d · xiii saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis satatbiro...

35
654007a

Upload: others

Post on 04-Mar-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

654007a

Page 2: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

2 654007a

verbaluri nawili analogiebi

am saxis davalebebSi mocemulia muqi SriftiT gamokveTili ori sityva (sawyisi

wyvili), romelTa mniSvnelobebs Soris arsebobs garkveuli mimarTeba. maT gaswvriv

mocemulia sityva, romelsac savaraudo pasuxebidan unda SevusabamoT erT-erTi

varianti ise, rom sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba sawyis wyvilSi

arsebuli mimarTebis msgavsi (analogiuri) iyos.

1. fronti : omi scena :

(a) repeticia

(b) speqtakli

(g) scenari

(d) ovacia

(e) roli

2. warsuli : naSTi Tavgadasavali :

(a) moulodneloba

(b) STabeWdileba

(g) interesi

(d) garToba

(e) riski

3. izolacia : karantini SeTanxmeba :

(a) daTmoba

(b) harmonia

(g) damTxveva

(d) konfliqti

(e) konsensusi

4. wisqvili : qato asanTi :

(a) koconi

(b) cecxli

(g) naxSiri

(d) SeSa

(e) ali

5. niRabi : grimi mikroskopi :

(a) lupa

(b) linza

(g) fokusi

(d) obieqtivi

(e) mikrofoni

Page 3: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

3 654007a

6. TariRi : periodi citata :

(a) aforizmi

(b) termini

(g) teqsti

(d) fraza

(e) sityva

winadadebebis Sevseba

mocemulia winadadebebi, romlebSic gamotovebulia ramdenime sityva.

gamotovebuli sityvebi winadadebaSi xazebiTaa aRniSnuli. erTi xazi zogjer erT

sityvas gulisxmobs, zogjer ki _ ramdenimes.

savaraudo pasuxTa yoveli varianti Seicavs sityvaTa jgufs, romlis

nawilebi erTmaneTisgan daxrili xazebiTaa (/) gamijnuli. airCieT pasuxis is

varianti, romlis TiToeuli nawilis Tanmimdevrulad Casma Sesabamis

gamotovebul adgilebSi azrobrivad gamarTul winadadebas mogvcems.

7. persekea erT-erTi uZvelesi _____ , romelic uCveulod gamoiyureba, radgan _____ aqvs. es gardamavali formaa foTlovan mcenareebsa da Tanamedrove

kaqtusebs Soris. Tanamedrove kaqtusebis winaprebsac hqondaT _____ , romlebic

udabnos gvalvian havasTan Seguebis procesSi _____ gardaiqmna.

(a) foTlovani mcenarea / kargad ganviTarebuli muqi yavisferi eklebi / eklebi /

foTlebad ver

(b) kaqtusia / muqi mwvane sqelkaniani foTlebi / kargad ganviTarebuli eklebi /

foTlebad

(g) foTlovani mcenarea / eklebis nacvlad, sqelkaniani mwvane foTlebi /

foTlebi / eklebad mainc ver

(d) kaqtusia / kargad ganviTarebuli muqi mwvane foTlebi / foTlebi / eklebad

8. boroteba, _____ , imdenad _____ , rom danaxvisTanave _____ ; amitom,

_____ cdunebas, _____ .

(a) roca is saTnoebis niRabs ar efareba / Semzaravia / gvafrTxobs / is

mxolod maSin SeZlebs Cvens / Tu Tavisi namdvili saxiT warmogvidgeba

(b) roca is saTnoebis saxiT warmogvidgeba / mimzidvelia / gvacdunebs / Cven

verasodes davaRwevdiT Tavs mis / saTnoebis niRabs rom ar efarebodes

(g) Tavisi namdvili saxiT / Semzaravia / gvafrTxobs / is verasodes SeZlebda

vinmes / ama Tu im saTnoebis niRabs rom ar efarebodes

(d) roca is Tavis namdvil saxes faravs / mimzidvelia / gvacdunebs / Cven

mxolod maSin davaRwevT Tavs mis / Tu mis namdvil saxes ver vixilavT

Page 4: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

4 654007a

9. _____ socializacia kulturuli normebisa da Rirebulebebis gaTavisebis

procesia, es _____ imas, rom is _____ maT. adamianebs kulturis elementebis

_____ aqvT. maT _____ , romeli kulturuli rolis TamaSi surT da rogor

Seasruleben arCeul rols.

(a) miuxedavad imisa, rom / ar niSnavs / Tavs gvaxvevs / interpretaciis

garkveuli Tavisufleba / SeuZliaT, gadawyviton

(b) radgan / niSnavs / garkveulwilad Tavs gvaxvevs / interpretaciis

Tavisufleba ar / SeuZliaT, gadawyviton

(g) miuxedavad imisa, rom / aucileblad gulisxmobs / Tavs ar gvaxvevs /

interpretaciis Tavisufleba ar / ar SeuZliaT, Tavad gansazRvron

(d) radgan / aucileblad ar gulisxmobs / Tavs ar gvaxvevs / interpretaciis

garkveuli Tavisufleba / ar SeuZliaT, Tavad gansazRvron

10. wignSi „frinvelebis cxovreba“ naTqvamia: „rac unda gasakviri iyos, XIX

saukuneSi avstraliaSi Cayvanili evropuli SaSvebis im STamomavlebma, romlebsac

_____ smena _____ xmebiT unda daetkboT, _____ aqcenti _____ “.

(a) avstralieli aborigenebis / ucxouri / sakmaod gamokveTili evropuli /

SeiZines

(b) evropeli axalmosaxleebis / mSobliuri / sakmaod gamorCeuli avstraliuri /

SeiZines

(g) avstralieli aborigenebis / ucxouri / evropuli / mainc ver daiviwyes

(d) evropeli axalmosaxleebis / mSobliuri / avstraliuri / mainc ver SeiZines

Page 5: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

5 654007a

logika

am saxis davalebebi gansxvavdeba erTmaneTisgan winaswari monacemebisa da

gamosatani daskvnebis TvalsazrisiT. amitom gansakuTrebuli yuradReba miaqcieT

SekiTxvas, romelic axlavs TiToeul davalebas da mocemuli variantebidan

airCieT Sesabamisi pasuxi.

zogierT SekiTxvaze pasuxis gacemas gagiadvilebT monacemebis gamosaxva

naxazis an diagramis formiT.

11. xelovnebis muzeumSi kvadratuli formis darbazSi sxvadasxva kedelze oTxi sxvadasxva mxatvris – sezanis, modilianis, riveras da Sagalis – namuSevrebi

Camokides. TiToeuli mxatvris yvela namuSevari erTi da imave masaliTaa

Sesrulebuli: erTis – pasteliT, erTis _ akvareliT, erTis _ zeTis saRebavebiT, erTisa ki _ grafitiT. garda amisa, cnobilia:

• kedeli riveras namuSevrebiT esazRvreba kedels, romelzec kidia grafitiT

Sesrulebuli namuSevrebi.

• kedeli Sagalis namuSevrebiT erTi mxridan esazRvreba kedels sezanis

namuSevrebiT, xolo meore mxridan – kedels, romelzec kidia akvareliT Sesrulebuli namuSevrebi.

• Sagalis namuSevrebi ar aris Sesrulebuli pasteliT, xolo riveras

namuSevrebi ar aris Sesrulebuli akvareliT.

qvemoT mocemulTagan romel striqonSia sworad miTiTebuli, romeli mxatvris

namuSevrebi ra masaliTaa Sesrulebuli?

pasteli akvareli zeTi grafiti

(a) sezani modiliani rivera Sagali

(b) rivera sezani Sagali modiliani

(g) modiliani sezani Sagali rivera

(d) rivera modiliani Sagali sezani

(e) modiliani Sagali rivera sezani

Page 6: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

6 654007a

12. mocemulia oTxi winadadeba: I. am tyeSi yvela maradmwvane mcenare wiwvovania.

