d4d elections 6 shq fin - d4d-ks.org · përmbajtja përmbledhje ekzekutive, 4 hyrje, 5...

84

Upload: lamque

Post on 20-May-2018

218 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhepjeseumlmarrjes

Prishtineuml shtator 2013

1

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Teuml drejtat autoriale copy 2013 Instituti Demokraci peumlr zhvillim (D4D)

Teuml gjitha teuml drejtat e rezervuara Peumlrveccedil peumlr citate teuml pjeseumlve teuml shkurtra peumlr qeumlllime teuml kritikeumls dhe shqyrtimit asnjeuml pjeseuml e keumltij publikimi nuk mund teuml riprodhohet teuml ruhet neuml njeuml sistem arkivimi ose teuml transmetohet neuml ccedilfareumldo forme apo ccedilfareumldo mjeti elektronik mekanik fotokopjues regjistrues ose tjeteumlr pa lejen paraprake teuml D4D

Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga

Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi

Me kontribut nga

Ideal Hoxha dhe Rezarta Delibashzade

Ky raport eumlshteuml peumlrgatitur neuml kuadeumlr teuml projektit peumlr reformeuml zgjedhore ldquoHedhja e voteumls jo votim i hedhjes Peumlr peumlrfaqeumlsim teuml veumlrteteuml neuml Kosoveumlldquo me financim teuml Departamentit Federal teuml Puneumlve teuml Jashtme teuml Zvicreumls (FDFA) Peumlrmbajtja e keumltij raporti eumlshteuml peumlrgjegjeumlsi e ploteuml e Demokraciseuml peumlr zhvillim (D4D)

2

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrmbajtja

Peumlrmbledhje ekzekutive 4Hyrje 5

Metodologjia e anketeumls dhe aspektet demografike 6Demografia 6Feja 8Burimi i informatave 9Madheumlsia e familjes 10Fushat shqeteumlsuese 11Identiteti 13

I Peumlrfaqeumlsimi 15A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml 15Aneumltareumlsimi 18Partiteuml politike 21

II Pjeseumlmarrja 24Lista e votuesve 24Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje 25Ndikimi 27Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit 30

III Besimi neuml zgjedhje 35Reumlndeumlsia e votimit 35Zgjedhje fer 37Besimi neuml rezultate 39Shkeljet 41

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese 45Partia apo kandidateuml individualeuml 45Peumlrzgjedhja votuese 48Peumlrzgjedhja e partiseuml 52Efekti i fushateumls 58Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit 61

V Pritjet e lidershipit 64Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi 64Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml 66

Konkluzeuml 74Lista e publikimeve 76Seria Zgjedhjet 78

3

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrmbledhje ekzekutive Gjersa po zvarritemi ngadaleuml drejt demokraciseuml duhet reflektuar neumlse jemi duke leumlvizur neuml rrugeumln dhe ritmin e duhur Kemi zhvilluar njeuml anketeuml peumlr keumlteuml qeumlllim e cila mund teuml beumlhet mjet i rregullt peumlr vlereumlsim dhe riparim teuml udheumltimit toneuml drejt republikeumls peumlrfaqeumlsuese Rezultatet e anketeumls nuk janeuml inkurajuese por ato peumlrbeumljneuml njeuml bazeuml peumlr krahasime teuml ardhshme Shumica e kosovareumlve nuk e shohin parlamentin si pasqyreuml teuml shoqeumlriseuml Shumica e respodenteumlve mendojneuml se nuk janeuml teuml peumlrfaqeumlsuar dhe kaneuml vendosur teuml mos votojneuml Peumlrveccedil votimit kosovareumlt nuk kaneuml mendim teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml grupe qytetare Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupe fetare teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsive kaneuml reumlneuml qeuml eumlshteuml shenjeuml e njeuml deficiti teuml konsideruesheumlm demokratik dhe mjedisi teuml pjekur peumlr shprehje agresive teuml pjeseumlmarrjes publike

Zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml Votuesit e papeumlrcaktuar kaneuml prirje teuml vendosin peumlr keuml teuml votojneuml veteumlm neuml Diteumln seuml Zgjedhjeve indikacion ky i njeuml shkalle teuml larteuml teuml votuesve teuml zemeumlruar Votuesit kaneuml shfaqur mbeumlshtetje teuml fuqishme peumlr lista teuml hapura dhe njeuml shkalleuml teuml larteuml teuml parapeumllqimit peumlr kandidateuml sesa parti Peumlrgjigjet sfidojneuml mitin se skena politike e Kosoveumls eumlshteuml statike qeuml shumeuml shpesh dekurajon partiteuml e reja Veteumlm gjysma e votuesve kaneuml votuar njeumljteuml nga 2007 deri 2010 qeuml veumlrteton se skena nuk eumlshteuml stabile siccedil eumlshteuml menduar Njeuml e pesta ka votuar ndryshe dhe teuml tjereumlt kaneuml abstenuar Eumlshteuml inkurajues fakti qeuml gjersa familjet beumlhen gjithnjeuml meuml teuml vogla dhe meuml teuml arsimuara kosovareumlt beumlhen gjithnjeuml e meuml alergjikeuml ndaj shkeljeve dhe ndryshojneuml kujt i japin voteumln Grupet opozitare janeuml meuml pak antagonisteuml sesa mosvotuesit por as kosovareumlt meuml teuml pafuqisheumlm nuk e kaneuml humbur besimin neuml fuqineuml e voteumls

4

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Hyrje Kosova qeveriset nga njeuml demokraci peumlrfaqeumlsuese dhe marreumldheumlnia e qytetareumlve me peumlrfaqeumlsuesit e tyre eumlshteuml veteuml thelbi i demokraciseuml Gjersa shumica prej nesh preokupohemi me ccedileumlshtje tona teuml peumlrditshme eumlshteuml shqeteumlsuese neumlse personat teuml cileumlve u kemi besuar parateuml publike nuk i mbrojneuml interesat tona Prandaj keumlteuml punim e kemi titulluar ldquoPeumlrkthimi i besimitrdquo gjeuml qeuml jemi munduar teuml masim

Shteti i ri i Kosoveumls shpeshhereuml krahasohet me njeuml foshnje teuml re por kjo mbi teuml gjitha vlen peumlr peumlrpjekjet e saj peumlr demokratizim Tranzicioni ka qeneuml i mangeumlt e me pengesa teuml shumta Kujdesi peumlr demokracineuml e sapolindur teuml Kosoveumls veumlrteteuml duhet teuml jeteuml i njeumljteuml me ateuml teuml njeuml foshnje teuml sapolindur Ky peumlrkujdes neumlnkupton nevojeumln peumlr njeuml analizeuml teuml thelleuml teuml progresit teuml saj dhe peumlr trsquoi shtruar disa pyetje teuml veumlshtira Rruga peumlrpara eumlshteuml e mundur veteumlm neumlse beumljmeuml njeuml vlereumlsim teuml sinqerteuml teuml gjendjes aktuale qeuml eumlshteuml pikeumlnisja joneuml Synimi yneuml nuk ishte veteumlm teuml fitojmeuml njeuml pasqyreuml teuml gjendjes aktuale por edhe trsquoi shohim trendet Neuml peumlrpjekjet tona peumlr trsquoi kuptuar dinamikat e sjelljes zgjedhore shumica e pyetjeve qeuml kishin teuml beumlnin me demokracineuml janeuml ndeumlrthurur me aspekte teuml ndryshme demografike Pjesa e pareuml peumlrshkruan metodologjineuml bashkeuml me disa sheumlnime demografike Substanca e dokumentit eumlshteuml organizuar neuml peseuml kapituj (i) peumlrfaqeumlsimi (ii) pjeseumlmarrja (iii) besimi neuml zgjedhje (iv) sistemi zgjedhor dhe sjellja e votuesve dhe (v) pritjet nga lidershipi

5

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike Kjo anketeuml eumlshteuml kryer me 952 respondenteuml dhe verifikimi personal eumlshteuml beumlreuml me 176 respondenteuml Pak meuml shumeuml se gjysma e respondenteumlve ishin meshkuj (486 meshkuj qeuml peumlrbeumlnin 505) gjersa 466 (495) ishin femra Mostrat ishin teuml rasteumlsishme dhe pasqyronin grupmoshat nivelet e teuml ardhurave dhe arsimimin Teuml dheumlnat janeuml vlereumlsuar para peumlrdorimit teuml tyre peumlr analizeumln toneuml Puna neuml terren dhe peumlrpunimi i teuml dheumlnave eumlshteuml kryer nga organizatat hulumtuese Index Kosova BBSS Gallup International Anketa eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e popullateumls madhore (18+) siccedil eumlshteuml sakteumlsuar neuml kornizeumln e mostreumls Peumlrjashtime peumlrfshijneuml njereumlzit neuml spitale burgje objekte ushtarake e teuml ngjashme Meqeuml nuk ka teuml dheumlna teuml regjistrimit teuml popullsiseuml peumlr Kosoveumln ndarja e popullateumls sipas komunave eumlshteuml bazuar neuml votuesit e regjistruar neuml komuna Metoda e anketimit eumlshteuml intervista sy meuml sy leteumlr dhe laps neuml shteumlpi teuml respondenteumlve me marrje teuml mostrave me probabilitet teuml rasteumlsisheumlm neuml disa faza Mostra eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e ekonomive familjare neuml Kosoveuml Margjina e gabimit peumlr mostreumln neuml nivel vendi plusmn25 me 95 nivel teuml besimit

Demografia Para se teuml hyjmeuml neuml analizeumln e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes ekzistojneuml njeuml numeumlr ccedileumlshtjesh demografike qeuml duhet theksuar D4D beson seuml eumlshteuml praktikisht e pamundur qeuml teuml arrihet peumlrparim neuml demokracineuml e saj neumlse Kosova nuk beumlhet shoqeumlri meuml e barabarteuml e cila fuqizon grateuml dhe ushqen diversitetin Neuml keumlteuml kuptim eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml kuptohen ndarjet e ndryshme shoqeumlrore dhe ndikimin e tyre neuml qeverisje Njeuml nga treguesit kryesoreuml teuml zhvillimit shoqeumlror eumlshteuml

6

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

zhvillimi gjinor dhe niveli qeuml grateuml teuml mbyllin hendekun me burrat Kosova do ta keteuml teuml veumlshtireuml ta zhvillojeuml dhe konsolidojeuml demokracineuml e saj peumlr aq koheuml sa grateuml nuk peumlrparojneuml neuml shoqeumlri dhe nuk arrijneuml ta peumlrmireumlsojneuml mireumlqenien e tyre Edhe peumlrfaqeumlsimi edhe pjeseumlmarrja janeuml mjete peumlr arritjen e zhvillimit teuml barabarteuml dhe sheumlrbehen nga rritja e baraziseuml Njeuml nga faktoreumlt qeuml anketa ka hulumtuar eumlshteuml profesioni i individeumlve Gati dy teuml tretat e femrave kosovare janeuml amvise ndeumlrsa veteumlm 10 prej tyre janeuml neuml marreumldheumlnie pune Kjo sfideuml strukturore jo veteumlm qeuml pengon zhvillimin por edhe demokratizimin

Gjinia e respondentit

Mash Fem Gjithsej

Neuml puneuml 487 103 291

Amvise 584 298

Student apo praktikant 150 136 143

I pensionuarme afteumlsi teuml kufizuar 107 41 74

I papuneuml dhe neuml keumlrkim teuml puneumls 212 103 157

I papuneuml por jo neuml keumlrkim teuml puneumls 43 33 38

Arsimimi (sipas gjiniseuml)

7

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Njeuml indikator i reumlndomteuml me teuml cilin i kemi analizuar krahasuar rezultatet ishte niveli i shkollimit Ekziston njeuml hendek i konsideruesheumlm gjinor neuml arritjet arsimore qeuml gjithashtu zvogeumllon afteumlsineuml e gruas peumlr teuml ushtruar ndikim neuml politikeumlbeumlrje Grateuml peumlrbeumljneuml gati 80 teuml kosovareumlve pa arsimim formal dhe veteumlm njeuml teuml kateumlrteumln e teuml diplomuarve universitareuml Peumlrveccedil gjiniseuml dhe arsimimit rezultatet e paraqitura neuml keumlteuml punim janeuml krahasuar edhe sipas mosheumls madheumlsiseuml seuml familjes teuml ardhurave si dhe tipareve meuml pak teuml reumlndomta siccedil janeuml praktimi i feseuml burimet e informatave

Feja Rreth 40 teuml kosovareumlve asnjeumlhereuml nuk kaneuml marreuml pjeseuml neuml sheumlrbime fetare gjersa rreth 35 marrin pjeseuml neuml sheumlrbime fetare seuml paku njeuml hereuml neuml muaj Grateuml nuk janeuml meuml pak fetare por e praktikojneuml feneuml meuml rralleuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml praktikojneuml feneuml disa hereuml neuml vit korrespondon me numrin e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten ldquoteuml moderuarrdquo Numri i kosovareumlve qeuml kurreuml nuk e praktikojneuml feneuml eumlshteuml afro 40 (peumlrqindje shumeuml meuml e larteuml tek grateuml) qeuml korrespondon me pjeseumln e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten si ldquoliberaleumlrdquo

Vijueshmeumlria fetare (sipas gjiniseuml)

8

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 2: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Teuml drejtat autoriale copy 2013 Instituti Demokraci peumlr zhvillim (D4D)

Teuml gjitha teuml drejtat e rezervuara Peumlrveccedil peumlr citate teuml pjeseumlve teuml shkurtra peumlr qeumlllime teuml kritikeumls dhe shqyrtimit asnjeuml pjeseuml e keumltij publikimi nuk mund teuml riprodhohet teuml ruhet neuml njeuml sistem arkivimi ose teuml transmetohet neuml ccedilfareumldo forme apo ccedilfareumldo mjeti elektronik mekanik fotokopjues regjistrues ose tjeteumlr pa lejen paraprake teuml D4D

Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga

Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi

Me kontribut nga

Ideal Hoxha dhe Rezarta Delibashzade

Ky raport eumlshteuml peumlrgatitur neuml kuadeumlr teuml projektit peumlr reformeuml zgjedhore ldquoHedhja e voteumls jo votim i hedhjes Peumlr peumlrfaqeumlsim teuml veumlrteteuml neuml Kosoveumlldquo me financim teuml Departamentit Federal teuml Puneumlve teuml Jashtme teuml Zvicreumls (FDFA) Peumlrmbajtja e keumltij raporti eumlshteuml peumlrgjegjeumlsi e ploteuml e Demokraciseuml peumlr zhvillim (D4D)

2

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrmbajtja

Peumlrmbledhje ekzekutive 4Hyrje 5

Metodologjia e anketeumls dhe aspektet demografike 6Demografia 6Feja 8Burimi i informatave 9Madheumlsia e familjes 10Fushat shqeteumlsuese 11Identiteti 13

I Peumlrfaqeumlsimi 15A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml 15Aneumltareumlsimi 18Partiteuml politike 21

II Pjeseumlmarrja 24Lista e votuesve 24Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje 25Ndikimi 27Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit 30

III Besimi neuml zgjedhje 35Reumlndeumlsia e votimit 35Zgjedhje fer 37Besimi neuml rezultate 39Shkeljet 41

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese 45Partia apo kandidateuml individualeuml 45Peumlrzgjedhja votuese 48Peumlrzgjedhja e partiseuml 52Efekti i fushateumls 58Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit 61

V Pritjet e lidershipit 64Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi 64Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml 66

Konkluzeuml 74Lista e publikimeve 76Seria Zgjedhjet 78

3

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrmbledhje ekzekutive Gjersa po zvarritemi ngadaleuml drejt demokraciseuml duhet reflektuar neumlse jemi duke leumlvizur neuml rrugeumln dhe ritmin e duhur Kemi zhvilluar njeuml anketeuml peumlr keumlteuml qeumlllim e cila mund teuml beumlhet mjet i rregullt peumlr vlereumlsim dhe riparim teuml udheumltimit toneuml drejt republikeumls peumlrfaqeumlsuese Rezultatet e anketeumls nuk janeuml inkurajuese por ato peumlrbeumljneuml njeuml bazeuml peumlr krahasime teuml ardhshme Shumica e kosovareumlve nuk e shohin parlamentin si pasqyreuml teuml shoqeumlriseuml Shumica e respodenteumlve mendojneuml se nuk janeuml teuml peumlrfaqeumlsuar dhe kaneuml vendosur teuml mos votojneuml Peumlrveccedil votimit kosovareumlt nuk kaneuml mendim teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml grupe qytetare Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupe fetare teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsive kaneuml reumlneuml qeuml eumlshteuml shenjeuml e njeuml deficiti teuml konsideruesheumlm demokratik dhe mjedisi teuml pjekur peumlr shprehje agresive teuml pjeseumlmarrjes publike

Zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml Votuesit e papeumlrcaktuar kaneuml prirje teuml vendosin peumlr keuml teuml votojneuml veteumlm neuml Diteumln seuml Zgjedhjeve indikacion ky i njeuml shkalle teuml larteuml teuml votuesve teuml zemeumlruar Votuesit kaneuml shfaqur mbeumlshtetje teuml fuqishme peumlr lista teuml hapura dhe njeuml shkalleuml teuml larteuml teuml parapeumllqimit peumlr kandidateuml sesa parti Peumlrgjigjet sfidojneuml mitin se skena politike e Kosoveumls eumlshteuml statike qeuml shumeuml shpesh dekurajon partiteuml e reja Veteumlm gjysma e votuesve kaneuml votuar njeumljteuml nga 2007 deri 2010 qeuml veumlrteton se skena nuk eumlshteuml stabile siccedil eumlshteuml menduar Njeuml e pesta ka votuar ndryshe dhe teuml tjereumlt kaneuml abstenuar Eumlshteuml inkurajues fakti qeuml gjersa familjet beumlhen gjithnjeuml meuml teuml vogla dhe meuml teuml arsimuara kosovareumlt beumlhen gjithnjeuml e meuml alergjikeuml ndaj shkeljeve dhe ndryshojneuml kujt i japin voteumln Grupet opozitare janeuml meuml pak antagonisteuml sesa mosvotuesit por as kosovareumlt meuml teuml pafuqisheumlm nuk e kaneuml humbur besimin neuml fuqineuml e voteumls

4

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Hyrje Kosova qeveriset nga njeuml demokraci peumlrfaqeumlsuese dhe marreumldheumlnia e qytetareumlve me peumlrfaqeumlsuesit e tyre eumlshteuml veteuml thelbi i demokraciseuml Gjersa shumica prej nesh preokupohemi me ccedileumlshtje tona teuml peumlrditshme eumlshteuml shqeteumlsuese neumlse personat teuml cileumlve u kemi besuar parateuml publike nuk i mbrojneuml interesat tona Prandaj keumlteuml punim e kemi titulluar ldquoPeumlrkthimi i besimitrdquo gjeuml qeuml jemi munduar teuml masim

Shteti i ri i Kosoveumls shpeshhereuml krahasohet me njeuml foshnje teuml re por kjo mbi teuml gjitha vlen peumlr peumlrpjekjet e saj peumlr demokratizim Tranzicioni ka qeneuml i mangeumlt e me pengesa teuml shumta Kujdesi peumlr demokracineuml e sapolindur teuml Kosoveumls veumlrteteuml duhet teuml jeteuml i njeumljteuml me ateuml teuml njeuml foshnje teuml sapolindur Ky peumlrkujdes neumlnkupton nevojeumln peumlr njeuml analizeuml teuml thelleuml teuml progresit teuml saj dhe peumlr trsquoi shtruar disa pyetje teuml veumlshtira Rruga peumlrpara eumlshteuml e mundur veteumlm neumlse beumljmeuml njeuml vlereumlsim teuml sinqerteuml teuml gjendjes aktuale qeuml eumlshteuml pikeumlnisja joneuml Synimi yneuml nuk ishte veteumlm teuml fitojmeuml njeuml pasqyreuml teuml gjendjes aktuale por edhe trsquoi shohim trendet Neuml peumlrpjekjet tona peumlr trsquoi kuptuar dinamikat e sjelljes zgjedhore shumica e pyetjeve qeuml kishin teuml beumlnin me demokracineuml janeuml ndeumlrthurur me aspekte teuml ndryshme demografike Pjesa e pareuml peumlrshkruan metodologjineuml bashkeuml me disa sheumlnime demografike Substanca e dokumentit eumlshteuml organizuar neuml peseuml kapituj (i) peumlrfaqeumlsimi (ii) pjeseumlmarrja (iii) besimi neuml zgjedhje (iv) sistemi zgjedhor dhe sjellja e votuesve dhe (v) pritjet nga lidershipi

