Crna Gora S K U P Š T I N A

PREDSJEDNIKU SKUPŠTINE CRNE GORE

I Z V J E Š T A J sa učešća Stalne delegacije Skupštine Crne Gore na jesenjem zasijedanju Parlamentarne skupštine OEBS-a, Palermo, 08-11.oktobar 2010.godine

Podgorica, 09.decembar 2010.godine SU-MP 83/5

Stalna delegacija Skupštine Crne Gore učestvovala je na jesenjem zasijedanju

Parlamentarne skupštine OEBS-a, koje je održano u Italiji-Palermo u periodu od 08.

do 11. oktobra 2010.godine.

U delegaciji Skupštine CG su bili:

1. g-din Ranko Krivokapić, šef delegacije,

2. g-din Aleksandar Bogdanović, član delegacije,

3. g-din Goran Danilović, član delegacije,

4. g-đa Jelena Davidović, savjetnica predsjednika za spoljnu politiku i

5. g-đica Andrea Jovanović, sekretarka delegacije.

U okviru Jesenjeg zasijedanja Parlamentarne Skupštine OEBS-a, kojem je

prisustvovalo blizu 200 parlamentaraca iz zemalja članica OEBS-a, održan je

sastanak Mediteranskog foruma, konferencija na temu „Borba protiv

transnacionalnog kriminala i korupcije“, kao i sastanak Stalnog komiteta. Domaćin

redovnog jesenjeg zasijedanja bila je regionalna Skupština Sicilije.

Jesenje zasijedanje otvoreno je sastankom Mediteranskog foruma u okviru

kojeg su razmotrene teme ekonomske, infrastrukturne, kulturne i saradnje u oblasti

životne sredine na Mediteranu. Akcenat u izlaganju Jerry Grafstein-a, bivšeg

potpredsjednika Parlamentarne skupštine OEBS-a dat je slobodnoj trgovini na

Mediteranu. Mjesto održavanja jesenjeg zasijedanja označeno je kao prava adresa za

razmatranje prepreka slobodnoj trgovini, jer je Palermo vodeći istorijski trgovački

centar u regionu i potvrda da slobodna trgovina može prevazići i transformisati

politiku. Zaključeno je da je slobodna trgovina bila i ostala preteča slobodnog

društva i vladavine prava, kao i da doprinosi uklanjanju barijera između naroda.

Tvrdnja da je slobodna trgovina pokretač ekonomskog rasta može se dokazati na

primjeru Kine, koja je je nakon što je otvorila svoje tržište međunarodnoj trgovini i

investicijama postala svojevrsna mašina ekonomskog rasta, preuzimajući primat u

udjelu na tržištu Evrope i SAD-a. Suprotan primjer je Otomansko carstvo čiji se krah

povezuje sa njihovim prenaglašenim protekcionizmom. Uslovi na Mediteranu su

trenutno takvi da dozvoljavaju ekspanziju uz uslov postojanja stvarne i konstantne

težnje ka realizovanju zajedničkog cilja, koji je u ovom slučaju slobodna trgovina sa

otvorenim granicama. Istorija potvrdjuje tezu da slobodna trgovina djeluje pozitivno

na ekonomski rast, koji za sobom povlači veći broj radnih mjesta i bogatstvo, što je

direktan put do mira i prosperiteta država i nacija.

Postojanje brojnih ekonomskih organizacija koje zagovaraju slobodnu

trgovinu među državama članicama, kao i predlog predsjednika Francuske Nikole

Sarkozija o osnivanju mediteranske ekonomske i slobodno trgovinske unije daju

nove podsticaje razvoju ideje o slobodnoj trgovini. Slično evropskom ekonomskom

savjetu trebalo bi da bude osnovan i Mediteranski ekonomski savjet koji bi jačao

trgovinu i integracije u oblasti trgovine i pomagao u rješavanju ekonomskih

konflikata. Nove međunarodne institucije koje bi podsticale slobodnu trgovinu na

Mediteranu mogle bi biti pomognute, ako ne i osnovane od strane WTO-a, a nova

banka koja bi finansirala zajedničke projekte sa ciljem olakšavanja slobodne

trgovine imala bi podršku od strane Svjetske banke ili MMF-a. Slobodno tržište koje

bi bilo formirano na ovaj način dovelo bi stvaranja novih radnih mjesta, stvaranja

većih mogućnosti za žene, a ekonomska stimulacija uticala bi na političku

stabilizaciju regiona.