II. am tyeSi buCqis tipis yvela mcenare wiwvovania.

III. am tyeSi mxolod buCqis tipis mcenareebze ikeTebs budes bulbuli.

IV. am tyeSi zogierT maradmwvane mcenareze budes ikeTebs bulbuli.

CamoTvlilTagan romeli winadadebebi unda aviRoT wanamZRvrebad, raTa SevZloT

davaskvnaT, rom am tyeSi zogierTi maradmwvane mcenare buCqis tips ganekuTvneba?

aRniSnuli daskvnis gamosatanad:

(a) sakmarisia I, II da III winadadebebi.

(b) sakmarisia II da III winadadebebi.

(g) sakmarisia III da IV winadadebebi.

(d) aucilebelia oTxive winadadeba.

(e) oTxive winadadeba erToblivadac ar aris sakmarisi.

13. ucxouri enis specialuri kursis dasrulebis Semdeg sertifikatis

mosapoveblad gamocdaze kursdamTavrebulTa mxolod erTi nawili gavida.

sagamocdo komisiis wevrebma ivaraudes, rom gamocdaze mxolod is gavida, vinc

warmatebiT daasrula kursi da darwmunebuli iyo sakuTar codnaSi.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli ayenebs eWvqveS komisiis wevrTa varauds?

(a) ucxouri enis sertifikati kursdamTavrebulebs dasaqmebis saintereso

SesaZleblobebs uqmnis, amitom is, vinc Tavs warmatebulad miiCnevda,

droulad cdilobda sertifikatis mopovebas.

(b) warmatebul kursdamTavrebulebs ar esaWiroebodaT gamocdaze gasvlisTvis

sagangebo mosamzadebeli periodi, radgan safuZvlianad hqondaT aTvisebuli

mis Casabareblad aucilebeli masala.

(g) gamocdis safasuri sakmaod maRali iyo da kursdamTavrebulebi mxolod im

SemTxvevaSi aZlevdnen Tavs misi gadaxdis uflebas, Tuki icodnen, rom

gamocdaze xelmeored gasvla ar mouwevdaT.

(d) sagamocdo komisiis wevrebi TviTon aswavlidnen kursis monawileebs ucxour

enas da, Sesabamisad, sworad afasebdnen TiToeuli maTganis codnasa da

SesaZleblobebs.

(e) is kursdamTavrebulebi, romlebic gamocdaze gavidnen, samuSaos dakargvis

saSiSroebis winaSe idgnen, sertifikati ki samuSaos SenaCunebis aucilebeli

piroba iyo.

Page 7: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

7 654007a

14. Tea da beso msjeloben: Tea: rogorc Cans, dRes baTumSi kargi amindia.

beso: ratom fiqrob ase?

Tea: vici, rom an dRes baTumSia kargi amindi, an guSin CoxataurSi gawvimda

_ erT-erTi mainc.

beso: da ratom fiqrob, rom baTumSi namdvilad kargi amindia?

Tea: imitom, rom Tu guSin CoxataurSi gawvimda, maSin ana ukve wamosuli

iqneba iqidan.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli mtkiceba unda daamatos Team, raTa misi

argumentacia damajerebeli iyos?

(a) guSin CoxataurSi gawvimda.

(b) ana Coxatauridan ukve wamovida.

(g) ana Coxatauridan jer ar wamosula.

(d) guSin CoxataurSi gawvimda da ana iqidan wamovida.

(e) guSin CoxataurSi gawvimda an ana iqidan ar wamosula.

Page 8: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

8 654007a

wakiTxuli teqstis gaazreba yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo

pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT. XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia `palaco

vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 1503-1506 wlebSi leonardo da vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa. es freska mogvianebiT gauCinarda. 1555-1572 wlebSi am darbazis rekonstruqcias xelmZRvanelobda cnobili mxatvari da arqiteqtori jorjo vazari. safiqrebelia, rom am dros gaqra leonardos Sedevri. 35 welze metia, rac leonardos Sedevris povna akviatebul idead eqca florenciel mkvlevars, mauricio seraCinis. namuSevris arsebobas igi saTaTbiro darbazis aRmosavleT kedelze varaudobs, sadac jorjo vazaris `marCianos brZolaa~ gamosaxuli. varauds aZlierebs vazaris freskaze marjvena mxares gamosaxuli cxenze amxedrebuli mamakaci, romelic Zalian hgavs leonardo da vinCis. misi mzera qvemoT aris mimarTuli. xom ar mianiSnebs vazari, rom misi namuSevris qvemoT leonardos naxatia?

seraCinim ganacxada, rom vazaris freskis kedlis ukan kidev erTi kedelia, romelzec, savaraudod, leonardos freskaa Sesrulebuli, maT Soris ki carieli sivrcea _ 10-dan 16 milimetramde siganis viwro kamera. ar aris gamoricxuli, rom is Tavad vazaris aSenebuli iyos leonardos freskis dasacavad. Seiqmna komisia, romelmac darbazis kedlebis kvleva dagegma. mTavari amocana iyo, neitronuli aqtivaciis meSveobiT daemtkicebinaT 1503-1506 wlebSi gamoyenebuli feris pigmentebis arseboba.

seraCinim birTvuli energetikis italiuri saagentosa da amerikeli mecnierebis daxmarebiT Seqmna specialuri sakvlevi mowyobiloba, Tumca, 2011 wlis martSi iaponiis cunamis Semdeg, romelmac gamoiwvia fukuSimas atomur eleqtrosadgurze birTvuli reaqtoris katastrofa, gaCnda skeptikuri damokidebuleba, zogadad, birTvuli teqnologiebis mimarT. ase rom, neitronuli aqtivaciis aparatura ukve mzad iyo, rodesac seraCinis uari uTxres kvlevis gagrZelebaze.

Zalian male seraCinis xelmZRvanelobiT daiwyo kvleva axali meTodiT _ endoskopiuri zondirebiT. vazaris freskaSi SesaRwevad gakeTda eqvsi Wrili naxatis ukve arsebul napralebze. mxolod erTi Wrilidan miaRwia samedicino tipis miniaturulma zondma Sida kedlamde. seraCinim SeZlo sinjis aReba. iq aRmoaCines Savi da Calisferi saRebavebi, aseve, wiTeli laqi, romelsac mxatvrebi iyeneben saRebavis dasacavad. laqi Cveulebriv kedelze ver moxvdeboda _ iq aucileblad naxati unda iyos. qimiuri analizis Sedegad dadginda, rom Savi pigmenti im pigments Seesabameba, romelic `jokondas~ Sesaqmnelad gamoiyena leonardom.

bevri mecnieri skeptikuradaa ganwyobili seraCinis kvlevis mimarT. mis gamo safrTxe eqmneba vazaris freskasac. florenciis meri, maTeo renci, darwmunebulia, rom Tanamedrove teqnologiebi saSualebas mogvcems, davtkbeT rogorc leonardos, aseve, vazaris freskiT. `Cven ar varT vandalebi, Cven ubralod ar gveSinia, amovxsnaT xelovnebis istoriis es saidumlo. magram Tu mainc arCevani unda gavakeToT, upiratesobas leonardos mivaniWebdi~, _ gamotyda renci. seraCinic imeds ar kargavs, rom aRmoaCens `angiaris brZolas~, romelic `xuTi saukunis ganmavlobaSi daculi iyo garemos zemoqmedebis, vandalizmisa Tu restavraciis warumatebeli mcdelobebisgan~.

