Sprawozdanie specjalne Czy preferencyjne uzgodnienia handlowe są odpowiednio zarządzane?

PL 2014 NR 02

EUROPEJSKITRYBUNAŁOBRACHUNKOWY

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY 12, rue Alcide De Gasperi 1615 Luksemburg LUKSEMBURG

Tel. +352 4398-1

E-mail: eca-info@eca.europa.eu Internet: http://eca.europa.eu

Twitter: @EUAuditorsECA YouTube: EUAuditorsECA

Więcej informacji o Unii Europejskiej można znaleźć w portalu Europa (http://europa.eu).

Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2014

ISBN 978-92-9241-854-0doi:10.2865/64327

© Unia Europejska, 2014Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła.

Printed in Luxembourg

PL 2014 NR 02Sprawozdanie specjalne Czy preferencyjne

uzgodnienia handlowe są odpowiednio zarządzane?

(przedstawione na mocy art. 287 ust. 4 akapit drugi TFUE)

02Spis treści

Punkt

Wykaz skrótów

Glosariusz

I–V Streszczenie

1–19 Wstęp

1–6 Preferencyjne uzgodnienia handlowe

7–14 Ocena skutków stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych dokonana przez Komisję

15–19 Nadzór nad stosowaniem preferencyjnych uzgodnień handlowych i kontrola ich stosowania

20–25 Zakres kontroli i podejście kontrolne

21–22 Ocena skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych

23–25 Nadzór nad stosowaniem preferencyjnych uzgodnień handlowych i kontrola tego stosowania

26–106 Uwagi

26–53 Pomimo zanotowanej poprawy Komisja nie oceniła właściwie wszystkich skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych

27–31 Komisja nie zawsze dokonywała oceny skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych

32–53 Dokonane oceny w większości przypadków zawierały nieścisłości i były nie w pełni przydatne lub niepełne, lecz zanotowano poprawę w tym zakresie

54–55 Ze śródokresowej oceny GSP wynika, że polityka ta nie przyniosła jeszcze wszystkich oczekiwanych korzyści

56–80 Kontrole celne przeprowadzane przez organy wybranych państw członkowskich są niedopracowane

58–67 Uchybienia w strategii kontroli i zarządzaniu ryzykiem

68–73 Uchybienia w zarządzaniu współpracą administracyjną przez organy wybranych państw członkowskich

03Spis treści

74–75 W systemach zarządzania ryzykiem państw członkowskich nie zawsze uwzględnia się komunikaty dotyczące wzajemnej pomocy

76–80 Błędy w procedurach odzyskiwania należności w trzech spośród wybranych państw członkowskich

81–99 Uchybienia w nadzorze prowadzonym przez Komisję nad państwami członkowskimi i państwami beneficjentami / krajami partnerskimi

82–86 Komisja w niewielu przypadkach przeprowadziła wcześniejszą ocenę ani nie przeprowadziła wizyt monitorujących w państwach korzystających z preferencyjnego traktowania

87–89 Komisja poczyniła kroki, aby zapewnić sprawny przebieg współpracy administracyjnej, ale problemy nadal występują

90–92 Dochodzenia OLAF‑u dotyczące pochodzenia są niezbędne, ale ich konsekwencje finansowe są niedopracowane

93–99 Niewystarczające wykorzystanie środków zapobiegawczych i środków reagowania do ochrony interesów finansowych UE

100–106 Przepisy dotyczące preferencyjnych uzgodnień handlowych nie zabezpieczają w wystarczającym stopniu interesów finansowych UE

100–103 Złożoność reguł kumulacji

104–105 Zastąpienie świadectw pochodzenia i świadectw przywozowych certyfikacją własną producenta

106 Ograniczone możliwości prawne przeciwdziałania nadużyciom finansowym

107–120 Wnioski i zalecenia

Załącznik I — Dane statystyczne dotyczące preferencyjnych uzgodnień handlowych w 2011 r.

Załącznik II — Przegląd dokonanych przez Komisję ocen ex ante preferencyjnych uzgodnień handlowych

Załącznik III — Przegląd dokonanych przez Komisję ocen śródokresowych lub ocen ex post preferencyjnych uzgodnień handlowych

Załącznik IV — Podejście kontrolne w wybranych państwach członkowskich

Załącznik V — Ograniczenia modelu CGE

Odpowiedzi Komisji

04Wykaz skrótów

AKP: państwa Afryki, Karaibów i Pacyfiku

AMA: pomoc wzajemna dotycząca produktów rolnych lub produktów rybołówstwa

CGE: obliczeniowy model równowagi ogólnej

EPA: umowa o partnerstwie gospodarczym

FAO: Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa

FTA: umowa o wolnym handlu

GSP: ogólny system preferencji taryfowych

GTAP: Global Trade Analysis Project (Projekt analizy handlu światowego)

IA: ocena skutków

MA: wzajemna pomoc

MOP: Międzynarodowa Organizacja Pracy

OLAF: Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych

PTA: preferencyjne uzgodnienia handlowe

RWKC: rozporządzenie wykonawcze do kodeksu celnego

SIA: ocena wpływu na zrównoważony rozwój

TRIPS: Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej

UE: Unia Europejska

WKC: Wspólnotowy kodeks celny

05Glosariusz

CARIFORUM: organ, w skład którego wchodzi grupa państw AKP, działająca na rzecz promowania i koordynowania dialogu politycznego, współpracy i integracji regionalnej, głównie w ramach umowy z Kotonu zawartej między grupą państw AKP a Unią Europejską, a także w ramach umowy o partnerstwie gospodarczym (EPA) między CARIFORUM a UE.

Comext: baza danych statystycznych dotyczących wewnątrzunijnej i zewnętrznej wymiany handlowej krajów Unii Europejskiej. Statystyki te obejmują transakcje dotyczące ponad 11 000 towarów sklasyfikowanych zgodnie z Nomenklaturą scaloną.

Dochody bezpowrotnie stracone: należności celne, których nie będzie już można uzyskać.

Dochody utracone: dochody, które UE traci z tytułu preferencji taryfowych przyznanych państwom beneficjentom / krajom partnerskim w ramach preferencyjnych uzgodnień handlowych.

Global Trade Analysis Project (GTAP): ogólnoświatowa sieć badaczy i decydentów przeprowadzających analizy ilościowe dotyczące międzynarodowych kwestii politycznych. GTAP jest koordynowany przez Centrum Analiz Handlu Światowego na Uniwersytecie Purdue. Inspiracją do rozpoczęcia projektu GTAP w latach 1990–1991 był regionalny model CGE dotyczący jednego kraju, opracowany przez australijską Komisję ds. Przemysłu. Głównym elementem GTAP jest ogólnoświatowa baza danych zawierająca informacje o kierunkach dwustronnej wymiany handlowej, produkcji, konsumpcji i pośrednim wykorzystaniu towarów i usług.

Komunikat dotyczący wzajemnej pomocy (ang. Mutual Assistance, MA): przekazanie państwom członkowskim przez Komisję informacji dotyczących czynności, które stanowią naruszenie przepisów celnych lub rolnych, które mają szczególne znaczenie na szczeblu UE, lub mają pozory takiego naruszenia.

Kontrole celne: szczególne czynności podejmowane przez organy celne w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów celnych. Czynności te mogą obejmować kontrolę towarów, weryfikację danych zawartych w zgłoszeniu oraz posiadania i autentyczności dokumentacji elektronicznej lub papierowej, badanie rachunków przedsiębiorstw i innych rejestrów, inspekcję środków transportu, kontrolę bagażu i inne podobne działania.

06Glosariusz

Kumulacja: system umożliwiający dalsze przetwarzanie lub dodanie produktu pochodzącego z kraju A do produktów pochodzących z kraju B w taki sposób, jakby pochodził on z kraju B. Uzyskany w ten sposób produkt uznaje się za pochodzący z kraju B. Obróbka lub przetworzenie, którym produkty pochodzące poddawane są w każdym państwie beneficjencie / kraju partnerskim, nie musi być „wystarczającą obróbką lub przetworzeniem” zgodnie z regułami wykazu.

Obliczeniowy model równowagi ogólnej (CGE): ilościowy model gospodarczy wykorzystywany do symulowania tego, jak gospodarka zareaguje na zmiany w polityce, w takich obszarach jak podatki, migracja i polityka handlowa. Zakłada się w nim, że rynki w ramach gospodarki dążą do stanu równowagi, o ile nie wystąpią żadne wstrząsy, i co do zasady umożliwiają wydajną dystrybucję zasobów. Pierwszy model CGE został sformułowany przez Leifa Johansena w 1960 r.

Ocena skutków (IA): ocena ex ante przygotowywana przez Komisję w celu przedstawienia decydentom dowodów na zalety i wady dostępnych wariantów realizacji polityki poprzez ocenę ich potencjalnych skutków.

Ocena wpływu na zrównoważony rozwój (SIA): niezależne badanie przeprowadzane przez zewnętrznych konsultantów, dzięki któremu negocjatorzy otrzymują opartą na dowodach analizę potencjalnych skutków gospodarczych, środowiskowych i społecznych danej umowy handlowej, zarówno w UE, jak i w krajach partnerskich. Zewnętrzni konsultanci muszą stosować się do wytycznych i zakresu zadań opisanych w podręczniku Komisji dotyczącym oceny wpływu handlu na zrównoważony rozwój.

Odprawa uproszczona w miejscu: uproszczona procedura, w ramach której przedsiębiorca odbiera towary bezpośrednio w swojej siedzibie (lub wyznaczonym miejscu), a złożenie zgłoszenia celnego i zwolnienie towarów następuje poprzez wpis do rejestrów własnych przedsiębiorcy.

Ogólny system preferencji taryfowych (GSP) UE: jednostronne uzgodnienia dotyczące handlu, zgodnie z którymi UE zapewnia krajom i terytoriom rozwijającym się preferencyjny dostęp do swojego rynku w postaci obniżonych taryf na ich towary w momencie wprowadzania ich na rynek UE. Standardowy system GSP zawiera preferencje dotyczące krajów i terytoriów rozwijających się odnoszące się do ponad 6200 pozycji taryfowych, a specjalny system GSP mający sprzyjać zrównoważonemu rozwojowi i dobremu sprawowaniu rządów, znany jako GSP Plus, obejmuje dodatkowe obniżki taryf umożliwiające wspieranie krajów rozwijających się, które znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji, w ratyfikowaniu i wdrażaniu międzynarodowych porozumień w tym zakresie. System EBA („wszystko oprócz broni”) umożliwia nieograniczony i bezcłowy eksport do UE wszystkich produktów z krajów najsłabiej rozwiniętych.

Procedura zgłoszenia uproszczonego: uproszczona procedura, w ramach której przedsiębiorca zgłasza towary do oclenia i składa formularz zgłoszenia uproszczonego lub dokument handlowy (np. fakturę) zamiast standardowego zgłoszenia szczegółowego.

07Glosariusz

Profil ryzyka: kombinacja kryteriów ryzyka i obszarów kontroli (np. typ towaru, kraj pochodzenia), która wskazuje na występowanie ryzyka i umożliwia podjęcie decyzji o przeprowadzeniu kontroli. Jeśli te kryteria zostały opracowane na szczeblu UE zgodnie ze wspólnymi ramami zarządzania ryzykiem, są one określane mianem unijnych profili ryzyka.

Przedawnienie długu celnego: sytuacja, w której nie można już zgłosić się do dłużnika o uregulowanie długu, ponieważ minęły trzy lata od daty powstania danego długu celnego.

Sposób 4: dostawa usług w handlu transgranicznym świadczonych na terytorium partnera handlowego poprzez obecność dostawcy z UE będącego osobą fizyczną.

Strefy wolnego handlu i unie celne: preferencyjne uzgodnienia handlowe, które stanowią wyjątek od zasady największego uprzywilejowania (MFN) układu GATT i GATS, za sprawą których partnerzy handlowi zapewniają sobie wzajemnie preferencyjny dostęp do swoich produktów i usług w celu ułatwienia handlu między sobą. Podczas gdy oba te rodzaje organizacji prowadzą do wzajemnego zniesienia taryf i kwot na terytoriach je tworzących i do dyskryminacji handlu z nienależącymi do nich podmiotami, stworzenie unii celnej wiąże się z ustaleniem wspólnej taryfy celnej obowiązującej jej członków.

Wnioski REM‑REC: wnioski o zwrot lub umorzenie należności celnych lub anulowanie ich retrospektywnego zaksięgowania przedkładane Komisji przez organy celne państw członkowskich na mocy art. 871 i 905 RWKC.

Współpraca administracyjna: wymiana informacji między państwem beneficjentem / krajem partnerskim, Komisją i państwami członkowskimi, w ramach której państwo beneficjent / kraj partnerski informuje Komisję o tym, jakie organy są odpowiedzialne za wystawianie świadectw pochodzenia lub świadectw przewozowych, i o wzorach pieczęci stosowanych w tych dokumentach, a Komisja przekazuje te informacje państwom członkowskim. Państwa członkowskie przesyłają do tych organów wnioski o potwierdzenie poprawności lub autentyczności dowodów preferencyjnego pochodzenia i świadectw przewozowych.

Zarządzanie ryzykiem / analiza ryzyka: systematyczna identyfikacja ryzyka i wdrażanie wszystkich środków niezbędnych, aby ograniczyć narażenie na ryzyko, w miarę możliwości z wykorzystaniem technik automatycznego przetwarzania danych. Obejmuje to takie czynności jak gromadzenie danych i informacji, analizowanie i ocena ryzyka, zalecanie działań i ich podejmowanie oraz regularne monitorowanie i regularna ocena tego procesu i jego skutków na podstawie międzynarodowych, ogólnounijnych i krajowych źródeł i strategii.

Zgłoszenie celne: wniosek o objęcie towarów daną procedurą celną.

08

IPreferencyjne uzgodnienia handlowe (PTA) umożli‑wiają partnerom handlowym stosowanie preferencyj‑nych warunków we wzajemnej wymianie handlowej. Mogą one być wzajemne lub jednostronne. W przy‑padku wzajemnych preferencji ogranicza się bariery taryfowe w celu zwiększenia wymiany handlowej, wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i korzyści dla konsumentów po obu stronach. W drugim przypadku UE jednostronnie przyznaje preferencje, aby umożli‑wić krajom rozwijającym się beztaryfowy dostęp do rynku UE i tym samym przyczynić się do walki z ubóstwem i promowania zrównoważonego rozwoju.

IICelem kontroli Trybunału jest ocena, czy Komisja prawidłowo oceniła skutki gospodarcze PTA i czy przewidziane w nich mechanizmy kontrolne w sku‑teczny sposób zapobiegają nadużywaniu preferencyj‑nych taryf przez importerów, co przyniosłoby straty w dochodach UE.

IIITrybunał stwierdził, że:

a) Komisja nie oceniła właściwie wszystkich skut‑ków gospodarczych preferencyjnych uzgodnień handlowych; częściej jednak korzysta się z ocen skutków i odnotowano poprawę jakości przepro‑wadzanych analiz;

b) ze śródokresowej oceny GSP wynika, że polityka ta nie przyniosła jeszcze wszystkich oczekiwanych korzyści;

c) w kontrolach celnych przeprowadzanych przez or‑gany wybranych państw członkowskich występują uchybienia;

d) w nadzorze sprawowanym przez Komisję nad państwami członkowskimi i państwami benefi‑cjentami / krajami partnerskimi w odniesieniu do preferencyjnych uzgodnień handlowych występu‑ją uchybienia oraz że

e) przepisy dotyczące preferencyjnych uzgodnień handlowych nie zabezpieczają w wystarczającym stopniu interesów finansowych UE.

IVAby poprawić proces oceny skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych, Komisja powinna:

a) przeprowadzić ocenę skutków i ocenę wpływu na zrównoważony rozwój dotyczące każdego preferencyjnego uzgodnienia handlowego, przy‑gotowując szczegółową, kompleksową i ilościową analizę oczekiwanych skutków gospodarczych, w tym oszacowanie dochodów utraconych, chyba że zaniechanie takich ocen jest należycie uzasadnione;

b) rutynowo angażować Eurostat w ocenę jakościową źródeł danych statystycznych wykorzystywanych w ocenie wpływu na zrównoważony rozwój i za‑dbać o to, aby negocjatorzy otrzymywali analizy w stosownym czasie;

c) przeprowadzać oceny śródokresowe i oceny ex post w celu dokonania oceny zakresu, w jakim preferencyjne uzgodnienia handlowe o istotnych skutkach umożliwiają osiągnięcie celów politycz‑nych, oraz tego, jak można poprawić ich funkcjo‑nowanie w kluczowych sektorach gospodarki, i uwzględniać w takich ocenach oszacowanie dochodów utraconych.

Streszczenie

09Streszczenie

VAby zapewnić lepszą ochronę interesów finansowych UE, Komisja powinna:

a) stworzyć unijne profile ryzyka dotyczące prefe‑rencyjnych uzgodnień handlowych, aby państwa członkowskie miały wspólne podejście do analizy ryzyka w celu ograniczenia strat w budżecie UE;

b) sprawdzić, czy państwa członkowskie zwiększa‑ją skuteczność swoich systemów zarządzania ryzykiem i strategii kontroli, aby ograniczyć straty w budżecie UE;

c) zachęcać państwa członkowskie do przyjęcia odpowiednich środków zapobiegawczych po otrzymaniu komunikatu o wzajemnej pomocy;

d) przeprowadzać oceny i wizyty monitorujące opar‑te na ocenie ryzyka w państwach korzystających z preferencyjnego traktowania, w szczególności w odniesieniu do reguł pochodzenia i kumulacji;

e) wymagać od państw członkowskich poprawy jako‑ści przekazywanych przez nie informacji dotyczą‑cych współpracy administracyjnej;

f) poprawić stosowanie konsekwencji finansowych dochodzeń OLAF‑u, aby zapobiegać stratom w budżecie UE wynikającym z przedawnienia;

g) wzmocnić pozycję UE we wzajemnych preferen‑cyjnych uzgodnieniach handlowych oraz lepiej wykorzystywać środki zapobiegawcze i zabezpie‑czające poprzez uwzględnianie ich we wszystkich przyszłych umowach handlowych oraz

h) promować zastępowanie świadectw pochodzenia i świadectw przywozowych certyfikacją własną producenta.

10Wstęp

Preferencyjne uzgodnienia handlowe

01 Preferencyjne uzgodnienia handlowe (PTA) umożliwiają partnerom handlo‑wym stosowanie preferencyjnych warunków we wzajemnej wymianie handlowej. Mogą one być wzajem‑ne lub jednostronne. W przypadku wzajemnych preferencji ogranicza się bariery taryfowe w celu zwiększenia wymiany handlowej, wzrostu gos‑ podarczego, zatrudnienia i korzyści dla konsumentów po obu stronach. W drugim przypadku UE jednostronnie przyznaje preferencje, aby umożliwić krajom rozwijającym się beztaryfowy dostęp do rynku UE i tym samym przy‑czynić się do walki z ubóstwem i pro‑mowania zrównoważonego rozwoju.

02 Na koniec 2013 r. obowiązywało 39 preferencyjnych uzgodnień han‑dlowych, które obejmowały wymianę handlową między UE i 180 krajami i terytoriami. W 2011 r. wartość towa‑rów importowanych do UE na mocy preferencyjnych uzgodnień handlo‑wych wyniosła ponad 242 mld euro, co stanowiło 14% importu do UE. W załączniku I przedstawiono prze‑gląd danych dotyczących 10 państw członkowskich, które w danym roku importowały najwięcej, i 10 państw beneficjentów / krajów partnerskich, które najwięcej eksportowały na mocy preferencyjnych uzgodnień handlowych.

03 Zgodnie z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej1 wspólna polityka handlowa jest wyłączną kompetencją Unii. Procedurę ustanawiania prefe‑rencyjnych uzgodnień handlowych uregulowano w art. 206 i 207.

04 Komisja jest odpowiedzialna za ne‑gocjowanie preferencyjnych uzgod‑nień handlowych, ocenę ich skutków gospodarczych, społecznych i śro‑dowiskowych oraz nadzorowanie ich wdrażania przez państwa członkow‑skie i państwa beneficjentów / kraje partnerskie.

05 Organy celne państw członkowskich ponoszą główną odpowiedzialność za nadzorowanie handlu między‑narodowego UE. W szczególności wdrażają środki umożliwiające zabez‑pieczenie interesów finansowych UE i jej ochronę przed nieuczciwymi lub nielegalnymi praktykami handlowymi, a jednocześnie zachęcają do legalnego handlu.

1 Art. 3 ust. 1 lit. e) i art. 3 ust. 2 TFUE.

11Wstęp

06 Organy państw beneficjentów / krajów partnerskich odpowiadają za spraw‑dzanie, czy przestrzegane są zasady stosowania preferencji, i dlatego odgrywają kluczową rolę w począt‑kowym określaniu statusu produktu pochodzącego.

Ocena skutków stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych dokonana przez Komisję

07 Istnieją dwa typy ocen ex ante wyko‑rzystywanych przy podejmowaniu decyzji w kwestiach handlowych: oceny skutków (IA) i oceny wpływu na zrównoważony rozwój (SIA). Oceny skutków są stosowanym w całej Komi‑sji narzędziem wspomagającym proces podejmowania decyzji w przypadku inicjatyw, po których oczekuje się, że przyniosą istotne skutki. Oceny wpły‑wu na zrównoważony rozwój są spe‑cjalistycznym instrumentem umożli‑wiającym bardziej szczegółową analizę negocjowanych umów handlowych.

08 W 2002 r.2 Komisja wprowadziła oceny skutków, aby ułatwić rozpoznawanie głównych możliwości osiągnięcia za‑mierzonych celów politycznych i anali‑zować ich prawdopodobny wpływ na gospodarkę, społeczeństwo i środowi‑sko. Oceny skutków służą również do tworzenia ram monitorowania i oceny. Są one przeprowadzane przez Komisję przed zwróceniem się do Rady o przy‑jęcie mandatu negocjacyjnego.

09 Od 2003 r. Komisja ma obowiązek prze‑prowadzenia oceny ex ante lub oceny skutków, wynikający z przepisów prawa3 lub z wewnętrznych przepisów Komisji4. Wynika to z faktu, że stoso‑wanie preferencyjnych uzgodnień han‑dlowych łączy się ze zmniejszeniem dochodów do budżetu UE (dochody utracone), a uzgodnienia te stanowią ważny element polityki i mają wpływ na gospodarkę zarówno w UE, jak i poza nią (więcej szczegółowych infor‑macji można znaleźć w załączniku II).

10 W 1999 r. Komisja „podjęła decyzję o uwzględ nieniu kwestii zrównoważone‑go rozwoju w negocjacjach handlowych poprzez opracowanie nowego narzę‑dzia oceny nazywanego oceną wpływu handlu na zrównoważony rozwój”5.

11 Po oficjalnym rozpoczęciu negocjacji, lecz przed podpisaniem PTA Komi‑sja zleca wykonanie oceny wpływu na zrównoważony rozwój, tj. badań wykonywanych przez zewnętrznych konsultantów i wykorzystywanych jako narzędzie kształtowania polityki na potrzeby oceny ex ante gospodar‑czych, społecznych i środowiskowych konsekwencji negocjacji handlowych.

12 W ramach ocen śródokresowych i ocen ex post ocenia się rzeczywisty wpływ preferencyjnych uzgodnień handlo‑wych w postaci rezultatu ich wdroże‑nia. W opinii Trybunału oceny takie należy przeprowadzać w przypadku wszystkich PTA o istotnych skutkach gospodarczych, społecznych i środo‑wiskowych, najlepiej po trzech latach od ich wejścia w życie. Oceny te umoż‑liwiają decydentom, zainteresowanym stronom i podatnikom europejskim dokonanie oceny, czy PTA rzeczywiście spełniają założone cele polityczne.

2 COM(2002) 276 final z dnia 5 czerwca 2002 r.

3 Zgodnie z art. 21 w rozdziale „Zasada należytego zarządzania finansami” rozporządzenia Komisji (WE, Euratom) nr 2342/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2003 r. (Dz.U. L 357 z 31.12.2002, s. 1). Niemniej jednak od dnia 22 sierpnia 2006 r. zgodnie z tym artykułem Komisja jest zobowiązana do dokonywania ocen ex ante wyłącznie w odniesieniu do „programów lub działań pociągających za sobą wydatki z budżetu”.

