਜਰ ਤਮਾਮ ਕਮਾ ਨ ਇਥ ਤਕ ਿਕ ਇਤਹਾਈਵਿਹਸ਼ੀ ਕਮਾ ਨ ਵੀ ਤਿਹਜ਼ੀਬ ਦ ਦਾਇਰ ਿਵਚ ਿਖਚ ਲਦੀ ਹ ਇਸ ਦ ਤਜਾਰਤੀ ਮਾਲ ਦੀਆਸਸਤੀਆ ਕੀਮਤਾ ਗਲ ਬਾਰਦ ਦਾ ਕਮ ਕਰਦੀਆ ਹਨ ਿਜਸ ਨਾਲ ਉਹ ਚੀਨ ਦੀ ਹਰ ਦੀਵਾਰ ਨਢਾਹ ਿਦਦੀ ਹ ਅਤ ਿਜ਼ਦੀ ਤ ਿਜ਼ਦੀ ਵਿਹਸ਼ੀਆ ਨ ਵੀ ਿਜਹਨਾ ਦ ਿਦਲ ਿਵਚ ਗ਼ਰਾ ਨ ਨਫ਼ਰਤ ਦਾਜਜ਼ਬਾ ਮਾਿਰਆ ਨਹ ਮਰਦਾ ਹਾਰ ਮਨਣ ਲਈ ਮਜਬਰ ਕਰ ਿਦਦੀ ਹ ਇਹ ਤਮਾਮ ਕਮਾ ਨ ਮਜਬਰਕਰ ਿਦਦੀ ਹ ਿਕ ਉਹ ਬਰਜ਼ਆ ਪਦਾਵਾਰੀ ਤਰੀਕਾ ਇਖ਼ਿਤਆਰ ਕਰਨ ਜਾ ਫ਼ਨਾ ਹ ਜਾਣ ਇਹਉਹਨਾ ਨ ਮਜਬਰ ਕਰ ਿਦਦੀ ਹ ਿਕ ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਮਹ ਬਲੀ ਤਿਹਜ਼ੀਬ ਨ ਅਪਨਾਉਣ ਯਾਨੀ ਵਹਖ਼ਦ ਵੀ ਬਰਜ਼ਆ ਬਣਨ ਮਖਤਸਰ ਇਹ ਿਕ ਉਹ ਆਪਣ ਸਾਚ ਿਵਚ ਆਪਣੀ ਦਨੀਆ ਸਿਰਜ ਲਦੀਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨ ਿਦਹਾਤ ਨ ਸ਼ਿਹਰਾ ਦ ਤਾਬ ਕਰ ਿਦਤਾ ਹ ਇਸ ਨ ਬੜ ਬੜ ਸ਼ਿਹਰ ਬਸਾਏਹਨ ਿਦਹਾਤ ਦ ਮਕਾਬਲ ਿਵਚ ਸ਼ਿਹਰੀ ਆਬਾਦੀ ਬਹਤ ਵਧਾ ਦਿਦੀ ਹ ਅਤ ਇਸ ਤਰਹਾ ਆਬਾਦੀਦ ਇਕ ਬੜ ਿਹਸ ਨ ਿਦਹਾਤੀ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦ ਮਰਖਪਣ ਤ ਛਟਕਾਰਾ ਿਦਲਾਇਆ ਹ ਿਜਸ ਤਰਹਾ ਇਸਨ ਿਦਹਾਤ ਨ ਸ਼ਿਹਰਾ ਤ ਿਨਰਭਰ ਬਣਾਇਆ ਉਸ ਤਰਹਾ ਗ਼ਰ ਸਿਭਅਕ ਅਤ ਅਰਧ ਸਿਭਅਕ


ਮਲਕਾ ਨ ਸਿਭਅਕ ਮਲਕਾ ਦਾ ਿਕਸਾਨਾ ਕਮਾ ਨ ਬਰਜ਼ਆ ਕਮਾ ਦਾ ਪਰਬ ਨ ਪਛਮ ਦਾ ਮਹਤਾਜਬਣਾਇਆ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਸਾਧਨਾ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਦੀ ਅਤ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਿਖਡਰੀ ਪਡਰੀਹਾਲਤ ਨ ਿਦਨ ਬਿਦਨ ਖ਼ਤਮ ਕਰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹ ਇਸ ਨ ਆਬਾਦੀ ਨ ਇਕਠਾ ਕੀਤਾ ਹ ਪਦਾਵਾਰੀਸਾਧਨਾ ਦਾ ਕਦਰੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਹ ਅਤ ਮਲਕੀਅਤ ਚਦ ਹਥਾ ਵਿਚ ਜਮਹਾ ਕਰ ਿਦਦੀ ਹ ਇਸ ਦਾਲਾਜ਼ਮੀ ਨਤੀਜਾ ਿਸਆਸੀ ਕਦਰੀਕਰਨ ਹੀ ਹਣਾ ਸੀ ਸਬ ਜ ਆਜ਼ਾਦ ਸਨ ਜਾ ਿਜਹਨਾ ਿਵਚ ਕਈਵਾਿਜ਼ਹ ਤਾਅਲਕ ਨਹ ਸੀ ਿਜਨਾ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਕਾਨਨ ਹਕਮਤਾ ਅਤ ਮਿਹਸਲ ਦ ਤਰੀਕ ਅਲਗਅਲਗ ਸਨ ਹਣ ਿਮਲ ਕ ਇਕ ਕਮ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਦੀ ਇਕ ਹਕਮਤ ਹ ਕਾਨਨ ਦਾ ਇਕਹੀ ਜ਼ਾਬਤਾ ਹ ਇਕ ਕਮੀ ਜਮਾਤੀ ਮਫ਼ਾਦ ਹ ਇਕ ਸਰਹਦ ਅਤ ਇਕ ਕਸਟਮ ਿਡਊਟੀ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨ ਆਪਣ ਇਸ ਮਸ਼ਿਕਲ ਨਾਲ ਇਕ ਸ ਬਰਸ ਦੀ ਹਕਮਤ ਿਵਚ ਏਨੀਆਵਡੀਆ ਅਤ ਿਦਓ ਕਦ ਪਦਾਵਾਰੀ ਤਾਕਤਾ ਿਸਰਜ ਲਈਆ ਹਨ ਿਕ ਿਪਛਲੀਆ ਤਮਾਮ ਨਸਲਾ ਿਮਲਕ ਵੀ ਨਹ ਸਨ ਿਸਰਜ ਸਕੀਆ ਕਦਰਤ ਦੀਆ ਤਾਕਤਾ ਉਪਰ ਇਨਸਾਨ ਕੀ ਕਾਰਫ਼ਰਮਾਈ ਮਸ਼ੀਨਾ ਸਨਅਤ ਅਤ ਜ਼ਰਾਇਤ ਿਵਚ ਕਿਮਸਟਰੀ ਦਾ ਇਸਤਮਾਲ ਭਾਫ ਜਹਾਜ਼ਰਾਨੀ ਰਲਾ ਿਬਜਲਈ ਤਾਰ ਖਤੀ ਲਈ ਪਰ ਦ ਪਰ ਮਹਾਦੀਪਾ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਨਿਹਰਾ ਬਣਾ ਕ ਦਿਰਆਵਾ ਨਿਮਲਾਉਣਾ ਅਤ ਿਜਵ ਜਾਦ ਦ ਜ਼ਰ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਸੀਨਾ ਚੀਰ ਕ ਆਬਾਦੀਆ ਦਾ ਪਰਗਟ ਹਣਾਪਿਹਲਾ ਦ ਿਕਸ ਜ਼ਮਾਨ ਦ ਲਕਾ ਦ ਸਪਿਨਆ ਿਵਚ ਵੀ ਇਹ ਗਲ ਆ ਸਕਦੀ ਸੀ ਿਕ ਸਮਾਿਜਕਿਮਹਨਤ ਦੀ ਗਦ ਿਵਚ ਅਿਜਹੀਆ ਪਦਾਵਾਰੀ ਤਾਕਤਾ ਸਤੀਆ ਹਈਆ ਹਨ

ਿਫਰ ਅਸ ਦਖਦ ਹਾ ਕੀ ਿਕ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤ ਵਟਾਦਰ ਦ ਵਸੀਲ ਿਜਹਨਾ ਦੀ ਬਿਨਆਦ ਉਪਰਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨ ਆਪਣ ਆਪ ਨ ਬਣਾਇਆ ਉਹ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਪਦਾ ਹ ਚਕ ਸਨਪਦਾਵਾਰ ਅਤ ਵਟਾਦਰ ਦ ਇਹਨਾ ਵਸੀਿਲਆ ਦ ਿਵਕਾਸ ਿਵਚ ਇਕ ਮਿਜ਼ਲ ਐਸੀ ਆਈ ਿਕਜਾਗੀਰਦਾਰ ਸਮਾਜ ਦੀਆ ਹਾਲਤਾ ਿਵਚ ਿਜਹਨਾ ਅਦਰ ਮਾਲ ਦੀ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤ ਉਸ ਦਾ ਵਟਾਦਰਾਹਦਾ ਸੀ ਜ਼ਰਾਇਤ ਅਤ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰੀ ਸਨਅਤ ਦਾ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਤਨਜ਼ੀਮ ਦ ਅਦਰ ਮਖ਼ਤਸਰਇਹ ਿਕ ਹਣ ਕਾਫੀ ਿਵਕਾਸ ਕਰ ਚਕੀਆ ਪਦਾਵਾਰੀ ਤਾਕਤਾ ਦਾ ਮਾਲਕੀ ਦ ਜਾਗੀਰਦਾਰੀਿਰਸ਼ਿਤਆ ਦ ਅਦਰ ਿਨਬਾਹ ਨਾਮਮਿਕਨ ਹ ਿਗਆ ਸੀ ਇਹ ਿਰਸ਼ਤ ਉਹਨਾ ਦ ਪਰਾ ਦੀਆ ਜਜੀਰਾਬਣ ਗਏ ਉਹਨਾ ਜਜੀਰਾ ਨ ਤੜਨਾ ਲੜ ਦਾ ਸੀਉਹਨਾ ਨ ਤੜ ਿਦਦਾ ਿਗਆ

ਹਣ ਆਜ਼ਾਦ ਮਕਾਬਲ ਨ ਉਹਨਾ ਦੀ ਜਗਹਾ ਲ ਲਈ ਅਤ ਇਹ ਆਪਣ ਅਨਸਾਰ ਇਕਸਮਾਜੀ ਅਤ ਿਸਆਸੀ ਿਨਜ਼ਾਮ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦਾ ਆਰਿਥਕ ਅਤ ਿਸਆਸੀ ਗਲਬਾ ਵੀ ਨਾਲਲ ਕ ਆਇਆ

ਇਸ ਿਕਸਮ ਦੀ ਇਕ ਤਬਦੀਲੀ ਖ਼ਦ ਸਾਡੀਆ ਅਖਾ ਦ ਸਾਹਮਣ ਹ ਰਹੀ ਹ ਆਧਿਨਕਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਨ ਿਜਵ ਜਾਦ ਦ ਜ਼ਰ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤ ਤਬਾਦਲ ਦ ਅਜ਼ੀਮ ਿਦਓ ਕਦ ਵਸੀਲ ਖੜਕਰ ਲਈ ਹਨ ਮਗਰ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਵਟਾਦਰ ਦ ਅਤ ਮਲਕੀਅਤ ਦ ਆਪਣ ਿਰਸ਼ਿਤਆ ਸਮਤ ਇਸਸਮਾਜ ਦੀ ਹਾਲਤ ਉਸ ਜਾਦਗਰ ਵਰਗੀ ਹ ਿਜਸ ਨ ਆਪਣ ਜਾਦ ਨਾਲ ਸ਼ਤਾਨੀ ਤਾਕਤਾ ਨ ਜਗਾ ਤਾ


ਿਲਆ ਹ ਮਗਰ ਹਣ ਕਾਬ ਿਵਚ ਨਹ ਰਖ ਸਕਦਾ ਿਪਛਲ ਕਈ ਦਹਾਿਕਆ ਤ ਸਨਅਤ ਅਤਤਜਾਰਤ ਦੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਆਧਿਨਕ ਪਦਾਵਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆ ਦੀ ਬਗ਼ਾਵਤ ਦੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਹ ਬਗ਼ਾਵਤਆਧਿਨਕ ਪਦਾਵਾਰ ਿਰਸਿਤਆ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਅਤ ਮਲਕੀਅਤ ਦ ਉਹਨਾ ਿਰਸਿਤਆ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਜਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਅਤ ਉਸ ਦ ਗਲਬ ਨ ਕਾਇਮ ਰਖਣ ਲਈ ਜ਼ਰਰੀ ਹਨ ਇਸ ਿਸਲਿਸਲ ਿਵਚਉਹਨਾ ਤਜਾਰਤੀ ਸਕਟਾ ਦਾ ਿਜ਼ਕਰ ਹੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹ ਜ ਬਰਾਬਰ ਕਛ ਵਕਫ਼ ਬਾਅਦ ਮੜ ਮੜ ਆਉਦਰਿਹਦ ਹਨ ਅਤ ਪਰ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਦੀ ਿਜ਼ਦਗੀ ਨ ਹਰ ਬਾਰ ਪਿਹਲ ਨਾਲ ਵੀ ਬੜ ਖ਼ਤਰ ਿਵਚਫਸਾ ਿਦਦ ਹਨ ਇਹਨਾ ਸਕਟਾ ਿਵਚ ਹਰ ਬਾਰ ਿਸਰਫ਼ ਿਤਆਰ ਮਾਲ ਦਾ ਹੀ ਨਹ ਬਲਿਕ ਪਿਹਲਾਦੀਆ ਿਸਰਜੀਆ ਪਦਾਵਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆ ਦਾ ਵੀ ਇਕ ਬੜਾ ਿਹਸਾ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਿਦਦਾ ਜਾਦਾ ਹਇਹਨਾ ਸਕਟਾ ਦਰਾਨ ਿਜਵ ਇਕ ਵਬਾ ਿਜਹੀ ਫਲ ਜਾਦੀ ਹ ਫ਼ਾਜ਼ਲ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀ ਵਬਾ ਜ ਪਿਹਲਾਦ ਤਮਾਮ ਜਗਾ ਦਰਾਨ ਇਕ ਅਨਹਣੀ ਿਜਹੀ ਬਾਤ ਲਗਦੀ ਸਮਾਜ ਅਚਾਨਕ ਆਪਣ ਆਪ ਨ ਕਛਿਦਨਾ ਲਈ ਬਰਬਰੀਅਤ ਦ ਆਲਮ ਿਵਚ ਪਾਉਦਾ ਹ ਇਓ ਲਗਣ ਲਗ ਜਾਦਾ ਹ ਿਜਵ ਅਕਾਲ ਪਿਗਆ ਹਵ ਜਾ ਆਲਮਗੀਰ ਜਗ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਨ ਜੀਵਨ ਦ ਤਮਾਮ ਵਸੀਿਲਆ ਦ ਦਰਵਾਜ਼ ਬਦ ਕਰਿਦਤ ਹਣ ਸਨਅਤ ਅਤ ਤਜਾਰਤ ਬਰਬਾਦ ਹਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੀ ਹ ਤ ਇਹ ਿਕਉ ਇਸ ਲਈ ਿਕਸਿਭਅਤਾ ਦੀਆ ਬਰਕਤਾ ਦੀ ਬਹਤਾਤ ਹ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦ ਵਸੀਿਲਆ ਦੀ ਬਹਤਾਤ ਹ ਸਨਅਤ ਦੀਬਹਤਾਤ ਹ ਤਜਾਰਤ ਦੀ ਬਹਤਾਤ ਹ ਸਮਾਜ ਦ ਹਥ ਿਵਚ ਜ ਪਦਾਵਾਰੀ ਤਾਕਤਾ ਹਨ ਉਹਨਾ ਤਹਣ ਬਰਜ਼ਆ ਮਲਕੀਅਤ ਦ ਿਨਜ਼ਾਮ ਦੀ ਹਰ ਤਰਕੀ ਿਵਚ ਕਈ ਮਦਦ ਨਹ ਿਮਲਦੀ ਬਲਿਕ ਇਸ ਦਉਲਟ ਉਹ ਇਤਨੀਆ ਤਾਕਤਵਰ ਹ ਗਈਆ ਹਨ ਿਕ ਇਸ ਿਨਜ਼ਾਮ ਕਲ ਸਭਾਿਲਆ ਨਹੀਸਭਲਦੀਆ ਇਹ ਿਨਜ਼ਾਮ ਉਹਨਾ ਦ ਪਰਾ ਦੀ ਜ਼ਜੀਰ ਬਣ ਜਾਦਾ ਹ ਅਤ ਿਜਓ ਹੀ ਉਹ ਇਹਨਾਜਜੀਰਾ ਉਪਰ ਕਾਬ ਪਾਉਦੀਆ ਹਨ ਪਰ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਖ਼ਲਲ ਪ ਜਾਦਾ ਹ ਬਰਜ਼ਆਮਲਕੀਅਤ ਦਾ ਵਜਦ ਖ਼ਤਰ ਿਵਚ ਪ ਜਾਦਾ ਹ ਬਰਜ਼ਆ ਤਾਲਕਾਤ ਦਾ ਦਾਮਨ ਏਨਾ ਤਗ ਹ ਿਕ ਉਹਖ਼ਦ ਅਪਣੀ ਪਦਾ ਕੀਤੀ ਹਈ ਦਲਤ ਵੀ ਨਹ ਸਭਾਲ ਸਕਦਾ ਿਫਰ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਇਹਨਾ ਸਕਟਾਉਪਰ ਕਾਬ ਿਕਵ ਪਾਉਦੀ ਹ ਇਸ ਵਾਸਤ ਇਕ ਤਰਫ਼ ਪਦਾਵਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆ ਦੀ ਜਦ ਰਦਸਤਬਰਬਾਕੀ ਕੀਤੀ ਜਾਦੀ ਹ ਅਤ ਦਸਰੀ ਤਰਫ਼ ਨਵੀਆ ਮਡੀਆ ਉਪਰ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹ ਅਤਪਰਾਣੀਆ ਮਡੀਆ ਦਾ ਸਸ਼ਣ ਹਰ ਵੀ ਿਜ਼ਆਦਾ ਿਸ਼ਦਤ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹ ਯਾਨੀ ਹਰ ਵੀਿਜ਼ਆਦਾ ਵਸੀਹ ਅਤ ਤਬਾਹਕਨ ਸਕਟਾ ਲਈ ਰਸਤਾ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹ ਅਤ ਇਹਨਾ ਸਕਟਾ ਨਰਕਣ ਦ ਵਸੀਲ ਹਰ ਵੀ ਘਟ ਕਰ ਿਦਤ ਜਾਦ ਹਨ

ਉਹ ਹਿਥਆਰ ਿਜਹਨਾ ਨਾਲ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨ ਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਿਨਜ਼ਾਮ ਨ ਢਾਿਹਆ ਸੀ ਹਣਖ਼ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਰਖ ਮੜ ਲਦ ਹਨ

ਪਰ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨ ਿਸਰਫ਼ ਉਹ ਹਿਥਆਰ ਹੀ ਨਹ ਢਾਲ ਜ ਉਸ ਦੀ ਮਤ ਦਾ ਪਗ਼ਾਮ ਹਨ ਉਸ ਨ ਉਹ ਆਦਮੀ ਵੀ ਵਜਦ ਿਵਚ ਲ ਆਦ ਹਨ ਿਜਹੜ ਇਹ ਹਿਥਆਰ ਉਠਾਉਣਗ ਯਾਨੀਪਰਲਤਾਰੀ ਆਧਿਨਕ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ

ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮਨੀਫਸਟ | 1 0

ਿਜਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਯਾਨੀ ਸਰਮਾਏ ਦੀ ਤਰਕੀ ਹਦੀ ਹ ਉਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲਪਰਲਤਾਰੀ ਯਾਨੀ ਆਧਿਨਕ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਤਰਕੀ ਕਰਦੀ ਹ ਜ ਿਜ਼ਦਾ ਉਸ ਵਕਤ ਤਕ ਰਿਹਸਕਦੀ ਹ ਜਦ ਤਕ ਉਸ ਨ ਕਮ ਿਮਲਦਾ ਰਹ ਅਤ ਕਮ ਉਸ ਵਕਤ ਤਕ ਿਮਲਦਾ ਹ ਜਦ ਤਕ ਉਸਦੀ ਿਮਹਨਤ ਸਰਮਾਏ ਨ ਵਧਾਉਦੀ ਹ ਇਹ ਮਜ਼ਦਰ ਵੀ ਿਜਹਨਾ ਨ ਆਪਣਾ ਆਪ ਪਰਜਾ ਪਰਜਾਕਰਕ ਵਚਣਾ ਪਦਾ ਹ ਤਜਾਰਤ ਦੀਆ ਹਰ ਸਭ ਚੀਜ਼ਾ ਵਾਗ ਇਕ ਿਜਣਸ ਹਨ ਿਲਹਾਜ਼ਾ ਉਹ ਵੀਮਕਾਬਲ ਦ ਤਮਾਮ ਹਰ ਫਰ ਅਤ ਮਡੀ ਦ ਤਮਾਮ ਉਤਾਰ ਚੜਹਾਵਾ ਦ ਰਿਹਮ ਕਰਮ ਤ ਹਨ

ਮਸ਼ੀਨਾ ਦ ਵਸੀਹ ਇਸਤਮਾਲ ਅਤ ਿਮਹਨਤ ਦੀ ਤਕਸੀਮ ਦੀ ਵਜਹ ਾ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦਾ ਕਮਅਪਣੀਆ ਤਮਾਮ ਿਨਜੀ ਖਾਸੀਅਤਾ ਖ ਚਕਾ ਹ ਅਤ ਇਸ ਕਰਕ ਮਜ਼ਦਰ ਲਈ ਉਸ ਿਵਚ ਕਈਿਦਲਚਪਸ਼ੀ ਬਾਕੀ ਨਹ ਰਹੀ ਉਹ ਮਸ਼ੀਨ ਦਾ ਦਮ ਛਲਾ ਬਣ ਕ ਰਿਹ ਿਗਆ ਹ ਉਸ ਨ ਹਣਿਸਰਫ਼ ਇਕ ਢਬ ਜਾਣਨ ਦੀ ਲੜ ਹ ਜ ਿਨਹਾਇਤ ਿਸਧੀ ਸਾਦੀ ਿਨਹਾਇਤ ਉਕਤਾ ਦਣ ਵਾਲੀ ਅਤਿਨਹਾਇਤ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਿਸਖੀ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਹ ਇਸ ਲਈ ਮਜ਼ਦਰ ਦੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀਲਾਗਤ ਤਕਰੀਬਨ ਉਹਨਾ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦ ਵਸੀਿਲਆ ਤਕ ਮਿਹਦਦ ਹ ਜ ਉਸ ਕ ਆਪਣ ਗਜ਼ਾਰ ਅਤਨਸਲ ਦ ਵਾਧ ਲਈ ਜ਼ਰਰੀ ਹਨ ਲਿਕਨ ਿਕਸ ਿਜਣਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਅਤ ਇਸ ਲਈ ਿਮਹਨਤ ਦੀਕੀਮਤ [ਬਾਅਦ ਮਾਰਕਸ ਨ ਦਿਸਆ ਿਕ ਮਜ਼ਦਰ ਅਪਣੀ ਿਮਹਨਤ ਨਹੀ ਬਲਿਕ ਿਮਹਨਤ ਦੀ ਤਾਕਤਵਚਦਾ ਹ ਇਸ ਿਸਲਿਸਲ ਿਵਚ ਮਾਰਕਸ ਦੀ ਿਕਤਾਬ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤ ਅਤ ਸਰਮਾਇਆ ਪੜਹ -ਐਡੀਟਰ] ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀ ਲਾਗਤ ਦ ਬਰਾਬਰ ਹ ਇਸ ਲਈ ਕਮ ਿਜਤਨਾ ਿਜ਼ਆਦਾਨਾਪਸਦੀਦਾ ਹਦਾ ਜਾਦਾ ਹ ਉਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਉਜਰਤ ਿਵਚ ਕਮੀ ਹਦੀ ਜਾਦੀ ਹ ਅਤ ਇਹੀ ਨਹਬਲਿਕ ਿਜਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਮਸ਼ੀਨਾ ਦਾ ਇਸਤਮਾਲ ਅਤ ਿਮਹਨਤ ਦੀ ਤਕਸੀਮ ਵਧਦੀ ਹ ਉਸਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਮਸ਼ਕਤ ਦਾ ਬਝ ਵਧਦਾ ਹ ਚਾਹ ਉਹ ਕਮ ਦ ਘਟ ਵਧਣ ਕਰਕ ਹਵ ਮਕਰਰਵਕਤ ਿਵਚ ਿਜ਼ਆਦਾ ਕਮ ਲਣ ਕਰਕ ਹਵ ਜਾ ਮਸ਼ੀਨ ਕੀ ਰਫਤਾਰ ਤਜ਼ ਹ ਜਾਣ ਕਰਕ

ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਨ ਿਪਤਰੀ ਮਾਲਕ ਦ ਛਟ ਕਾਰਖ਼ਾਨ ਨ ਸਨਅਤੀ ਸਰਮਾਏਦਾਰ ਦੀ ਬੜੀਫਕਟਰੀ ਿਵਚ ਬਦਲ ਿਦਤਾ ਹ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦ ਸਮਹ ਫ਼ਕਟਰੀ ਿਵਚ ਜਮਹਾ ਕਰ ਕ ਫ਼ਜੀ ਿਸਪਾਹੀਆਦੀ ਤਰਹਾ ਉਹਨਾ ਦੀ ਤਨਜ਼ੀਮ ਕੀਤੀ ਹ ਅਫ਼ਸਰਾ ਅਤ ਹਲਦਾਰਾ ਦਾ ਇਕ ਪਰਾ ਿਸਲਿਸਲਾ ਹਿਜਹਨਾ ਦੀ ਕਮਾਨ ਿਵਚ ਉਹਨਾ ਨ ਸਨਅਤੀ ਫ਼ਜ ਦ ਆਮ ਿਸਪਾਹੀਆ ਦੀ ਤਰਹਾ ਰਿਖਆ ਿਗਆ ਹਉਹ ਿਸਰਫ਼ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਿਰਆਸਤ ਦ ਗ਼ਲਾਮ ਨਹ ਹਨ ਉਹ ਹਰ ਿਦਨ ਅਤ ਹਰਘੜੀ ਮਸ਼ੀਨ ਦੀ ਿਨਗਰਾਨਕਾਰ ਦੀ ਸਭ ਤ ਵਧ ਸਕਦਾ ਤਰ ਤ ਕਾਰਖ਼ਾਨ ਦ ਮਾਿਲਕ ਬਰਜ਼ਆ ਦੀਗ਼ਲਾਮੀ ਕਰਦ ਹਨ ਇਹ ਜ਼ਾਲਮਾਨਾ ਿਨਜ਼ਾਮ ਿਜਸ ਕਦਰ ਖਲ ਆਮ ਨਫ਼ਾ ਖ਼ਰੀ ਨ ਅਪਣੀ ਗ਼ਰਜ਼ਅਤ ਮਤਵ ਬਣਾਉਦਾ ਹ ਉਸ ਕਦਰ ਵਧਰ ਜ਼ਲੀਲ ਵਧਰ ਨਫ਼ਰਤਯਗ ਅਤ ਵਧਰ ਤਲਖ਼ ਹ ਜਾਦਾਹ

ਿਜਸਮਾਨੀ ਿਮਹਨਤ ਿਵਚ ਮਹਾਰਤ ਅਤ ਤਾਕਤ ਸਰਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ ਰਰਤ ਿਜਸ ਕਦਰ ਘਟਹਦੀ ਜਾਦੀ ਹ ਯਾਨੀ ਦਸਰ ਲਫ਼ਜ਼ਾ ਿਵਚ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਿਜਤਨੀ ਿਜ਼ਆਦਾ ਤਰਕੀ ਕਰਦੀ ਜਾਦੀਹ ਉਸ ਕਦਰ ਔਰਤਾ ਦਾ ਕਮ ਮਰਦਾ ਦ ਕਮ ਦੀ ਜਗਹਾ ਲਦਾ ਜਾਦਾ ਹ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਲਈ


ਉਮਰ ਅਤ ਿਲਗ ਦ ਅਧਾਰ ਤ ਵਖਰਵਾ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦੀ ਹਣ ਕਈ ਸਮਾਜੀ ਸਾਰਿਥਕਤਾ ਬਾਕੀਨਹ ਰਿਹਦੀ ਸਭ ਿਮਹਨਤ ਦ ਔਜਾਰ ਹਦ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਦੀ ਕੀਮਤ ਉਹਨਾ ਦੀ ਉਮਰ ਅਤ ਿਲਗ ਦਿਲਹਾਜ਼ ਵਧਦੀ ਘਟਦੀ ਰਿਹਦੀ ਹ