Page 9: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

9 654007a

15. I abzacSi mocemulia ramdenime informacia erTi freskis Sesaxeb. maTgan

romelia varaudis saxiT gamoTqmuli?

(a) `palaco vekios~ erT-erTi darbazis kedelze leonardo da vinCim gamosaxa

`angiaris brZola~; darbazis aRmosavleT kedelze vazaris freskaa daxatuli.

(b) leonardos freska daikarga darbazis rekonstruqciis dros; vazaris

freskaze gamosaxuli mamakaci raRacas migvaniSnebs.

(g) `palaco vekios~ darbazis rekonstruqcias xelmZRvanelobda jorjo vazari;

vazaris freskaze gamosaxuli mamakaci Zalian hgavs leonardo da vinCis.

(d) leonardo da vinCis `angiaris brZola~ gauCinarda; 35 welze metia, rac

leonardos Sedevris povna akviatebul idead eqca mauricio seraCinis.

16. teqstis mixedviT, ra mimarTebaa leonardos erT-erTi freskis Ziebasa da birTvuli reaqtoris katastrofas Soris?

(a) seraCinis uari uTxres leonardos freskis Ziebis gagrZelebaze, radgan

birTvuli reaqtoris katastrofis Semdeg SeuZlebeli iyo neitronuli

aqtivaciis aparaturis gamoyeneba.

(b) leonardos freskis mosaZebnad birTvuli energetikis italiuri saagentos

daxmarebiT Seiqmna specialuri sakvlevi aparatura, romelic iaponiis cunamis

Semdeg gansakuTrebiT saxifaTo gaxda.

(g) seraCinis uari uTxres leonardos freskis moZebnaze neitronuli aqtivaciis

aparaturiT, radgan Tanamedrove msoflioSi yvela uars ambobs birTvuli

teqnologiebis gamoyenebaze.

(d) leonardos mier gamoyenebuli pigmentebis Zieba daigegma neitronuli

aqtivaciis _ birTvuli teqnologiis meSveobiT, ris mimarTac negatiuri

ganwyoba damkvidrda fukuSimas katastrofis Semdeg.

17. CamoTvlilTagan romel SekiTxvas ar moeZebneba pirdapiri pasuxi IV abzacSi?

(a) romeli meTodiT aiRo sinji seraCinim vazaris freskis ukana kedlidan?

(b) ratom unda iyos naxati vazaris freskis ukan arsebul kedelze?

(g) ratom gakeTda Wrilebi vazaris freskis ukve arsebul napralebze?

(d) romeli feris pigmentia saerTo vazaris freskis ukana kedelsa da

leonardos `jokondas~ portretze?

Page 10: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

10 654007a

18. seraCinim vazaris freskaze `marCianos brZola~ yuradReba miaqcia mwvane

droSas, romelic jariskacebs uWiravT. droSaze weria CERCA TROVA, anu

`eZiebde da hpovebde!~

teqstSi aRniSnuli romeli faqtis analogiuri roli SeiZleba Seasrulos

am warweram kvlevis procesSi?

(a) vazaris freskaze gamosaxuli mamakaci leonardos hgavs; mis ukan xom ar unda

veZeboT leonardos freska?

(b) or kedels Soris carieli sivrcea; xom ar aaSena es sakani vazarim

leonardos freskis dasacavad?

(g) vazaris freskis ukana kedelze aRmoCnda wiTeli laqi; xom ar aris im

kedelze leonardos naxati?

(d) xuTi saukunis ganmavlobaSi leonardos freska damaluli iyo kedlis miRma;

xom ar daicva is vazarim vandalizmisa Tu restavraciis warumatebeli

mcdelobebisgan?

19. leonardos Semoqmedebis eqsperti, karlo pedreti, acxadebs: vazarim `damala~ ramdenime naxati. rodesac `santa kroCeSi~ vazaris mier aSenebuli xis

sakurTxeveli moxsnes, mis ukan jotos freska aRmoCnda xeluxlebeli. aseve ipoves

mazaCos erTi freska. uficis Zvel darbazSi Tavad vazaris mier aRmarTuli

kedlis ukan aRmoaCines me-13 saukunis ucnobi avtoris `xarebis~ scena. aseve

cnobilia, rom vazari sxva mxatvrebs urCevda, kargad dakvirvebodnen leonardos

`angiaris brZolas~ da misgan eswavlaT cxenebis xatva.

am informaciis teqstTan Sejerebis safuZvelze gamotanili romeli daskvna ar

aris marTebuli?

(a) vazarim gadaarCina jotosa da mazaCos freskebi xis sakurTxevlis amoSenebiT;

SeiZleboda, msgavsi xerxi gamoeyenebina `angiaris brZolisTvisac~.

(b) vazarim kedeli aRmarTa me-13 saukunis ucnobi avtoris freskis _ `xarebis~ _

win da daicva is; SesaZloa, aseve daecva leonardos freska.

(g) vazari piradi simpaTia-antipaTiis mixedviT moqmedebda; amitom sakuTari

Sexedulebisamebr Seecdeboda leonardos naxatis gadakeTebas.

(d) vazari cdilobda, daecva sxva xelovanTa namuSevrebi; savaraudod,

leonardos freskasac daifaravda xelyofisgan.

Page 11: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

11 654007a

20. CamoTvlilTagan romelSia yvelaze zustad Camoyalibebuli florenciis

meris, maTeo rencis, pozicia?

(a) maTeo rencis surs, amoxsnas xelovnebis istoriis erTi saidumlo, Tumca,

sifrTxiles iCens, vandalizmSi ar dasdon brali.

(b) maTeo rencis swams Tanamedrove teqnologiebis SesaZleblobebis da surs,

gamoiyenos isini nebismieri xelovanis namuSevris gadasarCenad.

(g) maTeo renci skeptikurad aris ganwyobili vazaris Semoqmedebis mimarT da

nebismieri saSualebiT surs leonardos freskis gadarCena.

(d) maTeo renci pativs scems Tavisi qalaqis kulturul memkvidreobas, Tumca,

ar eSinia, Tamami nabiji gadadgas didi xelovanis sasargeblod.

analogiebi

am saxis davalebebSi mocemulia muqi SriftiT gamokveTili ori sityva (sawyisi

wyvili), romelTa mniSvnelobebs Soris arsebobs garkveuli mimarTeba. daadgineT, ra

saxisaa es mimarTeba.

savaraudo pasuxTa yovel variantSi aseve mocemulia mniSvnelobiT

urTierTdakavSirebuli sityvebis wyvili. airCieT maTgan is wyvili, romelSic

sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba sawyis wyvilSi arsebuli mimarTebis

msgavsia (analogiuria). pasuxis arCevisas gaiTvaliswineT wyvilebSi sityvaTa

Tanmimdevroba.

