Βασικές Ικανότητες – Ικανότητες Ζωής: Ο Ρόλος του Σχολείου και των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων

Χαράλαμπος ΒρασίδαςΕκτελεστικός Διευθυντής, CARDET

Καθηγητής Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

www.vrasidas.com

www.cardet.org

pambos@cardet.org

Η ικανότητα μπορεί να οριστεί ως ένας

«συνδυασμός γνώσεων, δεξιοτήτων, αντιλήψεων, αξιών, στάσεων και επιθυμιών που οδηγούν σε αποτελεσματική, ενσώματη ανθρώπινη δράση στον κόσμο σε κάποιον συγκεκριμένο τομέα».

https://www.iodireland.ie/sites/default/files/Skills.jpg

Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Βασικές Ικανότητες

Εάν είχατε να διαλέξετε μίαν ικανότητα ως την πιο σημαντική…..

Ποια θα ήταν;

Τάσεις & Προκλήσεις

http://www.economist.com

http://www.pri.org

http://blogs.telegraph.co.uk/news/files/2012/11/climate-change_1509200c.jpg

http://www.telegraph.co.uk/

• Συγκρούσεις – Πόλεμοι

• Μετανάστευση

• Νέες μορφές γραμματισμού

• Δια βίου μάθηση

• Ικανότητες ζωής

http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002325/232555e.pdf

To 2060 από 4 εργαζόμενους …σε 2…. Για κάθε πολίτη 65+…

Προκλήσεις

Ανάγκεςσύγχρονου

μαθητή

Επαναπροσδιορισμός

πληροφορίας & γνώσης

Δεξιότητες 21ου αιώνα

Σχολικός Εκφοβισμός

Διακρίσεις Ρατσισμός

Ενεργός Συμμετοχή

Διάδραση Αυθεντικότητα

Τάσεις – τεχνολογία στα σχολεία

Ψηφιακά Μαθησιακά Περιβάλλοντα

Open

Social

Distributed

Participatory Mass scale

Networked

Complex Dynamic

(Conole, 2015)

https://pbs.twimg.com/media/CEbKM5lUMAAPUv3.jpg:large

Τι σημαίνει όλη αυτή η παραγωγή υλικού για το τι

πρέπει να διδάσκονται τα παιδιά μας στο σχολείο και ποιες ικανότητες θα πρέπει να

στοχεύουμε;

ΓραμματισμόςLiteracy Definition

ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΟ;

Βασικές Ικανότητες – Ικανότητες Ζωής

• Ικανότητες - Περιεχόμενο

• Ο κόσμος αλλάζει – οι δεξιότητες αλλάζουν

• Προτεραιότητες αλλάζουν

• Αναλυτικά Προγράμματα

Ύλη η οποία μπορεί να διδαχτεί σχετικά

εύκολα…..μπορεί να αυτοματοποιηθεί και

εύκολα (ψηφιακά)

Έρευνα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης έδειξε ότι 47% των

επαγγελμάτων θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν μέσα στις

επόμενες 2 δεκαετίες.

https://i.ytimg.com/vi/PVKfrkorZuk/maxresdefault.jpg

https://en.wikipedia.org/wiki/Deep_Blue_versus_Garry_Kasparov

http://time.com/3507077/10-job-skills-2020/

• http://www.forbes.com/sites/keldjensen/2012/04/12/intelligence-is-overrated-what-you-really-need-to-succeed/

85 % of your financial success is due to skills in “human engineering,” your personality and ability to communicate, negotiate, and lead.Shockingly, only 15% is due to technical knowledge.

Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη, είναι πολύ σημαντικό να εστιαστούμε στην ανάπτυξη των ικανοτήτων που θα επιτρέπουν στους μαθητές/τριές να επιτύχουν στην ζωή τους.

