community mental health and psychiatry community · community mental health and community...

Community Mental Health and Psychiatry Community

Jiraporn Rakkarn, MNS, RN

Division of Mental Health and Psychiatric Nursing

College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University

1. บอกความหมายของงานสขภาพจตและจตเวชชมชนได 2. บอกหลกเบองตนของงานสขภาพจตและจตเวชชมชนได 3. ระบทมสหวชาชพในงานสขภาพจตและจตเวชชมชนได 4. บอกแนวคดเกยวกบการพยาบาลสขภาพจตและจตเวชชมชนได 5. บทบาทของพยาบาลในงานสขภาพจตและจตเวชชมชนได 6. ใชกระบวนการพยาบาลอยางองครวมแกบคคลทปญหาสขภาพจตและจตเวชใน

ชมชนได 7. จ าแนกระบบและการดแลอยางตอเนองดานสขภาพจตและจตเวชได

College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

วตถประสงค

เศรษฐกจ สงคม การเมอง วฒนธรรม

ความกาวหนาทางวทยาศาสตร และเทคโนโลย

การเพมขนของประชากร

ปญหาสขภาพจต และ

การเจบปวยทางจต

ปญหาสาธารณสขทส าคญของประเทศไทย

แนวคดของงานสขภาพจตและจตเวชชมชน


การดแลทบาน ในชมชน

Community Mental Health

Community Psychiatry

Community Mental Health and Community Psychiatry


การสงเสรมสขภาพจตและปองกนภาวะการเจบปวยทางจตใจ อารมณใหแกประชาชน โดยวธการปองกน ลด และขจดสาเหตทกอใหเกดความเจบปวยทางจตเวชและอารมณ ปองกนความพการและใหการฟนฟ อาศยหลกการปองกน 3 ระยะ ไดแก Primary prevention, Secondary prevention, Tertiary prevention เพอลดอตราการเกดผปวยใหม ลดอตราผปวยทมอยแลวในชมชน ลดความพการทเกดจากการเจบปวยนน

(ฉววรรณ สตยธรรม, 2556) College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

Community Mental Health

แขนงหนงของจตเวชศาสตร น าแนวคด ความรพนฐานทางดานวทยาศาสตรสาธารณสขไปประยกตใชกบการรกษาโรคจตเวชในชมชน

(ฉววรรณ สตยธรรม, 2556) College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

Community Psychiatry

รปแบบของการบ าบดรกษาใชกลมบ าบด เชน ครอบครวบ าบด กลมเฉพาะในชมชนนน บรการแกชมชนแบบเบดเสรจ ตอเนอง โดยเจาหนาทรวมมอกบประชาชนทรบบรการ ใหบรการตามลกษณะความตองการเฉพาะกลม เชน ผสงอาย หรอผปวยเรอรง ใชกระบวนการพยาบาลรวมกบการวนจฉย ประชาชนในชมชนรวมในการวางแผนทง

สวนรวมและรายบคคล College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

หลกเบองตนของงานสขภาพจตและจตเวชชมชน

Psychiatrist

Clinical psychologist

Psychiatric nurse

Psychiatric social worker

Occupational therapist

Recreational therapist

Multidisciplinary team

TEAMWORK


การประยกตใชความรทเฉพาะทางกบประชาชน และชมชนเพอสงเสรมและคงไวซงสขภาพจตทด และฟนฟสมรรถภาพในกลมเปาหมายทยงคงมอาการทางจตหลงเหลออย รวมทงผทเจบปวยทางจตทจ าหนายออกจากโรงพยาบาลแลว

