con cái chúng ta đều giỏi

www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Con cai chung ta u gioiB quyt lam tri dy tai nng trong con ban

ADAM KHOO & GARY LEE

NHA XU T BA N PHU N

Tr n ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguy n H ng Vn

Dch gia :

www.toitaigioi.com

http://friends.tgm.vn/mua-sach/

www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Ngi trnh bay va minh hoa

Teo Aik Cher la mt nha giao duc, ng thi

la ngi vit li va minh hoa cho nhiu n

phm. Anh ve tranh minh hoa cho quyn sach

ban rt chay cua Adam Khoo Secrets of Mil-

lionaire Investors, quyn Speak Well, Be

Understood va nhng n phm in ln u

va tai ban trong b sach Singapore Kind-

ness Movement. Cher cung la hoa s ve trang

bim hoa cho t tun bao Trung Quc Lian He Zao Bao.

Gn y anh xut ban quyn sach u tay Why Procastinate?, mt

quyn sach giup thiu nin vt qua s li bing.

a ch email lin lac cua anh la [email protected].

NURTURING THE WINNER & GENIUS IN YOUR CHILDStrategies of Highly Effective Parents

by Adam Khoo & Gary Lee

Copyright 2008 by Adam Khoo Learning Technologies Group Pte Ltd (AKLTG)

Vietnamese Edition 2009 by TGM Joint Stock Company

All rights reserved.

CON CAI CHUNG TA EU GIOI

B quyt lam tri dy tai nng trong con ban

Dch gia: Trn ng Khoa, Ung Xun Vy, Nguyn Hng Vn

Cng Ty C Phn TGM gi ban quyn xut ban va phat hanh n ban ting Vit trn toan th

gii, theo hp ng chuyn giao ban quyn vi Adam Khoo Learning Technologies Group Pte

Ltd (AKLTG). Bt c s sao chep nao khng c s ng y cua TGM va AKLTG u la bt

hp phap va vi pham Lut Xut Ban Vit Nam, Lut Ban Quyn Quc T va Cng c Bao H

Ban Quyn S Hu Tr Tu Berne.

CONG TY CO PHAN TGM#00-03, Toa nha NP Tower

232/17 Vo Th Sau, Phng 7, Qun 3, Thanh ph H Ch Minh

Tel: (08) 6276 9209 Fax: (08) 6290 9962

Website: www.tgm.vn

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

AdamKhoo

Xin danh tng cha me ti Vince, Betty & Joanne.

Vi tt ca tnh yu thng danh cho v ti Sally, ngi me

tuyt vi nht trn i cua hai a con gai ti.

GaryLee

Xin danh tng cha me ti, Victor va Carina.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

LI GII THIEU

Chung ti xin hn hanh gii thiu ti ban quyn sach: Con

cai chung ta u gioi: B quyt lam tri dy tai nng trong con

ban, cun sach c bit danh cho cac bc lam cha lam me,

c tac gia Adam Khoo vit sau thanh cng vang di cua quyn

sach ban chay nht: Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! (danh cho

cac ban hoc sinh - sinh vin).

Nu nh Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! a hoan thanh s mnh

giup cho cac ban hoc sinh sinh vin noi ring, va ngi hoc noi

chung, thanh cng trn con ng hoc vn, th Con cai chung

ta u gioi ra i vi s mnh giup cho cac bc phu huynh co

c nhng a con ngoan ngoan va thanh cng. Quyn sach

nay la mt b tr khng th thiu cho bt ky bc cha me nao co

con ang s hu Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! giup th h tre

Vit Nam bay ln chinh phuc nhng nh cao mi.

Ch hn mt nm k t khi xut ban, Ti Tai Gioi, Ban Cung

Th!a n tay hang chuc ngan c gia Vit Nam, va a giup

khng t ngi co c nhng thanh tch vt bc trong hoc

tp ln cuc sng. Chung ti a nhn c hang trm th t -

email cam n cua ban oc xa gn k lai nhng g ho a at c

sau khi oc quyn sach.

Chnh v th, mt ln na, c s tin tng, ng tnh va ung

h cua chnh tac gia Adam Khoo, chung ti lai bt tay vao dch

va c bit la bin soan lai ni dung quyn Con cai chung ta

u gioi t ban gc ting Anh sao cho d hiu, phu hp vi

i sng vn hoa ngi Vit. Cung nh Ti Tai Gioi, Ban Cung

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Th!, mc du c bin soan ky lng, tt ca tinh hoa t ban

ting Anh cua Con cai chung ta u gioi u c truyn at

lai bng ting Vit mt cach trung thc, mach lac, ro rang, y

u chi tit va hn th na.

Chung ti tin rng, la cha me, ban lun mong mun, thm ch

sn sang hy sinh cho thanh cng va hanh phuc cua con cai.

Nhng nh th vn cha u, nht la trong bi canh phc tap

a chiu cua xa hi hin ai, cac bc cha me cn c trang b

nhng hiu bit va phng phap giao duc, a c chng minh

la hiu qua trong vic khi dy tai nng tim n trong mi a

tre. Vi t cach la mt trong nhng chuyn gia ao tao hang

u Chu A, Adam Khoo va i ngu hun luyn cua anh a

ao tao thanh cng hang trm ngan hoc vin Singapore va cac

nc Chu A. Thng qua o, Adam Khoo va cac ng nghip

a rut ra c nhiu kinh nghim thc t va phng phap thc

tin giup tre em ln ln trong mi trng vn hoa A ng,

co th phat huy toan b tim nng cua mnh.

Con cai chung ta u gioi la iu ma bt c bc cha me nao cung mun tin. May mn thay, o cung la iu a c ca khoa

hoc ln thc t chng minh la ung. Hay cho phep Adam Khoo

va chung ti giup ban thc hin mt phep la i thng bng

nhng phng phap hiu qua, khng nhng khi dy c tai

nng con ngu yn trong con ban, ma con giup cac th h trong

gia nh ban tm c ting noi chung, bin mi ngay trong gia

nh thanh nim vui va ting ci bt tn.

Ban se thc hin phep la i thng o nh th nao? Hay cung

kham pha qua nhng trang sach...

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Li cam n cua Adam Khoo

Ti mun bay to long bit n n cha me ti, Vince, Betty va Joanne,

nhng ngi a yu thng, ung h ti v iu kin trong sut nhng

nm qua. Cam n v ti Sally, ngun cam hng va sc manh cua ti.

Cam n hai c con gai Kelly va Samantha cua ti v mang n ting

ci cho ti mi ngay. Cam n i tac cua ti, Patrick Cheo, ngi a

chia se tm nhn va lin tuc ng vin ti tin ln mt tm cao mi.

Cam n ngi cng s cua ti, Stuart, ngi a k vai sat canh bn

ti trong s mnh ky diu gop phn lam thay i cuc i cua nhiu

ngi. Cam n Gary Lee v tnh ban va s ung h qua bao nhiu nm.

Cam n nhng hun luyn vin cua ti, Ramesh Muthusamy, Amin

Morni, Melvin Chew, Danny Tong, Leroy Ratnam, Freddy Gomez,

Woei Tang, Yuan Yee, Gerald Lee, Pamela, Andrea va Jeff v cng lao

lin tuc cai tin chng trnh cua chung ta vi nim am m va s

tn tuy.

c bit cam n Serene Quek, Katherine, Rossana, Andrew, JD, Nata-

lie, Leonard va Desmond v s ung h v gia cua cac ban. Cam n Si

Lin v a hoan thanh tt vic giup cho tt ca nhng quyn sach ma

ti vit c xut ban rng rai. ng thi, c bit cam n Jimmy va

Irish trong nhom Superkids/I Am Gifted va Terence, Fiona, Wandy,

Aaron va Lawrence trong nhom ao tao ngi ln.

Cung xin c bit gi li cam n ti Fredrick Tan, Dr. Peter Yan,

Dr. Cheah Yin Mee va Radiah Adam Khoo Learning Centre. Cam n

Queenie, Sheena va Webster Adam Khoo Technologies Group Sdn

Bhd (Ma Lai) va cam n Susanna S Hartawan, Alien Tan, Anni Bahar

va Sintawati Halim PT Adam Khoo Learning Technologies Group

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

(Indonesia). Xin gi li cam n tt ca nhn vin a ong gop vao vic

xy dng mt ni lam vic tt ep cho tt ca chung ta... cac ban bit

ti ang noi n ai!

Cam n toan th nhn vin cua Adam Khoo Learning Technologies

Group, Adcom va Event Gurus a lam vic khng mt moi vao cui

tun va m khuya xy dng nn nhng cng ty tm c.

Quyn sach nay cung xin danh tng cho hang trm tr ly ao tao va

thanh vin Whoosh a tnh nguyn cng hin thi gian giup cng vic

ao tao trong cac chng trnh SuperkidsTM, I Am Gifted, So Are

You! TM, Patterns of ExcellenceTM va Wealth AcademyTM.

Cam n cac thy hiu trng, thy c va giao s cua ti trng cp

hai Ping Yi, trng Trung Hoc Victoria va trng ai Hoc Quc Gia

Singapore (National University of Singapore - NUS), nhng ngi a

gop phn to ln trong vic phat trin ban thn ti nh ngay nay. c

bit cam n Giao s Wee Chow Hou, Ba Lee Phui Mun, Ba Ng Gek

Tiang, Dr. Kulwant Singh va Dr. May Lwin. Cam n nhng ngi thy

va hun luyn vin a giup ti kham pha tim nng tht s cua mnh.

Cam n ngi thy u tin cua ti, Ernest Wong, a lam cho ti nhn

thy ban thn mnh manh me n nhng nao. Cam n nhng ngi

thy nh Dr. Tad James, Dr. Richard Bandler, John LaValle, Tony Buzan,

Brad Sugars, Rober G. Allen va Anthony Robbins, tt ca a day ti nhng

phng phap quy gia at n s thanh cng va thnh vng.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Li cam n cua Gary Lee

Xin cam n cha me ti, Victor va Carina, a nui day ti nn ngi va

yu thng ti v iu kin. Cam n anh ti Gerald, ngi ma ti co

th tin cy ca trong luc kho khn cung nh trong thun li. Cam n

Elsa, ngi a hng dn ti trong cuc sng va ng vin ti hoan

thanh quyn sach nay.

Cam n anh Adam a cho phep ti tr thanh mt phn trong cuc

hanh trnh ky diu thay i cuc sng. Cam n Stuart a khai sang

ti trn con ng lam hun luyn vin cua mnh. Cam n Patrick a

giup ti hoc cach quan ly. Cam n cac ng nghip cung lam hun

luyn vin cua ti, Amin Morni, Ramesh Muthusamy, Leroy Frank

Ratnam, Melvin Chew, Danny Tong, Freddy Gomez, Woei Tang,

Andrea Chan, Pamela Chong, Yuan Yee va Jeff. Cam n Candice Koh

a giup ti hoc c y ngha cua vic kt ni cam xuc cua mnh. Cam

n toan b nhn vin cua Adam Khoo Learning Technologies Group

a cng hin thi gian va n lc tao ra mt cng ty ao tao s 1 tai

Singapore va dn u th trng hun luyn hoc sinh.

