conti rossini, turajev. vitae sanctorum indigenarum. 1904. volume 1 - versio

8/2/2019 Conti Rossini, Turajev. Vitae sanctorum indigenarum. 1904. Volume 1 - Versio.

http://slidepdf.com/reader/full/conti-rossini-turajev-vitae-sanctorum-indigenarum-1904-volume-1-versio 1/246

.- • V i^ ^ » i^ 1

pp"-.-'.•^-

. ..

^ »•< »<',

'

^* -*J^ ^

*(^l s .' - *

»*»OM'

f 4'*M

y.

^"

.\..-» d; V



y-



SCRIPTOKES AETHIOPICI

SKRIES ALTERA — TOMrS XX

VITAE SAXCTOIUM IXDKIENAUUM



(loiirrs

SC1!II'T<»I1I M ClllllSTIANOItl M OlilFAT AI.IIM

CURANTIBU.S

I.-l]. C1IAF>0T, I. OriDI

II. IIYVKRNAT, r.. CAHUA 1)K YAUX

SCRIPTORKS AETHIOPIClVKRSIO

^KKIKS Ai/rKRA - TOMUS \X

VITAE SANCTORIM INDIGENARrM

R(JMAE

EXCUDKBAT KAROLUS UE LUIGI

PARISIIS: CAROLUS POUSSIKLGUK BIHLIOPOLA

15, RUE CASSETTE, 1-5

LIPSIAE: OTTO HARRASSOWITZ

MDCCCCV



11701



I

GADLA BASALOTA MIKA^EL

SEU

ACTA SANCTI BA8AL0TA MIKA'EL

INTBRPBETATUS EST

KAROLUS CONTI ROSSINI.

Basalota Mika'el in posteriori saeculi xiii parto Sa^la,

Scioanae provinciae pago, natiis est. Monachali veste su-

scepta, monasterium Dabra Gol, in provincia Amhara, in-

coluit. Rege ^Vmda Syon I imperante, multa pro christiana

lide et morum j^robitate gessit multacpie sustinuit. Iii vincula

coniectus, et in exilium ad Dara Moslemos (tanbalat),

inde ad insulam Zeway, denique in Tigre pulsus, propter

magnas in metropolitam Yohannes et in i'egem pluries

concitatas agitationes, in terra Gelo Makada, quae inter

Agame et Acchele Guzai sita est, diem suprenmm obiit,

priori parte, ni fallor, regni *Amda SyoUo

Sancti nostri Acta in uno codice aethiopico, D'Abba-

die n. 129, nobis servata sunt. Sine dubio, codex sub linem

saeculi xv, iubente viro cui nomen Marqoryos erat, ut Ta-

bernaculum sancti Stephani in insula Daga, in lacu Sana,

eo donaret, conscriptus est.

Auctorem vero narrationis clericum iiiisse, (pii vixit

saeculo xv vel exeunte saeculo xiv, certum habeo. W-risimile est eum e provincia Amhara, in qua Dabra (toI

est, vel e provincia Begameder oriundum fuisse. Eius

autem nomen ignoramus.

Romae, a. d. xii Kal. Oct., mcmv.



Digitized by the Internet Archive

in 2011 with funding from

University of Toronto

http://www.archive.org/details/vitaesanctorumi01cont



ACTA SAXCTI P>ASAL()TA MIKA^KLi.

In nomine Domini unius, (jui in sua unitate cst trinus et in p. •^.

sua trinitate est unus; (|ui numduin suo imperio tenet, omniacjue

sua (Uvinitate replet ; ciui est onmium pater virtute sua ; lon-

5 p:animis in sua patientia; qui peccatores ad bonam fruêm sua

benij^niitate restituit ; ([ui sua potestat(^ diiliciliora facilia reddit

doctor doctorum suo inênio. Niiiil eius irae ardori obstare

potest, nisi eius redemptionis virtns; et nihil eius zelotypiae

ignem sedare potest, nisi eius benip^nitatis et eius misericordiae

io ros ex eius aedium thesauro descendens.

Incipimus ergo, auxilio Domini nostri lesu (Jhristi, srriixuv

praestantem agendi rationem patris honorati Basak)ta Mikael,

(|ui in toto spiritali suo certamine et hibore fuit rirtiiiibus

ornatus; sicut Abel mansuetus; sicut Enos- invocator nominis

T) Domini; Domini amans sicut Enoch; gratia plenus sicut Noah;

Domini dilectus sicut Abrahamus; moribus purissimus sicut

Isaac; Domini oblatio sicut lacob; legis curator sicut Moises;

canendi peritus sicut David; voce excelsus sicut Isaias; vati-

cinando pulcher sicut leremias; Dei legis zelotypus sicut Elias;

2») thaumaturgus sicut Eliseus; spiritu ebrius sicut Esdras Sutael;

arcanorum contemplator sicut Hezecliiel ; labore in(hitus sicut

lohannes l^âptista; fidei petra sicut Petrus; linguae suavitas

sicut Pauhis; virginitatis puritas sicut lohannes Abuqalamsis^;

fidei columna sicut Stephanus; gloriae steHa sicut (Tcorgius;

2.J anaclioreticae vitae amator sicut Antonius; lingua (hdcissinuis

sicut lohannes Chrysostonnis; divinitatis enarrator sicut Epipha-

nius; Trinitatis gladio defensor sicut Cyrillus; pro})ter iustitiam

patiens conviciorum sicut Dioscorus; in exilio constans et *in p 4.

vin(3ulis alacer, et verberationibus vuhieratus, et contuuieliis

30 affectus. Sine intermissione orabat et sine quiete lau(hil)at; co-

lumnae instar stabat, et rotae instar se prosternebat ; sicut an-

geli vigilabat, et ({uasi corpore destitutus ieiunabat; })er angusta

penetrabat, jêr stricta se coarctabat, et carnem spiritali cer-

tamine, labore et metu vexabat. Ilodie terra Sagkl, ({uia eum

' Supra scriplum est: « Hic liber esl coenobii Daga... >: panho inferius

* hunc hbrum Anloiiiiis d'Abbadie sua pecunia eniit ». — ^ Glr. (jtrn , iv,

26. — ^ 1. e. Apocalypsis. g (^



-M(4 )M-

gcniTavit, ^'loriatur; \uu\U' Slwa ' promncine inonlps, quia i'\\x%

niis<»ric<>nlin coronati siint. hu^lantiir: ho<lie tcrra 'IVj^ray, qnia

|iiiiiMiiii in |M'n»^Minalion«*. in«l«* in fxilio ab <»o visitata •st,

Ja«'talur; hodic tcrra 'raiih«*n. (jiiia nunr cmuh ossibiis san<'tiH('ata

<*st, (»xuital ! — Kj^'o autcni (iicaiu: « .Mirai)ilis cst i)orninus in'•

sanctis suis, Dcus Isra(*lis, i|)s<» viitiitcin fortitinlineiiujuc |k>j»uIo

suo conccilit > ^'. Hursiiin Havidis lihcr ait'': « Mont^^s stabilisli

iii \irtiit«' tiia. ct iiii \i cincti sunt »; sanctos autem noniinavit

inontcs. Ktiaiii cnaiiat (|uoiiio(lo ânrY^yrum sj»iritalis cerlaininis

lortitudo sit |»ra(?cin^'crc I)()inini virtutein •. lo

.\iinc v«*ro nc dicaiiius: (juoinodo Jiasafofa Mik&el tanluin

iciimarc ct orarc totics in jêniia j^rocuniherc et vijîlare jmh

tiiit^ .\('(juc rursuni dicannis : (juoino(h) tanta niiracula el

tanta j>i'odi;^na j)atravit? Audi (juae (Tabriel dixit Mariae

< Ecce, ('oncij)ies et filiuiu j)aries ». At vir-.^) anjrclo: n Ouo- i^

modo, iiKjuit. haer inilii fiant, ciiiii \iruin non coj^noscam ? ».

Et anjêlus ei: « Sanctus Sj)iritus suj)er te veniet et Excelsi

virtus te ohuinhrahit » •'. Si i^ntur vir^ô Verbum C(mci|)ere

potuit j^ropter Sancti Sj)iritus iliajjsuin et Divinitatem jjarere

j)r()j>ter Kxcelsi virtutem. cur dicamus sanctos non j)osse aenim- 20

nas et spiritale certamen j)ati jjer Sancti Spiritus auxilium.

vel miracula j)atrare per Excelsi virtutem? Sjnritales enim

labores j)ati minus est quam Verhum concij)ere. et miracula

patrare minus quam Divinitatem [)arere. Hic autem vir carnem

suam Sancti Spiritus arcam. et animum suum precum currum 2:»

reddidit. Carnem suam servabat a contaminatione delectati(mis

huius mundi; animum suum servabat a terrenis co^îtationibus:

manum suam servabat a rerum contrectatione quae Domino

p. 5. invisae sunt : j)edes suos servahat ab incessu *ad omnium

mundi divitiarum commoda: oculos suos servabat a contempla- wtione reruni inanium. quae corporis coâtationes oblectant. et

liniiuam suam continebat ab otiosa loquela. quae sanctorum

agendi rationem dedecet ; os suum ccmtinebat ab edenda carne

et oleo et lacte, quae ventri grata habentur. necnon a bibendo

vino et liydromeli. quae cor laetitia atficiunt et ossa madefa- ^

ciunt. Corpus cum lesu Christo crucitixit, et semetipsum propter

' Codex saepissime Siwa pro Sewa, §ewa. §awa, li.e. Scioa, habet. —' Cfr. Psalm. Lxvn, 36. — ^ C/r. Psalm. i.xiv, 7. — * Cfr. Psalm. xvm,

33 sqq. — ^ Luc, i, 34-35.



peccata consiimpsit: mentem Sancti Spiritus alis volitare et in

supernis Hierosolymis consistere fecit.

Nunc vero audite! Vohis patris nostri Ihsalota Mika'el iiisto-

riae initium enarraho: (uus sanctitas spiritali hil)orum certauiine

?) est exornata, eius in sanctitate vir^îuitas est humilitate coronata,

eius sarcenlotii un«(uentuin san<iûine nuirtyrii, suaviore quam

purissimi tioris ohM), temiêratum <'st.

Fhiius viri pater Marcjos apppUalâtur, et e sacerdotali stirpe

erat. Eius mater Egzi' Kehra vocahatur: ea, autem, nohili ge-

10 nere orta erat. Filios filiasfjue fênuerunt. Dein, cum eius mater

ad consanpfuineos suos profecta esset, eam viro reddere recusa-

verunt dicentes: « Ipsam tihi non ti'adeuuis: at vero mapîstra-

tuum cuiihim in matrimonium <hii)iuuis > ^ Marqos monachum,

coenobium ecclesiae Michaelis archangeli incolentem, a<livit

15 et qno modo sihi uxorem reddere recusaverant exposuit. Mo-

nachus, nudieris parentil)us convocatis, eis dixit: « Xum Domini

sacerdoti uxorem eius recusare vohis licet?». Et reprehen-

sionihus sacroruuupie Lihrorum verhis eos reihirguit. Sed illos

reconciliare nequivit. Iterum, tertio Marqos rediit, et mona-

^ chum suae uxoris causa ursit. (]um causam adversus uxoris

lârentes defenderet, et hi litem aupêrent, monachus: « Ite,

ait, ad aedes vestras, et amhos hos apud me pernoctare sinite

douunn redite!». Marqos et uxor apud monachum] manse-

runt. Mar([os uxorique monachus dixit : « Hic, in hahitaculo

'i^ meo noctem agite: vos autem Michaelis archanjêli j^recihus

obsecror, liac nocte carnis coniunctionem intermittere uolite)^.

Xoctem in eius hahitaculo, sicut iusserat, eîêrunt. Domini an-

icelus *in soumiis ad Marqos cum apparuisset dixit : « Egzi' Kehra, p. 6.

uxor tua, tihi tiliuru pariet: cum pepererit, illum nomine Ha-

3«) sah)ta Mika'el - voca. Ecclesiae cohunna erit ». E souuiio

experrectus, Marqos se cum uxore (!oniunxit : ihi, illa patrem

nostrum Hasalota Mika'el concepit. Cum concepisset, eius vul-

tus Sancti Spiritus gratia illuxit. IUa ergo, quasi homo (pii

annotinum vinuui hiherit, corde laetahatur et dicehat : « (Juid

35 in ventre meoest^ Ex (pio eum concepi, mens mea et vultus

' In Aeiliiopia parenles, eliam invita muliere, divortium imponere

valenl; hac de re, cfr. Conti Rossini, / LDfjffo e la legge dei Ijoggn

Sarda, Firenze 1904, p. 25 (excerptiim ex Giornale della Societd Asia-

iica Italiana, voi. XVII). — 'I. e.: « Ob preces Michaelis ».



iiHMis siciit facos s|>lcii(l('S('iiiil 0. Si lilu iiatii inaiorcs iii(»rb<)

ialxiraliaiit (*t « capitc aiit vciiln» af^ndtaiiiiis » (licchaiit, 7/«(7-

(ef\ iitcro j^^csliciitc snis iiiaiiibiis altriMtato, lilioriiiii cor|iiis,

libi iiiorl)o lahorahanl, |ial|ial)at, ct statiiii. hoinini ^ratia. iii

boiiaiii \ alctiKliiicin rcstitu(>l)aiitiir. lit pariiiH dicH advfMiit. 5

lloia (|iia piicriiiii pc|)crit. iris in eiiis (loiiiii apparuit. Miilier ci

iioiiKMi Ha.salol.-i Mikaij iiKlidil. ((iiia (•iiiii in Michuelis cocnubio

concepcrat, ul aiitca (licliiiii cst '. Uciiide, ciiiii in sinu fovil.

us(|uc ad lciiipus (jiio cuiii ahlaclavil. (iuiii paiilluluiii ad(devisM'l,

eipalcr: *. l)ic, ail: Iii iKUiiiiic l*alris ct I"'ilii ct Sj)iritus Sancti! ». 10

El jmcrdixil: « In noiiiinc i*atris <d i*'ilii ct Sjjirilus Sanctil».

Iûrsuni ci: « I)ic, ait: IJeatiis vir (jiii non ahiit in consilio

iiujiioruiii ' ». Kl j)ucr liunc j)salinuiii iis<|iie ad <inem reci-

tavil. i*alcr luiratiis est, qiiod j;uef' quae non didicerat recita-

veril. ita ul j)aler cx uniusciiius(|uc j)saliiii initio vocem unaiii r,

diceret, et imer recitationeni intej^ram, Sancti Spiritus gratia,

ad Hnein iisque j)roferret. lôslea, Fsallerium ab initio usqiie a«l

lineiu, et (ânlicuin Moisis, servi Doinini, uscjue ad j^reces ' Si-

ineonis sacerdotis et proj^hetae explevit. Davidis l^salterio i>er-

fecto, pater euiii litleras legere, et postea libruni epistularuin oo

Apostolorum docuit: cotidie niane in ore eius verhuin Domini

et iii corde eius inlerpretatio senij)er augebantur. Eius vocis

gratia })ulcherrima, et eius linjûae serino divino sale sapidus erat.

Dein, pater iiiatri dixit : « Euin ad metropolitam ducamus,

ut diaconale niunus suscij)iat ». Mater ei: « Nohis, ait, fame 2r>

})eriet : *ieiunia suslinere non viiJet >. Hoc consilio audito,

puer ieiunare sexta feria et quarta coepit, et cibum sumere

recusavit ; pater eum verberavit et vexavit, nec persuadere

potuit. Cum puer ei deuegavisset, paler cibum cejît, in os

pueri immisit et ei: « Ecce, dixit, ieiuuium tuum rupisti! ». 30

At i)uer: « Si mea sponte, ait. in os cibuyn immiserim, ieiunium

fregerim ; si autem tu in os meum immiseris, non fregi. Xunc

vero ieiunium meuni non frangam ! ». Pater, cum ab illo

defatigatus esset, pyenii)i ieiunare sivit. — Hunc puerum mi-

ramini, qui sacerdotium ieiunio sibi velut in matrimonium ad- ^

iunxit, et Divinitatis habitaculum puritate suae carnis exornavit:

^ Dubia interpretaiio; lextus enim corruplus esl. — - Psalm. i, 1.

— ^ Canlicum Simeonis: Luc, n, 29-32.



M 7 )>i-

himc jmeniin niirainini e inatiis utoro sancturn sicut lereiniam

et sicut loliannein, et sicut Sainuelein in sanctuario educatuni;

liunc pueruin inirainini, i>ueroruni inores spernentein ob intelli-

gentiain quain anachoretica vita magis quam seniores assecutus5 est; hunc pueruin niiramini, (luein Domini scientia a matris

uheribus ahiit et sacrorum Lihrorum verba a putiritia e(hica-

verunt; hunc imerum miramini, qui lesuin (^hristum phis quain

liatrem suuin, ecclesiam phis quain inatrem suam dilexit!

A(l initium i^atur reih^amus, ut huius riri Spiritu inihiti

10 liistoriam vohis enarremus. Post haec, pater eum ad in(*tro})o-

Utain (le(hixit: (Uaconus factus est et cum patre ad civitatem

suam re(Uit. Domini amor cor suum repJevit. lesu (^hiisti

evangelii Laqueis carnem vinxit, eainque eius amoris chwis

attixit, ne ah ipso dextrorsum vel sinistrorsuin vaciUaret; eius

i^' zelotypiae igne mentem adussit, neque compescebat, ita ut tota

niens exarderet. In eo al)sohita est vox Doniini, qui ait in

evangeUo ^: « Ipieni attuU in terrain, et eam ardere voh) ».

Vox Doniini purissima, vox Domini ardentissima, si in san<:to-

ruin conUbus ingressa est, eorum mentes inceiuUt, phis (juain

20 foUes muUi in officina aeraria. Quapropter in psalmo dicitur^':

€ Vox Domini ignita, et ipse est fideUs confitentibus in st; ».

Rursuin dixit'•*'

: « *Verbum tuum ignitum valde, et servus tuus P- 8-

(Ulexit ilhid ». Xani non ad onmes verbum Doinini a(Uertur '.

Si vero in iiiqiii cor ingreditur, refrigescit, ut lacobus (Uxit

25 Hubeno: « FiU mi, quasi aqua frigi(his factus es, quia cubile

patris tui ascemUsti » '. Etenim ardor in (;arnis cuphUtate est

frigor apud Dominum; frigor vero ajmd homines est anh^r

apud Dominum; qui enini hic amat illic non diUgetur, qui ajiud

homines spernitur extoUetur apud Excelsum, qui superbia iii-

3) tumescit ignominia afficietur in angeh)ruin hominumque con-

ventu;qui pretiosissimis vestibus induitur et adversus homineui

laceris vestibus indutum intumescit nu(his in caeUs erit;

qiii

suavibus o(h)ribus vuUum })eifundlt ad decipieii(him foeti^his

apud })urissiinarum animarum Dominum erit, ut Pauhis eloquio

3'. dulcissimus ait": « Est enim odor e morte in mortem, iUis au-

tem odor e vita in vitam ». Hic vir autem emisit"

ohintissimos

' Cfr. Luc, xii, 49. — "^ Pmlni. xi, 7; efr. Prov., xxx, 5. — ^ Psnlui.

cxix, 140. — * Textus corruplus videtur. — ^ Gen.,xiAX, 4. — " II Cor.,

n, 16; texlus corruptusest. — ^ Textus corruptuset vi.x inleliegibihs esi.



f1oi'i's nt rnocoH, iiimiiii((ii<miu{ih* kiio cdlon*, |iiiriHHiiiioK, Kino m;i-

ciil.i, ol) Sancti Spiritus ill.'i|)Hiiin ; llon»ni Hac««nlotii, qui (^hri-

Hti ijiifîKMiti odorc conditiis cHt;|)r.HMlicutionis tlonMn qni in pro-

plictis fiiIf^<MiK |;(M ininavit, in AposloliK nMlolnit. in (*vnn^<'lio

|MM'l'iiHUs (^Ht f^ratia; «•! martyrii flonMii iiibrinn, qui KuanJin s

v<M'l)(Tatioiiimi saiifîiiiu^ tinctiiH <»Ht, <*t ChriKti pnHKionis K;in-

f^niiiK' ^loriahaliir, iit 1'aiiliis ait ' : « P^ Christi paKKioiK» j)auca

lKM*(iciain ». HursuH, l*auluH ait-: « Si ('uin Sponno s<)<*ii in <*iuH

mort(» riKMimus, (M siniil<»s criinus in (miis vita ». Si trihula-

tioncs ('!('<• imiis, vitain coll(»<,'<Mnus; si <'onstantiain <*l(*îiiius, lo

imiKM*iuin colle^ûnius. IVtrus V(M'o ait •': <( Si (Jhristus passus (?st

iti carnt^, et vos <*a cogitatione annainini, quia qui j)asKus esl

iii cariK^ (lesiit ;i in^ccatis >.

ni(' i»at(M- hoiioratus, pater imrissimus, onmihus pulchris uk»-

rihus exornatus, pater noster Hasalota Mikad, «iiii primuni 13

martyr manihus Marijos sui patris fuit, cum iâter ei uxorem

(lar(^ in animo liaheret, his intellectis, pater noster l>a.âlota

p. i^- Mika'el *inonachoruin coenohinm petiit. Progres.sus, monachis

(lixit : « Me in coenohium ' introducite, quaeso >. Et monasterii

ahhas ei: « Quid vis, inquit, o fili ini?>. Hasalota Mikael ei 20

respondit : « Monachus nt tiam volo ». (ûi ahhas: « Monachum

fieri nequis, o fili mi, puer enim es; sed hic, apud me, mane,

et te examinaho ». Dein, pater, postquam coenohium in quo

fÛus erat audivit, ad monaclium illum progressus, dixit ei:

« Milii filium meum redde >. Ahhas ei dixit : « Ego vero eum 25

til)i non reddam ; tu autem tua voce cum eo colloquere ».

Dixit Marqos filio suo: « Veni, ad matrein fratresque tuos

eamus ». FiJiu^ ei respondit : « Ego autein hinc non egrediar,

sed monachus fiam ». Marqos ad Egzi' Kehra ivit, et oinnia (piae

ei filius dixerat exposuit: amho propter filium dolore magno af- *)

fecti sunt. Egzi' Kebra ad Wedein Ra'ada regem processit, eius

enim carnali genere cognata erat, et de filio suo ei locuta est.

Re.r ei unum ex militihus suis, flagello munitum, comitem de-

dit. Regius miles, progressus, ahbatem monasterii adivit, puerum

ab eo apprehendit et matri Egzi' Kebra tradiilit, cui dixit: « Si 35

is puer a te recesserit, me voca, hoc flagello verberabol >.

* Cfr. Coloss,, I. 24. — - Rom., vi, 5. — ^ Petb.. iv, 1. — * Sic

texius: fortasse ad « coenobii patrem » (id est « ad abbaiem ») legendum.



M 9 )>:-

Puer apud patrem et niatrem commoratus est ; eis parehat et

iiiinistrabat.

Olim, pater ad locuni quendaui eum misit. K loco <juo missus

erat cum rejj^rederetur, in itinei'e rej^îorum mulorum pastores

') in iâscuis invenit : pro^ressus, regis nudi funem traiecit. Kum

apprehenderunt, et ad suum i^raefectum adduxerunt. Praefectus,

cum ad pueri collum cinguhim vi(Usset, d[\'i\ paston/ms: <( Kum

dimittite, sacerdos enim est : rtaiielhire nolite >. Tum eum di-

miserunt. Puer corde suo coîtavit: « Nh)i'talis rc^ns niortales

10 servi propter muli funem, quam traieceram, me tanto terrore

terruerunt: quomo(h) erô i^nei ministri, qiiorum facies terri-

hiles sunt, me propter re«îs <(h)riae praecepiorum trans<(res-

sionem terrehunt ^ ». Atque monachorum coenohium petivit,

ihique in aerumnis et precihus conmioratus est. Pater, *(pio p. 10.

i'> tihus esset cum audivisset, ilHc progressus, eum iu vim-ula

coniicere coepit et ad matrem (h^(hixit. Ki pater et mater d\-

xerunt : « Accipe, cihum suuu^ ». Kis respondit: « Cil)um vero

ego non sumam, nisi me monachum tleri siveritis ». Pater et

materei: « Te monachum fieri non sinimus! ». Kt eis dixit:

•2-> « Xec ego quhlem cihum suuuim ». Pater eum magnis verhe-

lationihus verheravit, adeo ut caro aegrotaret. liursum eius

pater: « Accipe, dixit, ede et hihe ne virgis moriaris ». Pater

noster Basalota Mikael dixit ei : « Xec edam nec hiham, usque

ad mortem, nisi me nKmachum fieri siveritis ». Pater, ira et

^") increscenti indignatione pervasus, arrepta virga, illum fiagel-

lavit cum diceret: « Xec ego quidem verherationi finem impo-

nam, nisi quae tihi dixi egeris ». Kt filium iterum fiagellavit.

Tum ipsum vinctum in solitudine reliquit; puer noctem illam

in frigore egit. >hine, pater, arrej^ta virga, eum verheravit

30 dicens: « Verherationi finem uon daho, usque ad mortem tuam,

nisi consilium vitae monasticae amplectenrlae dimiseris ». Pa-

ter noster Pasalota Mikael ei dixit : « Kgo quidem j^ropter

Dominum moriar, neque de monastica vita consilium dimittam ».

Pater, cum eum suadere non iôtuisset, ipsum denuo vinctum in

^T) solitudine reliquit, ut, frigore et pruina saeoientUms^ noctem

ageret. Mane, pater rursum quo vinctus erat progressus, ei:

« Audi, inquit, quae tihi dixi, fili mi; ne manibus meis moriaris ».

At filius ei respondit: « Propter Dominum nu)riar, Christi et Dei

mei amorem non dimittam ». His auditis, pater, magna ira per-



vasiiN virg.iiii siiscrpit imihkiiic inaj^na vi (Iaj<«liavil, a«leo ut oius

caro, saxi iiistar, rnnisran*!. IIoc mkkIo jiatcr iiosl<*r Maijalota Mi-

ka'«'l trcs jlirs ct trcs iioctrs cîf, cimi tota «lie a jjaln' rta^f<*l-

larcliirct totaiii iioclciii in solitiulinc viiKliis cxiiUmvI, nec cihuiii

suiiieret aiit aiiiiani biherei, ilie soli» aestu n<M!tu(|iie frij(ore et 5

|)i iiiii.i |ircssiis, iii.iiiilMis post tcrîiiii arhoris triinco ligatis. Is

p. il (iiiiil«iii |»,ih'r iiMslcr Hasalol.i '*.Mika'el priiiio iiiartyriuni siii

patris iii.inihiis jiassus <'st I iii co iiii))|<*ta est vox i)oiniiii, ({iii

in cvan{^'«'Iio ait ': « (Jiiia non veiii pac^Mii inittere, s<Mi cultriini

.•ittiiri nt sc|)arar<'iii viiiiiii .-i nnilicn'. tilios a patrc at(juc ni.itr»'. lu

tiliaiii a iiiatrc. cl s|ionsaiM .i niiro y». llic l)oiiiini vir {luritatciii

an{^^<*loniiii inslar dih^xil, cl si(Mit virj^Miics nionaclii coniiijîuni

contcnipsil ; divitias spernens, apostolo siinilis fiiit, et aeruiiinas

siciil lolianncs /acliariae tiliiis tulit ; se ad niartyriuni |jaravit.

iil hoiiiini l-ilii iii passione consoi^ esset ; iJivinitatis giadiuni i*)

cinxil cl Icsii (lliiisli iMilitein Heri sibi Hrniiter i»roi>osuit

cainciM iciimiis et abstincntia aridani fecit ut ipsa viridis in

(^hristi niij)liaruiii scplo ti(;ret; {4111111^ siti exsiccavit ut imris-

sinii horti a({u.i iiiadi(hmi tieret : nicnteiii ratione carnis - coi-

li{^âvit iit Doinini Filii (lisci{)ulus Hcret, eauKfue eius anioris 20

tninco -^ allipivil : Incernain suaiii super crucis basiin • posuit

ut iinindo nnivcrso illuces(;eret ; sacerdotium suiim sale Divini-

tatis sai)i(hiin reddidit et evangelii inedulla exornavit; an>-

mata e i)ro{)lietis, oleum ex apostolis suscepit, et unguento do-

ctrinae suae ninndum sutfivit. 25

Ad {)ristinaiii hisloriam viri Domini redeamus! — Tuni, {later.

cuiM eius mentem a Domini amore avertere. mulli{)licatis ver-

berationibus, frustra tentavisset, servum iussit eum ad mona-

chum deducere et ei tradere cum diceret: n Hunc pueriim

acciiê. nt tibi uscpie ad siiae mortis diem servus sit! >. Mo- 3o

nachus ille iâtri nostro Pâsalota Mikael dixit: « Mecum ma-

nebis, ut tibi magister sim ». Pater noster Basalota Mikael

ei respondit : « Ego autem te mihi magistrum esse nolo! >.

Monachus legato dixit : « Eum {)atri sno redde ». Legatus ilhim

ad iâtrem reduxit, cui monachi et Basalota Mikael dicta 35

rettulit. His auditis. {)atris cor ira exarsit. Ceteri ei dixe-

^ Matth., X, 34-35. — - Texlus comiptus videlur. — ' Eius amori

ceu Irunco. — * Super crucem ceu basim.



-»( 11 )X-

riint : <( *Hunr puenim nianibus tuis inlertici^ro noli, ne po- p. 12.

stea nioerorem concipias ». Tum pater in corde suo illuni ad

alium monachum mittendum ccnsuit, et servis suis dixit: « Ad

monaclium (pumdam eum deducitt*; ut ipsum in suum servum

5 accipiat dicite ». Monachus patri nostro IJasaiota Mika el dixil :

4( An mecum, ut tibi nuiîster sim, nuinere vis^ ». Pater

noster Hasah^ta Mikael respondil : ^c Tt; ma^nsti'um miiii cssc

nolo: a(puim mihi. ut l)ibaui, <hi. (puu»so, propter Dominum;

siti enim pressus sum ». Postea patrem nostrum IJasalota Mi-

10 ka'el patri reddiderunt; et pater ad iram concitatus est. Tuhi

pater eum ad Michaelis ecclesiam, ubi sacerdotes et diaconi,

viri et nndieres, conâêjâti erant, traxit et, accepta novacula,

ei aurem amputavit dicens: « Accipe, o Michael! Tibi servus

sit, ecclesiae ministret us(pie ad mortis suae diem ! ». Hasa-

15 lota Mika'Cd dixit : « Ego autem non Michaelis servus sum

lesu Christi vero, Filii Domini, cui aniiuam meam carnenupie

tradidi, sum servus ». His auditis, pater, ma^no dolore pressus,

ad uxorem suam Egzi' Kebra ivit et ei dixit: « Me ad im-

potentiam reduxit; i)ro[)ter hunc tilium tuum mihi vires deti-

20 ciunt : tpiid a^âm^». Inter se collocuti sunt : « Eius fratris

uxor pulcherrima est. Illum apud eam vinciamus, ut ab ipsa

in peccatum inducatur ».

Ll consilium cum notum uxori fratris ' fecissent, ea valde

laetata est et dixit eis : « Statim ad me adducite, fame et

2r, siti eum interficere nolite ». Ad eam puenim traxerunt et

cum ea vinxerunt. Pater noster Dasalota Mikael, submissa

lo(pi<da, hunc ad modiim deprecatus est: « Salvum me fac,

Domine, ex impudicitiae retibus, (piae in infernum i^mem

deiicit. Salvum me fac, Doinine, ab osoris insidiis, cuius ivtia

30 per mundum expansa sunt. Salvum me fac, Domine, e femi-

nae manibus, atque e vocis emissi(me, (piae in iuvenum cor-

dibus ignem incendit. Salvum me fac, Domine, e speciei i)ul-

chritudine, ({uae oculos illa(pieat, at(pie e pravitatis funibus, (piae

ad abvssum trahit. Salvum me fac, Domine, (lui lacobum e ma-

35 nibus fratris eius Esau, et Moisem e Pharaonis manibus servasti.

Salvum me fac, *Doinine, (pii Davidem e Saulis manibus. el p. 13.

' De fralris vidua, secundum Aeihiopum consuelndinem el ius, sermo

esse videlur. GCr. / Loggo e la legge dei Logyo Say^dOt p. 23-24.



-O^ 12 )^

Kli.im cx Aclial) atrnio r» inninhns KlzalwlJH sorvaHti. Salviiin me

fiu\ Doinino, (jui I)ai)i(*loiii <* faiiribus (^sunfMitiuin leoniiin ai

ti«'s jMHMos «• foi'iiar«' i^qiis iiabylnnica scrvasti. Salvuin in«

i'm\ Uoiiiiiic, (jiii Susaiiiiaiii (' s(Miioruni iiiaiiihus (*t Mai'<|(H-lia(MHn

«^ niaiiibus Aitaxcrxis scrvasti. K s(!(lu(tioii(* tti illc(<*bris liuiuH 5

fciiiiuac sah iiiii iiu* fac, hoiuiiic, (|ui loiiani « ccti venlre eripuisti.

Sah iim iiH' \'Ar, I>(Hiiine, ex osoris ('onsilio, ((iii patri iiialri(|ue

iiicis ut li(»rbaiii (miih j^mic poiicrciit suasit. Kfô autem dico:

Me ex liis i*clil)iis, ([ii.k' injjii occultavcrunt, eri|M', cjuia tii

adiutor iiicus, l)oiiiiiic : tiiis iiiaiiibiis aiiiiiiani incaiii coiiiinitto. 10

Qiiis iii siiiu siio i<îiciii iiivolvit et non coinburctur vcl suis

iiiaiiiiius scorpioiicin capit ct iion ac^rotabit ^ Aut (jiiis vijMiraiii

collo sus|)cii(lit ct non tiiiiebit, vcl scr|M?nteni luinbis accingit

ct noii iiioidftiii!' Siistine me, l)oiiiine, ne obdormitem; pu-

riiiii iiie serva iic polluar: fortein iiie fac ne (l(»fati<(er. Tibi est 15

vis ct tibi csf iaus, per oiiinia saecula saeculorum. Anien ».

Tiini fratris uxor (*i dixit: <( Nonne iiiilii * Te valde amo'

dicis? ». Patcr iioster Hasalota Mikael respondit ei: « Te rpii-

dem plus ipiam })atrem ct matrem dilijô, valde autem Dominum

l)lus (|uam te dilij^ô >. Fratris uxor ei dixit : <( Si ine amas, 20

accede, nos carne copulemus! Uuid maris feminaeque amor

est sine concubitu ? ». Pater noster Basalota Mikael ei re-

spondit : « Doininus in ine indignabitur si amorem erga eum

minorem (piam amorem in te fecerim et tecum peccatum com-

miserim ». Illa fratris uxor ei dixit : « Si mecum copulari 25

recusas, te non solvam; vinctus manebisl ». Tum Rasalota

]\Iika'el illam vincula soluturam non esse nisi ipse consen-

tiret jierspexit, et callide loqnens ei respondit : « Si vero

copulam meam cupis, me a vinculis solve: turpis enim est

liominis et mulieris copulatio dum vincti sunt ». Haec dixit 30

ut ab eius manibus evaderet. Illa autem Basahta Mikaei

p. 14. voluntatem suam acturum *et monacliismo valedicturum esse

putavit ; valde laetata est et statim eum e vinculis solvit. Tum.

progressa, eius patri et matri cpiomodo consensisset rettulit

niaiiuopere gavisi sunt. Ea nocte, pater noster Basalota Mi- 35

ka'el clain e patris matrisque aedibus, e natali terra discessit,

et, Domino favente, e laqiieis quos ei tetenderant incolumis

evasit. Ovis e lupi ore, columba purissima ex ore accipitris

aufugit. Postea, oravit et dixit : « Latpiei contriti sunt, nos vero



M 13 >>:-

servati suiiius: auxiliuiu uostniui fst iu uouiiue Douiiui > \

Rursuui (lixit : « Viucula uwi\ dirupisli: tibi sacriticiuui laudis

sacriticabo » -'.

lude, ad Dabra (lual pro^q*essus est, ((uod est coeuobiuiu ubi

5 anachoreticaui vitaui aj^êbat Auoitos, sacerdos, qui seiuotus ha-

bitabat et spiritale certaiueu pacato auiuio certabat. De hoc uio-

nacho uarraut, doiuinam nostraui Mai-iaui ei apparuisse, et ante

eum reginaruui tilias constitisse et Virginent cuiii eo directe

collocutam esse. Pater noster Ha§ah)ta Mikael iiionachahMii

10 vestem e mauibus huius monachi suscepit, et sanctorum iufô

sacrorumque Libnu-um dictis subiectus liiit. leiuuia muUipli-

cabat, sacras exercitationes adaunebat, preces contiuuabat, et

genufiectiones i^roperabat. Ipse obhitioues ecclesiae molebat;

ipse oleastrorum stiiîtum onera nonaginta - unum pro ecclesiae

lo necessitatibus et nonaginta pro abbate - ferebat, et denuo

egressus truncum pro solitariis adferebat ; nec ligna aut truncos

ascia vel securi, sed ferrea paLa (pia humuiu su fodiunt rese-

cabat. Haec ad (h)mandam carnein iuvenilibus viribus agebat:

cuiu his omnibus serviret, ieiunia non intermittebat, neque

2«) omittel)at preces, neque genuflectiones miuuebat; aquam rursuin

ipse hauriebat. Tum tertia feria tum quarta tuiu sexta ieiunabat.

Hunc ad modum in diaconali otficio tredecim annos egit. Nec

*carneiu domare potuit. Media die, sole incalescente, terra p. 15.

incensa et saxis (piasi igne candentibus, super saxa supinus se

25 prosternebat, adeo ut corporis pellis co(p.ieretur; dein, in pectum

conversus, pronus super saxa ardentissima iacebat, adeo ut

cutis et pectus et venter co(pierentur: tum recubabat. Xe(pie

hoc modo carueiu (h)mare potuit.

Postea, metropolitam adivit et sacerdos factus est. Douii

30 revei*sus, cellula sibi parata, in eaiu ingressus est et ibi est

coramoratus in timore Domini. Sancti omnes euiu Domini aii-

geluin putabaut. lude, ereiuum petivit, et foveain (pia totus

reciperetur fodit: a colh)({uiis cum hominibus se abstinuit et

muto similis factiis est, nihil praeter sacrorum Librorum lectio-

STi nem preces^jue j^ronuntiabat. Tum, uiultos post dies, sancti ad

eum venerunt at(pie ei dixerunt : <c Age ! ex hac agendi ratione

egredere, quaesumus, ut multorum utilitati subvenias >. Pater

' Psalm. cxxiv, 7-8. — - Psalm. cxvi, 10-17.



nostfM' n.isalota MikArl «lixit eis: « Sinitr inf projiter jêrcala

niea tlere, nt aniMi.ini nicnii Incrifatîani, ({ueinafiniodnni in

riv.m^f^lio (li<-liini cst ': 'nujd Ii(»iiiiiii pi-ojcrit î niiin<luni totiini

Iii('i-(>tur i't .'ininiain p(M*tliil(M'it ('

niilii (Miini lia(M- fov(*a in-

f(M*inili fov(»,'i niciior cst ». Sancti ci (lix(M*niil: « Si in fovea s

('oiiiniorab(M'is, aniniani tiiain solani iiivahis; si ant(Mn ex hac

fovea (»j,nvssiis nuillos <lo(;ehis, te i[)snni ct andientes servabLs.

Apostolis siniilis lias: iit P.uiliis doce: in l(?('tis praedica, ut vox

tii.-i (-orani <-(>ii(-iliis aiiiliatiir fac; sicut Kvanf((diuin ait ^: " Non

potest civitas ahscoudi (luae super inonteni posita est, et nemo lo

lanipadein acc(Midit iit ('.1111 suh iiiodio ponant, s^*d nt ponant

siip(M' can<lelahruiii ail oiiines lioiiiincs illuniinandos ». (iuni

aiit(Mii supplic(»s eum ur}^'(M'ent valde, e fovea e<rressus est, et

sancli oiiines euin osculati sunt. (ûm illis in tiniore Doinini

st(Mil : i.rcana videhat proplietaruni instar, et niiracula, apo- 13

stoloruiii inslar, patrahat. Uivitias collegere sprevit, sicut David

p. 1(». iisaltes, ct *segetes sihi noii collepît, ne granuni (pii<lem sinapis:

ne^pie de ciho ventris sui sollicitus erat, nec propter viscera sua

geinehat, nec de i)otu curani hahehat, nec de vestibus contrista-

batur: carnein acpia lacriinaruni lavahat et cor fiainina Divini- v\

tatis calelaciehat.

Fratreni hahel)at natii minorem et mouachum, sanctorum

maîstruni, cui erat nomen Harayo Krestos. Is patrem nostrum

Basalota Mikael deprecatus est cum diceret: « Siinul in chari-

tate et in jâce commoremur, quaeso ». Pater noster Hasalota 25

jMika'(?l dixit : « Solitarium autein liahitare volo! >. Tum ei cel-

lam fecerunt. in (jua commoratus est vigiliis ad<lictus ieiuniis

precihus([ue : et octoginta milies diu, octo^rinta inilies noctu se

prosternehat : jiropter prostrationum mullitudinem terra exca-

vata est, ita ut eum usque ad eius genua reciperet; ubi se pro- .30

sternebat, eius sudor quasi aqua stillahat, ita ut pulvis in lutuin

converteretur et... ^ caprae (pia indutus erat. Ali^jui narrant

« Cuin })rostrationibus die quadam in sanctuario sedulo vacaret,

eius oris spiritus flamma facta est, qua ^ re dixit : « Carnem meam

vexavit flamma ignis ». Tota die vigilahat. <licens: « Xeque r^

oculis meis somnum neque palpebris recpiiem dabo, donec locum

^ Marc, vni, 36: textus aulem mendosus est. — - Marc, v, 14-15.

— ^ Textus corruptus est. - * Textus corruptus et mulilus est.



Domini et liabitaculum \)o[ lacobi Invcniani » '. — Olim, cum

(le animae exitu ex hoc niundo et dc nii«(rationc ad caelos

cogitaret, Hedemptor ei a})|>aruit ct dixit : « (]um IVtro et

Paulo Dominns tihi habitatioiuMn paravit ». His dictis, ei evanuit.

> Tum ntiracuhi atque prodifîa operatus est. leiunia preces-

(|ue nudti})licabat, in alHi<lationihus pi'opt«M' Donununi perse-

verabat.

Dein, e domo pati'is spirilaUs exiit et in alium h)cum se-

cessit : ibi monasterium pulcherrinunn condidit. Animam suani

10 Domino tradidit ut caek»ste i^raeminm assequeretur, Domini

verl)orum in evangelio memor-: « (Jui aninuim suam, *propter p. 17.

me prodiderit ipsam inveniet ». Hursum ait ^: « Tritici granum,

nisi mortuum fuerit, ipsiun sohnn manet ; si autem mortuum

fuerit, nudtum fructum affert. (jui animam suam amat perdet,

15 animam autem suam qni odit inveniet eam ». Horum autem

cum recordaretur, Domini vir animam suam nnmdo mortuam

et nunulum animae suae mortuum hal)uit, sicut Paulus ait *:

« Milii nunidus mortuus est, et ego mundo mortuus sum ».

Et crebro iugt) evangelii subactus est, alacriter ministravit in

•ô sanctorum vigilantia, aratrum cepit et retrorsum conversus non

est, ne sulcus declinaretur. Domini Filium, eius laetali cruce

suscepta, ob huius immdi opes lugens, secutus est. Sinnlis fuit

avibus caeli, cum segetes non coacervaret ; soliludinis belluis,

cum de corporis indumentis sollicitus minime esset^; apibus,

5") cum flores ad mel faciendum colligeret. Cogitationum puritatem

a prophetis, mundi contemptionem ab apostolis sumpsit ; carnis

l)uritatem a virginibus monachis, et anachoreticae vitae amorem

a solitariis eremitiscpie sumpsit; doctrinam puhdierrimam a

Paulo eloquii dulcissimo, miraculi agendi potentiam a Petro fidei

30 petra sumpsit; castitatem a lohanne Theologo, et a lacobo Do-

mini nostri fratre magnam vim in precibus iêrsistendi sumpsit.

Sumpsit constantiam e lob probato, et in aerunmis perseveran-

tiam a Paulo eremi sidere. Sumpsit vigilantiam ab angelis et

laudationum multiplicationem ex archangelis. Sumpsit verberum

35 carcerisque tolerantiam a confessoribus, et exilia passus est sicut

sancti patres et peregrinatores. Has onmes frnges a spiritalibus

* Psnlm. cxxxi. 4. — - Matth., x, 50. — ' Ioh., xii, 24-25. — * Gal.,

VI, 6; textus corruplus est. — ^ Cfr. Matth., vii, -21-28.



sniictoriini rertainiiiihus ('iiiii ('olh^fîKHet, mel sibi paravit, leêiiti

suavissiiiiiiiiu aiKiiciili iiicunilissiinuiii, ut in {m;ilino ciicitur*:

« Kl<M|iiiiiiii tiiuni f^Mithiri nico (lulrissiniuin, sii]»<'r ni(*l et Hacclia-

niiii oii iiico (liilcc j». Hiirsuni dicit -': « I)('si<lcrabilc cst hij|mt au-

ruiii arf(cntuiii(|uc, d dulcius suj>cr incl (jt saccliaruin, et Herviis r,

tiius id custodit, cl in ('UMtodicndo retrihutio inulta ». Openiiii

fruclus ((uos iii loco illo iVuctiHcavit iiiultijilicali sunt.

p. IH. *Mullos |)ost dics, fratrcs (d) itiiicris lonf(itudineiii ad hauricn-

(hiiii M(|iiaiii niolcst.ili sunl : cocnohiuin oniin aqua carebat. Haâ-

iota Mika cl dixit eis: « Agite, liic fodite!». Fratres ei: « (Jur lo

in arida rupe fodicinus^ Paulluluin, ad huinuin honarn, iibi

esl hciha, dcsccndciiius >. Palei' noster liasalola .Miktid dixit

eis: « In arido (|ui(lcni Doininus laudatus est;

priinuin cuin

aîuani c iiii>c c(liixil in Horeh, inanihus Moisis fainuli sui,

deindc ciiiii c lapidca lahula iii carcere a(|uain, tnanihus disci- i"»

pulorniii Aiidreae cl Mattliaei, eduxit ». Postea, pater noster ho-

noratus haculuin nianihus suni})sit locuinque illuin pupu^Mt : tuin

fratres nionachi fodere inceperunt, non quidein quod ariuain se

(Mlucturos contidcrcnt sed ne eius praeceptuni transf^rederen-

tur: se eniin fruslra defati«,'arc putahant. .Maô ardore. saxa 20

saxis molentes, foderunt. (aim cuhitum penetravissent, alham

humum aridam iiivenerunt. Tum sanctus eos desistere iussit

et destiterunt. l\n crucem intixit et super crucem evangelium

posidl ; liumus arida erat, (piasi pulvis sine rore. Pater noster

Basalota Mika'el domum rediit : fratres vero, unusquisque in z>

domuin suam, murmurantes et frustra ah eo defatigationem sihi

im}»ositam diceiTtes, regressi sunt. Inde, pre(!ihus absolutis, pater

noster Hasalota Mika'el media nocte clam quo fodere praece-

perat venit et aquam dulcissimam foêam usque ad oram re-

plentem invenit; vas in foveam immersit ^, acpîam hausit et »»

ecclesiam ingressus est. Postea, ( lun illucesceret dies, fratrihus

dixit : « Venite, ut Domini henedictionem adspiciatis! >. Eos

ad foveam aqua plenam duxit. Fratres adsiêxerunt. Dominum

laudaverunt et patri uostro Basalota Mikael humiles gratias

egerunt. ai

Cum altaris sacramentum celehraret. vix dixerant < Adveniat

^ Psalm. cxMii, 103. — ^ Psahn. xvui, 10-11. — ^ Ea esse videlur

vocis sota^ in hoc loco, significatio.



Sanctus Spiritus », quaiii ille, Sancto Spiritu viso, claniaret et

(liceret: ^ Advenit Sanctus Spiritus » '. (ônfecto altaris sa-

craniento, ejâêdiebatur, sed foris neminis oculis se jiraebebat.

cuni neniine colloquebatur neque solis teporeni^petebat : at statini p. 19.

5 domuni inî-ediebatur. Kius vero domus fruânu custodis tugui'io

similis crat, fenestris (piil)us luceui iîiis adspiceret candât:

ne(pie ei straûlum, super (pu>d cubaret, erat. A teuipon^ (pu)

monachus factus est, super hitus suum dormiendi causa nuncpuim

iacuit, nisi cum aegrotus esset; lassitudine in^ravescente, erectus

10 ali(puantuhnn (kM-mitabat, et postea totam noctem insomnis vi-

gihibat, ne(pie sacrorum Librorum verba recitare intermittel)at

ne(pie preces cum lacrimis minuebat.

Deinde, Domini verba meditatus est (piae dicunt: « Oui pa-

trem et matrem et filios et mulierem non relirpierit. non est

15 me dignus, nec me se(pii potest: et (pii lubenter non baiulat

crucem suam non potest meus esse dicipulus » -\ Horum onniium

cum recordaretur, ad terram Tegrav descendit. Patrem et ma-

trem reli(piit ut lesum (^hristum patrem adspiceret; carnales

parentes reli(piit ut hicis milites sibi parentes essent; terrestrem

•20 hereditatem reli(piit ut caelestis lerusalem sibi liereditas esset

huius mundi bona reli(piit ut margaritarum diadema in excelsis

asse(pieretur; vestes oculis iucundas reli(piit et sordidos jânnos,

resarta coria induit ut nuptiarum vestes indueret lucis(pie

purjûra amicireretur; terrestre connubium sprevit iit caelestes

25 nuptias videret. De loco in locuin sine viatico, et sine pane

pro cotidiano victu, migravit, et sancta loca peragravit. Primo,

ad locum Damo pervenit, et illic, Veteris Xovi(pie Testamenti

librorum lectioni ipsorumque interpretationis studio sollicite

addictus, commoratus est : propter assiduas Librorum lectiones

30 linguae suae cutis quasi gladii vagina evaginata est 'K nec tamen

ille Librorum lectiones intermisit. Inde profectus est, et ad

Deta abba Mata' pervenit : beati Libanos benedictionem accepit,

et paucos dies, Librorum lectioni deditus, (ômmoratus est. Inde

migravit et ad Makana (locum) Ueferva iêrvenit; unde ad

33 Makana Qua'at migravit, et ex Makana (Juaat ad Makana I>a'al-

tabebiit, et ex Makana Ba'altabehat ad Ma(|ale, et e loco Ma^pilii

' Valde (liibia inlerpretaiio: texliis corruplus videtur. — ^ Luc, xiv,

26 27. — Î. e.: <' lingua e «ûte evaginata quasi gladium e vag. ».

AEIH. — B. — XX. 2



M«l Makflri.i ii(}U\ apiid (iahra Nfl/.i-awi ililfirltini suiim. Quonim-

p. 20. (|u<^ |M»rv(!Mnrat, •rcllaiii sihi parahat, (*t mwlcm «licmrjuc aKr*bat

(lilii^ciifissiiiu* I/ihros 1<';i(mis, ct supplcx iiMimiis (lcprccationi-

hiisipic oraiis, iit sibi homiMiis arcaM.i I/ilMoriim myst(M'ia |ia-

h'I*aL(M'ct. Ouailrafîiita «lics ct (|uailra^'iMla inwtcs iciiiiiavit. niliil, 5

nisi dic sahato, (If^^ûstans. iit sihi 'ral)crna(Mili ojnis manifcsta-

icliii-; ct Tn! criinruH ojMMa omnia, Sancli Spiritus visionc, ci

nianifcst.ila siimI : (jiKMnailmofliim Domiiius Moisi ostcnderal, ita

ct ci ostcMdil. Itcriim, iit aiitca, (luadra^înta dies et (|ua(lra-

înla MocU»s i(îiiMavil, nl |)iil<-li«M"rimi l»MMi»li a Salomoiic (-(niditi lo

acfiitiralio ci rcvclarctiir : ct, Domiiio fav»M»tc, t(MM|>li loM}^Mtii(|(Mit

ain[)lilnilo rcvclata cst, mc(: mom putci sub la(|ncaria '. iii vcsti-

bnlo solidac coluinMac, in pelvi ima^îiics (Jli(M'ul)im, ibi(jue pal-

niannn c(liî(»s, cardiMcs. valvac duae uMicui(juc ianuae, fasti^^-ia,

acMeuin mar(^ suixm' dorsum duodecim boum fuso metallo ef- i'»

fectoinm, ct jieyo)va)0 illnd cinMimdantia (juasi septnm. et congii

niensurae, et lava(M'a, et templi aediticationis oj)era omnia '.

Tnm (inadrajînta dies et ({uadraj^îMta noctes ieiunavit ut ei

Inminuin convcrsiones. et solis iaMnarum status. eius iu^^ressus

et e^^ressus, et eius cycli revelarentur. Atfjue ei. Sancti Spiritus 20

auxilio, revelati sunt. (ûm noctem in precibus ageret, caelorum

niysteria adsiêxit, (|uae in libro Heiioch filii lared scripta sunt.

A'idit ianuas solis et fenestras, et solem circumerrantein, unde

eins aestus venit, et ({uomodo currus incendat (?). Vidit currus

ventorum, quibus Angeli illum jûbernantes ferunt, et stellam ^r.

ei viam i^raemonstrantem. Vidit eius ortum, prout menses sibi

invicem alteruis vicibus succedunt, a tempore mensis senasen,

quod est iu f[uarto meuse iauua, usque ad mensem ader. Vidit

quomodo dies noctihus breviores a mense tasrin priore usque

ad menseui kounu })riorem, secundum solis iter, tiant. Vidit 30

quomodo dies noctibus louiîores a mense nisan ustpje ad

mensem hcizeran tiant. Vidit quoinodo dies noctesque in

P-2!. nieuse elol et in mense *adir exaequeutur. Vidit conveiîo-

neni luminum ortus lunae, et (piomodo partes luminis fpiin-

decim (?) e uovilunio usque ad pleuiluuium expleat. et (fuomodo 3")

lux pro mensura ei detur. Vidit eius deminutionem per fpîin-

* Gfr. Ez., xLvn, 7; v. eliani II Chron , iv. — - Haec obscura in ms.

videntur.



-X( 10 )«-

<lecim dies e pleniliinio donec cvcluni expleat ; namque mundus

libris scientiae Domini ordinatus (»st. \'idit reditum viaruin

iunae et eius ortum e ianua ad ianuam f«*stinantem; non vero,

sicut sol, ({ui ex una tantum ianua tri|4:inta dies oritur, sed per

T) ianuas suas sini^ndis diebus trif^nnta circumit. A'idit circulos

dicrum [se,i agesi)})inn diei 'pnrteni), (pii in (piattuor })ar-

tii)us dividuntur, et (piinta est solis reversio. \'idit temporum

(juadrantes, qui in (jualtuor partibus divi(hmtur, i. e. annorum

dispositionem, per dies unum et nonaginta. Vidit fenestras ven-

10 torum, decem ad orientem, decem ad occidentem, decem ad

septemtrionem et decem ad meridiem. Ilis onmibus caelorum

mysteriis in revelatione acceptis, cum noctem in precibus ageret,

mairna voce clamavit et dixit : « O Henocb, sic fulâdum est

mysterium (piod vidisti, et sic revelatum est tuorum arcanorum

i-j secretum? Profecto Apostolus ait ' :' Oui scientia destilutus est

a Domino datore petat, ille enim al)undanter dat non probro

atficiens neque exprobrans '

». — Rursum ieiunare coepit et

deprecari quadraginta dies et quadraginta noctes ut sibi l)a-

nielis propbetae visio revelaretur. Sei^timo die a quo ieiunium

20 inceperat, vox e caelo ei venit: « Xon tuum tantuni est Da-

nielis prophetiam noscere, sed eius gratiae donum datum est

filio tno Xatna el et tibi ^ ». Postero die, nuine, pater noster

P>asalota MikaVd tilium suum Xatna'el vocavit et dixit ei:

« rrratia tibi a Donuno data est, ut Danielis prophetae pro-

2'> j)hetiam explicares ». Tum huius Xatna'el mens sicut ful-

minis fulgor illucescit; et Danielis prophetae proi^hetiam ab

initio ad iinem interpretatus est : patris nostri Basalota Mika'el

spiritus super eum est effusus, *sicuti spiritus Moisis su}>er p. 22.

losuam et spiritus Kliae sujêr Eliseum. Pater noster Hasalota

3^' Mika'(3l testis fuit et hliis suis locutus est: « Librorum verbum

in sinu meo propter amorem Domini stetit, cum clamarem

et ter * pater '

et * pater meus ' dicerem: mens ({uideui mea

clamabat, os autem tacebat; deprecationibus meis absolutis,

hunc ad modum mecum colloquebatur ct me exaudiebat »; et

^<> « Mi Domine, hoc verbum sujhm" me stetit » oiunibus dicbus,

precum tempore, dicebat '.

' Iac , I, 5. — '^ Fôrlasse auleni w a 1 d e k a pro m' a I a k a legeu-

dum est. — ' Interprelalio dubia. Gfr. Dan., vu, 2S; vui, 27; x, 8.



IihUs |iatri' iiusUt Ha.Halota MikAcl iiiiindiiiii iiniversiimexcom-

iiiiiiiicatioiuf A)M)stol(>riiiii (diieliiili |Mitavit. ({iiod iiif*tro{M>lita

(•orru|)t<»la«' «lonis sacerdotal*' iiiiiiiiis coiifiTebat, Ad abha Vo-

baniics inrlropolitaiM j^rof^rrssiis «*st f*t ab <*o iNMKMiictioiKîii ac-

cc|)it. .Mcti()|)olila ci dixit : « \'alcsiic. tili ini iJasalola .Mika'el?». '*

C.m j)at«'r iiostcr Hasalota .Mika»>l: « \'alco, siiiit\ |»atf»r >.

.M<'lroj)olita ci dixil: « (ûr vdiisti ^ ». Kt |)at<?r nosl<?r Ba^âlota

Mikavl: « l^st inilii coiifessio t\r tna incacjuc sollicitudiiie ».

( >inncs r«'C('ss<'i iiiit. ct ainbo r<Mnans<*rniit. Hasalota .MikaOl

iiu'troj)olita<* <lixit : « .\oiiii<* quae IVtrus A|K)stol<>ruiii prinrêjw 1<»

inSyiiodoruin libro ait andisti: (jui sactM^dotab* iiiunus coriniptelae

donis acc<»j)<M*it vcl <()ntulfM'it r<Miioveatiir? Uui*suin, nonne au-

disti (juoinodo SiinoiKMn incantator<Mn <*x<'oiniiiunicavit ^ (Jiin is

aurnin ad Ajôslolorum J)<m1<*s atlulisset, <licens: * Dicite. ubi

inanns meas iinjôsuero Sanctus Sj)iritus descendat *. Petnis ira r»

in eum exarsit et ci dixit: * Auruiii arjêntumque tuuiii sint

til)i j)erditio! an ^M-atiam Dei existimas j)ecunia emiM nain te

amarum (juasi veneiium i^nto * ^. Andi. j)ater! fons aquae si

turbatur. flumina omnia obturbantur; si vero j)urus est, omnes

riuminis fluctus j)uri sunt. Si tu sub Aj)ostolorum anatliema a>

incideris, mnndus nniversus excommniiicabitur >. MetrojM)lita. ad

iram concitatus. ei dixit: < Xum tu^mihi magister eris? a ine

autem disce! ». Et in eo exj)leta sunt verba Doinini qui in

Evangelio ait-^: « \'ae vobis, scribae et Pharisaei, qui ante ho-

mines caelorum ianuas clauditis! vos quidem non intratis. nec zv

p. 28. *ingre(lientes sinite intrare >. Synodorum liber ait : « Epis<.'oj)Us

qui contra legem doceat, non episcopus, sed in Christum mendax

est ». Rursum, in Evangelio dicitur ^: « Vos estis sal terrae,

lux universi: si sal evanuerit. in quo salietur? ad nihituni

caêt ultra^ nisi mittatur foras, et homines mittunt ' ». Haec aa

omnia edoctus. jâter noster Hasalota Mikael, ad Tabemaculi

sacerdotes progressus, cum illis collocutus est, ut eum ad re-

gem deducerent. Tabernaculi sacerdotes regi de illo rettulerunt

et patrem nostrum Basalota Mika'el introduxerunt. Pater noster

Basalota Mikael regi dixit : « Reguum tuum anathematis causa 3»

tenebris circumfusum est : namtpie Ajôstoli. eum (]ui baptismum

* AcT., vni, 20. — 2 ctr. Prov., v, 4. — ^ Matth.. xxni, 13. —* Matth., V, 13. — ^ Sic ms.



vel sacenlotium propter corruptelae dona accipiat vel conferat,

iani i^rideni exconniiunicaverunt. Hic vero metropolita eoruiu

praecepta violavit ; ecce sac^M-dotale nnnnis oh corruptelae dona

coniert. Si metropolita sub Apostoloi-um anatluMua incidit, (pii

o ab eo ordinati sunt et qui ab istoruin manibus baptismum

acceperuut, omnes excommunicati erunt. Ita universus mundus

sub anathema est ». Rex patri nostro Ha!âh)ta Mikael dixit

« Cum metropolita venerit, tu ((uoque accede, ut simul collo-

({uamur >. Faucos post dies metropoHta apud reêm advenit.

i<i Pater noster Hasah)ta Mika"el ibi adfuit. At rex et metroiôlita,

cum soli essent, hac de re coHocuti sunt. Metropolita re<î dixit

« Iste Hasah)ta Mika'el me a dijj^nitate, te a regno expellere

vult. Audi, tili mi, quae tibi dico. Eum in vincula coniici et

ad terram Tegrav in exilium pelli iube ». Et dixit rex : « Sicut

lo dixisti, tiat ! ». Sanctum ligari, deduci, ad terram Sard perduci

et in durissima vincula coniici iussit. Regis legati, ut iussi

erant, fecerunt. Sanctus duos annos ibi in vinculis egit. Inde,

eum ad terram Sera' traxerunt et aqabe sa'at, qui in h^co

Quarar erat, tradiderunt dicentes: « Hunc monachum accipe,

•20 et tirmissima vincula vinci, secundum regis mandata ». (]um

haec audivisset, aqabe sa'at timuit: at pater noster Ha-

salota Mikael propter vincula sua laetatus est. Loci quidem

incolae eum valde dilexerunt et a vinculis solvere voluerunt

*sed ipse recusavit, dicens: « Xum quem rex vinxit vossolvetis^ P 24.

•25 ego tres annos in vinculis egi! ». Tum incolae, ad praefe-

(^tum pyôvinciae Sera^ progressi, ei dixerunt : <( ('ur iste I)o-

mini vir in vinculis manebit^ ». Sera' praefectus dixit eis:

« Eum solvite, sicuti vultis >. Et patrem nostrum lâsalota Mi-

kael solverunt.

30 Paucos post dies, ad tiliuin suum Samuel ire statuit. (]um

iter faceret, rrabra Nazrawi, eius dilectus, occurrit. Eo loco

pernoctaverunt. Mane, cum illucesceret, ad tilium suuiu Sa-

mu"el ivit. Samu'el, cum suis discipulis, eum magno gaudio

recepit. Tum discipuli ei dixerunt: « Hierosolymam ire volu-

3o inus >. At pater noster luasalota Mika el : « Sanctorum autem

civitas est caelestis lerusalem, inquit: constantes sitis, tilii mei,

ut David dixit *: Patientes estote, et cor vestrum firmate >.

* Cfr. Psaltn. xxvi, 14.



nliin, riiiii fucliari.sliaiii rfl«*bnTal, fratr<»s |»anein, qui Hiijier

pafriiam «'lat. in jtinMiiiii s|»l<Mnl<'iih'iii ct sii|M»r sarrarn iiHfnsiiiii

{iruciiiiilicntriii i-ntnrrti \iil<'riint. PatiM* vimhm.iikIiis liasalota

Mika'(>l laiM-iiiias ({iiasi aqiiat' fons <'friin<li'hat, tli^bat <'t iii niissiK^

pn»ribiis (lamabat : |>iii r. < iini sii|M'r altaro iacon*t, ri<l(5bat, Kirut 5

|)ii(M' ia<'(Mis ({iii iii.ilrtiii adspiritMido lactatur. (aiiii patcM' n<»st45r

Uasalola Mika (1 ad |irc(<'s fractionis panis |»ervenis8et, jiuer,

fciiKMihiis iiiidafis, ci lalcra, iif franfiereiifur. offiTcbat. (Jiiii

satirfiis [tiKMi cariKMii nijtissct. illa niauibiis patris nostri Ha-

salola Mika Cl in (Micliaiisticum paiKMii |tr() iiion* convciHcbatur: lo

at iiucri Ial(M'a. iit aiitca. ad |tucroruiii iioriiiaiii ((uasi tenera

caro a})|tar(d)aul, iic(|uc fraclionis vesti;^îuiii iicijik' dcfe<,'tus erat

ol) ca (luae (' pucro exceperat. Ktiani san^(uin<Mn siiuni in calii-eni

i'c(i(Miiittionis oTuiidcbat. Fratres cum vidissent expaverunt,(ju(Ml

lidc iiiysl(M'iiim respexerant, et niliil aller cuni altero locuti sunt. i'*

Missae precibus absolutis, jûer a fratruiii (M-ulis evanuit, et jianis

fia;4^menta iii palciia, viiiuiu iii redemptionis calice nianseruiit.

Fratics in jâiidio tiinore mixto, iii lactitia trciuore coinmixta

P* ^^» sacruin mystcrium recepcrunt. Ab *cucliaristico sacriticio cuni

egressi essent, fratres iiatrem nostruni Hasalota Mikael interro- 2>

gaverunt dicentes: « IJcatus venter (pii te jiortavit I beata ubera

quae tc aluerunl ! l>enedicta (^st lujra in ipia con<,'ej)tus es et

benedicta dies iii (pia es natus^'1 Xonne vidisti liodie quae jiro

te Doniinus egerit, (juomodo eucharisticus jjanis in iucundissi-

inum puerum conversus sit ? Ijjsum. te tangente. laetari. te(pie -^»

franiiente, ridere et tibi latera alternatiin suj)er caliceni re-

mittcre vidinuis ». Pater n(3ster Hasalota Mika el dixit eis:

<( Milii autein iion iniago j)ueri aj^jâruit. se»! tantum jjanis pro

more visus est. Sed in cordibns vestris incredulitateni fuisse

suspicor, cum diceretis: 'Nuin j)anis in carneni Christi et vinurn 3)

in eius sanguineni converti possunt ?*. Quapropter, pueri iniago,

cuni sacrificaretur, vobis manifestata est >. Ei resj>onderunt

« Te suppliciter rogamus ne ex inde alius, praeter te. nobis

sacramcntuni altaris celebret ».

Inde, ei dixeruut : « A te ali(piid (jiiaerere volumus ». Et pater 3>

noster Basalota Mikael dixit eis: « Dicite, (juaeso; quae vultis

quaerite >. Sancti ei dixerunt : « Xum cum rege de eiiis nuptiis

' Cfr. Luc, XI, 27. — - Cfr. Iob, ni, 3.



M 23 ^«-

cum patris uxore locutus es^ ». Kt r>asalota Mika el eis re-

spondit : «c Cuni eo hucusque eollocutus non suni; nani in car-

cere, in (lurissiniis vinculis steti >. Sancti ei dixerunt : «c Nunc

cuni rege coUoquere; einn tiniere noli ». Kt dixit pater nostcr

5 Basalota Mikael: << L(M|uar, ne^jue tinu»bo, si lioc Doniiiu) gratuin

est et ille ine exaudiet ». Sancti dixerunt : « Si (|iiis auteni

regein inonere ausus erit dicens: ' Tibi jâlris tui uxoreni in

inatriinoniuin ducere non licet ', nonne ei inartyriuin erit. ct

ipsum tlageliis verijerahunt, aut cruciabunt, aut in vincula

10 coniicient et in exiliuin exiêllent, aut interticient liac de

causa^*. Pater noster Hasalota Mikael dixit eis: « Marty-

riuin erit, sane; sed ieiuneinus et depreceniur et suppliciter

oremus ut Dcmiinus nobis virtutem sustinendi labores concedat.

Cuin viae nos committemus, neque triticum \n\) itinere, neque

iT> saccos ad cibos recii)ien<los, iieque strajûla lateribus nostris,

neque soleas nostris jêdibus, neque calices ad bibendam aîuain

neque pateras ad *ferculuin edendum leremus; ex vobis nemo p. 20.

suscipiat nisi baculum quod in maini sua est, et crucis si^na-

culuin quod est super seipsum, et lerream palam (jua terram

2«> fodiemus, ut, si frater moriatur, sepeliamus ». Hunc ad modum,molestum iter, calamitatibus quidem pressi, aggressi suut; modo

ieiuni pernoctabant, modo ab incolis benigne excipiebantur.

Unus filiorum eius, cui noinen erat Kndreyas, dixit: « Patrem

nostrum Dasalota Mikael interrogavi: • Tibine a Domino re-

2^ velatum est, o pater noster Dasalota Mika el, utrum Sancti

Spiritus auxilium super nos descensurum sit, ut martvrii af-

tlicliones propter Domini j^raecepta. ius et legem sustinere va-

leamus? '. Kt milii Hasalota Mikael: " Sane, inquit, milii

revelatum est auxilii spiritum super iios descensurum; fratribus

3^) enim me interrogantibus et dicentibus: ' si quis regein de no-

verca monebit, nonne ei martyrium erit ?' cum responderim

' sane, erit ', tum Sanctum Spiritum super omnes descendentem

adspexi "

».

Sancti cum patre nostro Dasalota Mika"el, fanu; et siti omni-

3". biisque nnjlestiis pressi. iter fecerunt, et e regione Tegray

uscjue ad civitatem regionis Sewa, cui nomen est Sawan, ve-

nerunt; eo enim rex erat.

Cum sancti ad castra regis pervenissent, liomo a daemonio

agitatus, (jui nudus, vestibus reiectis, currebat, advenit: populus.



.•iiimmiUm t«'iiilus, al» Miiis «•oiispcctii s»» proripi**!»;!! iio iniuriis

alli<<*r<Mitiir aiil \ iiliicriiiiiH la«Mi«»n'iitiii'. I'at(»r nostiM* Hasalota

Mik;l'«»l (risrijnilis ilixil: « Kjô (pii'l«Mii ajj liiinr (|(Mii<Mitein

('xcipirniiiiiii pr();^'r<*(li.ir iit hm* (|p t'iitin'is iiionitioiH^H <lor«*at ».

S.iiicli ci «lixcriint: « (Jiii iiMMiti; <l<»tici(Mit«' K<Miietipsiiiii jmm*- r,

(iidit, (pioniodo tc inoncliit ? ((iii lioiiiimiH virfîn HcixiHipif* expii-

lil (pioniodo !•' adnionitioniiiii V(M*his (^xcipipt? » liaHalota Mi-

knCI cis icspondil : m. Nonnc aiidivistis (pja(i I\')u1uh ait ': *Uiiius

iimndi slnlla (dc}<it Doniinus iil confiindat Hapiftntes?'. Hiir-

P--"^-

siiiii, nonnc .indistis ipiac ait lacobus apostolus*: * *I)aenionia lo

coj^nosciinl ct conlrcniisciint ^'. 1^1 .\cta .Vpostoloruin ^: * Krant

.iuhMii (piidani ludaci, (pii socios iiKMidaces exorcizare coe|H'-

iiiiit, ct cis dic(d)ant : Adiur.iiniis vos |)er nomen I(isu, (Miiiis

iii noinine Paulus docet. Kt ((iii liacc faejebant ludaei (M*anl

s(M'\ i ()rincipis sa^êrdolum. Daemonium eis res()ondit et dixit : 15

I(»sum novi et Paulumscio: vos autein unde es^/.?? Daemoniuin

illud in cos insanivil, i()sos aggressus est, vi(!it, vulneravit et

ex eorum domu ex()ulit '. Kt in Kvanjêlio ' dicitiir: • Regressi

sunt homines illi in laetilia et dicebant: Daemonia siibiiciun-

tur iiobis in nomine luo et nobis siibmitluntur '. Ilis dictis, 20

(later noster Basalota Mika'Cd hominem ((ui daemonium habebat

adivit, atrpie ei dixil : « Mihi ((uae animae meae c(mgruunt

dic, sicut Dominus tecum locutus est ». Daemonium illu<l, ()edibus

saltans et manibus ()lauilens. ei dixil : « O Rasalota Mika'el,

iibi es eo loco fortis esto, et in illis ((uae cogitasti ()ei*severa : 25

()ro()ler iustiliam certa, regredi noli! ». Sancti admonitionum

rectitudinem, (piae pro()ter viin fidei ()atris noslri Rasalota

Mika'el e dementis ore egressae erant, mirati suut.

Inde, rumor de sanctis et de eorum conventu apud regem

Amda Syon auditus est. Rex praefectos et principes, tribunos 30

militum, magno ap()aratu exornatos, covinarios ^ in loricanmi

()om()a cum hastis gladiisque, equites in equorum pom()a cum

armis praelio idoneis, ()edites in ()om()a clypeorum, telorum et

arcuum venire iussit. Coram rege instructi steterunt. Leones

^ I Cor., I. 27. —- Iac , 11, 19. —

^ Act., xix, 13-16: texlus corrupliis.

— * Luc, X, 17. — ^ Mastase'end/iu saragallat * curribus insidenies ».

Nunquam autem Aethiopes curribus in praelio u>i suni; ne ciirros qiii-

dem usque ad recenLissiinum lempns cognoverunl Hoc ad sacrorura

Librorura iraitaiionera fictura videiur.



M 25 >X-

terribiles et formidabiles ante se lipfari iussit. Ihxov omnia rex

fecit ut monacbi expavescerent et reprebensiones omitterent.

Tum vestibus oculos ferientibus se imhiit, capiti auf(usta *impcrii p. 28.

sij^na imposuit et carpus armillis cinxit : iûlclierrimiis crat,

5 metuenda nuiiestate insi^nis, tacie e^rejjîus, et ma^Miis ocuiis

I^raeditus.

Tum sanctos dechici ct in regias aedes introduci iussit;

mihtes eos, clypeorum ful^^ôre bastaruuupie sepe circumdatos,

adduxerunt et coram ^êrje cimsistere fecerunt. K(;x sanrtis b)-

10 cutus est : n Cur venistisf >. Fater noster Hasalota Mika'el ei

respondit : « Ut tecum de iustitia colloqueremur >. Rex eis (Uxit

<l>icite: mecum bHpiimini ! >. Hasalota Mikael maf^na voce

respondit et dixil : « In initio creavit Dominus caelum >. Tiim

regi creationem nuindi enarravit : tum parentum ortum et dllu-

15 vii descensum i^ropter humanae gentis peccata; tum ei Abra-

bami, Isaaci et lacobi historiam et Domini amorem in ipsos,

(pjod eius praecepta servaverant, enarravit. Hursum, (piomodo

Dominus Sodonu\m et (romorrham propter incolarum peccata

subvertit, enarravit. Hursum, ei enarravit (piomodo Domiuus

20 legem dederit, atque pura ab impuris, edenda a non edendis,

nubendas a non nubendis distinxit : « Dixit enim Dominus

Moisi*: « Eô sum Dominus, Deus vester: nemo ad proxi-

mum sanguinis sui accedat, ut revelet turpitudinem eius, nam-

(pie ego sum Dominus. Xon revelabis turpitudinem patris tui

TT) neque turpitudinem matris tuae, tua enim inater est: eius tur{)i-

tudinem non revelabis, patris tui turpitudinem non revelabis,

nam patris tui turpitudo est >. Alio I(U'o ait-': « (Jui cum uxore

l»atris sui recubuerit, patris sui turpitudinem revelavit: morte

moriantur ambo, ambo scelesti sunt ». VA Paulus ait-^: « Utrum

30 vultis me ad vos venire in virga an in amore et in mansutue-

dine? nonne audita est inter vos fornicatio, *et talis fornicatio p.20.

(pialis inter gentiles non tit, praesertim ut uxorem patris sui

aliquis in matrimonium duxerit? Vos autem inflati: an deHe-

vistis ut tollatur e medio vestrum qui id fecit ^ Kgo (piidcm a

3') vobis absens corpore, praesens autem siîritu sum, et ecce sum

(fuasi vobiscum essem. (Jui hoc fecit, congregatis vobis, in nomine

Domini nostri lesu Christi, et spiritu meo, per Sancti Spiritus

^ Cfr. Lec, xvnr, G7. — * Cfr. Ij'c., xx, 1 1. — ' Cfr. I Cor., iv, 21 ; v, 1-5.



virtntcrn, illnni Sat.inat* tfaditr, nt ('iiiH raro vinciatnr el k|ii-

ritns, in ilic .nlMMilns Ihiiiiini noslii Icsn. nMliniatiir >. Aii<li,

libi (lic.-iin (|iioni(>(l() IhMiiinns ( rc.il.i (tniiii.i rn'.u\'\i, (*{ Ic^ms

li(»iiiinilnis ('onslilnlioin^siinc (liMlil. i)oiiiiiiiis noH clii'iHtiaiios dnasiixor«*s (liKcic. ('oiiciiImii.is possidcre, ad aliuH iixoreiii inlranf s

vclnil. Al hoiiiini iiraccciit.i oiiinia ai>n(l t(' jiraetermiHsa Hniil.

cl jtracscrlini. (jiioil iiia}<is esl, |>alris Ini nxoreiii iii iiiatriino-

ninni dnxisli. At ((•tc^-as feininas, iinae innltae Hiint uuiiiero.

liariolas et sacrilii^nlas iion (liinisisti ». Kcx antem dixit: « (Juae

jKitris inci nxor (fsl ^ ». P.itcr nostcr 1'asalola Mikiiel «lixit f.i: lo

« /an .Maii^M*sa esl n\or |)atris Ini \\'c(|ciii H.-r.ula ». H*'\ anteni:

<( \\'c(|ciii Ka*a(la pater iiiens iioii tnit. nic non ^'enuit I ».

