dai thua tuyet doi luan - ht duy luc dich

8/3/2019 Dai Thua Tuyet Doi Luan - HT Duy Luc Dich

1/32

I THA TUYT I LUNTc Gi: Nguyt Khu Thin S

Vit Dch:HT.Duy LcT n Thin ng, Hoa K

---o0o---Ngunhttp://www.thuvienhoasen.orgChuyn sang ebook 16-7-2009

Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org

---o0o---

Pht Thch Ca dng tr hu v thng sng lp php Thin Trc Tip vnchng c tng i v tuyt i, nhng v hng dn chng sanh la khi hvng, gi l tng i, bc ln quc chn tht, gi l tuyt i, nnmi c s thuyt php chng sanh. Php y chng ngoi ph nhtng i tc l Ph Ng Chp, Php Chp, Khng Chp (1) chng minhtuyt i tc l pht huy Chn Nh (2).

Pht Thch Ca gi ci php ca Ngi truyn dy l php bn tr. Ni bn trngha l xa nay vn sn c. Nh vy, nn php mn i tha dng nhng

c xo c bit ph nhn tng i nhp vo tuyt i, y l do bn tnhca con ngi t nhin nh th. Bi v tt c s vt trong v tr do tr c cacon ngi nhn bit c u l tng i, t ch tng i th phi sanh ramu thun v t mu thun t phi sanh ra kh no, do nn mi cn phi

ph nh tng i. S ph nh n ch cng tt th v tr tng i ktthc, v tr tuyt i bt u.

Trong v tr tuyt i chng c tng i nn chng c mu thun, khngmu thun nn khng cn ph nh na. Tt c u l tuyt i, bn tr sansng, vnh vin chng bin i. Nh th v tr mi c s vin mn cui

cng, cuc sng ca con ngi mi c i n ch y hnh phc.Ti sao ni t s tng i sanh ra kh no? V tng i th c li t phic hi cng nh khoa hc vn minh hin ti mi nm o to nhn ti khoahc, pht minh v ci to my mc, tng gia sn xut, cung cp cho isng ca con ngi c nhiu phng tin v phong ph hn. y l ci

phn c li cho x hi, nhng do ci li ny li phi sanh ra ci hi nhiuhn. Ti sao vy? Theo s thc t xy ra, v nh s nhn ti khoa hc o


2/32

to hng nm, ch mt s rt t c nng khiu thin ti c bit, pht minhhoc ci thin my in ton v th my mc, cn mt s khng t nhnti trnh thng thng li kim khng ra vic lm v nhng n v chcv b my in ton ti tn thay th ri, nn phi chu ci kh tht nghipkhng trnh khi. S cn li kim c vic lm th li va lm va phihc thm mi c th theo kp s tin b ca khoa hc, vy t phi chu sgnh vc nng n v thi gian ln tinh thn lm cho cuc sng cng thng vkh no v cng.

Nay ra mt cng n trong lch s Thin Tng tiu biu cho php ThinTrc Tip, cng chng t php bn tr, v ng thi cng chnh l tiu

biu cho Tuyt i Lun ny cho c gi c tng cng lng tin ttm v do quyt tm thc hnh theo pht hin tim nng v bin vnsn c ca chnh mnh.

o-Lm Thin-S c mt th gi tn l Hi Thng, ngy kia mun t githy i ni khc.S hi: Ngi mun i u?p: Hi Thng v php mi xut gia, lu nay Ha thng chng c dy

bo g, nn con mun i ni khc hc Pht php.S ni: Nu l Pht php th y ta cng c cht t.Hi Thng ni: Th no l Pht php ca Ha thng?S lin trn o mnh nh mt si lng vi thi mt ci , Hi Thngngay khai ng.Cng-n ny tc l php Thin Trc-Tip truyn t Pht Thch Ca cng l trong st na, t quc tng i bc vo quc tuyt i vy.H vo c cnh gii tuyt i th nhng ci b ph nh nh ng, vn hu,cc php v.v.... u bin thnh tuyt i, hon ton c tha nhn tr li.n y tt c u l cnh gii chn tht nn trong kinh i Nit Bn ni:Thy Nht Thit Khng chng thy Bt Khng chng gi l Trung o (3)cho n thy Nht Thit V Ng chng thy c Ng cng chng gi l Trungo.

Trung o gi l Pht Tnh (4), v ph nh nn khng, v tha nhn nn bt

khng, v ph nh nn v ng, v tha nhn nn c ng.C th ph nh m chng th tha nhn l ngi tiu tha.C th ph nh m cng c th tha nhn l ngi i tha.Chng ni ph nh cng chng ni tha nhn l Pht.Lc ph nh th nht vng nht thit vng, khi tha nhn th nht chn nhtthit chn. Khi cha la tng i th tt c u tng i, vo tuyt ith tt c u tuyt i, chng phi ngoi tng i c tuyt i, chng phi


3/32

ngoi tuyt i c tng i, nn U tc l Tnh , a Ngc tc lThin ng, Phin No tc l B (5), Chng Sanh tc l Ch Pht. Nitm li Tng i tc l Tuyt i, tt c bnh ng gi l php mn Bt

Nh (6), cng gi l Nht Tha (7), nh trong kinh Php Hoa ni:Trongmi phng quc ch c php Nht Tha, chng hai cng chng ba, tr

phng tin ca Pht, ch dng gi danh t, dn dt cho chng sanh, duynht s tht ny, ngoi ra u chng chn l ngha ny vy.n y, nn ghi nh rng cnh gii tuyt i chn-nh chng phi vn tli ni c th din t, nn Pht Thch Ca thuyt php xong lin ph nhngay, ni rng: Ta 49 nm thuyt php cha tng ni mt ch, li ni: Tat m y c chnh gic, cho n m y nhp Nit Bn chng thuyt mtch no c, li ni: Ta i vi V Thng Chnh ng Chnh Gic cngchng c mt cht php no c.

Cc gii t tng Ty Phng t thy Ngi n gn ch tuyt i l vng li thc hnh chng ng. Ch c nh Trit hc Hy Lp, Parmenides,t tng ng ny n gn ch tuyt i hn nhng trit gia khc. S giithch bn th tuyt i ca ng ging nh li Pht Thch Ca, ng cho rng:Th gii do cm gic m bit c l th gii h vng chng tht, chngqua l mt th o tng, chng phi l tn ti chn tht, m bn cht ca vtr duy nht mi thc tn ti. Tn ti tuyt i chng th xen ln vi phi tnti. N l tuyt i bt bin, bt ng, bt sanh, bt dit, v thy v chung,

bi v gi s nh s tn ti m c bt u th ci tn ti y nu khng sanhkhi ni tn ti t cng phi sanh khi ni phi tn ti. Nu ni tn ti sanhkhi ni tn ti th chng th ni c bt u, nu ni tn ti sanh khi ni

phi tn ti th thuyt y chng thng v ci khng c chng th sanh ra ci c(Exnihilo nihilfit).Li ni trn l tiu biu cho t tng ca Parmenides. ng li ni: S tnti chn tht th chng c qu kh, hin ti v v lai, n l vnh vin chngth phn chia.Theo s thc, ngoi tn ti ch c phi tn ti. S tn ti l chng ng, chnglon, v vn ng v nhiu lon u l hin tng bin ha, c bin ha thchng phi tn ti. Tn ti tuyt i k thc t n nh l n, tn ti vnh

vin nh th quyt chng bin i, ci bn cht duy nht ca n l tn ti.Tn ti chng th ni l ci ny hay ci kia, chng th ni c tnh cht nyhay tnh cht kia, cng chng th ni ni ny hoc ni kia, lc ny hoclc kia. N ch l tn ti, tn ti tc l C (Sness). (Ci C ny c nghasiu vit s lng, khng nm trong phm vi tng i, ngha l chng phii vi khng m n C).


4/32

Rt tic rng, ng y (Parmenides) khng bit dng phng php ni chiu ph v thnh tr b tc ca Duy Tm v Duy Vt v c th t n chcnh gii thc t ca tn ti. Chng t s suy l ca ng ng trn tuyt im pht huy th c th c kt qu ging nh Pht Thch Ca v chng ltvo nh nguyn lun, li na tt c s tranh lun v Duy Tm v Duy Vtca cc nh Trit hc Ty Phng cng chng th pht sinh. Mc d t xanay c hai phi u tn ng ta lm thy t m cho n ngy ny con chuca hai phi vn tip tc kch nhau n k cng. Gc tai ha y l dodng b no suy lng vy.

Cho n ngy nay, nhng phng php tm cu chn l ca cc nh trit hcTy Phng nu chng phi dng duy tm th cng dng duy vt. K thc,duy tm v duy vt chng qua l hai u ca mt s vt, ngha l nm trong

phm vi tng i, nu nh n suy din ra chn l th l y ng nhin

cng l tng i m thi. ng Parmenides chng phi khng mun emTn Ti thuyt thnh mt nguyn l Nht Nguyn Lun vin mn nhng d

bit c Mt mi ng l khi suy din ra, kt qu li bin thnh Hai. Ci sailm y l do dng b no phn bit, suy lun, m chng bit cch dng bno p tan v-thy-v-minh. Cch chnh l php Thin Trc-Tiptruyn tha t Pht Thch Ca, cng gi l B t Ma Thin v ngy naygi l php Tham T-S-Thin vy.

Cng c nh trit hc Ty Phng h mun nghin cu v t tng ngPhng, ngi u tin chu nh hng ca ng Phng l ng ArthurSchopenhauer, m tic rng ng gp ngi tiu tha. Phi tiu tha khinng thnh bi quan ym th, khin ng ph nh dc vng, ch, khi nim,th gii v.v.... rt cuc ch c mt ch V. Nu tt c V th s sngu cn ngha g? ng tip tc ci kh qun (8) ca tiu tha cho rng dcvng l ngun gc ca thng kh cho nn phi ph nh dc vng t ns yn tnh ha bnh. Nhng ng li bit dc vng l chng th dt hn, chonn lt vo ci hm su bi ai. Rt tic ng khng gp ngi i tha, nung gp c th s cm thy i sng phong ph y ngha, t sthnh tu ca ng s v i hn.

Tinh ngha ca Pht php ni Thc Tng, Thc Hnh, Thc Dng,nhng hc gi Ty Phng li t ci tn gi l H V (Buddhistic Nihlism)thc l sai lm ln. y l v hc gi Ty Phng cha r c gii hn tamtha ca Pht php m li ly l Tiu Tha cho l ton b t tng ca nhPht.