Cam n cac ban cua ti, Shahnaz, Petrina, Marcus, Cheryl Tham, Lydia,

Kalai, Rossana, Lin Kuek, Katherine, Jaelle Ang, Kyrie, Kristy, Theresa

cung cac ban khac, cam n cac ban v a la mt phn khng th thiu

trong cuc hanh trnh cua ti va giup ti bit trn trong nhng iu

tuyt vi do cuc sng mang lai. Cam n cac i tac cua ti Bodynav

Institute va ban thn cua ti, Max va Wilson, v a cung ti gy dng

va phat trin cng ty.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Quyn sach nay cung danh tng cho rt nhiu tr ly giang day, nhng

ngi a danh tron tm huyt tao ra s khac bit trong cuc sng

cua nhiu ban tre trong cac chng trnh I Am Gifted, So Are You!TM

va SuperkidsTM.

Cam n cac thy hiu trng, thy c va giao s trng tiu hoc

St Andrews, trng cp hai, trng trung hoc va trng ai Hoc Quc

Gia Singapore a giup ti tr thanh mt ngi nh ngay hm nay.

Cam n cac thy va hun luyn vin a chia se vi ti nhng kin thc

v gia v thanh cng trong cuc sng, Dr. Richard Bandler, Dr. Tad

James, John LaValle, Paul McKenna, George Bein, Ernest Wong, Eric

Jensen, Rich Allen va David Freeman.

Cam n nhng trng hoc va t chc ma ti a n ao tao, cam n

s ung h quy gia cua cac ban v a tao c hi cho chung ta tin ti

mi quan h i tac thn thit. Ti hy vong chung ta se gi gn va phat

trin mi quan h hp tac tt ep trong nhng nm ti.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Gii thieu ve Adam Khoo

Adam Khoo la nha

doanh nghip, tac gia

cua nhng quyn sach

ban chay nht va la mt

trong nhng nha ao

tao xut sc nht. T

tay trng lam nn bac

triu vao nm 26 tui,

Adam Khoo s hu va

quan ly nhiu cng vic

kinh doanh vi tng thu nhp hang nm la 20 triu . Anh la Chu

Tch va Hun Luyn Vin Trng cua cng ty Adam Khoo Learning

Technologies Group, mt trong nhng cng ty ln nht Chu A v

giao duc va ao tao, ng thi la Giam c iu Hanh cua cng ty

Adcom, mt cng ty v dch vu quang cao.

Adam cung la tac gia cua sau quyn sach ban chay nht bao gm, I

Am Gifted, So Are You!, (phin ban ting Vit Ti Tai Gioi, Ban

Cung Th! dch gia Trn ng Khoa va Ung Xun Vy), How to

Multiply Your Childs Intelligence, Clueless in Starting a Business,

Secrets of Self-Made Millionaires, Secrets of Millionaire Investors

va Master Your Mind, Design Your Destiny quyn sach ban chay

th hai tai Singapore nm 2004 va c gii thiu trn t Straits Times

Life! Nm trong danh sach ban chay nht trong 36 tun, Secrets of

Self-Made Millionaires va Secrets of Millionaire Investors ln lt

c xp hang nht trong danh muc sach ban chay nht cua t Straits

Times Life vao nm 2006 va 2007.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Adam tt nghip khoa c nhn nganh Quan Tr Kinh Doanh trng

ai Hoc Quc Gia Singapore (NUS). Thi sinh vin, anh ng trong

1% nhng hoc sinh dn u trng va c tuyn vao chng trnh

Phat Trin Tai Nng (Talent Development Program), mt chng trnh

ao tao nhng sinh vin xut sc cua trng.

Trong 15 nm qua, anh a ao tao hn 355.000 hoc sinh, giao vin,

chuyn gia, nhn vin va chu doanh nghip v vic phat trin tim

nng ca nhn va at thanh qua xut sc trong cac lnh vc.

Tin tc v thanh cng cua anh thng xuyn c ng tai trn cac

phng tin truyn thng trong nc nh The Straits Times, The Busi-

ness Times, The New Paper, Lianhe Zaobao, Channel News Asia, Chan-

nel U, Channel 8, Newsradio 938, The Hindu, The Malaysian Sun, The

Star v.v.Tap ch The Executive Magazine va xp hang Adam Khoo la

mt trong 25 ngi giau nht Singapore tui U40.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Gii thieu ve Gary Lee

Gary Lee la Trng Phong ao Tao

va la Hun Luyn Vin cho AK-

LTG, anh tham gia vao cac chng

trnh ni ting nh Transforma-

tion Teaching, I Am Gifted, So Are

You!TM va SuperKids TM do cng ty

t chc. Theo ngh hun luyn vin

t nm 2000, Gary ao tao hoc vin

n t cac nc Ma Lai, Indonesia,

Singapore va n .

Gary tham gia vao cac chng trnh

ao tao v phng phap va ng lc

vn ti thanh cng t nm 15 tui.

Vi b day kinh nghim trong vic ao tao thanh thiu nin gp kho

khn trong hoc tp, b tan tt va b tn thng thi th u, anh a

giup nhiu ban tre tin vao ban thn, vt qua kho khn va phn u

cho m c cua mnh. Chuyn mn cua Gary la v nng lc hoc tp

cua nao b, bao gm ao tao nao b bng phng phap h thn

kinh, ao tao nao b yu va khng co kha nng hoc tp, ap dung cac

phng phap hoc bng ca nao b.

La hun luyn vin c cp chng ch Neuro-Linguistic Program-

mingTM (NLP) va MBTITM, Gary a ao tao rt nhiu ngi vn ti

thanh cng trong cuc sng ca nhn va s nghip thng qua cac

chng trnh ao tao danh cho ngi ln ma AKLTG t chc. Ngay

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

nay, anh t vn cho cac chuyn gia tm lai ng lc, nim am

m va giao tip tt hn trong cng vic va gia nh. La nha thi min

a qua khoa ao tao cua National Guild of Hypnotist (NGH) va In-

ternational Association of Counselors and Therapists (IACT), Gary s

dung vn kin thc cua mnh giup cac t chc, doanh nghip, giai

quyt mu thun, xy dng nhom, ng dung thng minh cam xuc

(Emotional Intelligence)trong giao tip. Anh cung giup cac bc cha

me hiu c con cai thng qua cac bui noi chuyn vi cac bc phu

huynh ma anh a t chc trong nhiu nm nay.

Khi con la mt hoc sinh kem, Gary a s dung cac phng phap va lp

lun sau nay c anh chia se trong cac quyn sach cua mnh, lot

vao tp 5% s hoc sinh dn u trng cp hai anh theo hoc. Gary tt

nghip NUS, khi theo hoc y anh bit cn bng thi gian mt cach

hiu qua gia vic hoc va cng vic lam hun luyn vin nhiu ap lc.

Anh trai qua cac khoa ao tao cua cac chuyn gia gioi nh Adam Khoo,

nha hun luyn va sang lp Timeline TherapyTM Dr. Tad James, ngi

ng sang lp ra NLP Dr. Richard Bandle. My th co Dr. George

Bein, hun luyn vin c cp bng NGH va la nha thi min ni

ting cung vi Eric Jensen, tac gia va la ngi tin phong trong cac

chng trnh va tai liu ni ting v vic hoc bng ca nao b.

Gary sng ung theo nhng quan nim v thanh cng ma anh chia se

vi hoc vin. Hin nay, xen vao thi gian hun luyn hang ngay cua

mnh, anh con la giam c cua mt cng ty ao tao va la ngi ng

sang lp ra mt cng ty khac trong lnh vc chm soc sc khoe toan

din. Trong nhng n lc kinh doanh cua mnh, Gary a hoc hoi va

tinh thng cac cng vic xy dng doanh nghip va quan ly con ngi.

Nhng kinh nghim nay cung c Gary ph bin trong cac chng

trnh ao tao cua anh.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Li cam n

Gii thiu cac tac gia

Chng1: Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 15

Chng2: Giai phong tai nng tim tang trong con ban 49

Chng3: Bc phu huynh thanh cng co quan nim g khac vi le thng 97

Chng4: Lam th nao giup con ban co ng lc vn ti thanh cng 129

Chng5: Nm loai cam xuc tac ng manh n hanh vi con tre 181

Chng6: Khi dy va nui dng long t trong, s t tin ni con tre 223

Chng7: Lam th nao khin tre hp tac va vng li cha me 259

Chng8: Thay i t duy bng phng phap chuyn hoa y ngha tch cc 283

Chng9: Ky lut trong gia nh theo phng chm ca nha cung thng 309

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

CHNG 1

BAN CO THE GIUP CON MNH

HOC GIOI VA THANH CONG

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

16 Con cai chung ta u gioi

Adam Khoo & Gary Lee

NOI NIEM KHONG CH CUA RIENG AI

Chc hn khng mt bc cha me nao khng mong mun con

mnh thanh cng va hanh phuc. Vy vai tro cua ban la g va

ban phai lam g giup con at c iu y? Chc chn, ban

rt mong mnh ong mt vai tro quan trong trong o, th nn

quyn sach nay mi nm trong tay ban. Va ti hiu ni bn

khon cua ban.

Cung co th ban a bt u cam nhn c nhng vn cua

ngi lam cha lam me. Co luc ban ngh con mnh ang sng

trong mt chiu khng gian khac, thm ch mt hanh tinh

khac. Vng, ban khng phai la ngi duy nht ngh nh th.

Ban trn tr mt cach v vong khng hiu chuyn g xay ra vi

cu Bim hay be Na vn ngoan ngoan vui ti, lu ru noi chuyn

ca ngay, nay ch tra li nhat gng nhng cu hoi quan tm cua

ban, nhng lai trn bit trong phong bo ra hang gi th thm va

ruc rch chuyn tro vi cai may in thoai bng mt th ngn

ng ban khng hiu c. Nhng ban khng n c trong tnh

hung nay.

Cung co khi ban phat hoang ln, cam thy dng nh khng th

co mt ting noi chung vi a con bng to ra lm ly, thm ch

sut ngay mt sng may sa va tr nn xa la i vi cha me. Tht

au long khi chng kin a con vn hoc kha gioi trong trng

nay bng dng mt ht hng thu hoc tp, hoc ba toan im di

trung bnh ma vn chng may may bun tui, nh th y khng

phai la chuyn cua no. Vng, o la chuyn au u ma nhiu gia

nh gp phai.

Tht oai m, trong thm tm ban bit va tin rng con mnh co

kha nng ban cam nhn c iu o, nhng khng hiu v

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

17Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng

Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vn

sao no khng con tp trung hoc anh mt ng lc vn ln

trong hoc tp va cuc sng.

Va ban, vi t cach ngi lam cha lam me, hiu ro ng lc

trong hoc tp cung nh trong cuc sng co mt tm quan trong

nh th nao i vi con tre; no giup tre xac nh ro ch i ti,

hoan thanh tng muc tiu ra va nh th, thanh cng trong

bt ky lnh vc nao ma tre a chon. Ban ht long mun giup

con, khuyn bao con va tr thanh mt phn trong cuc sng cua

con nh trc kia... th ma ban ch co cam giac khoang cach gia

mnh va con cang luc cang xa hn...

Lam th nao tro chuyn va khch l con cai? nhiu phu huynh tng hoi ti nh th. Nhiu ngi (nht la nhng ngi

co con trong tui mi ln) noi vi ti rng, ho khng hiu

c con mnh ngh g, c sao chung c chui mui hang gi vao

nhng tro chi v b trn may vi tnh.