Ilacc i('\ iuaelcxtahat. (jni.i cins patris tValrcin. (J(;(lma Sajâda.

ciiiii ciiis iii.ilic rccnhnisse, ct ipsiiin rcf/eui v Qedma Sa-

(jadit ^(•nitniii cssc ci narraveranl. (Jnapropter dixit: « Me non i'>

Wedeiii Kaada f^^cnnit I ». Kcx iiiajxna ira exai*sit. .Ma;zistri

inHitimi re-îs, euiii ira incensnin cnin vidissent, sanctos fla-

^êllarc incei)ci'niit : ct iiia^nia })eitnl)atio 1'iiit et tumnltns, ita

ui altcr altciiiis voccin. niaj^mi clainoris cansa, non percipcret.

Kex. e reîa sella surfêns, liasta stricta. sanctos a Hajêllato- a»

rilms diinitti inssil, et niilitihiis dixit : « ( nuiii(|neinque prelien-

dite, neciue alter cum altero liac nocte conveniat: cras, ad me

eos reducilc! ». Keîs niilites illos traxerunt : sancti. contu-

meliis aêcti, iii viiîlantia et Doininuni de})recantes pernocta-

veruiit. '2:*

Mane, eos ad reêiii deduxerunt et in eius conspectu sta-

p. 30. tuenmt. *(]uin eos adspexisset, regis cor ira exai*sit. et ino-

uachoruin unuiiKpieiiKpie septeni tia«^êllis tiaêllari et cruciari

iussit. Eorum san*ûis fluxil (piasi a(pia. Tum ignis e loco ({uo

vexahantur egressus est. et us(pie ad regis ianuani flanimas r^»

einisit : diu noctiujue exarsit. Kex })ropter hunc ignem ex})avit.

atque milites ut e fiuiiiine a({uam haurirent et in ignem proiice-

rent praecepit. Dum regis exercitus in ignem proiiciunt, iirnis

trihus in locis a})})anut. Denuo rex })0})uli iiiultitudinein in euni

aîuani proiicere iussit. Dum proiiciunt, ignis rursum se}>teni 35

in locis a}jparuit. Tum rex magni liuminis cuiûm averti, ad

ignem irae Domini extinguendum, iussit : tunc ignis omnibus in

locis diffusus est. Reoîna Zan Mangasa retji Amda Svon dixit

« Num cum acpia ignem ardentis irae Domini extingues? >.



Dein. albae muscae advenerunt et ecjuos nuilosque niomonlr-

runt : nuiscarum morsibus nui^na animalium cnpia {«'liit. 'runi

rex, teiTore correptus, noctu cuni itojiulo suo secessit. Inde,

rex sanctos cum i>atre nostro Uasalota Mikael vinctos in exi-T) lium compelli et in re^îonem ierrae $a\van, cui nomen est

Dara, couscendere iussit : cui regioni unus tantum est ej^ressus

et unus est inj^ressus; praecipitiis enim en circumdatur. (Jui

rero super liunc moyitem incolunt Moslemi (tanbalat) eranf,

(^hristum non cognoscebant, et homines interticiebant ; rex, si

10 ab ali(iuo poenam pelebat, ad eos mittel)at, ut pio eo ultioncm

sumerent.

(jiin ad eos iêrvenisset, sanctiis evangelium iv^nii caelo-

rum eis praedicavit et quasi lucis columna eos illuminavil.

Eius praedicationis gratia, crediderunt et dixerunt : « \os bap-

i'> ptiza, quaesumus. in nomine Patris et Filii et Siîritus Sancti ».

Pater noster Pasalota Mikael eis respondit: « Ite, cum reg<*

colloquimini: vos in Christum credere ei dicite ». *Dara * p. 31,

incolae ei dixerunt : « (Juis nos ad regem introducet l » Pater

noster Hasalota Mikael eis respondit : « Ad tabernaculi sa-

20 cerdotes ite; ii cum rege loquentur ». Uuenuidmodum dixerat

Pasalota Mikael, Dava. pyôrinciae Moslemi (tanbalat) pio-

fecti sunt, ad tabernaculi sacerdot^s pervenerunt et eis di-

xerunt : « Ut bai)tizemiir in nomine Patris el Filii et Spiiitus

Sancti volumus ». Tabernaculi sacerdotes iverunt et (piae Dara

-' proriyiciae Moslemi dixerant ve\(\ rettulerunt. Rex Moslemos

in«^redi iussit, at(pie eis dixit : « Uids vos, ut in Christum cre-

datis et christiani sitis, docuit? ». Moslemi ei responderunt

« Apud nos est monachus captivus, qui hinc advenit; ipse no-

biscum collocutus est ». Rex dixit : « Iâsalota Mikael est,

30 quem ego iu exilium eximli; regni cniin castia perturbavit.

Ecce 60 etiam popuJos persuasit! (Juid iu hunc perturbatorem

agam? ». Et dixit Moslemis: « Ite; in iâtrum vestrorum lege

manete - >. Moslemi, in tristitia, ad patrem nostrum Rasalota

Mikael regressi sunt. Sauctus dixit eis: « Filii mei. tristes

' In codice aliqiiando Dara, saepins lainen Dara scriptnni est nomeri.

— ' Aelhiopiae reges el principes, relifîonis ppaelexln, incnrsiones in

tinilimos populos islamicos vel eihnicos praedandl causa (qiiod aiilem

tribuia colli{<ere dicebanl) facere ciipiebanl; ipiare, Isiopum ad Clipi-

sti fidem conversionem saepe gpaiam non habebant.



• -»<(28 )n-

<»ssf' nolitc: nMuotam roj(ioiu»m, iirlws, iii qiiibiiH i'rrh»siap invp-

niiiiitiii', |M'tit<*. (IniiH(|nis(|iio V(*stiMim proficisf-atiir, «*t haptiHina

at(jin» snnctum mystciiiim siiscij)iat. Indc, linc rc^nMlimini ».

I*r(>t'(M"ti i^Mtur siint cl iiixta patris nostri Maijalota .Mika'«*l

mand.itiim fcccrunt ; l)a|»tisniat«» (»1 sancto mystcrit» siis<'(*|itis, a«l '>

cum iit ^Miidio reversi snnt. Ipse, eos Doinini praecejita (l(M*«nH.

illic inansit.

\\\ DfivFi inro/is ([iiiilam crat, Abrcham vocatiis, (jiiem |»at<*r

noster IJasalota Mikacl flili^^chat; ei, |»ost((iiain inro/ar ha-

l»tisma suscc|)(M'ant, Abrcham noinen pater noster Haijalota Mi- i»

kaol imposiKMat. Olim, |)at(M* nost(M' liasalota .Mikii el ei dixit :

«, ^(^ l)isc(;s mihi captarc mihi({U(* mitt(M'e cujiio, naiii I{c«hMii-

l^toris nostri nativitatis in carne festum advenit ». AbndiSm,

(|U(Miiadmodu!n pat<M' iiostfM" P.asalota Mikael dixerat, ad pisces

captandos profectus est: Hiimen enim ubi snnt pisces reinotum 15

(M'at. .\câ'(^ apud hoininem ({uendam invenit et tres pisces as-

satos ad i)atr(Mu nostriim Ha.salota Mika el inisit. (]um aiitcm

p. 32. fjui pisces rieferehnt tardand, p:\ter noster *Hasalota Mikael

sanctis dixit : « (ênandi tempus advenit : ad cenaculuin eamus,

ne communitatis cena, secunduin sanctorum rejûlas, prae- 20

terinittatur ». In domum, in (|ua inensas pro sua inopia pa-

raverant. cum in^nêssi essent, dinu cenae preces recitant,

pater noster Hasalota Mikael subrisit; prophetico enim spiritu.

(pii super eum erat, (jiiid in itinere accidisset cogn(n'it. Nam

qui ab Abreham missus fuerat ut pisces deferret, ex tribus 25

assatis piscibus unum in arbusculis abdiderat. Sancti patri

nostro Hasalota Mika'el dixerimt : « Ouid te ad risum movit ? >.

Pater noster Iâsalota Mikael eis respondit: « Iter faciendo

({uidam me spoliavit : piscem i'eli({uit. duos attulit ». L)e is

cum colloffueretur, (pii ab Abreliam missus fuerat pervenit et •«

patri nostro Hasalota Mikael: « Pisces illos. in(pit, accipe;

nam post magnas investigationes inveni: ({ua de causa eos mit-

tere moratus sum ». Pater noster Rasalota Mika'el dixit : < Do-

minus benedictiones suas multiplicet >. Et ei qui missus fuerat

« I, ait ; cum regredieris, 7iemo in itinere a te rapiat >. 35

Legatus haec verba in corde suo non infudit. Cum ad locum

in quo piscem assatum abdiderat pervenisset, manum ad eum

excipiendum porrexit : at piscis assatus. in draconem magnum

conversus, se movit, et (âput extulit ut puerum morderet. Puer



-M 29 )«-

e (Iraconis conspectu aufuât ; inde ', aufu^êbat, ('lauiabat et

(licebat : * Me, sancti, adiuvate! nic adiuvate! uie, o IJasa-

lota Mikael, adiuva ! » (ûui clanioreni audivissent, sancti in

communitatis cena rc(mturbati simt. (]um dicerent: n (Juid

T) est liic clamor ruri^ », pater noster Hasalota Mikael eis

locutus est: <( Venite, egredianmr, ut Domini virtutem adspi-

ciamus ». Cum e«j^ressi essent, puer venit, et patrem nostrum

Basalota Mika'el amplexus: n Hominem, incpiit, mei iustar te

esse juitavi, et unum e piscibus (pios tibi afTerebaui furafus

i>» sum. ('um rediissem ut piscem susciperem, ecce ille in draco-

nem conversus, me })ersecutus est y>. Pater noster Hasalota

MikaVM *respondit: « Ego (piidem peccator sum et improbus. p 33.

sed Domini casti<âtio tibi terrorem bac formidanda visionc

iniecit ». Pater noster P>a§alota Mikael draconi benedixit di-

Vo cens: < Ad pristinum statum, lesu Christi virtute, revertere! ».

Draco in piscem assatum reversus est. Sancti omnes mirati

sunt, landes Domino tribuerunt, ad patris nostri Basalota Mi-

ka'el pedes se prostraverunt et dixerunt: « Proplietam maj^num

nobis excitavit Dominus ; apostolum novum nobis excitavit

•20 Dominus ; caelestem bominem terrestreuKpie anjêlum nobis

excitavit Dominus: militem tidei causa pugnantem et bellato-

rem Trinitatis gladio certantem nobis excitavit Dominus ».

Sancti ad communitatem regressi sunt. Pater noster Basalota

Mikael sanctis dixit : « (ûid de boc pisce assato faciendum ? Si

25 edemus, nobis sub draconis speciem se ostendet; si abiicienuis,

Domini miracula super ipsum manifestabuntur. Venite ergo : eius

carnem spinas({ue i^^^ne ustulemus, oleo c(mdiamus, et in coi'nu

iunnittamus ut ae^rotis medicamen sit ». — Seniorum unus

dixit: « Postea, projtter piscis carnem, (puim igne ustulaveraut

»j et oleo condiverant, caecorum oculos vim recuperavisse, leprosos

mundatos fuisse oculis meis vidi ».

De eius jirodifîis rumor rejî auditus est. Rex sanctos illinc

expelli et ad lacum ma^num. cui nomen est Zeway, ad(bi<'i

iussit. Lacus vero profundissimus est at(pie amplissinms; nemo

35 in eum, praeter (sine?) wabal ^. in^nvditur. Ad insulam san-

ctos adduxerunt. Eius incolae etbnici (arami) erant, leguui

' Sic ms , se*l (rniza pro cmz legendiim, el « eum anlucrpret » iniel-

ligentJuni pulo. — '' Vocis w a b a 1 >i riTla osl codicis scriphira) sen-

sum ignoro.



-N( :w) «-

iiistitiiti()iniiiu]iic iîi.iii, (-.'inn' ni.irtat.i ct inMt in.ictata v<»h(m*-

b.intiir, lii|)|M)p<)taiii()s r(*tcra((iic aiiiniali.i, ((ua<* christinni iion

(•iliiiit, (-<)iii(M|(>|).'int. I))i. in i(*iiiniiH ct i^rccilMis iiia^Miis((ii(* af-

llicl.ilioiiihus stctciiint, loto conlc ct arilcntissimis lacriinis !><»-

iiiino niinisti-ant(^s.

p iU. Dcin, \'{*\ snn-tns c hicii «•iluci jiissil <•( *j)ra(?c()nciii iiiiHit ((iii

ciiciiiniii-l cl li.iiM' ilic<M-cl : « Saiicti illi iii Siwa tinibiis |)ra(f-

(liccnt cl lioiiiincs (lo<-canl ! *. Sancti ifjitur |K'r tol.iin Sowa

l.riaiii jn-acilicavcrunt, al(|uc iil iiwolne ab idoioriiin ciiltu.

(livinaloria s^-rutalione (j;(«tci-is(juc .'id iilololatritiin |)(M*tincntilMis lo

(lcsislcrcnt eircccrunt.

Imlc, linsa/ofa Mikne' cuiilain c filiis suis ti(lclil)us <lixit :

« Tian(juilluin locuin inilii (juaiMw;!». Fiilclis illc r(;s|)on(lit ci

« SaiK», patcr : voluntatcni tuaiii perticiain ). Iiicnndissiinuiii

lociiin (jiiacsivit cl illic patrein nostruin Haâlota MikaVd (•uin 13

j)autis ilisci[>ulis (leiliixit : snnctus ceteros discijûlos ad sua kM:a

re^^redi. ut in terra Siwa evan^êliuin rcj^ni caeloruin (^raedi-

carcnt, iussit. Kius (Uscij)uli, sicut ij)se praecejêrat, Siwa ten^ne

incolas a lUvinationihus. Iiariolationihus cetcrisrjue ad idola j)er-

tincnlihus avcrliMunt, et scortationcs ct fraudeni et oinnia (juae 20

Doiuino oiliosa sunt ab illis renioverunt.

Rex ad liostiuin regionein, ut dcfectorcs jêteret bello, ivit '.

llostes ad tideiii j)atris nostri Basalota Mika'el nec non ad tidein

(Uscipulorum cius conversos esse auditu accejiit. Tum jâtrem

nostrum Rasalota Mika cl eiusque discij)ulos in vincula coniici i^

iussit. Patrem nostrum Basalota Mika el in vim-ula coniece-

runt. cum annosduos in tranrpiUlo loco ejîssct : liuius reijionis

nomen est Xaret '. Kuin vinctum donec rex e bello rediret dc-

tinuerunt. E bello reversus, rex j)atrem nostrum Basalota Mi-

ka el cum discipulis omnibus deduci iussit. Tunc. eis terribili 3)

sua magnificentia insidiatus est, ut imperii maiestate terro-

rem eis iniiceret. Pater noster Basalota Mikael discipulis dixit

« Expavescere nolite, o liUi mei; hic enim regis terror non

a Domino sed ab osore est: qui, vero, diaboli consilio minatus

est virtute Domini sujêrabitur >>. Uex illos coram se ad- 35

mittere timuit : antea enim eum suis repreliensionibus terrue-

rant. Qua re legatum ad sanctum misit qui diceret : « Cur pro

^ V. supra pag. 27. — - Vel Enaret legendura ?



me non oratis, iit dfcpt pro regihus precari ? ». *Pat(»r nostei- p. :i5.

Hasalota Mikaol (î iiiisit : « Niuu pro oiuuiiius reîantibus pre-

eari deeet ? ( >uinesne super iudicii tlironuui sedeutes * dilecti l)o-

uiini ' dicuntur^ Xoune Moises et Aron Pluiraoni restiteriuit ^

'» sujêr euui Ae^^ypti((ue liopuluiu duodeciiu plajâs luiseruut. Sa-

luuel Saulo dixit ': * (Juia Doiuini voc-eui conteiupsisti, Doiuinus

te contemnit '. Klias Acliahuiu re(larguit- et eius diehus, per an-

nos tres mensesque sex, iuihres itrohihuit ». Leâtus })rofectus est

ct verl)a jâtris nostri Hasalota Mikael vo^/i rettulit. Kex ad

10 })atrem nostrum Hasalota MikatM misit (|ui diceret: « Pro

peccatore aut(Mu non precamini, ait Dominus ' ». Pater noster

l>ai?alota Mikael respondit : « (Juid est peccator, nisi ut Do-

uiiuus eum ad paenitentiam redigat ? ». Et leâto: « Age, iu-

(juit, haec regi dic: Propter maiestatem tuam non tiiueo, proptcr

1") cruciatus tuos non tristor. Si me hastis confodi iusseris, \v/.p-

chielem meminero: si ad leones in pastum proiici, Danielcui

meminero: si in fornacem ignis mitti, Ananiam, Azariam et

Misaelem: si serra secari, Isaiam; si saxis lapidari, leremiam;

si cultro cajût pra(^cidi, lohannem filium Zachariae, quem He-

•20 rodes propter Herodiadem, Philippi fratris suis uxoreui, inter-

fecit; si alios in nie cruciatus attuleris, apostoh)s sanctissimos el

martyres victores, qni passionem passi sunt omnes, meminero.

Xum sanctos })utas maiestatis tuae causa, non vero humilitatc

subigendos esse? Xonne antifpii reges ', hostibus surgentihus,

-,r, deprecabantur, sanctorum cellas pulsantes, ut auxiliuiu iu proe-

lio invenirent ? Tu autem sanctis minaris ! Putasne in nos,

miseros, certare? Xonne in Dominum certas, *cui et aniiuas et p 36.

corpora n(^stra tradidimus? ». His ab ore legatorum auditis,

rex expavit valde. et legatum misit qui diceret: « Parce mihi,

3i [)ater! nunc vero voluntatem tuam faciam. Sacerdotes mei,

nt eis verba vitae exponas, venient; si vero apud me consi-

stere vis, ut doceas et quae me iuvabunt exjMmas luane ». Pa-

ter noster Iâsalota Mika'el ei respondit: « Propter })eccata

tua est tibi apud Dominum lis, nec non propter })0})uli })ec-

a=^ cata. Pro})ter autem monachoruiu })eccata, tu obiiirgaberis ».

' Sam., XV, 23. — 'Î Reg., xviii. — ^ Sic ms.; texUis auleni corniplus

vi(ielur. Forsan lecjendum esl: « Niim Dominiis dixil: pro peccaiore non

precamini?». — * Haec ad regis K.nlr*b ol sancti I'antal('\von liislo-

riam alludere videntur.



\l rcx: « (iiir |M'o]itcr iiionaclioriini |N'ccata ohiurfâbor^ ».

I']t |>;itci- iiostci- n.is.ilota Mikacl: « (iiir igitiir inonachi cuiii

\i(hiis h;il)ilanl(' Monachi soli niancant. qiiia i^ncni cl herhant

in iino loco cssr (IimIcccI *. riini r«*x |>rac(-c|)il : « Pracco cir-

cunicat ct (li(-at :

* Si inonachus cuiH mulicre invcntus sit, :,

l)onis spoHctiii : juacfecti cius l)ona, cius |>ecuhuni diripiant,

ipsunKiiic (inii nioniali ({uac ci ininistrahat, ut poenas fiagcllo

cxsohaiit, ad nic dc^lncant! ». Indc, patcr noster I>a!?aU)ta .Mi-

ka'ol paceni pacliis csl. cf n'\ i»aceni conijM^suit : Ule (h)niiini

rcdiit '. 10

Hiirsiiin, rcf(i dixciunt: « Hic inonachus, cui nonien est I>a-

salota Mika cl, militcs tiios oinncs ad jiacnitcntiain redeît ».

Kt i'(ix intcrro^'a\ it : « (Juinani ad pacnitentiain rcdacti sunt ^ ».

Eoruin noinina, vii-oruni ct inulicruin et i^raefectorum, rettule-

ninl. Mulier crat (luain antca rcx in inatriinouiuin ipse duxerat 15

et dcin cuidain suo Ainharico iniliti ^' dederat. Illain ad paeni-

tentiain redactain esse et concuhituin viro recusare regi rettule-

runt. Dixit rcx : « Illain in cuhili ineo ut polhiain ad me dedu-

cant! ». Lej^âtus (pii inaiii ad^hiceret inissus est. Is cuin advenisset,

mulier ad })atrcin nostruni Iâsalota Mikael misit (pii diceret : 20

« l^recihus tuis aÛuva me, pater! vigilias vijjîUis adde, nain-

p. 37. (jue, ecce rex *ut iâcnilentiain diniittain et in eius cuhili pol-

hiar, ine ad se deduci iussit ». Nuncius, labeute in vesperam

die, cum sancti in cenacuhim in^^rederentur pervenit. Dum ce-

nae preces recitant, patrein nostrum Basalota Mikael de nuncii 2.^

adventu certiorem fecerunt. Hluin priiisquam sancti aliquid de-

gustarent introduci iussit; inulierem enim suinina benevolentia

prose^pichantur. Lefâtus nuncium rettulit. Pater noster Ra§a-

lota Mikael sanctis dixit: « Xemo vestrum cibum vel acjuain

degustet, nemo habitaculum petat, nemo hac nocte sonmium 3)

palpebris suis det! ». Omnes ad ecclesiam duxit, et femina-

lia arcte cingere praecepit ; tum. vestes et cucullos deponere iussi

sunt, et nudi manserunt. Xoctem integram magnis in supj^lica-

tionibus egerunt: alii in genua pro suis viribus provolvebantur;

^ Forsan mesJa iiegus legendum esl: i. e. « Paler nosler Basalota

Mika'el cum rege pacem panxit el composuit, et domum rediit ». —- LaLamha7'ahu: in vulgari liodierno eloquio interdum fl//j/^rt/Y7=«miles,

êrvus Amliaricus ». Si aulem lalemharahu legendum putas, <cuidam

ex suis miliiibus » interprelandura est.



-X{ 33 )«-

alii lacriiiias ex oculis iit iinhris stillas profuiulcbant ; alii

stantes ut obelisci perseverabant ; sacerdotes a vesjêre uscjue

a«l priniam diei lucein vicissiin tus allari ingerentes suppli-

citer oraverunt. Xocte illa, rex in ancipitein inorbuiu delapsus

5 est, adeo ut inors iininineret. Rex faiuiliaribus suis dixit : < Nulla

alia causa est cur hic niorbus nie invasit. (piain Uasalota Mi-

ka'el preces, quia ut luulier, (piae in eo contidebat, adduce-

retur praecepi. Nunc vero quo antea erat redeat >. Et patri

nostro Hasalota Mika el niisit dicens: « Me sanitati ex lioc

10 iuorb(\ (pii propter iussa de inuliere tibi coiuinissa ine invasit,

restitue, o pater! Xunc vero ut ipsa ad pristinuin locuin regre-

deretur luandavi. Loricatos equites ad aedes discipuloruiu tno-

runi delendas inissos nunc revocari iussi. Tum autem parce mihi.

pater, sicut Dominus pater tuus! Si Doiuiuus precibus tuis sanctis

15 me sanitati ex lioc morbo restituerit, secundum praecepta tua

vitain aâin >. Rex cum legato sacerdotes et diaconos ut pa-

trem nostrum Ba§alota Mikael obsecrarent misit. *Illucescente p. 38.

die, pater noster Basalota Mika'el monachos vestes sibi induere,

cingûlum cinêre, cucullum sibi imponere, pallio se amicire ius-

•ô sit. Tum regis legati, sacerdotes et diaconi advenerunt, nuncium

totum ei rettulerunt, eumque ut pro regis valetudine Dominum

oraret deprecati sunt. Pater noster Basalota Mikael dixit eis:

< Quis haec omnia fecit, nisi vos, clerici, qui sermonibus ve-

stris regem beatum praedicatis, laudibus extollitis et dicitis:

ô (Juis sicut tu strenuus, et quis sicut tu triumphator, et (piis

sicut tu in omnibus liberalis, et quis sicut tu eleemosynarum

largitor? Vobis celebrantibus, peccata peccatis addit, quemadmo-

dum Isaias ait >:

' Popule meus, ({ui bentum ie (licunt ipsi te

decipiunt et vestigia pedum tuorum perdunt '

». Sacerdotes et

30 regis milites sancto dixerunt : <( Pater, nos quidem secun-

duin praecepta tua vitain agemus. Rex vero dixit: * Si ex Iioc

morbo sanabor, (piae iusseris iêrficiam"

». — Pater noster

Ba§alota Mikael eis respondit: « Regem non se conversurum

neque peccatorum suoruin paeniteutiam acturum cognosco; sed

35 Dominus illum sanitati a morbo restituet, ne eius mors j^ropter

verba inea accidat ». Sacerdotes ei dixerunt: « Peduin tuo-

ruin pulverem da nobis, (piaesumus, ut regi ad integrain vn-

^ Is., viii, 12.

AETH. — n. — XX. 3



-K.^M )M-

lctudiiKMii ('ontii-iiiandain ilcffrainus ». Pator iKmtfr Ma.âlota

Mika'ol n*s|Mm(lit «ms: « I*<»«luni ni<M>rurn puhwnMii vohi» non

(laho; S(;<1 itf% et rpf(<*in a iikiiIm) sanatnin invenic»tis! ». Sa-

«•«*r(l()t(»s <»t (|iii iiiissi fiicr.int (uiincs j)rof<*cti sunt, et regeni

a inorho saiiatnin invciKMMint. s

Dcin, patcr nost^M" Hasalota Mika^l in illo loco stctit, in

anachorctica \ ita, cnin spiritah* (crlainfMi ccrtar^^t (lis^*i|)ulos(|U«»

<'van|^'(diiiin rof^ni (•aclornin (locer<»t. < Hiin, ut fucharistiain ce-

lchranit ad inystorii onlinationein in^rcssus est. At scorpio, ut

ci noceret, eius veslihns pcrfossis, sanctuw inag^nis niorsihus lo

vexavit. Pat(»r noster Haâlota Mika'("*l inissain non ahrupit,

iic({U(» inanuin in sinuin ad scorpioneni comjuirenduin iininisit;

p. 3'.>. scd laudationes, manihus extensis, ahsolvit et *sanctuin niyste-

riuin populo tradidit. Missa ahsoluta, eius caro dehilitata est

aniinns(pic d«^fecit. Saiicti illuin inorho corn^ptuin es.se })U- ir>

taveruut, necpie scoqîonem sinuni eius morsihus vexavis.s(*

intellexerunt. Cum autem eius corpus manihus scrutarentur,

scorpionem et patris nostri carnem aegrotam scorpionis veneni

iniectione lividam invenerunt : ()})tiini viri con.stantiam celehra-

verunt et laudaverunt. Quam mirabilisfuit mag^nitudo constantiae 20

lâtris nostri Rasalota MikaYd! Quam mirabile fuit eius lahorum

certamen, quod gratum hominibus et praemio affectum est apu(l

Doininum !( ) pater, (juo modo sfatim cauda scorpionis te

aegritudine non affecit et sui veneni emissione stafim non

vexavit? O pater, (jiio modo talem adflictionem sustinuisti? <* 25

pater, ({uo modo a missae initio usque ad finem perseveravisti?

pater, Deo tuo in sancta eucharistia sacrificavisti ut populosalutem animae traderes: te ipsum constantia adflictionis, scor-

})ionis acerbitate productae, sacrificavisti. Sacrificii tui odor

usque ad caelum adscendit et coram throno Illius qui omnia ac- 3o

ci{)it pervenit. O pater, sacrificium tuum, sicut laudes Cherubim

et sicut odor turis Serapliim, acceptuin fuit. O pater, Aethiopiae

magistrorum princej^s! pater genitor monachorum regionis

Ag'azi ! pater, qui iu exilio tuo laetabaris sicut homo rpii ma-

gnam praedam invenit, et in vinculis exultabas sicut homo qui 33

ad nuptiarum domum procedit ! pater, cpiando sanctuarium in-

grediebaris, vultus tuus conspicuus erat quasi hominis qui anno-

tinum vinum bibisset ! Quando prostrationes incipiebas, eas cpaasi

ecpiorum cursus celeres reddebas. pater, ({uando manus tuas



-^<( 35 )«-

ad deprecandiim extendebas, corpiis tuum effusione lacrimaruiu

lavabatur; ({uando docebas, gratia e labiis tuis effundebatur.

pater, cum in regio foro esses, cor tuum exardebat ut ui*sa

pariens vel fera aj^rorum saeva; in ira tua prosequebaris

5 quasi leo ruâens et ferae ululatum edentes, quasi pardus pro-

siliens, relicta matre, ut aj^j^rediatur venatores persequentcs.

pater, num tibi caro non erat, quod dolores n(m tiuK^bas?'

pater, *num caniis debilitas tibi non erat, quod regii fori p- 40.

cruciatus ncm timebasf (> pater, memento mei in precibus tuis;

ô iusti enim preces potentiam et potestatem babent \

Xunc vero redeamus, ut patris nostri P)a?alota MikaVd hi-

storiam exponanuis. (^lim, monachorum unus ei dixit : « (

pater, in eodem loco, in charitate et in anachoretica vita, ma-

neanms > IJasak^ta Mika'el ei respondit: < Si monialis til)i

is est, tecum non manebo >. Ille monachus contra: « Mihi mo-

nialis non est ». Pater noster Basalota Mika'(3l ei dixit: « Si

monialis tibi non est, hic manere nos non decet; in alium

locum devertamur ». Patcr noster Basalota Mika'el ei parvulam

cellam fecit, et monachus illic commoratus est. Die quodam,

'ô cum ille abesset, monialis venit et dixit: <( Me ad patrem mv

strum Basalota Mikael ducite cpiaeso ». Sancii vero filii mw-

/ieri dixerunt: « Ad eum ingredi ne({uis ». Illa dixit eis: « Ilim-

quidem, antequam a sancto absolutionem a peccatis meis ac-

ceperim, non discedam ». Monialis verba patri nostro Basa-

^ lota Mikael cum rettulissent, pater noster Basalota Mikael

filiis suis dixit : « Dicite ei : Peccata tua huic sacerdoti fatere ! >.

Monialis peccata sua oumia, et monachum illum, (pii monialeui

secum habere negaverat, virginitatem suam corrupisse sarer-

doti confessa est. Pater noster Basalota Mika*el sacerdotem

3^' illum ad monialem misit dicens: < Haec paenitentia est; hunc

ad modum ieiuna. Ad monachum illum iterum iam redire

noli! >. Et ipsam ad Filpos, filium suum, abduci iussit, ad quem

legatum misit qui diceret : « Hanc ovem, (juam e lupi ore

eripui, accipe, et tu secunduui monasticas regulas custodi

::S ({uaeso ».

Cumreversus esset, monachus ille patri uostro Ba-

salota Mika'el dixit : « Monialem m(\am mihi redde ! ». Kt

ei pater noster Basalota Mikael dixit : « Monialem tibi non

' Clr. Iac, V, 16.



6886 nonnc antca dixisti ^ Nunc v<'ro inoniahMn luani non s<'r-

vahis! ». Monarhus maf^qio ftiror^ exarnit, riii pat^r nost^T

nasah>la Mika"t*l: « <Jiii<l \<m<» a !«• ^lisccssit, ut in tiiti tanta

p. 41. ira (h'sa<'vin*s? >. — 'I)iaconus <|iii(hinu (jui a|)U(l patrein no-

struni Hasalota .MikaV-l \'(*tus .\ovuni(|ue IVstamcnlum didic*'-

lat, in aliuin locuni j»i"ofcctus. sc saccrrlotcm cs.se iactavit, ct,

ciiiii saccrdos ikhi cssct. ciichai*istiani confccit ct cclchravit.

Patri nostro Hasalota Mika cl iliius facinora nUtulerunt. Patcr

nostcr Haiâlota .Mika'cl illuni vocari iussit. (Aim venissct. jiater

noster Hasalota Mikii cl. ir.i in «11111 cxanles<*cns, ei dixit: « Ad !'

({uid hacc patrasti^ (auu iic .Vii^^cli (juidcm (^hristi

camemtaiif^^cre audciit. ((iiomodo lii. jnilvis. cum sacerdos non sis,

ausus es? Hacc si audivisscnt, tc lajiidihus obruissfMit ! » Ille

autem resjiondit: « Pater. hcatissimc jiatcr. jiaenitentiam niihi

iiiilK)nc, (juacso ». Kt ei dixit jiatcr nostcr Basalota .Mikacl: i.-

« Hiinc ad moihiiii iciuna: hunc ad modum jiaenitentiam age ».

Iterum autem ille ad j)ristinam stultitiam regressus est, et eu-

charistiam, (^hristi incarnationis die, confecit. Haec cum j)atri

nostro Basalota Mikael relata essent, j)ater noster BaâlotaMikrrel eum vocari iussit, ct fUscipuUs dixlt : « Cavete ne 2«j

cum illo sive in eucharistia sive in j)recibus communionem

haheatis ». Post haec omnes, siA'e sacerdotes, sive diaconi. et

jôjnilus nniversus illum deseruerunt. l)einde Satanas illius

monachi cor, ut ludam Domini venditorem, invasit. Hiaconus

ille, cum profectus esset, in monachum. (jui monialis virginita- 25

tem corruj)erat. de quo antea rettulimus, incidit. Lupi ambo

in ovem. accipitres in columbam. serpentes in purissinuim vi-

rum, vij)erae malignae in legis doctorem benedictione plenum

conspiraverunt. Ambo. ad regem progressi, j)atrem nostrum

l)asalota Mikael criminis arguerunt, dicentes: « Tibi, rex. 3)

maledicit, dicens: Qui Pharaonem eiuscjue copias in profundo

mari submersit, sic regem hunc cum eius copiis poj)ulis(jue

submergat! ». Ad iram incitatus rex patyêm nostrum in vin-

cula cum filiis coniici et unde erat adduci iussit: eos in vin-

cula coniecerunt et ad regis limina adduxerunt. Rex ad pa- 3>

trem nostrum Basalota Mikael cpii diceret raisit: « Cur mihi

P- 42. maledicis? ». *Respondit jtater noster Basalota Mika'el: « Ego

autem tibi non maledixi. Libros nonne didici? Dominus enirn

ait: ' Vobis maledicentibus benedicite. et beneficia in oppres-



M 3T )«-

sores vestros conferte ''. Et Pauliis ait "*: ' Tibi male-licenti be-

nedic '. In nionasticis rej?ulis dicitur quociue: * \ec etiam dia-

bolo maledicite '. Nunc vero, si ne diabolo (luidfm maledicere

Doyninus iubet, ({uomodo )))onar}ii re«jî maleilicent? ». Hex

o patrem nostrum Hasaiota Mikael introduci praecepit, eif[ue

dixit : « Hi te maledixisse mihi rettulerunt > : et monaclios

ambos, de ({uibus antea locuti sunuis, ei praesentavit. Kt pa-

ter noster Ba§alota MikaOl dixit reî: « Eorum alter, mo-

nachus, cuiusdam uKmialis virînitatis corruptor est; ({uam,

10 cum ad me venisset et de illo conquesta esset, ne rediret et ite-

rum ad eum accederet prohibui, et in alium locum pro[)uli: il-

lum vero secundum sanctorum disciplinam correxi et ({uin liaec

iteraret vetui. Alter autem apud me in diaconali dignitate

commorabatur; alibi progressus, se, sacerdos cum ncm sit,

15 sacerdotem esse praedicavit et eucharistiam celebravit; ({uae

de eo cuni niilii relata essent, ipsum reprehendi et ei mina-

tus sum; haec vero egisse ille coram sacerdotibus confessus

est; et in paenitentia pro usur{)ato sacerdotii munere eum si-

stere feci. Postea, ad pristinam stultitiam rediit. Tum omnes

20 ({ui cum eo erant, (piin cum i{)so in precibus comuumionem

haberent prohibui. Quapropter me mendaciter criminis accu-

saturi ad te progressi sunt ». Dixit rex: « Age ; in illos

pro voluntate tua statue, et {)ro lege tua, sicut scis, paeni-

tentiam impone ». Patei' noster Hasalota Mikael ei salutem

25 dedit, regi annuit et doumm regressus est.

Olim, .\atna'el, onuiium eius tiliorum maxinms, ad eum

venit. Pater noster Hasalota Mika'el dixit : « Ex aedibus Egzi'

Kebra sororis meae, ut cum Xatna'el tilio meo societatem inea-

mus, cerevisiam afferte ! ». *Cerevisia in parva {)atera, aliam p 43.

30 enim in aedibus non invenerant, adlata, {)ater noster Ba?alota

Mikaêl, iâtera altera sumpta, in utraque cerevisiam divisit

quae pateras usque ad oras implevit et propter eius preces

abundantissima fuit, sicut viduae oleum omnia nasa /irti'

iia, quae in eius domu erant, {)ropter Eliae pro{)hetae manda-

3") tum im{)levit '.

Olim, cum Itealota Mika'td {)ater noster et Za 'Amanu'el,

Walaqa magister, siimd in exilio essent, discipuli {ânem quem

' Luc, VI, 28. — M Co)'., IV, 12. - =* III Reg., xvii. 14.



pro coniri) cona iii pistrina paravcTant attuhTtmt. /a Aiiiiiiiirel

panis rorniplus cst nccjur \t\i\r\iov nf/spertu fuil; panis auieni

patris iioslri Hasalola Mikflel pulr-hcrriiiius visurjuc iurun<lisMi-

iiius «Mal. Ml /a Aiuanucl <iis<i|)ulus «iixit ilisri|)ulu jâtrisnustri

Hasalota .Mikd'^1: « (Juac pro iiiagistru tuo paravisti iiiilii ^

tra<l<*, (juarso; ma^nslcr «nim meus ad iram |»ro|M'nHUs est, et

si jiMiiciii lmn<' coi-rupluiii \i<l«'l»it. uiilii irasc^tur <*t me re-

«larâift ». Patris n(»stri Hasalola Mika (.'l <lis«ij)ulus disci-

|»ulo /a Wiiianufl r(*s|»oii(lil : < Sicut dixisti, accijKi; majîster

cniiii iiicus lon^âniiiiis est ». Kt [laiKMn j»atris nostri Ba- lo

saiola Mika el iii /a AmanuOl sj)(»rtulaiii. j»an(Mii vcro /a 'AmS-

iiuol in |)ali'is ni»stri l>a.salota Mika «'1 sj)ortulaiii miserunt.

Tum, ad v(*sj»(M'as, eis cenam in sjiortulis attulerunt. Cum

sj»ortulam /a \\manu'el aj»erire vtdlent. ij)sa ne ajieriretur r«'-

stilit, (ju(»(l j)atris nostri liasalota Mika"('*l j)anis in ea erat. ir>

Totis viril)us aj)erire conali sunt: eis restitit. Tum /a "Amanu'el

(lixit (liscij)ulo suo: « Uuid mali j>atravisti. (juod sjxîlulae meae

o|i('irulum nc ajjeriatur renititur^ » I)iscij)ulus respondit ei:

<c IVccatum tui iiietu commisi! Cum j>anis tuus in j)istrina

corruptus esset, huic socio meo dixi: Mihi j)anem magistri tui 20

da, quaes(\ ne magister meus mihi irascatur. Ut jxjstulaveram.

dedit. Hac de causa, susjncor, ne aperiatur sjx)rtula restitit *.

P -^4. At /a' Amanu'el dixit : « Henedictus sit Dominus (jui *suj)er

sanctos suos prodiâa a^/ii ! > Tum j)ater noster Ba.salota

Mika'el ei dixit : « Panem tuum, quem tibi Domini iudiciuni2''

dedit, accij)e! > Et cum jâter noster Hasalota Mika"el ei

benedixisset, statini sjôrtula j)ro more aj)erta est. Qui vide-

runt Doniinum laudaverunt.

Olim, rex militibus suis <Uxit : <( (Jua de causa monachos

coenobia monasteriaque incolentes iii me insolescere putatis. ^>

nonne jirojiter fluentes amnes aquarunujue scaturigines, quae

cum per eorum arva decurrunt, eis plantas irrigant, olera

seminant, caepas allia(jue aspergunt. inde, saturitate pleni, ut

mecum contendant veniunt ? » Et rudes milites, cjui operam

ei in sanctorum persecutionibus dabant. venire ut patrem ^

nosirum advocarent iussit. Militibus haec imperavit: <( Ite,

sanctos cum Basalota Mika"el. imperii mei j)erturbatore, in

exilium pellite, et in aridam terram, aqua iter unius diei de-

stitutam, deducite! ». Tum sanctos illos in remotam terrain



-X< 39 )«-

expiilenint. Ciiin ad fluenteiu aiuneiu pervenissent, qui rej,'i(»-

nis naturaiu sciebant eis dixerunt : « Aquaiii ab hoc fluniine

haurite; aliaiii eniiii postea non invenietis; si enim e vestro

loco niane priina hice })roficisceniini huc ad liorani sextaiu5 pervenietis; sexta auteni hora si proticisceniini, ad occasuiii

solis tantum pervenietis ». Sancii aciuaiii ex ilh) tluinine hau-

serunt et qno deducti sunt biberunt.

Mane, dihicuk\ inter se coHocuti sunt: « Aâte; ad fluiiieu

eamus, ne reditus noster in nocturnis tenebris tiat! ». Atcpie

10 eis dixit pater noster Basalota Mikaêl: « Constantes estote, o

filii mei, et corda vestra firmate ; iiam virtutein Doiiiini videbi-

tis ». Media mane, pater noster Ra§ah)ta Mikael, ad rupemaestu solis pedes exurentem - torrida eniiii regio erat - progres-

sus, super eam, trium horarum tenqôre, oravit. Cum oraret,

15 rupes contremuit ; ex illa *quasi tabula magna avulsa est, et P- ^^5.

aqua copiosa elfluxit ; ante aquaiii pisces multi etfluxerunt.

Pater noster Basalota Mika'el regios milites a})i)ellari iussit

eisque, cuin advenissent, pater noster Basalota Mikael dixit:

« Dominus vester, propter aquam infensus, ne id quod hyaeiia

20 bibit biberemus nos huc traxit, et Dominus, victui nostro con-sulens, nobis cenam, piscibus non inspectione fluminis captatis

sed ex aqua quae ob eius rairaculi gratiam e nqê scaturiit

egressis, paravit. Quid dominus vester cogitabit? Quo nos

in exilium iiiittet, et eo Dominus non perveniet? Quo nos

25 abducet, et eo Dei potestas non erit ? Nam scriptiim est ^

' Eius potestas in universa terra est '. Rursum Scriptura

ait-': ' Quo ibo a tuo spiritu et quo e tuo conspectu aufu-

giam? Si ad caelum ascendero, et ibi tu es; in profunda si

descendero, ibi tu es; alas ut aquila si sumpsero, et ad ex-

30 trema maris volavero, huc manus tua deducet me, et tenebit

me dextera tua ». Regis milites, cuni profecHi essent, oiiinia

miracula quae viderant patris nostri I>asalota Mikael pi<'-

cuni virtute jjatrata regi rettulerunt. Ris audilis, rex timuit,

et monachos dimitti et quo vellent abire iussit.

35 Paucos dies sancti, in prodigiorum suorum terrn (?) commo-

rati sunt. Inde, Satanas cor regis in tentationem, ut sanctos

iniuriis atficeret, induxit. Rex populis suis universis manda-

* Psalm. civ, 7. — ^ Psalm. cxxxviii, 7-10.



-«( 40 )«-

vit : « Saiicto.s (|iii in oiiinihiis iiii|)<'rii inci rivitatilins siint nddu-

citi'! ». Saiirtos a<l(liix«'niiit. Za Wiiinnir»'! cmiim filiis siiis d riiin

patn» n<»stn) Hasaiota MikA'«'l v«*nit. 'riini VfX dixit «ms : « .M^Timi

in <»U(haristla |M*«'«il)iisijiU' particijKitc; vobis inccuin rons<'n-

ticntihiis, niontos ad rondcnda coenobia rlabo, et inontiiiin s

incolae cocnohiis tiii)uta solv<'iit ; jiracterca. ((iiantiini n«*r<»H.Hc

sanctuario v(»stro et ecclesiae vestrae erit, auriiin arj^cntuiiKjue

|)retiosissiiuas(|U(' vestes et sericas tclas pro altaris vestri te;û-

p. 4^".. nicnto vestroruMi((ue sacenlotuiii indumcntis, inic non boves *a4

a^ros colcndos ct vaccas ad lac bihcnduin dabo. Si autcin hh*- io

cuin conscntiic rcnuitis, |)atriarclia iiiiiii iit vos ad cuin inittain

luandavit; iiiitis in tcrrain Ac^'y()ti, in faine et siti, atque in iti-

nere latroiies sicarii occurrunt *. Za 'Anianuel tilii dixcrunt

:

« Tocuiu ((uid(Mu nos ()artici()al)iiuus; voluntatpm tuani, qiieniad-

inoduni nobis iiiqxiravisti, o rex, faciemus! ». Kex eis aurum, v>

argentuiM, vestes, boves tradidit ; ((uibus acceptis, unus((uis((ue

doiMuni r(Mliit. Za 'Ainanuel autciu, ()ater eoruin, haec recusavit,

ct solus in cxiliuiu ()ulsus cst. Rex iMa«ristratus magnos prin-

ci()cs((uc ad pativm iiostrum lâsalota Mikael misit. diccus;

« MccuiM partici()a, quaeso! si nolueris, ad ()atriarcham al)eas! » 20

Pater noster l>asalota MikaOl dixit ; « Haec domino tuo refer;

Sane, Hierosolymitanum iter ingrediar, metum mihi non incu-

tis! » Regis le^âtus sanctis res(X)ndit; « Haec vobis rex dicit

Fame et siti, ad Hierosolymam ()eregrinantes, non moriemini,

((uia in itinere sunt homines sicarii, christianos ad a()ostasiam 2"

inducentes, et latrones ((ui Christum non cogiioscunt. Si au-

tem mecuin consentieritis, aurum argentum((ue, boves bona-

que omnia vobis dabo ). Et sancti legato res()ondenint : « Aurumtuum argentumtiue bonaque omnia tibi in ()erditionem sint! ' >.

His dictis, magistrum secuti sunt, et regis copiae animum pa- 30

tris nostri Basalota Mikael eius((ue discipulorum mirati sunt.

At ()ater noster Basalota Mika'el profectus est, psalmum cum

recitaret et diceret ' ; « Dominus me illuminabit et servabit ; f(uid

timebo? Dominus est protector vitae meae; f(uid trepidabo?

et hunc psalnmm usque ad finem recitavit. Ad locum. quo a^

()ernoctaret, pervenit, et ibi cum tiliis suis noctem egit. Regis

copiae, magistratus, princi()es et omnes regis militum praefecti

^ Cfr. Act., vm, 20. — - Psalm. xxvi, 1.



M 41 )X-

ad euin illic convenenmt et Doinini viniin interrogaverunt ; cuni

eis loquendo noctem totain ej^ît, et dixit: « *Honorum vestrorum p. 47.

direptionem, pedum manuuuHpie catenas, doi-sorum tiaâdlatio-

nes et corporis percussionem metuere nolite! Kursum, si vos in-

5 terticient, metuere nolite; corpora eniin vestra hic^ndimpientur,

sed anima coram Doinino interfectores vestros accusabit, ne((ue

mortis potestas in vos doininal)itur ». His dictis, cum disci-

pulis profectus est: regis copiae eum propellebant. Et in rejîo-

nein ethnicorum (arami), apud sicarios qui Dcuiiinum non

10 cognoscunt, dechixerunt.

Deinde, enin in terrain Tejj^rav traxerunt et ad praetVctum

<leduxerunt. Praefectus euin in loco, cui noinen est (raralta,

collocavit; ceteros discipulos in terra §era et Gaht (^) posue-

runt. Sancti in ieiuniis, in precihus et inagna in ahstinentia ihi

15 steterunt. Pater noster Basalota Mika'el ieiunia ieiuniis, prostra-

tiones prostrationihus, lahores lahorihus, vigilantiam vigilantiae

addehat. Tuin, regis legatus ad praefectum venit et dixit : « Iâ-

salota Mika'el adducite, ut ei regis nuncium referamus ». Kt

patrem nostrum Hasalota Mika"td adduxerunt. Regis legatus

•2-1 dixit: « Rex tihi mandat :' Salve ! Hoc aurum argentuuKiue

accipe, quaeso ». Pater noster Hasalota Mika'el regis legato

coram praefecto respondit : « Ad quid aurum argentuin(|ue ac-

cipiam? Nonne propter hoc antea in exilium pulsus suin^ Milii

enim monaclio in paupertate inea manere melius est ». Regis

•i'> legatus patri nostro Basalota Mika'el dixit : « Si hona a('cipere

renuis, ad urhein Hierosolymam aheas: liaec tihi rex inandat ».

Pater noster Basalota Mikael respondit ei: « Sane, proti-

ciscar, secundum iussa vestra, quemadmodum inihi dixistis.

Pulverein vestrum, qui milii adhaeret, in vos excutiam, et

:}<) coram vohis vestes, quae super corpus meuni sunt, dorsi mei

pallium, capitis mei cucullum })roiiciam. Cur de nuditate inea

eruhescam? Nuin ego Doniino et Deo meo inelior sum? Ille,

A'ero, nudus coram crucifixorum concilio stetit ». His dictis, si-

liiit. Regis legatus patri nostro ^lkisalota .Mika el : « .Vd se(lem p. 18.

35 tuain recede », inquit. Gum profectus esset, legatus onniin regi

rettulit.

Quadraginta dieruin ieiunio ahsoluto, iâter noster Ba:?alota

Mika'el regis ianuam cum tiliis suis petiit, et secuin principem,

qui ipsos deducehat, hahehant. Rex ad [âtrein nostrum Ba-



âlota Mika i'l iiii.sit (|iii (li(^<'rcl: « Si ingreKsuM fticriH (<), x***

rcoi" iic iiic («UMijMas sicnt antca corrijMiisti. \*crniiitanuui te

(l(»pr«MM)r, |»al(M\ nt niccnin c(uiscntias. Si iiolis, IIicr()S(»lyiiiaiii

prolicisccrc ! ». Palcr noslci* iJa.salola .Mikficl rcs|M)ii(lit : « Kjô

vero nc(jnc tccnin conscntiani ikmjiic Hicrosolvniani profici- r,

s(\'ir. Si vis inc Hicrosolyniain pioticisci, nt patrian^hac niiii-

cinin aiMncani. nna ainhos, inc ct linnc hyfitum, (^t^^nis

vinci, ct illnc inittc ». H(;x antcin dixit: « Nec te neque illuni

vinciain: tn antcni |)(*(libns tiiis proticiscere >. Et paler nostcr

Hasalota Mikacl dixit: « Kx liac tua ianua non rccedarn. ritinii lo

suj)j)licii, V(d liastis vcl {^^ladio, a tc dainiiari volo; nani niilii

niclius est iiiori (|uani sinc IVuctibus niancre: tu eniin icin-

nantis vana ieiunia reddidisti, adorantis adorationem iirohibuisti.

et coenobia nionasteriacjue sub inipciio tno clausa sunt *.

Et rex ad euni niisit (jui diceret: « Doniuni revertere, pater. \r,

ne frigore et pruina nioriaris ». Eius tilii sancti euni obsecrati

sunt : « Donium revertamur, pater, ne frij.(oris pruinaeqnc af-

flictionibus consuinainur >. Eis rcspondit patcr noster I>asalota

Mikael : « Fiat volnntas vestra >. (aiin cis doniuin rediit. Priii-

ceps ei cenain attulit; })ater noster Hasalota Mikael recusavit. -^»

Princeps autem: « Quid egi, inquit, o pater? >. Pater nostcr

Hasalota Mikael dixit ei: « Tu quidem nihil egisti: attamen, ne

rex tuaruiu rerum causa se iactet recuso >. Princeps euiii itc-

rum obsecratus est : recusavit. Princeps regem adivit et omnia

ei rettulit. Hex ad patrem nostrum Hasalota Mika'el misit ^->

qui diceret : « Vobis triticum, quod nutrimentum vestrum pro

p. 49. vestra ratione sit tradent >. *Hespondit ei Hasalota Mikael

« Triticum tuum nolumus, nani fame niori quain triticum tuum

edere nobis nielius est >. His auditis, rex ira examt; quem-

cumcpie sive marem sive feminam ad illos accedere, ne eis 30

cibos darent, vetuit, et dixit : « M(^lestia et faine urgentibus, e

manibus meis cibuiii acciiîent ». Illi vero monachi ne ab eius

manibus nutrimentum acciperent sibi proposuerunt. Regis mi-

lites monachum (piendam olera suis nummis empta ferentem

cum invenissent, ipsum traxerunt et ad regem duxerunt : rex .&

eum liagello verberari iussit. Monaclius cum verberaretur

mortuus est. Rursum, rex patrem nostrum Basalota Mikael

ad terram Gelo Makada in exilium niitti iussit. At dixit ei

pater noster Hasalota Mikael: «. Hinc non recedam! >. Rex



eum cum filiis vi deprehendi iussit: vi (leprelienderunt, et illc

quidem in Domini pace cum Hliis suis profectus est.

Olim, cum iter faceret ; onmibus tiliis praeivit. (]um tilii arf

eum pervenissent, eis dixit: < (Juid vcro otieris super vos

5 estf >. Ei Hlii responderunt : < Pauciim farinac, (piae intirmo-

rum cena tiat ». Fater noster Basalota Mika'el dixit cis:

« Xum vos de intirmorum nutrimento potius (piam de patrc

vestro caelesti sollicitos esse melius putatis^ •». Oneiibus (pun*

super eorum humeros erant susceptis, omnia in terran» pi-oic-

1») cit, neque farinam pro cena neque viaticum pro itincre necpie

pateram in qua ederent vel pocuhim in quo biberent eis re-

liquit : nihil ex universa eorum supellectile, i»raeter bacuhim

in eorum manibus et ferream iâlam qua eorum mortuos se-

pelirent, reservavit '. Tum eos praeire iussit: id fecit ue (puu*

r> proiecerat susciperent.

Hunc Domini virum miramini, (pii aninuim suam Domino

tradidit, et Dominus eius animam, ut turis suftimentum, f^rate

excepit. Aninuim ieiuniis, abstinentia, statione, genutlectionibus,

martyrio verberibusîue cruciavit. In sanctuario, an^âdorum

20 instar vigilabat; ante otficium et ministerium nocturnum sc

prosternebat adeo ut sudor etflueret (piasi a^puirum fons; tum,

e sanctuario egressus, *cuUnam iêtebat, carl)onem ex ignis p. 50.

acerra colligebat, in turibulum inmiittebat, et, altare circu-

merrans, ture sutfiebat , turis j)reces ore suo recitabat. et

25 ambitum altaris lacrimis madefaciebat. Turis precibus recita-

tionem psalmi cxvin- addebat. dicens: « Alef. Heati (jui inuua-

culati -^ » us(pie ad finem. Rursus se pnjsternebat, ut antea.

atcjue, ut antea, ture sutfiebat, flendo et sup[>liciter orando.

Haec duodecies faciebat. Tuni sanctorum cubilia petebat, et

3«) eis dicebat: « (^repitaculum iûlsate, ut ad nocturnum oflicium

celebrandum conveniant » ; ipse vero cellulam suam introibat.

et, sicut telonarius clamans, nuigna vi pectus penuitiens, et flens

sicut meretrix quae Christi pedes lacrimis lavavit, noctem ag(d)at.

Cotidie mane amore (^hristi cor suum incendebat, (piod nunKpiam

r, defervescebat ; cotidie vires intendebat ut angusta cia ad san-

ctorum spiritale certamen procederet ieiuniis cum abstinentia.

statione cum prostrationibus, martyrio cum verberationibus,

* Cfr. supra pag. 23, 1. 18-20. - - Ms. cvui. — ^ Psalni., ciLwih 1-



M 44 )«-

cinii Mpostoliis proptcr |na«Mlir;ilioncin el firopheta proptfr ar-

«•iUKuiiiii visioiHMii Hss«»t. I)isri|nilis fiiturn, qii.isi arridissiMit, re-

l"«'i r<'l)at, |)<M-c:ita ah ipsis roiiimissa rxpoiK^bat, e.i «li<«»hat :

« Tii hacc 1'iM'isti, hiin'* a«l inoiluin paciiitcntiaiii a^t*^ Uuiu: ai[

nioduin iciiiniuin <*x|)h* ». llli vcro sanctum ven*hantur; **t r>

ciiiii siMiiin csse etiaiii < uni iioii aiieral, et se ij^sos ({uasi ah eo

viilcri pulahant.

Niinc vero a<l historiain nMlcainiis, ut quoinoilo eum a<i ter-

r.iiii (Ii'lo M.ikail.i ' liiMluxeriint rrfcrrainus. Cuin ifluc pen'e-

nisscnl, i.iclilia et f^âuiiio euin excejM-runt saiwti: quoruin lo

noinina siinl Marfjos, Krestos .\inna, ahha Sinoda et .Main-

iiias. Kuin «uiii adspexissent, âvisi sunt valde. .Mdrninas ei

(lixit : ¥. l^]f(o tihi rupis speluncain, in qua cellulam tuam facies,

ostendain >. lîler noster IJasalota Mikael dixit ei: « Afê: me

(lucl ». Ille rupein (u nionstravit. Pater noster I>asalota MikSel, i")

iiipis speliinca adspecta, gavisus est. At discipuli eam gratain

p. 51. noii liahuerunt, et *patri nostro dixerunt : « Hiine locum relin-

cpie, nam pessimus est el as})errimus: aliuin tihi locum oculis

iucunduiii (puieramus ». Iâter noster Hasalota Mikael dixit

eis: « Hic erit aeternae (piietis meae 1(kus: hic manebo, nain 20

huiic hcum elegi ^' ». Ilupem fodere coepit: discipuli, cum in

suis cordihus contristati essent, cum eo foderunt.

Ouarta feria, ad sanctos Man|os. Krestos Ainna et abha

Sinoda misit dicens: « Feria secunda, mane, cuin filiis vestris,

ad fodiendum sepulchrum meum, accedite ! >. Die sabhati, mane, 25

ad regionem inspiciendam, cum filio suo Enhaqom exiit : et re-

cens sepulchrum, e quo cadaver eminebat. invenerunt. Dixit ei

'Enbaqom: « Pater, nonne tibi putridum est? >. Pater noster

Hasalota Mika'el respondit ei: « .\onne tu postridie Imnc ad

modum in sepulchrum patrem tuum dimittes? ». At filius eius 30

Ênbaqom dixit : « Ne pro sepulchro quidem tibi apti sumus,

pater? ^ ». His dictis, domum reversi sunt. Mane. die dominica,

filios librorum Xabyud et Ephremi lectione hortatusest: cum

hortaretur, fiebat et clamabat. Cum nox advenisset, usque ad

dimidiam noctem et galli cantum assidue oravit. Tum disci- 35

* Sic ms.; sed supra Gelo Makida scriplum est. Hodie vero g^'lo ma-

kadh dicitur. — ^ Cfr. Psalrn., cxxxi, 11. — Î. e., ni fallor, « ne tuum

quidem sepulchrum bene disponere et te convenienter sepelire vale-

mus? >.



-«( 45 )«-

pulo, ciu erat nomen Abel, dixit: n Accede, ad speluncain d»'-

scendamus ». Haculo suscepto, ej^^ressus est, spchnKam intioi-

vit et pro more oravit. Inde disciimlo dixit : <( Aê; fratres

tuos appella ». Post haec, laciem sij^qio crucis sif^mavit, et (piat-

n tuor loci latera si^navit; dein, manus ptMh^sque protendit v\

animam manibus (^reatoris sui tra(U<Ht. Sine (kdore mortuus

est, ut ait David >: « lusti mors in conspectu Domini liono-

rata >. Kius spiritus purissimus e jmrissima carne egressus

est, et ad iustitiae iudicem migravit, ut martyrii dia^huna

10 propter verberationes, diadema puritatis propter virînitatem

et diadema sacenh^tii *propter suavissimum suae (h)ctrina«' p. 47.

odorem susciperet; huius spei gaudio delectabatur; niliil (Miim

e sanctorum certaminibus ei defuerat.

Redeamus ad initium historiae mortis eius. Eius filii, cum

15 advenissent, ipsum mortuum invenerunt. In terram ceciderunt

et clamaverunt dicentes: « O pater, o j)ater, nobilissima geninm.

cur nos in solitudine relinquis? Pater, pater, aurum niun-

dum, argentum purissimum, cur te in foeti^ham speiuncam

abdidisti? pater, pater, angele in terra, quis os tuum freno

20 cohibuit? quis labiorum tuorum laudes cessare fecit ^ Pater,

pater, propheta, quis deinceps peccata a nobis cham patrata

nobis indicabit et nos reprehendet, ut ad bonam frugem re-

vertamur? Pater, pater, quis erit^ apostohis et inde ab hoc

tempore in regum foro praedicabit et ecclesiae protector ciit ^

•jr, Pater, pater, martyr Christi, quis inde ab lioc tempore de prae-

ceptorum observantia sollicitus erit et propter Doinini leges

et constitutiones cruciatus patietur? Pater, pater, monachorum

pater, quis solitarios docebit et eremitas visitabit ? lâter, iâter,

lidei columna, quis ecclesiam sustinebit, ne eius nuiri evertantur

:-;o fornixque diruetur? Pater, pastor, quis oves tuas in propheta-

ruin aedibus ad pascua deducet et in apostolorum septa intro(hi-

cet? Pater, pater, himpadis l)asis, quis ab hoc tempore in Ac-

thiopiae finibus iUucescet? Pater, pater, jûre ut lac! Pater,

pater, suavissime ut mel I Pater suavibus o(h)rihus pcrfusc uf

:î unguentum vestium Petri! iîter, patcr, l)cnc(Uclionc plenc ut

ros montis Hermon qui descendit in montes Sion!

'^ P.'it«M-.

^ Psal/n. cxvm, 18. — ^ Haec corrupla videlur. Leges: « Paler, pa-

ter, aposloie, quis inde ab lioc lempore » etc. — ' Psatm. cxxxii, 2.



p.if*'!- iinMiinlissiiiH», ruiiis vorha pliis ffiiani vinuin la<'tiHrant!

l'at«M', p.itcr, iiia^nstor qui so<Miii<liiiii dicta sa(M'oniiii Libroruin

iiaNabat ', rrv^M.itor arcanoruni iNMitatiMiriii «»t Pro|»li<ttaruiii ! ».

Lain«Mitationil)iis a))S(»liitis, (miis tilii < iini qiiattuor iustis sanctis-

(|ii(> viris in riipis spcliinca, ({iiain ipsi* fo(l(M'at ut sihi (M^lula'

cssct, «Mim s(^|M'liv(Miiiit. Kii|)(»ni ill.uii hoataiii celebr^muH, qua^;

siinilis fiiit (jiiplici spcliincac iii ;i^M*is Kpliron Ilctliaei % in

(|iia Abiali.iiii. Isaac et lacob sc|)iilti siint. Hui^sus, siniilis fuit

f. oX i'ii|,i Horcb, iii '*(|ii;i, jicr riipis foraiiKin, spbnidentes I)ei niinbi

appiiriKMMiiil '. Uiirsiis, siinilis fiiit i-iipi (|iiani lereinias Hdit et lo

iii i\ni\ T(Miij)li rcs «lcjjosiiit ', (Mii quasi ferri teîiinentuiii

fiiit. Kiirsus, siinilis fiiit nij)i in tinibiis Aej^ypti sitoe, in (pi;i

(jiiasi in arf(illa Doinini j)alina dclincata est: e^xe, eius iiianus

V(>sti^nuni adliiic cst.

Hedeainus autein, ut enarremus quoimxbj sancti in loco iUo, i'

iii (loloic ct in rtclii, nianscrunt ; jêre^rini enim erant neque

rej^îonis mores co^^nosciebant. Incolae vero pessimi sunt, ne^pae

in eoriiin cordibus est clementia Dei. Multos |)Ost annos, dis<:i-

j)nli clam sancti ossa in alium locum transferre volueinint.

Kius ossa, (|uac aruerant, cum effodissent, eorum mag^nitudo 21)

nimia fuit, neque ea in arcam immittere potuerunt. Tum qui-

dam 7nonachus ausus est et tibias, ut genua complicaret,

accepit: at sanguis magna copia, quasi e vivo liomine, elHuxit.

Sancti qiiod sanguinis e consuinpto osso efflueret inirati sunt et

iu hominem illum irati sunt, quod Christi martyris genuum 2.'

ossa complicare ausus erat. Mirabile est Domini opus in san-

ctis eius! Post mortem. eorum gratia plus rpiam in vita au-

getur. Verum est quod Davidait-^: « Multae sunt tribulationes

iustorum. Dominus ij)sos ab omnibus liberat. Dominus eorum

ossa servat. et nullus ex eis comminuetur >. rio

Inde martyris ossa in alium locura transtulerunt et dejx^sue-

runt, usque ad adventum abba Ya^qob. magni metropolitae

Aethiopiae. Hic patrisnostri Basalota Mikael ossa adferri iussit.

Ossibus adlatis, metropoUta laetatus est valde, et sicut puer

niatrem respiciens exsiliit : super illa missam, martyrum ossibus 35

f. 54. idoneam, celebravit et sanctificatus est ^ per *singula martyris

» Sic ms. — - Gen., xxv, 11. — ^ Ej\, xix, 18. — * II Mach., n, 5.

— ^ Psalm. XXXV, 20-21. — ^ TexLus corruptus est.



M 47 )«-

femura, ciini liturgiae preces recitaret et unûento olei eorum

signaret. Tum eius discipulis benedixit, et: <( IJbicumque, ait,

liaec ossa erunt, nec jH^stis nec tritici caritas neque imbrium

penuria superveni«Mit ». His dictis, lênedixit, proftictus est et in

o regionem suam rediit. Ex illo tempore, nihil niah' loco ubi jâtris

nostri Basalota Mika'el ossa servantur supervenit : nec pestis,

neque tritici caritas, neque imbrium penuria; ^ratia enim I)o-

mini quocumque sancti corpus transferebant vel <leponebant

ipsum sequebatur, quia divinitatis virtus illum circumdat, ut

10 Liber ait ^: « lusti precibus civitas servatur et non delebitur )>.

Revera haec civitas salutem invenit, marj^âritam honore di-

«(nam, cuius pretium ma^nium et mirandum est. Abba Vaîol)

ossa in arcam mitti et pulvere in terra non \ey;i iussit.

Patris nostri Rasalota Mikael mortis commemoratio fit die xxi

15 mensis apif seu liamle secundum supputationem Aegypti et

Aethiopiae; secundum Romanorum supputationem, die xxv men-

sis eyulus (iuUi)^ secundum Hebraeorum supputationem, in

mense tamuz, Romanorum Hebraeorumque calendis concor-

dantibus. Dies est feria secunda post galli cantum. Nos vero ce-

20 lebremus commemorationem talis prophetae, sicut prophetarum;

talis apostoli, sicut apostolorum; talis martyris, sicut martyrum;

talis magistri bellatoris sicut iustorum sanctorumque comme-

morationem; nam quaecumque sancti universi egerunt apud

eum inveniuntur: sicut opud prophetas, prophetia; sicut apufl

•25 apostolos, praedicatio; sicut apud martyres, constantia; sicut

apud sanctos, spiritale certamen; sicut apud virgines, puritas;

sicut apud sacerdotes, ministerium in puritate; sicut apud ere-

mitas, anachoretica vita; sicut apud solitarios in cella clau-

sos, vita solitaria; nihil de sauctorum certaminibus et fide

80 defuit ei.

() civitas Sagla, quomodo hanc gennnam, cuius iHdchritudo

septies sole est fulgentior, invenisti? Ide sui Domini ore lau-

datus est, cum *Dominus iWiievei: « Serve mi, fidelis mi, cum p. 55.

Petro et Paulo sedes tua fiat ». Hic honor, haec divitiae a Do-

35 mino commissa sunt. IJbinam vero sunt sedes Petri et lâuli?

(.'um de his cogitem, opinor audicns quac Dominus eis dixit

in evangelio- : « Cinii Pctrus Doniinuni intprrogaret dicens: \os

* Prov.,xi, 11. — ^ Matth., XIX. 26-27.



vero oiiini.i rrliijuiiinis, ct te siMMiti huiiius; quid erf(o inveniemus?

iNuiiiiiiis iiost<»r eis respondit: In verilate (licairi vobis; vos. qiii

iiM* sccuti cstis, altcrius advi-iitus mci teiiijMin*. «urri WMli^rit Filiiis

lioiuinis sujMM* f^^loria»' sua<» tlircmuiii. siMli-lutis ci vos sujmm"

tliroiia iliiodcciiii, cl iudicabitis (luodccim tribus Isracl ». lllic r>

ctiaiii jtatcr nostcr Hasalota Mikael erit, quctiiadnioduiii IK>-

iiiiui \(»\ 11 dixil : * ( Jiiii Pctro et Paulo st*des tua erit ». {)*•

rctrihutionc fidcUuin siscitanlcs snru-ti Uoinino dixenint: « Hui

nostraiii coiiimcmorationcm fccerit, ct in j»rccibus nostris confi-

sus erit, et libruiii ccrtaminis nostri scrijiserit. quale erit eius lo

jiracniium? >. />o?>z/n?/.v dixit cis: « Vobiscum j^alam in novis-

sima dic transibit ». Hunc autcm sancluin Hasalotn Mikdef

illis minorcm non liabiiit, nccjuc (juoacl sedcni, neijue quoad

bonorem, ne(jue (juoad j)raemium; sicut cuni illis sedem ei de-

dit, ita ct praciiiiuiii jrro /ideHbus ei dabit; sicut illi accejiti ir>

fucnint, ila ijise X)o?nmo acceptus fuit ; sicut illi munduin uni-

versum rclicjucrunt, ita ij)sc miindum et oinnia (juae in munflo

sunt rcli(juit ; sicut illi non suscej)enint pro itinere viaticurn, se-

cunihim Kedcmi^toris nostri j)raccej)tum, j^raeter baculum tan-

tum, ita ij)se nihil juactcr haculum ct manus sig^naculum ' su- 2»

scepit. Sicut eorum vestigia secutus est eoruinque iter est aj^-

gressus, ita sedeni invenit, neque eis in praemio minor factus est.

Oratio de facinoribus liuius patris beati, patris nostri nobilis-

simi, honorati, ajjostolici, Hasalota Mikael, et de laboribus buius

liominis Dei ad finem non j)erveniet. Nos vero, o dilecti. si eorum r.

vestigia secjui aut eorum labores sustinere non valemus, sancto-

rum commemoralioncm pro viribus nostris celebremus. in eorum

p. 50. j>recihus contisi, *(piod iusti preces jiotentiam et potestatem lia-

hent : in ijisis enim magiia est utilitas, ut in Evangelio scriptum

est"': « Uui recipit i»rojthetam in noinine prophetae, projjhetae 3»

mercedem accipiet; et (pii recipit iustuni in nomine iusti, iusti

mercedem inveniet: et (piicumque potum dederit uni ex illis

minimis calicem a(piae frigidae tantum in nomine discipuli mei,

in veritate dico vobis, non j)erdet mercedem suam >. In veritate.

(jui iustorum et martyrum commemorationem fecerit non per- 35

^ Textus corniplus vel mulilus est (ma'etaba cd * manus signacu-

lum »: nia^etab est caerulea resticula, quam Aelhiopes christiani. ul

suae rehgionis signum sit, coUo appeudunt. — ^ Matth., x, 4i-4-2.



(let merce<lem suaiii! Audite. iVatres, (juoniotlo pulchei-rinnis sit

hominis Deum timentis tinis! Kius mortis dies benedicitur; jne-

tiosa in conspectu Domini mors iustorum est K In veritate, pre-

tiosa fuit mors Iniius patris nostri r>asalota Mika'«d, puritate in-

5 (hiti. nautae cum remis ('rucis-(^) navi^îum suum i-cj^^cnlis, (juod

inundi tiuctus, cuius lUKhie sunt multae, non suhmei*s(»runt. (Juo

nomine eum appeUahunt ^ Proplietam, aut apostolum, vel mona-

chum? Haec omnia in homiiu* Domini, in }>atre nostro r»asaU)ta

Mika*el inveniuntur. Fuit columna tidei, cpiae non suhvertitur, et

10 fundamentum non vacillans: vir potens-', Ixdhitor, strenuus. in

proeliis exsuperans. (Juomodo locpiar de ma^nitudine patris mei,

legum magistri, (pii revera purissimus fuit ul tus et laetiticans ut

vinum, quem ecclesiae ab eo ornatae laudihus c(dehrant? Patcr

honorate, cpiain pulclier est historiae tuae auditus! M(dle et sac-

15 charo dulcior est, corda laetiticat, aures ad audiendum tlectil,

ossa madefacit, et mentem quasi annotinum hydromel hihisset,

volitare facit.

Gloria Patri^ qui nobis hanc fulgentissimam stellam surgere

fecit; adoratio Filio, qui eum in certamine firmavit ut eius

20 liberatio nobis sit: gratia Spiritui Sancto, qui nohis eum. ut

magister esset, largitus est. Ipse reyô ab osoris vinculis libc-

rator est, (jiiem laus et gloriticatio decent, (pii mundum solli-

citudinibus texit. Laus igitur lîtri. (pii nobis iâtrem nostrum

Basalota Mikael, monachorum patreni, apostolorum sectatorem,

25 in adflictationibus verberationibusque constantem, largitu.s est.

Adoratio Filio, qui hunc iDeatum patrem nostrum firmum ad

martyrium sustinendum reddidit. (rratiae (4 benedictio S})iritui

Sancto, benedicto et laudato per *hominum angeloriim({ue ora, p. -'^T.

a creatis universis, in terra et iu caelis, in iiiari ct in abyssis,

30 fjui hunc viriiin e venatoriis retibus'^ servavit ut arietum ovium-

que pater esset. Hunc ad modum et nos qui hodie hic congregati

sumus a lupis praedatoribus. sanctarum eius precum virtutc.

servet, et laetitiae et gaudii vocem audire faciat. ut pr<» vi-

ribus nostris sancti commemorationem et missae sacriti<imii

^ Psalm. cxv, 15. —^ An m a s (| a I pro mastal legendum? —

' Haec sunL ad sim. Mtulorum qui anliquis re^Mbus iribuebanlur; cfr. Conti

RossiNi, Ucvanfjdo cVoro di DahKa Libanos (exc e Rrnd. d. R. Acr. cUi

Lincei, X), Romae, 1901, pag. 14. — * Haec usque ad pag. 50, v. 27, solula

oralione, arabice ;»sc- dicia, scripla sunl. — ^Cfr. Psalm. xc, 3.

AETH. — B. — XX. 4



-W( 50 >•-

liyiiniis o\ |)i'(>('il)iis, liiiinilibus ^'ratiis (d pnmtratioiiihus, jmiiliiiis

et canticiH (MÛibreinus, siciit in h.ividis libro dicitnr: < luMti

iiHMiioria in a(*tcrnuiii crit >; iiKMiioria insti ruin laiiflibus^».

() spiiitalis Antoni, ({ui niysticiini A^nuiii, sub sjMM-icin pucri

ridciitis tiiu ilcxtjMuni sinistniiiKpic latus cxhibcntis diffidisti :,

cl tiliis tuis praf^buisti, tuac «b^prccationis doni h«;r(*(litas eis a»-

si/^nata est, adeo ut jtuerum illum palain cor|K)raiibuK oirulis

adspiccnMit : liiinc ad inoduin nobis, hHncdictioncMii tuain cxojUan-

tihiis, tii.ic dcprccationis hf»ncdi(;tio iii lMM*(»ditat(nn assig^netur.

rhi(Mini(juc lii;i coiiinKMnoratio c(d(d)rahitur, (^t lib(*r tui spiritalis lo

c(M'taiiiinis lc;^M;tur, h(Mii;<nitas (»t cleiiKMitia sint. Uuoniain |»asto-

nim IxMicdictioiKMii siijhm" discipulos coniniorari d(;c(*t, nobis IxMie-

dic, () pat(M', o sapi(Mitianiin inarc, a^piila volans, pra(*dication«

subliinis, divinitatis virtiitc orator, in ocfiano Lihroruin natator.