4 COM(2002) 276 final obowiązujący od 2003 r. i COM(2005) 12 final z dnia 26 stycznia 2005 r. w sprawie strategicznych celów na lata 2005–2009.

5 Przedmowa autorstwa P. Mandelsona, byłego unijnego komisarza ds. handlu, do podręcznika dotyczącego oceny wpływu handlu na zrównoważony rozwój.

12Wstęp

13 W swoim komunikacie „Handel, wzrost i polityka światowa, polityka handlo‑wa jako kluczowy element strategii »Europa 2020«”6 Komisja stwierdziła, że oceny ex post będą przeprowa‑dzane bardziej systematycznie, aby zwiększyć skuteczność monitorowania skutków obowiązujących już preferen‑cyjnych uzgodnień handlowych (wię‑cej szczegółowych informacji można znaleźć w załączniku III).

14 Dochody utracone to dochody, które UE traci wskutek stosowania preferen‑cji handlowych przyznanych pań‑stwom beneficjentom / krajom part‑nerskim w ramach PTA. Ocena ex ante i ex post tych dochodów utraconych umożliwia Komisji lepsze zarządza‑nie finansowe budżetem UE poprzez zapewnienie organom budżetowym dokładnej, corocznej prognozy wyso‑kości pobieranych należności celnych i obliczenia kosztów budżetowych związanych z PTA.

Nadzór nad stosowaniem preferencyjnych uzgodnień handlowych i kontrola ich stosowania

15 Organy celne państw członkowskich, władze państw beneficjentów / krajów partnerskich i Komisja powinny wspól‑nie zarządzać PTA i współpracować, aby zadbać o spełnienie warunków niezbędnych do czerpania korzyści z preferencyjnego traktowania. Do obowiązków tych trzech grup organów należy ochrona interesów finansowych UE poprzez zapobieganie stratom w budżecie UE z tytułu importu zgod‑nie z preferencyjnymi uzgodnieniami handlowymi towarów nieobjętych traktowaniem preferencyjnym.

16 Certyfikowanie i weryfikowanie preferencyjnego statusu produktów mają kluczowe znaczenie i wymagają szczegółowych kontroli pochodzenia towarów oraz skutecznej współpracy administracyjnej z krajami je eksportującymi.

17 Reguły pochodzenia wykorzystuje się do weryfikacji, czy produkty pochodzą z konkretnego kraju uprawnionego do korzystania z preferencji i czy w związ‑ku z tym spełniają kryteria zastosowa‑nia preferencji handlowych7. Reguły te składają się z trzech elementów:

a) elementu pochodzenia8 (zgodnie z którym produkty są klasyfikowa‑ne według miejsca produkcji);

b) standardu przewozu (zgodnie z którym uniemożliwia się mani‑pulowanie produktami poprzez zastosowanie wymogu bezpośred‑niego transportu między krajem pochodzenia a UE lub poprzez bezpośrednie ustalenie tzw. klau‑zuli o zakazie manipulacji) oraz

c) standardu dokumentacji (należy zapewnić odpowiednią doku‑mentację dotyczącą pochodzenia produktu).

6 COM(2010) 612 final z dnia 9 listopada 2010 r.

7 Każde porozumienie zawiera wykaz procedur obróbki lub przetwarzania, które należy zastosować w przypadku materiałów niepochodzących, aby wytworzony produkt mógł otrzymać status produktu pochodzącego.

8 Reguły pochodzenia UE opierają się na kryteriach przetwarzania: aby skorzystać ze statusu preferencyjnego pochodzenia z danego kraju, towary muszą być w pełni pozyskiwane w danym kraju (np. uprawiane, wydobywane) lub – jeśli ten przypadek nie ma zastosowania – muszą być w odpowiednim stopniu poddane przetwarzaniu w tym kraju.

13Wstęp

18 Przykład procedury ustalania, czy dane produkty kwalifikują się do preferen‑cyjnego traktowania, przedstawiono na schemacie 1.

19 W ramach współpracy administracyjnej między organami państw członkow‑skich, państwami beneficjentami / kra‑jami partnerskimi i Komisją potwierdza się autentyczność dowodów pochodze‑nia i kwalifikowalność eksportowanych produktów. Przyznanie lub odmowa przyznania preferencji taryfowej, o któ‑rą występuje importer, zależy w więk‑szości przypadków od wyników tej pro‑cedury. Na schemacie 2 przedstawiono przebieg kontroli przeprowadzanych w ramach handlu preferencyjnego.

Procedura ustalania, czy dane produkty kwalifikują się do stosowania preferencyjnej taryfy w ramach GSP

1) Czy produkty są poddane wystarczającej obróbce (wykaz procesów)?2) Czy mają zastosowanie zasady dotyczące kumulacji pochodzenia?

Czy pozyskiwane sąkompletne produkty?

Możliwość zastosowaniaformularza A

lub deklaracji na fakturzeTAK

Jaką regułę podano w wykazie? Czy produkt jest z nią zgodny?

Nie stosuje siępreferencyjnego

traktowania

Nie i produkt niejest z nią zgodny

Czy zastosowanie ma zasadaogólnej tolerancji

(można uwzględnićmateriały niepochodzące)?

Tak i produkt jestz nią zgodny

TAK

TAK

NIE

NIE

NIE

Sche

mat

1

Źródło: Trybunał Obrachunkowy.

14Wstęp

Sche

mat

2 Przebieg kontroli przeprowadzanych w ramach stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych

Kraj importu (państwo członkowskie X)

Eksport

----------------------------------------------

Współpraca administracyjna

Import

Eksportujące państwo beneficjent (spoza UE)

Eksporter występujeo świadectwo

preferencyjnego pochodzenia lub

wystawia deklaracjęna fakturze.

Dowód preferencyjnego pochodzenia jest przesyłany

importerowi

Właściwe organy sprawdzają, czy towary mają

preferencyjne pochodzenie,i w odpowiednich przypadkach

wydają świadectwo.

Właściwe organy muszą odpowiedzieć na wniosek

w ramach współpracy administracyjnej w terminie

sześciu miesięcy od jego otrzymania lub najpóźniej

w terminie czterech miesięcy od otrzymania upomnienia.

Towary są przewożone bezpośredniodo państwa

członkowskiego X.

Importer składa celną deklarację importową

opatrzoną kodem preferencji nr 2XX, 3XX

lub 4XX w polu 36 jednolitego dokumentu

administracyjnego.

Importer przechowuje dowody i ewidencje

dotyczące preferencyj-nego pochodzenia przez trzy lata od

końca roku, w którym import miał miejsce.

Organy celne przeprowadzają losowe

i oparte na analizie ryzyka kontrole fizyczne i kontrole

dokumentacji, aby sprawdzić, czy spełniono warunki preferencyjne.

Organy celne przeprowadzają losowe

i oparte na analizie ryzyka kontrole i audyty ex post,

dokonują inspekcji obiektów importera

i weryfikują jego ewidencje. W razie

potrzeby organy celne zwracają się z wnioskiem

o współpracę administracyjną

do państwa beneficjenta.

Towary są dopuszczane

do swobodnego obrotu.

Towary są dostarczane do

siedziby importera lub jego klienta.

Źródło: Trybunał Obrachunkowy.

15

20 Celem kontroli Trybunału była ocena, czy Komisja prawidłowo oceniła skutki gospodarcze PTA9 i czy przewidziane w nich mechanizmy kontrolne ich kon‑trole zapobiegają nadużywaniu prefe‑rencyjnych taryf przez importerów, co przyniosłoby straty w dochodach UE.

Ocena skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych

21 Trybunał zbadał oceny ex ante i ex post przewidywanych lub osiągniętych skut‑ków gospodarczych przeprowadzone przez Komisję i na jej zlecenie. W tym celu przedstawiciele Trybunału przeana‑lizowali udostępnioną przez Komisję do‑kumentację na podstawie próby 44 pre‑ferencyjnych uzgodnień handlowych10, w szczególności wszelkie sprawozdania z oceny skutków, badania wpływu na zrównoważony rozwój, oceny ex post i ustalenia dotyczące monitorowania w przyszłości. Przegląd tych preferen‑cyjnych uzgodnień handlowych można znaleźć w załącznikach II i III.

22 Aby ocenić jakość tych ocen, wzię‑to pod uwagę wymogi określone w wytycznych dotyczących ocen skutków i ocen wpływu na zrównowa‑żony rozwój, sprawozdania Rady ds. Ocen Skutków, opisy zadań i roczne

sprawozdania z działalności Komisji oraz jej odpowiednie komunikaty do‑tyczące kwestii handlowych. Szczegól‑ną uwagę zwrócono na to, jak Komisja zadbała o solidność źródeł danych za‑stosowanych w tych ocenach, a także na działania następcze Komisji podjęte na podstawie wcześniejszych ustaleń i zaleceń Trybunału dotyczących ocen skutków11 oraz Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego dotyczą‑cych ocen wpływu na zrównoważo‑ny rozwój12. Trybunał skontrolował również, czy z ocen ex post wynika, że preferencyjne uzgodnienia handlowe przynoszą oczekiwane korzyści.

Nadzór nad stosowaniem preferencyjnych uzgodnień handlowych i kontrola tego stosowania

23 Trybunał zbadał skuteczność proce‑dur nadzoru i kontroli stosowanych w odniesieniu do preferencyjnych uzgodnień handlowych przez właści‑we organy w pięciu państwach człon‑kowskich13, na które przypadało dwie trzecie łącznej wartości importu na mocy PTA, korzystających z preferencji taryfowych w 2011 r., poprzez przepro‑wadzenie badań opisanych w załącz-niku IV. Kontrola obejmowała strate‑gię kontroli i zarządzanie ryzykiem, funkcjonowanie ustaleń o współpracy administracyjnej i procedury odzyski‑wania wszelkich należności z tytułu tradycyjnych zasobów własnych.

9 Należytą uwagę poświęcono analizie skutków społecznych i środowiskowych jednostronnych preferencyjnych uzgodnień handlowych i umów o partnerstwie gospodarczym, w których nacisk położono na zrównoważony rozwój.

10 Z czego 39 to wszystkie preferencyjne uzgodnienia handlowe obowiązujące w momencie przeprowadzania kontroli, a pięć jeszcze wtedy nie obowiązywało.

11 Sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 3/2010 zatytułowane „Oceny oddziaływania w instytucjach Unii Europejskiej: czy wspierają one procesy decyzyjne?” (http://eca.europa.eu).

12 Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego nr 818/2011 zatytułowana „Ocena wpływu na zrównoważony rozwój a polityka handlowa Unii Europejskiej” oraz opinia nr 1612/2011 zatytułowana „Rola społeczeństwa obywatelskiego w umowie o wolnym handlu między UE a Indiami” (http://www.eesc.europa.eu).

13 Niemcy, Hiszpania, Francja, Włochy i Zjednoczone Królestwo – tych pięć państw członkowskich importowało najwięcej w 2010 r., korzystając z preferencyjnych porozumień handlowych.

Zakres kontroli i podejście kontrolne

16Zakres kontroli i podejście kontrolne

24 Trybunał ocenił, w jaki sposób Komisja sprawuje swoje kompetencje w za‑kresie ocen ex ante i monitorowania ex post w państwach beneficjentach / krajach partnerskich, a także jej rolę w ustaleniach o współpracy admini‑stracyjnej, przeprowadzane przez nią kontrole organów celnych państw członkowskich, przegląd dochodzeń dotyczących pochodzenia przepro‑wadzanych przez OLAF i wniosków o zwrot lub umorzenie należności celnych oraz adekwatność obowiązu‑jących ram ustawodawczych mających zapewnić kompletność procesu pobie‑rania należności.

25 Działalność nadzorcza i kontrolna Ko‑misji w odniesieniu do preferencyjnych uzgodnień handlowych oceniono na podstawie obowiązujących przepisów, odpowiednich deklaracji misji, opisów zadań i komunikatów Komisji dotyczą‑cych reguł pochodzenia i preferencyj‑nych uzgodnień handlowych. Zwró‑cono uwagę na działania następcze podjęte przez Komisję na podstawie wcześniejszych ustaleń i zaleceń Try‑bunału dotyczących preferencyjnych uzgodnień handlowych14.

14 Sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego za rok obrachunkowy 2003, rozdział 3 pkt 3.30 (Dz.U. C 293 z 30.11.2004, s. 1).

17Uwagi

Pomimo zanotowanej poprawy Komisja nie oceniła właściwie wszystkich skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych

26 Skutki gospodarcze stosowania pre‑ferencyjnych uzgodnień handlowych powinny zostać odpowiednio ocenio‑ne przez Komisję zarówno ex ante, jak i ex post (zob. pkt 7–14).

Komisja nie zawsze dokonywała oceny wszystkich skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych

Oceny skutków lub oceny ex ante

27 Oceny skutków lub oceny ex ante nie zostały przygotowane w przypadku siedmiu z 13 PTA, w odniesieniu do których występował prawny wymóg lub formalne zobowiązanie do prze‑prowadzenia takiej oceny. Więcej szczegółowych informacji można znaleźć w załączniku II.

28 W grupie sześciu zbadanych przez Trybunał ocen skutków wpływ po‑szczególnych propozycji na dochody UE oszacowano15 jedynie w przypadku oceny skutków dotyczącej ogólnego systemu preferencji taryfowych16 (GSP).

Ocena wpływu na zrównoważony rozwój

29 Oceny wpływu na zrównoważony roz‑wój nie zostały przygotowane w przy‑padku pięciu z 28 PTA, w odniesieniu do których występowało zobowiązanie do przeprowadzenia takiej oceny (wię‑cej szczegółowych informacji można znaleźć w załączniku II). W żadnej ze zbadanych przez Trybunał ocen wpływu na zrównoważony rozwój nie oszacowano dochodów utraconych.

Oceny śródokresowe lub oceny ex post

30 W odniesieniu do 27 obowiązujących PTA należało przeprowadzić ocenę śródokresową lub ocenę ex post zgod‑nie ze zobowiązaniem Komisji w tym zakresie oraz z zasadą należytego zarządzania finansami i odpowiedzial‑ności publicznej. W przypadku 16 PTA17 ocena taka nie została jednak przepro‑wadzona (więcej szczegółowych infor‑macji można znaleźć w załączniku III).

31 Spośród 27 PTA zbadanych przez Trybunał, w przypadku których uznał on, że należało przeprowadzić ocenę ex post, dochody utracone oszacowano jedynie w przypadku GSP. W sprawoz‑daniu statystycznym Komisji doty‑czącym GSP18 wykazano, że wpływ na budżet UE w latach 2006–2009 wyniósł 8,6 mld euro, co stanowiło prawie 14% należności celnych pobranych w tym okresie. Komisja nie wyjaśniła, jak wyli‑czono tę kwotę.

15 W ocenie skutków (SEC (2011) 536 final) dotyczącej ogólnego systemu preferencji taryfowych, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2014 r., oszacowano, że w wariancie preferowanym, w porównaniu ze scenariuszem podstawowym, łączny wpływ objęcia wyższymi stawkami celnymi eksportu niektórych wcześniejszych beneficjentów oraz wzrostu eksportu z państw trzecich, który podlega już opłatom celnym, oznaczałby w krótkiej perspektywie wzrost dochodów z ceł rzędu 2 mld euro (zob. załącznik 6.4, tabela 6–4), który zwiększyłby aktualne dochody z ceł, wynoszące około 19 mld euro.

16 Rozporządzenie (UE) nr 978/2012 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2012 r. wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 732/2008 (Dz.U. L 303 z 31.10.2012, s. 1).

17 Preferencyjne uzgodnienia handlowe z Turcją, EOG, Szwajcarią, byłą jugosłowiańską republiką Macedonii, Chorwacją, Albanią, Czarnogórą, Bośnią i Hercegowiną, Serbią, Libanem, okupowanymi terytoriami palestyńskimi, Syrią, CARIFORUM (krajami karaibskimi), państwami Pacyfiku, krajami i terytoriami zamorskimi oraz Mołdawią.

18 COM(2011) 272 final z dnia 17 maja 2011 r.

18Uwagi

Dokonane oceny w większości przypadków zawierały nieścisłości i były nie w pełni przydatne lub niepełne, lecz zanotowano poprawę w tym zakresie

Oceny skutków lub oceny ex ante

32 Zgodnie z wytycznymi Komisji dotyczą‑cymi przeprowadzania ocen skutków19 skutki należy szacować ilościowo i kwo‑towo, jeśli to możliwe, a w obliczeniach należy się opierać na solidnych meto‑dach i wiarygodnych danych.

33 Aby zapewnić wysoką jakość wsparcia przy przygotowywaniu ocen skutków, pod koniec 2006 r. w Komisji utworzono Radę ds. Ocen Skutków. Ponadto Dział Audytu Wewnętrznego Dyrekcji Gene‑ralnej Komisji ds. Handlu przeprowadził w 2007 r. kontrolę ocen skutków i ocen wpływu na zrównoważony rozwój.

34 Trybunał przeanalizował sześć ocen skutków20 przeprowadzonych w odnie‑sieniu do PTA spośród 13, w przypadku których uznał on, że ocena skutków była konieczna (więcej szczegółowych informacji można znaleźć w załączni-ku II), i wykrył następujące uchybienia:

Uchybienia w zakresie dokładności ilościowego oszacowania skutków w ramach oceny skutków

35 Spośród sześciu skontrolowanych ocen skutków tylko jedna dotycząca rozporządzenia nr 978/2012 w sprawie GSP zawierała kompleksową analizę skutków gospodarczych w państwach beneficjentach opartą na solidnych źródłach danych.

36 Opis skutków gospodarczych zastoso‑wania preferencyjnych uzgodnień han‑dlowych w przypadku Republiki Korei przedstawiony w przygotowanej przez Komisję ocenie skutków21 jest oparty na badaniu przeprowadzonym przez konsultantów zewnętrznych22. W ba‑daniu tym zastosowano obliczeniowy model równowagi ogólnej (CGE), a jako dane źródłowe – bazę danych Global Trade Analysis Project (GTAP), której ograniczenia i wady zostały opisane w pkt 44–46 poniżej.

37 Spośród sześciu zbadanych ocen skutków dwa sprawozdania dotyczące GSP zostały przygotowane po rozpo‑częciu funkcjonowania przez Radę ds. Ocen Skutków w 2007 r. Sprawozda‑nia te zostały należycie przedłożone Radzie celem oceny jakości. Jej zale‑cenia dotyczące poprawy jakości tych projektów sprawozdań zostały w dużej mierze uwzględnione przez Komisję i nie było konieczne ponowne przedło‑żenie tych sprawozdań.

19 Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące ocen skutków z dnia 15 stycznia 2009 r. (SEC(2009) 92) i wcześniejsze wytyczne dotyczące ocen skutków z dnia 15 czerwca 2005 r. (SEC(2005) 791).

20 Oceny skutków dotyczące Ameryki Środkowej, Wspólnoty Andyjskiej, Korei Południowej, Indii, rozporządzenia Rady (WE) nr 732/2008 z dnia 22 lipca 2008 r. wprowadzającego ogólny system preferencji taryfowych na okres od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 31 grudnia 2011 r. oraz zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 552/97, (WE) nr 1933/2006 oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 1100/2006 i (WE) nr 964/2007 (Dz.U. L 211 z 6.8.2008, s. 1), oraz rozporządzenia (UE) nr 978/2012 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2012 r. wprowadzającego ogólny system preferencji taryfowych i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 732/2008 (Dz.U. L 303 z 31.10.2012, s. 1).

21 Dokument roboczy Komisji towarzyszący zaleceniu Komisji dla Rady dotyczącemu upoważnienia Komisji do prowadzenia negocjacji w sprawie umowy o wolnym handlu z Republiką Korei w imieniu WE i jej państw członkowskich, ocena skutków z dnia 27 listopada 2006 r. ((SEC(2006) 1562).

22 Copenhagen Economics i prof. J. F. Francois, Economic Impact of a Potential FTA between the EU and South Korea (Skutki gospodarcze potencjalnej umowy o wolnym handlu między UE a Koreą Południową), marzec 2007 r.

19Uwagi

Przykład znaczenia ratyfikacji i skutecznego wdrażania międzynarodowych konwencji dotyczących praw człowieka i praw pracowniczych, środowiska naturalnego i dobrych rządów

W dniu 24 kwietnia 2013 r. w Bangladeszu zawalił się ośmiopiętrowy budynek, w którym mieściło się kilka fabryk odzieży (Rana Plaza), co doprowadziło do śmierci 1129 pracowników. Wypadek ten spowodował, że opi‑nia publiczna wyraziła większe zainteresowanie tym, aby handel UE z krajami rozwijającymi się nie tylko był tanim źródłem odzieży dla unijnych firm i konsumentów, lecz także aby doprowadził do wytwarzania odzie‑ży w warunkach pracy zgodnych z międzynarodowymi normami, takimi jak podstawowe normy pracy MOP. W dniu 8 lipca 2013 r. Komisja wraz z rządem Bangladeszu i Międzynarodową Organizacją Pracy rozpoczęły realizację wspólnej inicjatywy (tzw. Paktu) na rzecz poprawy warunków pracy i warunków BHP w zakładach odzieżowych w tym kraju.

Ram

ka 1

23 COM(2004) 461 final z dnia 7 lipca 2004 r. Zob. również plan działania (http://ec.europa.eu/governance/impact/planned_ia/docs/88_trade_gsp_regulation_en.pdf) oraz SEC(2011) 536 final z dnia 10 maja 2011 r. (ten dokument odnosi się do rozporządzenia nr 978/2012 w sprawie GSP).

24 SEC(2011) 536 final.

25 Zob. załącznik 6 do dokumentu SEC(2011) 536 final.

26 COM(2002) 276 final oraz wytyczne dotyczące ocen skutków.

27 Oceny skutków dotyczącej Ameryki Środkowej, Wspólnoty Andyjskiej, Korei Południowej oraz Indii.

Uchybienia związane z nieprzydatnością i niekompletnością ocen skutków

38 Celem GSP jest przyczynienie się do zwal‑czania ubóstwa na świecie, promowania zrównoważonego rozwoju i lepszego zabezpieczenia interesów finansowych i gospodarczych UE23. Jednak ocena skutków dotycząca ogólnego systemu preferencji taryfowych obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r.24 obejmowała ogólny cel GSP, którym jest promowanie zrównoważonego rozwoju i dobrych rzą‑dów, tylko w odniesieniu do 10 spośród 85 potencjalnych państw beneficjentów25. Konieczność ratyfikacji i skutecznego wdrażania międzynarodowych konwen‑cji dotyczących praw człowieka i praw pracowniczych, środowiska naturalnego i dobrych rządów została uwzględniona jedynie w przypadku tych 10 krajów, a w przypadku pozostałych państw beneficjentów już nie (zob. ramka 1).

39 Jednym z kluczowych etapów pro‑cedury przeprowadzania oceny skutków26 jest określenie kluczowych wskaźników monitorowania.

40 Ustalenia dotyczące monitorowania zostały uwzględnione we wszystkich sześciu ocenach skutków zbadanych przez Trybunał. Jednak w czterech z nich27 Komisja nie określiła ram czasowych, zakresu ani wskaźników umożliwiających ocenę skuteczności preferowanej opcji oraz tego, kto bę‑dzie odpowiedzialny za jej wdrożenie.

20Uwagi

41 Konieczność podejmowania takich działań monitorujących została pod‑kreślona przez Europejski Komitet Ekonomiczno‑Społeczny w odniesieniu do preferencyjnych uzgodnień handlo‑wych między UE a Indiami. Europejski Komitet Ekonomiczno‑Społeczny28

zalecił „niezwłocznie przeprowadze‑nie nowych badań, które wyraźnie uwzględniałyby rzeczywisty wpływ umowy o wolnym handlu na społeczeństwo obywatelskie UE i Indii (w szczególności Sposób 4 (ang. Mode 4), MŚP, prawa pracowni‑cze, kobiety, ochronę konsumentów, gospodarkę nieformalną, rolnictwo, ubóstwo, a także wpływ na dostęp‑ność produktów podstawowych, takich jak leki ratujące życie)”.