Vn la ch, nhng ky c va kinh nghim v thi th u cua

chung ta, cung vi cach day bao cua cha me ta hnh nh khng

lin quan, va cang khng th ap dung vao vic day con trong bi

canh xa hi ang thay i tng ngay nh hin nay. iu nay con

tr nn kho hn vi nhng bc phu huynh trong tui 40, ho

vn con nh ngay xa mnh ngoan ngoan nghe li ngi ln,

dui mai en sach va lun hiu knh vi cha me ra sao. Th ma

gi y, khi cung lam cha lam me, ho hoang mang khng bit

phai lam g vi nhng a con c mun tach ri hoc cng lai

li cha me.

Tuy vy, ban cha n mc phai tuyt vong. Ban khng cn va

khng nn tip tuc chin u mt cach mt moi va gn nh

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



v vong vi nhng thin thn ni loan trong tui mi ln

na. Vi cach tip cn ung n va nhng cach thc giao tip

phu hp vi con cai, ban se ly lam ngac nhin khi bit rng hai

th h co th vui ve bn nhau va chung tay vun p cho thanh

cng cung nh li ch cua i bn. Con ban co th tr nn cc

ky hiu chuyn, bit quan tm n ngi khac... nhng ch khi

chung c sng trong bu khng kh yu thng, cam thy

mnh c cha me tn trong. Va n lt mnh, chung se hoc

cach bay to long bit n i vi cac bc sinh thanh.

Chc hn ban ang chau may nghi ng iu ti noi va t hoi,

Sao ti lai phai tn trong thng con cng u lun cai bng, trong khi ly ra no phai knh trong cha me nh ti ngay xa?, Lam sao dam mong a con ly lm to long bit n trong khi no khng them bit n hang trm th vic ma ti m thm lam hang ngay va hy sinh cho no?. Xin hay kin nhn ban nhe, ban se tm thy cu tra li sau khi oc xong quyn sach nay.

CH CO BON DANG CHA ME TREN I

Vn hao v ai Lev Tolstoy tng noi, cac gia nh hanh phuc u

ging nhau con nhng gia nh bt hanh th au kh mi nha

mt kiu. Cac nha tm ly hoc noi, co hang triu nhng cp cha

me trn i nhng tu chung ch co bn dang chnh. Chung

ta hay cung nhau tm hiu va hnh dung v bn dang cha me

thng gp nay. Nu ban thy mnh thuc bt ky dang nao trong

s o hoc pha trn gia cac dang th ban se hiu ro mt iu:

c sao vic lam cha me, i vi phn ng chung ta, lai tr

thanh mt nhim vu kho khn n th.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Da vao tiu ch nao phn bit cac dang cha me? Chnh la cac

phng phap ma cha me dung day con. Cu th hn la cach ho

noi chuyn vi con cai, cach ho khch l khi chung lam vic tt,

cach ho trng phat hay ph phan khi chung lam iu sai, cach

ho ap lai hay khng ap lai nhng oi hoi tinh thn va vt cht

cua chung...

Cac cuc khao sat cho thy cac bc cha me ap dung nhiu phng

phap day d con cai khac nhau, t cac phng phap truyn thng

c truyn lai t i trc, cho n cac phng phap th h

mi cua cac chuyn gia trong lnh vc nui day con. Mt s

phng phap mang lai hiu qua, trong khi cac phng phap

khac th hoan toan v ch. Noi v cach giao tip vi con, ban co

thng s dung mt s cach noi nh sau khng?

Con tng me la con hu cua con y a?

May ngh tao la cai may in tin chc?

Con cho ba la thng ngu sao?

Co phai con ngh nha nay la cai nha tro, con con ch la ke n nh u khng?

May co con coi chung tao la cha me na hay khng?

Con co nghe khng y? Me ang noi chuyn vi con!

Bit la mt chuyn, lam lai la mt chuyn khac!

Con tng me la con nt ba tui ha?

Con b cai ging g vy? Trong u con ch co bun t thi a?

Co cu noi nao quen thuc i vi ban khng? Ban co cam thy

ay nay khi dung nhng cu tiu cc nh trn khng? Nu co

th ban cung khng phai la trng hp ca bit, nhiu bc phu

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



mu khac cung noi nhng cu tng t, thm ch con nng n

hn, mc du khng ai trong chung ta khng n lc ht mnh vi

mong mun tr thanh nhng bc cha me tt. V khng co nhiu

ngi trng day ngi ta cach lam cha me, th nn thng th

chung ta bt chc mt cach v thc hoc co y thc cach ma cha

me ngay xa i ai vi chung ta. Cung co trng hp nu ta

ngh cha me mnh xa kia qua nghim khc, th nay ta nn lam

mt cuc cach mang bo ht tt ca nhng quy nh nghim

ngt bt con cai phai th nay th no ma tao cho chung mt cuc

sng thoai mai, t do.

Khng co mt mu s chung c nh nao cho tng dang cha me,

ti se miu ta ho trn nhng net chung nht. Ban th xem mnh

thuc vao dang nao sau y nhe.

Bac cha me tieu cc

Goi ho la cha me tiu cc bi v ho day d con bng nhng bin

phap tiu cc, phng chm cua ho la cha me noi cai g cung

ung va v th ma... tht bai. Nhng ho khng nhn ra iu

o. Ho bit rng Greg cua ho thng minh nhng khng chu

c gng, v th ma

bng moi cach phai

thuc ep no cho

bng anh bng em.

Khi Greg con be, ho

thng dung roi vot

cho cu vao khun

kh mi khi cu li

bing hay b im

kem. Chng la g, cu

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



be n lp vi nhng vt roi hn trn tay chn, bin cu thanh

tro ci cho ca lp.

n khi Greg ln ln mt chut, ho chuyn chin thut sang so sanh

cu vi ngi anh, v anh cu co thanh tch hoc tp tt. Nhng cu

kiu nh th nay c lp i lp lai hang ngay, Sao may khng bng c cai mong tay anh may? Xem y, anh may chm ch hoc hanh bit bao. Con may ti ngay ch bit chi in t. Mi khi bao hoc bai, th dai mm ra ku mt. Gia ma may co c na b oc cua anh may th co phai chung tao cung co phn nh khng.

Khng co g ngac nhin, Greg lun co cam giac bun tui va chan

nan; ngi ln khng hiu c la cu cung co luc cn ngh ngi

th gian ch. Khng phai cu khng mun hoc, cu ch cam thy

kho tp trung vao bai hoc. Ngoai ra, cu khng khoi tui thn khi

lun b cha me em ra so sanh vi ngi anh trai gioi giang va

la nim t hao cua gia nh, con cu th b gan cho nhng danh

hiu kho nghe nh li bing, ngu n, v tch s,...

Dn dn, Greg hoc c cach chp nhn s phn cua mnh. Ti

tp nhn nhng li ch trch cay nghit t cha me, cu tin chc

mnh khng co c may thanh cng trong i, va du co lam g th

cu cung khng bao gi bng c ngi anh sang lang cua mnh.

o la ly do tai sao Greg thch danh nhiu thi gian cho ban be

ng thi xa lanh gia nh cang nhiu cang tt. Cu cam thy ch

co nhng ngi ban nay mi hiu cu, chp nhn con ngi cu

nh no vn th, thm ch con tn trong cu, nhng iu ma cu

khng bao gi tm thy trong gia nh mnh. Cu mun bn ban

be cang nhiu cang tt, cung ho xem nhng b phim, chi nhng

tro chi a thch va khng mun ngh iu g xa hn na.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Bac me cha thch s hoan hao

y la nhng

ngi yu thch

nhng g tron tra

va toan bch. Ann,

con gai ru duy

nht cua ho, nm

nay 15 tui va

ang theo hoc

mt trng danh

ting. C la nim

hanh din va nim

vui cua cha me. Ho yu thng c ht long va trng i rt

nhiu c. Ho mong Ann vao trng Y trong khi c thm m

c tr thanh nha khoa hoc nghin cu mi trng. C khng

dam noi cho cha me bit v s se lam ho tht vong. Cha me a

u t qua nhiu cho tng lai cua c. Ngoai vic hoc nhng

trng hang u, c con c hoc thm nhiu th khac vi muc

ch hoan thin ban thn. C phai bit mua ba l, v me c ngay

xa m mnh mua trong v H thin nga nhng ba a khng

thc hin c. Ngoai ra, c con hoc thm an dng cm, an

v cm, hoc ve tranh, hoc anh tennis ... va con nhiu th khac.

Ann chng phai lo ngh g, cha me a ln k hoach cho tng lai

cua con gai u vao y. Ho hy vong c se thc hin c c

m va hoai bao cua chnh ho. Trc mt ngi thn va ban be,

ho ch toan khen ngi con gai. Khi Ann at thanh tch cao trong

hoc tp hoc gianh c cac giai thng vn th my, cha me c

lun ly o lam bng chng moi ngi thy con gai ho thng

minh va xut sc nh th nao.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Ho khng cho phep c i chi vi ban be ng trang la v s c

b anh hng xu t lu ban be tm thng va khng co thi

gian hoc tp. V th, Ann ch quanh qun nha. Thu vui cua c

goi gon trong nhng thoi quen ma cha me c cho la lanh manh

va b ch nh oc sach, nghe nhac c in, xem truyn hnh cap

chng trnh Discovery Chanel, hoc chi an.

Ngay nao cha me cung hoi thm Ann v nhng chuyn xay ra

trng. C ch k cho ho nghe nhng vic tt ep c a lam hay

nhng thanh tch ln nho c at c. C rt vui khi thy ve mt

cha me sang ln nim t hao. C tin rng mnh lam ung va o

la ly do tai sao c khng bao gi k cho ho nghe nhng g tht

s xay ra trng hay trong ni tm c.

Ann thng co cam giac c n, lac long v c gp kho khn trong

giao tip vi ban be. Ho thng ban v nhng b phim mi ra va

mt ao qun, trong khi c mu tt v nhng vn o. Co ln, c a

bt khoc khi b mt a ban goi la lp d. i khi, Ann cam thy

bt man khi cha me kim soat cuc i mnh n tng xng ti met,

du c vn bit rng ho lam vy v thng yu c.

Ngoai ra, v c bao boc qua ky, Ann mt dn kha nng

hoa nhp vi xa hi va khc su cam giac lac loai c n gia

moi ngi.

Bac phu mau nuong chieu con het mc

Richard a 18 tui nhng vn c cha me cng chiu nh ngay

con be va c sng theo y mnh. Cha me bao gi cung c ht

sc ap ng moi th cu voi vnh, du gia nh chng kha gia

chut nao. Khi cu va co bng lai xe gn may, cha cu khng

ngn ngai bo ra toan b s tin danh dum mua cho cu chic

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



xe oach nht ma cu

mun. Me cu m

ngay lo lng v s an

toan cua con trai khi

lai xe phn khi ln,

nhng lai cho rng vic

lam cho con vui la quan

trong nht.

Richard sng nh ng

hoang trong nha, cu

thng ln ting vi cha me mi khi ngh rng ng ba gia can

thip qua nhiu vao vic cua mnh. Ho rt bun nhng v qua thng

con nn khng n la ry, anh m thm hy vong trng n rm

trng tron, mt ngay kia cu se hiu c cng lao cha me.

Richard khng h ung tay vao vic nha, hoc hanh cung chng

bng ai. Tht ra, cu b up hai ln v khng thch hoc, th thi. Cu hay cup hoc i chi, nhng thay v nghim khc nhc nh con, ho lai ng ra bao che bng cach vit th cho

giao vin chu nhim vin ly do cu khng khoe nn khng th n lp.