(> novc Paul(% lin^nia hxpiens, tui spiritalis certaminis hist(i- 15

li.iiii audirc cordi iufMjndissiniuin est. O stella, cui victoria data

est !() j)at(M', {)(>j)uli jôjûlorunKjue pater, nwnachoruin concio-

nator! Prostrationuin tuaruin nuinerus, (pii est sicut numerus

stillaruin pJuriae^ corda stuj)elacit. Tuaruin prostrationuin locus

j)rofun(liis in inoduin foveae factus est. Tua iniracula dictu 2<j

dillicilia sunt. Mundi inare ainj^lissiinuin transfretasti, netpie

eius ainpla retia te circuinvenerunt.

pater, retrihutionein pro nohis a Patris Filio ohtineas

quaesuinus, cuin electoruni nuptiae parabuntur; cuin (juinfjue

canes expellentur; cuin lacrimarum cataractae eos vorahunt. 2-

Per angnstam viain nos transire fac, ut tecnm in amplain j)la-

team ingrediamiir.

p. 58. Cum j)atris nostri Basalota Mikael transitus immineret, ""di-

scipulum aj)pellavit: « Accede, in sj)eluncam eainus! ». Ra-

(Milo snscepto, ingressus est speluncam eiusque (piattuor late- 3*3

ril)us henedixit ; manus et pedes protendit et animam manihus

sui Creatoris tradidit ^.

Explicit liher de s|)iritali certamine patris nostri perfecti

IJasalota Mika*el. Eius mors fuit die xxi mensis hamle. Laus

Domino in sempiternum, per onmia saecula saeculorum. Amen, 35

amen et amen. Sit ! sit ! sit

* Psalm. cxi, 7. — ^ Prov., x, 7. — ^ Haec, iam anlea lecitata cfr.

supra, pag. 45); forlasse, errore repeliia sunt.



Misereatur Dominus in caeloruni re«^no onniiuni sinuil qui

hunc libnuu scribere fecerint vel scripserint vel explicaverint

vel legerint vel audiverint, et eos voces laetitiae {?au(lii(iue au-

(lire faciat, precibus Douiinae nostrae, precuui vasis. Precibus7> (leprecationibusque patris nostri Ha^alota Mika'el, nionachoruin

patris, misereatur nostri (Ihristus, {^doriae rex, in hcx^ saecuk^

nec non et in futuris. Super nos beni«^niitas et niisericordia

usque ad extrenuun iialituni sint. (]uni Doniinus Sabaoth in

tota iniperii maiestate adveniet; cum, manibus suis, opus precibus

10 dabit; cum accinctus electos ad mensam i)rocund)ere faciet;

cum hietitia erit iustis, cum canes foras, in ij^mis tlumen et

in tenebrarum abvssum, expellet; cum occulta coram Unico re-

velabuntur: cuni terrae caelorumque virtutes commiscentur;cum fuhnina coruscabunt et venti perturbabuntur; cum mare et

15 al)vssa confundentur; cum ab unocjucx^ue suorum ratio poscetur;

cum onmes onera sua adfereut: in illa sancta die, cum duae

vaccae pro mensa decem milia annorum mactabuntur, in monte

Sion sanctae consistere nobis contingat ! Per omnia saecula

saeculorum. Amen, amen et amen.

i?o *Hunc librum de spiritali certamine Rasalota Mika'el patris f 59.

nostri, ego, Marqoryos, })ro commemoratione mea et coniugis

meae Masqal Kebra et tiliae nieae, cui nomen est Mafak

Absara, dedi insulae Daga, tabernaculo sancti Ste})hani, (luo-

niam in eius tide et mercede, nec non et in precibus sanctorum

25 onmium patrum meorum, qui huc mortui sunt, s})em })osui. Ko-

rum virtutis narrationem audire mihi margarita videtur. In eis

e profundis cordis fido, eorum nomina mihi auditu nota invocans

et quae non novi in sanctorum onuiium invocatione com})lectcns.

Eis qui suis facinoribus grati Domino fuerunt, animam et cor})Us,

«0 coniugem et liberos, servos et ancillas committo, fide })lenus (juia

audivi vocem lacobi • : « ( )ratio iusti })otest et servat et })ollet )».

Per omnia saecula saeculorum. Anien. Vos autem, })resbvteri et

diaconi et monaclii, nolite oblivisci mei })eccatoris et im})ii,

miseri et inopis, in vita et in morte. Vestrum autem mernores

35 sint, ob Dei mei misericordiam, (}ui ino})em non contenmit. Per

omnia saecula saeculorum: amen et amen: fiat et fiat. Per

(Jhristi carnem et sanguinem fiat. Amen.

Hunc librum si quis rapuerit, vel fraudaverit, vel abstulerit,

sive archipresbyter sit, sive praefectus domus (e r a q m a s a r a),

40 sive diaconorum magister, sive antistes (uebura ed), sive

quis alius, ore Patris et Filii et Spiritus Sancti mal<Mlictus et

reprobatus et repulsus sit, })er oninia saecula saeculorum. Amen

et amen. Fiat et fiat.

' Cfr. Iac, V, 15.



II

GADLA AXOREWOS

SEU

AGTA SANCTI IIONOl!]!INTEBPBETATnS EST

KAROLUS GONTI ROSSINI

Anorewos in pago Matê pi'ovinciae ^\'aral) natus est.

Piier, quodam Harankis niagistro usus est. Monachaleui

vitani aniplexus, sanctuni Takla Haynianot est secutus, qui

euni gratissinium habuit. Diaconorum magister, inde com-

munitatis oeconomus lactus est. Takla Haymanot mortuo, in

Tigre migravit, et in monasterio Sa^da Amba connnoratus

est. Ibi convenit cuni Basalota Mika'el, cui morienti Anore-

wos ministrasse haec Acta tradunt. In regionem Scioa rever-

sus, apud Filpos, sancti Takla Havmanot successorem, man-

sit. Deinde, cum metropolita Yaêqob duodecim celeborri-

mos monachos ad evan<êlium in regione Scioa praedican-

dum elegisset, Anorewos provinciam Warab obtinuit. Multa

ibi gessit: adversus ethnicam religionem felici successu di-

micavit, Ghristi lidem evulgavit, discipulos nudtos — (|u<>-

rum Fere Menatos maximus fuit — edocuit, et coenobium

in Segaga seu Segaga condidit. Iris adversus regem *Amda

Svon I incalescentibus quod novercam in matrimoniuin dii-

xerat, Anorewos ad regias aedes advolavit et regem ag-

gressus est: verberibus acceptis, in exilium in provinciam

Walaqa pulsus est, ilnque usque ad regis mortem nian-

sit; tum ad coenobium suum reverti licuit. Aliam com-

nmnitatem in provincia Enarêt constituit. At vero, cum

novus rex, sui patris mores imitatus, novercam sibi ma-



tiiiiioiiio iuiixisset, Anoivwos, Sof^âfâ ropnohio inanibuH di-

scipuli Ferr^ Meii;Uos romniisso, reêin |ial.'ini irifesti ac-

cusavit: j)nst(|uani loiinrnla |>assus est, in <*xiliuiii iteruni

ruin (liscipiilis est ciectiis, j>riniuin in Sawan terrarn j»ro-

viiiciae l)ara, iii(l«' in insulaiii lacus Zeway, denique in

Gaiiias(|(^ terrani refrionis Damot. Postremo, regein ineesti

paenituit, et monaclii in j»atriam rever'si sunt. Post liaec.

Anon"^wos iiiultuin j)rn cliristiana lide in occidentaliiius

terris r"egionis Scioa, in l)[Tmot. in Anihara lahoravit, ec-

clesias conîidit, ethnicas êntes ad veri nurninis cultum

i*evocavit, discipulos permultos genuit. Deinuin. anno l.*^>71,

die XXVII mensis septemhris, e vita migravit.

Eius Acta anno 147S a monacho, coenohii Segaga incola.

scripta esse videntur. In uno tantum codice, nernpe Col-

lect. d'Ahhadie n° 4.*^, ad nos per-venerunt : is autem co-

dex, ni fallor, saeculo xvii exeunte vel saeculo xviii exa-

ratus est ad tidem antiquioi'is codicis anno 1501 scr-ipti.

Quae in Actis sancti Anorewos de morte sancti Basalota

MikaVl iiiveniuntur, cum Actis sancti eiusdem norninis, in

pr*iori parte huius tomi editis. minime congruunt. Ceteruin.

multa quae in Actis sancti Basalota Mika'el rêferuntur,

praesertim de rebus gestis regnante 'Amda Svon. etiain

in Actis sancti Anorewos. interdum iisdem fere verhis.

occurrunt.

Chronicon hreve regum Aethiopiae hunc Anorewos de

Segaâ inter concitatores seditir^nis contra legem 'Amda

Syon primario loco profert. Acta sancti nostri. sicut et

Acta sancti Basalota Mika'el propter antiquitatem plurimi

facienda videntur. atque historiae saeculi xiv ineuntis liaud

paruiii luminis aiferunt.

Acta ista nunc prima vice puhlici iuris facimus.

Romae, pridie Idus Oct. mcmv.



\(:t\ sancti iionohii.

*ln noinine Doniini trini, cuins existcntiac initiiini non rn- p. 65.

^moscitnr, et cuius re^mi dies respici non possunt. In unitafe

trinus, unus in trinitate, magnus est Deus niaf(nisqu(* laudihus

^> (lives: in excelsis sedet et quae subter sunt videt; ut propliela

in sua projilietia ait: <( In universis terris est eius potestas.

nanique niisereator ille ', nec onmihus poenis ira)n accendil » '.

Est caput et finis; ipsi auteni nec initiuni nec consunnnatio

est; iustos sua virtute tuetur et peccatores sua heni;^qiitalc

10 iustos reddit. (^uni niundus ad pristinuni statuni redihit, illc

super ^loriae thronuni in verenda sua nia^nificentia ap[)arc-

hif, eius clementia occnrret, eius misericordia adveniet, eius

iustitia stahit, eius tides })ullulahit, eius opera sequentur et eius

retrihutio revelahitur. Huic Deo laus in sempiternum. Amen.

i^ Audite, patres mei et mei fratres dilectissimi, hucinae so-

nitu convocati et vitis })almite tracti -^; vohis })auca de })ati'is

nostri, rahhan. s})iritalis certaminis praestantia enarraho.

Ouis ex deis similis fuit Deo nostro? in sempiternuni ei-it. antc

mundum erat, onmia ad vohintatem suam agit; ipsi nemo « piil-

^*' chre fecisti » aut « male egisti » dicere potest. Nunc vei'o cuiii

suppliciter orate ut patris nostri Anorewos vitam scriham: scien-

tiam loquendique facultatem mihi clementer praeheat : sicut in

inille generationihus voceni suam mandavit ', sicut I>alaanii

asinum liumano eloquio loqui fecit, ita me peccatorem lo(|ui

2r. faciat, ut de patris nostri heati spiritali certamine exiionam

et referam; ori meo custodiam et linguae meae ianuam,

(|uae temperantia est, ccmstituat, ne mendacia iniuste scriham,

nam in iustorum historiis decrementum additamcnto melius est.

Cui patrem nostrum Anorewos, sacrorum Lihrorum hau-

30 strum, Evangelii et Pentateuchi interpretem, proj^hetarum a}»)-

stolorunupie sectatorem, comi^arahimus? lustus fuit et martyr!

Cui patrem nostrum laetitia i^lenum, hellatorem constantissi-

mum, prudentissimum integerrimuuKpic. maf^niam Para<lisi ar-

horem *innltarum avium umhraculum, comparahimus^ (!ui pa- j).<')0.

> Cfr. Psalm. lxii. 11-12 etc. - ^ Cfr. Psalm. i.xxvn, 38. — =» Cfr.

loH , XV, 5. — * Psalm. cvi, 8.



-6< '**'* yyr-

trciii iiostriiiii Aiiorrwns, tidci ('oliiiiiii.uii, roiiip.iraliiiinis^ iionne

(-:iii(li(|o t.iiiro lioiiiii pMiitori, «iiitc oiiiiics s.ibli.ito «•(^rcdicnti,

({iKMii \itul.'i(> s('i]iiiiiitiir ^ (!tii |».'itr<Mii nostniiii, iiiiptiaruin ti-

liiiiii', (-oiii|>ar.'ilMiiiiis^ iioiiiic riiliro iuv<ni(!() e iuv<Mi('oriiiii f!aul;t

c^resso <^t (•.oriiiliiis jmmcusso a iiif,M'o iuvenco; aut iuv(»nco, (jiii ^

lioiiio iactus est (* (iui |iatr(Mii iiostriiiii sa)>i(MitissiiiiUiii ('oiiipa-

rabiiiiiis^ iioiiin' :i11h) iuvenco suh arl)or(Mii consid^Miti. aut iu-

\(Mi('() post ona^riiiii ^«Miito? (]ui p.itr^Mii nostruiii a|M)stolicuiii

(•oiiiparabiiiiiis^ iioinic ovi pMiilac post sikmii, (jui ovcs in iiic-

(iio iliniiiiiiiiii S\ riac •^^Miiiit ^ (liii patr^Mii nostruiii, niarâri- '^^

taiii, ('()iii[»aral)iiiius^ noiiiK; liirco nia^îo iii |)asciiis ca|Hillas

(-usto(li(Miti, liya(3nas([U(i in sta«xnis acjuae sul)iii(^r^(Miti, aut hirco

alt(M i, (jui s()l(Mii iiii|)(M-io ((Miiiit, (Ioikm; iiio(Miia iiiag"na collapsa

sinit ^ (liii paticiii nostruni honoratuni conijiarahiiiius^ noinic

Davidi lionorato, a Domino clecto, aut Saniu(di iiieinoria egre- i">

j;io ^ (aii patreni nostruiii sanctuni coniparaliiiiius ? nonne

Saloinoni rcj^î, (lui sanctuariiini condere studuit, aiit Iliraiii Tv-

lio^ (ûi |)ati'(îii iiostruin iustuiii coiiiparahinius^ iionne Zaclia-

riac, aetate j^rovecto, aut lohainn IJaplistae^ (ûi patrein no-

stnnii An()r(^*\vos, ut Kliani zelotypuin, ut Petruni fidei petrani, '^

ut Pauluin elo({uio suavissinmni, comjârahiinus^ (Jii patreiu

nostrum, omnino ovium iâstorem a suo Doinino electum,

(-omi)arahimus? nonne apostolis, qui fideles e vicis appellave-

runt ut evangelii verha in eoruin c(.)rdihus seminarent, aut

maiiistris, cini fidem definiverunt Ariumf|ue ut excoinunicarent 25

(-oniin^^âti sunt ? (Aii iâtrem nostrum, multorum jâtreni, com-

parahimus^ noiiiie ecclesiae doctorihus, qui \'erhi veri rectum

iter exposuerunt et iuvenes vulpes ne vinearuni septa vasta-

rent expulerunt? Cui patrem nostrum, nominis substantiam,

comparahimus? nonne Bethlehemi pueris, f{ui Herodis inaledi- 3)

cti temporihus interfecti sunt, ita ut liuinus sanguinis causa

eruhesceret, dum inatres, virihus destitutae propter lacrimarum

etfusionem et aegritudinem. flehant ? aut Akmini confessorihus,

(jui hunc mundum afhiiiratione repleverunt ? Cui patrem no-

strum, ecclesiae ornamentum, comparahimus? noune Antio- :<5

P- <5T. chiae confessoribus, aut cunctis "ûrbis Kenva confessoribus, qui,

dum alleluia laudes canebant, ovium instar mactati sunt ? Cui

• Marc, n, 19.



-X( 57 )>;-

patrem nostruni, sacritiâtoreni, coniparahiinus^ nonne iustis

(|ui Douiino asperriuiis atUictionibus, siti et lauie, ieiuniis, pre-

cibus lacrimisque .^n-ati fucrunt ^ (ûi iâtreui nostruui, ovibus

sal eilenduui ilanteui, couiparabiuuis^ nonne virf;inil)us carne

') non })oHutis? Eum (hiui couiparamus, sauctos invoceuius; cor

nostrum, eius mentioneui audiemh), hietatur. NoHte, o stuUi,

(litfidenter dicere: « Anorewos anti((uis palribus nuui uiaior

est? vel Anorewos prophetis apostolisciue, vel iustis confessori-

busfpie eximior est ? ». Kuui nos supra iUos uiagni aestimare et

10 exaltare putare nolite; sed euui (juidem ut decet comparauuis.

Adspicite ergo: iustus super omnia uia^ni aestimatur, eius(pie

memoria in aeternum erit ', Cur nobis lon^ûs sernu)? pauca

intelligeuti satis sunt. Anorewos benedictio super nos duph)

augeatur, secumhim quod constitutum et bene dispositum (^st;

lo patris benedictio tilios decet. Rursum, Anorewos nobis perfecte

pacem praebeat, et pater sit et mater iu hoc mun(h) i^rimum

et in venturo postea, per ouniia saecuhi saeculorum. Amen.

Xunc vero surgite, o psaUes : venite, o prudentes. Ino-

})iae diebus, si bos pinguis invenitur, maj^num eius pretium

•ii) est. Audite quomodo pater noster Anor(3wos ortus sit. Eius

j)ater, sacerdos, abba Salama nomen habuit; eius vero mater

Krestos Zamada fuit. Nobiles ortu, e praefectorum genere, in

regione Mugar cui nomen est MatgO, Dominum timentes fuerunt,

iu iustis nuptiis, sicut Abraham et Sara; et tunc steterunt,

\>:> ieiuniis precibusque addicti. Ex eis fulgentissima gloriae stella

orta est, cui nomen Nardos indiderunt. Puerum sapientia nu-

triverunt. Adolevit, ad discretionis aetatem pervenit, et Davi(Us

psahuos sacrorumque Librorum hM:tionem et expUcationem

(Udicit; diaconalem (Ugnitatem, sicut Stephanus (Uaconus, as-

o*i secutus est et pulcherrime ministravit. Uuicumque eum videbant,

(UUgebant. Ad ecclesiam, orandi causa, proficiscebatur; atque

a pueritia Dominum tinnut, *ut David in psaUno ait ^': « Heatus p- fi8.

vir qui Dominum timet et eius praecepta observat vahle >.

Cum in patris suis aedibus hal)itaret, vir, cui erat nomen

;i5 Harankis, Scriptura et Var^jd hymnis doctissimus, advenit, in

eius patris aedibus consedit, et ibi mansit;pater noster Ano-

rewos ab eo humilitate et constantia, perspicacia et intelligentia,

^ Gfr. Psalm. cxi, 7. — - Psalm. cxii, 1.



assiduc «lojirccaiKh, ner ranhim int*M*niitt(»n'l(». Y«1nMl hyrnnoM

(liilicit. (awh harc faccnM, oh sarroruin Lihroruni hTtiomMii

ct ))saliiioruni canluiu ^'loriatus non cst, si'(| in hurnilitatc di-

sccrc pciii^xit. Iciunia prcccwjuc «liicxit ct sil)i jmritatcin con-

tincntiaiiKjiic (!oni))aravit, sicut Iôiiiiniis noster in cvangf^lio ',

ait ': « (iuiii contincntia vosrnctipsos jiossidchitis ». I)icit itc-

luiii': « (Jiii aniniani siiani jtiojilcr in«* reli(jucrit ijwiirn inve-

nicl ». I'](>i'uiii (Uiiniuiii inciuor, a )Micritia seinetijmuin iustitiae

causa ncj^^hfxit. Kursuni, ))atcr noster Anor('*w()s, iustus, mun-

(luiii transitoriuiii. divilias j»crituras ct ad nihiluni rcdiiccndas, lo

auruiii ar^nMituiiKjiH^ ruhi^îiic corrofh^nda considcravit, et mo-

naslicaiii vitaiii, iit in traiKjuillitatc coiuniorarctur, elcfîU cuni

Siracidis sa|»icnliaiii i)crsj)iciic intcljifxcret, quae di(3it'*: « Aniiiia

Deuiii tiiiicns vivct, oiuncscjue in euni sjêrantes redimentur;

Dei tinicntciii iicino tcrrchit nec perturhahit; naiii ij>se eius sjies j,

est. Aninia (juae Dcuni tiiiicl heata est. nain eius fidelis in euin

contitchitur et Doiiiini oculi suj»er illos (jui eum timent sunt ».

Kius jiater et inater euin inonasticain vitam exoj)tare nc-

sciebant et ei inuliereni. pro lej<e, desjiondere cogitaverunt.

His co^nitis, sanctus cuin patre suo sua^jue matre consiliuin -^

non iniit; clam surrectus, profectus est, et ad jiatrein n^^stniin

Takla Haviuanot, qiii cum discijmlis monachis in rujiihus coni-

morabatur. venit. Eum cum adsjjexisset, pater noster Takla Hay-

manot, quasi ma^nam praedaiii invenerit, laetatus est, surrexit,

puerum osculatus est et ei dixit: < Pax tihi. o hahitaculum 2r>

Sancti Sj)iritus! ». Pater auteni noster. henedictione acce-

j)ta, cuni eo submisse et huiuiliter collocutus est, et dixit ei:

« O pater, ad te veni, j)ostquaiu de tuis jjêstis audivi, ut inona-

chalem sanctorum vestem mihi tradas ». Pater noster Takla Hay-

p. 6l>. nianot ei respondit : * Fiat voluntas "^Domini. o fili nii: paucos no

dies expecta et mane, ut sanctoruin opera adspicias, tum

mcmachalem vestem dabo ». Patris nostri Takla Haymanot

sententiam cum audivisset, sanctus cum eo, magnis sacris exer-

citationibus, ieiuniis j»recibus(pie addictus. sicuti monachos fa-

cere videbat, conimoratus est. Paucis diebus elapsis, j)ater no- 35

ster Takla Haymanot patrem nostrum Anorewos monachali

veste, veste puritatis et veste sanctitatis, induit et cinxit, atque

' Luc, XXI, 19. — 'Matth., X, 39. — ^ Eccl^ xxxiv, 14-20.



M 50 )•>:-

ei Anorewos nomen imposuit. Ibi in maj^no spiritali certamino,

in puritate et in virjînitate, in ieiuniis et in precibus ma«<na-

([ue in continontia stetit; et sancto Takla Ilntfinnnot in omni-

bus agendi rationibus fjratus fuit.

5 Eius continentiam virtutisquc iiulcliritudincm cum a(ls|)<'xls-

set, pater noster Takla Havuianot eum vaMc dilexit, et omncs

sancti propter eius egregia ojêra dilexerunt. Ut ait Salomon '

< Innocentis iustitia eius iter in veritate dirigit », iâtris uo-

stri Anorewos itinera ad })arva et ad maj^^na recta fuerunt.

10 Proi)ter pulcberrimam eius virtutem snncti eum praetulerunt ut

in diaconorum magistruui in ipso coenobio jiatris nostri Takla

Haymanot eligeretur; et ibi, sicut Stephanuui diaconoruui uia^î-

strum, elegerunt. Praestantissimus fuit in legibus ccmstitutioui-

bus(pie, et hibenter festinans tempore eucharistiae et orationuui

15 famulabatur, sicut jâtres nostri apostoli statuerunt. Xec propter

dignitatem suam gh)riatus est vel se iactavit; sed erga oumes

submisse se gerebat, ut Dominus noster in evangelio ait~: « Uui

se humiliaverit exaltabitur, et qui se exaltaverit humiliabitur ».

Apostolus vero ait-^: « Submisse vosmetipsc^s erga onmes hu-

20 manas creaturas gerite ». Et Maria quidem ^: « Humiles exal-

tavit >. Haec omnia et similia e prophetarum apostoh)rum-

(jue libris cum cognosceret, Anorewos pater noster, cum fun-

geretur munere suo, gratiam consecutus est. Sacenh^tes mo-

nachos(jue monebat, eis sacros Libros interpretabatur, et

2"> dicebat: « In timore Domini procedite; mihi servo otioso si-

miles ne sitis ». Hunc ad modum uudieres et mares modeste

hortabatur, nec laudationes intermittebat; iustitiam in cha-

ritate docebat, et phisquam o(h)rifera i^lanta o(h)rem exha-

labat. Pater noster rabban operibus suavis erat, ut Salomou

3) ait-^: « Sanctorum odor est instar o(h)ris turis ). Postcpiam

*in diaconorum magistrum electus fuerat, vigihantiam a(h\uxit. p. 70.

ieiunia preces(pie muhiplh-avit, corporis sui navem mumhavit.

et puritatis iter peccatoribus ostendit. Videte, o dilecti mei.

patris nostris Anorewos constantiam, quomo(h) inter sanctos

^^'i fratres modesto animo fuerit! Scientiam e patrum vaticiniis di-

dicit, ut Propheta ait'': « Initium sapientiae est timor Domini

' Prov., XI, 5. — ^ Matth., xxui, 12. — M Petr., ii, 13. — * Llc, i,

52. — 'Cfr. Cant., iv, 11. — ^ Psabn. cx, 9-10.



ct ('onsiliiiiii o|)tiiiiiiiM omnilxis a^NMitibus ». Alit> 1(K'o, auteia,

niM : « Tiinor nomini lioimr rst cl j^loria ». Hursurn alt *:

« Driim liiinMili jniIcluM rima riit Hiiis ». I)«m)Uo, ait^: « Sa-

piiMitiiim satictas (>st timor I)oiiiini, (*t ipsos fructihus Huis

iiK^briat; eius aedes omni iii(uii(litat(' plLMia^; sunt, et cius ranii 5

Iijriii Iriictibiis >. l*role(^to timor homini jiatr(Mii noslrum

.\iiore\V()s (^ IViiclihus suis, (jui (iliristi caro sunt et sanjûis,

[»otii satiavit; »'1 ille iii cius acdihus, id est in e(%lesiis, la(?-

tatus est. Ut liilxM" ait ': « lerusaleiii (;st condita iit urbs simul

coniuncta >. Hamos vero (jiii (licuiitiir fructibiis impbMi, bi i')

siinl a|)osloli. l^t vindimiavit cos, fructiis scilicet (*()rum do-

ctriiiae aromata colli^^^Mis; corpiis suum labore defatigavit et

senKHipsum ad opus accinxit. Iliinc ad moduin pater noster,

virô, spiritaliter certabat. Kius beuedictio nobiscuin sit, |>er

omnia sa«3cula saeculorum. Amen. n

Redeamus ergo ad initium eius s})iritalis certaminis; rever-

lamur, et de patris nostri Anorewos dilecti magnitudine loqua-

iiiur: nisi enim nos testantes scribamus (4 lofjuamur. quo inodo

voiiUirae g(Mierationes noscent^ Ut lUldad A\vt(}nawi proplietae

dixit^: « An lierba sine aqua {jêrminat? an viriditas, nisi irri- 20

gata est, crescit? ». Quapropter pauca de patris nostri praestan-

tis spiritali certamine scribimus, ut (pii venturi sunt sciant,

quando nos vita functi et profecti erimus: onines eniin hunia-

nae creaturae sicut herba transeunt.

Riirsum, sancti, concordes animo, eius virtute adspecta, in 25

coenobio illo eum pro omnium oeconomo subter patrem nostrum

Takla Haymanot elegerunt, et ei paruerunt. Hle vero non acerbo

aniino eis ministrabat, sed submissa voce iubebat, nec propter

P *!• hoc munus superbivit, *pulcherrima enim eius agendi ratio erat.

Sancti omnes eum diligebant et eius constantiam mirabantur. -^^

Monachis dicebat : « Preces intermittere nolite, vigilate, veniam

pro carnis sollicitiidine peteutes aerumuas subite; apud Do-

miuum miuistrare praestautius est (juam cauere >. Quam mi-

rabilis auditu est patris uostri beati memoria! Cum multi, mo-

nachi et sacerdotes, aetate maiores et miuores iu illo coeuobio 3>

essent, eum iu praefectum et iu diacouorum magistrum ele-

' Sir., i, 11. — 2 sir.y i. 13. — ^ sir., i, 17. — * Cfr. Psalm. cxxi, 3;

texlus corruplus videlur. — ^ Iob, viii, 11.



genmt. Vidite et intellegite! lustiis (luiilein in ^ila lionora-

bitur et diligetur, praesertini iK)st niorteni extolletur. Pater

autem noster a pueritia eaeloruin re«,nnun petiit, et gratiam

apud sanctos qui cum eo erant invenit, ut Sirach, tilius Eleazar.

T) ait M « (rratia inaj^is quam auruin optanda est ».

Diebus illis, sanctis monachis, cibos capiendi t«Mnpore, inu-

lieres moniales ministrai)ant, quae semper edulia potumque a

se parata eis adferebant. Die qua^him. pater noster sanctus.

cum in })rocurationis (h)inu esset, cenam paravit, disposuit

1') et patri nostro Takhi Havmanot attulit. dicens: « Acce«h*.

pater, e«h\mus! ». Sanctus ei respondit, dicens: « An moniales

sanctornm cenam attulerunt ^ ». Et dixit: « Profecto, pat<'r ».

Tum pater noster Takhi Haymanot benedictionem dedit et

cenavit, et: « Optima vere, inqiiit, cena nostra hodie est ».

15 Cenam cuin absolvissent, cenae tempore, sancti ut cum suo

patre ad solem calescerent egressi sunt: tum moniales, pro

more, cenam paratam attulerunt. Haec videns, sanctus san-

ctis dixit : « Undenam qiiae antea comedimus attulistis^ ».

Monachorum oeconomus Anorewos surrexit et dixit ei : « Pa-

20 ter, egomet, cum pro viribus meis paravissem, attuli. Indr

ab hoc tempore, pater, haec regula nielior esset: discipidos.

(pii omnibus in rebus nobis necessariis ministrarent, institua-

mus; mulieres autem moniales iam nobis anq^lius non inini-

strent ». His auditis, pater noster Takhi Havmanot in eo hir-

25 tatus est, ei benedixit magnamque dedit benedictionem, «4

dixit: « Quemadmodum oportet, constitue, fili ini; tibi concedo

et tra<lo potestatem ». Benedicth^ne suscepta, Anorewos hnnc

iustitiae reguhim in patris nostri domu confirmavit et instituil.

(piae adhuc viget. His auditis, *mulieres moniales ira rei)h'ta('

30 sunt, earum(pie corda sicut ignis exarsenmt, (piia eis ne sanctis

ministrarent interdixerant. Qua de causa (^dium in patrein iio-

strum Anor«3wos concepenmt. Pater noster, haec cum novisset.

Trinitatis funibus captus cum esset, neque contristatus est ne(pi«'

inaestus fuit.

35 Rursum, mulier (piaedam, h)cum (pio ambuhibat. ((no coin-

morabatur et (pio iacel)at sedulo observabat. Die (piadain, ad

eum iacentem progressa, super eum cecidit. Tum il/e clamavit

' Prov., XXII, 1.



et: « AVre pardus! parthis! » iiwpiit. Miili»!r iUa, tiTrore capla,

aiifti;^'it. Sancti, ciiis (•lainoiibiis aii(liti.s, ad «miiii v<Mi«Tunt ••t ei:

« Uiiid til)i ac<i(lil !* » (lix(Miiiit. Illc <ms: « Ad iiic doriiiitantein,

imiuit, par(liis v^Miit ; (miiii claiiiavi, a nu* njcessit ». Fratres<M p.iidinii v(M'c appariiissc piitav<M'iint, n(*([\ui ilh» de niulif^ris 3

ad\<Milii cis rcttiilit. Pauros post dics, inulicr illa <*\ ali(»

lioinine con<-.<!pif : <iii dixerunt : <( K (pio ^-oncepisti? >. -\t ni<tn-

tita (Ms dixil: « Kx .Vnorowos ». (Juofi ruin au<liis.set, pator

nost<M' Takla Ilnyiiinnot, int<'^'<M*riiiius, lilio suo .Vnorewos <lixit :

« .Niiin (piod iimii<M* dixit. ikmiijm' <• te concepissi;, veruin est ? ». lo

Saiutus, eius lilius, jâtii suo rospondit et dixit: « .Xenio a

j)ec('ato iimndus est, o j)ater! ». Tiini j)atruin nostroruin pater

a((Ml)issiiiiiiiii llcliiiii Hcvit ct quid ageret nescivit. Iiiij>osita pae-

iiitfMitia, (Mim in vincula coniecit : sanctus vero, cuni proj)ter

peccatuin (juod non |)atraverat in vincula coniectus esset, laeta- ir>

tus cst. Teinj)ore j)artus j)roj)erant(*, i//iits muHeris uterus

clausus inansit, et magni dolorcs cain oj)pres.sei*unt. Proj)ter

morhi ^^ravitatein eain intcrro^âverunt dicentes: * Cur te liic

morbus invasit? ». Mulier illa dixit : « Uuia inendaciter in

iustum sanctiinHjue .Vnorewos locuta suiii ». Statim proj(res.si ^)

sunt, ct illius mulicris verba j)atri nostro Takla Haymanot

rettulenjnt: ({uihus auditis, proj)ter Anoreicos jâtientiam jju-

ritatemquc admiratione et stuj)ore j)erfusus, eum illico adiit:

« tili mi, inquit, propter ea quae non j)atraveras in vincula

conicctus es! Xunc vero, laetare, (piaeso: te enim exemj)turi 2"

sunt ». Sanctus dixit : « Kxinii nolo, nam projjter j)eccata

mea vinctus suin », et libertatem recusavit. Patrum nostro-

rum jâter beatissimus magnis elflafîtationibus euin cum urge-

ret dixit : « Quis tibi erit testis? ». Kt statiin: « Kxiinere! >

p 73. in(piit. Statim, eius vincula sonum ediderunt, *ex eius pedibus 3)

relaxata sunt et bis terque sunt excussa. I<1 cum vidisset, pa-

trum nostrorum pater coram eo in genua procubuit atque dixit

ei: « Parce mihi, j)arce milii, iili mi! ». Inde, sancti ambo

fleverunt, et de Domini magnitudine collocuti sunt, « Laus ei

sit! » dicentes. 35

Pater noster Anorewos, cum surrexisset, dixit patri nostro

Takla Haymanot, patri suo: « (^ pater, monachos e mulit^rum

monialium conventu separari melius est : monachi soli, mulie-

res solae maneant. Audi, pater mi! Xum ignis clam inter



ligTia manebit ? Monnc/n' vero se inter senietipsos custodient

et non perturbahunliir. Si tentationi obiicientur^ ij^nis pro-

gredietur, super li|^na praevalebit, ea consunK^t, in cinc-

rem reducet et delebit; nec ununi tantuni, (pii tcntatus sit,

5 sed magnos et parvos cond)uret : niliil, praeter aquaui, ^nuu

coercere vel extinguere potest. Itaque homines, maribus a fe-

minis seiunctis, in lege maneant et se custodiant! aHoquin, si

diabolus eos in tentationeui cogitationibus in(hixerit ~, forni-

cationis ignis super ipsos })raevalebit carnemque et animam

10 consumet; et eum niliil, praeter virorum a feminis separa-

tionem, removere vel coercere potest ». Aniuuirum concio-

nator, pater noster, filio suo dixit : « Pulchcrrima haec con-

stitutio est, tili mi; quae dixisti deinceps et in sempiternum

tiaut ! ». Ita factum est. Audite, evangelii tilii, virtuteui iu-

r. stitiae patris vestri Anorewos, iucundissimi et pulcherrimi, corda

laetiticantis ossaque recreantis ! Quomodo constans fuerit et in

vincula coniectus sit ob ea quae non patraverat, donec ferrea

vincula bis et ter excussa pro eo testimonium darent, me-

ditamini quaeso. Homines vero, quando propter peccata ab eis

•20 commissa in vincula coniiciuntur, crimen non contitentur, ne-

gant, periurant : pater autem noster, cum femina in eum men-

dax testimonium protulisset, patri suo siscitanti humiliter pa-

ruit et patiens in vincula coniectus est;quapropter martyribus

similis fuit. Quemadmodum Macarium magnum et patrem Amoni

25 de coenobio Tona mulierum causa contumeliis alfecerant, ita et

patrem animo gravissimum aifecerunt; illi sancti prodigio /n-

nocentiam suom manifestaverunt, isque eorum instar egit.

Xunc vero, eius precum benedictio super capita nostra sit, per

onmia saecula saeculorum. Amen.

30 *CAinJT.— Cum Anorewos, pater noster, scientia plenus, ita se P"'^-

haberet, eius pater vocavit eum et cum eo collocutus est, dicens

4( Veni, fili mi! sacerdotale munus accipe, ad metropolitam pro-

cede! ». Secundum magistri iussa, sanctus, cum surrectus cssct,

ad metropolitam profectus est, ad eum pervenit et sacerdotale

3-' munus suscepit ; laetans et exultans, regressus est et ad pa-

trem suum rediit. Eius pater, eo adspecto, gavisus est valde;

* Incerta interpretalio. — - Versio dubia.



iustiiiii «111111 \iriini j;«MiiMTnt. PntrT iio^tiT, <|iii<i«'in, Arioniwtw,

in sarrrdolio iMirissiiims. s.'icriti<iuin suum Kucli;u'islia<f |»aiw

viiKMim' ohliilil, ut Siradi tilius losuae ait ': « Iiisti ohlatio al-

tare iiupin^niat, (mus(|U(» (*(Iluviuin coram Domino *'xce\m jmm-venil. Iiisli sacriticiiim sanctum cst, neque eius memoria iu S

oblivioiKMii illi V(Miiet ». Paulus iteruiii ait^: « (Jui Uaie mi-

nistrant prcshN lcri (|iij»ji<i jionorc di^^ni hahcantur, jpraesertim

(\\\\ lahorant in (loctrina verhi >». lU? (|ui(lem vera, .\norewos

proshvl(M' laiiiiilatiis (^st, et (luplici honore (li^mus fuit, et verhi

in (loctrina iiiultuiii lahoravit. ciiiii (*van^'clium ^'ratiae pra«'- lo

(licarel, carnahMii vir^Mnilat(Mii iii piiritate (Mistodiens.

Die (juadain, })al(M' noster Anonnvos trans ilumen, rui nomenest .Vj^ât, ( uiii nijjjrum (laemonem in a^ûa sedentem invenisset.

Spirilus Sancti virtiitc ([uae sibi inliae^rehat illum apprehendil

et: « l ndc cs:' iiKjuil, cl quale tihi est nomen^». Daemon 15

ei respondil : « Aedes quidem nieae et meae sedes subter a({uani

sunt ; Hal.ira *Al({em nKMiin est nonien ». Tum pater noster

Anoivwos (Miin ad inaf(istruin suum traxit, (Mii omnia a I>al,ira

'Alqeni narrata' rettulit : his auditis. eius pater obstu})uit. San-

ctus vero iterans })atri suo dixit: « Nobis zV/g ministret ! i})suni 20

ad christianain tidem reducamus ». Eius pater respondit (m:

« Tu (Miin haptiza cliristianum(}ue fac: nohis, sicut dixisti, nii-

nistret ». Inde sanctus daemonern illuiu in noniine Patris et

Filii et Spiritus Sancti ba})tizavit, atque ei nomen Harayo

Krestos indidit. IIara[jo Krestos prophetarum nec non a})o- 25

stolonim e lihris cuin disceret. habitaculo cuin disci^mlis electo.

5. '^'ahiue paucos post dies monachali veste suscepta, })ulcherrimus

in onmihus suis ajêndi rationibus evasit, et senex diem supre-

iiiuin ohiit.

Sanctus vero anaclioreticam vitam et sacerdotium suum ad- 3i>

auxit, secundum Librorum canonumque mandata se custodivit.

patri nostri Takla Haymanot acceptus fuit et benedictionem ab

eo suscepit. Et advenit tenqnis niortis patris Takla Haymanot.

mouachorum concionatoris, qui fuit angelorum instar purissi-

mus in agendi ratione, prophetarum instar adsj>ector myste- sr.

riorum, apostolornm instar praedicator evangelii, magistroruni

instar orthodoxus, et iustorum confessorumfjue diadema. Coe-

' Sir., XXXV, 8-9. - - I Tim., v, 17.



-«; (3.) >x-

nobii sancti oinnes ad benedictionein suscipiendani apnd euni

congressi sunt. (Juibus ille dixit: « () tiiii niei, ego vero e\

boc nmndo niigraturus suni ». Kt dixei'unt : « (aii oves tuas

comniittes, o pater? ». IUe vero respondit:

« Doniino Deoj meo vos committo ». Anoivwos pater noster, bis audilis, dr

prolundis coi-dis sui ' i\v\i\ et cbimavit: « Pater, pater, an-

tequam aniiua tua exeat, luibi benedictionem luani praeiê,

quaeso ». Tum sanctus tilio suo benedixit dicens: ^ Tibi be-

nedicat Dominus: omniuiu sancturum benedictio sit tecuin.

10 et omnia (juae commissa accepisli pro deposito tuo serva ».

His dictis, in gloria et in kiude, die xxiv inensis inaser, id

est nal.iase, quievit. Pater noster Anorewos, sicut lyazer'•'

cum lamentaretur, eum linteis involvit et in sepubdiro pub-bcr-

rimo composuit. Quemadmodum benedictio patris sui Takla Hay-

15 manot super patrem nostrum Anorewos consedit, ita muiic iiuius

benedictio super capita nostra sit, omni tempore, nec in aU(pia

liora a nobis discêdat, per oinnia saecuLa saeculorum. Ainen.

Pater noster Anorewos, inagno (bdore et tletu pressus, eius

commemorationem cuin fratribus suis sanctis cek^bravil. ln<le,

20 semetipsuin in cella clansit, et in ieinniis precibusque stetit.

Sancti de oe consilium habuerunt ut eum eligerent. Ue cognila,

pater noster, ut Romanus conlessor et abba Amoni, inunus

contempsit; statim surrexit, et in remotam Tegray region(*in,

(juae est Sa'ada Amba, ivit. Illic, cuin Basalota Mika Cd, beato,

25 convenit. Sicut propbeta ait"': « Fbimen Ibiens civitatem Doinini

laetiticat »; ita in gaudio et *in leatitia steterunt. Uursuin ait ': p.~0.

« Ecce pulclierrimum, et ecce iucundissimum est fralres siinul

esse ». Post paucos dies, caput fontis, Basalota Mikack die xxi

mensis epifi, id est bainlt', (piievit; et pater noster Anore-

30 wos eum linteis involvit. Eius i^recum benedictio sil nobiscum.

Ainen.

Ibi iâter noster Anorewos in solitu<Hne se recepil. niulLuni

laborans sanctoruiiKjue labores sustinens. Inde ad coenobium

patris sui rediit. Patrein nostrum Filpos electum esse cum in-

35 venisset, cum eo in amore et concordia stetit. Dum simul com-

morantur, jâter noster a])ba ^Yaîob metroiôlita ad Filpos,

' Cfr. Psnlm. cxxix. — ^ Nescio an alludal ad Ier., xlvui, !i:i; quo

casu, prava inlerprelalione, nomen loci lazer quasi nomen personae

habet auclor nosier. — ^ Psai/n. xlvi, 4. — * Pmlm. rxxxiii, 1.

AETH. — B. — XX. 5



M 00 )«-

profîs pnstonMii, iiiisit <lici»ns: « A<1 nu* pnvwh», ronvAniamuH,

iiiihi cniiii spiiit.ili* n<*p)tiiini cst ». I\'il(»r nost<*r FiljK>s, suriv*-

clus, (11111 imillis s.inctis |MN);<r»*ssus *»st, AnoiM-wos quoquo rum <•<»

proc«'ssit (!t .1(1 .ihba V;r(joi) iiiclropolilain v«*nit. MtttropoUtaFilpos (lilcxit iii.i^Miicpic acstiinavil; ex eius discipulis (l(»rpm '>

viros elc«(it, ;it(pic altcrinn \ inini, ciii crat noiiK^n Marqorewos,

eis consociavit, ita iit ('oriiin minierus (luodeciin, sicut aposto-

loruin moiwrîs esset; supci- nndf^ciin mafîstros, patrem no-

sfnim Filpos constituit. Kt rc^îonûn Sewa in rlu()(l(»ciiii paiies

parfili sunl. F.ilri nostro Anorowos r(*^no Fnda^âbtan, (Mii nolo

meii (^st re«;io War.il), obvcnit (;t obtigit. l)(;in(le, san('ti suriv-

xerunt et ad coeiiobium sui patris Takla Haymanot cum suo

praefecto Filpos regressi sunt, unde rursiis profecti unu.sfpiisque

ad sibi adsif^Miatam })artem transiit.

Anorewos, ijjîtur, cum septem arcis profectus, rejîonein En- >'•

da^âbtan, quae TSque dicitur |)ctiit. Ilii liariolam, cui nomen

erat Awregazaba, cum tilio (rat Yenasen, iini>erium tenentem

invenit: incolae omnes ad eius pedes se prosternebant et coti-

die pro ea duodecim boves mactabant. His auditis, et (piomodo

incolae se i^rosternerent et pro ea mactarent, pater noster Ano- 2)

rewos venit ad eam, accessit et dixit: « Mulier, cur tibi sacri-

licant et se ad pedes tuos proiiciunt? tu sane deus non es! >.

Hariola illa ob i»atris nostri laetissimi vocem verita est. Ij^se

complura e Libris sacris ei exposuit, eam verbum tidei docuit

et in nomine Domiui nostri lesu Christi convertit ; eius filium t,

({uoque convertit. Post paucos dies, eam in nomiiie Patris et

Fili et Spiritus Sancti, nomine Marvam Hayla indito, baptizavit;

'îilium ({uo(pie, Maniorewos nomine indito, baptizavit. Ibi. in

medio Qarmelos, ecclesiam parvam condidit ; et hariolam illam

iii monialem elegit, et monacha facta est. Ruiûs, mulier quae- 3o

dam ad patrein nostrum, fidei petram, venit, et dixit : « Homone

es tu an draco? ». Sanctus ei respondit: « Homo sum >. Et

illa dixit: « Age; vestem tuam et cingulum tuum seu funem

luihi ostende ». Suas vestes floribus exornatas cingulumf[ue

pulcherrimum ostendit. Eius vestes eius(]iie lumborum cingulum 35

cum adspexisset, dixit ei: « Verumne est, pater. te homines

cum Domino in pace componere ? > Et iUe ei respondit : « Sane,

compono; nam sacerdos sum >. Et illa dixit: « Me servam

tuam, pater, cum Domino in pace compone! > Sanctus, cum



liuius mulieris verba audivisset, p^audio niaj^no aflTectus est et

ei (le Divlnitate l()(|ui coepit ; illa in lesuui (iliristuu» Douiinuin

nostruui credidit, et [)ater nostei' eaui l)a{)tizavit cliristianaui(|U(^

in iustitia fecit. Ilaec mulier, cuiu ad muliereiu aliaui, uxoreiu

5 hominis dicti (Juahlsten (?), proj^ressa esset, ei de patris nostri

virtutibus rettulit. Mulier autem illa cum liaec audivisset, ad

l>atrein nostrum profecta est, (juo i})se erat p<M*venit et (luae-

cuuKiue ipsa fecerat confessa est. Sanctus, paenitentia imposita,

eam baptizavit, Marvam Kebra vocavit et dein in luonialem

10 elegit; necpie illa a tempore (pio inonialis facta cst rctro se

vertit. Iteruin, (piin([ue liomines, e(piis insidentes, e civitat«%

cui nomen est Knadegut, venerunt. Eos cum vidisset, sanclus

laetatus et gavisus est eiscpie dixit: « Valetisne, tilii m<>i ^ »

IUi ei responderunt : <( Propter preces tuas valemus. pater!

15 Tuam liistoriam cum audiverimus, ad te venimus: liariolam

colebamus; nunc vero nos verbiim Domini doce, (luaesumus ».

Sanctus (piidem, rem miratus, eos docere humiliter coepit, di-

cens: « In Domiuum credere praestantius est (luam in huma-

nam creaturam credere ». Kos hortatus est, uiulta e Libris sa-

20 cris recitando, at^pie, paenitentia imposita, in nomine Trinitatis

liaptizavit. Eis et arcam dedit, ad (luaiu reponendam ecclesiam

in sua civitate condiderunt. Plurimi ex Endagabtan iucolis

ad patrem nostrum veniebant, (piibus ipse verbum Domiiii

exponebat. Hunc ad modum in regitme illa stetit, et eius fama

^j longe et procul audita est.

*In terra Warab, $egai4a appellata, praefectus erat, cui no- p. 78.

men erat Beragban. Patris nostri Anorewos fama audita, sur-

rexit, regionem Enda{4;abtan, ubi sanctus habitabat, petiit et

ad eum pervenit. Sanctus eum salutavit et ei dixit: « \'alesne,

yo fili mi? Cur ad mevenisti^». Ei respondit dicens: « Piop-

ter preces tuas bene valeo. Cuui te hoc in loco commorari

audiveram, veni; tu enim Domini vir es. Age! ad re^nonem

meam eainus, ut mihi sis pater ». Sanctus ei respondit et dixit:

« Si tecum, tili mi, proiiciscar, huius regionis incolae moere-

35 ])unt ». At vir ille: « Adversus te non moerebunt, pater; veni!

Ke<^i()nem meam explorabis; si tibi grata fuerit, illic manebis

si autem invisam habueris, huc reverteris. Incantatores enim

terram meam corrumpunt. Divinatores patcr meus et mater

mea erant. Ego autem e pueritia Dominum colui, sed diu



sar<»nl<»t«» «anii. Olim, a<l sa<*«nl<>t<Mii (jiiciulain ivi (ft qtiaf*-

<iiin(jii<' /eccrnin al) iiiitio us(jiic a<l fincin <'<mf(»ssiis siiiii; ill<'

iiiilii ]ia<'nit('ntiaiii (l<Mlit <li<'cns: ' Noiucn tuuiu li^.Mll^^lian iic-

(pKKjuaiu sit, s<»(l vocahcris /akarvas. Matris tuae noiu(*n cril

Markcza, iixoii tiiac Marvaiu Zauia<la, (»t fratribiis tuis alt^»ri ^

Aluchaui, altcii Harav<> Krf^stos . ILkm* noinina nohiH iniixHo I

suit. Nimf vero, acrede! iit iiohis hai»tisiuuiu conff^ras, pamus ».

Slatiiii, liuiiis \iri vcrha ^(ratiaiii apud sanctum invemjrunt. Vir

ilU» siirrcxit, itcr fccit (*t urlnMii r<*^Mouis J^^^j^fljâ, Yagiiatau

vocataiii, |)<'tiil. Iâiii 'Uiu vidissct, sauctus J>(*gaga rcîon(Mu i<>

^M*ataiii liahuil, ct ciiiii viio colhxMitus est dicens: « Terraui

Inaiu, o tili lui Zakarvas, j^M*atain haheo ». IUe autein respon-

dir. « Kxiinie lociifus es! O pater, foe<lus epô fratresque mei

coniuncliiu ineaiuus; e('(desiaiu hic condc I » Kespondit dicens:

« Ecclesiam ex iiu}>roviso condere non licet; in precibus auteiii, r

Deo favente, i^raestantius est ». ^'ir, cuiu audivisset: « Heiic

dixisti, incjuit: fiat ! > Nocte illa, daeiiiones cuin echo (?) ad lo-

cuiu, uhi pater iioster sanctus et Zakaryas morahantur, v(^-

nerunt, et eum experimentis us(jue a<l matutinum tcmpus pre>-

haverunt; sanctus ver(\ precum suaruiu virtute, illorum vires 20

P-~9. ('(mfregit. *Mane, cum surrexisset, Zakarvas, arcu suinpto, a<l

agros egressus est, et tres incantatores sub taxum invenit:

unum iaculo percussit, (pii cecidit et mortuus est; alius, in fu-

gam conversus, se ab eo suhstraxit; tertiuin autem tenuit atrpic

manihus post dorsum ligatis ad patrem nostrum Anorewos Ty

traxit. Pater noster, eum cum adspexisset. obstupefactus est.

et dixit: « Num incantator homo est? » Tura vir, ense stricta,

eum ad pedes patris nostri electi iugulavit. Paucos post dies.

sanctus parvam ecclesiam ibi con lidit. et loci noinen Teqa

Dahr appellavit. 30-

Cum ouiem hiems advenisset, sanctus hinc recessit. et alium

locum, (niatan vocatum, petiit: illic, in loco qiiem vir ille

monstraverat, parvam ecclesiam. sicut antea, condidit. Ihi

vero paucos dies mansit, Dei sui virtute, ignominia <laemones

aiticiens et prodigia miraculafpi.e operans. Deinde, cum locus ^nimis angustus tieret ut sanctorum tiliorum suorum habitaculum

esset, liac de causa paullulum secessit, iter tendit et ad lo-

cum alium, cui est nomen Mosague, pervenit. Ibi alifpiantulum

commoratus est, spiritali certamini addictus. atque ecclesiam

tentorio similem exstruxit.



M C9 }yr-

Die qiiadam, ciim sanctus domi esset, Zakarvas et Zare'a

Abreham, fratres enim erant, feias per aj^fros venatinn ej^ressi

in dorcadem inciderunt ; eam ab Abreliam sa^îtta confos-

sam per sanpûinis vcstijria persecpientes, in solitudinem in-

5 frressi sunt. Media solitudine locum pulcherriimim areae si-

milem invenerunt. Dorcade dimissa, cimsilium tenuerunt et

diKerunt : « Patri nostro referamus et ei dicanms :* Locus

tibi ad condendam ecclesiam hic est \ Statim ilic» sur^n*!

et veniet, promptus enim consilio est, et (|uos invenerit in-

10 cantatores e regione nostra expellet ». (ôlhxiuio absohito, ad

patrem nostrum reversi sunt, et ei dix.erunt : « Pulciierrinmm

h)cum tibi et post te filiis tuis aptum invenimus ». Ilis auditis,

sanctus laetatus et gavisus est, et dixit eis: « Aâte, o tilii

mei, ostendite mihi! » Sanctiis, Spiritu Sancto adiuvante, per-

15 «êns, *cuin (hiobus fratribus et alicpiot e suis filiis iter suscepit P- ^^-

et locum illum attigit: multas arbores et saxa invenit, ii)i enim

incantatores habitabant. Hanc terram eximiam, areae similem,

cum adspexisset, consedit, ad orientem et occidentem, septem-

trionem et meridiem oculis expKM\^vit: quattuor pnrtihus cum

2i> sua cruce benedixit et ibi habitare <(ratum habuit. Tum vati-

cinatus est et dixit: « Hic mea re(piies in aeternum erit : hi(*

morabor, quoniam hunc loc\im mihi elegi ^ ». Videte, dilecti

mei ! proi^heta qiiidem fuit pater noster Anorewos, et super eum

Spiritus Sanctus consedit, et futura noscebat. Ut Faulusait^:

•^4( Spiritu praeditus omnia cognoscet », ita ille hiinc locum iii

liereditatem sibi filiisque suis futurum esse cognovit.

Zakarvas, Abreham et monachis, qiiibus mimachalem vestem,

cinguhim et cucullum dederat, praecepit : « Eruncate er«<o, et

verrite; hic habitare iuvabit ». Eius iussis paruerunt. Verrere fal-

30 cibus et securibus coeperunt. Zakarvas et Abreham arbores cul-

tris reciderunt, viam sancto complanaverunt et novem aedes

condiderunt. Ecclesiam etiam, ut antea, una di«^ perfecit. Cum

sanctus huiiis coenobii planitiem calcan«U) dextrorsum et sini-

strorsum contrivisset, fontem invenit: qua re laetatus est. .Vr-

3.'. l)orem, septuaginta hominis cubitos longam, recidere mandavit

eamque pro ecclesia aedificanda destinavit. Illic, pulcherrimum

spiritale certamen magnis laboribus cflm certaret, stetit. In-

' Cfr. Psalm. cxxxi, 14. • M Cor., n, 15.



(•aiila(on's, (|ui illir, in ;ii'^'iTit«is |ia((M'iH v(mu't\t*nU*H^ in aurcis

ralicibiis liihcntcs, in aiir«M>s lccliilos (ionni(*ntf*s, hahitahant.

in fii|/aiii convcrsi siiiit. rt «• |tati'is nostri consiM^ctn w* s\i\t~

straxcninl ; posl iinillos dirs. coniimini consilio. a'l ciiin sin-

^Milatiin rc^M'c(lichanlui', .svv/ in ••iim non |»racvalu(U'nnt. Hunc. 5

i$\ niodum Anordfcos iffir coninnM*atuH est. <Juani niirahiliu

auditu sunt (»|)cra hoiiiini. li<M-i !' Miiis consilia honiirnini cjy-

f^îtationihiis ahscondila siiiil. Illc \im ct rohiir Anoniwns sa-

cerdoli unclo. jiastoii oNiiiiii siiic iiK-rcede '-', dcdit; ut projtheta

ail ': « hnmimis iiistos conlirmal >*. \'«m'c Anon^wos $ii\ sui lo

virliitc siipcrior laclus est ct incantatores suis |ir(»cihus c\-

inilil ! Illic scdem suam clc^nt: ciiis(|iic cocnohium valdc Honiit.

l)cindc. /akaryas a})j)cllato. ci dixit: * A^c, tili nii, tcrra^;

tincs mihi ostcnde, ut cx tua hcrcilitiUe niea tiliorum(|ue nieo-

ruiii licrc(litas Hat *. Zakarvas ei respondit dicens: « Sane. pa- \'>

p. ^l- tci*. focdus *sancianins ». Tuni foedus sanxernnt, n<^?>?/>»g (/uo^'/

Anorcwos esset pater, Zakarvas vero fllius. Kt Zakarvas patri

noslro tcrram. ut ci filiis(|ue eius post enm in herc(litateni

sit, tradidit. Dcin iâter noster, a Domino electus, anachorc-

ticam vitaiii et monachalem lef(em ohservans, in vi^nlantia 'M

coenohium illud incoluit. Et eius fama per regiones onincs

audita est. Sanctos multos genuit: eorum maximus fuit patei'

noster Fen"? Menatos. ({iiem gennit cum adhuc in patris nostri

Takla Ilaymanot coen(^bio esset. Fere Menatos ei gratus erat

einsque vestigia seînebatur. Onmes eius filii in humilitate ct 25

pacato animo ei parebant.

Cum pater noster Anorewos. inargarita, hunc ad niodum

vilam ageret, eius virtutis fama constantiae^pie pulchritudine

auditis. filii sororis eius, Petros. Dawit. Gabra Krestos et Za-

rufael. e terra \Vala(|a ad eum venerunt et patrem nostrum 3a

sanctum sahitaverunt. Qui dixit eis: « Valetisne. filii mei? Cur

huc venistis? » Illi autem responderuut : « pater, ut tecuni

commoraremur venimus et nos Libros doceas et in monachos

constituas >. His auditis, sanctus laetatus est et eis bene-

dixit. Cum eo connnorati sunt: theologiam necnon explica- 35

tionem ab ipso didicerunt. Eonim virtute pers})ecta, pater no-

ster illos monachali sanctorum veste induit. Egregii semper fue-

^ Psalin. txxxvni, 14. — - Ioh., x, 12. — ^ Psalm. xxxvi, 17.



runt, et eoruin nientio uhicunujue audita est. l{ursiini, filiiis

eius fratris, (Jabra Nazrawi viHatus, e civitate Mu^îr ad «Mini

venit: cuni apud euni coninioratus esset et psalterium Davidis

Libroruinque leclioneni didicisset, nionachali v<»ste in(hitus

Tj est. Pater noster, jâstor oviuni, sanctos perniultos genuit:

Sanurel, et Konianos, et â^â Fesuni, ct Zosimas, Takasta

Iêrhan, et Ezra, lyasu et Fi^jtor, I>akiinos et Tawahhi Mad-

hen, CJorf^ôrvos et Yeshaq, (ierk)s et Yohannes, aliosqut* innii-

meros. quorum nomina non dicemus, ut i^ropheta ait ' : « AjMid

10 me quidem vahh' honorati socii tui sunl, Domine >. Ft anti-

quis j)raestantiores vahle fuerunt. Forum numerusarena maior;

revera i^ropter Anorewos eorum patris preces percrebuit, atcpie

eorum mentio celebrata est. *Xunc vero eorum benedictio nobis P ^2.

contin^ât, per onniia saccula saeculorum. Amen.

15 .Xunc vero, pater noster Anorewos, tidei petra, cum in suo coc-

nobio esset, regeni novercam in matrimonium duxisse auditu

accepit. Dolore peiinilsus, dixit: « (Juid agenchim? A})()stoh)rum

enim praeceptum vh)hitum est ». Filios congregavit et coUo-

cutus est cum eis: «O filii mei, inquit, Domini })raecepta n^-

20 gem violavisse, patris sui uxorem in matrimonium (hixisse au-

ditu accepi; idcirco eum adire volo, fortasse ad paenitentiam

admonitionibus reducere potero: si autem id ajêndi miiii vis

non erit, martyr ob Doniini nostri lesu Christi occumham

et propter eum sanguinem meum efFundam ». Filii ei re-

ST) sponderunt: « () pater, cui tuas oves precibus tuis multipli-

catas relinques? () pater, gregis pastor, cur gregem tuiim in

lioc coenobio deseres? Ltrum feris an lupis? O pater, pater

noster, spiritus nostri pater, in(himentum puritatis nos a pol-

hitione eripiens, si tu nos, derelictis ovibus similes, deseris,

30 quis nos doctrinam docebit? Xum patrem alium tihi siiiii-

lem invenire possumus? » Ita sancti magno fletu, hicrimis

quasi aqua liuentibus, fleverunt, cum })atrem suum martyrii

cupi(him vidissent. Ipse lugens eisdixit: « Ego egre(Uar: vo-

biscum Dominus sit, digne perseveretis! » Tuin pater nostcr

STi Anorewos, margarita, quasi in convivium ad biben(hiin mul-

sum vocaretur festinans et i^roperans surrexit. Discipuli ( iim

hictu et dolore ei valedixerunt, alii regressi, ahi mitem cum

' Psahn. cxxxviii, 17.



-«( 72 >0-.

<»(» proj^ressi siiiil. (jiin it»T faccret, in jialnMn nostniin Fil|K)s

inridit, ct «Miin in Srnicto Sj)ii-itu ronsaliitavit. 'riiiii amho ii«»

i'(M*tainin<* in rcjôMii oh ifSMiii (iliristiiin (!ollo<'iiti sunt. (jiin sur-

r«'xiss<Mit, casti-a rcfîs, iniiltis sanrtis <"oinitantil)us, alli^<M*unt.

Illa ilif», rex *.\in<la Svon, < urn aurlivis.set Hancto8 venirft ut r,

a(lv<M*sus ipsuin j)roj)t<M- iiistitiain decertarent, illos concordes

esse intellexit; tiini, iinixM-ans, miHtihus suis: « Ve.stes pulcher-

p. h:i riinas induitc, in<iuit, «mjuos parate, *('lij)eos telaque suinite,

lconcs t(Mril)il('s adducjt^» ! > Milites rejîs iussis paruenint: ij)s<*

Mut(Mii indiiit vcstein o(Milis colore roruscanteni inultisqu*' lo

ornainentis s(* cxornavit. Mrat (juidein visii inirabilis (*t tre-

iiKMidiis. Suj)er reîuin suuin tlironuin (Mini sedisset, sanctos

adniitti iussit, eosque adiniserunt. Tuin rex collocutus eis:

« (iur Imc vjMiistis^ » iiKjuit. Pat(M' noster .Vnorewos, Spiritu

ehrius, respondit et dixit : « r<* praeceptuin Doinini violavisse ir,

cuin audivisseinus, veniinus, ut te de aj)ostoloruin praecepto

moneainns. Tihi j)atris tui uxorem in matrimonium ducere non

licet, naiiHiue ij)sa tibi est mater ». His auditis. rex ira exai*sit

et eos mat^nis flagellationihus flagellari iussit. Die ilia, claino-

rum multitudine terrae inotus ingens fuit. Anorewos auteni, 20

cum tlagellaretur, laetatus est valde, atijue iustitiam intendit,

verhorum Domini in evangelio ^ memor: € Nolite timere eos,

({ui occidunt corpora vestra. in animas autem vestras pote-

statem non hahent: potius tiinete eum rpii, corj)ore interfecto,

('orj)us et animam in ignem gehennae proiicere potest >. 25

Pauhis vero ait: « Mortem timere nolite, peccatum autem ti-

niete, mors eniiu vos non relinquet >. Haec omuia cuin intel-

legeret, firmiter j^sibi martyrium proposuit, et flagellationem,

({uasi nihil esset, elegit. Inde rex dixit : « Flagellationem inter-

mittite: eos in vincula, manibus post dorsum ligatis, coniicite: 30

illos singulatim apprehendite, neque simul maneant : postero

mane eos adducetis! > Hunc ad modum steterunt. In vincula,

manihus post dorsum ligatis, eos coniecerunt. Sancti noctem

iu vigiliis ])recibusque egerunt. Dominum suum Deum depre-

cantes. 35

Postero mane, eos adduxerunt et coram rege traxerunt.

Statim autem Sanctus Spiritus eos replevit. Cor sancti .\no-

* Matth., X, 28.



-«( 73 )x-

rewos, puritate iiiduti, propter Divinitatis auioreni <»xarsit, sieut

Salomon dixit in (lanticis canticoruui ': < Fortis est ut uiors

dilectio, et dura sicut Seol aeuudatio, et alae eius sunt ij^neae

alae, aquae multae uon poterunt dilectionem exstiufûere neque

5 iiumina labefacient illam >. lle vera, nec lal)efaclum est nec

declinavit cor eius ab amore Dei. Re^êm impavidt», in maj]^no

concilio, redarguit et ei dixit : « Tibi *[)atris tui uxorem sumere p. 84.

non licet >. Tum rex iratus eum et onmes pariter sanctos cru-

ciari et verberari iussit: atque septem scuticis eorum quenuiue

10 fla{?ellaverunt. Eorum sanguis quasi aqua fluxit. Tum vero ignis

ex illo loco egressus est, et flammae regis iauuam atti«(erunt.

Pavor et tremor milites invaserunt. Uex etiam perterritus t^st:

discedere voluit, et aquam e flumine haustam in ignem proii-

cere iussit. Aquam cum proiicerent, flammae fortiores se prae-

15 buerunt et valde maiores fuerunt. Ea die, terror maximusfuit:

regis milites, sanctorum flagellatione intermissa, trepidantes ab

igne aufugerunt. Monachi vicerunt, regis milites victi sunt, ut di-

citur in Libro -: « Namque Dominus iustos non <limittit puroscpie

ulciscitur >. Profecto Dominus sanctorum ultionem petiit eos(pie

20 adiuvit; quo eorum sanguis perfusus erat ignem attulit et in

regis cor terrorem iniecit. Inde, sancti ut flauunae deferve-

scerent deprecati sunt: et extinctae sunt. Pater noster Ano-

rewos superior fuit et praevaluit. in Davide propheta que-

madmodum dicitur'^: « lustus ultionem videns laetatur y>. Postea,

25 albae muscae venerunt et equos mulosque pungebant; muscarum

moiîbus animalia multa perierunt. Har de re^ dolor novus

regem eiusque co[)ias pressit, neque quid agerent sciebant.

Rui*sus, rex et copiae cum sectatoribus suis consilium inive-

runt. Ille dixit: « Quid de monachis illis fiiciendum est? >

30 Regis sectatores ei responderunt : « Illos in exilium a nobis

compelli, ne tibi proximi sint, iubeas: in terram remotissimam

illos compellemus! » Consilium rex gratum liabuit, et iussit.

Anorewos autem unicuique e militibus praedixit quomodo eorum

ignominia et novaculae signum in vultu scaiûlisque manife-

85 stabuntur '. Inde in regionem remotam eos expulerunt. Mi-

lites, sicut rex dixerat, egerunt et eos in remotam regionem

' Cant. Cant., viii, 0-7. — * Gtr. Psnh/i. xxxui, 23. — * Psalm. lvh»

11. — ^ Haec milii obscura sunt.



M 71 )«-

C()rn|nilcnint. Annrvwos r<*rtat(»r'(Mii in provinriani Wala(|A |m'-

jtulcninl. Il>i. |ii'<Mibii.s rna;/n.'i(iiic abstincntia vi^îlans, sU'tit, ct

p. 85. j)i'(> rcp* ctiain oiahat, nl *I>iiiiiinus (Miin a«l j»acnit(Mitiain Heo

ter'(it :

diu sup|»li«avit. Kx incolis regionis \Vala(|a inultoH hiia

.sapi(M)ti.-i ,'hi honiiiii i«'li|,ci<>n(Mii nMJiixit. 5

.Miiltos |)(>st ilics. rcx ili«Mii suprcMiiuni i>i)iit, ct (mus liliiiH in

(?ius locuiii succ(;ssit. lli(\ sanctos in (•xiliuni expiilsos esse (Miiii

c()iii|MMtiiiii h.il)(Mct, iiiisit ('os(|U(* (;oiiV(K'avit. PatnMn nostriiiu

ahha â*(j(>l). mctropolitam. V(Miir(* iussil. K(*x istc ciirii me-

frr)]iolitn tocdus paclus cst, iurnns sc cuni una tanturn niulicrc lo

liahitaturum cssc; ct sancti «lomum rcV(M'si siint. I*atcr nostcr

Aiiorewos ad coenohium siium HMliit. ( >b eiu8 rediturn iik»-

n.iclii. f^n'cx ciiis. lactiiti siiiil. Illos (Ioc(M'c, tli(*oloj(iarii exjio-

nens, incei)il : in abstiiKMitia manebat et sanctos inultos, sicul

antea, jjênuit. Kiiis cotMiobium valde elaturn est, eius virtutuiii ir,

fama us(|ue ad teiM*as r'eiiiotissiinas est audita, et eiirn iii pa-

tr(Mn clcj^chaiit.

Ilis auditis. Kiiaret ' incolae ad eiiiii veueriint et dixerunl :

<c () paler, nohis pater sis! ecclesiam iiomine nostro ^ condel »

Kt sanctus dixit: <( Sit Doinini voluntas! ». Dornino favente, ad 20

civitatem Knaiêt, cui nomen est Enahatey \ progressus est, et

terram cuni gratam liahuisset, ecclesiani (iabrieli dicatam con-

didit, sacerdotes diaconos^pie constituit. tili(^s pulcherrirnos ge-

nuit et communitatem ordinavit. Illic rnansit; e loco ad locum

pererrahat et in lahoribus continentiaîue solitariarn vitam ajre- /r,

bat, memor vocis proplietae cpii ait : « (Jui in mundo hibore

defatii;atus est .in aeternum vivet ».

Patris nostri Anorewos, stellae nuptiarum, abstinentiam cumaudivisset, abba Yaîob. metropolita, eum rogavit ut aliquid

interdum degustaret; (pia de causa eum diligebat. j»

Paucos post dies, satanas surrexit et regem decepit. Rex

patris sui uxorem in matrimonium duxit. et piâva patravit.

^ In ms. tum Enaret, quae vulgaris forma esse videtur, tum Enare"el,

quae forma videlur antiqua, scripium esl. — - Aethiopes in arcia (l a boi)

nomen pagi vel gentis vel familiae, quae ecclesiara condidit aut clerumecclesiae addictura sustenlare spopondit, interdura inscribunt. Auctor no-

ster ad iianc consueludinem alludere videiur. — ^ In ras. inodo Enahatey,

modo Enahantei scriptum est: cum nomen aliis locis compertum non

haberaus, quae forraa recta sii ignoramus.



His anditis, siciit olini, sancti, congregati sunt et consilium !<•-

mierunt de rege cuui uiansuctudine aduionendo, parâii, si con-

verteretur, ei paenitentiain iuipouere, si vero se convertere

renuerit, cum eo usque ad gladiuui dirnicare. Pater auteni

5 Anorewos, *tilios suos sequens, niartyriuui sibi exoptavit. Ferc p. 80.

Menatos filio suo coenobiuui custodienduui reliquit, et ipse cuui

filiis multisque sanctis regis castra petiit. 1-lex, de monachoium

adventu ad certandum certior factus, ipsos coram se admitti

iussit. Admiserunt. Tum rex collocutus est: « (Juid huc vos e

10 locis vestris adduxit ? vos enim monachi estis >. Anorewos in-

terpres ei respondens dixit: « Rumorem de te audiviuuis, et ideo

ut tibi verbuin Divinitatis exiônamus venimus, sicut apostoli

in Synodo nobis praeceperunt. Eorum praeceptum violavisli:

hac de causa ut colloquendo te convertamus venimus ». His

1"' auditis, rex ira commotus militibus suis jiraecepit ut sanctum

verberarent. Et eum verberaverunt. Tum sancti Anorewos

sanguis e naribus ad terram tluxit. Id cum vidissent, sancti

eius discipuli, praesente rege, se praecipites darunt alter al-

tero celerius currentes, et eius sanguine uncti sunt, ad mortem

20 et ipsi parati sicut eorum pater martyr. Hunc ad modum cum eum

cruciarent, nec metuit nec pavit; sed laetus exsultavit, atque

cum rege de fide disputavit et contendit. Haec audiens, vir ({ui-

dam, quem qays hasay ^ (i. e. 7'egis preshijtrr) ai)pellabant.

patrem nostrum Anorewos, margaritam, palmis percussit. ut

25 gratiam apud regem inveniret. Sanctus ei dixit : « Cur me pal-

mis iêrcutis? Te Dominum magis quam homines sequi deceret! »

His dictis, siluit neque ei maledixit. Statim ille qays basay,

qui palmis sanctum percusserat, mortuus est; quae cum vidis-

sent, omnes admiratione et terrore commoti sunt valde, (piemad-

30 modum dicitur -: « Et expaverunt (pii ea viderant omnes ».

Populus universus territus est. Kex autem, his visis. maiori

furore adversus Anorewos incensus est, et eum crudeliter fla-

gellari iussit. Sancti sanguis quasi aqua fluxit et pellis, e carne

discerpta, frustatim cecidit. Id cum vidissent, discii>uli lintea-

35 mina attulerunt et eius vulnus ligamentis circum(l(Ml(Miiiil.

Tertia die, cum linteum sanguine rubrum abstulissent ut })la-

gam lavarent, vulnera aperta sunt, et sanguinis magna copia

' Vulgaris tigraica forma est pro qaysa hasf. — - Act.y v, 5.



-•<( 76)M-

Hllluxit. I)is(-i|Mili t1('V(MMii)t, *'l ({iii vidiirunt oiiis (ônstaiUiHin ini-

rati sunt. illc .iiitciii \i;\r. <le cnusa liteni ndvei*HUH refêm miniine

p. H7. .ihnijiit, n<»c r«»}îs niinis tcriMtus est. •Uex, consilio cuni inijMTii

optini.itibns inito, .san(*tinii (> suis iannis exjMfUi et ad regionein

I)Mra, Jâwan vocatam, flctlnci inssit. Sanctinn cnni eximiis 5

cius filiis cxpiilcnint.

(jini itei' fac(;r(Mit, nion.ichi cl inonial(*s iaiiK? consunipti

siint, (4 (;i (lix(M*unt: « Pat(»r, pater, ob silis vejiementiam vi-

ribus (lefecinius *. Ilis aiidilis, san(*tus propter filios suos eon-

tristatus (>st. (luni arbonMii sagla f^randcm altissiinanH|ue i>

adspoxisset ct su[)(»r (iaiii fructus, sanctus aecessit, deprecatus

est, et Dominum I)(»um suum suppliciter oravit: tuin arl)ori

in nominc Trinitatis l)(»nedixit, et nrbor secundum eius iu.ssa

sc inclinavit, sicut servus domino suo paret. Sancti patris

iiostri Hlii surrexerunt, e fructibus arboris, (juae sancli ben«»di- r»

ctione se inclinaverat, comederunt, et simul laetati et satiati

sunt: denique arhorem reliijuemnt. (ium relitjuessent, Vfa se

erexit, ad pristinum locum (»t statum revei^sa est. Videte, quae

Anorewos pater noster gessit! Ut evangelium ait ': < Si habe-

tis fidem sicut grauum sinapis, et dicetis huic arbori inoro 20

(sagla): Eradicare et in mare transponere, obediet sane ».

Haec cum intellexisset, sycomoro imperavit et .si/comorus ei

paruit. Kursus, cum siti torrescerent. eius discij:)uli euin allocuti

sunt dicentes: « Siti magna consumimur, pater! acfuam nobis,

precibus tuis, prome! > Sanctus exsurrexit et Dominum de- 25

precatus est dicens: < Servi tui preces audi, servorum ancil-

larumque tuarum sitim adspice! »

Pro more suo magnas pre-ces fudit: precibus absolutis, terrae benedixit, et acpia e terra

erupit et fluxit, cpam monachi et mcmiales ad satietatem, Do-

minuin celebrantes, biberunt. Sanctus cpiidem sui Creatoris no- 3»)

mini gratias egit, quia per ipsum miracula operatus erat, quem-

admodum Liber vitae ait-: « (Juaecumcjue credentes suppli-

citer petietis, vobis in veritate fient ». Cum in fide petivisset,

res magna ei facta est. Propter acpiae scaturiginem similis

Moisi prophetae fuit! Dein, regis legati, (juibus stuporem mi-3i

raculis suis iniiciebat, ad regionem Dara eum adduxerunt,

ibi(p.ie cum eius filiis, sicut ipsis praeceptum erat, relicjuerunt.

^ Luc, xvn, 6. — * Marc, xi, 24.



Ibi, supplici orationi et maiori spiiilali certaiuini a«!(/i-

ctus, Anorewos coninioratus est. *Inti(lt*les (aranii) cuni euni p. S8,

vidissent arcuni sunipserunt, et eoruin unus sa^^ittani in san-

ctum iaculavit. Uuaedain monialis, cui erat nomcn Markeza,

r> id cum vidisset, semetipsam sagittae ohiecit; iaculo percussa

est, et statim propter patrem suum Auorewos occubuit, atque

inter confessores adnumerata est : eius preces nobiscum sint,

per onniia saecula saeculorum. Amen.