(ลดดา แสนสหา, 2552) College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

Community Mental Health and Community Psychiatry Nursing

Tree levels of prevention

Primary prevention

Secondary prevention

Tertiary prevention

The levels of prevention


ลดอตราการเกดผปวยรายใหม

คนหาสาเหตการเจบปวยทางจตใจ

ขจดปจจยทน าไปสภาวะการเจบปวยทางจตใจ

สงเสรมใหประชาชนมความรเรองสขภาพจต

Primary prevention


ลดจ านวนการเจบปวยทางจต

การวนจฉยโรค ปญหา สาเหต บ าบดรกษา

ลดสาเหตปจจยทท าใหอาการรนแรงมากขน

บ าบดรกษาความผดปกตทางจตใจ และอารมณ

ชวยเหลอบคคลในภาวะวกฤต



กระตนใหครอบครว ชมชนมสวนรวมในการดแล

ฟนฟสภาพผปวยจตเวช

ดแลไมใหโรคลกลาม เรอรง

ปองกนความพการทจะเกดขน การกลบเปนซ า

เฝาระวงดแลตดตามเยยมผปวยอยางสม าเสมอ

Tertiary prevention


Role of community mental health and community psychiatry nurse

Counselor

Leadership

Coordinator

Technical of nursing

Supportive Educator Holistic care

Case manager


Researcher

คนหาสงทท าเกดความเครยด หากลมประชากรทมภาวะเสยง จดกลมสงเสรมและใหความรแกผปกครองในการดแลวยรน จดกลมในโรงเรยน จดกลมกจกรรมชวยเหลอรายบคคล ครอบครว ครก ใหค าปรกษาแนะน าในการดแลสขภาพจต ใหการศกษาดานสขภาพจตแกประชาชน


Primary prevention

ท าจตบ าบดรายบคคล รายกลม และครอบครว ใหค าปรกษาทางโทรศพทเพอชวยเหลอผปวยฆาตวตาย ใหการชวยเหลอผทเขาสภาวะวกฤต ใหค าแนะน าและเปนทปรกษาแกผทมปญหาทางจต ชวยลดภาวะความเครยดหรอความกดดนทเกดขนกบประชาชนและชมชน สบคนผปวยและสงตอใหไดรบการรกษาโดยเรว ใหบรการฉกเฉนทางดานสขภาพจต ใหบรการในโรงพยาบาล ดแลการใหยา



ท าแผนการจ าหนายผปวยออกจากโรงพยาบาล ตดตามผปวยมารบการรกษาตามนด เยยมบาน สอนใหผปวยรจกดแลตนเองกอนออกจากโรงพยาบาล ท าจตบ าบดรายบคคล รายกลม และครอบครว


Tertiary prevention

Assessment

Planning Nursing process

Nursing implementation

Nursing diagnosis

Nursing evaluation

Community Mental Health and Community Psychiatry Nursing


คดกรองภาวะสขภาพจตตามกลมวย

ประเมนภาวะสขภาพจตกลมเสยว กลมปวย และชมชน

ประเมนวธการปฏบตตวของก ล ม เ ส ย ง เ ม อ เ ผ ช ญ ก บความเครยด/ปญหา

Nursing diagnosis Assessment

Nursing process

วเคราะหขอมลจากการประเมน (ภาวะเสยง/ผท มปญหา)

ก าหนดขอ วน จฉยทางการพยาบาล คร อบคล มค วามรนแรง ความเรงดวน ความตองการ


จดล าดบคว ามส าคญขอ งปญหา

ก าหนดเปาหมาย และเกณฑการประเมนผล

ก าหนดแผนการพยาบาล วางแผนรวมกบผใชบรการ

ครอบครว ชมชน ทมสขภาพ ปรบปรงแผนการพยาบาล บนทกแผนการพยาบาล

ใหขอมลแกผมปญหาสขภาพจตและครอบครว

ปฏบตการพยาบาลตามแผน เฝาระวงภาวะแทรกซอน สงปรกษา/สงตอ ประสานงานกบทมสขภาพ บนทกการปฏบตการพยาบาล

Nursing implementation Planning

Nursing process


Nursing evaluation

Nursing process

ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร ปฏ บ ต ก า รพยาบาล

ใหผท มปญหาสขภาพจตและ จตเวช ครอบครวมสวนรวมใน การประเมน ประชมปรกษารวมกบทมสขภาพ บนทกผลการปฏบตการพยาบาล