Chng ta xem nh trit hc Arthur Schopenhauer lt vo tiu cc th bit.


5/32

Th no gi l tuyt i? Tuyt i tc l V Thng Chnh ng ChnhGic.V ni Pht tnh chng c g so snh v th d c, nh trong kinh ni:V nh chn nh chng th th d.ng bit c bn th cui cng ca v tr chng?ng bit c thc tng ca mt ht ct chng?

Cng nh ng Newton ni: S hiu bit ca ti cn khng bng mt ht cttrn bi bin. Ngi ta v cu ni ny m khm phc ng l mt nh khoahc rt v i v khim tn. K tht, ng Newton c phn t ho, t tin,nh gi phn tri thc ca mnh qu cao ri vy. Nu ng y chng nhptuyt i th s bit li ni trn l sai m nn ni li nh vy: Ti i vithc tng ca mt ht ct cng khng bit mt cht no c.Bi v s pht minh ca tt c nh khoa hc v trit hc chng qua l chn l

tng i, chn l c gii hn, chng phi chn l tuyt i cui cng v vhn. V nh lut ca ng Newton kin lp b Einstein lt v nh lutca Einstein kin lp sau ny cng c th b ngi khc lt . Ci chn lm c th b lt th u cn gi tr g na.

Khi con mt thn linh ca tuyt i nhn thng tt c chng sanh thy mimi u ang on m hoc cm ci dng knh hin vi hoc l dng ttng suy lng, vi tt c tinh thn sing nng lm vic, mong pht hinc mt chn l no, th thy bun ci rng: Du cho cc ng vn dnght tim c vn chng bit mt t g v ta. Bi v cc ng dng t tng cmgic l tng i, tng i chng th bit tuyt i, cho nn ng l ng, tal ta, ng mun nhn thc tt c trc tin nn nhn thc ta, nu khng nhnthc ta th ng chng th nhn thc tt c. Nhng ch khi no ng bung btt c tm cu, bung b tt c hnh thc v danh t m dng tm hn trongsch ni chiu, khi c duyn n hot nhin i ng (9), khi y ng s t

bun ci rng: , mnh vn l n.Khng gian v thi gian l mi trng hot ng ca tt c nh khoa hc vtrit hc cng l mi trng hot ng ca tt c vt cht v tinh thn, nula khi khng gian v thi gian th khoa hc vi trit hc chng th hot

ng, vt cht v tinh thn cng khng c ch y ch v tn ti.Nhng khng gian v thi gian l cn nh do t tng, cm gic ca loingi t kin to ra, nu khng c t tng v cm gic th cn nh nykhng th thnh lp.

Cho nn t tng cm gic khi b ph nh th khng gian v thi gian cngphi b ph nh, khng gian thi gian b ph nh th tt c vt cht tinh


6/32

thn cng phi b ph nh, tt c khoa hc trit hc cng phi b ph nh.Vy th tt c th gii vn vt u mt ht ch ng chn.Bi v t tng cm gic l tng i cho nn khng gian thi gian cng ltng i, v khng gian thi gian tng i cho nn vt cht tinh thn cngl tng i, khoa hc trit hc u l tng i. T y suy rng ra th ttc v tr vn vt u l tng i.

Tng i l i lp nhau, ph nh vi nhau, ni tm li c v tr vn vtu t n ph nh chnh n.

Nhng khi ng bc vo cnh gii tuyt i th s thy ca ng s l mnhmng v bin, v thy v chung, v cng v tn, y l tn ti ca tuyt i.

Ngay chng th tng tng th no gi l khng gian v thi gian, thno gi l vt cht v tinh thn, nhng m nhng ci trn mi mi t an ningi v n, hon ton y , vnh vin tn ti ni quc tuyt i.

ni quc tuyt i, vt cht v tinh thn l bnh ng v cng th mcng nhau tn ti, chng th phn chia. y l bng hoa p vnh vin tn tikhng bao gi ho tn. t ny vnh vin khng c duy tm lun v duyvt lun, vnh vin khng c du tch ca k duy tm lun v duy vt lun.H chng th dm chn vo t ny bi v cnh ca ca tuyt i khng baogi t tng v cm gic c th m ra.

ng li khoa hc v trit hc hin nay ch l xu hng n ch sa mchoang vu ca tng i. Con thuyn suy l v bin chng hin ang phiulu ni bin c ca v minh, vnh vin khng n c b tuyt i.T tng cm gic l ha thn ca nht nim v minh. (9)V thy v minh (10) l hang ca nht nim v minh.Khi nht nim v minh cha ra i th thi gian v khng gian chng th b

b no cm bit c, chng th b tnh ton c. Khi nht nim v minh sanh khi th thi gian b gi lp ri, khng gian b tnh ton ri, sinhmng c tha nhn ri, t ng b tham luyn ri.S bt u ca thi gian khng gian cng l bt u ca sinh mng, cng l

bt u ca t ng, cng l bt u ca vn s vn vt, cng l bt u ca

tt c s mu thun, ni tm li tc l bt u ca c v tr tng i.

Khi nht nim v minh im lng tr v hang v thy v minh th t ngtheo tiu dit, vn s vn vt cng theo tiu dit, c v tr thi gian vkhng gian cng theo tiu dit, tt c mu thun cng theo tiu dit,ch cn li ming t en ti mnh mng, hoang vu ca v thy v minh,cng l hang ca k tng i.


7/32

V thy v minh ging nh mt bc mn en che khut tt c th tngchn tht, n l ranh gii gia tuyt i v tng i, ranh gii ngn cchgia chn vi gi.Khi nht nim v minh t trong bng ti ca mn en xut hin th tt ctung kch ca thin c, th phi, bun vui, tan hp... ngay bt u, tt cma gi ging bo bt u, vn mng bin i khng chng cng bt u,tt c lch s mu thun xung t u tranh mu u t bt u c.

Nhng, tt c nhng iu trn u l o thut h vng, ch c Pht Thch Canhn thu s tht, dng bn tay Bt Nh (11) ca Pht m ra bc mn en tica v thy v minh th trong khonh khc tt c tung kch vui bun catng i u tiu dit, tt c ma gi ging bo u yn bnh tr li, trit hot nhin sng t, ngay tuyt i bt u, chn ng (12) t hin,ngay trc mt u l v tr tuyt i, tt c hon ton y chng thiu

chng d, cho n mt ht bi cng t hin ra hnh tng chn tht.

i sng ca tuyt i l v cng phong ph v cng an lc p chng gso bng. y khng c sanh t, khng c thin c, khng c giu ngho,khng c giai cp, khng c tr ngu, khng c th phi, khng c tt xu,khng c mu thun, khng c tt c danh t v hnh thc ca tng i. y ch c hon ton bnh ng v hn ca tuyt i, t do chn chnh, anlc v cng, cui cng n ch khng sanh khng dit, cng l vnh sanhca tuyt i vy. Th gii tuyt i ny tc l ming t trong sch ca

Nit Bn do mi phng ch Pht (13) cng nhau tn thn. Pht Thch Ca dng bn ch Thng- Lc- Ng- Tnh tn thn cnh p ca Nit Bnny.

y chng sanh chng dit, chng phi do sng to m l bn nhin, y lch Thng ca Tuyt i.

y v kh v lc, chng c b buc v gii thot, y l ch Lc ca tuyti.

y v ng, v nhn, v Pht v chng sanh, chng phi siu thng m lbn tr, y l ch Ng ca tuyt i.

y v cu v tnh, v ti v phc, chng cn tu tp m bn lai trong sch,y l ch Tnh ca tuyt i.


8/32

em tt c cnh gii tng i bung b ri tc l gii thot, y l phngphp duy nht tin vo tuyt i nn gi l php mn bt kh t ngh. Btkh t ngh tc l tuyt i chn nh, ngha l chng th dng t duy cmgic t n, chng th dng ng ngn vn t din t, ch do ph nhtng i mi c th tin n quc t do bnh ng ca tuyt i.Phng php ca Pht Thch Ca em tt c tng i u hon nguyn trli thnh tuyt i cho nn tt c u l nguyn nhn t k (ci ngun domnh), ngoi nguyn nhn t k ra chng c nguyn nhn no khc, cho nngi l V-D-Nit-Bn (14) cng gi l V-Lu-Gii-Thot (15). chngc nguyn nhn no khc tc l hon ton t ch, hon ton t do bnh ng,chng c giai cp v xung t.

Ci bn th ca tuyt i l nh nh bt ng, nu n c bin ng th chngphi l tuyt i, nu n c bin ng t phi c mt th nguyn nhn no

khc hoc sc mnh lay ng n, y tc l tng i ri, nn chng th ctn xng l Duy-Nht-Nguyn Nhn ca tuyt i.

Nh trit hc Immanuel Kant (1724-1804) ni:Mi mi cm gic vui hoc bun chng phi do ngoi cm gic nh hngm sanh khi, l do tnh cm ca mi c nhn t mnh sanh ra, v vy nntrong khi mt ngi cm thy vui mng th ngi khc c th cm thy chnght, mt ngi v i tnh au kh, trong khi k tnh ch th cm thy sungsng, cm tnh mi mi vn l chng ng l li mong cu mt th cmgic ng nht y l u chng th c, t y m sanh ra tranh bin thcl ngu si.Xem nh th th trn th gii u c mn no chng phi tngi, c g l tiu chun chn chnh, cho nn s an lc ca tng i ngthi cng l au kh.

Nh trit hc Friedrich Wilhelm Nietzsche cho l:Con ngi mi mi t to cho mnh mt ci chung ngi, nu mun rakhi n phi lm siu nhn, nhng siu nhn li bin thnh chung ngina, bi v c mt ci chung ngi ging nh c ma dnh st trn c thcon ngi m n ch bit ph chung ngi bn ngoi m khng chu tr

li tm chung ngi ni bn thn mnh t ph, cho nn mc k ng chytrn n chn tri gc bin no u chng th thot thn.Mun tm cchthot ra, khi phc t do ca loi ngi y l cng lao ca Immanuel Kant.Khi ng r c tc dng ca nht nim v minh th ng s bit c ti saott c u thnh Nh (tng i), khi ng r c tc dng tuyt i caPht tnh th ng s hiu c ti sao tt c u Bt nh (tuyt i) -nhng ch lm nhn v thy v minh l cnh gii bt nh, b mt n d


9/32

ging bt nh m c chng t nh, khi nht nim v minh t n sanhkhi th tt c u thnh nh ri.