(Uim, moniales in solitudinem pabulatum egressae, aqua de-

10 ticiente, vehementi siti consumi^tae sunt et morti proximae fue-

runt. Ad terram propter aestum cum cecidissent, clamaverunt

dicentes: « Pater, pater, consumimur siti! » Sanctus easeminus

andivit et de ipsis contristatus est. Eius dolore necnon monia-

lium clamoribus perceptis, Dominus, quo nuUus erat iiid)er,

15 ariilitatis tempore, imbrem statim, sine mora, inisit; moniales

biberuut et potu satiatae sunt. Pluviae acpia in truncoruin cavis

recepta est et in solo est coUecta, atque monachis et inonia-

libus per quindecim dies potum praebuit. Cum aqua collecta

consumpta erat, novus imber eis alimentum dabat.

20 liunc ad inodum ob sancti Anorewos preces perstiterunt. Eius

miraculorum famam senes et pueri audiverunt. Ille vero mul-

tos ex intidelibus convertit et ad christianam fidem adduxit.

Monachi et moniales in provincia illa triticum iii nutrimentuiii

non invenerunt: grainen autem sicut animalia edebant. Sanctus

-iS vero eos adliortationibus firmabat Dominique verbis sustentabat.

Ibi. ex eius liliis, sacerdotes et diaconi, masculi et feminae,

centum viginti et octo, martyrio absoluto, inortui sunt. Eorum

precibus Dominus niisereatur nostri. Ainen.

Postea, cum regi miracula prodigiaque a sancto patrata ivt-

^) tulissent, eum in insulam magni lacus, cui nomen est Zeway.

in exilium eiici statuit. Milites sanctum cuin superstitibus tiliis

e Dara expulerunt, ad Zeway lacus insulam traxerunt ibique,

secundum regis mandatum, reliquerunt. Ibi commoratus est, mi-

rabilia gerens et ieiuniis carnem alHigens: tilios spiritaliter

35 genuit, quorum *alii anachoreticam vitam secpiebantur, alii r» ^^-

sacra c()\kihi\n{^ diVn Scripturarum interpretes fuerunt: sancto-

rum enim vestigia multis rationibus inveniuntur. Pater nosttM-

Anorewos filiorum suorum excellenlia laetabalur, pulcherrimam

eorum agendi rationem cum adspiceret ; ne(iue merito superbiit.



sc<l (|ii.'isi iK^rcatonMii se Ii.iIh*)).-!! ct alios (Itxtriun sua iufttOB

nMi(l<0):it. Mius iiKMiioriaf* siiavita.s, eius aKciidi ralionis iucun-

«litas, ct i|iiniii()(lo iiia^nas n*s pn^cibus siiis patraret audita sunt.

'ruiii Vi'\ i\(\ «Muii lc^âtos iiiisit (jiii ij)sufii iu<le exjK*ll(M*ent.

Lc}.(ati ad paticiii nostnim sanctuiii jxTvciieruut, et (lixerunt :>

ei: < A^^c; (juo njx iios iussit eaiiius! » M ciiiii au(livi.ss4*t, sau-

ctus lactatus est, Hlios convocâvit et surf<ens cuui leâlis illis

ex insula la( iis /cway ad t(Mraiii Uariiot, cui nonien est (»a-

iiiasqe, j)rofectus est. Ihi dies iiiultos iiiaiisil; iiiajûas re» jêssit,

rore foliis(jU(i vitain siistinens. Videte, dilecti niei, (xmfessoris M

coiistantiain! Ne(jue de corjion» sollicitus fuit, n(Mjue exilio doluit,

sed co;îtaliones suas ad Doininuin siiuin (Jreatorein intendit.

Dcinde, rex ob sanctoruin j)r(;c(is ah errore conversus est.

Ad oiniies inonachos, (jui exjiulsi erant, legatos niisit diceiis:

4( Eos adducite! » Kt eos adduxerunt. Pax et ainor inter re- 15

gem et sanctos fuere. Rex. eis domum redeundi veniain dedit.

Sanclus iâtur ad magnuin coenohium suum, §egaga aj^jxdlatuin,

multis monachis sive viris sive feminis, filiis suis, comitantihus,

reversus est. In cius adventu incolae laetati sunt, et ij)se

strenuum gre^êm suuin invenit. Ihi in iustitia liahitavit. \e- 2'

teres j)ueros(jue mo7iac//ah' resfe induit, et discipuH aucti sunt

nuniero valde.

Post haec discij)ulos ad regiouem Damot, cui est nomen

Zegat, misit: locus vero Yahedenen vocabatur. Ibi ecclesiam

condiderunt, et sancti filii multij)licati sunt. Kni^sus, ecclesiam 2r,

alteram in Denger, j)roj)e Yahedeneii, condiderunt, et ibi etiam

filii inultij)licati sunt. Tertiam ecclesiam prope Yadenger ' con-

diderunt. Tres istae ecclesiae propter patris nostri Anorewos

preces celebratae sunt. Ij)se, sanctorum monachali veste fJisci-

pulos induens, dies agebat. 20

Cum pater noster in coenohio esset, satanas eius filiorum

(]uendam suscitavit, (jui sanctum apud regem criminis argueret.

« ( ) rex, ait, Anorewos a te desciscens milites tuos ad mona-

p. 90. chalem vitam reducit, et *suos discipulos facit. Hic ecclesiam

tucondis, ij)se autem aliam in regione Warab condit. Sewa

33

incolae omnes ei obsefpiium praestant, et eum regem. qualis tu

^ V. 26: Denger. In Aeihiopiae reorionibus ad auslrum versus occi-

denteni, praeseriira in Gatat, locorum vel genlinm nomina saepe ab

Ya- incipiunt: ex. gr. Yafalmat, Yawabbi, Yawabat, Yasubli elc.



M 79 )>3-

es, creavenint. Nunc auteni cursores e niilitihus tuis niitte, qui

illum ad te adduoant ». Verbis nionachi auditis, ea vera repu-

tavit rex; cor eius ira exarsit, et copias niagnas cum Safay,

7niHtum{^.) Guedam principe, misit. Milites die dominica perve-o nerunt tempore quo sancti (luincjuajînta hyuinos secundum prae-

cepta canebant. Safay cuni patre nostro convenit et ei dixit:

« Sanctos tilios tuos convoca, ut tihi regis nuntium declarem ! »

Sanctus tilios convocavit. Tum Safay regis nuntium (UMdaravit;

seil sanctus legatos mm timuit, martyrii enim cupi(his erat.

10 llegis legatus, cum ecclesiam quam sanctus aediticabat inspe-

xisset, miratus est et dixit: « Sitne falsus talis vir, et quae

invenit {e.rcogitatnt) dicat?^ Hic monachus calunmiator regi

dixerat: ' Anorewos ecclesiae suae quadraginta ianuas fecit,

et milites tuos nudtos ad monachalem vitam induxit '. Xunc au-

1") t«'m video tres esse ianuas et, praeter unum, e regis militihus

ludhmi inveni! » His dictis, siluit. Postero die, primo mane,

regis legati patrem nostrum abduxerunt, militem ilhim qui sese

ad monachalem vitam receperat gravibus catenis vinxerunt,

et profecti sunt. In itinere miles ille, Donuno lubente, e vinculis

20 aufugit. Monachus qui mendaciter sanctum accusaverat in iti-

nere mortuus est, ut propheta ait ^: « Peccatoris mors saeva »

Legati jâtrem nostrum sanctum ad regem deduxerunt. Tum

rex, ira incensus, ius flexit et eum in provinciam Gedem expelli

iussit. Expulerunt. Ibi ut antea in supplicibus orationibus com-

25 moratus est; multos ad monachalem vitam induxit, ecclesiam

sanctam condidit, sacerdotes et diaconos, monachos et moniales

instituit; coenobium puh:herrimum factum est. Dominus hanc

ecclesiam gratam habuit, et fideles in ea multiplicati sunt.

Deinde, cum sanctus in illo coenobio commoraretur, pauper

3»» quidam advenit et a patre nostro panem petiit: sanctus statim

surgens frusta quae ei daret in suo habitacuk) quaesivit, sed

mm inveuit; regio enim in *quam expulsus erat fame preme- p. 91.

batur. Propter pauperem contristatus est, et, discipulis appel-

latis, eis dixit: « Date, et vobis (hibitur'^ ». Illi dixerunt ei:

3') « Quid nobis est nisi paulhdum iânis quo in eucharistica mensa

utemur? » At ille respondit eis: « Ei (hite et Dominus (hibit

vobis ». Mendico panem dederunt. Kursus, cerevisiam ut bibe-

' Dubia interpretalio. — ^ Psalm. xxxni, 22. — ^ Cfr. Luc, vi, :i8.



r«'t |Mliit ;|t.it« r iiosler «'i (lar« iuKHit, et «huhTiiiil. 'IVrtio petivit

(liceiis: « Tatcr, hiMlic coinedi, bihi ot KatiatUK HUin; cra» farne

<-wni iiicis lilxMis in<'a(|uo uxore inoriturus suin ! inihi pauUu-

luin triti(;i dar** iub(;as, (luacso; libcra inc a morte\ » Ki dan^

iiissit. 'ruin dixit hoiiio |i.'itii nostro: « (Juid faciain d« tritico r>

<|iiod iiiihi dcdisti, si vialico can*o?» Ki darc iussit ; ct dede-

niiit. Kiirsiis, hoiiio ilh* (XM^îl diccns: « (hniiino me adiuva,

iiii(his (>iiiiii siiiii; iiK- iii(hic, (|uaeso >. Sanctus in laetitia lae-

iiilci risit : vcstcin ccjiit ct ei tradidit diccns: « Unae Doniinus

tibi altulit accipc ! > Videte pulchritudineni iu.stitiae patris nolo

stii Aiiorowos, ehêinosynariiiii amantis! Lna hora (|uin(|uies

iioiiiini elcen)osf/nam (hMlit, et id non cuni (h^liciis iucunde

fnicrclur, scil (11111 faiiic jiressus es.set: nani dives cuin inoj>e

nou ('xac([iiatur, sicut dicilur : « I)are ni(dius est (juarn iiive-

nii'e ' >. VA ideo, eleeinosynaruin a^hiiinistrator, ut lob, fuit. 15

Postea, oliiii, cuin jâter iiosler Anorewos, propter l)ei sui

virtuteiii thauiiiaturj^nis, illic coniinoraretur, venit inaj^nus draco,

lon^Mssinius ct tuiiicns corpore: erant ei s(|uainae corio ele-

phaiitiuin siiniles, et super ([QnnmpJantne gerrninaverant, quae,

eo pix>ce(huite, ajîtahantur. Ilhiin cuin vidissent, incolae ad pa- 2.)

treiii nostruin Anorewos chiinaverunt ut oraret. Sanctus (jui-

dem iirope draconem oravit. Tum dracu^ linguarn inotilans.

sauctum vorare exjêilus est; sauctus autem ei cum siô

crucis benedixit, et (h'aco illico detrusus et mortuus est. Uui

videruut ohstui)ueruut, qui audierunt mirati sunt. Pi'ovincia 25

iha, iu qua draco mortuus est, Islamicis (tanbalat) proxiuia

est, et Domiuus in sanctis suis est Lîudatus. Vere Anorewos

iu (h'ac(mis immuu(U caede Theodoro similis fuit! Rursus, novus

Thco(h)ro fuit socius! Xuuc autem, patris nostri Auorewos be-

uedictio, siue vituiêratioue. eos {eius dlscipulos) sicut vestis :jo

tegat et spiritaliter a diaboli pugna tueatur, jjer ornnia saecula

saeculorum. Ameu.

p. <j2. "^liui^sus, au(hte Auor^wos patris nostri miracula, Dei sui vir-

tute operata! Tritico deficieute, sationis tempore. sancti ei di-

xeruut: « Pater, quoduamsemen

arvis nostris committemus ? 35

triticum euim nobis deest ». Sauctus eis respondit: « Agite.

paulluhun quaerite. tilii mei >. At saucti ei dixenmt : « Quae-

^ Act., XX, 35.



sivimus, nec invenimus nisi triticuni })eri)au('uni quod germi-

navit et exsiccatuni est ad certnisiam faciendam ». Et ille

(lixit eis: <( lllud terrae conmiittite ! » Illi vero ei dixerunt:

« Quomodo germinabit, }»ater, cum iam germinaverit et exsic-

5 catum sit ut ajjtuni sif ad cerevisiam mulcendam ». Eis autem

respondit: « Domino favente, germinabit et semen fructum

dabit ». Tum ei paruerunt. et triticum ilhid quod germinave-

rat, cuius radices exsiccatae erant, attulerunt; et sanctus be-

nedixit et tiliis tradidit ut sererent. In arvis seruerunt. Germi-

10 navit i)ulcherrimum(|ue evasit. Messium tempore, messuerunt, in

area trituraverunt et domum septuaginta asinornm onera ex

eo innniserunt. Haec sancto rettulerunt; cum audivisset, laetatus

est. Omnes Domino gratias egerunt. Qui viderunt et audierunt

valde obstupuerunt. Mirabile stupendumcjue facinus a Doniino

15 erga dilectum suum peractum videte! Sicut ait de eo propheta^:

€ Mirabilis est Dominus super sanctos suos ». Profecto, mira-

bilis est Dominus: ad nutum suum agit. Eum laus et gloria

decent, per omnia saecula saeculorum. Amen.

Rursus, sancti i^atris nostri Anorewos, spiritu ebrii, mira-

20 cuhim audite! Canis saevissima erat: ecclesiam damnis affi-

ciebat, per plateam errans ex incolarum aedibus furabatur,

divitibus et pauperibus obL'itrabat. Olini, prope locum accessit

ubi pater noster Anorewos erat, et cubuit. Ea adspecta, eius

faciei sanctus in nomine sanctae Trinitatis benedixit et, voce

25 sua potentissima : « Apage, o canis, in^juit, a me recede ! » At sur-

gere nohiit, truculenta enim erat. Sanctus incoUs dixit: « Caw

canis ista mihi non paret? » Incolae responderunt ei: « Semper

ex aedibus nostris furari, atfjue ex aedibus ad ecclesiam errare

solet ». Tum, pater noster prudens cani maledixit dicens: « Al)

30 hoc tempore *in ecclesiam rursum ingredi vel ab incolis furari P- 93.

vel al) eorum aedibus (piidquid ex eis quae tibi non data sint

surripere noli ! Ilaec ab hac die et per onmia saecula saeculorum

sub maledictionem te iubeo. Aj^age, te in aedibus commorari de-

decet; in urbis platea iam mane, te ferae solitudinis non vora-

35 bunt ! » Illico canis illa surrexit, recessit et procul stetit. Sanctus

pro ea parvum cubile, fruges custodientium casis simile, incolas

exstruere praecepit ; illud exstruxerunt. In casam, patre nostro

' Psalm. Lxvn, 36.

AETH. — B. — XX, 6



-M(82]M-

s.iiulo iiilM'iil«', ln}^M'ossa ost, ihwjik* «'im|)liiis |)iopo or/*Jf»siarn

accossit, inMpm iiwol.inim aodos ititroivit, n<*<- tpiifUfuam ra-

puit; scil i>i itiiti-iincnhnii |iriMi( volch.-int (i;ibaiit. Ilunc ad

modum canis imiltos annos sletit. Cum saiw^tus e coc^nobio illo

in .iliud (*o(uiobium suiim abiivU, canis eum secuta f*Ht, ({uam :*

(11111 vidissct snnctiis (»i pracccpil : « I{(»vf»rt(?r(^ ! (jua(i tibi man-

(lavi oninia scrv.i ! » lila, «*ius v(»rbis obf*(li(fns, r(»v(»rsa ('st,

m*qu(j in incolarum acfb^s us({U(» ad mortis suae (iiein ingn^ssa

(»st, neque canes ex ea n.iti in aedes ingressi sunt; eius ca-

tulonini c.itiili ;i<lliiic siint, iii aedes non ingrediuntur, nec lo

eos belluac vor.ml, siciit |)at(»r noster presbyteromm princeps

iussit et staluit. (Jnani miral)ilia facinora faciebat pater noster

electissimus, iucundissimus, luilcherrimus! Suaioim j)recum vir-

tiite nos ab onini malo tueatur. Amen.

Rursum, cuni [âter nosler Anoivwos in rejîon»» Mayn, in i',

coenobio suo, esset, ecclesiam aliam in provincia Ambai*a con-

didit, eain(|ne, sacerdotibus et diaconis, monachis et monialibiis

inslitutis, in coeuobium sanctoruni filiorum suorum ordinavit;

ibi ({iKxjueinulta miracula ojêratus est. Ad regionem Mayn

rejâêssus, magna in vigilantia stetit. 2.)

Decinio et se})tinio anno iK)st({uam in exilium snnctus ex-

pulsus cM'at, rcx inilites suos ad eum deducendum misit. Milites

eo iêrvenenint ubi sanctus erat, eique regis nunciuin ex{)osue-

ruiit, ut donuim lediret. Tum sanctus surrexit, sanctos sui coe-

nobii incolas convocavit et dixit eis: <( Regis e paiie nuncius 25

ad me pervenit. Ad coenobium meum in provinciam $egaga }»ro-

fecturus sum. Vos in concordia manete! > His auditis. sanctip. 94. *()!) eorum patris iusti discessum fleverunt et luxerunt. Tum,

sanctus reversus est et ad regem })ervenit: a})ud hunc gratias

inagnas invenit. Rex eum in pace domum remisit. I)e {âtris 3»

adventu nuncio acce})to, §egaga incolae laetati snnt; eum

niagno cum honore exceperunt et ab eo benedictionem susce-

})erunt. Sanctus, in suum coenobium ingressus, ecclesiam ab

i})so conditam cnm vidisset, propter eius pulchritudinem lae-

tatus est. Ibi, in solitudine degens. lilios congregabat. coramu- 3^

nitates instituebat, Libros interpretabatur. Si in Libris alif{uid

arcani vel interpretatu difficile inveniebat, se in cella clausa

recipiebat et ardentissiine orabat : mox arcana ei manifesta-

bantur, necnon Spiritus munus (^) concedebatur, et omnia Di-



vinitatis mystena interpretabatur. Hiinc ad modum in contr-

nentia, semetipsum laboribus adfiigens, stetit.

Olim, cum sanctus iu suo coenobio esset, eius filius Zaka-

rvas cum eo collocutus est : < Pater, inquit, est homo quidam,

r> I)udi nomine, ({uem satanicus spiritus invasit: ipsum incanta-

tores colunt, idolatrae onmes venerantur. Eius locus Hazerguay

vocatur >. Filii sui verbis auditis, quendam ex suis filiis, cui

erat nomen Dawit, honore dignum et Scripturae interpretem, ap-

pellavit eique dixit : « Accede, fili mi ! ad regionem Adamat,

10 ad locum cui nomen est Bazerguay, sacerdotibus et diaconis

comitantibus, i, ibiijue eucharistiam para, (hmec veniam >. Fi-

lius ei respondit : <( Sane, o pater, sicut miiii pra(H-episti perfi-

ciam ». Surgens igitur, ture et facibus et sultimento susceptis,

cum fratrihus suis sacerdotibus ivit; ad locum, sicut sanctus

15 mandaverat, pervenit, et qnae ad eucharisticum mysterium ne-

cessaria sunt, cum parvam domum parasset, disposuit. Pater

noster Anorewos, cum ceteris filiis suis, secutus est, arcam

deferens, et, Zakaryas filio suo (hice, illic pervenit. Cum per-

venisset, serpentem mag:num ad ianuam illius hominis, quem

•20 divinibus honoribus colebant, invenit: super eum sanctus be-

nedixit, et statim serpens mortuus est. Quod videns, improbus

ille terrore percussus se fugae commendavit et ignominia af-

fectus est. Sanctus autem in improbi domum ingressus est et

iu nomine Trinitatis benedixit : in eam magnum thronum fixit,

-25 *arcam posuit, et ipsa die eucharistiam celebravit. Euchari- P- -^J-

stiae tempore, draco magnus e tecto descendit;quem cum vi-

disset, sanctus benedixit, atque sacerdotes eum verberaverunt;

tum, mortuus est. Eucharistia absoluta, sanctus in oratione, pro

more suo, stetit. Paullo cum seccessisset, ecclesiam in loco cui est

30 nomen Dartan condidit; ibi sacerdotes et diaconos instituit. Pau-

cos post dies donmm rediit et secum scelestum ilhim, manil)us

post tergum vinctis, duxit. Sanctus ei dixit: « In Dominum

crede; ego vero paenitentiam tibi imponam ». At credere re-

nuit, nec ad paenitentiam se vertit, saevus enim erat, nec ce-

35 teris hariolis similis. ^h^talaunMi ' eum (•(^lebat; et dona, magnas

lapides, e flumine lioma aiferre faciel)at : multi (piidem eum divi-

' Princops ethnicoriim regionis Damol rinilimoriiinque Agaw fuisse

vi(ielur. De eo Acla S. Yared el S. Takla Haymanot rererunt; aniiqui

beliici canius regem 'Amda Syon I conira eum pugnantem celebrant.



-K 84 )M-

nis lunMirilms r(ilrl>.iiit. «-t si siia hona, \o\ varras Vfl iniiloH vcl

asinos \ <! «mjiios ainisiTint, nc f«.*rae vorar<*nl obs<*<Tabanl 'li<*en-

tes: « In iioininc IJudi rf»s nostras tangere nolit<> »; ot ferae nontanf(chanl. Ilaiioloriiin ;iiit«iii miiliere», ciiin panem in sarla-

fînc siijMT ifîHMii jionchant, i^ni (lir<?hanl : « (^nnhunTe noli : r,

t<* \)vv Hinli (l<*|)r<*cainur )» ; <*t (11111 ol<*ra in olla <'o<|uehant.

if^nii jfnrifey^ (li('<'hant : « ( >l<*ra <jui(l<*ni <'onihiirere noli! » ; atque,

his (lictis, j)ro(*iiI ahihant, <*t, jjost morain cum rcdihant. olera

vcl j)ancm if^ni cocta scfl non comhiista inv<*nichant. Pater no-

slcr .\norc\vos hunc scelcstum virtute Oomini cepil et [K)st lo

(lorsuin manns eius vinxit. Scelestus autem, antecjuam a jâtrc

nostro caj^crctur, olim ciim riihruin taurum vulnera ni^^ro tauro

inrtinj^cntem vidisset, vaticinatus crat etdixerat: *( Monachus

me dcvincct ». Profecto pater nostcr Anonnvos, moaachus, pii-

ritate indutus sicut Antoniiis, euin vicit! Cum s<'elestus ille se ir>

convertcrc niuuisset, sanctus cuin durissimis vinculis vinxit.

Ira molus, scclestus exclamavit : « \'im quam acturus suni

adspicite ! » Et pestem in patris nostri filios attulit. Pater autem

noster oh luem ad Creatorem suum deprecatus est. et pestis

desiit. Hvaena denique scelestum cui erat nomen P>U(li. clau- 2>

dum, voravit; eum clamantem et eiulantem cepit et ei retri-

butionem pependit. Haec omnia propter jâtris nostri preces

p. 96. acciderunt. *Uiiam mirahilis est fama patris nostri. facis, vir-

ginis et martyris, sanctorum monachorum j^ênitoris! Nunc vero

precibus suis sanctis nos omnibus temporibus omnibuscpie lioris 2.>

tueatur, in sempiternum. Amen.

Deinde, cum sanctus in suo coenobio esset, homo, cui erat

nomen Pawlos, ei legatum probrose misit: in speciem quidain

erat monachus et nebura ed a rege electus, qui ecclesiam

corrumpebat et fideles molestia afficiebat. Per Jegatum dixit : 30

« Ad inspiciendam tuam agendi rationem venturus sum >. Haec

legatus patri nostro rettulit. Ea cuin audivisset, pater noster

locutus est et dixit: « Peccatorem vidi: magnus et excelsus

sicut Libani cedrus factus est, quapropter in Dominum super-

bivit ^ ». Scelestus ille in sua insolentia mortuus est. De eius 35

obitu sanctum certiorem fecerunt. et sanctus dixit : « Cum ergo

revertam eum non inveniara ' >. Addidit: « Quoinodo mortuus

* Psalm. XXXVI, 35.



-X( 85 )«-

est ^ » Ei responderunt : « Alienos deos cuni coleret mortuus

est y>. Tuni pater noster sanctus amarissinie flevit et dixit:

<( Eius locuni quaesivi et non inveni ' ».

Olini,cuni pater noster Anorewos esset in ecclesiae platea,

5 Libros nioniales docens, incantatorum puer quidam, visu pul-

clierrimus, i^romissis cirritis capillis, ad eum venit; cum patre no-

stro coUocutus est et dixit : « Mihi de spiritu dicendum est ». Tum

ambo secesserunt, et sartctus peccata quae ille patraverat explo-

ravit. Postea, homo iste patrem nostrum in solitudinem de-

lo (Uixit et quae incantamentis conficiebat ei ostendit ; liaec cuni

vidisset, sanctus contristatus est. In aedes suas eum introduxit,

eius comam totondit, l)aptismate in nomine Patris et Filii et

Spiritus Sancti eum ditavit, eucharistiam ei dedit, eum in mo-

nachum elegit et in parvula domu clausit; circa tertiam diei

15 horam, sanctus eum visitabat, et, quando iter agebat, patri

nostro Fere Menatos, filio suo, ut ilkim hortaretur mandabat.

Incantator in onmibus agendi rationibus optimus fuit, et, pae-

nitentia absokita, mortuus est in pace.

Olim, Anorewos, ad sacra peragenda pro more suo cum

20 venisset, eucharisticum mysterium consecrare coepit. Cum per-

venisset ad verba « panem sustulit », panis ille eucharisti-

cus in puerum parvuhim statim conversus est. Sanctus, rem

videns, expavit *et tremuit: paulluhim e suo loco recessit, oculos P- 97.

ad caelum levavit, abumhinter flevit, et puerum tangere au-

25 sus non est. Inde puer ille eoanuit et calidus panis ut antea

fuit. Sanctus autem fiens panem illum, postquam l)enedixit, pro

sacerdotali lege rupit, ipse accepit et sacerdotibus, diaconis,

monachis omniIms({\\e comnmnionem accipiendi causa conve-nientibus praebuit. Hoc miraculum a patre nostro Anorewos

30 gestum audite! Xunc vero deprecationis suae virtute semper

nos tueatur nobisque onmibus coniunctim benedicat, per omnia

saecula saeculorum. Amen.

Deinde, cum magnis laboribus sanctus defatigaretur, eccle-

siam in Enda (rabtan civitate, cui nomen est Enandabon -, con-

33 dere statuit. Illinc hariolas et sacriticulos expulit, coenobium

magnum instituit, gregem auxit. Olim, cum iter faceret, im-

' Psalm. XXXVI, 33. — - Ms. aliis locis civiialem (seu genlem) Enan-

daban appellal: veram leclionem nescimus.



-<< 80 )«-

bn's mnj^nats ni^(ra<' iiiilM«*s <inii niihilMiK ohvrmerunt, quaK vi-

(l(Mit«'s (liscijmli j)atri in^stn) n*ttiil«»ninl et rlixerunt: « Iriibrcs

iiiaf^Miac* a<lv<Miiunl. <Jiio «'ainiis^ aodcs in jjropincjuo non in-

vcniuntiir ». 'riini |)at<M* nost«M* Anoivwos surn*xit et, iiianibus

(*xl<Misis, su|)j)li<'it(M' oravit ; oricnti («t occi^lcnti, scj)l<Miitrioiii r»

et nicridicM IxMicdixil. ct statini iinhrcs dcstitcrunt ct sol us(juc

ad vosperas incaluit: tunc jiluvianini tcinjnis erat. I*ater no-

stcr doiuuni rcdiil. Kius tilii ci dixcruiit : « Tuis jirecibus iiii-

brcs dcstit(Munl : nunc autein ul j)luat ora, quacsinnus >. Sanclus

jireccs inc(q)it. ct illico, ictu oculi, inibrcs descenderunt. Vi- lo

(iclc! Patcr noster Anorewos revera Kliae similis fuit: suis

j)rccil)us iinbres consisterc, suis j)recibus imbres rui*suiii d(?-

scendcre fccit.

Uursus, suis pnicibus facinus iiia^^nimi iii rej^ione quadani

gessit. Erant arbores, idolorurn dclubra; dacmon in arborcm \:,

ingressus per diem colb^qucbatur. at^pic eum colebant. I)icebat

vero (henion: ^ Furem omniafjue iiiala abominor >, et flagel-

lationciM in fiirtMii decernebat, sicut Faulus ait ': « Satanas

ut seducat angelo lucis similis fit ». Daemon ille homines suis

verbis decij^iebat. At sua voce clamavit: « Anorewos me ex 20

aedibus meis eripiet! » Eadem ter clamavit, et antecpiam pater

noster sanctus adveniret egressus est.

p. 98. *Postea, paenitens quaedam ad eum olim venit et dixit ei:

« Pater, paenitentiam propter res transactas da, quaeso >. Pa-

ter noster Anorewos eam excepit ei paenitentiam iinj)osuit. v5

bajitismum contulit, et eam iii Jiionialem elegit: ipsa inona-

cliismi regulas secuta est, et obiit in gloria.

Hursus, fidelis quidam ceteris aliquid surrij)ere solebat.

Olim, messium tempore, quamquam spicas in arvis suis ha-

beret, furtim triticum ex alienis agris avulsit. L)e eius furto 3»

in socii arvis spiritaliter certior factus, sanctus ad eum misit

dicens : « Alicjuas spicas ad me mitte, fili mi ! » Et ille in igno-

minia spicas in socii arvis surreptas ad eum misit. Cum eas

recepisset, sanctus domus tecto ut, fumo calefaciente. triticum

fierent [maturescerent) sus})en(lit. Sationis tempore, sanctus, 3>

domino arvorum vocato. ei dixit: « Ecce, fili mi! pro me tri-

ticum hoc semina quaeso ». Messis tempore. quattuor rnodii

' Cfr. II Cor,, XI, 14.



ruerunt. Rursuiii (iuattuor triLici nuxlios scmiua^ tM'unl, e (juibus

(juadiinêntos et viginti niodios receperunt. Tuni, anibohus

convocatis, nenij)e arvoruni fure et arvoruni defraudatoruni do-

inino, paceni inter ipsos coniposuit; furi paenitentiani iniposuit,

5 arvoruni doniino (piadrinêntos et vi^înti tritici rnodios tradidit.

\octe (piadani, cuni fur venisset et triticuin e patris nostri

Anorowos aedibus surreptuin sibi iniponere non valeret, pater

noster sanctus eum invenit et: « (Juid agis^» iiupiit. Terrore per-

vasusfur: <( Haec niihi iinponere non valeo » respondit. Tiiui

10 furi sancius tritlcum inij)osuit at(pie ei dixit: « Festinanter di-

scede, ne sancti te inveniant ». Videte. dilecti niei! Ilaec optiiua

I>ater noster egit: nos autein si fureni ante^piani nostra suiri-

puerit asse(pieniur, euni deprehendinius et verberanius ! Pat(M'

vero noster ei onus iniposuit eunujue celeriter diinisit. Nunc

]» vero, eius benedictio nobiscuin sit. Anien.

Iteruni, j)aralyticuin ({ueiidam surgondi facultate destitutum,

(jueni j)arentes deferebant et secum domum aut rus ducebaiit

et reducebant, ad j»atreni nostrum Anorowos detulerunt. Pater

autem noster deprecatus est et ei sanitatem, Dei sui virtute,

20 reddidit. Qui viderunt niirati sunt, qui audiverunt obstupuerunt,et omnes Domiuum landaverunt et j)atris nostri excellentiae ob-

sequium j)raestiterunt. Paralyticus, cjui surrexerat. orientem

versus j^rofectus est et admiratione j)Ienus j)ati'is nostri benedicti

miraculum {»raedicabat. Rursuni, *j»ater noster Anorewos, clau- p. 99.

2ri duni ambulandi facultate destitutum, complicatis contortisfjue cru-

ribus, et siinul hydrope laborantem cum vidisset, ei benedixit;

statini, claudus rectus factus est, cucurrit et occidentem ver-

sus, j)atris nostri Anorewos virtutem j)raedicans, progressus est.

Pater noster, agendi ratione praestantissimus, cum ista ageret,

3;) ossa patris nostri Takla Haymanot transferre consilium sancti

inierunt. Idcirco, sancti, eius fratres, ad ij)suni Anoreicos

miserunt dicentes: < Accede; patris nostri Takla Haymanot

ossa transferamus », Surrexit sanctus et j)rogressus est; ad pa-

tris sui sepulcrum jêrvenit, et cum fratribus snis sanctis con-

35 venit: se mutue ainj)Iexi sunt, de Doinini magnitudine collocuti

sunt, et de sancti Takla Haymanot ossiuin translatione inter

se consilium habuerunt. Re statuta, eius sej)ulcrum effoderunt

et sancti patris sui ossa invenerunt. Pater noster Anoixnvos,

cum primus in sej)ulcrum ingressus esset, surgens, locutus est



.it(|ui' fr.ilrihiis suis «lixit: « Quis nic |>ra«'r<*<iit ? iumiio aiile me,

lUMiu) post ine <^st ' * Ilis (iirtis, ij)s<» ail |»e<l«'s, paler noster

I''ilp()s ad caput st«*t«MMint, ••t <M)ruiii patris ossa lint<*is iiivolve-

iiiiit. Pat<M* nost*'!* Anoicwos, trihiis <*rucil)iis (jua<» in s<*|)ul<'hro

cr.int acceptis, iin.iiii patri noslro I''ilpMs (I<M|it, diias alias sihi'

scrv.ivit. Kt patr<Mii nosliiini Takla lldyiiianot cuiii honore et

laudihus, ac-<Mriiii<> tl<'nt<»s, translul<»runt novoque s<*pul<:ro con-

(li(l<'runt. Kius IxMH.MrK lio nohiscum sil. Am<*n.

Iiidc, pater noster \ii<>r«?\vos cuiii (liiohus illis patris nostri

T.ikla Ilayiiii^not crucihiis niii*aciil;i prodi^îaqiK* patravit. Ad lo

sanctuni cotuiohiuni suuin reversiis, diu in continentia, precihus

cl anachoretica vita inansit. Pcstilens inorhus, (pii seviel)at,

piitris nostri Anoivwos guttiir vitiavit: .syv/ I)omini voluntate

aanctus sanilati redditus est. Kius linûa haesitaiis mansit.

Paucos })ost dies morhus in eum surgehat ]et dolore eum af- r»

ticiehat. Gum aegrotaret, arcana videhat, (juae ei ajieriehantur,

nam thaumaturgus erat. .Xunc vero suis precihus uos tueatur,

l)er omnia saecula saeculorum. Amen.

p. W. Multis diehus post quam ecclesiam *in Knandahan condiderat,

nnno ([uo pat(n' noster sanctus in Enahantey, coenohio suo, a)

hal)ital)at, eum an^êps morhus pressit. Filiis convocatis, ut eum

in coenohio magno quod in Warah condiderat humarent prae-

cepit. Morbus propter lahores ciborumque abstinentiam gravis-

simus erat, ita ut ipse, cpiasi dysenteria infestaretur, morbo

licpiesceret. Inde, in gloria et in pace, die xviii inensls mas- a")

karram mortuus est. Enare'et incolae, baculis, arcubus, hastis

et clypeis paratis, ut ihi eius corpus humarent turmatim conve-

nenmt. Sed eius filii, qui in regione Warah hahitahant. patris

nostri corpus sanctissimum, lugentes et eiulantes, linteis invol-

verunt et super lectum posuerunt. Tum nuhes advenerunt atque 3o

Enare'et incolas, ne sancti cadaver viderent, caligine obumbra-

verunt. At Warah incolae surrexerunt, et corpus tulerunt,

sole ipsos calefaciente; eos vero Enare*et incolae sequebantur, in

caligine procedentes. Cuni ad Warab fines, flumine magno cui

est nomen Satal traiecto, pervenissent, subito nubes evanuerunt ai

et lux facta est: Enare'et incolae, patris nostri corpus cum

adspexissent, in luctu regressi sunt. Warab autem incolae, //-

lud deferentes, in coenobium magnum in civitatem Segaga in-

gressi sunt et sanctum cum pompa et laudibus humaverunt.



-«( 89 )«-

Tiiin fietus mafiims et liictus et eiulatus propter eonini iucuii-

(lissiini patris ohituin fuerunt. Nos (p.ii(lem, sicut illi, tletu ar-

(lentissimisque lacrimis ob patris nostri, solis, ol)itum tleamus.

Cur margarita in terra est recondita^ Nunc autem congregati[»ropter Anorewos patrem nostrum lugeamus dicentes omnes:

« Gur pastor noster, capitum nostrorum diadema iucundis-

simum, collorum nostrorum aurea torques, digitorum nostro-

rum annulus sublimis, mortuus est? > Dilecti mei, fietum circa

patrem nostrum Anorewos excitemus, sicut Kliseus pro Klia, et

Clemens pro obitu Petri, et Timotlieus pro Paulo ingemuit.

Sed num lugendo et fiendo rursum margaritam nostram inven-

turi sumus? At vero eum suppliciter deprecemur! Eius precumvirtus nobiscum sit, per omnia saecula saeculorum. Amen.

Explicit spiritale certamen patris nostri Anorewos, bellatoris,

15 confessoris *et virginis, sacerdotis, meditatoris, Pentateuchi et p- 101.

Evangelii interpretis. Pauca de magnis eius certaminis labo-

ribus non scienter sed nostrae inscitiae causa breviter scrip-

simus ; omnia eius facinora si exposuissemus, mens nobis defe-

cisset. Haec vero non apte diximus. Si addidimus aut minuimus,20 nobis frustra maledicere nolite, sed benedicite. Nunc autem,

(|ui ad patris vestri AnorOwos commemorationem celebran-

(lam convenistis, Dominus vobiscum sit; prima noctis hora,

vos gaudio atficiat: altera noctis hora, lumbis accinctis, vos

convocet atque ad mensam procumbere faciat; tertia noctis

•25 hora, vos exornet vobiscpie aeternam vitam tribuat. Nec meservum vestrum a vobis separet, per omnia saecula saeculo-

rum. Amen.

Epatris nostri

Anorewos morte us(jue ad decimumregis

nostri Ba'eda Marvam imperii annum, anni civ • ; uscjue ad

^^ septimum regis nostri Na'od imperii annum, anni cxxvii ~

fuerunt.

Qerlos, magister communitatis §egaga -^ qui hunc certaminis

librum scribi, Deo altissimo favente, iussit, ait: «. Nolite in

precibus vestris, quas suavissima lingua recitatis, oblivisci mei,

ut uva benedictionis Takla Haymanot fructus mihi afferat, per

omnia saecula saeculorum. Amen.

' Haec in autographo fuisse puto. — - Haec ex apograplio addita vi-

denlur. — ' Sic. ras.



-e< 90 )«-

[MIHACLLA SANCTI ANuhRWOS].

Patris noslii iniiaciilum I. Kius pi*«M"«'s i*l lMMH*«ru*li(, ii(jbisr*iiiii

sint !— ( )liiii, jK)st <-()«*n<)l)ii niinani ', 1«m) ({iii ((wincfiK* (?l viînli

aliariini t(U*ianini incolas iuMavcrat, occiirrit. hnola*? «hiiiu*s

fuâti s<* «•oninicndavcnint, ikmjih^ illiini int«Tinier(f potuenint. :,

Post(»a, l«'o ail cocnohiiini S«'^'af(a j)crv(*nit. ( >nin(*s eiirn tinni«;-

niiit. cl (lixciiiiil: « II()(3 coenobiiiiii rcliiKiiianius, et fiat Holitudo

siciil aiil<';i cial I » lCt (liX(Miiiit : « \'ac nohis! (juo abeunduni csl ^

(liio nos al) lioc rapacissiino l(M)ne servahiniiis? Oui aedes s<q»i-

bus occludcrcnt ab co non aufu«<icnt; (|iii arborein novein cubi- lo

tos altaiii scandcrcnt illc cos (bisccndcrc facict *. Consilio inito.

P- 1<'~. nioiiachi dixcniiit: « UHoniodo ah illo aufu«^M«*nius. *nisi jxt

siij^jdices j)r(*ces^ » Kcclesiain inj,a'(issi, scj)teni di(*s suj)j)lices

preces fecerunt. Unicuiijue autcni pater noster Anorewos in

visione apjâniit et dixit: « Metuere nolite, exjâvescere nolitc! 15

\\)bis in aliani reâoneni recedere oj)iis noii est. Ego leoneni

hiinc Doiiiini viitiite interficiain, et nonnisi honiinein unuiii

devorahit! Kuni timere nolite; mox (juae Dominus faciet vi-

dehitis, neijue amj)lius fpiam dies fpiadrafrinta expectandiim

est ». Die (juadam, ante nocti^j dimidiiim, cum monachi dor- 20

mitarent, leo venit, hominum aedes tres destruxit et fortitcr

rugiit: magnus fuit per aedes clamor, incohe terrore repleti

sunt ne^jue e domo egredi audebant. Leo autem liominem e

Qualman (^) egressum, (luem in itinere invenit, intei^fecit; tuni

aufuît, ad Qualman (?) rediit et post cpaadraginta dies mortuus 25

est, sicut iâtcr noster Anorewos in visione filiis suis praedi-

xerat. Warah incolae universi obstujiuerunt et dixerunt : « Pa-

tris nostri Anorewos virtutem videte. qui leonem novem cu-

hitos altum interfecit! Benedictus Dominus, (ûi facinus magnuin

pro patre nostro Anorewos fecit, quemadmodum David iii 3o

psalmo ait'

: « Lupo et draconi insides, leonem et draconem

conculcahis >. At ille draconem sine haculo vel gladio inter-

ticiehat; et leo, in speluncam regressus, quamvis eum vena-

tores non persecuti sint, mortuus est. Patris nostri Anorewos

^ Monasterii Segaga ruina sive lempus sive aiictores sive eausas a«i-

huc ignoramus. Foriasse, auclor soUumraodo ad mortem sancti Auo-

rewos alludit. — ^ Psalm. xc, 18.



preces et benedictio nobiscuin sint, per omnia saecula saecu-

lorum. Amen.

II. Patris nostri Anorewos miraculum. Kius preces et benedictio

nobiscumsint, in

sempiternum. — Audite, fratres mei,({uae,

5 coenobio deleto, acciderunt! Cum ad coenobium pauci monachi

rediissent et fumigarent, pardus surrexit et homines inter-

ficere vohiit. (Juadam nocte tres monachorum aedes vastavit

at, monachis in ijjsum conclamantibus, aufugit. Altera nocte,

cum rediisset, domum vastavit ct (piin(pie capras voravit; dio

10 in eum ilhicescente, discessit. Tertia «lie, pardus, reversus, domus

tectum tidit, ingressus est, et cum mulierem, (piae tiUam am-

plectebatur, invenisset, pueHam necavit, ad solitudinem *suam p.103.

detulit et voravit ; ea consumpta, ad domum ut matrem neca-

ret rediit. At non repperit. Cum mulierem non repperiisset, eius

15 stragulo invento, straguhim abstulit et hominis instar stravit

in quo iacc^ns, inventus est. Ouidam, illo ads})ecto, clamores

edidit et dixit: « Pardus hic est! » Ali(piot homines conve-

nerunt et inter se coHocuti sunt: « Quid agen(Uim? Arma

deficiunt, nos vero pauci et debiles sumus! SuppUces preces

20 oremus! » Et sup})Uces preces, in genua provoluti et orantes,inceperunt, cum dicerent: « Domine, j^arce nobis, Cliriste ».

His absoUitis, ad pardum accesserimt; eum cum attigissent, ba-

cuUs percusserunt, at denique hastis transfoderunt. PorduSy Do-

mini voce et })atris nostri Anorewos precibus, mortuus est. Eum

25 mensuraverunt : se})tem cubitos longus inventus est. Nec pardus

hic vobis a pardo genitus videatur: bonorum autem osor erat;

eum Dominus, ob preces patris nostri Anorewos, interfecit.

Postea, ferae omnes pavore plenae erant, et tran^piiUitas fiiit.

Patris nostri preces nobiscum omnibus sint, })er omnia saecula

30 saeculorum. Amen.

[III]. Post })atris nostri Anorewos obitum. sicut ex ore duorum

vel trium testium coUigentes audivimus, nunc rursum d(^ })atris

nostri Anorewos miracuUs vos certiores fiiciemus. — Dixit mo-

nachus, (pii in ecclesiae septo commorabatur: at monachus iUc

35 in s})iritaU c(^rtamine constantissimus erat, pedes suos s})inis

acutissimis vulnerabat, hominibus autem spinas fortuito con-

fixas aveUere videbatur: « Pater noster Anorewos candi(Us

vestibus amictus in spiritu ad me venit, at(}iie ait :' Xonne m»^

agnovisti? pater tiius Anorewos sum. AUud alimentum antc



|Kiii<>iM iinMiin 11«* .siiinas; tiiii |»i-<) «Micharistia orit! *

» Oiicina<l-

iiKxluiii A p.itr»' nostro Anonjwos iiissus funrat monachus ille

a}<<'hat. Mius hnnndictio (|uasi V(?stis nos oinncM, ({uihus anirna

<'st, in hoc sanctiiario con^M'<'^'atos, involvat, o\ cius orationis

|»ra«"stantia nos ah inimico protcj^^at «-t ah iiiipnritat*' lih<*r«*l, r»

Aiiicn.

[IV]. Miraciihiin patris nostri Anoniwos, collis turis. Kius in«*-

nioriar l.iiii.i .ipml li(l<*h's iinivcirsos fra^M'antissinia ut tus r*.st.

i^jus hciKMlictio siipcr nos sil '— \u<lit<*. patn-s ««t fratn*s in(*i,

p. 101. iniracuhiiii novuiii *in f^ratiain prac^fccti palratuin, (pii in jiatris lo

nostri Anorewos pn^cihus somp(*r confisus (»rat! « Cum oy^o in

viiiculis «'ssciin, \MxUn' nostor Anonnvos arl m(i vcnit (;t iiiihi

dixit :' Mctu(iro noli, tili ini; hojlie iudicandus (is, et lihf*rahcris

ot (loinuin rcv(M't«^s '. Sicut pat<*r nostcr Anorewos milii (lix<'iat,

ita accidit. Iii pra<'liis (piidcin ips<3 inilii sacpissinKi auxilium !.'>

funiculo suo praehuit. ct incoluniis o c(irtamin(* (jvasi ». Ita a

hcllo osoris nos triuniphanti sua virtutt^ servet et in adver-

sariuni nostrum hcllator sit, pcr oninia sa(*cula sacculorum.

Amcn.

\\\ Miraculuni i>atris nostri Anorewos: eius deprecatio nohis- i^

cuiu sit, et nohis htniedicet. Amen. — Rursum dixit : « Peste in

civitatem grassante, multis consumptis, omnes aufugerunt. Ego

uuus, in eius precibus confidens, mansi. Mali spiritus domum

meam invaserunt, (juihus impcravi dicfMis :' Propter Deum pa-

tris mei Anorewos, e mea domu egredimini, ad me ne acce- 25

datis '. Me interrogantes: ' Cuius sis?*

dixn*unt. Et eis respon-

di: * Sancti Anorewos '. Tum alter alteri dixerunt: ' Festina,

ex <4us domu egredere, nam nobis dixit : Ego sum pfftris

Anorewos '. Statim egressi sunt, et propter preces patris mei

Anorewos incolumis evasi )>. Ita, propter preces patris nostri :s)

Anorewos nos ab eo spiritaliter genitos Dominics salvos fa-

ciat e manibus inimici nostri omniumcpie nostrorum osorum

et nos ingredientes egredientesque adspiciat {tueatur\ per

omnia saecula saeculorum. Amen.

\yi\ Miraculum patris nostri Anorewos, lucis praedicatoris, 35

niultorum genitoris, iustorum diadematis, confessorum vincen-

tium sectatoris. Eius benignitatis benedictio super nos sit. Amen.

— Quae Xatna"el pater noster ait, audite ! Vir Dominum timens

liaec mihi rettulit : « Angelus me in urbem magnam deduxit



ibi thronum sublimo cl tromemlum vidi. Sub tiironum illud

aqua egrediebatur alba ante ipsum, post ipsum ni^n\a. Sujx^r thro-

num vir aihnirabilis, canis cai^illis, imjKTiali mitra redimitus,

candidis vestibus sole fulgcntioribus indutus, scdc^bat. Cum eo

5 erant Moyses oi Aron et Zacharias; apud eum, rursum, viri

multi, candidis ut pruina vestibus in^hiti, laetantes, gaudentes

et sicut *haedi lacte satiati exsilientes. Et angehis (Uxit mihi : P- t^^5.

' Nonne agnoscis? ' Et ego: ' Sane, o (U)mine mi \ Ille dixit: 'Is

Anorewos pater tuus est: illi vero sunt eius fiUi, qui eius vestigia

10 secuti sunt '. At (Uxi: ' Tantusne honor ei datus est? ' Et san-

ctus mihi respondit :^ Profecto. In hac nigra aqua lavantur, ex

alba autem bibent. Haec eorum (jui V(^stigia mea secuti sunt (^t

Domini mei praecepta observaverunt, hereditas est in aeternum ".

Haec mihi pater meus Anorewos dixit ». Videte, dilecti mei,

1j cjuanta Dominus in sanctos suos iustosque operatus est ! Eos lae-

titia sua in suis ae(Ubus donavit, suarum nnptiarum (Ue ipsos

ad mensam accumbere faciet. Nobis etiam suae gratiae copiam

praebeat, cum veniet in sua gloria, magna maiestate, cum

angelorum suorum decem miUbus, et cum Patre et Spiritu

20 Sancto in sua substantia, et cum Anorewos suo sectatore, p(^r

omnia saecula saeculorum.

[VII]. ^Uraculum patris nostri Anorewos, sacerdotis, labiis

nostris vino iucundioris. Eius benedictio nobiscum omnibus sit.

per omnia saecula saeculorum. Amen. — Miraculum patris no-

25 stri. Cum in ecclesia, eius commemorationis die, congregati

essent, et eius (UscipuU omnes simul mirabih^s lau(h^s canerent

et gratissimum tus obferrent, locustae innumerae ad i^rovinciam

pervenerunt. Eorum quidam dixit: « Agite; ex ecclesia arcam

deferentes procedamus et provinciam nostram circumeamus ».

30 Statim, ecclesia clausa, canticis tureque intermissis, egressi

sunt, et haec, quae constituta non erant, quema(Uno(him iUe

monoclius iusserat, perfecerunt. Dominus vero Moysi dixerat '

« Tabernaculum fac et in ipso arcam depone ; il)i tibi erit co-

gnitio ». Pestis cum supervenisset, Aronnis filii in taberna-

35 culum ingressi sunt, ture veniam petierunt et Dominus iram

sedavit. Similiter Salomoni : « Templum conde » iuquit, ct

ille iussa exsecutus est: cum illud perfecisset, in ipsum in-

' Cfr. Ex., XL, 23.



-H( »4 )H-

gn^ssus, oravit, <•!: « (» hoiiiiip' Isiaelis, iuquit, si |m>|)u1us tuUH

jMM'catuiii comniisorit, rt si lu)st<*s IkÎIo (ûmi a^({<roHHi sint,

ct jiopuhfs vriKrit ct in Ikm- t<'m|)l<)

gratiainpcti<Til,

Hiu»pnicos cxaudi qiiaoso, cius supplicalionHs no (l«*spicias! » Kt

cinii liarc (Ijccrft tlcprccans in gonua jirovolutus («st, (fxtcn- s

p W tis nianihus; *linii Dnniiiii ^'loria lianc «loniuni n*pl<}vit. Hiz-

chias ((uidcni, cuin Scnnachcrih «Mini prohro afflc(fr(^t, in <lo-

niuni Uoiiiini in^M*cssus, (lcpnMâtus <*st <lic(ms: « \'i<h', l)oniin<',

S(?nnach(irihi conviciuin ! » Kt <'ius pr<»c(is (^xaudivit ciusque

hostcs una nocte int'»r<Mnit. Illi autnin monachi ignari (^x (*c- lu

clesia (ijijressi sunt, et, cuiii niont(is ascend(?rent, diem egerunt.Tuni pat(U' noster Anortiwos indi^^natus est; apud coenohiuni

suuiii, sul) p<uN'^n'ini siK^ci(3, cui<laiii a|)paruit et dixit: « Propt<'r

tilios meos contristatus suin, nam commemoratioiKMii meani in-

terniiserunt, et <'{^r(»ssi sunt hyinnos ineos int«'rrunipentes, tus v>

nieuin n<'<;li^n»nt(^s, et ohliti pacti ({uol Doininus nn'ciim panxit.

quoiuain a pueritia in eius iiiiseri<or<lia speravi! » Nunc aut»'iii

eius coinmemorationein celehremus laudibus et psalmis, eleemo-

synis pro paui)(M*ihus, (4 j/auperes docendo, ut ipse oîm fecit:

cum pauper pereji;rinan<lo (?) ad eum venisset ^\ ei panein suuni 20

et suam cerevisiam, indumcntuin suum et suum triticum, sacco

iinposito, tradidit ipsunnpK^ honoritice domuin remisit, caelorum

regni nK^mor, et de anima niajîs quam <le corpore sollicitus.

Hunc ad modum apud Dominum henevolentiani g<'nuflectionihus

et psalmis (pia<'ramus. Ipse scientiae spiritum in cordibus no 2o

stris infundat, et pacem amoremque suum nobis praebeat, per

onmia saecula saeculorum. Ainen.

[MII]. Miraculuin [âtris iiostri Anorewos, lampadis legis ec-

clesiae, llumiuis Lihrorum semper fluentis, (piem malitia pec-

catorum nnindi imnciuam attigit; (|ui pacein gratiamrpie nohis -.io

filiis suis praebere valet : nos in anima et in corpore tueatur.

p;n* onmia saecula saecuh)ruin. Amen. — Audite ! \'ohis euar-

ral)inms, fratres nostri! Duo fratres ex urbe qnadam venerunt,

inter se colloquentes : « Tutelae precum Anorewos nos com-

mittamus! y> In domum ahhatis ingressi, ei dixerunt : « Hic ma- 35

nebinms, ad te veninms! y> Eos cum recepisset, abbas laetus

secum manere fecit et dixit eis : « Aijite : monachalem vestem

' Ctr. E.r:, XXV, -21-22. - - Cfr. supra pag. 79-80.



suscipite >. Unus oorum dixit: « E«ô vero non iôssuni >. Tuni

})ater noster Anorewos ad hunc in nocturna visionc^ venit ; spi-

ritali equo insidens can(li(lis([ue vestibus aniictus ei apparuit

et eum interrogavit: « Cur monachum fieri recusas? > Et ei

:> sua manu cum benedixiss(4 : <( Recusare noli! » inquit. *Statim p. 107.

\[v monachus factus (^st, et propter preces patris nostri Anore-

wos monachus electissimus fuit. Ita, nobis pulcherrima exhi-

l)eat, in sempiternum.

[IX]. Miracuhun patris nostri Anorewos: cius })rec(;s et bene-

M (lictio nobiscum sint. — Audite, fratrcs mei, miraculum a patre

nostro Anorewos patratum in gratiam liominis, qui, cum pedibus

aogrotaret, ad eius aedes olim venit; et dixit: « Tutelae pre-

cum Anorewos me committo! » Pe(hs in sahitari acpui abhiit,

ct illico sanatus est, et laetans domum rediit. Plunc ad mo(hmi

T) nos ^âudio atficiat et gratiae suae participes reddat: coram

eo favorem inveniamus, et nos faciat socios suos. Amen.

[X]. Miraculum patris nostris Anorewos : eius j^reces et bone-

dictio nobiscum sint. — Audite, fratres mei ! Patris nostri Ano-

rewos agrum quem filii cohibant vir quidam usurpaverat. Agei'

20 autem aestus causa sterilis factus est, sed huius agri tinitima

arva ob preces patris nostri Anorewos, in qiio confidebant, s(»r-

vata sunt. Ita tilios suos a rapinis oppressionibusque serA'et,

Christi crucis virtute adversarios nostros confringat, et nos

extra et intus sanctos reddat. Amen.

2r) [XI]. Miracuhmi patris nostri Anorewos: eius preces et bene-

dictio nobiscum sint. Amen. — Audite, fratres mei, miracuhmi

patratum circa hominem, qui sancti vestem abstulerat! Pa-

ter noster Anorewos ei dixit: € Vestem meam quam cepisti

mihiredde! » Negavit homo et retributione mala donatus est.

:«) Dominus Deus patri nostro Anorewos miraculum concessit,

fructus enim sanctissimus iVe erat. Videte, dih^cti mei, eum

cui a sinu matris Dominus, sicut lohanni virgini et sancto

benedixerat ! Quot miracula })atris nostri Anonnvos referam ^.

Qui rem optatam invenire quaorit, pro more, ad coenobium

35 nostrum veniat ! \'oce sua sanctissima sanet vulnera nostra

et corpus animamque nostram tueatur, per omnia saecula sae-

culorum.

[XII]. Miracuhim patris nostris Anorewos: eius preces et

benedictio nobiscum sint. Amen. — Ecclesia Mariae dicata erat.



-M( 06 )M-

<»t iii «'.1 iiiTA jKiti i nostn) Anorewos Hininiin. Pn-sbyUT, inafîii

siiconlotis liliiis, in prccibus patris nostri Anorewos conflsus, t'\

p. lOH. (.ins fcstiiiii (•«•l<'i)rai<' solitus, civibus dixit: « •Aj(it<*; eiu» (*"

stuni ccl* 'brriniis! > At cives n^ninTiint, ««t nis ad o|M*ras ojî-

ararc c(M'|M'riiiit. Subito uniuscniusipn» iiiûiii aratruiiiquf* fra< !;i

simt ct loia (lirupta : nova lora cuiii attuliss«*nt, ilcruiii <t

tcrtio rujjta siiiit. 'l'iiiii, id iiiiraculuiii patris nostri AnorO\V(»>

cssc V,()f,mov('riint. Aratorcs illi sc|)tcin cj'ant. Tuni, ob pa-

liis nostri AnorOwos niiraculuiii obstu[K^scentes, doniuni r»-

gn^ssi sunt ct saccrdoti dix<TiiMt: « Id iiiiraculuin vidiinus. lo

i}uiw dixisti facere recusavimus ct rus egressi sumus, et ecce

proditîuMi vidiiiius ct ifrnoiiiinia afTccti rcdimus ». Hcincep.s,

(jucinadiiioduin lionio illc fcccrat, e/ ijhsi agrirolae f(istum sancti

us(juc ad niortcm c(d(d)ravcrunt. Nos aiit(»m comni(?morati(jn(*m

j)alris nostri C(d(d)rcmus, tiliis cocnobii (diis convocatis, ut s(i- r,

cuiii ad mcnsam no.s procumbcn^ faciat, ct nos ingredicntcs

epiv^diâitcsque tucatur, per omnia saccula sacculorum. Am-n.

[XIII]. Miraculum j»atris nostri Anorewos: eius preces et bc-

ncdictionobiscum

siiit. Aincn.

— Quidam.inultis abliinc diibus

inorbo cornî^tus, ad cocnobium patris nostri Anorewos e loco 20

qiicm antea memoravimus vcnit, ct dixit: < Precibus patris n<v-

stri Anorewos mc committo ! me in salutari acjua immcrgitc !>

Et illuni per quadragmta dics iinmcrscrunt. Tuin, proptcr patris

nostri Auorewos prcces sauatus est volumque vovit, diccns :

« Triticum ab liac die dabo, atque patris mei Anorewôs fe.stuiii r.

celcbrabo ». Et lactus donnim rcdiit. Ita nos gaudio atficiat.

liostes osoresqtie nostros suo auxilio devincat, per omnia sa»-cula saeculorum. Amen. Xos ad eum venerandum natos in boc

cocnobio, sua donui. virtute deprccationis suae tueatur: Ik»-

stibus nostris, cxiliuiu nostrum clamore petentibus, ob Filii 3«)

crucitixioncm dcbita irroget. Eius splendoris pulchritudo cst

sicut spleîdor Thomae, et eius iter sicut Elenae iter. Talis

est Anorewos pater noster. Xos ad mensam in sua iiereditate

procumbere faciat. }»cr omnia saecula saeculorum. Amen.

[Xn^]. Miracuhiin patris nostri .\norewos, agendi rationc 35

pracstantissimi. Evangelii funibus viucti: tutclam nostram ad-

versus hostcs suscipiat. per omnia saecuki saeculorum. AnvTi.

— Duae moniales Domino famulabantur ieiuniis et precibus

et virginitatis constantia quam vehit sacrificium Domino ser-



rahant. Miiltos post dies, *Satanas nioniakMii natn niinorcm in p. 109.

scortationis cogitationt^s induxit. E viro (|uo(lani cuni conccpis-

set. sorori dixit : *. (> soror nnâ. in pt^ccatuni incidi. Ouid fa-

ciani? si sancti noverint, tiniore confundar ». Kt (d soror di-

^^ xit: « Soror mea, tristari noli: Dominurn eiustjuc matrem A'ir-

ginem Mariam deprec^^nur >. Ei resp^mdit: «() soror mea,

me (juidHm Dominus dereliîuit: tu vero eum pro me deprecare,

([uaeso ». Dominum pro sorore deprecata est dicens: « () Do-

mine, sororis meae peccatum dimitte! » Olim, cum ardentissimo

^^ corde, extensis manihus, oraret, pater noster, lucis pallio se-

pties quam sol aut luna fulgentiori amictus, ad eam venit et

dixit ei: « (Juid tibi accidit, tilia mea? (air aegro animo es? »

Illa ei: <( Ob sororis meae peccatum fleo et lugeo ». Illc^ respon-

<lit ei: « ()b eam antem moestam esse noli: ipse ut eam solatio

1'' gaudioqne afficerem missus sum ». Statim infantem ab eius utero

extraxit et ad caelum detulit: eius venter vacuus mansit. Et

dixit: « Iterum abliinc peccare noli! quae antea fecisti tibi

remisit Dominus ». Et statim menstrua apparuerunt. Illa laetata

est, sorori rettulit et dixit : « Laetare, sorormea

! Pater noster

'-^*^ Anorewos. ad me venit, infantem ab utero meo extraxit (^t in

caelum detulit! » Soror ei dixit: « Ego (pioque eum vidi, soror

mea; ab liac autem die, cave ne iterum pecces ». Audite,

fratres mei, quae iterum pater noster Anorewos in gratiam

liuius mulieris operatus est! Inde, iterum sicut antea peccavit;

^ et lacrimas effundens, jâtrem nostrum Anorewos deprecata est.

Postea, pater noster, crucem sole fulgentiorem tenens, ad eam

accessit « Me cruce illa signavit, et statim, ait mu/ier. utvirgo fui; et mihi dixit: ' Post haec rursum ne pecces "

». Po-

stea, muUer itla in iustitia vitam totam egit et mortua est

30 in pace. Dominus })atri nostro victoriam in immundos dae-

mones dedit. Eius preces et benedictio nobiscum sint per omnia

saecula saeculorum.

[X\']. Miraculum patris nostri Anorewos, (jni fuit tidei j)etra

sicut Petrus. Cum esset (3oram rege, martyrium ob (Uiristi amo-

3^j

rem exoptavit. — Audite, fratres mei, (juae pater noster Ano-rewos, deprecationis suae virtute, ojoeratus est! Monachus e

terra Damot ad eius sepulcrum cum j)ervenisset, pulv(M"em

suscepit et j^rolectus est. (hmi incederet *iuxta aedes nndieris p. HO.

cuiusdam^ mutier ei dixit: «Tuap salutaris a(jua<* aliquantulum

AETH. — V.. — XX. 7



GADLA AllON

SEU

ACTV SANCTl AAKONIS

EDIDIT

RORYSSUS TURAIEV.

Aaron Mirabilis (« thaiunatiirjius » vel mankerawi),

luonasterii Dal)ra-l)aret (vel Darit) vel Da])ra-Faran, ut \i-

(letur in Begameder, fundator, teinpore « persecutionis » a

ro£îbus Anida-Svon et Savfa-Arâd excitatao vixit. Sancti

1 5asalota-Mika'el discipulus fuit, sed, res satis mira, in vita

inaîstri sui ipsius iiientio non occurrit.

Mta Aaronis, al) lohaimo nionacho, quodam e succosso-

ribus eius, « e vetere volumine », ut narratur, transcripta, ex

uno tantum codice, haud accurate saec. xviii scripto, nempe

Orient. 093 Musaei Britannici (Wright, CataL^ p. 170)

iimotuit. Exhil)et versionem quartam historiao de monacho-

riim cum ro<;ibus iinpiis disputationibus ot persecutione

in ea tamen passim de Aarone eadem traduntiir, quac de

Philippo, de Ilonorio. dc Hasalota-Mikaêl in vitis eorum

naiTantur.

IMiua do Aarone et de qiiattuor historiae « porsecutio-

nis» vorsionibus, vide in libro mco, moscovita lingua scri[)to,

inscrii)to : 7)e fontihus historiae Aothiopiae hayiologicis

dissertaiio. j)p. 130-151, nocnon in poriodico cui titulus

B-jJâvTCva yj^r^r.vA^ \()\. XII, p[). 174-477.

AETH. — li. — XX. 8



M 1^>^^ )«-

ArciMluiil scrijjt;! v.iri.i, iii oodom ('(uWa^ viUie ;i(hliUi

iioiii{M> : a) saiicloriiiii <'iiiii v<'t<'niiii, tiiiii <*tiaiii a<'tliir>-

piroi-iiiii iiivocalio, ;i (juodjmi Sarsa \\';iii^n'| * roii8crij)L'i

It) \ita al)l);itis ly;isiu iiioiuiclii l);irct"iisi.s, roncisc iiarrata

c) vorsio ;iltri;i liistori;io iiionastcrii Darotonsis jK^st Aa-

nmis (('(ilinii r[ (b- ossihus s;mrtoruiii narnitionis ; (1) liym-

mis iii li(»n<)i'(Mii Aaronis iii (jiio. nwn-c Aothiopuiii, sinûla

iii(Miiln;i ('(MîtojMs (•oiiiiiMMiioi-aiitui', ('t (juoiii « cffiîeiii »

(m;ilk('') V(»(';mt. nii;i.' omnia ordino suo in lin-<Mii [»ro-

('(MMIIIIIS.

j;. T.

IViiiopoli a.| Narvani, a. <i. xiii Cal. AutjURla.s, A. 1). mdccccvii, dic S. Kliao propheUc.

' Sic lefêiiliini; non aulem Saraqa-Berqan, ul in praefalitjne ad

le.xliim lapsu edidimus.



ACTA SAXCTI AAlloXIS.

In nomino Sanctae Trinitatis, Patris, Filii oi Spiritus sancti, p. 113.

I

unius Dei,

(luae non aujj;-otur neque dividitui', unica est potestate et potentia,

3 cui non praeiverunt terapus aut coniputus, aut anni et dies.

Quae procreavit et stabilivit totum mundum sine labore aut

[fatigatione, uno verbo.

Onae extendit caelum sicut pellem ^ sine cohunna aut paxillis,

et spissavit terram sujêr a([uas ^', m) commoveretur 'K

10 :juae fecit angelos suos calamo ignis tlannnae • et ruhe"' levi,

sicut vultus in speculo (?). Quao orbem assignavit circuitui

[hmae et lucem solis splendentis,

ot instituit eis stellas lucidas, quae non recedentes (hicerent ea,

ot instituit non vi coactus (?) annorum quadrantes et diei partes

i"> [sexagesimas, faciendo fenestras, quarum ambitus occasus

[et ortus sunt; 'J

([uae numerat st(dlas in plenitudine earum et cuicunque earum

[nomen vocat ' cum diceret: « illa », « illa ».

r^t creavit hominem ad imaginem et similitudinem suam.

•^' Pondere sajîentiae libravit mundum et spithama metita est

[caelum. Magna est virtus eius et mirabilis sapientia eius

[et inenarrabilis magnificentia eius.

\on habet caelum super se, quod intelligit ubi sit Deus sanctus

[et fortis.

•?:> Thronus regni eius et tabernaculum eius exstructa sunt in

[excelsis r a m a *^ Hethel •'

fundata in lapidibus carbunculis et camerata e trabibus igneis

[et nive lucenti.

Solium dignitatis eius est lapis alabastrites ^^, ponderata et ex-

•.M) |tensa super capita quattuor Cherubim.

Currus eius est terribilis et tremendus, sicut copiae militares.

jln medio earura (?) constitutus est

' Ps. cm (Giv), 2. ~'^

Cfr. Ps. cxxxv (cxxxvi), 6. —' GlV. Pt^. xcii

(xciii), 1. — * Non mielliô. E P.s. cm (civi, 45 corruplum videlur. —

^" Spiritus = nn? — ° ^'^'^- Henogh, cap. lxxii. — ' Gfr. Ps. cxlvi

(GXLVii), 4. — * Nomen caeli tertii Aethiopibus. — " Sic! Gfr. Matth.,

II, 16-18. - '" Henoch, xvm, 8.



M *<^^ >»-

iii (jiio (^st Hpiritus vitno ot (|ui norniiiatur (idri^fil '.

p 1 1. *Kx('unt (?x oo tonitrus ct fuliuina, ct fragor voli(»men8, ol lcMTae

[motus ininidationom procurans.

Anto riiiii iii.ii'<> .-ilbiiin sicut nix (3Xtonsutn ost, ut dixit a^juila

[Kvanj(olii'. r*

VA aj^îl.iiihii iii •I) sicut pisces scintilla(j ful^niris ot balaona

|l()iiitrus crepat et damat in ni«'<ii() eius.

( liiviiiiisl.nit tliioimiii «'iiis iniil(.' (;t myriades milium (!olum-

,l)aruni ot myriadîs, jxjtestates el virtut(»s,

(•laiii.iiilcs (it vociforanttis, cum (li(;eroiit: lo

< Sanctus, sanctus, sanctus es Deus altissinms,

ploni sunt caoli et terra sanctificationo gloriae tuae inexhaustao ».

(]ont('uii)lari faciom oius, (juae est melos non j)ossunt domini

[Michaol et Gahri^d,

((uia ahscondilus ost ij)se, ot iiuht! velatus, (in) solitudine ton(i- m

hrarum ot [flammae,

non creatus n(*que factus, Pater, Filius, Spiritus sanctus, omatus

[salulis nostrae, filum (juod non rumpitur.

«Initium ^ênerationis eius ah hoc, et

usfjuead hoc rolirpmm

[eius > inenarrahile est dictu 20

ot ignotum computui sapientium et monte Cherubim et Sera-

[phim non comproh«-nsum.

Ipse so ipsinn co^^noscit Adonai Elsadai Einmanuel,

rex longauiinus ot manifestus, vindex

acutissiinus, sicut fulineii; ensis irao eius acutus est 25

in eum, qui iurat in nomine oius vivo mendaciter, et comedet

[gladius eius corpora eorum (jui deos alienos colunt ot in

[hariolatione ambulant.

Xos autem gloriahimur de Deo dicentes:

« Quis Deus inagnus sicut Deus noster ^ qui jiot«'st /acere si- -.i»)

[cut vult et sicut cogitat,

(jui j)lantat et eradicat, honorat et ignominia atiicit, vivificat

[et mortificat, jâuj)erem facit et ditat,

morho afficit et sanat, prosternit et suhlevat K esurire facit et

[satiat, siti afficit et rore recreat, a"

p. ij5. *constituit in munere et abrogat, castigat et miseretur,

' Cfr. EZKCH., I, 20 ; x, 13. — « Cfr. Apoc., iv. 6. — ^ Ps. lxxvi

iLXXVu), i'3. ~ * Cfr. I R'g. (Samuel\ ii, 6-7.



M !<>•" >;-

iiistum (leclarat (lictuin inisericordiae eius sursum trahendo,

[et pessum dantur neglecta ab eo.

Maximo autem gaudeamus ob eum (jui sedet in dcxtris Patris

[sui, cuins vestilus est coqûs noslruni, lesum (lliristum,

' IVuctnm utei'i Maria<' Virginis, [gamel,

(jni accepit ab ea, novum azymum, non depstum iie(|ue fermen-

[tatuin in tictili fênerationis semine viri corporalis.

In eum credimus et ad enm confugimus ot in euin speramus,

et non repudiabit ne.pie despiciet nos, pretium sanfûinis sui,

10 Xon dividet cuin diabolo defraudatore, [ne pereamus.

sed comparabit sibi soli captivitatem, qnain emit se ii^sum sa-

[criticando, et sursum duxit ex inferno,

ue inanis esset labor eius et defatigatio eius et conviciator

[eius dolosus(?),

lo neque essent incassum clavi mannnm et pednm eins et per-

[cussio capitis eius et exspuitio salivae improborum in fa-

[ciem eius, cum ignominia atficeretur.

Ilorum memor, remittat nobis peccala et errata et delicta nostra,

[et ignoscat nobis, et sit benedictnm nomen Domini Dei

•20 in saecula saeculorum. Amen [Israel

Videte, fratres nostri, stellas, caeli ornamentum et Ecclesiae

ornatum, certamina martyrum et iustorum moiiachorum, qni

in vita kindibus et i^recibus eam adornant, et post obitum in

ea memoria (?) ossium eorum lucet, sicut sol, et ab anno in

2' annum effertur et odores exhalat, sicut aroma, cuius ad 0(U)-

rem suavem reges et principes accurrunt et salutant eam cum

ture puro et vestibus tenuibus. Ecclesia autem gaudet, et

laetatur iis quovis mane in landibus, portans ossa eorum sicut

gemmas, nam illa propter eos permanet Sion nova, testis ve-

:<o ritatis, et in ea faciem misericordis Creatoris sui inveniebanf

et capiebant partem suavitatis corporis et sanguinis eius qni

ad certandum illos fortes et constantes reddiderat. Kt *intral)at p. i ic.

odor eius suavis in corda eornm, et mentem iis iniiciel)at, ut

dicerent : « Oportet nos animas et corpora nostra alHictioni])ns

3r. tradere, ut nanciscamur amorem (^hristi Domini nostri, (|ui

primus nos dilexit et semet ipsum dedit redemptionem pro pec-

catis nostris ». Unain ob cansam certaverunt in ieiunio et pre-

cibus, in frigore et nuditate, et ad instar rotae se prosteruendo.



-0<1 HM l>J-

(l()n«'(; lalniit sicul ;iraii(>a ' coriMJs (H)runi ('t liiif(ua <M>rum ad-

haesit faucihus coruiii, «»t aruit, ttittu/uam t<;sla virtuH (Htrum ',

mI caliâveruiit oc.uli coruin, ct cxanKirunt sicut fodiuiii t«<:l<>-

111 III'^ ossa (>oriiiii t.-iiiie (»1 sili, (^t dissoliita sunt oninia iiu^nilira

coruin, (liiiii ('XsjXM^taiit coronas lauilis a l)eo, (lcfliicnti; in h*'-'•

j;(?t('iii (»ius ' rivo, (|iii coHi|^ît r*os. Kivus sunt a(|ua ct nan-

;;uis, (jiii c lalcrc eius dic miptiaruiii cius tluxcrunl, s<*^cs

awlciii sun( lii lilii rc^nii, iiisti, (;lccli, inoiitcs cxcavati \ patres

uostri iiioiiaclii, (juoruiii varia sunt certaiiiina lalK)runi, varii

o(lor(?s arniii.iliiiii sac(*r(lotii, varii floruiii adsjieclus. UuoukmIo io

stcllac in lacic ca<li «'I imlcliritiido lloriiiu in t<;rra, sic as|)e-

cliis iiisriliac cl aroiiia |tracstaiitiae |)atruiii nostroruin iustoruin

ct iiiartyrmii, (jiii iiati siint (in) V(;ritatc pro patrihus nostris*'

liiiic sponsac j)ulclira(» ', liliac rc<,as IJaschon in tiinhriis aurcis

circuiiiaiiiictae varictalihus, qnac adslitit cuiii iis a dcxtris \ Ki

cmii iis ", ut olfcrrct ilorciii aroiiiatuin saccrdotii eoinim in te-

stiinoniuin sacerdotii eius; ut efferret laudationes precum eoiûm

ad gloriticationem divinitatis eius; ut darct dono aurum electum

ct

ar^cntmn iûrgatuin et gemiiiani fulgentem inagnificenliaercîii cius; ut traderet initiando iuilia ajûorum et houin opiiiio 20

ruin, turturum et coluinharum, iiam Altissimus 3t terrihilisest; ut

monstraret pocula plcna, quihus exhaustus est fons lacrimarum

eormii et sudoris exiliorum eoium et effusionis sanguinis eo-

rum, qui est additamcntum sauguinis eius ad pretium sanguinis

cius gentes; et offeret vestes puras fructus fidei eorum ad di- r*

vitias gloriae eius ^^\ et imluet vestem nuptialem, amictum

iustitiae eorum, ct portahit manihus suis diptychos nominumeoruin, et stahit testis pro iis a dextris Patris lucens, sicut

p. ilT. *candelahi'mn (^), quoad ceperint coram illa...^'

Preces et henedictio, et donum gratiae, et imago impressa 30

faciei, et virtus salvationis martyrum et iustorum sit supcr

lohannem in saecula saeculorum. Amen.