ระบบและการดแลอยางตอเนอง ดานสขภาพจตและจตเวช


ทมา: กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (2558)

ขอบเขตของงานสขภาพจตและจตเวช ในระบบสาธารณสขของประเทศไทย


ทมา: กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (2552) College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

1. การดแลสขภาพตนเองในระดบครอบครว

2. Primary Health Care Service Level: PHC

3. Primary Medical Care Level: PMC

4. Secondary Medical Care Level: SMC

5. Tertiary Medical Care Level: TMC

การบรณาการงานสขภาพจตเขาสระบบบรการสาธารณสขแตละระดบ


เพอใหประชาชนมสขภาพจตทด โดยใหการดแลรกษาผปวยจตเวชอยางตอเนองและมประสทธภาพ ชวยใหผปวยสามารถด ารงชวตไดอยางปกตสขในชมชนทอาศยอย College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

การดแลสขภาพตนเองในระดบครอบครว

บรการสาธารณสขมลฐาน (Primary Health Care Service Level: PHC) ด าเนนการโดยประชาชนเอง อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) ใหสขภาพจตศกษา คดกรองปญหาสขภาพจต เชน โรคจต ออทสตก โรคซมเศรา ความเสยงฆาตวตาย ใหการชวยเหลอประคบประคองดานจตใจ สนบสนนใหมการดแลผปวยจตเวชตอเนอง สงเสรมใหชมชนมสวนรวมในกจกรรมสขภาพจต


Primary Health Care Service Level: PHC

บรการสขภาพระดบปฐมภม (Primary Medical Care Level: PMC) บรการรกษาพยาบาลระดบแรก ใหบรการโดยบคลากรสาธารณสข (ระดบต าบล)

เชน พนกงานอนามย พยาบาล นกวชาการสาธารณสข แพทยเวชปฏบต การคดกรองปญหาสขภาพจต การใหการปรกษา ผสมผสานการดแลสขภาพจตในงานอน เชน ฝากครรภ คลนกเดกด/พฒนาการเดก การตดตามดแลผปวยอยางตอเนอง การเยยมบาน การฟนฟสมรรถภาพในชมชน สงเสรมการมสวนรวมของชมชนในการดแลสขภาพจต


Primary Medical Care Level: PMC

บรการสขภาพระดบทตยภม (Secondary Medical Care Level: SMC) ด าเนนการโดยโรงพยาบาล ใหบรการรกษาผปวยนอก วนจฉยและรกษาโรคจตเวชทพบบอย ตดตามดแลรกษาผปวยจตเวชเรอรงอยางตอเนอง ชวยเหลอฟนฟจตใจในภาวะวกฤต ใหการปรกษาแนะน า ชวยเหลอหนวยบรการสาธารณสขมลฐาน หนวยบรการปฐมภม ผสมผสานงานสขภาพจตกบงานเวชปฏบตทวไป


Secondary Medical Care Level: SMC

บรการสขภาพระดบตตยภม (Tertiary Medical Care Level: TMC) ใหบรการเฉพาะทางโดยผเชยวชาญในโรงพยาบาลทวไปหรอโรงพยาบาลศนย

คณะแพทยศาสตรของมหาวทยาลย โรงพยาบาล/สถาบนจตเวช มจตแพทยรวมกบทมสหวชาชพใหบรการจตเวชครบจงจร ตงแตการตรวจประเมน