ਿਜਓ ਹੀ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰ ਹਥ ਮਜ਼ਦਰ ਦੀ ਲਟ ਕਛ ਦਰ ਲਈ ਬਦ ਹਦੀ ਹ ਅਤ ਉਸਨ ਉਹਦੀਉਜਰਤ ਦ ਨਕਦ ਪਸ ਿਮਲਦ ਹਨ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਦਸਰ ਿਹਸ ਮਾਿਲਕ ਮਕਾਨ ਦਕਾਨਦਾਰ ਸਾਹਕਾਰ ਵਗ਼ਰਾ ਉਸ ਉਪਰ ਟਟ ਪਦ ਹਨ

ਦਰਿਮਆਨੀ ਤਬਕ ਦ ਹਠਲ ਿਹਸ ਛਟ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰ ਛਟ ਤਾਜਰ ਅਤ ਆਮ ਤਰ ਤਿਰਟਾਇਰ ਤਾਜਰ ਦਸਤਕਾਰ ਅਤ ਿਕਸਾਨ ਇਹ ਸਭ ਿਗਰਦ ਿਗਰਦ ਪਰਲਤਾਰੀ ਿਵਚ ਜਾ ਿਮਲਦਹਨ ਕਛ ਤਾ ਇਸ ਕਰਕ ਿਕ ਿਜਸ ਪਮਾਨ ਪਰ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਚਲਾਈ ਜਾਦੀ ਹ ਉਸ ਲਈਉਹਨਾ ਦਾ ਿਨਗਣਾ ਸਰਮਾਇਆ ਕਾਫੀ ਨਹ ਹਦਾ ਅਤ ਬੜ ਸਰਮਾਏਦਾਰਾ ਦ ਮਕਾਬਲ ਿਵਚ ਉਹਡਬ ਜਾਦ ਹਨ ਅਤ ਕਛ ਇਸ ਕਰਕ ਿਕ ਉਹਨਾ ਦਾ ਮਖ਼ਸਸ ਹਨਰ ਉਹਨਾ ਦੀ ਸਪਸਲਟੀਪਦਾਵਾਰ ਦ ਨਵ ਤਰੀਿਕਆ ਦੀ ਬਦਲਤ ਿਕਸ ਕਮ ਦੀ ਨਹ ਰਿਹਦੀ ਇਸ ਤਰਹਾ ਆਬਾਦੀ ਦ ਹਰਤਬਕ ਿਵਚ ਲਕ ਭਰਤੀ ਹ ਹ ਕ ਪਰਲਤਾਰੀ ਿਵਚ ਆਉਦ ਰਿਹਦ ਹਨ

ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਿਵਕਾਸ ਦੀਆ ਕਈ ਮਜਲਾ ਿਵਚ ਗਜ਼ਰਦੀ ਹ ਪਦਾ ਹਿਦਆ ਹੀ ਬਰਜ਼ਆਜਮਾਤ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਜਦਜਿਹਦ ਸ਼ਰ ਹ ਜਾਦੀ ਹ ਸ਼ਰ ਸ਼ਰ ਿਵਚ ਿਕਸ ਇਕ ਬਰਜ਼ਆ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਜਉਹਨਾ ਦਾ ਪਰਤਖ ਸਸ਼ਣ ਕਰ ਿਰਹਾ ਹਦਾ ਹ ਇਕ ਦਕ ਮਜ਼ਦਰ ਮਕਾਬਲ ਲਈ ਉਤਰਦ ਹਨ ਿਫਰਇਕ ਫ਼ਕਟਰੀ ਿਵਚ ਕਮ ਕਰਨ ਵਾਲ ਅਤ ਉਸ ਦ ਬਾਅਦ ਇਕ ਇਲਾਕ ਿਵਚ ਇਕ ਪਰੀ ਸਨਅਤ ਦਮਜ਼ਦਰ ਉਹਨਾ ਦ ਅਸ ਲ ਦਾ ਰਖ਼ ਬਰਜ਼ਆ ਪਦਾਵਾਰੀ ਹਾਲਤਾ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਨਹ ਬਲਕਿ ਖ਼ਦਪਦਾਵਾਰ ਦ ਸਦਾ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਹਦਾ ਹ ਉਹ ਬਾਹਰ ਤ ਆਏ ਸਾਜ਼ ਸਮਾਨ ਨ ਜ ਉਹਨਾ ਦੀ ਿਮਹਨਤਨਾਲ ਮਕਾਬਲਾ ਕਰਦ ਹਨ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਿਦਦ ਹਨ ਉਹ ਮਸ਼ੀਨਾ ਪਾਸ਼ ਪਾਸ਼ ਕਰ ਿਦਦ ਹਨਕਾਰਖ਼ਾਿਨਆ ਿਵਚ ਅਗ ਲਗਾ ਿਦਦ ਹਨ ਅਤ ਮਧਕਾਲ ਦ ਕਾਰੀਗਰਾ ਦ ਖਏ ਹਏ ਰਤਬ ਨਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਬਹਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹਦ ਹਨ

ਇਸ ਵਕਤ ਮਜ਼ਦਰ ਿਤਤਰ ਿਬਤਰ ਹਾਲਤ ਿਵਚ ਸਾਰ ਮਲਕ ਿਵਚ ਿਬਖਰ ਹਦ ਹਨ ਆਪਸੀਮਕਾਬਲ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾ ਦਾ ਸ਼ੀਰਾਜ਼ਾ ਿਖਿਡਆ ਰਿਹਦਾ ਹ ਅਗਰ ਿਕਤ ਿਕਤ ਉਹ ਿਮਲ ਕ ਿਜ਼ਆਦਾਗਠੀ ਹਈ ਜਮਾਤ ਬਣਾਉਦ ਹਨ ਤਾ ਇਹ ਅਜ ਉਹਨਾ ਦ ਆਪਣ ਅਮਲੀ ਇਤਹਾਦ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਹਬਲਿਕ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਕ ਇਤਹਾਦ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹਦਾ ਹ ਇਹ ਜਮਾਤ ਖ਼ਦ ਅਪਣਾ ਿਸਆਸੀਮਕਸਦ ਪਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬਰ ਹਦੀ ਹ ਿਕ ਪਰ ਮਜ਼ਦਰ ਤਬਕ ਨ ਹਰਕਤ ਿਵਚ ਿਲਆਏ ਅਤਉਸ ਿਵਚ ਉਸ ਵਕਤ ਤਕ ਐਸਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰਸੀ ਵੀ ਹਦੀ ਹ ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਮਰਹਲ ਤ ਮਜ਼ਦਰਜਮਾਤ ਆਪਣ ਦਸ਼ਮਨਾ ਨਾਲ ਨਹ ਬਲਿਕ ਆਪਣ ਦਸ਼ਮਨਾ ਦ ਦਸ਼ਮਨਾ ਨਾਲ ਿਨਰਕਸ਼ ਬਾਦਸ਼ਾਹਤਦੀ ਰਿਹਦ ਖਹਦ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਦਾਰਾ ਨਾਲ ਗ਼ਰ ਸਨਅਤੀ ਬਰਜ਼ਆ ਅਤ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨਾਲਲੜਦਾ ਹ ਇਸ ਤਰਾ ਸਮਚੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਦੀ ਸਾਰੀ ਹਰਕਤ ਦੀ ਬਾਗ ਡਰ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਹਥਾ ਿਵਚ


ਹਦੀ ਹਅਤ ਇਹਨਾ ਹਾਲਤਾ ਿਵਚ ਜ ਫ਼ਿਤਹ ਹਾਸਲ ਹਦੀ ਹ ਉਹ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦੀ ਫ਼ਿਤਹ ਹਦੀਹ

ਪਰ ਸਨਅਤ ਦੀ ਤਰਕੀ ਨਾਲ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਿਸਰਫ਼ ਤਾਦਾਦ ਿਵਚ ਹੀ ਨਹ ਵਧਦੀ ਬਲਿਕਉਹ ਭਾਰੀ ਤਾਦਾਦ ਿਵਚ ਕਿਦਰਤ ਹਣ ਲਗ ਜਾਦੀ ਹ ਇਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਧਦੀ ਹ ਅਤ ਉਸ ਨ ਰਜ਼ਬਰਜ਼ ਅਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਅਿਹਸਾਸ ਹਣ ਲਗਦਾ ਹ ਿਜਵ ਿਜਵ ਮਸ਼ੀਨ ਿਮਹਨਤ ਦ ਤਮਾਮ ਫਰਕਿਮਟਾਉਦੀ ਜਾਦੀ ਹ ਅਤ ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਜਗਹਾ ਉਜਰਤਾ ਨ ਇਕ ਨੀਵ ਸਤਾ ਪਰ ਲ ਆਉਦੀ ਹਉਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਮਜ਼ਦਰ ਤਬਕ ਦੀਆ ਸਫਾ ਅਦਰ ਵਖ ਵਖ ਮਫ਼ਾਦ ਅਤ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦੀਆ ਵਖਵਖ ਹਾਲਤਾ ਿਵਚ ਇਕਸਾਰਤਾ ਵਧਦੀ ਜਾਦੀ ਹ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਿਵਚ ਵਧ ਿਰਹਾ ਮਕਾਬਲਾ ਅਤਉਸ ਦੀ ਬਦਲਤ ਤਜਾਰਤੀ ਸਕਟ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦੀਆ ਉਜਰਤਾ ਿਵਚ ਆਏ ਿਦਨ ਉਤਾਰ ਚੜਾਅ ਪਦਾਕਰਦ ਰਿਹਦ ਹਨਮਸ਼ੀਨਾ ਿਵਚ ਿਨਤ ਨਵ ਸਧਾਰ ਅਤ ਉਹਨਾ ਦੀ ਤਜ਼ ਤ ਤਜ਼ਤਰ ਤਰਕੀ ਕਰਨਮਜ਼ਦਰਾ ਦੀ ਰਜ਼ੀ ਿਦਨ ਬਿਦਨ ਖ਼ਤਰ ਿਵਚ ਪਦੀ ਜਾਦੀ ਹ ਇਕ ਦਕ ਮਜ਼ਦਰਾ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਲਕਾਦੀਆ ਝੜਪਾ ਰਜ਼ ਬਰਜ਼ ਦ ਜਮਾਤਾ ਦੀ ਟਕਰ ਦੀ ਸਰਤ ਇਖਿਤਆਰ ਕਰਦੀਆ ਜਾਦੀਆ ਹਨ ਅਤਿਫਰ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਮਜ਼ਦਰ ਆਪਣੀਆ ਟਰ ਡ ਯਨੀਅਨਾ ਬਨਾਉਣ ਲਗਦ ਹਨ ਉਜਰਤਦੀ ਦਰ ਕਾਇਮ ਰਖਣ ਲਈ ਉਹ ਆਪਸ ਿਵਚ ਿਮਲ ਜਾਦ ਹਨ ਅਪਣੀਆ ਵਕਤੀ ਬਗ਼ਾਵਤਾ ਲਈਪਿਹਲਾ ਤ ਬਦਬਸਤ ਕਰਨ ਦ ਮਕਸਦ ਲਈ ਉਹ ਸਸੀ ਈ ਸਗਠਨ ਕਾਇਮ ਕਰਦ ਹਨ ਕਦ ਕਦਇਹ ਟਕਰ ਖਲੀ ਬਗ਼ਾਵਤ ਦੀ ਸਰਤ ਇਖ਼ਿਤਆਰ ਕਰ ਲਦੀ ਹ

ਕਦ ਕਦਾਈ ਮਜਦਰਾ ਦੀ ਿਜਤ ਹਦੀ ਹ ਮਗਰ ਚਦ ਰਜ਼ ਲਈ ਉਹਨਾ ਦੀ ਜਦਜਿਹਦ ਦਾਅਸਲੀ ਫਲ ਫ਼ਰੀ ਕਾਮਯਾਬੀਆ ਿਵਚ ਨਹ ਬਲਿਕ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦ ਿਦਨ ਬਿਦਨ ਵਧਦ ਹਏ ਇਤਹਾਦਿਵਚ ਹਦਾ ਹ ਇਸ ਇਤਹਾਦ ਨ ਸਚਾਰ ਦ ਉਹਨਾ ਤਰਕੀ ਯਾਫ਼ਤਾ ਵਸੀਿਲਆ ਤ ਬੜੀ ਮਦਦਿਮਲਦੀ ਹ ਿਜਨਹ ਾ ਨ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਨ ਜਨਮ ਿਦਤਾ ਹ ਅਤ ਿਜਨਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵਖ ਵਖ ਸੀਵਾ ਦ ਮਜ਼ਦਰਾ ਿਵਚ ਰਾਬਤਾ ਪਦਾ ਹਦਾ ਹ ਅਤ ਉਹੀ ਰਾਬਤਾ ਹ ਿਜਸ ਦੀ ਸਭ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਜ਼ਰਰਤਸੀ ਤਾਿਕ ਤਮਾਮ ਮਕਾਮੀ ਜਦਜਿਹਦਾ ਨ ਿਜਹਨਾ ਦਾ ਚਿਰਤਰ ਸਭ ਜਗਹਾ ਇਕ ਸੀ ਕਮੀ ਤਰ ਤ ਇਕਜਮਾਤੀ ਜਦਜਿਹਦ ਦ ਰਪ ਿਵਚ ਕਿਦਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕ ਲਿਕਨ ਹਰ ਜਮਾਤੀ ਜਦਜਿਹਦ ਇਕਿਸਆਸੀ ਜਦਜਿਹਦ ਹ ਅਤ ਉਹ ਇਤਹਾਦ ਿਜਸ ਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਧਕਾਲ ਦ ਸ਼ਿਹਰੀਆ ਨਅਪਣੀਆ ਖ਼ਸਤਾ ਹਾਲ ਸ਼ਾਹਰਾਹਾ ਕਾਰਨ ਸਦੀਆ ਦਰਕਾਰ ਸਨ ਆਧਿਨਕ ਮਜ਼ਦਰ ਤਬਕ ਨ ਰਲਾਦੀ ਬਰਕਤ ਨਾਲ ਚਦ ਸਾਲਾ ਿਵਚ ਕਾਇਮ ਕਰ ਿਲਆ ਹ

ਇਕ ਤਬਕ ਦੀ ਸਰਤ ਿਵਚ ਅਤ ਉਸ ਦ ਨਤੀਜ ਦ ਤਰ ਪਰ ਇਕ ਿਸਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਿਵਚਮਜ਼ਦਰ ਤਬਕ ਦੀ ਇਹ ਤਨਜ਼ੀਮ ਖ਼ਦ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦ ਆਪਸੀ ਮਕਾਬਲ ਦੀ ਬਦਲਤ ਬਰਾਬਰ ਉਲਟਦੀਰਿਹਦੀ ਹ ਲਿਕਨ ਹਰ ਬਾਰ ਉਹ ਪਿਹਲਾ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਮਜ਼ਬਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਪਾਏਦਾਰ ਅਤ ਿਜ਼ਆਦਾਤਾਕਤਵਰ ਹ ਕ ਉਠ ਖੜੀ ਹਦੀ ਹ ਅਤ ਖ਼ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਅਦਰ ਦੀ ਫਟ ਤ ਫ਼ਾਇਦਾ ਉਠਾਕਉਹ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦ ਖ਼ਾਸ ਮਫ਼ਾਦ ਕਾਨਨ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਿਵਚ ਤਸਲੀਮ ਕਰਾ ਲਦੀ ਹ ਇਸ ਤਰਾ ਇਗਲਡਿਵਚ ਦਸ ਘਟ ਿਦਹਾੜੀ ਦਾ ਕਾਨਨ ਮਨਜ਼ਰ ਹਇਆ ਸੀ


ਕਲ ਿਮਲਾ ਕ ਪਰਾਣ ਸਮਾਜ ਦੀਆ ਜਮਾਤਾ ਦੀਆ ਆਪਸੀ ਟਕਰਾ ਮਜ਼ਦਰ ਤਬਕ ਦ ਿਵਕਾਸਿਵਚ ਕਈ ਤਰਹਾ ਨਾਲ ਮਦਦਗਾਰ ਹਦੀਆ ਹਨ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਆਪਣ ਆਪ ਨ ਿਨਰਤਰਜਦਜਿਹਦ ਿਵਚ ਿਘਰੀ ਹਈ ਪਾਉਦੀ ਹ ਸ਼ਰ ਿਵਚ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਿਫਰ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦਉਹਨਾ ਿਹਿਸਆ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਿਜਹਨਾ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਸਨਅਤ ਦੀ ਤਰਕੀ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਲਗਦ ਹਨ ਅਤਸਾਰੀ ਬਦਸੀ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਤਾ ਹਮਸ਼ਾ ਹੀ ਇਹਨਾ ਸਭ ਲੜਾਈਆ ਿਵਚ ਉਹ ਮਜਬਰਹਦੀ ਹ ਿਕ ਮਜ਼ਦਰ ਤਬਕ ਨ ਅਪੀਲ ਕਰ ਉਸ ਤ ਮਦਦ ਮਗ ਅਤ ਇਸ ਤਰਹਾ ਉਸ ਨ ਿਸਆਸਤਦ ਮਦਾਨ ਿਵਚ ਘਸੀਟ ਲਵ ਇਸ ਤਰਾ ਖ਼ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਪਰਲਤਾਰੀ ਨ ਅਪਣੀ ਿਸਆਸੀ ਅਤਆਮ ਤਾਲੀਮ ਦ ਅਸ਼ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹ ਦਸਰ ਲਫ਼ਜ਼ਾ ਿਵਚ ਉਹ ਖ਼ਦ ਪਰਲਤ ਾਰੀ ਨ ਬਰਜ਼ਆਤਬਕ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦ ਹਿਥਆਰ ਿਦਦੀ ਹ ਿਫਰ ਅਸ ਇਹ ਵੀ ਦਖ ਚਕ ਹਾ ਿਕ ਸਨਅਤ ਦੀ ਤਰਕੀਨਾਲ ਹਕਮਰਾਨ ਜਮਾਤਾ ਦ ਬਾਅਜ਼ ਪਰ ਦ ਪਰ ਗਰਹ ਤਬਾਹ ਹ ਕ ਮਜ਼ਦਰ ਤਬਕ ਿਵਚ ਆ ਿਮਲਦਹਨ ਜਾ ਕਮ ਅਜ਼ ਕਮ ਉਹਨਾ ਦੀਆ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦੀਆ ਹਾਲਤਾ ਵਿਚ ਤਬਾਹ ਹਣ ਦ ਖ਼ਤਰ ਮਡਰਾ ਰਹਹਦ ਹਨ ਉਹਨਾ ਿਵਚ ਵੀ ਮਜ਼ਦਰ ਤਬਕ ਨ ਰਸ਼ਨ ਿਖ਼ਆਲੀ ਅਤ ਤਰਕੀ ਦ ਨਵ ਅਸ਼ ਿਮਲਦ ਹਨ

ਆਖ਼ਰ ਜਦ ਜਮਾਤੀ ਜਦਜਿਹਦ ਦ ਫ਼ਸਲਾਕਨ ਲਮਹ ਕਰੀਬ ਆਉਦ ਹਨ ਤਾ ਹਕਮਰਾਨਤਬਕ ਦ ਅਦਰ ਅਤ ਦਰਅਸਲ ਪਰ ਪਰਾਣ ਸਮਾਜ ਦ ਅਦਰ ਇਤਸਾਰ ਦਾ ਇਹ ਿਸਲਿਸਲਾ ਇਤਨੀਸ਼ਦੀਦ ਅਤ ਨਮਾਇਆ(ਉਘੜਵ ) ਸਰਤ ਇਖ਼ਿਤਆਰ ਕਰ ਲਦਾ ਹ ਿਕ ਹਕਮਰਾਨ ਤਬਕ ਦਾ ਇਕਮਖ਼ਤਸਰ ਗਰਹ ਉਸ ਨਾਲ ਟਟ ਕ ਅਲਗ ਹ ਜਾਦਾ ਹ ਅਤ ਇਨਕਲਾਬੀ ਤਬਕ ਿਵਚ ਆ ਿਮਲਦਾ ਹਉਸ ਤਬਕ ਿਵਚ ਿਜਸ ਦ ਹਥ ਿਵਚ ਭਿਵਖ ਦੀ ਬਾਗ ਡਰ ਹ ਿਜਸ ਤਰਹਾ ਇਸ ਤ ਪਿਹਲ ਦਰ ਿਵਚਅਮੀਰ ਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਇਕ ਿਹਸਾ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨਾਲ ਆ ਿਮਿਲਆ ਸੀ ਉਸ ਤਰਹਾ ਅਜ ਬਰਜ਼ਆਤਬਕ ਦਾ ਇਕ ਿਹਸਾ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦਾ ਸਾਸੀ ਬਣ ਜਾਦਾ ਹ ਅਤ ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਬਰਜ਼ਆ ਿਵਚਾਰਵਾਨਾ ਦਾਉਹ ਿਹਸਾ ਜ ਇਸ ਬਲਦੀ ਤ ਪਹਚ ਿਗਆ ਹ ਿਕ ਸਮਚ ਤਰ ਤ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਗਤੀ ਨ ਿਸਧਾਤਕ ਤਰ ਤਸਮਝ ਸਕ

ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਰਬਰ ਇਸ ਵਕਤ ਿਜਨੀਆ ਜਮਾਤਾ ਖੜੀਆ ਹਨ ਉਹਨਾ ਿਵਚ ਇਕਪਰਲਤਾਰੀ ਹੀ ਹਕੀਕਤ ਿਵਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਹ ਦਸਰੀਆ ਜਮਾਤਾ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਦ ਮਕਾਬਲਿਵਚ ਬਰਬਾਦ ਹ ਕ ਅਖੀਰ ਖਤਮ ਹ ਜਾਦੀਆ ਹਨ ਪਰਲਤਾਰ ੀ ਉਸ ਦੀ ਮਖ਼ਸਸ ਅਤ ਲਾਜ਼ਮੀਪਦਾਵਾਰ ਹ

ਹਠਲੀ ਦਰਿਮਆਨੀ ਪਰਤ ਛਟ ਕਾਰਖ਼ਾਨਦਾਰ ਦਕਾਨਦਾਰ ਦਸਤਕਾਰ ਿਕਸਾਨ ਇਹ ਸਾਰਹੀ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਨਾਲ ਲੜਦ ਹਨ ਤਾਿਕ ਉਹ ਦਰਿਮਆਨੀ ਪਰਤ ਦੀ ਅਪਣੀ ਹਸਤੀ ਨ ਿਮਟਣ ਤਬਚਾ ਸਕਣ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਇਨਕਲਾਬੀ ਨਹ ਰੜੀਵਾਦੀ ਹਨ ਇਤਨਾ ਹੀ ਨਹ ਉਹ ਿਪਛਾਖੜੀਵੀ ਹਨ ਿਕਉਿਕ ਉਹ ਤਾਰੀਖ਼ ਦੀ ਗਗਾ ਨ ਉਲਟਾ ਵਹਾਉਣਾ ਚਾਹਦ ਹਨ ਅਗਰ ਕਦ ਉਹਇਨਕਲਾਬੀ ਬਣਦ ਹਨ ਤਾ ਿਸਰਫ਼ ਇਹ ਦਖ ਕ ਿਕ ਉਹਨਾ ਲਈ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦ ਨਾਲ ਿਮਲਣ ਦੀਘੜੀ ਕਰੀਬ ਆ ਪਹਚੀ ਹ ਿਕ ਉਹ ਆਪਣ ਹਾਲ ਦ ਨਹ ਭਿਵਖ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਦੀ ਿਹਫ਼ਾਜ਼ਤ ਕਰਦਹਨ ਿਕ ਉਹ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦ ਨਕਤਾ ਨਜ਼ਰ ਪਰ ਪਹਚਣ ਲਈ ਖ਼ਦ ਆਪਣ ਨਕਤਾ ਨਜ਼ਰ ਤ


ਿਕਨਾਰਾਕਸੀ ਕਰ ਲਦ ਹਨ ਹ ਸਕਦਾ ਹ ਿਕ ਖਤਰਨਾਕ ਜਮਾਤ (ਲਪਨ ਪਰਲਤਾਰੀ ) ਜ ਪਰਾਣਸਮਾਜ ਦੀਆ ਸਭ ਤ ਹਠਲੀਆ ਪਰਤਾ ਿਵਚ ਉਭਰੀ ਜਮਾ ਹਈ ਮਲ ਹ ਿਕਤ ਿਕਤ ਪਰਲਤਾਰੀਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਤਿਹਰੀਕ ਦੀਆ ਬਰਹਾ ਿਵਚ ਆ ਜਾਏ ਐਪਰ ਇਸ ਦੀ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦ ਹਾਲਾਤ ਐਸਹਨ ਿਕ ਇਸ ਿਵਚ ਿਪਛਾਖੜੀਆ ਨਾਲ ਸਾਠ ਗਾਠ ਕਰਕ ਭਾੜ ਦਾ ਟਟ ਬਣਨ ਦਾ ਰਝਾਨ ਿਜ਼ਆਦਾਹਦਾ ਹ

ਪਰਲਤਾਰੀ ਦ ਹਾਲਾਤ ਿਵਚ ਪਰਾਣ ਸਮਾਜ ਦ ਹਾਲਾਤ ਖ਼ਤਮ ਹ ਜਾਦ ਹਨ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀਕਈ ਮਲਕੀਅਤ ਨਹ ਆਪਣ ਬੀਵੀ ਬਿਚਆ ਨਾਲ ਉਸ ਦ ਤਾਲਕ ਾਤ ਿਵਚ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆਪਿਰਵਾਿਰਕ ਤਾਲਕਾਤ ਿਵਚ ਹਣ ਕਈ ਚੀਜ਼ ਸਾਝੀ ਨਹ ਰਹਿਦੀ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤੀ ਿਮਹਨਤ ਨਸਰਮਾਏ ਦੀ ਆਧਿਨਕ ਗ਼ਲਾਮੀ ਨ ਜ ਇਗਲਡ ਅਤ ਫ਼ਰਾਸ ਿਵਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤ ਜਰਮਨੀ ਿਵਚ ਸਭਜਗਹਾ ਇਕ ਹ ਇਸ ਕਲ ਕਮੀ ਿਕਰਦਾਰ ਦੀ ਹਰ ਿਨਸ਼ਾਨੀ ਖਹ ਲਈ ਹ ਕਾਨਨ ਇਖਲਾਕ ਮਜ਼ਹਬ ਸਭ ਉਸ ਲਈ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਢਕਸਲ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਕਝ ਨਹ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਿਵਚ ਇਕਇਕ ਦ ਿਪਛ ਬਰਜ਼ਆ ਮਫ਼ਾਦ ਘਾਤ ਲਗਾਈ ਬਠ ਹਨ

ਪਿਹਲ ਦੀਆ ਤਮਾਮ ਜਮਾਤਾ ਨ ਜਦ ਕਦ ਗ਼ਾਿਲਬ ਹਈਆ ਤਾ ਉਹਨਾ ਨ ਆਪਣ ਹਾਸਲ ਕੀਤਰਤਬ ਨ ਪਾਏਦਾਰ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਪਰ ਸਮਾਜ ਨ ਆਪਣ ਹਿਥਆਉਣ ਦ ਿਨਜ਼ਾਮ ਦ ਤਾਬ ਕਰ ਦਣਾਚਾਿਹਆ ਪਰਲਤਾਰੀ ਜਦ ਤਕ ਖ਼ਦ ਆਪਣ ਹਿਥਆਉਣ ਦ ਤਰੀਕ ਨ ਅਤ ਇਸ ਤਰਾ ਹਿਥਆਉਣਦ ਹਰਕ ਤਰੀਕ ਨ ਮਨਸਖ਼ ਨਾ ਕਰ ਦਵ ਸਮਾਜ ਦੀਆ ਪਦਾਵਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆ ਦਾ ਮਾਿਲਕ ਨਹ ਬਣਸਕਦੀ ਇਸ ਦਾ ਅਪਣਾ ਕਛ ਨਹ ਿਜਸ ਨ ਕਾਇਮ ਰਖਣਾ ਹਵ ਅਤ ਿਜਸ ਦੀ ਿਹਫ਼ਾਜ਼ਤ ਕਰਨੀਹਵ ਇਸ ਦਾ ਿਮਸ਼ਨ ਜ਼ਾਤੀ ਮਲਕੀਅਤ ਦੀਆ ਪਿਹਲੀਆ ਸਾਰੀਆ ਿਹਫ਼ਾਜਤਾ ਅਤ ਜ਼ਮਾਨਤਾ ਨਿਮਟਾਉਣਾ ਹ