42 W ocenie skutków dotyczącej ogól‑nego systemu preferencji taryfowych obowiązującego od dnia 1 stycz‑nia 2014 r. wskazano, że jednym z celów GSP29 jest lepsze zabezpie‑czenie interesów finansowych i go‑spodarczych UE. Mimo że większość prowadzonych przez OLAF dochodzeń dotyczących nadużyć finansowych w dziedzinie preferencyjnych uzgod‑nień handlowych dotyczy państw beneficjentów GSP, wskaźniki Komisji służące do monitorowania skuteczno‑ści nie łączą się w żaden sposób z nad‑użyciami finansowymi i uchylaniem się od należności celnych. W związku z tym zainteresowane strony nie mają możliwości sprawdzenia podatności GSP na nadużycia finansowe i zmie‑rzenia poprawy w zakresie zwalczania tych nadużyć i uchylania się od należ‑ności celnych.

Ocena wpływu na zrównoważony rozwój

43 Trybunał przeanalizował 10 ocen wpływu na zrównoważony rozwój30 i wykrył uchybienia opisane poniżej.

Uchybienia w zakresie dokładności ilościowego oszacowania skutków w ramach oceny wpływu na zrównoważony rozwój

44 W ocenach wpływu na zrównoważony rozwój konsultanci stosują obliczenio‑wy model równowagi ogólnej (CGE) oparty na bazie danych Global Trade Analysis Project (GTAP). Model CGE jest powszechnie stosowany przez organizacje międzynarodowe. Model ten posiada jednak pewne ogranicze‑nia (zob. załącznik V).

45 Trybunał stwierdził, że w bazie danych GTAP wykorzystuje się nieaktualne dane31, których spójność i wiarygod‑ność nie jest wystarczająco zweryfiko‑wana. Korzystanie z nich może zatem prowadzić do wyciągnięcia błędnych wniosków w ramach oceny wpływu na zrównoważony rozwój. Komisja nie ma pewności, czy ramy statystyczne między różnymi regionami i państwa‑mi członkowskimi UE a państwami beneficjentami / krajami partnerskimi są spójne.

28 Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego nr 1612/2011.

29 Zgodnie z dokumentem SEC(2011) 536 final.

30 Oceny wpływu na zrównoważony rozwój dotyczące: preferencyjnych uzgodnień handlowych z Chile, państwami Ameryki Środkowej, państwami Wspólnoty Andyjskiej, Republiką Korei, Mercosurem, Indiami i Kanadą; sześciu umów o partnerstwie gospodarczym zawartych z państwami AKP; umowy o wolnym handlu z dziewięcioma krajami regionu eurośródziemnomorskiego; pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu z Maroko.

31 Na potrzeby modelu CGE kompiluje się macierze rachunków społecznych dla każdego regionu, ale w najnowszych wersjach GTAP współczynniki techniczne i struktury towarów do użytku końcowego i pośredniego są oparte na tablicach podaży i wykorzystania po bieżących cenach za rok odniesienia 2000, chociaż Eurostat (wydział Komisji do spraw statystyk) obecnie dysponuje danymi za lata 2007, 2008 i 2009.

21Uwagi

46 Najodpowiedniejsze kwalifikacje do wy‑powiadania się na temat jakości danych dotyczących państw członkowskich mają Eurostat i krajowe instytuty staty‑styczne, ale DG ds. Handlu nie zwróciła się do nich o opinię na temat jakości da‑nych stosowanych w GTAP. W sprawoz‑daniu specjalnym nr 3/201032 Trybunał stwierdził, że wewnętrzne źródła takie jak Eurostat nie są aktywnie wykorzy‑stywane do stwierdzania dostępności konkretnych danych dotyczących państw członkowskich i do uzyskiwania takich danych (np. we współpracy z kra‑jowymi urzędami statystycznymi).

Uchybienia związane z nieprzydatnością i niekompletnością ocen wpływu na zrównoważony rozwój

47 Aby ocena wpływu na zrównoważony rozwój była przydatna dla negocja‑torów, musi zostać przygotowana w odpowiednim czasie. Jednak w jed‑nym przypadku umowa dotycząca preferencyjnych uzgodnień handlo‑wych z Chile została podpisana, zanim ukończono ocenę wpływu na zrówno‑ważony rozwój.

48 Oceny skutków i oceny wpływu na zrównoważony rozwój służą analizie konsekwencji preferencyjnych uzgod‑nień handlowych w rolnictwie. Wpływ wspólnej polityki rolnej na miejscowe gospodarki krajów partnerskich oce‑niono jednak tylko w ocenie wpływu na zrównoważony rozwój dotyczącej wymiany handlowej regionów z kra‑jami Karaibów, podczas gdy o ne‑gatywnym wpływie wspomina się w sprawozdaniach organizacji mię‑dzynarodowych (MOP33, Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyży‑wienia i Rolnictwa34), w szczególności w kontekście umów o partnerstwie gospodarczym (EPA)35.

49 Ponadto w ocenie wpływu na zrów‑noważony rozwój dotyczącej umów o partnerstwie gospodarczym z 2007 r. nie poruszono kwestii omówionych w ramach innych ocen wpływu na zrównoważony rozwój, takich jak wpływ rozdziału dotyczącego praw własności intelektualnej na zdrowie publiczne wynikający z tego, że ogra‑niczenia dostępu do leków generycz‑nych mogą negatywnie wpłynąć na zdolność rządów do poprawy publicz‑nych warunków zdrowotnych. Budzi to wątpliwości dotyczące kompletności przeprowadzonej analizy, ponieważ Komisja mimo wszystko wprowadziła odpowiednie zabezpieczenia w tym zakresie w tekście umowy36.

Ocena śródokresowa lub ocena ex post

50 Trybunał przeanalizował wszystkie oceny ex post dotyczące PTA przepro‑wadzone do końca 2012 r.37 i stwierdził, co następuje:

Ilościowe oszacowanie skutków w niektórych ocenach śródokresowych lub ocenach ex post

51 Trybunał stwierdził, że kompleksową, ilościową i opartą na dowodach anali‑zę skutków gospodarczych przeprowa‑dzono w przypadku oceny ex post PTA z Chile oraz w przypadku śródokre‑sowej oceny GSP UE. W obu ocenach oprócz szacunków ekonometrycznych zastosowano symulacje CGE (zob. pkt 44–46 oraz załącznik III).

32 Zob. pkt 70 sprawozdania specjalnego nr 3/2010.

33 MOP, Trade and employment from Myths to fact (Handel i zatrudnienie – fakty i mity), 2011 r.

34 FAO, The agricultural dimension of the ACP‑EU Economic Partnership Agreements (Rolniczy wymiar umów o partnerstwie gospodarczym AKP–UE), 2006 r.

35 Umowy w sprawie preferencyjnych uzgodnień handlowych, na mocy których tworzone są strefy wolnego handlu między UE a państwami AKP.

36 Zgodnie z art. 139 ust. 2 umowy o partnerstwie gospodarczym między państwami CARIFORUM, z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony: „Strona WE i państwa CARIFORUM sygnatariusze są zgodne, że zasady ustanowione w art. 8 Porozumienia TRIPS mają zastosowanie do niniejszej sekcji. Strony są także zgodne co do tego, że odpowiednie i skuteczne egzekwowanie praw własności intelektualnej powinno uwzględniać potrzeby rozwoju państw CARIFORUM, zapewniać równowagę pomiędzy prawami i obowiązkami posiadaczy praw i użytkowników oraz umożliwiać stronie WE i państwom CARIFORUM sygnatariuszom ochronę zdrowia publicznego i potrzeb żywieniowych. Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie będzie interpretowane jako ograniczające możliwości Stron oraz państw CARIFORUM sygnatariuszy wspierania dostępu do leków”.

37 Śródokresową ocenę GSP UE, sprawozdanie z integracji gospodarczej w regionie eurośródziemnomorskim, ocenę wpływu gospodarczego filaru handlowego układu o stowarzyszeniu UE–Chile i ocenę ex post sześciu umów o wolnym handlu zawartych przez UE.

22Uwagi

Uchybienia związane z niekompletnością ocen śródokresowych lub ocen ex post

52 W ocenie ex post sześciu PTA38 analizę skutków gospodarczych ograniczono do przepływów handlowych i położo‑no nacisk na ich skutki w krajach part‑nerskich. Komisja nie przeprowadziła analizy sektorowej, a przepływów han‑dlowych nie rozbito poniżej poziomu produktów rolnych i przemysłowych.

53 Ocena ex post dotycząca krajów euro‑śródziemnomorskich39 zawiera dokład‑ną analizę gospodarczych skutków liberalizacji handlu. Nie określono jed‑nak wartości dodanej PTA w stosunku do scenariusza odniesienia w UE. Nie przeprowadzono analizy kosztów i korzyści ani nie przewidziano przeprowadzenia oceny ex post w przyszłości.

Ze śródokresowej oceny GSP wynika, że polityka ta nie przyniosła jeszcze wszystkich oczekiwanych korzyści

54 W odniesieniu do celu GSP polegające‑go na przyczynieniu się do zwalczania ubóstwa na świecie i promowania zrównoważonego rozwoju w śródo‑kresowej ocenie uzyskano mieszane wyniki. Z jednej strony zawiera ona pozytywne dowody na to, że:

a) UE oferuje ulepszony, preferen‑cyjny dostęp tym krajom, które mają większe potrzeby w zakresie rozwoju;

b) dowody ekonometryczne wskazują, że ogółem preferencje rzeczywiście pozytywnie wpływają na handel, a także na inwestycje oraz że

c) istnieją dowody na to, że ekspor‑terzy w najsłabiej rozwiniętych krajach rzeczywiście czerpią korzyści z preferencji i że zyski nie są po prostu zawłaszczane przez importerów.

55 Z drugiej strony Komisja jest zdania, że GSP powinien wesprzeć rozwijające się gospodarki w zwiększaniu wolumenu eksportu produktów przemysłowych40 oraz że zapewnianie preferencji w od‑niesieniu do wyrobów przemysłowych pomogłoby zwiększyć skalę takiego eksportu i przyczyniłoby się do dywer‑syfikacji poprzez rozwój szerszej bazy przemysłowej. Ze śródokresowej oceny GSP wynika jednak, że system ten nie jest do tej pory skuteczny w zwiększa‑niu dywersyfikacji41 i że nie ma jasnych dowodów na przyśpieszenie wzrostu gospodarczego42 lub zrównoważonego rozwoju43 w krajach rozwijających się.

38 RPA, Meksyk, Maroko, Tunezja, Chile i Jordania.

39 Liban, okupowane terytoria palestyńskie i Syria nie wchodziły w zakres oceny.

40 SEC(2011) 536 final.

41 Zgodnie pkt 7.1 śródokresowej oceny GSP UE „Nie ma dowodów na to, że systemy GSP doprowadziły do jakiejkolwiek dywersyfikacji eksportu i przejścia na nowe produkty eksportowe po stronie państw beneficjentów”.

42 W pkt 7.1 śródokresowej oceny GSP UE stwierdzono, że „Dowody na zakres, w jakim preferencje są powiązane ze wskaźnikami rozwoju, są niezwykle złożone, i nie da się dostrzec jasnych przesłanek na to, że preferencje są szczególnie dobrze ukierunkowane na kraje najbardziej potrzebujące lub znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji [...] całkiem możliwe, że system GSP był istotnym czynnikiem rozwoju określonych krajów. Niemniej jednak sumarycznie nie ma na to mocnych dowodów”.

43 W pkt 7.1 śródokresowej oceny GSP UE wprowadzono następujące zastrzeżenie: „Istnieją wprawdzie pewne dowody na to, że system GSP Plus może mieć pozytywny wpływ na ratyfikację wybranych konwencji, natomiast dowody na rzeczywiste aktywne wdrażanie odpowiednich konwencji (w szczególności w odniesieniu do norm pracowniczych) są znacznie słabsze”.

23Uwagi

44 Próba dobrana na podstawie jednostki monetarnej (MUS), w przypadku której brano pod uwagę celną wartość towaru. Przyjęto, że istotność wynosi 5%, a poziom ufności 95%.

45 Zgodnie z art. 221 ust. 3 Wspólnotowego kodeksu celnego powiadomienie dłużnika nie może nastąpić po upływie trzech lat, licząc od dnia powstania długu celnego. W związku z tym należności przedawniają się po upływie tego terminu.

Kontrole celne przeprowadzane przez organy wybranych państw członkowskich są niedopracowane

56 Kontrole przeprowadzane przez wła‑ściwe władze (państwa członkowskie, państwa beneficjentów / kraje part‑nerskie i Komisję), a także zarządzanie współpracą administracyjną powinny zapewniać prawidłowe wdrażanie PTA, a tym samym chronić legalne interesy gospodarcze i finansowe.

57 Trybunał zbadał ogólną strategię kon‑troli stosowaną w przypadku preferen‑cyjnych uzgodnień handlowych przez organy celne w pięciu państwach członkowskich (zob. pkt 23). Odpo‑wiednia strategia kontroli opiera się na skutecznej analizie ryzyka obejmu‑jącej element losowy, aby uwzględnić stopień niepewności.

Uchybienia w strategii kontroli i zarządzaniu ryzykiem

58 Skuteczność ustaleń dotyczących kontroli zbadano na podstawie dwóch losowo dobranych prób. W każdym wybranym państwie członkow‑skim wybrano statystyczną44 próbę 60 przedawnionych45 należności cel‑nych z 2009 r. z tytułu stosowania pre‑ferencyjnych uzgodnień handlowych. Cel doboru takiej próby był dwojaki:

a) zweryfikowanie, czy import był zgodny z wszystkimi warunkami, których spełnienie jest wymagane, aby korzystać z preferencji ta‑ryfowych, i czy w ramach kon‑troli celnych można było wykryć niespełnienie takich warunków i odzyskać należności celne, zanim się przedawnią oraz

b) ekstrapolacja kwoty definitywnych strat dla budżetu UE, w przypadku gdy dług celny nie zostanie ściąg‑ nięty, zanim się przedawni.

59 Trybunał stwierdził uchybienia w stra‑tegii kontroli i zarządzania ryzykiem w Niemczech, Francji i Zjednoczonym Królestwie, mogące doprowadzić do strat dla budżetu UE.

24Uwagi

60 W Niemczech stwierdzono uchybie‑nia dotyczące systemu zarządzania ryzykiem związanym z PTA: ocena wyników profili ryzyka wymaga ręcznej interwencji, co jest zadaniem czasochłonnym, złożonym i żmud‑nym; w 2011 i 2012 r. wprowadzono w systemie tylko jeden nowy lokalny profil ryzyka46; a przy wyborze impor‑terów do audytu po odprawie celnej nie uwzględniono w wystarczającym stopniu szczególnego ryzyka przedaw‑nienia w ramach PTA47.

61 We Francji preferencyjne pochodzenie bierze się pod uwagę wraz z innymi kryteriami, jednak nie stanowi ono priorytetu w systemie zarządzania ryzykiem.

62 W Zjednoczonym Królestwie organy celne przyjmują kopie świadectw przewozowych i świadectw pocho‑dzenia, gdy przeprowadzają kontrole dokumentów importowych w ramach PTA. Autentyczność tych świadectw można z całą pewnością stwierdzić tylko na podstawie oryginałów tych dokumentów. Ponadto częstotliwość przeprowadzania kontroli dokumen‑tacji importowej w ramach procedury zgłoszenia uproszczonego48 i odprawy uproszczonej w miejscu49 była bardzo niska50. W odniesieniu do audytu po odprawie celnej preferencyjne uzgod‑nienia handlowe nie zostały wybrane jako temat audytu.

63 Uchybienia te potwierdzają kwoty dochodów potencjalnie bezpowrotnie straconych stwierdzone w tych trzech państwach członkowskich. W drodze ekstrapolacji błędów stwierdzonych w próbie z 2009 r. Trybunał osza‑cował, że kwota należności celnych zagrożonych przedawnieniem w tych państwach członkowskich wynosi 655 mln euro51. Odpowiada to około 6% pobranych należności celnych z tytułu importu w pięciu wybranych państwach członkowskich w tym roku.

64 W przypadku braku wymaganych dowodów towary nie kwalifikują się do preferencji taryfowych. Stwier‑dzone błędy to m.in. brak świadectw pochodzenia lub świadectw przewo‑zowych, brak dowodów na transport bezpośredni, przypadki świadectw niepodpisanych lub nieopieczętowa‑nych przez właściwe organy państwa beneficjenta / kraju partnerskiego lub z pieczęcią nieodpowiadającą auten‑tycznej pieczęci, której wzór organy te przesłały Komisji, i świadectwa nieod‑powiadające towarzyszącej dokumen‑tacji importowej. Błędy te wystąpiły w 10% przypadków w Niemczech, 11% we Francji i 38% przypadków w Zjedno‑czonym Królestwie.

65 Druga próba statystyczna składająca się z 30 transakcji importu w ramach PTA w 2011 r. została sprawdzona przez Trybunał w każdym z pięciu państw członkowskich w celu stwierdzenia:

a) czy importowane towary kwalifiko‑wały się do zastosowania preferen‑cji taryfowych, a jeśli nie,

b) czy organy celne wszczęły w przy‑padkach stwierdzenia niezgodno‑ści weryfikację po odprawie w dro‑dze współpracy administracyjnej.

46 Kombinacja kryteriów ryzyka i obszarów kontroli (np. typ towaru, kraj pochodzenia), która wskazuje na występowanie ryzyka i prowadzi do wniosku o przeprowadzenie kontroli.

47 Aby uniknąć przedawnienia, należy uwzględnić maksymalnie dziesięciomiesięczny termin, jaki państwa beneficjenci / kraje partnerskie mają na odpowiedź na wniosek o współpracę administracyjną.

48 Uproszczona procedura, w ramach której przedsiębiorca zgłasza towary do oclenia i składa formularz zgłoszenia uproszczonego lub dokument handlowy (np. fakturę) zamiast standardowego zgłoszenia szczegółowego.

49 Uproszczona procedura, w ramach której przedsiębiorca odbiera towary bezpośrednio w swojej siedzibie (lub w wyznaczonym miejscu), a złożenie zgłoszenia celnego i zwolnienie towarów następuje zwykle poprzez wpis do rejestrów własnych przedsiębiorcy.

50 Żadne z takich zgłoszeń dotyczących importu w ramach PTA nie zostało wybrane przez system zarządzania ryzykiem do kontroli dokumentów ex post w latach 2009 i 2010, natomiast w latach 2011 i 2012 odsetek takich zgłoszeń wybranych do kontroli dokumentów wynosił odpowiednio 0,0209% i 0,0289%.

51 Na co składa się 167 mln euro w przypadku Niemiec, 176 mln euro w przypadku Francji i 312 mln euro w przypadku Zjednoczonego Królestwa.

25Uwagi

52 O ile spełnione zostały wszystkie warunki określone w odpowiednich przepisach oraz w orzecznictwie, w szczególności w wyroku Trybunału z dnia 9 marca 2006 r. w sprawie C‑293/04 Beemsterboer [2006] Zb.Orz. s. I‑2284.

66 Uzyskane na podstawie tej próby wyniki wskazują na uchybienia w kontrolach w Niemczech, Hiszpanii i Zjednoczonym Królestwie. Stwierdzone błędy były po‑dobne do tych stwierdzonych w próbie z 2009 r.: brak świadectw pochodzenia lub świadectw przewozowych, przypad‑ki świadectw z pieczęcią organu innego niż zgłoszony Komisji przez państwa beneficjentów / kraje partnerskie lub świadectw wydanych przez organ niezgłoszony Komisji oraz świadectwa nieodpowiadające towarzyszącej doku‑mentacji importowej. Błędy te wystąpiły w 7% przypadków w Niemczech, 7% w Hiszpanii i 23% przypadków w Zjed‑noczonym Królestwie.

67 Błędy stwierdzone w próbie z 2011 r. przedawnią się dopiero w 2014 r. i do tego czasu organy celne państw człon‑kowskich mogą przesłać świadectwa przewozowe i świadectwa pochodzenia do państw beneficjentów / krajów part‑nerskich, aby je zweryfikować w ramach ustaleń o współpracy administracyjnej. Wszelkie narosłe zadłużenie można jeszcze odzyskać i dlatego Trybunał nie ekstrapolował stwierdzonych błędów.

Uchybienia w zarządzaniu współpracą administracyjną przez organy wybranych państw członkowskich

68 Wnioski o współpracę administracyjną są przesyłane przez organy państw członkowskich państwom beneficjen‑tom / krajom partnerskich w przypadku uzasadnionych wątpliwości dotyczą‑cych preferencyjnego traktowania lub losowo. W pierwszym przypadku w ra‑zie braku odpowiedzi lub niesatysfak‑cjonującej reakcji w terminie dziesięciu miesięcy należy odmówić zastosowania preferencyjnej stawki taryfowej i wsz‑cząć procedurę odzyskania należności52. W przypadku losowych wniosków, jeśli państwo beneficjent / kraj partnerski

nie prześle odpowiedzi, nadal stosuje się preferencyjne traktowanie.

69 Ustalenia o współpracy administracyj‑nej zbadano na podstawie dodatkowej próby 30 wniosków przesłanych do państw beneficjentów / krajów part‑nerskich w 2011 r. przez każde z wybra‑nych państw członkowskich. Trybunał zbadał, czy:

a) po upływie pierwotnego terminu na przesłanie odpowiedzi (zazwy‑czaj sześć miesięcy) do państwa beneficjenta / kraju partnerskiego przesłano upomnienie;

b) w przypadku braku odpowiedzi lub satysfakcjonującej reakcji w dodatkowym terminie czterech miesięcy wszczęto procedurę od‑zyskania należności.

70 Trybunał stwierdził uchybienia w za‑rządzaniu współpracą administracyjną w Hiszpanii, we Francji i we Włoszech.

71 Hiszpańskie organy celne wysłały 11 wniosków na Filipiny, lecz pisma nie zostały doręczone i zostały zwrócone do adresata. Hiszpańskie organy celne nie podjęły żadnych innych działań, aby skontaktować się z właściwymi organami kraju beneficjenta lub przy‑stąpić do odzyskania należności po odprawie celnej.

26Uwagi

72 Włoskie organy celne do lutego 2013 r. nie przystąpiły do odzyskania należ‑ności po odprawie celnej, mimo że państwo beneficjenta w swojej odpo‑wiedzi na cztery wnioski o współpracę administracyjną zaprzeczyło, jakoby zastosowanie miało preferencyjne traktowanie. W 10 innych przypadkach procedury odzyskiwania należności po odprawie były opóźnione.

73 Francuskie organy celne nie przystępu‑ją do odzyskania należności po odpra‑wie celnej, gdy państwa beneficjenci / kraje partnerskie przesyłają z opóźnie‑niem odpowiedzi na losowe wnioski o współpracę administracyjną. Nawet w przypadku gdy w tych spóźnionych odpowiedziach potwierdzono, że świa‑dectwa przewozowe lub świadectwa pochodzenia są rzeczywiście nieważne lub sfałszowane, francuskie organy celne nie podejmują żadnych działań zmierzających do odzyskania należno‑ści (zob. pkt 68).

W systemach zarządzania ryzykiem państw członkow‑skich nie zawsze uwzględnia się komunikaty dotyczące wzajemnej pomocy

74 W każdym przypadku gdy OLAF uzyska informacje o operacjach, które sta‑nowią naruszenie lub mają pozory naruszenia przepisów dotyczących pre‑ferencyjnych uzgodnień handlowych, kieruje do państw członkowskich ko‑munikat dotyczący wzajemnej pomocy (MA). Państwa członkowskie powinny wprowadzić te informacje do swoich systemów zarządzania ryzykiem, aby zapobiec stratom w budżecie UE.

75 Trybunał zbadał próbę 30 transakcji importu towarów, których dotyczyły komunikaty MA wydane przez OLAF w każdym z pięciu wybranych państw członkowskich. Trybunał stwierdził, że organy Niemiec, Hiszpanii i Francji nie wprowadziły odpowiednich informa‑cji do swoich systemów zarządzania ryzykiem.

Błędy w procedurach odzyskiwania należności w trzech spośród wybranych państw członkowskich

76 Trybunał sprawdził, czy wybrane państwa członkowskie szybko reagują na sprawozdania OLAF‑u. W sprawoz‑daniach tych podsumowuje się wyniki dochodzeń dotyczących pochodzenia, dzięki czemu państwa członkowskie mogą zidentyfikować przypadki importu, które nie kwalifikują się do preferencyjnego traktowania, i wsz‑cząć procedury odzyskiwania długu celnego. Organy celne państw człon‑kowskich powinny wszcząć te czyn‑ności w terminie trzech miesięcy53. Wszelkie opóźnienia mogą spowodo‑wać przedawnienie się długu celnego.