Khi tt c u thnh Nh ri th s vt ngay trc mt ng, ng cngchng c cch no bit c thc tng ca n. Khi tt c u bt nhth s vt d xa ngoi a cu ng cng c bit ht chng thiu st. Hinti ng bit nh th, qu kh cng phi nh th, v lai cng phi nh th, vng t mnh tc l tuyt i, tuyt i tc l ng, khi y ng siu vitkhng gian v thi gian ri.

Pht Thch Ca tng ni Bit ht s vt trong mi phng tam th, nung hiu r o l tuyt i th ng s nhn nhn li ca Pht Thch Ca rtchnh xc. Ci sinh mng vnh vin khng cht, ci chn l vnh vin khngthay i, s chnh xc ny u c g so bng c, u c ngha g c

th hn na.

T xa n nay, tt c nh trit hc cha tng c ngi no bc n catuyt i, li ch nhng vic tng i nh th phi, thin c, qu kh v lai,sanh trng hy dit, quyn lc sinh mng v.v..., kt qu chng c mt mnno chng b chm m ni bin c tng i, theo Pht nhn (16) m xemxt y l ngu di ng thng xt bit bao! Ci hiu qu ca t tng cmgic chng qua l mt ph phn in o v trong m mt chim bao (17),do h hn m v hiu lm lm cho c loi ngi u lt vo vng mng bithm.

Bi v kh vi vui l tng i chng th phn chia, v nh trn mt ngic th hin ra ho quang vui v cng c th p ln m my u su bi thm.Hai ci bun vui lin kt vi nhau cho nn ai mun c an vui ti cao t

phi chun b lnh th thng kh ti cao, tri li k chu ng thng khnhiu nht th c th cm gic n s an vui nhiu nht, bi v an vui vthng kh i i ln nhau, chng c thng kh th an vui cng chng ththnh lp.

K tht, kh vui u l ha thn ca nht nim v minh, nht nim v minhn giu ni hm su ca v thy v minh tc l ci kho tng b mt thm suca A-li-da-thc (18). Khi nht nim v minh chy ra khi ca b mt lin bin thnh nhng th tnh cm mng gin bun vui mi mi chng ngchen vo tm tr ca ng chi phi ng, lc y ng thnh mt ngima ri ri.


10/32

Nu ng khng chu lm ngi ma ri th phi li dng tr Bt Nh (thamThoi-u (19)) theo st du chn ca nht nim v minh, tm n ch nthn ca n l hm su v thy v minh ph hy ngay th mn en ca vthy v minh c m ra, si dy khng ch ngi ma ri c ct t,

bn lai din mc lin xut hin, lc y tt c mng gin bun vui u binthnh tuyt i ca Pht tnh, tt c u do bn nng tuyt i t mnh lmch.

Trc khi k tng i b v minh chi phi nay lin c gii thot, tt cu tr v chn thc tuyt i.Khi tt c tr v tuyt i th kh v vui bnh ng, tt c hnh thc vdanh d bnh ng, ci bn nng ca tuyt i ng trn i t lnh pht huylnh tuyt i khin khp c v tr u bin thnh hon ton tuyt i. Chc trn quc tuyt i mi c s gii thot chn chnh, mi c s t do

chn chnh, mi c bnh ng chn chnh, chng phi do ai kin to m bnlai vn nh th.

Ci bn nguyn t tnh ca chng sanh vn l tuyt i t do v bnh ng,ci t do bnh ng ny h c c ri th vnh vin khng th bin mt vn l t v thy bn nhin nh th.Hin nay c mt s ngi t cho mnh l t tng cao siu, ng trc thii h to khu hiu tranh th t do bnh ng. K thc, h cha hiu c ngha chn chnh ca t do bnh ng, ci t do bnh ng trong tm tr hchng qua l mt th t do bnh ng tng i c gii hn m thi. Bi vh chu ng th thng kh n p, b buc ca tng i cho nnmi ngh n cn v qu s t do bnh ng, cng v tm nhn ca h c giihn chng th t n ngoi vng tng i cho nn ly t do bnh ng catng i lm tha mn lm mc tiu tranh th m thi.Pht Thch Ca n ch t do bnh ng tuyt i siu vit tng i nn

Ngi dn dt i chng tranh th n. Ngi nhn rng s t do bnh ng catng i vn khng siu vit bin kh ca lun hi, b hn cuc trongkhng gian thi gian, chng th duy tr lu di, l bin php khng rt ro.Mc d chng ta chng th khng tha nhn s tng i trn th gii, s t

do bnh ng ca tng i so vi ci khc th tt p hn tin b hn, ngkhen hn, nhng khi chng ta bit c c mt th t do bnh ng tuyti c th t n th nn b ci kia ly ci ny. Nu ly c tuyt iri th khng cn s b v ly ca tng i na.

Cu ni t do bnh ng ny trc tin l t trong ming Pht Thch Ca nira, Ngi l ngi u tin dn dt loi ngi tranh th t do bnh ng


11/32

nhng ngy nay b ngi ta qun mt li cho Ngi l mt v thn hoccha t, l mt qui vt m tn chng th hiu. Tht l khng bnh ng bit

bao!

Tht l ngu di qun ci ngun bit bao!Xin ghi nh rng s t do bnh ng ca tuyt i l trung tm t tng caPht, trong kinh in i-Tha c pht huy rng : c i gii thot, ci t ti cho n nh hu bnh ng (20), tt c bnh ng v.v... u lngha ny, chng phi li ni sung m l thc ti c th t n, l l lvnh vin chng bin i.

Chng ta nu thc hnh theo tinh thn cu th ca B Tt (21) th nn aPht php vo tro lu trit hc th gii cho n t pht khi tc dng. Dngi ta xem n nh mt khc cy vn cn c ch dng, cng c th

c mt i nhn duyn xut hin trn i mt ln na cng khng chng.t nht so vi vic thng ta ging kinh thu my b lo thin lng lm t quy y cn c tc dng kh hn, li c th ni tip hu mng Pht hoc mrng hu mng Pht. Nhng cng vic ny rt phc tp kh khn, chng tav mun khuyn nh nh trit hc i vi Pht php sanh khi hng th,chng ti nguyn em Pht php chnh n thnh mt th h sng t chnhxc cho mt s ngi nghin cu d tin vo khu vn b qun lng tlu ny, cho nn khng trnh khi s tro phng cho l min cng theoui, kh tm ny mong s c nhng bc tr thc tha th cho.Pht Thch Ca cng mn pht huy php mn bn tha (22) l mt qutrnh bin chng, trong qu trnh ny ph nh li thm ph nh, mu thunli thm mu thun, bi v bn thn ca php mn ny tc l tng i mchng phi tuyt i. Cho nn c i tha tiu tha, cc tng phi i lp vinhau, phn chia ri li thng nht, nhng trung tm t tng ca Pht ThchCa th l bn th tuyt i (chn nh) v pht huy ra t do bnh ng tuyti, ngha l d tri qua v tn thi gian cng chng th thay i cht no,

bi v n t n tuyt i tc l chn thc cui cng, tt c ckhng nh m chng th ph nh na.

Php mn bn tha chng qua l mt th phng tin a ngi n catuyt i m bn th tuyt i l mc ch cui cng, t n mc ch rith phng tin cng phi b hn.Gi tr chn chnh ca Pht Thch Ca l t trn bn th tuyt i cui cng,h n bn th tuyt i ny th tt c vn tng i nh sanh t, thin c,tn ti v hy dit v.v.... u t n gii quyt xong.


12/32

Ngi nghin cu Pht php trc tin nn r im ny ri i vi Phtphp mi khi sanh ra s hiu lm, nh phng php tiu tha l ngngngh lc cn m trung tha th li phn i ngng ngh lc cn m ngngngh nht nim v minh, phng php ca i tha th phn i c ngngngh lc cn v nht nim v minh m li dng lc cn v nht nim vminh ph v thy v minh, ti thng tha th trc tip biu th Pht tnhtuyt i, nu ngi hc cng phu thun thc chm nhm c duyn linc tin vo ca tuyt i.Bn tha khc bit v i lp thc l mu thun bit bao, nhng h bc lnkhu vn tuyt i th tt c mu thun k trn lin bin thnh hon tonthng nht.

Xa nay nh trit hc Ty phng v ng phng cha thy r ton din

ca Pht php, thng hay ly mt b phn nh trong qu trnh Pht phpbn t cho l ton b Pht php nh th ny hoc nh th kia, t phngmang trn mt h dng ngi bt sc bn ca h ph bnh cng kchPht php t thy c m chng bit Pht Thch Ca nghe xong cng khngni gin m li t v nhn t rng : Chng sanh thiu thn tr tu nh th,th thin nh th, hiu lm ngha v mc ch cui cng ca ti, tht l rtng thng xt.

C ngi thy s dt lc cn ca tiu tha bn qu quyt rng Pht php lch ngha dit dc.C ngi thy s dt t tng (nht nim v minh) ca Trung tha lt vochp khng bn qu quyt rng Pht php l ch-ngha h-v.C ngi thy Pht php ph nh tt c bn qu quyt rng Pht php lch ngha tiu cc.

Nhng ngi nh gi nh th cn l ngi thng minh ng knh v t chol c hc thc v trit hc, cn bn th thin thiu tr thc xa nay chatng xem qua mt cun kinh sch Pht no, ch da theo con mt ngu dica h, thy mt s thin nam tn n cng king l bi lin ln ting la ln

rng : y l qy thn gio, y l tn gio m tn.Hc gi Ty Phng xng Pht php l Buddistic Nihlism (Thuyt H Vca o Pht) tc l bng chng nhn lm phng php ca tiu tha cho lton din ca Pht php. K thc trung tm t tng ca Pht php l bnth tuyt i chn tht chng phi quan nim hoc tng trng, cng nhmt vt c th rt chn tht c th dng tay cm nm c cho nn Pht


13/32

Thch Ca gi n l thc tng, nay em thc tng xem thnh h v hchng phi hon ton tri ngc !

i vi ngi trung tha lt ni h v, tiu tha dit dc dt lc cn, PhtThch Ca lun lun ch trch mng h v dng nh tiu nha bi chng -ht la b chy khng th lm ging c na - (ghi trong kinh Nit Bn), l mun h vt qua h v tin ln i tha.Pht Thch Ca thng dng khu hiu i v y, s t rng (23) hiu triuqun chng v thc y mn khin h dng mnh tin ti cho n quc tuyt i cui cng, ri c th gii u u bin thnh th gii trong scht do bnh ng, chng tic hy sinh tt c t n mc ch ny. Hnh vitch cc nh th c l no b xem l tiu cc!