Ostali učesnici u debati bili su mišljenja da Mediteran treba da djeluje kao

veza izmedju ljudi, ističući kulturu kao oblast koja pruža velike mogućnosti za

saradnju. Kultura djeluje kao pokretačka snaga turizma, što je čini vrlo bitnim

faktorom u oblasti saradnje - samostalno, ali i kao faktor koji u mnogome utiče na

ekonomsku saradnju. Ideja o izgradnji mediteranskog univerziteta, čiji su

zagovornici bili članove italijanske i turske delegacije, već je na samom zasijedanju

dobila veliki broj zagovornika.

U oblasti životne sredine akcenat je na konkretnim stvarima-postojanje pijaće

vode, solarnih kolektora i očuvanje glečera. Zajednički zaključak je da svaka politika

mora biti zasnovana na očuvanju životne sredine.

U toku prvog radnog dana, predsjednik Krivokapić na marginama zasijedanja

imao je susrete sa predsjednikom Parlamentarne Skupštine OEBS-a Petros

Efthymiou-om, generalnim sekretarom PS OEBS-a Spencer Oliver-om i italijanskim

ministrom za transport i infrastrukturu Altero Mateoli-em.

Tokom sastanka sa predsjednikom i generalnim sekretarom PS OEBS-a, bilo je riječi

o budućnosti i napretku ove organizacije, kao i o modelima dalje saradnje sa

Skupštinom Crne Gore. Predsjednik se zahvalio na velikoj podršci koju je OEBS

pružio Crnoj Gori u njenim demokratskim reformama, kao i podršci u poslednjem

zajedničkom projektu izmjene Zakona o izboru odbornika i poslanika, koji je dobio

podršku OEBS-a.

Na sastanku sa ministrom za transport i infrastruktutu predsjednik Krivokapić je

istakao značaj nastavka saradnje na pripremi rekonstrukcije željezničke pruge Bar-

Beograd i u sklopu toga zainteresovanost Italije za lučke operacije u Baru. Ministar

Mateoli i predsjednik Skupštine razgovarali su o mogućnosti italijanske pomoći za

otvaranje avio linije Milano-Podgorica.

U drugom dijelu jesenjeg zasijedanja održana je Konferencija o borbi protiv

transnacionalnog kriminala i korupcije u okviru koje su se , između ostalih,

učesnicima obratili Carlo Vizzini, specijalni predstavnik OSCE-a za borbu protiv

transnacionalnog kriminala, Piero Grasso, italijanski državni tužilac za borbu protiv

mafije, Mario Morcone, direktor italijanske Agencije za potraživanje sredstava

dobijenih od organizovanog kriminala, Roberto Maroni, italijanski ministar

unutrašnjih poslova i Angelino Alfano, italijanski ministar pravde.

Jedna od sesija Konferencije bila je posvećena stanju u oblasti transnacionalnog

kriminala 10 godina nakon usvajanja Konvencije u Palermu. Zaključeno je da tokovi

transnacionalnog kriminala danas obično počinju na jednom, a završavaju se na

drugom kontinentu, pa je jedini odgovor intervencija na globalnom nivou. Uz već

postojeće forme transnacionalnog kriminala kao što su trgovina drogom, ljudima,

oružjem i pranje novca javljaju se i novi oblici poput trgovina prirodnim resursima,

kulturnom svojinom, piratstvo, sajber kriminal. Uz nove igrače i nove načine

djelovanja transnacionalni kriminal predstavlja jednu od najvećih prijetnji

međunarodnoj sigurnosti. Stoga, efektivan odgovor na takav oblik transnacionalnog