77 Trybunał stwierdził dwa przypadki długu celnego na kwotę przekracza‑jącą łącznie 2 mln euro (w Hiszpanii i w Zjednoczonym Królestwie), który przedawnił się z powodu opóźnionej reakcji organów celnych państw człon‑kowskich na sprawozdania OLAF‑u. W innym przypadku francuskie organy celne nie wszczęły procedury odzyski‑wania długu po tym, jak hiszpańskie organy celne poinformowały je o nie‑ważności świadectwa przewozowego.

53 Termin trzech miesięcy od daty przesłania pisma przez Komisję w celu poinformowania dłużników o należnych prawnie cłach importowych został wspomniany przez Trybunał Sprawiedliwości w jego wyroku z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie C‑442/08, Komisja Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec, pkt 47, 59 i 81.

27Uwagi

54 Wniosek o zwrot lub umorzenie należności i odstąpienie od procedury odzyskiwania ex post zgodnie z art. 871 i 905 RWKC.

55 Zgodnie z pkt 3.2 COM(2005) 100 final z dnia 16 marca 2005 r.

78 Aby zadbać o jednolite stosowanie prawa UE, zgodnie z prawem celnym Komisja jest upoważniona do podej‑mowania decyzji w sprawie wniosków REM‑REC54. Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości z dnia 20 listopada 2008 r. w sprawie C‑375/07 Heuschen & Schrouff „gdy sąd krajowy rozpatrujący skargę na decyzję w spra‑wie przystąpienia do retrospektywne‑go pokrycia należności celnych przy‑wozowych uzyska w toku procedury informację o przekazaniu Komisji [...], powinien [...] uniknąć wydania orzecze‑nia, które sprzeciwiałoby się decyzji, jaką zamierza wydać Komisja [...]. Oznacza to, że sąd krajowy, nie będąc władnym do zastąpienia oceny Komisji swoją oceną, może zawiesić postępo‑wanie do czasu wydania decyzji przez Komisję”.

79 Zgodnie z tym wyrokiem sąd krajowy nie powinien wydawać orzeczenia w sprawach, w których oczekuje się na wydanie decyzji przez Komisję. Trybunał stwierdził jednak w Hiszpa‑nii przypadek, w którym krajowy sąd nie zawiesił postępowania, mimo że sprawa została przedłożona Komisji. Powstała strata dla budżetu UE wynio‑sła ponad 600 000 euro.

80 W związku z tym istnieje ryzyko, że im‑porterzy będą przedkładać sprawę jed‑nocześnie na dwóch szczeblach i będą wybierać najkorzystniejsze orzeczenie, co podważy przydatność i skuteczność systemu REM‑REC.

Uchybienia w nadzorze prowadzonym przez Komisję nad państwami członkowskimi i państwami beneficjen‑tami / krajami partnerskimi

81 Trybunał zweryfikował działalność Komisji w zakresie monitorowania i kontroli, która miała na celu zapew‑nienie wiarygodnego i spójnego wdra‑żania PTA w państwach członkowskich i państwach beneficjentach / krajach partnerskich, i wykrył następujące uchybienia.

Komisja w niewielu przypadkach przeprowadziła wcześniejszą ocenę ani nie przeprowadziła wizyt monitorujących w państwach korzystających z preferencyj‑nego traktowania

82 Komisja powinna ocenić trwałe możli‑wości państwa korzystającego z pre‑ferencyjnego traktowania (lub grupy takich państw) w zakresie stosowania uzgodnień oraz związanych z nimi przepisów i procedur, kierując się przy tym oceną ryzyka55. Trybunał stwier‑dził, że wcześniejsze oceny wykonano tylko w odniesieniu do ograniczonej liczby krajów partnerskich.

28Uwagi

83 Zgodnie z odpowiednim komunikatem Komisji56 w państwie korzystającym z preferencyjnego traktowania po‑winny odbyć się wizyty monitorujące. Komisja nie przeprowadziła żadnej takiej wizyty, aby sprawdzić prawidło‑we wdrożenie systemu.

84 Może to prowadzić do znaczących konsekwencji finansowych, ponieważ nieprzeprowadzenie wizyt monitoru‑jących może być wykorzystane przez importerów jako uzasadnienie wnio‑sków o zwrot lub umorzenie długów celnych odzyskanych ex post, gdy okaże się, że towary nie kwalifikowały się do zastosowania preferencyjnego traktowania57.

85 Ponadto w komunikacie Komisji przewiduje się wprowadzenie systemu okresowego składania sprawozdań przez beneficjentów. Sprawozdania te miałyby dotyczyć zarządzania i kontro‑li w zakresie preferencyjnego pocho‑dzenia towarów. Trybunał sprawdził, czy system taki został stworzony w krajach objętych GSP, i stwierdził, że tak się nie stało.

86 Trybunał zbadał również aktywność Komisji w zakresie kontroli doty‑czących PTA i stwierdził, że Komisja zazwyczaj zajmuje się kwestiami dotyczącymi preferencyjnego pocho‑dzenia, w tym strategią kontroli w tym zakresie, podczas przeprowadzania w państwach członkowskich kontroli dotyczących tradycyjnych zasobów własnych. Kontroli takich nie można przeprowadzić w państwach benefi‑cjentach / krajach partnerskich.

Komisja poczyniła kroki, aby zapewnić sprawny przebieg współpracy administracyjnej, ale problemy nadal występują

87 W dziedzinie współpracy administra‑cyjnej Komisja dążyła do zadbania o bezproblemowe i ujednolicone przekazywanie niezbędnych infor‑macji między państwami członkow‑skimi, państwami beneficjentami i samą Komisją w ramach współpracy administracyjnej.

88 Niemniej jednak wybrane państwa członkowskie poinformowały Trybu‑nał, że miały trudności z krajami takimi jak Filipiny, Indie, Indonezja, Malezja, Republika Dominikańska, Wietnam i Zjednoczone Emiraty Arabskie doty‑czące późnych odpowiedzi na wnioski o współpracę administracyjną i słabej jakości odpowiedzi.

89 Komisja regularnie zwraca się do państw członkowskich o statystyki dotyczące wniosków o współpracę ad‑ministracyjną przesyłanych do państw beneficjentów / krajów partnerskich. Informacje te są punktem wyjścia do planowania czynności w zakresie monitorowania i do wyboru krajów, na które należy zwrócić szczególną uwagę. Jakość przekazywanych przez państwa członkowskie informacji była jednak niska, ponieważ trudno było rozróżnić wnioski przesłane losowo i wnioski przesłane w przypadku uza‑sadnionych wątpliwości (zob. pkt 68).

56 Zob. przypis 62.

57 W swoim wyroku w sprawie C‑204/07P Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że jeżeli w danym przypadku Komisja nie skorzystała w pełni ze swych uprawnień do nadzoru i kontroli, którymi dysponuje w ramach danego układu stowarzyszeniowego celem zapewnienia prawidłowego stosowania tego układu, jej uchybienie doprowadziło do powstania szczególnej sytuacji w rozumieniu art. 239 Wspólnotowego kodeksu celnego uzasadniającej zwrot lub umorzenie należności celnych przywozowych pobranych w oparciu o nieprawidłowe lub nieautentyczne świadectwa.

29Uwagi

58 Dotyczącym importu surimi, które zgodnie ze zgłoszeniem miało pochodzić z Tajlandii.

59 Hiszpania i Zjednoczone Królestwo, zob. pkt 77.

60 Zjednoczone Królestwo.

Dochodzenia OLAF‑u dotyczące pochodzenia są niezbędne, ale ich konsekwencje finansowe są niedopracowane

90 Poza wydawaniem komunikatów MA skierowanych do państw członkow‑skich w celu ostrzeżenia ich przed podejrzanymi przypadkami importu związanymi z obchodzeniem warun‑ku pochodzenia OLAF przeprowadza dochodzenia dotyczące pochodzenia w państwach beneficjentach / krajach partnerskich, aby sprawdzić we współ‑pracy z właściwymi organami, czy towary importowane do UE rzeczywi‑ście kwalifikowały się do zastosowania preferencji taryfowych. Aby zweryfiko‑wać skuteczność roli OLAF‑u w chro‑nieniu interesów finansowych UE dotyczących PTA, Trybunał przeana‑lizował próbę dziesięciu dochodzeń dotyczących preferencyjnego pocho‑dzenia. Stwierdził, że poza jednym dochodzeniem58 OLAF z powodzeniem wykazywał, że importowane towary nie kwalifikują się do zastosowania preferencji taryfowych.

91 Wskaźniki wyników obecnie stosowa‑ne przez OLAF do oceny skuteczności i wydajności jego dochodzeń (np. liczba otwartych spraw, które powodują wsz‑częcie dochodzenia, liczba dochodzeń prowadzących do wydania zalecenia) nie umożliwiają wskazania powiązań między sprawą, kwotą tradycyjnych zasobów własnych, o którą chodzi, i rzeczywiście odzyskaną kwotą.

92 Trybunał stwierdził przypadki przedawnienia w odniesieniu do finansowych konsekwencji dochodzeń OLAF‑u w związku z nieprzystąpieniem do odzyskiwania należności przez pań‑stwa członkowskie w odpowiednim terminie59, a także przypadki, w któ‑rych nie można było stwierdzić, jaką część kwoty należności celnych, którą OLAF oszacował w swoim sprawozda‑niu i od której zapłaty się uchylono, udało się odzyskać60.

Niewystarczające wykorzysta‑nie środków zapobiegawczych i środków reagowania do ochrony interesów finansowych UE

93 Trybunał zbadał działania Komisji mające na celu ochronę interesów finansowych UE poprzez zapobieganie importowi niekwalifikujących się towa‑rów w ramach preferencji taryfowych i odzyskiwanie należnej kwoty trady‑cyjnych zasobów własnych w przypad‑kach gdy doszło do takiego importu.

94 Po otrzymaniu komunikatu MA państwa członkowskie nie zawsze przyjmowały odpowiednie środki (np. wymaganie złożenia gwarancji w od‑niesieniu do towarów importowanych, których dotyczy dochodzenie).

30Uwagi

95 Brak takich środków doprowadził do tego, że państwa członkowskie uzna‑wały te kwoty za nie do odzyskania, gdy importer stawał się niewypłacalny lub zaprzestawał działalności gospo‑darczej (zob. ramka 2).

96 W przypadku niedostatecznej kontroli lub braku współpracy, w tym wspar‑cia przy dochodzeniach dotyczących nadużyć finansowych, należy stosować środki zapobiegawcze i zabezpieczają‑ce. Środki te obejmują zawiadomienia dla importerów61, zawieszenie pre‑ferencji62 w przypadkach, w których przewidziano możliwość poniesienia odpowiedzialności finansowej przez państwo, które zawiniło, i umożliwiono taką procedurę63.

97 Państwa członkowskie muszą przeka‑zywać Komisji informacje64 o kwocie zwróconych lub umorzonych tradycyj‑nych zasobów własnych oraz o przy‑padkach anulowania retrospektywnego zaksięgowania odzyskanych środków z powodu błędów administracyjnych popełnionych przez organy państwa beneficjenta / kraju partnerskiego. W latach 2007–2012 utracona w ten sposób kwota tradycyjnych zasobów własnych wyniosła ponad 5 mln euro. To definitywna strata dla budżetu UE.

98 Aby rozwiązać ten problem, Komisja wprowadziła klauzulę korygowania błędów administracyjnych we wszyst‑kich umowach dotyczących prefe‑rencyjnych uzgodnień handlowych, które wynegocjowano od 2006 r. Jest to pozytywny krok w stronę ochrony interesów finansowych UE.

99 Inne przykłady niewystarczającego wykorzystania środków zapobiegaw‑czych i środków reagowania można znaleźć w ramce 3.

Przepisy dotyczące preferencyjnych uzgodnień handlowych nie zabezpieczają w wystarczającym stopniu interesów finansowych UE

Złożoność reguł kumulacji

100 Kumulacja umożliwia dalsze przetwa‑rzanie lub dodanie produktu pochodzą‑cego z kraju A do produktów pocho‑dzących z kraju B w taki sposób, jakby pochodził on z kraju B. Uzyskany w ten sposób produkt uznaje się za pocho‑dzący z kraju B. Obróbka lub przetwo‑rzenie, którym produkty pochodzące poddawane są w każdym państwie beneficjencie / kraju partnerskim, nie musi być „wystarczającą obróbką lub przetworzeniem” zgodnie ze standar‑dowymi regułami pochodzenia65.

61 Zgodnie z art. 220 ust. 2 lit. b) WKC in fine importerzy nie mogą utrzymywać, że działali w dobrej wierze, składając wniosek o anulowanie zaksięgowania retrospektywnego, jeżeli Komisja opublikowała zawiadomienie w Dz.U. UE, w którym stwierdziła, że istnieją wątpliwości dotyczące właściwego zastosowania preferencyjnych ustaleń przez państwo beneficjenta.

62 Tzw. klauzula o zwalczaniu nadużyć finansowych.

63 Tzw. klauzula korygowania błędów administracyjnych. Zazwyczaj brzmi ona następująco: „W przypadku popełnienia przez właściwe organy błędu we właściwym zarządzaniu systemem preferencyjnym dotyczącym wywozu, a zwłaszcza w stosowaniu postanowień protokołu do niniejszego układu dotyczącego definicji produktów pochodzących i metod współpracy administracyjnej, który to błąd wywiera skutki w zakresie ceł przywozowych, umawiająca się strona, której dotyczą takie skutki, może zwrócić się do (organu instytucjonalnego określonego w umowie) o zbadanie możliwości przedsięwzięcia wszelkich możliwych środków celem naprawienia tej sytuacji”.

64 Zgodnie z art. 871 i 905 RWKC (przypadki REM‑REC); art. 870 ust. 1 i 904a ust. 1 RWKC (wykaz przypadków zgłaszanych DG ds. Budżetu); oraz art. 870 ust. 2 i 904a ust. 2 RWKC (wykaz przypadków zgłaszanych DG ds. Podatków i Unii Celnej).

65 Zazwyczaj w celu dodania określonego odsetka wartości końcowej do eksportowanych towarów.

Przykład niepobranych należności celnych z powodu nieprzyjęcia przez państwa członkowskie środków zapobiegawczych i środków reagowania

W 2007 r. polskie organy celne przystąpiły do pobrania należności celnych z tytułu importu czosnku z Turcji, na który przedstawiono fałszywe certyfikaty przewozowe. Odzyskanie należności nie powiodło się z powodu niewypłacalności importera. Kwota 0,4 mln euro została zakwalifikowana jako nie do odzyskania i nie wpłynę‑ła do budżetu UE w 2012 r.

Sytuacji tej można było zapobiec poprzez wymaganie złożenia gwarancji.

Ram

ka 2

31Uwagi

66 Np. dochodzenia OLAF‑u dotyczące tuńczyka prowadzone na Seszelach, w Kolumbii, Salwadorze, Ekwadorze i Tajlandii. Dochodzenie na Curacao dotyczące importu cukru trzcinowego surowego zgłoszonego jako produkt pochodzący z Antyli Holenderskich. Dochodzenie w Kambodży dotyczące eksportu rowerów do UE w ramach systemu GSP.

101 Państwa beneficjenci / kraje partner‑skie występują o zastosowanie kumu‑lacji w trakcie negocjacji handlowych, aby w przypadku eksportowanych przez nich towarów można było w pełni wykorzystać preferencyjne uzgodnienia handlowe, w szczególności gdy pań‑stwa te nie dysponują wystarczającą infrastrukturą przemysłową, aby prze‑tworzyć produkt w sposób zgodny ze standardowymi regułami pochodzenia.

102 Reguły kumulacji są bardzo złożone, a organy w państwie beneficjencie / kraju partnerskim muszą dysponować dużą wiedzą o tych regułach i umie‑jętnościami posługiwania się nimi. W rzeczywistości w kilku dochodze‑niach OLAF‑u66 stwierdzono w określo‑nych państwach beneficjentach brak zdolności administracyjnych, które umożliwiałyby zrozumienie złożoności reguł kumulacji GSP.

Trybunał stwierdził, że Komisja w niewystarczającym zakresie korzystała ze środków zapobiegawczych i środków reagowania celem przeciwdziałania nadużyciom finansowym i ochrony interesów finansowych UE

a) Zawiadomienie dla importerów dotyczące importu tuńczyka z Tajlandii zostało opublikowane przez DG ds. Podatków i Unii Celnej dwa lata po otrzymaniu przez DG wniosku OLAF‑u w tej sprawie. Ponadto według OLAF‑u „należy rozważyć zaproponowanie zawieszenia systemu preferencji mającego zastoso‑wanie do przetworzonych produktów z tuńczyka [...], które zgodnie ze zgłoszeniem pochodzą z Tajlandii”. Komisja nie zaproponowała takiego zawieszenia.

b) Komisja nie opublikowała zawiadomienia dla importerów dotyczącego importu produktów cukrowniczych z Chorwacji67 ani w języku słowackim, ani w węgierskim. Gdyby zawiadomienie opublikowano w obu tych językach, importer nie mógłby powołać się na działanie w dobrej wierze68, co było jedną z przyczyn nieodzyskania środków w wysokości miliona euro69.

c) Komisja nie podjęła żadnych działań po opublikowaniu zawiadomienia dla importerów dotyczącego impor‑tu tuńczyka z Salwadoru70. Stało się tak mimo komunikatu71, w którym zobowiązano ją do podjęcia działań następczych po weryfikacji pochodzenia importowanego tuńczyka po odprawie. W rezultacie tych działań następczych Komisja powinna zdecydować, czy wystąpić z wnioskiem o wycofanie preferencji taryfowych.

d) Klauzula o przeciwdziałaniu nadużyciom finansowym nie została uwzględniona w preferencyjnych uzgod‑nieniach handlowych obowiązujących w wymianie handlowej z Republiką Korei. OLAF wydał kilka komuni‑katów MA72 dotyczących błędnego opisu pochodzenia produktów importowanych z tego kraju.

67 Chorwacja przystąpiła do Unii Europejskiej z dniem 1 lipca 2013 r.

68 Zgodnie z art. 220 ust. 2 lit. b) akapit piąty WKC.

69 Decyzja Komisji z dnia 21 października 2010 r., zgodnie z którą anulowanie zaksięgowania retrospektywnego należności celnych przywozowych w danych przypadku było uzasadnione (REC 03/2010).

70 Dz.U. C 132 z 21.5.2010, s. 15.

71 Dz.U. C 348 z 5.12.2000, s. 4.

72 Między innymi MA 2007/002, MA 2007/022, MA 2007/047 oraz AMA 2010/027.

Ram

ka 3

32Uwagi

103 Ponadto kumulację powinno się stosować między krajami stosujący‑mi identyczne reguły pochodzenia, aby zapobiec obchodzeniu przepisów. Jed‑nak w obecnym systemie GSP utrzyma‑no istniejące możliwości zastosowania kumulacji między krajami z tej samej grupy regionalnej mimo występujących niekiedy różnic między regułami po‑chodzenia stosowanymi przez najsłabiej rozwinięte kraje a regułami stosowany‑mi przez inne państwa beneficjentów.

Zastąpienie świadectw pochodzenia i świadectw przywozowych certyfikacją własną producenta

104 W swoim sprawozdaniu rocznym za 2003 r. Trybunał stwierdził, że częstsze wykorzystanie certyfikacji własnej producenta w formie deklaracji na fakturze umożliwiającej poświadcze‑nie pochodzenia byłoby korzystne ze względu na zasoby własne. Wynika to z faktu, że zgodnie z obecnie obowią‑zującymi przepisami importerzy nie mogą dochodzić zwrotu lub umorzenia bądź anulowania retrospektywnego zaksięgowania należności po odprawie,

powołując się na błędy administra‑cyjne73 po stronie organów państwa beneficjenta / kraju partnerskiego, gdy stosuje się deklarację na fakturze lub inną formę certyfikacji własnej produ‑centa. Znacząco ograniczyło to liczbę sporów sądowych wszczynanych przez przedsiębiorców i dotyczących prefe‑rencyjnych uzgodnień handlowych.

105 Niemniej jednak świadectwa pocho‑dzenia i świadectwa przewozowe wciąż są powszechnie stosowane.

Ograniczone możliwości prawne przeciwdziałania nadużyciom finansowym

106 W przypadku wzajemnych preferencyj‑nych uzgodnień handlowych możli‑wości przeciwdziałania nadużyciom finansowym są ograniczone. W celu odzyskania należności celnych zwią‑zanych z ustaleniami OLAF‑u organy kraju partnerskiego, w którym stwier‑dzono nieprawidłowości, muszą je zaakceptować i stwierdzić nieważność bezprawnie wystawionych świadectw (zob. ramka 4).

73 Zgodnie z art. 220 ust. 2 lit. b) i art. 236 ust. 1 WKC.

„Meksykański” czosnek?

W przypadku dostawy czosnku importowanego do Hiszpanii w marcu 2012 r. i zgłoszonego jako produkt pocho‑dzący z Meksyku na podstawie wyników badania przeprowadzonego na wniosek OLAF‑u w laboratorium na próbce z tej dostawy stwierdzono, że w rzeczywistości czosnek pochodzi z Chin. Hiszpańskie organy celne nie mogły przystąpić do odzyskania nieuregulowanych należności celnych mających zastosowanie w przypadku im‑portu czosnku z Chin, ponieważ organy meksykańskie w swojej odpowiedzi na wniosek o współpracę administra‑cyjną przesłany przez hiszpańskie organy celne potwierdziły w sierpniu 2013 r. ważność świadectw pochodzenia.

Inne przypadki importu czosnku, który miał rzekomo pochodzić z Meksyku, lecz w przypadku którego są dowo‑dy na to, że pochodzi z Chin, są obecnie wykrywane w innych państwach (np. w Zjednoczonym Królestwie), lecz Komisja zasugerowała, aby państwa członkowskie nie zawieszały ani nie odmawiały preferencyjnego traktowania bez przesłania wniosku o zweryfikowanie odpowiednich dowodów pochodzenia do organów meksykańskich.

Ram

ka 4

33Wnioski i zalecenia

107 Trybunał stwierdził, że Komisja nie oce‑niła właściwie wszystkich skutków gos‑ podarczych preferencyjnych uzgod‑nień handlowych oraz że nie zadbano o kompletność procesu pobierania należności. Częściej jednak korzysta się z ocen skutków i odnotowano popra‑wę jakości przeprowadzanych analiz.

Ocena skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych

108 Komisja nie w każdym przypadku przeprowadzała oceny ex ante i ex post, aby ocenić skutki gospodarcze sto‑sowania preferencyjnych uzgodnień handlowych. W związku z tym decy‑denci, zainteresowane strony i euro‑pejscy podatnicy nie są wystarczająco poinformowani o głównych wadach i zaletach różnych wariantów polityki handlowej i czy wdrażana polityka przyniosła zamierzone rezultaty. Ocena dochodów utraconych została przeprowadzona tylko w przypadku GSP. Komisja nie posiada informacji o dochodach utraconych w każdym roku budżetowym w wyniku obowią‑zujących preferencyjnych uzgodnień handlowych ani nie dysponuje progno‑zą wysokości dochodów, które zostaną utracone (zob. pkt 26–31).

109 Trybunał stwierdził uchybienia w za‑kresie dokładności ilościowego oszaco‑wania skutków i wiarygodności danych źródłowych zarówno w ocenach ex ante, jak i ex post. Ponadto użytecz‑ność i kompletność analizy przepro‑wadzonej w ramach oceny skutków i oceny wpływu na zrównoważony rozwój jest ograniczona. Uchybienia te mogą wpływać na jakość informacji dostępnych dla negocjatorów i decy‑dentów (zob. pkt 32–53).