Ερώτηση

• Skills-oriented (με βάση τις ικανότητες)

• Content-oriented (με βάση το περιεχόμενο)

• Exams-oriented (με βάση τις εξετάσεις)

Ποιον από τα πιο πάνω νομίζετε εφαρμόζουμε στην χώρα μας;

An extreme learner is a trailblazer of

the new learning landscape. For

them, it’s not about an exam score or degree—the process is the product.

http://extremelearners.iftf.org/

- Πρωτοπόρος – αναλαμβάνει πρωτοβουλίες- Δεν φοβάται να πειραματιστεί – να αποτύχει- Ενδιαφέρεται λιγότερο για τις εξετάσεις και περισσότερο για

την διαδικασία - Χρησιμοποιεί την τεχνολογία - Ξέρει ότι μπορεί να μάθει ότι θέλει, όπου θέλει και όποτε θέλει- Έχει τον έλεγχο της μάθησης του- Βοηθά άλλους… και ξέρει πότε να ζητήσει βοήθεια- Συμμετέχει σε κοινότητες μάθησης- Είναι δάσκαλος και μαθητής

http://extremelearners.iftf.org/

Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ έχουν εισαγάγει την έννοιατων βασικών ικανοτήτων και των μαθησιακώναποτελεσμάτων στα εθνικά προγράμματα σπουδών τους ήστα επίσημα έγγραφα προσανατολισμού για τηνυποχρεωτική εκπαίδευση κατά τη διάρκεια της τελευταίαςδεκαετίας.

Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Βασικές Ικανότητες

Επικοινωνία στη μητρική γλώσσα

• Η ικανότητα επικοινωνίας απορρέει από την επαρκή γνώση της μητρικής γλώσσας, η οποία είναι συνυφασμένη με την ανάπτυξη της διανοητικής ικανότητας του ατόμου να ερμηνεύει τον κόσμο και να συνάπτει σχέσεις με τους άλλους.

http://tinyurl.com/zo6kcun

«τα όρια της γλώσσας μου είναι τα όρια του

κόσμου μου»

Επικοινωνία σε ξένες γλώσσες• Εμπεριέχει σε μεγάλο βαθμό τις

βασικές δεξιότητες της επικοινωνίας στη μητρική γλώσσα:

• βασίζεται στην ικανότητα κατανόησης, έκφρασης και ερμηνείας εννοιών, σκέψεων, συναισθημάτων, γεγονότων και απόψεων τόσο σε προφορική όσο και σε γραπτή μορφή (ακρόαση, ομιλία, ανάγνωση και γραφή)

• σε ένα κατάλληλο φάσμα κοινωνικών και πολιτισμικών πεδίων (εκπαίδευση και κατάρτιση, εργασία, σπίτι, ελεύθερος χρόνος) σύμφωνα με τις επιθυμίες και τις ανάγκες του ατόμου.

• Η επικοινωνία στις ξένες γλώσσες απαιτεί επίσης δεξιότητες, όπως τη διαμεσολάβηση και τη διαπολιτισμική κατανόηση.

http://tinyurl.com/j7dz65y

Μαθηματική ικανότητα και βασικές ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία

Μαθηματική: ικανότητα ανάπτυξης και εφαρμογής της μαθηματικής σκέψης για την επίλυση ενός φάσματος προβλημάτων σε καθημερινές καταστάσεις

Φυσικές επιστήμες: ικανότητα και την προθυμία αξιοποίησης του συνόλου των γνώσεων και της μεθοδολογίας που χρησιμοποιείται για τη μελέτη και ερμηνεία του φυσικού κόσμου

Τεχνολογία: ικανότητα η οποία γίνεται αντιληπτή ως η εφαρμογή της εν λόγω γνώσης και μεθοδολογίας, προκειμένου να ικανοποιούνται οι αντιληπτές ανθρώπινες επιθυμίες ή ανάγκες.

http://tinyurl.com/zpravsq

Ψηφιακή ικανότητα

• Η ψηφιακή ικανότητα περιλαμβάνει τη χρήση της Τεχνολογίας της Κοινωνίας της Πληροφορίας για την εργασία, την ψυχαγωγία και την επικοινωνία, με αυτοπεποίθηση και κριτικό πνεύμα.

http://tinyurl.com/zm7uwtr

Μεταγνωστικές ικανότητες (Learning to learn)