Richard thng quy pha trong trng. Cu b bt gp hut thuc

la trong nha v sinh, thng xuyn b ky lut, thm ch con b

mi ln gp hiu trng vai ln. Nha trng a nhiu ln goi

in cho cha me cu bay to ni lo lng. Mi ln nh th, cha me

cu u ha vi nha trng se un nn con tt hn. Tht ra, ho

cung i ln th nhe nhang khuyn bao cu nn tun theo ky

lut cua trng, chu tm hoc hanh, nhng tt ca ch nh nc

la khoai.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Du mun g c ny, Richard vn rt t khi nha; ngc lai,

h ra mt chut la cu ra khoi nha an um vi lu ban cho n

ti khuya. Ri cung n luc hu nh khng ai chu ng ni cu

na. Va iu g n phai n, cu b canh sat bt v ti u a va

gy ri trt t ni cng cng.

Bac sinh thanh theo chu ngha vat chat

Ho la nhng ngi lam n kinh doanh co ting tm, co a v va

c trong vong trong xa hi. Ho co hai a con, Ed 16 tui va

Sarah 14 tui. Moi vic trong nha c khoan trng cho ch

ngi lam ang tin cy a vao vi gia nh t khi Ed con be.

Khng co g phai ngac nhin khi hai a tre cam thy gn gui

thn thit vi ch hn la vi cha me chung. Bi v ca hai ln ln

trn thng trng, ho thng lam vic hoc gp g i tac n

tn khuya, nn chng my dp v nha n ti vi con.

Nu gia du co chut thi gian ranh, ho thch giai khuy theo s

thch ring cua mnh hn la danh thi gian cho con cai. Khi

chung con nho, thi thoang ho cung a chung i chi cng vin

hoc i ngh vai ngay. Nhng by gi chung a ln, co th t

i chi, i du lch vi ban be hay trng hoc th ho mc cho

chung xoay x. Lam n cang phat at bao nhiu, ho cang bn

rn by nhiu, nhng dp sum hop gia nh ngay cang tr nn

him hoi.

Hai anh em cung quen dn vi vic cha me thng xuyn vng

nha ca hai u co nhng mi quan tm ring va chu yu danh

thi gian cho ban be. Cha me chung khng bn tm lm v ca

hai u co thanh tch hoc tp kha. Ho tin rng tin co th mua

c s giao duc tt nht, va do o khng ngn ngai bo tin

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



ra cho con hoc

nhng trng danh

ting nht.

Nh bu p lai

cho vic thiu thi

gian danh cho con,

phu huynh theo chu

ngha vt cht thng

khng tic tin ra

cho con cai. Qun ao

cua chung phai la hang hiu, may tnh, in thoai, xe i mi,

th thin ha co cai g chung lp tc co cai y.

Nhiu ban hoc cua Ed va Sarah ganh t vi chung v hai a

hu nh co tt ca moi th trn i. V vy, lam sao chung

tranh khoi cam giac mnh la ngi sanh iu, la dn chi,

la quy tc?

Nhng liu hai anh em no co tht s hanh phuc khng? Cuc i

u n gian nh th. i khi chung cam thy them c nh

nhng a ban lun co cha me bn canh trong moi sinh hoat

i thng nh i xem phim vi cha me, cung ngi ban lun v

mt trn a bong,... Cung co luc i ra ng trong b canh

t tin trn chic xe bong ln, nhng Ed va Sarah vn thy long

mnh trng trai. Chung cam thy hnh nh mnh thiu thiu mt

cai g o...

Trn y la mt s v du v cac dang cha me chung ta thng

gp trong xa hi hin ai. Mc du mi dang trn phn nao

c phong ai lam ni bt nhng net c trng ring, ti

chc rng t nhiu ban cung bt gp hnh anh mnh thp thoang

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



trong o. Trong thc t, a s bc phu huynh day con theo kiu kt

hp mt vai phng phap vi nhau. V du, mt s ngi dung roi

vot rn e, phn thng vt cht khen thng va coi o la bin

phap tt kim soat nhng a con mi ln cua mnh.

Ti bit co kha nhiu ng b ba me lun bn khon vi nhng

cu hoi, Liu mnh day con co ung cach khng?, Khng bit mnh ang giup con hay ch v tnh khin cuc sng cua no tr nn kho khn hn?

Chc ban ng y vi ti rng, tt ca nhng ng b ba me trn i

du day con theo cach nao th cung xut phat t tnh thng con va

mong mun nhng iu tt nht cho con. Nhng rt co th phng

phap day con ma ban ap dung lai phan tac dung, gy ra nhng hiu

lm va nong rng khoang cach gia cha me va con cai.

Ti bit vic mt ngi me c tnh nghe len cuc noi chuyn

in thoai gia a con trai 14 tui vi ban hoc la xut phat t

y nh tt, ch v ba mun bit con mnh ang giao du vi ai, ba

s no chi vi lu ban xu. Nhng khi cu be phat hin ra vic

nay, cu ni gin v me a xm pham th bao vao i t cua cu

va khng tin tng cu.

Khi mun bit ti kt thn vi ai, cha ti khuyn khch ti mi ban v nha, thm ch ngu qua m, con me ti th anh xe ch ti va ban i n. Th th con g bng nn ti thng mi me i n ti va i xem phim vi ti va ban gai ... d nhin me ti lai xe va tra tin. Me con nhng cho chung ti quyn chon phim; ch co mt iu duy nht ma me ti t chi la khng ch chung ti i xem phim vao luc na m. o la ly do tai sao, mc du cha me ti ly d khi ti mi 13 tui, ti vn rt gn gui vi ca cha ln me.

- Adam Khoo

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



THNG YEU THOI CHA U,

CAN CO PHNG PHAP TOT

Thc t cho thy, ch yu thng va ht long mong mun iu

tt lanh cho con cai thi th cha u cho vic day con thanh

cng. Ap dung lai cac phng phap ma ngay xa cha me ta vn

giao hun ta co th khng con hiu qua na trong mt xa hi

mi. Di anh hng cua s bung n thng tin, th h 8X, 9X,

10X rt khac bit. Chung hiu bit hn, d xuc cam hn va co

nhiu c hi tip xuc vi nhiu lung t tng khac nhau hn.

La cha me, chung ta cung cn phai thay i va thch nghi vi thi

ai mi, bit cach s dung nhng m hnh va phng phap day

con sang tao, mi me, tin tin. Ch co nh th, chung ta mi

co th rut ngn va xoa nhoa khoang cach gia hai th h trong

gia nh, giup con cai phat huy moi tim nng, tao dng mt

cuc sng hanh phuc va hai hoa, cung nh bit cach lam chu i

mnh khi chung trng thanh.

TM HIEU VE THE GII TUOI TEEN

Mun thit lp va duy tr mi quan h gn bo vi con cai, ng

thi giup chung phat trin ht kha nng, trc tin cha me phai

tht s hiu c con cai. u tin, chung ta phai hiu vic sng

trong th gii tui teen la nh th nao. Hiu c a tre 13, 15

tui co cam giac ra sao, thng gp phai nhng vn g, thm

hy vong va mong c g cuc i, thm ch phai bit ca th

ngn ng ma con mnh s dung. Nu nh an ng n t sao

Hoa va an ba n t sao Kim, con cai chung ta chc chn phai

n t mt thin ha nao o hoan toan khac.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Vy ban bit g v th gii tui th? Ban co tht s hiu ngn

ng cua chung khng? Ti mun ban hay th mt bai kim

tra nho di y kham pha mc hiu bit cua ban v xu

hng va ngn ng x-tin.

1. Ban hiu c cach vit nay khng: po t4y, chaj oj?

2. Nhng ngi nao c goi la Emo?

3. Xam b, Xam x co ngha la g?

4. LOL co ngha la g?

5. La da, i u y co ngha la g?

(ap an cui chng).

Nu tra li ung ht, ban co th t khen mnh c ri. Ban kha

ranh ngn ng tui mai. Nu ban khng hiu chut nao, th

cung ng vi bun v o la chuyn bnh thng. Ti a bai

kim tra n gian nay cho rt nhiu phu huynh, hu ht ho u

cam thy kho hiu. Thm ch co ngi con hoan toan mu tt.

By gi ban a bit mnh ang u trong qua trnh hoa hp vi

con cai. Trc khi ngh n chuyn day con hiu qua, hay danh

thi gian nhiu hn tm hiu thm v th gii cua con tre nh

xem th cac chng trnh tivi chung yu thch, nghe th nhng

loai nhac chung say m, oc thm nhng loai sach bao danh cho

tui mi ln, oc nhng g cac ban tre vit trn blog hay din

an... Ban se kham pha ra nhiu iu khac la trong th gii cua

chung. Co mt s iu ban se cam thy kho ma chp nhn c.

Tuy nhin, ban nn nhn va hiu th gii o bng mt cai nhn

cam thng hn la phan xet. Ban ng qun rng, ngay xa cha

me ta cung tng co luc chng th nao hiu ni chung ta.

Th gii cua tui mi ln ngay nay tht khac vi chung ta. Cuc

sng ang quay vi mt tc in cung chong mt. Vic kim

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



sng ngay cang mang tnh canh tranh lanh lung va khc lit. a

s cac gia nh ngay nay cn co hai tru ct (ca v chng cung i

lam, thay v ch ngi chng i lam nh trc kia) chay ua

vi gia ca trong mt xa hi tiu dung sung bai vt cht. V th

ma khoang thi gian cn thit cha me chi ua va tro chuyn

cung con cai ngay cang ngn lai so vi nhng thp ky trc.

Bn canh o, s bung n cua cac knh tivi, truyn hnh cap, cac

loai game online va nht la Internet a va ang tao ra mt th

gii cua thanh thiu nin ngay cang khac bit vi nhng g ma

chung ta nhng bc cha me tng bit. Cai g cung co hai mt

cua no. Nu nhng tin b khoa hoc cng ngh mang n v s

li ch cho con ngi th no cung ng thi em n ca nhng

iu t hai, thm ch rt t hai. Nu Internet la ni ph trng

cai ep, cai tt th cung la ch cho cai xu, cai ac mc sc moc

ln nh co dai. S phat trin nh vu bao cua cng ngh thng tin

va s nhanh nhay cua gii tre i vi cng ngh cung chnh la ly

do khin nhiu bc phu huynh co cam giac hut hng, bt lc v

khng co cach nao theo kp con cai hoc quan ly c chung.

May vi tnh co hp lc c bit vi thanh thiu nin. Mang Internet

la ngun cung cp thng tin phong phu, mang lai s tng tac trong

th gii ao cho ngi dung, khin cho nhiu ngi lac long trong

th gii tht co th tm c ch ng cua mnh trong th gii ao

va ngay cang m chm trong o. Ti tng thc hin mt cuc khao

sat nho vi mt nhom thiu nin, bng cach hoi xem ho danh bao

nhiu ting mt ngay cho may vi tnh hay lt web. Khng cn

chp mt, hn 55% tra li 4-5 ting mi ngay.

Va d nhin, trong th gii tui teen kha phc tap o, nu gp

cai tt cai ep, con ban se ngay cang tin b. Ngc lai, chung

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



se ph thi gian vao nhng chuyn v b, thm ch la chuyn

xu. Bao ch ln ting hang ngay v hin tng nghin game,

xem phim i truy, nhng oan video clip nhay cam ma cac em

truyn cho nhau. Ngi ln chung ta cn phai lam g keo con

em mnh tranh xa nhng anh hng c hai y? o la cu hoi

ma chung ta phai cung ng nao tm ra cach giai quyt.

