លំនំដ ើម ជំនញការគិតដោយបានស ៊ីជំដៅ Introduction to Critical Thinking Skills

ររៀបររៀងនិងប្របសំរួលរោយរោករោា ចាន់ (ប្នែកទី១)

By _ Mr. Ratha Chan (Part I)

មាតិការ Contents

១.អ្វ៊ីជា ការគិតដោយបានស ៊ីជំដៅ ? 1- What is Critical Thinking ?

២.ដេត អ្វ៊ី បានជាដយើងត្តូវចំបាច់មាន ជំនញការគិត ដោយបានស ៊ីជំដៅ ? 2- Why do we need Critical Thinking Skills ?

៣.អ្តថត្រដោជន៍ ននការគិត ដោយបានស ៊ីជំដៅ 3- Benefits of Critical Thinking Skills ៤.រទដ្ឋា នការគិត ដោយបានស ៊ីជំដៅ 4- Critical Thinking Standard ៥.ការគិតដោយបានស ៊ីជំដៅ សំរារ់ជំនួញ 5- Critical Thinking for Business

អ្វ៊ីជា ការគិតដោយបានស ៊ីជំដៅ ? What is Critical Thinking ?

ការគិតដោយបានស ៊ីជំដៅ គឺជាការគិតដ លឆ្ ុះរញ្ច ំងព៊ីភាពមានដេត ផល ដ លវាមាន

ដោលរំណង ក្ន ងការសំដរចចិតតថាដតើ អ្វ៊ីគួរដជឿ រអឺ្វ៊ីគួរដ្វើ ។ វាគឺជាវ ិ្ ៊ីសាស្រសតក្ន ងការដ្វើដសច

ក្ត៊ីសំដរចចិតត ថាដតើការអ្ុះោងមួយដនុះ គឺវាត្តឹមត្តូវ ត្គរ់ដពល រ ឺកាលៈដទសៈខ្ុ្ះវាត្តឹមត្តវូ រក៏ឺ្ត្តវូមួយចំដណក្ រក៏ឺ្ខ្ សទំងស្សុង ដដ្ឋយដផែក្ដៅដលើជំនញនន ការវភិាគ និង ការរដងកើត

នូវគំនិត ការអ្ដងកត ការឆ្ ុះរញ្ច ំង ការពិចរណាដលើរររិទ ការដផែក្ដៅដលើភសត តាង និង

ការវាយតំនល ដដ្ឋយដផែក្ដៅដលើ ពត៌មាន ៏ទូលំទូលាយដ លបានផតល់ដោយ និង ពត៌

មានដ លមានស្សារ់ ។ Critical thinking is a reasonable reflective thinking that is aimed at deciding what to believe or what to do. It is a way of deciding whether a claim is always true, sometimes true, partly true, or false by based on analysis and conceptual skills, observation , reflection ,context consideration, evidence based and evaluation upon the knowledgeable information provided and stored.

ដរើមិមានការគិតដោយបានស ៊ីជំដៅដនុះដទ ដលាក្អ្នក្ត្ោន់ដតដមើលដតដៅដលើសំរក្ដត្ៅនន សាច់ដរឿងពិតដតរ ដនន ុះ ។ ឧ៖ ដៅដពលដ ល ដលាក្អ្នក្បាន ជួរ រក៏ឺ្បានលឺនូវដសចក្ត៊ីដលង្ការ ររស់អ្នក្នដោបាយ ការអ្តាថ ្ិរាយររស់ពិ ៊្ីក្រ តារាលប៊ៗី រក៏ឺ្ សំ ៊ីររស់អ្នក្ ឹក្នំសាសន ដៅតាមត្រពនធ័ ផសពវផាយ រដឺៅក្ដន្ងជួរជ ំណាមួយ ដតើដលាក្អ្នក្ទទួលយក្ និងដជឿជាក់្ភ្ាមៗដ រដឺទ ?

Without thinking critically, you're only looking at the surface of things. When you come across a politician's statement , pop star’s comment or

religious leader’s speech in the media or gathering at somewhere , will you

accept it straight away ?

ដេត អ្វ៊ី បានជាដយើងត្តូវចំបាច់មានជំនញការគិត ដោយបានស ៊ីជំដៅ ? Why do we need Critical Thinking Skills ?

អ្តថត្រដោជន៍ ននការគិត ដោយបានស ៊ីជំដៅ Benefits of Critical Thinking Skills

១-ការគិតចាស់លាស់ : អ្នក្ដ លមានការគិត បានស ៊ីជំដៅ និង សមដេត ផល គឺជា

ទូដៅ ផតល់នូវគំនិតដ លសមដេត ផល ដៅដពលដ លមាន ការរដំជើររជួំល រក៏ឺ្ការភ័យ

តក់្ស្ ត ដ លពិបាក្នឹងត្គរ់ត្គង ។ អ្នក្ដ លមានការគិត បានស ៊ីជំដៅ ជា្មមតា មាននូវ ជំនញ ៏សំរូរដររ ដ លោចពិចរណា នូវរាល់ជំដរ ើស និង ំដណាុះស្សាយដលើ រញ្ា ដ លោចមាន ។ 1- Clear Head : rational critical thinkers are generally the voices of

reason in times of mass hysteria or panic. The critical thinker usually has the comprehensive skills to consider all possible options and solve a problem.