Osiągnięcie celów GSP

110 Ze śródokresowej oceny GSP wynika, że polityka ta nie przynosi wszystkich oczekiwanych korzyści (zob. pkt 54–55).

Zalecenia 1–4

Aby poprawić proces oceny skutków gospodarczych stosowania prefe‑rencyjnych uzgodnień handlowych i zarządzanie finansami w ramach tych uzgodnień, Komisja powinna:

1. przeprowadzić ocenę skutków i ocenę wpływu na zrównoważony rozwój dotyczące każdego preferen‑cyjnego uzgodnienia handlowego, przygotowując szczegółową, kom‑pleksową i ilościową analizę ocze‑kiwanych skutków gospodarczych, w tym oszacowanie dochodów utra‑conych, chyba że zaniechanie takich ocen jest należycie uzasadnione;

2. rutynowo angażować Eurostat w ocenę jakościową źródeł danych statystycznych wykorzystywanych w ocenie wpływu na zrównoważony rozwój i zadbać o to, aby negocjato‑rzy otrzymywali analizy w stosow‑nym czasie;

3. przeprowadzać oceny śródokreso‑we i oceny ex post w celu dokonania oceny zakresu, w jakim prefe‑rencyjne uzgodnienia handlowe o istotnych skutkach umożliwiają osiągnięcie celów politycznych, oraz tego, jak można poprawić ich funkcjonowanie w kluczowych sektorach gospodarki, i uwzględ‑niać w takich ocenach oszacowanie dochodów utraconych oraz

4. monitorować system GSP obowią‑zujący od dnia 1 stycznia 2014 r., aby upewnić się, że lepiej spełnia on założone cele polityczne, tj. przy‑czynia się do zwalczania ubóstwa na świecie i promowania zrówno‑ważonego rozwoju.

34Wnioski i zalecenia

Kontrole celne przeprowadzane przez organy wybranych państw członkowskich

111 Pobieranie należności jest obarczone ryzykiem ze względu na uchybie‑nia występujące w kontrolach cel‑nych w przypadku preferencyjnych uzgodnień handlowych w wybranych państwach członkowskich, co mogło doprowadzić do strat dla budżetu UE szacowanych na 655 mln euro w 2009 r. Odpowiada to około 6% pobranych należności celnych z ty‑tułu importu w pięciu wybranych państwach członkowskich w tym roku (zob. pkt 56–73 i pkt 76–77).

112 W systemach zarządzania ryzykiem państw członkowskich nie zawsze uwzględnia się komunikaty dotyczące wzajemnej pomocy, co uniemożliwia państwom członkowskim zapewnienie równoważnego poziomu ochrony inte‑resów finansowych UE (zob. pkt 74 i 75).

Nadzór Komisji nad państwami członkowskimi i państwami beneficjentami / krajami partnerskimi

113 System REM‑REC ma wady, ponieważ organy krajowe i Komisja mogą podjąć odmienne decyzje dotyczące tej samej kwestii (zob. pkt 78–80).

114 Komisja w niewielu przypadkach prze‑prowadziła oceny możliwości państw korzystających z preferencyjnego traktowania w zakresie stosowania uzgodnień. Ponadto nie przeprowa‑dzono żadnych wizyt monitorujących. W związku z tym Komisja nie ma pew‑ności, czy kraje te są w stanie dopilno‑wać, aby w ramach stosowania pre‑ferencyjnych uzgodnień handlowych eksportowane były wyłącznie towary kwalifikujące się (zob. pkt 81–86).

115 Komisja poczyniła kroki, aby zapewnić sprawny przebieg współpracy admi‑nistracyjnej w państwach beneficjen‑tach / krajach partnerskich, ale nadal występują problemy w tym zakresie (zob. pkt 87–89).

116 W niektórych przypadkach konse‑kwencje finansowe dochodzeń OLAF‑u nie były skuteczne i spowodowały utratę należności, ponieważ doszło do ich przedawnienia (zob. pkt 90–92).

117 Środki reagowania, mające na celu ochronę interesów finansowych UE, wykorzystano w niedostatecznym stopniu (zob. pkt 93–99).

Środki prawne

118 Złożoność reguł kumulacji utrudnia ich wdrażanie przez państwa bene‑ficjentów / kraje partnerskie (zob. pkt 100–103).

35Wnioski i zalecenia

119 Chociaż świadectwa pochodzenia i świadectwa przewozowe mogą być przedmiotem postępowania sądowe‑go, są one nadal powszechnie sto‑sowane, co powoduje, że pobieranie należności celnych ex post jest kłopotli‑we (zob. pkt 104–105).

120 Pozycja UE w ramach stosowania wza‑jemnych preferencyjnych uzgodnień handlowych nie zapewnia należytej ochrony jej interesów finansowych (zob. pkt 106).

Zalecenia 5–13

Aby zapewnić lepszą ochronę intere‑sów finansowych UE, Komisja powinna:

5. stworzyć unijne profile ryzyka dotyczące preferencyjnych uzgod‑nień handlowych, aby państwa członkowskie miały wspólne podejście do analizy ryzyka w celu ograniczenia strat w budżecie UE;

6. sprawdzić, czy państwa człon‑kowskie zwiększają skuteczność swoich systemów zarządzania ryzykiem i strategii kontroli, aby ograniczyć straty w budżecie UE;

7. zachęcać państwa członkowskie do przyjęcia odpowiednich środ‑ków zapobiegawczych po otrzy‑maniu komunikatu o wzajemnej pomocy;

8. przeprowadzać oceny i wizyty monitorujące oparte na ocenie ry‑zyka w państwach korzystających z preferencyjnego traktowania, w szczególności w odniesieniu do reguł pochodzenia i kumulacji;

9. wymagać od państw członkow‑skich poprawy jakości przekazywa‑nych przez nie informacji dotyczą‑cych współpracy administracyjnej;

10. podejmować dalsze działania w odniesieniu do tych państw korzystających z preferencyjnego traktowania, w których występują problemy w zakresie współpracy administracyjnej;

11. poprawić stosowanie konse‑kwencji finansowych dochodzeń OLAF‑u, aby zapobiegać stratom w budżecie UE wynikającym z przedawnienia;

12. wzmocnić pozycję UE we wzajem‑nych preferencyjnych uzgodnie‑niach handlowych oraz lepiej wy‑korzystywać środki zapobiegawcze i zabezpieczające poprzez uwzględ‑nianie ich we wszystkich przyszłych umowach handlowych oraz

13. promować zastępowanie świa‑dectw pochodzenia i świadectw przywozowych certyfikacją własną producenta.

36Wnioski i zalecenia

Niniejsze sprawozdanie zostało przyjęte przez Izbę IV, której przewodniczył Louis Galea, członek Trybunału Obrachunkowego, na posiedzeniu w Luksemburgu w dniu 18 marca 2014 r.

W imieniu Trybunału Obrachunkowego

Vítor Manuel da SILVA CALDEIRAPrezes

37Załączniki

Dane statystyczne dotyczące preferencyjnych uzgodnień handlowych w 2011 r.

Wykaz państw członkowskich, które importowały najwięcej towarów w ramach korzystania z preferencyjnych uzgodnień handlowych w 2011 r.

Państwo członkowskie Wartość importu (mld EUR) Odsetek

Niemcy 55 23%

Francja 30 12%

Włochy 29 12%

Zjednoczone Królestwo 27 11%

Niderlandy 22 9%

Hiszpania 19 8%

Belgia 12 5%

Szwecja 7 3%

Austria 7 3%

Polska 5 2%

Pozostałe 30 12%

Ogółem 243 100%

Wykaz państw beneficjentów / krajów partnerskich, które eksportowały najwięcej towarów w ramach korzystania z preferencyjnych uzgodnień handlowych w 2011 r.

Państwo beneficjent / kraj partnerski

Wartość eksportu (mld EUR) Odsetek

Szwajcaria 38 16%

Turcja 37 15%

Indie 18 8%

Norwegia 13 6%

Bangladesz 8 3%

Rosja 7 3%

Tunezja 7 3%

RPA 6 3%

Maroko 6 3%

Tajlandia 6 2%

Pozostałe 97 38%

Ogółem 243 100%

Źródło: Comext.

Załą

czni

k I

38Załączniki

Przegląd dokonanych przez Komisję ocen ex ante preferencyjnych uzgodnień handlowych

Normy:

Oceny ex ante: Zgodnie z art. 21, pod nagłówkiem „Zasada należytego zarządzania finansami”, rozporzą‑dzenia Komisji nr 2342/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania roz‑porządzenia Rady nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich „wszystkie propozycje dotyczące programów i działań pociągających za sobą wydatki lub zmniejszenie dochodu budżetu są przedmiotem oceny ex ante”. Przepis ten obowiązywał od dnia 1 stycznia 2003 r. do dnia 21 sierpnia 2006 r.

Oceny skutków (IA): W 2003 r. Komisja wprowadziła wymóg przeprowadzania zintegrowanej oceny skutków swoich wszystkich najważniejszych inicjatyw politycznych: „Ocena skutków będzie stosowana w przypadku wszystkich ważniejszych inicjatyw przedstawionych przez Komisję w jej rocznej strategii politycznej lub progra‑mie prac bez względu na to, czy są to wnioski ustawodawcze, czy inne wnioski mające skutki gospodarcze, spo‑łeczne i środowiskowe [...], takie jak wytyczne negocjacyjne dotyczące umów międzynarodowych, które mają skutki gospodarcze, społeczne lub środowiskowe1”. Od 2005 r. „ocena skutków regulacji, w tym dotyczących konkurencyjności, jeszcze przed wdrożeniem danych inicjatyw i przez cały okres trwania procesu legislacyjne‑go, musi stać się »drugą naturą«”2.

„Przeprowadzenie oceny skutków jest konieczne w przypadku najważniejszych inicjatyw Komisji i tych, które mają dalekosiężne skutki. Dotyczy to wszystkich wniosków ustawodawczych z programu prac ustawodawczych Komisji i wniosków spoza tego programu, które mają wyraźne skutki gospodarcze, społeczne i środowiskowe, oraz inicjatyw o charakterze nieustawodawczym, w których nakreśla się przyszłe polityki”3.

1 COM(2002) 276 final.2 COM(2005) 12 final.3 SEC(2009) 92 – Wytyczne dotyczące ocen skutków.

Załą

czni

k II

39Załączniki

Przypadki, w których wymagana była ocena skutków lub ocena ex ante

Państwo, w przypadku którego obowiązują preferencyjne uzgodnienia handlowe

Sprawozdanie z oceny skutków / oceny ex ante Adekwatność tej oceny

Czarnogóra Brak oceny ex ante Nd.

Bośnia i Hercegowina Brak oceny ex ante Nd.

Serbia Brak oceny ex ante Nd.

Ameryka Środkowa Ocena skutków X

Wspólnota Andyjska Ocena skutków X

Republika Korei Ocena skutków X

Indie Ocena skutków X

Kanada Brak oceny skutków Nd.

Maroko (pogłębiona i kompleksowa umowa o wolnym handlu) Brak oceny skutków Nd.

Rozporządzenie nr 980/2005 w sprawie GSP Brak oceny ex ante Nd.

Rozporządzenie nr 732/2008 w sprawie GSP Ocena skutków X

Rozporządzenie nr 978/2012 w sprawie GSP Ocena skutków √

Mołdawia Brak oceny skutków Nd.

Legenda:Nd. = nie dotyczy √ = adekwatna X = ogólnie nieadekwatna

W przypadku poniższych PTA ocena skutków lub ocena ex post nie była wymagana:

Andora, Turcja, San Marino, Wyspy Owcze, Europejski Obszar Gospodarczy (Islandia, Norwegia i Liechtenstein), Szwajcaria, była jugosłowiańska republika Macedonii, Chorwacja, Albania, Algieria, Egipt, Izrael, Jordania, Liban, Maroko, okupowane terytoria palestyńskie, Syria, Tunezja, Chile, Meksyk, RPA, MERCOSUR, państwa CARIFO‑RUM, Wybrzeże Kości Słoniowej, Kamerun, Region Afryki Wschodniej i Południowej (Komory, Madagaskar, Mau‑ritius, Seszele, Zambia i Zimbabwe), SADC (Botswana, Lesotho, Mozambik i Suazi), państwa Pacyfiku, rozporzą‑dzenie w sprawie dostępu do rynku w odniesieniu do krajów AKP, kraje i terytoria zamorskie, Ceuta i Melilla.

Załą

czni

k II

40Załączniki

Norma:

Ocena wpływu na zrównoważony rozwój (SIA): W 1999 r. Komisja Europejska „zadecydowała o uwzględnieniu zrównoważonego rozwoju w negocjacjach handlowych poprzez opracowanie nowego narzędzia oceny – tzw. oceny wpływu handlu na zrównoważony rozwój4”.

Przypadki, w których wymagana była ocena wpływu na zrównoważony rozwój

Państwo, w przypadku którego obowiązują preferencyjne uzgodnienia handlowe Adekwatność tej oceny

Chorwacja Brak oceny wpływu na zrównoważony rozwój Nd.

Albania Brak oceny wpływu na zrównoważony rozwój Nd.

Czarnogóra Brak oceny wpływu na zrównoważony rozwój Nd.

Bośnia i Hercegowina Brak oceny wpływu na zrównoważony rozwój Nd.

Serbia Brak oceny wpływu na zrównoważony rozwój Nd.

Algieria Ocena wpływu na zrównoważony rozwój5 X

Egipt Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Izrael Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Jordania Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Liban Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Maroko Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Okupowane terytoria palestyńskie Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Syria Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Tunezja Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Ameryka Środkowa Ocena wpływu na zrównoważony rozwój √

Legenda:Nd. = nie dotyczy √ = adekwatna X = ogólnie nieadekwatna

4 Przedmowa autorstwa P. Mandelsona, byłego unijnego komisarza ds. handlu, do podręcznika Komisji dotyczącego oceny wpływu handlu na zrównoważony rozwój.

5 Ocena wpływu eurośródziemnomorskiej strefy wolnego handlu na zrównoważony rozwój dotyczy PTA z Algierią, Egiptem, Izraelem, Jordanią, Libanem, Marokiem, okupowanymi terytoriami palestyńskimi, Syrią i Tunezją.

Załą

czni

k II

41Załączniki

Przypadki, w których wymagana była ocena wpływu na zrównoważony rozwój

Państwo, w przypadku którego obowiązują preferencyjne uzgodnienia handlowe Adekwatność tej oceny

Chile Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Wspólnota Andyjska Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Republika Korei Ocena wpływu na zrównoważony rozwój √

Indie Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Kanada Ocena wpływu na zrównoważony rozwój √

Pogłębiona i kompleksowa umowa o wolnym handlu z Maroko Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Mercosur Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Państwa CARIFORUM Ocena wpływu na zrównoważony rozwój79 X

Wybrzeże Kości Słoniowej Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Kamerun Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Region Afryki Wschodniej i Południowej Komory, Madagaskar, Mauritius, Seszele, Zambia, Zimbabwe

Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

SADC Botswana, Lesotho, Mozambik, Suazi Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Państwa Pacyfiku Papua‑Nowa Gwinea, Fidżi Ocena wpływu na zrównoważony rozwój X

Legenda:Nd. = nie dotyczy √ = adekwatna X = ogólnie nieadekwatna

W przypadku poniższych PTA ocena wpływu na zrównoważony rozwój nie była wymagana:

Andora, Turcja, San Marino, Wyspy Owcze, Europejski Obszar Gospodarczy (Islandia, Norwegia i Liechtenstein), Szwajcaria, była jugosłowiańska republika Macedonii, Meksyk, RPA, rozporządzenie w sprawie dostępu do rynku w odniesieniu do krajów AKP, kraje i terytoria zamorskie, rozporządzenie (WE) nr 980/2005 w sprawie GSP, roz‑porządzenie (WE) nr 732/2008 w sprawie GSP, rozporządzenie (UE) nr 978/2012 w sprawie GSP, jednostronne PTA obowiązujące w handlu z Mołdawią oraz Ceutą i Melillą.

6 Ocena wpływu umów o partnerstwie gospodarczym z krajami AKP na zrównoważony rozwój dotyczy umów z państwami CARIFORUM, Wybrzeżem Kości Słoniowej, Kamerunem, Regionem Afryki Wschodniej i Południowej (Komory, Madagaskar, Mauritius, Seszele, Zambia, Zimbabwe), SADC (Botswana, Lesotho, Mozambik, Suazi) i państwami Pacyfiku (Papua‑Nowa Gwinea, Fidżi).

Załą

czni

k II

42Załączniki

Przegląd dokonanych przez Komisję ocen śródokresowych lub ocen ex post preferencyjnych uzgodnień handlowych

Norma:

W opinii Trybunału oceny śródokresowe i oceny ex post należy przeprowadzać w przypadku wszystkich PTA o istotnych skutkach gospodarczych, społecznych i środowiskowych po trzech latach od ich wejścia w życie. Umożliwiłoby to decydentom, zainteresowanym stronom i podatnikom europejskim dokonanie oceny, czy PTA rzeczywiście spełniają założone cele polityczne zgodnie z zasadami należytego zarządzania finansami i odpowiedzialności publicznej.

W swoim komunikacie „Handel, wzrost i polityka światowa – polityka handlowa jako kluczowy element strategii »Europa 2020«”1 Komisja stwierdziła, że oceny ex post będą przeprowadzane bardziej systematycznie, aby zwięk‑szyć skuteczność monitorowania skutków obowiązujących już preferencyjnych uzgodnień handlowych.

Przypadki, w których wymagane są oceny śródokresowe lub oceny ex post

Państwo, w przypadku którego obowiązują preferencyjne uzgodnienia handlowe Ocena śródokresowa lub ocena ex post Adekwatność tej oceny

Turcja Brak oceny ex post Nd.

Europejski Obszar Gospodarczy (Islandia, Norwegia, Liechtenstein) Brak oceny ex post Nd.

Szwajcaria Brak oceny ex post Nd.

Była jugosłowiańska republika Macedonii Brak oceny ex post Nd.

Chorwacja Brak oceny ex post Nd.

Albania Brak oceny ex post Nd.

1 COM(2010) 612.

Załą

czni

k III

43Załączniki

Przypadki, w których wymagane są oceny śródokresowe lub oceny ex post

Państwo, w przypadku którego obowiązują preferencyjne uzgodnienia handlowe Ocena śródokresowa lub ocena ex post Adekwatność tej oceny

Czarnogóra Brak oceny ex post Nd.

Bośnia i Hercegowina Brak oceny ex post Nd.

Serbia Brak oceny ex post Nd.

Algieria Ocena ex post2 X

Egipt Ocena ex post X

Izrael Ocena ex post X

Jordania Ocena ex post X

Liban Brak oceny ex post Nd.

Maroko Ocena ex post X

Okupowane terytoria palestyńskie Brak oceny ex post Nd.

Syria Brak oceny ex post Nd.

Tunezja Ocena ex post X

Chile Ocena ex post √

Meksyk Ocena ex post sześciu umów o wolnym handlu X

RPA Ocena ex post sześciu umów o wolnym handlu X

Państwa CARIFORUM Brak oceny ex post Nd.

Państwa Pacyfiku Papua‑Nowa Gwinea, Fidżi Brak oceny ex post Nd.

Kraje i terytoria zamorskie Brak oceny ex post Nd.

Rozporządzenie nr 980/2005 w sprawie GSP Ocena śródokresowa √

Rozporządzenie nr 732/2008 w sprawie GSP Ocena śródokresowa √

Mołdawia Brak oceny ex post Nd.

Legenda:Nd. = nie dotyczy √ = adekwatna X = ogólnie nieadekwatna

W przypadku poniższych PTA ocena ex post nie była wymagana:

Andora, San Marino, Wyspy Owcze, Ameryka Środkowa, Wspólnota Andyjska, Republika Korei, Indie, Kanada, Maroko (pogłębiona i kompleksowa umowa o wolnym handlu), MERCOSUR, Wybrzeże Kości Słoniowej, Kame‑run, Region Afryki Wschodniej i Południowej (Komory, Madagaskar, Mauritius, Seszele, Zambia i Zimbabwe), SADC (Botswana, Lesotho, Mozambik i Suazi), rozporządzenie w sprawie dostępu do rynku w odniesieniu do krajów AKP, rozporządzenie (UE) nr 978/2012 w sprawie GSP oraz Ceuta i Melilla.

2 Ocena ex post eurośródziemnomorskiej strefy wolnego handlu dotyczy PTA z Algierią, Egiptem, Izraelem, Jordanią, Marokiem i Tunezją.

Załą

czni

k III

44Załączniki

Podejście kontrolne w wybranych państwach członkowskich

Kontrolerzy przeanalizowali krajowe instrukcje i procedury, zarządzanie ryzykiem i profile ryzyka, kontrole ex ante i ex post oraz współpracę administracyjną. Trybunał zbadał ogólną strategię kontroli stosowaną w przy‑padku preferencyjnych uzgodnień handlowych przez organy celne w pięciu państwach członkowskich. Łączna wartość ich importu w ramach stosowania PTA stanowiła ponad dwie trzecie łącznego importu, w przypadku którego zastosowano preferencje taryfowe.

Kontrole celne w tych pięciu wybranych państwach członkowskich oceniono na podstawie badania następują‑cych prób losowych:

a) 60 transakcji importu w ramach preferencyjnych uzgodnień handlowych, dokonanych w okresie podlega‑jącym przedawnieniu w 2009 r. – w celu sprawdzenia, czy towary rzeczywiście kwalifikowały się do zasto‑sowania preferencji taryfowych oraz czy organy celne przedsięwzięły środki zapobiegawcze, odstraszające i naprawcze, aby upewnić się, czy uprawnienie to rzeczywiście przysługuje, i aby pobrać należności celne, jeżeli tak nie jest. Niedopłaty stwierdzone w tej próbie zostały poddane ekstrapolacji w celu oszacowania kwoty tradycyjnych zasobów własnych potencjalnie utraconej dla budżetu UE.

b) 30 transakcji importu w ramach preferencyjnych uzgodnień handlowych, dokonanych w 2011 r. – w celu sprawdzenia, czy towary rzeczywiście kwalifikowały się do zastosowania preferencji taryfowych oraz czy organy celne przedsięwzięły środki zapobiegawcze, odstraszające i naprawcze, aby upewnić się, czy upraw‑nienie to rzeczywiście przysługuje, i aby pobrać należności celne, jeżeli tak nie jest.

c) 30 transakcji importu z 2009 r., których dotyczyły komunikaty MA – w celu sprawdzenia, czy państwa człon‑kowskie konsekwentnie wprowadzały automatyczne profile ryzyka w swoich systemach zarządzania ryzykiem.

d) 30 wniosków przesłanych w 2011 r. przez państwa członkowskie do państw beneficjentów / krajów part‑nerskich w ramach współpracy administracyjnej – w celu sprawdzenia, czy należności celne są pobierane terminowo, w przypadkach gdy towary nie kwalifikowały się do zastosowania preferencji taryfowych.

Załą

czni

k IV

45Załączniki

Ograniczenia modelu CGE

1 Według Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego1 „wyniki modelowania przedstawione w ocenach wpływu na zrównoważony rozwój (...) nie mają dużej wartości informacyjnej dla negocjatorów ani dla zaintereso‑wanych stron, ponieważ nie wskazują na znaczące ani w wystarczającym stopniu ukierunkowane skutki. Ponadto ocena wpływu na zrównoważony rozwój nie uwzględnia w wystarczającym stopniu skutków poza sektorem formalnym ze względu na trudności wynikające z braku lub niewiarygodności odnośnych danych statystycznych”.

2 Zarówno Komisja, jaki i zewnętrzni konsultanci podkreślali również ograniczenia charakterystyczne dla modelu CGE:

a) Model CGE nadaje się tylko do przeprowadzania symulacji, a nie do prognozowania2; uzyskane przy jego pomocy symulacje skutków długoterminowych są niepewne3.

b) Jego konstrukcja jest nieco tautologiczna, tj. wszystkie wyniki są w ukryty sposób powiązane z przyjętymi założeniami i kalibracją4.

c) Towary są grupowane w ramach szerokiej kategorii, więc nie można w przydatny sposób określić wpływu na konkretne produkty w ramach tej szerokiej kategorii, np. na pszenicę o średniej jakości w kontekście szacowanego wpływu na „pszenicę”5.

d) Zróżnicowane kraje, np. Rosja, Norwegia, Szwajcaria i Turcja, są klasyfikowane do jednej grupy, co ogranicza możliwości pożytecznej interpretacji szacunków w ramach modelu CGE dotyczących tej grupy6.

e) Brak możliwości uwzględnienia w formalnym modelu wpływu liberalizacji inwestycji i środków ułatwiają‑cych przepływ specjalistów7.

f) Wyniki uzyskane za pomocą modelu CGE nie nadają się do oceny wpływu społecznego, z uwagi na brak niezagregowanych informacji na szczeblu gospodarstwa domowego8.