• Ικανότητα επιδίωξης και επιμονής στη μάθηση, η ικανότητα οργάνωσης της μάθησης εκ μέρους του ίδιου του ενδιαφερομένου, με τη βοήθεια, μεταξύ άλλων, της αποτελεσματικής διαχείρισης του χρόνου και των πληροφοριών, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

http://tinyurl.com/gsl9enm

Κοινωνικές ικανότητες και ικανότητες που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη

• … προσωπικές, διαπροσωπικές, διαπολιτισμικές ικανότητες που καλύπτουν όλο το φάσμα της συμπεριφοράς που εξοπλίζει τα άτομα ώστε να συμμετέχουν με αποτελεσματικό και εποικοδομητικό τρόπο στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή

• Η ικανότητα του πολίτη εξοπλίζει τα άτομα, ώστε να συμμετέχουν πλήρως στα κοινά, με βάση τη γνώση κρίσιμων κοινωνικών και πολιτικών εννοιών και δομών και αναλαμβάνοντας τη δέσμευση της ενεργούς και δημοκρατικής συμμετοχής.

http://tinyurl.com/jfethw7

Πρωτοβουλία & επιχειρηματικότητα

• … να μετατρέπει τις ιδέες του σε δράση

• … δημιουργικότητα, την καινοτομία και την ανάληψη ρίσκου, καθώς και την ικανότητα του σχεδιασμού και διαχείρισης έργων για την επίτευξη στόχων

http://tinyurl.com/gl9xqef

http://www.c4lpt.co.uk/blog/2012/10/13/becoming-an-entrepreneurial-learner/

Πολιτισμική συνείδηση και έκφραση

• Εκτίμηση της σημασίας της δημιουργικής έκφρασης ιδεών, εμπειριών και συναισθημάτων με ένα φάσμα μέσων, συμπεριλαμβανομένης της μουσικής, του θεάτρου, της λογοτεχνίας και των εικαστικών τεχνών.

http://tinyurl.com/jmezd78

Εγκάρσιες ικανότητες

• κριτική σκέψη

• δημιουργικότητα

• πρωτοβουλία

• επίλυση προβλημάτων

• αξιολόγηση του κινδύνου

• λήψη αποφάσεων

• διαχείριση των συναισθημάτων

• ενσυναίσθηση

• resilience http://tinyurl.com/jkh3h8h

Ρόλος του ΣχολείουΚαι των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων

ΟΣΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΩ, ΤΑ ΕΜΑΘΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

• Να μοιράζεσαι τα πάντα.

• Να παίζεις τίμια.

• Να μη χτυπάς τους άλλους.

• Να βάζεις τα πράγματα πάλι εκεί που τα βρήκες.

• Να καθαρίζεις τις τσαπατσουλιές σου.

• Να μην παίρνεις τα πράγματα που δεν είναι δικά σου.

• Να λες συγγνώμη, όταν πληγώνεις κάποιον.

• Να πλένεις τα χέρια σου πριν από το φαγητό.

• Να κοκκινίζεις.

• Ζεστά κουλουράκια και κρύο γάλα κάνουν καλό.

• Να ζεις μια ισορροπημένη ζωή, να μαθαίνεις λίγο, να σκέπτεσαι λίγο

• Nα σχεδιάζεις, να ζωγραφίζεις, να τραγουδάς, να χορεύεις, να παίζεις και να εργάζεσαι κάθε μέρα από λίγο.

• Να παίρνεις έναν υπνάκο το απόγευμα.

http://tinyurl.com/pst4eps

Myth#9 – Teachers are the most important influence in a child’s education

• Οι εκπαιδευτικοί είναι πολύ σημαντικοί

• Σύνδεση μισθού – αποτελέσματα εξετάσεων (μύθοι – πληρωμή = κίνητρο, εκπαιδευτικός #1 παράγοντας)

• Τα σχολεία ευθύνονται για περίπου 30% της ακαδημαϊκής επιτυχίας των μαθητών στα σχολεία

• Σχολείο• Εκπαιδευτικός• Υποδομή• Αναλυτικά• Αξιολόγηση• Δραστηριότητες• Συμμαθητές, κλπ.