Ni n phng din m tn nn truy cu theo truyn thng ca dn tc tnh,

hin tng m tn ny trong qu trnh bin chng t m tn tin ln nchnh tn cng l iu t phi c. Hin tng ny sanh ra ri cng phi b

ph nh, chng dnh dng vi trung tm t tng ca Pht bi v s trangnghim ca t tnh khng mt nh tng no ca tng i c th nhimc.

Pht Thch Ca dy bo chng sanh bc th nht l mun chng sanh tinrng : T k tc l Pht chng c cha t khc. Chng ta ngy nay s dthnh con ngi l hon ton do t mnh to thnh theo lut nhn qu gieonhn no th c qu ny, nu chng ta mun thnh Pht cng ch nh tmnh n lc t tu t chng, Pht Thch Ca chng qua ch l mt o s mchng phi cha t, Ngi ch c th dn dt ng n trc ca tuyt i, voc hay khng c l vic ca ng, theo m xem th cn c g gi lthn b v m tn.

Mt s truyn tch k l trong kinh in cng chng phi m tn hoc thnthoi, y l hnh thc vn hc ca dn tc n . Ngi n t xa nayhay lm nhng tc phm ng ngn tuyt diu nh nhng sch cm d, thd v.v.... Bc thnh ca Pht Gio em l Pht np vo trong hnh thc ca

truyn thng ny mong s truyn b thu hoch c hiu qu rng lnhn, v theo l tuyt i vn chng th dng ngn ng biu th ch c thnh nhng truyn tch k d mong cho con ngi c khai pht tr hu

phn no. Nh Kinh Lng Nghim ni : Pht bo A-Nan : Hm nay NhLai ni tht vi ngi nhng ngi c tr cn phi dng th d m c khaing.


14/32

Chng ta nn ghi nh rng chng ta hc Pht php l v mun ph nh sanht tin vo tuyt i ri chng sanh, chng mun lm cho u c mnh

b h thm hoc l c tr trong mng li ca php-chp cho l ch anthn lp mng ca mnh.Trong i tng kinh c nhiu kinh in hon ton dng phng thc ngngn vit thnh nh : Lc Tp Kinh, B Tt Bn Sanh Kinh, B DKinh,

Tp Th D Kinh, i Trang Nghim Kinh, Son Tp B Duyn Kinh, HinNgu Nhn Duyn Kinh, Tp Bo Tng Kinh v.v... gi tr vn hc rt cao.T s ng o Thin Tng i vi ng ngn trong kinh u dng thi tuyt i qut sch nghi hoc ca con ngi. Hin nay ra mt chuyn dn chng : Nh trong Thch Ca ph ni Thch Ca ra i, ng Ty NamBc mi phng bc i by bc, mt nhn bn phng mt tay ch tri

mt tay ch t rng : Trn tri di t duy ng c tn, y l biu thPht tnh t th khi dng ng cng tam th ngang khp mi phng,ngha l cng khp thi gian v khng gian, cng l tuyt i chng hai.K khng hiu ngha ng ngn thng cho l thn thoi do by t m ra,hoc cho Pht Thch Ca l cha t kiu mn hoc c ti khng c bnhng, k ngu di li cho Pht Thch Ca l sinh ra c thn tnh c d, y ul khng r cch din t v vn hc ca ng ngn n v trong c mth l tuyt i.

C ngi em truyn trn hi Vn Mn Thin S, Vn Mn ni : Khi ynu ti gp thy, mt gy nh cht cho con ch n mong thin h cthi bnh. Sau ny Lng Nha Thin S bnh phm Vn Mn v cng n nyrng : Ht lng phng s v s ci, y mi gi l n n Pht.Vy mi bit thi ca T S Thin Tng u l sng t chnh xc mkhng tho hip vi k khc, bi v tin vo tuyt i nn chng c kno lm lay ng c (Pht Thch Ca m th ngha bt nh, Vn Mn cngm th ngha bt nh).

Ngi nghin cu Pht php ch nn xem theo cc th mu sc k l ca

lp o ngoi, o ngoi y chng qua l nhng c tnh ca dn tc, tri quabao nhiu khng gian thi gian kt hp nhng hnh thc mu thun nhquan nim truyn thng, phong tc tp qun m thnh. Tri li nn cho nhsng con mt thu qua lp o ngoi m nhn vo tinh ty ca Pht php, ymi l chn l ca tuyt i khng bao gi bin i.Cc tng i Tha u c mt b o ngoi ca h gm mu sc k lkhin ngi xem cm thy kinh ngc v chi vi, ng chng nn b n lm


15/32

cho kinh s m lui st. ng nn xem r cc cng nng chnh xc ca nchng qua l mun t tng i t n tuyt i, khi n tuyt i ri lin

b hn n i.

Cc nh trit hc Ty Phng th k 18 u cho Arthur Schopenhauer chunh hng nhiu ca Pht php ng Phng, ng y ph nh l ch, phnh khi nim, ph nh tt c, cui cng li c mt ch v, v vy ning y l tiu cc. Chng ta tha nhn A. Schopenhauer chu nh hng caPht php kt qu c ch v thnh tiu cc y cng l l d nhin, nhngA. Schopenhauer chu nh hng ca Pht php v giai on no m ckt qu ny, im ny rt cn ch , chng ta nn xt cho r ch nn hm hlm cho ngi i sau hiu lm.

Thc ra sai lm ca A. Schopenhauer l v em tiu tha ca Pht php cho

l ton din ca Pht php, ng ch bit ph nh tt c m cha t n chkhng nh tt c, nn ng b ch v cun ng a vo hm su en timnh mng. ng y tip th kh qun ca tiu tha m ch trng ph nhdc vng, ph nh tt c, xem ging nh hnh thc ng Phng, nhngng khng tip th phng php dt lc cn ca tiu tha, ng khng chung bt cnh ca cm gic m mun dng ngh thut m nhc mong c

Nit Bn ngha l li tr thnh hnh thc Ty Phng vy.A. Schopenhauer mun dng ngh thut m nhc cu gii thot, cu tmthi tiu dit ci ng ca c nhn, mong tm thi gii to tt c dc vngthng kh nhng ng chng bit lm nh th ci ng c nhn tm thi tiudit khi y thm nhp trong ci ng ca ngh thut m nhc ri. Cing ca ngh thut m nhc ny tc l php ng, cng gi l php chp, vn

b thi gian khng gian hn ch, y l gii thot ca tng i chng phigii thot ca tuyt i. Khi thi gian khng gian chuyn bin th ng s liri tr li trong gng cm ca t ng na.

A. Schopenhauer dng phng php ca hnh thc Ty Phng mong thunhip nht nim v minh vo mt cnh gii n thun c t do an lc,thc t th chng khc g vi ch ngha ma ty. ng dng ngh thut m

nhc lm say m con ngi, nh vy so vi vic dng ru ch m ncng lm say m con ngi u c cao hn bao nhiu?

Ngi tiu tha ng bt cnh ca cm gic, ngi Ty Phng xem th lylm kinh s cho nn h khng dm i theo th m li dng mt cch khcvi mc nh hn, nhng c hai u sai lm v cng l phng php tngi, chng th t n Nit Bn ca tuyt i.


16/32

Ci ng ca trit hc Ty Phng tc l nht nim v minh ca Pht php,ci v ng ca trit hc Ty Phng tc l v thy v minh ca Pht php.

Nht nim v minh bt u tc l t ng bt u, khi nht nim v minh trv cnh gii v thy v minh tc l v ng vy. Lc v thy v minh b kchthch m ti pht nht nim v minh ngha l t cnh gii v ng t tr licnh gii ng vy. Ng v v ng l tng i, thay phin nhau khngchng cho nn chng phi thc ti ca tuyt i.m nhc l ha thn canht nim v minh, n c th thu nhip c v tr t tng cm gic votrong hi th ca sinh mng nh vy m nht nim v minh, qua s cmgic ca nh cn, c c Nit Bn ca tng i. Khi nh cn c c

Nit Bn tm thi th ng cn kia cng ng thi c cng mt hiu qu,lc y, tc l nht nim v minh hi phc li trng thi nguyn thy (v thyv minh).

Ngi tiu tha dt lc cn l li dng cn thuc v phm vi t tng, yl li dng php ng cp ti cao. Ngi tiu tha dt lc cn l mong ng

bt cnh ca t tng cm gic khin hon ton cch tuyt vi t ng, lc y,trong tm thanh thanh tnh tnh cm thy an lc, nhng mun duy tr cnhgii thanh tnh th chng th bung b ci nht nim ca thanh tnh, cho nnlc y nht nim v minh d v ni thng nht nhng cha phi hon tonngng ngh vn b khng gian thi gian hn ch. Lc khng gian i di,thi gian qua i tc l m nhc ht, v kch din xong, tai mt la khingh thut t trong cnh nh ca tiu tha chy ra ri cng phi t tr litrong gng cm ca t ng.

Ngi trung tha th mun nh php ng mong c c gii thot,nhng chng bit gii thot y cha n cu knh nn h t Tiu tha tinthm mt bc em nht nim v minh hon ton ngng ngh tc l em ttng cm gic hon ton tiu dit. Cnh gii lc y rt ng kinh s, l vtri v gic, ch cn h hp cha ngng ngh ngoi ra hon ton ng nh g, mnh mng trng rng chng cn g c. (Ci V ca ArthurSchopenhauer chng qua l ci V trn l lun, cn ci V ca trung thany l ci V trn thc nghim).

Ci cnh gic V do thc nghim s c ny tc l ci cnh gii v thy vminh vy. Cnh gii ny ging nh thun nht cho nn nhiu ngi nhnlm cho l bn th cui cng ca tuyt i, nhng cnh gii v thy vminh ny vn cn chng t tp kh rt vi t, chng t ny bao gm tinh thnln vt cht, ng lc n giu ging nh rng khng nhng h b kch thchlin pht sinh thnh nht nim v minh. Cho nn v thy v minh vi nht


17/32

nim v minh tc l tng i, tc l i din cho V v Hu. Mt l thmt l dng, mt l tnh mt l ng, t th khi dng tc l nht nim vminh, tc dng quy th l v thy v minh, thay phin tun hon, c sanh cdit, chng phi bn th tuyt i cui cng, bn th tuyt i l bt sanh btdit phi ng phi tnh.

