das unklare mediastinum– nadeloder messer? · vorderes mediastinum (4t) −thymome −terrible...

16
26.02.2019 1 DAS UNKLARE MEDIASTINUM NADEL ODER MESSER? DR. MED. MAGDALEN GÜRTLER FACHÄRZTIN FÜR PNEUMOLOGIE & ALLGEMEINE INNERE MEDIZIN DR. MED. LUKAS GRAF FACHARZT FÜR PNEUMOLOGIE & ALLGEMEINE INNERE MEDIZIN 1 MEDIASTINUM - EIN KOMPLEXER RAUM 2 Oberes Mediastinum - Gefässe D. thoracicus - Trachea, Oesophagus - N. Phrenicus, N.Vagus, N. Recurrens Vorderes Mediastinum - Schilddrüse, Thymus - Lymphknoten - Arteria thoracica Mittleres Mediastinum - Herz, Perikard - A. ascendens, SVC/IVC, Brachiocephalica - Pulmonalgefässe - Trachea, Hauptbronchien - N. Phrenicus, Vagus, Recurrens Hinteres Mediastinum - Oesophagus - V. Azygos, Hemiazygos - A. descendens

Upload: others

Post on 18-Oct-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

1

DAS UNKLARE MEDIASTINUM –NADEL ODER MESSER?

DR. MED. MAGDALEN GÜRTLERFACHÄRZTIN FÜR PNEUMOLOGIE & ALLGEMEINE INNERE MEDIZIN

DR. MED. LUKAS GRAFFACHARZT FÜR PNEUMOLOGIE & ALLGEMEINE INNERE MEDIZIN

1

MEDIASTINUM - EIN KOMPLEXER RAUM

2

Oberes Mediastinum− Gefässe D. thoracicus− Trachea, Oesophagus− N. Phrenicus, N.Vagus, N. Recurrens

Vorderes Mediastinum− Schilddrüse, Thymus− Lymphknoten− Arteria thoracica

Mittleres Mediastinum− Herz, Perikard− A. ascendens, SVC/IVC, Brachiocephalica− Pulmonalgefässe− Trachea, Hauptbronchien− N. Phrenicus, Vagus, Recurrens

Hinteres Mediastinum− Oesophagus− V. Azygos, Hemiazygos− A. descendens

Page 2: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

2

MEDIASTINALE RAUMFORDERUNGEN

3

Vorderes Mediastinum (4T)− Thymome− Terrible Lymphoma− Teratom− Thyroid tumors

Mittleres Mediastinum− Neoplasien (pulmonal, ösophageal, metastatisch, Lymphom) − Infektionen (Tuberkulose, Pilz)− LK-Erkrankungen (Sarkoidose, Beryllios, Silikose, Castleman− Zysten (bronchogen, enterisch, Perikard)

Hinteres Mediastinum− Neurofiibrome− Schwannome− Ganglioneurome− Meningozelen− Phäochromozytome

SYMPTOME - DYSPNOE

4

P. A. Stricker et al, Anesthetic management of children with an anterior mediastinal mass. 2010, Journal of clinical anesthesia

− Vaskuläre Kompression, Einflussstauung

− Trachealkompression/Obstruktion− Zentrale Bronchial-

kompression/Obstruktion− Zwerchfellparese bei

Phrenicusläsion

− Stimmbandparese− Herzinsuffizienz

Page 3: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

3

DIAGNOSTIK - NADEL ODER MESSER?

5

Endobronchialer Ultraschall

(EBUS)Mediastinoskopie

(VAM)

Thorakoskopie

(VATS)

DIAGNOSTIK - NADEL ODER MESSER?

6

Endobronchialer UltraschallAbklärung unklarer mediastinaler

Lymphadenopathie

Diagnose vom BronchuskarzinomStaging und Re-Staging vom

BronchuskarzinomMediastinale Lymphomdiagnose

Diagnose von Zysten

Page 4: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

4

NADEL ODER MESSER SARKOIDOSE?

7

Martin B et al Endosonography vs Conventional Bronchoscopy for the Diagnosis of SarcoidosisThe GRANULOMA Randomized Clinical Trial. JAMA. 2013

n Sen (%)

Bronchoskopie 149 53

EBUS-TBNA 154 80

Dziedzic et al, The role of EBUS-TBNA and standard bronchoscopic modalities in the diagnosis of sarcoidosis. Clin Resp J 2017

Results….The overall diagnostic accuracy for EBUS‐TBNA was 84%, and the combination of EBUS‐TBNA with standard bronchoscopic techniques had a diagnostic accuracy of 89%.