5

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike Kjo anketeuml eumlshteuml kryer me 952 respondenteuml dhe verifikimi personal eumlshteuml beumlreuml me 176 respondenteuml Pak meuml shumeuml se gjysma e respondenteumlve ishin meshkuj (486 meshkuj qeuml peumlrbeumlnin 505) gjersa 466 (495) ishin femra Mostrat ishin teuml rasteumlsishme dhe pasqyronin grupmoshat nivelet e teuml ardhurave dhe arsimimin Teuml dheumlnat janeuml vlereumlsuar para peumlrdorimit teuml tyre peumlr analizeumln toneuml Puna neuml terren dhe peumlrpunimi i teuml dheumlnave eumlshteuml kryer nga organizatat hulumtuese Index Kosova BBSS Gallup International Anketa eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e popullateumls madhore (18+) siccedil eumlshteuml sakteumlsuar neuml kornizeumln e mostreumls Peumlrjashtime peumlrfshijneuml njereumlzit neuml spitale burgje objekte ushtarake e teuml ngjashme Meqeuml nuk ka teuml dheumlna teuml regjistrimit teuml popullsiseuml peumlr Kosoveumln ndarja e popullateumls sipas komunave eumlshteuml bazuar neuml votuesit e regjistruar neuml komuna Metoda e anketimit eumlshteuml intervista sy meuml sy leteumlr dhe laps neuml shteumlpi teuml respondenteumlve me marrje teuml mostrave me probabilitet teuml rasteumlsisheumlm neuml disa faza Mostra eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e ekonomive familjare neuml Kosoveuml Margjina e gabimit peumlr mostreumln neuml nivel vendi plusmn25 me 95 nivel teuml besimit

Demografia Para se teuml hyjmeuml neuml analizeumln e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes ekzistojneuml njeuml numeumlr ccedileumlshtjesh demografike qeuml duhet theksuar D4D beson seuml eumlshteuml praktikisht e pamundur qeuml teuml arrihet peumlrparim neuml demokracineuml e saj neumlse Kosova nuk beumlhet shoqeumlri meuml e barabarteuml e cila fuqizon grateuml dhe ushqen diversitetin Neuml keumlteuml kuptim eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml kuptohen ndarjet e ndryshme shoqeumlrore dhe ndikimin e tyre neuml qeverisje Njeuml nga treguesit kryesoreuml teuml zhvillimit shoqeumlror eumlshteuml

6

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

zhvillimi gjinor dhe niveli qeuml grateuml teuml mbyllin hendekun me burrat Kosova do ta keteuml teuml veumlshtireuml ta zhvillojeuml dhe konsolidojeuml demokracineuml e saj peumlr aq koheuml sa grateuml nuk peumlrparojneuml neuml shoqeumlri dhe nuk arrijneuml ta peumlrmireumlsojneuml mireumlqenien e tyre Edhe peumlrfaqeumlsimi edhe pjeseumlmarrja janeuml mjete peumlr arritjen e zhvillimit teuml barabarteuml dhe sheumlrbehen nga rritja e baraziseuml Njeuml nga faktoreumlt qeuml anketa ka hulumtuar eumlshteuml profesioni i individeumlve Gati dy teuml tretat e femrave kosovare janeuml amvise ndeumlrsa veteumlm 10 prej tyre janeuml neuml marreumldheumlnie pune Kjo sfideuml strukturore jo veteumlm qeuml pengon zhvillimin por edhe demokratizimin

Gjinia e respondentit

Mash Fem Gjithsej

Neuml puneuml 487 103 291

Amvise 584 298

Student apo praktikant 150 136 143

I pensionuarme afteumlsi teuml kufizuar 107 41 74

I papuneuml dhe neuml keumlrkim teuml puneumls 212 103 157

I papuneuml por jo neuml keumlrkim teuml puneumls 43 33 38

Arsimimi (sipas gjiniseuml)

7

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Njeuml indikator i reumlndomteuml me teuml cilin i kemi analizuar krahasuar rezultatet ishte niveli i shkollimit Ekziston njeuml hendek i konsideruesheumlm gjinor neuml arritjet arsimore qeuml gjithashtu zvogeumllon afteumlsineuml e gruas peumlr teuml ushtruar ndikim neuml politikeumlbeumlrje Grateuml peumlrbeumljneuml gati 80 teuml kosovareumlve pa arsimim formal dhe veteumlm njeuml teuml kateumlrteumln e teuml diplomuarve universitareuml Peumlrveccedil gjiniseuml dhe arsimimit rezultatet e paraqitura neuml keumlteuml punim janeuml krahasuar edhe sipas mosheumls madheumlsiseuml seuml familjes teuml ardhurave si dhe tipareve meuml pak teuml reumlndomta siccedil janeuml praktimi i feseuml burimet e informatave

Feja Rreth 40 teuml kosovareumlve asnjeumlhereuml nuk kaneuml marreuml pjeseuml neuml sheumlrbime fetare gjersa rreth 35 marrin pjeseuml neuml sheumlrbime fetare seuml paku njeuml hereuml neuml muaj Grateuml nuk janeuml meuml pak fetare por e praktikojneuml feneuml meuml rralleuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml praktikojneuml feneuml disa hereuml neuml vit korrespondon me numrin e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten ldquoteuml moderuarrdquo Numri i kosovareumlve qeuml kurreuml nuk e praktikojneuml feneuml eumlshteuml afro 40 (peumlrqindje shumeuml meuml e larteuml tek grateuml) qeuml korrespondon me pjeseumln e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten si ldquoliberaleumlrdquo

Vijueshmeumlria fetare (sipas gjiniseuml)

8

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 3: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrmbajtja

Peumlrmbledhje ekzekutive 4Hyrje 5

Metodologjia e anketeumls dhe aspektet demografike 6Demografia 6Feja 8Burimi i informatave 9Madheumlsia e familjes 10Fushat shqeteumlsuese 11Identiteti 13

I Peumlrfaqeumlsimi 15A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml 15Aneumltareumlsimi 18Partiteuml politike 21

II Pjeseumlmarrja 24Lista e votuesve 24Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje 25Ndikimi 27Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit 30

III Besimi neuml zgjedhje 35Reumlndeumlsia e votimit 35Zgjedhje fer 37Besimi neuml rezultate 39Shkeljet 41

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese 45Partia apo kandidateuml individualeuml 45Peumlrzgjedhja votuese 48Peumlrzgjedhja e partiseuml 52Efekti i fushateumls 58Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit 61

V Pritjet e lidershipit 64Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi 64Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml 66

Konkluzeuml 74Lista e publikimeve 76Seria Zgjedhjet 78

3

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrmbledhje ekzekutive Gjersa po zvarritemi ngadaleuml drejt demokraciseuml duhet reflektuar neumlse jemi duke leumlvizur neuml rrugeumln dhe ritmin e duhur Kemi zhvilluar njeuml anketeuml peumlr keumlteuml qeumlllim e cila mund teuml beumlhet mjet i rregullt peumlr vlereumlsim dhe riparim teuml udheumltimit toneuml drejt republikeumls peumlrfaqeumlsuese Rezultatet e anketeumls nuk janeuml inkurajuese por ato peumlrbeumljneuml njeuml bazeuml peumlr krahasime teuml ardhshme Shumica e kosovareumlve nuk e shohin parlamentin si pasqyreuml teuml shoqeumlriseuml Shumica e respodenteumlve mendojneuml se nuk janeuml teuml peumlrfaqeumlsuar dhe kaneuml vendosur teuml mos votojneuml Peumlrveccedil votimit kosovareumlt nuk kaneuml mendim teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml grupe qytetare Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupe fetare teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsive kaneuml reumlneuml qeuml eumlshteuml shenjeuml e njeuml deficiti teuml konsideruesheumlm demokratik dhe mjedisi teuml pjekur peumlr shprehje agresive teuml pjeseumlmarrjes publike

Zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml Votuesit e papeumlrcaktuar kaneuml prirje teuml vendosin peumlr keuml teuml votojneuml veteumlm neuml Diteumln seuml Zgjedhjeve indikacion ky i njeuml shkalle teuml larteuml teuml votuesve teuml zemeumlruar Votuesit kaneuml shfaqur mbeumlshtetje teuml fuqishme peumlr lista teuml hapura dhe njeuml shkalleuml teuml larteuml teuml parapeumllqimit peumlr kandidateuml sesa parti Peumlrgjigjet sfidojneuml mitin se skena politike e Kosoveumls eumlshteuml statike qeuml shumeuml shpesh dekurajon partiteuml e reja Veteumlm gjysma e votuesve kaneuml votuar njeumljteuml nga 2007 deri 2010 qeuml veumlrteton se skena nuk eumlshteuml stabile siccedil eumlshteuml menduar Njeuml e pesta ka votuar ndryshe dhe teuml tjereumlt kaneuml abstenuar Eumlshteuml inkurajues fakti qeuml gjersa familjet beumlhen gjithnjeuml meuml teuml vogla dhe meuml teuml arsimuara kosovareumlt beumlhen gjithnjeuml e meuml alergjikeuml ndaj shkeljeve dhe ndryshojneuml kujt i japin voteumln Grupet opozitare janeuml meuml pak antagonisteuml sesa mosvotuesit por as kosovareumlt meuml teuml pafuqisheumlm nuk e kaneuml humbur besimin neuml fuqineuml e voteumls

4

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Hyrje Kosova qeveriset nga njeuml demokraci peumlrfaqeumlsuese dhe marreumldheumlnia e qytetareumlve me peumlrfaqeumlsuesit e tyre eumlshteuml veteuml thelbi i demokraciseuml Gjersa shumica prej nesh preokupohemi me ccedileumlshtje tona teuml peumlrditshme eumlshteuml shqeteumlsuese neumlse personat teuml cileumlve u kemi besuar parateuml publike nuk i mbrojneuml interesat tona Prandaj keumlteuml punim e kemi titulluar ldquoPeumlrkthimi i besimitrdquo gjeuml qeuml jemi munduar teuml masim

Shteti i ri i Kosoveumls shpeshhereuml krahasohet me njeuml foshnje teuml re por kjo mbi teuml gjitha vlen peumlr peumlrpjekjet e saj peumlr demokratizim Tranzicioni ka qeneuml i mangeumlt e me pengesa teuml shumta Kujdesi peumlr demokracineuml e sapolindur teuml Kosoveumls veumlrteteuml duhet teuml jeteuml i njeumljteuml me ateuml teuml njeuml foshnje teuml sapolindur Ky peumlrkujdes neumlnkupton nevojeumln peumlr njeuml analizeuml teuml thelleuml teuml progresit teuml saj dhe peumlr trsquoi shtruar disa pyetje teuml veumlshtira Rruga peumlrpara eumlshteuml e mundur veteumlm neumlse beumljmeuml njeuml vlereumlsim teuml sinqerteuml teuml gjendjes aktuale qeuml eumlshteuml pikeumlnisja joneuml Synimi yneuml nuk ishte veteumlm teuml fitojmeuml njeuml pasqyreuml teuml gjendjes aktuale por edhe trsquoi shohim trendet Neuml peumlrpjekjet tona peumlr trsquoi kuptuar dinamikat e sjelljes zgjedhore shumica e pyetjeve qeuml kishin teuml beumlnin me demokracineuml janeuml ndeumlrthurur me aspekte teuml ndryshme demografike Pjesa e pareuml peumlrshkruan metodologjineuml bashkeuml me disa sheumlnime demografike Substanca e dokumentit eumlshteuml organizuar neuml peseuml kapituj (i) peumlrfaqeumlsimi (ii) pjeseumlmarrja (iii) besimi neuml zgjedhje (iv) sistemi zgjedhor dhe sjellja e votuesve dhe (v) pritjet nga lidershipi

5

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike Kjo anketeuml eumlshteuml kryer me 952 respondenteuml dhe verifikimi personal eumlshteuml beumlreuml me 176 respondenteuml Pak meuml shumeuml se gjysma e respondenteumlve ishin meshkuj (486 meshkuj qeuml peumlrbeumlnin 505) gjersa 466 (495) ishin femra Mostrat ishin teuml rasteumlsishme dhe pasqyronin grupmoshat nivelet e teuml ardhurave dhe arsimimin Teuml dheumlnat janeuml vlereumlsuar para peumlrdorimit teuml tyre peumlr analizeumln toneuml Puna neuml terren dhe peumlrpunimi i teuml dheumlnave eumlshteuml kryer nga organizatat hulumtuese Index Kosova BBSS Gallup International Anketa eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e popullateumls madhore (18+) siccedil eumlshteuml sakteumlsuar neuml kornizeumln e mostreumls Peumlrjashtime peumlrfshijneuml njereumlzit neuml spitale burgje objekte ushtarake e teuml ngjashme Meqeuml nuk ka teuml dheumlna teuml regjistrimit teuml popullsiseuml peumlr Kosoveumln ndarja e popullateumls sipas komunave eumlshteuml bazuar neuml votuesit e regjistruar neuml komuna Metoda e anketimit eumlshteuml intervista sy meuml sy leteumlr dhe laps neuml shteumlpi teuml respondenteumlve me marrje teuml mostrave me probabilitet teuml rasteumlsisheumlm neuml disa faza Mostra eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e ekonomive familjare neuml Kosoveuml Margjina e gabimit peumlr mostreumln neuml nivel vendi plusmn25 me 95 nivel teuml besimit

Demografia Para se teuml hyjmeuml neuml analizeumln e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes ekzistojneuml njeuml numeumlr ccedileumlshtjesh demografike qeuml duhet theksuar D4D beson seuml eumlshteuml praktikisht e pamundur qeuml teuml arrihet peumlrparim neuml demokracineuml e saj neumlse Kosova nuk beumlhet shoqeumlri meuml e barabarteuml e cila fuqizon grateuml dhe ushqen diversitetin Neuml keumlteuml kuptim eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml kuptohen ndarjet e ndryshme shoqeumlrore dhe ndikimin e tyre neuml qeverisje Njeuml nga treguesit kryesoreuml teuml zhvillimit shoqeumlror eumlshteuml

6

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

zhvillimi gjinor dhe niveli qeuml grateuml teuml mbyllin hendekun me burrat Kosova do ta keteuml teuml veumlshtireuml ta zhvillojeuml dhe konsolidojeuml demokracineuml e saj peumlr aq koheuml sa grateuml nuk peumlrparojneuml neuml shoqeumlri dhe nuk arrijneuml ta peumlrmireumlsojneuml mireumlqenien e tyre Edhe peumlrfaqeumlsimi edhe pjeseumlmarrja janeuml mjete peumlr arritjen e zhvillimit teuml barabarteuml dhe sheumlrbehen nga rritja e baraziseuml Njeuml nga faktoreumlt qeuml anketa ka hulumtuar eumlshteuml profesioni i individeumlve Gati dy teuml tretat e femrave kosovare janeuml amvise ndeumlrsa veteumlm 10 prej tyre janeuml neuml marreumldheumlnie pune Kjo sfideuml strukturore jo veteumlm qeuml pengon zhvillimin por edhe demokratizimin

Gjinia e respondentit

Mash Fem Gjithsej

Neuml puneuml 487 103 291

Amvise 584 298

Student apo praktikant 150 136 143

I pensionuarme afteumlsi teuml kufizuar 107 41 74

I papuneuml dhe neuml keumlrkim teuml puneumls 212 103 157

I papuneuml por jo neuml keumlrkim teuml puneumls 43 33 38

Arsimimi (sipas gjiniseuml)

7

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Njeuml indikator i reumlndomteuml me teuml cilin i kemi analizuar krahasuar rezultatet ishte niveli i shkollimit Ekziston njeuml hendek i konsideruesheumlm gjinor neuml arritjet arsimore qeuml gjithashtu zvogeumllon afteumlsineuml e gruas peumlr teuml ushtruar ndikim neuml politikeumlbeumlrje Grateuml peumlrbeumljneuml gati 80 teuml kosovareumlve pa arsimim formal dhe veteumlm njeuml teuml kateumlrteumln e teuml diplomuarve universitareuml Peumlrveccedil gjiniseuml dhe arsimimit rezultatet e paraqitura neuml keumlteuml punim janeuml krahasuar edhe sipas mosheumls madheumlsiseuml seuml familjes teuml ardhurave si dhe tipareve meuml pak teuml reumlndomta siccedil janeuml praktimi i feseuml burimet e informatave

Feja Rreth 40 teuml kosovareumlve asnjeumlhereuml nuk kaneuml marreuml pjeseuml neuml sheumlrbime fetare gjersa rreth 35 marrin pjeseuml neuml sheumlrbime fetare seuml paku njeuml hereuml neuml muaj Grateuml nuk janeuml meuml pak fetare por e praktikojneuml feneuml meuml rralleuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml praktikojneuml feneuml disa hereuml neuml vit korrespondon me numrin e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten ldquoteuml moderuarrdquo Numri i kosovareumlve qeuml kurreuml nuk e praktikojneuml feneuml eumlshteuml afro 40 (peumlrqindje shumeuml meuml e larteuml tek grateuml) qeuml korrespondon me pjeseumln e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten si ldquoliberaleumlrdquo

Vijueshmeumlria fetare (sipas gjiniseuml)

8

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 4: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrmbledhje ekzekutive Gjersa po zvarritemi ngadaleuml drejt demokraciseuml duhet reflektuar neumlse jemi duke leumlvizur neuml rrugeumln dhe ritmin e duhur Kemi zhvilluar njeuml anketeuml peumlr keumlteuml qeumlllim e cila mund teuml beumlhet mjet i rregullt peumlr vlereumlsim dhe riparim teuml udheumltimit toneuml drejt republikeumls peumlrfaqeumlsuese Rezultatet e anketeumls nuk janeuml inkurajuese por ato peumlrbeumljneuml njeuml bazeuml peumlr krahasime teuml ardhshme Shumica e kosovareumlve nuk e shohin parlamentin si pasqyreuml teuml shoqeumlriseuml Shumica e respodenteumlve mendojneuml se nuk janeuml teuml peumlrfaqeumlsuar dhe kaneuml vendosur teuml mos votojneuml Peumlrveccedil votimit kosovareumlt nuk kaneuml mendim teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml grupe qytetare Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupe fetare teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsive kaneuml reumlneuml qeuml eumlshteuml shenjeuml e njeuml deficiti teuml konsideruesheumlm demokratik dhe mjedisi teuml pjekur peumlr shprehje agresive teuml pjeseumlmarrjes publike

Zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml Votuesit e papeumlrcaktuar kaneuml prirje teuml vendosin peumlr keuml teuml votojneuml veteumlm neuml Diteumln seuml Zgjedhjeve indikacion ky i njeuml shkalle teuml larteuml teuml votuesve teuml zemeumlruar Votuesit kaneuml shfaqur mbeumlshtetje teuml fuqishme peumlr lista teuml hapura dhe njeuml shkalleuml teuml larteuml teuml parapeumllqimit peumlr kandidateuml sesa parti Peumlrgjigjet sfidojneuml mitin se skena politike e Kosoveumls eumlshteuml statike qeuml shumeuml shpesh dekurajon partiteuml e reja Veteumlm gjysma e votuesve kaneuml votuar njeumljteuml nga 2007 deri 2010 qeuml veumlrteton se skena nuk eumlshteuml stabile siccedil eumlshteuml menduar Njeuml e pesta ka votuar ndryshe dhe teuml tjereumlt kaneuml abstenuar Eumlshteuml inkurajues fakti qeuml gjersa familjet beumlhen gjithnjeuml meuml teuml vogla dhe meuml teuml arsimuara kosovareumlt beumlhen gjithnjeuml e meuml alergjikeuml ndaj shkeljeve dhe ndryshojneuml kujt i japin voteumln Grupet opozitare janeuml meuml pak antagonisteuml sesa mosvotuesit por as kosovareumlt meuml teuml pafuqisheumlm nuk e kaneuml humbur besimin neuml fuqineuml e voteumls