kriminala morao bi da bude globalan, integrisan i koordinisan, morao bi da uključi

različite politike i aktivnosti, kao i da utiče na sve karike u lancu transnacionalnog

kriminala. Transnacionalni kriminal definisan je kao krivično djelo počinjeno u više

od jedne države, krivično djelo čije je planiranje, priprema ili centar moći u drugoj

državi, koje uključuje organizovanu kriminalnu grupu umiješanu u kriminalne

aktivnosti u više od jedne države, kao i svako kriminalno djelo koje ima suštinske

posljedice u nekoj drugoj državi. Jedan od instrumenata borbe protiv

transnacionalnog kriminala je Konvencija Ujedinjenih nacija protiv organizovanog

kriminala, koja ,i pored globalnog uticaja nije dostigla univerzalnu ratifikaciju ni

punu primjenu, a jedan od glavnih razloga za to je nedostatak raspoloživih i

prikupljenih podataka.

Jedan od načina borbe protiv transnacionalnog kriminala je i borba protiv mafije,

koja se u Italiji sprovodi i preko Agencije za potraživanje sredstava dobijenih

kriminalnom aktivnošću. Postojanje ovakve agencije naglašava jako prisustvo

države, oduzima osnovna ekonomska sredstva od članova mafija i slabi njihove

ofanzivne sposobnosti. Sva oduzeta dobra prenose se na državu-novac i dionice se

zadržavaju, kompanije i nekretnine se prodaju, dok opštine prisvajaju dobra koja su

oduzeta na njihovoj teritoriji. Međutim, ustrojstvo mafija otežava posao vlastima, jer

su veze između različitih grupa jake poput veza terorističkih grupa, samo što razlog

povezivanja u ovom slučaju nisu reliogiozna uvjerenja, već profit. Nije strana pojava

uticaja ovakvih grupacija na političke procese u manjoj ili većoj mjeri, direktno ili

indirektno. Zaključeno je da Konvenciju iz Palerma treba da ratifikuje što više

država, ali i da je sve one moraju posvećeno provoditi unutar svojih granica.

Tokom drugog radnog dana predsjednik Krivokapić imao je odvojene susrete sa

ministrom unutrašnjih poslova Italije, Roberto Maroni-em, ministrom pravde Italije,

Alfano Angelino-m, italijanskim državnim tužiocem za borbu protiv mafije Piero

Grasso-m i regionalnim direktorom Transparency international-a za Evropu i

Centralnu Aziju, Miklos Marschall-om.

U razgovoru sa ministrom unutrašnjih poslova Italije, Roberto Maroni-em, istaknuta

je podrška Italije evroatlantskim integracijama Crne Gore kao dijelu jedinstvenog

jadranskog prostora, kao i značajan rezultat koji je Crna Gora postigla u oblasti

reforme unutrašnjih poslova.

Predsjednik Krivokapic je u razgovoru sa ministrom pravde Italije Alfano Angelino-

m, istakao da nam posebno znači sto je Italija usla sa Crnom Gorom u borbu protiv

problema naslijeđenih od početka devedesetih godina, kao i organizovanog

kriminala i da nam je njihova pomoć od ključnog značaja, imajući u vidu da je Italija

jedina zemlja Evropske Unije sa kojom se Crna Gora trenutno graniči. Predsjednik

Krivokapic izrazio je uvjerenje da u parlamentarnim strukturama postoji konsenzus

oko usvajanja i implementiranja regulativa koje ce ojačati postojeću saradnju u

oblasti borbe protiv transnacionalnog kriminala.

Tokom sastanka sa državnim tužiocem za borbu protiv mafije Piero Grasso-m,

predsjednik Krivokapić izrazio je zahvalnost za pomoć koju Italija pruža Crnoj Gori u

osposobljavanju organa gonjenja za borbu protiv organizovanog kriminala. On je

dodao da je posjeta tužioca Grass-a Crnoj Gori dala snažan primjer kako se

državnom snagom i ličnom hrabrožću mogu ostvariti izuzetni rezultati u borbi

protiv i najorganizovanijih oblika kriminala, kao što je mafija. Rezultati iskazani kroz

zaplijenu 3 milijarde eura od strane organizovanog kriminala dobar su primjer puta

kojim Crna Gora kreće u oduzimanju imovine stečene kriminalom i dokazivanja

porijekla te imovine.