Hic est liher certaminis lahorum patris nostri Aaronis mi-

rahilis ^~, qui narrat. quomodo elegerit Deus Darit '^ mon-

^ P.-. xxxviu (xxxix , 11. — " Ps. XXI ixxii), 15. — ^ Cfr. Pf. cxxviii

(cxxix). b. — * Scil. Ecclesiae. — Î. q. Caniir., vm, 14: % monles aro-

maluin » (Vulg.). — '^ Cfr. Ps. xliv ixlv), 16. — ' Scil. Ecclesiae. —® Cfr. Ps. XLiv (xLv), 13, 14, 9. -- ^ Sicl Diltographia esse videlnr.

— ^° Gfr. Rom., ix, 23. — " Aliquid desideratur. — '^ Vel ttiauraaturgi.

— '^ Nomen monasterii, modo Dabra Daril, modo D. Daret scriptum.



M J<>^^ )«-

mir.iliilis^' » i(4>s|>()iiil(;ruiit ci : « In s^-rinio, iii iiuMrH) altariH sa-

crificii ». Ki iussit (M)s (ifTi^rro scriiiiuiii Aanmis inir.ihilis et

dixit iis: < Kxcavate vobis saiK^tuariiiin ad (lcxtraiii {irioris ct

|M>nitc in co )ir.'i(>('(>ptoi-('in l<^gis niii';i)>ilciii ; illud vcio pristi-

iiiiiii s.'in('tuMriiini, in (|ii(> coac^M-v.it.i siint ('or)>or.'i inartvriiin.

tlauflilc, iK^ intrcl ))('s lioininis /w ///?/// nc^jiic vidiial tli(?sauro>

Dci, (|iii ))iuris (]uain auriiin aiit argcntnin aut ^cininac to);a/i

ot s.-i)>))liii'i a^tstiniandi siint )». Kt fecenint sicut iusMi erant a

iiietro)>olita, ct cx(*avavciiiiil lioc sanctuariuin, el attulcrunt in

id scriniiini coi'))oi'is niirabilis Aaronis cuin lionore et laudc. lo

et ))osucrunt siiiiin tahot sii))cr eiiis sc))ulcliruni us(jue ad nuiic

(*t us()iic ad liiinc diciii. lla()U(^ factus (,'st liortus ))in|ûis, qui fcrt

ainy^^dala ct ni.indra-.ôras, stacle ct un^nicnluin, vina siiavitcr

odorantia, calainos aroinaticos, (nnaininoniuni tlorens. l)issi])avit

haec ventus ))recati()niiiii ))atris iiostri Aaronis et fecit ea in ir»

brevi niullos IViicliis ad inslar j^.dinae ferrc. Preces eoiiim sint

nobis icdcin))lioni ))eccatoi'uni nostroruni in saecula saeculo-

ruin. Aincn.

Eructavit cor nieuin verbuin bonuin ', j>lectruin S))ii'itus

sancti ))ulsabit cliordas citharac cius, resonabit in ore in(*o -..i)

nuncius piacstantiac et sonus suavis prccationis et certainen

laboiuni Aaronis mirabilis, arboris cedri excelsae, cuius suiii-

mum cacumen tani,at caelum et cuius radices sunt infra abvs-

sum, (jui extendit palmites suos usque ad mare - et cuiiis

folium non defluet -^, praeceptoris legis praestantis, qui gloria- 2-.

p. 119. batur in Domino et s^êrabat in Deum Israel, pugnatoris *pr(>

tide et cantoris. silentio carentis, sicut angeli. In illo fruges

tulit et multii)licatuin est psalteriuin Davidis, ut ipse dixit

« Se))ties in die laudem dixi tibi ' ». Xon dabat somnuni oculis

suis et pal))el)ris suis dorinitationem •', dorec ad tinem perduxil :î

centuin et quinqnaginta j^salmos Davidis et Cantica propheta-

runi (4 Canticum Salomonis et Laudes Mariae et Portas Lucis

septies die et septies nocte. Et ))rosternebat se sicut rota in

terram, et oculos suos ad caelum elevabat, et aquara lacrima-

rum suarnm coram Deo profundebat, et percutiebat tergum suum sT)

funiculo e duodecim nervis. qiio sancti se flagellabant. Et }»ul-

^ Ps. XLIV (XLV), 1. — ^ PS. LXXIX (^LXXX ,11. — ^ Ps. I, 3. —

* Ps. cxvm (cxix), 164. — ^ Ps. cxxxi (cxxxn;, 4.



-«( 107 }»-

sabat pectus suuin et vociterabatiir ad Doum, cum (licecet verlx)

psaltis e psalterio: < Doiuine, cxaudi oi"ationeni ineani, et cla-

inor ineus ad te veniat. \on avertas laciein tnain a ine : in

(piacnnupie die tribulor, inclina ad me aurein Inain \ iiani

:> multi insurâint adversum ine ^. Eripe me de iniinicis meis,

Domine^; [^roperat euim os niortis, ut nie abdiicat. Adintor

meus et liberator meus es tu, Doinine *, Deus nieus. non con-

fundas me ab exspectationt^ mea ''. (ônsilinm iniernnt contra

me, noli me derelinquere, ne glorientur propter ine. X«' tradas

10 bestiis animas coniitentes tibi '•, Doinine, Deus meus. Doniine,

Deus meus et Domine, rex meus, panis diei mei ct calix vita<'

meae, spiritus oris mei, licpior salivae meae, bix ocnloruni

meorum, IVnlitudo verticis mei, caior (?) vestimenti nici, scriiK»

vocis meae, prudentia cogitationis meae. Adbaesi testimoniis

ir. tuis, Domine, noli me conlundere '. Adbaesit aninia meatibi:

adspice in animam meam et salvam eam fac. Pono lacrimas

meas ante te, sicut iussisti. Tibi sacriticabo bostiam hiudis ^.

Intret deprecatio mea in conspectu tuo " in tempbim sanctuarii

tui. Approl)a, Doinine, vocem oris mei ^^. Iter ineuni et ^res-

20 sus meos dirige secundum eloquium tuuin ^' ».

Uectum erat iter Aaronis iniral)ilis, facientis virtutes

atnan^^', militis fortis et validi

adversus copias inimicorum, cuius calcei et arma est Evan-

arcus eius et basta est crux, [iêlium,

s, *cingulum lumborum eius et gladius in inanibus eius acutus p 12

est fides Trinitatis indivisae; [cognitio in dicendo.

cibus eius est precatio et corona capitis eius est sapientia ct

Et rota currus eius est amor Mariae Virginis.

Lrat palma fidei, ramis ornata, frugibus abnndnns,

3> et arcbipresbyter magnus sev-undnm ordinem ^b^bdiisedecli '',

qui remittit delicta peccatoribus aspersione sanguinis (Hiristi

I/fe est boino peregre proficiscens, [magistri.

cui sunt quinque talenta aiirea [iustitiae,

et qui obtulit (uni lucro suo alias quindecim mnas ' • rcî

'

PS. 01 (Cn , 1-2.

—"

/V. Ill, 1. - '

Ps. LVIII (MX), 1. —* P.<. i.xix

'Lxx;, 5. — "• Ps. cxvm (cxix), 110. — " Ps. lxxhi (lxxiv), 11>. —^ Ps. cxvni (cxix), 31. - ^ P*. cxv,8 (cxvi, 17;. — » Ps. cxvni(cxixi, 170.

'« Und., 108. — " Pnd., 133. — 'î Ueg.^ xiv, 48, dxvatv. V. Dillmann,

Lex., 1236. — '^ Ps. cix icx). 4. — '* Sic!



-4< 108»».

Korvtis boniis i*t prociirator sapicns, (|iintn r-onstituit (l(»ininuK

|siiiis sii|H>r oninciii f.iiiiiliani ct poKKOKKioneni Kuani ',

iil il:ii-«'t (-ii>iiiii lioiMiiiihus (loniiiK Ktiao,

Apostoliis ct ti<ii'liK (riuK, ({ui (*uni iiiiKit,

.•nliil.it ioiiis «»x|»erK,'>

iiistitiaiii roraiii rc^c, sinc iiirndacin jiiaclicaiis.

MciHMlictio prccis iiiirahilis Aaronis,

lioininis pacis inc:ic, iii (|iio spcro "\|nacli.iriiiii alistincntiuin

(»t Ix^ncilictio (jua(lriii«^'cntornni inonaciioriini (rt tr(»c(*ntaruin ino-

(pii, ciiiii patiN^ siio iiiirabili Aarono con<l<Miinati, lo

liMil.-ilioncs cxsilii,

siidorc, (lcrati^âtiont?, fain(\ siti. frij^ôn*, nuditatc j»ftr|»0K.si sunt,

ot henedictio niajîstroruni j)raej»osit(»ruiii.

ct |)rcc(»s inartvruiii in lioc inonaslerio (lc/ nncloruui

ct oiMniuiii iustoruiii ct sacerdotuin (dectoriiin, '»

iii honis oj)cril)us j)LM'S(n'(>rantiuni o\ peccato inortuoriini.

(jni ivcuiuhunt [() in sej)ulchro Aaronis mirahilis,

sicut luiiae ornatae iiiter stellas lucentes,

jirecationes eoruiii sint nohiscuinet

iustificent nos poccatores.Kt inveniat s}»ein vitae loliannes, praecej)tor legis in inona- &«

[sterio sejûlchri ossiuin eoruin,

ne sit niinor sociorum suorum i^raejôsitorum,

p. 121. (jiiorum *virtuti precum contidens,

lihrum huius testamenti scrihemhim curavit,

ut e manu Satanae et daemonum eius malignorum salvaretur, 2-

in saecula saeculorum. Amen.

Auscultate, patres et fratres nostri, locum nativitatis patris

nostri Aaronis mirahilis esse in civitate rrahva, et Sagii^da

nominari. h]rat in illa vir honus, nomine Gabra-Masqal, Deum ti-

mens, (pii dahat eleemosynam paujêribus et egenis. Erat ei uxor, .•»

\mata-Marvam nomine. Amho erant in iustis facientlis con-

sentientes. Et non erant illis liheri, (juam ob causam ad Deum

precabantur, ut daret illis fructum henedictum, Deo gratum et

hominibus acceptum. Et vidit Deus fidem eorum, et concepitAmata-Marvam, et peperit filium, cui dedit nomen Faraday, 35

cum diceret : « ludicavit me Deus et dedit mihi secunrhim

^ Clr. Matth., XXIV, 45. — - Ps. xl (xli), 9.



-«( 110 )M-

Iii4*ntis 4>ius cl illuiiiiiiavil ajxTliiraiii ratioiiis ciuH. Kt inMtrurtus

est tHMicpiacito Dei, et omnin. viilute «livina (Mlr>ctUH, jKjrferit.

1'sallriii) Davidis a<l lincni |)cnlucto, Kfîliictuin c*Kt cor eius

rl IraiislixnMi .iiiiore (^liristi, et cuin do lectione ' inoditarctur.

iiillaiiimahis «»st sicut if^niis aiiiorc Marinc, |)iilclira« c<)luinl)a(% J»

qiia(> [lortnbnt in utoro siio liliiiiii Dci (>t nutricbnt (miiii lact(*

iiiaiMiiianiiii suaruiii, virf^ô ol)si«<nata pcriiianciis. Oun(* difrna

iiiil, iit labia cius tIor<Milia labiis siiis oscular(ftur (;t li(|Uor('iii

salivac «'I lialituMi ûlluris ciiis inlus oris sui reducenH, cum

l>.ii\ uliiMi l.ictum osciilarcfiir. et «lcglutiebnt, (iicens: « (Juid lo

immcrsumcsl iii

saliv.im lilii mci ? Sacclinrumnc, nii fnvusp. iL^.'.. iiicHis. ;m lac *iuvcncae(* Kt (lui cst odor suavis balitus tilii

mci^ Utruiii iiiali (aiiipcsti-is, an alabastri, aii stactes, aii tu-

ris, an iiardi, nn cassiac et ^nlbani et sicerae (?). .\um pul-

clirior cst splcndore faciei eius sol inensc baziran aiil luna i'>

dicbus |ilcnilunii^ » Modo aniplexa est euin manibus suis, niodo

(•(•llocavit cuiii suiêr crura sua, niodo Inctavit eum, niodo vcstibus

iuNohit ct deposuit eum, sinu fovit et terfô suo accinctum por-

tavit, ct considerc fecit. Deinde ludendo oblectavit eiim, siciit

fcminac, libcros suos oblectantes, et dixit: < Craudium meum es 20

et suavitas mea ! (Juis est e gente liumana similis mibi, quae

tiliuin sine viri unione peperi et /n vircînitate obsignata et ob-

scrvata repagulo, non aperta partu et non iôlluta sanguine tem-

pore puerperii ». Kt lac, quod manabat puero e mammis virginis

liliae (?) -. « Vive (?) mihi, mi fili, nam vivus es, et ego vivam r.

proptcr te, et propter me vivet numdus ». Postulavit parvulus,

clamans et balbuticns nu^do infantium, lingua creaturae, ut

lactaretur et dixit ei: « Mater! » Dixit illa: « Ergo ^, suge,

pater, pater (?) ». Cum vidisset feminas a liberis suis amantes

et matres a parvulis suis, dixit Aaron in corde suo: « Talis est 30

amor Cliristi erga genetricem suam Virginem ». Ob eam cau-

sam lifpiefactum est cor eius et exarsit sicut flamma clibani

l^ropter aniorem Agni et fecit labia sua et os suum instrumentum

canendi Deo et acquisivit morem bonum in psalterio Davidis,

sejjties die et septies nocte cauendo. Et strepuerunt aures eius, :r>

et defecit lux oculorum eius. ne viderent vanitatem ^ necpae

* Menbab pericope, locus Scripturae. — - Texlus corruptus Aliquid

omissum esse videtur. — ^ Nonne 'enJio legendum? — * Ps. cxviii

(cxix), 37.



-^( 111 )K-

audirent verbum inane, sed susurrabant labia et lingua eius

legem laudis Dei et sonabat halitus gutturis eius sicut ventus

in montibus. Et habuit (hilcedinem mundi ut calicem mortis

amaram. Et erat ei currus Spiritus sancti Paracleti, sindon

T) baptismatis non textam, nobis indutam (?), constrictae sunt

maxillae eius praecepto Veteris Legis. Et fuit ei frenum ieiu-

nium et abstinentia, et stabaut pedes eius super petram Evan-

gelii Apostolorum, *sicut equus trahebatur funicuk) Evangelii p. 124.

et funiculo amoris Mariae purae. Gastigabat eum, sicut flagel-

10 lum, timor nominis Dei exercituum, et currere eum faciebat

viam iustorum et martyrum, et impellebat ad certandum in

bello inimicorum, donec fecit in eo prodigium et ostentum, donec

adduxit eum ad spem vitae, quam exspectant iusti, qui vadunt

in via arcta, ubi non est mors et tristitia, in saecula saeculo-

io rum. Amen.

Post hos dies surrexit et profectus est ad metropolitam, ut

diaconus ordinaretur. Verbo Scripturae et praeceptis ministrandi

in ecclesia et ordinis mysteriorum observandi auditis, dixit

Aaron mirabilis : « Haec admonitio sit mihi nunc sicut annuhis

20 in corde meo, sicut sigilkim in brachio meo, sicut saccuhmi

pecuniae ad iter necessariae, et sicut monile ad suspendendum

coUo. Sit mihi ecclesia sicut pulU turturis, cum matre sua se-

dentes ». Et reversus est Aaron diaconus in civitatem Gambya

ad Saguada, monasterium Georgii, et ministravit in eo officium

5 diaconatus multos annos. Quodam die intravit in sacrarium ^

secundum ordinem more suo, ut prunas in acerra caperet cum

timore Dei et tremore, et cum eas pararet, exiit parva scin-

tilla et consedit in quodam digito eius, et cum adhaesisset,

muUum ursit eum. Excutiebat eam ad sinistram et ad dextram,

80 sed magnam aegritudinem ei faciebat. Destitit ab ea Aaron

mirabiks et flevit fletu amaro, dicens: « Domine,. Deus meus,

quare avertisti faciem tuam a me et derekquisti me, ut insi-

kerit in digitos meos haec parva scintika. Si tacebis a me, as-

simikibor descendentibus in lacum ~. Nisi misericordia tua i)ro-

•,io teget me, omnis qui invenerit me, occidet me '^. Aspice, Domine,

fidem meam : nisi me opus habuisses, mansissem in domo patris

mei in patrimonio meo. Ecce id rekqui propter amorem tuum ».

^ Bela geher, domum ministerii vel specierum euchaiMSticarum. —" Ps. xxvn (xxvni\ 1. — ^ Gen.y iv, 14.



M 11:^ n-

K\ flixit mirahilis ilinrnnns: € Animn m«M, ih- tnnfât io if<ni> .il»

lioc (lir. Scis cnim milii p.irvam s<:iiitill.im insiliissc» ci ac*^'i'ilu-

dincm ifitnlissc*. .SimI (|ii<) |H»i!i8<'st niai'o i;<nis jirofinnliiiii, margiuL»

p. 125. carons, j»lenuiii, *f<'rvi«lum, ij^nc; can<ir»nH proptnr iram I)î ». lu-

ravit ct promisit s** iu civitate sua Ininr tantiim s*)iuni <liem pcr- '.

iiiansiirum osse. (Jum es8(»t vijîlin liMiohrosa, surrexit in erTl(*si;i.

»1 lacrimans j)reca])atii!- orationo anlenti, («t al)eun'li veniarn

a lahot |)(^tivit, cl facicm suaiii vestimcnto tohot tetijît. Kt

cxiit piiiiii liicc, i;t v(M'sus oricntcm prof^^ctu-i est, 'licens .\un:

«( Luccrna |t(Mlihus ni(?is vcrhiim tiiiim, ct luin 'n scmitis m('is '. lo

Dciluc mc, hoiiiinc, in via tiia, (?t in^rediar in veritat*» tua ^.

luravi ct slalui custodire iudicia iustitia(» tiiae •. .Vdhaesi te-

stinioniis tnis, Domine. noli me confundere * ab exspectation^^

mcâ '. Kt no auf(M*as de ore meo vorhiim voritatis usrpie(|ua(]uo'' >.

V.\ prosp(M*a])at Doininns I)oms itor oius. (îm venissot in ter- i'»

r.un Amliaram, (juaesivit viam in Dahra (rol ducontein. ad

sanctum ahhatiMn ]'>asalota-Mika'ol, cpiippo qui fuerit maximns

et illustrissiinus, in ri^ôr" certaminis, (^x omni])us praecoptori-

hus illius tomporis. (aim ad portas monasterii venisset, |>otivit

et rogavit, ut sui niontionoin facerent et de se dicerent. Et a»

introductus ost inira])ilis Aaron dia(;onus. (]um intrasset coram

praoceptorc le^îs, prostravit se ad pedes eius, et osculatus est

genua eius: et dixit ei abhas Rasalota Milva'el: < Ubi est terra

tua, mi fili, unde vonisti, et (piid dosideras e natura gentis

liumanae ^ » Et narravit oi omnia oiêra sua, et quomodo in 2o

sacrario ignis digito sno adhaesisset : ot dixit miralnlis: « Abha

et pater mi, valde et propere propter dolorem scintillae timore

correptus ob peiorem poenam ignis. peccatorum damnatoruin

sortom, fiigi, ut animam meam salvain facerem, et veni ad

nautarum principem, ut guliornando in lintre precis tuae. sal- h

vum me o liuctihus peccati praestares, et adduceret me scala

iustitiae tuae m Jomm uhi est Christus pontifex, cjiii se ipsum

sicut agnum sacrificavit ». His auditis. respondit abbas Rasa-

lota Mika'(}l : « Vere elegit te Deus et V(^cavit te sicut Paulum

ignis contactu, nt portares utensilia sanctitatis et gemmas pre- 3o

tiosas et lucentes, et ut itor faceres cum iis, et reversus. xv ci-

^ Ps. cxvjH cxix), 105 (Nun or(iine alpliabeli). — - Ps. lxxxv

(lxxxvi), 11. — 3 Ps. cxvm (^cxix), 106. — * Ibid., 31. — "^ Ibiri., 116.

— * Ibid., 43.



-^ ll-> )H-

vitatibus praeponereris. Nimc autem, mi fili, sis constans et

firmus corde tuo, et custodi viam Dei', et *exspecta misericor- p. i'26.

diam et ^Tatiam eius, donec faciat ti])i e miraculis bonis. Vi-

dentes laudabunt Deum propter te ».

5 Paucos post dies, cum vidisset opera et praestantiam et mo-

destiam eius, gemmam cognitionis et e!ocutionis, et abstinen-

tiam, basi aureae similem, quam in pace acquisivit ; cum dein

probavisset argentum sacerdotii eius, et quomodo in loco preca-

tionis assiduus erat; et cum vidisset eum repreliensionis peccati

10 superbiae et arrogantiae expertem esse, et non esse in eo pigri-

tiam aut aviditatem ciborum, sed perfectum eum esse in caritate

et mansuetudine et sedulitate in precando, tum induit eum veste

monachatus et monstra\'it ei viam Antonii et Macarii, vestigia

abbatum Pauli et Arsenii, doctrinas abbatum Xabiyud et Ma-

15 qabis, et abbatum Abibi et Hilarionis, et abbatis Agathonis, qui

septem annos os suum lapidibus implebat, et praestantiam om-

nium iustorum. Et dixit abbas Basalota Mika"el: « Benedictio

horum sanctorum sit tecum in saecula saeculorum. Amen ».

Et factus est Aaron oeconomus monasterii et archidiaconus,

20 et gratus fuit Deo. Delectabatur ecclesia ministerio et cantu

eius, et bona erat omnis agendi ratio eius in corpore et spi-

ritu. Oratio et benedictio et virtus adiutorii eius servet nos ab

ira faciei Ghristi, in saecula saeculorum. Amen.

IUis diebus surgere fecit agitatio undas e procella venti Sa-

25 tanae in finibus omnis Aethiopiae. Erat eo tempore metropo-

lita abbas lacobus, fide orthodoxus, et quasi leo confidens -

precatione sua. Rixabatur cum rege Aetliiopiae. Et conve-

nerunt omnes pastores Aethiopiae cum patre eorum lacobo,

fratre Apostolorum, et intraverunt ad regem, et dixeruntei:

30 « Desiste a frigore ^ lectus tui, si non, certabimus tecum,

et non dabimus communionem eucharistiae corporis Christi ».

In numero XII pastorum Aethiopiae erant antistites (mamhe-

ran): Basalota-Mika"eI, Philippus, Honorius, Damianus, abbas

Xatanael, lohannes, abbas Andreas, Gabra-Amlak, Gabra-Naz-

35 zawi, abbas Beniamin, Zar*a Krestos, ad numerum xi antisti-

tes. Dixit abbas Basalota-Mika'el abbati lacobo: « *Pater, est p. 127.

apud me puer, ardenti studio martyrii flagrans et sitiens sicut

^ Cfr. Ps. xvn (xvni), 21. — ^ Prov., xxvm, 1. - '^

Sicl



M ll-l )N-

l(>rra ilcsoit.i aiMorciii (ilirisli, l)oiiiini .sui ». l)ixit a))baK la-

(-()l)iis: « Iiibc aiMiicl (Miiii ad (liciii t(M'liiiiii ». Mi.sit abhaK

UasaI()ta-MikA'('>l ad .VaroixMn inirabibMn, (licims: < Veni, tni

lili. iioli ('iiiictari ». Venit alins antiKt(*K et intravil ad laco--

1)11111 iiiflropolitaiii ct (lixit ci: « V'(*ni, iit t(?cuin inorerer. Con- '»

socia inis patcM', conj^rtif^atioiii tua(;, nain (lef(*ctuiii liabetis in

iiuiii(?ro v(islro ». Kt consociatus cst iis, et factus est nuinerus

coriim XII aiitistitiiiii. 'riiiic dixit abbas Iaci)bus pastoribiis Ae-

tliiopia»': « Krri' t(Mii|nis iiicssis arvi nostri. lOstole constantes

ct lii"iiialc corda vcslra, siciit Apostoli, patrcs vestri. Kt con- lo

socieniini /is uscjue ad mortein propter studiuin gratiae Chri.sti,

(luae est iiiaior et excelsior hoiiore re^iiin terrae. Kcce ruf(it

vr\ Acthiopiae, sicnt leo, et quaerit, (juo iiiodo nobiscum bel-

lct. Nunc autein putrnabimus cuin eo et diinicabimus gladio

lidei. Vos estote sicut xii Apostoli. tu autem, Ma§alota-Mika*el i*»

sicut Petriis, fidei petra. Praepono te omnibus pastoribus Ae-

thiopiae, iit sis adiniiiistrator eorum ».

Eo die venit Aaron mirabilis e Dabra <iol in regiam ad

praeceptorom suum cum multis diaconis monachis, et adduxit

eos ad lacobum metropolitam, qui eos sacerdotes ordinavit etdi- '^»

xit iis: « Kstote di<,mi mysterii, ut domus Spiritus sancti sitis >.

Erant numero ordinati lxxii monachi. Et benedixit iis et

dixit iis: « Estote lxxii Apostolis similes. hic autem Aaron

mirabilis sit pastor vobis, sicut Paulus, lingua unguenti pre-

tiosi ». 2:»

Post haec misit rex ad abbatem lacobum et dixit: « Ecce

cras dies lestus est magnus; veniam in ecclesiam ad vos. Parate

vos, exspectate me ad missam, ut e manibus vestris commu-

nionem accipiani ». Ilaec dixit non e corde suo, sed quia audi-

p. 128. verat *pastores Aetliiopiae et metropolitam consilium iniisse, :«

ne darent ei eucharistiam propter frigorem lectus eius. His au-

ditis, pastoros valde perturbati sunt. Dixit abbas lacobus antisti-

tibus: « Ad quid vobis spe(;tare verbum regis videtur, et quo

consilio veniet ad nos commuuionis causa, cum sint apud eum

sacerdotes tabernaculi eius^ > Responderunt praeceptores an- 3:>

tistites (n e b u r a n a- ' e d), xii pastores Aethiopiae : « Nou boni

causa veniet. sed ut oves tuas invadat, et nos diripiat, si re-

cusabimus ei eucliaristiam porrigere ». Et dixerunt ei: « Quid

est melius nobis, et quis intrabit ad missam, impediturus eum



-^( 115 ]H-

ne accederet^ Xonne administratoreni, qui eum ab anapliora

prohibuerit, egressus statim capite truncabit? Nunc autem iube

aliquem intrare ad ministrandum et dic: ' Talis, dic missam et

esto paratus, raartyr fieri prae fratribus tuis '

». Respondit

5 abbas lacobus metropolita : « Num ego pastor et pater vester,

lupo veniente, fugiam, et retro me convertam? Num propter

escas conditas constitutus sum metropolita, primas, et pastor, et

praedicator Evangelii, et tabotat consecrator et sacerdotum

ordinator? Missus sum via potestatis Apostolorum, porto sigil-

10 lum chrismatis et Evangelium potestatis eorum, ut sim lux

ecclesiae in operibus bonis. Primus sum in benedictione et in

communione mysterii accipienda. Sum sacrificator Agni, redem-

ptoris mundi, et ordinator sacerdotum sacrificantium primitias^,

quae semper mactantur et semper vivunt. Et abundat in (?)

15 calice merum ^ vinum sanguinis eius, vinum cultus divini,

quod cum '^ liauritur et bibitur, sumptum...^ non deficit. Me-

dicina morbi et donatio sapientiae est aqua lateris Ghristi, du-

ctoris vitae, qui ipse dixit :' Ego sum pastor bonus et animam

meam do pro ovibus mAs \ * Sum pater vester, ab eo consti-

20 tutus ad crucem eius portandam et Evangelium eius praedi-

candum. Nihil est quod possit eripere ex intimis cordis mei

charitatem Christi: non fames, neque hastae, neque exsilium,

neque mors; neque confundar verbo eius in generatione ista adul-

tera et peccatrice "', ut ipse dixit : ' Qui negaverit me coram

25 hominibus, negabo et ego eum coram Patre meo, qui in caelis

est ^, *et qui confitebitur me coram hominibus, confitebor et ego p. 129.

eum coram Patre meo, qui in caelis est '^. Ecce cras, ubi ve-

nerit rex et dixerit: ' Administrate mihi sacrificium vestrum';

obtemperate ei, nolite resistere. Ego exibo sacris peragendis

30 et confundam faciem eius; non poterit enim e manibus meis

eucharistiam Ghristi eripere ». Et, congregato omni concilio

pastorum, dixit sacerdotibus : « Ecce ego, lacobus, pater vester,

paravi me ipsum, ut manu huius regis Deo sacrificarer ; vos

autem, xii pastores, estote quasi xii Apostoli, et vos lxxii sa-

35 cerdotes, sicut lxxii discipuli. Ecce pater vester est instar Ghristi

supra vos omnes. Nunc autem patienter tolerate omnes laqueos

^ aparge ex dTiapxac corriipiiini. — ^ akraton = dxpaxov. —^ ? Texlus corriiptus esse videlur. — * Iohan., x, 11. --- ^ Marc, vm, 38.

— ^ Matth., XII, 33. — Ibid., 32.

AETH. - B. — XX. y



M ii^' )>9-

inortis, ((ui sii|MTvciU4*iit vohis iVaiKiiilciiti.i coiisilii Sataiiaf*. qui

iiiiiwjii.iin san^^^ninn hoininiini satiatiir. Nr* hibr*fartctiir hasis

navis lidci vcslrao vcnto tcrroris regis, qiii non j»otc*st intffHi-

cfirc aninias vestras ». l{esj)on(h*riint ei: «IVitcr, nonne .\|M>stoli

rt iiiai^tyrea erant hoiiiines, siciit nos^ Ciiin sit {KHeHtas in ore '»

nostro, iioii iiirliieiniis inorteni, riini vitani s)>erainiis: si eniiii

(•oininorlui (ilnislo simiiis, et (•onviveinus * ei et conre^nahiinus

iii ii!-1k' riiis caelesti *.

Aitcro (lic venit ad (ios r(»x, iit eiicharistiain accipcrct, cuiii

inai^no tcrrore <'t rn^^itii. Tnni sacris |)era{^(fn<iis intravit ahhas lo

lacohiis iiictropoiila. (Jonsccratione tinita, exiit dicens: « ij\n)s

vocasli. l)oiiiine, et san(!titicasti, da illis partein ' », et exieriint

<'iiin ('(» XII paslorcs Aetliiopiae et Lxxii sacerdotes. Erat iis tre-

pidatio niaj^na propter tiinorein rej^is. Uni ciiin appropincjuasset

ad corpus (]lirisli, dixit nietropolitae: « Da rniiii corpus (Jhristi, is

ut coininunicem ». Kespondit metropolita, contradicens verho:

« Non dal)o tihi cor[)iis (^hristi, ut coniiiiiinices, quia non es

ei propincpuis, iit ipsc dixit: * Xolitc dare sanctum canibus, neque

mitlatis margaritas vestras antc porcos '•* >. hlem dixerunt

omnes pastores et sacerdotes. Verho reprehensionis ex ore ortho- 20

(loxorum praeceptoruin audito, coniusus est rex et exiit rninas

p. 130. proferens e domo sanctuarii Dei. *qnia non potuit in illa cum iis

contendere, et intravit in domum suam. Sancti autem perfe-

cerunt actum ministerii sui, Deo omnipotente adiuvante, et, con-

fortante i>atre eorum abhate lacoho virtute Spiritiis sancti cum i'^

l^recabatur, ut victoriam de rege stupratore reportarent. Preces

eorum servent nos a seductione diaboli perditoris, in saecula

saeculorum.

Revertamur ad principium iiarrati(mis. Tunc re.r sedens in

throno, iussit adduci lacobuin metropolitam cuin xii pastoribus 3o

et Lxxii sacerdotil»us. Venerimt sancti, ornamento divino or-

nati, galeis salutis sibi impositis gladiosque ancipites Spi-

ritus sancti, (|ui sunt pot(^stas Petri. et scuta tidei cum e

dextra, tum e sinistra parte tenentes, ut possent resistere in

die malo ^. Et steterunt coiam rege audeuter, non commoti. :«

^ II Tim., II. 11. — - Inifuin precis posl coinmunionem in lilurgia

oommuni Aethiopica. Gf. Bull. Patronatus PortugaUiae iii, App., Do-

cumenia hist. Ecclesiae Habess. illusir., 11, p. 219 et 256. Renaudot,

Ut. Orioit., 1, 52U. — ^ Matth., vn, 6. - * Cf. Ephei., vi. 13-17



-n( 117 '^-

Cum vidisset eos rex, pertiirbatus est et rugiit siciit leo, et coepit

conviciari praeceptoribus, hoc modo dicens: « Cur haec facitis?

Primum audivi vos in terra regis habitantes pro me non pre-

cari ad missam et officium incensi et supplicationem exclama-

5 tionum, nunc autem me ab eucharistia prohibuistis ». Responde-

runt et dixerunt ei: « Xon precamur neque supplicamus pro

te, quia non audivisti vocem lacobi metropolitae, neque cale-

factum est frigus cordis tui sole praedicationis eius. Non da-

mus tibi eucharistiam, qua indignus es, quia vetuit nos Do-

w minus noster dare eam tibi similibus ». Dixit iis rex : « wSalvet

vos e manu mea lacobus Aegyptias, quem adduxistis pretio

auri mei? Si non, eiiciam eum e throno eius et mittam in ter-

ram eius, vos autem manebitis in manu mea ». Responderunt

ei : « Ecce Deus noster, ecce rex noster, qui eripiet e manibus

15 tuis ^ ».

Cum rex abbatem Aaronem e longinquo vidisset, quaesivit

eum : « Unde venisti ? » Respondit abbas Aaron sacerdos : « Sum

discipulus lacobi metropolitae, qui est Christo similis. Venimus

ad te, ut *aut te a peccato Ruben averteremus, aut tibi adver- p- 131.

•20 saremur et manu tua nos ipsos sacrificium iustum ofFeremus ».

Accesserunt cum eo lxxii sacerdotes et obiurgabant regefn in

contentione. Tunc iussit reoc manus pedesque lxxxiv sanctorum

vinciri, ipsos autem in pectora humi prosterni et funiculis e

planta tete verberari, quoad videri potuenmt ossa eorum. Et

'i5 capti sunt et verberati xii pastores, quoad dilaniatum est corpus

eorum. Comprehenderunt et abbatem Aaronem, gemmam pretio-

sam, et manus ei inferre inceperunt. Tum cepit Deus terram, quae

eum sicut amiculum vestimenti operuit. Et exiit iussum a rege, in

quo dictum est: « In hoc adveiia vehementer castigando per-

30 severate ». Milites, in corpus eius non incidentes, dixerunt:

« Cur non verberamus nisi terram solam, non vidimus enim

carnem eius, sed solos funiculos, quibus vinctus est, in manibus

eius? » Surrexit rex, ut videret miraculum, circa eu77t factum,

et dixit iis : « Quid est nomen liuic monacho ? » Responderunt

35 « Abbas Aaron, princeps lxxii sacerdotum et martyrum ».

Uuaesivit ab eis: « Quoties verberastis eum?» Responderunt

milites: « Xumero cl excossimus, plagas terrae inferrentes,

^ Cfr. Dan., Jii, 17.



M ii« )«-

«'t <'Min«Mii «'iiis non vidiinus ». I)ixit rex vore 8ii;i : « Abba

Aaron mirabilis, iihi es? » l{osj)<)n<lit : « Kcai ego huiii, apinl

Doniiniini Dcuni ni(Mim. (Juid inihi lioino fariet. (|iioniaiii Dpiis

aliscondit in<' in tabcrnaculo suo, in ilic nialoruin |irot('xlt iiie

in abscondilo tahernaculi sui ' ». Kt iniilti <; iniiilihiis ra^in di- '>

xerunt: « .Miral)ilis Deiis in sanctis suis ', (jui facit miracula

in sanctis suis ». lussit rex «'iiiii lionoritice ''api, et tiiiiore pro-

pter ('imi coi-rcptus (^sf. Vahh? gavisus est abbas lacohus, hoc

miraculo viso (^t audito. 1-]! ceperunt sanctos verbc^ratos viri fi-

(leles, et lavaveiunt corpora eorum, et unxerunt vulnera eorum K»

iussu rej^as. Kt sanati sunl brevi temporis spatio. .Misit ad

eos rex, (U(;ens: « Siinus societate et coiiiinunion^* in euchari-

stia iuncti. Nolite imprudenter agere, consilio huius Aej^yptii,

qui non eripiet vos e manu mea ». Surrexerunt cuncti pa-

p. 132. stores et discii)iili cuin Aarcm^^ mirabili *et lacobo metropolita, 15

cl prolccti sunt ad regem, et altercati sunt cum eo tanta obiur-

gatione, ut non possit enarrari. Iratus est vehementer ''

ri in-

difi^nabaiur anima eius propter obiurgationem, dictam ei a mi-

litibus caelestibus, certatoribus, firmis facie. sicut petra, et non

ccmversum est cor eius ad dicta eorum, sed coepit dispergere 20

eos per regiones, in sitim et dolorein. in calorem ^^ravem, (jui

corpus tabescere et ossa marcescere facit.

Comprehenderunt patrem nostrum Aaronem martyrem cum

Lxxii sacerdotibus speculatores. Multi homines secuti sunt

eum, dicentes: « Contidimus orationi tuae, nec a te usque 25

ad mortem discedemus, nam vidimus miraculum nobis a Deo

factum, rege te verberante. Kt benedixit lacobus Aaroni psal-

mistae benedictiime perfecta Trinitatis et dixit ei : « Kxaudiat

te Dominus in die tribulationis; protegat te nomen Dei lacob.

Mittat tibi auxilium de sancto ^. Dominus conservet te ^, pro- 30

tegat te manu dextera sua, et defendat aniraam tuam, et edu-

cat te de la^pieo (piem absconderunt tibi ^ et faciat tecum

signum in bonum. ut videant cpii oderunt te, et confundantur ^,

insaecula saeculorum. Amen

».

Deinde abducti sunt pastores et discipuli, parati ad exsilii af- 35

' Ps. XXVI (xxvii), 5 — - Ps. Lxvii iLxvm), 35. — ' God. exhibet:

« et iussit, et deinde iratus est », qiiod mihi corruplum esse videtiir. —* Ps. XIX (XX 1 1-2. — ' Ps. XL (XLI), 2. — ' PS. XXX xxxi^ 4. — ' Ps.

LXXXV (LXXXVl), 17



M 119 )K~

flictiones, nnlites ornati et martyres victores, propter certamina

sua stupendi, monachi, carne vestiti, sed angelorum prae-

stantiores. Inter eos Aaron sacerdos sicut stella inter stellas

apparuit, et sonabant in ore eius cymbala laudis sine requie

5 aut intermissione, gl psalmi Davidis, Cantica prophetarum,

Ganticum Canticorum, Laudes Mariae Reginae, Portae Lucis

septies quotidie, cum transiret regiones depressiores \ aqua

carentes, aestu solis ignis instar membra eius diluenle. No-

lebat ventrem suum liquore aquae refrigerare, nec sub umbra

10 requiescere, quoad lavatus est guttis sudoris sui sancti et hu-

mectavit vestem suam fervore aestus diei, donec marcidum fa-

ctum est sicut sicca frons et arefactum sicut *textum araneum p. 133.

corpus eius, et adhaesit faucibus lingua eius a voce gemitus

orationum eius, et aruerunt sicut cremium tectorum ossa eius ^.

15 Post solis occasum afFerebant ei discipuli ex iis quae secum

habebat, et potum (?)^ in utre aquae, quotiescunque aquam in

itinere reperiebant. Si non reperiebant, manebant tamquam testa

aridi *. Et non reclinabat caput suum per totam noctem hic

pater noster, quoad ad finem perduxit septimam laudis vicem.

^o Et sedebat Maria Aegjq^tia cum pastorum principe (?), quem (!)

dedit ei abbas lacobus ^, in throno ligneo pretioso. Et apparuit

ei noctu Salvator metropolitae lacobi specie et dixit ei: « Pax

tibi, discipule, qui missus es ad fidem docendam et velox in

gratis faciendis, qui viribus non deficiebas in laudibus, et re-

25 quiem non habebas a precando. Noli timere. Ecce, omni tem-

pore et omni hora tecum ero, secundum pactum meum cum

sanctis Apostolis in Evangelio; haec enim dixi iis verbo oris

mei, quod dona mea non infitiatur: ' Nolite timere eos: non

possunt enim occidere animam vestram, sed tantum corpus

30 vestrum, quod aegrotat et morte deletur '', et iterum dixi:

' Qui confitebitur me coram hominibus, confitebor et ego eum

coram Patre meo, qui est in caelis '

;qui autem negaverit me

coram hominibus in generatione ista adultera et peccatrice,

negabo et ego eum coram hominibus et angelis ' ^ ». Haec dicens

* Quala aeihiopice. Hoc nomine regiones humiles, ardoribus solis

obnoxiae et insalubres appellanlur. — ^ Ps. cn (cij, 35. — ^ Textus

exhibet: « et poculum », quod mihi corruptum esse videlur. — * Cfr.

Ps. XXI (xxii), 15. — ^ Corruptum aut aliquid omissuin esse videtur.

— * Cfr. Matth., X, 28. — ^ Matth., x, 32. — ^ Cfr. Marc, vm, 38.



-«. 1:^0 )w-

contortavit (Miiii l)(>iiiintis iiostcr, et «lixit ei: c SiH coutttaiiK,

iioli tiiii(M*e roraiii iiiriv ))ra('f(M!toniiii (iiia k iianonel), iiaiii

(lal)o tii)i OK et sapitMitiaiii, iic )>os8int tibi sine (letriinento <'on-

tradioere ^ ». His «lirtis, ahiit ah eo Salvator et a conspertn

o(Mili corjioralis evanuit. r,

Kt surrcKil Aaron in ^Mudio et lactitia. I)<Mn<lc |)n;calus («t

versus An^ni.1t prolVctus est. Secuti sunt euni incolae civitatis,

<>t fundavit ihi iiiulla inonasteria et coenobia et fecit inulta

ina^na iiiira^ ula et ostenta. Plantavit ol<M'a et a()ua ea irri-

}^âvit, c/ feril ItMiaiii instar |)ara(Usi. His firinatis. in terrain lo

Tej^n"» abiit, <4 ihi iiiulta iiionasteria fundavit. Manebat in

Tainbon et restituit ibi inonasterium Ainbii abbatis lobani.

Dciiiflc abiit v<'rsus re^îonein Wa^, ()uae con^rej,'ata obviam

p. i:>4. ei < uni inonast<Miis suis *fuit. Fecit in ea miracula et ostenta,

et iii terraiu Uoba i^rofectus est. Rece))erunt eum incolae liuins i:>

civitatis, (juia audiverant de omnibus ostentis et miraculis,

quae fecerat Deus iii urbe exilii eins.

Interroâverunt illi tilios eius: < Dicite iKjbis, viri sancti,

nonne liic sit ma^îster vester, Aaron mirabilis nomine,

unus e ))astoribiis firniis et fortibus, 2)

quem terra tegendo a flagellatione regis abscondiderit,

et cuius ail obumbrandum duae arbores altae oleae provenerint,

non teinpore constituto, nec aetate definVa^

et cuius oratione statim flamma i<^nis ferventis extincta sit? >

Responderunt iis filii eius: « Ita, vere! 25

Nonne nos ipsi eramus cum eo^

Vidimus oculis eum haec facere posse.

Descendimus cum eo in angustias afflictionis.

Et liic vir, quem videtis, Xaze nomine, eunuchorum praepositus,

missus est ad nos, ut videret locum, in ()uo manseramus, 3<>

videns miracula, a vobis auribus audita,

conversus est corde suo et ad pedes patris nostri pronus se

paenitentiam egit et ad salutem baptizatus est, [proiiecit,

et schemate sanctorum vestitus,

nomen Fere Berhan accepit. 35

Hi omnes, quos videtis, sunt congregatio sanctorum.

tilii eius sectatores ».

^ C(r. Luc, XXI. 15.



-ti 1>>>

hixit jtiitn ijnstri-: « Mcci» co^nosco cl iiit<'lliKn (|ui«i iliciK ».

Kl (iixit iioii videiiH vi(i«Miti: « Kx his (liiolxis inontibiiH in |m>-

st(M*i()r(> (M'it ))riiiia iiai)itatio tiia, iii prion* aiiU*in fxtrerna re-

p. i3<^. (jiiics tiia; *ii)i oi)(i()rnii(»s tcinpon» i(»ctuH tul, a I)()iiiino V(K'atuH.

lii j>ost(M'ior(' inontc Hatiii alllictioncs (4 aftj^ritudincH sujxTve- !i

nitMit til)i, in jirioi»' aiitcin in iil)crtat(* j)ost senectutein requie-

sces. Kt vcnient et lial)ital)iiMt ihi viri ei(»cti, f^êns sanctoruni ».

Kt conv(M*sus est caccus illc a<l jKitroni noslriini et dixit ei:

< Sur{<e in recjuiciii liiain, tii cl arca sanctiticationis tuae '.

iêatus es oX l)ene til)i erit ^\ l^cconlare (ic nie in j)recii)us luis ». lo

\\\ iicriiianseruiil liac iioctc, narrante iiio de oinnibus arcania,

sihi a Sj)iiitu sancto dc j)atre iiiiral)iii reveiatis.

Dcinde, j)ostero die siirrexit jialer noster iiiiral)iiis cuin oiiini

congrejjfatione sua, et traiecit flunien Tacazc, et adscendit iii

niontcin (Jajin, ni(nite Dan^t a dextra relicto, (juia iion venit ir>

Aaroni saccrdoti tcnijnis in euin adscendendi, et mansit tota

con{^q'egatio sanctornin et circumdedit monteni (Jatin. Kt quae-

siverunt /or?«?y? ad jônendum tabot, et excavaverunt j)etram,

et ornaverunt sanctuarium tabot et sj)eluncas ad cellas suas.

Habital)aiit in nionte Qatin sej)tem annos, et audita est faipa -^»

et narratio de miraculis patris noslri in omnibus regionibus

Maqet et Asasa et in finibus Wadla et Dawent. Et resonuit

universa Bagemeder eius causa ab Amhara usque ad Wagara.

^'eniebant ad eum, ut salutarent eum et a morbis suis sana-

rentur. Kt ficdjant monachi viri fideles manibus eius, et do- 25

cebat iis viam Dei, quae intrabat in corda eorum.

Invenit Aarori mirabilis gratiam niagnam et honorein et

elatus est apud Deum et aj)ud liomines, et valde verendus fuit.

Venerunt ad eum incolae Gaynet. viri feminaeque fideles. et nati

sunt ex utero baptismatis. Gaudio affecti sunt cognati eius propter *>

maiestatem veiendam. quae fuit in eo. Cum vidisset Satanas

abbatem Aaronem omnibus civitatibus doctrina sua potitum

esse, invidit ei et intravit in cor monachi cuiusdam e civitate

Zebe, Takla-Havmanot ^ nomine, (jui non recte nominatus est,

sed est Planta sanguinis et Planta peccati, Planta turpitudinis, -^

et Planta mendacii, et Planta dedecoris, et Planta tenebrarum.

^ Ps. cxxxi (cxxxii), S. — - Ps. cxxvii cxxvm), 2. — " Nomen si-

^nitical « Plania tidei ».



M 12:) )H~-

Quid datum est ei aut quid appositum est ei *pr()pt(U' labia ini- p. 137.

qua et linguam dolosam?^ Surrexit et profectus est ad regem

Sayfa-Ara'ad et calumniatus est illum, dicens: « Est monachus

quidam, qui reges probris afficit, qui adversarius fuit patris tui,

et qua est protervitate, insolenter obiurgaît eum. Vexavit eum

pater tuus multis cruciatibus, nec potuit eum subigere, et solus

ex omnibus praeceptoribus remansit. Operuit montes ierrae

Maqet, et nemo ad me se convertit, sum ignominia affectus

et obrutus praedicatione eius. Adhuc non precatur neque orat

10 pro te, neque adorat potentiam regni tui, sed obiurgat te, et

tibi sicut antea maledicit ». His ex ore Plantae maledictionis

auditis, valde iratus est rex et dixit ei : « Quid faciam contra

eum ? » Respondit Planta Satanae : « Nihil ei facere, neque in-

terficere eum potes. Sed educ eum e monasterio eius cum om-

15 nibus filiis eius et dissipa eos per terras sitis et aestus solis,

qui membra corporis eorum liquefaciat. Colloca eos in regione

arboribus et aqua carente : ibi excutientur sicut locustae ^ et

non manebunt ». Planta fraudis, quid est nomen monachatus

tui et quid est nomen sacerdotii tui? Non es dignus sacer-

ô dotio, cum labia iniqua et iniusta habeas. Non es dignus mo-

nachatus, cum sis sine amore et modestia. Schema tuum sanc-

titate caret, quia suspensus est collo tuo invidiae et superbiae

laqueus, qui te in perniciem trahit! Et obtemperavit rex verbo

Plantae calamitatis, et misit milites malignos, Deum non timen-

^ tes, neque faciem eius reverentes. Qui in Dabra Qatin venerunt,

et sanctos circumsteterunt, et abbati Aaroni verbum regis di-

xerunt, te molestaverunt eum et dixerunt : « Non pernoctabimus

hodie, sed et abducemus. Voca monasterium tuum, ne una qui-

dem anima maneat, sicut rex iussit ». Fuit quaedam filia regis

30 Sayfa-Ar'ad, quae sprevit delicia mundi et opes et portavit

sigillum Christi. Aufugit a coniuge suo et venit ad Aaronem

mirabilem, quia audiverat de miraculis eius, et facta est mo-

nacha manibus eius. Et dedit ei nomen Barbaram. (ûm au-

divisset rex eam ad Aaronem mirabilem Dabradaretensem ve-

35 nisse, *misit clam qui noscebant eam cum Verbo Regis (qala p- 138.

hase). Et cognovit spiritu suo Aaron mirabilis advenisse quae-

rentes eam, et apud anum quandam occultavit eam.

^ Gfr. Ps. txix (cxx), 2, 3 — ^ Ps. cvm (cix), 22.



M ^'^^ >^

Kxiit saiiclus Aarnii inirabilis cuiii tota con^nfgalionr* Kua,

inonacliis or(li(Mloxi8, et ctun ccc virîfiihiiH nionialibuH. Kt<'x<*la-

iiiavit Aaron, dicens: «c (Jui «luhitat, r<*<-«Mlat : (|ui auleni H'1«mii

liabct, iiic seijualiir ct tollat cruciîi iiiortis Huae, m* daudat

{lortas (loiiius suae neve exslinguat caniinuni i^ni.s, Hed succinât ^

luiiii)os suos i^ladio ti<lei, (juia tiMiiptis ent nwssis vcritatis. Pro-

jMMtMiius irc ittM* sanctoruiu luartyruiii: ihi invenieiiiiis Aj^nuni

salutis nostra»*. (lonsocieinur lahoribus t'<>runi iii exsilio nostro.

Pro sanguiuis ctrusione lacriinas nostras e!run<laiiius; pro inler-

fectione corporis sit laiues et sitis, nos inarcidos facientes; |>ro lo

llaj^^cllatione siinus illis siinilesaestu

solisarrlentis nos tahe-

scere faciente et diluente. cuim iios calcent el percutiant, et de-

ducant, et colaphis caedant. (Juin socii eorum in morte nostra

siinus. intrahimus cuin iis in caelum. (|Uo<l est civitas eoruhi *.

His dictis, cuin dc sociis suis i»nd*ectus est. I^xclamavit uni- 15

vcrsa civitas. <licens: « iîter! pater! refuj(ium animarum et

corporum nostrorum! Vae nohis! Vae nobis! Ab hoc tempore

deerit sanatio aegrotorum nostrorum et solatium tristium no-

strorum. Xum ahis, vir pacis nostrae, ({ui fuisti nohis pater. materet dux in re«^mnin caelorum? Melius erat nohis non te videre, -^)

neque cognoscere. Laetitia n(jstra in maerorem versa est, lux

nostra est tenehris operta. Vae nohis! Relicti suraus inorhitate

nostra ». Kt eiulavit universa civitas Maq«it, et loquehatur cuin

illis praeceptor legis de iis quae in corda eorum intrahant.

Deinde (^gerunt sanctos Aêrha Ilegis et eos ascendere fecerunt 25

ad aditum Baselo, sole ardente et aestu diei memhra eorum li-

(piante. (juaerehant umhram. ut paullulum requiescerent. Fuit ar-

l)or 'agam ^ in summa rupe. Dixerunt patri suo Aaroni mirahili:

« Pater! Pater! devorata sunt memhra nostra sudore aestus >.

p. 130. liespondit illis pater: << Requiescite suh hac 'again». '^Dixe- »»

runt ei : « Xon possumus ». Dixit illis Aaion mirahilis : <( Vos

invicem prementes. requiescite suh ea pauUulum >. Dixerunt

alter alteri: « Devorati sumus sudore caloris ». Et nominata

est haec terra Wahat usque ad liunc diem. Ceciderunt omnes

sancti alter super alteruin et altera super alteram, et non fuit 35

iis ad ohumhrandum satis umhrae nrhoris 'agam. Deciderunt

sicut folia. itinere defatigati. et <lormitahant hora sexta. Cum

^ Garissa edulis. Vide Glidi. \o<nbolario Ainayico-itaJiano, oOt.



vidisset abbas Aaron suos filios et filias, sicut folia quae do

ficu defluxerunt, flevit et planxit et gemuit in cogitatione et

corde suo aniare, cuni adventuni eorum in terram cruciatus,

hac peiorem imaginatus sit. Et dixit iis : « Mei fratres sorores-

> (jue, eamus, quia sitimus, propere porro ad aquam reperiendam.

Gur sedent sicci illorum et adhaerentes vestrum ? ' » Irati sunt

ei et dixerunt: « Nescimus undo nobis bibere daturus sis. Su-

mus oves tuae, tu pastor i[)se potum praebe gregi tuo unde

vis; num virtute huius potus proficiscemur? » Cum vidissent

10 famuli regis Aaronem iustum plorare, valde maesti sunt et

ploraverunt cum eo. Et elevavit Aaron mirabilis oculos suos

ad regem caelornm, regem corporis et spiritus, et se convertit

ad eum^ dicens: « Xonne tu es Deus qui fluere fecisti aquam

e petra dura 'populo Israel, ut biberet in deserto? Num e^st

15 alius Deus, praeter te, qui iudicabis caelum et terram? Xum est

alius, qui cogitet nostra causa, qui sollicitus sit de lassitudine

nostra ? Propter nomen tuum deduc me et enutri me % Nam

sancti illi Moyses et Aaron in sacerdotibus eius ^, Domine, tu

exaudiebas eos, Domine, tu propitius fiiisti eis ^. Exaudi, Do-

•20 mine, vocem meam, qua clamavi ad te ^ ». His dictis, expk)-

ravit terram et ter confodit eayn baculo suo, dicens: « In no-

mine Patris et Filii et Spiritus sancti, unius Dei! » Et fluxit

aqua, precante Aarone mirabili xi horae tempore. Et dixit

Aaron congregationi suae : « Surgite, filii mei, videte sakitare

25 Dei nostri ". Gustate et videte quoniam suavis est Dominus -.

Is est pastor vester, et ad euni conversio vestra ^. Viriliter

agite, et confortetur cor vestrum, omnes qui speratis in Do-

mino ^ ». Gum vidisset *congregatio eius hoc miracuknn, vehe- p. 140.

menter obstupuit et bibit ad satietatem perfectam. Exstat /laec

30 aqua usque ad nunc, et usque ad liunc diem, Wahat nomen

habens; consident ad eam omnes viatores.

Akero (ke surrexerunt ministri, qui Verba Regis appel-

/antur, et egerunt sanctos, et abduxerunt eos in civitatem Am-

harae, cui nomen Horo.

Nunciatum est regi Aaronem mirabilem cum congregatione

^ Textus corriiptus? — ^ Gfr. Ps. xxx (xxxi), 3. — ^ Ps. xcvni

(xGix), 6. — * Ibicl. 8. — ' Ps xxvi (xxvii), 7. — ^ Gfr. Ps. xcvii

xcviii), 3. - ' P5. xxxni ^xxxivj, 8. — ^ Cfr. Cant. Cant. vii, 10. -

' Ps. xxx (XXXI), 24.



-^; 127 )^-

Deinde iiissit rex adimi vestes eorum. Et detraxerunt milites

vestes et schemata sanctorum patrum nostrorum et monaclia-

rum matrum nostrarum. Quidam dixerunt: « Non dabo vestem

monachatus mei. Decollate me, aut transfigite ventrem meum,

5 ut in schemate meo moriar ». Cum plagis et alapis nihil potuis-

sent fncere^ in terram eos proiiecerunt, et pedibus percutie-

bant, et cum ludibrio et ignominia, amaris sicut absinthio, ut

enarrari non possint; cingula eorum dissolverunt. AudiebaUir

usque ad caehim sonitus clamoris et gemitus. Deinde, vestibus

10 detractis, nudati steterunt. Erant monachae magnae, psalmistae,

quae stabant nudatae cum fratribus suis post pastorem suum.

Aaron mirabilis, etiam stabat nudatus, Spiritu sancto instru-

ctus, kice ornatus. Locutus est rex et dixit ei: « Attende de-

decus et pudenda tua coram tota multitudine nudata esse ».

15 Respondit mirabilis: « Quid est in natura mea diversum, quod

non est in te ^ ? Num non sumus ego sicut tu, et tu sicut ego

et pudenda tua num non sunt meis similia, eadem lege cir-

cumcisa ? Et in forma feminarum tuarum nonne est idem^, quod

in iiliabus meis? Quid monstras nobis, quo pudore afficiamur,

20 nisi in omnibus hominibus institiitum ? » Tunc iussit rex exci-

tari in eos leones rugientes. Venit leo magnus et volutavit

se ad pedes eius. Venerunt multi leones et *cubuerunt ad pe- p. 142.

des eius, lambentes vestigia. Cum haec vidissent exercitus

Aethiopiae, tremuerunt et metuerunt. Dixerunt proceres regis

•25 domino suo : « Non decet tibi certare cum hoc viro iusto et

Deum timente, qui leones lenivit et se prosternere fecit ». Et

dederunt iis vestes eorum. Operuerunt nuditatem suam et be-

nedixerunt Deo laude magna ^.

Exquisivit rex quomodo cruciaret eos. Et iussit deduci san-

30 ctos in regiones depressiores et calidas, arbore et aqua carentes,

ubi non inveniuntur herba nec humus. Et abducti sunt sancti,

instar agnorum acti.

pater, in operibus iusti perfectus

et fide a dextra et a sinistra coronatus! [loquendum,

35 Sal amoris tui suave trahit sicut vinum et compellit me ad

^ « In me » cod. — ^ C^. in vila Pliilippi, f. 175 narrata. De leonibiis

vide supra p. 24,3i = Acla Basalota Milva'el, fol. 31r. (p. 27.28 textus);

in viia Pliilipp', f. 177.



^^ 1?« )«-

(luin <'nnsi<lor<> nftlirlioiws ••! i»Mitntionc . (jii.ir |Ma«*i«M' in<Miiiiii

'su)M'rvi'n('i'unt libi.

Tnni(|Ma!ii itiiri^ M̂infnta in ninn«lo possiiit^harJH, !(l<*(Iu('('r«M'iH,

«iini in l>aia rci^nones fl«»|)n;ssi()re8, ut (lesftill llamma urereriH,

< t in an-a cortus t(?rri!)ilis nudus collorabariH.

<;iini liacc rocordor, cirniulitiii- in nif aninia ni«*a

ct supf»rvf»nit inilii confiMctio ossinni incornin '.

I\f claino voc(; tua, sicut ablactatus HUjwir matre Hua *, cum

[coj^mIo (le tuis in itinfre alllictionibus, sub sole a(»stivo

[ar(lunt(% ut (lissolntuin sit corpus tuuni siciit cera |)roj»tpr ">

Ifaincm et fatigatioiKMn

ct cuni rcconlor laborcin nii^^rationis inonacliorum, seclatorurn

|tuorniii. in regionibus (lepressioribns,

ct certamina afnictionum tiliarum tnaruni nionacharuni, (juae

|amorem mundi odorunt, I5

(juae ciiin irtiil \u'v \ iam caloiis. j>lantas pedum earum urentem,

Isicut carbonein.

(lonec aruerunt intestina earuni, sicut folia Hcn^ et charta con-

[volula

et adliaesit lin<^ua earum faucibus propter siccitatem salivae 20

learum mollientis?

p. I r^. "-'non valentes loqui, sicut mutae factae sunt

non valentes gradi, sicut folia deserti defluxerunt. Ipeliret.

(Juaedam ex iis mortuae sunt, ubi defuit (jui obsignans eas se-

Cum lianc dicm recordor. trepidat cor UKMim intus me, et '^^

ivocem meain cingit tristitia submerg<»ns.

Tu autein, praeceptor legisc(^nstitute, priusquam supervenerit tibi

|liic omnis laqueus inortis, num requiescebas, aut reticebas,

cum septies die et septies nocte psalterium Davidis repeteres,

et cum aresceret tamquam testa virtus tua ^ a voce gemitus 3o

[tui ^ precatione et ieiunio ?

Quis est tibi similis. praeceptor pacis,

tibia laudis Filii Mariae ?

Xum quis, nisi Cherubim et Seraphim contemnens aut resistens

[veniet })ede superbiae ad hunc Aelam, '^>

ubi coacervata sunt ossa iustorum, ad montes cavemosos et

larbores venerandas.

Cfr. Ps. XLI (XLU), 4-lu. — - Ps. cxxx cxxxi), 2. — ' Ps. xxi rxxiu,

1<». — * Ps. ci (cii), 5.



M 129 )H-

Ubi coacervata suiit ossa tua, est possessio et divitiae liono-

[rabiles iuopiae mei, servi tui imbecilli,

nomen quod pluris quam aurum et gemma aestimatur.

Et qui seductus vult rapere e labore manuum filiorum tuorum,

5 Iqui faciunt memoriam tuam in aeternum:

finem viae suae adspiciat in medio inferno et induat maledi-

[ctionem ^

rami et radices eius securi orationis tuae exscindantur.

Domus sanctuarii tui sit cum hicernis suis, lucens, sicut can-

10 usque ad alterum adventum tuum ^. [delabrum

Amen. Amen. In saecula.

Surgite, filii lucis, in pedes cogitationis vestrae, ut *veniatis p. 144.

et videatis hcum, in quem relegatus est Aaron, magister ve-

ster, regionem sitis et sudoris, terram desolatam, terram ca-

15 loris et aestus, civitatem periculorum et angustiarum, ubi desunt

arbor et aqua, ubi non apparet herba, nec humus, nec animalia

deserti, nec bestiae agri, nec volatilia caeli, nec ventilat eam

ventus, sed sicut flamma exit terrae huius aestus.

20

25

Si veneritis iliuc, videbitis ibi regionem cruciatus,

quae nunc regio quietis facta est. [tionis.

Quae tunc erat civitas tentationis, nunc est hortus germina-

Recordantes quomodo transierint super patrem vestrum cru-

[ciatus ei adiudicati et undae procellae fiuctuationis

tempore duorum regum,

et penetrantes animo in labores migrationis eius,

fami et siti adhaesionem eius,

et intestina eius sicut folia ficus tosta,

flete et plorate, dicentes: « Pater, Pater, praeceptor pacis nostrae,

ad constantiam certaminis tui confugimus,

te solum acquisivimus

ad Deum tuum, sicut manubias, nos adduc:

tua enim est vestis haec et schema, nobis induta;

gratia et benevolentia nobis per te datae sunt.

Pro exsilio tuo iniusto nobis est requies in hoc sanctuario tuo,

35pro tua paupertate et egestate nobis sunt omnia quae volumus

|et quae nobis sufficiunt,

' Ps. cvm (cixj, 17. — '^ Sicl Qiiod valde mihi dubiiun.

30



M 1-^' )w-

}).(» <iis|H>rsinn<' iii<ina<-li<)niiii. |*.'itriiiii iiostroniiiif HUinUH quiettf

i('t i^^niidio afTiM^ti oiiinihuH dicbus vitacf noKtrae,

|)i'o iiiorlibus soroniiii nostraniiii iiionaclianim.

et pro coriMH-ihiis r.iiiiiii in <l(*s**rto. iihi <l«*fiiit (|ui scjMtlirct

ea relirtis '»

t»', jiastorc caniin viiicto,

cl ('iiiii fratn^s ('ariiiii i»(»r viin «lc^hiccrcntiir,

<uiii (h*essL»t (|ui susciperet coilapsiiiii ct iiiortuuni, (iui se|M*lirct

\). 145. |eos, seil tantiiiii vivos *pr(Ji>ellerent,

cl lu-o (lispersiono socioniin tiioruin et tuo lahore pro nobis, la

rc({uicin «'t

tr.nKiuillitatein.«luin vivi siiniis, (haheiiius

<'l ina^nain spein liaheinus tempore inortis nostrae.

lihi accuinhis et (lonnis. columna Iiicis nostrae,

ponc scpulchruin tuuin posituin cst nostrum.

Tua arca Ic^^is «'t crux siint antc te, aroma co^nitionis tuae 15

[et odor suavis sacenlotii nostri.

Plcna est ecclesia suHimenti monachatus tui, et inyrrha laudis

|tuae scaturit ex ore iustorum nostrorum.

Quantuin est «j^audiuin. (juanta lactitia. data nohis propter te!

Suh j^n'einiuni aniinae tuae consocia aniinas nostras. 20

O pater, serva nos et custodi nos a g<»neratione hac in aeternum \

in saecula saeculorum. Amen.

Xunc autem. captivitas^ Aaronis, audiaslihrumcertaminiseius

[et verhum vocis eius sine duhitatione aut haesitatione,

in oratione magistri tui sperans, 25

ausculta et mirare omnia qiiae fecit ei Deus.

Abduxerunt igitur milites sanctos martyres in terram Zango,

in tines Astran. iuxta Dara et Bosato, contra Lema; prope ah

fuit ab iis Giiater, et lacus Zeway conspicuum se e longinquo

praebebat. Imperium ibi tenehat garad BsiVi prorinciae. Indu- .30

xerunt huc Aanmem mirabilein et dixerunt ei: « Xoli declinare

nec in dextram. nec in sinistram:

invenies enim fodiendo abundantiam dabo et natra^

Sapor huius civitatis est amaritudo aestus,

et non invenitur in ea aquap vestigium. 35

^ Ps. XII. 7. — - Scil. seciaiores. — ^ Siitfiinenluni qiiofhlam. V. Guidi,

Vocab. AinorLCO-itaJiaiw, 'i^^.



M 131 )^-

Dimiclia aiitem pars eorum dixit : « Deus in quem creditis et

in cuius manus vos tradidistis, ipse de vobis sollicitus est, nec

a vobis recedet, et vos qua est potentia, consolabitur ». Et con-

stituti sunt custodes exploratores, qui viderent statum interitus

5 mortalis sanctorum. In rupe illi consederunt. *Gollocuti sunt p. 146.

inter se sancti: « Quid fiet nobis, et quomodo hodie pernoc-

tabimus ? non manebit anima nostra cum corpore nostro : ecce

septimum diem non invenimus potum ; oblitae sunt fauces no-

strae Immiditatis aquae et latuit saliva ex ore nostro ». Et dixe-

10 runt Aaroni mirabili : « pater, custos animarum nostrarum

et pastor corporum nostrorum ! Valde ceciderunt vires nostrae,

morti appropinquamus. Quousque erimussicci, sicut testa ?

Me-lius est iis, qui hasta mortui sunt. Niliil est hoc itinere peius,

nisi infernum durum ». Et surrexit Aaron mirabilis, et extendit

15 manus suas, et elevavit ad caelum oculos suos, et precatus est

ad Deum, dicens : « Deus, Deus meus, respice in me, quare me

dereliquisti ? ' Quamdiu ponam dolorem in corde meo ^ in tali

regione ? Planctum, qui fluit super me, respice, Domine, ne si-

leas. Veni ad me propter nomen tuum sanctum. Non nobis,

20 Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam ^, ne dicant mihihomines: ' Ubi est Deus eius? * Videamus, unde bibiturus

sit in siti sua, sed potius omnino excussus est '. Domine, Deus

virtutum, quis similis tibi? Tui sunt caeli et tua est terra ^. Si

vis, facies misericordiam tuam in me : nihil tibi impossibile. Ego

25 autem semper sperabo et adiiciam super omnem laudem tuam ^.

Fac mecum signum in bonum, ut videant qui oderunt me et

confundantur ' ».

Tunc iuvenilem vigorem in Spiritu sancto recepit, et baculosuo accepto, obsignavit signo crucis et transfodit petram semel,

30 et bis, et in tertio ictu scissa est, et late aperuit os suum. Et

exiit aqua frigida, currens sicut fons fluminis, et fluxit supra

petram Zango iuxta Asteran. Tremuit tota congregatio sancto-

rum : videbatur iis somnium esse se desiderium animarum sua-

rum reperiisse. Postquam hoc falsum esse apparuit, *surrexe- p. 147.

35 runt omnes omnino et benedixerunt Domino voce aperta. Et

dixit Aaron mirabilis:

« Filii mei, priusquam bibitas, benedi-

' Ps. XXI (xxii), 1. — 2 Ps. XII (xiii), 2. — ^ Ps. cxni, 9 (cxv, 1). —* Ps. LXXVIII (LXXIX), 10. — ^ Ps. LXXXVIIl (LXXXIX), 8, 11. — ^ Ps. LXX

(LXXl), 14. — ' Ps. LXXXV (LXXXVI), 17.

AETH. — B. — XX. 10



-Nt i:*'^ H-

citi* h<'(> |>i-() iis qiiue focit vobis ». Kt bibit c<in{<ivga(in (Jhmti

sponsi uncti, i*t vaMc polu satiata «*sl. I>Hinrle surrexfM'unt et ne

in faci«8 suas prostravcMunt, et gratias «^g^Mnint I)«»o, magna voc^

ilic<'nt<'s: « Mun<»ra o/Jt^r/nnu.s 1'atri, Filio et .Spiritni sancto!

Muncra (iroatori (•aclorum ct terrae, n^gi iiniversi niundi! Mu- 5

nera ei qui egenos exaudivit et non sprevil lacriiiias! Munera

ei qui satiavit esurientes et potavit sitientes! Munera et, cuiu»

tliroiius (»st aer et scabellum pedum terra ! Miinera ei qui re-

spicil iios, nec dcrcliipiit nos! Munera, inunera «4 qui acxjepit nmoppressos et non reiecit peccatorem ! Munera ei qui transf<idit lo

petram baculo servi sui sacenlotis! Munera, munera ei qui fluere

fecil <» petra fontem aquae purae! Munera ei qui potu satiavit

aniiiiam in tei'ra sitis sic<*a ! Munera ! Mitte nobis, I)omine, Spi-

ritum sanclum tuum, (jui s^^rvet nos neque eripiatur nobis, (|uo<i

nobis (ledisti >. Vere adimpletum est verbum prophetae: «Timeat is

Dominum omnis terra ' », timuit petra nomen Creatoris sui ter-

ribile, et aperuit latus suum s})issum et durum. Et descendit ver-

bum Dei, (^uod exiit ex ore Aaronis sacerdotis, et intravit u.sque

ad abyssos;et locutus est hic verbura mandati, et fecit aquam

per latus petrae durae ascendere, ubi insolitum erat oi pene- 20

trare. Et l)iberunt ex ea servi Dei, et gavisi sunt.

Audivit petra verbum Dei, et <letexit latus suura spissura,

et dedit abyssus aquam mandati, et eduxit eam per petrara aper-

[tara, ut potu satiaret iustos eius.

Homines autem adspernantur mandata Dei, et aures suas sur- 25

idas faciunt.

et ne videaut salutare Dei nostri, hebetant oculos suos.

Quis est horao, qui vivet, et non videbit niortera ^. (juid est

homo, quera exspectat ignis et ad quem devorandum in raari

ignis medio vermes et serpentes habitant? Sicut dixit propheta: 3j

« Homo vanitati similis factus (^st: dies eius sicut umbra prae-

tereunt ^ ». Spiritu carens cognovit Creatorem suum. et emisit

aquam verbo victore niilitis eius.

Deinde, altero die raane dixit iis

Aaronmirabilis : «

Xuncsuc-

cingite lumbos vestros, filii mei et laborate. ut afferatis e longin- 35

quo humum in palliis vestris, et videamus iterum raagnificentiara

' Ps. xxxn ^xxxm), 8. — * Ps. Lxxxvm (lxxxix), 48. — ^ Ps. cxliii

(CXLIV), 4.



-^{ 133 )H-

*Dei, quem faciet in nobis: dedit enim nobis hanc petram in hae- p. 148.

reditatem ». Surrexit congregatio sanctorum et attulit e longin-

quo humum, quam in petra sparsit. Venerunt praefecti montium,

ut adiuvarent eos, et coeperunt unguibus fodere suis et auferre

5 humum, quem sancti portabant et spargebant super petram, et

impleverunt eam humo. Gum vidisset Aaron mirabilis petram im-

pletam esse humo, et instar montis arvum magnum factum, dixit

« Portate e saccis vestris omnes fructus hordei, allii et porri,

aut amygdali et coriandri ». Et precatus est et benedixit huic

10 in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti, unius Dei, et plan-

tavit amygdalum et unum germen vitis. Fecit idem tota con-

gregatio, et sparsit grana fabarum et ciceris arietini et lentis

et tritici, et seminaverunt omnia in humum petrae Zango in

finibus 'Estrin K Fecerunt et ductus aquae, quae sata irrigaret.

15 Et erat Dominus cum Aarone, oppresso apud homines et

honorato apud Deum, reiecto apud reges terrae et accepto apud

Altissimum, sicut sacrificium pingue, quia valde laudi regni

eius animum intendebat.

His diebus viridis factus est locus exilii sanctorum patrum

20 nostrorum, et pullulaverunt vinea et amygdalum, allium et por-

rum, coriandrum et faba marina, hordeum, cicer lensque. Fa-

ctae sunt spicae uno tempore. Messuerunt fructus laboris sui. Et

anno post floruit vinea et amygdalum et dederunt fructus flo-

rum suorum. Et facta est terra Zango in Asteran hortus et

25 seges ad rivum, et germinaverunt in ea mandragorae et musae.

Misit abbas Aaron mirabilis tres filios suos ad regem, di-

cens eis: « Ite, date regi haec dona ». Et attulerunt regi amyg-

dalum et allium et porrum et varias spicas, et dixerunt ei:

« Haec dicit pater noster: ' Ecce dona regi harum terrarum

30 Zango et Dara ,. Dicit pater noster Aaron mirabilis :' Accipe

vectigal tuum ex illis, quae dedit nobis Deus in summa petra,

non caesa , ». Hoc miraculo viso, rex *perterritus et corde tre- p. 149.

pidans, cepit amygdalum manibus suis, et odoratus est suavem

odorem. Et miratus est opera Dei grata in sanctis eius, et in-

35 terrogavit de omnibus, quo modo facta sint. Narraverunt ei

quo modo scaturiisset aqua precatione Aaronis mirabilis. Dixit

rex fortibus suis : « Ecce praevaluerunt et fortiores nobis facti

^ Sic!



•^ 134 )M-

simt iiiiiii.i< hi. (Jiiid r.ichMiiHH ois^ l''rif(uit oin t1.'iniiiia i^ri«*a,

Hiixcniiil «Ms fniilcs a(|iia(*, ;nl()rav(*inint cos leonfts. (Juid fa-

cieniiis illis. .nit (|ii() (li'|K)rl.ii)iirius «os, (juia pudore affecti surnus

iiuditato ot (loctrina ('oriirri ». hixcrunt clccti rejîs: « Deu»

illiiiiiiiicl ti])i intiina ociili coiNlis tui ». ^

hcindc, scptciii .•iiiiiis cl;ij)sis, misit rcx cjiistulaiii ad al>-

hatciii AjiroMciii iMirabilciii iii rc^îoncm dcj^rcssioi-cin a(»stus,

dicens: < l*;ix vobis, coii^MV^îtio I)ci niisericordiac, vii-i clecti,

gens sancta ! (ôîtate, (jiiaero, (»t iudicate. Habit;istis lej^c j>atruin

vestrormii d li;ibit;il)itis in tcrra reî;i. Orate pro tne in terra lo

j)atris iM(»i tciMj)orc |ti()c|aiii;itionuiii et adorate me. Cur obiur-

gatis et vituj)er;itis insobuUcr eum i\\\\ sedet et regnat in tlirono

universac Actbioj)iae^ .Xonne laj)idat et ense i^crcutit sibi ad-

vorsantes? Nunc autem nolite j)ro malo, (jiiod fcci vobis, ma-

lum Miihi retribucre, sed jîvcamini j)ro me, iit Dominus Deus is

vester viam j)aenitenti;ie monstret mibi. Tii. o praecej>tor legis

electe, miracula et ostenta faciens, qui mibi videbaris sicut

bomo mecum contendisse, et (juem nunc cognosco fidelem et

dilectum esse Dei,noli

mibiin

oratione tua maledicere, sedsurge et i in civitatem tiiam, ut pacem faciamus, et viam j)ae- 20

nitentiae mibi monstres ». His auditis, abbas Aaron magno jrau-

dio affectus. dixit: « Laus Deo, qui me visitavit bodie et non

evacuavit ^^loriam meam ;ipud se '. Xonne educet me ex hac

regione depressiore fletus et morbi antequam filii mei morbo

consumantur? > Eo die surrexit abbas Aaron et convocavit 2.>

congregationem suam et dixit ei: « Colligite omnes urceos ve-

p. 150. stros, et nolite reliu(piere baculos *fratrum vestrorum in desertomortuorum ». VA precati sunt apud ecclesiam, in Dara et Zango

aedificatam. et manserunt ibi monacbi et sacerdotes, (juibus

benedixit, et abiit in pace. Die oct;iyo venc^runt ad flumen 30

Hawas, et sanctus abbas Absadi, discijûlus abbatis Aaronis, ibat

a dextra parte eius, et cum eo Philemon et Timotheus. Basi-

lius et Paulus et multi monacbi, sustentantes eum circa. In

medio eorum Aaron canus. ibat sicut rex apium. Cum transirent

flumen, dixit Absadi: « Pater, nonne hic. nobis antea trans- :«

euntibus, corrui et lapsus sum oflendiculo lapidis, in medium

flumen, et excidit psalterium Davidis e manibus meis. et deci-

' Cfr. I Corinth., ix, 15.