21. Tesavs : mkis (a) urevs : azavebs

(b) msjelobs : askvnis

(g) baZavs : axmovanebs

(d) aRiarebs : afasebs

(e) xatavs : aferadebs

22. uhaero sivrce : skafandri (a) TviTmfrinavi : paraSuti

(b) Jangbadi : airwinaRi

(g) Senoba : mexamridi

(d) maRaro : Cafxuti

(e) wyali : akvalangi

Page 12: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

12 654007a

23. fxvnili : fqvili (a) plastilini : comi

(b) kakao : Sokoladi

(g) siTxe : orTqli

(d) liToni : rkina

(e) Tixa : qviSa

24. efemeruli : warmavloba (a) jiquri : Seupovroba

(b) cxoveluri : wvrTna

(g) daTvuri : samsaxuri

(d) qoruli : nadiroba

(e) mgluri : kanoni

25. wammzomi : drois gazomva (a) klaviatura : informaciis gadacema

(b) teleskopi : varskvlavebis ganlageba

(g) Termosi : temperaturis SenarCuneba

(d) kaleidoskopi : gamosaxulebis Secvla

(e) seismografi : miwisZvris prognozireba

26. ekvatori : diafragma (a) Suqura : orientiri

(b) moedani : perimetri

(g) zeniti : mwvervali

(d) uReltexili : qedi

(e) scena : arena

Page 13: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

13 654007a

winadadebebis Sevseba

mocemulia winadadebebi, romlebSic gamotovebulia ramdenime sityva.

gamotovebuli sityvebi winadadebaSi xazebiTaa aRniSnuli. erTi xazi zogjer erT

sityvas gulisxmobs, zogjer ki _ ramdenimes.

savaraudo pasuxTa yoveli varianti Seicavs sityvaTa jgufs, romlis

nawilebi erTmaneTisgan daxrili xazebiTaa (/) gamijnuli. airCieT pasuxis is

varianti, romlis TiToeuli nawilis Tanmimdevrulad Casma Sesabamis

gamotovebul adgilebSi azrobrivad gamarTul winadadebas mogvcems.

27. Cveni codna ueWveli _____ aris, roca is _____ _ codnis zrdas

aucileblad _____ eWvebis _____ .

(a) maSinac ki ar / arcTu ise mcirea / rodi mosdevs Tan / gaCena

(b) mxolod maSin / yovlismomcvelia / rodi mosdevs Tan / gafantva

(g) maSinac ki ar / yovlismomcvelia / Tan mosdevs / gafantva

(d) mxolod maSin / Zalian mcirea / Tan mosdevs / gaCena

28. mkvlevrebma aRmoaCines, rom mraval individs, romelic insomnias (qronikul uZilobas) uCivis, _____ axasiaTebs. _____ aRmoCena, rom Zilis qronikuli

darRvevis mqone zogierTi adamiani _____ insomnias. yovelive es _____

metyvelebs, rom _____ , Tu ra aris normaluri Zili.

(a) CaZinebis unaris darRveva da Zilis sxva sirTuleebic / aseve, kuriozulia /

gamudmebiT uCivis / imaze / adamianTa sxvadasxva jgufs erTnairad esmis

(b) realurad Zilis sruliad normaluri fiziologiuri mdgomareoba / aseve,

kuriozulia / ar uCivis / imaze / adamianebs sxvadasxvagvarad esmiT

(g) CaZinebis unaris darRveva da Zilis sxva sirTuleebic / Tumca, sagulisxmoa /

ar uCivis / imis sawinaaRmdegod / adamianTa sxvadasxva jgufs erTnairad ar

esmis

(d) realurad Zilis sruliad normaluri fiziologiuri mdgomareoba / Tumca,

sagulisxmoa / gamudmebiT uCivis / imis sawinaaRmdegod / adamianebs

sxvadasxvagvarad esmiT

Page 14: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

14 654007a

29. ganaTlebis TeoriaSi mudmivad upirispirdeba erTmaneTs ori idea: erTis

mixedviT, ganaTleba ganviTarebisa da formirebis _____ procesia, meoris

mixedviT ki, piriqiT, igi _____ ; pirveli TvalsazrisiT, ganaTleba emsaxureba

individis _____ , meore TvalsazrisiT ki, igi aris bunebrivi midrekilebebis

_____ da gareSe faqtorebis _____ procesi.

(a) Signidan marTvadi / garedanaa Tavsmoxveuli / bunebrivi unarisa da

SesaZleblobebis ganviTarebas / daTrgunvisa / zewolis Sedegad SeZenili

CvevebiT maTi Canacvlebis

(b) garedan marTuli / Sinagani impulsebiTaa ganpirobebuli / miswrafebebis

socialuri moTxovnebis Targze gamoZerwvas / waxalisebisa / zewolis gziT

sociumTan Seguebuli pirovnebis Camoyalibebis

(g) Signidan marTvadi / garedanaa Tavsmoxveuli / miswrafebebis socialuri

moTxovnebis Targze gamoZerwvas / daTrgunvisa / zewolisagan sul ufro

metad gaTavisuflebis

(d) garedan marTuli / Sinagani impulsebiTaa ganpirobebuli / bunebrivi unarisa

da SesaZleblobebis gamovlenasa da ganviTarebas / realizebisa / zewolisagan

damoukideblad formirebis

30. _____ , rom erT adamiansac ver moZebniT iseTs, Tavis mankier Tvisebebs rom _____ . marTlac, visac mankieri Tviseba aqvs, _____ ; zustad aseve, Cveni

sizmris moyola xom _____ SegviZlia.

(a) gasakviri ar aris / ver acnobierebdes / mas xom mravaljer ucdia misgan

Tavis daRweva / gamoRviZebis Semdegac ar

(b) paradoqsia / acnobierebdes / man xom yvelaze naklebad icis mis Sesaxeb /

srulyofilad Cven TviTonac ar

(g) gasakviri ar aris / acnobierebdes / mas xom jer ar dauRwevia Tavi misgan /

mxolod gamoRviZebis Semdeg

(d) paradoqsia / ver acnobierebdes / man xom pirvelma icis mis Sesaxeb /

mxolod Tavad Cven Tu

Page 15: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

15 654007a

logika

am saxis davalebebi gansxvavdeba erTmaneTisgan winaswari monacemebisa da

gamosatani daskvnebis TvalsazrisiT. amitom gansakuTrebuli yuradReba miaqcieT

SekiTxvas, romelic axlavs TiToeul davalebas da mocemuli variantebidan

airCieT Sesabamisi pasuxi.

zogierT SekiTxvaze pasuxis gacemas gagiadvilebT monacemebis gamosaxva

naxazis an diagramis formiT.

31. gamoTqma `pirSi wyals TevziviT Cavigubeb da davdumdebio~, savaraudod,

ukavSirdeba im faqts, rom Tevzebs ar aqvT xmis iogebi. ufro metic, zogierTi

mkvlevari varaudobs, rom maT ar unda hqondeT bgerebis gamocemis unari.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli faqti ewinaaRmdegeba am varauds?

(a) profesorma diana reisma SeZlo, delfinebisTvis eswavlebina elementaruli

ena, romelic simboloebis saxiT iyo warmodgenili.

(b) Tevzebi layuCis sarqvelebs aReben da xuraven, ris Sedegadac sxvadasxvagvar

xmebs _ yru Tu taSis Semokvris msgavs bgerebs gamoscemen.

(g) Tevzebs kargi smena aqvT. maT bevr saxeobas sxeulis orive gverdis SuaSi,

sigrZivi zolis gaswvriv ganlagebuli ujredebis meSveobiT bgeriTi talRebis

gavrcelebiT warmoqmnili wnevis amocnoba SeuZlia.

(d) okeanolog robert berjesis Tanaxmad, xmeleTis cxovelebis msgavsad,

sapirispiro sqesis warmomadgenelTa yuradRebis misapyrobad Tevzebic iyeneben

sxvadasxvagvar signalebs, magaliTad, farflebis specifikur moZraobebs.

(e) wyalqveSa navebis ekipaJebi wylis binadarTa xmebs iyeneben sakuTari xmauris

SesaniRbavad.

32. mocemulia ori debuleba: • arc erTi moWadrake ar aris unebisyofo.

• zogierTi moWadrake kargi politikosia.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli gamomdinareobs am ori debulebidan?

(a) zogierTi politikosi unebisyofoa.

(b) zogierTi politikosi ar aris unebisyofo.

(g) zogierTi unebisyofo adamiani ar aris politikosi.