២-ដ លមានភាពនវឆ្្លត និង រេ័សជាង : អ្នក្ដ លមានការគិត បានស ៊ីជំដៅ គឺរក្ានូវ ភាពសងរ់ដសងៀម ដេើយ ឹងចាស់ថា ដពលណាជាដពលដ លសក្តិសម ។ អ្នក្ដ លមាន

ការគិត បានស ៊ីជំដៅ គឺមិនទំនងជាធ្្លក់្ក្ន ងឧបាយក្ល រ ឺការដបាក្រដញ្ោ តណាមួយ

ដដ្ឋយងាយដនុះដទ ព៊ីដត្រុះដដ្ឋយដេត ដត ពួក្ដគ ោចដសវងរក្នូវពត៌មានត្គរ់ោ ង

ដ លជាការសងសយ័ដៅដលើសាច់ដរឿងទំងមូល ។ អ្នក្ដ លខ្វុះនូវជំនញការគិត ដោយ បាន ស ៊ីជំដៅ ជាញឹក្ញារ់គឺគិតថាអ្វ៊ីត្គរ់ោ ងដ លពួក្ដគបានសាត រ់ឮ គឺត្តឹមត្តូវទំង

អ្ស់ ដដ្ឋយមិនគិតព៊ីត្រភពពត៌មានដនុះដទ ។ 2- Smarter, Quicker: The critical thinker remains calm and knows

when he is right. Critical thinkers are less likely to fall for scams or tricks

because they approach everything with a healthy amount of skepticism.

Those who lack critical thinking skills often assume that everything they

hear is true, regardless of the source.

អ្តថត្រដោជន៍ ននការគិត ដោយបានស ៊ីជំដៅ Benefits of Critical Thinking Skills

៣- សនសំដពលដវលា : អ្នក្ដ លមានការគិត បានស ៊ីជំដៅ គឺពិចរណានូវត្គរ់ជំដរ ើស ម ន

និងពួក្ដគរដចចញនូវសក្មភាព ។ ត្រសិនដរើដពលដវលាជាក្តាត សំខាន់ ពួក្ដគនិងពិចរណា ដៅដលើវ ិ្ ៊ីសាស្រសតដ លដលឿនរំផ តដ ើមប៊ីសំដរចដោលដៅ ។ ពួក្ដគោចនិងរក្ផ្ូវកាត់ដ ើមប៊ី សំដរចកិ្ចចការដនុះ។ អ្នក្ដ លមានការគិត បានស ៊ីជំដៅ គឺតំណាងដដ្ឋយឃ្្លថា “ដ្វើការងារ ដដ្ឋយភាពនវឆ្្លត មិនដមនដដ្ឋយការដត្រើកំ្លាងំដត្ចើនដនុះដទ” ។ ពួក្ដគគឺជាអ្នក្ជំនញនន ត្រសិទាិផល ។ 3- Time –Saving : Critical thinkers consider all options before

they act. If time is an important factor, they consider the

fastest method of achieving a goal. They may even discover a

shortcut. Critical thinkers embody the phrase "work smarter,

not harder." They are masters of efficiency.

អ្តថត្រដោជន៍ ននការគិត ដោយបានស ៊ីជំដៅ Benefits of Critical Thinking Skills

៤- ទសសនវស័ិយ : អ្នក្ដ លមានការគិត បានស ៊ីជំដៅ មានការដសវងយល់ដដ្ឋយខ្្ួនឯង ក្ន ង

ការយល់ដ ើញនូវភាពដផសងោន នូវគំនិតត្រក្រដដ្ឋយភាពសមដេត ផលដដ្ឋយដផែក្ដៅដលើ ការពិចរណាដដ្ឋយត្រុងត្រយ័តន ដៅនឹង ការដឆ្ើយតរមួយដ លដក្ើតដ ើងព៊ីការជួំលចិតត ដ លដផែក្ដៅតាមការលំដអ្ៀងររស់រ គគល ។ ការរជួំលចិតតជា សត្តូវននដេត ផល ។ ដដ្ឋយ

យល់ចាស់ព៊ី ទសសនវស័ិយផ្ទា ល់ខ្្ួន អ្នក្ក៏្ោចពិចរណានូវទសសវស័ិយ អ្នក្ ៏នទ និងោច ឈាន ល់ការសននិដ្ឋា ន ដដ្ឋយដផែក្ដៅដលើការពិត មិនដមនពឹងដផែក្ដលើោរមមណ៍ដនុះដទ។ 4- Perspective :a critical thinker has the self-awareness to know

the differences between a rational thought based on careful

consideration and an emotional response based on personal

bias. Emotion is the enemy of reason. By understanding your

own perspective, you can also consider the perspective of others

and come to a conclusion based on fact, not feelings.

អ្តថត្រដោជន៍ ននការគិត ដោយបានស ៊ីជំដៅ Benefits of Critical Thinking Skills