4

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Hyrje Kosova qeveriset nga njeuml demokraci peumlrfaqeumlsuese dhe marreumldheumlnia e qytetareumlve me peumlrfaqeumlsuesit e tyre eumlshteuml veteuml thelbi i demokraciseuml Gjersa shumica prej nesh preokupohemi me ccedileumlshtje tona teuml peumlrditshme eumlshteuml shqeteumlsuese neumlse personat teuml cileumlve u kemi besuar parateuml publike nuk i mbrojneuml interesat tona Prandaj keumlteuml punim e kemi titulluar ldquoPeumlrkthimi i besimitrdquo gjeuml qeuml jemi munduar teuml masim

Shteti i ri i Kosoveumls shpeshhereuml krahasohet me njeuml foshnje teuml re por kjo mbi teuml gjitha vlen peumlr peumlrpjekjet e saj peumlr demokratizim Tranzicioni ka qeneuml i mangeumlt e me pengesa teuml shumta Kujdesi peumlr demokracineuml e sapolindur teuml Kosoveumls veumlrteteuml duhet teuml jeteuml i njeumljteuml me ateuml teuml njeuml foshnje teuml sapolindur Ky peumlrkujdes neumlnkupton nevojeumln peumlr njeuml analizeuml teuml thelleuml teuml progresit teuml saj dhe peumlr trsquoi shtruar disa pyetje teuml veumlshtira Rruga peumlrpara eumlshteuml e mundur veteumlm neumlse beumljmeuml njeuml vlereumlsim teuml sinqerteuml teuml gjendjes aktuale qeuml eumlshteuml pikeumlnisja joneuml Synimi yneuml nuk ishte veteumlm teuml fitojmeuml njeuml pasqyreuml teuml gjendjes aktuale por edhe trsquoi shohim trendet Neuml peumlrpjekjet tona peumlr trsquoi kuptuar dinamikat e sjelljes zgjedhore shumica e pyetjeve qeuml kishin teuml beumlnin me demokracineuml janeuml ndeumlrthurur me aspekte teuml ndryshme demografike Pjesa e pareuml peumlrshkruan metodologjineuml bashkeuml me disa sheumlnime demografike Substanca e dokumentit eumlshteuml organizuar neuml peseuml kapituj (i) peumlrfaqeumlsimi (ii) pjeseumlmarrja (iii) besimi neuml zgjedhje (iv) sistemi zgjedhor dhe sjellja e votuesve dhe (v) pritjet nga lidershipi

5

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike Kjo anketeuml eumlshteuml kryer me 952 respondenteuml dhe verifikimi personal eumlshteuml beumlreuml me 176 respondenteuml Pak meuml shumeuml se gjysma e respondenteumlve ishin meshkuj (486 meshkuj qeuml peumlrbeumlnin 505) gjersa 466 (495) ishin femra Mostrat ishin teuml rasteumlsishme dhe pasqyronin grupmoshat nivelet e teuml ardhurave dhe arsimimin Teuml dheumlnat janeuml vlereumlsuar para peumlrdorimit teuml tyre peumlr analizeumln toneuml Puna neuml terren dhe peumlrpunimi i teuml dheumlnave eumlshteuml kryer nga organizatat hulumtuese Index Kosova BBSS Gallup International Anketa eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e popullateumls madhore (18+) siccedil eumlshteuml sakteumlsuar neuml kornizeumln e mostreumls Peumlrjashtime peumlrfshijneuml njereumlzit neuml spitale burgje objekte ushtarake e teuml ngjashme Meqeuml nuk ka teuml dheumlna teuml regjistrimit teuml popullsiseuml peumlr Kosoveumln ndarja e popullateumls sipas komunave eumlshteuml bazuar neuml votuesit e regjistruar neuml komuna Metoda e anketimit eumlshteuml intervista sy meuml sy leteumlr dhe laps neuml shteumlpi teuml respondenteumlve me marrje teuml mostrave me probabilitet teuml rasteumlsisheumlm neuml disa faza Mostra eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e ekonomive familjare neuml Kosoveuml Margjina e gabimit peumlr mostreumln neuml nivel vendi plusmn25 me 95 nivel teuml besimit

Demografia Para se teuml hyjmeuml neuml analizeumln e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes ekzistojneuml njeuml numeumlr ccedileumlshtjesh demografike qeuml duhet theksuar D4D beson seuml eumlshteuml praktikisht e pamundur qeuml teuml arrihet peumlrparim neuml demokracineuml e saj neumlse Kosova nuk beumlhet shoqeumlri meuml e barabarteuml e cila fuqizon grateuml dhe ushqen diversitetin Neuml keumlteuml kuptim eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml kuptohen ndarjet e ndryshme shoqeumlrore dhe ndikimin e tyre neuml qeverisje Njeuml nga treguesit kryesoreuml teuml zhvillimit shoqeumlror eumlshteuml

6

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

zhvillimi gjinor dhe niveli qeuml grateuml teuml mbyllin hendekun me burrat Kosova do ta keteuml teuml veumlshtireuml ta zhvillojeuml dhe konsolidojeuml demokracineuml e saj peumlr aq koheuml sa grateuml nuk peumlrparojneuml neuml shoqeumlri dhe nuk arrijneuml ta peumlrmireumlsojneuml mireumlqenien e tyre Edhe peumlrfaqeumlsimi edhe pjeseumlmarrja janeuml mjete peumlr arritjen e zhvillimit teuml barabarteuml dhe sheumlrbehen nga rritja e baraziseuml Njeuml nga faktoreumlt qeuml anketa ka hulumtuar eumlshteuml profesioni i individeumlve Gati dy teuml tretat e femrave kosovare janeuml amvise ndeumlrsa veteumlm 10 prej tyre janeuml neuml marreumldheumlnie pune Kjo sfideuml strukturore jo veteumlm qeuml pengon zhvillimin por edhe demokratizimin

Gjinia e respondentit

Mash Fem Gjithsej

Neuml puneuml 487 103 291

Amvise 584 298

Student apo praktikant 150 136 143

I pensionuarme afteumlsi teuml kufizuar 107 41 74

I papuneuml dhe neuml keumlrkim teuml puneumls 212 103 157

I papuneuml por jo neuml keumlrkim teuml puneumls 43 33 38

Arsimimi (sipas gjiniseuml)

7

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Njeuml indikator i reumlndomteuml me teuml cilin i kemi analizuar krahasuar rezultatet ishte niveli i shkollimit Ekziston njeuml hendek i konsideruesheumlm gjinor neuml arritjet arsimore qeuml gjithashtu zvogeumllon afteumlsineuml e gruas peumlr teuml ushtruar ndikim neuml politikeumlbeumlrje Grateuml peumlrbeumljneuml gati 80 teuml kosovareumlve pa arsimim formal dhe veteumlm njeuml teuml kateumlrteumln e teuml diplomuarve universitareuml Peumlrveccedil gjiniseuml dhe arsimimit rezultatet e paraqitura neuml keumlteuml punim janeuml krahasuar edhe sipas mosheumls madheumlsiseuml seuml familjes teuml ardhurave si dhe tipareve meuml pak teuml reumlndomta siccedil janeuml praktimi i feseuml burimet e informatave

Feja Rreth 40 teuml kosovareumlve asnjeumlhereuml nuk kaneuml marreuml pjeseuml neuml sheumlrbime fetare gjersa rreth 35 marrin pjeseuml neuml sheumlrbime fetare seuml paku njeuml hereuml neuml muaj Grateuml nuk janeuml meuml pak fetare por e praktikojneuml feneuml meuml rralleuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml praktikojneuml feneuml disa hereuml neuml vit korrespondon me numrin e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten ldquoteuml moderuarrdquo Numri i kosovareumlve qeuml kurreuml nuk e praktikojneuml feneuml eumlshteuml afro 40 (peumlrqindje shumeuml meuml e larteuml tek grateuml) qeuml korrespondon me pjeseumln e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten si ldquoliberaleumlrdquo

Vijueshmeumlria fetare (sipas gjiniseuml)

8

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 5: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Hyrje Kosova qeveriset nga njeuml demokraci peumlrfaqeumlsuese dhe marreumldheumlnia e qytetareumlve me peumlrfaqeumlsuesit e tyre eumlshteuml veteuml thelbi i demokraciseuml Gjersa shumica prej nesh preokupohemi me ccedileumlshtje tona teuml peumlrditshme eumlshteuml shqeteumlsuese neumlse personat teuml cileumlve u kemi besuar parateuml publike nuk i mbrojneuml interesat tona Prandaj keumlteuml punim e kemi titulluar ldquoPeumlrkthimi i besimitrdquo gjeuml qeuml jemi munduar teuml masim

Shteti i ri i Kosoveumls shpeshhereuml krahasohet me njeuml foshnje teuml re por kjo mbi teuml gjitha vlen peumlr peumlrpjekjet e saj peumlr demokratizim Tranzicioni ka qeneuml i mangeumlt e me pengesa teuml shumta Kujdesi peumlr demokracineuml e sapolindur teuml Kosoveumls veumlrteteuml duhet teuml jeteuml i njeumljteuml me ateuml teuml njeuml foshnje teuml sapolindur Ky peumlrkujdes neumlnkupton nevojeumln peumlr njeuml analizeuml teuml thelleuml teuml progresit teuml saj dhe peumlr trsquoi shtruar disa pyetje teuml veumlshtira Rruga peumlrpara eumlshteuml e mundur veteumlm neumlse beumljmeuml njeuml vlereumlsim teuml sinqerteuml teuml gjendjes aktuale qeuml eumlshteuml pikeumlnisja joneuml Synimi yneuml nuk ishte veteumlm teuml fitojmeuml njeuml pasqyreuml teuml gjendjes aktuale por edhe trsquoi shohim trendet Neuml peumlrpjekjet tona peumlr trsquoi kuptuar dinamikat e sjelljes zgjedhore shumica e pyetjeve qeuml kishin teuml beumlnin me demokracineuml janeuml ndeumlrthurur me aspekte teuml ndryshme demografike Pjesa e pareuml peumlrshkruan metodologjineuml bashkeuml me disa sheumlnime demografike Substanca e dokumentit eumlshteuml organizuar neuml peseuml kapituj (i) peumlrfaqeumlsimi (ii) pjeseumlmarrja (iii) besimi neuml zgjedhje (iv) sistemi zgjedhor dhe sjellja e votuesve dhe (v) pritjet nga lidershipi

5

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike Kjo anketeuml eumlshteuml kryer me 952 respondenteuml dhe verifikimi personal eumlshteuml beumlreuml me 176 respondenteuml Pak meuml shumeuml se gjysma e respondenteumlve ishin meshkuj (486 meshkuj qeuml peumlrbeumlnin 505) gjersa 466 (495) ishin femra Mostrat ishin teuml rasteumlsishme dhe pasqyronin grupmoshat nivelet e teuml ardhurave dhe arsimimin Teuml dheumlnat janeuml vlereumlsuar para peumlrdorimit teuml tyre peumlr analizeumln toneuml Puna neuml terren dhe peumlrpunimi i teuml dheumlnave eumlshteuml kryer nga organizatat hulumtuese Index Kosova BBSS Gallup International Anketa eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e popullateumls madhore (18+) siccedil eumlshteuml sakteumlsuar neuml kornizeumln e mostreumls Peumlrjashtime peumlrfshijneuml njereumlzit neuml spitale burgje objekte ushtarake e teuml ngjashme Meqeuml nuk ka teuml dheumlna teuml regjistrimit teuml popullsiseuml peumlr Kosoveumln ndarja e popullateumls sipas komunave eumlshteuml bazuar neuml votuesit e regjistruar neuml komuna Metoda e anketimit eumlshteuml intervista sy meuml sy leteumlr dhe laps neuml shteumlpi teuml respondenteumlve me marrje teuml mostrave me probabilitet teuml rasteumlsisheumlm neuml disa faza Mostra eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e ekonomive familjare neuml Kosoveuml Margjina e gabimit peumlr mostreumln neuml nivel vendi plusmn25 me 95 nivel teuml besimit

Demografia Para se teuml hyjmeuml neuml analizeumln e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes ekzistojneuml njeuml numeumlr ccedileumlshtjesh demografike qeuml duhet theksuar D4D beson seuml eumlshteuml praktikisht e pamundur qeuml teuml arrihet peumlrparim neuml demokracineuml e saj neumlse Kosova nuk beumlhet shoqeumlri meuml e barabarteuml e cila fuqizon grateuml dhe ushqen diversitetin Neuml keumlteuml kuptim eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml kuptohen ndarjet e ndryshme shoqeumlrore dhe ndikimin e tyre neuml qeverisje Njeuml nga treguesit kryesoreuml teuml zhvillimit shoqeumlror eumlshteuml

6

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

zhvillimi gjinor dhe niveli qeuml grateuml teuml mbyllin hendekun me burrat Kosova do ta keteuml teuml veumlshtireuml ta zhvillojeuml dhe konsolidojeuml demokracineuml e saj peumlr aq koheuml sa grateuml nuk peumlrparojneuml neuml shoqeumlri dhe nuk arrijneuml ta peumlrmireumlsojneuml mireumlqenien e tyre Edhe peumlrfaqeumlsimi edhe pjeseumlmarrja janeuml mjete peumlr arritjen e zhvillimit teuml barabarteuml dhe sheumlrbehen nga rritja e baraziseuml Njeuml nga faktoreumlt qeuml anketa ka hulumtuar eumlshteuml profesioni i individeumlve Gati dy teuml tretat e femrave kosovare janeuml amvise ndeumlrsa veteumlm 10 prej tyre janeuml neuml marreumldheumlnie pune Kjo sfideuml strukturore jo veteumlm qeuml pengon zhvillimin por edhe demokratizimin

Gjinia e respondentit

Mash Fem Gjithsej

Neuml puneuml 487 103 291

Amvise 584 298

Student apo praktikant 150 136 143

I pensionuarme afteumlsi teuml kufizuar 107 41 74

I papuneuml dhe neuml keumlrkim teuml puneumls 212 103 157

I papuneuml por jo neuml keumlrkim teuml puneumls 43 33 38

Arsimimi (sipas gjiniseuml)

7

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Njeuml indikator i reumlndomteuml me teuml cilin i kemi analizuar krahasuar rezultatet ishte niveli i shkollimit Ekziston njeuml hendek i konsideruesheumlm gjinor neuml arritjet arsimore qeuml gjithashtu zvogeumllon afteumlsineuml e gruas peumlr teuml ushtruar ndikim neuml politikeumlbeumlrje Grateuml peumlrbeumljneuml gati 80 teuml kosovareumlve pa arsimim formal dhe veteumlm njeuml teuml kateumlrteumln e teuml diplomuarve universitareuml Peumlrveccedil gjiniseuml dhe arsimimit rezultatet e paraqitura neuml keumlteuml punim janeuml krahasuar edhe sipas mosheumls madheumlsiseuml seuml familjes teuml ardhurave si dhe tipareve meuml pak teuml reumlndomta siccedil janeuml praktimi i feseuml burimet e informatave

Feja Rreth 40 teuml kosovareumlve asnjeumlhereuml nuk kaneuml marreuml pjeseuml neuml sheumlrbime fetare gjersa rreth 35 marrin pjeseuml neuml sheumlrbime fetare seuml paku njeuml hereuml neuml muaj Grateuml nuk janeuml meuml pak fetare por e praktikojneuml feneuml meuml rralleuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml praktikojneuml feneuml disa hereuml neuml vit korrespondon me numrin e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten ldquoteuml moderuarrdquo Numri i kosovareumlve qeuml kurreuml nuk e praktikojneuml feneuml eumlshteuml afro 40 (peumlrqindje shumeuml meuml e larteuml tek grateuml) qeuml korrespondon me pjeseumln e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten si ldquoliberaleumlrdquo

Vijueshmeumlria fetare (sipas gjiniseuml)

8

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 6: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike Kjo anketeuml eumlshteuml kryer me 952 respondenteuml dhe verifikimi personal eumlshteuml beumlreuml me 176 respondenteuml Pak meuml shumeuml se gjysma e respondenteumlve ishin meshkuj (486 meshkuj qeuml peumlrbeumlnin 505) gjersa 466 (495) ishin femra Mostrat ishin teuml rasteumlsishme dhe pasqyronin grupmoshat nivelet e teuml ardhurave dhe arsimimin Teuml dheumlnat janeuml vlereumlsuar para peumlrdorimit teuml tyre peumlr analizeumln toneuml Puna neuml terren dhe peumlrpunimi i teuml dheumlnave eumlshteuml kryer nga organizatat hulumtuese Index Kosova BBSS Gallup International Anketa eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e popullateumls madhore (18+) siccedil eumlshteuml sakteumlsuar neuml kornizeumln e mostreumls Peumlrjashtime peumlrfshijneuml njereumlzit neuml spitale burgje objekte ushtarake e teuml ngjashme Meqeuml nuk ka teuml dheumlna teuml regjistrimit teuml popullsiseuml peumlr Kosoveumln ndarja e popullateumls sipas komunave eumlshteuml bazuar neuml votuesit e regjistruar neuml komuna Metoda e anketimit eumlshteuml intervista sy meuml sy leteumlr dhe laps neuml shteumlpi teuml respondenteumlve me marrje teuml mostrave me probabilitet teuml rasteumlsisheumlm neuml disa faza Mostra eumlshteuml peumlrfaqeumlsuese e ekonomive familjare neuml Kosoveuml Margjina e gabimit peumlr mostreumln neuml nivel vendi plusmn25 me 95 nivel teuml besimit

Demografia Para se teuml hyjmeuml neuml analizeumln e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes ekzistojneuml njeuml numeumlr ccedileumlshtjesh demografike qeuml duhet theksuar D4D beson seuml eumlshteuml praktikisht e pamundur qeuml teuml arrihet peumlrparim neuml demokracineuml e saj neumlse Kosova nuk beumlhet shoqeumlri meuml e barabarteuml e cila fuqizon grateuml dhe ushqen diversitetin Neuml keumlteuml kuptim eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml kuptohen ndarjet e ndryshme shoqeumlrore dhe ndikimin e tyre neuml qeverisje Njeuml nga treguesit kryesoreuml teuml zhvillimit shoqeumlror eumlshteuml

6

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

zhvillimi gjinor dhe niveli qeuml grateuml teuml mbyllin hendekun me burrat Kosova do ta keteuml teuml veumlshtireuml ta zhvillojeuml dhe konsolidojeuml demokracineuml e saj peumlr aq koheuml sa grateuml nuk peumlrparojneuml neuml shoqeumlri dhe nuk arrijneuml ta peumlrmireumlsojneuml mireumlqenien e tyre Edhe peumlrfaqeumlsimi edhe pjeseumlmarrja janeuml mjete peumlr arritjen e zhvillimit teuml barabarteuml dhe sheumlrbehen nga rritja e baraziseuml Njeuml nga faktoreumlt qeuml anketa ka hulumtuar eumlshteuml profesioni i individeumlve Gati dy teuml tretat e femrave kosovare janeuml amvise ndeumlrsa veteumlm 10 prej tyre janeuml neuml marreumldheumlnie pune Kjo sfideuml strukturore jo veteumlm qeuml pengon zhvillimin por edhe demokratizimin

Gjinia e respondentit

Mash Fem Gjithsej

Neuml puneuml 487 103 291

Amvise 584 298

Student apo praktikant 150 136 143

I pensionuarme afteumlsi teuml kufizuar 107 41 74

I papuneuml dhe neuml keumlrkim teuml puneumls 212 103 157

I papuneuml por jo neuml keumlrkim teuml puneumls 43 33 38

Arsimimi (sipas gjiniseuml)

7

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Njeuml indikator i reumlndomteuml me teuml cilin i kemi analizuar krahasuar rezultatet ishte niveli i shkollimit Ekziston njeuml hendek i konsideruesheumlm gjinor neuml arritjet arsimore qeuml gjithashtu zvogeumllon afteumlsineuml e gruas peumlr teuml ushtruar ndikim neuml politikeumlbeumlrje Grateuml peumlrbeumljneuml gati 80 teuml kosovareumlve pa arsimim formal dhe veteumlm njeuml teuml kateumlrteumln e teuml diplomuarve universitareuml Peumlrveccedil gjiniseuml dhe arsimimit rezultatet e paraqitura neuml keumlteuml punim janeuml krahasuar edhe sipas mosheumls madheumlsiseuml seuml familjes teuml ardhurave si dhe tipareve meuml pak teuml reumlndomta siccedil janeuml praktimi i feseuml burimet e informatave