Mt s thiu nin than phin vi ti rng cha me khng yu

thng chung, quan ly chung nh tu nhn va tc i nhu cu

t khng nh ban thn cua chung. Cach ma bon tre nhn thc

v s quan tm va tnh cam cua cha me khng phai luc nao cung

ng quy vi cach ma cha me ngh va hanh ng.

Hin nay, i vi mt s thiu nin, yu thng chung ngha

la cho chung quyn t do giao du vi nhng ngi chung thch

va lam bt c cai g chung mun. D nhin, la cha me, chung ta

noi chung rt s kiu t do nay, ai chng mun lam ht sc

mnh bao v con cai khoi nhng nguy c cua mt xa hi ngay

cang phc tap va bao boc chung ln ln trong mt mi trng

an toan, v trung.

Cu hoi t ra la mi trng ma ban co th mang lai cho con ban

an toan n mc nao va liu y co phai la cach tt nht giup

chung? Mt mai ln ln, a tre nao ri cung phai i din

vi cai bt toan, cai xu, cai khng n va v hoan toan khng co

khai nim g v mt trai cua xa hi, nhng a tre ln ln trong

mi trng v trung thng co nguy c nhim bnh cao

hn nhng a tre khac.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



V SAO TRE NGHIEN CHI GAME?

Co th noi mt trong nhng vn bc xuc va gy au u

nht hin nay la hin tng nghin game trong gii tre. Ti

mong ban khng gp phai vn nay. Nhng du vy, chung ta

hay cung nhau tm hiu tai sao con tre, nht la cac be trai nghin

chi game.

Du tro chi in t a xut hin t hn hai thp ky trc, nhng

th h 7X va u 8X khng co nhiu ngi tr thanh con nghin.

Thu y chung ta co th thch tha diu, a bong hay i xem

phim vi ban be - cac tro chi c in co gia tr tinh thn cao va

nhn chung khng hi u nhng yu t gy nghin. Vy th

game hin ai la nh th nao? No co cai g khin bon tre say sa

n th?

Game tao ao giac ve viec lam chu cuoc song

Vi nhng oi hoi ngay cang cao t trng hoc, gia nh va xa

hi, thiu nin ngay nay khng khoi co cam giac mt i kha nng

lam chu nhng g xay ra xung quanh va trong chnh ban thn

chung. Ch khi ngi trc man hnh vi tnh, chung mi co cam

giac gianh lai kha nng kim soat moi th trn di. Vn bit rng

o ch la th gii ao, nhng nhng cam xuc ma chung co khi say

sa bm nut hoc di chuyn con tro la tht, v cac tro chi ngay

nay c cac phu thuy game thit k sng ng nh tht,

thm ch i vi nhng b oc non nt th no con tht hn ca

cuc sng ngoai kia, v nhng nha thit k a khai quat hoa i

sng, phong chiu no vi mt ro net va sinh ng cc ln.

Cuc sng trong cac tro chi mang lai cam giac manh, rt a

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



khin a tre, mt khi ri man hnh, ch thy cuc sng xung

quanh mnh te nhat, ang chan.

Chng phai vy sao, ch cn cham vao ban phm, ban co th iu

khin nhn vt trong tro chi theo y mun va tr tng tng cua

mnh. Ban cung co th iu chnh kt qua tro chi bng cach la

chon hanh ng mt cach thoai mai. Cam giac lam chu gia tao nay

co hp lc cc ln, ban co th sng trong th gii t tao ra cho

mnh, ni ma ban co c cy en thn cua Aladin, bt thn en lam

cho mnh bt c iu g. Cac tro chi loai nay anh trung vao mt

im: con ngi noi chung thch cam giac c lam chu va cam

thy bt lc nu moi vic khng theo ung y mnh.

Mt ly do khac khin a s thiu nin thch tro chi in t la v no

mang lai kt qua tc th. Ch trong mt thi gian ngn va vi mt

chut c gng khng thm vao u so vi cuc sng tht, chung co

th tr thanh mt ngi quan trong hn, giau co hn, thanh

cng hn va c nhiu game thu khac n s hn. Mt trong

nhng tac hai cua tro chi in t ma nhiu ngi cha nhn ra: nu

nghin game trong mt thi gian dai, h thng thn kinh cua ban

co th ch phan ng lai vi nhng phn thng tc th, d dai. iu

nay co th giup ly giai tai sao phu huynh ngay nay gp kho khn

trong vic ng vin con cai hoc tp; v khac vi tro chi, hoc tp la

mt vic nhoc nhn, oi hoi mt qua trnh phn u va n lc dai

hi trc khi at c phn thng.

Game giup chung ta thoat ly thc te

Game c bit co sc hp dn vi nhng tre co cam giac lac long

trong mt tp th (do thiu nhng ky nng xa hi cn thit),

thiu s quan tm yu thng cua cha me hoc b ban be trong

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



trng bt nat. Nan y manh hip yu trong trng hoc chng

phai la chuyn him hoi g bt c u va trong bt c thi ai

nao, vi nhng biu hin a dang, t nhng li choc gheo v

hai n vic gy thng tn v tinh thn va th xac i vi tre.

Tro chi trong th gii ao, trong khi o, mang lai cho nhng

a-tre-nan-nhn nay cam giac chung la ngi hung tht s,

khng nhng khng ai bt nat ma con oai phong cho o

van nhng nhn vt khet ting khac.

Trong cuc tro chuyn vi mt thiu nin 14 tui tn Chris theo

hoc chng trnh Ti Tai Gioi, Ban Cung Th!, ti tnh c

cp n chu tro chi in t va c bit Chris la dn

nghin th thit. Sau mt hi noi chuyn, cu thu tht mnh b

i x kha t trng, khng ai mun chi vi cu va cu lun

b ban be bt nat. Ch khi chm m vao th gii ao vi nhng

tro chi hp dn, bin hoa, cu mi co cam giac t do t tai, co

th tr thanh ngi ma cu mun va lam chuyn ma cu thch

lam. Cu co th git bt c i thu nao nn c cac game

thu khac n s va tn sung. Trong th gii ao, thay v b ban be

xa lanh hoc bt nat, Chris co nhiu fan hm m va cu co th ra

oai vi bt ky ai.

Ngay cang co nhiu thiu nin nh Chris i tm nim vui va s

khuy khoa trong th gii ao, v ch co o, chung mi tao c

danh tnh ring, c anh gia cao la nhng iu ma nhng a

tre ang thng nay khng co c trong gia nh hoc nha

trng. Mt hin tng ang lo ngai khac la mt phng din

nao o, mt s tro chi in t kch thch tnh hung hng thiu

kim soat cua tre va la tac nhn gian tip gy ra cac hanh vi bao

lc tre v thanh nin.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



BAN LAM G NEU KHONG PHAI GIUP CON

NG AU VI NHNG CAM DO VA KHO

KHAN TRONG CUOC SONG?

Trong th gii t cht ngi ng nay, khng ch ngi ln ma

con cai chung ta cung phai chu ap lc va i mt vi nhiu vn

. Lam th nao at toan im gioi, u vao trng danh gia

lam mat mt cha me? Lam th nao noi khng vi a ban

mi ln mang chat hang gi hoc so tai vi no trong mt tro

chi? K ra vn cua con tre cung khng nho nh ngi ln

chung ta vn ngh u. Trong khi o, thay v bn con cai lam

ch da cho chung, a s cac bc phu huynh b cun vao vong

xoay cm-ao-gao-tin. S phat trin qua nhanh va qua nong cua

xa hi tiu thu tao ra khng t cam d i vi gii tre. Nhng

cng ty san xut tro chi tn dung khoang trng nay, bng moi

cach li tre n man hnh vi tnh hoc nhng tro chi v b khac.

Nu cha me hay gia nh khng tr thanh t m tre quay v

chia se va th l nhng kho khn, cam d th nhiu nguy c n

mt ngay kia tt ca se bung n nh trong mt v bi kch.

Nu cha me va con cai trong gia nh ban co mi quan h hai

chiu va cam thng ln nhau, xin chuc mng ban. Ngc lai,

nu moi chuyn khng nh ban mong mun, cha me va con cai

gp nhiu tr ngai trong giao tip vi nhau, th y la luc ban

cn phai lam mi lai mi quan h o trc khi qua mun. Cac

phng phap trong quyn sach nay se giup ban bt u tao dng

s tin tng va thoai mai trong cac mi quan h gia nh. o

chnh la cach tt nht ban co th bt u giup con i mt vi

nhng kho khn cam d trong cuc sng.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



LUON LUON LANG NGHE,

LUON LUON THAU HIEU

MONG MUON VA SUY NGH CUA TRE

Bc cha me nao lai khng bit mnh mong mun g cho con cai.

Y mun o bt u t luc a con tng hnh trong bung me,

Con mnh se la a thng minh ngoan ngoan, ln ln no se.... Nhng mong mun trong u la mt chuyn, xn tay ao ln

bin mong mun o thanh hin thc lai la chuyn khac.

u tin, hoa nhp vao th gii tui teen va giup chung, ta

cung phai hiu tre mong mun g t ngi ln, vn g chung

thng vp phai trong hoc tp, trong cac mi quan h gia nh,

trong nha trng va ngoai xa hi.

Hay lng ong mt chut va danh vai phut vit ra nhng g ma

ban ngh la con mnh mong mun nht. Ban ngh chung mun

g va cn g t nhng ngi ma chung bit la yu thng mnh

nht? Hay vit ra vai im vao khoang trng di y trc khi

oc tip.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Hay cung con tm hiu xem cu tra li cua ban co khp vi

nhng g ma hu ht bon tre tht s mong mun cho mnh

va mun co c t cha me khng. Di y la kt qua

mt cuc khao sat ma chung ti thc hin gn y vi hn 100

hoc sinh.

Nm iu bon tre mong mun t cha me nht la:

1. T do va khoang khng gian khng nh ban thn

2. c tin tng

3. c yu thng va chp nhn

4. c cng nhn

5. c lp, khng b phu thuc

Khi ti a danh sach nay cho phu huynh trong cac bui hi thao

danh cho ho, nhiu ngi bnh lun nh sau:

- Sao ti co th tin tng c khi chung khng bit th nao la trach nhim?

- Nu mun ti tin tng, chung phai chng to mnh ang c tin ch.

- Nu chung t do, chung se chng con bit trn di hay ky cng g ht.

- c lp ? Nu chung quyt nh sai th sao?

Cha me co cach nao em n cho con cai nhng g chung mong

mun, ng thi vn bao am rng chung sng co ky lut, co

trach nhim va chng chac a ra nhng quyt nh ung

n khng? Chc chn la co!

Nhng ngi tht bai trong vic lam cha me b mc ket trong

cach ngh tiu cc rng nui day con tht tt, ho khng th

nhng b vi khao khat t do, nhu cu c tin tng va

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



nhu cu c cng nhn cua chung. o la ly do tai sao vic

lam cha me tr thanh mt cuc chin khng khoan nhng

hang ngay. Ho phat hin ra rng ho phai dung vu lc va sc

manh b trn bt buc con cai lam nhng vic ma ho ngh la

tt va v li ch cua chung.

iu nay dn n mt h qua tt yu, bon tre co cam giac b cu

thuc, troi buc, khng c ngi ln chp nhn va cng nhn,

khng co khoang khng gian ring cho mnh. Va mt khi khng

chu nm di anh hng cua cha me th chung t chu tac ng

cua nhng th lc bn ngoai thng khng tt i vi con

tre, iu y cung tng t nh vic mt ngi nha trng, nu

ngi tt khng vao th ke xu se n ving.

