conferentie mbo taalacademie lezen in het beroepsonderwijs
TRANSCRIPT
jeroenclemens.nl
Leraar Nederlands
Lerarenopleider
Coordinator RT-VO
Hoofd Talen APS
Leraar Nederlands
Onderzoeker onlinegeletterdheid
jeroenclemens.nl
•eigen praktijk: werkstuk, stage, solliciteren
•‘that these students may find it difficult
completing their studies and, later on,
looking and applying for work, filling out
forms to pay their taxes or even reserving a
seat on a train' (OECD / Pisa 2006) : 20%
•etc. bv. ORCA
leesproblemen online
verklaringen
» informatieomgeving: veranderend, rijp en groen,
gigantisch, ongeordend, ..
» tekstsoorten: niet lineair, hypertekst, multimediaal,
interactief
» informatiemiddelen: blog, website, apps, games,
» complexere (taal)taken: Verwerven, Verwerken,
Verstrekken & participatie / interactie 7
Kinderen moeten leren hoe ze computers en internet het best kunnen gebruiken en hoe ze informatie opzoeken en beoordelen. Anders dan vaak gedacht, kunnen veel kinderen dat niet, ook al zijn ze vanaf hun geboorte vertrouwd met tablets.Volkskrant, 19 sept. 2015 IJs&Weder Aleid Truijens 9
jeroenclemens.nl
onlinegeletterdheid >>nieuwe vaardigheden
Diataal
ORCA Nederlands
jeroenclemens.nl
nieuwe vaardigheden
• sommige leerlingen goed in traditioneel tekstbegrip en slecht in online tekstbegrip (Coiro, 2007)
• onlinetekstbegrip niet altijd te verklaren uit voorkennis en traditionele tekstbegriptoets (Coiro, 2011)
• strategieën die 'appeared to have no counterpart in traditional reading' (Afflerbach & Cho, 2010)
jeroenclemens.nl
onderzoekend lezen en schrijven ( en kijken luisteren)
in steeds veranderende informatieomgeving
met nieuwe tekstsoorten en manieren van communicatie
waarvoor nieuwe kennis, vaardigheden en strategieën nodig zijn
onlinegeletterdheid
jeroenclemens.nl
• eindtermen, referentieniveaus
• schoolboeken / lesmateriaal
• didactiek
• toetsen / examens
• schoolplan
Curriculum achterhaald
Toren van Babylon in de weg
14
Samen ontwerpen
• Wat: (1) probleemsituatie; (2) doelen/plannen;
(3) lesmateriaal; (4) algemeen schema
• Aanvullen / Nieuw: zelf ontwerpen
• Aanpassen/ Anders: op maat maken
• Aansluiten/ Integreren met curriculum /
nieuwe plannen
• Power of the crowd: we doen het zelf
wat: leerdoelen» Nieuwe strategieën: doelgericht lezen, navigeren internet
of in hyperteksten, zoekend lezen, kritisch lezen / beoordelen
» nieuwe kennis tekstsoorten / informatiebronnen: websites,
blogs, video-‐sites, databases
» nieuwe vaardigheden: uit veel bronnen (deel)antwoorden
vinden en synthetiseren
» nieuwe tools: zoekmachines, blogs, GoogleDocs
» samenwerken / participeren online16
hoe: didactiek» gericht op strategieën / online vaardigheden
» modellen; samen hardop lezen en leren /
reciprocal teaching
» online bronnen gebruiken
» functionele (taal)taken
» mix volledige taken en deeltaken
» Van gestuurd naar open
Ontwerpschema
18
gestuurd ++ deeltaken
gestuurd - - volledige taken
verwerven • zoeken, beoordelen, kiezen
• strategieën en kennis nieuwe tekstsoorten, informatiebronnen
verwerken • begrijpen van niet lineaire, multimediale, interactieve teksten
• doelgericht lezen: samenvatten, synthetiseren
verstrekken • informatie integreren en produceren
• nieuwe tekstsoorten produceren (hypertekst, blogs, wiki, video, blog,..)
samenwerken/ -leren Participeren
• samen leren; interactief lezen en leren, samenwerken online
• feedback
samenontwerpen
Patrick Koning
wat gaan we doen
» start ontwikkelgroep leraren Nederlands geef je op
via jeroenclemens.nl
» implementatieonderzoek proefscholen
» workshops / overleg lerarenopleidingen; studenten
kiezen voor onlinegeletterdheid
» uitgevers; SLO denkt na over nieuwe eindtermen
» vakverenigingen en uitgevers zijn geïnteresseerd
19
jeroenclemens.nl
start ontwerpenA. Doelen: nieuwe vaardigheden leerlingen; probleem,
gestelde doelen, lesmateriaal, ontwerpschema
B. Didactiek: Hoe wil ik dat de leerlingen leren
C. Aansluiten: schoolboek, leerplan, project, pro@ielwerkstuk, innovatie, schrijfopdracht,..
D. Aanvullen (nieuw) of Aanpassen (anders)
E. Ontwerpen: alleen/samen, hoe samenwerken, organiseren feedback/evaluatie.. ?
jeroenclemens.nl
Afflerbach, P., & Cho, B.-Y. (2009). Determining and describing reading Strategies. In W. Schneider & H. S. Waters, Metacognition, Strategy Use, and Instruction (pp. 201–225). New York: Guilford Press.
Clemens, J. (2014a). Eindrapport Survey onlinegeletterdheid (pp. 1–19). Zoetermeer: Kennisnet.
Clemens, J. (2014b). Online tekstbegrip en online geletterdheid. Het nieuwe lezen, anders bekeken. Levende Talen Magazine, 4(mei 2014).
Clemens (2014c) Podcast van gesprek met Kennisnet over onlinegeletterdheid en het falen van het onderwijs http://bit.ly/1FZlzCM
Coiro, J. (2007). Exploring changes to reading comprehension on the Internet: Paradoxes and possibilities for diverse adolescent readers. (D. J. Leu, M. A. Doyle, & S. W. Brown). University of Connecticut.
Leu, D. J., Forzani, E., Burlingame, C., Kulikowich, J., Sedransk, N., Coiro, J., & Kennedy, C. (2013). The new literacies of online research and comprehension: Assessing and preparing students for the 21st century with Common Core State Standards. In L. B. Gambrell & S. B. Neuman, Reading instruction in the age of common core standards. Newark, DE: IRA.
leeslijstje
jeroenclemens.nl
Jeroen Clemens
website: http://jeroenclemens.nl email: [email protected] twitter: @jeroencl presentaties: http://www.slideshare.net/jeroencl publicaties: https://independent.academia.edu/JeroenClemens Podcast Kennisnet: http://bit.ly/1FZlzCM Activiteiten: http://wp.me/p36vQ1-mG