Ci lm nhn cnh gii v thy v minh cho l bn th tuyt i cui cngny Pht Thch Ca gi n l Khng Chp. Cn phi ph khng chp nymi c th t ti bn th tuyt i cui cng tc l chn nh Pht tnh. Ci

phng ph khng chp ny chng phi L Lun m l Thc Chng (cnphi tham cu T S Thin mi c th thc chng c.)Ci bn th tuyt i cui cng ny nu chng phi chn tht t n thnhng li ni k trn u bin thnh h vng sung mt ri. Nhng ti dmqu quyt rng ci bn th tuyt i l chn tht c th chng nhp. Pht

Thch Ca ch thn chng nhp bn th ny, v sau c rt nhiu t s,hnh gi cng dng phng php ca Pht Thch Ca v chng nhp bnth tuyt i ny, c kinh in i tha v t s ng lc chng minh ino cng c ch t kin tnh thnh Pht cho n c nhn ti s d dm cgan trnh by nh th cng l v s chng ca ti vi s chng ca PhtThch Ca hon ton ng nht.

A. Schopenhauer t mnh cha t n cnh gii cui cng, ng chng dngphng php i tha chng thc m ch nh t tng cm gic suy lun,kt qu lt ni rng khng. ng ch bit cnh gii cui cng l v ch, vquan nim, v th gii, y l nhn lm cnh gii v thy v minh cho lcnh gii tuyt i cui cng m chng bit khi chng nhp tuyt i ri th ch, quan nim, th gii u c khng nh tr lk, u l tn ti catuyt i.

Trong kinh in i tha ca Pht Thch Ca lun lun biu th tuyt i, lchi t s thng dng ht gy chi mng cng biu th tuyt i. Ccngi gp mt trnh nhau trn vn a ra, ch ng tic l ng khng chutha ng, chng th lnh ng m thi. V nh Pht Thch Ca em php

thin trc tip ca i tha tuyt i truyn li cho ngi i sau, y l kinhnghim qu bu ca Ngi t chng qua, nu ng khng chu theo phng

php y thc hnh th cng nh c cha kha m khng chu m kha rngth lm sao c c bo vt trong rng vy.Hai cu danh ting : Sc tc th khng, Khng tc th Sc trong Bt NhTm Kinh thng b mt s ngi hiu lm lm dng dn chng gii thch

by b. Theo ng kinh l : Hin tng tc l Bn th, Bn th tc l


18/32

Hin tng, bi v lc y tt c hin tng v sc cht chng ngi ubin thnh tuyt i m chng th phn chia, tinh thn v vt cht n yu bin thnh bn th ca tuyt i, duy tm lun vi duy vt lun n ymi b ht on th t xa nay, hai phi hoan h ha hp thnh mt chngcn g khc bit na. y l cng lao v i ca Pht Thch Ca nay ti trnhli vi i chng xem cho minh bch.

Thin Tng vn khng c o ngoi bi v h dng bt lp vn t ch thngtm ngi lm tng ch. Nu chng ta nht nh mun tm ra ci o ngoica Thin tng vy th nhng cch ch t thng dng tip dn ngimu hc nh phng php ht gy chi mng v nhng li ni c ch k lghi trong lch s Thin tng tc l ci o ngoi chng th bit ca h vy.Thin tng cng l t tng i tin vo tuyt i, l php thin rt trc tipchng phi qua nhiu lp ph nh, ch c mt ph nh sau cng, tc l

phng php trc tip ph v thy v minh thng vo quc tuyt ichn nh. Nhng sau khi ng tin vo tuyt i th ci o ngoi chng th

bit y ng li c th bit c nhng li ni c ch k l nh ht gy chimng v.v..... vn l trc tip biu th th dng ca tuyt i. Lc y, nhnsinh v tr vn s vn vt u tr nn tuyt i, u c khng nh li vyS pht trin ca Pht php chia lm 4 giai on thuyt minh nh sau :Trit hc Ty Phng ch c hai giai on ng chp, php chp trong

phm vi nht nim v minh tc l t duy v l nim. T duy l nim u lha thn ca nht nim v minh cng l tc dng ca b no.Mc ch ca Trit hc Ty Phng ni truy cu l, tm hiu bit nnkhng chu la nht nim v minh, ti v h vo phm vi v thy v minh thcm thy mnh mng trng rng chng c l g truy cu chng c iuhiu bit g tm, tri vi mc ch ca h. Nn nh trit hc Ty phngt xa nay cha ai tin vo cnh gii v thy v minh, khng vo cnh giiv thy v minh th chng th ph v khng chp cng chng th tin votuyt i.

Mc ch ca nh trit hc Ty phng l cu l tm hiu m mc ch ca

ngi tu tr Pht php ni liu sanh thot t.Trit hc Ty Phng ch trng l lun m Pht php th ch trng thc tinngha l t nht nim v minh tin thng n tuyt i.Cc th hc thuyt ca khoa hc Trit hc tung ra th loi, b ngoiso vi Pht php hnh nh phong ph hn, nhng u thuc v chn ltng i, chng ai t n tuyt i, v bn thn ca nht nim v minhchnh l tng i vy.


19/32

Pht php v xt thy nht nim v minh h huyn chng tht nn siu vitnht nim v minh thng vo giai on v thy v minh ri li ph nh giaion v thy v minh t n bn th tuyt i cho nn nh Pht rt chtrng phng php thc hnh.

Giai on ng chp l giai on tiu tha, ngi tiu tha cho ng vi thgii vn vt u l tht c, l k ch quan duy vt lun, ch hng ngoiquan st, tt c u ly cnh ngoi lm i tng quan st, cho nn

phng php ca h cng l ly vt lm i tng.H xem th gii vn vt u trong qu trnh thnh tr hoi khng, cn loingi th trong qu trnh sanh-tr-d-dit, tun hon khng dt. y h

pht hin ci ngun ca tng i, ngha l tt c u ni sanh thnh vhoi dit, y l mu thun t nhin, l v thng. Tt c mu thun v vthng sanh ra kh no v bt an. H mun vt qua vng ny cho nn

mong cu thng, mong cu bt sanh bt dit, i vi nhn sanh th mongcu liu sanh thot t.

H cho rng mun gii thot s mu thun v kh no ca sanh t duy cph nh t ng, mun ph nh t ng duy c on dit lc cn v tt c khno u do lc cn chiu tp vo vy.

Nh Trit hc Ha Lan Benedick, Baruch de Spinoza (1632-1677) cho rng :Mun nghin cu hnh thi t duy nht nh ca tinh thn con ngi trctin cn phi nghin cu s hot ng ca c th.. Vic ny so vi ngitiu tha em kh no quy v trn lc cn l c ch ging nhau vy.Giai on tiu tha ny thnh lp qu trnh nhn thc l sc th tng hnhthc, gi l ng un (24), cng l ly vt lm i tng. Sc tc l hintng t nhin ca ngoi cnh, Th l lc cn thu nhip hin tng t nhinvo, tng l chu nh hng ri sanh khi t tng, hnh l do t tng mhnh ng, thc l do kinh nghim hnh ng m c nhn thc.

Hai ch Thanh-Vn (Vn Pht Thanh Gio : nghe ting Pht dy m ngo gi l Thanh-Vn), cng c ngha duy vt tc l vt (m thanh) t bnngoi vo trong vy.

Phng php dt lc cn tc l ng bt cnh ca t tng cm gic khintrong tm thanh thanh tnh tnh chng b nh hng bn ngoi. Hin tng

bn ngoi l mu thun xung t, chng vo c tc l khng c Th,ng thi em cn ngng li th khng c Tng. Lc ny trong tm chcn nht nim thanh tnh, nht nim ny tc l nht nim v minh, n dtm thi ngng li nhng vn chng thot khi tc dng ca c th, phichu hn ch ca thi gian. Cho nn ngi tiu tha nhp nh d tri qua


20/32

bao nhiu thi gian i na cng chng th duy tr mi, cn phi xut nh,hung l khi ng bt cc ca lc cn vn cn phi c mt nim thanh thanhtnh tnh duy tr n cng l vic cn phi ra sc.

H xut nh th a tr li trong gng cm t tng cm gic ca t ng,cho nn ngi tiu tha mc d mun ph nh ng chp nhng kt qu vnkhng th vt ra ngoi phm vi ca ng chp.

Nh trit hc Hy Lp Plato chia ra hai th hin thc, mt th l th gii cmgic ca tng i, mt th khc l th gii l nim ca tuyt i (k thcth gii l nim vn l tng i, cha vt qua phm vi nht nim vminh). ng mong siu vit th gii cm gic m tin vo th gii l nimnhng ng chng c cch no vnh vin sinh tn ni th gii l nim cang, kt qu vn a li gng cm ca th gii cm gic.Ci mong cu siu vit cm gic cng ging nh ngi tiu tha. Ngi

tiu tha em cnh ca t tng cm gic hon ton ng bt m Plato th trong t tng khai thc mt th gii khc mong lm ch giu thn.

Nhng ni ng s thc th th gii ca ng vn cn trong phm vi nhtnim v minh, chng qua ch l t u ny (cm gic) chy qua u kia (lnim), rt cuc vn cha ra khi chung ngi).Cho nn phng php ph nh ng chp ca tiu tha tht bi, phi n

bn tay ngi trung tha phng php ph nh ng chp mi c honthnh.

Giai on php chp : ngi trung tha xt thy s hng ngoi quan st lkhng ng, ci kt qu on dt lc cn ca tiu tha chng th siu vit

phm vi nht nim v minh, do quay u li hng trong tm quan stthy tt c tng i u t nht nim v minh sanh khi. Gia cc th ilp c mt s tc dng lin kt lm nhn duyn vi nhau, ly hp v thng,khi hp th sanh khi ly th dit, v nh c th do t i v ng un hp thnh,t i ng un ly tn th c th lin tiu dit, c th dit th ci ng chngth tn ti, cho nn ni : Tt c vn vt u l khi duy php khi, ditduy php dit, ngoi nhn duyn ly hp ra tt c u chng th tn ti.Trung tha dng Thp Nh Nhn Duyn gii thch qu trnh ca nhn

sanh (tc l v minh - l nht nim v minh chng phi v thy v minh -duyn Hnh, Hnh duyn Thc, Thc duyn Danh sc, Danh Sc duyn Lc

Nhp, Lc Nhp duyn Xc, Xc duyn Th, Th duyn i, i duyn Th,Th duyn Hu, Hu duyn Sanh, Sanh duyn Lo T), mi hai nhnh ny

bao gm qu trnh tun hon ca tam th (qu kh, hin ti, v lai).