Feja Rreth 40 teuml kosovareumlve asnjeumlhereuml nuk kaneuml marreuml pjeseuml neuml sheumlrbime fetare gjersa rreth 35 marrin pjeseuml neuml sheumlrbime fetare seuml paku njeuml hereuml neuml muaj Grateuml nuk janeuml meuml pak fetare por e praktikojneuml feneuml meuml rralleuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml praktikojneuml feneuml disa hereuml neuml vit korrespondon me numrin e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten ldquoteuml moderuarrdquo Numri i kosovareumlve qeuml kurreuml nuk e praktikojneuml feneuml eumlshteuml afro 40 (peumlrqindje shumeuml meuml e larteuml tek grateuml) qeuml korrespondon me pjeseumln e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten si ldquoliberaleumlrdquo

Vijueshmeumlria fetare (sipas gjiniseuml)

8

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 7: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

zhvillimi gjinor dhe niveli qeuml grateuml teuml mbyllin hendekun me burrat Kosova do ta keteuml teuml veumlshtireuml ta zhvillojeuml dhe konsolidojeuml demokracineuml e saj peumlr aq koheuml sa grateuml nuk peumlrparojneuml neuml shoqeumlri dhe nuk arrijneuml ta peumlrmireumlsojneuml mireumlqenien e tyre Edhe peumlrfaqeumlsimi edhe pjeseumlmarrja janeuml mjete peumlr arritjen e zhvillimit teuml barabarteuml dhe sheumlrbehen nga rritja e baraziseuml Njeuml nga faktoreumlt qeuml anketa ka hulumtuar eumlshteuml profesioni i individeumlve Gati dy teuml tretat e femrave kosovare janeuml amvise ndeumlrsa veteumlm 10 prej tyre janeuml neuml marreumldheumlnie pune Kjo sfideuml strukturore jo veteumlm qeuml pengon zhvillimin por edhe demokratizimin

Gjinia e respondentit

Mash Fem Gjithsej

Neuml puneuml 487 103 291

Amvise 584 298

Student apo praktikant 150 136 143

I pensionuarme afteumlsi teuml kufizuar 107 41 74

I papuneuml dhe neuml keumlrkim teuml puneumls 212 103 157

I papuneuml por jo neuml keumlrkim teuml puneumls 43 33 38

Arsimimi (sipas gjiniseuml)

7

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Njeuml indikator i reumlndomteuml me teuml cilin i kemi analizuar krahasuar rezultatet ishte niveli i shkollimit Ekziston njeuml hendek i konsideruesheumlm gjinor neuml arritjet arsimore qeuml gjithashtu zvogeumllon afteumlsineuml e gruas peumlr teuml ushtruar ndikim neuml politikeumlbeumlrje Grateuml peumlrbeumljneuml gati 80 teuml kosovareumlve pa arsimim formal dhe veteumlm njeuml teuml kateumlrteumln e teuml diplomuarve universitareuml Peumlrveccedil gjiniseuml dhe arsimimit rezultatet e paraqitura neuml keumlteuml punim janeuml krahasuar edhe sipas mosheumls madheumlsiseuml seuml familjes teuml ardhurave si dhe tipareve meuml pak teuml reumlndomta siccedil janeuml praktimi i feseuml burimet e informatave

Feja Rreth 40 teuml kosovareumlve asnjeumlhereuml nuk kaneuml marreuml pjeseuml neuml sheumlrbime fetare gjersa rreth 35 marrin pjeseuml neuml sheumlrbime fetare seuml paku njeuml hereuml neuml muaj Grateuml nuk janeuml meuml pak fetare por e praktikojneuml feneuml meuml rralleuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml praktikojneuml feneuml disa hereuml neuml vit korrespondon me numrin e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten ldquoteuml moderuarrdquo Numri i kosovareumlve qeuml kurreuml nuk e praktikojneuml feneuml eumlshteuml afro 40 (peumlrqindje shumeuml meuml e larteuml tek grateuml) qeuml korrespondon me pjeseumln e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten si ldquoliberaleumlrdquo

Vijueshmeumlria fetare (sipas gjiniseuml)

8

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 8: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Njeuml indikator i reumlndomteuml me teuml cilin i kemi analizuar krahasuar rezultatet ishte niveli i shkollimit Ekziston njeuml hendek i konsideruesheumlm gjinor neuml arritjet arsimore qeuml gjithashtu zvogeumllon afteumlsineuml e gruas peumlr teuml ushtruar ndikim neuml politikeumlbeumlrje Grateuml peumlrbeumljneuml gati 80 teuml kosovareumlve pa arsimim formal dhe veteumlm njeuml teuml kateumlrteumln e teuml diplomuarve universitareuml Peumlrveccedil gjiniseuml dhe arsimimit rezultatet e paraqitura neuml keumlteuml punim janeuml krahasuar edhe sipas mosheumls madheumlsiseuml seuml familjes teuml ardhurave si dhe tipareve meuml pak teuml reumlndomta siccedil janeuml praktimi i feseuml burimet e informatave

Feja Rreth 40 teuml kosovareumlve asnjeumlhereuml nuk kaneuml marreuml pjeseuml neuml sheumlrbime fetare gjersa rreth 35 marrin pjeseuml neuml sheumlrbime fetare seuml paku njeuml hereuml neuml muaj Grateuml nuk janeuml meuml pak fetare por e praktikojneuml feneuml meuml rralleuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml praktikojneuml feneuml disa hereuml neuml vit korrespondon me numrin e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten ldquoteuml moderuarrdquo Numri i kosovareumlve qeuml kurreuml nuk e praktikojneuml feneuml eumlshteuml afro 40 (peumlrqindje shumeuml meuml e larteuml tek grateuml) qeuml korrespondon me pjeseumln e kosovareumlve qeuml e konsiderojneuml veten si ldquoliberaleumlrdquo

Vijueshmeumlria fetare (sipas gjiniseuml)

8

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 9: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Njeuml pjeseuml e vogeumll e kosovareumlve e konsiderojneuml veten jobesimtareuml (1) gjersa njeuml peumlrqindje e ngjashme konsiderohen fundamentalisteuml

Burimi i informatave

Njeuml parakusht i reumlndeumlsisheumlm peumlr njeuml demokraci funksionale eumlshteuml teuml keteuml burime teuml shumta teuml informimit Shumica e kosovareumlve kaneuml theksuar se mbeumlshteten neuml gazetat

Kanalet televizive peumlr informimpeumlr problemet aktuale

RTK 413

RTV21 234

KTV 224

Klan Kosova 79

Teuml tjera 27

AsnjeumlNuk e diRefuzoj 27

ndoneumlse duke pasur parasysh tirazhin e gazetave neuml vend kjo veumlshtireuml teuml jeteuml e veumlrteteuml Duket se peumlr trsquou informuar viset urbane dhe neuml veccedilanti Prishtina gjithnjeuml e meuml pak mbeumlshteten neuml gazeta e gjithnjeuml e meuml shumeuml neuml internet dhe televizion Nga kanalet e ndryshme televizive rezultatet e

anketeumls sugjerojneuml se mbi 41 mbeumlshteten neuml RTK peumlr informata RTK nuk zoteumlron veumlmendjen e shikuesve femra teuml cilat neuml maseuml meuml teuml madhe e peumlrcjellin RTV 21

Segmentim i qarteuml i mosheumls

9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 10: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekziston edhe njeuml segmentim i qarteuml i tregut peumlrkah grupmoshat RTK geumlzon veumlmendjen e teuml moshuarve gjersa Klan Kosova synon meuml shumeuml teuml rinjteuml KTV anon drejt shikuesve teuml mosheumls seuml mesme gjersa RTV 21 drejt shikuesve femra teuml teuml gjitha grupmoshave (30 teuml shikueshmeumlriseuml seuml femrave krahasuar me 16 teuml burrave)

Madheumlsia e familjes Njeuml nga faktoreumlt demografikeuml qeuml e kemi analizuar eumlshteuml edhe madheumlsia e familjes Mostra ishte peumlrfaqeumlsuese dhe pasqyron kosovareumlt qeuml jetojneuml neuml jetojneuml neuml familje teuml vogla dhe meumldha njeumllloj Shumica e respondenteumlve jetojneuml neuml familje prej 5 deri 6 aneumltareumlsh siccedil eumlshteuml veumlrejtur nga hulumtimi yneuml

Fushat meuml shqeteumlsuese (sipas madheumlsiseuml seuml familjes)

Aneumltareumlt e familjes 1-2 3 4 5 6 7 gt 8

Respondenteumlt () 9 9 15 19 18 12 17

Respondenteumlt (no) 86 86 140 186 176 115 163

Arsimi 12 23 28 70 29 0 43

Infrastrukturarrugeumlt 35 14 11 17 26 6

Energjia elektrike 12 23 57 54 40 26 74

Mbeturinat 58 35 7 16 69 17 18

Ekzistojneuml disa shqeteumlsime qeuml janeuml specifike peumlr familje teuml vogla dhe teuml meumldha Shkollimi dhe energjia elektrike janeuml shqeteumlsim meuml i madh peumlr familjet e meumldha sigurisht peumlr shkak teuml kostove meuml teuml meumldha teuml shkollimit teuml meuml shumeuml feumlmijeumlve Infrastruktura dhe mbeturinat paraqesin veumlshtireumlsi peumlr familjet meuml teuml vogla qeuml kryesisht jetojneuml neuml vende urbane Peumlrgjitheumlsisht madheumlsia e familjes nuk doli teuml jeteuml faktor peumlrcaktues prandaj dhe kemi paraqitur shumeuml pak analiza krahasuese me keumlteuml tregues Analiza krahasuese e rezultateve sipas teuml ardhurave ka nxjerreuml rezultate mjaft interesante gjithashtu Ccedileumlshtjet si

10

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 11: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

ekonomia infrastruktura dhe energjia elektrike prekin kosovareumlt e ccedildo niveli teuml teuml ardhurave gjersa teuml tjerat prekin disa grupe teuml teuml ardhurave ndryshe Sheumlndeteumlsia dhe shkollimi paraqiten si shqeteumlsime teuml meumldha peumlr teuml pasurit gjersa mjedisi eumlshteuml shqeteumlsim peumlr klaseumln e mesme Papuneumlsia eumlshteuml shqeteumlsim madhor peumlr teuml varfrit teuml cileumlt janeuml po ashtu teuml shqeteumlsuar me ujin e pijsheumlm dhe mbeturinat

Fushat shqeteumlsuese Shqeteumlsimet e njereumlzve janeuml shumeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr trsquou peumlrcjelleuml meqeuml ato janeuml fushat rreth teuml cilave formohen prioritetet e tyre dhe teuml cilat informojneuml pritjet qeuml lidereumlt do teuml duhej trsquoi ofronin Kosovareumlt janeuml mbi teuml gjitha teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik Meuml shumeuml se njeuml e treta e burrave (dhe gati njeuml e treta e grave) besojneuml se ekonomia eumlshteuml ccedileumlshtja meuml e reumlndeumlsishme Kujdesi sheumlndeteumlsor eumlshteuml shqeteumlsimi i dyteuml me radheuml por meuml shumeuml peumlr grateuml (23) sesa peumlr burrat (13) Uji i pijsheumlm papuneumlsia dhe arsimi paraqesin ndarje teuml ngjashme ndeumlrmjet gjinive gjersa energjia elektrike mbeturinat dhe mjedisi janeuml shqeteumlsime tjera teuml cilat preokupojneuml kosovareumlt (shih faqen e radheumls) Nuk janeuml teuml gjitha shqeteumlsimet teuml ndara njeumllloj ndeumlrmjet teuml gjitha grupmoshave Peumlrkundeumlr asaj qeuml ekonomia eumlshteuml njeuml nga problemet meuml shqeteumlsuese peumlr teuml gjitheuml kosovareumlt teuml moshuarit janeuml teuml shqeteumlsuar meuml pak se teuml rinjteuml me keumlteuml problem trend ky i njeumljteuml edhe peumlr arsimin Neuml vend teuml keumlsaj ata janeuml meuml teuml shqeteumlsuar me sheumlndeteumlsineuml dhe rrugeumlt Meuml tutje neuml dokument ceket qeuml teuml moshuarit shpeshhereuml kaneuml trende teuml ndryshme teuml votimit nga teuml rinjteuml dhe partiteuml qeuml e kaneuml keumlteuml grup si cak duhet teuml sigurojneuml se shqeteumlsimet e tyre inkorporohen dhe peumlrfshihen neuml programet e tyre partiake si duhet Neuml aneumln tjeteumlr respondenteumlt e rinj preokupohen meuml shumeuml

11

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 12: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me ccedileumlshtjet me ndikim meuml afatgjateuml siccedil janeuml ekonomia arsimi dhe duket se ata me shkalleuml meuml teuml larteuml teuml arsimit janeuml teuml shqeteumlsuar peumlr mjedisin dhe mbeturinat

Fush

at s

hqet

esue

se (s

ipas

gjin

ise)

12

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 13: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shqeteumlsimet e teuml moshuarve

Identiteti Meumlnyra se si individeumlt e identifikojneuml veten eumlshteuml gjithashtu me reumlndeumlsi teuml madhe Kosovareumlt peumlr njeuml koheuml teuml gjateuml e kaneuml veumlneuml identitetin e tyre etnik neuml plan teuml pareuml meqeuml ky ishte

aspekti meuml i rrezikuar peumlr Dy identitetet e para shqiptareumlt e Kosoveumls dhe

ishte pikeumlrisht patriotizmi etnik ai qeuml mobilizoi rezistenceumln Identiteti eumlshteuml i paqeumlndruesheumlm dhe duhet teuml peumlrcjellet Politikaneumlt populisteuml do ta shfryteumlzojneuml ccedildo potencial teuml diskursit nacionalist ndeumlrsa politikaneumlt pragmatikeuml do trsquoi peumlrcjellin me kujdes mundeumlsiteuml peumlr ta kapur veumlmendjen e qytetareumlve me

vizion peumlr zhvillim Sa i peumlrket identitetit pareumlsor mbi tri teuml

13

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 14: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

kateumlrtat e respondenteumlve e kaneuml identifikuar veten si shqiptareuml Si identitet dyteumlsor gati gjysma e tyre u deklaruan si kosovareuml peumlrderisa njeuml e treta e si myslimaneuml Diskutimi i shkurteumlr peumlr disa tipare demografike meuml lart hap rrugeuml peumlr shtjellimin e pyetjeve qeuml kaneuml teuml beumljneuml me peumlrfaqeumlsimin pjeseumlmarrjen asocimin procesin zgjedhor sistemin zgjedhor sjelljen votuese si dhe pritjet e lidershipit neuml pjeseumln vijuese teuml dokumentit

14

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 15: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

I Peumlrfaqeumlsimi Kemi peumlrzgjedhur njeuml gameuml teuml pyetjeve qeuml masin peumlrfaqeumlsimin duke filluar nga shkalla neuml teuml cileumln parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml toneuml si dhe vlereumlsim se sa janeuml kosovareumlt aneumltareuml teuml grupeve teuml ndryshme me aneumltareumlsi

A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml Afeksioni i njereumlzve peumlr parlamentin dhe meumlnyra se si ai pasqyron shoqeumlrineuml toneuml eumlshteuml tregues kryesor i evoluimit teuml demokraciseuml soneuml Eumlshteuml problematike qeuml rreth 38 mendojneuml se parlamenti nuk e pasqyron shoqeumlrineuml toneuml Peumlrqindja e kosovareumlve qeuml mendojneuml se parlamenti nuk peumlrfaqeumlson shoqeumlrineuml eumlshteuml shumeuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml e besojneuml teuml kundeumlrteumln

A e pasqyron Parlamenti shoqerineuml toneuml

Grateuml janeuml meuml pak kritike sesa burrat meqeuml neuml peumlrqindje meuml teuml uleumlt nuk pajtohen qeuml parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml Sa i peumlrket perceptimit peumlr parlamentin ndarja mes gjeneratave shpalos njeuml nivel teuml larteuml teuml teumlhuajeumlzimit teuml riniseuml Kjo sugjeron njeuml shkalleuml teuml konsiderueshme teuml mosinteresimit

15

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 16: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

neuml zgjedhje teuml riniseuml dhe zemeumlrimit masiv teuml grumbulluar neuml mesin e atyre qeuml nuk janeuml neuml gjendje teuml peumlrfitojneuml nga klientelizmi Njeuml trend i ngjasheumlm vlen peumlr nivelin e shkollimit Qytetareumlt me shkollim meuml teuml larteuml (meuml shumeuml se 40 teuml respondenteumlve me shkollim teuml meseumlm) e shohin parlamentin si meuml pak pasqyrues teuml shoqeumlriseuml Njeuml analizeuml krahasuese sipas lidhjeve partiake zbulon se ithtareumlt e opoziteumls e shohin Kuvendin si meuml pak peumlrfaqeumlsues teuml shoqeumlriseuml Ata qeuml nuk votojneuml kaneuml edhe meuml shumeuml dyshime dhe janeuml meuml antagonisteuml sesa opozita Njeuml situateuml e ngjashme ekziston edhe me votuesit e papeumlrcaktuar dhe me respondenteumlt qeuml janeuml peumlrgjigjur me ldquorefuzojrdquo apo ldquonuk e dirdquo

Parlamenti pasqyron shoqerineuml toneuml (sipas partiseuml)

Ata qeuml kaneuml shprehur shkalleumln meuml teuml larteuml teuml mosbesimit ndaj rezultateve gjithashtu kaneuml shprehur dyshimin meuml teuml larteuml peumlr ndikimin e votave neuml vendimmarrje Votuesit teuml cileumlt e kaneuml pareuml procesin zgjedhor si teuml padrejteuml gjithashtu besojneuml se parlamenti nuk pasqyron shoqeumlrineuml Respondenteumlt teuml cileumlt mendojneuml se parlamenti eumlshteuml pasqyreuml e shoqeumlriseuml kaneuml prirje teuml ndeumlrrojneuml voteumln e tyre meuml rralleuml sesa ata qeuml e mendojneuml teuml kundeumlrteumln

16

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 17: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Parlamenti pasqyron shoqeumlrineuml (sipas teuml ardhurave)

Analiza krahasuese sipas teuml ardhurave zbulon njeuml trend qeuml eumlshteuml interesant por jo befasues Kosovareumlt super teuml pasur janeuml meuml seuml paku kritikeuml ndaj parlamentit neuml pajtim me njeuml studim tonin i cili argumenton se ka filluar teuml krijohet njeuml klaseuml e pasur politike Nuk eumlshteuml a pazakonteuml edhe neuml demokraciteuml meuml teuml zhvilluara qeuml teuml pasurit janeuml neuml poziteuml teuml rehatshme pavareumlsisht partiseuml neuml pushtet Ky ccedileumlshtje nuk ka qeneuml pjeseuml e debatit teuml Kosoveumls dhe njeuml shtreseuml e re shoqeumlrore me lidhje teuml forta me politikeumln eumlshteuml krijuar Qeumlndrimi meuml pak kritik i personave neuml poziteuml meuml teuml mireuml financiare eumlshteuml deumlshmi shteseuml e natyreumls klienteliste teuml qeverisjes Ndryshe nga teuml pasurit teuml cileumlt zoteumlrojneuml financim teuml konsideruesheumlm peumlr teuml pasur ndikim neuml politikeuml qytetareumlt e thjeshteuml i kaneuml numrat neumlse veprojneuml bashkeuml Shkalla neuml teuml cileumln ata asocohen me bashkeuml-mendimtareumlt dhe se si organizohen bashkeumlrisht peumlr teuml nxitur njeuml politikeuml teuml posaccedilme eumlshteuml test madhor peumlr demokratizimin e meumltutjesheumlm Numri i klubeve teuml cileumlve u peumlrkasin kosovareumlt peumlr ta mbrojtur interesin e tyre eumlshteuml tregues thelbeumlsor i besimit neuml veprimin kolektiv

17

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 18: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Aneumltareumlsimi Aneumltareumlsimi neuml organizata teuml ndryshme dhe avokimi peumlrmes tyre eumlshteuml treguesi kryesor peumlr teuml pareuml neumlse e drejta e asocimit aplikohet neuml meumlnyreuml efektive neuml praktikeuml Kemi matur shkalleumln e aneumltareumlsiseuml teuml kosovareumlve neuml parti politike afeumlrsineuml e tyre me to si dhe aneumltareumlsineuml neuml grupe tjera jopartiake Diagrami vijues peumlrshkruan zbehjen e aneumltareumlsiseuml neuml lloje teuml ndryshme teuml organizatave