(d) zogierTi moWadrake ar aris politikosi da arc unebisyofoa.

(e) zogierTi adamiani politikosia da Tan unebisyofoa, magram maT Soris

moWadrakeebi ar arian.

Page 16: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

16 654007a

33. megobrebs _ daTos, naTias, qeTisa da giorgis _ sxvadasxva markis

avtomobilebi hyavT: porSe, hiundai, toiota da mersedesi. amasTan, cnobilia,

rom qvemoT mocemuli oTxi mtkicebidan mxolod erTia marTali.

• daTos hyavs porSe.

• naTias ar hyavs porSe.

• qeTis ar hyavs mersedesi.

• giorgis ar hyavs porSe.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli striqoni SeiZleba asaxavdes sworad

avtomobilebis ganawilebas megobrebs Soris?

daTo naTia qeTi giorgi

(a) porSe hiundai mersedesi toiota

(b) mersedesi hiundai toiota porSe

(g) porSe mersedesi hiundai toiota

(d) toiota mersedesi hiundai porSe

(e) toiota porSe mersedesi hiundai

34. winadadebaTa qvemoT mocemuli wyvilebidan romeli Sedgeba erTi da imave Sinaarsis mqone winadadebebisgan?

(a) ar SeiZleba quCaze gadasvla, Tuki SuqniSanze wiTeli anTia.

roca SuqniSanze wiTeli ar anTia, quCaze gadasvla SeiZleba.

(b) es koSki am qalaqSi yvela Senobaze ufro maRalia.

am qalaqSi arc erTi Senoba ar aris am koSkze ufro maRali.

(g) arasodes moindomo imis miReba, rac ar gekuTvnis.

arasodes Tqva uari imis miRebaze, rac gekuTvnis.

(d) Tu xval kargi amindi iqneba, qalaqgareT gaviseirneb.

xval qalaqgareT ar gaviseirneb, Tu kargi amindi ar iqneba.

(e) ar aris marTali, rom xval kargi amindi iqneba.

cdeba is, vinc fiqrobs, rom xval kargi amindi iqneba.

Page 17: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

17 654007a

wakiTxuli teqstis gaazreba yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo

pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT. cxovelTa jgufuri qcevis erT-erTi yvelaze saintereso da biologiurad

mniSvnelovani saxea mibaZva, anu imitacia. imitaciuri qceva farTodaa gavrcelebuli cxovelTa samyaroSi da mniSvnelovan rols asrulebs calkeuli individebisa da, zogadad, saxeobis SeguebaSi garemos cvalebad pirobebTan. Tumca, namdvilad imitaciur qcevaze mxolod im SemTxvevaSi SeiZleba saubari, Tu individi baZavs qcevis im formebs, romlebic misi saxeobisTvis Tandayolil qceviT repertuarSi ar Sedis. namdvili imitaciuri qceva gansakuTrebiT gavrcelebulia maRalganviTarebul organizmebSi _ primatebsa da veSapisnairebSi, romelTa gundurad cxovreba sxvadasxvagvar mibaZviT qcevas moiTxovs.

delfinebis zogierT saxeobas, ZiriTadad, afalinebs, SeuZliaT adamianis ama Tu im qcevis mibaZva. magaliTad, delfinebis mkvlevrebi, s. taileri da j. saimani, Seiswavlidnen erT auzSi moTavsebuli afalinebis `instrumentuli qcevis~ Taviseburebebs. afalinebi didi interesiT akvirdebodnen maTi auzis gawmendis process. xelsawyo, romelsac iyenebdnen auzis momvlelebi, safxekisa da rezinis milisgan Sedgeboda. erTxel es xelsawyo RamiT auzSi darCaT. mas erT-erTi afalina daepatrona da didxans manipulirebda misiT. adamianis wabaZviT, man mkerdis farflebiT CaiWira mili, piri daavlo safxeks da daatarebda mas auzis fskerze. rodesac delfinebs es xelsawyo daumales, maT auzis `dasalageblad~ kafelis filebis natexebis gamoyeneba daiwyes. kbilebiT CaWerili kafelis natexebiT afalinebi agrovebdnen zRvis wyalmcenareebs, romlebsac isini sakvebad iyenebdnen.

iaraRis, rogorc saTamaSod (auzis dasufTavebis imitacia), ise sakvebis Sesagroveblad gamoyenebis magaliTebi metyvelebs imaze, rom delfinebs SeuZliaT ara mxolod adamianis garkveuli tipis qcevebis gadaReba, aramed, agreTve, maTi modificireba TavianTi moTxovnilebebis Sesabamisad.

delfinebTan Catarebuli sxva kvlevebis safuZvelze gairkva, rom maT sxvadasxvagvari bgerebis imitirebis unaric aqvT, iqneba es akvalangebidan amosuli haeris buStukebis buybuyis msgavsi xmebi Tu adamianebis mier warmoTqmuli sityvebi da martivi frazebi. gairkva, agreTve, rom sakmarisia, delfinebma 1-3-jer moisminon maTTvis ucnobi xmovani signalebi, rom SeZlon am xmebis gameoreba.

savaraudoa, rom maRal doneze ganviTarebuli `vokaluri~ imitaciis unari arsebiT rols asrulebs delfinebs Soris komunikaciis damyarebaSi maT bunebriv garemoSi. cnobilia, rom afalinebs axasiaTebT e. w. individualuri `stvena-avtografebi~ _ erTgvari xmovani signalebi, romlebic delfinebs erTmaneTis amocnobaSi exmareba. savaraudoa, rom am `stvena-avtografebma~ gundis wevrTa erTmaneTisaTvis mibaZvis Sedegad SeiZinos imgvari saerTo Tvisebebi, romlebic maT sxva gundis wevrebis `stvena-avtografebisgan~ ganasxvavebs. am signalebiT delfinebs SeuZliaT TavianTi TanamoZmeebis sxva jgufis wevrebisgan gamorCeva da sakuTari gundis povna.

miuxedavad imisa, rom mkvlevarTa varaudebi delfinebis sxvadasxvagvar jgufur aqtivobaSi `vokaluri~ da motoruli imitaciis rolis Sesaxeb Zalze sainteresoa da sarwmunodac gamoiyureba, kritikosTa azriT, maT jer kidev sWirdeba eqsperimentuli damtkiceba.

Page 18: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

18 654007a

35. qvemoT CamoTvlilTagan romeli debulebaa marTebuli?

I abzacSi:

(a) dasabuTebulia cxovelebis garemo pirobebTan Seguebis mniSvneloba da

daxasiaTebulia misi ganmapirobebeli meqanizmis erT-erTi forma, romelic

specifikuria cxovelTa mxolod ori saxeobisaTvis.

(b) saubaria cxovelTa samyaroSi moqmed mniSvnelovan adaptaciur meqanizmze,

romlis erT-erTi forma ZiriTadad maRalganviTarebul organizmebTan

gvxvdeba da xels uwyobs maT socialur cxovrebas.

(g) daxasiaTebulia gundurad mcxovrebi cxovelebis garemosTan Seguebis is

meqanizmi, romelic mxolod maTi saxeobisTvis specifikuri moqmedebebis

Sesrulebas emyareba.

(d) xazgasmulia garemosTan adaptaciis im ZiriTadi meqanizmis mniSvneloba,

romelic safuZvlad udevs maRalganviTarebuli organizmebis socialur

cxovrebas.

36. ra mimarTebaa teqstis I da II abzacebs Soris?

(a) II abzacSi moyvanili magaliTi warmoadgens mibaZvis erT-erTi formis

ilustracias, romlis Sesaxeb I abzacSi iyo saubari.