PET- CT

• PET CT Sensitivität in Tumorpat. 90%Spezifität beim Gesunden 80%

• DD : Infektion Granulomatosekürzliche Bestrahlung

• Impact: verhindert unnötige Thorakotomien

• Abklärungsfolge bei Lungenkarzinom: Pneumologe und CTPET CT(EBUS) Bronchoskopie

NEJM 2009;361 (1):32Lung Cancer 2009 64(3):301-7

Page 5: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

5

9

FALL 4 „STAGING“

67-j rüstiger MannB-Symptome ExraucherGrosse Raumforderung im rechten Unterlappen

10

FALL 4 PET-CT

Page 6: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

6

11

FALL 4 PET-CT

Keine extrathorakaler Metastasenverdacht

12

FALL 4 BRONCHOSKOPIE MIT EBUS

Page 7: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

7

13

FALL 4

Zytologie: Adenokarzinom der Lunge, cT3 pN2 cM0

NADEL ODER MESSER LUNGEN-CA?

14

Diagnosis and Management of Lung Cancer, 3rd ed: American College of Chest Physicians, Chest 2015

Mediastinal staging in NSCLC n Sen (%) Spe (%) PPV (%) NPV (%)

Mediastinoscopy 10648 81 100 100 91

EUS-TBNA 2443 89 100 100 86

EBUS-TBNA 2756 89 100 100 91

EBUS+EUS-TBNA 811 91 100 100 96

Sang-Won Um, MD et al. Endobronchial Ultrasound versus Mediastinoscopy for Mediastinal Nodal Staging of Non–Small-Cell Lung Cancer J Thorac Oncol 2015

Mediastinal staging in NSCLC n Sen (%) Spe (%) PPV (%) NPV (%)

Mediastinoscopy 127 72.5 100 100 78.8

EBUS-TBNA 127 88 100 100 85.2

Page 8: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

8

EBUS –

15

16

„NACH HINTEN“

Page 9: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

9

17

„NACH HINTEN“

18

„NACH HINTEN“

EBUS-TBNA Tumormasse: Atypische epitheloidzellige Neoplasie (Schwannom)

Page 10: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

10

„UNERREICHBAR?“

19

62-j Mann, Status nach Intima-Sarkom der linken A. pulmonalis mit Pneumonektomie links 2003. Rezidiv? Metastase?

„UNERREICHBAR?“

20

�EBUS-TBNA, Transtracheal rechts: Maligne Zellen: Spindelzellige Neoplasie, vereinbar mit Infiltraten eines vordiagnostizierten Sarkoms

Page 11: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

11

„UNERREICHBAR?“

21

�Transbronchiale Biopsien Oberlappen rechts: Infiltrate eines Sarkoms innerhalb von Bronchusschleimhaut-biopsien.

„METASTASE?“

22

79-j MannStatus nach Nephrektomie links bei HellzelligenNieren-Ca 12/10Tumornachsorgekontrolle 12/17 suspekt

Page 12: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

12

„METASTASE?“

23

„METASTASE?“

24

Zytologie EBUS-TBNA: Metastase des hellzelligen Nierenzell-Ca

Page 13: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

13

„AUF ABWEGEN“

25

26

„AUF ABWEGEN“

Page 14: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

14

27

„AUF ABWEGEN“

� EUS-TBNA Nebennieren-Raumforderung: Adenokarzinom der Lunge

28

„AUF ABWEGEN“

Page 15: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

15

29

69-j Mann, grippaler Infekt mit Fieber und produktivem Husten.

Gewichtsverlust 5-7 Kg seit 2 MoNieraucher

FALL „INECTIO“

�Bei V.a. Pneumonie UL links, antibiotische Therapie ohne wesentliche Verbesserung

30

FALL „INECTIO“

Page 16: DAS UNKLARE MEDIASTINUM– NADELODER MESSER? · Vorderes Mediastinum (4T) −Thymome −Terrible Lymphoma −Teratom −Thyroid tumors Mittleres Mediastinum −Neoplasien (pulmonal,

26.02.2019

16

31

FALL „INECTIO“

32

EBUS-TBNA 4L, 10L: Keine malignen Zellen, nektrotisierende granulomatöseEntzündung � Auramin und Tbc-PCR negativ

Anamnese ergänzen: Hat Hunde, ist viel draussen, Wald und Wiese

Serologie:- Rheuma: RF, ANA, ANCA negativ

- HIV, Coxiella burnetii (Q-Fieber), Bartonellen, Toxoplasmose negativ

- Francisella tularensis positivEubakterielle PCR EBUS-Material:

- Nachweis von Francisella tularensis DNA

FALL „INECTIO“