Asocim i lekundsheumlm

Aneumltareumlsimi neuml parti kryeson mbi teuml gjitha llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml vijuar nga aneumltareumlsia neuml sindikata teuml puneumls grupe fetare shoqeumlri civile peumlrderisa llojet tjera teuml aneumltareumlsiseuml janeuml teuml papeumlrfillshme Vrojtimi kryesor eumlshteuml se aneumltareumlsia eumlshteuml zbehur me kalimin e koheumls Peumlrveccedil aneumltareumlsiseuml neuml grupet fetare teuml gjitha llojet tjera teuml

18

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 19: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

aneumltareumlsiseuml kaneuml peumlsuar reumlnie Lidhjet me grupet fetare janeuml veccedilaneumlrisht teuml forta tek respondenteumlt me shkollim teuml uleumlt Reumlnia eumlshteuml shumeuml shqeteumlsuese meqeuml eumlshteuml pikeumlrisht asocimi qeuml mundeumlson pluralizmin e opinioneve neuml teuml cilat mbeumlshtetet demokracia Neuml vijim tutje analizojmeuml disa prej arsyeve prapa keumlsaj reumlnie dhe neuml ccedilfareuml meumlnyre ndikon kjo neuml teuml ardhmen e demokraciseuml

Meuml pak asocim peumlr grateuml

Neuml kontekstin toneuml duket se aneumltareumlsia kryesisht varet nga gjinia Burrat janeuml meuml shpesh aneumltareuml teuml pothuajse ccedildo lloji teuml grupeve me aneumltareumlsi peumlrveccedil organizatave bamireumlse Peumlr trsquoi pareuml arsyet prapa keumlsaj eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml analizohen meuml tej rezultatet duke ekzaminuar shkaqeve tjera teuml mundshme Ndoneumlse neuml nivel teuml uleumlt edhe sipas standardeve kapitaliste aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura teuml puneumls ka peumlsuar reumlnie teuml meumltejme dhe kjo vlen neuml veccedilanti peumlr kosovareumlt me shkollim teuml uleumlt Nga diagrami i meumlsipeumlrm mund teuml nxirren dy meumlsime teuml reumlndeumlsishme Aneumltareumlsia neuml sindikata teuml pavarura eumlshteuml duke peumlsuar reumlnie nga i teumlreuml spektri i arritjeve arsimore por kjo reumlnie nuk ndodh neuml meumlnyreuml teuml njeumltrajtshme Fuqia puneumltore me shkollim meuml teuml larteuml ka pasur njeuml reumlnie teuml lehteuml gjersa personat me shkollim meuml teuml uleumlt kaneuml pasur njeuml reumlnie drastike qeuml po ashtu

19

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 20: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

pasqyron mungeseumln e industriseuml prodhuese

Aneumltareumlsia neuml sindikata

Eumlshteuml interesante teuml theksohet se shkollimi eumlshteuml faktor i reumlndeumlsisheumlm shpjegues jo veteumlm peumlr sindikatat por edhe peumlr teuml gjitha llojet e aneumltareumlsiseuml Aneumltareumlsia neuml parti neuml peumlrgjitheumlsi ka peumlsuar reumlnie tek shumica e grupeve por krahasuar me kalimin e koheumls ajo eumlshteuml rritur peumlr respondenteumlt me shkollim meuml teuml larteuml

Anetareumlsia neuml parti politike

20

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 21: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Aneumltareumlsia neuml grupe tjera eumlshteuml po ashtu njeuml tipar veccedilues peumlr kosovareumlt e arsimuar Aneumltareumlsia neuml OJQ eumlshteuml pothuajse teumlreumlsisht tipar ekskluziv i kosovareumlve qeuml seuml paku janeuml regjistruar neuml universitet por ajo ka peumlsuar reumlnie teuml konsiderueshme edhe peumlr keumlteuml grup

Partiteuml politike Sa i peumlrket aneumltareumlsimit neuml parti politike tipari kryesor dallues eumlshteuml vendbanimi Veteumlm njeuml neuml 20 kosovareuml urbaneuml eumlshteuml aneumltar i njeuml partie gjersa kosovareumlt ruraleuml janeuml 3-4 hereuml meuml teuml prireuml teuml jeneuml aneumltareuml teuml partive Standardi i uleumlt i jeteseumls dhe mungesa e mundeumlsive peumlr kosovareumlt ruraleuml mund teuml jeneuml arsye prapa interesimit teuml larteuml peumlr aneumltareumlsi neuml parti ndash me shpreseuml teuml kushteve meuml teuml mira teuml jeteseumls dhe si mjet peumlr teuml nxjerreuml teuml mira dhe privilegje nga ajo

Anetareumlsia e partive politike

Peumlrveccedil ndarjes seuml peumlrgjithshme sipas vendbanimit eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml afeumlrsie ndjenjeuml respondenteumlt

21

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 22: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

me politikeumln dhe neuml cilat veccedilori demografike varet kjo Analiza krahasuese sipas mosheumls nxorri ateuml qeuml pritej teuml rinjteuml dhe teuml moshuarit janeuml meuml pak teuml lidhur me parti politike peumlr dallim nga personat neuml mosheuml teuml mesme teuml cileumlt janeuml teuml afeumlrt me politikeumln Diagrami neuml vijim ilustron dallimin gjinor ku burrat ndjehen shumeuml meuml teuml lidhur me politikeumln sesa grateuml

Afeumlrsia me Partiteuml Politike (sipas gjiniseuml)

Afeumlrsia eumlshteuml natyrisht meuml e larteuml peumlr aneumltareumlt (88) gjersa meuml e uleumlt peumlr ish aneumltareumlt (65) apo peumlr ata qeuml nuk kaneuml qeneuml kurreuml aneumltareuml (60) Ekziston njeuml trend i mosheumls seuml partiseuml dhe afeumlrsiseuml qeuml respondenteumlt ndjenin me partineuml e tyre Gati dy teuml tretat e ithtareumlve teuml partive teuml etabluara mireuml ndjehen teuml afeumlrt me partineuml gjersa kjo shkalleuml ka peumlsuar reumlnie neuml 55-60 peumlr partiteuml e reja siccedil janeuml AKR dhe VV Votuesit qeuml janeuml meuml teuml afeumlrt me ndonjeuml parti gjithashtu besojneuml meuml shumeuml se fuqia e voteumls mund teuml ndikojeuml neuml vendimmarrje Ithtareumlt e afeumlrt gjithashtu kaneuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml edhe peumlr zgjedhje lokale edhe peumlr ato qendrore neumlse ato do teuml mbaheshin teuml njeumljteumln diteuml Ata gjithashtu kaneuml prirje teuml jeneuml votues stabil prej teuml cileumlve afro

22

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 23: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

70 janeuml peumlrcaktuar se peumlr cileumln parti do teuml votojneuml mjaft koheuml para se teuml fillojeuml fushata por eumlshteuml befasuese se njeuml pjeseuml e konsiderueshme e tyre megjithateuml do teuml vendosnin Diteumln e Zgjedhjeve

Afeumlrsia e partineuml (sipas partiseuml)

Viset rurale kaneuml shfaqur jo veteumlm aneumltareumlsi meuml teuml larteuml neuml parti politike por edhe neuml organizatat fetare dhe shoqatat rinore gjersa banoreumlt e qyteteve kaneuml prirje teuml jeneuml aneumltareuml neuml organizata teuml shoqeumlriseuml civile

23

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 24: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

II Pjeseumlmarrja Shkalla neuml teuml cileumln qytetareumlt marrin pjeseuml neuml ccedileumlshtje publike qeuml imponojneuml vullnetin e tyre tek peumlrfaqeumlsuesit e tyre dhe gjejneuml meumlnyra peumlr teuml ndikuar neuml politikeuml eumlshteuml dallimi kryesor qeuml dallon qeverisjen e mireuml nga demokracia procedurale Votimi eumlshteuml tipari kryesor i pjeseumlmarrjes dhe ne kemi analizuar peumlrvojat e njereumlzve me votimin

Lista e votuesve Mospeumlrfshirja neuml listeuml teuml votuesve eumlshteuml tregues kyccedil i peumlrjashtimit teuml profileve teuml caktuara shoqeumlrore Respondenteumlt qeuml besojneuml se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve janeuml neuml margjina teuml skajshme teuml shoqeumlriseuml dhe nuk kaneuml mundeumlsi qeuml trsquoju deumlgjohet zeumlri i tyre neuml ccedilfareumldo forme

Emri nuk gjendet neuml listat e votuesve neuml qendeumlr teuml votimit

Njeuml neuml dyzet meshkuj nuk janeuml teuml peumlrfshireuml neuml listeumln e votuesve gjersa shkalla e peumlrfshirjes seuml grave dhe teuml rinjve eumlshteuml meuml e uleumlt Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare gjithashtu kaneuml raportuar se nuk janeuml neuml listeumln e votuesve neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml se mesatarja Aneumltareumlt e partiseuml janeuml praktikisht gjithmoneuml neuml lista teuml votuesve gjersa rreth 5 teuml votuesve qeuml nuk janeuml aneumltareuml partiakeuml mungojneuml nga listat e

24

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 25: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

votuesve Gjithashtu personat qeuml nuk vendosin peumlr keuml teuml votojneuml deri neuml diteumln e zgjedhjeve kaneuml tendenceuml meuml teuml larteuml qeuml teuml mungojneuml nga listat e votimit Profilet meuml pak teuml peumlrfshira neuml listeumln e votuesve gjithashtu janeuml meuml pak teuml peumlrfshira neuml lloje tjera teuml pjeseumlmarrjes publike Nga votuesit teuml cileumlt kaneuml theksuar se emrat e tyre nuk janeuml gjendur neuml listat e votuesve gjysma kaneuml votuar me kusht (qeuml do teuml thoteuml se emrat e tyre ishin neuml vendvotimin e gabuar dhe nuk kaneuml munguar neuml teumlreumlsi) peumlrderisa shumica kaneuml hequr doreuml dhe neuml disa raste kaneuml votuar me leteumlrnjoftime teuml teuml tjereumlve

Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje Eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml teuml shihen arsyet qeuml kaneuml shtyreuml njereumlzit qeuml teuml mos dalin teuml votojneuml Kategoria meuml e madhe ishin teuml rinjteuml teuml cilit nuk kishin teuml drejteuml vote peumlr shkak teuml mosheumls seuml tyre (45) Neuml dy studimet e meumlhershme (trendet1 dhe autidimi i listeumls seuml votuesve2) kemi theksuar se pjeseumlmarrja e raportuar neuml zgjedhje nuk del nga votimi i uleumlt por nga gabimet neuml listat e votuesve Mesatarisht rreth 70-80 teuml banoreumlve teuml Kosoveumls dalin peumlr teuml votuar meqeuml shumica e personave qeuml nuk votojneuml janeuml emra teuml kosovareumlve teuml cileumlt jetojneuml neuml diasporeuml neuml Serbi apo qeuml kaneuml vdekur

Kategoria e dyteuml meuml e madhe e mosvotuesve eumlshteuml e personave qeuml nuk janeuml teuml interesuar neuml politikeuml (15) ndjekur nga ata qeuml nuk kaneuml votuar peumlr arsye personale (10) Kosovareumlt neuml gjendje meuml teuml mireuml financiare kaneuml prirje teuml dalin teuml votojneuml neuml peumlrqindje meuml teuml madhe sesa bashkeumlvendeumlsit e tyre meuml teuml varfeumlr Grateuml kaneuml theksuar

1 Instituti Demokraci peumlr zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 2000-2010 httpd4d-ksorgassets2012092011-09-22-Election-Deconstructing-Election-Trends-2000-2010pdf 2 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditim i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_3_ENG_WEBpdf

25

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 26: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

arsye tjera personale peumlr mosvotim gjersa burrat theksojneuml se nuk kaneuml qeneuml neuml Kosoveuml gjateuml asaj kohe apo nuk i kaneuml besuar rregullsiseuml seuml procesit zgjedhor

Mos

vot

ni p

eumlr a

rsye

se

26

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 27: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Ndikimi Njeuml tjeteumlr ccedileumlshtje me reumlndeumlsi teuml madhe eumlshteuml perceptimi i afteumlsiseuml peumlr teuml ndikuar neuml ccedileumlshtjet qeuml preokupojneuml rrethin e tyre Teuml rinjteuml ndjehen me meuml pak ndikim neuml ccedildo nivel ku veteumlm 18 peumlr qind besojneuml se kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet e reumlndeumlsishme peumlr vendin Ata ndjehen teuml pafuqisheumlm edhe peumlr sa i peumlrket ccedileumlshtjeve qeuml prekin familjet e tyre Rreth 81-90 teuml respondenteumlve (vareumlsisht nga grupmoshat) mendojneuml se kurreuml nuk kaneuml ndikim neuml ccedileumlshtjet shqeteumlsuese peumlr komuneumln e tyre

Gjinia paraqet njeuml ndarje tjeteumlr ku burrat qartas kaneuml meuml shumeuml ndikim sesa grateuml posaccedileumlrisht neuml grupmoshat prej 40 deri 70 vjeccedil Teuml moshuarit janeuml peumlrgjitheumlsisht meuml me

27

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 28: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

ndikim (pothuajse monopol total neuml viset rurale) dhe zeumlri i tyre ka meuml shumeuml ndikim neuml teuml gjitheuml nivelet nga familja deri neuml nivel vendi

Mendoj se kam ndikim ne ceshtjet qe kane te bejne mehellip

Burrat zoteumlrojneuml meuml shumeuml ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me familjen ndash meuml shumeuml se 60 teuml respondenteumlve meshkuj janeuml peumlrgjigjur lsquogjithmoneumlrsquo krahasuar me 45 teuml respondenteumlve femra Sa meuml e madhe largeumlsia (nga familja neuml fshat qytezeuml qytet) aq meuml i uleumlt ndikimi trend ky i ngjasheumlm peumlr teuml dy gjiniteuml Teuml dy gjiniteuml mendojneuml se nuk kaneuml fare ndikim neuml ccedileumlshtjet qeuml janeuml shqeteumlsuese peumlr shtetin apo komuneumln e tyre Arsimi eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i qarteuml i ndikimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml ndjehen meuml teuml fuqisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml vendimmarrjen neuml ccedildo nivel Ccedildo i dhjeti person me me shkollim teuml larteuml beson se gjithmoneuml ka ndikim neuml fshatinlagjen e tijsaj gjersa dy teuml tretat besojneuml se disa hereuml kaneuml ndikim dhe sa meuml i uleumlt shkollimi aq meuml e uleumlt ky peumlrceptim

Dallimi urbanrural gjithashtu nxjerr rezultate interesante Peumlr derisa banoreumlt urbaneuml kaneuml ndikim meuml teuml larteuml neuml familje ndikimi i tyre eumlshteuml meuml i uleumlt neuml lagje komuneuml apo neuml vend krahasuar me banoreumlt neuml zona rurale Respodenteumlt qeuml jetojneuml neuml familje meuml teuml vogla kaneuml raportuar njeuml ndikim meuml larteuml sesa ata neuml familje meuml teuml meumldha

28

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 29: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Nuk eumlshteuml befasuese se respodenteumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml njeuml partie ndjehen meuml me ndikim neuml ccedildo nivel nga familja deri neuml ccedileumlshtjet me reumlndeumlsi shteteumlrore Vijojneuml ish-aneumltareumlt dhe meuml teuml pafuqisheumlm ndjehen ata qeuml kurreuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml njeuml partie

A ishte zgjedhja juaj e partiseuml e njeumljteuml sikurse meuml 2007 (peumlrpjeseuml e peumlrgjigjeve gjithmoneuml)

Po Jo Nuk kam votuar

Familje 605 670 417

LagjeFshat 107 118 59

Komuneuml 17 17 11

Vendi 6 11 5

Eumlshteuml befasuese qeuml ata qeuml kaneuml ndeumlrruar partineuml nga viti 2007 deri neuml 2010 kishin nivelin meuml teuml larteuml teuml besimit dhe ndikimit Shtylla (neuml tabeleumln larteuml) me votuesit qeuml kaneuml ndeumlrruar voteumln e tyre (Jo) eumlshteuml meuml e larteuml sesa ajo e atyre qeuml kaneuml votuar njeumljteuml (Po) Ky eumlshteuml tregues se ndeumlrrimi i partiseuml beumlhet nga ata me meuml shumeuml guxim teuml cileumlt ndjehen meuml teuml fuqizuar pas ndeumlrrimit teuml besnikeumlriseuml

29

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 30: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrpjesa e respondenteumlve qeuml kaneuml deklaruar se gjithmoneuml kaneuml zeuml neuml ccedileumlshtjetqeuml kaneuml teuml beumljneuml me hellip (sipas frekuenceumls seuml praktimit fetar)

Shpesh Rralleuml Kurreuml

familjen 607 543 521

lagjenfshatin 116 86 74

komuneumln 23 19 11

vendin 17 4 3

Kosovareumlt besimtareuml gjithashtu shohin se kaneuml ndikim teuml forteuml neuml ccedileumlshtjet familjare dhe neuml ccedileumlshtje meuml teuml larta Veteumlm 50 teuml respodenteumlve laikeuml besojneuml se kaneuml ndikim mbi ccedileumlshtjet qeuml prekin familjet e tyre krahasuar me mbi 60 teuml atyre qeuml vijojneuml meuml shpesh sheumlrbimet fetare

Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit Gjasat peumlr trsquou takuar me peumlrfaqeumlsuesit politikeuml eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i reumlndeumlsisheumlm i fuqizimit dhe llogaridheumlnies Ndarja e rezultateve sipas shkalleumls seuml shkollimit tregon se individeumlt me shkollim superior janeuml neuml poziteuml shumeuml meuml teuml mireuml peumlr teuml pasur kontakte me zyrtareumlt e zgjedhur Njeuml trend i ngjasheumlm veumlrehet neuml ccedildo nivel teuml qeverisjes por eumlshteuml veccedilaneumlrisht i shprehur peumlr nivel qendror Dallohet fakti se individeumlt me diplomeuml universitare kaneuml meuml shumeuml gjasa qeuml teuml takohen me njeuml deputet sesa me njeuml keumlshilltar komunal apo kryetar komune Ka shumeuml meuml shumeuml zyrtareuml komunaleuml neuml numeumlr dhe gjenden meuml afeumlr neuml aspekt gjeografik shumeuml respondenteuml mund teuml mos jeneuml neuml dijeni se njeuml person eumlshteuml keumlshilltar neuml komuneuml Votuesit me shkollim teuml uleumlt kaneuml meuml shumeuml gjasa teuml takohen me zyrtareuml teuml ndeumlrmarrjeve publike (me siguri peumlr trsquoi paguar faturat e tyre) por kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml bashkeumlbisedojneuml personalisht me zyrtareuml teuml zgjedhur

30

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 31: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Pjesa e teuml anketuareumlve qeuml kaneuml pasur kontakt mehellip

Grateuml kaneuml meuml pak gjasa qeuml teuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur sesa burrat Kjo mund teuml shpjegohet me faktin qeuml shumica e zyrtareumlve teuml zgjedhur janeuml burra (dy teuml tretat) Peumlrveccedil kontakteve me kryetarin e komuneumls grateuml kaneuml meuml pak gjasa madje edhe neuml krahasim me kuoteumln prej 30

Kishte kontakte gjateuml dymbedhjeteuml muajve teuml fundit

Eumlshteuml interesante qeuml banoreumlt urbaneuml kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml njeuml politikan Banoreumlt urbaneuml jetojneuml neuml komuna meuml teuml meumldha prandaj eumlshteuml e natyrshme qeuml kryetareumlt e komuneumls