M ii^ )«-

Ahiil patrr iiostor <• lloro ot v«iiit in (!ivit;itf*m I)aw<*nt leni'

l)(ur li(»rao sc^xtae. (^iim oam trauHgreHHi liHscnt, dfeclinabat hoI.

«•t (lixit Aaion: « (Jum ej<o Hervus I)ei sim, <*t filii mei eiiiK oves,

stet paulliilum sol in itinere huo, ni*(|u<* ac(u*leret rursum ciir-

rus siii, ((iioad in (lomiciliiini nostrum, I)al)ra Uajin, n?v«'rta- '»

iiiur *. \'A factum cst ita. Kt n*V(;rsus ('st Aaron mirabilis in

habra <Jatin e civitat^» nib^f^ationis suae septimiim post annum

(•iiiii iiia^nia virtutc (?t iiiira(!iiIo, sole dUn eiiis causa stante.

Obviam icrunt ci sen(is parvulicjue Hdeles, viri femiiiaeque, di-

centes: < Keversus est Aaron, luce ornatus>. Kt erat gaudium lo

ma^Miuiii in Hnibus uiiiversae Maqet. Et advendit pater noster

Aaron iiiiral)ilis in iiiontem (Jatin cum discipulis suis, hora un-

(b^ciiiia, et intravit (|iiis(|uc in (;ellam suam, ct invenit titiones

igncos fumant(is, (jiios cincre antea oi>eru(irant, cum p(*r-

p. 15-2. seciiti abduceroiitur. Inveneriint etiam panes, in *sartaginibus l'>

positos, cuiii i^niis sub his arderet, et fermentum gigur arderel

supci' has '. Kt incaluit tota Dabra Uatin, et bene olere coepit

sanctuariuiii suliiiucnto turis et sacrificii, sicut antea. Et om-

nis ordo congregationis, bene dispositus, sicut nunc fit per

annos eius exstabat '. Collociiti sunt inter se sancti: « Xonne 20

mirabilis est Deus in magniticentia sua? » (juia invenerunt

ollas ferculi, oum bullirent folia olerura ... - necpie exarue-

rant, sicut condita erant eo teinpore. Deinde properaverunt

parare et dederunt sancto.

Et manducaverunt et saturati sunt nimis '\ et gavisi sunt pa-

[nibus illis.

in sartaginibus inventis, cum septimo anno e civitate exilii re-

[versi essent.

Et accenderunt ignem, quem in exilium abeuntes operuerant. 30

Et collocuti sunt inter se de salutari Dei. qui dedit iis virtu-

[tem et potestatem super omnia opera benedictionis.

Post lios dies surrexit Aaron mirabilis et profectus est in

civitatem Garabaya, ubi exstruxit ecclesias: Arate et Dabra

Mataya et Dabra Marvara in (runa. Et constituit ibi abbatem

supremum, et baptizavit rayriades populi. et in Dabra Qatin

' Mihj obscnrnm. — * Texius corruplus esse videhir. — ^ Ps. lxxmi

(Lxxvm), 29.

:i5



~K{ 137 )^-

reversus est. Dabra Daret autem ignorabatur adhuc. Accessit

pater noster Aaron mirabilis ad feminam quamdam aegrotam,

daemonium habentem, et dixit ei : « Ghristus faciet te sanam ! »

Dixit illa : « Te autem Deus adducet in hunc montem, qui con-

5 tinebit totam congregationem tuam, et in quo accumbes, post-

quam vocatus eris ». Tum adscendit Aaron mirabilis cum filiis

suis, perdice alba ductus. Et exploravit Dabra Daret, et cir-

cumivit totum locum, et commoratus est metiens et depurgans

eum quo aperiet portas eius ^ Tertio anno post finivit opus

10 excavandi et intulit tabot Mariae, et obtulerunt ibi sacrifi-

cium laudis, et nominavit eum Dabra Faran, quod significat

Requies Dei. Et habitabant ibi usque ad diem pestis, quae fuit

in Aethiopia et messuit terram.

*His diebus surrexit abbas Aaron mirabilis et profectus est in p. 153.

lo Gambaja, ut visitaret ecclesiam et fideles suos. Et properabat re-

verti, quia appropinquabat obitus eius et praeteribant dies eius et

venit ad eum vox Dei, dicens : « Ecce venit tempus migrationis

tuae ex hoc mundo, ut requiesceres a labore et fatigatione, a

frigore et nuditate et maerore et fietu, a vigiliis et lacrimis,

20 a fame et siti, a clamore precationis per dies et noctes, a tre-

pidatione cordis propter vocem irae regum : venit enim tempus

requiei tuae ab omni hoc labore et aiflictione, ut videres ar-

vum fidei tuae, in quo satus est fructus precis tuae ». His au-

ditis, succinxit sanctus Aaron himbos suos et perterritus est

25 voce vocantis eum Dei, regis terribilis et fortis, cuius abscon-

dita sunt consilia et definitum verbum, cuius in manibus com-

prehensa est anima creaturae eius.

Cum cognovisset pater noster obitum suum, profectus est in Da-

bra Faran, et, cum iret, narrabat fratribus suis de spe vitae, sibi

30 in caelis, praemii laboris et vigiliarum suarum, paratae. Et dixit

eis : « Audite, filii mei. Ecce ego, pater vester egenus, ubique

tentatus sum et a regibus terrae spretus sum, et praeterierunt

dies vitae meae in maerore et dolore gravi. Certavi toto corde

meo ad modum virtutis meae, cum dilectionem Christi sitirem.

35 Non intermittebam per dies et noctes laudationem regni eius.

Serebam verbum Dei in omnibus regionibus mundi. Vos quo-

que, estote imitatores mei et nolite oblivisci mandatorum meo-

' Textus corruplus esse videtur.



M i:w )p^

nmi ». (iiim .imlivissent fratr<>8 v()c«m ma|îKti'i lojîs iiiirabiliH,

jM'rfnrl>ata siint conla <»()riim oX agitata oHsa eonim Hetu et

plainlii, i'l (lixcriint ci: € Patcr animarum ct pnstor rorfKinim,

niim proticisccris, omncs ove» tuas dispirsas reiin({U(*nH? Nonne

tristi siimus animo, nos, filii tilia(>(]UH tui< Num est aliuH qui 5

j)ossit salvos nos r(Ml(i(»r(?, |)ra(?t(»r t(*, j)at«»r^ (lui rr»lin(jui8 prae-

(lam ('Mjitivitatis ((iiam copisti, et (Mii remittis filios, (juos j(h-

iinistii' Non audicnl, tc talia lofjuentem, aures tiliarum tuarum

monacliarum. Patcr, |)ater, noli haec (iicere! » Kespomiit san-

p. 154. ctiis «'t dixit eis: < Non *voluntate mea vivo et morior, seî lo

vcrbo Dei, super omnia dominantis ». Kt collocuti sunt de iis

quae in corda eoriim ven(M'unt et pernoctavenint. Postero die

mane surrexit, et venerunt illuc. Cum irent, dixerunt illi: c Sal-

vusne (^s, pater, toto corpore tuo^ » Kespondit: « San»», iis(pi»*

ad lioc tem})us ». (]um praeterirent illuc, lacsit di^îtos eius i^

occulta manus et magno dolore eum afT^^cit. Dixit pater noster:

« Ecce hora temporis venit, quo calicem bibam terribilera,

gustu amarum, (pii bibitur aegre in tremore et trepidatione ».

Perturbati sunt filii eius vehementer, ne(pie potuerunt a fietu

et planctu se abstinere, et clamabant, lacrimas amaras in facies 20

suas effundontes. IUa hora narravit omnia de pactu raiseri-

cordiae, sibi a Domino Deo suo, praemio laboris et vigilationis

suae dato. Et invenit gratiam magnam. et pretio spem im-

mensam assecutus est. Testiticatus est et dixit: « ( >mnis qui

in prece mea confidit, et sub uinbra domus meae sedet, et prompto ri

animo sepulchrum meum custodit, non iêribit. Et omnes qui

geniti sunt praedicatione mea et vestimento schematis mei dedit

niihi Dens meus munus pro labore et exilio et sudore raagno,

quae mihi in hocjmundo supervenerunt. Cum audivissent adven-

tum praeceptoris legis sanctae monachae, exierunt omnes, ut ao

exciperent patrem snum : putabant enim m bona valetudine eum

venire factae sunt ei. obviam venientes in itinere coUis (?). .

.

Gii^dala, cum gradiebatur dolores patiens. Cum vidissent illae eum

tristem et ex somno vacillantem, laceraverunt vestimenta sua

et liquefacta sunt omnia raembra earum. Dixerunt fratribus:3-

« Quid accidit patri nostro ? » Responderunt : « Nescimus. Expe-

ctate. Videamus y>. Dixerunt illae : « Vos ipsi exspectate et ta-

cete, nobis autem non est exspectatio et neque virtus, patre

nostro deticiente. Et concurrebant certatim. et deciderunt cum



M i'^9 )^-

eo eimtes. Cum ad cisternam aquae venissent, descenderunt

de monte multi sancti et proceres, nobiles genere et obviam

iverunt praeceptori legis, quem invenerunt aegrotantem, Tre-

pidaverunt magna trepidatione, neque potuerunt se abstinere,

5 cum viderent inetficacem factam esse vim eius, et oculos eius

palpebris operiri, et in morte obdormire volere. *Pedes autem p. 155.

eius ibant et ascendebant ad lectum suum Dabra Faran. Go-

gnovit congregatio sanctorum vitam ^ praeceptoris sui appro-

pinquare, et suscepit eum manibus suis, et attulit ad portas

10 verticis montis Daret. Et retinuerunt sanctae monacliae mo-

nachos, ut requiescere sanctum magistrum facerent, donec se

consolati et dimissi (?) sint contemplatione faciei eius, quam non

visuri sint amplius. Et fecerunt eum in porta ludicii ^ requie-

scere. Et consolatus est omnes iudicio omnium Apostolorum, et

15 recta facta est vox eius, et dixit : « Nolite timere, filiae meae,

sed gaudio et laetitia afFectae sitis, quia spem in caelis habe-

mus. Sedete hic, neque declinamini a loco patris vestri usque

ad mortem ». His dictis, operti sunt oculi et palpebrae eius. Et

obdormivit et requievit die quinto mensis qui aegyptiace ^ m a-

20 haram, vocatur, die octavo mensis, a Romanis september no-

minati, die quinto mensis maskaram ab Aethiopibus. Et obiit

in pace, in benevolentia, in gratia Dei, cui gloria in saecula

saeculorum. Amen. Amen.

Intulerunt sanctum in ecclesiam Dabra-Daret cum gloria et

25 laude, cum voce cantus et ture sacerdotum. Et sepeliverunt

eum apud altare sacrificii, ubi excavare curaverat. Oratio et

preces et benedictio oris et gratia benevolentiae et potentia

salvationis et pulcritudo fidei et donum iuvaminis et efficacia

promissi huius patris nostri Aaronis mirabilis sit nobiscum, et

30 custodiat nos, et protegat nos, neque derelinquat nos in mundo

caduco, sed gubernando dirigat nos ad portum paenitentiae et

salutis, et adducat ad arborem suaviter olentem rationalem,

scriptorem eius Philotheum, et eum qui hunc librum scri-

bendum curavit, Talawe-Krestos, in saecula saeculorum. Amen.

35 Fiebant et plorabant planctu magno propter mortem Aaronis,

magistri honorati, qui fecerat portenta et miracula. Et lamenta-

bantur, dicentes:

^ Sic, euphemistice dicium. — - Apparei nomen esse cuiusdam e mo-

nasierii poriis. — ^ Id est arabice.

QOUUEGft



-^ 110 )«-

I*ater, patrr, sol pracNlirationis, iiraeceptor lejîs et ordini.s,

vir pcrfocle, Aiôstoloiiiiii lili,

luco sploudons et fiilfôiis. Iiic<*rnae candidalnMuii

p. irwv *Niiin in sepiilcruin (les((Mniisti et in puivenMn revcrii.sti i

Tacct os tiiiim n j^saltcrio rancndo ct sedata est linîia tiia ali '»

ol occlusi suiil p<m1cs tui iii.iiiii iiiortis. [oratione dicenda,

l*at<»r, patcr, sac(u*dos KvauKelii, luyrrlia iincte,

(iuis csl similis lil)i. «^^loriae tibicen, ex oiiinihus inonachis,

lMl)or(.' ct iihstiiiciiti.i iiidiite, niartyruni sectator/

Postero dic surrcxit inane univcrsa inonacharum, tiliaruni lo

praef(»ct()ruin et inuli(iruiii iudicuiii coiigrefjratio, quae honoreni

et divitias deseruerant, et ^(^nus et lihcnjs spreverant, et

adscenderant et veuerant ad portas inonasterii. Klebant et la-

ineiitabantur et deplorabant Aaronein, patrem suum, dicentes

lîter, pat(M\ gratia et gloria nostra !^

Xuin abis, nobis relictis^

Pater, pater, pater. num verum est quod attinet ad mortem tuani?

Ad i[\unn ibimus, et quo revertemur, et quo caput nostrum re-

[clinabimus^

Xon enim possumus, neque assueti sumus cum alio praeccptjjre 20

[esse.

Pater, pater, veni semel, ut loquamur tibi quae in corde no-

[stro sunt;

si non, melius est nobis, ut eadem via, qua profectus es, nos

[excipias. £)

Pater. pater, gaudium cordis nostri et vestimentum nuditatis

[nostrae.

baculus in lassitudine nostra et divitiae in egestate nostra.

consolatione vocis tuae omnis tristitia nostra oblivioni datur.

Et expleti sunt dies planctus propter patrem nostrum Aaro- 3o

nem mirabilem. Benedictio eius sit in nobis. Amen.



-^[ 141 )H-

*Dixit Sarsa-Wangel : Prospera, Domine, animabus et cor- p. 157.

poribus nostris, ut requiescat in nobis benedictio Antonii et

Macarii, abbatis Senutii, Gyri, Besoi, Latzuni, Paphnutii; bene-

(lictio Abibi et Onuphrii et abbatis Pisentii; benedictio Petronii,

T) Arsenii et abbatis Herocla, benedictio abbatis Agathonis et

Magder et Barsomae, Macarii et Horio qui est cum Baamino et

Herma. Benedictio Bawmin, Bakimos et abbatis Darma, Mar-

dale et lohannis-Kama. Benedictio Dometii et Maximi, Hen-

dara, Honfar et Basentewos. P^enedictio Hilarionis, Latzuni et

10 Palaemonis. Benedictio Theodori, Simeonis, Degana et Ammonii

e Touna ^. Benedictio lohannis Colobi, Senutii et 'Os. Benedictio

Pauli et abbatis Fawli, Watros, Basim, lohannis et Samuelis

e monasterio Calamon, et abbatis Aboli. Benedictio Danielis et

Honorii, Aaronis, Heraclidis. Benedictio Nabiyud, lacobi nisi-

15 bensis, Maqabis et Yasay, Gabra-Krestos et Sebastiani. Bene-

dictio Marci tarmicensis, Abrahami et Garga et lohannis, cuius

Evangelium est aureum -. Benedictio Qaniqos et Askanafer et

abbatis Agapeti (Agabatos), qui in pulvere edendo patiens fuit.

Benedictio Pantaleonis, Alef et Garima, Yem^ata et Guba, Li-

20 qanos, Aragay, Afse et abbatis Sehma. Benedictio Langenos,

Laqiyos et Martiani, Abrahami, Ebloy et Zosimae et Moysis

obscuri, Libanii Mata^ et Ammoni. Benedictio Danielis, abbatis

Bula et abbatis 'Of et Rawah, Abrahami diaconi et Nathanaelis,

qui amovebant e via lapides per totam noctem. Benedictio

25 Marci, qui genua Dei amplexus est. Benedictio lacobi, qui

herba vescebatur, et Amos, et Simeonis antiocheni, Barsomae

e Qalawdya. Benedictio Beniamin et Sisawres, Zonasis et Ilan,

Theonae et Poemeni, Xabadros et Serapioni. Benedictio Ca-

lebi et Absadi et abbatis Anbasa. Benedictio Benyami et Se-

30 veri, Minae, Matthaei. Benedictio Theophili, Georgii, Ephraemi,

Cyrilli, Basilii, Athanasii. Benedictio Nathanaelis et Rapae-

lis, Elalo et Gabra-Masqal. Benedictio patris *nostri lyasus- p. 158.

Mo'a, Basalota-Mika'el et Takla-Haymanot, Philippi, Elisaei,

* Qona per mendum scripuim. — ^ lohannis Galybilae. Vide Syna-

xarium aethiop. sub die xvi mensis Hamie.



-M( 14-^ )M-

'riicodori rt Aiwirfao, loliamiis Kaiiia et .Maiija-Kn*»toH. lU'-

iMMliitio IIoMorii oX I)aiiiiaiii, Ilonorii (AnorvoH), Natlianacli.s,

loliaiinis ct Mattliiae et Matlliaei, (iabra-Naziâwi *! (iabra-

Aiiilak, Mabaa-Sryon •t (iariina, (iabra-ManfaK-(Je<luH et ab-

batis Ios«'i>li ct abbatis I'\MV-Mas(|al, An<lr<'a»* e \\'ala(|a, ab- %

balis llajû <*t Krrstos I.Iarayo «*U^^yî' I><*ne«iictio abbatis

riiaddaei <; Dabra-Lagdso, (iabra-Masqal. Henedictio Eu.statbii

(>t lMiili|i})i <'t IMiileiiionis e 'raiiibcn et loliannis et oniniuin

stcUaruiii vmnasterii Hizan. IJeiuMlictio .\aronis et loliannis •

(lalila, abbatis Samuclis e monnslerio Ilalelo et abbatis Sa- lo

ra(ia-l)('rlian ex Alagiu^n, et Gabra-Maryaiii, abbatis Adbani et

Sainuelis Waldebaiii. DciK^lictio \'rifk<M'ana-K^'zi'e et Siiiuionis

<'t Zacliariae, lacobi cx. Afôna. Ilciifdictio Ilabacuc et Kzran.

Tiiuotliei e (Jaroda et Sanutii et loliannis Kania ex Aged. I><'-

nedictio Vasay et Cyrilli et Tansea-Madben, xlvii martyruni 15

et Pbilemonis ex Abregut. Henedictio Hasilii et Andreae et

oinnium iustonim, (jui sunt in Azaf, et benedictio omniuin cer-

tatorum monasteriorum tei rae Knfraz et Tegn"'. P»enedictio iu-

storum e Dabra Degiie et Kadiii, Hawzen, beatorum terrae.

PxMiedictio iustorum e Wadif et Acoren, Quii'at et Dabra-'Asa, 20

pt4'fectorum. Kt bencMlictio huius patris nostri Aaronis mirabilis,

gratia favoris filiorum eius Antonii, Damiani, (iabra-.\'azra\vi,

Andreae, lohannis Kama, lyasu, Samra-Le'ul. Zena-Marqos,

Habta-Maryam, Herhana-Masiial, Nabute, 'Asrata-Marvam, Ma-

ba'a-I)engel, Gabra-Krestos et lohannis, praeceptoris legis, qui 2:»

hoc certamen spiritale denuo e vetere volumine transcriben-

dum curavit. .

Henedictio horum praepositorum

et martyrum, repositorum

in Dabra-Faran, ao

sit in hoc loco.

Kt benedictio prophetarum et apostolorum et martyrum victorum

ne recedat ab eo, tabernaculo iustitiae eorum. in saecula sae-

[culorum.Amen.

Et araen.



-H 143 H-

*VITA AI^BATIS lYASU p. 159.

In nomine Dei, cuius est inenarrabilis natura

et cuius altitudo non attingitur mente,

cuius Trinitas ab origine mundi est coniuncta,

cuius indivisibilis essentia sine commixtione est unita.

5 Tres personae et tres hvpostases et tria nomina, non plus neque

[minus, sedent coaequales in throno eius sancto.

Unum regnum et unum iiissum, in una mente et in uno con-

[silio est auctoritas iudicii eius.

Pater est lux, Filius et Spiritus sanctus uniti sunt ei.

10 Filius est Verbum Patris, et Spiritus Sanctus consociati sunt

[ei in Verbo.

Spiritus sanctus est vita Patris et Filii; Spiritus sanctus et

[spiritus vitae coniuncti sunt in eo.

Talis est institutio Trinitatis in throno dignitatis eius.

15 Non moritur neque abrogatur, neque praetereunt dies eius,

Quae bene composuit et texuit universum e nihilo, sine tactu

[manus, verbo suo,

Quae extendit caelum et caelum caelorum et firmavit vim

[eorum halitu oris sui.

20 Et posuit ibi solem et lunam et stellas, ut lucerent,

et spissavit terram supra vim ventorum et aurae et cursum

[aquarum, quem vident oculi eius .

Quae occlusit abyssum et obsignavit spiriius terribiles sub ea.

Magna est potentia eius, mirabilia opera et nimis profundae

•25 Huiusmodi regem adorans, [cogitationes eius.

et ad eum animam meam elevans,

scribam breviter certamen laboris viri sancti abbatis lyasu et

narrabo spicilegium vitae eius coram congregatis, adstante

Zena-Marqos, filio et sectatore eius, qui perficiebat omnes volun-

tates eius, et testis fuit, quomodo corpus suum temperantia in-

duebat, et quomodo iugum crucis Christi humeris suis portabat,

*cum similis esset lacobo, fratri Ghristi, a Maria educato et in p. 160.

sapientia et timore Dei instructo, cpii perseveravit in statione,

donec intumuerunt pedes eius, et in cuius verticem nunquam

35 ascendit novacula, et qui nunquam vinum aut carnem labiis

suis gustavit. Et hic quoque ab utero vocatus est ut ecclesiae



-6^ in )»

.-Kiiiiiiiisti.itor i'i rc<;Mi (-af^loniiii s|n)ii.sum eKnet. Sub tutela iih»-

iiasl4*rii rcliiliis (mt, <*t (^xcejx^runt (miiii sanrti \)fr voluiitat^Mii

1)(M, ut scriptiiiii (*Ht: « nuoniaiii pater ni<njH et iiint(*r tnea (1<*-

i'(>li(|iii'i'unt iMc: i)<iiMiMiis .'Mitciii assiiiMpsit mo \ in loco pnHciiaf

<'()ll()('('t iiic, siiptT a(jMaiM rcfcctioiiis c(luc(it iik* * •'. Kt iUfruiii *.

(licit: € (]usto<lieiis parviiios l)oiiiinuH » *. Kt iteniiu (licit :

« Vir{.(a tiia ct bacuius tuus ipsa iiic connoiata nunt » ^ Pars

pra^^staiitissiiiia piojÎictiac j)crf(jcta (*st iii alihati; lyflHU, (|ui

iiiilii iMa^nst(;r fiiit. I)icam vobis onlim? narrata iniiii ab iis (jiii

laMiulati crant ci iussu eius et viderant euiii certantcni, cuin lo

iiMiiiobilis staret, ita ut piitrucrit cutis corporis cius et deci-

ilcrinf sc^încnta cutis cius, sicut arboris siccae, senio confectae.

Kl collc^^crunt se^nicnta cutis cius in inaiNiipiis, et iKjsuerunt

sacculos ad tcinpus consnininationis <licrniii cius, iit una cniii

corporc eius inorluo scpelircnt. Et flcbant et plorabant, cuin is

vidcrcnt pc<lcs cius saccornin inHatoriiin instar intuniuisse. Et

pessima erant ulcera eius, et decidebant vermes ex vulneribus

eius, ct ihant in ti ira sicut formicae. Keducebat eos abbas

honoratus assula lignea, dicens: « (Juo? quo? Revci-timini in

doniiciUuin vestruin, nhi paratus est cibus vohis, ne morercmini 20

aestu solis, aut nc vos volucres caeli comederent '. Erat au-

tcm mos avihus. ut cuin ahhas lyasu e cella sua exibat et

})aulluluin foris sedebat, venirent multae aves utrimffue in se-

pimento domorum et, cum homines metuerent, descendereut in

terram et accederent ad jêdes eius. ut vermes collegerent e 25

vulnerihus corporis eius exeuntes. Sanctus autem abbas lyasu

gaudehat corde suo et laetahatur, cum cogitaret et videret aves

vermihus e vulnere corporis eius exeuntihus vesci, et dicebat:

p. 161. « \onne misericordia est *mihi hoc a Deo, (juia corpus meum

sunt hi vermes cpii nascuntur in membris meis; cum sanguis 30

meus turhatur, formantur e me ». Beatum praedicahant eum

omnes homines, cum viderent constantiam patientiae eius in

statione. quod ita adauxit, ut peius factum sit corpus eius mem-

hris Simeonis Syriaci, qui stahat in capite columnae. Et lesus

Christus, redemptor et salvator noster, elevavit et nutrivit san- 35

ctum ahhatem lyasu pane sapientiae et aqua cognitionis, et aluit

eum vino prudentiae et lacte consilii, et calefecit eum igne

^ Ps. XXVI i XXVII), 10 — ^ Cfr. Ps. xxn (xxm), 2. — ^ Ps. cxrv

(Gxvi), 6. — * Ps. xxn ^xxin^ 4. — ^ Ad v. collegereni.



-n( 145 ^H-

amoris sui, et non refrigeravit eum, et monstravit ei viam vitae

et aperuit ei portas omnium librorum suorum, ut ederet fru-

ctus paradisi eorum et irrigaretur fluviis eorum, qui non exare-

scunt. Deinde, cum adolevisset, cognovit et certum scivit non5 habere se alium patrem et matrem, nisi lesum Christum et hanc

sanctam Ecclesiam, et matrem eius Mariam, electam electorum.

Attractum est cor eius et seductum amore divino, iuravit Domino,

votum vovit Deo lacob, se non daturum esse somnum oculis

suis et palpebris suis dormitionem et requiem temporibus suis ^.

io Et accinxit lumbos suos cingulo virginitatis,

et vixit corporis desideriis superior,

et stabat coram Deo non commotus

alllictionibus stationis, membris eius turbatis

ita ut vescerentur aves vermibus vulnerum eius.

15 Et precabatur assidue, aquam lacrimarum efFundens,

et prosternebat se rotae instar, vigoris sui debilitandi causa,

[adeo ut aegrotaverit cerebrum eius,

cum quaereret faciem Dei et eum oraret,

donec e terra eum suscepit et sursum elevavit.

20 Preces et benedictio huius sancti abbatis lyasu conservent nos

in saecula e manu serpentis diaboli, qui procella opprimit navem

animae nostrae, in saecula saeculorum. Amen. Amen. Et amen.

^ Ps. Gxxxi (cxxxn), 2-4.



-X\ 1 l'i )«-^

p. UVJ. * Ainlilr, ii.iii\'il)iiiiiis V()l)is lUiiiiiii. iValrrs, l<>ii|^itii<lim'iM t»;ii-

tatioiiis ot ('xsiiii, (juac sui)<*rv«neriiiit saiictis iii l>al>ra-l>aix*t,

sicut n;tia, (fiiae in iiiuikIuiu proiiecta oinn«; K^nus sanctorum,

pisciuiii iiistar, cxtraxeruiit. \'erc iiTetiv«irunt HanctoH hae ten-

tationes c» inari peccati, (it induxeruiit in lacuni gau<lii, (|ui esl ^

rcj^nuin ca(?l()ruiu. Ut «lixit .Vpostolus: « Scient(is (|uo(l tribulatio

paticntiaiu operatur, patientia auteiii prohationein, probatio vero

spciii ; spcs antcin non confundit ^ ». Fuit in illa generatione

l»()st mortcin ahhatis Aaronis iiiirahilis . . .^ Dahra-Dan^-t. Kxjiul-

sus est aittM" pracpositus (iiiaiuher) ct iii civitatein exsilii rele- lo

gatus. Kt iiiortuus est ibi. lOxpulsus e.st etiani tertius in civitatem

exsilii, iii (jua ohiit. Et institit nia^nus terror et trepidatio conlis

oinnihus sanctis monacliis, (|ui iii I)ahra-I)aret habitahaut. et

transportaverunt arcam (tHbot) legis in alium locum, et dese-

ruerunt sepulcrum mirabilis Aaronis, et «lififugerunt et dissipati 15

suut p(n* lacieiu oniiiiuiii civitatum, et obierunt duo praepositi

(marnlieran): abhas Antonius lahores suhiens et ahbas iJamia-

nus prudens, et mortui sunt in civitate exsilii sui. et spem vitae

in caelis patientia et atfiictione sua nacti sunt. Preces et ora-

tiones eorum adducant et introducant nos in portas salutis, in "^

saecula saeculorum. Amen.

(^ongregati sunt multi monachi e monasteriis variarum ci-

vitatum, cum audivissent lilios Aaronis propter timorem exsilii

fugisse, et venerunt sancti in Dahra-Daret. ut custodiivnt thesau-

p. 163. runi pretiosum, ossa Aaronis mirahilis. Venit et ahhas *Stepha- 25

nus praeceptor (mamher) e regione Tegre cum arca (tabot)

Petri et onini apparatu sanctuarii. dicens: « Utinam releger

in teirain exsilii, ut benedictionis Aaronis mirahilis particeps

sim ; a sepulcro eius abductus. in exsilio meo et in morte mea

similis ei ero ». Et consedit in Daret. Et impleta est Dabra-Daret 30

congregatione, collectis sanctis monachis et sacerdotibus. Et

non potuit facies montis capere eos.

Post hos dies venit tempus messis, hoc est mors sanctorurn

morbo pestis. Et perierunt sicut messis arvi, de (jua niliil su-

^ Rorn.y V, 2-5. — ^ Texlu.s norrupliis.



-X{ 147 )^-

perest, iit defuerint qiii sepelirent eos. Plenum erat sanctuarium

cadaverum eorum, quorum numerus erat mcd. Qui superfue-

runt, portis occlusis, in aliam civitatem fugerunt. Peste ces-

sante, profecti sunt ad abbatem Salamam metropolitam, cui dixe-

5 runt de cadaveribus martyrum, qui in exsilium profecti, mortem

amaram assecuti erant. Et narraverunt ei acervum acervorum

ossium esse super sepulcrum Aaronis mirabilis, solis praedi-

cationis, thaumaturgi, novi Danielis contra leones, et alterius

Azariae contra flammam ignis, et alterius Moysis, qui fluere fecit

10 aqiiam e petra, et paris losue, qui solem stare fecit. Et dixit eis

metropolita : « Nonne occlusum est sepulchrum martyris illius ?

Responderunt ei: « Non est ibi locus ad intrandum aut ad pe-

dem ponendum, prae magna angustia ossibus sanctorum facta ».

Dixit iis : « Dicite mihi, quaeso, qualem aspectum habet sepul-

15 crum eius ? » Responderunt ei : « In loculo sepulcrali in medio

altaris sacrificii ». Et iussit eos extrahere loculum Aaronis mira-

bilis, et dixit eis: « Excavate vobis sanctuarium ad dextram

prioris, et ponite in eo praeceptorem legis mirabilem; illud

vero pristinum, in quo coacervata sunt corpora martyrum,

20 claudite, ne intret pes hominis, neve videat thesauros Dei, qui

pluris quam aurum aut argentum aut gemmae topazi et sap-

phiri aestimandi sunt ». Et fecerunt sicut iussi erant a metro-

polita, et excavaverunt hoc sanctuarium, et intulerunt in id

loculum corporis mirabilis Aaronis cum honore et laude, et

25 posuerunt t a b o t suum super sepulcrum eius usque ad nunc et

usque ad hunc diem, in saecula saeculorum. Amen.

AETH. — B. — XX. 11



M 149 }K-

Salutem labiis tuis, flumini fontis sanctitatis

et fructui laudis ori tuo, cuius vitis non arescet.

Percussio baculi tui, Aaron, par est baculo Ta'onim (?)

Cum tentoria tua, gens electa, in via sitis relicta essent,

5 e tergo petrae glabrae fontes apparuerunt.

Salutem dentibus tuis et linguae tuae mirabili,

quae locuta est in Monte Salutis Maspha decem canones,

sacerdos sanctorum, Aaron, et sacrificator mysterii magni!

Qui aemulatus est te in hac re,

10 cum tentoriis Dathani terra est obrutus.

Salutem voci tuae, buccinae vocationis et nunciationis,

et halitui tuo, horto, cuius odor flatus est sanitas.

Quo cum myriadibus tuis, faciem convertebas, Aaron,

eo sequebatur te ala procellae ignis Sinaitici,

15 et quo ibas, ibat nubes.

Salutem gutturi tuo, templo sanctitatis stupendae

et collo tuo, quod exhaustum et tenue factum est ieiunio.

Laborem exsilii tui, Aaron, regi omnis mundi

hora ultionis terribilis recordans

20 tolle me, hominem deperditum, sicut donum pacti tui,

Salutem humeris tuis, quorum gloria est ornatus rationalis,

et dorso tuo, amictu sanctitatis ornato,

Aaron archipresbyter, ad peccata mundi expianda

consecratus es e millibus et electus,

^5 in tabernaculo crucis stas, et in precibus assiduus es.

*Salutem pectori tuo, ancorae in mari cognitionis, p. i66.

et sinui tuo, areae Abrahae, loco Lazari accubitus!

Grana certaminis tui, Aaron, quae in arvum crucis ceciderunt,

non marcuerunt, per furtum ardoris tentationis, vigore amisso,

30 adeo eximiae profunditatis fuit humus tua.

Salutem dico manibus tuis geminis

et brachiis tuis, paribus expansis brachiis Moysis.

Extremitas baculi tui, Aaron, ex intimis abyssi miraculi

sex hiemes postquam in eam inciderat,

35 librum psalterii tui salvum reduxit, custodiae eius commissum.



M i'^>o >«.

S;iliit('in iilii.-H* tii;i(5 ct nilMln tiio, )»ealiori))(is

(•u))it() l);ivi(lis rcfîs, qui spolia inrircuincisoruiii nf|M)rt'ivit,

j)lanta crucis, Aaron! Tentoiiis tuis siticnlibus

haculus tuus et b.iciilus (idci, prece tua, aiiilx)

concoivlia iiincli, a({ii:ini inis(»ricor(liae fluere fecerunt. 5

S;ilnl(Mii |);ilniis tuis, niensae iiiannac* iiiisericoniiae,

et (ligitis tnis, in psalterio concinnando consuetis,

const;uis in tcntationil)us, Aîron, in circuitu agri 'Kstrin.

Auruni opcruin tuoruin sit pro inc sponsor in debito,

si a niatro dcrclictns erit Hlins ab ea natus. lo

Siiiutciii uiiguihus ni;inus tiuic, (|uoruin nuinerus (\st uuinerus

et ornatui cilicii hitcris tui, cuius lectus est cubile crucis. [iotae,

Cuin iudicaverit, iudex iustitiae, Aaron, pojûluin suum,

ardor i^niis punilionis ne alHi<^^'it mc :

latere tuo protej^c me, pater! 15

Salutem ventri tuo. tabernaculo sapientiae permanenti,

et arcae legis, cordi tuo, a Clierubim obumbratae,

propter nuptias tuas, Aaron, in domo novarum nuptiarum.

Cum precor tibi hora famis vehementis,

coturnicem p^ratiae proiice cani spreto. 20

p. 167. *Salutem renibus tuis, loco cogitationis et sapientiae,

et menti tuae, fronde bonitatis et sanctitatis ornatae.

Locutione verbi tui, Aaron, locutioni losue pari,

dum in terram liereditatis, bona valetudo, revertebaris

currum solis in gremio caeli stare fecisti. 25

Salutem visceribus tuis, (|uorum sepiinentum est ignis amoris

[ardentis,

et supellectili intestinorum tuorum honorato»'um, supellectili novi

[tabernaculi.

opifex iustitiae. Aaron, sub iugo crucis Lithostroti! 30

Non flavit in arvo tuo aestus eius flatu ardenti,

dum in teneritate albus factus est et messis eius venit.

Salutem umbilico tuo. cuius forma est forma labri.

et compactis ossibus — lumbis tuis, cingulo ferreo circuradatis,

Aaron - Petrus! Regni caelorum claves 35

in dextra tua conservantur. ne occludatur domus eius

hominibus, qui volunt intrare in id.



M 151 )H-

Salutem tibiis tuis et una genibus tuis, [offerendam.

quae sicut rotae currebant tempore suffimenti ad adorationem

Cum ignis aemulationis tuae, Aaron, comederet Core,

baculus ofationis tuae in tabernaculo crucis electo

o sine mora floruit et fruges dedit.

Salutem pedi tuo utrique [peragrabant.

et solis pedum tuorum velocibus, quae civitates praedicando

Navi crucis, Aaron, mare ignominiae transgrediens,

cum nudus in area regis temporalis stares,

10 ad pedes tuos se prostraverunt leones.

Salutemplantis

pedum tuorumet digitis tuis probatis

mense exsilii et oppressionis in fornace ardoris flammae,

Aaron - Paulus, sicut dictum verbi disciplinae tuae:

contra te rebellantes decem plagae

15 non separaverunt te a charitate Christi ^

*Salutem ungulis tuis, sigillo limitis effigiei, p. las.

et pulcritudini staturae tuae ornatae, superhumerali gratiae et

Aaron - lohannes, in finibus agri lordanis, [venerationis,

laeta annunciatio tua, annunciatio iustitiae, nomen habens regni

20 [caelorum,

milia servorum e defatigatione et labore requiescere fecit.

Salutem effigiei tuae, horto vigoris mirabilis,

plantae crucis in Dara, quam marcidam fecit aestus.

Cum Theodoto vincte et cum Mamas capite truncate,

25 colloca me, hominem perditionis, advenam, sub tutela tua,

tempore adventus mei, Aaron, e terra remota.

Salutem discessui animae tuae, quae elata est

superius ascensione prophetae Eliae, nube sublati.

Imago periti et familiaris non est inventa in loco eius (?).

30 In area tremoris loquere mecum de salute,

tempore reditus mei, Aaron, post viam longam.

Salutem corpori tuo mortuo, sorte a Moyse diverso,

quod est myrrha et emplastrum omni aegroto.

Divitiae praestantiae tuae, Aaron, plenitudo copiarum gemmae,35 quae pluris quam aurum aut argentum probum aestimantur,

sint mihi, homini egeno, fiduciae scrinium.

^ Gf. Rom., VIII, 35.



Saliih'111 fiiinri ttio iii v(*sliiiH'iil() sanctoruiii (ârhaMDu,

sicut stalutiiiii ct lox ost funoris patrurn iustorum,

uva naturac hcnoMictac nicnsis prirni tdsrin

et bacca lloris frusti (f) niali j)unici nihri,

vcrc, V(»i*(*, vciT. palrr, patcr iiostrr Aaron!

Salutoni scpiilcro tiio, scrinio thesauri occulti,

airae hiiius Dahra-Faran, collis ^lolgolhae feriae sf»xtae!

E h»ct() liuius cuhilis ex|)(UT(3ctus, Aaron,

noli nic (^xtra aream tuain nuptiaruin

cum sociis mcis, (juinîue canibus, coUocare. 'O

p. ir.9. *(ûiii api^ropincjuasset m(-^nsis mpssis corporum eoruni Hetu

[difôrum (?)

acervus coacervatus est falce mortis repentinae

eorum (|uos reposuisti, FarSn, sicut thesaurum occultum.

Sahitem, sahitem magistro tuo, Aaroni, ir>

et sahitem (luoque illis electis.

Salutem resurrectioni tuac, quae est pes

resurrectionis Christi capitis, sicut verhum Scripturae dicit.

Cum planta pedis amoris tui, Aaron, vellet et gratum hai>eret

ut sit sibi cursus per moenia cordis mei, m

cucullo abbatis Salusi prorsus liaec perfodientur '.

Salutem adscensicmi tuae! Regnum caelorum hereditate ac-

cepistis,

quod oculus mortalis non vidit et spiritus eius non percepit.

pater milium, Aaron, cum filio tuo 'IvSsu, 25

et cum omnibus qui hiborem tuum quaesiverant,

et qui tecum naturam suam consecraverant.

Cantus memoriae tuae. pater, cum inspiceret spicilegium.

quod cibuin diei in afflictione lassitudiuis et sudore laboris lucta-

Aaron, cura adhibita rogat te : [tionis capit. 30

perfrica ^ os animae meae. Ad pedes tuos dormiens

parietes domus suae bene faciet et muros suos fundabit (?).

^ Mihi obscurum. — ^ Textus corriiptus el plane obscunis est.



-^ 153 )^-

Qui non persolvit vespere debitiim mercenario ruris et agri,

pudet possessorem arvi divitem.

Dona mihi, Aaron, mercedem benedictionis verbo,

memor, domine, in Deuteronomio dicti:

5 < Mercenarii mercedem noli retinere per noctem y>1

Benedictus Deus, quem decet gloria laudis!

Qui mihi tribuit, ut non admittens mendacium in portas oris mei,

de iustitia praestantiae tuae, Aaron, colloquerer.

Asinae quoque olim insipienti

10 error prophetae cum castigaret loquendi facultatem dedit.

^ Cfr. Deute?\, xxiv, 15.



GADLA FILPOS

SEU

AGTA SANGTI PHILIPPI

EDIDIT

BORYSSUS TURAIEV.

Philippi, Takla-Haymanot discipuli et monasterii Dabra-

Libanos archimandritae ordine tertii, vitam nunc iterum,

textu versioneque emendatis, publici iuris facio, quam ante

aliquot annos Petropoli typis tradidi et in linguam mosco-

vitam verti, in opere cui titulus : Monumenta Aethiopiae

hagiologica.

Haec vita, abbatis Johannis Kama, ut narratur, iussu,

id est saeculi xv dimidio primo, « post operum sancti obli-

vionem » composita, in uno tantum codice, nempe Or. 728

Musaei Britannici, saeculo xvin transscripto, exstat. Textus,

if. 150 a- 199 scriptus, multis tabulis pictis (If. 149?;,

158 r-?;, 160^, 161 r-v, i66v, 172 r-v, ilbv, ITGr-v,

iSir-v. 187 r, 190?;, 191?;, 196r, 197 r, 199r) illu-

stratus est, quas in priori editione exprimere curavi.

In vita Philippi plura de persecutionibus, quas a re-

gibus Amda-Syon et Sayfa-Ar'ad perpessus est, traduntur

ea vero magnam cum iis quae de Honorio, de Basalota-

Mika%I, de Aarone narrantur similitudinem habent et quasi

ad eorum imitationem conticta esse videntur. Quare non



-:<, 150 >«.

tiiii^Mii iiKMiMMili .1(1 historiiiiii A<'tliio|)ia(' illiistranrlaiii ea

esse jiulo.

\)o IMiilipjxi srripsi in lihro nieo inscripto: IfiicxhiOBaHiH wh

on.iaciii ai i(».i()riri('(Kii\i. iKiuMiniKnin. ii(T(»|»iH •^oioiiJH. Cii^». \\H)2

(De fontihus historiap AHhiopiae hagiologicis (hssertaiio),

l»I).1 lO-l:^).

Petropoli, a. d. xii Cal. luIUa. A. l). mdccccvii.

i;. T.



*VITA PHILIPPl DABRALIBANENSIS. p. 173.

Caput I.

In nomine Domini Dei, qui et ab initio caret principio

et ad extremum infinitus est,

Triplicis in hypostasi, Unius (livinitate,

ut scripta nobis aperuerunt

5 et fidei administratores explicarunt. [stitutor temporum.

Qui sapientia et consilio suo est creator saeculorum et con-

Qui eduxit ea ex non esse ante tempus et horam,

ante dies et annos.

Quem decet gloria in terra et in caelis,

10 in mari et profundis

ex ore omnis creaturae

occultae et manifestae, quae supra est et quae infra est.

Huius Dei, coronae martyrum et spei monachorum,

qui non credit in Trinitatem sanctam

15 anathematizat Ecclesia, una, congregatio apostolica,

in saecula saeculorum.

Incipimus scribere vitam et praestantiam et certamina beati

patris nostri Philippi, Dei amantis, coronati gloria et honore

a Deo, Patre eius, cum sequeretur opera divina patrum no-

20 strorum honoratorum Apostolorum et luctatorum victorum mo-

nachorum, adiuvante nos Spiritu sancto. Auctor munerum

amplorum et effector precum et desiderii est hic Spiritus San-

ctus, Unus et se dividens in partes multas in actione. Qui aliis

dat prophetiam, alios sapientes facit scientia doctrinae, ut

25 Apostolus fatur: « Et non necesse habetis, ut aliquis doceat

vos, sed Spiritus ipse docet vos de omnibus»i. Qui aliis fuit os

et sapientia, luctatoribus martyribus, *ut infideles revelatione p. 174.

fidei christianae confutarent, quae montes movet et ficus ex-

stirpat, ut ratum sit verbum dictum a Domino nostro: « Gum

.30 autem inducent vos ad reges et magistratus, nolite solliciti

esse qualiter, quomodo aut quid respondeatis aut quid dicatis ^

ego enim dabo vobis os et sapientiam, cui non poterunt re-

^I Gf. lOHAN, II, 27. - ^ Gf. Luc, XIL il.



-^i 159 )^-,

mortem et vitam. Et dixit hic sanctiis praeceptori suo : « Pater,

quis concreavit haec omnia quae video, et solem et hmam et

stellas caelestes, et terram et montes et colles et mare et flu-

mina et homines et animalia ? » Praeceptor ei respondit et

5 (lixit: « Bene dixisti, mi fili. Haec enim omnia, quae dixisti,

Deus ex nihilo concreavit, unus Deus et unus Filius eius et

unus Spiritus sanctus Paracletus ». « Tresne concreaverunt

annon? » Et dixit praeceptor: « Ita est, tres creaverunt. Scito

et ausculta, mi fili, et audi quae tibi dicturus sira. Tres enim

10 illi concreaverunt : Pater creat, Filius facit, Spiritus sanctus

perficit. Pater benedicit, Filius benedicit, Spiritus sanctus bene-

dicit. Pater iubet, Filius iubet, Spiritus sanctus iubet. Patercondonat, Filius parcit, Spiritus sanctus remittit. Pater fatur,

Filius fatur, Spiritus sanctus fatur ». Et denuo eum interrogavit

i-i puer : « Tres illi unusne sunt an inter se diversi ? » « Tres », in-

quit, « sunt porsonae eorum et una potestas eorum et una essentia

eorum. Deitate coniuncti sunt in hypostasi triplices, immortales,

indelebiles; carent et initio et fine; innumerabiles sunt anni eo-

rum; non *fuit tempus quo non erant aut non exsistabant ». Et p. 176.

20 dixit puer: « Si dixisti Trinum esse immutabilem et indivisi-

bilem, quoraodo Pater Filio est pater, et filius Patri Filius et

Spiritus sanctus utrique eorum ? » Audi, inquit, mi fili : « Pater,

ut imago; Filius, ut verbum; Spiritus sanctus, ut halitus. Ut

imago nequit separari a verbo nec halitus verbumque ab imagine,

25 ita Patri, Filio, Spiritui sancto non licet seiungi inter se, ut

sint divisi, ut hypostases et personae. Cohaerent enim inter se

in coniunctione ». Et denuo puer interrogavit : « Greatorne est

Deus an creatus est ? ubinam est et unde venit ? » Et respondit

ei praeceptor : « Noli explorare hanc profunditatera. Non Ipse

30 procreatus aut generatus est, sed ipse orania in caelo et in

terra concreavit, visibilia et invisibilia, ut tibi supra dixi. Neque

est alius Deus, nisi hic. Ubi versetur et unde veniat, ipsum

Numen eius cognitura habet. Et posuit tenebras latibulum suura '.

Et tenebrae in eo non^sunt ullae ^, ut dixit Apostohis loannes

35 ' Et tenebrae eum non comprehenderunt. '^

,Oranis enira est

luraen Numinis; ut igni desunt dextra et sinistra, desunt postica

et antica, omnis enim est hiraen : ita Deus luraen nurainis, nara

* PS. XVII (XVIIl), 11. — 2 loHAN., I, 5. — ^ lOHAN.. I, 5.



-«( uy) >•"

oinnia liinuna sunt arnia «îus; ut i\me (*a pnMjrravit in Kloriain

suam. ' Kt |H)suit ttMu^ljras latihulum suum \ quoil tibi dixi,

occultain osso ossentiain (Jroatoris prae creatura siîticat ».

Ita j)rai»c4»j)t()r «'ius locutus cst.

Caim I 11.

Et (leinde piicr itciiiin iiiterrof(avil praoceptorein suuin:

« Utruiii in caelo tantuin Deus versatur an ubique? * « Non

cst >, iiKiuit, € ini fili, uhi Deus non versetur*aut non sit, in caelo

in excelsis, et in terra infra. Neque est occulti (juidquam, (|uo(i

non ocnlis (Mus apjârcat sive in inari, sivf in ahvssis. Illi nihil lo

est ahsconditi, ille autein est occultus (ft alisconditus oiniiihus:

ne(|ue est illi rerum omnium res quae({uam im])os.sihiiis. Priu.s-

quam omnia Herent, oinnia noverat et ante creationem i>erfecit.

(Jua de causa proplieta :' Et replehitur inaiestate eius omnis

terra' K VA sit j^doria! Ainen ». Et puer hic denuo interrogavit : 15

« Sl ita res se hahet, cur huius oppidi homines colunt et

adorant lajades, li<i:num, mare, majiôs. hariolos et pro Deo

hahent, ut ca adorent et colant ne^d«'cto Deo, (jui omnia con-

creavit?» Asi>icite, fratres, sapientiam et rationem et scien-

tiam lianc, quae in puero hoc fuerunt. ut ex(]uireret omnem 2)

hanc verhi profunditatem, quae mentem et orationem fuêbat.

Et dixit ei praeceptor: « Audi. mi fili! venerantur luagos, quod

iis imagines vanas elKciunt et ostendunt, ut eos decipiant. Inest

enim iis spiritus Satanae. Cum videant eum in igne sedentem.

qui eum non cpmhurit, et manu sua forcipem ferreum igne ferve- £>

factum tenentem. saliunt et circumaguntur. vehit a daemonibus

correpti. Uuod vanum miracuhim videntes, se prostemunt inter-

rogantes: « ^'ivemusne multos aunos an moriemur? divitesne

erimus au pauperes? » Et respondet ille hariolus — mendax

euiin est — iis qui morientur, eos victuros esse, et iis qui vivent. 30

eos morituros esse ; iis, qui locupletabuntur, eos pauperes fore

iis qui ad inopiam redigentur, eos fore divites. Sic eos illi-

cientes loquuntur ». Et denuo dixit hic sacerdos: « Fides mea.

sicut tu ipse dixisti, haec est : dubium non esse, quin dia-

bolus huius magi ore loquatur. Si autem homo audebit et si- ^>

' PS. LXXI (lxxu), 18.



M 161 ^H-

gnabit eum in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti, Satanae

spiritus, qui eos illiciebat liunc magum ingressus, ab illo au-

fuget, super igne se continens. Cum autem fugerit, magus hic

flamma comburetur, donec cinis fiat ». Et dixit sanctus *Phi- p. 178.

5 lippus magistro suo : « Satanas, quem dicis, qui est et cui si-

milis? » Et ille dixit: « Num Satanas est notus? » Et dixit

sanctus: « Verbis audivi; id unum dic mihi: unde venit? »

Et dixit hic beato : « Tu quidem nimirum nondum scis Satanae

opera, qui homines pellicit. Et nunc Deus te servet ab eo per

10 omnes dies tuos ».

Loquitur scrutator huius narrationis. Gum nemo mihi esset,

qui mihi de certaminibus et annis eius narraret, neque parvus

neque unus qui viveret, cum de civitate in civitatem hic beatus

pater noster Philippus persecutus fuerit '; redii in cellam meam

15 maestus et tristis, cum nullam de eo memoriam acceptam ha-

berem. Eum lacrimans precatus sum et oravi, cum dicerem:

« Pater, scis me improbum atque impium esse;praebe in me

gratiam tuam. Non iustitiae meae causa te oro, ut res arcanas

occultasque, certamina tua et passiones tuas, quae pro Christo

20 perpessus es, mihi aperias, sed opto pronunciare ore meo im-

puro et scribere digitis meis indignis. Audiant monachi sancti

et sacerdotes benedicti et homines fideles, qui te fide invocant».

Quibus dictis, obdormivi maestus.

Capiit III.

25 Et tum hac nocte per visionem hic abbas beatus se mihi

obtulit, cum vestimenta eius splenderent et corona esset in ca-

pite eius, et ipse erat clarior sole, et multi, qui eum a dextra

sinistraque sequebantur, splendebant sole clarius, et coronae,

quae in capitibus eorum erant, stellis caelestibus similes erant.

30 Quibus adspectis trepidavi. Et convertit se ad me hic abbas, qui

sedebat in solio magno et excelso luce repleto, et me interro-

gavit : « Agnoscisne me ? » Et dixi ei trepidans : « Quis es, do-

mine? » Et respondit mihi: « Philippus sum ». Et dixi ei:

« Qui sunt ii qui tecum sunt? » Et subrisit sanctus et dixit mihi:

35 « Nonne dixisti sidera urbis sanctae? » Et denuo mihi dixit:

^ Matth., XXIII, 34.



-XI Hi-d M-

p. il\). < I*nt(»sin' jKMficero si!n|ilur.'iiii libroniiii •(?! miraculoriini Ik*i in

saiicliK oiusi' » H)t ilixi <'i : « (JuoiikmIu. doiiiinoif » Ko haec

hxpicnto, vi(ii f1wiii<*n aliiiiiii V(?liit lac suh Holio Kancti« ai hic

iiulii (lixil: « In^'i'(*<l<M'c iii .'Hjiiaiii ! » Kxpavi. ct iih* haiiHturn

iri pulavi. Kl «lciiuo dixit inihi: « liigrciiere in af|uain ». Kt 5

l»(M't(>rritus noii pariii. 'riiin iiiihi, cru(îs si^no, e h)nîiii|uo

hcnedixit, cl |)avor st.itiiu .1 iiu» discessit, ct cum tcrtio iiiihi

diceret: « Infîvderc et noli timcre », consilui et in Humen me

(hdeci, cf iniiiiersi nie, et diu iiiansi, et fui exlra me, et steti in

nicdia aijua. Kt acccssit ad nm unus e sanctis qui extra stahat. 10

ct dixit inihi: « !.;iv;i tc >, et totuin mc lavi, et laetatus ot

iiniinns incns, ct vi.sus suiii iiiilii oieo sancto unctus esse. Kt

tnni dnxit ine ct inisit ine ad sanctuiii. Kt staham ante euiii,

ct (lixit niihi pater noster Pliilippus: « Cuin patris domi essem

(juindecim annos natus, expuli muitos daemones et sanavi mult(js i'>

aegrotos virtute Doinini mei lesu (Jhristi, (|ui me Spiritus

sancti dono donaverat. (Aiin tihi ordine narrare coepero, quae

niaiiu mea Deus confecerit, ferre non poteris. (Juae antea scrip-

sisti, ea vera sunt, et nunc scribe, quae in ore tuo dixi >.

Tuin benedixit mihi sanctus crucis signo; ego autem osculatus 20

sum pedes eius, et deinde e conspectu meo elapsus est, et ex-

pergefactus sum e somno et laudavi Deum, miracula edentem

in sanctis suis. Gui sit gloria in saecula saeculorum. Amen.

Caplt IV.

Nam hic sanctus cuin patris domi ct parvus esset, in ride 25

cliristiana lirinus pater eius erat. At homincs oppidi idolis ser-

viebant. Et dixit sanctus patri et matri : < Xe oppidani vos ad

idololatriam illiciant dicentes: ' Gloriam et divitias nobis dant

et liostes uostros ulciscuutur '. Non solum non possunt ulcisci,

p. 180. *sed ue se quidem servare possunt, et peribunt sicut cera ignis ao

facie, cum eos vir fide christiaua signaverit >. Ita, patres et

fratres, hic sauctus coepit esse martyr, cum patris domi esset. Et

fuit quidam vir, qui prope domum eorum habitabat. In eo fuit

spiritus Satauae, et adorabaut eum homines e louginquo veuien-

tes et e viciuis locis et salutabaut eum; decipiebat autem omnes as

homiues. Et veuit quoudam ad eum clam hic sanctus vespertino

tempore a patre se occultaus, cum vidit homiues euutes ad



-«( Kil ^X-

sunt, filiiis iiMMjs ii)torHnic>tur; n.iin incolae huiu8 urbiH Hunt

iil()l(>latra(> iiialif^ni n(*que Dciuii nn^tuunt >. VA inatffr eius flnhat

(li('(»ns: « (Juni (M)s proliihcat idola v<*n«»iari, interflcir-nt euni,

i!i itin(MV 01 insi(liant<»s. niiid a^âni? Smi fiat voliintas I>«i! »

l^t (lixit iiiarito suo: « Punianius (ium, ne iterum ita ajât! » s

,\t sanctus mane in (*cclpsiam prof^^ctus est cum illis hominihus

ct (liixit oos ad sacerdotcin, ut paenitentiam eorum acci|>eret.

(Jui peccata sua confessi in noinine Patris et Filii oi Spiritus

sanc^ti haptizati sunt. Kt laetati sunt omnes haj)tismo Christi

percepto. Et dixit ille sacerdoti : « Scisne Dominum nostrum lo

dixisse: Nolite im})on(M'e onus grave ^'entihus, qui ad vos con-

verluntur, nc corruiiipantur neve fidem deserant, sed hrevi-

ter adhortamini, ut ahstlneant se ah immolatis simulacrorum

et cadaverihus et sanguine et dilaniato, neve faciant aliis ea,

(juao sua causa oderunt ' ». Et dixit sacerdos: « Tu quidem Li

maior et clarior es me proj)ter gratiam a Deo tihi datam et do-

p. 182. num Spiritus Sancti et similis *es Christo, qui Adam et liheros

eius Deo Patri suo conciliavit; et ratum est in te verhum Evan-

{êlii: ^ Beati sunt jâcifici, quoniam filii Dei vocahuntur^'. Et

tuin preshyter iis imjjosuit unius hehdomadis j)aenitentiam. et 20

(loinum redierunt laeti; servaverat enim eos Deus ah ido-

lolatria manu servi sui Philippi. Eorum suis quisque narravit

quomodo haptizati erant, et quomodo heatus Philij)pus magum

interfecerat verho divino, quod gladio acutius est. Et di-

xerunt ei: « Inde ab hoc terapore credimus non esse deum, 25

nisi Deum Philippi, Ahrahae filii, qui nos a Satanae manu

servavit y>.

Et iutravit sanctus ad patrem suum. Qm dixit ei : <c Uhi heri

mansisti et uhi temj)us degisti, cuin te tamdiu quaererem ? > Cum

liic ne unum qui(iem verbum responderet, iratus est pater eius 3o

et dixit ei: « Putasne rae ignorare, quid feceris? Cur aniraara

perdidisti? » Xeque resj)ondit sanctus quidquam. Et cum ille

interrogare j)ergeret, aegre respondit, dicens : « Xum ego ani-

mam perdidi? Deus serpentera interfecit raanu servi sui pec-

catoris. Ego autera optarera ut daret raihi Deus vira et po- 35

tentiara ad Satanara et oranes copias eius perdendas, ut raundus

a seductionibus eius requiesceret >. Et dixit sancto pater eius

' Actx\\ 19,21,25,29. — « Matth., v,9.



-^ 165 )^-

« Quid ad te ? Cura potius de te, parvulus enim es. Quis te huic

oppido praefecit? Cuique enim secundum opera eius retribuetur.

Num presbyter es, aut praeceptor (mamher), aut iudex (ma-

kuSnen)? Neque enim potestatem huius rei faciendae habes,

5 ut magum interficias. Opperire, donec praeceptor fias, neque sis

huius muneris cupidus per vohmtatem tuam : fecisti enim, ut

propter te oppidum in captivitatem abduceretur et a m a k ii S-

nen perderetur. Non enim dicent de te delatores: ' Hic Sa-

tanam et hariolum interfecit, ' sed dicent :' Hic hominem in-

10 terfecit ' ut occideris, propterea quod eorum magum interfe-

ceris, qui omnia quae volebant, iis dicebat ». *His dictis, eum p. 183.

verberari et flagellari iussit, ne iterum id faceret. Et verbe-

ratus est donec sanguis eius humi proflxueret. Et laetatus est

sanctus, nam contigit ei, ut manu patris sui martyr fieret.

15 Et denuo dixit ei pater eius: « Noli dolere, mi fili; verberavi

enim te, incolas huius oppidi metuens, ne te necarent neve no-

stram rem familiarem diriperent ». Respondit sanctus et dixit

ei: « Neque metuo, neque doleo propter haec pauca verbera

tua, sed laetatus essem, si me occidisses, ut Christi martyr

20 essem ; zelor enim Deum, sicut Elias, qui gd viros, falsos pro-

phetas, interfecit, qui populum Israel seduxerant. Et tu dicis:

' Magum interfecisti ' divitias pluris habes quam zelum erga

Deum et similis es illius divitis, qui Dominum nostrum sequi

noluit, pecuniae cupiditate commotus. Qua de causa dixit Do-

25 minus noster: ' Facilius est camelum per foramen acus transire,

quam divitem intrare in regnum caelorum ^ '. Mihi quaestus

est, si verberor aut interficiar, et Dominus est adiutor meus

et servator ab omnibus operibus iniquitatis ». Et vidit pater

eius eum ad mortem esse paratum, et lacrimavit dicens: « Nunc

30 cognovi filium meum interfectum iri et de cupiditatibus huius

mundi cogitationem non habere ». Deinde castigationem eius

cessare fecit. Tum spiritus Satanae intravit in filium magi, qui

dies et noctes eiulare et dentibus stridere coepit. Qua re au-

dita, flevit mater eius et dixit patri huius beati Philippi : « Do-

33 mine, demens est filius meus, quid agam? Tu vero roga filium

tuum, ut sanet eum: Deus enim eius magnus est Deus ». Et

dixit ei Abraham, pater sancti : « Dic mihi, quoinodo maritum

^ Luc, xvm, 25.



-e< iOfl )M-

tuiiin. fiist(MU\ .111 l.'i|)iile noraverit ^ > UtiHe dixit: « TefttiH im^UH

fst 1)4*UK huius parvuli: n(M]U(' harulo rnniut» liaKla ; sed narralx)

tibi, (ioiiiino. hY*(Minu8 (Miini i\p\etii inultiini, ut nobiH nioH eKt,

ill(> aiit(>ni insiluit in liunc if^neni. Kt vencrunt adornntoH euni

oniups iilolol.itrac, ct duin (Mini adorahant, cxclaniavit tiliiis *

p. 1H4. tuus: *' In noiuine l*atris ««t Filii ct .^j>iiitus sanrti *. Kt tiini

contiJMiiuinius et cecidinius: tonitrus ct fulnicn nohis vidchan-

lur nos tremefecisse. Kt cum ex ore eius illa cxierunt, ne(]U({

ego scichani, ncquc ii (jui mccum erant, (juid niarito ineo ao

cidissct, iiaiii lahia eius comiiressa sunt, nc(|ue vox eius in lo

media flainina audita est. Cum autem tlarnma exstincta esseL,

inspeximus, nihil tamcn invenimus, nisi ossa n^mnulla, in ci-

ncrcm convcrsa, ct illi pro opcrihiis suis retrihutum cst. Tu

auteni ro{^M tiliuin tuum. ne prc^ccs servae tuac repudiet ».

Tum patcr vocavit sanctum ct rlixit ci: « Mi fiii, ignoscas mihi, 15

quod te verberavi, ignorans Deum tihi potestatem in spiritus

impuros dedisse. Kt nunc haec mulier te oral, ut eius filium

sanes et dicit: 'a diabolo correptus, dies et noctes eiulat ". I

et exorciza eum illius causa, neque preces illius repudies pro-

pter Deum >. iiespondit pater noster Philippus patri suo: < Tu «

animo superhus es, ne(jue in Deum credis, sed honis fragi-

libus et caducis confidis >. Huic autem mulieri dixit: « Cre-

disne Filium Dei tilium tuum sanaturum esse, quemadmodum

maritum tuum propter pravitatem eius interfecit? >. Ka dixit

in toto corde suo: « Credo, mi domine >. Kt fidem mulieris -io

videns cum ea abiit, et invenit filium eius clamantera et

dentibus frendentem et capillos capitis sui vellentem.

Kumcruce signavit et pronuntiavit librum precationis dominae no-

strae Mariae. et. tinita leclione, precatus: « Domina, exaudi

orationem meam \ et non confundas me ab exspectatione ao

mea ^ hac hora servum tuum, non mea, sed pollicitationis

tuae causa, (juam dixit liber hic loquens: Ad legentem hunc

librum spiritus impurus accedere non jioterit. Cuius rei causa

hunc puerum precatione, tua a daemonibus sana >. His di-

ctis exorcismum pronuntiavit: «

In noraine Patris etFilii

et 35

Spiritus sancti exi, spiritus irapure, ex hoc liomine >. Tum

ille latravit sicut canis. et exiit ex eo spiritus irapurus et

^ Ps. Lxm (lxiv, 1. — " Ps. cxvni (cxix), 116.



M 167 ^H"

sanatus est ille hora ea. Et dissipatus est *rumor inter omnes p. 185.

vicinos et affines, quomodo filius Abrahae magum interfecisset

et quomodo filium magi a daemone sanavisset. Postridie mane

misit hanc mulierem cum filio ad ecclesiam, et baptizavit eam5 cum filio sacerdos in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti

sanavit morbos eorum, expulit daemones virtute Spiritus san-

cti, quae ei inerat, cum super eos precationem dominae nostrae

Mariae Deiparae legeret, et sanabantur omnes Dei voluntate.

Et metu affecti sunt omnes magi et ii, qui in delubris artes

10 magicas colebant, et conversi sunt ad Dei cognitionem fidemque

veram. Et ire solebat in ecclesiam vespere et mane, diu no-

ctuque, et fuit ecclesiae instar oculi aurisque, gratus Deo ho-

minibusque. Et sollicitudine affectus erat propter omnes crea-

turas, homines et animalia. Et abstulit miserias viduarum et

15 orborum et beneficiis eos afficiebat pro facultate sua, magnos

et parvos, opes a patre petens: neque enim quidquam eo

tempore comparare sibi solebat. Et eos aegrotos, qui eum adi-

bant, sanabat et consolabatur in maerore iacentes, loquens

submisse et admonens animo clementi et cum amore.

20 Caput V.

Post haec pater beati Philippi de connubio loqui coepit et

dixit ei : « Mi fili, Deus mihi filios filiasque dedit. Neque tamen

iis laetor. Tu autem me consoiaris operibus tuis et maxime

propterea, quod mihi es dux regni divini. Tu, mi fili, mihi es

25 pater, sicut Gyricus, lulitae filius, ducis enim me in vitam quae

sempiterno manet. Nunc autem annue mihi de connubio, ut

domus patris tui heres sis; tibi enim Deus dedit gratiam et

donum Spiritus sancti ». Quibus verbis auditis sanctus dolorem

concepit et *flevit et diu tacuit et tandem patri suo respondit: p. 186,

30 « Gur mihi haec dixisti, quae oculos obscurant, animum dolore

afficiunt, cor contristant, mentem submergunt, corpus ^mlnerant?

Omnia enim praetereunt, ut dixit Apostolus: mundas praeterit

et voluptas eius praeterit, qui autem Dei voluntatem facit, sem-

piterno manet. Et Paulus dixit : « Qui habent uxores, tamquam

35 non habentes sint : praeterit enim delectatio huius mundi » ^.

' I Cormth., vii, 29, 3i.



-M( 168]M-

PatiT, ad scrvitutein ct iiifûiii Wfrvieiuli jMiccato me viu re-

(luccre. Scit(», ini pat^M', oiniiia carnalia inorte teneri atque

inforno urgeri. Ui)i sunt rcges et iudices, divite» et {M>tent«H,

seiTi ct lihnri, viri venustatis, ora iofjuacia et linxua lo-

(jucnsl' l'ul(iirilinlo ailohfsccntium ct virjînuni niort** obtor- s

jmit, in arca pcriit, fada est jialiuluni vfriiiil>us. ( îniiia eniin

sicut vestis, veterascent et exteinjilo niutal)untur, ut ait l)a-

vid n*\ '. At (*^'o de lioc iiiundo non cogilo, qui evanescit

iit uiiihra. Kt, ut sitiens per soinniuin aqua jxitata, experge-

factus invenit os suuin esse siccum et liiifûain et torrefactas lo

esse fauces, talis est etiam sajior huius mundi caduci. Per-

cipe animo, ini j)ater: odit cum amatur; recedit cum ad eum

apj)r()]»in(juaiitur, vitiat cuiii laudatur ». Haec et similia sanctus

patri dixit, sed j)ater ad connuhiuiii euin |)er noctes et dies

illicere non desiit. 15

Quae cum ita essent, beatus Philipj)us in animo conside-

ravit et dixit: < Si dilexisti me, Domine, notam fac mihi

viaiii, ad quem locum amhulem ^: scis enim in hac regione

nullum esse monasterium monachorum, ut eorum sub um-

bra eaiH et vivani. Domine, si una cuin jâtre et matre ero, 20

j)ellicient me in suas partes et redigent me in servitutem et

famulatum peccatorum ; si autem solus ibo, nescio quo me ver-

tam : ipse scis enim parvitatem corporis mei. Neque notus est

mihi locus, ubi mouachi, servi tui, hahitant. Mitte inihi, Do-

p. 187. mine, angelum tuum bonum, qui mihi *iter tuum monstret, sicut 25

tu duxisti Moysen manu Michael, angeli tui, in nube die et

tota nocte in illuminatione ignis,'^

et servasti populum tuum

Israel a servitute Pharaonis et a copiis eius. Ita me quoque serva,

Domine, servum tuum impium et egenum. In utraque enim re

periculum subeo : si ibo, iter mihi ignotus est, sin aliter. notum »)

tibi est cor meum, animam meam noUe hic cum patre et matre

permanere. ut ratum sit verbum tuum ; dixisti enim :* Qui

amat patrem aut matrem plus quam me, non est me dignus *.

neque potest meus esse discipulus'

^. Domine, adiutor periculis

circumventorum, levator oneratorum, spes desperantium. con- 35

solator maestorum! Fiat misericordia tua. Domine. super me,

quemadmodum speravi in te ^. Adhaesi testimoniis tuis, Domine,

' Ps. ci (cn), 26. — - Ps. cxLn (cxuii), 8. — ' Ps. lxxvii (lxxviii , 14.

— * Matth., X, 37. — "^ Luc, xiv, 26. — " Ps. xxxii (xxxiii;, 22.



-X( 169 )x-

noli me confundere; ^ tuam quaesivi faciem, Domine, appare

mihi ; in te speravi, adiuva me ; statue super petram pedes meos

et dirige gressus meos » ^.

His dictis sanctus lacrimans obdormivit. Et hac nocte a})-

5 paruit ei per somnium angehis Dei, et ter vocavit eum, di-

cens: «Philippe! Philippe! Philippe!» Et respondit : « Adsum,

Domine ! » Neque vidit tunc angehim, sed audivit vocem eius.

Et dixit is angelus : « Mane surgens, i ad orientem, unius

diei iter, et quaere in terra Gerarya locum Asbo nominatum.

10 Quo cum veneris, ascende in rupem magnam, et ibi invenies

virum Dei, Takla Haymanot nomine, quia cum ' Takla Hay-

manot'

dicis, '

hortus Patris et Filii et Spiritus sancti

'

dicis. Ibi habitant monachi sedentes et laborantes sub iugo

legum huius abbatis. Beati sunt qui audiunt verbum eius et

15 vadunt in itinere eius; qui enim dicta huius viri sancti non

audit, Dei vocem non audivit. Ad eum ito et fac sicut tibi di-

xerit, et sequere gressus eius ».

His auditis, pater noster Philippus credidit verbo Dei, et

mane expergefactus, subito abiit, nihil secum *bonorum mundi p. li

2<) huius portans, nisi vestimenta sua. Cum, itinere unius diei per-

acto, ad terram Asbo prope accessisset, occurrit multis pasto-

ribus, qui greges suos in planitie pascebant. Eos interrogavit,

num scirent locum, ubi monachi habitent. Pastores responderunt

« Audivimus patres nostros dicentes hos monachos carne hu-

25 mana vesci. Cur ad eos tendis? Visne, ut te comedant?» Eis

sanctus dixit : « Utrum carne humana vescantur necne, non

vestrum est. Monstrate mihi ad eos viam ». Qui dixerunt:

« Scito et considera : pubes enim et robustus fugit eos, at tu

puer ad eos tendis. Proficiscere ad eos, et vespere te cibum

30 suum vespertinum facient ». Audiens sanctus risit verba amen-

tiae eorum et dixit iis: « Xolite lugere me, sed viam monstrate

mihi ». « Nisi nos audire vis, eas via recta, et ad eos adducet

te ». Eo itinere sanctus ivit, et Dei voluntate venit et repperit

monachos extra introitum sedentes, et osculatus est eos osculo

35 spiritali, et dixit eis: « Ducite me ad abbatem moiiasterii ».

Dixerunt ei: « Quid vis? » Respondit: « Habitare sub umbraeius opto ». Dixerunt : « Potesne cum monachis vivere, neque

^ Ps. cxvm (cxix), 31. — ^* Ps. xxxix (xl), 2.



•«( 170 )»o-

cibiiiii liniHMii (Mlcns, n«'(iii«> potiiiii diilrf* hilH^nH^ » Tiinc nuU^ni

(•()ll<*;^'el)aiit fahas iii Imrto, ftt dixHrunt ci : < AHjiirp; hic est

cihns nostrr, potuni nostruin cst a(|ua siniph*» ». € I><*o ariiu-

vanU^ >, iii((uit, « propter prcces vestras, potero ». Illi rlixr*njnt:

€ CvAH ie ad ahhal(*iii inonastcrii doduceinus: nunc iam veBpe- s

rascit >. ( >ht(»inporavit //.v. .\t nionachi (ioiiium ahir?runt, et

sanctuin «h^scruerunt, nc(pif (juis(juain «'oruin memiiHfrat eiuH.

Adversarius (^nini fecit ut eius ohlivisc(*rentur. VA cum nox

accidisset, coepit meditari et dixit : « I)e me pueri vaticinati sunt:

lc inonachi comedent. Non monachi me comedant, notl hf*stiae. lo

<Jui<l tainen niea refert, si me hestiae comedant, dum preces

monachorum et preces sancti patris nostri Takla-IIaymanot

p. 189. inecuin maneant? Ne(|iie *domicilia, uhi hahitent, nnrpie locum

ninhrosuin, (]uo vcrsentur hahent. Kis si domicilia fuissent, ine

intri)(luxiss(»nt ». I<,^norahat enim illos eius esse ohlitos. Et di- ir»

xit sanctus: « Mirahilia sunt opera tua ^, Domine! > Et in me-

(litatione pernoctavit ibi, ubi ah illis relictus erat. Et cognovit

sanctus pater noster Takla Haymanot per Spiritum sanctum

et dixit discipulis suis: < Nonne adest is, quem in deserto re-

liqnistis? » Qui dixerunt : < Non adest pater >. « Quaerite. in- 20

((uit, nonne adsit is, qui ad vos venit hora secunda, dum fabas

in horto collij^^ebatis >. Illi responderunt : < Non adest >. Tum

inanihus complosis, dolore affectus, dum diu tacuisset: < O ini-

mice bonorum, inquit, non habes potestatem illiciendi Dei servos

et vincendi eos >. Tum pater noster liberis suis dixit: < Venit 25

ad vos puer parvus, nomine Philippus, et vobis dixit: ' Deducite

me ad abbatem monasterii

'.

Cui dixistis:

'

Craste

deducemus*,

et ibi deseruistis eum. Video enim eum ab angelis servari >.

Et contremuerunt sancti monachi et ei dixerunt: < Ita est,

l^ater. Ille enim ad nos venerat, sed eius obliti sumus. Abibimus 30

et statim eum adducemus >. < Non vestra. inrjuit, sponte obliti

estis, sed ut a Satana tentaretur. Quid ignis auro facit, nisi

})urgaret ? Ideni est sollicitatio et tentatio ei, cui inest patientia.

Nunc eum relincjuite, sed cras mane ad me deducite ». Sanctus

autem totam per noctem non dormivit, sed stans precatus est,35

et, cum illi venissent, reperierunt eum stantem eodem loco,

ubi pridie reliquerant. Neque enim deflexerat dextrorsum aut

* Ps. cxxxviii .cxxxix), 14.



-ni 171 )^-

sinistrorsum ab eo loco, ubi steterat, neque usque ad lucem

considerat.