Cac bc phu huynh thanh cng th ngc lai. Ho tin rng thoa

man mt cach hp ly nhng mong mun va nhu cu cam xuc

cua con cai (s t do, c lp, nhu cu c cng nhn, c

chp nhn,...) la cach tt nht giup tre tr nn vng vang va

t nguyn lam nhng vic nn lam. Thay v ep buc con cai phai

theo y mnh, ho tin vao nhng cach thc giup con hp tac vi

mnh mt cach t nguyn. Trong quyn sach nay, ban se hoc

c cach giup con hiu ra vn sn sang hp tac vi ban,

chm ch lam vic nha va vui ve hoc hanh.

Cung trong cuc khao sat trn, bon tre a noi ra nhng g ma

chung tht s mong mun cho ban thn.

1. Tr thanh ngi thanh cng

2. at thanh tch cao trong hoc tp

3. c yu thch va ni ting

4. Co mi quan h tt vi cha me

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Ro rang, o cung chnh la nhng g ban mong i con mnh,

ung khng nao?

Nhng nu cha me va con cai tht s co cung mong mun, tai sao

bon tre lai khng mun nghe li ngi ln? Vn nm u?

Mc m la ch, mc du a tre nao cung mun c thanh cng

va at im cao trong hoc tp, nhng a s lai khng bit va khng

s dung nhng phng phap hiu qua ( at c thanh cng),

hoc thiu nim tin rng chung tht s co th hoc tt, rt tt na

la khac. V thiu phng phap va long tin vao chnh mnh, chung

thng bo cuc ngay khi vp phai tr ngai u tin, ri mc cho

nhng cam xuc tiu cc (li bing, chan nan,...) lam nhut ch va

t o mc cho moi chuyn n u th n.

Bn canh o, vic cn nhn, mng mo, ch trach, e doa va

trng phat kht khe cua mt s bc cha me khng nhng chng

giup ch g trong vic truyn cam hng hoc tp cho con tre,

lai ch gy ap lc cho nhng ca nhn con non nt, dn n h

qua la nhiu em tip nhn moi chuyn vi thai tiu cc.

Thm ch, nhng hanh ng thai qua cua cha me ch cung c

thm nim tin va cam xuc tiu cc ni tre v ban thn mnh va

v cha me mnh.

Vi t cach nhng ngi lam cha me, chung ta phai bit thng cam

vi nhng vn cua con cai, tin tng chung, ng vin chung

va a ra nhng phng phap hiu qua giup chung vt qua kho

khn. Ch co vy, tre mi co ng lc va y ch tip tuc c gng

vn ln. Du la cha me hay con cai th bt c ai cung co muc ch

cui cung la mong cho ban thn hoc ngi thn cua mnh thanh

cng, hanh phuc. Va o cung chnh la ly do c ban nht ban, vi

t cach ngi cha hay ngi me, thc hin bc u tin trong vic

tm hiu tm t nguyn vong cua con cai.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



HIEU VAN E CUA CON

TRC KHI GIANG TAY GIUP

co th ng vin, giup con cai giai quyt cac vn chung

gp phai trn con ng vn ln trong hoc tp hay cuc sng,

ta phai tht s hiu ro nhng rc ri nay. Hay suy ngh va k ra

nhng iu ban ngh ang la vn cua con mnh.

Co phai ban a vit ra mt trong nhng iu sau?

r Li bing lun tr hoan khng chu bt tay ngay vao vic

r Thiu ky lutr Khng tn trong ngi lnr Th , khng co hng thu hoc tpr Bao gi cung vin u ly do khng lam tt vic nay

vic kia

r Co thai khng tt

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



GIAI QUYET VAN E GOC CH

KHONG PHAI TRIEU CHNG BEN NGOAI

Tht tr tru, mt s vn ph bin ma cha me NGH rng con

mnh ang gp phai lai khng phai la ban cht vn ma ch la

biu hin bn ngoai. V th, du ho co lam g i na vn khng

th hoa giai c vn o. giai quyt tn gc mt vn ,

ban phai truy tm gc r su xa cua no ch khng ch tp trung

vao cha cai ngon. V du, vic mt cu trai li hoc (biu hin

bn ngoai) co th co nhng ly do khac nhau (nguyn nhn su

xa). Sau y la mt vai nguyn nhn thng gp.

Lydo1: Cu hoc hanh chm ch nhng kt qua thi vn kem hn ban be. Cu i n kt lun la mnh ngu hn ngi, co hoc my

cung chng nn cm chao g. (Trong trng hp nay, vn tht

s nm nim tin tiu cc vao ban thn t cho mnh kem coi

va khng co phng phap hoc tp hiu qua, nn hoc chm ma kt

qua vn kem).

Lydo2: Cu lun cho rng mnh b thy c trng chiu b hoc , va do o, cu chng i lai thy c va nha trng

bng cach khng hoc hoc hoc quy qua cho xong. (Nguyn

nhn nm ch cu co mi quan h khng tt vi thy c).

Lydo3: Trong gia nh, cha me cu ch chu y n con khi cu lam nhng vic sai trai. Nu moi chuyn sun se, cha me se

khng hoi ti cu ch ng noi g n vic quan tm n cu.

(Nguyn do la v nhu cu cam xuc cua cu khng c ap ng

va cu cn lam mt vic g o nhn c s quan tm).

Lydo4: Cu au kh v mi quan h vi ban gai v nhng iu nay cha me cu khng bit. Mang ni au nay, cu cam thy

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



tt ca moi chuyn vi mnh la v ngha va khng con mun hoc

hanh g na. (Trong trng hp nay, nguyn nhn la do cu co

cam xuc tiu cc gy ra bi mt ngi khac).

Danh sach cac nguyn nhn cho cung mt triu chng (li

hoc) co th tip tuc keo dai v mi a tre co tnh cach va hoan

canh khac nhau. Ban se nhn ra rng, khi ban bt u tm ra

nguyn nhn tht s cua mt hanh vi (biu hin bn ngoai) nao

o, ban se co c mt loat cac giai phap hp ly giai quyt

tn gc vn . Hay suy ngh v vic nay: nu ban kt lun rng

con ban n thun la li bing va trng phat ti li bing cua

no th ban se khng bao gi giai quyt c vn .

Ly v du ly do 1, ban co th giup con ban co thai hoc tp

tch cc hn bng cach mua cho con quyn sach Ti Tai Gioi,

Ban Cung Th!. Quyn sach nay se giup con ban xy dng nim

tin tch cc vao ban thn (co ngha la loai bo nhng nim tin tiu

cc), va cac phng phap hoc tp hiu qua tin tin nht (nhm

giai quyt vn hoc nhiu ma tip thu chng bao nhiu).

Trong cac chng tip theo, ban se hoc cach giup con chia se

nhng vn va cam xuc cua chung vi ban mt cach thoai mai

(a s bon tre cam thy rt kho noi chuyn vi cha me), cung

nh cac phng phap giup con ban nhanh chong tm c giai

phap cho cac vn bon tre thng gp phai.

V SAO TOI VIET QUYEN SACH NAY?

Trong vong 15 nm qua, ti a t chc rt nhiu khoa hoc v

cac phng phap hoc tp hiu qua va phat trin ban thn trong

thanh thiu nin, nhm giup cac em thanh cng ca trong hoc

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



ng ln cuc sng. Nh th ma ti co c hi tip xuc vi hang

ngan hoc sinh vi nhng thai va cach hanh x khac xa nhau.

Mt s em sng lac quan, t tin va y quyt tm trong hoc tp

nn at nhng thanh tch tt v cac mt hoc tp, th thao, vn

ngh. Trong khi o, co nhng em hoan toan dng dng vi vic

hoc, lun sng trong tm trang s hai, co thai tiu cc, ni

loan va khng mang n ngay mai. T nhng iu mt thy tai

nghe hang ngay, trong ti lun bt ln mt cu hoi, sao lai co

s khac bit to ln nh th. Co phai o la nhng tnh cach khac

nhau c hnh thanh t luc cha sinh me e? Hay do tac ng

cua ban be xung quanh? V nhng ngi trng khac nhau ma cac

em ang hoc? Do anh hng cua thy c trong trng? Hay ch

n gian la do ch dinh dng hang ngay cua cac em? Hoc

rng hn, do hoan canh kinh t xa hi?...

Mc du tt ca cac yu t trn u t nhiu anh hng n mi ca

nhn trong mt chng mc nao o, ti phat hin ra rng, yu t ln nht va quan trong nht hnh thanh thai , hanh vi, va do o, tng lai cua mt a tre chnh la cach day d cua cha me i vi con cai.

Ti cung kham pha ra rng, nu cha me co cach ngh tch cc va

danh thi gian bao ban, tro chuyn va nng con em th chung

se tin tng vao ban thn hn, co ng lc manh me hn va thanh

cng hn. iu nay cung ung vi ca cac em sinh trng trong gia

nh ngheo, hoc trng lang, va thm ch k ca khi sng trong

mt mi trng khng trong sach lm. Thm mt phat hin na,

nhng a tre co nhiu bin chuyn tch cc nht va thanh cng

nht sau cac khoa ao tao cua ti u la con cua nhng ngi cha

ngi me tht s cam thng va tch cc h tr con cai.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Qua trnh tm toi giai ap cho ni bn khon trn la ly do thuc

y ti thai nghen va thc hin quyn sach nay. i tng ma

ti mun trao i, tro chuyn, tranh lun va cui cung truyn i

cam hng cho mt s thay i ln chnh la ban, bc cha me ht

long quan tm n con cai. Ti hiu ro iu ma ti se mang n

cho ban sau khi oc quyn sach va thc hin nhng g cn lam,

o la nim t hao chnh ang cua ngi lam cha me co nhng

a con khoe manh, vui ti, lanh li, thanh cng trong trng

hoc va mai nay se thanh cng trong bt c cng v xa hi hay

ngh nghip nao ma chung la chon.

CHA ME PHAI LA

NGI TAO RA S KHAC BIET

iu ang mng la khi ban a hoc c cach hiu va tng tac

vi con cai mt cach ung n, ban se chng kin mt chuyn

bin khng ng, tre se tr thanh nhng thin thn bit yu

thng, cam kch trc tnh yu thng cua cha me; co y ch va

quyt tm manh me, cho du vao luc nay, chung co th la nhng

thin thn ni loan hn lao, bo ngoai tai nhng li cha me

hoc tr ly trc nhng thng ip cua tnh thng.

Trong i mnh ti a chng kin nhiu phep la xay ra khi cha

me va con cai cung n lc i mi mnh qua nhng quan

nim va phng phap tch cc thanh cng hn trong cuc

sng va quan h gia nh. Va a n luc ti mun chia se vi ban

mt trong nhng cu chuyn thanh cng nht ma ti bit c.