(b) II abzacSi moyvanili magaliTi miuTiTebs mibaZvis Taviseburebaze, romlis

Sesaxeb I abzacSia saubari.

(g) II abzacSi mocemuli magaliTi gamokveTs delfinebis im Taviseburebas,

romlis kvlevis mniSvneloba xazgasmulia I abzacSi.

(d) II abzacSi mocemuli magaliTi asaxavs delfinebis adamianebTan urTierTobis

im formas, romelic ganxilulia I abzacSi.

37. afalinebis `instrumentul qcevaze~ dakvirvebis Sedegebi teqstSi moyvanilia imis saCveneblad,

(a) rom afalinebs SeuZliaT adamianebis moqmedebebis mibaZva da, aseve, sakuTari

moTxovnilebis dasakmayofileblad raime obieqtis iaraRad gamoyeneba.

(b) SeuZliaT Tu ara afalinebs namdvili instrumentebis nacvlad sxva

obieqtebis gamoyeneba `instrumentuli qcevis~ warmatebiT Sesasruleblad.

(g) rom afalinebs, adamianebze dakvirvebiT, SeuZliaT obieqtebis saTamaSod

gamoyeneba da, agreTve, auzis dasufTaveba.

(d) SeuZliaT Tu ara afalinebs auzis momvlelebisTvis mibaZvisas sxvadasxva

instrumentis gamoyeneba.

Page 19: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

19 654007a

38. teqstSi `stvena-avtografi~ delfinebs Soris kavSiris damyarebis erT-erT mniSvnelovan saSualebad aris miCneuli, radgan:

(a) exmareba delfinebs rogorc calkeuli individebis, ise sakuTari gundis

identificirebaSi.

(b) yoveli calkeuli delfinisTvis saxelis rols asrulebs da Tavis bunebriv

garemoSi sxvebTan Tanaarsebobis erTaderT saSualebas warmoadgens.

(g) Tavisi bunebiT erTgvar xmovan signalebs warmoadgens, romelTa aRqma

mxolod misive Tanagundelebs SeuZliaT.

(d) droTa ganmavlobaSi imgvar Tvisebebs iZens, rom sxva gundis wevr delfinTa

avtografebs emsgavseba.

39. teqstis bolo abzacSi:

(a) moyvanilia argumentebi delfinebTan eqsperimentebis Catarebis saWiroebis

sasargeblod.

(b) gamokveTilia imitaciis unaris Seswavlis mniSvneloba delfinebis jgufuri

aqtivobis kvlevis procesSi.

(g) imedia gamoTqmuli, rom momavali eqsperimentebi sabolood daadastureben

delfinebis unikalur unarebs da SesaZleblobebs.

(d) miTiTebulia delfinebis jgufur aqtivobaSi imitaciis rolis Semdgomi

kvlevis saWiroeba.

40. qvemoT moyvanilia ramdenime cnoba delfinebis Sesaxeb. maTgan romeli

ukavSirdeba teqsts yvelaze naklebad?

(a) sakmarisia delfinisTvis triukis 2-3-jer Cveneba, rom man is advilad

gaimeoros. amasTan, delfinebi SemoqmedebiT unarsac avlenen. magaliTad, roca

isini mwvrTnelis davalebas asruleben, mas sxva triukebiTac amdidreben.

(b) delfinariumSi yofnisas delfinma daiwyo sxva binadarTa nomrebis gameoreba,

Tumca, mas amas specialurad ar aswavlidnen; roca is Tavis bunebriv

garemos daubrunda, am nomrebis Sesruleba Tanagundelebs aswavla.

(g) erT auzSi myofi sxvadasxva saxeobis delfinebi erTmaneTis qcevas baZavdnen.

magaliTad, afalinebi maTTan erT auzSi mobinadre e. w. mbrunavi delfinis

naxtomebs imeorebdnen.

(d) erT-erT eqsperimentSi delfinebs axali, uCveulo moZraobebis

SesrulebisTvis TevziT ajildoebdnen. rogorc ki amocanis `arss Caswvdnen~,

delfinebma daiwyes maTi saxeobisTvis aradamaxasiaTebeli moqmedebebis

gamogoneba.

Page 20: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

20 654007a

Savi samuSaosTvis

Page 21: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

21 654007b

maTematikuri nawili 2014

I testis maTematikur nawilze muSaobisas gaiTvaliswineT:

• naxazebi, romlebic Tan erTvis zogierT davalebas, ar aris Sesrulebuli

davalebis pirobaSi miTiTebuli zomebis zusti dacviT. amitom monakveTebis

sigrZis an sxva sidideebis Sesaxeb daskvnis gamotanisas nu daeyrdnobiT naxazis

zomebs. yuradReba gaamaxvileT davalebis pirobaze;

• Tu naxazze mocemuli swori xazis Sesaxeb amocanis pirobaSi damatebiT araferia

naTqvami, maSin unda CaTvaloT, rom es swori xazi wrfea an misi nawili;

• testSi gamoyenebulia ricxvTa Caweris mxolod aTobiTi poziciuri sistema.

maTematikuri aRniSvnebi da formulebi:

1. nuli arc dadebiTia da arc uaryofiTi; 1 ar aris martivi ricxvi.

2. procenti: a ricxvis k% aris .

3. xarisxi: an = a · a · a · ...· a (n-jer)

an · am = an + m an : am = an – m (an)m = an · m

4. proporcia: Tu , maSin ad = bc.

5. siCqare: dro

manZilisiCqare =

6. saSualo ariTmetikuli:

raodenoba monacemTa

jami monacemTasaSualo monacemTa =

7. albaToba: Tu yvela elementaruli xdomiloba Tanabrad mosalodnelia, maSin

xdomilobis albaToba tolia am xdomilobis

xelSemwyob elementarul xdomilobaTa

raodenobis Sefardebisa elementarul

xdomilobaTa saerTo raodenobasTan.

Tu amocanis pirobaSi sawinaaRmdego araa

naTqvami, yovelTvis igulisxmeba, rom elementa-

ruli xdomilobebi Tanabrad mosalodnelia.

8. Semoklebuli gamravlebis formulebi:

(a + b)2 = a2 + 2ab + b2

(a – b)2 = a2 – 2ab + b2

(a + b)(a – b) = a2 – b2

9. naxazze kuTxe SeiZleba moniSnuli iyos

kuTxis gverdebs

Soris Casmuli

patara rkaliT, marTi kuTxe ki _

patara kvadratiT.

∠A aRniSnavs A kuTxis sidides.

10. paraleluri wrfeebi: ori paraleluri wrfis mesame

wrfiT gadakveTisas Siga jvaredina

kuTxeebi tolia: α = β. 11. samkuTxedi:

• samkuTxedis kuTxeebis sidideTa jami 180°-is tolia;

• piTagoras Teorema: marTkuTxa samkuTxedis hipotenuzis sigrZis kvadrati kaTetebis sigrZeTa kvadratebis jamis tolia:

AB2 = AC2 + BC2

• samkuTxedis farTobi samkuTxedis

gverdis sigrZisa da Sesabamisi simaRlis

namravlis naxevris tolia: . 12. oTxkuTxedi:

• oTxkuTxedis kuTxeebis sidideTa jami 360°-is tolia;

• marTkuTxedis farTobi misi sigrZisa da siganis namravlis tolia: S = ab;

• paralelogramis farTobi misi gverdis sigrZisa da am gverdis Sesabamisi simaRlis namravlis tolia: S = ah.

13. wre, wrewiri: • wrewiris sigrZe misi

radiusis mixedviT gamoiTvleba formuliT: L = 2πr; π ricxvi, measedis sizustiT, 3,14-is tolia;

• r radiusiani wris farTobi gamoiTvleba formuliT: S = πr2.