21/32

V minh tc l nht nim v minh (cng gi nht nim vng ng tnh, vbt gic khi nim sanh ra cc th hot ng gi l Hnh, hai nhnh ny lnhn s tc ca kip trc; Thc l do hnh ng m to thnh nghip thc,v nh thn trung m b nghip li ko m n u thai; Danh Sc l khi trong thai sc thn cha thnh tu, bn un Th, Tng, Hnh, Thc ch ctn gi cha c sc cht; Lc Nhp l ch nhp ca lc trn tc l lc cn hon thnh; Xc l sau khi thai sanh ra lc cn tip xc lc trn; Th l lnhth tt c hon cnh, Nm nhnh ny l qu s th ca i ny; i l i vicnh trn mng khi i dc; Th l do i m mun chim c; Hu c nghal nghip, tc l kip ny to nghip kip sau th bo, ba nhnh ny l nhns tc ca i hin ti; Sanh l ty theo chng t nghip gieo i nay mth sanh i sau; Lo T l khi c sanh t phi c lo t, hai nhnh ny lci qu i sau phi chu. l gii thch Thp Nh Nhn Duyn theo thuytxa.

Bin Chng Trong Pht Php Tuyt iTh gii quan ca Pht l Thnh Tr Hoi Khng, v vn vt u ang luchuyn, ang bin ha chng ngng, ang trong qu trnh sanh thnh vtiu dit, y l php bin chng n s ca Nguyn Thy.Php bin chng ca ngi Hy Lp thi xa i vi ton th quan h giacc th hin tng trn th gii v trong s vt c bit cng cha c sngt, trong khi thp nh nhn duyn ca Pht php li thuyt minh thnhmt th h hon ho hn.Php bin chng ca Pht l mun nhc nh nhng quan nim v lp trngca B La Mn v cc tng phi khc (tc l nhng truyn thng tn gio vthn thoi) h t xt li.

Nh Trit hc Hy Lp Heraclitus (535-475 trc Ty lch) ni : Mc dang yn tnh k thc ang bin ha. Li ny ging nh duy-thc-hc. Lini : Thn l ban ngy cng l ban m, l ma ng cng l ma h, lchin tranh cng l ha bnh, l no cng l i, l tt c i lp. Ch Thnca ng ni tc l nht nim v minh vy.Plato mc d cho l nim l bn cht ca tn ti, l th gii nguyn hnh

hin thc ca tt c vt th v quan h, ch c l nim mi l cao nht chntht nht, nhng ng li ni :L nim ch c th t khi nim ca t duyc c, quyt chng th t trong khi qut ca kinh nghim cm gic nmly c nhn thc chn chnh.Khoa hc th chng th ch t cm gic m c, cn phi t ngun sui tduy ca php bin chng mi c. Cn ng Plato li cho l la khi cmgic ton nh t duy c th c c tuyt i.


22/32

K thc, cm gic c nhin chng th t n tuyt i, t duy cng chngth t n tuyt i vy.

Hc thuyt hin tng bin ng ca Aristote r rng phn nh trong hcthuyt i lp vt ca ng. Ci t tng v i lp vt thng nht (ging nhl bt nh) l cng lao v i ca nh trit hc Hy Lp ny.Aristote i vi t tng Hu v phi Hu, thy cng mt tnh cht thngnht. ng d c mnh lit u tranh nhng li chng th tin thm mt bc gii quyt, ng mc d mun nghin cu tnh cht ca mu thun likhng thit tha thc hnh theo.Trong trit hc Ty Phng, lun v s nh nguyn v tho hip s d lt vos mu thun u ti cha th chn chnh t n tuyt i mi sanh ra ktqu nh vy.

T s ca Thin Tng u l nh thc tin m chng phi nh l tng, hrt phn i o tng hoc mng tng. Thin tng em tt c tm v vtu bin thnh tuyt i v hn v hon ton chng thc n.Bn thn thc th ca Spinoza trn bn cht c tnh cht ca hnh nhithng hc, n siu vit thi gian m tn ti, bt vn ng bt bin ha, phnh tt c vn ng v ch l trng thi bin hnh ca tht th. Tht th bnthn li c ci tnh cht bt ng ca tru tng. Tht th la khi vt huhn ca th gii bin ha m tn ti v i trc trn th gii ny.K tht, thc th ny ch l khng tng nn mi c mu thun nh vy. V

bn th ny l do suy ngh sanh ra, chng phi ch thn thy bn th catuyt i vn san c nn khng th t n t do ca tuyt i.C ngi cho rng ngi l tr nhiu chng no th la khi s thc nhiuchng ny, ng logic nhiu chng no th phn bi t nhin nhiu chngny.

Nhn nh ny hp vi nguyn tc ca tng i, do c ngi ch trngdng trc gic, tng lm nh th th c th gn vi chn tht.K tht trc gic v l tr cng trong phm vi nht nim v minh, trc gicmc d gn vi nguyn thy ca nht nim v minh hn nhng vn chng

th tin vo tuyt i. Gia trc gic v tuyt i cn c mt khong sa mcmnh mng ngn cch, trc gic khng cch no thng qua c.

Nh trit hc Php Henri Bergson (sanh 1859 ti Paris) chnh l ngi chtrng dng trc gic t n chn tht, ng mong mun trong phng

php huyn hc ng Phng tm ra mt ng li nhng ng khng hiuphng php chng nhp tuyt i ca Pht v c th v hiu lm thin-phpca B La Mn mi c ch trng ny, nn ng b tht bi vy.


23/32

Ngi ta thng xem vt bn ngoi cho l t nhin. K thc ci tn gi tnhin ch l do mt ngi c hc thc danh ting no t ra ci t nhinca t mnh m thi.

Vy t nhin l g? E rng ch c Pht Thch Ca mi chn chnh hiu bit.Ch c Pht mi r ci mt mi bn lai ca t nhin, n n giu sau lng cav tr tng i, ngoi phm vi gii hn ca t tng cm gic con ngitc l bn th ca tuyt i vy.Pht Thch Ca gi bn th ny l Pht-tnh, l Chn-Nh, l Nh-Lai. NiChn-Nh tc l chn tht nh bn th, ni Nh-Lai tc l bn lai nh th.Khi tt c s vt trong cm gic ca con ngi gii phng ra ri th tt c trv bn lai din mc (T Tnh) y mi l t nhin ca chn chnh.

Nu ngi ta mun thy ci t nhin chn chnh ny ch c cch ph cingun ca tng i (v thy v minh) th s tin vo quc ca t nhin

tuyt i vy.Piere Joseph Proudhon (1809-1865) ngi Php ni : Ti sn tc l tangvt. Ti th ni : T tng tc l tang vt, v n lm nhim t tnh, nl tang vt ca t tnh trong sch.Hi con ngi ng thng xt kia! Ti sao ng ly tang vt ca ng m tho vy? Nhng u, hi thi khp tri kia, con rui ng thng xt kiasao ng vnh vin khng mun la khi n, cho n mt c sinh mng mcng khng chu la!

ng mun nhn thc nht nim v minh chng? Nay ti gii thch thm ng d hiu hn: Khi ng an lc th n gi l an lc, khi ng thng kh thn gi l thng kh, khi ng bi ai th n gi l bi ai, khi ng phn n th ngi l phn n, khi ng yu th n gi l yu, khi ng ght th n gi l ght,khi ng tham th n gi l tham, khi ng sn th n gi l sn, khi ng si thn gi l si, khi ng cm thy hnh phc th n gi l hnh phc, khi ngcm thy ti li th n gi l ti li, khi ng v.v...., ni tm li tt c u lha thn ca nht nim v minh. Nht nim v minh bin ha v thng ul tng i, cho nn nhng ha thn ca n cng l tng i.Con ngi b nht nim v minh chi phi m t chng bit, sut ngy mng

gin bun vui bin ha khng chng, nn nh trit hc ng Phng ni :Con ngi ng dng hng ngy m chng t bit.Thm na, nht nim v minh l do mt nim bt u m pht trin thnh vtr phc tp ca tng i bao gm sinh mng, t tng, cm gic, dcvng, ch, o c, nhn ngha v.v.... N hin din khp khng gian thigian, khng ch no lc no m khng c n, cho n khi n tr v v thy


24/32

v minh mi tm ngng ht li. n y ch cn ph v thy v minh tin vo tuyt i m thi.

Lun V Bn TngPht Thch Ca em tt c hin tng v tr nhn sinh do nht nim v minhcm bit c (ti gi n l v tr tng i) u gi l Tng. Tng tcl tng i, l bin ha, l hu lu (25) l hu hn, l chng tht, do khin chng sanh m vng. C v tr nhn sanh cho n cc phng phpnhn thc lun u l tng i u nn ph nh.Tri li, Pht Thch Ca t tn bn th tuyt i cui cng gi l Tnh. Tnhtc l Pht tnh, cng gi l t tnh, chn nh, nhng danh t ny so vinhng danh t trong trit hc Ty Phng nh l tnh, tnh cht, tnhtnh.... ngha chng ng.Tnh ca bn th tuyt i ny tc l tn ti chn tht, l bt bin, l v lu,

l v hn, l chn tht, l bn lai nh th nn cng gi l Nh-Lai, l khngnh tuyt i, ti gi n l v tr tuyt i.Mun t n v tr tuyt i trc tin phi ph nh v tr tng i,mun ph nh v tr tng i trc tin phi tm chng t tng i cav thy tc l ci ngun ca tng i, em chng t cui cng ny phnh ri th chng c g ph nh na lin tin vo tuyt i.Trong qu trnh pht trin i tha Pht php n c mt phi chtrng pht huy t bn th gi l Tnh-Tng, cn mt phi khc ch trngt hin tng dn dt vo bn th gi l Tng-Tng.K thc, Pht php cui cng t n v tr tuyt i ri th bn th v hintng hp mt, tnh tng bt nh cho nn ci Tnh ca bn th tuyt iny Pht Thch Ca gi n l Thc Tng, l ch r khi tin vo tuyt i thtng cng bin thnh chn thc tuyt i vy. Nhng khi cha nhp tuyti, tng tc l tng i chng tht, mun tin vo bn th tuyt i cn

phi ph nh Tng t n khng, v tng, v tc mi cho l c giithot bc u tin.