Ti xin ng nguyn vn email cua mt hoc vin tn Yu Yuan a

hoan thanh khoa hoc Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! cua chung

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



ti. Yu Yuan, trc khi n vi chung ti, la mt thiu nin quy

pha, sng lng bng lang bang thm ch con co vn rc ri

vi lut phap na. Tuy nhin, khi cu lnh hi c cac phng

phap giao tip tch cc trong khoa hoc cua chung ti, mi quan

h gia cu vi me cu va ca vi thy c trong trng bng chc

tr nn tt ep. Co th noi Yu Yuan a thc hin mt cuc lt

xac n tng, t ch la mt hoc sinh ca bit bo b hoc hanh va

khng quan tm g n tng lai, cu tr thanh mt hoc sinh y

quyt tm, co trach nhim va gt hai nhiu thanh tch ca trong

hoc tp ln cuc sng. Thm ch sau nay, Yu Yuan con quay lai

lam tr ly hun luyn trong rt nhiu khoa ao tao cua chung

ti.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Ngigi: Flame

Ngay: Th 5, 30 thang 11 nm 2005, 15:34

Nginhn: Adam Khoo

Chu: Th cam n

ThyAdamknhmn,

Em xin gi li cam n chn thanh n thy v thy a giup em bt u co c cai

goi la nim hy vong ln t khoa hoc Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! vao thang ba va

ri. Trc khoa hoc, cuc sng i vi em tht kho khn. Em him khi noi chuyn vi

me va thm ch con dnh lu n nhng vic rc ri vi phap lut.

Mi thang hai nm nay, trc khi tham gia khoa hoc cua thy, em a b tuyn an 18

thang tu treo v ti c y hanh hung ngi khac.

Cuc i em trc khi tham gia chng trnh Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! co th

noi la mt chng khac. Em lun sng trong tm trang cng thng nong gin, va c

ngh la ca th gii ang chng lai mnh. T nhng g trai nghim va lnh hi c

qua khoa hoc, em nh tnh lai sau mt cn m dai va nhn ra rng khng phai th

gii chng lai em ma chnh la em lun tm cach chng lai th gii.

Em hoc c cach giai quyt tt hn nhng vn gp phai trong cuc sng nn cam

thy nh cuc i bt u mm ci vi mnh.

iu quan trong nht ma em hoc c t khoa hoc cua thy khng phai la cac ky

nng hoc tp ma la cach tr thanh mt ngi tt hn trong cuc sng. i vi em,

iu nay con gia tr hn cac ky nng hoc tp ma em a hoc c, v noi cho cung,

nu em c pham lut mai, th du co bng cp g chng na phong co ch g.

Mi quan h gia em va me cung ngay cang tt ep, nh th hai me con t luc nao a

tr thanh nhng ngi ban, va em cam thy rt vui v iu o.

Mc du em vn ang trong giai oan thu an treo, nhn vin toa an a thng bao mt

tin vui, em co th c giam an.

Gi y, em co th nhn nhn moi vic ro rang hn. T ay long mnh em bit mnh

mang n thy, v thy ch khng phai ai khac, a giup em nhn ra cai g la quan

trong cua cuc sng.

Xin cam n thy mt ln na.

Trn trong,

Yu Yuan

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



CHA ME CO NANG LC MAU NHIEM TAO

NEN S THAY OI NI CON CAI

Nhiu phu huynh va thy c giao thng ly lam ngac nhin v ti

co th truyn cam hng cho mt s thay i ln trong cac em, thm

ch ngay ca vi nhng hoc sinh kho tr nht, ch sau mt thi gian

ngn. Ti thng noi vi ho rng, phep mau khng nm u

khac ngoai kha nng hiu bit, nng lc cam thng va cach thc

giao tip bng li vi cac ban tre. B quyt cung nm ch bit cach

khi gi nhng cam xuc tch cc trong tre bng cach bm ung

nut. Ti tin rng tt ca tre em, v ban cht u co sn trong mnh

ng lc vn ti thanh cng va rt d sung nu ta bit cach gi

i ung thng ip chung cn. Vn la ch, ngi ln chung ta

co bit cach giup chung kham pha sc manh vn co trong chnh ban

thn chung hay khng.

Ly do giai thch tai sao hu ht cac ng b ba me cam thy kho

bt con cai nghe li hay le phai cua mnh la v ban nng t

nhin cua cha me xui khin ho bm sai nut. Bi th, thay v

lam cho tre cam thy phn chn t tin, ho lai ch lam cho bon

tre nhut ch, i khi mun chng i hoc lam ngc lai nhng

iu ma cha me chung mun.

V du, nu con trai ban mt ngay nao o noi vi ban rng, Con thy vic n trng tht nham chan, ch tn thi gian, ban se phan ng nh th nao? Ti bit a s ng b ba me se lp tc

nhay dng ln va noi nhng cu gay gt, Con b in a?, May phai hoc cho du co thch hay khng, nghe cha! hay Con phai hoc v tng lai cua con. Trong cac chng sau, ban se bit rng cach phan ng nh th khng h giup ban at c muc ch

truyn cam hng thay i cho con ban, du o chnh la iu ban

mong mun. Tht vy, trc phan ng nh th cua cha me,

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



con ban ch thy mt iu, o la cam xuc cua chung b coi nhe,

rng ban khng h quan tm hay hiu chung chut xu nao. Vic

nay co th cang khin chung chan hoc hn. Vy, ban nn phan

ng nh th nao at c muc ch cua mnh?

Trong quyn sach nay, chung ti se chia se vi ban cac phng phap

ma ban co th s dung con ban giai phong sc manh va tai nng

vn con ngu yn sau nhng canh ca im m khoa trong ban thn

chung. Nhng phng phap ma ban se bit trong cac chng sau

la kt qua cua nhiu nm ti nghin cu va lam vic vi hang ngan

bc cha me Singapore va cac nc trong vung. Ti tht long tin

rng, vic ap dung nhng g ban hoc c t quyn sach nay se lam

nn mt phep mau cai thin mi quan h gia cha me va con cai.

Chung ta hay bt u bng vic hoc cach giai phong va kch hoat

nhng kha nng tim n trong mi a con, ban nhe!

ap an bai kiem tra ve viec hieu ngon ng tuoi teen

- Ban hiu c cach vit nay khng: po t4y, chaj oj?Po t4y la cach vit cua t bo tay.

Chaj oj la cach vit cua t tri i.

- Nhng ngi nao c goi la Emo?Emo la t dung miu ta mt ngi rt nhay cam va co cam

xuc bt an.

- Xam b, Xam x co ngha la g?Xam b, xam x co ngha la nham nh.

- LOL co ngha la g?LOL la t vit tt cua Laugh Out Loud, co ngha la ci ln

ting, thng c dung trong tan gu qua mang (chat).

- La da, i u y co ngha la g?La da la cach noi gon cua la nh th nao.

I u y la cach noi lai cua t i u vy.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

CHNG 2

GIAI PHONG TAI NANG TIEM TANG TRONG CON BAN

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Sinh con ra ai chng ao c con mnh thng minh co tai. Chng

phai ngi i vn cho rng tr thng minh cua mt ngi lun

la yu t bao am cho ngi o gt hai nhng kt qua khac

thng va do o co mt tng lai ti sang hay sao? V th mi

co canh thin ha ke khoc ngi ci, nu co nhng bc cha me

t hao sung sng v a con gioi giang cua mnh th cung co

khng t phu huynh tuyt vong va chan nan v cung khi con

cai ho hoc hanh yu kem, b thy c giao hoc cac nha tm ly

dan cho cai nhan ang xu h la chm tiu, n n, kem

coi...

Cu hoi c t ra y la:

r Tr thng minh cua con ngi la do bm sinh hay nh bi dng ao tao ma co c?

r Nhng ngi tai gioi trn i la do tri sinh hay do giao duc ma nn?

o cung la vn ma nhiu nha nghin cu va cac nha khoa hoc

v nao b a tranh lun trong nhiu th ky qua, va cu tra li

la ... do ca hai yu t tri phu va cng phu ren luyn.

Trong khi ch co rt t thin tai lot long me vi nhng kha nng

siu vit (v du: Beethoven co tai nng m nhac bm sinh ma

khng cn qua trng lp hun luyn) th nhiu nghin cu

khoa hoc chng minh rng nhng a tre bnh thng, nu

c nui dng va ao tao ung cach, vn co th tr thanh

nhng nhn tai vt tri.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com

Giai phong tai nng tim tang trong con ban 51


THC NGHIEM EDITHMt trong nhng minh chng gy chn ng u tin v kha

nng ao tao tre bnh thng thanh nhn tai c th gii bit

n di cai tn Thc nghim Edith.

Vao nm 1952, Aaron Stern, mt nha bao lam vic cho t New

York Times a quyt nh lam tt ca trong kha nng cua mnh

tao cho con gai ng, Edith, mt mi trng hoc tp tt nht

va y u nht. ng mun kch thch va th thach b nao non

nt cua con gai mt cach ti a. Khi Edith con la mt bao thai

nm thang trong bung me, ngay ngay Aaron cho con nghe nhac

c in va oc sach cho con (ngay nay, cac nghin cu khoa hoc

a xac nhn, hai nhi co th bt u hoc ngn ng ngay t trong

bung me).

Sau khi be Edith chao i, Aaron bt u noi chuyn vi con

bng nhng cu hoan chnh nh noi vi ngi ln. Chng bao

lu sau, ng t day Edith hoc bng cach hng ngay cho c be xem

nhng tm the co ve hnh, nhng con s th t va ch cai. Ban

oan xem chuyn g a xay ra?

Tron mt tui, Edith a co th noi chuyn bng nhng cu y

u thanh phn y nh ngi ln. Ln nm tui, be oc ht b

Bach Khoa Toan Th Anh Quc. Vao nm 6 tui, mi ngay be

oc ht t New York Times va 6 quyn sach. Mi 12 tui, Edith

a c nhn vao ai hoc. Va tui 15, c bt u giang day

mn Toan Cao Cp tai trng ai Hoc Bang Michigan (Michigan

State University).

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



NHAN TAI C TAO RA NH THE NAO?

T cuc th nghim mang tn Edith n nay, lch s a ghi nhn

nhiu trng hp v nhng a tre ra i vi ch s thng minh

(IQ) trung bnh, nh c nui dng va hoc hanh trong mi

trng hoc tp ly tng ma bc l kha nng siu pham.

Gn y (nm 2000) trn cac phng tin truyn thng, ngi

ta thng nhc n trng hp cua Farooq Yusof (mt nha toan

hoc ngi Ma Lai), ng t day hoc nha cho con bng cac

phng phap hoc tp siu tc tng t.

Kt qua cua qua trnh ren luyn cao nay la tt ca bn ngi

con cua Yusof u th hin tai nng t rt sm. Sufiah c nhn

vao trng ai Hoc Oxford nm 13 tui. Aisha va Iskanda c

nhn vao trng ai Hoc Warwick tui 16 va 13. c bit,

ngi con ut cua ng, Zuleila, d thi vao trng Cambridge vao

nm ln 6.

Phai chng ban ngh ti nu ra nhng v du trn la c suy cho

vic cac bc cha me nn m lo luyn con cai thanh thn ng?

Rt tic, cu tra li cua ti la Khng.

Ban thn ti tin rng vic kch thch cao tr tu cua tre se anh

hng khng tt n qua trnh phat trin tm sinh ly cua chung.

Bn canh vic tao iu kin phat trin tr tu cho con, nhng

ngi lam cha lam me cung cn co s quan tm nht nh n

qua trnh phat trin tm ly va i sng tinh thn cua con cai.

sng thanh cng va hanh phuc, con ngi cn phai co mt tr

tu phat trin, mt c th khoe manh, mt nhn cach ep, mt

li sng tch cc va hai hoa trong nhng mi quan h vi gia

nh, xa hi va thin nhin.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Chnh v th, ti khng h mun hai a con gai cua ti (hin

ln ba va bn tui) tham gia vao nhng chng trnh ren luyn

tr tu cao nh nhng ngi cha a cp trn. Ti mun

cac con ti c tn hng nim vui hn nhin, v t l cua tui

th, khi ln ln cac chau se trng thanh ca v tr tu ln tm

hn theo mt nhp t nhin.