14. marTkuTxa paralelepipedi: • marTkuTxa paralelepipedis

moculoba misi sigrZis, siganisa da simaRlis namravlis tolia: V = abc;

• kubis SemTxvevaSi: a = b = c.

Page 22: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

22 654007b

raodenobrivi Sedareba SeadareT erTmaneTs A da B svetebis ujrebSi mocemuli raodenobebi.

Tu A svetis ujraSi mocemuli raodenoba metia B svetis Sesabamis ujraSi mocemul raodenobaze, airCieT (a);

Tu B svetis ujraSi mocemuli raodenoba metia A svetis Sesabamis ujraSi mocemul raodenobaze, airCieT (b);

Tu ujrebSi mocemuli raodenobebi tolia, airCieT (g);

Tu mocemuli informacia sakmarisi araa imis dasadgenad, romeli raodenobaa

meti, airCieT (d).

A B

41. (a) (b) (g) (d)

42.

a dadebiTi ricxvia.

(a) (b) (g) (d)

43.

kvadratis farTobi tolia im marTkuTxedis

farTobisa, romlis sigrZea 9 sm, xolo sigane _ 4 sm.

(a) (b) (g) (d)

aa

8463

++

43

3207 · (29 + 56) 3156 · (32 + 53)

am kvadratis perimetri 24 sm

Page 23: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

23 654007b

A B 44.

zRvis wyals, romelSic marilis wona zRvis wylis

wonis 4%-s Seadgenda, daumates 1 g sufTa wyali da 1 g marili.

(a) (b) (g) (d)

45.

A da B punqtebidan erTmaneTis Semxvedri

mimarTulebiT erTdroulad gamovida ori kateri.

pirveli kateri, romlis siCqare meti iyo meoris

siCqareze, Cavida B punqtSi, xolo meore _ A-Si. rogorc pirveli, aseve, meore kateri Seuferxeblad,

Tanabari siCqariT moZraobda.

(a) (b) (g) (d)

46.

ABC iseTi samkuTxedia, rom ACBCAB >> .

(a) (b) (g) (d)

zRvis wyalSi marilis

procentuli wili

miRebul xsnarSi marilis

procentuli wili

katerebis Sexvedris Semdeg meore kateris mier gavlili manZili

katerebis Sexvedris Semdeg pirveli kateris mier gavlili manZili

A∠ 80°

Page 24: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

24 654007b

amocanebi

47. =−−−++6

01,902,903,901,1702,1703,17

(a) 2 (b) 4 (g) 6 (d) 8 (e) 10 48. erTi traqtori yoveli samuSao dRis ganmavlobaSi 9 heqtars xnavs. ramden heqtars moxnavs 3 aseTi traqtori 3 samuSao dRis ganmavlobaSi? (a) 15 (b) 27 (g) 54 (d) 72 (e) 81 49. tolujredebian badeze mocemulia marTkuTxedebi, romelTa wveroebi badis kvanZebs emTxveva (ix. naxazi). am marTkuTxedebidan romels aqvs yvelaze didi

farTobi?

(a) I

(b) II

(g) III

(d) IV

(e) V

Page 25: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

25 654007b

50. a orniSna ricxvia. am ricxvis cifrul CanawerSi cifrebis gadanacvlebiT miRebuli orniSna ricxvi b-s tolia. CamoTvlilTagan romlis toli ar SeiZleba iyos a + b ?

(a) 88 (b) 66 (g) 132 (d) 154 (e) 172

51. naZvis simaRlea x m, xolo wablisa _ y m. naZvis simaRle 5 m-iT metia wablis simaRleze. CamoTvlilTagan romeli aRwers am mimarTebas?

(a) 5+= yx

(b) 5−= yx

(g) yx 5>

(d) 5+> yx

(e) 5−> yx

Page 26: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

26 654007b

monacemTa analizi

diagramaze mocemulia, Tu ramdeni kilogrami xili, marcvleuli da

bostneuli moiyvanes qveyanaSi erT sul mosaxleze 2001-2005 wlebSi.

diagramis mixedviT upasuxeT Semdeg 4 SekiTxvas:

52. ramdeni kilogramiT Semcirebula marcvleulis warmoeba erT sul mosaxleze 2004 wels 2002 welTan SedarebiT? (a) 40 (b) 55 (g) 60 (d) 70 (e) 80 53. romel wels iyo qveyanaSi moyvanili bostneulis raodenoba imave wels

moyvanili xilisa da marcvleulis saerTo raodenobaze naklebi, magram xilisa da

marcvleulis saerTo raodenobis naxevarze meti? (a) 2001 (b) 2002 (g) 2003 (d) 2004 (e) 2005

Page 27: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

27 654007b

54. ra farglebSi meryeobda xilis mosavali erT sul mosaxleze 2001-2005 wlebSi? (a) 10-50 kg (b) 20-30 kg (g) 20-60 kg (d) 30-60 kg (e) 30-80 kg 55. qveynis mosaxleobis raodenoba 2004 wels 2001 welTan SedarebiT 20%-iT gaizarda. ramdenjer metia qveyanaSi 2004 wels moyvanili bostneulis saerTo

raodenoba 2001 welTan SedarebiT? (a) 1,2-jer (b) 1,6-jer (g) 2-jer (d) 2,4-jer (e) 2,8-jer

amocanebi

56. p da q naturaluri ricxvebia. rogorc 1+p , aseve, 26+p unaSTod iyofa

q-ze. CamoTvlilTagan romlis toli SeiZleba iyos q ? (a) 2 (b) 3 (g) 4 (d) 5 (e) 6

57. Tu x4 samjer naklebia 24 -ze, maSin =2

x

(a) 1 (b) 2 (g) 3 (d) 4 (e) 5

Page 28: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

28 654007b

58. kolofSi 8 lurji, 6 wiTeli, 5 mwvane da 4 TeTri burTulaa. kolofidan, masSi Cauxedavad, iReben burTulebs. minimum ramdeni burTula unda amoiRon

kolofidan, rom maT Soris aucileblad iyos yvela feris or-ori burTula

mainc? (a) 12 (b) 15 (g) 18 (d) 21 (e) 23 59. ABC samkuTxedis AB gverdis sigrZe 5-jer metia BC gverdis sigrZeze.

AC gverdis sigrZe BC gverdis sigrZeze SeiZleba meti iyos: (a) 2-jer (b) 3-jer (g) 4-jer (d) 5-jer (e) 6-jer

60. kompaniis mier SeZenili samSeneblo masalidan 32 tona qviSa iyo, xolo

18 tona _ cementi. qviSis 25% da cementis 50% kompaniam sawyobSi Seinaxa, danarCeni ki samSeneblo moedanze waiRo. SeZenili samSeneblo masalis ramdeni

procenti Seunaxavs sawyobSi kompanias? (a) 30% (b) 31% (g) 32% (d) 33% (e) 34%

Page 29: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

29 654007b

raodenobrivi Sedareba

SeadareT erTmaneTs A da B svetebis ujrebSi mocemuli raodenobebi.

Tu A svetis ujraSi mocemuli raodenoba metia B svetis Sesabamis ujraSi mocemul raodenobaze, airCieT (a);

Tu B svetis ujraSi mocemuli raodenoba metia A svetis Sesabamis ujraSi mocemul raodenobaze, airCieT (b);

Tu ujrebSi mocemuli raodenobebi tolia, airCieT (g);

Tu mocemuli informacia sakmarisi araa imis dasadgenad, romeli raodenobaa

meti, airCieT (d).

A B

61.

ori ricxvis jami naklebia am ricxvebidan

TiToeulze.