Pht Thch Ca em tt c tng chia thnh bn loi tc l : Ng Tng,Nhn Tng, Chng Sanh Tng, Th Gi Tng, gi chung l t tng.

Bn tng ny i din cho tt c hin tng ca nhn sinh v tr tng i,c th dng gii thch ni tm ca con ngi i vi v tr vn vt ssanh th sai lm.V nh bn tng trong kinh Vin Gic (26) l chuyn dng ch r ngitu hnh nhn lm bn th cnh gii ni tm, bn tng trong kinh Kim-Cng th cng cng mc ch chng sanh m ch r rng chng sanh v


25/32

chp bn tng m sanh khi sai lm; bn tng trong kinh Lng-Gi thdng ph bnh ci chp trc do ngoi o s kin lp.Bi v tt c t tng v hnh vi ca chng sanh u chng th vt qua

phm vi bn tng ny, do mun chng sanh gic ng s sai lm ca htt nht l dng bn tng ny thuyt minh.Ci phng php ca Pht Thch Ca ny rt cao minh v c h thng y l v

Ngi ch thn tin vo tuyt i, thu r tt c ni tm v ngoi vtca nhn sanh v tr, bit tt c chng sanh s d lm vo li t, trm lun

bin kh u do chp tng cho nn mi t ci phng php ny ph vn.

Con ngi t khi bit dng b no v cm gic quan st tt c l triqua mt qu trnh lu di, ban s hng bn ngoi quan st tc l quan sts bin i ca con ngi v cnh gii thin nhin v.v... K , tr li quan

st hot ng t tng cm gic thay i khng chng ca bn thn b notc l quan st ci cng c m bn thn dng quan st . Cng c nygi l Tm.Khi cha kin tnh tc dng ca b no l gi, th gii vn vt do b noquan st c cng l gi : Gi + Gi = Gi. Nu theo tu hnh th kt quvn l gi nn lao nhc m chng c cng hiu.Khi kin tnh th b no l chn, th gii vn vt u l chn : Chn +Chn = Chn. Mt chn th tt c chn nn chng cn tu gi l v tu vchng (27), y l chuyn thc thnh tr, th gii tng i bin thnh thgii tuyt i.

Chng ta mun c s nh gi chnh xc i vi Pht php th chng nnxem theo chi tit th h m phi thu t trung tm. Th h ca Pht mc dchia thnh nhiu mn nhiu loi rt phc tp, nhng trung tm t tng caton th h chnh l Pht tnh (tc l Tuyt-i-lun), cn nhng ci khcu t suy din m ra nh T-Thnh-, Thp Nh Nhn Duyn, Su BaLa Mt, v Tam Gii Thn v.v... u xut pht t trung tm l lun ny vy.Hc thuyt ca Plato s d thnh ci ngun ca nh nguyn lun l ti ngem cm gic vi l tnh phn chia cho l ng, nh vy khng nhng hon

ton khc bit m li I nghch vi nhau, do lm cho hai l khng cchno dung thng c. Ci nh nguyn lun ca ng t phi hin hin ni ilp ca quan nim v vt cht, ti hin ni i lp ca cm gic v t tng,li hin ni i lp ca nhc th vi linh hn na.

ng em chn l vi thc ti trn phng din l tnh m chng trnphng din cm gic, l y d ng nhng cm gic vi l tnh mc d


26/32

phn chia thnh khc bit li cng cn phi nht tr, ngha l c hai cn phikhc sui m ng ngun mi c.Diu l ca Pht th chng c khuyt im k trn, n l rt vin mn, rtnht nguyn. N ban s ph nh cm gic, cho cm gic l h vng nn phnh n, nhng ci ci ngun h vng ny chng phi li ca bn thn cmgic m do b v minh che khut. Khi mn en v minh m ra th h vngtiu dit, lc y cm gic tc ng vi l tnh ngha l vi Pht tnh chngkhc. Cho nn cm gic vi Pht tnh ban s mc d phn chia cui cngvn ng mt th.

Ci ca i kh khn ca nh trit hc Hy-Lp v Ty Phng ni sau khisiu vit cnh gii cm gic nhp vo cnh gii t tng thun ty ri lia tr li trong gng cm ca cnh gii cm gic na.Pht th siu vit hai cnh gii ny v t n ch cnh gii m trit gia Ty

Phng cha th n tc l cnh gii Pht tnh vy.Cnh gii ny chng th dng t tng suy lng, chng th dng ngn ngvn t din t, cn phi thc chng ri mi bit c. Sau khi chng ng ttc cm gic t tng u khng la Pht tnh, nn ni : Duy c k chngvi k chng mi bit c.V cnh gii biu th trong Kinh v Ng lc T-s hoc ni hoc nn, kchng th thu hiu r rng, k cha chng th suy ngh mi cng khnghiu, cng nh phng php nim hoa th chng ca Pht v ht gy chimng ca T S u vy.

C v thy v minh ri mi c nht nim v minh cho nn v thy v minhvi nht nim v minh l tng i, c nim th nht th c nim th nh, cnim th ba v.v...., cho n ci nim v cng v tn, ngha l t tng isanh ra v s tng i. Cho nn tng i l chng th cng tn, khng cch dt, chng th truy cu nh ci vng trn chng c u mi nn gi llun hi.Con ngi h sanh ra tc l tng i, c da trng, da en, da vng, da v.v... do sanh khi nhiu mu thun v phin no, ngha l con ngisanh ra th phi chu ng ci vn mng bi thm vy.

Pht Tnh Siu Vit Lun L

Ni Logic l thuc v vic ca t tng, l phm vi tng i, Pht tnh lsiu vit tng i chng phi t tng c th n nn ni siu vit logic.Vn t trong kinh gii thch tuyt i ca Pht tnh u chng th dng logic chng minh v Pht tnh vn chng th gii thch. Pht v li ch chng


27/32

sanh dng mi phng php mong gii thch mt phn no nn vn tli ni y phi tri qua bao s kh khn mi c cu to thnh kinh Pht.

Ngi c bng nhin chng thy hp logic, thc ra th siu vit phm vilogic m nhp vi cnh gii ngha c tuyt i. Nu thu t ny th chno cng l logic nhng logic l logic ca tuyt i vy.Tuyt i lun tc l Pht tnh lun, Pht tnh cng khp khng gian v thigian, chng hoi chng tp, v chng v th, chng b hun nhim, xa naysan nn gi l Tuyt i. Cn v tr vn tng u thuc v Thnh-tr-hoi-khng, h vng chng tht nn gi l tng i.

Nay ti lm lun ny phi dng vn t li ni gii thch. Vn t li niu thuc v tng i nhng v mun hin by tinh l ca Pht nn phinh s phng tin ca vn t ny hin by chnh l, c gi ch nn ktni vn t, cn phi c qun li vy.

Trit hc Ty Phng c i ng, tiu ng, l tng i m Pht, chngsanh, ng u bt nh l tuyt i. Tng i th bt bnh ng, tuyt i th

bnh nh. Bt bnh ng nn c tranh lun c u tranh, bnh ng nnkhng tranh lun khng u tranh.

Php thn phi da theo thi gian khng gian ri mi bit sinh mng l vtg, n ko di thi gian, n hot ng khng gian, nh vt qua thi giankhng gian th chng ni l sinh mng nhng chng phi khng c sinhmng v bn thn ca sinh mng tc l tuyt i cng gi l php thn.Con ngi ch bit ni thi gian khng gian nhn bit sinh mng tngi m khng chu siu vit thi gian khng gian nhn bit sinh mngtuyt i, do sinh mng b thi gian khng gian s ph nh.K sinh mng tuyt i li ph nh thi gian khng gian nn ni : Tri tcha sanh vt ny c, tri t hy hoi vt ny chng hoi.

Cnh Gii An Lc Ca Tuyt iT ng l gng cm ca con ngi. Con ngi ch lc qun t ng mic c an lc. Mun qun t ng phi nh tr gip ca php ng.Php ng tc l ci ng ca vn s vn vt ngoi t ng v nh m nhc,

ngh thut, vn ng v.v..., u l php ng. Chng ta khi nghe m nhchoc thng thc ngh thut s c qun t ng. Lc y c th t do an lchn, nhng t ng d qun li lt ni phm vi php ng. Php ng vn bhn ch trong thi gian khng gian v nh nghe m nhc ch c trongmt khong thi gian no, khi thi gian qua i vn t tr li trong gng cm,t ng m tip tc chu ng thng kh, do chng ta mun tm mt an lcln hn nn b php ng vo ni Khng ng.


28/32

Khng Ng th an lc hn, ch ch l mnh mng khng tch, tt c vtngoi chng th xm nhp, y l cnh gii dit tn nh (28) ca Tiu ThaThin. Khi y, thn tm khinh an, m nhin t c, l mt th cnh gii

Nit Bn ca tng i, nhng Khng Ng vn b thi gian hn ch, khi ngbc ra cnh Khng, ng vn b t tr li trong gng cm t ng na.Cho nn ng nu mun c c an vui trit cn phi b ci Khng Ng chng nhp cnh gii chn nh Pht tnh, lc y mi khng b thi giankhng gian hn ch, ngha l gii thot tt c kh ca con ngi, mi l tdo t ti ca tuyt i, mi l an lc ca tuyt i.Immanuel Kant mun nh ton hc cu to mt mng li v tr bt conc to ca tuyt i, kt qu chng nhng khng c g c tri li t thn li

b bc trong mng li m chng th t thot.Thin tng Trung Quc c k tiu phu dt nt nghe mt li ni lin chngng tuyt i, c k th thy hoa o n lin chng tuyt i, c k th nghe

ting trc m ng tuyt i. Chng bit ngi Ty Phng n nm no mihiu c nhng vic ny.