Ο παράγοντας «Σχολείο»

• Οι εκτός-σχολείου παράγοντες φέρουν διπλάσια ευθύνη για σχολική επιτυχία από ότι το σχολείο

• Ένας από τους καλύτερους τρόπους να βελτιωθούν τα σχολεία και οι ακαδημαϊκές επιδόσεις είναι η καταπολέμηση των ανισοτήτων, της φτώχιας και της ανεργίας.

• (Berliner, 2012; Berliner & Glass, 2014).

Ρόλος της έρευνας & Αξιολόγησης

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

• Αν δεν αλλάξουν οι τρόποι αξιολόγησης, δύσκολα θα έρθει η αλλαγή

• Παραδείγματα «καλής» αξιολόγησης –βιντεοπαιχνίδια

• Τι μπορούμε να μάθουμε από αυτά; • Συνεχής ανατροφοδότηση, διαμορφωτική, επίπεδα,

υποστήριξη, αυθεντική μάθηση – λύση προβλημάτων ξεκλειδώνει άλλα επίπεδα, διαδραστική, κλπ.

http://www.play2prevent.org

Συνεχής Έρευνα - Αξιολόγηση

• Ανάγκη για νέες μεθόδους μελέτης ικανοτήτων και την επίδραση του σχολείου

• Για πολλά ευρωπαϊκά προγράμματα δεν γνωρίζουμε το πραγματικό τους αποτέλεσμα

• Συνδυασμός μεθόδων - εργαλείων

Black Box Theory

Age, SES, gender, family, friends, health, context, food,

emotions, ethnicity, etc.

Students who do not use computers in math lessons score highest in mathematics

450

460

470

480

490

500

510

520

-2 -1 0 1 2

Sco

rep

oin

ts

Index of computer use in mathematics lessons

Source: Figure 6.7

Paper-based mathematics

Computer-basedmathematics

Highest score

OECDaverage

Students who do not use computers in math lessons score highest in mathematics

• What kind of computers?

• What kind of software?

• What level math?

• What kinds of problems?

• How are scores measured?

• What instructional method is used?

• How is feedback provided?

• What other factors might influence learning?

• How is learning measured?

npr.org

• Boys reading• electronic Regenerated Freirean Literacy through

Empowering Community Techniques (e-Reflect)• POLYGLOT-Multilingual education in preschool age

(POLY) • Family Training to Support their Marginalized and

Disadvantaged Members/FamilEU• Developing Financial Competencies for EU Citizens

Utilizing Online Learning and Digital Literacy/eFinLitr• Lighthouse Supporting Lifelong Learning And Career

Paths For Migrants (Lighthouse )• “Career Planning for Dynamic Economies” (SELFIE), • SCHOOLS FOR FUTURE YOUTH (SFYOUTH), • Harnessing the Learning Assets Within the SME

Business Community/SYNERGY, • B-Learning: Curriculum Design for Blended Learning

(B-LEARNING)• Practical implementation of main transparency tools

- EQF, ECVET, EQAVET - in European VET organisations (ATTRACT-VET)

• Climate Literacy - a New Horizontal Theme in Adult and Vocational Education

• Creative Approach to Key Competence Building for Marginalized Young Adults (CRE8IVE)

• VALUE - Valuing All Languages to Unlock Europe• Combat Bullying: A Whole School Program

• A Toolkit for Developing, Implementing and Monitoring Adult Education Strategies (DIMA)

• Online Game for Entrepreneurship and Innovation (EntrInno)

• Journey to Employment (GET THERE)• Health Communication Training for Health

Professionals (H-COM)• An innovative toolkit for inclusive decision

making policies (Idecide)• Identity and Diversity Picture Book Collections

(IDPBC)• Innovation Ecosystems for VET (InEcVET)• Lifelong Readers 2.0 (LiRe 2.0)• Future Youth School Forums (FYS-Forums)• Training staff in the use of the Arts for the

Benefit of patients with LOng-term conditions • Us” and “Them”: dialog, tolerance, collaboration

for good coexistence in a multicultural world!

Relevant Projects