ਪਿਹਲੀਆ ਤਮਾਮ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਤਿਹਰੀਕਾ ਘਟ ਿਗਣਤੀਆ ਦੀਆ ਤਿਹਰੀਕਾ ਸਨ ਜਾ ਘਟਿਗਣਤੀਆ ਦ ਹਕ ਿਵਚ ਸਨ ਮਜ਼ਦਰ ਤਿਹਰੀਕ ਬਹਤ ਬੜੀ ਬਹ ਿਗਣਤੀ ਦ ਹਕ ਿਵਚ ਬਹਤ ਬੜੀਬਹ ਿਗਣਤੀ ਦ ਮਫ਼ਾਦਾ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦ ਤਿਹਰੀਕ ਹ ਪਰਲਤਾ ਰੀ ਮਜਦਾ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਸਭ ਤ ਹਠਲਦਰਜ ਤ ਹ ਅਤ ਜਦ ਤਕ ਮਜਦਾ ਸਮਾਜ ਦੀਆ ਕਾਿਬਜ਼ ਪਰਤਾ ਦ ਪਰਖਚ ਨਾ ਉੜਾ ਿਦਤ ਜਾਣਉਹ ਨਾ ਤਾ ਜਬਸ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹ ਅਤ ਨਾ ਉਪਰ ਉਠ ਸਕਦਾ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀ ਜਦਜਿਹਦ ਸਾਰਤਤ ਦ ਿਲਹਾਜ ਤਾ ਨਹ ਮਗਰਅਪਣੀ ਸਰਤ ਿਵਚ ਸ਼ਰ ਸ਼ਰ ਿਵਚ ਇਕ ਕਮੀ ਜਦਜਿਹਦ ਹਦੀ ਹ ਜ਼ਾਿਹਰ ਹ ਿਕ ਹਰ ਮਲਕ ਦਪਰਲਤਾਰੀ ਨ ਸਭ ਤ ਪਿਹਲਾ ਆਪਣੀ ਹੀ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨਾਲ ਿਨਪਟਣਾ ਪਦਾ ਹ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦਿਵਕਾਸ ਦ ਿਬਲਕਲ ਆਮ ਪੜਾਵਾ ਦਾ ਿਬਆਨ ਕਰਦ ਹਏ ਅਸ ਉਸ ਖ਼ਾਨਾ ਜਗੀ ਦਾ ਖ਼ਾਕਾ ਿਖਿਚਆਹ ਜ ਮਜਦਾ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਘਟ ਜਾ ਵਧ ਲਕਵ ਤਰ ਤ ਜ਼ਰ ਸ਼ਰ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਹ ਜ ਿਵਕਾਸ ਕਰਦੀਉਸ ਿਬਦ ਤ ਪਹਚ ਜਾਦੀ ਹ ਿਜਥ ਇਹ ਖਲਮ ਖਲ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਸਰਤ ਇਖ਼ਿਤਆਰ ਕਰ ਲਦੀ ਹਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਉਲਟ ਕ ਪਰਲਤ ਾਰੀ ਦ ਦਬਦਬ ਦੀ ਬਿਨਆਦ ਰਖੀਜਾਦੀ ਹ ਅਸ ਦਿਖਆ ਹ ਿਕ ਅਜ ਤਕ ਹਰ ਸਮਾਜ ਦੀ ਬਿਨਆਦ ਜ਼ਾਲਮ ਅਤ ਮਜ਼ਲਮ ਜਮਾਤਾ ਦ


ਵਰ ਿਵਰਧ ਉਪਰ ਰਹੀ ਹ ਲਿਕਨ ਿਕਸ ਤਬਕ ਪਰ ਜ਼ਲਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਉਸ ਨ ਹਾਲਾਤਮਹਈਆ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰਰਤ ਹਦੀ ਹ ਿਜਹਨਾ ਿਵਚ ਉਹ ਜਮਾਤ ਕਮ ਅਜ ਕਮ ਅਪਣੀ ਗ਼ਲਾਮਾਨਾਿਜ਼ਦਗੀ ਨ ਬਰਕਰਾਰ ਰਖ ਸਕ ਜ਼ਰਈ ਗ਼ਲਾਮੀ ਦ ਜ਼ਮਾਨ ਿਵਚ ਜ਼ਰਈ ਗ਼ਲਾਮ ਉਪਰ ਉਠ ਕਕਿਮਊਨ ਦਾ ਮਬਰ ਬਿਣਆ ਠੀਕ ਉਸ ਤਰਹਾ ਿਜਵ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਆਦਮੀ ਜਾਗੀਰਦਾਰਾਨਾਆਪਹਦਰਾਸ਼ਾਹੀ ਦ ਜਲ ਥਲ ਤਰਕੀ ਕਰਕ ਬਰਜ਼ਆ ਬਣ ਿਗਆ ਇਸ ਉਲਟ ਆਧਿਨਕ ਮਜ਼ਦਰਸਨਅਤ ਦ ਵਧਣ ਦ ਨਾਲ ਉਪਰ ਉਠਣ ਦ ਬਜਾਏ ਆਪਣ ਤਬਕ ਕ ਮਜਦਾ ਜੀਵਨ ਿਮਆਰਾ ਤ ਵੀਨੀਚ ਿਗਰਦਾ ਜਾ ਿਰਹਾ ਹ ਉਹ ਕਗਾਲ ਹਦਾ ਜਾ ਿਰਹਾ ਹ ਅਤ ਕਗਾਲੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤ ਦਲਤ ਦਨਾਨਾਲ ਿਜ਼ਆਦਾ ਤਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦੀ ਹਅਤ ਉਸ ਤ ਇਹ ਹਕੀਕਤ ਵਾਜ਼ਹ ਹਦੀ ਹ ਿਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤਹਣ ਇਸ ਕਾਬਲ ਨਹ ਰਹੀ ਿਕ ਸਮਾਜ ਪਰ ਹਕਮਰਾਨੀ ਕਰ ਸਕ ਅਤ ਆਪਣ ਤਬਕ ਦੀਆ ਜੀਵਨਹਾਲਤਾ ਨ ਸਭਨਾ ਲਈ ਕਾਨਨ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦ ਕ ਪਰ ਸਮਾਜ ਉਪਰ ਮੜ ਸਕ ਉਹ ਹਕਮਤ ਕਰਨਦ ਕਾਿਬਲ ਨਹ ਰਹੀ ਿਕਉਿਕ ਉਹ ਆਪਣ ਗ਼ਲਾਮਾ ਨ ਅਪਣੀ ਗ਼ਲਾਮੀ ਿਵਚ ਵੀ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦੀਜ਼ਮਾਨਤ ਨਹ ਦ ਸਕਦੀ ਿਕਉਿਕ ਉਹ ਉਹਨਾ ਨ ਇਸ ਕਦਰ ਿਨਘਰ ਜਾਣ ਤ ਨਹ ਰਕ ਸਕਦੀ ਿਕਬਜਾਏ ਖ਼ਦ ਉਹਨਾ ਤ ਰਟੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦ ਉਸ ਨ ਖ਼ਦ ਉਹਨਾ ਨ ਰਟੀ ਦਣੀ ਪਦੀ ਹ ਸਮਾਜ ਹਣਇਸ ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਤਿਹਤ ਨਹ ਰਿਹ ਸਕਦੀ ਦਸਰ ਲਫ਼ਜ਼ਾ ਿਵਚ ਹਣ ਉਸ ਦ ਵਜਦ ਦੀਸਮਾਜ ਨਾਲ ਕਈ ਮਤਾਬਕਤ ਨਹ ਰਹੀ

ਬਰਜ਼ਆ ਤਬਕ ਦ ਵਜਦ ਅਤ ਦਬਦਬ ਦੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹ ਿਕ ਸਰਮਾਇਆ ਬਰਾਬਰਬਣਦਾ ਅਤ ਵਧਦਾ ਰਹ ਸਰਮਾਏ ਦ ਵਜਦ ਲਈ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤ ਸਰਤ ਹ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤਖ਼ਸਸਨ ਤਮਾਮ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦ ਆਪਸੀ ਮਕਾਬਲ ਉਪਰ ਮਨਹ ਸ ਰ ਹ ਸਨਅਤ ਦੀ ਤਰਕੀ ਨਾਲ ਿਜਸਨ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਆਪਮਹਾਰ ਅਗ ਵਧਾਉਦੀ ਹ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦੀ ਇਕ ਦਸਰ ਤ ਅਲਿਹਦਗੀ ਦਰਹਦੀ ਹ ਜ ਆਪਸੀ ਮਕਾਬਲ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ ਅਤ ਉਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਿਮਲ ਕ ਕਮ ਕਰਨ ਕਰਕ ਉਹਨਾਿਵਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਏਕਾ ਪਦਾ ਹਣ ਲਗਦਾ ਹ ਇਸ ਤਰਾ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਦੀ ਤਰਕੀ ਨਾਲ ਉਹਬਿਨਆਦ ਹੀ ਗਾਇਬ ਹ ਜਾਦੀ ਹ ਿਜਸ ਪਰ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਮਾਲ ਪਦਾ ਕਰਦੀ ਅਤ ਉਸ ਨਆਪਣੀ ਮਲਕੀਅਤ ਬਣਾਉਦੀ ਹ ਿਲਹਾਜ਼ਾ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨ ਸਭ ਤ ਵਧ ਿਜਸ ਨ ਪਦਾ ਕੀਤਾ ਹਉਹ ਉਸ ਦੀ ਆਪਣੀ ਕਬਰ ਪਟਣ ਵਾਲ ਹਨ ਉਸ ਦਾ ਪਤਨ ਅਤ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀ ਫ਼ਿਤਹ ਲਾਜਮੀਹਨ


II ਪਰਲਤਾਰੀ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਸਟ

ਸਮਚ ਤਰ ਤ ਪਰਲਤਾਰੀਆ ਨਾਲ ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦਾ ਕੀ ਤਾਅਲਕ ਹ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਮਜ਼ਦਰਜਮਾਤ ਦੀਆ ਦਸਰੀ ਪਾਰਟੀਆ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਕਈ ਅਲਗ ਪਾਰਟੀ ਨਹ ਬਣਾਉਦ ਸਮਚ ਤਰ ਤਪਰਲਤਾਰੀ ਜਮਾਤ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਦ ਿਸਵਾ ਅਤ ਉਸ ਤ ਜਦਾ ਉਹਨਾ ਦਾ ਕਈ ਮਫ਼ਾਦ ਨਹ ਉਹਆਪਣ ਜਦਾ ਅਸਲ ਕਾਇਮ ਨਹ ਕਰਦ ਿਜਹਨਾ ਨਾਲ ਮਜ਼ਦਰ ਤਿਹਰੀਕ ਨ ਕਈ ਖ਼ਾਸ ਸ਼ਕਲ ਿਦਦੀਜਾਏ ਅਤ ਿਕਸੀ ਖ਼ਾਸ ਸਾਚ ਿਵਚ ਢਾਿਲਆ ਜਾਏ ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦਾ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀਆ ਦਸਰੀਪਾਰਟੀਆ ਨਾਲ ਅਡਰਾਪਣ ਿਸਰਫ਼ ਇਹ ਹ ਿਕ 1 ਵਖ ਵਖ ਮਲਕਾ ਦ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦੀ ਕਮੀ ਜਦਜਿਹਦ ਿਵਚ ਉਹ ਸਭਨਾ ਕਮੀਅਤਾ ਤ ਉਪਰ ਉਠ ਕ ਪਰ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਸਾਝ ਮਫ਼ਾਦ ਪਰ ਜ਼ਰਿਦਦ ਅਤ ਉਹਨਾ ਨ ਨਮਾਇਆ ਕਰਦ ਹਨ 2 ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀਜਦਜਿਹਦ ਅਪਣੀ ਿਵਕਾਸ ਦ ਿਜਹਨਾ ਪੜਾਵਾ ਿਵਚ ਗਜਰਦੀ ਹ ਉਹਨਾ ਿਵਚ ਉਹ ਹਰ ਜਗਹਾ ਅਤਹਮਸ਼ਾ ਪਰੀ ਤਿਹਰੀਕ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਦੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਦ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਇਕ ਤਰਫ਼ ਿਜਥ ਤਕਅਮਲ ਦਾ ਤਾਅਲਕ ਹ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਹਰ ਮਲਕ ਦੀਆ ਮਜ਼ਦਰ ਪਾਰਟੀਆ ਿਵਚ ਸਭ ਤ ਉਨਤਅਤ ਸਾਬਤ ਕਦਮ ਦਸਤਾ ਹਨ ਉਹ ਦਸਤਾ ਜ ਹਮਸ਼ਾ ਦਿਜਆ ਨ ਅਗ ਵਧਾਉਦਾ ਹ ਅਤ ਦਸਰੀਤਰਫ਼ ਿਜਥ ਤਕ ਨਜ਼ਰੀਏ ਦਾ ਤਾਅਲਕ ਹ ਆਮ ਮਜ਼ਦਰਾ ਨਾਲ ਉਹਨਾ ਨ ਫ਼ਾਇਦਾ ਇਹ ਹ ਿਕ ਉਹਮਜ਼ਦਰ ਤਿਹਰੀਕ ਦਾ ਅਗ ਵਧਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਪਿਹਚਾਣਦ ਹਦ ਹਨ ਇਸ ਦ ਹਾਲਾਤ ਅਤ ਆਖ਼ਰੀਆਮ ਨਤੀਿਜਆ ਨ ਅਛੀ ਤਰਹਾ ਸਮਝਦ ਹਦ ਹਨ ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦਾ ਫ਼ਰੀ ਮਕਸਦ ਉਹੀ ਹ ਜਮਜ਼ਦਰਾ ਦੀਆ ਬਾਕੀ ਸਾਰੀਆ ਪਾਰਟੀਆ ਦਾ ਜਾਨੀ ਇਹ ਿਕ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦੀ ਇਕ ਜਮਾਤ ਬਣਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦਾ ਗ਼ਲਬਾ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਏ ਅਤ ਪਰਲਤਾਰੀ ਿਸਆਸੀ ਸਤਾ ਪਰ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦ ਿਸਧਾਿਤਕ ਨਤੀਜ ਹਰਿਗਜ਼ ਿਕਸ ਐਸ ਿਖ਼ਆਲ ਜਾ ਅਸਲਾ ਪਰ ਆਧਾਿਰਤ ਨਹਹਨ ਿਜਹਨਾ ਨ ਿਕਸ ਆਲਮਗੀਰ ਸਧਾਰ ਦਾ ਖ਼ਾਬ ਦਖਣ ਵਾਲ ਿਕਸ ਸਧਾਰਕ ਨ ਖਜ ਿਲਆ ਹਵ ਜਾਜ ਉਸ ਦ ਿਦਮਾਗ਼ ਦੀ ਉਪਜ ਹਣ ਉਹ ਤਾ ਫ਼ਕਤ ਉਹਨਾ ਹਕੀਕੀ ਤਾਲਕਾਤ ਨ ਆਮ ਲਫ਼ਜਾ ਿਵਚਪਸ਼ ਕਰਦ ਹਨ ਜ ਮਜਦਾ ਜਮਾਤੀ ਜਦਜਿਹਦ ਤ ਪਦਾ ਹਏ ਹਨ ਇਕ ਐਸੀ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਤਿਹਰੀਕ ਤ ਜਸਾਡੀਆ ਅਖਾ ਦ ਸਾਹਮਣ ਜਾਰੀ ਹ ਜਾਇਦਾਦ ਦ ਮਜਦਾ ਤਾਲਕਾਤ ਨ ਿਮਟਾਣਾ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦੀਕਈ ਅਡਰੀ ਿਸਫ਼ਤ ਨਹ ਹ ਬੀਤ ਜ਼ਮਾਨ ਿਵਚ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਹਾਲਾਤ ਦ ਬਦਲਣ ਪਰ ਜਾਇਦਾਦ ਦਸਾਰ ਤਾਲਕਾਤ ਿਵਚ ਬਰਾਬਰ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਤਬਦੀਲੀਆ ਹਦੀਆ ਰਹੀਆ ਹਨ ਮਸਲਨ ਫ਼ਰਾਸ ਦਇਨਕਲਾਬ ਨ ਬਰਜ਼ਆ ਜਾਇਦਾਦ ਦ ਹਕ ਿਵਚ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਜਾਇਦਾਦ ਨ ਿਮਟਾ ਿਦਤਾ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦੀ ਅਡਰੀ ਿਸਫ਼ਤ ਆਮ ਤਰ ਪਰ ਜਾਇਦਾਦ ਨ ਨਹ ਬਲਿਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜਾਇਦਾਦ ਨਿਮਟਾਣਾ ਹ ਲਿਕਨ ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜ਼ਾਤੀ ਜਾਇਦਾਦ ਮਾਲ ਨ ਪਦਾ ਕਰਨ ਅਤ ਤਸਰਫ਼ ਿਵਚਿਲਆਣ ਦ ਉਸ ਿਨਜ਼ਾਮ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਅਤ ਸਭ ਤ ਮਕਮਲ ਇਜ਼ਹਾਰ ਹ ਜ ਜਮਾਤੀ ਿਵਰਧਾ ਅਤ ਚਦਲਕਾ ਦ ਹਥ ਅਕਸਰੀਅਤ ਦ ਸਸ਼ਣ ਪਰ ਆਧਾਿਰਤ ਹਇਹਨਾ ਅਰਥਾ ਿਵਚ ਿਕਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹ ਿਕ


ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਮਖ਼ਤਸਰ ਲਫ਼ਜ਼ਾ ਿਵਚ ਜ਼ਾਤੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨ ਿਮਟਾਣਾ ਹ ਸਾਨਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਨ ਿਮਹਣਾ ਿਦਤਾ ਜਾਦਾ ਹ ਿਕ ਅਸ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਸਕਦਾ ਿਮਹਨਤ ਨਾਲ ਸਕਦਾਜਾਇਦਾਦ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦਾ ਹਕ ਖਹ ਲਣਾ ਚਾਹਦ ਹਾ ਹਾਲਾਿਕ ਿਕਹਾ ਜਾਦਾ ਹ ਿਕ ਇਹੀਜਾਇਦਾਦ ਤਮਾਮ ਸ਼ਖ਼ਸੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਅਤ ਖ਼ਦ ਮਖ਼ਤਾਰੀ ਦੀ ਬਿਨਆਦ ਹ ਗਾੜਹ ਪਸੀਨਦੀ ਕਮਾਈ ਆਪਣ ਦਸਤ ਬਾਜ਼ ਨਾਲ ਪਦਾ ਕੀਤੀ ਹਈ ਜਾਇਦਾਦ ਕੀ ਤਹਾਡੀ ਮਰਾਦ ਛਟਦਸਤਕਾਰ ਅਤ ਛਟ ਿਕਸਾਨ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਤ ਹ ਜ ਬਰਜ਼ਆ ਜਾਇਦਾਦ ਤ ਪਿਹਲ ਦੀ ਸਰਤ ਸੀ ਇਸ ਨ ਿਮਟਾਉਣ ਦੀ ਕਈ ਜ਼ਰਰਤ ਨਹ ਸਨਅਤ ਦੀ ਤਰਕੀ ਬੜੀ ਹਦ ਤਕ ਇਸ ਨ ਿਮਟਾ ਚਕੀ ਹਅਤ ਆਏ ਿਦਨ ਿਮਟਾਉਦੀ ਜਾਦੀ ਹ ਜਾ ਸ਼ਾਇਦ ਤਹਾਡੀ ਮਰਾਦ ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜ਼ਾਤੀਜਾਇਦਾਦ ਤ ਹ ਲਿਕਨ ਕੀ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤ ਨ ਮਜ਼ਦਰ ਦੀ ਿਮਹਨਤ ਨ ਉਸ ਦ ਲਈ ਕਈਜਾਇਦਾਦ ਪਦਾ ਕੀਤੀ ਹਿਬਲਕਲ ਨਹ ਇਸ ਤ ਿਸਰਫ਼ ਸਰਮਾਇਆ ਪਦਾ ਹਦਾ ਹ ਅਤ ਇਹਉਹ ਜਾਇਦਾਦ ਹ ਜ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤ ਦਾ ਸਸ਼ਣ ਕਰਦੀ ਹ ਅਤ ਿਜਸ ਦ ਵਧਣ ਦੀ ਵਾਹਦ ਸ਼ਰਤਇਹ ਹ ਿਕ ਹਰ ਸਸ਼ਣ ਦ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤ ਮਹਈਆ ਹਦੀ ਰਹ ਜਾਇਦਾਦ ਅਪਣੀਮਜਦਾ ਸਰਤ ਿਵਚ ਸਰਮਾਇਆ ਅਤ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤ ਦ ਿਵਰਧ ਪਰ ਆਧਾਿਰਤ ਹ ਆਓ ਆਪਾਇਸ ਿਵਰਧ ਦ ਦਨ ਪਿਹਲਆ ਪਰ ਗ਼ਰ ਕਰੀਏ ਸਰਮਾਇਆਦਾਰ ਹਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਪਦਾਵਾਰ ਿਵਚਮਿਹਜ਼ ਜ਼ਾਤੀ ਨਹ ਬਲਿਕ ਸਮਾਜੀ ਹਸੀਅਤ ਦਾ ਮਾਿਲਕ ਹਣਾ ਹ ਸਰਮਾਇਆ ਰਲ ਿਮਲ ਕ ਕੀਤੀਹਈ ਪਦਾਵਾਰ ਹ ਅਤ ਬਹਤ ਆਦਮੀਆ ਦੀਆ ਮਤਿਹਦਾ ਕਸ਼ ਿਸ਼ਾ ਨਾਲ ਬਲਿਕ ਆਿਖ਼ਰ ਤਕਿਨਗਾਹ ਦੜਾਈਏ ਤਾ ਸਮਾਜ ਦ ਤਮਾਮ ਮਬਰਾ ਦੀਆ ਮਤਿਹਦਾ ਕਿਸ਼ਸ਼ਾ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰਕਤ ਿਵਚਿਲਆਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹ ਇਸ ਲਈ ਸਰਮਾਇਆ ਕਈ ਸ਼ਖ਼ਸੀ ਨਹ ਬਲਿਕ ਸਮਾਜੀ ਤਾਕਤ ਹਿਲਹਾਜ਼ਾ ਸਰਮਾਇਆ ਨ ਜਦ ਸਾਝੀ ਜਾਇਦਾਦ ਜਾਨੀ ਸਮਾਜ ਦ ਤਮਾਮ ਮਬਰਾ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦਬਣਾਇਆ ਜਾਦਾ ਹ ਤਾ ਇਸ ਨਾਲ ਸਕਦਾ ਜਾਇਦਾਦ ਸਮਾਜੀ ਜਾਇਦਾਦ ਿਵਚ ਨਹ ਬਦਲਦੀ ਿਸਰਫ਼ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਸਮਾਜੀ ਹਸੀਅਤ ਬਦਲ ਜਾਦੀ ਹ ਇਸ ਦੀ ਜਮਾਤੀ ਹਸੀਅਤ ਖ਼ਤਮ ਹ ਜਾਦੀਹ ਆਓ ਆਪਾ ਹਣ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤ ਪਰ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤ ਦੀ ਔਸਤ ਕੀਮਤਘਟ ਘਟ ਉਜਰਤ ਹੀ ਹ ਅਤ ਉਸ ਿਵਚ ਿਨਰਬਾਹ ਦ ਸਾਧਨਾ ਦੀ ਿਸਰਫ਼ ਇਤਨੀ ਹੀ ਿਮਕਦਾਰਸ਼ਾਿਮਲ ਹ ਜ ਮਜ਼ਦਰ ਨ ਮਜ਼ਦਰ ਬਣਾ ਕ ਿਕਸੀ ਤਰਹਾ ਿਜ਼ਦਾ ਰਖਣ ਦ ਲਈ ਕਤਈ ਜ਼ਰਰੀ ਹ ਇਸ ਲਈ ਉਜਰਤ ਪਰ ਕਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮਜ਼ਦਰ ਅਪਣੀ ਿਮਹਨਤ ਦ ਜ਼ਰੀਆ ਜ ਕਛ ਤਸਰਫ਼ ਿਵਚਿਲਆਦਾ ਹ ਉਹ ਮਿਹਜ਼ ਉਸ ਨ ਿਜ਼ਦਾ ਰਖਣ ਦ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹਦਾ ਹ ਸਾਡਾ ਇਹ ਮਨਸ਼ਾ ਹਰ ਗਜ਼ਨਹ ਹ ਿਕ ਿਮਹਨਤ ਦੀ ਪਦਾਵਾਰ ਨ ਜ਼ਾਤੀ ਤਸਰਫ਼ ਿਵਚ ਿਲਆਉਣ ਦਾ ਇਹ ਿਸਲਿਸਲਾ ਬਦ ਕਰਦ ਇਸ ਤਸਰਫ਼ ਦਾ ਮਕਸਦ ਿਜ਼ਦਗੀ ਨ ਕਾਇਮ ਰਖਣਾ ਹ ਅਤ ਉਸ ਿਵਚ ਫ਼ਾਜ਼ਲ ਕਛ ਬਚਦਾ ਹੀਨਹ ਿਜਸ ਦ ਬਲ ਪਰ ਦਸਿਰਆ ਦੀ ਿਮਹਨਤ ਕਾਬ ਿਵਚ ਿਲਆਦੀ ਜਾ ਸਕ ਅਸ ਿਮਟਾਣਾ ਚਾਹਦਹਾ ਮਿਹਜ਼ ਇਸ ਤਸਰਫ਼ ਦ ਇਸ ਘਟੀਆ ਚਿਰਤਰ ਨ ਿਜਸ ਦ ਤਿਹਤ ਮਜਦਰ ਿਜ਼ਦਾ ਰਿਹਦਾ ਹਫ਼ਕਤ ਸਰਮਾਇਆ ਨ ਵਧਾਉਣ ਦ ਲਈ ਅਤ ਉਸ ਨ ਿਜ਼ਦਾ ਉਸ ਵਕਤ ਤਕ ਰਿਹਣ ਿਦਤਾ ਜਾਦਾ ਹਜਦ ਤਕ ਹਕਮਰਾਨ ਜਮਾਤ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਨ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਰਰਤ ਹਦੀ ਹ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਿਜ਼ਦਾ