31

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 32: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

dhe keumlshilltareumlt komunaleuml teuml qyteteve teuml meumldha mund trsquoi kushtojneuml meuml pak veumlmendje qytetareumlve teuml tyre (meqeuml peumlrmasa e peumlrfaqeumlsimit neumlnkupton qeuml ka meuml shumeuml votues peumlr njeuml keumlshilltar ndash rreth 2600 votues peumlr keumlshilltareuml neuml qytete krahasuar me rreth 1200 neuml komuna meuml teuml vogla)Eumlshteuml e habitshme qeuml banoreumlt e kryeqytetit nuk kaneuml meuml shumeuml gjasa peumlr teuml pasur kontakte me deputeteuml (dhe kaneuml meuml pak gjasa teuml takojneuml kryetarin e komuneumls personalisht) peumlrkundeumlr afeumlrsiseuml seuml tyre gjeografike Eumlshteuml e pritshme qeuml familja e madhe eumlshteuml peumlrpareumlsi Anketa tregon se respodenteumlt e familjeve teuml meumldha kaneuml raportuar se janeuml takuar meuml shpesh me keumlshilltareuml komunaleuml apo kryetarin e komuneumls sesa ata qeuml vijneuml nga familje teuml vogla (11 krahasuar me 67) Shpjegimi mund teuml jeteuml se shoqeumlria kolektiviste u jep reumlndeumlsi meuml teuml madhe familjeve teuml meumldha ose cilido aneumltar i familjes qeuml eumlshteuml takuar me njeuml politikaneuml llogaritet si peumlrfitim peumlr teumlreuml familjen

Gjasat peumlr teuml takuar njeuml deputet neuml 12 muajt e fnudit (renditja sipas vijeumls partiake)

Njeuml analizeuml krahasuese e lsquokontakteversquo sipas vijeumls partiake gjithashtu zbulon njeuml trend interesant Ithtareumlt e

32

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 33: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Veteumlvendosjes kaneuml takuar meuml shumeuml deputeteuml teuml Kuvendit teuml Kosoveumls Duke marreuml parasysh se VV nuk eumlshteuml neuml mesin e partive meuml teuml meumldha kjo mund teuml neumlnkuptojneuml veteumlm se deputeteumlt e tyre janeuml shumeuml meuml aktiveuml me votuesit e tyre sesa ata teuml partive tjera Sikurse me treguesit tjereuml praktikimi fetar ka korrelacion pozitiv me gjasat peumlr trsquou takuar me zyrtareuml teuml zgjedhur neuml ccedildo nivel meuml shpesh (me seuml paku 20) Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhurgjithashtu besojneuml se vota e tyre ccedilon pesheuml Eumlshteuml e qarteuml se komunikimi me qytetareuml nga ana e zyrtareumlve teuml zgjedhur rrit votat e partiseuml dhe pjeseumlmarrjen e ithtareumlve teuml tyre Ata qeuml takohen me zyrtareuml teuml zgjedhur kishin meuml shumeuml prirje teuml votojneuml njeumljteuml meuml 2010 sikurse 2007 Ndryshe ata qeuml kaneuml peumlrfituar meuml pak veumlmendje personale kishin meuml shumeuml prirje qeuml teuml ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml partiake

Pjesa e personave qeuml kaneuml pasur kontakt me zyrtareumlt ezgjedhur (sipas teuml ardhurave neuml Euro)

Kontaktet duket teuml jeneuml kryesisht teuml varura nga aneumltareumlsia neuml parti Njeuml aneumltar i partiseuml ka gati dhjeteuml hereuml meuml shumeuml gjasa teuml takohet me njeuml deputet sesa dikush qeuml nuk ka qeneuml kurreuml aneumltar (21 kundrejt 3) njeuml keumlshilltar komunal

33

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 34: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

(33 kundrejt 5) apo kryetar komune (29 kundrejt 6) Kjo tregon se zyrtareumlt e zgjedhur kryesisht takohen me ithtareuml teuml partiseuml dhe rralleumlhereuml angazhohen me votues teuml pavarur

Peumlrfitimet e komunikimit me qytetareumlt duket se meuml shumeuml i korrin kandidateumlt specifikeuml sesa partia Ata qeuml kaneuml pasur kontakte me zyrtareuml teuml zgjedhur kaneuml meuml shumeuml vlereumlsim peumlr kandidateumlt sesa peumlr partineuml (neuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa grupet tjera)

34

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 35: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

III Besimi neuml zgjedhje Peumlrveccedil pjeseumlmarrjes dhe peumlrfaqeumlsimit teuml peumlrgjithsheumlm eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml votuesit teuml shfaqin besim neuml veteuml institucionin e zgjedhjeve neuml reumlndeumlsineuml e voteumls se iu besojneuml rezultateve se besojneuml se votimi ishte i drejteuml dhe neuml ccedilfareuml shkalleuml i kaneuml veumlrejtur shkelur

Reumlndeumlsia e votimit Besimi se vota eumlshteuml e reumlndeumlsishme eumlshteuml tregues i reumlndeumlsisheumlm i gjendjes seuml demokraciseuml neuml njeuml shoqeumlri teuml caktuar Banoreumlt ruraleuml teuml Kosoveumls kaneuml besim meuml teuml madh neuml voteuml sesa banoreumlt urbaneuml (ku qytetareumlt e Prishtineumls kaneuml meuml seuml paku besim) Ekziston njeuml trend i buteuml ku individeumlt meuml teuml arsimuar kaneuml meuml pak besim neuml fuqineuml e voteumls qeuml veuml dyshim neuml procesin e zgjedhjeve

Arsimimi rriteuml besimin neuml votim

Ekziston njeuml dallim i vogeumll ndeumlrmjet gjinive neuml lidhje me reumlndeumlsineuml qeuml ata i kushtojneuml voteumls Burrat kaneuml meuml shumeuml dyshime dhe besojneuml se vota e tyre ka fuqi teuml kufizuar gjersa grateuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml meuml shumeuml voteumls (3 meuml tepeumlr) por edhe teuml peumlrgjigjen meuml shumeuml me lsquonuk e dirsquo (5 meuml tepeumlr)

35

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 36: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Banoreumlt e viseve rurale dhe Besimi se vota personale ka fshatrave i besojneuml fuqiseuml seuml

ndikim (sipas gjiniseuml) voteumls meuml shumeuml se banoreumlt urbaneuml Afeumlr 70 teuml banoreumlve ruraleuml besojneuml se vota ndikon neuml politikeumlbeumlrje krahasuar me 60 teuml respodenteumlve neuml Prishtineuml dhe 65 neuml qytetet tjera Analiza krahasuese e rezultateve sipas partive politike gjithashtu ka nxjerreuml rezultate interesante Ndoneumlse ithtareumlt e Veteumlvendosjes shohin meuml shumeuml mashtrime neuml teuml

njeumljteumln koheuml ata e shohin voteumln si shumeuml teuml reumlndeumlsishme Njeuml pjeseuml e madhe e ithtareumlve teuml LDK-seuml duket se janeuml pajtuar me peumlrceptimin se vota eumlshteuml pafuqishme

Vota ka ndikim (sipas partiseuml)

36

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 37: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhje fer Reumlndeumlsia qeuml i jepet zgjedhjeve ndikohet nga besimi se organizimi i zgjedhjeve ishte fer ku mbi 44 teuml respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se ato nuk ishin fer

Zgjedhjet e fundit ishin

Rezultatet e zgjedhjeve reflektuan voteumln fer

37

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 38: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shumica e kosovareumlve ishin duksheumlm teuml zhgeumlnjyer me mbareumlvajtjen e procesit teuml votimit Grateuml kaneuml prirje meuml shumeuml trsquoi besojneuml se zgjedhjet ishin fer (30 krahasuar me 22 teuml burrave) por duhet teuml theksohet se pjeseumlmarrja e grave neuml zgjedhje eumlshteuml peumlr rreth 30 peumlr qind meuml e uleumlt sesa ajo e burrave Kosovareumlt e rinj janeuml meuml kritikeuml sesa teuml moshuarit Votuesit e arsimuar kaneuml prirje teuml jeneuml meuml kritikeuml ndaj mbareumlvajtjes seuml zgjedhjeve sesa ata meuml pak teuml arsimuar Kategoria e vetme qeuml e konsideron mbareumlvajtjen e zgjedhjeve si teuml drejteuml ishte ajo e personave pa shkollim formal Neuml teuml gjitha kategoriteuml tjera peumlrpjesa e atyre qeuml mendonin se procesi nuk ishte i drejteuml ishte dyfish meuml e madhe me trend peumlrkeqeumlsues gradual qeuml vijon vitet e arritjes akademike

Militanteumlt e partiseuml i besojneuml meuml shumeuml mbareumlvajtjeszgjedhore (index)

Eumlshteuml e kuptueshme qeuml votuesit qeuml i besojneuml procesit kaneuml prirje trsquoi favorizojneuml partiteuml dhe ata qeuml kaneuml meuml pak besim anojneuml drejt kandidatit (ndoneumlse kauzaliteti sigurisht funksionon neuml dy aneumlt) Njeuml analizeuml e ngjashme krahasuese gjithashtu nxjerr peumlrfundimin se ata qeuml e paneuml procesin si teuml padrejteuml kishin prirje qeuml teuml ndryshojneuml se peumlr keuml votojneuml deumlrmjet vitit 2007 dhe 2010 (grafikoni meuml poshteuml)

38

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 39: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Zgjedhjet e padrejta ccedilojneuml votuesit peumlr teuml ndryshuarbesnikeumlrineuml partiake (indeks)

Nuk ka trend teuml caktuar peumlrgjateuml vijave partiake Shumica e respodenteumlve qeuml kaneuml votuar peumlr Veteumlvendosjen apo LDK-neuml mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml padrejta apo deri diku teuml padrejta Votuesit e PDK-seuml neuml aneumln tjeteumlr mendojneuml se zgjedhjet kaneuml qeneuml teuml drejta apo deri diku teuml drejta dhe veteumlm njeuml numeumlr i vogeumll i peumlrgjigjeve janeuml peumlrgjigjur se ato ishin teuml padrejta

Besimi neuml rezultate Pjeseuml e reumlndeumlsishme e procesit zgjedhor eumlshteuml numeumlrimi dhe ky proces eumlshteuml kontestuar neuml ciklet e fundit teuml zgjedhjeveEumlshteuml deumlshpeumlrues fakti qeuml meuml shumeuml kosovareuml besojneuml se rezultatet nuk pasqyrojneuml drejteuml meumlnyreumln si kaneuml votuar (gati njeuml e treta e kosovareumlve nuk pajtohen aspak gjersa veteumlm 12 pajtohen ploteumlsisht) Trendi kryesor shfaqet kur i analizojmeuml rezultatet sipas aneumltareumlsiseuml partiake ku ithtareumlt e partiseuml kryesoreuml kaneuml prirje trsquoi besojneuml rezultateve meuml shumeuml se teuml tjereumlt Ithtareumlt e PDK-seuml kryesisht besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml meumlnyreumln se si kaneuml votuar qytetareumlt gjersa shumica e ithtareumlve teuml

39

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 40: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Veteumlvendosjes nuk pajtohen aspak ithtareumlt e LDK-seuml AAK-seuml dhe AKR-seuml kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen neuml meumlnyreuml meuml pak radikale Kjo pyetje nuk mateuml sakteumlsineuml e rezultateve por ilustron peumlrceptimin e njeuml besimi teuml zbehteuml neuml integritetin e voteumls dhe procesit teuml numeumlrimit

Rezultatet reflektojneuml se si njereumlzit votuan

Mosbesimi neuml rezultatet e zgjedhjeve vjen kryesisht nga Prishtina banoreumlt e teuml cilit vend janeuml meuml dyshuesit ndaj rezultateve gjersa votuesit rural janeuml meuml pak kritikeuml dhe teuml cileumlt besojneuml se rezultatet pasqyrojneuml voteumln e tyre

Besimi neuml rezultate (sipas partive)

40

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 41: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Personat qeuml kaneuml ndryshuar peumlrcaktimin e tyre teuml votimit nga viti 2007 neuml 2010 ishin teuml mendimit se rezultatet e zgjedhjeve nuk pasqyronin synimin e votimit Kjo tregon se mashtrimi shtyn votuesit qeuml teuml ndeumlrrojneuml partineuml apo teuml mos votojneuml fare (shih grafikonin meuml poshteuml)

Besimi neuml Rezultate ndikon zgjedhjen e votuesit

Shkeljet Incidentet e shkeljeve qeuml votuesit i kaneuml veumlrejtur eumlshteuml njeuml tjeteumlr tregues i dobisheumlm i procesit zgjedhor Respondenteumlt janeuml pyetur neumlse kaneuml veumlrejtur presione ndaj votuesve blerje teuml votave votime teuml shumeumlfishta apo votime familjare Ata janeuml pyetur se neuml ccedilfareuml meumlnyre i kaneuml marreuml ato informata neumlse kaneuml deumlgjuar peumlr incidente teuml tilla neuml lajme neumlse u kaneuml treguar miqteuml apo teuml afeumlrmit apo neumlse i kaneuml pareuml veteuml apo iu kaneuml ndodhur atyre Meuml pak se gjysma e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se nuk kaneuml pareuml apo deumlgjuar peumlr shkeljet e lartcekura gjysma tjeteumlr theksuan se kaneuml deumlgjuar nga mediat apo nga teuml tjereumlt dhe rreth 5 janeuml peumlrgjigjur se kaneuml pareuml raste teuml tilla apo ato iu kaneuml ndodhur atyre

41

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 42: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Shkeljet

Kategoria e mesme dhe e fundit janeuml meuml problematiket E treta neuml veccedilanti eumlshteuml kategoria e personave qeuml kaneuml pasur peumlrvojeuml personale me mashtrime Neuml njeuml tryezeuml teuml rrumbullakeumlt teuml meumlhershme ku i kemi prezantuar keumlto teuml dheumlna disa diskutues ishin teuml mendimit se shkalla prej 4-5 ishte meuml e uleumlt se ajo qeuml kishin pritur Por kjo peumlrqindje fsheh diccedil brengoseumlse sepse ccedildo i njeumlzeti votues personalisht ka peumlrjetuar apo veumlzhguar mashtrim

E kam pa veteuml

Neumlse secili incident i mashtrimit ka peumlrfshireuml njeuml voteuml teuml vetme ateumlhereuml rreth 5 (baras me peseuml deputeteuml) kaneuml qeneuml

42

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 43: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml manipuluara Por shumica e shkeljeve peumlrfshinin disa vota prandaj shkalla e vjedhjes seuml votave eumlshteuml me siguri shumeuml meuml e larteuml Meumlnyra se si votuesit i veumlrejneuml shkeljet dhe si krijojneuml njeuml opinion qartas ndikohet nga gjinia niveli i shkollimit si dhe faktoreuml tjereuml demografikeuml Ata qeuml kaneuml qeneuml deumlshmitareuml teuml shkeljeve teuml ndryshme kaneuml ndeumlrruar besnikeumlrineuml partiake neuml njeuml shkalleuml meuml teuml madhe (me rreth 10 meuml shumeuml se teuml tjereumlt)

Votimi Familjar (sipas mosheumls)

Mosha ka njeuml ndikim mjaft teuml madh meqeuml kosovareumlt neuml mosheuml meuml teuml shtyreuml kaneuml nivel meuml larteuml teuml toleranceumls peumlr disa probleme teuml shpeshta teuml cilat i pranojneuml si normale Shumica e respodenteumlve teuml moshuar kaneuml raportuar se nuk kaneuml veumlrejtur votim familjar gjersa shumica e teuml rinjve theksojneuml teuml kundeumlrteumln Ky peumlrceptim i kundeumlrt me siguri nuk eumlshteuml dallim neuml vrojtim por ka teuml beumljeuml me faktin se teuml rinjteuml janeuml meuml teuml veteumldijsheumlm qeuml votimi familjar peumlrbeumln shkelje ndryshe nga gjysheumlrit e tyre Ngjasheumlm kosovareumlt e rinj kaneuml veumlrejtur meuml shumeuml presion ndaj votuesve sesa teuml moshuarit Rreth 7 teuml kosovareumlve teuml mosheumls 18-39 vjeccedil personalisht kaneuml peumlrjetuar shkelje

43

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 44: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

krahasuar me veteumlm 2 peumlr respondenteumlt e moshuar I njeumljti trend veumlrehet kur analizojmeuml rezultatet sipas shkalleumls seuml arsimit ku personat me shkollim meuml teuml larteuml veumlrejneuml votim familjar meuml shpesh sesa ata me meuml pak shkollim Neumlse peumlrhapja e institucioneve teuml shkollimit teuml larteuml nuk i jep Kosoveumls peumlrpareumlsi neuml shkenceuml seuml paku ndoshta ndihmon peumlr njeuml skeneuml politike meuml dinamike Aneumltareumlt e partiseuml i shohin shkeljet meuml mireuml sepse ata janeuml meuml teuml interesuar qeuml teuml identifikojneuml dhe denoncojneuml blerje teuml votave presion dhe forma teuml tjera teuml shkeljeve neumlse dyshojneuml neuml praktika teuml padrejta Votuesit e rasteumlsisheumlm dhe aneumltareumlt e partive meuml seuml shpeshti deumlgjojneuml peumlr shkelje teuml shumta nga mediat dhe teuml tjereumlt ndoneumlse kaneuml meuml shumeuml prirje sesa grateuml qeuml trsquoi shohin dhe deumlgjojneuml parregullsiteuml veteuml

44

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 45: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese Gama e pyetjeve qeuml kaneuml vlereumlsuar sistemin dhe sjelljen votuese neuml peumlrgjitheumlsi kishin peumlr qeumlllim teuml zbulojneuml neumlse respodenteumlt (a) favorizojneuml partineuml apo kandidateumlt individualeuml (dhe rrjedhimisht neumlse parapeumllqejneuml lista teuml hapura apo teuml mbyllura) (b) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet 2010 sikur meuml 2007 (c) kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale 2009 dhe neuml zgjedhjet e peumlrgjithshme meuml 2010 (d) kur kaneuml vendosur votuesit peumlr keuml teuml votojneuml (para apo gjateuml fushateumls) (e) si vendosin peumlr kandidateumlt dhe (f) neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls kaneuml votuar

Partia apo kandidateuml individualeuml Shumica e respondenteumlve parapeumllqejneuml lista teuml hapura 60 kundrejt 33 qeuml favorizonin listat e mbyllura Kjo tregon njeuml parapeumllqim peumlr peumlrzgjedhje individuale por edhe mosbesim ndaj lidershipit teuml partiseuml

Peumlr lista teuml hapura apo teumlmbyllura

Kur janeuml pyetur ndryshe peumlr teuml njeumljteumln meumldyshje respondenteumlt gjithashtu kaneuml deklaruar se individeumlt janeuml meuml teuml reumlndeumlsisheumlm sesa partia Kjo tregon se skena partiake nuk eumlshteuml konsoliduar dhe se kosovareumlt preferojneuml qeuml teuml mos konsolidohet ashtu siccedil eumlshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet kjo preferenceuml sipas tipareve teuml ndryshme demografike Grateuml para-peumllqejneuml lista teuml hapura ndaj

atyre teuml mbyllura por preferenca nuk eumlshteuml aq e theksuar

45

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 46: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

sikurse tek burrat Grateuml mbeumlshtesin listat e mbyllura neuml shkalleuml prej 35 krahasuar me 31 tek meshkujt Ato gjithashtu kaneuml prirje teuml peumlrgjigjen me lsquonuk e dirsquo neuml njeuml shkalleuml meuml teuml larteuml sesa burrat (11 krahasuar me 6)

Mbeumlshtetja peumlr listat e hapura rritet me mosheuml (me peumlrjashtim teuml grupmosheumls prej mbi 70 vjeccedile) Arsimimi eumlshteuml po ashtu njeuml tregues i forteuml ku mbeumlshtetja peumlr lista teuml hapura rritet neuml maseuml drastike me shkollim teuml larteuml

Lista teuml hapura apo teuml mbyllura (sipas edukimit)

Kosovareumlt fetareuml dhe jofetareuml favorizojneuml lista teuml hapura ndoneumlse grupi i dyteuml janeuml peumlrkraheumls meuml teuml flakteuml Teuml ardhurat gjithashtu peumlrcaktojneuml mbeumlshtetjen peumlr lista teuml hapura kur kosovareumlt me teuml ardhura meuml teuml mira mbeumlshtesin listat e hapura neuml raport 8 me 1 gjersa kosovareumlt meuml teuml varfeumlr memzi mbeumlshtesin ato meuml shumeuml se listat e mbyllura Duket se aleancat personale kaneuml filluar ta ndryshojneuml dinamikeumln brenda partive politike Kosovareumlt qeuml janeuml aneumltareuml teuml partive politike mbeumlshtesin listat e hapura gjersa ish-aneumltareumlt favorizojneuml listat e mbyllura Peumlrkrahja meuml e madhe peumlr lista teuml hapura vie nga ata qeuml asnjeumlhereuml nuk kaneuml qeneuml aneumltareuml teuml partive