Nh trit hc Ty Phng ang sinh sng ni th gii tng i, h cmu thun t nhin ca tng i khi ng, li dng ton hc v vt l hcca tuyt i trong tng i ph nh vt chung quanh ca tng i, yl dng phng php tng i ph nh tng i v h cha hon ton

bit r bn thn ca Ton hc v Vt l hc tc l tng i. Nu la khithi gian khng gian ca tng i th Ton hc v Vt l hc cho n tt ckhoa hc u khng th hot ng g c na. Sau ht, khi Ton hc vVt l hc siu vit thi gian khng gian ca tng i tin vo thi giankhng gian ca tuyt i, th Ton hc v Vt l hc tt c u thnh tuyti. Lc y bn thn ca Ton hc v Vt l hc tc l tuyt i, hon tonthot khi b no ngu di ca con ngi m t tn ti ni v tr ca tuyti, h do c c vnh sanh vy.

Tuyt i nguyn l i din cho Pht php i tha y l t tng ti caoca con ngi chng ai c th vt qua. V n siu vit khng gian v thigian nn tri qua mun kip cng nh mi, v n chng la thi gian v

khng gian nn trong i sng ng dng hng ngy m chng c chngngi. Nay mun trong t in ca Trit hc Ty Phng tm mt tngi cng khng th c.Ci nht nguyn lun ca Ty Phng l nht nguyn lun ca tng i,ci tuyt i lun ca Ty Phng l tuyt i lun ca tng i, so vicnh gii tuyt i ca i tha Pht php th cha c ng n. Duy c


29/32

tuyt i nht nguyn ca i tha Pht php mi l tuyt i lun chnchnh.Mun xem n l bn th lun th khng ng, gi n l hnh nhi thng hccng khng ng bi v cnh gii tng i chn nh, bn th v hintng ng mt, hnh nhi thng (t duy tru tng) vi hnh nhi h(hin tng c th) cng chng c khc bit. Ni tm li, no l duy tm,no l duy vt, no l bn th, no l hin tng, no l nhn thc, no lnhn sinh v.v.... u bao gm ht trong chng thiu st, chng ta chngc tn g gi, tm gi n l Tuyt i Nht Nguyn ca i Tha PhtPhp vy.

---o0o---

Kt Lun Ca Dch Gi

Ngi Nguyt Kh l ngi kin tnh, tch nm 1965 Cu Long, HngKng. i Tha Tuyt i lun ny tc gi c mun gip ch ngi TyPhng, trong lun v php bin chng ca trit hc Ty Phng, chothy hu ht u ln qun trong phm vi tng i tc l nht nim v minh,cng c ngi suy ra n v thy v minh, nhng cha c ai t n chtuyt i cui cng. Tt c u v khng bit ng li thc hnh, ch nh

b no suy l m thi, nn Ngi Nguyt Kh dng php bin chng caPht Thch Ca chng minh v gii thiu cch thc hnh tc l php ThinTrc Tip truyn t Pht Thch Ca.

Nu ngi Ty Phng chu theo thc hnh th s c ph v thyv minh m tin vo v tr tn ti tuyt i vy.

Ngoi ra, chng ti c n hnh ring ng Li Thc Hnh v C BnTham T S Thin l php Thin trc tip ca Pht Thch Ca ch thntruyn dy, c gi c th tm xem (T n Thin ng c n tng).

---o0o---

Ch Thch

1. Ng chp, Php chp, Khng chp :Chp tht ci thn th v s suy ngh ca b no l Ta gi l Ng chp.Chp tht vn s vn vt trong v tr php gii do ta hiu bit c cho lc Tht Tnh Tht Tng, gi l Php Chp.Ph c Ng chp, Php chp, thy tt c u khng, chp ci khng ny ltht Khng gi l Khng Chp.2. Chn Nh :


30/32

L bit danh ca T Tnh, T Tm. Chn tht ng nh bn th ca TTnh T Tm gi l Chn Nh.3. Trung o : Ngha thng l khng c nh bin tng i, ni st nghahn l v-s-tr, cng nh chng tr ni c, chng tr ni khng, chng trni cng c cng khng, chng tr ni chng c chng khng, gi l Trungo.4. Pht Tnh : Pht ngha l gic ng, c tnh gic ng gi l Pht tnh.5. B : l ting Phn, dch ngha l gic ng.6. Php mn bt nh :Bt nh c ngha hin by th dng ca T Tnh cng khp khng gian vthi gian, chng th dng t tng suy lng nn vt ra ngoi i i vcng chng phi Mt. Php mn tu tp a n ch bt nh ny gi l

php mn bt nh.7. Php nht tha : tc l Pht tha. Kinh Php Hoa ni chng hai cng

chng ba l ngha ny vy.8. Kh qun : cho tt c l kh. Kh tc nhin l kh ri, vui li lm nhncho kh nn cng l kh.9. Hot nhin i ng : khng c qua b c l gii m chn tm t ngtsng t, t ng hiu bit ng nh thc t trm khp khng gian thi gian.10. Nht nim v minh : t ngun gc v thy v minh (cng l ch v nimca b c) khi ln mt nim gi l nht nim v minh.11. V thy v minh : ngun gc pht sinh ra thc phn bit sai lm gytai hi t lu i. Cng l ch mt m en ti.12. Bt Nh : th dng ca tr hu T Tnh, khng cn qua b c tc , tng ty duyn hin ra sc dng gi l Bt Nh.13. Chn Ng : tc l T Tnh, cng gi l chn nh Pht tnh.14. Mi Phng ch Pht : tt c Pht trong khng gian.15. V d Nit Bn : Nit l khng sanh, Bn l khng dit. Bn th ca

Nit Bn cng khp khng gian v thi gian chng cn ch no lc no thiust nn gi l V d Nit Bn.16. V lu gii thot : lu l tp kh phin no. Chng cn phin no c tti gi l v lu gii thot.17. Pht nhn : chiu soi cng khp khng gian thi gian khng c ch no

lc no thiu st.18. M mt chim bao : lc ng ch mt mnh thc th 6 ( thc) hot nghin ra cnh gii chim bao gi l nhm mt chim bao. Lc thc tnh ththc th 6 cng vi tin ng thc (gm nhn, nh, t, thit, thn thc) ngthi hot ng hin ra cnh gii cuc sng hng ngy u gi l trong mmt chim bao.


31/32

Nhm mt chim bao th sau khi ng ri s t ng thc tnh, cn m mtchim bao th khng bao gi t ng thc tnh c, phi tham thin nkin tnh mi c thc tnh, cng gi l gic ng.19. A-Li-Da-Thc : cng gi l thc th 8 hay Tng Thc (Tng l khocha) chuyn cha cc th chng t ca vn s vn vt.20. Tham thoi u : Thoi l li ni, khi cha ni nim mun ni l thoiu, nu ni nim mun ni d cha ni ra ming cng l thoi v ri.

Nh vy thoi u tc l khi mt nim cha sanh. Tham l nghi, nghi lkhng hiu khng bit. Nu mt vic g hiu bit ri th ht nghi, ht nghitc l khng c tham.Vy tham thoi u tc l nhn ngay ch mt nimcha sanh, khng bit l ci g, Thin Tng gi l nghi tnh, c nghi tnhmi c gi l tham thoI u. Do nghi tnh ny a n ch gic ng gil kin tnh thnh Pht.21. nh-hu-bnh-ng : nh l th, hu l dng. Tm chng lon l nh,

dng chng sai l hu. Khi nh th t ng hin ra hu, lc hu th phi trong nh, tc l ngoi nh khng c hu, ngoi hu khng c nh, chonn ni nh hu bnh ng.22. B Tt : theo ting Phn l B Tt a, ni tt l B-Tt ngha lgic ng hu tnh. Hu tnh c gic ng mi c th la kh c vui,chuyn cho chng sanh la kh c vui gi l B Tt.23. Bn Tha : gm ba tha (Tiu, Trung, i Tha) thm Ti Thng thana l bn.24. i v y, s t hng : y l th d v uy lc thuyt php ca Pht. Bth u s s t, s t khng s b th. Cng vy, khi Pht thuyt php thkhng s t m khuy ri nn gi l i v y.25. Ng un : l Sc, Th, Tng, Hnh, Thc. Sc l t bo ca c th dot i kt hp thnh. Th l lnh th s bun, vui, thng, ght v.v.... cacm tnh. Tng l t tng suy lng. Hnh l s sanh dit bin i ca t

bo v hnh vi. Thc l tc dng ca b c hay nhn thc phn bit tt c svt sanh dit trong v tr.26. Hu lu : cn tp kh phin no gi l hu lu.27. Bn tng trong kinh Vin Gic, Kim Cng v Lng Gi : Ni chungt s nhn lm bn th cnh gii ni tm. Bn tng c 2 th :

1. Bn tng m thc ca phm phu :Chp nhn ci thn ng un ny l Ta gi l Ng tngB Ng tng chp vo ton nhn loi gi l Nhn tngB nhn loi chp vo ton chng sanh gi l Chng sanh tng.Chp c thi gian chn tht gi l Th gi tng.

2. Bn tng m tr ca bc thnh :


32/32

-Bc thnh tm bit c c s chng, d chng n mc no u thuc vNg tng.-Nay ng thm mt bc, bit chng phi ta chng, siu vit tt c chng,nhng cn ci tm nng ng gi l Nhn tng.-Nay tin thm mt bc na, liu tri nng chng nng ng l Ng tng,

Nhn tng, ch Ng tng Nhn tng chng th n, ch cn tm liu tri,gi l chng sanh tng.-Ri tin thm mt bc na, chiu soi tm liu tri cng bt kh c, ch mtgic th thanh tnh, gi l cu knh gic, tt c tch dit, cng gi l NitBn. Nu cn tr ni Nit Bn th mng cn cha dt, gi l th gi tng.28. V tu v chng : Th dng ca t tnh cng khp khng gian v thigian, thn thng tr hu vn san y bng nh ch Pht. V nh vngtht n trong qung, qung c b tp cht th t hin vng tht, cng vy,tm c b tp kh phin no th t hin th dng ca t tnh, chng do tu

mi thnh chng do chng mi c nn gi l v tu v chng.29. Dit tn nh : c 2 th :L ci tri t khng, dit ht tt c vng tng nhng cha tn gc, cnchp A Li Da Thc l ng, cha ra khi lun hi.L dit tn nh ca A-La-Hn, dt ht kin hoc v t hoc ca tam gii,chng cn nhn-ng nn c ra khi lun hi.

Cm n Thy Thch Vn Phong Hn Quc,Lin ng Quc T Thin Vin

Http://www.lotuslantern.net r sot li.

---o0o---HT

dai thua tuyet doi luan - ht duy luc dich

Documents