ਿਮਹਨਤ ਮਿਹਜ਼ ਇਕ ਜ਼ਰੀਆ ਹ ਜਮਾ ਿਮਹਨਤ ਨ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਜਮਾਿਮਹਨਤ ਇਕ ਜ਼ਰੀਆ ਹਵਗੀ ਿਜਸ ਨਾਲ ਮਜ਼ਦਰ ਦੀ ਿਜ਼ਦਗੀ ਨ ਹਰ ਿਵਸਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਏਗਾ ਇਸ ਨ ਹਰ ਿਜਆਦਾ ਭਰਪਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਏਗਾ ਅਤ ਤਰਕੀ ਿਦਤੀ ਜਾਏਗੀ ਮਖ਼ਤਸਰ ਇਹ ਿਕਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਹਾਲ ਪਰ ਅਤੀਤ ਹਾਵੀ ਹ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਅਤੀਤ ਪਰ ਹਾਲਹਾਵੀ ਹਵਗਾ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਸਰਮਾਇਆ ਆਜ਼ਾਦ ਹ ਅਤ ਉਸ ਦੀ ਅਪਣੀ ਸਕਦਾ ਹਸਤੀ ਹਜਦ ਿਕ ਿਜ਼ਦਾ ਇਨਸਾਨ ਮਿਹਕਮ ਹ ਉਸ ਦੀ ਕਈ ਹਸਤੀ ਨਹ ਅਤ ਉਸ ਸਰਤ ਹਾਲ ਦਾ ਿਮਟਜਾਣਾ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦੀ ਜ਼ਬਾਨ ਿਵਚ ਿਨਜਤਵ ਅਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਿਮਟ ਜਾਣਾ ਹ ਅਤ ਬਾਤਠੀਕ ਹ ਇਸ ਿਵਚ ਕਈ ਸ਼ਕ ਨਹ ਿਕ ਸਾਡਾ ਮਕਸਦ ਬਰਜ਼ਆ ਿਨਜਤਵ ਬਰਜ਼ਆ ਖ਼ਦ ਮਖ਼ਤਾਰੀਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨ ਿਮਟਾ ਦਣਾ ਹ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀ ਮਜਦਾ ਬਰਜ਼ਆ ਹਾਲਤਾ ਿਵਚ ਆਜ਼ਾਦੀਦਾ ਮਤਲਬ ਹ ਤਜਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵਚਣ ਅਤ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਿਕਨ ਅਗਰ ਖ਼ਰੀਦਫ਼ਰਖ਼ਤ ਨਾ ਰਹ ਤ ਖ਼ਰੀਦ ਫ਼ਰਖ਼ਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵੀ ਨਹੀ ਰਹਗੀ ਖ਼ਰੀਦ ਫ਼ਰਖ਼ਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀਇਹ ਗਲਬਾਤ ਆਮ ਤਰ ਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਬਾਰ ਸਾਡੀ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਇਹ ਤਮਾਮ ਗਪੜ ਅਗਰਕਈ ਅਰਥ ਰਖਦ ਹਨ ਤਾ ਿਸਰਫ਼ ਮਿਹਦਦ ਖ਼ਰੀਦ ਫ਼ਰਖ਼ਤ ਅਤ ਮਧਕਾਲ ਦ ਮਜ਼ਲਮ ਤਾਜਰਾ ਦਮਕਾਬਲ ਿਵਚ ਮਗਰ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦ ਮਕਾਬਲ ਿਵਚ ਜਦ ਖ਼ਰੀਦ ਫ਼ਰਖ਼ਤ ਅਤ ਤਜਾਰਤ ਿਮਟਜਾਏਗੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਤਾਲਕਾਤ ਅਤ ਖ਼ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਿਮਟ ਜਾਏਗੀ ਇਹ ਗਲਬਾਤਕਈ ਅਰਥ ਨਹ ਰਖਦੀ ਤਹਾਡ ਹਸ਼ ਉਡ ਰਹ ਹਨ ਿਕ ਅਸ ਜ਼ਾਤੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨ ਿਮਟਾ ਦਣਾਚਾਹਦ ਹਾ ਲਿਕਨ ਤਹਾਡ ਮਜਦਾ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਦਸ ਿਵਚ ਨ ਆਦਮੀਆ ਦ ਲਈ ਜ਼ਾਤੀ ਜਾਇਦਾਦਪਿਹਲ ਹੀ ਿਮਟ ਚਕੀ ਹ ਅਤ ਥੜ ਆਦਮੀਆ ਦ ਲਈ ਜ ਰਿਹ ਗਈ ਹ ਤਾ ਇਸ ਵਜਹ ਿਕ ਦਸਿਵਚ ਨ ਇਸ ਸ ਮਿਹਰਮ ਹਨ ਤਹਾਡ ਇਲਜ਼ਾਮ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹ ਿਕ ਅਸ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਉਹਸਰਤ ਿਮਟਾ ਦਣਾ ਚਾਹਦ ਹਾ ਿਜਸ ਦ ਕਾਇਮ ਰਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰਰੀ ਸ਼ਰਤ ਹੀ ਇਹ ਹ ਿਕ ਸਮਾਜ ਦੀਬਹਤ ਬੜੀ ਅਕਸਰੀਅਤ ਦ ਪਾਸ ਕਈ ਜਾਇਦਾਦ ਨਾ ਹਵ ਮਖ਼ਤਸਰ ਇਹ ਿਕ ਤਹਾਨ ਿਸ਼ਕਾਇਤ ਹਿਕ ਅਸ ਤਹਾਡੀ ਜਾਇਦਾਦ ਿਮਟਾ ਦਣਾ ਚਾਹਦ ਹਾ ਬਜਾ ਹ ਸਾਡਾ ਿਬਲਕਲ ਇਹੀ ਇਰਾਦਾ ਹਿਜਸ ਿਦਨ ਤ ਿਮਹਨਤ ਨ ਸਰਮਾਇਆ ਜ਼ਰ ਜਾ ਲਗਾਨ ਿਵਚ ਨਹ ਬਦਿਲਆ ਜਾ ਸਕਗਾ ਇਸ ਨਐਸੀ ਸਮਾਜੀ ਕਵਤ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਨਹ ਿਦਤੀ ਜਾ ਸਕਗੀ ਿਜਸਨ ਕਈ ਅਪਣਾ ਅਜਾਰਾ ਬਣਾ ਸਕ ਜਾਨੀ ਿਜਸ ਿਦਨ ਤ ਸਕਦਾ ਜਾਇਦਾਦ ਬਰਜ਼ਆ ਜਾਇਦਾਦ ਿਵਚ ਤਬਦੀਲ ਨਹ ਹ ਸਕਗੀ ਉਸਿਦਨ ਤ ਤਹਾਡਾ ਿਖ਼ਆਲ ਹ ਿਨਜਤਵ ਨਾਪਦ ਹ ਜਾਏਗੀ ਿਫਰ ਤਾ ਤਹਾਨ ਇਹ ਵੀ ਮਨਣਾ ਪਏਗਾ ਿਕ ਿਵਅਕਤੀ ਤ ਤਹਾਡਾ ਮਤਲਬ ਹਰ ਸ਼ਖ਼ਸ ਨਹ ਿਸਰਫ਼ ਬਰਜ਼ਆ ਹ ਦਰਿਮਆਨੀ ਜਮਾਤ ਦਾਸਾਿਹਬ ਜਾਇਦਾਦ ਸ਼ਖ਼ਸ ਅਤ ਸਚ ਮਚ ਇਸ ਸ਼ਖ਼ਸ ਨ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹ ਸਮਾਜ ਦੀਪਦਾਵਾਰ ਨ ਆਪਣ ਤਸਰਫ਼ ਿਵਚ ਿਲਆਣ ਦ ਹਕ ਤ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਿਕਸ ਇਨਸਾਨ ਨ ਮਿਹਰਮ ਨਹਕਰਦਾ ਉਹ ਇਨਸਾਨ ਨ ਿਸਰਫ਼ ਇਸ ਇਖ਼ਿਤਆਰ ਤ ਮਿਹਰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹਦਾ ਹ ਿਜਸ ਦੀਬਦਲਤ ਉਹ ਇਸ ਤਸਰਫ਼ ਦ ਜ਼ਰੀਏ ਦਸਿਰਆ ਦੀ ਿਮਹਨਤ ਨ ਅਪਣਾ ਗ਼ਲਾਮ ਬਣਾਉਦਾ ਹਇਤਰਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹ ਿਕ ਜ਼ਾਤੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦ ਿਮਟਦ ਹੀ ਸਾਰ ਕਮ ਕਾਜ ਬਦ ਹ ਜਾਣਗ ਅਤ ਹਰ


ਆਦਮੀ ਪਰ ਆਲਸ ਸਵਾਰ ਹ ਜਾਏਗੀ ਇਸ ਇਤਬਾਰ ਤ ਤਾ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਨ ਮਿਹਜ਼ ਆਲਸ ਦਹਥ ਅਜ ਤ ਬਹਤ ਪਿਹਲ ਖ਼ਤਮ ਹ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਿਕਉਿਕ ਇਸ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਜ ਲਕ ਕਮ ਕਰਦਹਨ ਉਹਨਾ ਨ ਕਛ ਿਮਲਦਾ ਨਹ ਅਤ ਿਜਹਨਾ ਨ ਿਮਲਦਾ ਹ ਉਹ ਕਮ ਨਹ ਕਰਦ ਇਹ ਇਤਰਾਜ਼ਇਸ ਬਾਤ ਨ ਦਸਰ ਲਫ਼ਜ਼ਾ ਿਵਚ ਦਹਰਾਉਦਾ ਹ ਿਕ ਸਰਮਾਇਆ ਨਹ ਰਹਗਾ ਤਾ ਉਜਰਤੀ ਿਮਹਨਤਵੀ ਨਹ ਰਹਗੀ ਪਦਾਰਥਕ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀ ਪਦਾਇਸ਼ ਅਤ ਤਸਰਫ਼ ਦ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਤਰੀਕ ਦਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਇਹ ਤਮਾਮ ਇਤਰਾਜ਼ ਇਸ ਤਰਹਾ ਿਜ਼ਹਨੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀ ਪਦਾਇਸ਼ ਅਤ ਤਸਰਫ਼ ਦਕਿਮਊਿਨਸਟ ਤਰੀਕ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਪਸ਼ ਕੀਤ ਗਏ ਹਨ ਬਰਜ਼ਆ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਿਵਚ ਜਿਸ ਤਰਹਾ ਜਮਾਤੀਜਾਇਦਾਦ ਦਾ ਿਮਟਣਾ ਿਸਰ ਤ ਪਦਾਵਾਰ ਦਾ ਿਮਟ ਜਾਣਾ ਹ ਇਸ ਤਰਹਾ ਜਮਾਤੀ ਤਿਹਜ਼ੀਬ ਦਾ ਿਮਟਜਾਣਾ ਉਹਨਾ ਦ ਿਖ਼ਆਲ ਿਵਚ ਸਾਰੀ ਤਿਹਜ਼ੀਬ ਦਾ ਿਮਟ ਜਾਣਾ ਹ ਉਹ ਤਿਹਜ਼ੀਬ ਿਜਸ ਦ ਿਮਟਜਾਣ ਪਰ ਉਹ ਹਝ ਬਹਾਉਦ ਹਨ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਬਹਤ ਬੜੀ ਅਕਸਰੀਅਤ ਨ ਮਿਹਜ਼ ਮਸ਼ੀਨ ਦੀਤਰਹਾ ਹਰਕਤ ਕਰਨਾ ਿਸਖਾਉਦੀ ਹ ਬਰਜ਼ਆ ਜਾਇਦਾਦ ਨ ਿਮਟਾਉਣ ਦੀ ਸਾਡੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਨਅਗਰ ਆਪ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤਿਹਜ਼ੀਬ ਕਾਨਨ ਵਗ਼ਰਾ ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਸਕਲਪਾ ਦੀ ਕਸਟੀ ਪਰ ਪਰਖਣਾਚਾਹਦ ਹ ਤਾ ਸਾਡ ਨਾਲ ਬਿਹਸ ਿਵਚ ਉਲਝਣ ਦੀ ਜ਼ਰਰਤ ਨਹ ਤਹਾਡ ਿਖ਼ਆਲ ਬਜਾਏ ਖ਼ਦਬਰਜ਼ਆ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਜਾਇਦਾਦ ਦ ਤਾਲਕਾਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹਨ ਉਸ ਤਰਹਾ ਿਜਵਤਹਾਡਾ ਕਾਨਨ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਉਸ ਦ ਿਸਵਾ ਕਛ ਨਹ ਿਕ ਤਹਾਡੀ ਜਮਾਤ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨ ਸਭ ਦ ਲਈਕਾਨਨ ਬਣਾ ਿਦਤਾ ਿਗਆ ਅਤ ਉਹ ਮਰਜ਼ੀ ਐਸੀ ਹ ਿਜਸ ਦ ਅਸਲੀ ਖਾਸ ਅਤ ਸਧ ਨ ਤਹਾਡੀਜਮਾਤ ਦ ਜੀਵਨ ਦੀਆ ਆਰਿਥਕ ਪਰਸਿਥਤੀਆ ਤਹ ਕਰਦੀਆ ਹਨ ਇਹ ਖ਼ਦ ਗ਼ਰਜ਼ ਗ਼ਲਤਿਖ਼ਆਲੀ ਜ ਤਹਾਨ ਤਰਗ਼ੀਬ ਿਦਦੀ ਹ ਿਕ ਤਸ ਆਪਣ ਪਦਾਵਾਰੀ ਤਾਲਕਾਤ ਅਤ ਜਾਇਦਾਦ ਦਿਰਸਿਤਆ ਨ ਜ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਹਨ ਅਤ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀ ਤਰਕੀ ਦ ਨਾਲ ਬਦਲਦ ਰਿਹਦ ਹਨ ਕਦਰਤਅਤ ਅਕਲ ਦ ਸਦੀਵੀ ਕਾਨਨ ਬਣਾ ਲਵ ਇਹ ਐਸੀ ਗ਼ਲਤ ਿਖ਼ਆਲੀ ਹ ਿਜਸ ਿਵਚ ਤਸ ਵੀਪਿਹਲ ਦ ਤਮਾਮ ਹਕਮਰਾਨ ਅਤ ਫ਼ਨਾ ਹ ਜਾਣ ਵਾਲ ਤਬਿਕਆ ਦੀ ਤਰਹਾ ਮਬਤਲਾ ਹ ਕਦੀਮਜਾਇਦਾਦ ਦ ਿਸਲਿਸਲ ਿਵਚ ਤਸ ਜ ਕਛ ਸਾਫ਼ ਸਾਫ਼ ਦਖਦ ਹ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਜਾਇਦਾਦ ਦ ਬਾਰਿਵਚ ਤਸ ਿਜਸ ਬਾਤ ਨ ਮਨਦ ਹ ਉਹੀ ਬਾਤ ਤਸ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਅਪਣੀ ਬਰਜ਼ਆ ਸਰਤ ਦ ਬਾਰਿਵਚ ਮਨਣ ਤ ਮਨਕਰ ਹ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦਾ ਨਾਮ ਿਨਸ਼ਾਨ ਿਮਟਾ ਿਦਤਾ ਜਾਏਗਾ ਬੜ ਤ ਬੜ ਇਤਹਾਪਸਦ ਵੀ ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦੀ ਇਸ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਤਜਵੀਜ਼ ਪਰ ਅਗ ਬਗਲਾ ਹ ਜਾਦ ਹਨ ਮਜਦਾਜ਼ਮਾਨ ਦਾ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਬਰਜ਼ਆ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਆਿਖ਼ਰ ਿਕਸ ਬਿਨਆਦ ਪਰ ਕਾਇਮ ਹ ਸਰਮਾਇਆ ਪਰਜ਼ਾਤੀ ਮਨਾਫ਼ਾ ਪਰ ਅਪਣੀ ਮਕਮਲਤਰੀਨ ਸਰਤ ਿਵਚ ਇਹ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਿਸਰਫ਼ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਿਵਚਪਾਇਆ ਜਾਦਾ ਹ ਲਿਕਨ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਕਾ ਦਸਰਾ ਰਖ਼ ਇਹ ਹ ਿਕ ਇਕ ਤਰਫ਼ ਮਜ਼ਦ ਰ ਬਖ਼ਾਨਦਾਨ ਰਿਹਣ ਪਰ ਮਜਬਰ ਹਨ ਅਤ ਸਰਬਾਜ਼ਾਰ ਅਸਮਤ ਫ਼ਰਸ਼ੀ ਹਦੀ ਹ ਬਰਜ਼ਆ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦਾਇਹ ਪਿਹਲ ਜਦ ਨਹ ਰਹਗਾ ਤਾ ਉਹ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਆਪਣ ਆਪ ਹੀ ਿਮਟ ਜਾਏਗਾ ਅਤ ਸਰਮਾਇਆ ਦਿਮਟਦ ਹੀ ਦਨ ਿਮਟ ਜਾਣਗ ਕੀ ਤਹਾਡਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹ ਿਕ ਅਸ ਮਾ ਬਾਪ ਨ ਆਪਣ ਬਿਚਆ ਦਸਸ਼ਣ ਤ ਰਕਣਾ ਚਾਹਦ ਹਾ ਅਸ ਅਪਣਾ ਇਹ ਜਰਮ ਮਨਦ ਹਾ ਲਿਕਨ ਤਸ ਕਹਗ ਿਕ ਅਸ


ਸਭ ਤ ਕਾਬਲ ਇਹਤਰਾਮ ਿਰਸਿਤਆ ਨ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਿਦਦ ਹਾ ਿਕਉਿਕ ਅਸ ਘਰਲ ਤਾਲੀਮ ਦੀਜਗਹਾ ਸਮਾਜੀ ਤਾਲੀਮ ਜਾਰੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹਦ ਹਨ ਅਤ ਤਹਾਡੀ ਤਾਲੀਮ ਕੀ ਉਹ ਵੀ ਸਮਾਜੀਨਹ ਕੀ ਉਹ ਵੀ ਉਹਨਾ ਸਮਾਜੀ ਹਾਲਾਤ ਤ ਤਹ ਿਜਹਨਾ ਿਵਚ ਤਸ ਉਹ ਤਾਲੀਮ ਿਦਦ ਹ ਕੀਇਸ ਿਵਚ ਵੀ ਸਕਲ ਵਗ਼ਰਾ ਦ ਜ਼ਰੀਆ ਸਮਾਜ ਦੀ ਿਸਧੀ ਜਾ ਅਿਸਧੀ ਦਸਤ ਅਦਾਜ਼ੀ ਨਹ ਹਦੀ ਤਾਲੀਮ ਿਵਚ ਸਮਾਜ ਦ ਦਖ਼ਲ ਦੀ ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਨ ਈਜਾਦ ਨਹ ਕੀਤੀ ਉਹ ਿਸਰਫ਼ ਇਸ ਦਖ਼ਲਦ ਖਾਸ ਨ ਬਦਲਣਾ ਅਤ ਤਾਲੀਮ ਨ ਹਕਮਰਾਨ ਜਮਾਤ ਦ ਅਸਰ ਤ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਣਾ ਚਾਹਦ ਹਨਖ਼ਾਨਦਾਨ ਅਤ ਤਾਲੀਮ ਦ ਬਾਰ ਿਵਚ ਮਾ ਬਾਪ ਅਤ ਬਿਚਆ ਦ ਮਕਦਸ ਿਰਸ਼ਤ ਦ ਬਾਰ ਿਵਚਬਰਜ਼ਆ ਖਪ ਉਸ ਕਦਰ ਨਫ਼ਰਤ ਅਗਜ਼ ਹ ਜਾਦੀ ਹ ਿਜਸ ਕਦਰ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਦ ਅਸਰ ਨਾਲਮਜ਼ਦਰਾ ਿਵਚ ਤਮਾਮ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਬਧਨ ਟਟਦ ਜਾਦ ਹਨ ਅਤ ਉਹਨਾ ਦ ਬਚ ਤਜਾਰਤ ਦੀ ਿਜਣਸਅਤ ਿਮਹਨਤ ਦਾ ਔਜ਼ਾਰ ਬਣਦ ਜਾਦ ਹਨ ਲਿਕਨ ਪਰਾ ਬਰਜ਼ਆ ਇਕ ਅਵਾਜ਼ ਚੀਖ਼ ਉਠਦਾ ਹ ਿਕਤਸ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਔਰਤਾ ਨ ਵੀ ਸਾਝੀ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਾ ਦਵਗ ਬਰਜ਼ਆ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਿਵਚ ਉਸ ਦੀਬੀਵੀ ਦੀ ਹਸੀਅਤ ਵੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਇਕ ਸਾਧਨ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਨਹ ਿਫਰ ਜਦ ਉਹ ਸਣਦਾ ਹ ਿਕਪਦਾਵਾਰ ਸਾਧਨਾ ਦਾ ਸਸ਼ਣ ਸਾਝ ਤਰ ਤ ਕੀਤਾ ਜਾਏਗਾ ਤਾ ਕਦਰਤੀ ਤਰ ਪਰ ਇਸ ਦ ਿਸਵਾ ਹਰਿਕਸ ਨਤੀਜ ਪਰ ਨਹ ਪਹਚ ਸਕਦਾ ਿਕ ਔਰਤਾ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਹਸ਼ਰ ਹਵਗਾ ਉਹ ਸਚ ਵੀ ਨਹਸਕਦਾ ਿਕ ਅਸਲ ਮਕਸਦ ਔਰਤਾ ਦੀ ਉਸ ਹਸੀਅਤ ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਕਰਨਾ ਹ ਿਜਸ ਿਵਚ ਉਹ ਿਸਰਫ਼ਪਦਾਵਾਰ ਦਾ ਸਦ ਬਣ ਕਰ ਰਿਹ ਗਈਆ ਹਨ ਿਫਰ ਇਸ ਤ ਵਧ ਮਜਾਕੀਆ ਗਲ ਕੀ ਹ ਸਕਦੀ ਹਕੀ ਸਾਡਾ ਬਰਜ਼ਆ ਪਾਕ ਦਾਮਨੀ ਦ ਜਸ਼ ਿਵਚ ਔਰਤਾ ਦੀ ਸਾਝਦਾਰੀ ਪਰ ਮਥ ਵਟ ਪਾਏ ਅਤ ਮਕਰਇਹ ਕਰ ਿਕ ਕਿਮਉਿਨਸਟ ਖਲਆਮ ਅਤ ਕਾਨਨੀ ਤਰ ਤ ਇਸ ਨ ਲਾਗ ਕਰ ਦਣਗ ਕਿਮਊਿਨਸਟਾਨ ਔਰਤਾ ਨ ਸਾਝੀ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕਈ ਲੜ ਨਹ ਇਸ ਦਾ ਿਰਵਾਜ ਤਾ ਬਹਤ ਪਰਾਣਜ਼ਮਾਨ ਤ ਚਿਲਆ ਆਉਦਾ ਹ ਵਸ਼ਵਾ ਬਾਜ਼ਾਰੀ ਦਾ ਤਾ ਕਿਹਣਾ ਹੀ ਕੀ ਜਦ ਆਪਣ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦੀਬਹ ਬਟੀਆ ਨਾਲ ਵੀ ਜੀ ਨਹ ਭਰਦਾ ਤਾ ਸਾਡ ਬਰਜ਼ਆ ਇਕ ਦਸਰ ਦੀ ਬੀਵੀਆ ਨਾਲ ਨਾਜਾਇਜ਼ਤਾਅਲਕ ਕਾਇਮ ਕਰਕ ਬਹਦ ਅਨਦ ਹਾਸਲ ਕਰਦ ਹਨ ਬਰਜ਼ਆ ਸ਼ਾਦੀ ਦਰਅਸਲ ਸਾਝੀਆਪਤਨੀਆ ਰਖਣ ਦਾ ਦਸਤਰ ਹ ਅਤ ਇਸ ਲਈ ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਪਰ ਬੜ ਤ ਬੜਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਕਈ ਹਸਕਦਾ ਹ ਤਾ ਇਹੀ ਿਕ ਉਹ ਇਸ ਦਭੀ ਅਤ ਲਕੀ ਹਈ ਸਾਝਦਾਰੀ ਦ ਬਦਲ ਔਰਤਾ ਦੀ ਐਲਾਨੀਆਕਾਨਨੀ ਸਾਝਦਾਰੀ ਕਾਇਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹਦ ਹਨ ਅਤ ਅਸਲ ਹਕੀਕਤ ਜ਼ਾਿਹਰ ਹ ਿਕ ਜਦ ਮਜਦਾਪਦਾਵਾਰ ਤਾਲਕਾਤ ਿਮਟਣਗ ਤਾ ਇਸ ਦ ਨਾਲ ਔਰਤਾ ਨ ਸਾਝ ਿਵਚ ਰਖਣ ਦਾ ਦਸਤਰ ਜਾਨੀਬਾਜ਼ਾਰੀ ਜਾ ਖ਼ਾਨਗੀ ਅਸਮਤ ਫ਼ਰਸ਼ੀ ਵੀ ਜ ਉਹਨਾ ਤਾਲਕਾਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹ ਿਮਟ ਜਾਏਗੀ ਿਫਰਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਪਰ ਇਕ ਇਲਜ਼ਾਮ ਇਹ ਹ ਿਕ ਉਹ ਵਤਨ ਅਤ ਕਮੀਅਤ ਨ ਿਮਟਾ ਦਣਾ ਚਾਹਦਹਨ ਮਜ਼ਦਰਾ ਦਾ ਕਈ ਵਤਨ ਨਹ ਅਤ ਜ ਉਹਨਾ ਦ ਪਾਸ ਹ ਨਹ ਇਸ ਉਹਨਾ ਤ ਕਣ ਖਹਸਕਦਾ ਹ ਿਕਉਿਕ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਨ ਸਭ ਤ ਪਿਹਲਾ ਿਸਆਸੀ ਸਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨੀ ਹ ਤਰਕੀਕਰਕ ਕਮ ਦੀ ਆਗ ਜਮਾਤ ਬਣਨਾ ਹ ਬਲਿਕ ਖ਼ਦ ਕਮ ਬਣਨਾ ਹ ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਹਦ ਤਕ ਉਹਖ਼ਦ ਕਮੀ ਹ ਮਗਰ ਇਸ ਲਫ਼ਜ਼ ਦਾ ਉਹ ਅਰਥ ਨਹ ਜ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਝਦ ਹਨ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦਾ


ਿਵਕਾਸ ਤਜਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਆਲਮਗੀਰ ਮਡੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਤਰੀਿਕਆ ਿਵਚ ਅਤ ਉਸ ਦਮਤਾਬਕ ਹੀ ਜੀਵਨ ਪਰਸਿਥਤੀਆ ਿਵਚ ਇਕਸਾਰਤਾ ਰਜ਼ ਬਰਜ਼ ਕਮੀ ਫ਼ਰਕ ਤ ਿਵਰਧ ਿਮਟਾਉਦਜਾਦ ਹਨ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀ ਸਤਾ ਕਾਇਮ ਹਣ ਪਰ ਉਹ ਹਰ ਤਜ਼ੀ ਨਾਲ ਿਮਟਣਾ ਲਗਣਗਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਪਿਹਲੀ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹ ਿਕ ਕਮ ਅਜ਼ ਕਮ ਤਮਾਮ ਤਰਕੀ ਯਾਫ਼ਤਾ ਮਲਕਿਮਲ ਕਰ ਕਦਮ ਉਠਾਉਣ ਇਕ ਕਮ ਦ ਹਥ ਦਸਰੀ ਕਮ ਦਾ ਸਸ਼ਣ ਉਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਖਤਮਹਵਗਾ ਿਜਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਇਕ ਿਵਅਕਤੀ ਦ ਹਥ ਦਸਰ ਿਵਅਕਤੀ ਦਾ ਸਸ਼ਣ ਿਜਤਨੀ ਤਜ਼ੀ ਨਾਲਕਮ ਦ ਅਦਰ ਤਬਿਕਆ ਦਾ ਇਖ਼ਤਲਾਫ਼ ਦਰ ਹਵਗਾ ਉਤਨੀ ਹੀ ਤਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇਕ ਕਮ ਨਾਲ ਦਸਰੀਕਮ ਦੀ ਦਸ਼ਮਣੀ ਦਰ ਹਵਗੀ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਪਰ ਮਜ਼ਹਬੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀਆਨਾ ਅਤ ਆਮ ਤਰ ਤਿਸਧਾਿਤਕ ਨਕਤਾ ਨਜ਼ਰ ਤ ਜ ਇਤਰਾਜ਼ ਕੀਤ ਜਾਦ ਹਨ ਉਹ ਇਸ ਕਾਬਲ ਨਹ ਿਕ ਉਹਨਾ ਪਰਸਜੀਦਗੀ ਨਾਲ ਗ਼ਰ ਕੀਤਾ ਜਾਏ ਕੀ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦ ਲਈ ਗ਼ਰ ਮਾਮਲੀ ਅਤਰ ਿਦਰਸ਼ਟੀ ਦੀਜ਼ਰਰਤ ਹ ਿਕ ਆਦਮੀ ਦੀ ਪਦਾਰਿਥਕ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦੀਆ ਹਾਲਤਾ ਉਸ ਦ ਸਮਾਜੀ ਿਰਸਿਤਆ ਅਤ ਉਸਦੀ ਸਮਾਜੀ ਿਜ਼ਦਗੀ ਿਵਚ ਜਦ ਕਈ ਤਬਦੀਲੀ ਹਦੀ ਹ ਤਾ ਇਸ ਦ ਨਾਲ ਆਦਮੀ ਦ ਿਖ਼ਆਲ