46

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 47: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Shkoi me teuml vjetrin erdhi me teuml riun

Pyetja neumlse respodenteumlt favorizojneuml partineuml apo kandidatin ka nxjerreuml peumlrgjigje shumeuml teuml ngjashme por meuml pak teuml

mprehta sesa kur janeuml pyetur peumlr listat e hapura Gjersa A eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kjo mat pak a shumeuml teuml partia apo kandidati njeumljteumln ccedileumlshtje peumlrgjigjet tregojneuml se publiku eumlshteuml duksheumlm meuml i ndeumlrgjegj-sheumlm dhe ka opinion teuml fuqisheumlm peumlr debatin e listave teuml hapurambyllura Listat e hapura koheumlve teuml fundit po sulmohen sepse shpeshhereuml janeuml fajeumlsuar nga kritikeumlt se kaneuml mundeumlsuar mashtrime Qeumlndrimi i D4D-seuml eumlshteuml se vota preferenciale eumlshteuml ajo qeuml beumln teuml mundur

mashtrimin Listat e hapura nuk duhet teuml fajeumlsohen por ato duhet teuml avancohen me tipare tjera Ne jemi teuml keumlnaqur qeuml opinioni publik beson se listat e hapura duhet teuml mbesin

47

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 48: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ccedilfareuml eumlshteuml meuml e reumlndeumlsishme kur voton (sipas afeumlrsiseuml me njeuml parti)

Respodenteumlt qeuml ndjehen teuml afeumlrt me njeuml parti favorizojneuml partineuml gjersa kosovareumlt qeuml kaneuml lidhje teuml lehta me partiteuml meuml tepeumlr parapeumllqejneuml kandidateumlt

Peumlrzgjedhja votuese Meuml 2010 personat neuml gjendje meuml teuml mireuml ekonomike kaneuml votuar kryesisht peumlr PDK LDK dhe VV AAK ka teumlrhequr meuml shumeuml votues nga grupi i personave me teuml ardhura mesatare gjersa AKR ka fituar meuml shumti mbeumlshtetje nga teuml varfrit Eumlshteuml interesant se kur janeuml pyetur se si do teuml votonin neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme trendi i teuml ardhurave meuml nuk eumlshteuml tregues Nuk ka parti teuml posaccedilme qeuml pritet teuml korreuml rezultate meuml teuml mira tek teuml varfrit apo teuml pasurit Diagrami neuml faqen tjeteumlr tregon peumlrgjigjet e pyetjes se do teuml votonit neumlse zgjedhjet do teuml mbaheshin teuml dieleumln e ardhshme Ndarja e synimeve teuml votimit sipas profileve teuml ndryshme demografike shfaq trende befasuese Peumlr shembull teuml gjitha partiteuml tradicionale janeuml krahasueshmeumlrisht meuml teuml forta tek personat me shkollim meuml

48

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 49: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

teuml uleumlt por kaneuml humbur peumlrqindje karshi Veteumlvendosjes tek personat me shkollim teuml larteuml

Inte

rpre

timi i

vot

imit

(sip

as g

jinis

euml)

49

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 50: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Si do teuml votojneuml qytetareumlt e edukuar

Synimet e votimit janeuml teuml lidhura ngushteuml edhe me grupmoshat (shih grafikonin meuml poshteuml)

Synimet e votimit (sipas grupmoshave)

Edhe besimi fetar nxjerr rezultate interesante Peumlrveccedil koalicionit KKR qeuml ka duksheumlm peumlrqindje meuml teuml madhe teuml votuesve fetareuml LDK ka peumlrqindje teuml larteuml teuml teuml moshuarve teuml cileumlt janeuml praktikues teuml feseuml meuml shumeuml se teuml tjereumlt AAK ka duksheumlm mbeumlshtetje meuml teuml larteuml teuml votuesve laik

50

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 51: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e p

artis

euml 20

10 (s

ipas

feseuml

)

51

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 52: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrzgjedhja e partiseuml Skena partiake neuml Kosoveuml shpeshhereuml eumlshteuml quajtur statike Partiteuml e reja nuk kaneuml kurajo pasi qeuml sipas tyre skena nuk ndryshon Por anketa deumlshmon teuml kundeumlrteumln Njeuml e pesta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml ndryshuar partineuml e preferuar nga 2007 neuml 2010 Gjysma

kaneuml votuar njeumljteuml qeuml A ishte zgjedhja e juaj e

partiseuml e njejta sikurse neuml vitin 2007

peumlrshkruan njeuml skeneuml shumeuml meuml jostabile partiake sesa qeuml eumlshteuml menduar Votuesit meuml teuml arsimuar kaneuml prirje teuml ndryshojneuml voteumln e tyre meuml shpesh se teuml tjereumlt sikurse qeuml kaneuml vepruar votuesit qeuml vinin nga familjet e vogla Njeuml e kateumlrta e votuesve qeuml jetojneuml neuml familje teuml vogla (1-3 aneumltareuml) kaneuml votuar ndryshe krahasuar me 16 teuml atyre neuml familje prej kateumlr apo meuml shumeuml aneumltareuml Kosovareumlt qeuml nuk besojneuml se votimi eumlshteuml

instrument i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml ndikuar neuml politika kaneuml prirje qeuml ti peumlrmbahen teuml njeumljteumls parti gjersa ata qeuml besojneuml ndryshe kaneuml prirje teuml teumlrhiqen dhe teuml mos votojneuml Analizimi i keumlsaj pyetje duke e krahasuar me perceptimin neumlse zgjedhjet ishin fer tregon se kosovareumlt meuml teuml veumlrteteuml brengosen me manipulimin e zgjedhjeve Ata qeuml besojneuml se rezultatet e zgjedhjeve teuml fundit ishin teuml drejta kaneuml vazhduar teuml votojneuml neuml teuml njeumljteumln meumlnyreuml Personat qeuml kaneuml ndeumlrruar partiteuml e tyre kaneuml prirje ta shohin dhe teuml preken nga mungesa e drejteumlsiseuml Kjo tregon se mashtrimi zgjedhor ka ndikim teuml duksheumlm neuml peumlrzgjedhjen votuese dhe do teuml

52

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 53: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

shkonte neuml favor teuml partive teuml meumldha neumlse do teuml zvogeumlloheshin mashtrimet (shih diagramin meuml poshteuml dhe neuml kapitullin e meumlhersheumlm)

Besimi neumlse zgjedhjet janeuml teuml drejta ndikojneuml neuml voteuml

Eumlshteuml e logjikshme qeuml aneumltareumlt e partiseuml nuk ndeumlrrojneuml besnikeumlrineuml shpesh ku 70 kaneuml vazhduar teuml njeumljteumln peumlrzgjedhje ndeumlrmjet 2007-2010 (qeuml eumlshteuml meuml e uleumlt se qeuml kemi pritur duke marreuml parasysh se fjala eumlshteuml peumlr militanteumlt meuml teuml besuesheumlm) Jo-aneumltareumlt kaneuml prirje teuml ndryshojneuml partiteuml meuml shpesh meqeuml meuml pak se gjysma kaneuml votuar njeumljteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml analizohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit dhe ccedilfareuml shohin ata tek partiteuml aktuale Anketa gjithashtu ka pyetur peumlr cileumlsiteuml e partiseuml dhe peumlr arsyet qeuml kaneuml shtyreuml votuesit qeuml teuml peumlrzgjedhin njeuml parti teuml caktuar peumlr shkak teuml liderit cileumlsiseuml seuml ekipit e kishin njeuml teuml afeumlrm neuml parti apo teuml tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr)

53

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 54: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Cileuml

siteuml

e P

artis

euml

54

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 55: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Neuml maseuml meuml teuml madhe PDK-ja dhe LDK-ja teumlrheqin meuml shumeuml votues peumlr shkak teuml lidhjeve qeuml tregon se ata kaneuml rrjetin meuml teuml gjereuml teuml patronazhit LDK mobilizon njeuml ccedilerek teuml votuesve teuml saj peumlr shkak teuml liderit gjersa 30 e peumlrzgjedhin ateuml peumlr angazhimin e saj neuml teuml mireuml teuml Kosoveumls vijuar nga 16 teuml cileumlt e ndjekin cileumlsineuml e programit AAK teumlrheq votuesit peumlrmes liderit teuml saj peumlr shkak se janeuml aneumltareuml apo peumlr shkak se e njohin dikeuml aty Interesat e Kosoveumls janeuml arsyeja pse njeuml e treta e peumlrkraheumlsve teuml VV-seuml e peumlrzgjedhin keumlteuml leumlvizje vijuar nga 25 peumlr shkak teuml cileumlsiseuml seuml programit dhe 17 peumlr liderin Eumlshteuml interesante teuml shihet se shkalla e peumlrgjigjeve qeuml kaneuml refuzuar apo nuk e dinin eumlshteuml meuml e larta neuml pyetjen peumlr cileumlsineuml e programit apo peumlr shkak teuml kandidateumlve meuml teuml mireuml neuml listeuml Veteumlm 5-65 teuml respondenteumlve citojneuml cileumlsineuml e ekipit si arsyeja peumlr ta votuar partineuml por kjo shkalleuml rritet peumlr personat neuml poziteuml meuml teuml mireuml ekonomike (gati njeuml e pesta) Rreth 4 peumlrzgjedhin partineuml e tyre ose peumlr shkak se e njohin dikeuml apo kaneuml familjareuml neuml ateuml parti Aneumltareumlt e partiseuml meuml shpesh e peumlrmendin liderin e partiseuml si arsye peumlr ta votuar gjersa ish-aneumltareumlt apo peumlrkraheumlsit qeuml nuk janeuml aneumltareuml peumlrmendin arsye tjera peumlr ta votuar partineuml Analiza krahasuese neuml vijim paraqet peumlrpjeseumln e cileumlsive qeuml votuesit i kaneuml pareuml neuml secileumln parti Diagrami i meumlposhteumlm peumlrshkruan peumlrzgjedhjen e dyteuml teuml votuesit i pyetur se peumlr keuml do teuml votonte neumlse partia e preferuar nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje Peumlrzgjedhja e dyteuml eumlshteuml e reumlndeumlsishme peumlr teuml vlereumlsuar (a) cila parti me gjaseuml do teuml kapitalizonte nga zemeumlrimi me partiteuml neuml pushtet dhe (b) kandidateumlt peumlr kryetareuml komunash teuml cileumlt kaneuml gjaseuml qeuml teuml peumlrfitojneuml mbeumlshtetjen e teuml tjereumlve neuml balotazh

55

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 56: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Zgje

dhja

e d

yteuml

neumlse

par

tia ju

aj n

uk m

err p

jeseuml

neuml

zgje

dhje

(s

ipas

lidh

jes

parti

ake)

56

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 57: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

AAK eumlshteuml peumlrzgjedhja e dyteuml meuml e shpeshteuml peumlr shumiceumln e kosovareumlve neumlse partia e tyre nuk do teuml merrte pjeseuml neuml zgjedhje apo neumlse kandidati i tyre humb neuml raundin e pareuml dhe kjo eumlshteuml posaccedileumlrisht e veumlrteteuml peumlr grupmoshat deri 50 vjeccedil Ndoneumlse eumlshteuml partia e dyteuml peumlr nga madheumlsia LDK shihet si zgjidhje e sigurt peumlr kosovareumlt e teuml gjitha moshave por nuk eumlshteuml partia primare peumlr teuml teumlrhequr voteumln e zemeumlrimit ndaj qeveriseuml Veteumlvendosje dhe AKR duken meuml teuml forta tek grupmoshat e reja (neumln mosheumln 30 vjeccedil) ku ata geumlzojneuml besimin e 8 krahasuar me grupmoshat tjera me mesatare prej 35-4 Anketa gjithashtu ka pyetur neumlse votuesit kaneuml votuar njeumljteuml neuml zgjedhjet lokale dhe ato teuml peumlrgjithshme dhe analiza krahasuese e partive eumlshteuml paraqitur vizuelisht meuml poshteuml Arsyeja pse AAK ka bazeuml meuml teuml padisiplinuar votuesish nga zgjedhjet lokale neuml ato teuml peumlrgjithshme eumlshteuml se arrin neuml balotazh neuml meuml pak komuna sesa dy partiteuml kryesoreuml prandaj aty ku eumlshteuml njeuml parti e treteuml apo e kateumlrt ajo teumlrheq meuml pak vota peumlr kryetar komune sesa peumlr llojet tjera teuml zgjedhjeve

Votuan teuml njeumljtit neuml zgjedhjet Nacionale amp Lokale (sipas synimeve partiake)

57

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 58: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Efekti i fushateumls Kjo pjeseuml vijon me analizeumln se neuml ccedilfareuml shkalleuml votuesit kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre partiake Ndryshe nga pjesa e meumlparshme kjo pjeseuml beumln peumlrpjekje teuml peumlrgjigjet edhe neuml ateuml se kur ndodh ndryshimi i voteumls Vendimi peumlr keuml teuml votohet merret nga votuesit meuml shumeuml se njeuml muaj paraprakisht (588) Kjo leuml mbi 40 qeuml teuml vendosin brenda njeuml muaji teuml veteumlm ku supozohet se teuml gjitha partiteuml trajtohen njeumllloj

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas gjiniseuml)

Vendimi peumlr teuml votuar (sipas edukimit)

58

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 59: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Grateuml kaneuml prirje teuml ndikohen meuml shumeuml nga fushata Njeuml pjeseuml meuml e madhe e grave vendosin gjateuml muajit teuml fushateumls 5 diteuml para diteumls seuml zgjedhjeve si dhe neuml diteumln e zgjedhjeve Personat meuml teuml shkolluar ndikohen meuml pak nga fushata Veteumlm 8 e respondenteumlve me diplomeuml universitare apo meuml teuml larteuml vendosin diteumln e zgjedhjeve krahasuar me rreth 18 peumlr respondenteumlt me shkollim fillor apo meuml pak Kosovareumlt qeuml kaneuml ndeumlrruar peumlrzgjedhjen e tyre teuml votimit ndeumlrmjet 2007 dhe 2010 vendimin e kaneuml marreuml neuml koheuml teuml ndryshme Rreth njeuml e kateumlrta kaneuml vendosur shumeuml koheuml para fushateumls njeuml ccedilerek tjeteumlr gjateuml fushateumls por gati njeuml e treta disa diteuml para zgjedhjeve dhe diteumln e zgjedhjeve Analiza krahasuese sipas partiseuml nxjerr rezultate teuml mahnitshme Shumeuml votues teuml AAK-seuml kaneuml vendosur teuml votojneuml peumlr ta diteumln e zgjedhjeve qeuml eumlshteuml neuml peumlrputhje me peumlrzgjedhjen e tyre si opsioni i dyteuml i sigurt por gjithashtu neumlnvizon njeuml bazeuml jo teuml qeumlndrueshme zgjedhore e cila mund teuml ikeuml neumlse beumlhen gabime Si parti e re as votuesit e AKR-seuml nuk janeuml teuml lsquolidhurrsquo peumlr partineuml Meqeuml shumica e votuesve teuml tyre vendosin peumlr teuml votuar peumlr ta gjateuml fushateumls baza e votuesve teuml tyre eumlshteuml neuml largim dhe e paqeumlndrueshme Si peumlrpjeseuml e bazeumls seuml tyre teuml votuesve shumica e votuesve teuml Veteumlvendosjes janeuml peumlrcaktuar shumeuml koheuml para fushateumls LDK gjithashtu ka njeuml bazeuml teuml qeumlndrueshme teuml votuesve por hisja e saj e votuesve teuml qeumlndruesheumlm eumlshteuml meuml e zbehteuml se ajo e VV PDK ka fushatat meuml teuml mira meqeuml njeuml pjeseuml e madhe votuese e saj duket se peumlrcaktohet gjateuml keumlsaj periudhe ndoneumlse ka njeuml bazeuml teuml madhe teuml qeumlndrueshme (meuml teuml madhe se teuml tjereumlt neuml numra por jo si proporcion i madheumlsiseuml seuml saj)

59

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 60: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Kur

ven

dosi

n vo

tues

it se

peumlr

keuml

teuml v

otoj

neuml

(sip

as li

dhje

s pa

rtiak

e)

60

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 61: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Votuesit teuml cileumlt kaneuml cekur ekipin dhe cileumlsineuml e programit si prioritet kaneuml prirje teuml peumlrcaktohen shumeuml koheuml para zgjedhjeve peumlr partineuml qeuml do ta votojneuml gjersa njeuml pjeseuml meuml e madhe e atyre qeuml anojneuml nga lidereumlt kaneuml prirje ta shtyjneuml vendimin e tyre peumlrfundimtar deri neuml fushateuml apo deri diteumln e zgjedhjeve Rreth 8 e shohin listeumln e kandidateumlve si kriterin meuml teuml reumlndeumlsisheumlm dhe shumica e tyre vendosin gjateuml fushateumls dhe diteumlt e fundit neuml prag teuml diteumls seuml zgjedhjeve

Votuesit vendosin se peumlr keuml teuml votojneuml hellip (sipas teuml ardhurave)

Kur i shohim teuml dheumlnat sipas teuml ardhurave gjithashtu veumlrejmeuml njeuml trend teuml buteuml por gjithsesi teuml pranisheumlm ku teuml varfrit dhe teuml pasurit kaneuml prirje teuml jeneuml votues teuml qeumlndruesheumlm ndeumlrsa klasa puneumltore eumlshteuml ajo qeuml ende eumlshteuml neuml keumlrkim e sipeumlr teuml njeuml strehe teuml peumlrhershme politike

Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit Meumlnyra se si votuesit kaneuml vendosur trsquoi sheumlnjojneuml emrat e kandidateumlve individualeuml (duke pasur parasysh 5 mundeumlsiteuml peumlr Kuvend teuml Kosoveumls) eumlshteuml po ashtu me reumlndeumlsi meqeuml kjo peumlrfundimisht vendos peumlr peumlrbeumlrjen e organit toneuml meuml teuml

61

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 62: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

larteuml legjislativ Afeumlr njeuml e kateumlrta e respodenteumlve kaneuml raportuar se kaneuml peumlrzgjedhur peseuml emrat e pareuml neuml meumlnyreuml teuml shpejteuml qeuml humb qeumlllimin e listave teuml hapura sikurse qeuml e beumln teuml njeumljteumln edhe 12 teuml cileumlt votojneuml sipas sugjerimeve teuml liderit Vlera e veumlrteteuml e listave teuml hapura mbetet teuml peumlrcaktohet nga votuesit teuml cileumlt peumlrzgjedhin kandidateumlt e deumlshmuar profesionalisht (36) apo nga i njeumljti qytet (11) apo teuml cileumlt i njohin personalisht (7) etj

Peumlrzgjedhja e Kandidateumlve

Shumeuml shpejt i zgjodhi 5 emrat e pareuml 23

Kandidateumlt nga qyteti juaj 11

Kandidateumlt e mosheumls tuaj apo gjiniseuml 1

Kandidateumlt qeuml i njoh personalisht 7 Kandidateumlt e afeumlrt me kryetarin apo teumlpropozuar nga partia 12

Kandidateumlt e veumlrtetuar profesionalisht 36

Kandidateumlt e veumlrtetuar gjateuml lufteumls 5

Teuml tjereumlNuk tregonNuk e di 4

Neuml ccedilfareuml kohe teuml diteumls votuesit shkojneuml neuml vendvotim peumlr teuml hedhur voteumln duket teuml jeteuml informateuml e pareumlndeumlsishme por nuk eumlshteuml e tilleuml Ekziston njeuml trend peumlr disa paleuml zgjedhje neuml Kosoveuml ku pas oreumls 1700 kemi njeuml pjeseumlmarrje tepeumlr teuml larteuml qeuml eumlshteuml e dyshimteuml Neumlse i pyesim votuesit se kur kaneuml votuar mund teuml na shpie neuml mospeumlrputhje teuml mundshme ndeumlrmjet pjeseumlmarrjes neuml zgjedhje teuml veumlrejtur gjateuml Diteumls seuml Zgjedhjeve (teuml raportuar neuml publikimin toneuml peumlr zgjedhjet e parakohshme neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik3) dhe peumlrgjigjeve teuml respondenteumlve neuml anketeuml Veumlzhguesit raportojneuml edhe pjeseumlmarrjen e votuesve mashtrues teuml cileumlt mund teuml votojneuml neuml emeumlr teuml teuml tjereumlve apo disa hereuml teuml cileumln gjeuml anketa nuk