Et sancti cum venissent, eum secum ad abbatem monasterii,

patrem nostrum Takla-Haymanot, deduxerunt. Quem cum pater

5 noster vidisset : <^ Propius, inquit, accede, mi tili ! » Manus suas

porrexit et benedixit ei et osculatus est caput eius, quasi antea

novisset eum. Nam agnovit eum animo prius quam ad eum ve-

nisset et vidit in eo Dei gratiam. Et dixit ei: « Potesne cum

monachis vivere sine cibo et potu, in frigore et nuditate ? > Et

10 respondit ille : « Ita est. Possum, pater, Deo adiuvante propter

preces tuas ». Dixit *pater noster: « Adiuvet te Deus, ut eius p. 190.

voluntatem per dies omnes vitae tuae facias, mi fili, et tribuat

tibi gratiam suam: vocatus enim es et venisti, ut consors sis

et coheres sanctorum eius >.

15 Gaput VI.

Tum pater noster Takla Haymauot discipulis suis dixit : « Ab-

ducite hunc puerum, sit vobiscum ». Qui ei obtemperaverunt.

IUe autem ex spelunca sua per dies et noctes non prodibat,

neque edere quidquam solebat frugum, nisi folia, per omnes

20 dies vitae suae. Et fuit tum pater noster Philippus purus in

omnibus operibus suis et abstinens in omnibus moribus suis

et submissus verbis, et vivebat serviens sanctis cum modestia

et verecundia, magnis et parvis. Quicumque viderat eum, ama-

bat eum. Et cibus eius erant fabae, neque bibebat aquae tan-

25 tum, quantum inveniebat, immodice; et ita vixit tres annos.

Tum convenerunt monachi, eligerunt eum et una voce dixerunt

« Re vera Philippus dignus est qui vestimento monachatus

induatur ». Deinde eum induerunt et tum dixerunt patri nostro

Takla-Haymanot : « Re vera Philippus beatus dignus est, qui

30 schema sanctitatis accipiat ». Tum eum abduxit et induit ve-

stimento monachatus et benedixit ei Deus ore patris nostri

Takla-Haymanot, et fuit hic beatus Philippus consectator ve-

stigiorum patris sui in amore, in humilitate et modestia. Et

ita vixit multos per annos, neque quemquam contristans aut

^ offendens, neque abominans, aut oculos suos tollens cum ira et

superbia ; et oculo mentis sui contemplabatur regnum Divinum



-K 172 )>fl-

• t vi«lrl>;it iii sjmmiiIo S|»iritus K<'incti j^loriae regom, et M;mper

salulahat Hirrosolyma caiileslia.

Kt jx^stea patfr nostcr 'rakla-Hnymflnot boatum I^hilipjuiiii

ad nH>tr()|>olitani niisit. nt nrtliiiationem arc'i\mreU cum ille i(l

nollot, non ncf(l<'^'fMis onlinalionrm sacenlotalem, sed aniroo 5

suhniisso diccret : « Pater, non<lum hunc j/raduni ronfeci, neque

p. VJ\. adii ad ordinationeni diaconalus ». *Kt dixit «d pater noster

Takla-IInymAnot: < Tu (juidem non minor es iis in regno cae-

lorum (jui «liaconi creati sunt. Abi, et sit Deus tecum! » Tunc

exiil ct profectus est, et benedixit ei Spiritus sanctus manu lo

patris nostri Takla-Haymanot, et iter in pace confecit. Deinde

brevi rediit voluntat*^ Dei, ordinaticme sacerdotali accepta, et

mansit in aniore, ct bene fungi est solitus munere suo, quo<l

est saccrdotium. (aim sacra faceret, angeli ei aderant, et ipse

stahat in curru ante tabot et manibus suis mactabat .\gnum 15

purum, (jui toilit peccatum mundi K Deinde accepit melote. jjer-

fectionem monachatus ex inanu patris nostri. Cui omnibus in

rebus gratus fuit et obediens, et ille benedicebat ei semper.

Cum instaret obitus patris nostri Takla-Haymanot, congressi

sunt ad eum omnes monachi et monachae, magni et parvi 20

in spelunca eius, et flebant, et dixerunt ei : « Pater, quis j)Ost

te in sede tua erit? > Resj)ondit iis: « Sit Eliseus >. .\eque

eos de Philippo commonefecit, cum sciret Deum memoriam eius

post Eliseum in generationes generationum esse tirmaturum.

Deinde requievit pater noster honoratus Takla-Haymanot in 25

senecta uberi. Benedictio precum eius sit cum dilecto eius

A(iqa-Rufa'el in saecula saeculorum.

Caput vn.

Et hic Eliseus gratus fuit Deo in omni certamine spiritali.

Neque recubuit per omnes dies suos, et cum dormiturus es- 30

set, in scamno considebat et paulisper conquiescebat propter

carnis lassitudinem. Et ipse dicebat: <( Dedecet monachum som-

numaugendo somnia gignere >. Et seipsum castigabat, et

artus defatigabat, neque ventrem cibo per omnes vitae suae

dies implevit. Qui cum ita tempus degerent. moitem patris 35

^ lOHANN., I, 29.



-»( 173 ).^-

nostri deflentes, diaconus cpiidam obiit. Lavaverunt corpus eius,

c{uod cum sepeliendum portaretur, in lecto suo motum est. Quod

videntes contremuerunt *omnes et cum lecto illud posuerunt, et p. 192.

festinantes a linteis solverunt. Mortuus ter respiravit. Dixerunt5 ei fratres: « Quid dicis et ubi habitas? ». At hic iis: « Pater

noster, inquit, Takla-Haymanot me misit, dicens: ' Abeat Eli-

seus ad me, Philippus autem sit pro me in sede mea: erit

enim pater multarum gentium et gregem Christi in iure et

veritate pascet '

». His dictis obdormivit et a fratribus cum

10 honore sepultus est. Eliseus autem requievit die tertio, neque

noverant fratres eum esse mortuum, et viderunt eum seden-

tem ad fenestram more suo, et dixerunt: « Nunc confectus

est multo ieiunio, discedite ab eo, requiescat paulisper: dies

enim et noctes vigilat, stans in ieiunio et precibus ». Cum hora

15 praeteriisset, neque ille prodiisset, ut semper, aperuerunt ia-

nuam cellae eius, et cum intrassent, mortuum eum repererunt.

Fleverunt fratres et dixerunt: « Abi, pater, quo vocatus es,

a labore ad quietem, a dolore ad laetitiam ». Et sepeliverunt

eum fratres cum honore in sepulchro patris eius Takla-Haj^-

20 manot die xxiii mensis teqemt. Preces et benedictio eius

sint cum dilecto eius Adqa Rufael, in saecula saeculorum. Amen.

Caput VHI.

Et praepositus est pater noster beatus Philippus, ut dixerat

mortuus, et ratum est vaticinium patris eius Abraham, qui prae-

25 dixit, mago interfecto, irridens eum et dicens: « Quis te prae-

posuit, ut magum interficeres ; expecta, dum praeceptor et ca-

stigator constituaris ». Haec dixerat puniens eum et nesciens

Dei gratiam super eum esse. Ecce praeceptor (mamher) et

castigator factus est, et pastor bonus gregis Christi in iure

30 et veritate, in amore et pace, in fide et operibus, in doctrina

et administratione verbi Spiritus sancti. Fuit constans in verbo

et in opere, in fide et Dei servitio, necjue deflexit de via pa-

tris sui Takla-Haymanot, neque dextrorsum, neque sinistror-

sum. Neque regressus est aut recessit ab omnibus praeceptis

35 Evangelii, *nam a puero satiatus erat potu quattuor fluminum p. 193.

Evangelii.

Deinde convenerunt ad eum multi monachi et nionachae,



M 174 )M-

iit |(»(us ill<» •»x<'ipere eos ncm |M>HH«»t. Kis inaj^num innnnNto»

riiiiii .-H»iliH('avit, ct diniiilin p.im in/inHit in rii|K', iihi linhi-

tavcrant ad s(^|)ul(*hniiii pntris noHtri Tnkla-IIaymAnot, tura

(lantrs «*t vi^nlantps siijmr <Mim in ^loriticntiom» multa pt nmorf*

l»uro «'t concoidia i>crfccta. Kt monaclii aiicti collocati sunt in 5

(*o nionastcrio, (juo<l suh rujM» cst ac(liticatum. Kt conKtituit of-

ticia sin^nilarum liorarum, (juando iis esset precandum, ad con-

summationcm sacrorum et a(3diticationem corporis et san^ûiQi»

Domini Nostri et lesu (^hristi. (ûi sit gloria, donec occur-

lant umnes in unitatem tidci ' ante faciem eius, et consi.stant lo

ante thronum iudicii eius et sint omn^js liberi eiu», I)eum

verentes, clecti et c<3rtatores et perfecti modestia et amore spi-

ritali, non deHectentes de viis cius pcr omnes dies vitae suae.

\ec prodiit un^juam hic Philippus e cella sua, (H versatus est

in labore et ieiunio et precibus, in silentio et praestantia, et 15

amore perfccto. Itatpie pater noster animuin suum commo-

nebat de fra<<ilitate voluptatum mundi, et sibi comparavit di-

vitias, (luae in inundo venturo manerent.

Tuin praestantia eius co}?nita et fide recta, voluit addere

gloriam gloriae huic patri nostro Philippo, ut psset ratura 20

verbum dictum a Domino nostro: < Hahenti dabitur et abun-

dabit 2 > et iniit consilium Spiritus sancti animura metropo-

litae terrae Aethiopicae, abbatis lacobi, et raentera ei dedit, ut

antistites (raaraheran) praeficeret (jui sanctae Kcclesiae con-

stituta firmarent et gregera pascerent in (^hristi fide, neve cjuis -^

excederet e finibus suis in fines alterius, ut Ajôstoli vetuerant,

iniussu huius patris nostri Philippi, qui thronura tenet patris

nostri Takla Haymanot, principis omnium pastorum. Qui misit

vocatum patrem nostrum Mar Philippum ornatuin. Cuin ve-

nissent ii, qui missi erant, excepit eos cum amore et colloca- ao

vit in cella bona. Quihus raane ad se vocatis, cura venissent,

dixit: <( Valetisne? > Qui responderunt : « Valeraus >. Dixit

iis: « Valetne metropolita, pater noster^ > Responderunt

p. 194. « Valet. *pater. Moreni geriraus sanctitati tuae. Nos enim

ad te raisit pater noster metropolita, dicens: ' Veni ad me. 35

Habeo eniin verbuin, cjuod tibi dicara quodque sit a Spiritu

sancto ortum '

>. (Juibus auditis, pater noster Philippus, voce

* Ephes., IV, 1:2, 13. — = Matth , xxv, 29.



-^; 175 }^-

submissa : « Qua de re, inquit, ego inops et indignus cum me-

tropolita colloqui possum ? » Statim surrexit et cum legatis est

profectus. Qui cum ad metropolitam venissent et dixissent pa-

trem nostrum Philippum advenisse, metropolita dixit: « Statim

5 ad me eum adducite. Dedecet eum foris stare, ante portas

meas: regni enim caelorum portae ei patent ». Et tum eum

statim introduxerunt. Quo viso, metropolita admodum est mi-

ratus lumen oris eius et gratiam divinam, quae super eum

erat, et osculatus est eum osculo spiritali et iussit introduci

10 in cellam bonam. Mane ambo convenerunt et una soli fuerunt.

Hanc diem degerunt de Dei maiestate a mane ad vesperum

colloquentes. Et allatus est liber « Apostolus » ex ordine eius

et praecepta constitutionum apostolicarum quae pertinebant ad

constituendos episcopos et metropolitas, ad presbyteros et dia-

15 conos, ad hegumenos et lectores et cantores, ad omnes Eccle-

siae ordines. Quibus pertractatis, abbas lacobus metropolita ei

« Vere, inquit, dico tibi, mi dilecte Philippe ; multos per dies

cogitavi de confirmandis praeceptis et lege divina. Solus

enim sum hac in terra magna, neque habeo adiutorem qui

20 populum doceat, propter hominum multitudinem. Nisi Deus po-

pulum suum in iure et veritate servaret et daret fidei eorum

splendescere sicut sol, magnus esset labor antistitum Ecclesiae.

Praeterea, haec terra est instar aliarum terrarum, neque solus

possum instituere. Verum tibi dico, si duodecim metropolitae

25 essent, iidem atque Petrus et Paulus, non possent peragrare

dimidiam regionem. Est enim maxima omnium. Ne nunc qui-

dem ego te vocavi, sed Spiritus sanctus te vocavit, ut omnium

hominum magister fieres, Neque dignus sum, qui metropolita sim,

*te decet esse ; utinam te metropolitam huius regionis esse ne- p. i95.

30 cesse sit. Et nunc, mi dilecte Philippe, assentire, ut sis mihi

adiutor in sacerdotio gerendo et fide corrigenda; sis metro-

polita terrae Aethiopiae, verum tibi dico; tibi enim datae sunt

claves regni caelorum. Ecce ordinaberis episcopus, sicut ego,

sicut apostoli iusserunt, fidei emendandae causa ». Quibus au-

35 ditis, contremuit pater noster Pliilippus magno tremore, hu-

mum cecidit, ad pedes eius se proiecit. Flevit et lacrimans

respondit : « Pater, cur me hac re afficis ? Non est bene quod

mihi haec gravia verba dicas, quorum ego peccator non sum

dignus. Quomodo ego, pulvis et cinis, huic negotio difficili prae-



M 176 )f^

nlrn ^ » Kt hac riiiii voce repuj^navit ei. I)iu tlevit uterque.

1'uiii, alth.is larobiis nu^trnpolita : € Nonne Hcis, inquit, a I)a-

vi(i«» |)roj)h«»ta dif^ta: ' l'ratn*H niei |)ulchri erant oi adulti,

attanien non acquievit in ii.s I)()niinns >'. Kt I)ominuH nonter,

rannMU nostram sihi in«hitnriis, iit A(iani et |)ro^(*niem eius li- 5

i)«!ran»t, non «• lilia rcf^ns aiit priruîpis, auro omata, inrama-

tus est, se«l «• |)aii|)(?n* niulierc, qua(» «loniiciliuni nullum hahuit,

(jua^» non invenit locurn iihi parvulum suum j)oneret, cum pe-

perisset eum, se«l iii jiraesepio ^loriae reêm collocavit. Ita

te qiu)«|in' «*l«'f(it prae oninihus claris terrae: non ego elej:i lo

te, sed elegit te Dominus noster lesus Christus, et tihi favit

Pater eius, et Spiritus sanctus vocavit te. Adspice, mi dilect»»

Pliilii)pe. orhitat«'m meam et vide transmi^rationem mearn (*

tei-ra A«'^yptia in hanc n^gionem. Mîtropolita, cum iudif:nu>

sim, contrî voluntati^ni iiKâni or'dinatus sum. et te decet esse is

episcopum >. Et respondit pater noster Philippus: « Mi pater

metr\>polita, cur me ita ur'gis et cor meum dulcedine orationis

tuae frangis^ > Quihus dictis adiecit: « Pater, scis 7>er' vitam

animae meae et vitam animae tuae me hanc orationem non pro-

har'e, sed multo labore me affecisti, et ego insolesco contra 20

p. 190. te, cum tu sis metropolita, magni thrôni dominus, *ego autem

sirn iâuper et egenus. Et nunc tibi dicarn, mi domine. de po-

pulo docendo, verbo tuo obtempero, de sacerdotum autem or-

dinatione. quani dixisti, si me ad hanc rem adigis, vere tibi

dico, volo et malo mori, quain vivere >. Turn per^suasum sibi ha- ^r,

buit pater honorâtus abbas lacobus metr'opolita, non optan:*

beatumPhilipiHiin

gloriamliuius

mundi, sed gloriam nonin-

teriturâm in rnundo futuro sperare. Deinde dixit metropo-

lita patr'i nostr*o: « Si mihi resistis, quid dicam? Fiat vo-

luntas Dei >. Vespero eius diei una abierunt in cellam. Et 3o

venit tempus cibi vespertini capiendi, et rêcumbebant, et alla-

tus est iis cibus. Beuedixit metropolita et deinde patri nostro

Philippo dixit : « Ego quidem benedixi, tu autem frange >.

Tum beatus se prostravit et dixit : € Cur ita agis et me do-

lore afficis? Decetne me egenum accedere ad mensam metro-35

politae et cum eo reclinare ? > Et denuo ei metropolita «lixit

« Cur semper resistis dictis meis ? Si dicis ' servus sum ', de-

^ PS. CLI, 5.



-^; 177 )H-

cetne servum resistere domino suo et discipulum magistro suo

omnibus in rebus, quae is dicit illi, sive bona, sive mala? >

Et iterum dixit ei: « Philippe, obedientiane sit modestia, an

praecepti neglectio ? Dic mihi quaeso, pauperesne glorificabuntur

5 in regno caelorum, an divites ? > Quibus auditis, pater noster

Philippus panem sumpsit et metropolitae tradidit, et se pro-

stravit coram eo, dicens : « Ignosce mihi, pater : gravis enim

mihi est modestia tua. Dic: ' Simul frangamus '. Et sumpsit

metropolita panem, et simul fregerunt et ederunt et glorifi-

10 caverunt Creatorem miraculorum.

Cum iUucesceret misit metropolita ad regem nuncios, qui

dicerent: « Mitte sacerdotes tabernaculi (kahnata dabtara),nam haec est nobis et omxnibus gentibus laetitia, ordinationi

Petri similis. Reperimus enim virum, Spiritu sancto plenum,

15 instar Stephani protomartyris, cui nomen est Philippus, Takla-

Haymanot filius. De eo testificatus est mortuus, cum diceret:

' Philippus episcopus terrae Sewa ordinabitur '. Quod uon

per me accidit, sed Spiritus sancti voluntate ». Tum rex misit

sacerdotes *tabernaculi sui, dicens: « Fiat sicut dixit. Mihi p. 197.

20 placet ». Et placuit regi et metropolitae et populo. Tunc ve-

nerunt sacerdotes regis ad metropolitam. Dixit eis abbas la-

cobus : « Cum hac in re mihi Spiritus sanctus assensus esset,

ut Philippum episcopum regioni Sewa ordinarem, mihi in sa-

cerdotibus ordinandis et in populo docendo adiuturum, non

25 ego, sed Deus eum constituit et a matris utero sanctificavit,

sicut leremiam et loannem, et fecit eum multarum gentium

patrem ». Cui responderunt hi sacerdotes: « Noli hoc facere.

Duo enim in regione una episcopi erunt et populus in duas

partes discedet et tibi gloria minuetur. Regni enim dimidia

30 pars est haec terra Sewa. Cur ita dixisti? Neque aetates fu-

turae hoc probabunt ; etiam ante nos non ita fuit ; nos autem

non loquemur ita, neque faciemus in Aethiopia ea quae patres

nostri et metropolitae, qui ante nos fuerunt, non fecerunt ».

Eos ita locutos esse invidia commotos cum cognovisset metro-

35 pohta : « Si Philippus assensisset, non solum ei episcoporum or-

dinationem concessissem, sed etiam in solio metropolitano eumcollocassem ». His auditis conticuerunt, et metropolita post-

quam exsurrexit, hominibus fidis, ut iis Deus dixerat, pronun-

tiavit : « Collige mihi alios qui iter verbi veritatis aequent ».



-K i7K )M-

Kt constitiiit nnnoniim r{ A<lbAni fH losiain el Mntyani el lu-

8<'|>iniin ct Thaddaciiiii ct Ilonurium f*t (rabrn-KroHlos et {Jau-

K^os <»t Ioanii«'in, hos viros flMeles. Kt <iim numeruH eorum

iniiiitTum «hi(nh'cim apnslolorum non «iXjjh^n^t, homin*fm cjuaf»-

siliiiii noiiiine M«'nMirium *x n?^non<* M.'irha-lU'ti* invr^nit et 5

illis adiuiixit, et exstitcrunt (iuodecim «um patre nostru ur-

nato l*hilij)|u), i\oi sede patris eorum Takla-Haymdnot. Tum

metroj)olita iuissam agero coepit et res divinas procurabat se-

cundum ordinem episcopalfin. et fuit metrupulita lucu Christi,

pater noster Philippus, lucu Petri, illi loco omnium apostulu- lo

runi. Hehus divinis peractis fuit eadem laetitia eo die, atque

illo, (juo Dominus noster Petrum princi|>em capitum consti-

p. 198. tu(M*at '. *Kt cum iinponeret mcHropolita manum capiti patris

nostri Hhilippi, direxit manuni eius Hominus nuster benedi-

\it(iue ei, et induit metropulita patri nostru Hhilippu vesti- 15

inentum sacerdutii, (pio in«'trupulitae sacra procurantes vestiun-

tur, et capiti eius curonam impusuit et infulam et cinguluin

aureum et umnia vestimenta sacwrdutii, quae ipse sacra pru-

curans indui solebat, et manu sua eucharistiam dedit et epi-

scopum eum constitiiit, ut proxime infra se esset, et benedixit 20

ei, cum diceret: < Is qui benedixit et manum suam sanctain

Petri capiti imposuit, tibi benedicat suamque manum tibi im-

ponat ; is, qui sacerdotium Aaronis sacravit, tuum sacerdotium

sacret; is, (pii Petrum rupem tidei fecit clavescjue regni caelo-

rum ei tradidit, te fide recta tirmet tibique committat potestatem -^

in saecula saeculorum. Amen! > Et angelorum chorus dixit:

« Amen. Et amen >.

Capct IX.

Et dixit his umiecim antistitibus (mamheran): « Constituit

eum Deus, ut pater vobis omnibus praesit ; vos autem in eius 30

dicione sitis, et audite omnia, quae vobis dicet. Si quis sacer-

dotium alicubi amiserit. ei committite. et si dicet Philippus:

< indignus est >, expellatur, si autem dicet « dignus est >,

res divinas procuret. Et monachatum amissum eidem com-

^ Vide de Petri ordinaiione narrationes apocryphas, coptica lingua

scriptas, in P. Lacau, Fragments d'apocryphes Copfes iMer/ioire^ de

rinstitut Frang. du Caire, IX, pp. 62 sq., 75, 93 sqq., 106 sq.>.



-^. 179 )H-

mittite. Qua de re dixerit Philippus: ' Sit ligatum in terra \

ligatum erit in caelo, et quod in terra solverit, id in caelo so-

lutum erit ». Et dixit his sacerdotibus : « Praefecti estis ve-

stris dioecesibus. Dividite terram Sewa in duodecim partes,

5 ut Apostoli de omnibus regionibus mundi fecerunt ». Eos con-

stituit et fecit antistites: < Adl.iani constituit in Damot, Hono-

rium in Warab, losiam in Wag, ^latyan in Fatagar, losephum

in Enar'St, Gabra-Krestos in Dembi, Thaddaeum in §elalSj

alterum Honorium in Morat et in (leda, Qaustos in Mahgel,

10 loannem in KeTat, Mercurium in Marha-Bete. *Patrem autem P- 199-

nostrum Philippum omnium principem constituit ad sepulchrum

patris nostri Takla-Haymanot. Quo facto, metropolita omnibusdixit et obsecravit obsecratione apostolica, constituta in Sy-

nodo eorum, ne quis fines alterius ingrederetur. Tum circum-

15 ivit praeco, dicens : « Philippum episcopum secundo loco infra

me ordinavi. Si ei quis non paruerit aut non obtemperarit

morte moriatur ». Et omnes dixerunt: « Amen ! ».

Et si metropolita sacerdotes ordinaturus erat, patrem no-

strum Philippum adibat, qui eligebat et metropolitae dabat,

20

dicens: « Hic est dignus ». Itaque in amore multos dies vi-

xerunt. Et dixit pater noster Philippus metropolitae : « Nunc

dimitte me, ut in regionem meam redeam ». Respondit is:

« Bene dicis. Quamvis abs te distrahi nollem per omnes vitae

meae dies, abi tamen ad regem ». Et dixit pater noster Phi-

25 lippus: « Quomodo ego inops ad regem profisciscar? » Re-

spondit ei metropolita: « Quoniam sacerdotibus eius es prae-

fectus, te dedecet clam abire ». Et tum profectus est ad regem,

qui ei cum amore excepto, multas res dabat. Cum eas acciperenollet, rex dixit : « Cur recusas accipere ? » Respondit ei pater

30 noster Philippus: « Quorsum haec mihi, monacho pauperi? »

Et dixit rex: « Si opes accipere non vis, sume quidem hoc

flagellum, archipresbyter (liqa kahnat) enim es, et doce

ndem in omni terra, quam imperio teneo ». Et dedit ei duo fla-

gella, et in pace eum dimisit. Et rediit ad metropolitam, qui

3o benedixit ei omnibus benedictionibus spiritalibus, et in pace

eum dimisit, ut in regionem suam eat.

Et discessit Philippus ornatus a metropolita, et secuti sunt

eum XI antistites, quibus pater noster Philippus dixit: « Re-

dite in regiones vestras ». Responderunt ei: « Non profici-

AETH. — B. — XX. 13



Hceniur, nisi tc in n^^Monoin tiiam proHorutl >. IHxit iis: € Non

vos iuHsi cstis nio in re^Moiifiii nioaiii deducere, sed eô iussus

sum in su.iin ([ueiiiriue v<»struin re^Monem remittere; ejô, etsi

p. ^(X). iufli^nius, ut Pelrus, |)rinc<*i»s oiiiniuiii *A|»ostolorum, vo« ut xi

Apostoli p. Kt «lixit ei ArHiflni: « Nonm» scis, pator noster 5

IMiilij»!»»». uhi Petrus princej)s omniuin Aj)ostolorum constitutus

est (* ^ Dixit ei: a (îesariae, ubi aediticata est ecclesia I)o-

luinae nostrae Mariae Virginis ». Dixit ahbas Arll^ni: « Num

ihi i'(*^noin's mundi sunt divisa»*, ubi IVtrus esl constitutus? »

Kf*si)()ndit j).'it(»r nost^n* IMiilippus: < Non ubi est con.stitutus, lo

sed irHTosolyiuis, cuin iu nioute ( )liveti conveni.ss<'nt ». Et

dixit ahbas Adbftni: « N(jnne similis est Hierosolymis pa-

tris nostri Takla-IIaymanot sejûlchrum: proj)ter enim j^reces

fius Doininus li(3c magnuiu munus nobis dedit. Num nos de-

cet domum redire eius sepulchro non adorato? > Cui pater i5

nostor Pliilij)i)us dixit: « O Adhani, D»*us tibi benedicat et

preces j)atris nostri Takla-Haymanot bonum faciant iter tuum.

Tu et losias ahite in terras vestras, remotae enim sunt, et

sit Deus vobiscuin; venite autem ad diom memoriae patris

iiostri Takla-Haymanot >. Annuerunt et iter suum in^ressi 20

sunt. Ipse etiam rediit in terrain suam ad sepulchruin patris

nostri Takla-Haymanot, et cum venisset, se prostravit et pre-

catus est, dicens: « Mi iâter, Takla-Hayinanot, prius rnortuum

mei causa misisti, ut iuvitus raonasterii abbas sim, nunc autem

ine ad summum honorem episcopatus commendasti, quo non Z5

sum dignus. (Juod si fuit voluntate tua et benevolentia Domini

mei lesu Christi, dicain tibi, pater: ut olim Christi gregem in

iure et veritate pavisti, ita etiam nunc mortuus tutor sis huius

summae dignitatis. Non in terra ordinatus es instar carnalium.

quos mors exspectat, sed in regno caelorum es ordinatus, ubi ao

neque senescunt neque deficiunt neque iterum moriuntur. Nam

fugisti et reliquisti cupiditates huius mundi caduci. Pater. non

dico tibi, ut in carne iterum ordineris, quod iam non fiet,

sed constituatur precatio tua. Pater. ego servus tuus serviam

ut unus e grege tuo: bene faciendi et Deum raetuendi impe- :t5

ritus, (luomodo alios doceam? Sed pater, cum sira planta recens.

p. 201. ad aestum aestivuin subeundura insueta et nesciens, *quid hic

sit, non assuevi ad viara raaritiraam eundara, neque scio quo-

modo undae et fluctus raaris raundi fluctuent. neque fui in di-



-X{ 181 ^H-

scrimine undarum venti, ne unum quidem diem in gurgito natans

peregi, neque navis mea usque ad hunc diem fracta est. Pater,

ecce me paro ad navigandum in mari, serva navem meam

ab undis horum diabolorum, qui animi navem vi peccati trans-

5 figunt. Olea sum parva, nondum satis foliata, et radicibus in-

firmis; inter sentes enim sum plantatus. Tu, pater, firma ra-

dices eius in humo ima, et irriga eam aqua paradisi, et serva

folia eius ab aestu spiritali. Pater, adiuva me et benedic

mihi, et vis praecationis tuae sit dux meus! Et oppidum

10 tuum serva praesidio tuo. Nam iusti precibus servatur urbs

neque perit ». Ea precatus audivit vocem divinam dicentem:

«.

Amen ».

Caput X.

His actis, pater noster mansit bene gregem pascens. Cum

15 memoria patris nostri Takla-Haymanot accidisset, undecim an-

tistites convenerunt, sicut eos hic abbas admonuerat. Et cum

ad montem Asbo accessissent, de capitibus coronas dempse-

runt, ne ei coronati occurrerent, cum in sede patris eorumTakla-Haymanot sederet. Atque ab hoc die antistites constituti

20 non ingrediuntur coronati coenobium patris eorum ; nam ani-

mis sunt modesti, ut nati e patientia cincto et humilitate ve-

stito patre nostro Takla-Haymanot. Neque ut in sede sederent,

sedem deferunt, sed ipsi portant eius sedem in amore erga hunc

patrem nostrum Takla-Haymanot, principem suum. Et fecerunt

25 memoriam patris sui clare et honeste. Deinde omnes conve-

nerunt et ei dixerunt: « Nunc remitte nos, pater, in regiones

nostras. » Qui iis dixit: « Deus sit vobiscum, audite quid

vobis sim dicturus ! » Dixerunt : « Loquere, *pater. » Nam eum p. 202.

verebantur et diligebant et multis cum laudibus celebrantes,

30 unus ex iis portabat sedem eius, alter bacukim eius, tertius so-

leas, quidam manum eius tenebat, alii eum deducebant et viam

monstrabant. Id fecerunt humilitatem quaerentes. Et dixit

iis pater noster Phihppus: « Nunc dicam vobis, domini mei.

Scitis me non mea voluntate hanc dignitatem accepisse, sed

35 Dei voluntate, cui sit gloria, et ego sum quasi servus erga

vos. Quod moneo, non meum est, sed Dei verbum sequitur,

quod est acrius gladio bipenni qui animum a corpore separat



M i«*^ )«-

et nervos t\o artibus rcsocat. ninnibuH ifîtur vobih (licam:

Venite, ut liodie (]uotanniM, ut iâtris noKtri Takla-liflynifi-

not nioinoriani incenso ct an.ipliora fa<*iatis, et venite onim^s

cuni (lonis vcslris. Sic tiat in (^«•in.'rafion«Mii ot jreneration«'m. »

Kt ci (lixjMMint : « Ita liat, sccunduin V(;rbuni tuuni ». « Kt nunc '»

(lirani vobis, uni<!ui(jin' V(jstrum. .Vlternis vicibus e reîonibus

vestris niittitc saceniotes, qui sepulcrum |jatri» nostri Talcla-

llaymanot sulliant. > Kt omnes una voce dixerunt: « Oinnia

({uae nobis dixisti, audit^nus ». Kt tum in singuios menses di-

stribuerunt inter se olliciuni sufficiiidi sepulcri patris sui. Kt lo

dixit iis patc^r nost(^r Pliilipj)us: < IIoc constitutum sit una

cuni fxcomniunicatione apostolica gencrationi futurae: (|ui(|ue

resistet aut deleverit hanc legem vocis divinae sit sub exctmi-

municatione ajôstolica. Et una ex undecim domibus, (|uae post

vos constituentur, si repugnaverit, anathematizetur et exjêl- 15

latur ex hereditate patris nostri Takla-IIaymanot in saecula

saeculoruni. > Et dixerunt omnes: « Amen >.

Caput XI.

Tum eos iu pace dimisit. Hi redierunt iii suas regiones et

manserunt, alternis vicibus tura dantes et memoriam eius fa- 20

cientes. Et postea, cum omisissent suffitionem diebus patris

nostri Theodori, memoriam autem facere diebus patris nostri

p. 203. lohannis Kama. correpti sunt voce *exsecrationis. Hic autem

pater noster Philippus circumibat terras, sicut Petrus et Paulus.

Evangelium sanctum praedicans, et duo flagella secum porta- 25

bat, cjiiae rex dederat, et qui recusaverat ad Dei verbura se

convertere, eum flagellabat et verbo suo admonebat ut ad

Trinitatis fidem se converteret. Et virura, cuius uxor mortua erat.

vetabat iterum matrimonium inire. et mulieri, cuius raaritus

erat mortuus, idera non concedebat. Vetuit virura fratris uxorem 30

ducere, mulierem autem nubere mariti fratri, aut sororis ma-

rito. Haec monuit secundum canones Apostolorum. Qui non

parebant, iis faciebat sicut supra diximus, donec a peccati via

deflecterent. Itaque permansit, oranibus in terris praedicans, et

multos raonachos et monachas spiritaliter genuit, et seraper 35

instituebat eos et e fonte Evangelii bibere dabat eis, et fuit

raagnis, ut magnus, parvis, ut parvus, ut Pauli sirailis fieret,



M 183 )>?-

qui dixerat: « Factus sum parvulis tamquam parvulus et om-

nibus omnia factus sum ^ ». Neque dicebat: « Hunc amo, illum

odi > sed pariter omnes eos ut pater et mater amabat. Et cle-

mentia ut columba vestitus, fideles, qui liberis suis connubium

5 parabant, in quo ipse sacerdotio fungebatur, vehere eos et du-

cere cum cantu et laetitia iubebat, ips(3 autem veste solemni

indutus prodibat, tamquam sponsus procedens de thalamo suo ^.

Adspicite clementiam eius! Cum placidus erat minas nescire

videbatur; cum autem minabatur, inscio clementiae similis erat,

10 ut nemo ad eum accedere posset, et sedebat solus, cum Deo

suo loquens. Adducebantur ad eum ex omnibus regionibus

terrae Sewa sacerdotes, qui sacerdotium suum amiserant, et

raonachi, et consolabatur ^ eos et demonstrabat eis *. Fessos

allevabat, tristes consolabatur, nudos vestiebat, esurientes nu-

15 triebat, superbos patientia vincebat. Ita versatus est pater no-

ster Philippus per omnes dies vitae suae.

Quae cum omnia sciret ^, loquebatur iis, qui dicebant ei:

« Ordina nobis sacerdotes: te enim Deus elegit et caput *ca- p. 204.

pitum te constituit, nam et rex et metropolita tibi concesserunt

20 ut sacerdotes et diaconos ordinares. Qua de causa repugnas,

pater? » Eis sanctus dicebat: « Tres res mihi sunt mole-

stae. » Interrogabant : « Quaenam, pater? » Dicebat : « Prima,

quia indignus sum hoc munere, ut sacerdotium committam;

secunda autem, quia pater noster Takla-Haymanot e monasterio

25 in monasterium migrare solebat, et hanc cellam adeptus est,

a Spiritu sancto ductus, qui ei huic speluncae benedixit. In

ea certamina sua perfecit et sepultus est. Benedictio precatio-

nis eius sit nobiscum usque ad saeculum. Nonne scitis, fratres,

eum ab abbate lohanne metropolita ordinatum huic rei repu-

30 gnasse et sacerdotes ordinare noluisse, et cum montes et mo-

nasteria instar avis circumvolaret, vixisse. Si sacerdotium da-

turus fuero, sepulchrum eius conventum magnorum et parvorum

faciam, et convenient ad id boni et mali, sacerdotium quae-

rentes, ut summae angustiae exsistant neque sancti prope

35 sepulchrum habitantes noctu aut interdiu quietem reperient,

et fiet sedes hominum, qui otium, discordias, corporis quietem

^ Cf. I Corinth., ix, 22. — ^ Ps. xvm (xix\ 5. — ^ De paeniten-

tiae sacraniento usiirpalur. — * Aliquid desideratur.



-K 184 H^

ainant. Nonnc novistis honiine» \n rcf^iH aodihuH habitanteK ve-

stihiis inoilihus ' <4 auri ar^'(*nti(jue, (|uo<i veterascit et perit

onianicnlo fastidire et valdo arrogantes ess«». Qua de cauft;i

nietuo, ne patris nostri Takla-Hayiiianot rnonasteriuin lo(!uni

(lelectationuin ct vohiptatuin reddant propter regum et jirin- s

cipum conv^Mituiii. IIoc eniin loco non hahitant arn^gantes,

s<*(l lioni (^t praestantcs. Multi enim ihi nasccntur velut arena

iiiaris, (jui in tcrra ut angeli erunt. <Jua de causa rccuso sa-

cerdotiuin dare. Etiain hoc vobis dicam, cfuod timeam. Extre-

mis enim (hehus venient honiines fideles et iKmiincs audaces, lo

et fideles facient au(hices, et audaces fideles. Etiam pe(!catores

iusti videl)untur et iustis conviciabunlur, et antibtites (ma-

iiiheran) constituentur non a I)eo electi, sed constituentur

p. 2(i5. inercede ot verhis ini(|uitatis, *et non constitu(*ntur (jui Scri-

pturae sunt periti, sed ii cjui terrarum linguam scient. Et ii n

non cessahunt ajmd reges et priucij>es (makuanent) ca-

himniari, donec ordinationem fraude accipiendam parant, soli

terram rej)l<*turi. Et monachi tempus in iudicura conventu de-

gent, unacum

laicis iu(hcandi.Uucjd

si intrahoc monasterium

fiet, vehementer tumultu ordinationem apj>etentium labefacta- .fo

hitur. Sed non vacillahit hoc monasterium ; concutere autem

illud temere cupientes, vis divina delebit: donum enim ei ma-

i^^Dum a Deo datum est propter preces patris nostri Takla-

llaymanot >. Sic praedixit hic sanctus, qui res futuras sciebat

per Spiritum sanctum, qui ei inerat !

^vs

Tum pater noster Philippus eos docere jjerrexit et fuit iis

exemj)lum verbo et opere. Qui iis imj>eravit ut alter alteruin

amaret et hostes beneficiis atficerent, in amore enim omnis

lex perficitur. Qua de causa praeficiebat iis dicens: < Date

(le iis quae habetis inopi et vobis afferent pro sua facul- 3o

tate. » Et donabat viris et mulieribus, qui pauperes erant.

Et aliquando. tempore penuriae ei patera, cerevisiae plena, est

allata ut biberet. Dixit : « Dum bibo, ille potu carebit, ei

ferte ». Et cum haec cerevisia huic allata esset, ipse (juocjue

respondit se iam bibisse et ad alium misit, alius autem ad .^

aliuin raisit. Uuae patera duodecira domos ambiit, cum ab alio

^ Cr. Matth., XI, 8. — ^ Haec omnia. valiciniis ex evenlu simillima,

in facia posieriora, nobis obscura speciare videniur.



-^; 185 )K-

ad alium mitteretur, ut ratum esset praeceptum amoris, quoJ

omnibus virtutibus maius et perfectius est. Misit quidam pate-

ram illam his dictis: « Praeceptor meus sedet potu carens, quo-

modo bibam? » luramento prolato eam celeriter remisit. Et5 rediit patera ad eum, qui miserat. Quod cum pater noster Phi-

hppus vidisset, Deum gloriticavit, qui iis donum magnum et

amorem Spiritus sancti dederat. Tum bibit et sociis suis de-

dit, et biberunt omnes et satiati sunt omnes hac una patera,

*idonea uni tantum homini. Propter enim preces eius a Deo p. 206.

10 est benedicta. Et liberis suis : « Scitisne, inquit, huius rei my-

sterium? Si enim primus ex ea bibissem, ea solus usus essem.

Ecce videte, quot homines potu satiati sint; omnes enim h-benter et cum sui aspernatione se gesserunt. » Qua re au-

dita omnes, qui ibi congressi erant, multum sunt mirati et

15 dixerunt: « Mirabilis est Deus in sanctis suis ^. » Ahquando

patri nostro Philippo salis ahquid est allatum. Qui tum dixit:

« Ferte ad ahum. Ego enim iam comedi cibum salsum, cum

ille insulsum edisset. Quid excusationem afferamus, cum Do-

minus noster lesus Christus dixerit: ' Quid est amor? Ut pro-

20 ximis vestris tribuatis, ut vobis ipsis. Id est legis perfectio \

Quibus dictis, remisit fratri, hic autem alteri, dum duodecim

domos ambiret, ut supra de cerevisia narravimus. Ita vixit

multos annos docens.

Qua in re cum pater noster Philippus tempus consumeret,

25 rex a viris magiae peritis pollectus est. Qui regi nomine Amda-

Syon dixerunt: « Duc in matrimonium uxorem patris tui.

Quid ad te? Non enim eam ducis, quae te peperit. Scimus au-

tem regnum tuum staturum esse, si eam duxeris, sin aliter nonstaturum. Eo autem deceptorum consilio audito rex patris sui

30 uxorem in matrimonium duxit. Qua re in Christum credentes

perculsi, ad patrem nostrum Philippum venerunt et ei narra-

verunt quid rex fecisset. Pater noster Philippus dixit: « Si

Deus nobis tribuit ut martyres simus, nonne martyres erimus? »

Tum dixit: « Quid agam, Domine, harum ovium causa, quas

35 mihi dedisti? Eas si mecum abduxerim, non possunt esse

firmae ad tormenta ferenda. Sunt enim inter eas, quae iter

suscipere non possunt. Quibus relictis sine pastore, nonne of-

^ Ps. Lxvn (Lxvm), 35.



M i«« >»-

f«^n(l;mi ;i|mi(I I).miiu^ Sin ;iliU>r, non inoliio verbera, aut vin-

I til;i, ;iut «fxsiliuui, cuui p>f(Hui (!oarf(u;iiu <!<* i><3ocat<) eiuB et

p. 207. (!»» viris dolosis ot inaj^is, ({ui «um (l(K:u«runt •rem quae Deo

(lispiicoat. Kgo ccm.stitutus sirut Petrus, Hummus .\[x)stolus, oni-

noiii populuiu in viain roctnui (lucain, ut ipse dixit: * Kstoti* r>

}^M'(»^i l)(u ex^Mupiuin ' '. l)ouiinu8 auteni noster dixit in Kv;in-

^^(ilio^: * .\olite tiinore eos (jui vos occidunt, aniinas autein

vestras non possunt occidere! ' Tu autem, Doinine, scis men-

tt'iii iiuMiii. Ue}^(is et iudices non i»erlinieho, ut tui nominis

causa luartyr ti;nn, iu l«*}^'il)us tuis inanens cum ovibus his lo

({uas mihi (h^disti. .\e(|U(> duhito luartyr esse, et si profectus

ero, tui noiuinis pulchri ('ausa sanguinem ineuni profundaru.

Doniin»?, inonstra milii vi;im ad animi iind utilitatein. » Kt

denuo pater nostc^r Philippus I)«*uiii est precatus (*t dixit:

« Doiiiin»' Ie.su Christe, si tihi plac<4 ut martyrihus sanctis i*

adnumerer, (pii tui causa sanguinem suum profunderunt et

vitam aeternam assecuti sunt, ecce ego quoque pro te sangui-

nem meum profunden^ volo. His autein ovihus tu es pastor et

serva eas a hipo rapaci et ab insultatione inimici occulti aut

manifesti. > Et tum dixit : < Uuid prosit, si episcopus ordina- 20

tus, regem in errore eius non coarguam? Uua re visa, populus

regi similis erit, sed metuo pro ovihus, ne a lupo rapiantur. Eas,

Domiiie, serva in amore tuo et defende gratia tua et regni

tui dignas redde in saecula saeculorum. > Quibus precibus

finitis, v(Kem de caelo audivit, ter dicentem: < Amen, amen, 2^-.

amen! >

Deinde Philippus, liberis suis couvocatis, dixit : < Liberi mei.

neglt^xit ille legem Dei. Si tacebimus nec eum vituperabi-

mus, erit nohis ignominia et dicemur metuere supplirium cor-

porale, quod Dominus noster nos timere vetuit, dicens: ' Xo- ao

lite timere eos qui occidunt corpus vestrum, animam autem

vestram non possunt occidere '^. Et hortationera nostram

si rex audierit, servabitur et animam suam a damnatione pec-

p. 208. catoribus parata liberabit. Si autem vocera nostrara, *vitam

iuse hahentem, non audierit. nos servabiraur, sanguinem

au- 35

tem nostrum Deus ab eo reposcet. Deus enim rae constituit spe-

culatorera oranium terrarum ^ quae illi sunt subiectae. Qua de

' Cf. I Petr., V, 3. - = Matth . X, 2^. — ^ Matth.. x. 28. — * Cf.

MzECH., xxxm, 0.



M 187 )K-

causa ad eiim ibo hortaturus. Si Deo placet, redibo, si autem

moriar voluntate eius, aut expellar, id mihi lucro erit ». Di-

xerunt ei: « Cur nos, pater, deseris? Abest enim qui nobis sit

spei. Ubi tui similem pastorem bonum reperiamus, qui vitam5 suam pro ovibus posuit? » Cum audivissent ab eo ^ a patre

nostro Philippo dicta, lamentatio magna orta est et dolor re-

sedit in sacerdotes et diaconos, senes et pueros, qui lacrimas

ut aquam profundentes, genua eius amplectebantur et ei di-

cebant: « pater, pater! parati sumus potius pro te mori,

10 quam mortem tuam videre >. Et flevit ille et dixit iis: « Cur

ita facitis et me dolore afficitis? Nonne Dei voluntate eo pro-

ticiscor? Et si iter meum Deo placet, cur ita fletis? Si autemex cordis mei arbitrio eo, quid facere potestis, ut legem Dei

omittam, nec eo eam, quo me vocat? Me in lege Dei pro-

15 hibere non potestis. Sive redibo, sive non redibo, sive expel-

lar, sive moriar, modo voluntas Dei perficiatur. Ecce Ezechias

vobis pro me abbas esto ». Tum lacrimaverunt omnes et di-

xerunt: « Si profectio eius ex voluntate humana est, usque

ad mortem nostram patrem nostrum non deseremus ; si autem

20 eius profectio est ex voluntate divina, nemo eum retinere

potest ».

Gaput XII.

Tum pater noster Philippus surrexit et iter iniit, et co-

mitati sunt eum viri et mulieres, loquentes: « Vae nobis, pa-

•25 ter noster, abhinc faciem tuam non videbimus, neque vocem

tuam audiemus, neque reperiemus pastorem bonum, tui simi-

lem et patrem consolatorem ». Et comitati sunt eum multi di-

scipuli eius, et abbas Honorius qui e terra Warab erat. Et

""'celeriter iter trium dierum confecit et venit in terram Sawan, p. 209.

30 ubi rex erat. Cum venisset, eodem die regi nunciatum est patrem

nostrum Philippum venisse. Dixit rex: « Cras eum ad me ad-

ducite ». Postridie sedit rex in sede sua regia et dixit: « Ad-

ducite abbatem Philippum archipresbyterum (liqa kahnat) ».

Statim adductus est et ante eum statutus. Dixit rex: « QuaeS5 causa te ad me adduxit? » Respondit beatus Philippus: « Ut

^ Aliquid desideratur.



-K IftH â te audiaiM di* riiiiion* (|U(Mlnrn, utruiii veruH ni\ nerne?» I>ixit

rex: « (Juid i<l esl? » Hesporulit hcatus: < Te in matriinoniuni

uxorem patris tui duxisse et contra le|<ein fecisw», ita audivi ».

Uex dixit: « (Juid ad t«', (juod (!am uxorem duxi (juae me non

j»e|M»rit. hixcrunt eiiiin inilii sacerdotos antistites (inamhe- '»

rAii); ' Nisi oaiii uxorcMu duxoris, rc^^nuin tuuni non pros|iprum

«•rit'

». Patcr iioster IMiilippus dixit: 4 lllex«*ruiit t<» iiiajî et

liarioli, a Satana, inendarii palre docti ». (Juibus verhis au-

ditis vcdicmenter iratus, rex satellites patris nostri Philippi os

percutere iussit K Satellites cuin iussu regis eum verh«irarent, 10

corona de cajiite eius liuinum ('(M-idit. (Juain coronain ahbas

Honorius suhlatain osculatus est et dixit liis sat(dlitihus: « Fê-

riat v(»s Deus ictu irae suae >. Kt tuin pater noster I*hili[>-

pus Spiritu sancto impletus regi: « Noli putare apud I)eum

personae honiinis, sive refîs, sive divitis, acceptionem esse ^. 15

Eius nonien est ludex iustitiae, amictus vestimento retrihu-

tionis et indutus veste ultionis, ut sceleratos die iudiciali

ulcisceretur et iustitia cinctus, ut iuste iudicet vexatos a re-

gihus oppressorihus, ut ratum sit dictum: * ludicahit orhem

terraruni in iustitia, et populos in aequitate -^ '. Nonne audisti. -î

rex, id quod iusserunt Apostoli, quihus dixit Dominus noster:

' Uui vos audit, ine audit, et qui vos spernit. ine spernit^

".

Hi dixerunt: ' Filius baptisrai unam ducat uxorera, qua mortua

p. 210. alteram (hicat, *si se continere non potest. Tertia autem ducta

uxore, cura sit christianus, gregi Christi ne adnuraeretur *.25

Id dixerunt de viro, cuius raortua est uxor, et de muliere.

cuius raaritus est raortuus. Tu autera contra legera fecisti. Nosenira doleinus polygaraiara, tu autem deterius fecisti. Factus

enini es (juasi alienus, inatre tua in matriinoniura ducta >.

Tuin rex iratus patrera nostruin Philippuni verherari iussit. 30

Gura verberaretur. sanguis ex ore eius et narihus proflue-

bat. Sanctus laetus fuit, cura priraus raartyr terrae Aetliiopiae

esset. Et iussit rex eura scutica caedi et caesus est, donec ap-

paruerunt ossa lateris eius et cutis carnis eius a collo usque ad

lurabos. Cura eura verberare destitissent, sanguis eius sicut aqua 35

profluxit. Et accesserunt discipuli et abstulerunt eura in dorai-

ciliura suura, quod prope erat. Cruor autem sancti ignis facta

^ Cf. Act. Apost, XXIII, 2. — - Cf. Rom., n, 11 .— ^ Ps. xcvn (xcvm>, 9.

— * Luc. X, 16.



M 189 )H-

exarsit. Rex etiam discipiilos verberari iussit. Milites ei dixe-

runt: « Cur eos verberabis? et cur nos iussisti ? Ecce cruor

patris eorum, quem verberasti, ignis est factus, et fugimus,

ne combureremur. Ubi sanguis stillavit ibi est ignis ». Tum5 rex iussit exercitum suum ignem exstinguere et aquam in

eum fundere. Et regis milites prodierunt multa vasa por-

tantes et fuderunt aquam in eum, sed ignis non exstingue-

batur et consurgebat, quasi coacervatis lignis siccis et feno,

et aqua ignis facta est, similis ei, qui Eliae prophetae factus

10 est, cum sacrificium eius devorasset. Et omnes regis milites

aufugerunt et retulerunt, quae acciderant. Rex surrexit et eo

cum multis militibus est profectus, et vidit ignem ardentem.

Qua re visa praecepit ut sanctos verberari desisterent, ipse

autem metu flammae commotus aufugit. Tum precatus est

15 pater noster Philippus Dominum, ut ignis exstingueretur

« Domine, monstra miraculum tuum in sanctos tuos et iube

nunc flammam exstingui ». Et statim exstincta est ^ Discipuli

autem beati frustula corporis et cruoris eius collegerunt, ut

ad sanandum et benedicendum sint.

20 Postridie rex e fuga rediit et in throno suo sedit. lussit adduci

patrem nostrum Philippum, et adductus est hic *manibuspost p. 211.

tergum vinctis et ante illum constitutus est. Et iussit iterum ei

vestimenta demi et eum nudum statui. Et dixit rex : « Pudeat te,

monache ! » Et dixit ei pater noster Philippus : « Pudeat te, qui

25 matrem duxisti, ut animal mente carens. Me oportet nudum

stare, cinerem ante cinerem. Nam etiam Dominum gloriae re-

gem, ludaei nefarii nudaverunt et cruci, ut maleficum, aflixerunt.

Sed tu non putasti, cum me dedecorares, me laetatum et vehe-

menter gavisum esse. Toleravi enim diminutionem passionis lesu

30 Ghristi in carne mea. Pudeat te, qui consistes nudus ante iudi-

cem tuum Ghristum et ante milia Angelorum eius ; me vero non

pudet. Quae enim habeo, tibi quoque sunt ; et quae filiae meae

monachae habent, tuis quoque uxoribus sunt; tu es iis pro

capro et ariete ». Et iratus est tum rex et iussit evelli ei

35 pudenda carnis eius. At Philippus beatus dixit : « Bene mihi

fecisti cum impuritatem peccati mei removisti ». Et iterum

^ De incendio cf. Chron. brevis Aethiop. (Basset, Journ. A^., VII, 17,

p. 324), Acta s. Honorii, f. 28 (vide supra p. 73), Acta s. Ba.salota-Mikd'el,

f. 33 (v. supra p. 30).



-^; 191 )^-

petierunt. Eis sanctus pedibus suis benedixit: manus enim

eius erant constrictae et post tergum vinctae, ne iis pudenda

sua tegeret, qua de causa pedibus suis benedixit. Cum canes

patrem nostrum Philippum vidissent, sub pedes eius se vo-

5 lutaverunt, quasi salutantes eum, et in loca sua redierunt,

nec quidquam ei nocuerunt. Et dixit beatus pater noster regi

« Pudeat te, rex malae fidei : ecce cum canibus tuis virtute

Domini mei lesu Christi, cui sit gloria, victus es ». Quid nunc

dicas? » Tum rex iratus quasi ebrius factus est et eum hasta

10 transfigere voluit, sed consurrexit regina, et vestimentis suis

laceratis, comprehendit eum et dixit: « Quid cum hoc mo-

nacho pugnas, qui vitam suam manibus tuis tradere cupit ».

Tum milites patrem nostrum Philippum ceperunt et a rege

amoverunt *et vestimentis suis eum induerunt, et dixerunt ei: p. 213.

15 « Cur ita regi maledicis? Nonne scis vitam et mortem in ma-

nibus eius esse? » Dixit pater noster Philippus militibus:

« Nonne scitis, liberi mei, a Domino meo in Evangelio sancto

dicta :' Nolite timere eos qui occidunt corpus vestrum, animam

autem vestram non possunt occidere, sed potius timete eum

2) qui potest et animam et corpus perdere in gehennam'

^. Quaeest vita sub huius pudefacti potestate, si auctoritatem corporis

iudicandi habet? vita est penes Deum, qui vivos et mortuos

iudicet, cum regnum eius veniet ad vindicandum ».

Et consuluit rex suos, et illexerunt eum consilio suo, cum di-

25 cerent: « Quid cum hoc monacho certas? Mittatur ex urbe tua,

et ibi morietur, nam iussum tuum neglexit ». Id consilium regi

placuit. Prima luce ad beatum patrem nostrum Philippum nun-

cios misit, dicens: « Ex urbe mea expulsus es, neque faciem meamabhinc videbis ». Venerunt ii qui missi erant et martyri beato

30 patri nostro Philippo omnia a rege dicta nunciaverunt. Dixit

pater noster nunciis: « Dicite regi vestro: bene mihi fecisti,

quod mihi dedisti ut perficiam a Domino nostro lesu Christo, a

quo defecisti, dictum :' Cum persequentur vos in civitate ista,

fugite in aliam^

'. Qua de causa e civitate tua expellar, tu

35 autem cum uxoribus tuis et viris tui similibus e regno Domini

mei lesu Christi expelleris. Me removes a tuis malis facino-

ribus et e conspectu vultuum, ira plenorum. Quod autem di-

^ Matth., X, "8. — 2 Matth., X, 23.



-w( i'.*-^; yr-

\iKti: ' Non viilfhis nhhiiir farieiii iiieaiii , vonim de to ftpto *

lirodixisti, iiu» terron^ rupiens; scito f*t vorem mearn int/5llej<e:

|)ost tn»s aiinos moricris, et Deus reûni tinim filio tiio Sayfa-

Arnd «lahit ». Ita locutus est iis heatus Philippus nt a*i«li<iit:

« Nimfi.it)» Domino v(»stro ref(i rom aivanam. (pia«» [)ostâ *'rit :r.

multa iudiria tua suhii, itemm suhiho t^^mjion; tili tui Sayfa-

p. 214. .\r'a(l passiones pro *fi(le recta, siciit AiM)stoli, patres mei. Quoil

non (lohM), stMJ ^^'iudio plenus sum, (piod conti^Mt mihi ut pro

nomiiir htunini nostri lesu (^hristi patiar ut cum eo reg7i(.'m,

ad verlta ah Apostolo diota pertirienda :* Si sustinehimu», et lo

conref^mahimus, si commortui sumus, et convivemus ' » '. Haec

verba (»t his similia pater nostcr Philippus nunciis dixit, cpii

ea regi rctulerunt. (Juihus auditis, rex milites suos iussit, di-

cens: r Alxhicit^» hunc monachum in terram Ouanjuara, et e

tinil)us eius eductum mittite, ut in terram Te/^re descendat, et is

portae urhanae custodi mandate: ' Si ad te itenim ven(»rit hic

monachus. (lui regi x\ow paruit, ut in urhem redeat, ne sinas

eum intrare, si autem intromiseris cum, caput tihi amputaho ».

lusso accei>to milites, ad patrem nostrum Philippum profecti sunt

et ei dixerunt: ' Surge, rex tihi dixit ut in exsilium ahircs >. 2^^

Et denuo dixerunt ei hi milites, eum irridentes: « Monache

sujêrbe, quis te huc e tuo monasterio venire coegit et quis

te e terra tua vocavit? Xonne ex tua voluntate omnes hae

afllictiones et flagellationes subiisti? > Respondit iis pater noster

Philippus, Christi martyr: « Infidi, eum rege vestro apostata. 20

dicite mihi. quaeso, quis Dominum nostrum lesum Christum

de caelo descendere coegit, ut ex Virgine nasceretur, et quis

eum adegit ut ab ludaeis cruci atfigeretur, et in lignum crucis

sublatus interficoretur, et in sepulchro conderetur? Sed ille

virtute divina e mortuis resurrexit tertio die et liberavit Adam 3o

et liberos eius a servitute inimici. Ita nobis quocjue imperavit,

ut martyres in veritate essemus. \'os peccatis, per vim a patre

vestro Satana adacti, nos autem raartyres sumus non ab aliquo

coacti, sicut Pater noster caelestis nos instituit, ut peccatorum

nostrorum remissionem apud eum assequamur >. Quo sermone 35

audito, niirati sunt railites dulcedinem oratiouis et lucem faciei

eius, et dixerunt ei: € Ad preces tuas confugiraus >. Unus au-

^ II Timoth., n, 11, 12.



-^: 193 ;^-

tem ex iis digitis suis sumpsit saniem vulnerum sancti et ocu-

lum suum dexterum caecum illevit. Qui sanatus statim videre

coepit. Qua re visa mirati sunt omnes et dixerunt : « Re vera

Dei*servus

es, per iniuriam damnatus ». Et dixit eis pater p. 215.

5 noster Philippus: « Quid miramini? Non sanies mea eum sa-

navit, sed Dominus meus propter fidem eius eum totum sanum

fecit. Eamus quo rex vester iussit ».

Caput XIV.

Tum comprehensus est, ut abduceretur. Et venerunt disci-

10

puli eius et mulieres, qui cum eo erant, et omnes dixerunt:« Nos quoque tecum abducemur, praeceptor noster ». Et dixerunt

milites: « Non possumus etiam vos deducere sine regis iussu ».

Quo dicto, redierunt et regi omnia narraverunt, quae sancti

martyres locuti erant. Dixit rex: « Qui ire vult, cum eo eat,

15 sed signa imprimatis virorum et mulierum oribus et manibus

notandi causa, ne e civitate abire possint ». Tum milites ad

Philippum ornatum accesserunt et liberis eius viris et mulie-

ribus dixerunt: « Desistite ire et in regiones vestras redite ».

Eis sancti dixerunt: « Non redibimus retro ». Milites iis di-

20 xerunt: « Si redire recusatis, rex vobis signa imprimi iussit».

Omnes sancti una voce dixerunt: « Non desistemus patrem

nostrum sequi, ob metum ne signaremur. Valde laetaremur, si

rex nos interfici iuberet ». Et mirati sunt milites, videntes

eos animis paratos esse, et iis signa imprimere coeperunt. Et

25 ipsi porrigebant ^ ora sua et manus suas sine metu, sancti

autem frontem notaverant, et manus eius et pectora a collo

usque ad ventrem, primo die, quo eum A^erberaverant. Et nu-

merus signatorum fuit xxiv monachi et xiv sanctae mulieres.

Tum surrexerunt milites, ut beatum Philippum ex urbe

30 educerent cum viris et mulieribus, de quibus supra mentionem

fecimus. Et regis sacerdos, nomine Zar'a Krestos, e civitate

terrae Angot nomine Guemat oriundus, cum hoc patre nostro

martyr factus est, cum amore divino commotus esset. Nam

regis minis pro nihilo habitis, neque verbera *neque vincula p. 216.

35 neque nudationem pertimuit, memor nuditatis Domini nostri

^ Dubia interpretatio. Textus corruptus.



-Xi IIM ^«-

cvwci allixi die pnrasceves t«'iiii»oiv 1'ilati, prociiratoriH HornaDi,

(iaiplia «»l Anna |M»ntitinbus niaximis. \\'\c /ara Krestos non

rediit, li<l«*i <"Misa x|niisus. (I()n«*c cursuni vilae Huae in exnilio

<(inti(M»r(*t. Auxiliuiii lniiiis niartvriK vicloris sit nobis colurnna

tirma aiilc iniinici t".i<i<'iii. Ahkmi. '*

Caimt XV.

R(Hleaniiis ad narranduin (!<? patre nostro riiilipix) et ceterw

monachis ti(l(dil)us. Is cum duceretur, <lividehant in partes

l»arvas cuteni carnis eius, (|uae a corpore recedebat velut cor-

t(^x arhoiis, et frusta V(*stis purae vulnenim eius sanie tinge- lo

hant, ut ivinedia sint ae^M'<)ti.s, et iis (|ui a <liabolis correpti

craiit, cutis sancti iniponebatur, his verbis ad<litis: « Sanamini

precihus patris nostri Pliilippi, Christi martyris ». (Jui statim

uno momento sanahantur. Et hic pater n(j.ster Thoinae similis

est tactus cute sua detracta, (pia aegrotos sanabat; sanies au- i5

tem oculos caecorum aperiebat, et muti lo^piehantur ea perliti.

surdi audiehant, claudi ibant, scahiosi repurgabantur. Et vul-

nera flagellationis Philippi patris nostri non claudehantur K et

cum inultos dies mantTent miracula etiiciehant. Is similis fuit

Paulo Apostolo, qui cum capite percusso et corpore ^lefatigato- 20

laboraret, Deum ter precatus est, ut hi morbi caniem relin(|ue-

rent ^. Xoluit Deus, neque placuit ei, ut Apostolus hic a morbis

requiesceret, qui corpus conficiunt; sed donavit ei magnam gra-

tiam varia dona Spiritus sancti <landi et vim sanandi ad morbum

demovendum qui potestate praeditus est in omnes carnigeros, 25

qni ad eum cum tide accedehant. Sic etiam patris nostri Phi-

lipi»i. «lui a verberibus laborabat, vuluera alios sanabant a<l

p. 217 *vim divinam ostendendam. Et omnes qui in preces eius cre-

debant, servati sunt. Et si is, cui res familiaris rapta erat,

dicebat: « Deus Philippi, ne sinas id amitterem >, bonum 3o

suum reperiebat sive mulum, sive asinum, sive bovem. sive

ovem, sive capram, sive equum amiserit. sive camelum. Et

si bestiae adiurabantur his verbis: « Precibus patris nostri

Philippi ne rapiatis bona nostra >. animalia dicta cum bestiis

^ Locus corruplus. — - Textus exhibet « corporis salebris ». — ' Cl.

II Coi\, xn, 7.



-W( P.Hi )>;-

• lijxisHet luctatu.H Kum, cuin c()^noviMS(*m eam eiMSolam. Tutii

.iiKlivi <>ani iliroutem: ' Piiusijiiam ciibitum irom ad preces tuaH,

patrr iinst»'!- IMiiIii>|M*, confufîo: sola »'nim sum. Et hanc va<--

•'aiii a !)co iiiilii ilatam scrva milii iirccibuH tiiiH a rapton; <;t

liir»''. <Juil)us ilirtis obdormivit, «»jô auttMii vch<*menter laetatun %

sum, «11111 co^MiovissMm nemincm aiicsse, qui eam adiuvarct.

Kt in (lomirilium in{^ressus (Mluxi eam et abii, et |>erveni in

mediaiii partom terrae meae. Ibi mansi «lesertum obambulans.

cum (liluxissct. \'espera surrexi, ut ilomum redirem. Vacca

;mfi' ivi( »t profecta est ea via, quae ei nota erat, ego autem lo

secutus sum, nescions (juo in^m. rum huc venissern piitavi

me (lomuiii iiicam V(Miiss(^ et tiirn uxoreiii vocavi, audita au-

t(Hn voce huius mulieris contremui, sicut me c(jnsj>existis >.

Ka narratione audita, hoiiiines mirati Deum plorificav.-runt,

(jui h(><- iiiiraculum precatione patris nostri Philippi ediderat, i5

et fnri dixeruiit : n \'ade, et iam aiiiplius noli peccare *, ne a

vero sis ali«uius >. Haec autem mulier vixit Deo gratias agens,

p. 219. qui i^recihus patris nostri Philippi eain adiuvit. *Eius auxiliuin

nohiscuin inan(\'it in saecula saeciiloruin. Amrm.

Caplt X\'I. 20

Audite etiam alind miraculum quod commissum est ab hoc

lâtre nostro Philippo, dum in carne erat. Fuit vidua quaedam,

(|uae fructum capiebat ex ^âllina et eo victum emebat. Vultur

({uondam advolavit et gallinam abstulit. Et adiuravit haec vi-

dua. cum diceret : n Precatione patris nostri Piiilippi, Christi 25

martyris, redde mihi gallinam ineam, quam mihi al)stulisti ».

Quibus dictis, diem degit confidens precibus eius. Et hic vultur

non ausus est edere, sed volitavit ultro citroque, hanc galli-

nam portans. Cum advesperasset, hic vultur huraum devolavit.

(]uo gallinam abstulerat. Quo viso, vidua dixit: < Hic est is *)

vultur, qui meam gallinam deprehendit : fortasse pater noster

eum precibus suis vinxerit, ne ederet ! > Et statim vultur con-

stitit, missa gallina quani rapuerat. Et surapsit hanc gallinam

et invenit eain vivara neque quidquara perpessara, et orania.

quae acciderant, vicinis narravit, et Deura gloriticavit, qui mi- 35

raculura precatione patris nostri Philippi fecerat. Cuius inter-

cessio sit nobiscum in saecula saeculorura. Araen!

* lOHAN., \m. 11.



M 197 ^K-

Eius rumor tum per omne& terras dilatus est, et quicum-

que in preces patris nostri Philippi credebat, accipiebat id,

quod optaverat, sive erat vir sive mulier. Cum panes coque-

bantur, adiurabant ignem nomine eius, ne panes combureret,5 donec redirent, quolibet abiissent, et iis concedebat. Si omnia

miracula, quae Deus manibus eius edidit per singula scribere-

mus ^, ad finem non perveniremus. Quod omisimus, ne audi-

toribus dementia et segnities videatur.

Redeamus nunc ad ea quae supra narravimus. Cum regis

10 milites beatum Philippum cepissent et ad terram QiiSrquara du-

xissent, e porta huius civitatis egressi, eum reliquerunt et ianitori

dixerunt, ut rex iusserat. Ille iis dixit:

« Bene ». Et regis legati

redierunt. Et tum pater noster Philippus *descendit in terram p. 220.

Zalan. Pagani autem omnes obvios ibi interficiebant. Beatum

15 autem Deus servavit, et ibi per eos transiit. Et in terram

Tegre pervenit, cum ibi Tarad'ana Egzi'e praeft^ctus (makua-

nen) esset. Et ratum est in eo dictum Evangelii : « Beati qui

persecutionem patiuntur propter iustitiam, quoniam ipsorum

est regnum caelorum ^ ». Et ibi consedit, loco solitudinis sibi

20 electo. Et sanabat beatus aegrotos et laborantes, virtute precumsuarum, et Deus preces eius audiebat et eius causa ostenta et

miracula edebat, idque non solum ei, sed etiam iis, qui nomen

eius cum fide invocabant.

Et diebus illis fuit praefectus (makuanen) terrae Ta[m^-

25 ben nomine Ta'amani Ba'egzi'ablier, et fuit ei filia formosis-

sima, sed dextra manus et pes eius debilia erant a primo

natali die, neque ea movere 'poterat. Multi praefecti (ma-

kuanenet) eam expetebant, cum pulchritudin em faciei eius,

suavitatem gratiamque formae viderent, neque morbum eius

30 scirent, sed vitio corporis cognito deserebant. Eam videntes,

pater et mater multum flebant et dicebant: « Filia nostra, si

sana esses regibus idonea esses >. Haec et similia loqueban-

tur. Et tum patri huius virginis de Phihppo, viro clarissimo,

dictum est: « Audivimus monachum quendam regi insuUasse

S5 et regem eum e terra Sawa in hanc regionem expulisse. Is mo-

nachus aegrotos sanat. Si eam sanari vis, mitte ad eum, et

celeriter sanabit ». Quibus auditis, praefectus ille gavisus dixit:

« Si eam sanaverit, fortunae meae partem dimidiam dabo >. Fuit

* Cf. loHAN., XXI, 25. — 2 Matth., v, iO.



-H 1^^« )«-

aut<»iii lii«- prarfectus «litissiiims. Kt statiiii sum*xii **i Hliam vi

«loiia iiiulta portavit. Kt iutorroj^Mvit, ubi |)at4*r iioster l*liili|»-

pus <*sM't. Ki (lictuin osl : « In loco solitudinis hahitat, (jiieiii i|»Ke

(lf'h';^îl ». Ad hunc locum rum praffcctus venissfft. ad patreiii

iK^stnmi Philipimin inonachiiin inisit, (pii dicerct : « Kxcipf* m<*. s

patcr, ul ad tc intnMii; tuiis cniin sum s<*rvus, (|ui e lon^MiKjuo

venit ». Kt nuncii patri nostro honorato PhilipjH) retulerunt,

(|ni dixil: « (Juoinodo de me cognovit? Pau|>er enim et inops

p. 221. *suni advcna^ Si nic (piaerit, ad me eum introducile ». Euiii

cuin pracfectus vidisset, ad patris nostri IMiilippi |)edes procu- lo

huit et ei dixit: « .\onne cs advena a terra Sawa, Christi

causa oxpulsus, nomine Philippus? > Is animo suhniisso di-

xit: « .Noinine is sum ; sed (piid a me vis? > Kt dixit hi'-

vir: « (iratia tua atiiciar! > Kt dixit pater noster Philippus:

€. Ouid dic€s? > Kt dixit hic vir: « Audivi te sanare aep^rotos is

omnesquc lahorantes, et precatione tua intirmos tirmitate do-

nare >. Kt respondit pater noster Philippus: < Num ego pec-

cator sano? > Kt dixit praefectus: « Vos sancti, sive mortuos

in vitam revocatis sive aegrotos sanatis; vos ipsos humiliarc

et vestros proximos efferre soletis. Sed ad preces tuas confu- 20

gio. Adiuva fidein ineam, ut Deus tibi potestatem dedit >. Kt

ei pater noster Philipiûs: « Adiuvet, inquit, te Deus ex fide

tua; sed quid vis, ut tibi Deus servi sui manu faciat? > Et

dixit hic praefectus: « Dedit inihi Deus filiam formosam, facie

gratam, sed manus eius dextra et pes debilia sunt, neque ea 25

a primo die natali movere potest. Kt multi praefecti eara ex-

jêtiverunt; et voluerunt ut uxorem haberent, sed propter cor-

poris vitiuni deseruerunt. Xunc igitur ad te adduxi; adiuva

me. pater, ut potes ; in tuas enim preces credo. Et dona haec

servo tuo a me traduntur >. Kt donorum numerus, quae prae- 30

buit, farinam hordeaceam mulus unus portavit, nShigua

unus, farinam duo muli, mel tres muli, panem portaverunt

(juatuordecim asini. Haec omnia ei praebuit. Et hic patei*

noster Pliilippus accepit, quasi ea comessurus, et clam paupe-

ribus distribuit et discipulum donum praefecti accipere iussit. 35

Praefecto autem pater noster saniem vulneruin suorum in veste

sna cjuaesivit ^ et dedit et dixit: « Accipe, et obline tiliam tuain

^ Locus obscurus.



M 199 )^-

dicens: ' Sanare in nomine Domini nostri lesu Christi, Dei

vivi Filii! Hoc pus, quo te oblino est cruor vulnerum fidei

effusus ad testimonium martyrio Christi tribuendum '

». His

dictis ei dedit. Et tum *exiit vir hic et cum ex animo et tota p. 222.

5 cogitatione credens filiam suam oblinisset, ut pater noster

Phihppus praeceperat, manus et pedes eius statim firmata sunt

et recte constitit, vitiis carens, et ille ei dixit: « Gradere,

redi in pace ». Et virgo haec recte ivit, pede suo et manus

ei talis facta est, qualis altera. Et praefectus Deum glorifica-

10 vit propter filiani sanatam. Et cum venisset, salutavit eum et

ad pedes patris nostri Philippi procubuit, dicens: « Ecce Deus

oratione et precatione tua filiam meam sanavit ». Et dixit

pater nostor Philippus: « Non oratione et precatione mea sa-

nata est, sed propter fidei tuae pulchritudinem ». Denuo dixit

15 praefectus: « Pater, mitte mecum discipulum tuum, ut dona

afferat, quae tibi mittam ». Et dixit pater noster Philippus:

« Quorsum haec mihi? Hesterna mihi sufficiunt ». Cum vehe-

menter instaret discipulum suum nomine Bakimos misit. Qua

re praefectus est gavisus. Filiam suam cepit et cum discipulo

20 hoc abiit. Cum in urbem suam venisset, servi ei obviam veneruntet filiam ambulantem cum vidissent matri eius narraverunt. Haec

ei obviam venit, eam amplexa, osculata est; et magna fuitlaetitia

in domo praefecti. Et homines multi, cum filiam eius sanatam

esse audissent, et epulas magnas pauperibus inopibusque com-

25 p^raverunt; et discipulus hic in domicilium bonum est intro-

ductus. Prima kice, quinquaginta boves et farina et frumentum

et mel ei dedit, ut antea, et cum pace eum remisit. Et ser-

vis suis imperavit, ut huic discipulo boves agerent, donec adpatris nostri Philippi domicihum veniret. Et cum discipulus hic

30 ad urbem appropinquasset, in forum intravit et incidit in vi-

rum qui Evangehum vendebat; et vidit id esse bonum. Et

dixit huic viro : « Dic mihi huius Evangelii pretium;quod tibi

dare possim ». Et Evangelii possessor dixit: « Quinquaginta

boves sunt eius pretium ». Et reputavit secum hic discipulus:

35 « Quorsum nobis omnia haec bona, si Deus nobis dat victum

et vestem, quae sufficiant; diximus enim:'

Totum mundumreliquimus ' et ludibrio Deus nos haec omnia coacervantes habet

cum ei dicamus: Pater noster, qui es in coelis, panem no-

strum cotidianum da nobis liodie ^ ». Haec cum dixisset di-

^ Luc, XI, 3.



-M( 200 )M-

soipuluK huic vin>: « Kcce tibi, intjuit, dabo ». Kt Ktatini dedit

p. 22M. ei (juiin|uaKiuta iM)ve8, *i|)8e autern sunijisil Kvanj<«*liuin et lae-

tatus est (licens: « Rehus caducis iniiii c()ni|>aravi aeteina, iis

(|ua«' iuitivscunt ca (juae nnu jûtivscunt ». Kt tuni relirjua

(lona i>racc<'|»t<)ri suo jua<"huit. Is ci dixit: « Niim iiihil «-st'»

aliud, (jiiod illc tiiii dt^dit, nisi haec ? > ( Miinia cniiii sj)iritu

suo sci(d)at. I)iscij)uhis dixit: < lK'(ht etiani (juin(jua^'inta iHives,

(juos rum ('oMsj)ircr<'iii m«»(Miiii r(^j)utavi :* (Jnocsuni nobis haec

oinnia ^ PaujMMvs ('iiiiii sumus '. llactc (•uni coj^MtanTn, inveni

in foro Kvan;ôdiiim et iis hoc Kvanfêlium emi ». Kt dixit ei ^^

[later nost(M' Piiiiij)j)iis: « .Xon decebat te, Bakimos, ita, sine prae-

cej)to meo faccrc. (ûm tantum temporis mecum fuis.sos. rur sen-

tentias m<*as non co^movisti ? ' > Kt tum ei dixit: « .Vffer miiii

Kvangeliuin (jiiod cmisti, et monstra mihi ! > Kt attulit disci-

j)uhis hic Kvangelium et monstravit id. Beatus Fhilijjpus dixit:^'>

« Kvangelium bonum est, sed vide >. Kt his dictis Kvangelium

evolvit et rej)erit locum quo dicitur: * Ksurivi et non dedistis

mihi manducare ^ '. « Audi, Bakimos; non dicit Dominus noster:

' Kvangelium non emistis ', sed dicit :* Ksurivi et non dedistis

niihi manducare, sitivi et non dedistis mihi j)otum ' et quae se- 20

(juuntur. Sume, in litigando cum hoc Kvangelio perseverans >.