1 Ust. 2.6 opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego nr 818/2011.2 Ust. 11 pkt 5 załącznika 8 do wytycznych Komisji dotyczących ocen skutków.3 Zgodnie z dokumentem z marca 2010 r. zawierającym stanowisko służb Komisji w sprawie oceny wpływu umowy o wolnym handlu między UE

a Republiką Indii na zrównoważony rozwój „długoterminowe skutki to jeden z najmniej wiarygodnych elementów modelowania CGE, ponieważ proces akumulacji kapitału zawsze zależy od podstawowych założeń i nie uwzględnia się w nim dynamicznych skutków pogłębionej integracji i konkurencji”.

4 Ust. 11 pkt 5 załącznika 8 do wytycznych Komisji dotyczących ocen skutków.5 Sprawozdanie końcowe dotyczące wpływu handlu między UE a Kanadą na zrównoważony rozwój, czerwiec 2011 r.6 Idem.7 Idem.8 Ocena wpływu na zrównoważony rozwój dotycząca handlu między UE a Wspólnotą Andyjską, sprawozdanie końcowe, październik 2009 r.

Załą

czni

k V

46

Komisja stosowała różne techniki modelowania, przede wszystkim (choć nie wyłącznie) model równowagi ogólnej (CGE), i korzystała z danych pochodzących z bazy danych Global Trade Analysis Project (GTAP)3. Są to obecnie najlepsze dostępne narzędzia, które pozwalają na najdokładniejsze określenie ilościowe skutków gospodarczych zmian polityki handlowej.

III b)Ogólny system preferencji taryfowych (GSP) jest jednostronnym systemem, którego celem jest zaspokojenie, poprzez obniżki taryf, długotrwa‑łych potrzeb gospodarczych, społecznych i innych potrzeb strukturalnych w krajach rozwijających się. Komisja przyjmuje tę uwagę do wiadomości, należy jednak pamiętać, że GSP jest tylko jednym z ele‑mentów przyczyniających się do osiągnięcia wszyst‑kich oczekiwanych korzyści.

Nowe rozporządzenie w sprawie GSP, które weszło w życie w dniu 1 stycznia 2014 r., wprowadziło istotne reformy mające na celu lepsze ukierunkowa‑nie na państwa najbardziej potrzebujące.

III c)Główne ustalenia Trybunału odnoszą się do poje‑dynczych błędów obejmujących brakujące doku‑menty lub dowody, które importerzy powinni posiadać.

III d)Jeżeli chodzi o wizyty monitorujące, Komisja działa w ramach istniejącej podstawy prawnej i zgodnie z odpowiednimi postanowieniami wzajemnych uzgodnień handlowych, zatwierdzonymi przez Radę i państwa członkowskie oraz, w stosownych przypadkach, przez Parlament Europejski.

3 Korzystanie z bazy danych GTAP w modelowaniu CGE jest powszechnie akceptowane na całym świecie przez praktycznie wszystkie podobne organizacje międzynarodowe, takie jak WTO, Bank Światowy, OECD, ONZ, MFW, a także rząd Stanów Zjednoczonych.

Streszczenie

IKorzyści gospodarcze płynące z liberalizacji handlu są powszechnie znane i rzetelnie udokumento‑wane w całej dostępnej literaturze ekonomicznej. Wykazano na przykład, że zakończenie wszystkich trwających negocjacji (runda dauhańska i umowy dwustronne) doprowadziłoby do wzrostu PKB UE o ponad 1% więcej niż miałoby to miejsce w przy‑padku niezakończenia tych negocjacji. Oczekuje się, że konsumenci skorzystają z dostępu do szerszego asortymentu towarów i usług. Co więcej, ponad 36 mln miejsc pracy w Europie uzależnione jest, bezpośrednio lub pośrednio, od handlu UE z innymi państwami świata1.

Ponadto ogólny system preferencji taryfowych (GSP) jest w praktyce instrumentem UE służącym do rozwoju poprzez handel; po pierwsze, za pośrednic‑twem inicjatywy „wszystko oprócz broni” (EBA) sys‑tem zapewnia wolny od ceł i kontyngentów dostęp do rynku UE dla wszystkich produktów (z wyjątkiem broni) pochodzących z 50 najuboższych krajów świata; po drugie, za pomocą dodatkowych korzyści płynących z systemu GSP Plus zachęca kraje rozwi‑jające się do realizacji celów w zakresie zrównowa‑żonego rozwoju.

III a)Od 1999 r. wszystkim istotnym wielostronnym i dwustronnym negocjacjom handlowym towa‑rzyszy ocena wpływu na zrównoważony rozwój. Ponadto od 2010 r. wszystkie ważne negocjacje handlowe, z jednym wyjątkiem2, były także poprzedzone oceną skutków.

Przy wszystkich uzgodnieniach handlowych można było korzystać z wysokiej jakości analizy skutków gospodarczych i innych. Robiąc to, Komisja zawsze starała się spełniać obowiązujące normy, które z czasem ulegały zmianom.

1 „Handel, wzrost i polityka światowa – Polityka handlowa jako kluczowy element strategii Europa 2020”.

2 W 2011 r. Rada do Spraw Zagranicznych i Rada Europejska zareagowały na arabską wiosnę, wzywając do rozpoczęcia negocjacji z Marokiem, Tunezją, Egiptem i Jordanią. Wspomniana decyzja strategiczna sprawiła, że przeprowadzanie oceny skutków stało się zbyteczne i spowodowałoby nadmierne opóźnienie rozpoczęcia procesu negocjacji.

Odpowiedzi Komisji

Odpowiedzi Komisji 47

IV a)Komisja przyjmuje zalecenie Trybunału dotyczące przeprowadzania oceny skutków i oceny wpływu na zrównoważony rozwój w odniesieniu do PTA oraz należytego uzasadniania sytuacji, w których może to nie być możliwe. Komisja będzie je przeprowa‑dzała zgodnie z istniejącymi wytycznymi dotyczą‑cymi oceny skutków i podręcznikiem dotyczącym oceny wpływu na zrównoważony rozwój, a w swojej ostatniej ocenie skutków dotyczącej Japonii i Sta‑nów Zjednoczonych oszacowała dochody utracone.

Już teraz Komisja przeprowadza oceny skutków i oceny wpływu na zrównoważony rozwój zgodnie zarówno z podjętymi zobowiązaniami, jak i z najlep‑szą praktyką. Od 1999 r. wszystkim istotnym wielo‑stronnym i dwustronnym negocjacjom handlowym towarzyszy ocena wpływu na zrównoważony rozwój, a od 2010 r. wszystkie ważne negocjacje handlowe (z jednym wyjątkiem, zob. odpowiedź Komisji na pkt III lit. a)) były także poprzedzone oceną skutków.

IV b)Jeżeli chodzi o terminowość analizy, Komisja zobo‑wiązuje się rozpoczynać oceny wpływu na zrównowa‑żony rozwój nie później niż 6 miesięcy po rozpoczęciu negocjacji, tak aby zapewnić możliwość uwzględnie‑nia ich wyników w procesie negocjacji i zatwierdzania.

Eurostat jest obecnie regularnie zapraszany do udziału w grupie sterującej, monitorującej oceny wpływu na zrównoważony rozwój.

Komisja stara się pogłębić współpracę w zakresie jakości źródeł danych statystycznych w ramach trwającego uaktualniania umowy o gwarantowanym poziomie usług między DG ds. Handlu i Eurostatem.

IV d)Komisja przyjmuje zalecenie Trybunału dotyczące PTA o istotnych skutkach gospodarczych, społecz‑nych i środowiskowych.

Odzwierciedla ono podjęte już przez Komisję zobo‑wiązania dotyczące przeprowadzania ocen ex post w przypadku PTA o istotnych skutkach gospodar‑czych, społecznych i środowiskowych w bardziej systematyczny sposób, w celu ułatwienia monitoro‑wania skutków umów handlowych UE5.

5 COM(2010) 612, komunikat „Handel, wzrost i polityka światowa”.

Chociaż podstawa prawna przeprowadzania wizyt monitorujących w państwach beneficjentach obo‑wiązuje dopiero od dnia 1 stycznia 2011 r., już przed tym terminem Komisja prowadziła szereg działań monitorujących i udzielała wyjaśnień w stosunku do państw beneficjentów w ramach współpracy admi‑nistracyjnej, w szczególności w kontekście GSP.

Przygotowano jednak plan działania Komisji doty‑czący monitorowania reguł preferencyjnego pocho‑dzenia, zgodnie z którym jednym z sugerowanych działań są wizyty w państwie beneficjencie. Plan działania obejmie zarówno ustalenia jednostronne, takie jak GSP, jak i umowy dwustronne z krajami partnerskimi.

III e)Komisja przyjmuje do wiadomości ustalenie Trybunału.

Od 2001 r. Komisja proponuje, aby wszystkie preferencyjne systemy handlowe UE, zarówno autonomiczne, jak i konwencjonalne, zapewniały możliwość czasowego wycofania preferencji w przypadku szczególnych problemów w zakresie zarządzania preferencjami, innych znaczących naru‑szeń przepisów prawa celnego lub braku współ‑pracy. Komisja uważa, że zabezpieczenia te okazały się wystarczające, i będzie nadal proponowała włączanie ich do wszystkich przyszłych preferencyj‑nych uzgodnień handlowych.

Komisja zauważa, że tylko w przypadku jednego preferencyjnego uzgodnienia handlowego (PTA) z Koreą Południową w ostatecznie uzgodnionych przepisach ochronnych nie przewidziano możli‑wości czasowego wycofania preferencji, mimo że obejmują one mechanizm obowiązkowych kon‑sultacji. Komisja potwierdziła wyjątkowy charakter kompromisowego brzmienia przepisów ochronnych uzgodnionych z Korea Południową przy podejmo‑waniu decyzji Rady w sprawie podpisania umowy4.

4 Dz.U. L 127 z 14.5.2011, s. 4.

Odpowiedzi Komisji 48

V f)Komisja zauważa, że odzyskiwanie należności finan‑sowych jest obowiązkiem państw członkowskich.

OLAF będzie nadal dostarczał właściwym organom państw członkowskich wszystkich niezbędnych informacji, aby ułatwić im odzyskiwanie należności.

W nowych przepisach wprowadzonych w rozpo‑rządzeniu nr 883/2013 dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez OLAF6 nakłada się na państwa członkowskie wymóg przedstawiania OLAF‑owi informacji dotyczących działań podjętych w wyniku zaleceń OLAF‑u, między innymi w sprawie odzy‑skiwania należności. Wzmacnia to monitorowanie odzyskiwania należności przez państwa członkow‑skie i poprawia stosowanie konsekwencji finanso‑wych dochodzeń OLAF‑u.

Komisja systematycznie monitoruje wszystkie stwierdzone przypadki odpowiedzialności finanso‑wej państw członkowskich wynikające z opóźnień w procedurach odzyskiwania należności. Będzie kontynuowała takie działania.

V g)Od 2001 r. Komisja proponuje, aby wszystkie preferencyjne systemy handlowe UE, zarówno autonomiczne, jak i konwencjonalne, zapewniały możliwość czasowego wycofania preferencji w przypadku szczególnych problemów w zakresie zarządzania preferencjami lub innych znaczących naruszeń przepisów prawa celnego lub braku współpracy. Komisja uważa, że zabezpieczenia te okazały się wystarczające, i będzie nadal propo‑nowała włączanie ich do wszystkich przyszłych preferencyjnych uzgodnień handlowych.

Na koniec 2013 r. możliwość czasowego wycofania preferencji została już uwzględniona w 4 autono‑micznych porozumieniach (w tym GSP) obejmują‑cych niemal 200 państw oraz w umowach preferen‑cyjnych z ponad 30 państwami.

6 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999, Dz.U. L 248 z 18.9.2013.

V a)Komisja dokona dalszej oceny, w jakich konkret‑nych przypadkach takie profile ryzyka są przydatne i w jaki sposób należy je wdrażać w obszarze reguł pochodzenia w ramach PTA.

V b)W trakcie przeprowadzanych w ostatnich latach kontroli Komisja zwracała szczególną uwagę na sku‑teczność systemów zarządzania ryzykiem i strategii kontroli państw członkowskich. Komisja sporządziła sprawozdania tematyczne z kontroli dotyczących strategii kontroli celnej (2009 r.), odprawy uprosz‑czonej w miejscu (2011 r.) i tranzytu (2012 r.) i przed‑stawiła je państwom członkowskim w ramach Komi‑tetu Doradczego ds. Zasobów Własnych oraz Grupy ds. Polityki Celnej. Komisja będzie nadal sprawdzała, czy państwa członkowskie poprawiają skuteczność swoich systemów zarządzania ryzykiem i strategii kontroli.

V c)Komisja będzie nadal zachęcała państwa członkow‑skie do podejmowania wszystkich odpowiednich środków zapobiegawczych po otrzymaniu powia‑domień w ramach wzajemnej pomocy.

V d)Ocena zdolności państwa beneficjenta jest inte‑gralną częścią procesu negocjacji z każdym partne‑rem. Nie jest ona jednak odzwierciedlona w oficjal‑nym sprawozdaniu z oceny. Komisja włączy ocenę tej zdolności do oficjalnej analizy zakresu, która poprzedza nowe negocjacje.

Zasadniczo negocjacje zapewniają Komisji odpo‑wiednie ramy umożliwiające ocenę zdolności orga‑nów krajów partnerskich w zakresie prawidłowego zarządzania umową.

V e)Komisja poruszy tę kwestię z państwami człon‑kowskimi (podczas monitorowania), aby poprawić jakość przekazywanych przez nie informacji doty‑czących współpracy administracyjnej. Procedura sprawozdawcza również zostanie uproszczona.

Odpowiedzi Komisji 49

10W 1999 r. komisarz ds. handlu podjął zobowiąza‑nie dotyczące przeprowadzania oceny wpływu na zrównoważony rozwój, co stało się ustaloną prak‑tyką w zakresie negocjacji handlowych kontynu‑owaną przez kolejnych komisarzy ds. handlu.

12Komisja zgadza się, że ważne jest przeprowadza‑nie ocen w przypadku wszystkich PTA o istotnych skutkach.

Wyciągnięcie wiarygodnych wniosków z dostęp‑nych danych przy ocenie umowy handlowej jest możliwe dopiero po upływie odpowiedniego czasu.

W umowach handlowych przewiduje się często stopniowe wprowadzanie wzajemnych zobowią‑zań w ciągu pięciu do siedmiu lat7. Planując ocenę, należy uwzględnić okres, w którym odczuwalne są skutki. Z tego względu Komisja uważa, że prze‑prowadzanie oceny zaledwie po trzech latach od wejścia umowy w życie, jak sugeruje Trybunał, to zazwyczaj zbyt wcześnie.

14Komisja jest zdania, że ocena ex ante i ex post dochodów utraconych nie zapewniłyby organom budżetowym wystarczająco dokładnej, corocznej prognozy wysokości pobieranych należności cel‑nych umożliwiającej lepsze zarządzanie finansowe budżetem UE.

Preferencyjne uzgodnienia handlowe stanowią część struktury legislacyjnej, na podstawie której pobiera się należności celne i przekazuje się je do budżetu UE. Dochodów nie można zatem uważać za utracone, jeżeli istnieje preferencyjne uzgodnie‑nie handlowe albo nie ma kosztów budżetowych. Przeprowadzając prognozy budżetowe dotyczące tradycyjnych zasobów własnych (TZW), Komisja musi przede wszystkim korzystać z metod makro‑ekonomicznych. Metoda ta jest jednak obecnie poddawana przeglądowi, w ramach którego Komi‑sja zbada, w jakim zakresie można uwzględnić inne elementy, takie jak skutki nowych PTA.

7 Zob. także COM(2013) 686, „Wzmocnienie podstaw inteligentnych regulacji – usprawnienie oceny”.

Obecnie Komisja prowadzi negocjacje w sprawie włączenia postanowień dotyczących czasowego wycofania preferencji do PTA z szeregiem part‑nerów, w tym z Japonią, Wietnamem, Marokiem, Tajlandią i Kanadą.

Komisja będzie nadal proponowała włączanie klauzuli korygowania błędów administracyjnych do wszyst‑kich przyszłych umów handlowych w przypadku nieuzgodnienia certyfikacji własnej producenta.

V h)Komisja będzie nadal promowała zastępowanie świadectw pochodzenia i świadectw przewozo‑wych certyfikacją własną producenta.

Wstęp

07Trybunał słusznie podkreśla znaczenie ocen skut‑ków i ocen wpływu na zrównoważony rozwój. Nie docenia jednak narzędzi, takich jak studia wykonal‑ności, i innych analiz ekonomicznych, które w prze‑szłości były także ważnym elementem podejmo‑wania decyzji w sprawie niektórych z umów, które znalazły się w próbie analizowanej przez Trybunał.

08Chociaż system ocen skutków wprowadzono w 2002 r., jego zakres ewoluował stopniowo i prefe‑rencyjne uzgodnienia handlowe o istotnych skut‑kach zostały w pełni objęte jego zakresem dopiero w 2009 r.

09Komisja w inny sposób interpretuje wynikający z przepisów prawa obowiązek przeprowadze‑nia ocen ex ante w odniesieniu do PTA w latach 2002–2006.

Wymóg przeprowadzenia ocen skutków był wpro‑wadzany stopniowo od 2003 r.

Od 2005 r. przeprowadzanie oceny skutków jest wyma‑gane w odniesieniu do wszystkich inicjatyw okre‑ślonych w programie prac ustawodawczych Komisji, a od 2009 r. – w przypadku najważniejszych inicjatyw Komisji i tych, które mają dalekosiężne skutki.

Odpowiedzi Komisji 50

27Komisja uważa, że przygotowywanie ocen skutków i ocen ex ante w przypadku siedmiu PTA wskaza‑nych przez Trybunał nie było konieczne. W większo‑ści przypadków ocena skutków lub ocena ex ante miałyby niewielką wartość dodaną i prowadziłyby do nieproporcjonalnego wykorzystania zasobów, na przykład w związku z podjętymi już na najwyż‑szym poziomie decyzjami politycznymi o wyko‑naniu umowy lub ponieważ przewidywane środki miały bardziej ograniczone skutki lub przejściowy charakter.

28Od 2010 r. Komisja szacuje dochody utracone we wszystkich ocenach skutków związanych z umo‑wami handlowymi.

29Komisja uważa, że nie istniało zobowiązanie do przeprowadzenia ocen wpływu na zrównoważony rozwój w przypadku pięciu umów wskazanych przez Trybunał. Zobowiązanie do przeprowadzenia ocen wpływu na zrównoważony rozwój podczas negocjacji handlowych zostało pierwotnie podjęte w 1999 r. przez komisarza ds. handlu i dotyczyło tych negocjacji, które prowadzi komisarz ds. handlu. Powszechne stosowanie ocen wpływu na zrów‑noważony rozwój w przypadku negocjacji prowa‑dzonych przez innych komisarzy w imieniu Komisji nigdy nie było przedmiotem decyzji kolegium, co uzasadnia brak oceny wpływu na zrównoważony rozwój we wspomnianych pięciu przypadkach.

30Od 2010 r. Komisja wzmacnia swój system oceny ustawodawstwa i strategii oraz zobowiązuje się do przeprowadzania ocen w sposób bardziej systema‑tyczny. Należy ustalić priorytety realizacji programu ocen, przyznając pierwszeństwo zasadzie „najpierw oceniaj”, tj. ocena przed przeglądem inicjatywy, następnie inicjatywom o najistotniejszych skutkach i wreszcie uwzględnić dostępne ograniczone zasoby.

Od 2011 r. oceny skutków obejmują oszacowanie dochodów utraconych. W ramach tego rodzaju obliczeń ex ante można jednak tylko oszacować możliwe ograniczenie zasobów własnych w postaci należności celnych na podstawie najbardziej praw‑dopodobnych scenariuszy wynikających z umowy końcowej. Jeżeli chodzi o skutki gospodarcze, należy zauważyć, że chociaż PTA obniżają stawki należności celnych, wiążą się one także z korzy‑ściami wynikającymi ze zwiększonych przepływów handlowych, które mogą nawet powodować wzrost kwoty pobieranych należności celnych.

Zakres kontroli i podejście kontrolne

21Wniosek Trybunału opiera się na analizie okresu, w którym stopniowo ustanawiano system oceny skutków Komisji, a systematyczna ocena strategii nie została jeszcze przygotowana. W związku z tym wiele umów zawartych w próbie nie mogło zostać poddanych ocenie skutków lub ocenie wpływu na zrównoważony rozwój ze względu na moment ich zaproponowania lub wejścia w życie.

22Metody przeprowadzania oceny skutków były ustanawiane przez Komisję stopniowo wraz z wpro‑wadzeniem wytycznych w 2005 r. i ich zmianą w 2009 r. Nie należy zatem stosować obecnych, bardziej rygorystycznych standardów do oceny wcześniejszych ocen skutków, przeprowadzonych w okresie, w którym system podlegał zmianom. Aby wykorzystać doświadczenie zdobyte w ciągu pierwszych pięciu lat, służby Komisji wprowadziły wytyczne dotyczące ocen wpływu na zrównowa‑żony rozwój, publikując w 2006 r. podręcznik doty‑czący oceny wpływu na zrównoważony rozwój.

Uwagi

26Komisja zgadza się, że ważna jest odpowiednia ocena skutków gospodarczych i innych skutków stosowania PTA zarówno ex ante, jak i ex post. Komisja jest takiego zdania od 1999 r.

Odpowiedzi Komisji 51

35Spośród sześciu ocen skutków zbadanych przez Try‑bunał cztery przeprowadzono w latach 2006–2007, kiedy nadal tworzono metodykę analizowania skut‑ków umów handlowych. Wszystkie oceny skutków przeprowadzane od 2010 r. zawierają szczegółową analizę skutków gospodarczych w państwach beneficjentach.

36Komisja ocenia skutki gospodarcze, stosując naj‑nowocześniejsze modele ekonomiczne i zbiory danych, dotrzymując kroku najnowszym zmianom w literaturze teoretycznej i empirycznej dotyczącej skutków umów o wolnym handlu.

38System GSP składa się z rozwiązania ogólnego i dwóch rozwiązań szczególnych. Rozwiązanie ogólne przyznaje się wszystkim krajom rozwijają‑cym się, które mają wspólne potrzeby rozwojowe i znajdują się na podobnym etapie rozwoju gospo‑darczego, bez potrzeby ratyfikowania lub wdraża‑nia żadnych międzynarodowych konwencji.

Unijny system GSP Plus ma zawierać dodatkowe zachęty dla krajów znajdujących się w szczegól‑nie trudnej sytuacji, które chcą podjąć dodatkowe kroki w celu osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i dobrych rządów, pozostawiając wspomnianym państwom wybór, czy będą się starały uzyskać dodatkowe korzyści. Podejście takie, zatwierdzone przez Radę i Parlament, stanowi wybór strategiczny. Dlatego konieczność ratyfikacji i skutecznego wdrażania międzynarodowych konwencji doty‑czących praw człowieka i praw pracowniczych, środowiska naturalnego i dobrych rządów została uwzględniona jedynie w przypadku tych 10 państw, a w przypadku pozostałych państw beneficjentów rozwiązania ogólnego już nie.

Zgodnie ze swoim zobowiązaniem do przeprowa‑dzania ocen ex post w bardziej systematyczny spo‑sób w 2012 r. Komisja przeprowadziła ocenę ex post filaru handlowego układu o stowarzyszeniu między UE i Chile, a w 2013 r. rozpoczęła ocenę ex post realizacji umowy o wolnym handlu między UE i Meksykiem oraz kompleksowy przegląd umowy o partnerstwie gospodarczym CARIFORUM–EU. Na 2014 r. zaplanowano kolejne dwie oceny ex post (autonomicznych preferencji handlowych dla Moł‑dawii i państw Bałkanów Zachodnich).

31Ocena wpływu na budżet UE wykazana w spra‑wozdaniu statystycznym dotyczącym GSP za lata 2006–2009 została przeprowadzona zgodnie ze standardowym podejściem Komisji8.

Ponieważ obliczenia dokonano ex post, uszczu‑plenie dochodów obliczono na podstawie rze‑czywistych statystyk, tj. handlu preferencyjnego w ramach GSP w latach 2006–2009.