3 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik httpd4d-ksorgassetsD4D_Elections_KacanikFerizajEng_pdf

62

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 63: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

mund ta tregojeuml Neumlse dallimi eumlshteuml mjaft i madh dhe statistikisht relevant ateumlhereuml ky mashtrim mund teuml deumlshmohet se ekziston dhe eumlshteuml masiv

Koha e votimit (sipas gjiniseuml)

Eumlshteuml gjithashtu interesant teuml shihen trendet gjinore peumlr koheumln neuml teuml cileumln dalin peumlr teuml hedhur voteumln Grateuml votojneuml meuml pak posaccedileumlrisht neuml periudheumln 1300-1500 dhe meuml shumeuml neuml periudheumln 0900-1100 dhe 1500-1700 Ndarja sipas mosheumls tregon se teuml moshuarit kryesisht votojneuml neuml meumlngjes Gjithashtu ekzistojneuml disa trende teuml lehta peumlrgjateuml partive Votuesit e LDK-seuml kaneuml prirje teuml votojneuml meuml shumeuml neuml meumlngjes gjersa teuml Veteumlvendosjes neuml oreumlt meuml teuml vonshme

63

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 64: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

V Pritjet e lidershipit Njeuml pjeseuml e reumlndeumlsishme e ushtrimit demokratik janeuml arsyet pse individeumlt votojneuml peumlr njeuml lider dhe jo peumlr teuml tjereumlt eumlshteuml thelbeumlsore teuml vlereumlsohet se ccedilfareuml cileumlsish keumlrkojneuml votuesit tek lidereumlt meqeuml peumlrfundimisht njeuml gjeuml e tilleuml dikton llojin e qeverisjes qeuml marrim si pasojeuml

Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi Pothuajse teuml gjitheuml kosovareumlt mendojneuml se atributet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml i keumlrkojneuml tek lidereumlt janeuml shkollimi pasuar nga njohuria teuml mos jeneuml teuml korruptuar moraleuml guximtareuml puneumltoreuml dhe vizionareuml (shih grafikonin neuml faqen e ardhshme) Pjeseumlmarrja neuml lufteuml meuml nuk eumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml tregon njeuml pjekuri gjithnjeuml meuml teuml madhe teuml politikeumls pragmatike tek votuesit

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml i dijsheumlm

Peumlr trsquoi dalluar preferencat dhe vlerat sipas vijave partiake i kemi analizuar rezultatet sipas lidhjes partiake Shumica e vlerave janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr teuml gjitha partiteuml por disa meuml pak se tjerat Peumlr shembull praktikisht teuml gjitheuml peumlrkraheumlsit e LDK-seuml vlereumlsojneuml njohurineuml si teuml domosdoshme peumlr lidereumlt gjersa kjo vlereumlsohet meuml pak nga votuesit e AAK-seuml

64

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 65: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Vler

at m

euml teuml

reumlnd

eumlsis

hme

peumlr n

jeuml li

der

65

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 66: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ekzistojneuml disa dallime gjinore peumlr veccediloriteuml ku kryesisht grateuml nuk ndajneuml mendimin se teuml qenit vizionar apo i peumlrkushtuar neuml kauza meuml teuml larta eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi Ekziston njeuml trend partiak ky peumlrkraheumlsit e Veteumlvendosjes vlereumlsojneuml vizionin meuml shumeuml se teuml tjereumlt

Peumlrkraheumlsit e partiseuml qeuml mendojneuml se eumlshteuml shumeuml mereumlndeumlsi qeuml lideri teuml jeteuml vizionar

Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml Gjersa pyetja e meumlhershme mat peumlrceptimin peumlr vlera neuml peumlrgjitheumlsi pa pasur parasysh emra teuml peumlrveccedileumlm njeuml pyetje tjeteumlr ishte se cilat veccedilori i vlereumlsojneuml meuml shumeuml tek lidereumlt aktualeuml Ne e kemi vlereumlsuar popullaritetin e peumlrgjithsheumlm si dhe ateuml qeuml votuesit sakteumlsisht e shohin tek lidereumlt e caktuar Kryeministri aktual Hashim Thaccedili shquhet peumlr dy cileumlsi eumlshteuml lider i forteuml dhe nxit shpreseuml Kryetari i partiseuml seuml dyteuml peumlr nga madheumlsia dhe Kryetar i Komuneumls seuml Prishtineumls shquhet si njeri i ditur dhe i ndersheumlm Haradinaj shihet si i forteuml por edhe si njeuml person qeuml sjell ndryshim Kurti vlereumlsohet po aq larteuml neuml shumiceumln e cileumlsive peumlrveccedil asaj si lider i forteuml Pacolli radhitet larteuml me kujdesin peumlr njereumlzit Gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe imazhin e figurave tjera ku Surroi eumlshteuml asocuar ekskluzivisht me diturineuml gjersa Jakup Krasniqi me sinqeritetin

66

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 67: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Tipa

ret e

udh

eumlheq

eumlsve

akt

ual

67

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 68: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Teuml njeumljtit dy lidereuml qeuml japin meuml seuml shumti shpreseuml janeuml po ata qeuml ndjellin meuml seuml shumti frikeuml tek populli (17 janeuml peumlrgjigjur se i frikeumlsohen Thaccedilit dhe 10 i frikeumlsohen Kurtit) Gati ccedilereku i respondenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk u jep shpreseuml Kur janeuml pyetur se kush do teuml sjelleuml ndryshim Haradinaj i bashkohet Thaccedilit dhe Kurtit Meuml shumeuml se njeuml e treta e respodenteumlve janeuml peumlrgjigjur se asnjeuml lider nuk kujdeset peumlr popullin Gjithashtu ka trende tek gjinia Peumlr sa i peumlrket peumlrgjigjes lsquoteuml jeteuml lider i forteumlrsquo grateuml kaneuml prirje teuml vlereumlsojneuml Hashim Thaccedilin meuml shumeuml sesa burrat dhe meuml pak e vlereumlsojneuml Ramush Haradinajn apo Jakup Krasniqin Burrat e shohin Surroin Kurtin dhe Mustafeumln si meuml teuml dijsheumlm por grateuml teuml njeumljteumln cileumlsi e shohin tek Thaccedili Faktori meuml i duksheumlm qeuml dallon besnikeumlrineuml tek ithtareumlt e partive duket teuml jeteuml mosha (shih grafikonin neuml faqen paraprake) Neumlse lsquoteuml tjerarsquo apo lsquoasnjeumlrsquo do teuml ishin emra teuml veumlrteteuml teuml lidereumlve ata do teuml kishin qeneuml meuml populloreumlt Kurti geumlzon shkalleumln meuml teuml larteuml teuml popullaritetit tek votuesit meuml teuml rinj (18-29) dhe eumlshteuml meuml pak konkurrent tek grupmoshat tjera Grupmosha e radheumls 30-39 preferon Thaccedilin Mustafeumln dhe Jahjageumln Grupmosha meuml e pakeumlnaqur me teuml gjitheuml lidereumlt eumlshteuml ajo 40-49 Nga teuml pakteumlt qeuml kaneuml cekur lidereumlt favoriteuml Thaccedili dhe Mustafa janeuml vlereumlsuar meuml seuml larti Meuml teuml moshuarit (gt69) favorizojneuml duksheumlm Isa Mustafeumln ndoneumlse teuml moshuarit (gt 50) favorizojneuml edhe Haradinajn Peumlrveccedil popullaritetit dhe veccedilorive gjithashtu e kemi vlereumlsuar edhe nivelin e disiplineumls tek peumlrkraheumlsit dhe nivelin e komunikimit me popullateumln e peumlrgjithshme Grafikoni neuml faqen e ardhshme shpjegon popullaritetin e liderit tek votuesit e tij si dhe neuml mesin e peumlrkraheumlsve teuml partive tjera

68

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 69: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja e

lide

reumlve

nga

gru

pmos

hat e

ndr

yshm

e

69

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 70: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Peumlrveccedil vlereumlsimit teuml popullaritetit tek peumlrkraheumlsit e tyre eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml matet popullariteti i lidereumlve tek popullata e peumlrgjithshme Njeuml indikator qeuml e kemi vlereumlsuar ishte shkalla e peumllqimit dhe mospeumllqimit nga peumlrkraheumlsit e partive tjera (shih grafikonin neuml faqen tjeteumlr) Kurti geumlzon popullaritetin meuml teuml madh tek votuesit e Veteumlvendosjes (krahasuar me lidereumlt tjereuml tek votuesit e tyre) Mustafa mobilizon meuml seuml paku ithtareumlt e partiseuml seuml tij por geumlzon mbeumlshtetje teuml konsiderueshme nga ithtareumlt e AKR-seuml Njeuml pjeseuml e konsiderueshme e votuesve teuml LDK-seuml nuk favorizojneuml asnjeuml lider peumlrpjeseuml kjo qeuml tejkalohet veteumlm nga peumlrkraheumlsit e PDK-seuml Pacolli geumlzon mbeumlshtetje modeste tek partia e tij por ka mbeumlshtetjen meuml teuml uleumlt teuml lidereumlve nga peumlrkraheumlsit e partive tjera Grafikoni neuml faqen tjeteumlr nuk peumlrfshin LDD teuml cileumln e kemi paraqitur ndaras meuml poshteuml Eumlshteuml me reumlndeumlsi teuml paraqitet njeuml diagram peumlr votuesit e LDD-seuml (sado pak qeuml janeuml) meqeuml kjo parti po tretet dhe votuesit u shkojneuml tjereumlve Edhe pse ka arritur koalicion me AAK-neuml shumica e ndjekeumlsve teuml tyre kaneuml mendim pozitiv peumlr Mustafeumln gjersa Haradinaj eumlshteuml opsioni i tyre i treteuml meuml i preferuar (nga kjo listeuml)

Ccedilfareuml mendojneuml votuesit e LDD-seuml peumlr lidereumlt e tjereuml

70

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 71: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Mbeuml

shte

tja p

eumlr li

derin

nga

radh

eumlt e

peumlr

krah

eumlsve

teuml p

artis

euml seuml

tij d

he teuml

par

tive

teuml tj

era

71

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 72: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Ndoshta meuml interesante eumlshteuml teuml vlereumlsohet se prej nga vjen mbeumlshtetja peumlr Presidenten aktuale Jahjaga pavareumlsisht qeuml ajo asnjeumlhereuml nuk iu ka neumlnshtruar testit zgjedhor (shih faqen e ardhshme) Ajo shihet si meuml e favorshmja nga peumlrkraheumlsit e AKR-seuml (dhe PD-seuml) dhe teuml AAK-seuml vijuar nga LDK dhe PDK Opoziteumln meuml teuml theksuar ajo e ka nga votuesit e Veteumlvendosjes dhe nga ata qeuml kaneuml theksuar se nuk do teuml votojneuml

72

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 73: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

Popu

llarit

eti i

Jah

jageuml

s (s

ipas

vijeuml

s pa

rtiak

e)

73

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 74: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Konkluzeuml Kosovareumlt janeuml kryesisht teuml shqeteumlsuar me zhvillimin ekonomik dhe gjithnjeuml e meuml shumeuml po keumlrkojneuml cileumlsi pragmatike tek lidereumlt e tyre Eumlshteuml e dukshme qeuml veccediloriteuml qeuml keumlrkojmeuml nga lidereumlt janeuml neuml evolim e sipeumlr dhe se tiparet qeuml keumlrkojmeuml tani nga lidereumlt nuk janeuml ato qeuml do teuml shpiejneuml Kosoveumln neuml klubin meuml ekskluziv teuml kombeve demokratike Partiteuml janeuml ende neuml hapat e pareuml drejt identifikimit teuml grupeve teuml votuesve qeuml meuml seuml miri iu peumlrshtaten qeumlndrimeve teuml tyre Ne besojmeuml qeuml 4-5 vitet e ardhshme do teuml jeneuml vendimtare neuml ateuml se si do teuml pozicionohen partiteuml dhe se ccedilfareuml do teuml keumlrkojneuml votuesit Kandidateumlt gjithnjeuml e meuml shumeuml do teuml flasin peumlr shqeteumlsimet dhe interesat e grupeve teuml peumlrkufizuara mireuml dhe do ta ndeumlrtojneuml njeuml bazeuml teuml votuesve qeuml eumlshteuml meuml pak gjeografike Ne shpresojmeuml se partiteuml do teuml marrin parasysh disa nga konkluzat dhe do teuml kuptojneuml se neumlse takohen meuml shumeuml me votuesit e pavarur do teuml arrijneuml teuml mbledhin meuml shumeuml vota nga radheumlt e tyre Kandidateumlt duhet ta shohin perspektiveumln afatgjate ndeumlrsa ne shpresojmeuml qeuml teuml gjitheuml zyrtareumlt e zgjedhur do teuml motivohen nga meuml shumeuml se njeuml pageuml peumlr kateumlr vite

Me njeuml arsimim meuml teuml madh votuesit rural mund teuml beumlhen meuml dyshues dhe mund teuml keumlrkojneuml meuml shumeuml nga lidereumlt e tyre si dhe mund ta ndeumlrrojneuml voteumln e tyre po aq shpesh sa votuesit urbaneuml Shumica e kosovareumlve janeuml qartas teuml zhgeumlnjyer me procesin e votimit ndeumlrsa ne presim qeuml qytetareumlt e reumlndomteuml do trsquoi raportojneuml shkeljet meuml shpesh qeuml mund ta uleuml nevojeumln peumlr veumlzhgim masiv neuml teuml cilin jemi meumlsuar teuml mbeumlshtetemi tej mase Lidereumlt do teuml vlereumlsohen meuml shumeuml peumlr performanceumln e tyre gjersa politika teuml beumlhet meuml pak personale dhe radioaktive Hapeumlsira meuml e madhe peumlr votuesit e rinj mbetet neuml radheumlt e

74

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 75: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

grave teuml cilat votojneuml meuml pak dhe interesat e teuml cilave nuk po mbeumlshtetetn nga asnjeuml grup Partia qeuml mobilizon grateuml mund teuml daleuml fituese neuml zgjedhjet e 3 neumlntorit

75

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 76: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Lista e publikimeve

Zgjedhjet

1 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Shtator 2011 Zbeumlrthimi i trendeve zgjedhore 200-2010

2 Instituti Demokraci peumlr Zhvillim Mars 2012 Reformeuml sa peumlr adet Si ta rikthejmeuml besimin neuml zgjedhje

3 Leon Malazogu Visar Sutaj dhe Drilon Gashi Neumlntor 2012 Auditimi i listeumls seuml votuesve teuml Kaccedilanikut Mosteumlr peumlr Kosoveumln

4 Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi Shkurt 2013 Meumlsimet e nxjerra peumlr zgjedhjet e ardhshme ndash Analizeuml e zgjedhjeve peumlr kryetar komune neuml Ferizaj dhe Kaccedilanik

Marreumldheumlniet Ndeumlretnike

1 Leon Malazogu dhe Vladimir Todorić Neumlntor 2011 Dialogu Beograd ndash Prishtineuml Nevojitet transformim i interesit vetanak

2 Leon Malazogu Viktor Popović dhe Shpend Emini Mars 2012 Perspektiva e njeuml teuml riu serb neuml KosoveumlJeta urbane neuml vendbanime me shumiceuml serbe neuml Kosoveuml

3 Leon Malazogu dhe Florian Bieber Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

4 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev me kontribut nga Drilon Gashi Shtator 2012 Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen PER-K D4D Institute

5 Leon Malazogu dhe Alex Grigorev Shtator 2013 Nga paqarteumlsia kreative neuml proces konstruktiv ndash Si ti qasemi veriut teuml Kosoveumls PER-KD4D Institute

Interesi publik

1 Dardan Sejdiu dhe Kastriot Jahaj Janar 2013 lsquoTaksarsquo e fshehur pse kosovareumlt paguajneuml meuml shumeuml

76

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 77: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

2 Drilon Gashi dhe Shoghi Emerson Janar 2013 Klaseuml neuml vete Patronazhi dhe ndikimi i tij neuml mobilitetin shoqeumlror neuml Kosoveuml

3 Visar Sutaj dhe Leon Malazogu Janar 2013 Le teuml ngritet shoqeumlria civile e veumlrteteuml Roli i shoqatave me aneumltareumlsi neuml formeumlsimin e vendimmarrjes neuml sheumlrbim teuml interesit publik

Memorandumet

1 D4D Neumlntor 2012 Memorandum reagues Nr1 Reagim i tepruar i policiseuml

2 D4D Dhjetor 2012 Memorandum reagues Nr2 Modeli i dy Gjermanive

3 D4D Korrik 2013 Memorandumi reagues Nr3 Kritere teuml qarta peumlr komuna teuml reja

Indikatoreumlt

1 D4D Neumlntor 2010 Para dhe Pas-Performanca e bazuar neuml indikatoreuml Vlereumlsimi vjetor 2010

2 D4D Shteti neuml Pasqyreuml Indikatoreumlt e Bazuar neuml Performanceuml

D4D neuml publikime tjera

SuumldostEuropa Mitteilungen 05-06 2012

Leon Malazogu dhe Florian Bieber

Raportet neuml mes teuml Beogradit dhe Prishtineumls neuml teuml ardhmen

Forumi 2015 Seria e analizave ldquoCcedilka shkoi ters

Top problemet zgjedhore Qasje praktike peumlr teuml kthyer besimin neuml procesin zgjedhor

77

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 78: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Seria Zgjedhjet

78

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 79: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Peumlrceptimi i peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes

79

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 80: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Interpretimi i besimit

Katalogimi neuml botim ndash (CIP) Biblioteka Kombeumltare dhe Universitare e Kosoveumls

324 (49651)(048)

Interpretimi i besimit peumlrceptimi e peumlrfaqeumlsimit dhe pjeseumlmarrjes [Studimi eumlshteuml peumlrgatitur nga Leon Malazogu dhe Selatin Kllokoqi] ndash Prishtineuml Instituti Demokraci peumlr zhvillim 2013 ndash 80 f ilustr 21 cm

1Malazogu Leon 2 Kllokoqi Selatin

ISBN 978-9951-608-22-0

80

  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0
Page 81: D4D Elections 6 SHQ FIN - d4d-ks.org · Përmbajtja Përmbledhje ekzekutive, 4 Hyrje, 5 Metodologjia e anketës dhe aspektet demografike, 6 Demografia, 6 Feja, 8 Burimi i informatave,
  • Interpretimi i besimit
    • Interpretimi i besimit
    • Peumlrmbajtja
    • Peumlrmbledhje ekzekutive
    • Hyrje
    • Metodologjia e anketeumls dhe aspektetdemografike
      • Demografia
        • Feja
        • Burimi i informatave
        • Madheumlsia e familjes
            • Fushat shqeteumlsuese
            • Identiteti
            • I Peumlrfaqeumlsimi
              • A e pasqyron parlamenti shoqeumlrineuml toneuml
              • Aneumltareumlsimi
              • Partiteuml politike
                • II Pjeseumlmarrja
                  • Lista e votuesve
                  • Pjeseumlmarrja neuml zgjedhje
                  • Ndikimi
                  • Kontakti me peumlrfaqeumlsuesit
                    • III Besimi neuml zgjedhje
                      • Reumlndeumlsia e votimit
                      • Zgjedhje fer
                      • Besimi neuml rezultate
                      • Shkeljet
                        • IV Sistemi zgjedhor dhe sjellja votuese
                          • Partia apo kandidateuml individualeuml
                          • Peumlrzgjedhja votuese
                          • Peumlrzgjedhja e partiseuml
                          • Efekti i fushateumls
                            • Peumlrzgjedhja e kandidatit dhe koha e votimit
                                • V Pritjet e lidershipit
                                  • Ccedilfareuml lidereumlsh deumlshirojneuml kosovareumlt neuml peumlrgjitheumlsi
                                  • Ccedilfareuml mendojneuml kosovareumlt peumlr lidereumlt aktualeuml
                                    • Konkluzeuml
                                    • Lista e publikimeve
                                      • Zgjedhjet
                                      • Marreumldheumlniet Ndeumlretnike
                                      • Interesi publik
                                      • Memorandumet
                                      • Indikatoreumlt
                                      • D4D neuml publikime tjera
                                        • Seria Zgjedhjet
                                        • ISBN 978-9951-608-22-0