ਤਸਵਰਾਤ ਅਤ ਨਜ਼ਰੀਏ ਮਖ਼ਤਸਰ ਇਹ ਿਕ ਆਦਮੀ ਦੀ ਚਤਨਾ ਬਦਲ ਜਾਦੀ ਹ ਿਖ਼ਆਲਾ ਦੀਤਾਰੀਖ਼ ਨ ਇਸ ਦ ਿਸਵਾ ਹਰ ਸਾਬਤ ਹੀ ਕੀ ਕੀਤਾ ਹ ਿਕ ਿਜਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਪਦਾਰਿਥਕ ਪਦਾਵਾਰਦੀ ਪਰਿਕਰਤੀ ਬਦਲਦੀ ਹ ਉਸ ਿਨਸਬਤ ਨਾਲ ਿਜ਼ਹਨੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀ ਪਰਿਕਰਤੀ ਵੀ ਬਦਲਦੀ ਹਹਰ ਜਗ ਦ ਹਾਕਮ ਿਖ਼ਆਲ ਉਹੀ ਰਹ ਹਨ ਜ ਹਾਕਮ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖ਼ਆਲ ਸਨ ਲਕ ਜਦ ਐਸਿਖ਼ਆਲਾ ਦਾ ਿਜ਼ਕਰ ਕਰਦ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਇਨਕਲਾਬ ਆਉਦਾ ਹ ਤਾ ਉਹ ਿਸਰਫ਼ਇਸ ਹਕੀਕਤ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕਰਦ ਹਨ ਿਕ ਪਰਾਣ ਸਮਾਜ ਦ ਅਦਰ ਇਕ ਨਵ ਸਮਾਜ ਦ ਅਨਸਰਪਦਾ ਹ ਗਏ ਹਨ ਅਤ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦ ਪਰਾਣ ਹਾਲਾਤ ਦ ਨਾਲ ਨਾਲ ਹਰ ਕਦਮ ਪਰ ਪਰਾਣ ਿਖ਼ਆਲ ਵੀਿਮਟਦ ਜਾਦ ਹਨ ਕਦੀਮ ਦਨੀਆ ਜਦ ਆਖ਼ਰੀ ਿਹਚਕੀਆ ਲ ਰਹੀ ਸੀ ਉਸ ਵਕਤ ਕਦੀਮ ਮਜ਼ਹਬਾਪਰ ਏਸਾਈਅਤ ਨ ਗ਼ਲਬਾ ਪਾ ਿਲਆ ਅਤ ਅਠਾਰਹਵ ਸਦੀ ਿਵਚ ਜਦ ਅਕਲੀ ਿਖ਼ਆਲ ਦਸਾਹਮਣ ਈਸਾਈ ਿਖ਼ਆਲ ਨ ਹਿਥਆਰ ਰਖ ਿਦਤ ਉਸ ਵਕਤ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਸਮਾਜ ਆਪਣ ਜ਼ਮਾਨਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਤ ਿਜ਼ਦਗੀ ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ ਹਾਰ ਚਕਾ ਸੀ ਮਜ਼ਹਬੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤਜ਼ਮੀਰ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦ ਇਹ ਿਖ਼ਆਲ ਿਸਰਫ਼ ਇਹ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰ ਰਹ ਸਨ ਿਕ ਇਲਮ ਦੀ ਦਨੀਆ ਿਵਚਆਜ਼ਾਦ ਮਕਾਬਲ ਦਾ ਰਾਜ ਕਾਇਮ ਹ ਚਕਾ ਹ ਿਕਹਾ ਜਾਏਗਾ ਿਕ ਿਬਨਾ ਸ਼ਕ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਿਵਕਾਸਦਰਾਨ ਮਜ਼ਹਬੀ ਇਖ਼ਲਾਕੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀਆਨਾ ਿਸਆਸੀ ਅਤ ਕਾਨਨੀ ਿਖ਼ਆਲਾ ਿਵਚ ਤਰਮੀਮ ਹਦੀਰਹੀ ਹ ਲਿਕਨ ਮਜ਼ਹਬ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਿਵਿਗਆਨ ਅਤ ਕਾਨਨ ਇਹਨਾ ਤਬਦੀਲੀਆ ਦਬਾਵਜਦ ਹਮਸ਼ਾ ਕਾਇਮ ਰਹ ldquo ਿਫਰ ਇਹਨਾ ਦ ਇਲਾਵਾ ਕਛ ਸਦੀਵੀ ਸਚਾਈਆ ਵੀ ਹਨ ਿਜਵਆਜ਼ਾਦੀ ਇਨਸਾਫ਼ ਵਗ਼ਰਾ ਅਤ ਇਹ ਸਮਾਜ ਦੀਆ ਤਮਾਮ ਮਜਲਾ ਿਵਚ ਮਸ਼ਤਰਕ ਹਨ ਲਿਕਨਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਤਮਾਮ ਸਦੀਵੀ ਸਚਾਈਆ ਤ ਮਨਕਰ ਹ ਉਹ ਿਸਰ ਤ ਮਜ਼ਹਬ ਅਤ ਇਖ਼ਲਾਕ ਨਿਮਟਾ ਿਦਦਾ ਹ ਇਹ ਨਹ ਿਕ ਉਹਨਾ ਦੀ ਿਕਸ ਨਵ ਬਿਨਆਦ ਪਰ ਸਾਜਨਾ ਕਰਦਾ ਹਵ ਅਤ ਇਸਲਈ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਤਮਾਮ ਿਪਛਲ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਤਜਰਬ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਚਲਦਾ ਹ ਇਸ ਇਲਜ਼ਾਮ ਦ


ਅਰਥ ਕੀ ਹਨ ਤਮਾਮ ਿਪਛਲ ਸਮਾਜਾ ਦੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਜਮਾਤੀ ਿਵਰਧਾ ਦ ਿਵਕਾਸ ਦੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਹਇਹਨਾ ਿਵਰਧਾ ਨ ਵਖ ਵਖ ਦਰਾ ਿਵਚ ਵਖ ਵਖ ਸਰਤਾ ਇਖ਼ਿਤਆਰ ਕੀਤੀਆ ਹਨ ਲਿਕਨ ਇਹਨਾਦੀ ਸਰਤ ਕਛ ਵੀ ਰਹੀ ਹਵ ਇਕ ਖ਼ਸਸੀਅਤ ਤਮਾਮ ਿਪਛਲੀਆ ਸਦੀਆ ਿਵਚ ਆਮ ਰਹੀ ਅਤ ਉਹਹ ਸਮਾਜ ਦ ਇਕ ਿਹਸ ਦ ਹਥ ਦਸਰ ਦਾ ਸਸ਼ਣ ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਹਰਤ ਦੀ ਬਾਤ ਨਹ ਕਿਿਪਛਲੀਆ ਸਦੀਆ ਦੀ ਸਮਾਜੀ ਚਤਨਾ ਅਪਣੀ ਰਗਾ ਰਗੀ ਅਤ ਅਨਕਤਾ ਦ ਬਾਵਜਦ ਬਾਅਜ਼ ਆਮਸਰਤਾ ਚਤਨਾ ਦੀਆ ਸਰਤਾ ਦ ਅਦਰ ਅਦਰ ਚਲਦੀ ਰਹੀ ਹ ਅਤ ਇਹ ਉਸ ਵਕਤ ਤਕ ਪਰੀਤਰਹਾ ਨਹ ਿਮਟ ਸਕਦੀਆ ਜਦ ਤਕ ਿਕ ਖ਼ਦ ਜਮਾਤੀ ਿਵਰਧ ਿਬਲਕਲ ਦਰ ਨਾ ਹ ਜਾਣ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਇਨਕਲਾਬ ਜਾਇਦਾਦ ਦ ਰਵਾਇਤੀ ਸਬਧਾ ਤ ਸਭ ਤ ਕਾਰੀ ਜ਼ਰਬ ਹ ਇਸ ਲਈਕਈ ਹਰਤ ਦੀ ਗਲ ਨਹ ਿਕ ਇਸ ਦ ਿਵਕਾਸ ਦੀ ਲਪਟ ਿਵਚ ਆ ਕ ਰਵਾਇਤੀ ਿਖ਼ਆਲਾ ਦੀਆਜੜਾ ਵੀ ਕਟਦੀਆ ਜਾਦੀਆ ਹਨ ਲਿਕਨ ਹਣ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦ ਿਖਲਾਫ ਇਤਰਾਜਾ ਦਾ ਿਕਸਾ ਖ਼ਤਮਕੀਤਾ ਜਾਵ ਅਸ ਦਖ ਆਏ ਹਨ ਿਕ ਇਨਕਲਾਬ ਿਵਚ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦਾ ਪਿਹਲਾ ਕਦਮਪਰਲਤਾਰੀ ਨ ਹਕਮਰਾਨ ਜਮਾਤ ਦੀ ਜਗਹਾ ਉਪਰ ਪਹਚਾਉਣਾ ਹ ਜਮਹਰੀਅਤ ਦੀ ਲੜਾਈ ਿਜਤਣੀਹ ਪਰਲਤਾਰੀ ਆਪਣੀ ਿਸਆਸੀ ਸਤਾ ਦੀ ਵਰਤ ਕਰਕ ਰਫ਼ਤਾ ਰਫ਼ਤਾ ਪਰਾ ਸਰਮਾਇਆ ਬਰਜ਼ਆਜਮਾਤ ਤ ਖਹ ਲਵਗਾ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਤਮਾਮ ਸਾਧਨਾ ਨ ਿਰਆਸਤ ਜਾਨੀ ਹਕਮਰਾਨ ਜਮਾਤ ਦੀਸਰਤ ਿਵਚ ਸਗਿਠਤ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦ ਹਥਾ ਿਵਚ ਕਿਦਰ ਤ ਕਰ ਦਵਗਾ ਅਤ ਿਫਰ ਿਜਤਨੀ ਤਜ਼ੀ ਨਾਲਹ ਸਕ ਤਮਾਮ ਪਦਾਵਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆ ਨ ਤਰਕੀ ਦਵਗਾ ਇਸ ਿਵਚ ਸ਼ਕ ਨਹ ਿਕ ਸ਼ਰ ਿਵਚ ਉਸ ਨਅਮਲ ਿਵਚ ਿਲਆਉਣ ਦੀ ਇਸ ਦ ਿਸਵਾ ਹਰ ਕਈ ਸਰਤ ਨਹ ਿਕ ਜਾਇਦਾਦ ਦ ਹਕ ਅਤਬਰਜ਼ਆ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਸਬਧਾ ਤ ਜਾਿਰਹਾਨਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵ ਿਲਹਾਜ਼ਾ ਐਸੀਆ ਤਦਬੀਰਾਇਖ਼ਿਤਆਰ ਕੀਤੀਆ ਜਾਣ ਜ ਆਰਿਥਕ ਪਖ ਤ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਅਤ ਨਾਕਾਰਾ ਮਾਅਲਮ ਹਣਗੀਆ ਲਿਕਨਜ ਤਿਹਰੀਕ ਦ ਦਰਾਨ ਅਪਣੀਆ ਹਦਾ ਤ ਅਗ ਲਘ ਜਾਣਗੀਆ ਤ ਇਹ ਗਲ ਪਰਾਣ ਸਮਾਜੀਿਨਜ਼ਾਮ ਤ ਹਰ ਹਮਿਲਆ ਦੀ ਜ਼ਰਰਤ ਪਦਾ ਕਰਗੀ ਜ ਪਦਾਵਾਰ ਢਗ ਦੀ ਿਬਲਕਲ ਕਾਇਆ ਪਲਟਦਣ ਲਈ ਬਹਦ ਜ਼ਰਰੀ ਹਣਗ ਇਸ ਿਵਚ ਸ਼ਕ ਨਹ ਿਕ ਵਖ ਵਖ ਮਲਕਾ ਿਵਚ ਇਹ ਤਦਬੀਰਾ ਵੀਵਖ ਵਖ ਹਣਗੀਆ ਤਾ ਵੀ ਸਭ ਤ ਤਰਕੀ ਜਾਫ਼ਤਾ ਮਲਕਾ ਿਵਚ ਹਠ ਿਲਖੀਆ ਤਦਬੀਰਾ ਬੜੀ ਹਦਤਕ ਕਾਬਲ ਅਮਲ ਸਾਬਤ ਹਣਗੀਆ ੧ ਜ਼ਮੀਨੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦ ਹਕ ਨ ਿਮਟਾਉਣਾ ਅਤ ਪਰਲਗਾਨ ਨ ਪਬਿਲਕ ਮਕਸਦਾ ਲਈ ਖ਼ਰਚ ਕਰਨਾ 2 ਿਜ਼ਆਦਾ ਆਮਦਨੀ ਦ ਨਾਲ ਨਾਲ ਵਧਦਾਜਾਦਾ ਆਮਦਨ ਟਕਸ ਲਗਾਉਣਾ 3 ਿਵਰਾਸਤ ਦ ਹਕ ਨ ਖਤਮ ਕਰਨਾ 4 ਵਤਨ ਤ ਪਰਵਾਸਕਰ ਜਾਣ ਵਾਿਲਆ ਅਤ ਬਾਗ਼ੀਆ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨਾ 5 ਕਰਜ ਲਣ ਦਣ ਦਾ ਸਾਰਾਕਾਰਬਾਰ ਇਕ ਕਮੀ ਬਕ ਦ ਜ਼ਰੀਏ ਿਜਸ ਿਵਚ ਿਰਆਸਤ ਦਾ ਸਰਮਾਇਆ ਅਤ ਿਸਰਫ਼ ਇਸ ਦਾਅਜਾਰਾ ਹਵ ਿਰਆਸਤ ਦ ਹਥਾ ਿਵਚ ਕਿਦਰਤ ਕਰਨਾ 6ਸਚਾਰ ਅਤ ਆਵਾਜਾਈ ਦ ਤਮਾਮਵਸੀਿਲਆ ਤ ਿਰਆਸਤ ਦਾ ਕਦਰੀ ਕਬਜ਼ਾ ਹਣਾ 7ਿਰਆਸਤ ਦ ਕਾਰਖ਼ਾਿਨਆ ਅਤ ਪਦਾਵਾਰ ਦਸਦਾ ਦਾ ਿਵਸਤਾਰ ਕਰਨਾ ਇਕ ਸਾਝ ਮਨਸਬ ਦ ਮਤਾਿਬਕ ਬਜਰ ਜ਼ਮੀਨ ਨ ਕਾਸ਼ਤ ਿਵ ਚਿਲਆਉਣਾ ਅਤ ਆਮ ਤਰ ਤ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਜ਼ਰਖ਼ਜ਼ੀ ਿਵਚ ਸਧਾਰ ਕਰਨਾ 8ਕਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਭ ਤ


ਇਕ ਿਜਨੀ ਿਜ਼ਮਦਾਰੀ ਹਣਾ ਸਨਅਤੀ ਫ਼ਜਾ ਬਨਾਉਣਾ ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਜ਼ਰਾਇਤ ਦ ਲਈ 9ਜ਼ਰਾਇਤਅਤ ਸਨਅਤ ਨ ਜੜਨਾ ਅਤ ਮਲਕ ਿਵਚ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਤਕਸੀਮ ਐਸ ਸਤਿਲਤ ਅਦਾਜ਼ ਿਵਚ ਕਰਨਾਿਕ ਰਫ਼ਤਾ ਰਫ਼ਤਾ ਸ਼ਿਹਰ ਅਤ ਿਦਹਾਤ ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਜਾਦਾ ਰਹ 10 ਸਰਕਾਰੀ ਸਕਲਾ ਦ ਜ਼ਰੀਏ ਤਮਾਮਬਿਚਆ ਨ ਮਫ਼ਤ ਤਾਲੀਮ ਦਣਾ ਕਾਰਖ਼ਾਿਨਆ ਿਵਚ ਬਚਿਆ ਤ ਕਮ ਲਣ ਦਾ ਮਜਦਾ ਿਰਵਾਜ ਬਦਕਰਨਾ ਤਾਲੀਮ ਨ ਸਨਅਤੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਨਾਲ ਿਮਲਾਉਣਾ ਵਗ਼ਰਾ ਵਗ਼ਰਾ ਿਵਕਾਸ ਦ ਦਰਾਨਜਦ ਜਮਾਤੀ ਫਰਕ ਿਮਟ ਜਾਣਗ ਅਤ ਤਮਾਮ ਪਦਾਵਾਰ ਪਰੀ ਕਮ ਦੀ ਇਕ ਵਸੀਹ ਸਮਾਜੀ ਜਥਬਦੀਦ ਹਥਾ ਿਵਚ ਜਮਹਾ ਹ ਜਾਏਗੀ ਉਸ ਵਕਤ ਸਰਬਜਿਨਕ ਸਤਾ ਦੀ ਿਸਆਸੀ ਖਾਸੀਅਤ ਜਾਦੀਰਹਗੀ ਿਸਆਸੀ ਸਤਾ ਅਸਲ ਿਵਚ ਇਕ ਜਮਾਤ ਦਆਰਾ ਦਸਰੀ ਜਮਾਤ ਤ ਜ਼ਲਮ ਕਰਨ ਲਈਸਗਿਠਤ ਸਤਾ ਹੀ ਹਦੀ ਹ ਪਰਲਤਾਰੀ ਅਗਰ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨਾਲ ਜਦਜਿਹਦ ਦ ਦਰਾਨ ਹਾਲਤਾਦ ਦਬਾਓ ਕਰਕ ਹੀ ਮਜਬਰ ਹ ਜਾਦੀ ਹ ਿਕ ਇਹ ਇਕ ਜਮਾਤ ਦੀ ਸਰਤ ਿਵਚ ਆਪਣ ਆਪ ਨਜਥਬਦ ਕਰ ਅਗਰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਬਦਲਤ ਉਹ ਹਕਮਰਾਨ ਜਮਾਤ ਬਣ ਜਾਦੀ ਹ ਅਤ ਇਸਤਰਹਾ ਪਦਵਾਰ ਦ ਪਰਾਣ ਸਬਧਾ ਨ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਿਦਦੀ ਹ ਤਾ ਉਹਨਾ ਦ ਨਾਲ ਉਹਉਹਨਾ ਹਾਲਤਾ ਨ ਵੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਵਗੀ ਿਜਹਨਾ ਉਤ ਜਮਾਤੀ ਿਵਰਧਾ ਦਾ ਅਤ ਖ਼ਦ ਜਮਾਤਾ ਦਾਵਜਦ ਮਨਹ ਸਰ ਹ ਅਤ ਇਸ ਤਰਹਾ ਇਕ ਜਮਾਤ ਦੀ ਹਸੀਅਤ ਿਵਚ ਖ਼ਦ ਆਪਣੀ ਸਰਬਚਤਾ ਨ ਵੀਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਵਗੀ ਪਰਾਣ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਅਤ ਉਸ ਦ ਤਬਕਿਆ ਅਤ ਜਮਾਤੀ ਿਵਰਧਾ ਦੀ ਥਾਇਕ ਐਸੀ ਜਥਬਦੀ ਕਾਇਮ ਹਵਗੀ ਿਜਸ ਿਵਚ ਹਰ ਸ਼ਖ਼ਸ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦ ਤਰਕੀ ਸਭਨਾ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦਤਰਕੀ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਹਵਗੀ


III ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਸਾਿਹਤ

1 ਿਪਛਾਖੜੀ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ

ੳਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮਫ਼ਰਾਸ ਅਤ ਇਗਲਡ ਦ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀਆ ਦੀ ਇਤਹਾਸਕ ਹਸੀ ਅਤ ਕਝ ਅਿਜਹੀ ਸੀ ਿਕ

ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਦ ਿਖਲਾਫ ਮਖ਼ਤਸਰ ਪਮਫ਼ਲਟ ਿਲਖਣਾ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਗਲ ਬਣ ਿਗਆ ਜਲਾਈ 1830ਦ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਇਨਕਲਾਬ ਅਤ ਅਗਰਜ਼ੀ ਸਧਾਰ ਤਿਹਰੀਕ ਿਵਚ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀਆ ਨਇਕ ਵਾਰ ਿਫਰ ਉਸ ਜ਼ਲੀਲ ਨਵ ਦਲਤ ਮਦ ਦ ਸਾਹਮਣ ਹਿਥਆਰ ਸਟ ਦਣ ਪਏ ਉਸ ਿਦਨ ਤਿਕਸ ਸਜੀਦਾ ਿਸਆਸੀ ਜਦਜਿਹਦ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੀ ਬਾਕੀ ਨਹ ਿਰਹਾ ਹਣ ਿਸਰਫ਼ ਕਲਮ ਦੀ ਲੜਾਈਹੀ ਸਭਵ ਰਿਹ ਗਈ ਸੀ ਲਿਕਨ ਸਾਿਹਤ ਦ ਮਦਾਨ ਿਵਚ ਵੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹਤ ਦੀ ਪਨਰ ਸਥਾਪਨਾ [ਇਗਲਡ ਦੀ 1660 ਤ 1689 ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹਤ ਦੀ ਨਹ ਬਲਿਕ 1814 ਤ ਤਕ ਦੀ ਫ਼ਰਾਸ ਦੀਬਾਦਸ਼ਾਹਤ ਦੀ ਪਨਰ ਸਥਾਪਨਾ ] ਦ ਜ਼ਮਾਨ ਦ ਨਾਅਰ ਬਲਦ ਕਰਨਾ ਹਣ ਮਹਾਲ ਹ ਿਗਆ ਸੀ

ਹਮਦਰਦੀ ਪਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਗ਼ਰਜ਼ ਨਾਲ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਨ ਮਜਬਰ ਹਣਾ ਿਪਆ ਿਕ ਬਜ਼ਾਿਹਰ ਖ਼ਦਆਪਣ ਮਫ਼ਾਦ ਨ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਅਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਵ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖਲਾਫ ਫ਼ਰਦ ਜਰਮ ਮਰਤਬਕਰਨ ਿਵਚ ਿਸਰਫ਼ ਸਿਸ਼ਤ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਨ ਸਾਹਮਣ ਰਖ ਇਸ ਤਰਹਾ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਨਆਪਣ ਨਵ ਮਾਲਕਾ ਤ ਇਤਕਾਮ ਦੀ ਸਰਤ ਇਹ ਕਢੀ ਿਕ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਿਵਚ ਚਭਵੀਆ ਨਜ਼ਮਾਿਲਖਦੀ ਰਹ ਅਤ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਤਬਾਹੀ ਦੀ ਗਜ ਉਸ ਦ ਕਨਾ ਤਕ ਪਹਚਾਉਦੀ ਰਵ

ਇਸ ਤਰਹਾ ਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦਾ ਜ਼ਹਰ ਹਇਆ ਕਛ ਰਣਾ ਧਣਾ ਕਛ ਿਮਹਣ ਬਾਜ਼ੀ ਕਛ ਅਤੀਤ ਦੀ ਗਜ ਅਤ ਕਛ ਭਿਵਖ ਦਾ ਡਰ ਕਦ ਕਦ ਅਪਣੀ ਤਲਖ਼ ਮਖਲੀਆ ਅਤ ਚਭਵਆਲਚਨਾ ਨਾਲ ਉਹ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਦਲ ਦੀਆ ਗਹਰਾਈਆ ਤਕ ਵਾਰ ਕਰ ਜਾਦਾ ਲਿਕਨਆਧਿਨਕ ਇਤਹਾਸ ਦ ਤਕਾਿਜਆ ਨ ਸਮਝਣ ਤ ਿਬਲਕਲ ਅਸਮਰਥ ਹਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਾ ਅਸਰਹਮਸ਼ਾ ਹਾਸਹੀਣਾ ਹਦਾ

ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਨ ਲਕਾ ਨ ਆਪਣ ਿਗਰਦ ਇਕਠਾ ਕਰਨ ਦ ਲਈ ਮਜਦਰਾ ਦ ਨਾਮ ਤ ਖ਼ਰਾਤ ਦੀਝਲੀ ਚਕੀ ਅਤ ਇਸਨ ਆਪਣਾ ਪਰਚਮ ਬਣਾ ਿਲਆ ਮਗਰ ਜਦ ਕਦ ਵੀ ਲਕ ਉਸ ਦ ਹਲਕ ਿਵਚਦਾਖ਼ਲ ਹਦ ਤਾ ਉਹਨਾ ਦੀ ਿਪਠ ਿਪਛ ਉਹੀ ਪਰਾਣੀ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਹਕਮਤ ਦਾ ਿਨਸ਼ਾਨ ਅਜ ਤਕਮਿਹਫ਼ਜ਼ ਦਖਦ ਤਾ ਜ਼ਰ ਦ ਿਹਕਾਰਤ ਭਰ ਕਿਹਕਹ ਲਗਾਉਦ ਹਏ ਉਹ ਇਸ ਨ ਛਡ ਜਾਦ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਿਵਰਾਸਤ ਪਸਦਾ [ ਸਾਊ ਜ਼ਮੀਨਦਾਰਾ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਜ ਚਾਹਦ ਸਨ ਿਕ ਫ਼ਰਾਸ ਿਵਚ ਦਬਾਰਾਬਰਬ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਕਾਇਮ ਹਵ - ਐਡੀਟਰ ]ਅਤ ਨਜਵਾਨ ਇਗਲਡ (ਯਗ ਇਗਲਡ )ਦ ਇਕ ਿਹਸ ਨ ਇਹੀ ਨਜ਼ਾਰਾ ਪਸ਼ ਕੀਤਾ [ ਯਗ ਇਗਲਡ ਟਰੀ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਜੜ ਅਗਰਜ਼