34Dołożono znacznych starań, aby przygotować wysokiej jakości oceny skutków z zastosowaniem najlepszego dostępnego modelowania. Ponadto Komisja zauważa, że analiza Trybunału opiera się na ocenach skutków przeprowadzonych kilka lat temu, w momencie gdy metodyka oceny skutków była nadal opracowywana. Tylko jedną z pięciu ocen skutków na potrzeby umowy handlowej analizowa‑nej przez Trybunał przeprowadzono zgodnie z naj‑nowszymi wytycznymi dotyczącymi oceny skutków. W rezultacie Trybunał nie uwzględnia istotnej zmiany w zakresie przeprowadzania ocen skutków na potrzeby PTA, która nastąpiła po 2010 r.

8 Dochody utracone wyrażają różnicę między należnościami celnymi KNU, które byłyby wymagane w odniesieniu do całego handlu w przypadku braku systemu GSP, a faktycznie uiszczonymi należnościami celnymi, tj. (łączne cło według klauzuli najwyższego uprzywilejowania obliczone w odniesieniu do handlu preferencyjnego GSP) – (łączne preferencyjne cło obliczone w odniesieniu do handlu preferencyjnego GSP).

Odpowiedzi Komisji 52

42W ocenie skutków nie stwierdzono, aby nadużycia finansowe i uchylanie się od należności celnych były najistotniejszym niedociągnięciem stosowanego wcześniej systemu GSP. W związku z tym w zrefor‑mowanym systemie nie wprowadzono żadnych istotnych dostosowań postanowień dotyczących zwalczania nadużyć finansowych.

Z drugiej strony w ocenie skutków podkreślono, że mechanizmy zabezpieczające w ramach systemu GSP (w przypadku gdy przywóz może powodo‑wać poważne trudności lub grozić spowodowa‑niem poważnych trudności dla producentów UE) nie funkcjonują i mogą doprowadzić do sytuacji, w których preferencyjny przywóz zaszkodzi inte‑resom finansowym i gospodarczym przedsię‑biorstw UE. Określono warianty, które mogą temu zaradzić, i w rezultacie nowy GSP, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2014 r., wzmocnił mechanizmy zabezpieczające.

Do listopada 2017 r. Komisja musi przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące stosowania rozporządzenia w sprawie GSP. Do celów tego sprawozdania Komisja przepro‑wadzi analizę problemów związanych z naduży‑ciami finansowymi i uchylaniem się od należności celnych i, w stosownych przypadkach, rozważy środki służące ich rozwiązaniu.

44Komisja zgadza się, że model CGE, podobnie jak każdy inny model, ma pewne ograniczenia, ale uważa, że jest to najlepszy dostępny instrument. Wszystkie ramy modelowania mają niedociągnięcia, ale modele CGE nadają się najlepiej do określania ilościowego skutków gospodarczych PTA. Celem tego działania jest określenie ilościowe wpływu zmian polityki handlowej, ceteris paribus, w opar‑ciu o najbardziej solidne i odpowiednie podejścia metodyczne dostępne w ekonomii do analizy polityki handlowej. Tego rodzaju analizy gospodar‑cze nie opierają się na jednym modelu CGE, ale na różnych modelach CGE, które są dostosowywane, tak aby jak najlepiej odpowiadały danej kwestii dotyczącej polityki rozpatrywanej w każdej ocenie skutków i ocenie wpływu na zrównoważony rozwój.

Ramka 1Bangladesz jest dobrym przykładem państwa, będącego krajem najsłabiej rozwiniętym (LDC), w którym korzyści z GSP znacznie przyczyniają się do jego rozwoju, prowadząc do wzrostu, ogranicze‑nia ubóstwa i zwiększenia możliwości zatrudnienia, w szczególności w przypadku kobiet. Dostępność korzyści z GSP stwarza przestrzeń polityczną, w któ‑rej UE może wpływać na zmiany w zakresie praw człowieka i praw pracowniczych, czego dowodem są wydarzenia w Rana Plaza. Ponadto Komisja uważnie monitorowała prace prowadzone w omawianym państwie przez Międzynarodową Organizację Pracy w celu poprawy warunków pracy. Wątpliwe jest, czy Bangladesz zaakceptowałby warunki nałożone przez Global Compact, gdyby nie był beneficjentem GSP.

40Komisja przyznaje, że na podstawie doświadczeń za ostrzy ła wymóg skuteczniejszego uwzględniania w ocenach skutków kwestii monitorowania i oceny. Odzwierciedla to stopniową ewolucję systemu oceny skutków.

We wszystkich ocenach skutków przeprowadzonych od 2010 r. w obszarze handlu określono wyraźne i wymierne wskaźniki zgodnie z wytycznymi dotyczącymi oceny skutków z 2009 r. Potwierdzają to pozytywne opinie Rady ds. Ocen Skutków na temat tych ocen skutków.

41Jest mało prawdopodobne, aby dogłębna analiza charakteru określona w zaleceniach EKES‑u w kon‑tekście Indii pozwoliła uzyskać wiarygodne ustale‑nia, ponieważ większość sektorów społeczeństwa znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji należy do gospodarki nieformalnej, w odniesieniu do której dane ilościowe nie są łatwo dostępne.

Wyniki oceny wpływu na zrównoważony rozwój w przy‑padku umowy o wolnym handlu z Indiami są jednak istotne w kontekście zaleceń EKES‑u. W ocenie wpływu na zrównoważony rozwój stwierdzono, że umowa o wol‑nym handlu z Indiami (we wszystkich przeanalizowanych scenariuszach) powinna prowadzić do znacznego wzrostu realnych wynagrodzeń zarówno pracowników wykwali‑fikowanych, jak i niewykwalifikowanych oraz do umiar‑kowanych skutków sprzyjających ograniczaniu ubóstwa. Ponadto negocjatorzy odbywają regularne konsultacje ze społeczeństwem obywatelskim, co pozwala na omówie‑nie kwestii, o których mowa w zaleceniach EKES‑u.

Odpowiedzi Komisji 53

48W ocenach skutków i ocenach wpływu na zrówno‑ważony rozwój przeprowadza się analizę możliwego wpływu umowy handlowej na odpowiednie sektory, uwzględniając istnienie wszystkich istotnych strate‑gii UE. W związku z tym oceny te mogą (jak w przy‑padku państw Karaibów), ale nie muszą odnosić się wyraźnie do wspólnej polityki rolnej (WPR).

49Komisja przyznaje, że ocena wpływu na zrówno‑ważony rozwój dotycząca umów o partnerstwie gospodarczym nie ma takiego samego zakresu i nie jest równie szczegółowa jak nowsze oceny wpływu na zrównoważony rozwój. Można to częściowo wyjaśnić bardzo szerokim zasięgiem geograficz‑nym i tematycznym przedmiotowej oceny wpływu na zrównoważony rozwój, która obejmuje ponad 75 państw. Żadna ocena wpływu na zrównowa‑żony rozwój nie pozwala na uwzględnienie w pełni wszystkich możliwych kwestii dotyczących wszyst‑kich potencjalnych sygnatariuszy.

52Badanie było ekonometryczną oceną wpływu sześciu PTA na handel. Jego celem było przeanalizo‑wanie, czy umowy miały wymierny i statystycznie istotny wpływ na wywóz z UE i przywóz do UE. Nie zakładano uwzględnienia szerszego zakresu ani przeprowadzenia pełnej oceny ex post. Komi‑sja przeprowadziła następnie pełne oceny ex post w odniesieniu do dwóch przedmiotowych państw (Meksyk i Chile).

53Chociaż sprawozdanie z oceny ex post dotyczące krajów Euromed nie zawierało żadnych uzgodnień dotyczących przyszłej oceny, Komisja może potwier‑dzić, że taka ocena ex post zostanie prawdopodob‑nie przeprowadzona po zakończeniu trwających negocjacji i wykonaniu umów w pełnym zakresie.

55W następstwie oceny śródokresowej GSP w syste‑mie, który wszedł w życie w dniu 1 stycznia 2014 r., wprowadzono znaczne zmiany w celu wyeliminowa‑nia niedociągnięć stwierdzonych podczas tej oceny.

45Baza danych GTAP powstała na podstawie najbardziej wiarygodnych międzynarodowych źródeł danych (w tym danych Eurostatu dla państw UE) i podlega stałej kontroli różnych zainteresowanych stron (Bank Światowy, OECD, MFW, WTO, Organizacja Narodów Zjednoczonych, FAO). Większość danych gospodar‑czych umieszczonych w bazie danych GTAP (takich jak przepływy handlowe, wzorce ochronne, PKB, spo‑życie) jest aktualizowana do ostatniego dostępnego roku. We wspomnianym przypadku nieaktualne dane odnoszą się tylko do współczynników technicznych tablic podaży i wykorzystania w UE. Nieprzetworzone dane Eurostatu pokazują, że zmiana współczynników technicznych w tablicach podaży i wykorzystania w UE w okresie 2000–2009 jest minimalna.

Komisja, jako jeden z podmiotów konsorcjum GTAP, będzie dążyła do zapewnienia, aby GTAP stosował aktu‑alne tablice podaży i wykorzystania i tablice przepływów międzygałęziowych w UE, o ile będą dostępne, oraz aby w metadanych GTAP podawano, osobno dla każdego państwa, źródła i rok, z którego pochodzą dane.

Jak wynika ze sprawozdania DG JRC (Wspólne Centrum Badawcze) Komisji Europejskiej ze stycz‑nia 2014 r., aktualizacja współczynników technicz‑nych UE do danych za ostatni dostępny rok tylko nieznacznie zmieniła symulowany wpływ umowy o wolnym handlu między UE a Republiką Korei.

46W związku z faktem, że źródłem większości danych dotyczących EU w bazie danych GTAP są przede wszystkim Eurostat lub krajowe urzędy staty‑styczne, angażowanie Eurostatu w pomocniczą ocenę jakości danych GTAP może być zbyteczne.

47Komisja zgadza się, że terminowość przygotowania oceny wpływu na zrównoważony rozwój jest bardzo ważna, aby zapewnić jej przydatność dla negocjatorów. Służby Komisji zobowiązują się rozpoczynać oceny wpływu na zrównoważony rozwój nie później niż 6 miesięcy po rozpoczęciu negocjacji, tak aby zapewnić możliwość uwzględnienia sprawozdań podczas nego‑cjacji. Wśród 18 ocen wpływu na zrównoważony rozwój przeprowadzonych od 1999 r. ocena wpływu na zrów‑noważony rozwój dotycząca Chile była jedyna oceną, z której sprawozdanie końcowe dostarczono dopiero po parafowaniu tekstu układu o stowarzyszeniu.

Odpowiedzi Komisji 54

Komisja zauważa ponadto, że nieekstrapolowana potencjalna strata zgłoszona przez Trybunał trzem państwom członkowskim w odniesieniu do wykrytych pojedynczych błędów wyniosła 1 mln euro, z czego 91% dotyczy jednego państwa członkowskiego.

64Niektóre z brakujących dokumentów lub dowodów mogą jeszcze zostać dostarczone w wyniku działań następczych w związku z ustaleniami Trybunału Obrachunkowego. Wynik końcowy może zatem wskazywać na znacznie niższe poziomy. Ponadto kontrole procedur uproszczonych przeprowadzone przez Komisję w 21 państwach członkowskich nie wykazały wysokich poziomów błędów w próbie sprawdzonych deklaracji pochodzenia, a ich wpływ finansowy był niewielki.

Wyniki weryfikacji oryginałów dokumentów poświadczających pochodzenie przeprowadzo‑nej przez Komisję podczas kontroli w Zjednoczo‑nym Królestwie nie pokrywają się z ustaleniami Trybunału.

66Błędy stwierdzone przez Trybunał obejmują głównie brakujące dokumenty potwierdzające lub dowody. Świadectwa pochodzenia z pieczęcią organu innego niż zgłoszony Komisji przez państwa beneficjentów / kraje partnerskie lub świadectwa wydane przez organ niezgłoszony Komisji można przesłać wspomnianym organom do weryfikacji.

Również w odniesieniu do pkt 64 powyżej Komisja wskazuje, że obecnie prawie wszystkie dokumenty potwierdzające znajdują się w posiadaniu impor‑terów, którzy powinni przechowywać je do dyspo‑zycji organów celnych zgodnie z art. 77 unijnego kodeksu celnego. Niemożliwe jest przeprowadzenie 100% kontroli dokumentów, a kontrole należy prze‑prowadzać na podstawie analizy ryzyka, jak okre‑ślono w art. 13 unijnego kodeksu celnego.

Na przykład znacznie zmniejszono liczbę benefi‑cjentów GSP, tak aby ukierunkować korzyści na kraje najbardziej potrzebujące (z ponad 170 do około 90 krajów). Ponadto zwiększono możliwości ekspor‑towe dla uboższych krajów przez wyeliminowanie korzyści dla bardzo konkurencyjnych sektorów z nie‑których państw, takich jak tekstylia z Chin i Indii.

61Komisja uważa, że włączenie pochodzenia w połącze‑niu z innymi elementami ryzyka jest znacznie bardziej wydajne ze względu na ściślejsze ukierunkowanie.

62Trybunał stwierdził niewiele błędów (trzy) w zgło‑szeniach przywozowych, w przypadku których wnioskowano o preferencje w ramach procedur uproszczonych. Zjednoczone Królestwo rozpoczęło przegląd swojej strategii kontroli preferencyjnego pochodzenia. Chociaż PTA nie zostały wybrane jako temat audytu w Zjednoczonym Królestwie, nie oznacza to, że kontroli pochodzenia nie przeprowa‑dzono w kontekście innych audytów po odprawie celnej. Komisja będzie monitorowała kwestie poru‑szone przez Trybunał.

63Trybunał dokonuje ekstrapolacji na podstawie pojedynczych błędów, które obejmują brakujące dokumenty lub dowody, które importerzy powinni posiadać w momencie kontroli przeprowadzanej przez Trybunał. Błędy te nie potwierdzają jednak automatycznie, że przywożone towary nie miały statusu preferencyjnego pochodzenia zgłoszo‑nego w momencie przywozu. Prowadząc działania następcze w związku z pojedynczymi błędami wykrytymi przez Trybunał, Komisja zapewni przed‑miotowym państwom członkowskim możliwość udowodnienia, że dokumenty i dowód pochodzenia były dostępne w momencie odprawy celnej i że mogą nadal zostać dostarczone. Jedynie w przy‑padku, gdy dowód nie zostanie dostarczony, można mówić o kwotach (TZW) należnych od państw członkowskich, jeżeli wynikają one z ich błędów administracyjnych.

Odpowiedzi Komisji 55

75We wszystkich wspomnianych przypadkach pań‑stwa członkowskie przeanalizowały i uwzględniły informacje w swoich ocenach ryzyka. Państwo członkowskie podejmuje decyzję, po przeanali‑zowaniu swojej struktury handlu, o ewentualnym wprowadzeniu informacji z komunikatów dotyczą‑cych wzajemnej pomocy w formie profilów ryzyka do swoich systemów zarządzania ryzykiem, ale nie jest do tego zobowiązane. Francja wyjaśniła, że stworzenie profilu ryzyka w przypadku przed‑miotowego komunikatu dotyczącego wzajemnej pomocy byłoby nieskuteczne, ponieważ informacje nie miały skutków dla Francji. W przypadku Hiszpa‑nii próba obejmowała podmioty, które były wyklu‑czone z sieci kontroli „przed zwolnieniem towa‑rów”. Komisja zażądała już od władz hiszpańskich skorygowania tej praktyki. Komisja uważa, że profil ryzyka oparty na informacjach zawartych we wnio‑sku w ramach komunikatu dotyczącego wzajemnej pomocy należy ustalić jedynie w przypadku, gdy informacja ma skutki dla państwa członkowskiego.

77Komisja wraz z organami państw członkowskich prowadzi działania następcze w związku ze wszyst‑kimi wspomnianymi przypadkami odzyskiwania należności i w przypadku, gdy kwoty TZW są należne w wyniki błędu administracyjnego, zostaną one poproszone o przekazanie wspomnianych kwot, w stosownych przypadkach wraz z odsetkami.

Od Zjednoczonego Królestwa zażądano przekaza‑nia kwoty tradycyjnych zasobów własnych wyni‑kającej ze stosownych komunikatów dotyczących wzajemnej pomocy, którą uznano za przedawnioną z powodu nieskutecznych kontroli wewnętrznych. Francja zakwestionowała to ustalenie, a Komisja zażądała udzielenia dodatkowych informacji.

78Komisja podkreśla, że w tym przypadku zaintereso‑wane państwo członkowskie podjęło już odpowied‑nie środki w celu uniknięcia wystąpienia podobnej sytuacji w przyszłości.

Zob. odpowiedź Komisji na pkt 79.

67Błędy stwierdzone przez Trybunał będą przedmio‑tem działań następczych Komisji, a w przypadku stwierdzenia należnych kwot tradycyjnych zasobów własnych Komisja zażąda od państw członkowskich podjęcia środków w celu odzyskania wspomnianych kwot i zapłaty wszelkich narosłych odsetek.

71Przedmiotowe 11 wniosków wysłanych przez Hiszpanię na Filipiny, które nie zostały doręczone i zostały zwrócone do adresata, przesłano następnie ponownie na Filipiny pod właściwe adresy.

72Komisja prowadzi wraz z organami włoskimi działa‑nia następcze w związku ze wspomnianymi przy‑padkami nieprzystąpienia do odzyskania należności po odprawie celnej. W stosownych przypadkach zostaną naliczone odsetki.

73Komisja będzie prowadziła wraz z organami fran‑cuskimi działania następcze w związku z przypad‑kami nieprzystąpienia do odzyskania należności po odprawie celnej po potwierdzeniu, że świadectwa są nieważne lub sfałszowane i zażąda odzyskania wszel‑kich należnych kwot tradycyjnych zasobów własnych i, w stosownych przypadkach, zapłaty odsetek.

74Komisja uważa, że państwa członkowskie powinny uwzględnić te informacje w swojej ogólnej strategii w zakresie ryzyka celnego i kontroli oraz w zakresie, w jakim informacje z powiadomień w ramach wza‑jemnej pomocy mają skutki dla państw członkow‑skich, podjąć środki w celu odzyskania należnych kwot TZW i w celu zapobiegania przyszłym stratom.

Odpowiedzi Komisji 56

84W wyroku Trybunału Sprawiedliwości wspomnia‑nym przez Trybunał Obrachunkowy fakt, że Komisja nie skorzystała w pełni ze swych uprawnień przy‑znanych jej w ramach układu o stowarzyszeniu z Turcją, odnosi się tylko do szczególnego przy‑padku i w związku z tym nie może prowadzić do wniosku ogólnego.

Artykuł 220 ust. 2 lit. b) i art. 239 kodeku celnego przewidują wyjątki od ogólnej zasady odzyskiwania należności celnych przywozowych. W tych przypad‑kach, pomimo istnienia długu celnego i faktu, że nie spełniono warunków preferencyjnego traktowania towarów, wnioskodawca (posiadający wsparcie ze strony organów krajowych przy przedkładaniu dokumentacji do decyzji Komisji) wnosi o uznanie wyjątku od zasady odzyskiwania lub nieumarzania/zwrotu należności celnych przywozowych.

Przepisy dotyczące wspomnianych wyjątków należy interpretować zawężająco i oceniać indywidualnie w każdym przypadku.

Wyjątki od zasady odzyskiwania należności wyma‑gają: a) istnienia błędu samego organu celnego, który to błąd nie mógł zostać w racjonalnych spo‑sób wykryty przez osobę zobowiązaną do uiszcze‑nia należności działającą w dobrej wierze i prze‑strzegającą przepisów obowiązujących w zakresie zgłoszenia celnego lub b) istnienia specjalnej sytuacji niespowodowanej świadomym działaniem ani zaniedbaniem dłużnika.

85Komisja wnikliwie rozważy wprowadzenie takiego systemu okresowego składania sprawoz‑dań w ramach nowych i rozszerzonych działań monitorujących.

89Komisja zajmie się wspomnianą kwestią w ramach nowo planowanych działań monitorujących, aby poprawić jakość informacji dostarczanych przez państwa członkowskie i zapewnić, między innymi, skuteczniejsze koncentrowanie się państw człon‑kowskich na anomaliach wymagających działań naprawczych.

79Zainteresowane państwo członkowskie poinformo‑wało już Komisję, że jego organy celne wymieniły uwagi na wysokim szczeblu z krajowymi organami sądowymi i są w trakcie zmiany krajowej ustawy podatkowej w celu uniknięcia wystąpienia w przy‑szłości podobnej sytuacji.

Komisja będzie prowadziła wraz z organami hiszpań‑skimi działania następcze w związku z tą kwestią.

80Zob. odpowiedź na pkt 78.

82Ocena zdolności państwa beneficjenta jest inte‑gralną częścią procesu negocjacji z każdym part‑nerem, w tym analizy zakresu. Nie jest ona jednak odzwierciedlona w oficjalnym sprawozdaniu z oceny.

Zasadniczo negocjacje zapewniają Komisji odpo‑wiednie ramy umożliwiające ocenę zdolności orga‑nów krajów partnerskich w zakresie prawidłowego zarządzania umową, uwzględniając na przykład doświadczenia związane z istniejącymi umowami o współpracy celnej i innymi mechanizmami współ‑pracy. Bardziej szczegółowe wcześniejsze oceny przeprowadzono w odniesieniu do układów o stabi‑lizacji i stowarzyszeniu z państwami bałkańskimi.

83Przygotowano jednak plan działania Komisji doty‑czący monitorowania reguł preferencyjnego pocho‑dzenia, zgodnie z którym jednym z sugerowanych działań są wizyty w państwie beneficjencie korzysta‑jącym z preferencyjnego traktowania. Plan działania obejmie zarówno ustalenia jednostronne, takie jak GSP, jak i umowy dwustronne z krajami partnerskimi.

Odpowiedzi Komisji 57

94Podstawową funkcją komunikatu o wzajemnej pomocy jest ostrzeżenie państw członkowskich przed stwierdzonym ryzykiem nadużyć i uzyskanie ich współpracy w skutecznym i efektywnym zaj‑mowaniu się nimi. OLAF stosuje w pełni wymogi istniejącego rozporządzenia nr 515/9710 (zmienio‑nego rozporządzeniem nr 766/200811). Obowiązkiem państw członkowskich jest przeanalizowanie ryzyka związanego z ich terytorium na podstawie przedsta‑wionych informacji i podjęcie wszystkich niezbęd‑nych środków zgodnie z przepisami prawa celnego UE.

95Kwoty uznane przez państwa członkowskie za niemożliwe do odzyskania niekoniecznie stanowią ostateczne straty dla budżetu UE, ponieważ Komisja bada staranność państw członkowskich w odzy‑skiwaniu wspomnianych kwot zgodnie z art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 1150/2000 i pociąga je do odpowiedzialności w przypadku niewykazania sta‑ranności w procedurach odzyskiwania należności.

Ramka 2Przykłady niepobranych należności celnych z powodu nieprzyjęcia przez państwa członkowskie środków reagowania:

Zgodnie z procedurą określoną w art. 17 rozporzą‑dzenia Rady nr 1150/2000 Komisja zbadała już tę sprawę w 2013 r.

Od Polski zażądano następnie przekazania danych kwot, ponieważ w momencie przywozu nie podjęto środków zapobiegawczych zgodnie z wnioskiem OLAF‑u w komunikacie o wzajemnej pomocy.

10 Rozporządzenie Rady (WE) nr 515/97 z dnia 13 marca 1997 r. w sprawie wzajemnej pomocy między organami administracyjnymi państw członkowskich i współpracy między państwami członkowskimi a Komisją w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów prawa celnego i rolnego (Dz.U. L 82 z 22.3.1997, s. 1).

11 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 766/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 515/97 w sprawie wzajemnej pomocy między organami administracyjnymi państw członkowskich i współpracy między państwami członkowskimi a Komisją w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów prawa celnego i rolnego (Dz.U. L 218 z 13.8.2008, s. 48).

90Komisja przyjmuje z zadowoleniem ustalenia Trybu‑nału, że OLAF z powodzeniem wykazał, że przywo‑żone towary nie kwalifikowały się do zastosowania preferencji taryfowych, poza jednym dochodzeniem.

91Odzyskiwanie należności po dochodzeniach w spra‑wach celnych prowadzonych przez OLAF należy do zadań organów krajowych i nie podlega kontroli OLAF‑u.

Rzeczywiście odzyskana kwota odzwierciedla wyniki państw członkowskich, a nie OLAF‑u i nie należy stosować tej kwoty jako wskaźnika wyników OLAF‑u.