วนจฉย และบ าบดรกษา สงเสรมสนบสนนเครอขายสาธารณสขใหสามารถจดบรการสขภาพจตชมชนและ

พฒนาศกยภาพบคลากร


Tertiary Medical Care Level: TMC

เครอขายและบรการสขภาพจตชมชน


1

2

3

4

ลกษณะการจดบรการสขภาพจตและจตเวช

In-patient services

Out-patient services

Emergency services

Partial hospitalization services: Day hospital/Night hospital

5 Consultation and education services College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

1

2

3

4


Service of children

Service of elderly

Screening

Follow up care for discharge client


5

6

7

Alcohol and drug abuse and dependence service

Training program for health profession

Research and evaluation



การดแลผปวยอยางตอเนองจากโรงพยาบาลสบานและสงคม สงเสรมใหบคคล ครอบครว และชมชนใหสามารถดแลตนเอง เผชญปญหาและปรบตวเพออยรวมกนได โดยเนนการสงเสรมสขภาพ การปองกน การฟนฟ

(อรพรรณ ลอบญธวชชย, 2556)


Psychiatry Home Care

3

2

1 สงเสรมใหมการคนหาปญหาทางสขภาพจตและจตเวช ดวยตวผปวย/ครอบครว

ใหการดแลเฉพาะเรองตามความตองการของผปวย/ ครอบครว

สงเสรมการฟนฟสภาพจตใจภายในครอบครวและชมชน

วตถประสงคของการดแลผปวยจตเวชทบาน


6

5

4 สงเสรมใหผปวย/ครอบครวมความรในการดแลตนเอง การจดการกบอาการทางจต

ประเมนความกาวหนาของผปวย/ครอบครว

ใหผปวยน าพฤตกรรมทไดรบการเรยนรและปรบเปลยน ในทางทดข นจากโรงพยาบาลไปใชทบานและชมชน

วตถประสงคของการดแลผปวยจตเวชทบาน


1

2

3

4

หลกการดแลผปวยจตเวชทบาน

ใหความส าคญทความตองการของผใชบรการเปนหลก

สรางสมพนธภาพ ศรทธา และความเชอถอไววางใจ

ใหขอมลขาวสาร ความรเกยวกบโรค การดแล การปฏบตตน สขอนามย

ชวยเหลอ สนบสนน ใหก าลงใจ เหนใจ เขาใจ เมตตา เอออาทร

5 ใหผใชบรการตดสนใจหรอมสวนรวมในการวางแผนการแกไขปญหา College of Nursing and Health, Suan Sunandha Rajabhat University Jiraporn Rakkarn

การประเมนสภาวะผใชบรการและครอบครว

1

สอนและใหความรทางสขภาพจตแกผปวยและครอบครว

การประคบประคองและใหค าปรกษาแกผปวยและครอบครว

2

3

4

กจกรรมการดแลผปวยจตเวชทบาน

การสรางสมพนธภาพกบผใชบรการและชมชน


งานสขภาพจตและจตเวชชมชน เปนการขยายบทบาทงานบรการออกจากสถานบรการสขภาพไปสชมชน เพอยกระดบคณภาพชวตและสขภาพจตของบคคล ครอบครว และกลมบคคลในชมชนใหดขน ซงตองอาศยความรวมมอของทมสหวชาชพทางสขภาพจตและจตเวชในการสงเสรมสขภาพจต การปองกนการเจบปวยทางจต การบ าบดรกษา และการฟนฟจตใจอยางตอเนอง โดยลกษณะการจดบรการจะสอดคลองกบวฒนธรรมประเพณ ภมหลงของผใชบรการทงรายบคคลและรายกลม สนบสนนใหครอบครว ชมชน ภาครฐ และเอกชนเขามามสวนรวมในการจดบรการ ใหการดแลสขภาพจตสวนบคคล กลมคน และผทมปญหาทางจตเวช รวมทงสามารถใชแหลงประโยชนและบรการดานสขภาพจตและจตเวชทมอยในชมชนไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ นอกจากนการดแลผปวยจตเวชทบานกจะชวยใหผปวยและครอบครวมความเขาใจซงกนและกน สามารถปรบตวและใชชวตรวมกนอยางมความสข


สรป

Thank you


community mental health and psychiatry community · community mental health and community...

Documents