ਕਦਾਮਤ ਪਸਦਾ ਦਾ ਿਗਰਹ 1842 ਦ ਲਾਗ ਚਾਗ ਕਾਇਮ ਹਇਆ ਸੀ ਇਸ ਿਵਚ ਅਮੀਰਿਸਆਸਤਦਾਨ ਅਤ ਸਾਿਹਤਕਾਰ ਸਨ ਇਸ ਿਵਚ ਡਜ਼ਰਲੀ ਟਾਮਸ ਕਾਰਲਾਈਲ ਵਗ਼ਰਾ ਦ ਨਾਮਮਸ਼ਹਰ ਸਨ ] ਜਕਰ ਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਸਮਰਥਕ ਕਿਹਦ ਹਨ ਿਕ ਉਨਹਾ ਦਾ ਲਟਖਸਟ ਦਾ ਤਰੀਕਾਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਤ ਮਖ਼ਤਿਲਫ਼ ਸੀ ਤਾ ਉਹ ਭਲ ਜਾਦ ਹਨ ਿਕ ਿਜਸ ਮਾਹਲ ਅਤ ਿਜਹਨਾ ਹਾਲਤਾਿਵਚ ਉਹ ਲਟਖਸਟ ਕਰਦ ਸਨ ਉਹ ਿਬਲਕਲ ਵਖ ਸਨ ਅਤ ਹਣ ਗਏ ਗਜ਼ਰ ਜ਼ਮਾਨ ਦੀ ਗਲ ਹਗਈਆ ਸਨਜਕਰ ਉਹ ਕਿਹਦ ਹਨ ਿਕ ਉਸ ਦ ਜ਼ਮਾਨ ਿਵਚ ਆਧਿਨਕ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦਾ ਿਕਤ ਵਜਦਨਹ ਸੀ ਤਾ ਉਹ ਭਲ ਜਾਦ ਹਨ ਿਕ ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਉਸ ਦ ਸਮਾਜੀ ਿਨਜ਼ਾਮ ਦੀ ਹੀਪਦਾਵਾਰ ਹ ਤ ਰਹੀ ਬਾਕੀ ਗਲ ਉਹ ਅਪਣੀ ਆਲਚਨਾ ਦ ਿਪਛਾਖੜੀ ਖਾਸ ਨ ਛਪਾਉਣ ਦੀ ਬਹਤਘਟ ਕਿਸ਼ਸ਼ ਕਰਦ ਹਨ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖਲਾਫ ਉਨਹ ਾ ਦਾ ਸਭ ਤ ਵਡਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਇਹ ਹ ਿਕਬਰਜ਼ਆ ਿਨਜ਼ਾਮ ਹਠ ਇਕ ਅਿਜਹੀ ਜਮਾਤ ਪਦਾ ਹ ਰਹੀ ਹ ਿਜਸਨ ਪਰਾਣ ਸਮਾਜੀ ਿਨਜ਼ਾਮ ਨ ਐਨਬਿਨਆਦ ਤ ਹੀ ਉਖਾੜ ਸਟਣਾ ਹ ਉਹ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨ ਿਸਰਫ ਇਸ ਗਲ ਦ ਲਈ ਹੀ ਨਹ ਿਕਉਹ ਪਰਲਤਾਰੀ ਪਦਾ ਕਰਦਾ ਹ ਸਗ ਇਸ ਲਈ ਿਜ਼ਆਦਾ ਿਝੜਕਾ ਿਦਦ ਹਨ ਿਕ ਉਹ ਇਨਕਲਾਬੀਪਰਲਤਾਰੀ ਪਦਾ ਕਰਦਾ ਹ ਇਸ ਲਈ ਅਮਲੀ ਿਸਆਸਤ ਿਵਚ ਉਹ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖਲਾਫਤਸ਼ਦਦ ਦੀਆ ਸਾਰੀਆ ਕਾਰਵਾਈਆ ਿਵਚ ਪਰਾ ਿਹਸਾ ਲਦ ਹਨ ਅਤ ਰਜ਼ਮਰਾ ਦੀ ਿਜਦਗੀ ਿਵਚਅਪਣੀਆ ਸਾਰੀਆ ਵਡੀਆ ਵਡੀਆ ਡ ਗਾ ਦ ਬਾਵਜਦ ਸਨਅਤ ਦ ਦਰਖ਼ਤ ਤ ਜ ਸਨਿਹਰ ਫਲਟਪਕਦ ਹਨ ਉਨਹ ਾ ਨ ਚਕਣ ਦ ਲਈ ਟਟ ਪਦ ਹਨ ਅਤ ਉਨ ਚਕਦਰ ਦੀ ਖਡ ਅਤ ਆਲਆ ਦੀਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਤਜਾਰਤ ਿਵਚ ਸਚਾਈ ਮਹਬਤ ਅਤ ਗ਼ਰਤ ਸਭ ਕਝ ਦਾ ਸਦਾ ਕਰਨ ਤਕ ਿਨਘਰ ਜਾਦਹਨ [ ਇਹ ਗਲ ਖਾਸ ਤਰ ਤ ਜਰਮਨੀ ਤ ਪਰੀ ਉਤਰਦੀ ਹ ਿਜਥ ਦ ਜ਼ਮੀਨਦਾਰ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹ ਅਤਵਡ ਵਡ ਆਰਾਜ਼ੀਦਾਰ ਅਪਣੀਆ ਜ਼ਮੀਨਾ ਦ ਿਜ਼ਆਦਾ ਿਹਸ ਤ ਆਪਣ ਲਈ ਗਮਾਸ਼ਿਤਆ ਦ ਜ਼ਰੀਏਖਤੀ ਕਰਾਉਦ ਹਨ ਅਤ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਸ਼ਕਰ ਅਤ ਸ਼ਰਾਬ ਦ ਵਡ ਵਡ ਕਾਰਖ਼ਾਿਨਆ ਦ ਮਾਿਲਕਹਨਅਗਰਜ਼ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਜ ਇਸ ਤ ਵੀ ਿਜ਼ਆਦਾ ਦਲਤ ਮਦ ਹ ਅਜ ਤਕ ਇਨਹਾ ਗਲਾ ਤ ਉਪਰਹ ਲਿਕਨ ਉਹ ਵੀ ਆਪਣ ਘਟਦ ਹਏ ਲਗਾਨ ਨ ਪਰਾ ਕਰਨ ਦ ਤਰੀਕ ਖ਼ਬ ਜਾਣਦੀ ਹ ਅਤ ਸ਼ਕੀਿਕਸਮ ਦੀਆ ਜਆਇਟ ਸਟਾਕ ਕਪਨੀਆ ਖਹਲਣ ਵਾਿਲਆ ਨ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਉਧਾਰ ਿਦਦੀ ਹਜਰਮਨੀ ਦਾ ਇਹ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਸਲਵ ਸਦੀ ਦੀ ਿਨਸ਼ਾਨੀ ਹ ਅਤ ਉਸ ਵਕਤ ਤ ਬਰਾਬਰਮਖ਼ਤਿਲਫ਼ ਸਰਤਾ ਿਵਚ ਅਵਤਾਰ ਧਾਰਦਾ ਿਰਹਾ ਹ ਅਤ ਇਹੀ ਮਜਦਾ ਸਰਤ ਹਾਲ ਦੀ ਅਸਲੀਸਮਾਜੀ ਬਿਨਆਦ ਹ-1888 ਦੀ ਅਗਰਜੀ ਐਡੀਸਨ ਲਈ ਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਨਟ ] ਮਸੀਹੀ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮਅਤ ਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਿਵਚ ਉਸ ਤਰਹਾ ਚਲੀ ਦਾਮਨ ਦਾ ਸਾਥ ਹ ਿਜਸ ਤਰਹਾ ਪਾਦਰੀ ਅਤਜ਼ਮੀਨਦਾਰ ਿਵਚ ਇਸਾਈ ਸਿਨਆਸ ਨ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦਾ ਜਾਮਾ ਪਆਉਣ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਆਸਾਨ ਹਰਕਈ ਕਮ ਨਹ ਕੀ ਇਸਾਈਅਤ ਨ ਵੀ ਜ਼ਾਤੀ ਮਲਕੀਅਤ ਦ ਿਖਲਾਫ਼ ਿਵਆਹ ਦ ਿਖਲਾਫ਼ ਅਤਿਰਆਸਤ ਦ ਿਖਲਾਫ ਫ਼ਤਵ ਨਹ ਜਾਰੀ ਕੀਤ ਕੀ ਇਸ ਨ ਵੀ ਇਹਨਾ ਦੀ ਜਗਹਾ ਤ ਦਾਨ ਪਨ ਅਤਫ਼ਕਰਪਣ ਦਾ ਬਰਹਮਚਰੀਏ ਅਤ ਘਰ ਤਪਸਵੀ ਿਜਦਗੀ ਦਾ ਅਤ ਮਠਾ ਦ ਜੀਵਨ ਅਤ ਚਰਚ ਮਾਤਾ


ਦਾ ਪਰਚਾਰ ਨਹ ਕੀਤਾ ਮਸੀਹੀ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਕਵਲ ਉਹ ਗਗਾ ਜਲ ਹ ਿਜਸ ਦ ਿਛਿਟਆ ਨਾਲਪਾਦਰੀ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹ ਦ ਿਦਲ ਦੀ ਜਲਨ ਨ ਠਡਕ ਪਹਚਾਉਦਾ ਹ

ਅਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮਜਾਗੀਰਦਾਰ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਹੀ ਇਕ ਅਿਜਹਾ ਜਮਾਤ ਨਹ ਿਜਸ ਨ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਨ ਬਰਬਾਦ

ਕੀਤਾ ਹਵ ਿਜਸ ਦਾ ਿਨਜ਼ਾਮ ਿਜਦਗੀ ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਦੀ ਿਫ਼ਜ਼ਾ ਿਵਚ ਝਲਸ ਕ ਬਰਬਾਦਹ ਚਕਾ ਹਵ ਮਧਕਾਲ ਦ ਸ਼ਿਹਰੀ ਵਪਾਰੀ ਅਤ ਛਟ ਆਰਾਜ਼ੀਦਾਰ ਿਕਸਾਨ ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆਜਮਾਤ ਦ ਪਸ਼ ਰ ਸਨ ਿਜਨਹ ਾ ਮਲਕਾ ਿਵਚ ਸਨਅਤ ਅਤ ਤਜਾਰਤ ਨ ਿਜ਼ਆਦਾ ਤਰਕੀ ਨਹ ਕੀਤੀਓਥ ਅਜ ਵੀ ਇਹ ਦਵ ਜਮਾਤ ਨਵ ਉਠ ਰਹ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਪਿਹਲ ਬਾ ਪਿਹਲ ਭੜ ਭਲਿਜਦਗੀ ਦ ਿਦਨ ਕਟ ਰਹ ਹਨ

ਿਜਨਹ ਾ ਮਲਕਾ ਿਵਚ ਆਧਿਨਕ ਤਿਹਜ਼ੀਬ ਪਰ ਜਬਨ ਤ ਪਹਚ ਗਈ ਹ ਓਥ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਦਾਇਕ ਨਵਾ ਜਮਾਤ ਬਣ ਿਗਆ ਹ ਜ ਪਰਲਤਾਰੀ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਵਚਕਾਰ ਡਾਵਾ ਡਲਰਿਹਦਾ ਹ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਦ ਇਕ ਿਜ਼ਮਨੀ ਿਹਸ ਦੀ ਹ ਸੀਅਤ ਨਾਲ ਬਰਾਬਰ ਆਪਣਾਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕਰਦਾ ਰਿਹਦਾ ਹ ਲਿਕਨ ਮਕਾਬਲਾ ਇਸ ਜਮਾਤ ਦ ਿਵਅਕਤੀਆ ਨ ਇਕ ਇਕਕਰਕ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਅਦਰ ਧਕਦਾ ਰਿਹਦਾ ਹ ਅਤ ਿਜਉ ਿਜਉ ਆਧਿਨਕ ਸਨਅਤ ਤਰਕੀਕਰਦੀ ਹ ਉਹ ਖ਼ਦ ਉਸ ਲਮਹ ਨ ਕਰੀਬ ਆਉਦਾ ਦਖ ਲਦ ਹਨ ਜਦ ਆਧਿਨਕ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਉਸਦੀ ਆਜ਼ਾਦ ਹਸੀਅਤ ਖ਼ਤਮ ਹ ਜਾਵਗੀ ਅਤ ਸਨਅਤ ਜ਼ਰਾਇਤ ਅਤ ਤਜਾਰਤ ਿਵਚ ਿਨਗਰਾਨਕਾਿਰਦ ਅਤ ਦਕਾਨ ਦ ਮਲਾਜ਼ਮ ਉਸ ਦੀ ਜਗਹਾ ਲ ਲਣਗ

ਫ਼ਰਾਸ ਵਰਗ ਮਲਕਾ ਿਵਚ ਿਜਥ ਆਬਾਦੀ ਿਵਚ ਅਧ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਿਕਸਾਨ ਹਨ ਓਥ ਇਹਕਦਰਤੀ ਗਲ ਸੀ ਿਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖਲਾਫ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦਾ ਸਾਥ ਦਣ ਵਾਲ ਲਖਕ ਬਰਜ਼ਆਿਨਜ਼ਾਮ ਦੀ ਆਲਚਨਾ ਕਰਨ ਿਵਚ ਿਕਸਾਨ ਜਾ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦੀ ਕਸਟੀ ਤ ਕਮ ਲਦ ਅਤਇਹਨਾ ਦਰਿਮਆਨ ਤਬਿਕਆ ਦ ਨਕਤ ਨਜ਼ਰ ਤ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀ ਪਸ਼ਤ ਪਨਾਹੀ ਕਰਦ ਇਸਤਰਹਾ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਪਦਾ ਹਇਆ ਿਸਸਮਦੀ ਿਸਰਫ਼ ਫ਼ਰਾਸ ਿਵਚ ਹੀ ਨਹ ਬਲਿਕਇਗਲਡ ਿਵਚ ਵੀ ਇਸ ਧਾਰਾ ਦ ਲਕਾ ਦਾ ਮਖੀ ਸੀ

ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦੀ ਇਸ ਧਾਰਾ ਨ ਆਧਿਨਕ ਪਦਾਵਾਰੀ ਤਾਲਕਾਤ ਿਵਚ ਤਜ਼ਾਦ ਦੀ ਛਾਣ ਬੀਣਕਰਨ ਿਵਚ ਬਹਤ ਤੀਖਣ ਬਧੀ ਦਾ ਪਰਮਾਣ ਿਦਤਾ ਇਸ ਨ ਅਰਥਿਵਿਗਆਨੀਆ ਦੀਆ ਦਭੀਬਹਾਨਸਾਜ਼ੀਆ ਦਾ ਪਰਦਾ ਫ਼ਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਇਸ ਨ ਨਾਕਾਬਲ ਤਰਦੀਦ ਦਲੀਲਾ ਨਾਲ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਿਕਮਸ਼ੀਨ ਸਾਜ਼ੀ ਅਤ ਿਮਹਨਤ ਦੀ ਵਡ ਚਦ ਹਥਾ ਿਵਚ ਸਰਮਾਇਆ ਅਤ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਜਮਹਾ ਹਣਾ ਫ਼ਾਜ਼ਲ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤ ਸਕਟ ਿਕਸ ਿਕਸ ਤਰਹਾ ਦ ਤਬਾਹਕਨ ਅਸਰ ਪਦਾ ਕਰਦ ਹਨ ਇਸ ਨ ਪਟੀਬਰਜ਼ਆ ਅਤ ਿਕਸਾਨਾ ਦੀ ਅਟਲ ਬਰਬਾਦੀ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀ ਮਦਹਾਲੀ ਪਦਾਵਾਰ ਦੀਅਫਰਾਤਫਰੀ ਦਲਤ ਦੀ ਵਡ ਿਵਚ ਸ਼ਦੀਦ ਨਾਬਰਾਬਰੀ ਕਮਾ ਦੀ ਆਪਸ ਿਵਚ ਇਕ ਦਜ ਨ ਿਮਟਾ


ਦਣ ਵਾਲੀ ਸਨਅਤੀ ਜਗ ਪਰਾਣ ਇਖ਼ਲਾਕੀ ਬਧਨਾ ਪਰਾਣ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਿਰਸ਼ਿਤਆ ਅਤਪਰਾਣੀਆ ਕਮੀਅਤਾ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਵਲ ਿਧਆਨ ਿਦਵਾਇਆ

ਲਿਕਨ ਆਪਣ ਹਾ-ਪਖੀ ਮਕਸਦਾ ਿਵਚ ਇਸ ਿਕਸਮ ਦਾ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਜਾ ਤਾ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤਤਬਾਦਲ ਦ ਪਰਾਣ ਵਸੀਿਲਆ ਨ ਅਤ ਇਸ ਦ ਨਾਲ ਮਲਕੀਅਤ ਦ ਪਰਾਣ ਿਰਸ਼ਿਤਆ ਅਤ ਪਰਾਣਸਮਾਜ ਨ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦਾ ਚਾਹਵਾਨ ਹ ਜਾ ਿਫਰ ਪਦਾਵਾਰ ਅਤ ਤਬਾਦਲ ਦ ਆਧਿਨਕ ਵਸੀਿਲਆਨ ਮਲਕੀਅਤ ਦ ਪਰਾਣ ਿਰਸ਼ਿਤਆ ਦੀ ਹਦ ਬਦੀ ਦ ਅਦਰ ਤਾੜਨਾ ਚਾਹਦਾ ਹ ਹਾਲਾਿਕ ਇਨਹ ਾਵਸੀਿਲਆ ਨ ਹੀ ਉਹ ਿਰਸ਼ਤ ਧਮਾਕ ਦ ਨਾਲ ਭਨ ਸਨ ਅਤ ਇਹ ਹਰ ਹਾਲ ਹਣਾ ਹੀ ਸੀ ਦਨਾਸਰਤਾ ਿਵਚ ਇਹ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਰਜਅਤ ਪਰਸਤ ਅਤ ਯਟਪੀਆਈ ਹ

ਕਾਰਖਾਨਦਾਰੀ ਿਵਚ ਕਾਰਪਰਟ ਿਗਲਡ ਅਤ ਜ਼ਰਾਇਤ ਿਵਚ ਪਿਤਰੀਵਾਦੀ ਿਰਸ਼ਤ ਇਹੀਇਸ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦਾ ਅਖਰ ਆਿਖਰ ਹ

ਲਿਕਨ ਅਤ ਿਵਚ ਜਦ ਇਤਹਾਸ ਦੀਆ ਅਟਲ ਹਕੀਕਤਾ ਨ ਖ਼ਦ ਫ਼ਰਬੀ ਦਾ ਤਮਾਮ ਸਰਰਉਤਾਰ ਿਦਤਾ ਤਾ ਇਸ ਿਕਸਮ ਦ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦਾ ਅਤ ਨਸ਼ ਦੀ ਇਤਹਾਈ ਦਖਦਾਈ ਤੜ ਦ ਆਲਮਿਵਚ ਹਇਆ

ਜਰਮਨ ਜਾ ldquo ਸਚਾ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮਫ਼ਰਾਸ ਦਾ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਸਾਿਹਤ ਅਿਜਹਾ ਸਾਿਹਤ ਸੀ ਜ ਸਤਾਧਾਰੀ ਬਰਜ਼ਆ

ਜਮਾਤ ਦ ਦਬਾਓ ਦ ਤਿਹਤ ਪਦਾ ਹਇਆ ਸੀ ਅਤ ਜ ਇਸ ਸਤਾ ਦ ਿਖਲਾਫ ਜਦਜਿਹਦ ਦਾ ਪਰਗਟਾਸੀ ਇਹ ਸਾਿਹਤ ਜਰਮਨੀ ਉਸ ਵਕਤ ਅਪਿੜਆ ਜਦ ਇਸ ਮਲਕ ਦਾ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤਜਾਗੀਰਦਾਰ ਿਨਰਕਸ਼ਵਾਦ ਦ ਿਖਲਾਫ ਅਜ ਮਦਾਨ ਿਵਚ ਉਤਿਰਆ ਹੀ ਸੀ

ਜਰਮਨੀ ਦ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀ ਭਾਵੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀ ਅਤ ਲਛਦਾਰ ਭਾਸ਼ਾ ਦ ਪਰਮੀ ਿਵਦਵਾਨ ਵਡ ਉਤਸਾਹਨਾਲ ਇਸ ਸਾਿਹਤ ਤ ਟਟ ਪਏ ਬਸ ਏਨਾ ਭਲ ਗਏ ਿਕ ਇਹ ਿਲਖਤਾ ਜਦ ਫ਼ਰਾਸ ਤ ਜਰਮਨੀਆਈਆ ਤਾ ਉਹਨਾ ਦ ਨਾਲ ਫ਼ਰਾਸ ਦ ਸਮਾਜੀ ਹਾਲਾਤ ਨਹ ਆਏ ਸਨ ਜਰਮਨੀ ਦ ਸਮਾਜੀਹਾਲਾਤ ਿਵਚ ਆਉਿਦਆ ਹੀ ਇਹ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਸਾਿਹਤ ਅਪਣੀ ਸਾਰੀ ਫ਼ਰੀ ਅਮਲੀ ਅਿਹਮੀਅਤ ਖਹਬਠਾ ਅਤ ਇਸ ਨ ਖ਼ਾਲਸ ਸਾਿਹਤਕ ਸਰਤ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਈ ਇਸ ਤਰਹਾ ਅਠਾਰਵ ਸਦੀ ਦਜਰਮਨ ਿਫਲਾਸਫਰਾ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਿਵਚ ਪਿਹਲ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀਆ ਮਗਾ ਆਮ ਤਰ ਤਅਮਲੀ ਮਤਕ ਦ ਤਕਾਿਜਆ ਦ ਿਸਵਾ ਹਰ ਕਝ ਨਹ ਸਨ ਅਤ ਉਹਨਾ ਦ ਿਖ਼ਆਲ ਿਵਚ ਫ਼ਰਾਸ ਦੀਇਨਕਲਾਬੀ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਦਰਅਸਲ ਖ਼ਾਲਸ ਰਜ਼ਾ ਜਾ ਰਜ਼ਾ ਦੀ ਅਸਲੀ ਸਰਤਯਾਨੀ ਸਚੀ ਇਨਸਾਨੀ ਰਜ਼ਾ ਦ ਕਾਨਨਾ ਦੀ ਅਿਹਮੀਅਤ ਰਖਦਾ ਸੀ

ਜਰਮਨੀ ਦ ਬਧੀਜੀਵੀਆ ਦਾ ਕਮ ਮਿਹਜ਼ ਇਹ ਸੀ ਿਕ ਨਵ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਿਖ਼ਆਲਾ ਨ ਆਪਣੀਪਰਾਤਨ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀਆਨਾ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਜ਼ਮੀਰ ਨਾਲ ਇਕਸਰਤਾ ਵਿਚ ਿਲਆਉਣ ਜਾ ਸਗ ਆਪਣਫ਼ਲਸਫ਼ੀਆਨਾ ਨਕਤਾ ਨਜ਼ਰ ਨ ਛਡ ਬਗਰ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਖ਼ ਿਆਲਾ ਨ ਆਪਣਾ ਲਣ


ਇਹਨਾ ਿਖ਼ਆਲਾ ਨ ਉਹਨਾ ਨ ਇਸ ਤਰਹਾ ਅਪਣਾਇਆ ਿਜਵ ਿਕਸ ਬਦਸੀ ਜ਼ਬਾਨ ਦ ਸਾਿਹਤਨ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾਦਾ ਹ ਯਾਨੀ ਤਰਜਮ ਦ ਜ਼ਰੀਏ

ਇਹ ਸਭ ਨ ਮਾਲਮ ਹ ਿਕ ਿਕਵ ਕਦੀਮ ਜ਼ਮਾਨ ਦ ਕਲਾਿਸਕੀ ਕਲਮੀ ਨਸਿਖਆ ਦ ਮਸਿਦਆਦ ਉਪਰ ਿਭਕਸਆ ਨ ਕਥਿਲਕ ਸਤਾ ਦੀਆ ਅਿਹਮਕਾਨਾ ਜੀਵਨੀਆ ਿਲਖੀਆ ਸਨ ਜਰਮਨੀ ਦਬਧੀਜੀਵੀਆ ਨ ਫ਼ਰਾਸ ਦ ਦਿਨਆਵੀ ਸਾਿਹਤ ਦ ਿਸਲਿਸਲ ਿਵਚ ਇਸ ਤਰੀਕ ਨ ਉਲਟਾ ਿਦਤਾ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਿਖ਼ਆਲਾ ਨ ਉਹਨਾ ਨ ਆਪਣਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀਆਨਾ ਬਕਵਾਸ ਿਲਖਣ ਦ ਲਈ ਵਰਿਤਆ ਿਮਸਾਲ ਵਜ ਮਦਰਾ ਦ ਆਰਿਥਕ ਕਾਰਜਾ ਦ ਬਾਰ ਿਵਚ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਆਲਚਨਾ ਦ ਹਠਾ ਉਹਨਾ ਨldquoਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦੀ ਬਗਾਨਗੀ ਿਲਿਖਆ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਿਰਆਸਤ ਦੀ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਆਲਚਨਾ ਦ ਹਠਾਿਲਿਖਆ ldquo ਆਮ ਦ ਪਰਵਰਗ ਨ ਸਤਾ ਿਸਘਾਸਨ ਤ ਲਾਹਣਾ rdquo ਵਗ਼ਰਾ

ਇਸ ਤਰਹਾ ਉਹਨਾ ਨ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਇਤਹਾਸਕ ਆਲਚਨਾਵਾ ਦ ਨਾਲ ਆਪਣ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀਆਨਾਿਫ਼ਕਰਾ ਦੀ ਪਛ ਲਗਾ ਿਦਤੀ ਅਤ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਰਖ ਿਦਤਾ ldquoਅਮਲ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ rdquo ldquoਸਚਾਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ldquoਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦੀ ਜਰਮਨ ਸਾਇਸrdquo ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀਆਨਾ ਬਿਨਆਦ ਵਗ਼ਰਾ

ਇਸ ਤਰਹਾ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਸਾਿਹਤ ਿਬਲਕਲ ਬਜਾਨ ਬਣਾ ਿਦਤਾਿਗਆ ਅਤ ਹਾਲਾਿਕ ਜਰਮਨਾ ਦ ਹਥ ਿਵਚ ਉਹ ਇਕ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖਲਾਫ ਦਜ ਦੀ ਜਦਜਿਹਦ ਦਾਸ਼ੀਸ਼ਾ ਵੀ ਨਾ ਿਰਹਾ ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨ ਇਹ ਅਿਹਸਾਸ ਹਇਆ ਿਕ ਉਸ ਨ ldquo ਫ਼ਰਾਸੀਸੀਇਕਤਰਫ਼ਾਪਣ rdquo ਦਰ ਕਰ ਿਦਤਾ ਹ ਅਤ ਉਹ ਹਕੀਕੀ ਤਕਾਿਜਆ ਦੀ ਨਹ ਬਲਿਕ ਹਕ ਦਤਕਾਿਜਆ ਦੀ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਦੀ ਨਹ ਬਲਿਕ ਇਨਸਾਨੀ ਿਫ਼ਤਰਤ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਦੀ ਯਾਨੀਆਮ ਮਨਖ ਦੀ ਨਮਾਇਦਗੀ ਕਰਦਾ ਹ ਜ ਿਕਸ ਜਮਾਤ ਦਾ ਨਹ ਹਿਜਸ ਦੀ ਕਈ ਹਕੀਕਤ ਨਹ ਿਜਸ ਦਾ ਵਜਦ ਿਸਰਫ਼ ਫ਼ਲਸਫ਼ੀਆਨਾ ਕਲਪਨਾ ਦ ਧਦਲ ਮਡਲ ਿਵਚ ਹ

ਇਹ ਜਰਮਨ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਿਜਸ ਨ ਆਪਣ ਬਚਗਾਨਾ ਕਮਾ ਨ ਏਨਾ ਗਿਹਰ ਗਭੀਰ ਸਮਝ ਰਿਖਆਸੀ ਅਤ ਬਾਜ਼ਾਰੀ ਦਵਾ ਫ਼ਰਸ਼ ਦੀ ਤਰਹਾ ਆਪਣ ਦ ਕਡੀ ਦ ਮਾਲ ਦਾ ਢਡਰਾ ਿਪਿਟਆ ਸੀ ਰਫ਼ਤਾਰਫ਼ਤਾ ਅਪਣੀ ਿਕਤਾਬੀ ਮਾਅਸਮੀਅਤ ਖਹ ਬਠਾ

ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਅਤ ਿਨਰਕਸ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਦ ਿਖਲਾਫ ਜਰਮਨੀ ਅਤ ਖ਼ਾਸ ਤਰ ਤਪਰਸ਼ੀਆ ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦੀ ਲੜਾਈ ਜਾ ਦਜ ਲਫ਼ਜ਼ਾ ਿਵਚ ਿਲਬਰਲ ਤਿਹਰੀਕ ਿਜ਼ਆਦਾਸਗੀਨ ਹ ਗਈ

ਇਸ ਤ ਸਚ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦੀ ਪਰਾਣੀ ਆਰਜ਼ ਨ ਬਰ ਆਇਆ ਿਕ ਇਸਨ ਮਕਾ ਿਮਲ ਿਗਆ ਿਕਇਹ ਿਸਆਸੀ ਤਿਹਰੀਕ ਦ ਸਾਹਮਣ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਮਤਾਲਬ ਪਸ਼ ਕਰ ਉਦਾਰਵਾਦ ਪਰਤੀਿਨਧੀਹਕਮਤ ਬਰਜ਼ਆ ਮਕਾਬਲਾ ਪਰਸ ਦੀ ਬਰਜ਼ਆ ਅਜ਼ਾਦੀ ਬਰਜ਼ਆ ਕਾਨਨ ਸਾਜ਼ੀ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆਅਜ਼ਾਦੀ ਅਤ ਸਮਾਨਤਾ ਦ ਿਖਲਾਫ ਅਪਣੀਆ ਪਰਾਣੀਆ ਲਾਹਨਤਾ ਦੀ ਬਛਾੜ ਸ਼ਰ ਕਰ ਅਤਅਵਾਮ ਨ ਦਸ ਿਕ ਇਸ ਬਰਜ਼ਆ ਤਿਹਰੀਕ ਿਵਚ ਉਨਹਾ ਦਾ ਕਈ ਫ਼ਾਇਦਾ ਨਹ ਸਰਾਸਰ ਨਕਸਾਨਹੀ ਨਕਸਾਨ ਹ ਜਰਮਨ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਐਨ ਵਕਤ ਤ ਭਲ ਿਗਆ ਿਕ ਉਹ ਖ਼ਦ ਿਜਸ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ


ਆਲਚਨਾ ਦੀ ਇਕ ਬ ਮਾਅਨੀ ਨਕਲ ਸੀ ਉਸ ਦ ਪਸ਼ ਫਰਜ਼ ਆਧਿਨਕ ਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਆਪਣਮਤਾਬਕ ਿਜਦਗੀ ਦੀਆ ਪਦਾਰਥਕ ਹਾਲਤਾ ਅਤ ਿਸਆਸੀ ਢਾਚ ਸਮਤ ਪਿਹਲਾ ਹੀ ਮਜਦ ਸੀ ਅਤਇਹੀ ਉਹ ਚੀਜਾ ਸਨ ਿਜਹਨਾ ਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਜਦਜਿਹਦ ਦਾ ਮਕਸਦਸੀ

ਿਨਰਕਸ ਹਕਮਤਾ ਲਈ ਿਜਨਹ ਾ ਨਾਲ ਪਾਦਰੀਆ ਪਰਫ਼ਸਰਾ ਿਦਹਾਤੀ ਜ਼ਮੀਨਦਾਰਾ ਅਤਅਫ਼ਸਰਾ ਦਾ ਇਕ ਲਾਉ ਲਸਕਰ ਮਜਦ ਸੀ ਇਹ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਇਕ ਪਸਦੀਦਾ ਹਊਆ ਸੀ ਿਜਸ ਨਾਲਖ਼ਤਰਾ ਬਣੀ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀ ਨ ਡਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ

ਇਹ ਕਿੜਆ ਅਤ ਗਲੀਆ ਦੀ ਤਲਖ ਦਵਾਈਿਜਸ ਰਾਹ ਉਹੀ ਹਕਮਤਾ ਜਰਮਨ ਮਜਦਰਾਦੀਆ ਬਗ਼ਾਵਤਾ ਨ ਦਬਾ ਰਹੀਆ ਸਨ ਤ ਬਾਅਦ ਤਲਖੀ ਦਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕ ਿਮਠੀ ਘਟ ਸੀ

ਇਕ ਤਰਫ਼ ਤਾ ਇਹ ldquoਸਚਾ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਜਰਮਨ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖਲਾਫ ਲੜਨ ਦ ਲਈਹਕਮਤਾ ਦ ਹਥ ਿਵਚ ਇਕ ਹਿਥਆਰ ਦਾ ਕਮ ਿਦਦਾ ਸੀ ਅਤ ਦਜੀ ਤਰਫ਼ ਪਰਤਖ ਭਾਤ ਇਕਿਪਛਾਖੜੀ ਮਫ਼ਾਦ ਯਾਨੀ ਜਰਮਨ ਖਹ ਦ ਡਡਆ ਦ ਮਫ਼ਾ ਦ ਦਾ ਝਡਾ ਬਰਦਾਰ ਸੀ

ਇਸ ਜਮਾਤ ਨ ਕਾਇਮ ਰਖਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਜਰਮਨੀ ਿਵਚ ਮਜਦ ਸਰਤ ਹਾਲ ਨ ਕਾਇਮ ਰਖਣਾਹ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀ ਦੀ ਸਨਅਤੀ ਅਤ ਿਸਆਸੀ ਬਰਤਰੀ ਤ ਡਰਦ ਹਏ ਉਹ ਅਪਣੀ ਿਨਸਿਚਤ ਤਬਾਹੀਦਾ ਇਤਜਾਰ ਕਰਦਾ ਹ ਇਕ ਤਰਫ਼ ਸਰਮਾਏ ਦ ਇਕਿਦਰਤ ਹ ਣ ਕਾਰਨ ਅਤ ਦਜੀ ਤਰਫ਼ਇਨਕਲਾਬੀ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦ ਆਗਮਨ ਕਰਕ ਮਾਲਮ ਹਦਾ ਹ ਿਕ ਸਚਾ rdquo ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਇਕ ਤੀਰਨਾਲ ਦ ਿਸ਼ਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹ ਅਤ ਸਚਾ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਇਕ ਛਤ ਦ ਰਗ ਦੀ ਤਰਹਾ ਫਲ ਿਗਆ

ਜਰਮਨ ਸਸ਼ਿਲਸਟਾ ਨ ਆਪਣੀਆ ਤਰਸਯਗ ਸਦੀਵੀ ਸਚਾਈਆ ਨ ਿਨਰ ਿਨਰਿਜਦ ਹਡਮਾਸ ਦ ਿਪਜਰ ਨ ਇਕ ਿਨਰਗਣ ਰਹਾਨੀ ਿਲਬਾਸ ਪਿਹਨਾ ਿਦਤਾ ਿਜਸ ਨ ਿਖਆਲੀ ਜਾਿਲਆ ਦ ਤਾਣਬਾਣ ਨਾਲ ਬਿਣਆ ਿਗਆ ਸੀ ਿਜਸ ਤ ਅਲਕਾਰ ਕਲਾ ਨਾਲ ਵਲ ਬਟ ਕਢ ਹਏ ਸਨ ਅਤ ਜ ਨਾਖਸ਼ਅਿਹਸਾਸਾ ਦੀ ਸ਼ਬਨਮ ਨਾਲ ਿਭਿਜਆ ਹਇਆ ਸੀ ਇਹ ਿਲਬਾਸ ਅਿਜਹੀ ਜਨਤਾ ਿਵਚ ਇਸ ਦਮਾਲ ਦੀ ਖਪਤ ਵਧਾਉਣ ਿਵਚ ਬਹਤ ਕਾਰਆਮਦ ਸਾਬਤ ਹਇਆ

ਅਤ ਅਪਣੀ ਵਲ ਜਰਮਨ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਰਜ ਬਰਜ਼ ਇਹ ਤਸਲੀਮ ਕਰਦਾ ਿਗਆ ਿਕ ਲਮੀਆਚੜੀਆ ਗਲਾ ਕਰਕ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨਾ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਕਮ ਹ

ਇਸ ਨ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਿਕ ਜਰਮਨ ਕਮ ਹੀ ਇਕ ਿਮਸਾਲੀ ਕਮ ਹ ਅਤ ਜਰਮਨ ਦਾ ਪਟੀਬਰਜ਼ਆ ਖਹ ਦਾ ਡਡ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦਾ ਆਹਲਾ ਨਮਨਾ ਇਸ ਿਮਸਾਲੀ ਮਨਖ ਦੀ ਹਰ ਕਮੀਨੀਹਰਕਤ ਨ ਇਸਨ ਕਈ ਲਕਵਾ ਉਚਰਾ ਅਤ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਅਰਥ ਪਸ਼ ਕੀਤਾ ਜ ਇਸ ਦੀ ਅਸਲੀਖ਼ਸਲਤ ਦ ਿਬਲਕਲ ਉਲਟ ਸੀ ਇਤਹਾ ਇਹ ਿਕ ਇਸ ਨ ਕਿਮਊਿਨਜਮ ਦੀ ਖਲਮ ਖਲਹ ਾਮਖ਼ਾਲਫ਼ਤ ਸ਼ਰ ਕਰ ਿਦਤੀ ਿਕ ਇਸ ਿਵਚ rdquo ਵਿਹਸ਼ੀ ਤਬਾਹੀ ldquo ਦਾ ਰਝਾਨ ਿਪਆ ਹ ਅਤ ਤਮਾਮਜਮਾਤੀ ਜਦਜਿਹਦਾ ਦ ਲਈ ਆਪਣੀ ਸਰਬਉਚ ਿਨਰਪਖ ਨਫਰਤ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਤਹਾਤਕ ਿਗਆ ਅਜ ਕਲ ਜਰਮਨੀ ਿਵਚ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਜਮ ਦ ਨਾ ਤ ਿਜਹਨਾ ਿਕਤਾਬਾ ਦਾਚਲਣ ਹ ਉਹਨਾ ਿਵਚ ਚਦ ਇਕ ਨ ਛਡ ਕ ਸਭ ਇਸ ਗਦ ਅਤ ਿਨਕਮਾ ਬਣਾ ਦਣ ਵਾਲ ਸਾਿਹਤ


ਨਾਲ ਤਾਅਲਕ ਰਖਦੀਆ ਹਨ [ 1848ਦ ਇਨਕਲਾਬੀ ਤਫ਼ਾਨ ਨ ਇਸ ਪਰ ਭਡ ਰਝਾਨ ਨ ਿਮਟਾਿਦਤਾ ਅਤ ਇਸ ਦ ਝਡਾਬਰਦਾਰਾ ਦਾ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਿਵਚ ਉਲਝਣ ਦਾ ਸ਼ਕ ਦਰ ਕਰ ਿਦਤਾ ਇਸਰਝਾਨ ਦਾ ਅਸਲੀ ਅਤ ਮਖ਼ਸਸ ਨਮਾਇਦਾ ਹਰ ਕਾਰਲ ਗਿਰਊਨ ਹ ]

2 ਰੜਹ ੀਵਾਦੀ ਜਾ ਬਰਜ਼ਆ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ

ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦਾ ਇਕ ਿਹਸਾ ਸਮਾਜ ਦੀਆ ਖ਼ਰਾਬੀਆ ਨ ਦਰ ਕਰ ਦਣਾ ਚਾਹਦਾ ਹ ਤਾ ਿਕਬਰਜ਼ਆ ਸਮਾਜ ਦੀ ਿਜਦਗੀ ਨ ਕਾਇਮ ਰਿਖਆ ਜਾ ਸਕ ਇਸ ਿਗਰਹ ਿਵਚ ਮਾਹਰੀਨਅਰਥਸਾਸਤਰੀ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦਸਤ ਗ਼ਰੀਬਾ ਦ ਹਮਦਰਦ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸਧਾਰਨਵਾਲ ਖਰਤੀ ਮਾਮਿਲਆ ਦਾ ਇਤਜਾਮ ਕਰਨ ਵਾਲ ਜਾਨਵਰਾ ਤ ਬ ਰਿਹਮੀ ਦੀ ਮਖ਼ਾਲਫ਼ਤ ਕਰਨਵਾਲੀਆ ਸਸਾਇਟੀਆ ਦ ਮਬਰ ਸ਼ਰਾਬ ਨਸ਼ੀ ਦ ਕਟੜ ਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ ਅਤ ਹਰ ਿਕਸਮ ਦ ਛਟ ਛਟਸਧਾਰਕ ਸ਼ਾਿਮਲ ਹਨ ਅਗਲੀ ਗਲ ਇਹ ਿਕ ਇਸ ਿਕਸਮ ਦ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦ ਮਕਮਲ ਿਨਜ਼ਾਮ ਵੀਿਤਆਰ ਕਰ ਲਏ ਗਏ ਹਨ

ਇਸ ਤਰਹਾ ਦ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦੀ ਇਕ ਿਮਸਾਲ ਸਾਨ ਪਰਧ ਦੀ ਿਕਤਾਬ ldquoਕਗਾਲੀ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ rdquoਿਵਚ ਿਮਲਦੀ ਹ

ਇਹ ਬਰਜ਼ਆ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਲਕ ਆਧਿਨਕ ਸਮਾਜੀ ਹਾਲਤਾ ਦ ਤਮਾਮ ਫ਼ਾਇਿਦਆ ਨ ਤਾਕਾਇਮ ਰਖਣਾ ਚਾਹਦ ਹਨ ਮਗਰ ਇਸ ਜਦਜਿਹਦ ਨ ਅਤ ਇਸ ਖ਼ਤਿਰਆ ਨ ਨਹ ਜ ਉਨਹਾ ਦਾਲਾਜ਼ਮੀ ਨਤੀਜਾ ਹਨ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੀ ਮਜਦਾ ਸਰਤ ਹਾਲ ਨ ਪਸਦ ਕਰਦ ਹਨ ਬਸ਼ਰਤ ਿਕ ਉਸ ਦਇਨਕਲਾਬੀ ਅਤ ਇਤਸ਼ਾਰ ਪਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲ ਅਨਸ਼ਰਾ ਨ ਨਫੀ ਕਰ ਿਦਤਾ ਜਾਵਉਹ ਚਾਹਦ ਹਨਿਕ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਰਹ ਮਗਰ ਪਰਲਤਾਰੀ ਨਾ ਰਹ ਜ਼ਾਹਰ ਹ ਿਕ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਿਵਚ ਸਭਤ ਅਛੀ ਦਨੀਆ ਉਹੀ ਹਵਗੀ ਿਜਸ ਿਵਚ ਖ਼ਦ ਇਸ ਦੀ ਸਰਬ ਉਚਤਾ ਹਵ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਇਸ ਸਖਦਾਈ ਿਖਆਲ ਨ ਿਵਕਸਤ ਕਰਕ ਘਟ ਵਧ ਕਈ ਮਕਮਲ ਪਰਬਧਾ ਿਵਚ ਢਾਲਲਦਾ ਹ ਮਜਦਰਾ ਨ ਜਦ ਉਸ ਵਲ ਤਜਵੀਜ਼ ਿਦਤੀ ਜਾਦੀ ਹ ਿਕ ਇਸ ਪਰਬਧ ਨ ਅਮਲ ਿਵਚਰਪਮਾਨ ਕਰਨ ਅਤ ਬਠ ਿਬਠਾਏ ਇਕ ਨਵ ਜਨਤ ਿਵਚ ਪਹਚ ਜਾਣ ਤਾ ਹਕੀਕਤ ਿਵਚ ਕਿਹਣ ਦੀਗ਼ਰਜ਼ ਇਹ ਹਦੀ ਹ ਿਕ ਪਰਲਤਾਰੀ ਮਜਦਾ ਸਮਾਜ ਦ ਦਾਇਰ ਦ ਅਦਰ ਰਿਹਣ ਮਗਰ ਬਰਜ਼ਆਜਮਾਤ ਬਾਰ ਨਫ਼ਰਤ ਭਰ ਿਖ਼ਆਲ ਆਪਣ ਿਦਮਾਗ਼ ਿਵਚ ਕਢ ਦਣ

ਇਸ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦੀ ਇਕ ਹਰ ਿਜ਼ਆਦਾ ਅਮਲੀ ਸਰਤ ਹ ਲਿਕਨ ਇਸ ਿਵਚ ਤਰਤੀਬੀਿਸਲਸਲ ਦੀ ਕਮੀ ਹ ਉਹ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀਆ ਨਜ਼ਰਾ ਿਵਚ ਹਰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਤਿਹਰੀਕ ਦੀਵਕਤ ਘਟ ਕਰਨ ਦ ਲਈ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹਦਾ ਹ ਿਕ ਉਹਨਾ ਨ ਮਿਹਜ਼ ਿਕਸ ਿਸਆਸੀ ਸਧਾਰਨਾਲ ਨਹ ਬਲਿਕ ਿਜਦਗੀ ਦੀਆ ਪਦਾਰਥਕ ਹਾਲਤਾ ਨ ਅਤ ਆਰਥਕ ਿਰਸ਼ਿਤਆ ਨ ਬਦਲਣ ਨਾਲਹੀ ਕਝ ਫ਼ਾਇਦਾ ਹ ਸਕਦਾ ਹ ਲਿਕਨ ਿਜਦਗੀ ਦੀਆ ਪਦਾਰਥਕ ਹਾਲਤਾ ਨ ਬਦਲਣ ਦੀ ਇਸ


ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਦੀ ਇਛਾ ਹਰਿਗਜ਼ ਇਹ ਨਹ ਹਦੀ ਿਕ ਪਦਾਵਾਰ ਦ ਬਰਜ਼ਵਾ ਤਾਲਕਾਤ ਿਮਟਾ ਿਦਤਜਾਣ ਇਹ ਕਮ ਤਾ ਿਸਰਫ਼ ਇਨਕਲਾਬ ਦ ਜ਼ਰੀਏ ਹੀ ਪਰਾ ਹ ਸਕਦਾ ਹ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਮਜਦਾਿਰਸ਼ਿਤਆ ਨ ਬਰਕਰਾਰ ਰਖਦ ਹਏ ਉਹਨਾ ਦੀ ਬਿਨਆਦ ਉਤ ਪਰਬਧ ਿਵਚ ਸਧਾਰ ਕਰਨਾ ਹਦਾ ਹ ਇਸ ਸਧਾਰ ਨਾਲ ਸਰਮਾਏ ਅਤ ਿਮਹਨਤ ਦ ਿਰਸ਼ਤ ਤ ਕਈ ਅਸਰ ਨਹੀ ਪਦਾ ਬਲਿਕ ਬਹਤਾਹਇਆ ਤਾ ਬਰਜ਼ਆ ਹਕਮਤ ਦ ਖ਼ਰਿਚਆ ਿਵਚ ਕਮੀ ਹ ਸਕਦੀ ਹ ਅਤ ਉਸ ਦੀ ਪਰਬਧਕੀਕਾਰਗਜ਼ਾਰੀ ਿਵਚ ਵਧਰ ਸਹਲਤ ਅਤ ਸਾਦਗੀ ਪਦਾ ਹ ਸਕਦੀ ਹ

ਬਰਜ਼ਆ ਸਸ਼ਲਜ਼ਮ ਦਾ ਅਸਲੀ ਇਜ਼ਹਾਰ ਉਸ ਵਕਤ ਅਤ ਿਸਰਫ਼ ਉਸ ਵਕਤ ਹਦਾ ਹ ਜਦਉਹ ਮਿਹਜ਼ ਇਕ ਿਬਬ ਿਬਆਨ ਦੀ ਸਰਤ ਿਵਚ ਪਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹ

ਆਜ਼ਾਦ ਵਪਾਰ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀ ਭਲਾਈ ਦ ਲਈ ਿਹਫ਼ਾਜ਼ਤੀ ਮਿਹਸਲ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤਦੀ ਭਲਾਈ ਦ ਲਈ ਜਲਹ ਸਧਾਰ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀ ਭਲਾਈ ਦ ਲਈ ਬਰਜ਼ਆ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮਦਾ ਆਖਰੀ ਅਖਰ ਇਹੀ ਹ ਅਤ ਇਹੀ ਇਕ ਅਿਜਹਾ ਅਖਰ ਹ ਿਜਸ ਨ ਇਸ ਨ ਗਭੀਰਤਾ ਨਾਲਿਲਆ ਹ ਇਸ ਦਾ ਿਨਚੜ ਇਸ ਵਾਕਸ਼ ਿਵਚ ਮਜਦ ਹ ਬਰਜ਼ਆ ਬਰਜ਼ਆ ਹ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀਭਲਾਈ ਦ ਲਈ

3ਆਲਚਨਾਤਮਕ-ਯਟਪੀਆਈ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ

ਅਸੀ ਇਥ ਉਸ ਸਾਿਹਤ ਦਾ ਿਜ਼ਕਰ ਨਹ ਕਰਨਾ ਚਾਹਦ ਿਜਸ ਨ ਅਜ ਕਲ ਦ ਹਰ ਵਡਇਨਕਲਾਬ ਿਵਚ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀਆ ਮਗਾ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਬਲਦ ਕੀਤੀ ਹ ਅਤ ਿਜਸ ਦੀ ਿਮਸਾਲਬਾਿਬਓਫ਼ ਵਗ਼ਰਾ ਦੀਆ ਿਲਖਤਾ ਿਵਚ ਿਮਲਦੀ ਹ

ਪਰਲਤਾਰੀ ਵਲ ਆਪਣ ਮਕਸਦਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪਿਹਲੀਆ ਿਸਧੀਆ ਕਿਸ਼ਸ਼ਾ ਉਸ ਵਕਤਕੀਤੀਆ ਗਈਆ ਜਦ ਹਰ ਤਰਫ਼ ਹਲਚਲ ਮਚੀ ਹਈ ਸੀ ਅਤ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਸਮਾਜ ਨ ਉਲਟਾਇਆਜਾ ਿਰਹਾ ਸੀਉਹਨਾ ਕਿਸ਼ਸ਼ਾ ਦਾ ਨਾਕਾਮ ਰਿਹਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸੀ ਿਕਉਿਕ ਉਸ ਵਕਤ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਨਿਜ਼ਆਦਾ ਤਰਕੀ ਨਹ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਸ ਦੀ ਨਜਾਤ ਦ ਲਈ ਜ ਆਰਥਕ ਹਾਲਤਾ ਜਰਰੀ ਹਨ ਉਹ ਵੀਮਜਦ ਨਾ ਸਨ ਉਨਹ ਾ ਨ ਅਜ ਵਜਦ ਿਵਚ ਆਉਣਾ ਸੀ ਅਤ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਬਰਜ਼ਆ ਦਰ ਹੀਉਨਹ ਾ ਨ ਵਜਦ ਿਵਚ ਿਲਆ ਸਕਦਾ ਸੀ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀਆ ਇਹਨਾ ਅਰਭਕ ਤਿਹਰੀਕਾ ਦ ਨਾਲ ਜਇਨਕਲਾਬੀ ਸਾਿਹਤ ਪਦਾ ਹਇਆ ਉਸ ਦਾ ਖਾਸਾ ਲਾਜ਼ਮਨ ਰਜਾਤ ਪਸਦ ਸੀ ਇਸ ਨ ਦਨੀਆਵੀਸਿਨਆਸ ਅਤ ਿਨਹਾਇਤ ਅਨਘੜ ਿਕਸਮ ਦੀ ਸਮਾਜੀ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਿਸਿਖਆ ਿਦਤੀ

ਸਾ ਸਾਈਮਨ ਫ਼ਰੀਏ ਅਤ ਓਵਨ ਵਗ਼ਰਾ ਦੀਆ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਪਰਣਾਲੀਆਿਜਹਨਾ ਨ ਵਾਜਬ ਤਰ ਤ ਇਉ ਪਕਾਿਰਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹ ਉਸ ਜਮਾਨ ਿਵਚ ਪਦਾ ਹਈਆ ਸਨ ਜਦਪਰਲਤਾਰੀ ਅਤ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਦਰਿਮਆਨ ਜਦਜਿਹਦ ਿਨਹਾਇਤ ਅਰਭਕ ਅਤ ਅਿਵਕਸਤਹਾਲਤ ਿਵਚ ਸੀ ਇਸ ਦਾ ਿਜ਼ਕਰ ਉਪਰ ਆ ਚਕਾ ਹ (ਦਖ ਭਾਗ ਪਿਹਲਾ ਬਰਜਆਜ਼ੀ ਅਤਪਰਲਤਾਰੀ)


ਇਸ ਿਵਚ ਕਈ ਸ਼ਕ ਨਹ ਿਕ ਇਨਹ ਾ ਪਰਣਾਲੀਆ ਦ ਬਾਨੀ ਜਮਾਤੀ ਿਵਰਧਾ ਤ ਬ ਖ਼ਬਰ ਨਹਸਨ ਉਹਨਾ ਨ ਉਹਨਾ ਅਨਸ਼ਰਾ ਨ ਵੀ ਵਿਖਆ ਸੀ ਿਜਨਹਾ ਦ ਅਮਲ ਨਾਲ ਮਜਦਾ ਸਮਾਜ ਿਵਚਇਤਸ਼ਾਰ ਪਦਾ ਹ ਿਰਹਾ ਸੀ ਲਿਕਨ ਪਰਲਤਾਰੀ ਉਸ ਵਕਤ ਤਕ ਆਪਣ ਬਾਲਪਨ ਦ ਆਲਮ ਿਵਚਸੀ ਅਤ ਉਸ ਿਵਚ ਉਨਹ ਾ ਨ ਕਈ ਲਛਣ ਨਜ਼ਰ ਨਹ ਆਏ ਿਜਹਨਾ ਤ ਪਤਾ ਲਗ ਿਕ ਇਸ ਜਮਾਤਿਵਚ ਇਤਹਾਸਕ ਪਿਹਲਕਦਮੀ ਜਾ ਆਜ਼ਾਦ ਿਸਆਸੀ ਤਿਹਰੀਕ ਦਾ ਮਾਦਾ ਮਜਦ ਹ

ਿਕਉਿਕ ਜਮਾਤੀ ਸਘਰਸ਼ ਦਾ ਿਵਕਾਸ ਸਨਅਤ ਦੀ ਤਰਕੀ ਦ ਨਾਲ ਕਦਮ ਿਮਲਾ ਕ ਚਲਦਾਹਦਾ ਹ ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾ ਲਕਾ ਨ ਉਹ ਪਦਾਰਥਕ ਹਾਲਤਾ ਨਹ ਿਮਲੀਆ ਜ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀਨਜਾਤ ਦ ਲਈ ਜਰਰੀ ਹਨ ਲਹਾਜ਼ਾ ਉਹ ਇਕ ਨਵ ਸਮਾਜੀ ਸਾਇਸ ਨਵ ਸਮਾਜੀ ਕਾਨਨ ਦੀ ਖਜਕਰਨ ਲਗ ਿਜਸ ਨਾਲ ਇਹ ਹਾਲਤਾ ਪਦਾ ਕੀਤੀਆ ਜਾ ਸਕਣ

ਇਤਹਾਸਕ ਅਮਲ ਦੀ ਜਗਹਾ ਉਨਹ ਾ ਨ ਆਪਣ ਿਨਜੀ ਤਰ ਤ ਘੜ ਅਮਲ ਅਗ ਨਜਾਤਦੀਆ ਇਤਹਾਸਕ ਤਰ ਤ ਪਦਾ ਹਣ ਵਾਲੀਆ ਹਾਲਤਾ ਦੀ ਜਗਹਾ ਿਖ਼ਆਲੀ ਹਾਲਤਾ ਅਗ ਅਤਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀ ਸਿਹਜ ਸਿਹਜ ਆਪ ਮਹਾਰ ਤਰ ਤ ਜਮਾਤੀ ਤਨਜ਼ੀਮ ਦੀ ਜਗਹਾ ਸਮਾਜ ਦੀ ਇਕਅਿਜਹੀ ਤਨਜ਼ੀਮ ਦ ਅਗ- ਿਜਸ ਨ ਇਹਨਾ ਕਾਢਕਾਰਾ ਨ ਖਾਸ ਤਰ ਤ ਤੀਆਰ ਕੀਤਾ ਹ- ਝਕਣਾਜਰਰੀ ਹ ਜਾਦਾ ਹ ਉਹਨਾ ਦ ਿਖ਼ਆਲ ਿਵਚ ਭਿਵਖ ਦਾ ਇਤਹਾਸ ਉਹਨਾ ਦ ਸਮਾਜੀ ਮਨਸਿਬਆ ਦਾਪਰਾਪਗਡਾ ਅਤ ਉਹਨਾ ਨ ਅਮਲੀ ਜਾਮਾ ਪਿਹਨਾਉਣਾ ਬਣ ਜਾਦਾ ਹ

ਅਪਣੀ ਤਜਵੀਜ਼ਾ ਨ ਸਤਰਬਧ ਕਰਦ ਹਏ ਉਹ ਸਚਤ ਹਦ ਹਨ ਿਕ ਸਭ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਮਸੀਬਤਜ਼ਦਾ ਜਮਾਤ ਹਣ ਦ ਨਾਤ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਮਫ਼ਾਦ ਦਾ ਖਾਸ ਿਧਆਨ ਰਿਖਆ ਜਾਵ ਉਹਨਾ ਦੀਨਜ਼ਰ ਿਵਚ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦਾ ਵਜਦ ਿਸਰਫ਼ ਸਭ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਮਸੀਬਤ ਦੀ ਮਾਰੀ ਹਈ ਜਮਾਤ ਹਣ ਦਨਜ਼ਰੀਏ ਤ ਹੀ ਹਦਾ ਹ

ਜਮਾਤੀ ਜਦ ਜਿਹਦ ਦੀ ਅਿਵਕਸਤ ਹਾਲਤ ਅਤ ਿਫਰ ਇਸ ਦੀਆ ਆਪਣੀਆ ਜੀਵਨ ਹਾਲਤਾਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹਦਾ ਹ ਿਕ ਇਸ ਿਕਸਮ ਦ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਆਪਣ ਆਪ ਨ ਤਮਾਮ ਜਮਾਤੀ ਵਖਰਿਵਆਤ ਬਹਤ ਉਚਾ ਸਮਝਣ ਲਗਦ ਹਨ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦ ਹਰ ਮਬਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸਧਾਰਨਾ ਚਾਹਦ ਹਨ ਉਹਨਾ ਦੀ ਵੀ ਿਜਹਨਾ ਨ ਦਨੀਆ ਦੀ ਹਰ ਨਹਮਤ ਹਾਸਲ ਹ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਆਦਤ ਮਜਬਜਮਾਤੀ ਿਲਹਾਜ਼ ਲਾਭ ਰਖ ਕ ਪਰ ਸਮਾਜ ਨ ਅਪੀਲ ਕਰਦ ਹਨ ਏਨਾ ਹੀ ਨਹ ਬਲਿਕ ਹਕਮਰਾਨਜਮਾਤ ਨ ਿਜ਼ਆਦਾ ਤਰਜੀਹੀ ਪਾਤਰ ਸਮਝਦ ਹਨ ਉਨਹ ਾ ਦਾ ਿਖ਼ਆਲ ਹ ਿਕ ਇਕ ਵਾਰ ਇਸ ਦਿਨਜ਼ਾਮ ਨ ਸਮਝ ਲਣ ਦ ਬਾਅਦ ਿਕਵ ਕਈ ਸ਼ਖ਼ਸ ਮਨਕਰ ਹ ਸਕਦਾ ਹ ਿਕ ਸਮਾਜ ਦੀ ਿਬਹਤਰੀਨਹਾਲਤ ਦਾ ਿਬਹਤਰੀਨ ਮਨਸਬਾ ਇਹ ਨਹ ਹ ਇਸ ਲਈ ਇਹਨਾ ਤਜਵੀਜ਼ਾ ਦਾ ਖਾਸਾ ਮਿਹਜ਼ਯਟਪੀਆਈ ਹ ਹਕਮਰਾਨ ਜਮਾਤਾ ਨ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਇਨਕਲਾਬ ਦ ਖ਼ਫ਼ ਨਾਲ ਕਬਣ ਿਦਓ

ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਤਮਾਮ ਿਸਆਸੀ ਅਤ ਖ਼ਾਸਕਰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਅਮਲ ਨ ਠਕਰਾਉਦ ਹਨ ਉਹਪਰਅਮਨ ਤਰੀਿਕਆ ਨਾਲ- ਿਜਹਨਾ ਦਾ ਅਜਾਮ ਨਾਕਾਮੀ ਦ ਿਸਵਾ ਹਰ ਕਝ ਨਹ ਹ ਸਕਦਾ-ਆਪਣਮਕਸਦ ਪਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹਦ ਹਨ ਅਤ ਕਿਸ਼ਸ਼ ਕਰਦ ਹਨ ਿਮਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲਨਵ ਸਮਾਜੀ ਉਪਦਸ਼ ਲਈ ਰਸਤਾ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ


ਆਉਣ ਵਾਲ ਸਮਾਜ ਦੀਆ ਇਹ ਵਿਚਤਰ ਿਖ਼ਆਲੀ ਤਸਵੀਰਾ ਉਸ ਵਕਤ ਿਖਚੀਆ ਗਈਆਸਨ ਜਦ ਪਰਲਤਾਰੀ ਅਜ ਬਹਤ ਪਛੜੀ ਹਈ ਹਾਲਤ ਿਵਚ ਸੀ ਅਤ ਖ਼ਦ ਇਸ ਦ ਿਜ਼ਹਨ ਿਵਚਆਪਣੀ ਹਸੀਅਤ ਦ ਬਾਰ ਵਿਚਤਰ ਤਰਹਾ ਦ ਿਖ਼ਆਲ ਭਰ ਹਏ ਸਨ ਇਹ ਸਮਾਜ ਦ ਆਮ ਪਨਰਿਨਰਮਾਣ ਦੀਆ ਉਸ ਜਮਾਤ ਦੀਆ ਅਰਭਕ ਸਿਹਜ ਤਮਨਾਵਾ ਨਾਲ ਮਲ ਖਾਦੀਆ ਹਨ

ਲਿਕਨ ਇਹਨਾ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਪਰਕਾਸ਼ਨਾਵਾ ਿਵਚ ਇਕ ਆਲਚਨਾਤਮਕ ਅਸ਼ਵੀ ਮਜਦ ਹ ਉਹ ਮਜਦਾ ਸਮਾਜ ਦ ਹਰ ਅਸਲ ਦ ਿਖਲਾਫ਼ ਆਵਾਜ਼ ਬਲਦ ਕਰਦੀਆ ਹਨ ਿਲਹਾਜ਼ਾ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀ ਚਤਨਾ ਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹਨਾ ਵਿਚ ਿਨਹਾਇਤ ਵਡਮਲਾ ਮਸਾਲਾਭਿਰਆ ਿਪਆ ਹ ਇਸ ਿਵਚ ਜ ਅਮਲੀ ਤਦਬੀਰਾ ਪਸ਼ ਕੀਤੀਆ ਗਈਆ ਹਨ-ਮਸਲਨ ਇਹ ਿਕਸ਼ਿਹਰ ਅਤ ਿਪਡ ਦੀ ਤਮੀਜ਼ ਦਾ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦਾ ਿਵਅਕਤੀਆ ਦ ਜਾਤੀ ਫ਼ਾਇਦ ਦ ਲਈ ਸਨਅਤੀਕਾਰਬਾਰ ਦਾ ਅਤ ਉਜਰਤੀ ਿਨਜ਼ਾਮ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਸਮਾਜੀ ਇਕਸਰਤਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਿਰਆਸਤ ਦਕਮਕਾਜ਼ ਘਟਾ ਕ ਉਸ ਨ ਮਿਹਜ਼ ਪਦਾਵਾਰ ਦਾ ਿਨਗਰਾਨ ਬਣਾਉਣਾ-ਇਹ ਸਭ ਤਜਵੀਜ਼ਾ ਿਸਰਫ਼ ਇਹਦਸ ਰਹੀਆ ਹਨ ਿਕ ਜਮਾਤੀ ਵਰ ਿਵਰਧ ਨਹ ਰਿਹਣ ਮਗਰ ਉਸ ਵਕਤ ਿਸਰਫ਼ ਉਹਨਾ ਨ ਅਜਉਭਰਨਾ ਸ਼ਰ ਹੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤ ਇਹਨਾ ਪਰਕਾਸ਼ਨਾਵਾ ਿਵਚ ਉਹਨਾ ਨ ਿਬਲਕਲ ਮਢਲ ਅਿਨਖਰਵਅਤ ਅਿਪਰਭਾਿਸ਼ਤ ਰਪਾ ਿਵਚ ਹੀ ਪਰਵਾਨ ਕੀਤਾ ਿਗਆ ਹ

ਆਲਚਨਾਤਮਕ-ਯਟਪੀਆਈ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦੀ ਅਿਹਮੀਅਤ ਅਤ ਇਤਹਾਸਕਿਵਕਾਸ ਦਾ ਆਪ ਿਵਚ ਉਲਟ ਤਾਅਲਕ ਹ ਿਜਸ ਅਨਪਾਤ ਨਾਲ ਆਧਿਨਕ ਜਮਾਤੀ ਜਦਜਿਹਦਿਵਕਾਸ ਕਰਦੀ ਹ ਅਤ ਿਨਖਰਵ ਸ਼ਕਲ ਇਖਿਤਆਰ ਕਰਦੀ ਹ ਉਸਦ ਸਮਾਨਪਾਤ ਇਸ ਦੀ ਬਬਿਨਆਦ ਅਲਿਹਦਗੀ ਅਤ ਉਸ ਦੀ ਬਿਸਰ ਪਰ ਮਖ਼ਾਲਫ਼ਤ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਅਮਲੀ ਕਦਰ ਕੀਮਤਅਤ ਸਾਰੀ ਿਸਧਾਤਕ ਤਰਕਸ਼ੀਲਤਾ ਗਆ ਲਦੀ ਹ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹ ਿਕ ਚਾਹ ਇਹਨਾ ਪਰਣਾਲੀਆਦ ਬਾਨੀ ਕਈ ਪਖਾ ਤ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸਨ ਮਗਰ ਉਹਨਾ ਦ ਪਰਕਾਰਾ ਨ ਹਰ ਸਰਤ ਿਵਚ ਮਹਜ਼ ਰਜਾਤਪਸਦ ਿਫਰਿਕਆ ਦਾ ਹੀ ਿਨਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਉਹ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਤਰਕੀ ਪਸਦ ਇਤਹਾਸਕ ਿਵਕਾਸਦ ਿਖਲਾਫ਼ ਆਪਣ ਉਸਤਾਦਾ ਦ ਮਿਲਕ ਿਖ਼ਆਲਾ ਨ ਿਚਬੜ ਰਿਹਦ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਜਮਾਤੀਕਸ਼ਮਕਸ਼ ਨ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਅਤ ਜਮਾਤੀ ਵੀ ਿਵਰਧਾ ਦੀ ਸਲਾਹ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਕਿਸ਼ਸ਼ ਤ ਉਹ ਵੀਲਗਾਤਾਰ ਕਰਦ ਰਿਹਦ ਹਨ ਉਹ ਹਣ ਤਕ ਵੀ ਆਪਣ ਤਜਰਿਬਆ ਦ ਜ਼ਰੀਏ ਆਪਣ ਸਮਾਜੀਯਟਪੀਆਈ ਮਨਸਿਬਆ ਨ ਪਰਾ ਕਰਨ ਦ ਵਖ ਵਖ rdquo ਫ਼ਲਾਨਸਤਰ ldquoਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦ ਹਮਕਲਨੀਆ ਵਸਾਉਣ ਦ ਛਟ ਛਟ ਇਕਰੀਆਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦ ਖ਼ਾਬ ਦਖਦ ਹਨ ਨਵ ਯਰਸ਼ਲਮ ਦਾਮਖ਼ਤਸਰ ਨਮਨਾ ਬਨਾਉਣਾ ਚਾਹਦ ਹਨ

[ ਫ਼ਰੀਏ ਨ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਕਲਨੀਆ ਦਾ ਮਨਸਬਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਿਜਨਹ ਾ ਨ ਫ਼ਲਾਨਸਤਰ ਿਕਹਾਜਾਦਾ ਸੀ ਕਾਬ ਨ ਆਪਣੀ ਿਖ਼ਆਲੀ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਕਾਲਨੀ ਬਸਾਈ ਤਾ ਉਸ ਦਾ ਇਹੀ ਨਾਮਇਕਰੀਆ ਿਪਆ ਅਤ ਬਾਅਦ ਿਵਚ ਆਪਣੀ ਅਮਰੀਕੀ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਬਸਤੀ ਨ ਇਹ ਨਾਿਦਤਾ( 1888 ਦੀ ਅਗਰਜ਼ੀ ਐਡੀਸਨ ਲਈ ਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਨਟ) ਓਵਨ ਅਪਣੀਆ ਮਿਸਾਲੀਕਿਮਊਿਨਸਟ ਸਸਾਇਟੀਆ ਨ ਹਮ ਕਲਨੀਆ ਕਿਹਦਾ ਸੀ ਫ਼ਰੀਏ ਨ ਅਵਾਮੀ ਮਿਹਲਾ ਦਾ ਮਨਸਬਾ


ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਉਨਹ ਾ ਦਾ ਨਾਮ ਫ਼ਲਾਨਸਤਰ ਸੀ ਅਤ ਖ਼ਾਬ ਖ਼ ਿਆਲਾ ਦੀ ਉਹ ਯਟਪੀਆਈਦਨੀਆ ਿਜਸ ਦ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਅਦਾਿਰਆ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਕਾਬ ਨ ਉਲੀਕੀ ਸੀ ਉਸ ਨ ਇਕਰੀਆਿਕਹਾ ਜਾਦਾ ਸੀ (1890 ਦੀ ਜਰਮਨ ਐਡੀਸਨ ਲਈ ਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਨਟ)]

ਅਤ ਇਹਨਾ ਤਮਾਮ ਹਵਾਈ ਿਕਿਲਆ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦ ਲਈ ਮਜਬਰ ਹਦ ਹਨ ਿਕ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀਦ ਜਜ਼ਬਾਤ ਨ ਅਪੀਲਾ ਕਰਨ ਅਤ ਉਸ ਦ ਥਲੀ ਸ਼ਾਹਾ ਦ ਸਾਹਮਣ ਹਥ ਫਲਾਉਣ ਇਸ ਤਰਹਾਰਫ਼ਤਾ ਰਫ਼ਤਾ ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਰਜਾਤ ਪਸਦ ਜਾ ਰੜਹ ੀਵਾਦੀ ਸਸ਼ਿਲਸਟਾ ਦ ਜ਼ਮਰ ਿਵਚ ਜਾ ਿਮਲਦਹਨ ਿਜਹਨਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਉਪਰ ਉਲੀਕੀ ਗਈ ਹ ਫਰਕ ਿਸਰਫ਼ ਇਹ ਹਦਾ ਹ ਿਕ ਇਹ ਲਕ ਅਪਣੀਬਾਕਾਇਦਾ ਿਕਤਾਬ ਪਰਸਤੀ ਅਤ ਅਪਣੀ ਸਮਾਜੀ ਸਾਇਸ ਦ ਕਰਾਮਾਤੀ ਅਸਰ ਤ ਈਮਾਨ ਰਖਦ ਹਨਜ ਜ਼ਨਨ ਅਤ ਵਿਹਮਪਰਸਤੀ ਦੀ ਹਦ ਤਕ ਜਾ ਅਪਿੜਆ ਹ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀਹਰ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਿਸ਼ਦਤ ਨਾਲ ਮਖ਼ਾਲਫ਼ਤ ਕਰਦ ਹਨ ਉਹਨਾ ਦ ਿਖ਼ਆਲ ਿਵਚ ਸਮਾਜੀਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਰਸਤਾ ਉਹੀ ਲਕ ਇਖ਼ਿਤਆਰ ਕਰ ਸਕਦ ਹਨ ਜ ਤਾਅਸਬ ਨਾਲ ਅਨਹ ਹ ਕ ਉਹਨਾਦੀ ਨਵ ਅਜੀਲ ਨ ਮਨਣ ਤ ਮਨਕਰ ਹ ਜਾਣ ਇਸ ਲਈ ਇਗਿਲਸਤਾਨ ਿਵਚ ਓਵਨਵਾਦੀਚਾਰਿਟਸਟਾ ਦੀ ਅਤ ਫ਼ਰਾਸ ਿਵਚ ਫ਼ਰੀਏ ਦ ਨਾਮ ਲਵਾ ਿਰਫਾਰਿਮਸਟਾ ਦੀ ਮਖ਼ਾਲਫ਼ਤ ਕਰਦ ਹਨ


IV ਦਜੀਆ ਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ ਪਾਰਟੀਆ ਦ ਸਬਧ ਿਵਚ

ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦੀ ਪਜੀਸ਼ਨ

ਦਜ ਭਾਗ ਿਵਚ ਵਜ਼ਾਹਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚਕੀ ਹ ਿਕ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦੀਆ ਮਜਦਾ ਪਾਰਟੀਆ ਨਾਲਿਜਵ ਇਗਿਲਸਤਾਨ ਿਵਚ ਚਾਰਿਟਸਟਾ ਅਤ ਉਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਜ਼ਰਈ ਸਧਾਰਕਾ ਨਾਲਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦ ਤਾਲਕਾਤ ਕੀ ਹਨ

ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਜਦਜਿਹਦ ਇਸ ਲਈ ਕਰਦ ਹਨ ਿਕ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਫਰੀ ਮਕਸਦ ਹਾਸਲਹਣ ਇਸ ਦ ਆਰਜ਼ੀ ਮਫ਼ਾਦ ਪਰ ਕੀਤ ਜਾ ਸਕਣ ਲਿਕਨ ਹਾਲ ਦੀ ਤਿਹਰੀਕ ਿਵਚ ਉਹ ਇਸਤਿਹਰੀਕ ਦ ਭਿਵਖ ਦੀ ਵੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਦ ਹਨ ਅਤ ਉਸ ਦਾ ਿਧਆਨ ਰਖਦ ਹਨ ਫ਼ਰਾਸ ਿਵਚਕਿਮਊਿਨਸਟ ਰੜਹ ੀਵਾਦੀ ਅਤ ਰਡੀਕਲ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀ ਦ ਿਖਲਾਫ ਸਸ਼ਲ ਡੀਮਕਰਟਾ ਨਾਲ ਏਕਾਕਰਦ ਹਨ ਮਗਰ ਇਨਕਲਾਬ ਫ਼ਰਾਸ ਤ ਪਰਪਰਾਗਤ ਤਰ ਤ ਿਮਲੀ ਲਫ਼ਾਜੀ ਅਤ ਭਰਮਾ ਦ ਬਾਰਆਲਚਨਾਤਮਕ ਪਜੀਸ਼ਨ ਲਣ ਦਾ ਹਕ ਉਹਨਾ ਨ ਨਹ ਛਿਡਆ

[ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਨਮਾਇਦਗੀ ਉਸ ਸਮ ਪਾਰਲੀਮਟ ਿਵਚ ਲੀਦਿਰਊ-ਰਲ ਸਾਿਹਤ ਿਵਚਲਈ ਬਲਾ ਰਜ਼ਾਨਾ ਅਖ਼ਬਾਰਾ ਿਵਚ reforme ਕਰਦ ਸਨ ਉਹਨਾ ਲਕਾ ਲਈ ਸਸ਼ਲ ਡਮਕਰਸੀਦ ਲਫ਼ਜ਼ ਦਾ ਮਤਲਬ ਡਮਕਰਿਟਕ ਜਾ ਿਰਪਬਿਲਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਉਹ ਿਹਸਾ ਸੀ ਿਜਸ ਤ ਸਸ਼ਿਲਜ਼ਮਦਾ ਘਟ ਜਾ ਵਧ ਕਝ ਅਸਰ ਸੀ (1888ਦੀ ਅਗਰਜ਼ੀ ਐਡੀਸਨ ਲਈ ਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਨਟ) ਫ਼ਰਾਸ ਿਵਚਇਸ ਿਦਨਾ ਜ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣ ਤਹਾਨ ਸਸ਼ਲ ਡਮਕਰਿਟਕ ਕਿਹਦੀ ਸੀ ਉਸ ਦ ਨਮਾਇਦ ਿਸਆਸੀਿਜਦਗੀ ਿਵਚ ਲੀਦਿਰਊ - ਰਲ ਸਾਿਹਤ ਿਵਚ ਲਈ ਬਲਾ ਕਰਦ ਸਨ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਮਜਦਾਜ਼ਮਾਨ ਦੀ ਜਰਮਨ ਸਸ਼ਲ ਡਮਕਰਸੀ ਤ ਬਹਤ ਮਖ਼ਤਿਲਫ਼ ਸੀ(1890ਦੀ ਜਰਮਨ ਐਡੀਸਨ ਲਈਏਗਲਜ਼ ਦਾ ਨਟ)]

ਸਿਵਟਜ਼ਰਲਡ ਿਵਚ ਉਹ ਰਡੀਕਲ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦ ਹਨ ਮਗਰ ਇਸ ਹਕੀਕਤ ਤਆਖਾ ਨਹ ਮੀਚਦ ਿਕ ਇਹ ਪਾਰਟੀ ਿਵਰਧੀ ਅਸ਼ਾ ਤ ਿਮਲ ਕ ਬਣੀ ਹ ਿਜਸ ਿਵਚ ਕਝ ਤਾ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀਿਕਸਮ ਦ ਜਮਹਰੀ ਸਸ਼ਿਲਸਟ ਹਨ ਅਤ ਕਝ ਰਡੀਕਲ ਬਰਜ਼ ਆ

ਪਲਡ ਿਵਚ ਉਹ ਉਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦ ਹਨ ਜ ਜ਼ਰਈ ਇਨਕਲਾਬ ਤ ਜ਼ਰ ਿਦਦੀ ਹਿਕ ਇਹੀ ਕਮੀ ਨਜਾਤ ਦੀ ਪਿਹਲੀ ਸ਼ਰਤ ਹ 1846ਿਵਚ ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਨ ਕਰਾਕਫ਼ ਿਵਚ ਬਗਾਵਤਦੀ ਅਗ ਭੜਕਾਈ ਸੀ

ਜਰਮਨੀ ਿਵਚ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਜਦ ਕਦ ਿਕਸ ਇਨਕਲਾਬੀ ਰਸਤ ਤ ਕਦਮ ਰਖਦੀ ਹ ਅਤਿਨਰਕਸ਼ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਜਾਗੀਰਦਾਰ ਜ਼ਮੀਨਦਾਰੀ ਅਤ ਪਟੀ ਬਰਜ਼ਆਜ਼ੀ ਦ ਿਖਲਾਫ ਇਨਕਲਾਬੀਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੀ ਹ ਤਾ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਉਸ ਦ ਨਾਲ ਿਮਲ ਕ ਲੜਦ ਹਨ


ਲਿਕਨ ਇਕ ਲਮਹ ਦ ਲਈ ਵੀ ਉਹ ਬਰਜ਼ਆ ਅਤ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦੀ ਬਿਨਆਦੀ ਦਸ਼ਮਣੀ ਦਾਿਖ਼ਆਲ ਿਨਹਾਇਤ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਦ ਨਾਲ ਮਜ਼ਦਰ ਜਮਾਤ ਦ ਿਦਲ ਿਵਚ ਿਬਠਾਉਣਾ ਬਦ ਨਹ ਕਰਦਤਾ ਿਕ ਜਦ ਵਕਤ ਆਏ ਤਾ ਜਰਮਨ ਮਜ਼ਦਰ ਇਸ ਸਮਾਜੀ ਅਤ ਿਸਆਸੀ ਹਾਲਾਤ ਨ ਿਜਸ ਨਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਆਪਣ ਗਲਬ ਦ ਨਾਲ ਨਾਲ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਾਇਮ ਕਰਗੀ ਖ਼ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦਿਖਲਾਫ ਕਈ ਹਿਥਆਰ ਬਣਾ ਕ ਇਸਤਮਾਲ ਕਰਨ ਅਤ ਜਰਮਨੀ ਿਵਚ ਰਜਾਤ ਪਸਦ ਜਮਾਤਾ ਦਖਾਤਮ ਦ ਬਾਅਦ ਖ਼ਦ ਬਰਜ਼ਆ ਜਮਾਤ ਦ ਿਖਲਾਫ ਲੜਾਈ ਫ਼ ਰਨ ਸ਼ਰ ਕਰ ਿਦਤੀ ਜਾਵ

ਕਿਮਊਿਨਸਟਾ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਸਭ ਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਜਰਮਨੀ ਤ ਲਗੀ ਹਈ ਹ ਿਕਉਿਕ ਇਸ ਮਲਕਿਵਚ ਬਰਜ਼ਆ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਘੜੀ ਆ ਪਹਚੀ ਹ ਅਤ ਇਹ ਇਨਕਲਾਬ ਲਾਜ਼ਮੀ ਯਰਪੀ ਤਿਹਜ਼ੀਬਦੀਆ ਬਹਤ ਿਜ਼ਆਦਾ ਤਰਕੀ ਯਾਫ਼ਤਾ ਹਾਲਤਾ ਿਵਚ ਅਤ ਇਕ ਅਿਜਹ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦ ਨਾਲ ਹਵਗਾਜ ਸਤਾਰਵ ਸਦੀ ਦ ਇਗਲਡ ਅਤ ਅਠਾਰਵ ਸਦੀ ਦ ਫ਼ਰਾਸ ਦ ਪਰਲਤਾਰੀ ਦ ਮਕਾਬਲ ਬਹਤਅਗ ਵਧ ਚਕਾ ਹ ਅਤ ਦਜ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਿਕ ਜਰਮਨੀ ਿਵਚ ਬਰਜ਼ਆ ਇਨਕਲਾਬ ਆਪਣ ਫਰਨਬਾਅਦ ਆਉਣ ਵਾਲ ਪਰਲਤਾਰੀ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਭਿਮਕਾ ਸਾਬਤ ਹਵਗਾ

ਮਖ਼ਤਸਰ ਇਹ ਿਕ ਕਿਮਉਿਨਸਟ ਹਰ ਜਗਹਾ ਮਜਦ ਸਮਾਜੀ ਅਤ ਸਿਆਸੀ ਿਨਜ਼ਾਮ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ਹਰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਤਿਹਰੀਕ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦ ਹਨ

ਉਹ ਇਹਨਾ ਸਾਰੀਆ ਤਿਹਰੀਕਾ ਿਵਚ ਹਰਕ ਦ ਮਹਰੀ ਸਵਾਲ ਯਾਨੀ ਮਲਕੀਅਤ ਦ ਸਵਾਲਨ ਸਾਹਮਣ ਿਲਆਉਦ ਹਨ ਚਾਹ ਉਹ ਤਿਹਰੀਕ ਉਸ ਵਕਤ ਿਕਸ ਵੀ ਮਰਹਲ ਿਵਚ ਿਕਉ ਨਾ ਹਵ

ਅਤ ਸਭ ਤ ਆਿਖ਼ਰ ਿਵਚ ਇਹ ਿਕ ਕਿਮਉਿਨਸਟ ਹਮਸ਼ਾ ਤਮਾਮ ਮਲਕਾ ਦੀਆ ਜਮਹਰੀਪਾਰਟੀਆ ਿਵਚ ਏਕਾ ਅਤ ਸਮਝਤਾ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸ਼ਸ਼ ਕਰਦ ਹਨ

ਆਪਣ ਿਖ਼ਆਲ ਅਤ ਮਕਸਦ ਛਪਾਉਣਾ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਅਪਣੀ ਸ਼ਾਨ ਦ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਸਮਝਦ ਹਨਉਹ ਖਲਆਮ ਐਲਾਨ ਕਰਦ ਹਨ ਿਕ ਉਹਨਾ ਦਾ ਅਸਲੀ ਮਕਸਦ ਤਦ ਹੀ ਪਰਾ ਹ ਸਕਦਾ ਹ ਜਦਮਜਦਾ ਸਮਾਜੀ ਿਨਜ਼ਾਮ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾ ਜਬਰਦਸਤੀ ਉਲਟਾ ਿਦਤਾ ਜਾਏਗਾ ਮਜ਼ਦਰਾ ਕਲ ਆਪਣੀਆਜਜੀਰਾ ਦ ਿਸਵਾ ਗਆਉਣ ਵਾਸਤ ਕਝ ਨਹ ਹ ਅਤ ਿਜਤਣ ਵਾਸਤ ਸਾਰੀ ਦਨੀਆ ਪਈ ਹ

ਦਨੀਆ ਭਰ ਦ ਮਜ਼ਦਰ ਇਕ ਹ ਜਾਓ

ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮਨੀਫਸਟ

1ਬਰਜਆ ਅਤ ਪਰਲਤਾਰੀ

II ਪਰਲਤਾਰੀ ਅਤ ਕਮਿਊਨਿਸਟ

III ਸਸਲਿਸਟ ਅਤ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸਾਹਿਤ

IV ਦਜੀਆ ਮਖਾਲਿਫ ਪਾਰਟੀਆ ਦ ਸਬਧ ਵਿਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟਾ ਦੀ ਪਜੀਸਨ


ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮਨੀਫਸਟ

ਯਰਪ ਉਪਰ ਇਕ ਭਤ ਮਡਲਾ ਿਰਹਾ ਹ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦਾ ਭਤ ਇਸ ਭਤ ਨ ਉਤਾਰਨ ਲਈਪਰਾਣ ਯਰਪ ਦੀਆ ਤਮਾਮ ਤਾਕਤਾ ਪਪ ਅਤ ਜਾਰ ਮੀਟਰਨਕ ਅਤ ਗੀਜ਼ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਰਡੀਕਲ ਅਤਜਰਮਨ ਪਿਲਸ ਦ ਜਾਸਸਾ ਨ ਇਕ ਪਿਵਤਰ ਇਤਹਾਦ ਕਰ ਿਲਆ ਹ ਉਹ ਿਕਹੜੀ ਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ਪਾਰਟੀ ਹ ਿਜਸ ਨ ਉਸ ਦ ਿਵਰਧੀਆ ਨ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਕਿਹ ਕ ਨਾ ਭਿਡਆ ਹਵ ਉਹ ਿਕਹੜਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ ਹਨ ਿਜਹਨਾ ਨ ਆਪਣ ਨਾਲ ਿਜ਼ਆਦਾ ਤਰਕੀ ਪਸਦ ਮਖ਼ਾਿਲਫ਼ ਪਾਰਟੀਆ ਉਤ ਅਤਆਪਣ ਿਪਛਾਖੜੀ ਿਵਰਧੀਆ ਉਤ ਵੀ ਉਲਟਾ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦਾ ਕਲਕ ਨਾ ਲਗਾਇਆ ਹਵ ਇਸਹਕੀਕਤ ਤ ਦ ਗਲਾ ਜ਼ਾਹਰ ਹਦੀਆ ਹਨ

bull ਤਮਾਮ ਯਰਪੀ ਤਾਕਤਾ ਨ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਨ ਹਣ ਆਪਣ ਆਪ ਿਵਚ ਇਕ ਤਾਕਤ ਤਸਲੀਮਕਰ ਿਲਆ ਹ

bull ਵਕਤ ਆ ਿਗਆ ਹ ਿਕ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਹਣ ਸਾਰੀ ਦਨੀਆ ਦ ਸਾਹਮਣ ਣ ਖਲਆਮ ਆਪਣਿਖ਼ਆਲਾ ਮਕਸਦਾ ਅਤ ਰਝਾਨਾ ਨ ਪਰਕਾਿਸ਼ਤ ਕਰਨ ਅਤ ਕਿਮਊਿਨਜ਼ਮ ਦ ਭਤ ਦੀ ਇਸ ਬਿਚਆਵਾਲੀ ਕਹਾਣੀ ਦ ਜਵਾਬ ਿਵਚ ਖ਼ਦ ਅਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮਨੀਫ਼ਸਟ ਪਸ਼ ਕਰਨ ਇਸ ਮਕਸਦ ਲਈਵਖ ਵਖ ਦਸਾ ਦ ਕਿਮਊਿਨਸਟ ਲਦਨ ਿਵਚ ਜਮਹਾ ਹਏ ਅਤ ਹਠ ਿਲਿਖਆ ਮਨੀਫ਼ਸਟ ਿਤਆਰਕੀਤਾ ਜ ਅਗਰਜ਼ੀ ਫ਼ਰਾਸੀਸੀ ਜਰਮਨ ਇਤਾਲਵੀ ਫ਼ਲਮੀ ਅਤ ਡਿਨਸ਼ ਜ਼ਬਾਨਾ ਿਵਚ ਸ਼ਾਇਆ ਕੀਤਾਜਾਏਗਾ






















































































































































































communist manifesto. 2014. punjabi gurmukhi. › ... › communist-manifesto-panjabi-gurmuk… ·...

Documents