Uuibus dictis tum adiecit: < Affer mihi bonum ineum et redde

liuicdiscipulo ^ >. Tum Bakimos hoc Kvangelio accepto in forum

est profectus, dolens et dicens: «Contristavi praeceptorera meum

ignorantia mea. Domine lesu Ghriste, adiuva me hac hora >. 25

Haec cum diceret, in forum est profectus et invenit virum. qui

Kvangelium quinquaginta bovibus emendum quaerebat. Huic

lâkimos dixit: « Kcce Kvangelium, quod mihi comj)aravi quin-

(juaginta bovibus, ut dicis >. Kt inter eos pactum est. et dedit vir

ille Bakimos quin(juaginta boves, et Bakimos reddidit ei Kvan- ^

gelium, et boves cepit et rediit ad praeceptorem suura. quod

voluntatem eius fecerat laetus. Cernite hoc rairaculura, dilecti.

editum sanctorum causa. Xam primura discipulus de abstinentia

cogitavit, praeceptor autera de pauperibus. Uterque caelestia

p. 224. in animo habuit, *non terrena. Praeceptor credidit Deura sibi ^

boves redditurum esse. discipulus autem non dubitavit. Xain

uterque ac quaesivit taraquara granuni sinapis. fidera. quae

^ Cf. loHAN., XIV, 9. — * Matth., XXV, 42. — ^ Locus obscurus.



~'d 201 )rr~

montes movet ^ ficusque evellit -. Tum pater noster hos boves

pauperibus et inopibus distribuit et discipulo suo dixit : « Scito,

mi fili, nunc dictum esse Evangelium in caelo ore Spiritus

sancti, rerum arcanorum gnari ^ »

.

5 Ita pater noster Philippus tres annos hac in regione vixit,

ubi erat expulsus. Et fama eius per omnes fines Tegre ivit.

Et post tres annos rex Amda-Syon mortuus est et regnum

iilius eius, Sayfa-Ar ad, iniit. Tum rex Sayfa-Ar ad cum patre

nostro lacobo metropolita pacto sanxit, ne patris vestigia

10 sequeretur, sed una cum uxore esset. Id metropolitae pla-

cuit, qui ei benedixit omni benedictione spiritali et dixit

« Audi nunc quendam sermonem, quem tibi dicam ». Et dixit

rex: «. Dic, quaeso ». Et dixit metropolita: « Audi, quae tibi

sim dicturus de patre nostro Philippo, quem pater tuus expu-

15 lerat, cum adhortaretur ne patris uxorem in matrimonium

duceret. Mitte nunc, qui eum reducant. Nam ille civitatis est

praesidium ». Et dixit rex: « Sit ut dicis ». Et vehementer

gavisus est hac re metropolita. Et tum abierunt missi a rege

et eo venerunt, ubi pater noster Philippus versabatur, et ce-

20 perunt eum e sede eius et deduxerunt. Et lacrimaverunt op-

pidani omnes, nam erat, tamquam murus oppidi et aegroto-

rum eorum medicus. Et cum pater noster ad metropolitam

adduceretur, metropolita consurrexit et amplexus eum est

et osculatus, et diu ambo lleverunt. Et dixit metropolita

25 « Gloria sit Deo, qui te, Philippe, in carne versantem mihi osten-

dit, priusquam transmigraverim ». Et ambo pkires dies con-

sumpserunt, de Dei maiestate colloquentes. Metropolita nar-

ravit se

cum rege pactumhabere, ut

una cumuxore viveret.

Pater noster Philippus dixit: « Bene dixisti; sed mihi verbum

30 eius impletum iri non videtur ». Tum metropolita beatum Phi-

lippum in terram eius dimisit, et rediit pater noster *laetus, Dei p. 225.

voluntate, in coenobium sepulchri patris nostri Takla-Haymanot,

qui est pater eius in gratia. Et gavisi sunt liberi eius eum cum

vidissent, et visus est iis quasi vir qui a mortuis surrexerat.

35 Et multos post dies exstitit vir quidam Za-Amanu'el, no-

minis vocesed prorsus

nonre.

Nam regempellexit

cumdi-

ceret: « Non licet tibi una cum uxore vivere, rex enim es,

rex autem tres uxores habere iussus est ». Sed Dei nosti'i

^ Matth., XVII, 20. — ^ Luc, xvn, 6. — ^ Milii obscurum.



-e< 202 )M-

l'!iiiiii.ini]«'l iioi) )io<' est iussuin. SfMTnn oniin eiuH veritas est \

ot rectae sunt oiniies viae eius ^ et non etft ini({uitas in eo ^

llic autiMH Za-Ainilnuel Dei nostri noininis gestator fuit ap{M*l-

l.-itioin', scd conhTnptor nianMatornrn «mus, a I)oinino nostro «ia-

toruin, ut servarrntur. Apostolis snis, rjuos ainicos suos fecerat 3

et heredes, cuin diceret: « Si «iiligitis ine, inandata inea ser-

vate ' ». Hic vir, nisi leKuin vioiator osset, regeni non a<l<iu-

xisset, nl tres nxores eodem tempore «luceret, cum dicerel:

< Kegi est praeceptum >. .Ncque dixit: « Oinnihns esl ronres-

sum ». Itaqne I)«»um partium stu<lio <luci fecit, nempo reqem lo

l»ropt<M' rognum eins tim<»re, et pauperem jU'opter panj>ertatem

<*ius (l(*sj)ic<M'<\ A (jua r<» Deus noster est aii<^nusl IJhinain Za-

Amrinu'el invenit dictuin esse: « Fra<isci'iptum id est regihus,

ut Ires uxores haheant >, postquam apparuit lex christiana?

Xuni ex legis lihro, aut Kvangelio et Ap<jstolorum epistolis et r»

ex oinnihus dictis Pauli, (jui lingua myrrhina dicitur? Nura e

didascaliis et ex lihro Synodi, ah ecclesia sancta acceptis? Hoc

iusso quaesito, quod dixerat, in lihris, qui egregia docent et

verl)a iusta fantur, non reperimus, cur <loctrinam eius non con-

temnanuis. Qna do causa nominavimus eum Za-Amanu'Cd, i. e. 20

portatorem nominis Dei et legum eius spretorem ». Nos secuti

sumus dictum lohannis Apostoli, dicentis: « Qui dicit se Deum

amare et mandata eius non custodit, raendax est ^ >. Et multa

testimonia huius rei ex Vetere et Novo Testamento proferre

mittimus, ne sit longa narratio. 2.:^

Redeamus ad ea, quae narrare coepimus, quomodo Za-Ama-

p. 226. nu'el *regem commonuerit. Rex, cum Za-Amanu'el dixisset: «Te

tres uxores ducere oportet >, respondit: < Quid agam? Nam \)o\-

licitus sum me cum una uxore victurum esse >. Et dixit hic

liomo nequam: « Noli dolere. Nam cura metropolita loquar, qui 3u

ad episcopatum non est idoneus. Itaque tihi recte egisse mde-

bor ». Uuod consilium malum regi placuit et dolo ad raetropo-

litam misit, qui dicerent : « Veni. Tecura enira loquetur et con-

<'erlahit vir, qui tibi dicat: ' Non es idoneus ad metropolitae

<lignitatem '>. Qua re audita metropolita ingemuit et vehe- 35

inenter lacrimavit, et dixit : < Ecce ratum est vaticinium dile-

' C{. loHAN , XVII. 17. — - Dan , iir, 2'. — ' Ps. xci (xcn), 15. —* lOHAN., XIV, 15. — ^ Cf. I lOHAN., II, -1.



M 203 ^H-

cti mei Philippi ». Et misit abbas lacobus metropolita ad re-

gem, qui diceret: « Opperire me, ad tempus matutinum diei

quadragesimi, quoad ad te veniam ». Et misit ad patrem no-

strum Philippum epistulam : < Celerius ad me veni, tecum li-

5 beris tuis sumptis illis xi antistitibus (mamheran) ut de

fide consilium habeamus. Exstitit enim ex magorum numero

vir quidam, qui regem pellexit, ut tres uxores duceret et fe-

i'iis quarta et sexta ederet ». Tum pater noster Philippus un-

decim antistitibus convocatis, celeriter est profectus et ad me-

10 tropolitam venit. Hi alter alterum osculati sunt osculo spiritali,

et narravit metropolita patri nostro Pliilippo omnia, quae rex

ei dixerat et quae ipse ei responderat, cum diceret : « Opperire

me quoad diem constitutum ». Quae cum ex metropolitae ore

pater noster Philippus et undecim antistites audissent, dixe-

15 runt : « Praeoccupemus precari Deum, qui nobis imperaverit

' Orate, ut non intretis in tentationem ^ \ Oratio enim est

fundamentum et tinis rei ». Inter eos pactum est, ut Deum pre-

cibus precarentur usque ad solis ortum diei quadragesimi.

Quadraginta diebus expletis, rex in solio regni sui consedit

20 regiis indutus vestimentis et iussit metropolitam cum ornato

Philippo adduci. Fuit autem magnus conventus (cohortis) regis

et metropolitae et provinciarum praesidum (s e y u m a n) et sa-

cerdotum et antistitum Ecclesiae. Tum surrexit legum spretor

Za-Amanu'el et dixit: « Tu, abbas lacobe, non idoneus es ad

25 dignitatem metropolitae magnae terrae Aethiopiae ». Et ter ita

dixit. Et diu tacuit abbas lacobus, tandem surrexit et Spiritu

sancto respondit *et regi dixit: « Ehge unam e tribus rebus ». p. 227.

Ille dixit: «

Quamnam».

Etsanctus ei dixit: «

Nonloquar

cum hoc legum divinarum ruptore, qui os suum in caelo po-

ao suit et cuius lingua transivit in terra ^, et qui maluit homini

ohsequi, quam Deo, cum honores sibi quaereret. Placeant tibi,

rex, ea quae dicem :* Mane in pacto, quod est inter me et

te de una uxore; si autem hoc pactum abnegabis, me gladio

interimes, sin aliter, remitte me in terram meam ». His

35 regi dictis, abbas lacobus metropolita Za-Amanu'el exsecra-

tus est et

anathemate apostolico anathematizavit. Tumlegis

ruptor surrexit et dixit regi: « Loquere cum eo ego, tibi

^ Matth., XXVI, 41. — 2 Ps. Lxxn (lxxiii), 9.



ronsiliinn «Inbo ». Tiiiii rex rin^tropolitao dixit: « Cras lihi <ii-

ranu <Iiii<l «lccrf^turiis sini; lioirK* iii cfillani tiiarn abi ». Tuni

i-onsurn'X(M'iiiit iiK'troi»olila (4 i'liili|>|Mi.s <?t onnn*s Kiirenlotos

«•t iii (loiiiirilia siia n*<li«'ruiit*; H'^\ autcirn vir iKt«% ver*i iniinirMis.

persuasit ut rnetropolitain iii terrarn eius r*ernitt<M'et et antistiles r,

«uiii oo convocatos de sedihus <'oruin ex|M'lleret. M consilii

iv^f[ placuit. Kadern nocte suasor i'egis maledictu» morlx) cor-

icptus est; totum enim corpus eius sr:ahie (»st affecturn et rnor--

tuus est exsecratione devotus sicut Arius, dicens: « lacobus

et Philippus iiie crucibus suis percusserunt >. .Sole orto rne- lo

tropolita venit «'t regi dixit: <c (Juid de nie constituisti? » liex

(lixit: < Kxi^ulsus sis e t<irra rnea et in tuam n^di >. Metro-

polita dixit: « Honum de me consiliuni iniisti, sed malirn, me

interticias, (piarn redire in regionern meam; sed sit Dei vo-

luntas >. Tuni sumi^tis ornato Philippo et omni synodo eccle- i'»

siastica et illis undecim antistitibus, in ecclesiam est profectus.

Et dixit iis inetropolita: « Magna persecutio in nos ab hae-

reticis et defectorihus tiet; quid dicetis? Parebitisne voci meae

et accipietisne consiliuin meuni an non? > Et omnes una voc»?

responderuiit: « (Juonam eamus a iussis tuis, pater? Etiam si ao

expellendi aut interticiendi simus, faciemus, quaecumque nobis

p. 22^^. dixeris >. Et dixit iis *abbas lacobus metropolita : < Ne consen-

tiatis cum haereticis et apostatis, qui vobis dicent: ' Cibuni

sumite feriis quarta et sexta vigiliae nativitatis Domini causa >.

Ona re dicta, septem lucernas accendi iussit et dixit: « Olim 2S

Fhilippum omnibus vobis praeposui, sicut Petrum, nunc autem

expulsus sum, ut ratum sit dictum a Domino nosti^o: * Cum per-

sequentur vos in civitate ista, fugite in aliam, non consumma-

bitis civitates Israel ^ '. Et me expulso, Philippus vobis sit pro

me, et faciatis, quidquid vobis dicet, et si dictum meum et ^

dictum Philippi dilecti mei transgrediemini, sic vobis Deus faciet

ut faciam in hac exstinctione >. Quae cum diceret, lucernasex-

stinxit, numero septem. Et omnes dixerunt: < Amen >. Tum denuo

accensae sunt lucernae et exstinctae septies. Et obtestatus eos

est ne in factiones soinderentur, et ad tabot adiUixit, ut iu- -^^

rarent denuo. Quo facto, metropolita consurrexit et collurn

Philippi est amplexus, et amplexi sunt alter alterum, et fle-

^ Matth., X, 23.



-^i 205 >^

verunt fletum acerbum diu, ut omnes spectantes multum fletum

eorum mirarentur. Tum metropolita caput patris nostri Phi-

lippi osculatus est dicens: « Mi dilecte, abliinc in regno cae-

lorum alter alterum videbimus. Et si tu me praeveneris, ora

5 pro me, ut ad te veniam; si autem ego te praevenero, ego

pro te orabo, ut ad me venias ». Quibus dictis, caput et oculos

eius est osculatus. Et dixit ei pater noster Philippus, lacrimas

profundens et vestem suam conspergens : « Pater metropolita,

inquit, hic cahimus lacrimarum cordi tuo inscribat, ut mei

10 semper interdiu et noctu sis memor. Rogo te, mi pater, et

tibi valedico. Tu enim mihi pater et praeceptor fuisti pro

patre meo Takla-Haymanot ». Et dixit: « Vae mihi! Ille enim

a me morte est distractus, tu autem in vita a me distraheris.

Abhinc enim apud me non reperiam eum, quem mittam de ^. .

.

15 Vae mihi! Abhinc panem edam lacrimans duas enim inaesti-

mabiles margaritas abscondidi: *unam in morte, alteram in p. 229.

vita. Pater mi, ora pro me. Nam sementem fecisti in rupe, cui

humus deest et plantam posuisti inter spinas et tribulos ». Haec

et similia locutus pater meus Philippus lacrimavit et tum di-

20 xit abbas lacobus: « Noli metuere, midilecte; si non in carne

nobis invicem obviam veniemus, in regno caelorum inter nos

congrediemur. Tu autem militiam inimicorum, precibus patris

nostri Takla-Haymanot et oratione sanctorum veterum, qui

tecum usque ad ultimam vitae diem erunt, vinces ». His di-

25 ctis, alter alteri pacem dederunt et osculati sunt alter alte-

rum osculo spiritali, et tum in pace abbas lacobus a patre

nostro Philippo et undecim antistitibus est dimissus, ut in ter-

ram suam iret. Et Dei voluntate in terram Aegyptiam rediit,

et, cum venisset, ianuam aperuit domus suae et intravit, et re-

30 perit post septem annos carbones candentes nondum exstinctos,

quos absconderat, cum in terram Aethiopiam proficisceretur.

Guius oratio et virtus auxilii nos servet, cum eximus et redi-

mus, in saecula saeculorum. Amen.

Caput XVII.

35 Postquam metropolitam prosecutus est pater noster Philippus

ad regem rediit. Et dixit rex beato : « Fac oblationem mane fe-

^ Aliquid desideratnr.



riiM (|u;ii*ta et Roxta, hi hoH In <llos rri(l«»t vi^'ilia f«'HtiiK Nali-

vitatis (ilii'isli ». Kt «lixil jât^T nostrT I*hiIi[»|MiH: « Uiiid «'hI,

«iir ita a^'ani^» l*!t «lixit iwx: < (Juia (ii<*s «*sl naUiliH I)oinini

MDstri ». Kt (lixit iHsitus: « .\uiii duo suiit dies iiatahtH iJoniini

nostfi^ .\iMju<» pniiii (licJnius: * Huohus (li«*hiis (*st natUH \ Kf^rl ^

iino di»', (jiii oiunihus tid«dihus («st notuH, i. e. din und<*trireHinio,

non duodctricosimo menHiB tabsas. Kt r|uotannis diem festum

natalem (Ihristi (•(•l«*hrant<*s, nrm dirîmus: * nuotannis est natus*

sed ita faciinus, ne ohlivionc ohniatur memoria di<*i cjuo I)oiiiinus

nostor I«^sus (^hristus ex Doinina nostra sancta Vir^Mne Maria ">

in carne natus cst, ad Adain oX semen eius s<*rvanduiii, (juin(jue

niilihus ct (|uin^^(»ntis annis a mundo creato confecti.s, regcnte

(laesare Aujâisto, Konianorum rejê, cuius nominis interpretatio

est < splendor >, et diehus Herodis, (|ni Hierosrdymis regnahat,

p. 230. *cum Idumaeus esset. Meinoriam autem haptismi Doinini nostri i^

Kcclesia semel (pioriue (fuotannis celehrat, ne in posteriore aetate

ohliteretur. Ut aliis verbis dicam, haptismus Uoinini nostri est

unus, is ({ui fuit anno (piinto decimo reôii Tiherii (â«»saris

et Herodis tertii, (ralihieae regis, et Caipha et Anna pontifl-

cibus, ut debitorum nc^strorum chirographus tolleretur et ve- 20

tusta creatio nostra renovaretur, nobis gignendis eo ^ et Spi-

ritu sancto. Memoria crucifixionis et mortis et resurrectionis

Domini facimus (juotannis; at ille neque cruci affixus est aut

mortuus est aut resurrexit quotannis, sed semel cruci atfixus

est et mortuus et resurrexit, necpie deinde iterum est mortuus, 25

ut dictum est: ' Mors illi ultra non dominabitur *

^. Sed di-

cimus vobis: * Edocite eos, qui post nos venturi sunt, sum-

inam verae narrationis, quomodo natus et baptizatus et mor-

tuus sit et resurrexerit '. Id autem, rex, dixisti: * Celebra fe-

stum Xativitatis Christi, missa pridie diei natalis Christi mane 3<d

facta ut hietareraur cibis pinguihus'; liber Apostolorum impe-

rat ieiunium et abstinentiam, non caniem edendam et vinum

bibendum, et oblationem faciendara hac die, ut diebus ieiunii

sanctae cpiadragesimae, vesperis diei, (jui Baptisinuin antece-

dit. Sic imperat liber, neque ego tuum ius.>um faciiiin. lege Sori- ;jo

pturae neglecta ». Et dixit rex: « Semper regis verba contemnis.

Cur liber dicit: ' Hodie est natus? "

Nisi mihi assenseris, ex

' I. e. baplismo. — = Tioi/i., vi, 0.



-n( 207 ;^-

urbo mea expelleris; si autem assenseris, a me honoraberis ».

Et dixit pater noster Philippus: « Rex, dum dicis: ' natus est

edere vis, neque consideras, quid significet. Si dicti virtutem scire

non vis, ede ieiunio quadragesimae feriis quarta et sexta, et

s tum ieiunium serva; ego autem tuos honores nolo, dicta tua

non audiam. Ruptor enim es dicti iuratorii et ruptor pacti,

tu qui dixeras :' Non nisi unam uxorem ducam ', et multa.^

duxisti. Mentitus igitur es Deo, non hominibus ^ Qua de re vi-

gilia Nativitatis Domini edere mihi displicet neque assentior.

10 Potius fidei causa expellar. Fac de me, quod tibi placet ». *Et p. 231.

iussit rex eum cum undecim antistitibus, liberis eius, in ter-

ram paganorum expelli. Ibi derelictus cum discipulis suis vixit,

herba, sicut animalia, tres menses vescens. Quodam die Mu-

hammedanus quidam arcum tetendit, ut patrem nostrum Phi-

^'> lippum contingeret occideretque. Et monacha quaedam manibus

protensis: « Desiste, inquit, a praeceptore meo ». Et rediit te-

lum et manum eius percussit, et mortua est sancta. Et ratum

est in ea id quod Redemptor noster dixerat, qui animam po-

suerat suam pro proximo suo ^. Hunc autem Muhammedanum

20 sanctus est exsecratus, et statim ille est dilapsus et mortuus,

Et post tres menses regi relatum est monachos et monachas

esse interfectos ^. Et iussit rex Philippum adduci. Qui repertu^

est, cum diabolos expelleret, et captus cum undecim antisti-

tibus, liberis eius, ad regem est deductus. Ad regem cum ve-

25 nisset, ille dixit: « Numquid nunc parebis dictis a me de Nati-

vitatis Domini vigilia ? » Philippus dixit : « Nonne audisti id

cpiod dicit Scriptura :' Ne consentiatis paganis

,qui dicunt

Manducemus et bibarnus; cras enim moriemur^? ,

Et denuo iddicit: ' Vigilate, neque ieiunium rumpatis praetextu diei festi \

30 Et antea eadem de causa eram expulsus et tu pro fide me

expuleras neque te a peccato tuo avertisti, neque ego a fide

mea et pristino more meo me avertam. Quid vis, de me fac ».

Tum rex beatum e castris suis educi et in insula, quae est

in lacu Zoi, collocari iussit, donec ad ea se converteret, quae

^ Ct AcL Apost, V, 4. — ^ Cf. de monacha Markeza in Acta s. Eo-

nojni (f. 33; vide supra in hoc vol. p. 77) narralionem. — ^ Supra de

hoc nihil est diclura. Ahquid omissum esse videlur. Cf. lamen quae in

Acta s. Honorii, ff. 33-34 (vide supra pp. 77-78) narrantur. — *I Co-

rinth.^ xv, 32.



i'('X vrllitt. Si aiitciii rrfîH iiiandahi iiuii )ian'r(ft, ihi niuiHe inala

inon*r«'tur.

Tum |)at«»r nostjT IMiilijtpus conii»reli<»nsus fst, «fl vinctus eo

iI<m1u<'Ius 'st, il)i((U«* vinrtus sex nn'ns<«s s«M|«*|)at. Kt Ihnis nianu

<'ius j)orl<'nta ct niiracula ita «•(li<lit, ut (juisijuis iionien eius iin- r.

])lorans et in oratioiuMii (*ius cnMlcns, ah oiiini inorl)o suo sana-

r(3tur. Snrremus nuacdam e miraculis ot jM)i1onti8 patris nostri

p. 'iWi, *F^hili|»i>i, (|ua«' (Mh^liat, cuni in Zevai essct. Ad initium huius lacus

niuhaniiiKMlanus (juiflani hahitahat, (jui in Christum non credehat.

l*]i eral tiliiis coj-iêijtus a diaholo, rini cuin vahle dementem fa- lo

ciehat: et imilti niedici ei mederi non potuenint. (Juodam die

diaholus orc Imiiis piieri, exclamavit : < Nisi Philij^jMis vinctus ve-

nerit, non (^xiho ». <Jua re ex ore tilii, (jueiii diaholus correj)tuni

tenehat, audita, iimhanmiedanus j)atcr surivxit et quaerehat,

uhi Philij)j)us jâter noster esset. (Juem j)edihus vinctum vin- is

culis ferreis invenit. Et dixit muhammedanus: « Adiuva me.

j)ater, veni mecum. Diaholus enim filium meum corrij»uit de-

mentemque fecit ». Kt dixit j)atcr noster Philij)pus: « Non

})0ssum ire : vinctus enim sum >. l)ixit muhammedanus: « Nisi

inecum ihis, filius meus morietur >. Et dixit j)ater noster Fhi- t)

lippus: « Etsi veniam, nisi in (Jhristuni credis, ille non sanahi-

tur ». Et ille huic dixit: < Filio meo oratione tua sanato.

omnia faciam, quae inilii dixeris>. Tum sanctus, aqua sumpta.

pedes lavit et muhammedano dedit et dixit: « Vade, asperge

lilium tuuni, dicens: ' In nomine Christi. Filii Dei vivi, ex 25

Mrgine sancta Maria nati, exeas diahole, ait tibi Philippus,

sancti noniinis eius causa vinctus '. Puero sanato ad me veni,

ut cum lilio tuo et uxore et omnihus hominibus domus tuae

in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti haj>tizeris >. Mu-

liammedanus cum in domicilium suum venisset. filium corpus 30

suum lapidibus lacerantem invenit. Diabolus hic cum patrem

aquam, quo sanctus se laverat. ferentem vidisset. ore pueri

exclamavit et dixit: « Philippe, me olim ex magi tilio expu-

listi. Et tum oppido illo tibi relicto huc perfugi. neque in fi-

delium domum intravi, sed in muhammedani domum intravi. 31

Ouid dicam ? Noli me orationis tuae igne comburere. Ipse enim

mox exibo >. (Juibus verbis ex ore diaboli auditis, asjjergit

filium suum, cum diceret: < Aspergo te in nomine lesu Christi.

quem Philippus praedicat >. Tum diabolus veluti ignis ardens



M 209 )H~

e puero lioc exiit, *et deinde velut fumus evaiiuifc, et tum paulo p. 233.

post expergefactus est puer, et cibum ei dederunt et statim

convaluit. Et cum lioc muhammedanus omnibus cum hominibus

domus suae se conversurus esset, proximus eius venit et dixit

5 « Cur propter parvam hanc causam fidem tuam relinques ? »

Qua de causa ad patrem nostrum non est profectus, neque in

(^hristum credidit. Satanas, cum hunc muhammedanum in Chri-

stum non credidisse vidisset, septem diabolos nequiores priore

cepit 1 et iii filium, uxorem, omnesque homines domus eius intra-

10 runt. Et flevit hic muhammedanus, loquens : « Si proficiscar, me

non excipiet ; neque enim iussum eius feci :' Accipe baptismum

in Christo ' ». Et coepit quaerere praetextus utproponeret ea. Et

(lixit hic muhammedanus : « Proficiscar, eique dicam ;•• Diabolus

resistit, ne filium meum relinqueret, multo minus ut exiret ex eo,

15 ex uxore, quae desipuit, ex omnibus hominibus domus meae ».

Quo consilio capto, quod non verum erat, ad sanctum Philip-

pum est profectus et narravit, ut supra diximus. Et tum co-

gnovit per Spiritum sanctum, qui in eo erat, sanctus Philippus,

et dixit huic muhammedano: « Cur mihi loqueris orationem

20

fallacem et verba cum mentireris?

An putas me de te ne-scire? Inest mihi Spiritus divinus, qui arcana novit et omnes

animorum sententias aperit. Audi, fili perniciei, nonne dixe-

runt tibi propinqui tui :' Cur propter parvam hanc causam

patris tui legem relinquis ?' His auditis iam ad me non es

25 profectus. Quamobrem Deus adduxit diabolos, qui in domo tua

considerent; pro suis enim operibus cuique tribuitur ». Quibus

verbis auditis, muhammedanus facie humum conversa, se co-

ram patre nostro Philippo prostravit et ei dixit:

« Ignoscemihi, pater; nesciebam te omnia scire, sicut Deum, qui ar-

30 cana cordium humanorum novit. Sed fac mihi hodie gratiam;

abhinc faciam quidquid mihi dixeris, *neque a iussis tuis de- p. 234.

cedam ». Et dixit pater noster Philippus huic muhammedano:

« Cur me hominem tui similem, Dei similem facis? ego enim

sum pulver et cinis, Christi causa in vincula coniectus, cum in

33 nomen eius fidem praedicarem. Sed cave; antea es mentitus;

noli in posterum peccare, ne deterius aliquid tibi accidat^

».

His dictis, aqua sumpsit et manus pedesque suos vinctos lavit.

* Cf. Matth.; XII, 45; Luc, xi, 26. — ^ Iohan., v, 14.



M *^»<^ )«-

Kt ttixit ri; « WiuU: ct nH{N;rê euiii. ut ]iriuH ». Ht abiit hic

inu)iaiiiiii<'ilaiins, lactus, et invHnit ux<u'eni et tliiuni ot honiineH

(lonuiK siiae so invicein nionhMiteK raiium infMJo. Kt constitit ad

ostiuni iloinus suae ««t j»riiiniin ex<lainavit: « In noinine Patris

et i'ilii et Spiritus sancti, in (iiicin l^hilipinis credit aUiue etiani''

ego credo, exite (lonio inea spiritus impuri ». Haec cum di-

cerel, oiiines aspersit. Tiiin diaholi ex iis fiijênint, et domui

(luies ost data. Tuin inuiianimedanus, hominihus doniUK suae

et oninihiis lil)eris suis suniptis, ad patrem iiostruin I*liilii){»uiij

est profectus. Ad ({uein cum venis.sent, in Ooniinum nostrum lo

crediderunt, H ill«» oinnes ha{)tizavit et iussit eos conimunicare

cor{iori et sanf^nrmi (ihristi. Kt cum (H)mniunicasseiit altari, in

{»ace doinuin redierunt et usque ad obitum suum in fîh-

(ihristi vixerunt. Tuin ille in insulam Zeway est deductu.^.

Caput XVIII. 15

Et sex mensibus expletis ex quo est vinctus, rex misit mi-

nistros, ({ui patrem nostrum l*hilip{)um ad<lucerent. Et cuin

adduxissent, dixit ei rex: < Xe nunc ({uidem mecum (;on-

sentis? » Ille dixit: « Quoinodo tecum assentiar in eo quod

dixisti :' Edite feriis quarta et sexta ?

' Quam tihi assentiar et ao

ita faciam, potius moriar >. Ilis auditis rex est iratus ^t de

Pliilippo et omnibus orthodoxis, qui patri nostro assentieban-

tur, {)ronunciavit et eos distineri iussit, cum diceret: « Disce-

dant milites mei ab iis hominibus, qui cum monacho hoc con-

p. 235. sentiunt. ut cum iis pugnenuis, *qui mihi sunt adversarii et 25

in monaclii consilio {)ermaueant >. Et tum descenderunt or-

tliodoxi cortice arborum coronati et dicentes: « Xos sumus Dei

po{)ulus », cum regis milites descendissent coronati merwa ya

et dicentes: « Xos sumus regis milites ). Et fuit numerus ho-

minum Dei mille myriades, regis autem militum trecentae 30

myriades. Et iussit rex equum adduci. ut in {)Ugnam protici-

sceretur. Tum regina surrexit et ad tentorium eius fugit et

vestibus discissis ei comprehenso dixit: « A'erumne est te di-

xisse: ' cum Dei hominibus pugnabo? ' Quod uon est bonum >.

Haec cum illa dixisset. consilhim suum obiecit. « Quid. in- 35

quit. de hoc monacho agam? Eum si reliquero, omnem po-

l)ulum pelliciet et sibi devinciet. sed expulsus sit neve in castris



-^^ 211 )H-

meis aut in suo coenobio sedeat ». Tum eum mitti iussit in op-

pidum terrae Damot, quod Gamaski dicitur, oppidum pagano-

rum. « Eo, inquit, illum deducite, et ibi interficite, et nos ab

eo requiescemus ». Et missus est Philippus, cum rex iussisset,

5 in hoc oppidum, cuius nomen supra diximus. Et vixit ibi unum

annum, verbum fidei praedicans. Et quodam die, cum beatus

Philippus fastigio collis Damasco iret, obvius ei factus est praedo

ex numero paganorum, facie nigra, hasta et clipeo ornatus,

qui veniebat, impetu accurrens, et ad sanctum Philippum ap-

10 propinquavit. Et tum sanctus eum crucis signo obsignavit,

dicens: « Deus te refutet et in partes duas discerpat ». Quo

momento hic niger desiluit et hastam in sanctum mittere vo-luit. Dum mittit duas in partes est divisus, hastam dextra,

clipeum sinistra tenens. Dimidia enim corporis pars pependit,

15 altera pars cum pedibus in terra mansit. Tum hic abominatus

exclamavit : « Cogitavi petere mortem huius sancti Dei et nunc

haec omnia mihi acciderunt ». His dictis cecidit et est mor-

tuus. Et perterriti sunt omnes fideles, qui hoc viderant et au-

dierant. Et glorificaverunt Deum, qui miracula et signa edit

20 manu servi sui sancti patris nostri Philippi.

Gaput XIX.

*Unum post annum, ex terra Aegyptia venit metropolita no- p. 236.

mine abbas Salama. Et cum venisset omnes primores Ecclesiae

convocavit et regi dixit : « Ubi est episcopus archipresbyter

(liqa-kahnat), primus martyr, cuius est virtus i Spiritus

25 sanctus ore abbatis lacobi metropolitae dicens: ' Reperies vi-

rum, virum Dei, Philippum dictum, columen et fundamentum

sanctae Ecclesiae, cuius causa et imber in terram cadet et

arbores deserti fructus ferent, et dabitur emokimentum lac,

mel, panis generi humano et herba pecori. Is si a terra Ae-

30 thiopica aberit, tota peribit civitas; sed cuius p-recatione quae est

grata, sicut incensum coram Deo, a tentatione servatur. Quid-

quid dixerit, fac ; neque rex, voci eius obsta. Spiritus enim san-

ctus sicut Petrum, Apostolorum caput, hunc summum caput prae-

fecit '. Et patriarcha mihi est locutus :' Beatus es, quod sancto

' Textus corruptus esse videtur. Expectes: quem Spiritus sanctus

elegit.

AETH. — B. — XX. 15



-M{ :^1;^ )Xn

Dei l*liili|t|M> obviam ibis. Seiii|M»r «•nim omnihuH hori» vi«li in

<>uiii tl<'S('(;iiili'r(> S|)iritiim sandum <tl ungeloH ponere in oius

rapiil ti'«?s coronas. licatus cst is, cui contij^it, ut manus ol

j»e<ies rius osnilai«*tur '. IJhi est hoc prairsiilium uri)is <*t murus

lidei <?t saiialor aegrotoi'um^ l'hi <'st tirmalor inlirmorum <*t con- ^

sohitor ma('storum^ Ul)i est orhoriim pater, et qui tinem facitdo-

loniiii vidiiarum, et iudex iustus verus((ue oppressorum ^ » Ouae

et similia cum metropollta regi dixisset, hic contremuit et mi-

ratus est. Tum rex metropolitac dixil : «(aim hic Philii^jms mihi

esset ohlociilus, et iussis meis ohstetissct, eum de solio eius lo

(^xpiili ct alio in oj^pido, (jui in mea dicione est, hahitare iussi>.

VA tlixit iii<'tropolita : « nrdinatioiies facere non possum, nisi

riiilippus veni<;t ». Tiim rex famiilos iuisiL, (fui eum reducerent.

p. 237. Nuncii eum Uamascii iii oppido *populiim <locentem rej>ererunt.

Et regis servi sanctum Philippiim sumpserunt et in castra eius i-i

ad<luxeruut. Kex ad metropolitam nuncios misit, qui cficeretU,

iit ad se veniret. Et venit metropolita et Ecclesiae primores

et patri nostro Philippo obviam venit et osculatus est eum

osculo spiritali. Kt mapium conventum fecerunt. Et dixit me-

tro}M)lita patri nostro Philippo oinnihus(|ue primoribus: « ()m- 20

nia. ({uae ahbas lacobus vinxerat, inihi S(dvit. Nunc regi con-

sentite in lege tidei orthodoxae >. Et consurrexit beatus Phi-

lippus et dixit metropolitae : « Si est ortho<loxus, consentimus;

si autem est ruptor tidei, ob metum regis non consentiemus.

Anatheina autem abbatis lacobi nou ab eo solo imposita est, 25

sed ante metropolitam lacobum Apostoli eam imposuerunU cum

dicerent: ' Quisquis ieiunium quadragesimae rupserit et fe-

rianiin quartae et sextae, si metropolita aut patriarcha erit,

de gradu suo detrudatur; si autem episcopus aut sacerdos, aut

diaconus, aut rex, dignitate sua privetur, si autem laicus, ex- 30

pellatur ". Rex autem nobis dicit: • Kuinpite ferias (piartam

et sextam propter vigiliam Xativitatis Christi >. Et dixit me-

tropolita: « Hoc ne ego quidem dicam: ' Edite ", interdictum

enim est religione ». Et dixit rex Philippo: < Quoniam tu es

auctor rei et regis adversarius, si ille mensam repudiaverit, :«

tu missam dic ut omnes homines te videant et tibi assentian-

tur». Et dixit pater noster Philippus: < Hoc mihi regis metus

erit. Xonue audisti Dominum nostrum dixisse: • Qui confite-

bitur me coram hominibus, confitebor et eum coram Patre



M '^14 >»-

in 0]>)>i(linii. ubi I)ci voltintat<; curKuin suiini esset HnituruH.

Et cuni pat<*r noster ox liar t«rra tranHniigrare et eo ire,

quo l)(Mis iuss«'rat, vcllct. Maki'hvu et nmi filiahus kuih vo-

catis, vaiffrril (licrns: « AImm) ut !)«m luei voluntatrMii fariani

vos autcni nianfte, <'t hic iiiartyres eritis et cursuni vestruni ^

( onticietis, idijue non vos solum, sed etiani niulti alii. Kt

p. 23i). ainore ^divino coinnioti vohiscuni sanguineni suuni profundent

donec fluat, iil loi rcntes liiherni >. (Juae locutus est Hancti.s

iMiilicrii)iis Mak«^'l»yii et ( )rni, praesciens oniuia \)ev Spirituin

sancliiiii, (jiii (*i iiierat. (Jnihus dictis, pater noster Pliilippus lo

ilor iiiiit et coiiiitata<» eiim sunt Mak('hyii et Orni lacriinas pro-

fiiii(leiil<*s. Ilisdictis, pater noster l*hilippus iter iniit. li<*x autein

cuiii audissct sanctuin habitasse in terra Kosoge, verhuni fidei

<locentein, furore agitatus, milites suos misit, qui omnes incolas

Kosog<>, viros et inulieres, senes et infantes interficerent. Milites is

ciiiii venissent, oiiinihus Kosoge incolis convo<:atis, regis iussum

dixerunt. (Jua re audita, sanctae niulieres Makehvu et Omi

altera alterani praeventura martyres fieri studebant et ad

Christuin ire, quein adamaverant et a quo ipsae adamatae

erant. Et constiterunt ante inilites, qui necem nomine regis »nuntiaverant. Et dixerunt: « In Christum credimus, fide recta

heati Pliilippi, <juam constituerunt patres nostri Apostoli et

Paulus, vas electum, qui statuit pote.statem anathematizandi

aetati futurae, ne alia acciperetur doctrina. nisi eomin do-

ctrina, quae Spiritui sancto phicet ; sive liomo sive etiam angelus 25

doceret ^ illayn^ praecepit et exsecratus est ne acciperetur. Fides

autem regis noii accipienda est, quia inclinat ad indulgentiam

ventris delicto ieiunio feriaruni quartae et sextae et neglecta

ohtestatione Apostolorum omniumcjue Ecclesiae praeceptorum,

ne ederetur his diebus, feriis quarta et sexta praetextu dierum 30

festarum, nisi die natali Christi praeclaro undetricesimo mensis

tabsas et die festo baptismi Christi umJecimo mensis ter et

diehus Pentecostes 2, cpjod sit additamentum Paschae, resurre-

ctionis Domini nostri. Reliquis diebus, qui rumpet ieiunium

dierum festorum causa, auathematizetur. Et si necesse est a>

nos de fide cum rege consentire. qui anathema in se convertit,

melius est nos mori >. Haec cum dixissent mulieres sanctae

^ Cf. GaJ., I, 8. — -I. e. dies quinquanglnta qui proxime sequuntur fe-

slum paschale.



-^{ 215 )^-

Makebyu et Orni, fidem siiam confitentes, regis milites irati

consurrexerunt et gladiis cervices praeciderunt his fortibus et

firmis, ut viris, in "^^infirmitate sua. Et homines illius regionis p. 240.

videntes illas paratas fuisse gladiis interfici, dixerunt: « Ne

5 nos quidem eas deseremus in vita aut in morte. Coniunctae

enim nobiscum sunt fide, quam nos docuit pater noster Phi-

lippus, cum diceret :' Ne hanc fidem rectam, etiam ad mortem

ducamini relinquatis ». Tum iis milites capita amputaverunt gla-

diis, nullis viris aut mulieribus aut senibus aut infantibus re-

10 lictis. Et numerus hominum, quos milites interfecerunt a die

tertio mensis t e k e m t, quo die beatae Makebyu et Orni duces

itineris vitae, sunt mortuae, usque ad vicesimum tertium mensis

magabit fuit nonaginta myriadum et septingentorum et septua-

ginta septem. Quo innumero fuerunt non sohim terrae Kosoge in-

15 colae, sed etiam una venerunt ad coronas martvrii accipiendas

ex Bali, et Dawaro, et Fatagar, et Wad, et Damot, et Sawa, et

Amhara, et Wifat, et Gedem, et Angot, et Tegre et ex aliis re-

gionibus ; eos conduxit virtus divina, ut ratum esset id, quod a

patre nostro Philippo praedictum erat, cum nunciaret beatis

20 Makebyu et Orni, ab iis discedens. Quo facto, milites interimere

destiterunt iussu regis. Haec omnia acciderunt patris nostri Phi-

lippi, capitis huius martyrum ordinis, causa. Antea, cum patrem

nostrum Philippum Amda-Syon rex expulerat, cum viderentur

multae virtutes, manu eius excitatae, et cruor vulnerum eius ignis

25 factus, ut regis tentorium combureretur, multi homines passio-

nem suam gladio et hasta finierant in oppido, quod Savan dicitur.

Hic recitabimus quaedam ex narratione de beata Makebyu

et sancta Orni. Priusquam cum patre nostro Philippo exsilium

subierint, ostenta edebant in Dawaro terra, quae Dara dicitur.

30 Ibi homines, a quibus offensae erant, interfecerunt et tum ad

vitam revocaverunt precibus suis, ut ita homines cognoscerent

potentiam virtutis earum. Atque etiam postquam ex exsilio

redierunt, in Kosoge ex rupe dura aqua etiluxit, ut esset re-

medium aegrotis, et etiam nunc exstat, virtutem suam praebens,

^^5 eis qui ea asperguntur et *bibunt eam cum fide. Precatione harum p. 241.

mulierum sanctarum Makebyu et Orni, et oratione martyrum

egregiorum, primorum et ultimorum, qui nominis eius causa

vitae mortem praetulerunt, Deus nos liberet a vexationibus

Satanae in saecula saeculorum. Amen.



-K2i0 H-

(Iai'Ct XX.

UjMlcaimis ad cortarnon palris of^regii «-t hfali r]iili|»|»i enar-

randuin. A n»ge exjuilsiis pater noster Pliilijipiis, abiit in l<>-

cum, (jui Uarabt «iicitiir, ihicjur non imiltos <lirs iiiainTe voK*hat.

Kt «iixcnint abbati lihcri cius: « Si hic manehis, inetuiimis regcin, ^

ne nos lua causa interficiat. .Xain audivinius, quae iani fece-

rit >. Kt (lixit iis beatus JMiiiippus: <c .Si timetis, a vobis di-

sce(b\m >. Kt luin consurrexit, et iis qui cum eo erant dixit:

H Eamus in Snwa! ' Sive excipiemur, sive ncjn 'excipiemur,

patrein incum Talvia-IIaymanot adorabo et sepulcrum eius lo

osculalior; nam ndest iinis meus >. (Juibus dictis est profe-

clus ct venit in Dabra-Libnnos. Ubi ei eadom atque aiitea,

sunt dicta. Dixit iis beatus Pliiiippus: « .\e moesli sitis, abibo

enim, neque superveniet destructio sepulcro patris mei. Sed me

patiamini hoc tempore pluvio usque ad diem sancti lohannis, tuin \'»

abibo ». Et dixerunt ei: « Ne sit ita, pater; vehementer enim

timemus, ne rex hodie aut cras mittat >. <Juibus auditis, pater

noster Pliiiii^pus statim surrexit ad sepulcrum iiatris nostri Takla

Haymanot capuloque eius pulsato: « Pator. inquit, iam ab-

solvi cursuin meum et munere moo perfunctus sum. et venit 20

tempus quietis moae. Xunc abs te discedo. ne dividalur corpus

meum tecum -, sed veniat in me benedictio tua neque me a

gratia tua removeas >. Quibus dictis, capulum patris nostri

Talvla-Haymnnot oscuiatus oxiit. Et dixit liberis suis. qui in

coenobio mansorunt: « Abliinc carnem meam non videbitis>, 25

Ita locutus profectus est et pervenit in Aba-Gendena ibique

p. 24i. consedit. *Ibi neque exceptus est ne(|ue cpiidcpiam ei datum est,

cum ipsi ederent et biberent {quasi^) nuptias celebrantes.

Mane pater noster Philii)i>us ad ianuam oxiit et foris stans.

manibus porrectis, exclamavit : « Adspice, Domine, hanc iniu- 3>

riam, qua sum affectus: dimidiam partem aquae aut panis ex

liis omnibus milii non dederuut, cum ipsi se oblectantes ede-

rent et biberent.Sed non de cibo dividendo

tibi dico.

Domine>.

Quibus dictis, sorores suas monachas vocavit. quae iniuriae par-

ticipes non fuerant: « Ite celerius, ait; neque sitis hic ad octa- '^

^ Per mendum Wasa scr ptum est. — - Mihi obscurum.



vum diem; si aiitem eritis, cavete ». His dictis sanctus iter suum

proseciihcs est. Xono die postquam abierat, in hunc locum pe-

stilentia iucidit et quinquaginta tres monachos absumpsit atque

etiam mulieres liberosque.5 Beatus autem pater noster Philippus consedit in terra Wa-

laqa. ubi aediticaverat monasterium in priore exsilio suo. Tu ni

rex patrem nostrum quaerere coepit et dixit: « Quonam hic

monachus abiit? » Dixerunt ei: « In terra Walaqa versatur ».

Et dixit rex: « Ite, adducite eum ad me ». Et statim est

10 adductus. Et dixit ei rex: « Ubi habitas? » Sanctus dixit:

« Xonne audisti David dixisse :' Domini est terra et ple-

nitudo eius ^ ». Et dixit ei rex:

« Terram quidem Deus mihi,

non tibi dedit ». Et dixit ei sanctus pater noster Philippus:

« Xon tibi soli sed et nobis omnibus, ut dixit David :' Terram

15 autem dedit filiis hominum ~ ». Tum dixit ei n>x: « Cur sem-

per pro nihilo habes iussa mea ? Omnes enim principes Eccle-

siae mecum consentiunt; tu solus manes, qui iussa mea non

accipiat». Et dixit ei sanctus: « Si metuens te legem rumpam,

pristinum certamen meum vanum erit. Nemo mittens manum

20 suam in aratrum, retro vertatur ^. Bonum est mihi magis mori,

quam ut gloriam meam quis evacuet ^ ». Ita locutus, a regis

facie discessit. Tum rex misit multam et pretiosam suppel-

lectilem. Et attulerunt *ad sanctum regis servi et dixerunt p- 243.

ei: « Accipe! dicit tibi rex ». Quod rex fecit ut eum illiceret.

25 Cogitabat enim eum hac re vincere. Sanctus autem dixit missis

a rege: « Dicite ei: Quorsum mihi bona tua, si Deus me nu-

trit et vestit? » Et redierunt legati et retulerunt regi. Tum

iterum ad illum misit dicens: « Cur recusas accipere bona

regis; nonne scis, omnia, quae edis quibuscjue indueris. esse

30 regis? » Quibus auditis, pater noster Philippus dixit legatis:

« Dicite regi : Xonne audisti Deum dixisse liberis Israel :' au-

rum vestrum est spurium et argentum vestrum hostis come-

det ^. Aut, inquit, si mihi lionorem obtuleritis arietibus et tau-

ris, Spiritui meo displicebit, nisi observabitis ea, quae vobis

35 dixi '. Dicis: ' Ego sum rex ', et non servas iussa eius; rex

enim est solus Deus in caelo et in terra ». Et redierunt legati

^ Ps. xxm (XXIV >, 1. — - Ps. cxm, 24 (cxv, 16). — ^ Luc. ix, 62.

— *1 Cor., IX, 15. — ^ Textiis corruptus est. Cf. Ezech, mi, 19: « hostis »

(flar) pro daf « stercus » per mendum scripiuni esse videtur.



-n 21« )«-

cl n»^M ii'liil(MMint (juac palor noHter dixitril. Kt rlixit rex Ir*-

gatis: « Hwilitn et reportate ad eiim han ren, et relinfjuite a<I

pedes <»ius ». liedienint illi et ter ita feceriint, sanrtus auteni

surrexit el has res <lereli(|uit, aliani in part^m discedens. Nun-

ciavenint illi rcf^i eum recu.sare res accipen? *-i abire velle. »

l^t (lixit iis rex: < Ite et dicite huic mcmacho: Le|ms cum

terra certahat, et dixil: Kgo ahiho iihi non es. Et dixit ei

terra :

' Ahi, (|uaeso, si potes <m) ahire, uhi non sum *. Kt lepus

ille (urrere coepit, cogitans eo venire, ubi terra non sit. Kt

cum accurrerat aut adierat aruiuid, terra hKpiebatur: Hic sum lo

et hic sum. Kt currere perseverans est mortuu.s, cordis morbo

corroptus. l*otesne tu quocpie p(^rvenire ad terram, quam non

(d)tineam? Kt si invenies tcrram, (juae non in mea sit (iici(jne.

abi, at ego eventum rei adspiciam >. Quae regis verba pa-

tri nostro sunt relata, et sanctus legatis dixit: « Dicite regi: r>

Cur te effers furibumhis et os tuum in caelum ponis'? Nonne

p. 244. audisli Doniinuiii '*nostrum dixisse :* Qui se exaltat, humilia-

hitur. qui se liumiliat, exaltabitur^

'. His verbis tuis te ad-

versarium Dei pra^^huisti, de quo dixit David: ^ Tui sunt caeli,

et tua est terra; orhem terrae et plenitudinem eius tu fun- 20

dasti-^'; denuo ide^n dixit: ' Quoniam ipsius est mare et

ipse fecit illud et siccam manus eius formaverunt ^ \ Ego quo-

que scio terram Dei, non tui esse. Sed exsilium subibo, ut

sim similis patrum meorum ratumque sit dictum Evangelii:

' Beati qui persecutionem patiuntur propter iustitiam. (|uoniam «

il^sorum est regnum caelorum^

' >. Rex audito dicto patris nostri

Pliilip})i conticuit, cum non invenisset, quid responderet. San-

ctus autem surrexit et dixit: € Eamus. ut sepeliar manu ah-

hatis Salama praeceptoris mei >. Dixit discipulis suis. Tum

surrexit et abiit in desertum versus, terram Amhara, et venit ao

in monasterium quoddam, et octo dies ibi re(juievit. Et ab-

bas illius coenobii ad eum venit et dixit : « Pater honorate.

metuo. Episcopus euim es, de quo mundus totus audivit. Xolim

te hic habitare. Xihil enira sum ad te >. Et dixit sanctus Plii-

lippus: « Noli dolere: cras enim abibo >. Et statim surrexit «

et abiit, donec in terram Gergesa veniret, ubi abbas Salama

^ Pa\ LxxuiLxm), 9. — ^ Luc, xvm, 14. — ^ P.s. Lxxxvm (lxxxix , 11.

— * Ps. xciv (xcv , 5. - ^ Matth., v, 10.



-^{ 219 )H-

metropolita erat. Metropolitae dixerunt venisse Philippum,

Ghristi martyrem. Metropolita laetatus est et dixit: « Ad me

eum deducite! » Cum eum vidisset, surrexit et collum eius

est amplexus, et alter alterum osculo spiritali est osculatus.

5 Tum patri nostro dixit: « Mundum repudiasti et Christum se-

cutus es cum amore et fide, ut sis regni caelorum heres ».

Et dixit Mar Philippus : « Quid sum ? Beati sunt, qui certamina

sua finierunt et martyrii coronam in regno caelorum accepe-

runt ». Et dixit abbas Salama: « Verum tibi dico: tu non

10 minor iis es in regno caelorum ». Et tum sedebant de rebus

divinis colloquentes.

*Paucos post dies accidit transmigratio honorati patris nostrip.

245.

et victoris Philippi, qui martyr fuerat Amda-Syon et filio eius

Sayfa-Ar'ad, regibus Aethiopiae, regnantibus, qui verbera-

15 tiones et vincula et exactiones ex altero oppido in alterum

multis cum verbis contumeliae subierat, qui famem et sitim et

nuditatem perpessus erat. Et tum vox de caelo exclamavit:

« Veni, dilecte mi Philippe, nam cursum tuum confecisti et

certamen tuum absolvisti: muUos labores et vexationes mea

20 causa subiisti, cum sicut fur aut latro conviciareris, verbera-reris, vincireris, expellereris. Beatus es. Verum tibi dico, mi

dilecte et beate Philippe, omnes labores tuos et mala, exa-

ctiones et patientiam tuam calamo aureo inscripta esse co-

lumnae lucis in Hierosolymis caelestibus. Qua de causa ego,

25 lesus, verbum dico non falsum: quisquis in precationem tuam

credet et memoriam tuam faciet incenso et oblatione et missa,

quisquis sitientibus dabit calicem aquae frigidae ^ bibere die me-

moriae tuae in nomine tuo, ego eum bono praemio remune-rabor in mundo novo, et quisquis scribet et scribi iusserit li-

30 brum certaminis tui, id est passiones tuas quas propter me

toleravisti, nomen eius inscribam columnae lucis in caelestibus

Hierosolymis, cum sanctis omnibus et martyribus in saecula

saeculorum. Amen. Ecce ego tibi dono septem coronas : unam

propter virginitatem tuam, unam propter martyrium, unam

35 propter populum a peccato ad religionem meam conversum

evangelium meum docendo; unam propter exactiones tuas exaltero oppido in alterum in affiictionibus et doloribus, unam

^ Matth., X, 42.



'D

proplnnM (|uo<l coronnrn hoiioris KacfCulariH repudiasti, unain

proptîr inaf^nnu interf(H:tum, ruin a(lolcH<'ons (*hjw*« ueque timeres

|»ro noniiiic in(»o iiinri, un.un proptcr Kaccnlotiuni tuuin cantum

ct iin»nacliatuiii pcil.-ctnni, sicnt Antonii ci Macarii. L'hi autem

corpus tuuin s(»piiltuni erit, f^ratiani incam cl inisenronliam "»

iiicain pracstaho, iic((ue eo ciescendet frigus ncijue nix. nf^rpje

locustae, nequc hruchi.

CA!" - X\I.

p. 24('>. *I)oiiiinus nostcr Icsus fJhrislus postquain haec promisit, cum

iÛwUx in caeluni adscendit. (Jnihus auditis sanctus est lactatus; lo

sihi visus est non lahorasse. (rratiarn Deo rctulit. His factis

sanctus, siciit onincs honiincs, niorho est atfectus. Meti'opolita

cuni sanctum acj^^rotare audisset non est ad eum profectus,

(|U()<1 ex Gergesa in IJaqfilit ire volehat. Ad eum sanctus misit,

ut ad se veniret. (aim nietropolita ad eum venisset, sanctus i.".

ci dixit: « Ciir ine deseris et profecturus es me non sepulto? Et

si liinc ahire properas, sunie nie tecum, ut in HaqSlit me se-

})elias ». Quihus ex ore sancti auditis, metropolita lacrimavit

et dixit : « Tu ne moreris, arcliipreshyter (et) episcopus et mo-

naclionini pater? Moreris, Philippe, murus fidei. colunien et ?o

fundaiiientuin Ecclesiae? Tu ne moreris, Philippe, caput episco-

porum ? Tu ne morte conficeris, Philippe, lingua facunde ? Uti-

iiaiii pro te moi-iar. et nisi hodie, cras da mihi te sequi! >

His atque similihus dictis metropolita flevit dilectum suum Philip-

pum, tum sumptum eum ad lectum suum tulit, et ex Gergesa 2.-)

in Dahra-Ha(|alit. rnisit.

Et tum in pace requievit jâter noster Philippus, pacis prae-

ceptor mensem nonum supra annum septuagesimum quartum

agens. Quindecim annos in patris domi vixit, tum in Dahra-Liha-

nos ahiit, et cum ihi veuisset tres annos ante monachatum vixit, 30

a tonsura monachali usque ad coenohii magisterium vigirti

duos annos vixit, ah iuauguratione magisterii usque ad exsi-

lium duodetriginta annos, post exsilium in Tegre vixit tres

annos, duos annos in Walaqa, in Dara, i. e. Dawaro menses

tres, in Zeway insula menses sex, annum in Damot. Exsilii 35

eius fuerunt universim sex anni et novem raenses.

p. J47. *Tum requievit die duodetricesimo mensis hamle. Et descen-

derunt ad eum excipiendum angeli vigilantes, et prophetae



-e< 222 >o-

tuos, runnii Ii.iIm* iiistaur.Mtioiiis (M)ruiii (jii.u* in f*a (lofttructa

sunl, nulri (U|»Ii,iih)s <uus, K<*rva iuvcntutoin <mu8 et ronova ne-

ncctuttMii cius, ot l)cn»Mlic saciMvlolio oius, inaxirno autoni jiatri

nostro loanni Kaiiin. (jui <1(» c(M'taininc tuo (IfscrilMMido ainonf

cM'ga le iluctiis iiiullis dit^bus posl ohlivioneni, sollicitus fiiit. ^

Cuius noiiKMi l)oiuinu8 inscribat calanio aureo,

cl accuinlxMV* faciat tMiiii in convivio novo.

Mt liliuiu cius *A<J(ja-Hu}ilia'el a t(Mitatione et t(Mii|)(,*statibus et

ct iiilroducat j)ost niuruin caelostein, [agitati(Jiiibus liberet

uhi iustus cuiii Iib(M'is suis electis a inolostiis sorvatur, introducat lo

liic l)(Mis, inundi ornanientuni, laotilia iiitinita.

(Jui c()nsci'ii>sil. (|ui C()ns(M'ibi iiissit hunr Hhinim^ (jui lo^Mt,

intori^retatur ot audit oinnia verba oius, Deus oi misorontnr

in rogno caeloruin in saecula saeculorura. Amen.



V.

MALK'A FILPOS

SEU

EFFIGIES SANCTI PHILIPPI

Hvmnus in honorem sancti Philippi, more Aethiopum,

corporis eius membra singula laudibus celebrans, et hac

de causa « effigies » (malke') dictus, in codice Musaei

Britannici Orient. 574, If. 44 r - 48 v. invenitur ^ Quae

in hoc hymno ad vitam Philippi spectant, minime cum

vita, a nobis in hoc volumine, sub numero IV edita, con-

gruunt. Xihil enim de exsiliis aut miraculis ibi narratis

memoratur, sed e regia stirpe oriundus, Philippus in de-

sertum abiisse et monasteria A'nqo et Gesena fundasse

dicitur. Horum monasteriorum cum in Annalibus aethiopicis

brevioribus antistiti (etege) Philippo fundatio adscribatur,

verisimile est Philippum in hvmno celebratum alium esse

Philippo antistite, et Annalium compilatorem unum et alte-

rum permutasse.

Hymnus in monasterio Gesena a lilio spiritali sancti,

coenobii superiore (liqa-mahbar), compositus videtur.

Quae cum ita sint, hymnum Londinensem in lucem

proferendum duximus.

Romae. Non. luliis A. D. mdccccviii.

B. T.

^ Quae in codice Orient. 728 Musaei Britannici, fol. 147, post vitam

Philippi, a nobis editam scripta sunt, non « Effigiem » sancti exhibent,

sed e libro Aethiopum liturgico, qui D e g u 9 appellatur, excerpta sunt.



-H 225 )^-

EFFIGIES SANCTI PHILIPPI.

1 *Incipio laudationem gloriae tiiae et compono cantum, p. 251.

dum gratia tua vocis est chordae citharae.

Adiuva me, Philippe, usque ad finem verborum!

s Si non perficerim neque obsignaverim verbum,

apud discipulos tuos sapientes famae non ero.

2 Salutem nominis tui memoriae. « Deum amans » est nomen

quod antea in capite prioris Philippi manebat. [eius,

Philippe, sigillo Moj^sis obsignate,

10 instar Israel, totus populus tuus, millibus aurium,

sicut mannam, laudem tuam cum gaudio gustabit.

3 Sahitem crinibus capitis tui, cucullo ornati,

ad instar iuvenis sponsi domo sponsae.

Philippe Apostole, veni ad adiuvandum me.

15 Si e corde tuo verba adiuvandi evanescunt,

regnum Dei operis externus erit nuncius ^

4 Salutem capiti tuo : adeo ut perturbatum sit cerebrum eius

in Deo in Trinitate sua adorando nimis perseverasti,

Philippe. Gum filius tuus ad portas auris tuae, extra aedem ^

20 fletu usque ad clamorem exaltatum clamo,

ne sit labor meus sicut pharisaei ^ gloriantis.

5 Salutem faciei tuae, fonte sudoris ablutae

cum in te prosternendo perseverares et certamen iterares,

Philippe! Remunera me pro sermone laudis tuae,

25 ubi sacerdotes, sodales tui, temphim posuerunt,ut in eo praedicarent et populo te annunciarent.

^ Gomiptiim. — ^ Sicut puWicanus. — ^ Luc, xviir, 10.



-^{ 227 )H-

12 *Salutein dicam ori tuo, p. 253.

quod in aures populi insipientis Scripturam praedicavit,

Philippe! l)a alam ex alis adiutorii tui mihi,

te sequenti, ut per abyssum traducas me,^ nam semper in hac fleo et ploro.

13 Salutem dentibus tuis, qui ridendo non delectabantur,

neque laetitiam in communione cum laetis volebant,

praeco Divinitatis, Philippe! Odor onycis

est monasterium tuum Gesana quod sanguis divinus sanctifi-

10 praepositum monasterii, filium tuum, gratia affice. |cavit:

14 Salutem linguae tuae, cuius est fortitudo sicut linguae

cuius verbi ignis ligna peccati et erroris comburit, [Paracleti,

Philippe qui es simul corporeus, et Angelus excelsus:

Cursum consummasti bene \ vestigia sequens

15 Takla-Haymanot, viri iusti, cuius certamen est praestans.

15 Salutem verbo tuo, verbum Filii Dei loquentis

quando vult accepit et quando amat dat,

praeceptor Philippe, et super millia dator!

Hastam verbo tuo in ventrem inimici mei infige;

•20 et benedictionem tuam in me auge.

16 Salutem halitui tuo, cuius vapor sanat

morbo aegrotanteset

peccato impuros,Philippe dilecte, gemma conchae (?) Takla-Haymanot

Pedes cordis mei ad te mane properantes

25 ex hereditate domus tuae gratiara accipiant.

17 Salutem faucibus tuis, quae dicebant sono suavi

verbum cantus bonum, adeo ut resonaret supra caelum tertium,

Philippe, vestimento beatitudinis et schemate ornate

Quis, sicut tu, e corporalibus, maiestate verenda coronatus est,

30 praeter Paulum anachoretam et Barsaumam inopem?

' CA\ II Timoth., \\\ 7.

AETH. — i;. — XX. 16



p. 254. 18 "Saliilfiii roilo luo, cui torques (idei circuiinlata <»»l,

iioii ai^rcntuiii vcl .'luruiii ad oculiini con<'U(iis4:4*ntia<f ;

Anlonio after riiilij)jH*, (jiiia in iiislitia «*xct»||<»|)as.

Nuixius nieiiioriat* tiiac spiritalis apud onines iniiotnit

ita ut lilii tui iiiultiplicati et adiiKxluni aucti Hint. s

19 Salutciii tergo tiio. <|uo<l huniilitat<>ni sibi iiuluit.

tiini lilius i(»j<is esses, et ex<:eisu8 (loininii extensione;

IMiiiijHM' .\jK)stole! Hojât te terra (lesena,

cuius m1) liosle fi'a('tuni cornu eievasti

et cuiiis cadaver de nioi'te resuscitasti. lo

20 SaluteiM iiuiiicris tuis, (jui crucein liuiuiiilatis portal)ant,

cum e doiiio re^nii et divitiaruin in viani paupeilatis protici-

IMiilipiie! (ioraiii te, si Deo placet, [scantur.

stabo, iu ('oiisi)ectu tuo, vestigia tun sefjuens

et iustis tiliis tuis ine consociab(j. 15

21 Saluteiii pectori tuo. a(|uae cognitionis receptaculo,

ex (|uo ad lil)ituin (|uivis desiderans iiaurit,

Fliilippe dilecte, gemma filii Pliilippi! '

I^)eatum te desertuni humilitatis peragrantes praedicant

et linjjûa sua (juisque laudibus effert. M

22 Salutem gremio tuo, 1(K'o eêstatis et alHictionis accubitus,

cum per siui^nilas horas in laudatione et iubilatione eas subires

Philippe, abstineutia indute, sicut lingua Scripturae dixit:

Anima mea in te sperat^: cum sis administrator eius,

in domo animae tuae liabitet, (juae suavius myrrha odorat. 2.j

23 Salutem manibus tuis. crucem tenentibus

cum virtutes, manibus extensis faciebant.

Pliilippe! ad te modus cordis mei elatus est.

Deiice mihi e caelo funiculum. ut me sursum trahas.

(pua alnssus peccati. undae facta. prohil)et me. sf}

' Obseuruni. Num Alexan(hum Magnum in animo lial)et ? — - Cf.

Ps. LV (LVl). S.



M 229 )^-

24 *Saliitem brachiis tuis, quae bracliia peccati fregerunt, p. 255.

cum in nomine ostii domus ^ et in nomine iotae^ praedicares.

Mercator Philippe, qui regnum caelorum emisti!

rogo te, in remunerationem cantus mei,

5 immunditatem animae meae puritica extra et intus.

25 Salutem uhiae tuae, ulna Davidis graviori,

qiiae Satanam virtute adorationis perfringit.

Philippe, Filii Unigeniti Apostole !

rogo te, alis cubiti et manus protege me

10

hora retributionis terribilis et iudicii tremendi.

26 Salutem palmis tuis, quae in adorationibus adiuvandis per-

dum tererent terram ad Crucem Lithostroti. [severabant,

Fili regum Philippe, et domitor myriadum militum!

divitiis gaudii relictis, ut tribulationes subires,

i"i filiae Davidis Mariae vestigia secutus es.

27 Salutem digitis manus tuae unguibus ornatis,

quorum color albi lactis et lanae similis est.

Philippe Apostole, humilitatis et amoris praedicator

Velis me salvum facere,

20 nam domini est misericordia, et peccatum servi.

28 Salutem lateri tuo, quod noluit lectum

cum cor tuum, rex cogitationis delectationem mundi repudiaret.

Philippe ! Cum pes tuus iter deserti transiret,

morbus aegrotabat morbo tuo et sudavit sudore, [est.

•25 donec angelus mortis confutatus et in extrema loca expulsus

29 Salutem ventri tuo, quem prohibuisti cibo

et cpii non capiebat delectationem cum in animo i(/ habebat.

Pater millium Philippe, et per gratiam Christi, mi pater,

quia me genuisti ex alvo tuo quae est tamquom mater.

30 Magniticat anima mea rationalis Deum!

^ Cf. loHAN., X, 9. - ^ 1. e. lesu, cuius nominis prima httera est iota.



M ^•iO )Mt-

p. 25(i. 30 *SaluliMii (•.nidi tuo, sicul <:or Davidis inansucto

et instar Movsis initi.

Altcr PhilipjM*, Ajiostolf Cliristi Messiae.

({U(un goiiMit. ut sanctitatis <*t puritatis sac.rariiiiii,

Mai'ia, Kuos et Noe gloria. 5

31 Salutcin rcnibus tuis, in fornace liumilitatis prohatis

cum e rej^no inundi terreno, inundi deh^ctatioiiem sjireveruuL

Philippe a//t'?' Paule, post cuius aetatem prodiisti,

(juis potuit t<» sejjarare a (^hristo a te dilfM-to?

an angustia<'(' an ^ladius^ '. lo

32 Salutcin cogitalioni tiiae, (juae hona coj^itabat

cotidie «4 omni liora.

Phdil)j)e, nii j)ater, ohsecro t«',

(juocunque inissus siin, viain mihi j)rosj)eram redde.

et ubirun(in«' nianoam, domni meae umhram j^raebe. 15

3T Salutem visceiihus tuis, in (juae non immittehatur

cihus carnalis animalis ad modum appetitus corporis tui.

Philijtpus, mi j)ater! beatum te praedico omni hora,

nain ij)S(^ dixisti et locutus es in conspectu huius mundi:

cadux (^st stabilitas eius, cc^rruptibile desiderium eius, et to- 20

[tus mundus fluxus est.

34 Salutem intestinis tuis, a bonis inundi segregatis,

in qua infundebatur cibus vitae animae.

Philippe, gt^mma mea (]uae praetio non invenitur,

si medici graeci et aegyptii ventrem meum scinderent 25

intus, sicut aurum, anior tuus inveniretur!

35 Salutem umbilico tuo. qui tutela spei corporis dicitur

et alimentum parvuli in sinu, donec natura eius perfecta sit.

Philippe, mi pater! Cum certamen intenderes,

Satanas confusus est coram te, et retro se recepit, ao

donec a Deo misericordiam et gratiam tibi comparasti.

' CA'. Rov2.. VIII. :i5.



-H( 231 )H-

36 *Salutoin liiml)is tuis, qui admodum crepitabant, p. 257.

cum statio et adoratio ossa eorum conterebant,

Philippe Apostole , iustitiac^ Christi nuncie

Usquequo, Domine, in errore meo lamentabor,

5 et in peccato meo omni tempore sicut columba gemam?

37 Salutem tibiis tuis, membrorum omnium columnis,

quarum super extremitate ipsa firmata sunt,

Philippe, Dei apostole, virtute fortitudinis eius,

sicut in area crucis Agnus eius suspensus est

10 et sicut ludaei caput eius arundine percusserunt,

38 Salutem genibus tuis, quae in adoratione perseverabant,

donec e facie tua sudor in specie sanguinis effusus est,

praedicator Philippe, Takla-Haymanot sodalis.

Sicut discipulus Eliseus ^ pallio praeceptoris sui aquam transiit,

15 traduc me per abvssum, cuius extremitas est profunda.

39 Salutem pedibus tuis, qui in loco precationis stabant,

cum videbant alfiictionem animae proximi sui peccatricis.

Te migrante, Philippe, e mundo dolorum et laborum,

cum exclamarent cithara s^m David et cantu suo angelus,

20 vox in caelo tertio audiebatur.

40 Salutem talis tuis, non infestatis ore serpentis

neque tactis omnino corpore viri aut feminae,

socie martyrum Philippe et aequalis sorori ^ Isae

pater, orationem meam exaudi, cum deprecor peccator,

25 pater, pater, manna amoris tui animam meam nutri!

41 Salutem plantis tuis, quae non solebant agitari

propter nimiam lassitudinem, dum in domo sanctificationis tem-

[pore benedictionis ambulabant,

Si tui instar, Philippe, viam crucis sequar,

30 ne minimum quidem precibus urgebo te,

ut super opes meas opes augendo addas.

^ lu textu gcnitivus! — ^ God. exhibct « Iratii ». De martyribiis Isa

eiusque sorore Tecla, vide sub die viii mensis tahsas in synaxariis co-

ptitarum et aethiopicis et in hbro aethiopum Miracula B. Mariae Vir-

ginis (T a ' am r a-M a r y a m) nominato. Gfr. WiisTENFELD, Synaxarium

Copt. Christen, pp. 163 sqq. Zotenherg, Cataloyue des mss. Ethiop. d. l.

Bibl. Nat., p. (3S, 4.



p. :d58. 42 '^Salulriii dij^Mtis {hxIiiiu liioniiu cuiii uiif(uibuH coniniKfiiii

qui cursum ;u'C«»l<'ral)ant, (|uan«l(> <>p<»s regni relirpiiHti,

iMiili|)|M*, iiii j)al«*il I t in«' N*;,'«mii «locoas,

castif(a iu«* haculo tilii, (lone<! niariUtntuH ero, [misKii.

castifâtio vero alioruru paf/anorutn etiam in Ninive est re- s

43 Salulriu stalurati tuae, quae vino non irrigata,

a({ua (lesorti ('rcvlt. rc^nii divitiis spretis,

Phili{){M' {)ra(M'(^pt()r, ct (iliristi }.(ratia {)at(»r iiostcr !

Si iciunio (U i^rccibus uos rcdiiuas, [cabiiiuis.

nunciuiu j^âudii laetuin nunciabiinus («t salvati(;n(^m praedi- lo

44 Salutein titli^îci tuae, cuius {ûlcritudo niarcuit,

cuin esset ei aliinentuin lierba bestiaruiu,

Pliilip{)e, nici {)ater, tilii tui: iiia^Miiticentiam praediceraus eius

(jui per gratiaiii ine jênuit, ut gratia eius viverem

laudes decent inaj^mitic^îtiain illius. I5

45 Salutoîn faciei tuae, cuius {)ulcritudinis nitor est suavis,

sicut pulcritudo et aspectus (Jliristi Dei,

arator Philip{)e. iinplens rec(?ptaculuin suum tritico,

cum prodibit Verbum in maiestate sua cuius magnificentia est

[magnificentia majiîficentiae, 20

vitae meae inimicum interfice, et me ipsum serva.

46 Salutem«^xitui

animaetuae, ut fert

moset lex

omnium ho-cum non inveniret in te peccatum angelus erroris. [minum.

Cum domum paradisi, Phili{)pe. contemplares :

quantum. quantum virtute gaudii magni exultasti, 25

ubi abest hictus et morte est remotum! ^

47 Salutem corpori tuo mortuo, corpori sancto christiano,

ab heluatione alieno et peccati experti,

Philippe Apostole, Philippi ^ assecla

Purifica me sanctitate tua, horainem peccatorem et impurum. ao

ab omnibus sordibus, ad coloris argenti similitudinem.

* Cr. Apoc. XXI, 4. — - IMiilii»i>iim antistiteiii in animo habei*e videtur.



M ^'^ )^-

48 *Salutem pollinctura corporis tui, manibus discipulorum prae- p. 259.

cum odorem incensi suavis ei immitterent. [stantium acta,

Te ex area huius loci ', Philippe, migrante,

exclamabant angeli, hunc dicentes sermonem:

5 << pretiosa est mors iustorum ^ ».

49 Salutem sepulcro tuo quod in loco ^ sancti A'nqo accepisti,

postquam desiderium Ghristi, Dei tui, perfeceras,

Philippe, alter Paule Damascene!

Cantando laudo te, Domine, pulchra lingua citharae,

10 nam a Deo regnum eius et iustitiam eius quaesivisti K

50 Gum in potentia tua Deus creator stabis,

a prima aetate patrum usque ad ultimum adventum tuum

cum unusquisque sibi vel onus peccati vel puritatem compa-

misericors, Dei misericordis fili, [ravit;

15 propter Philippum discipulum tuum, peccata mihi condona.

51 Gloria tihi, lesu, ex ore Apostolorum missorum.

Gloria tibi, lesu, ex ore virorum iustorum.

Gloria tibi, lesu, rex loci ^ Gesena.

Gloria tibi, lesu, ex ore patrum eremitarum.

20 Gloria tibi, ex ore praestantium.

Gloriam tuam narrat Philippus sacerdos.

M.e. « monasterii » (lonoc,).

—^ Gfr. Ps.

cxv(cxvi), 15.

—^ I. e.

« monasterio ». — * Matth., \u, 33. — ^ I. e. « monasterii ».



IM)K\ To.MI \X

I. <iAi>i.\ -iMi \(.i \ >. li.\s.\L(>i A .MiKAKL, jnU'rprclaliis csl

Kni'(>liis Conti H(i^»iiii. nair 1

II. (iADLA .\NORKWos, soii AcTA S. HoNORM. intopprotatus

cst K. Gonti R()s.siiii »53

Miracula S. Anorgwos ^ 90

III. (iADLA Aron, seii

AcTAS.

Aaronis, intorpretatus est Bo-ryssus Turaiov « 99

Vita ahbatis lyasu Darotonsis1 43

Klli^ios S. .\ai'(tnis 143

IV. (iADLA FiLPos, sou .VcTA S. I*HiLippi. iuterprotatus est

H. Turaiov »155

V. Effigies S. Philippi. intorprotatus ost H. Tiiraii\ » 223



PONTIFICAL INSTITUTE OF MEDIAEVAL STUDIES

59 QUEENS PARK CRESCENT

T0R0NTO~5,CANAOA12701 •



x^.

^n

^yr»^*

./ jVK"/'

•" -̂"7

conti rossini, turajev. vitae sanctorum indigenarum. 1904. volume 1 - versio

Documents