OLAF dostarcza właściwym organom państw człon‑kowskich wszystkich niezbędnych informacji, aby ułatwić im odzyskiwanie należności.

W nowych przepisach wprowadzonych w rozpo‑rządzeniu nr 883/2013 dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez OLAF9 nakłada się na państwa członkowskie wymóg przedstawiania OLAF‑owi informacji dotyczących działań podjętych w wyniku zaleceń OLAF‑u, między innymi w sprawie odzy‑skiwania należności. Wzmacnia to monitorowanie odzyskiwania należności przez państwa członkow‑skie i poprawia stosowanie konsekwencji finanso‑wych dochodzeń OLAF‑u.

92Komisja systematycznie monitoruje wszystkie stwierdzone przypadki odpowiedzialności finanso‑wej państw członkowskich wynikające z opóźnień w procedurach odzyskiwania należności. Będzie podejmowała działania następcze w związku z usta‑leniami Trybunału i żądała zwrotu tradycyjnych zasobów własnych i, w stosownych przypadkach, zapłaty odsetek. Kwota należności celnych wyka‑zana w sprawozdaniu OLAF‑u jest kwotą, której odzyskanie jest zalecane, a rzeczywistą kwotę, którą można odzyskać, można ustalić ostatecznie dopiero po przeprowadzeniu działań następczych.

9 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999, Dz.U. L 248 z 18.9.2013.

Odpowiedzi Komisji 58

Ramka 3 b)Nieopublikowanie zawiadomienia wiązało się z trudnościami tłumaczeniowymi podczas przygo‑towań do przystąpienia do UE.

Ramka 3 c)Jeżeli chodzi o działania następcze w związku z zawiadomieniem dla importerów dotyczącym importu tuńczyka z Salwadoru, od tego czasu Komi‑sja zareagowała na ustalenie Trybunału i wysłała do Salwadoru pismo ze szczegółowymi pytaniami.

Ramka 3 d)Zob. odpowiedź na pkt III lit. e).

102Dochodzenia OLAF‑u, do których odnosi się Try‑bunał, pokazujące, że państwom beneficjentom /krajom partnerskim brakuje wiedzy w zakresie stosowania tych reguł, dotyczą okresu poprzedza‑jącego reformę reguł pochodzenia w ramach GSP. W ramach tej reformy uproszczono reguły kumulacji regionalnej w ramach GSP, ułatwiając krajom part‑nerskim zarządzanie nimi.

103Trybunał stwierdza istnienie szczególnego wyzwa‑nia dotyczącego kumulacji, w przypadku gdy dla państw w tym samym regionie stosuje się różne reguły. Elastyczność wprowadzona w regułach GSP miała ułatwić kumulację pochodzenia między kra‑jami rozwijającymi się nawet w przypadkach stoso‑wania różnych reguł pochodzenia. Ma to szczególne znaczenie dla krajów najsłabiej rozwiniętych, które podlegają innym regułom niż pozostałe państwa beneficjenci GSP. W rozporządzeniu w sprawie GSP istnieją mechanizmy zapobiegające obchodzeniu przepisów.

Ramka 4 „Meksykański” czosnek?Preferencyjne stosunki handlowe między UE i Meksy‑kiem reguluje oparty na umowach system preferen‑cyjny, w ramach którego przesłanie wniosku o zwe‑ryfikowanie preferencyjnego pochodzenia przez państwo wywozu jest obowiązkowe przed odmową udzielenia preferencji. Komisja rozważa możliwość podjęcia dalszego działania w danych przypadkach.

96Od 2001 r. Komisja proponuje, aby wszystkie preferencyjne systemy handlowe UE, zarówno autonomiczne, jak i konwencjonalne, zapewniały możliwość czasowego wycofania preferencji w przypadku szczególnych problemów w zakresie zarządzania preferencjami lub innych znaczących naruszeń przepisów prawa celnego lub braku współpracy. Obejmują one także możliwość wyda‑wania zawiadomień dla importerów. Komisja będzie nadal proponowała włączanie wspomnianych zabezpieczeń do wszystkich przyszłych preferen‑ cyjnych uzgodnień handlowych.

Komisja proponuje, aby w przypadku nieuzgodnie‑nia certyfikacji własnej producenta we wszystkich przyszłych umowach handlowych umieszczano klauzulę korygowania błędów administracyjnych i będzie proponowała, aby umieszczano ją we wszystkich przyszłych umowach handlowych i umo‑wach renegocjowanych.

97Zob. odpowiedź w pkt 84. Przypadki zgłoszone przez Komisję odnoszą się do wyjątków od ogólnej zasady odzyskiwania należności celnych przywo‑zowych lub wywozowych i wymagają, aby błąd nie mógł zostać wykryty przez dłużnika działającego w dobrej wierze i przestrzegającego obowiązują‑cych przepisów lub aby istniała specjalna sytuacja, pod warunkiem że nie jest spowodowana świa‑domym działaniem dłużnika. Organ celny decyzji ocenia, czy spełniono wspomniane warunki.

98Komisja będzie nadal proponowała, aby w przy‑padku nieuzgodnienia certyfikacji własnej produ‑centa we wszystkich przyszłych umowach handlo‑wych umieszczano klauzulę korygowania błędów administracyjnych.

Odpowiedzi Komisji 59

Zalecenia 1–41. Komisja przyjmuje zalecenie Trybunału doty‑

czące przeprowadzania oceny skutków i oceny wpływu na zrównoważony rozwój w odniesie‑niu do PTA oraz należytego uzasadniania sytu‑acji, w których może to nie być możliwe. Komisja będzie je przeprowadzała zgodnie z istniejącymi wytycznymi dotyczącymi oceny skutków i pod‑ręcznikiem dotyczącym oceny wpływu na zrów‑noważony rozwój, a w swojej ostatniej ocenie skutków dotyczącej Japonii i Stanów Zjednoczo‑nych oszacowała dochody utracone.

2. Jeżeli chodzi o  terminowość analizy, Komisja zobowiązuje się rozpoczynać oceny wpływu na zrównoważony rozwój nie później niż 6 miesię‑cy po rozpoczęciu negocjacji, tak aby zapewnić możliwość uwzględnienia sprawozdań w proce‑sie negocjacji i zatwierdzania.

Eurostat jest obecnie regularnie zapraszany do udziału w grupie sterującej monitorującej oceny wpływu na zrównoważony rozwój.

Komisja stara się pogłębić współpracę w zakresie jakości źródeł danych statystycznych w ramach trwającego uaktualniania umowy o gwaranto‑wanym poziomie usług między DG ds. Handlu i Eurostatem.

3. Komisja przyjmuje zalecenie Trybunału doty‑czące PTA o istotnych skutkach gospodarczych, społecznych i środowiskowych.

Odzwierciedla ono podjęte już przez Komisję zobo‑wiązania dotyczące przeprowadzania ocen ex post w przypadku PTA o istotnych skutkach gospodar‑czych, społecznych i środowiskowych w bardziej systematyczny sposób, w celu ułatwienia monito‑rowania skutków umów handlowych UE12.

12 COM (2010) 612, komunikat „Handel, wzrost i polityka światowa”.

Wnioski i zalecenia

108Chociaż przeprowadzone przez Komisję oceny ex ante i ex post mające na celu ocenę skutków gospodarczych i innych skutków PTA zmieniały się z czasem, Komisja uważa, że osoby odpowiedzialne za wyznaczanie kierunków polityki, zainteresowane strony i europejscy podatnicy są obecnie wyczerpu‑jąco poinformowani o głównych zaletach i wadach różnych wariantów polityki handlowej.

Od 1999 r. wszystkim istotnym wielostronnym i dwu‑stronnym negocjacjom handlowym towarzyszy ocena wpływu na zrównoważony rozwój, w której szczegó‑łowo przeanalizowano oczekiwane skutki gospodarcze (jak również społeczne i środowiskowe) PTA. Od 2010 r. wszystkie ważne negocjacje handlowe (z jednym wyjątkiem, zob. odpowiedź Komisji na pkt III lit. a)) były także poprzedzone oceną skutków, w której oce‑niono prawdopodobne skutki gospodarcze PTA, w tym dochody, które zostaną prawdopodobnie utracone.

109O ile Komisja przyznaje, że istnieje możliwość poprawy, nie zgadza się w pełni z oceną Trybu‑nału. W przyszłości wysokiej jakości oceny skut‑ków i oceny wpływu na zrównoważony rozwój będą nadal przygotowywane z dużą starannością. Komisja zauważa, że Trybunał wybrał próbę, która obejmowała tylko jedną ocenę skutków prze‑prowadzoną na podstawie nowych wytycznych dotyczących oceny skutków wydanych w 2009 r. W rezultacie w analizie Trybunału nie uwzględniono dostatecznie istotnej zmiany ocen skutków w spra‑wie PTA, która nastąpiła od 2010 r.

Jeżeli chodzi o oceny ex post, zakończono stosun‑kowo niewiele z nich, co pokazuje, że preferencyjne uzgodnienia handlowe mogą obowiązywać w pełni przez długi czas. Komisja podejmuje jednak obec‑nie intensywniejsze działania w tym zakresie.

110Taki system, jak GSP, jest tylko jednym narzędziem słu‑żącym reagowaniu na potrzeby krajów rozwijających się i nie należy przeceniać jego potencjału rozwią‑zywania problemów wspomnianych krajów. System został niedawno zreformowany – w ramach prawa WTO – zgodnie z ustaleniami analizy śródokresowej.

Odpowiedzi Komisji 60

112Informacje z powiadomień w ramach wzajemnej pomocy nie zawsze prowadzą do stworzenia profilu ryzyka, ponieważ mogą nie mieć skutków dla pań‑stwa członkowskiego.

We wszystkich wspomnianych przypadkach pań‑stwa członkowskie przeanalizowały i uwzględniły informacje w swoich ocenach ryzyka.

113Trybunał opiera swoje wnioski dotyczące wad systemu REM‑REC na jednym szczególnym przypadku w Hiszpa‑nii. Zainteresowane państwo członkowskie poinformo‑wało już Komisję, że jego organy celne wymieniły uwagi na wysokim szczeblu z krajowymi organami sądowymi i są w trakcie zmiany krajowej ustawy podatkowej w celu uniknięcia wystąpienia w przyszłości podobnej sytuacji.

Komisja będzie prowadziła wraz z organami hiszpań‑skimi działania następcze w związku z tą kwestią.

114Istnieją inne sposoby potwierdzenia możliwości państw beneficjentów w zakresie prawidłowego zarządzania PTA niż oficjalne sprawozdania z oceny. Ocena odbywa się podczas procesu negocjacji umów dwustronnych.

Jeżeli chodzi o monitorowanie, Komisja korzysta z róż‑nych narzędzi, takich jak zawiadomienia dla importe‑rów, udzielanie porad państwom beneficjentom itp., w szczególności w kontekście GSP. Przygotowano plan działania Komisji dotyczący monitorowania reguł pre‑ferencyjnego pochodzenia, zgodnie z którym jednym z sugerowanych działań są wizyty w państwie bene‑ficjencie. Plan działania obejmie zarówno ustalenia jednostronne, takie jak GSP, jak i umowy dwustronne z krajami partnerskimi.

Ponadto Komisja odnosi się także do swoich odpo‑wiedzi w pkt 81–86.

115Komisja będzie prowadziła działania następcze w związku z przypadkami wskazanymi przez Trybunał i rozwiązywała problemy we współpracy z państwami członkowskimi i państwami korzysta‑jącymi z preferencji zarówno w kontekście ustaleń jednostronnych, jak i umów dwustronnych.

4. Komisja przyjmuje zalecenie Trybunału.

Zob. odpowiedź na pkt 55 powyżej. Po przepro‑wadzeniu oceny śródokresowej GSP w systemie wprowadzono istotne zmiany w celu wyelimino‑wania wspomnianych niedociągnięć. W związku z faktem, że preferencje taryfowe w ramach nowe‑go rozporządzenia w sprawie GSP (rozporządzenie nr 978/2012) mają zastosowanie dopiero od dnia 1 stycznia 2014 r., Komisja dokona przeglądu sys‑temu i do 2016 r. złoży sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i państwom członkowskim ze skut‑ków systemu, a do 2017 r. sprawozdanie z ogólne‑go funkcjonowania nowego rozporządzenia.

111Trybunał dokonuje ekstrapolacji na podstawie pojedynczych błędów, które obejmują brakujące dokumenty lub dowody, które importerzy powinni posiadać w momencie kontroli przeprowadzanej przez Trybunał. Błędy te nie potwierdzają jednak automatycznie, że przywożone towary nie miały statusu preferencyjnego pochodzenia zgłoszonego w momencie przywozu. Prowadząc działania następ‑cze w związku z pojedynczymi błędami wykrytymi przez Trybunał, Komisja zapewni przedmiotowym państwom członkowskim możliwość udowodnienia, że dokumenty i dowód pochodzenia były dostępne w momencie odprawy celnej i że mogą nadal zostać dostarczone. Jedynie w przypadku, gdy dowód nie zostanie dostarczony, można mówić o kwotach TZW należnych od państw członkowskich, jeżeli wynikają one z ich błędów administracyjnych.

Komisja wskazuje, że obecnie prawie wszystkie dokumenty potwierdzające znajdują się w posia‑daniu importerów, którzy powinni przechowywać je do dyspozycji organów celnych zgodnie z art. 77 unijnego kodeksu celnego. Niemożliwe jest prze‑prowadzenie 100% kontroli dokumentów, a kontrole należy przeprowadzać na podstawie analizy ryzyka, jak określono w art. 13 unijnego kodeksu celnego.

Komisja zauważa ponadto, że nieekstrapolowana potencjalna strata zgłoszona przez Trybunał trzem państwom członkowskim w odniesieniu do wykrytych pojedynczych błędów wyniosła 1 mln euro, z czego 91% dotyczy jednego państwa członkowskiego.

Odpowiedzi Komisji 61

7. Komisja będzie nadal zachęcała państwa człon‑kowskie do podejmowania wszystkich odpo‑wiednich środków zapobiegawczych po otrzy‑maniu powiadomień w  ramach wzajemnej pomocy.

8. Ocena zdolności państwa korzystającego z pre‑ferencyjnego traktowania jest integralną częścią procesu negocjacji z każdym partnerem. Nie jest ona jednak odzwierciedlona w oficjalnym spra‑wozdaniu z oceny. Komisja włączy ocenę tej zdol‑ności do oficjalnej analizy zakresu, która poprze‑dza nowe negocjacje.

Zasadniczo negocjacje zapewniają Komisji od‑powiednie ramy umożliwiające ocenę zdolności organów krajów partnerskich w zakresie prawi‑dłowego zarządzania umową.

9. Komisja poruszy tę kwestię z państwami człon‑kowskimi (podczas monitorowania), aby popra‑wić jakość przekazywanych przez nie informa‑cji dotyczących współpracy administracyjnej. Procedura sprawozdawcza również zostanie uproszczona.

10. Komisja będzie monitorowała państwa korzysta‑jące z preferencyjnego traktowania, w których kontrola Trybunału ujawniła istnienie proble‑mów dotyczących współpracy administracyjnej. Przygotowano plan działania Komisji dotyczący monitorowania reguł preferencyjnego pocho‑dzenia, w którym zasugerowano różne działania naprawcze.

11. Komisja zauważa, że odzyskiwanie należności finan‑sowych jest obowiązkiem państw członkowskich.

OLAF będzie nadal dostarczał właściwym organom państw członkowskich wszystkich niezbędnych in‑formacji, aby ułatwić im odzyskiwanie należności.

116Chociaż Komisja zgadza się, że przedawnienie stwa‑rza problemy w zakresie odzyskiwania należności, przypomina, że obowiązkiem państw członkowskich jest podjęcie odpowiednich środków w celu zapew‑nienia terminowego odzyskiwania należności celnych przywozowych w największym możliwym zakresie.

Komisja systematycznie monitoruje wszystkie stwierdzone przypadki odpowiedzialności finanso‑wej państw członkowskich wynikające z opóźnień w procedurach odzyskiwania należności. Będzie podejmowała działania następcze w związku z usta‑leniami Trybunału i żądała wypłaty tradycyjnych zasobów własnych, w przypadku gdy należne kwoty wynikają z błędów administracyjnych.

117Por. odpowiedzi na pkt 96 i 99.

Komisja będzie nadal proponowała, aby w przy‑padku nieuzgodnienia certyfikacji własnej pro‑ducenta we wszystkich umowach handlowych umieszczano klauzulę korygowania błędów administracyjnych.

120Zob. odpowiedzi na pkt III lit. d) i e), pkt V lit. d) i g), pkt 82, 83, 96, pkt 99 lit. d), pkt 106 i 114 i na zalecenie 12.

Zalecenia 5–135. Komisja dokona dalszej oceny, w jakich konkret‑

nych przypadkach takie profile ryzyka są przy‑datne i w jaki sposób należy je wdrażać w obsza‑rze reguł pochodzenia w ramach PTA.

6. W trakcie przeprowadzanych w ostatnich latach kontroli Komisja zwracała szczególną uwagę na skuteczność systemów zarządzania ryzykiem i strategii kontroli państw członkowskich. Spo‑rządziła sprawozdania tematyczne z  kontroli dotyczących strategii kontroli celnej (2009 r.), odprawy uproszczonej w miejscu (2011 r.) i tran‑zytu (2012 r.) i przedstawiła je państwom człon‑kowskim reprezentowanym w ramach Komitetu Doradczego ds. Zasobów Własnych oraz Grupy ds. Polityki Celnej. Komisja będzie nadal spraw‑dzała, czy państwa członkowskie poprawiają sku‑teczność swoich systemów zarządzania ryzykiem i strategii kontroli.

Odpowiedzi Komisji 62

13. Komisja będzie nadal promowała zastępowanie świadectw pochodzenia i świadectw przewozo‑wych certyfikacją własną producenta.

Odpowiedź na załącznik V

1Modele CGE są najnowocześniejszymi narzędziami i, w odróżnieniu od innych dostępnych modeli, są najlepiej przystosowane do pomiaru ogólnogospo‑darczego wpływu zmian polityki handlowej na szereg sektorowych wskaźników społeczno‑ ‑gospodarczych (dochody z ceł, przywóz, wywóz, ceny produkcji, wynagrodzenia, emisje CO2 itd.). Ma to zasadnicze znaczenie dla negocjatorów i zainteresowanych stron. Oceny wpływu na zrów‑noważony rozwój uzupełniają wyniki CGE analizami jakościowymi i sektorowymi, w tym dotyczącymi sektora nieformalnego, jeżeli pozwalają na to dane. Dotychczas dane dotyczące sektora nieformalnego były zbyt mało wiarygodne, aby można je było wykorzystać.

2a) Długoterminowe skutki zmian polityki handlowej

zostały ocenione przez wielu pracowników na‑ukowych i liczne organizacje międzynarodowe, a wyniki tych ocen są powszechnie stosowane i akceptowane przez rządy.

b) Modele CGE stosuje się do celów przeprowa‑dzania symulacji, a nie prognozowania. Opierają się one na mocnych podstawach teoretycznych, bazując zarazem na rzeczywistych danych go‑spodarczych, które odzwierciedlają zachowanie gospodarcze podmiotów.

c) Decyzje dotyczące agregacji towarów i państw w szersze kategorie podejmuje się na podstawie specyfiki poszczególnych gospodarek. Jeżeli wy‑niki CGE zostaną uznane za przydatne, uzupeł‑nia je się analizami częściowej równowagi, które mogą wprowadzać rozróżnienie między np. róż‑nymi kategoriami pszenicy.

W nowych przepisach wprowadzonych w rozpo‑rządzeniu nr 883/2013 dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez OLAF13 nakłada się na państwa członkowskie wymóg przedstawiania OLAF‑owi informacji dotyczących działań pod‑jętych w wyniku zaleceń OLAF‑u, między innymi w sprawie odzyskiwania należności. Wzmacnia to monitorowanie odzyskiwania należności przez państwa członkowskie i poprawia stosowanie konsekwencji finansowych dochodzeń OLAF‑u.

Komisja systematycznie monitoruje wszystkie stwierdzone przypadki odpowiedzialności finan‑sowej państw członkowskich wynikające z opóź‑nień w procedurach odzyskiwania należności. Będzie kontynuowała takie działania.

12. Od 2001 r. Komisja proponuje, aby wszystkie preferencyjne systemy handlowe UE, zarówno autonomiczne, jak i konwencjonalne, zapewnia‑ły możliwość czasowego wycofania preferencji w przypadku szczególnych problemów w zakre‑sie zarządzania preferencjami lub innych znaczą‑cych naruszeń przepisów prawa celnego lub bra‑ku współpracy. Komisja uważa, że zabezpieczenia te okazały się wystarczające, i będzie nadal pro‑ponowała włączanie ich do wszystkich przyszłych preferencyjnych uzgodnień handlowych.

Na koniec 2013 r. możliwość czasowego wy‑cofania preferencji została już uwzględniona w 4 autonomicznych porozumieniach (w tym GSP) obejmujących niemal 200 państw oraz w umo‑wach preferencyjnych z ponad 30 państwami.

Obecnie Komisja prowadzi negocjacje w sprawie włączenia postanowień dotyczących czasowego wycofania preferencji do PTA z szeregiem part‑nerów, w tym Japonią, Wietnamem, Marokiem, Tajlandią i Kanadą.

Komisja będzie nadal proponowała, aby w przy‑padku nieuzgodnienia certyfikacji własnej pro‑ducenta we wszystkich umowach handlowych umieszczano klauzulę korygowania błędów administracyjnych.

13 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999, Dz.U. L 248 z 18.9.2013.

Odpowiedzi Komisji 63

d) Podobnie jak w przypadku agregacji towarów, agregacja regionów jest dostosowana do kon‑kretnej sytuacji każdej przedmiotowej oceny skutków / oceny wpływu na zrównoważony roz‑wój i służy skoncentrowaniu się na kwestiach uznawanych za najistotniejsze.

e) W ostatnich latach odnotowano znaczne postępy we wspomnianych obszarach. Komisja sfinanso‑wała utworzenie bazy danych globalnych bezpo‑średnich inwestycji zagranicznych, stosowanej obecnie w modelowaniu CGE, a jako członek za‑rządu GTAP popiera tworzenie nowej bazy da‑nych dotyczących globalnej migracji.

f ) Modelowanie CGE uzupełnia się także dodatko‑wym modelowaniem ilościowym (w szczegól‑ności skutków społecznych i środowiskowych) i bardziej szczegółowymi analizami sektorowymi.

JAK OTRZYMAĆ PUBLIKACJE UE

Publikacje bezpłatne:

• jeden egzemplarz: w EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu)

• kilka egzemplarzy (lub mapy, plakaty): w przedstawicielstwach Unii Europejskiej (http://ec.europa.eu/represent_pl.htm) w delegaturach Unii Europejskiej w krajach poza UE: (http://eeas.europa.eu/delegations/index_pl.htm)kontaktując się z Europe Direct (http://europa.eu/europedirect/index_pl.htm) lub dzwoniąc pod numer 00 800 6 7 8 9 10 11 (numer bezpłatny w całej UE) (*).(*) Informacje są udzielane nieodpłatnie, większość połączeń również jest bezpłatna (niektórzy operatorzy, hotele lub telefony publiczne mogą naliczać opłaty).

Publikacje płatne:

• w EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu)

Płatne subskrypcje:

• u dystrybutorów Urzędu Publikacji Unii Europejskiej (http://publications.europa.eu/others/agents/index_pl.htm).

QJ‑A

B‑14‑002‑PL‑C ISSN

1831‑0923

Preferencyjne uzgodnienia handlowe są podstawowym instrumentem polityki handlowej UE. Handel przynosi korzyści gospodarcze zarówno UE, jak i jej krajom partnerskim, a także wspomaga zrównoważony rozwój i walkę z ubóstwem w krajach rozwijających się. W sprawozdaniu oceniono, czy Komisja i państwa członkowskie odpowiednio zarządzają preferencyjnymi uzgodnieniami handlowymi. Ustalono, że Komisja nie oceniła właściwie wszystkich skutków gospodarczych stosowania preferencyjnych uzgodnień handlowych oraz że nie zadbano o kompletność procesu pobierania należności ponieważ kontrole celne przeprowadzane przez państwa członkowskie są niedopracowane. Stwierdzono także, że w nadzorze prowadzonym przez Komisję występują uchybienia.

EUROPEJSKITRYBUNAŁOBRACHUNKOWY