Direktor Transparency international-a za Evropu i Centralnu Aziju, Miklos Marschall,

pohvalio je napredak Crne Gore sa 85. na 69.mjesto na listi Transparency

International-a i istakao da je pred njom još izazova. Naglasio je da treba nastaviti

razvijanje institucija i kulture među gradjanima o znacaju borbe protiv korupcije za

ukupni ekonomski i socijalni razvoj Crne Gore. G. Marschall se posebno interesovao i

za slučaj navodnog angažovanja Agencije za nacionalnu bezbjednost u vezi sa

ličnostima iz nevladinog sektora i medija.

Raspravom o problemu trgovine ljudima zaključena je Konferencija o borbi protiv

transnacionalnog kriminala i korupcije. Trgovina ljudima okarakterisana je kao

jedan od ozbiljnijih problema današnjice, koji se mora iskorijeniti sveobuhvatnom

kampanjom, ali i oblast u okviru koje je mnogo toga učinjeno-došlo je do

sprječavanja konkretnih djela trgovine ljudima, žrtve su spašene i zaštićene a

počinioci ovih djela su krivično gonjeni i lišeni slobode. U protekloj deceniji zapažen

je progres u borbi protiv trgovine ljudima na različitim frontovima, naročito u

oblasti identifikacije žrtava. Napredak Crne Gore i Albanije u vezi sa identifikacijom

žrtava je za pohvalu, a veliki dio tog napretka duguje se obrazovanju i postojanju

svijesti o problemu. Ipak, na prostoru na Balkana brojni su faktori koji su direktno

vezani i utiču na problem trgovine ljudima: siromaštvo, ratovi, korupcija, nasilje,

obećanja za bolji život, atraktivne poslovne ponude, bolji životni uslovi u razvijenim

zemljama, bolje mogućnosti za zaposlenje. Zapaženi trendovi u ovoj oblasti su češće

identifikovanje djece i muškaraca kao žrtava trgovine ljudima, regrutovanje žrtava

putem Interneta i regrutovanje ljudi sa mentalnim nedostacima. Tokom dinamične

debate učesnici su razmijenili iskustva njihovih zemalja u borbi protiv trgovine

ljudima I predložili mjere koje bi mogle biti od pomoći u rješavanju ovog problema,

poput kažnjavanja ne samo počinilaca, vec I saučesnika I korisnika usluga žrtava

modernog ropstva.

Jesenje zasijedanje PS OEBS-a zaključeno je sjednicom Stalnog komiteta na kojoj su

šefovima delegacija svoje izvještaje predstavili predsjednik PS OEBS-a, g.Petros

Efthymiou, šef trezora PS OEBS-a, g.Roberto Batelli i generalni sekretar PS OEBS-a,

g.Spencer Oliver. Prisutni su informisani i o aktivnostima Parlamentarne skupštine

OEBS-a: organizovanje izbornih posmatračkih misija, ad hoc komiteta i specijalnih

predstavnika.

Na sjednici Stalnog komiteta dogovorene su sljedeće aktivnosti Parlamentarne

skupštine:

- Zimsko zasijedanje 24. i 25. februar 2011.godine, Beč-Austrija

- Godišnje zasijedanje 06-10.jul 2011.godine, Beograd-Srbija

- Jesenje zasijedanje 07-10.oktobar 2011, Dubrovnik-Hrvatska

U razgovoru predsjednika Krivokapića sa predstavnicima PS OEBS-a, predloženo je

da Crna Gora bude domaćin jesenjeg zasijedanja Parlamentarne Skupštine OEBS-a

2012.godine.

Sekretarka delegacije

Andrea Jovanović, s.r.