Mc du nhiu a tre trong lo luyn thin tai tht s co c

b oc siu vit, tr thng minh xut chung, nhng khng phai ai

cung thanh cng va hanh phuc trong cuc sng. Kha nhiu em

trong s o mc phai cai goi la hi chng thn ng. Nhng

em nay thng co tm ly khng n nh, tht bai trong vic tao

dng mt li sng hai hoa cn bng, thm ch chung thiu hn

nhng ky nng xa hi cn thit. Chung cung gp kho khn trong

vic hoa nhp vao am ban cung trang la noi ring va ngoai xa

hi noi chung. Nhiu thn ng trong tui trng thanh

lm vao canh c n bi li sng lch lac, khep kn, v th ma

gp kho khn trong vic tn hng nhng nim vui bnh thng

trong cuc sng hang ngay.

in hnh la trng hp cua Sufiah Yusof, c c tuyn vao hoc

ai Hoc Oxford danh gia vao nm 13 tui nhng ch hai nm

sau, c a bo nha ra i, quyt nh tr thanh bi ban thoat

khoi nhng ap lc va oi hoi nghit nga t ngi cha.

Thng qua nhng iu trnh bay trn, ti mun nhn manh

mt im rng: HT THAY chung ta ai cung co tim nng va c

hi tr thanh nhn tai, rng tr thng minh qua tht co th c

khai thac, phat trin va bi dng thng qua cac phng phap

ao tao c bit. Tuy nhin, khng nn gng ep, bt con tre

phai phat trin thanh thin tai. chung co mt cuc sng

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



thanh cng va hanh phuc, nhng phng phap nui day con

thanh tai u phai c thc hin ung cach, vao ung tui

va hai hoa vi nhp phat trin t nhin cua tre.

T HOC LC YEU KEM

EN HOC SINH XUAT SAC TOAN DIEN

Nu ban v v tnh ma khng bit n nhng bin phap giup

khi dy va phat trin tr thng minh cua con t luc chung con

be va cho rng by gi mi bt u la qua tr th khng ung

u! Nao b cua chung ta lin tuc phat trin qua tng giai oan

cuc sng. Va mt khi no cha c vn hanh ht cng sut th

chung ta con co th tng cng kha nng tn dung sc manh nao

b bt c tui nao.

Mt trong nhng v du tt nht ma ti co th k cho ban nghe la

cu chuyn v cuc i ti. bt u, ti xin nhn manh mt

iu la ti sinh ra khng co g c bit. Trai lai, hi be ti con b

coi la... n n, ti da, ngu lu, u t na.

Trong nhng nm u ti hoc tai trng tiu hoc St Stephen,

cha me ti chan nan va phin long gh gm khi quy t cua ho

chng bng ai. Ti khng th nh ni bang cu chng, my

t ting Hoa thng dung th hoc trc qun sau. Tom lai, ch

ngha cua ti khng nhng khng ng y mt chic la truc,

ma ti con la mt thng nhoc li bing, khng th tp trung

vao bt c vic g cho n u n ua. Trong lp, thay v nghe

giang bai, ti khng nhn ra ca s m mang chuyn u u th

cung ve nguch ngoac trn giy, choc pha ban be va kt qua...

thi rt hu ht cac mn hoc. Thy c giao lit ti vao din ngu

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



lu kho ao tao va than phin v vic ti khng co kha nng

tp trung. u ch co th, sau khi dnh vao kha nhiu vu anh

nhau va vi pham ky lut trong trng, ti con b ui hoc vao

nm chn tui (luc ti ang hoc lp ba).

Me ti phai cay cuc mai mi xin c cho ti vao hoc mt

trng khac (trng tiu hoc Ngee Ann), nhng ti vn chng

nao tt y, tip tuc xi ngng trong cac ky thi, tip tuc b goi

ln phong giam th nghe mng vn. Trong ky thi cui cp tiu

hoc (Primary School Leaving Exams PSLE), im thi cua ti xu

n ni cha me ti vac hoc ba n xin hoc u la y nh rng b

t chi y (sau trng ca thay). Cha ai mun nhn mt hoc

sinh li bing va dt nat nh vy. Cui cung, ti buc phai vao

mt ngi trng ma khng ai bit ti. o la mt trong nhng

trng Singapore co th t xp hang cao nht t di m

ln vao thi im o.

Mc du c ca thy c trc tip giang day ln thy hiu trng

tn tm giup nhng ti vn nga quen ng cu, ch khoai

an um vi lu tre ging ti: thch trn hoc i chi, im s

tt xu g cung mc k. am ban ti luc by gi chng a nao

dam m vao trung hoc ch ng noi g n ngng ca ai

hoc. Phn ln u ngh, may mn lm mnh mi hoc xong trung

hoc c s ri nh vao vn s xem co c nhn vao hoc mt

trng trung hoc day ngh nao o khng.

Tui th cung vi nhng kinh nghim nay a hnh thanh va n

nh trong ti mt thai va nim tin tiu cc rng: Adam Khoo

ti, tri sinh ra a dt nat, bing hoc ham chi. Qua tht hoc

hanh sao ma kho khn vi ti n th. Chc ban cung oan ra,

ti lin tuc nhn im kem va xp hang 156 trong tng s 160

hoc sinh toan khi.

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



i ti ch bt u thay i khi cha ti (trong ni tuyt vong

gh gm) a quyt nh lam mt vic mang y ngha con nc

con tat la ng ky cho ti vao hoc cac chng trnh v ng lc

cuc sng danh cho thiu nin. Thng qua nhng chng trnh

nay, ln u tin ti c bit mt s tht rng: tt ca chung ta

u s hu nao b vi nhng kha nng hu nh v tn, nhng

thanh cng ch n vi nhng ngi co cach ngh ung n, tin

tng vao ban thn va nm c cac phng phap hoc tp hiu

qua. Cung nh khoa hoc nay, ti nh tai sinh thanh mt con

ngi khac: co nim tin mi me vao ban thn va cung vi no la

nhng ng lc vn ln trong cuc sng.

C nh th ti va cham vao cy ua thn va bin hoa thanh

ngi khac. Thng qua nhng khoa hoc ngn han va rt nhiu

quyn sach ti a oc ngu nghin, ti nh bng tnh va nhn

ra rng ti ang nm trong tay cha khoa m canh ca dn ti

thanh cng, nh ti hng m c t tn ay long ma khng dam

thu nhn du vi chnh mnh.

Con ngi mi me y quyt tm va phi phi i ln trong

thng be 13 tui y bt tay vao cng vic hoach nh cho tng

lai. Ti bt u ap dung cac ky thut hoc tp nh Hoc Bng Ca

Nao B (Whole Brain Learning), Ky thut Tr Nh Siu ng

(Super Memory Techniques) va Cach oc Nhanh (Speed Read-

ing). Dn dn, thng qua vic chm ch ren luyn cac phng

phap hoc tin tin nay, ti bt u nhn ra rng tht ra ti cung

gioi giang nh bt ky ai. Thm ch thng qua con ng t hoc,

t ao luyn, ti co th co nhng thanh tch vt tri... hn ca

nhng hoc sinh gioi nht trng. Tai sao khng?!

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



Trong tm trang hao hng cao vi nhng vin canh ti sang

sau mt phat hin mang tnh t pha nh th, a tre 13 tui y

con t ra mt s muc tiu khng tng (i vi mt hoc sinh

vn i s trong trng nh ti).

1. Vn ln tr thanh hoc sinh xut sc nht ngi trng ti ang hoc

2. u vao trng Trung Hoc Victoria mt trong t trng danh gia nht Singapore

3. u vao khoa Quan Tr Kinh Doanh cua trng ai Hoc Quc Gia Singapore NUS lun nm trong top 50 trng ai hoc hang u th gii trong nhiu nm qua)

4. Kim c mt triu la u tin vao nm 26 tui mt muc tiu ma ngay ca nhng hoc sinh tai gioi nht cung khng dam m ti

Ti toan tm toan y cho cac muc tiu cao vi cua mnh, va d

nhin ti lao vao hoc cc ky chm ch va vt va nh bu

lai quang thi gian a mt. Bn canh o, vic ap dung tt ca cac

phng phap hoc tin tin mt cach thanh thao (ky thut ghi

nh, cach oc nhanh, lp S T Duy, ng dung ly thuyt vao

thc hanh, ky thut thi c,...) vao tt ca mn hoc cung giup ti

rt nhiu trong vic nhanh chong bt kp ban be. Sau my nm

c cng gng sc, moi n lc cua ti a c n bu mt cach

hu hnh. T mt hoc sinh dt nht trng, ti leo ln ng nht

trng vi bay im mi tuyt i trong ky thi tt nghip cp

hai, va c nhn vao trng Victoria danh ting (nh muc tiu

ti a ra).

My nm sau, ti lai at toan im 10 trong ky thi tt nghip cp

ba. Thanh tch nay giup ti at c muc tiu th ba cua mnh:

www.toitaigioi.com


www.

vuon

toitha

nhco

ng.co

m

ww

w.toi

taigio

i.com



u vao trng NUS, khoa Quan Tr Kinh Doanh. Tai NUS, ti

vn tip tuc s dung cac phng phap a ng nghim vi mnh,

va bao gi cung co mt trong danh sach 1% sinh vin xut sc

nht trng. Ti cung la mt trong nhng sinh vin u tin

tham gia chng trnh Phat Trin Tai Nng cua NUS. Ti hoan

thanh chng trnh ai hoc bn nm vi bng c nhn danh d

ch trong vong ba nm. Va trong sut ba nm o, ti luc nao

cung nm trong tp sinh vin gioi nht trng.

o cung la thi im ti vit tac phm u tay I Am Gifted,

So Are You!Ti Tai Gioi, Ban Cung Th!. Quyn sach nay

la phng tin hiu qua cho phep ti gi gm mt thng ip

manh me n cac ban tre xa gn rng: cho du trong qua kh, ho co hoc d n mc nao, b nhng ngi xung quanh gan cho nhng danh hiu ti t ra sao th ho vn co th at kt qua cao trong hoc tp va thanh cng trong cuc sng, nu (va ch th ma thi) ho co nim tin vao ban thn, co cach ngh ung n cung nh cac phng phap hoc tp hiu qua.

Cung xin noi thm la quyn sach Ti Tai Gioi, Ban Cung Th!

a lin tip dn u danh sach ban chay tai Singapore. Sau khi

c hai dch gia Trn ng Khoa - Ung Xun Vy bin dch va

hiu chnh phu hp vi ngn ng ting Vit va hoan canh

Vit Nam, Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! khng nhng nhanh

chong tr thanh mt trong nhng quyn sach ban chay nht tai

Vit Nam ma con la mt hin tng trong gii tre.

Cung vi thanh cng cua quyn sach Ti Tai Gioi, Ban Cung

Th!, ti bt u t chc nhng chng trnh nh Superkids

(Thiu Nhi Siu ng) danh cho tre em t 7 n 12 tui va

chng trnh I Am Gifted, So Are You! (Ti Tai Gioi, Ban Cung

www.toitaigioi.co

con cái chúng ta đều giỏi

Education