(a) (b) (g) (d)

62.

maRaziaSi erTnairi CanTebi, erTnairi qudebi da

erTnairi saTvaleebi iyideba. CanTa 4-jer Zviria

saTvaleze. qudi 5 lariT iafia CanTaze.

(a) (b) (g) (d)

63.

wriul diagramaze mocemulia sawarmoSi

wvenebis dasamzadeblad Semotanili

xilis procentuli Tanafardoba.

alublis wvenis damzadebisas danakargi

alublis wonis 22%-ia, xolo qliavisTvis es maCvenebeli 32%-ia.

(a) (b) (g) (d)

am ricxvebs Soris udidesi 0

Semotanili qliavisgan damzadebuli wvenis

raodenoba

Semotanili alublisgan damzadebuli wvenis

raodenoba

3 saTvalis fasi qudis fasi

Page 30: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

30 654007b

A B

64.

figuris ganfenis maCvenebeli vuwodoT udidesi

monakveTis sigrZes yvela im monakveTidan, romlebic

am figuris wertilebs erTmaneTTan aerTebs.

ABCD oTxkuTxedis perimetri 18 sm-is tolia.

(a) (b) (g) (d)

65.

1-dan n-is CaTvliT naturaluri ricxvebis

mimdevrobaSi martivi ricxvebis raodenoba -is

tolia.

(a) (b) (g) (d)

amocanebi

66. levans da daTos toli raodenobis feradi kenWebi hqondaT. sandrom kidev 8 kenWi moitana. yvela kenWi samivem Tanabrad rom gainawila, levans ufro naklebi kenWi aRmoaCnda, vidre hqonda. sandros 14 kenWi rom moetana, levans ganawilebis Semdeg ufro meti kenWi eqneboda, vidre Tavidan hqonda. ramdeni

kenWi hqonda levans Tavdapirvelad? (a) 9 (b) 10 (g) 11 (d) 12 (e) 13

2n

ABCD oTxkuTxedis ganfenis maCvenebeli 9 sm

n

4

Page 31: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

31 654007b

67. Tu a da b iseTi ricxvebia, rom 43=

+baa , maSin:

(a) 732 =+

aba

(b) 2=−a

ba

(g) 54

2 =−ba

a

(d) 4=ba

(e) 51

2 =+ bab

68. paralelogramis erTi gverdis sigrZe 1,5-jer metia meore gverdis sigrZeze.

ris tolia paralelogramis didi gverdis sigrZis Sefardeba paralelogramis

perimetrTan?

(a) 0,2-is (b) 0,3-is (g) 0,4-is (d) 0,5-is (e) 0,6-is

69. im naturaluri ricxvebidan, romlebic metia 10-ze, magram naklebia 100-ze, ramdenia rogorc 4-is, ise 6-is jeradi?

(a) 4 (b) 6 (g) 8 (d) 9 (e) 10

Page 32: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

32 654007b

70. mimdevrobis pirveli wevria 30, meore ki 60. mimdevrobis yoveli momdevno wevri c gamoiTvleba misi wina ori a da b wevrebis mixedviT Semdegnairad:

3bac += . ris tolia am mimdevrobis mexuTe wevri?

(a) 10 (b) 15 (g) 20 (d) 25 (e) 30 71. marTkuTxa paralelepipedi, romlis udidesi wibos sigrZea 6 sm, dayofilia 8 tol kubad (ix. naxazi). ramdeni kuburi santimetria am marTkuTxa paralelepipedis

moculoba? (a) 27 (b) 36 (g) 48 (d) 64 (e) 72

monacemTa sakmarisoba

72. nikam ujredebiani da calxaziani rveulebi iyida. sul _ 20 cali.

mocemulia ori piroba:

I. ujredebiani rveulebis raodenoba calxaziani rveulebis raodenobis

mesamedi iyo.

II. ujredebiani rveulebis raodenoba calxaziani rveulebis raodenobaze 10-iT naklebi iyo.

imis gasarkvevad, Tu ramdeni calxaziani rveuli iyida nikam:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

Page 33: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

33 654007b

73. erTmaneTisgan gansxvavebuli oTxi naturaluri ricxvis jami 16-is tolia.

mocemulia Semdegi ori piroba:

I. am ricxvebidan umciresi 2-is tolia. II. am ricxvebidan udidesi 7-is tolia.

imis gasarkvevad, Tu ris tolia es ricxvebi:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

74. ABCD marTkuTxedis gverdebi sakoordinato RerZebis paraleluria (ix. naxazi).

mocemulia ori piroba:

I. A wveros koordinatebia ( )3;4 .

II. B wveros koordinatebia ( )8;4 .

imis gasarkvevad, Tu ris tolia C wveros koordinatebi:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

75. k luwi samniSna ricxvia.

mocemulia ori piroba:

I. k-s CanawerSi aseulebis cifri samjer metia erTeulebis cifrze. II. k-s CanawerSi aseulebis cifri orjer metia aTeulebis cifrze.

imis gasarkvevad, Tu ris tolia k-s CanawerSi aseulebis cifri:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

Page 34: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

34 654007b

amocanebi

76. did kasrSi 3-jer meti Rvino eteva, vidre _ pataraSi. RviniT Sevsebulia

patara kasris 31 nawili da didi kasris 6

1 nawili. didi kasris meramdenedi

nawili iqneba Sevsebuli RviniT, Tu patara kasridan mTel Rvinos did kasrSi

gadavasxamT?

(a) 185

(b) 127

(g) 67

(d) 65

(e) 21

77. ninom k cali saCuqari SeiZina, TiTo _ 7 larad, da megobrebs fostiT gaugzavna. erTi saCuqari sazRvargareT gagzavna, raSic man gadaixada 4 lari, xolo danarCeni saCuqrebidan TiTos gagzavnaSi _ TiTo lari. sul ramdeni lari

daxarja ninom saCuqrebis SeZenasa da gagzavnaSi? (a) 38 +k

(b) 48 +k

(g) 28 +k

(d) 37 +k

(e) 47 +k

78. saerTo centris mqone sami wrewiridan erTis radiusis sigrZea r, meorisa _ r3 , xolo mesamisa _ r4 .

didi wre, mcire wrewirebiT SemosazRvruli rgolis

garda, gamuqebulia (ix. naxazi).

ris tolia didi wris gamuqebuli nawilis farTobis

Sefardeba gaumuqebeli nawilis farTobTan? (a) 3

2 -is

(b) 1-is (g) 3

4 -is

(d) 23 -is

(e) 2 -is

Page 35: D · XIII saukunidan florenciis xelisuflebis adgilsamyofelia`palaco vekio~, romlis saTaTbiro darbazis erT kedelze 15031506 wlebSi leonardo da - vinCim angiaris brZolis epizodi gamosaxa

35 654007b

79. ricxvTa RerZis erTeulovani monakveTis sigrZea 1 sm. am RerZze mdebare ( )cC

da ( )dD wertilebis koordinatebi akmayofileben pirobebs 4,52,1 ≤≤− c da

122,8 ≤≤ d . cnobilia, rom c mTeli ricxvia. minimum ramdeni santimetris

toli SeiZleba iyos CD monakveTis sigrZe? (a) 1,2-is (b) 1,8-is (g) 2,8-is (d) 3,2-is (e) 6,6-is 80. maswavlebelma bavSvebs 40 baraTi ise gaunawila, rom baraTis gareSe arc erTi maTgani ar darCenila. TiToeuls erTmaneTisgan gansxvavebuli raodenobis

baraTebi Sexvda. maqsimum ris toli SeiZleba iyos bavSvebis raodenoba? (a) 7 (b) 8 (g) 9 (d) 10 (e) 11