de jonge onderzoeker in het vwo - universiteit utrecht · 2016. 3. 16. · “wat waren ook al weer...
TRANSCRIPT
Centrum voor Onderwijs en Leren
De jonge onderzoeker in het VWO
vakgerichte onderzoeksdidactiek
WON-traject regio Zuid 2015-2016zesde bijeenkomst
16 maart 2016
Vincent JonkerCentrum voor Onderwijs en Leren / Freudenthal Instituut
Universiteit Utrecht
Centrum voor Onderwijs en Leren
DE ACTUALITEIT
Centrum voor Onderwijs en Leren
Centrum voor Onderwijs en Leren
Centrum voor Onderwijs en Leren
Centrum voor Onderwijs en Leren
Centrum voor Onderwijs en Leren
Centrum voor Onderwijs en Leren
PROGRAMMA
Centrum voor Onderwijs en Leren
Programma zesde keer
1. Epiloog2. Evaluatie invullen3. Presentaties4. Beoordeling mbt je leerling5. Beoordeling mbt jezelf6. Afronding
Centrum voor Onderwijs en Leren
EPILOOG1
Centrum voor Onderwijs en Leren
Epiloog
§ het schoolklimaat
§ de leerling die pubert/worstelt en boven komt
Centrum voor Onderwijs en Leren
Bouwstenen voor een leerlijn ‘leren onderzoeken’
1. Variatie in typen onderzoek (keuzemenu)
2. Opbouw in onderzoekstaken van eenvoudig naar complex (schema taakcomplexiteit)
3. Opbouw in mate van zelfsturing(schema begeleidingsstrategieën)
Centrum voor Onderwijs en Leren
Maak je eigen driehoek
Observatie Beschrijvend:- puur beschrijvend- vergelijkend- definiërend - evaluerend
Methode van data verzame-ling
Interview / enquête
Verklarend:exploreren (komen tot theoretische vooronderstellingen)
Functie van het onder-zoek
Analyse tekst- of beeld-materiaal
Verklarend:toetsen (toetsen van verwachtingen)
Literatuur-onderzoek (‘informatieve’ literatuur)
Experimenteel onderzoek
Veldonderzoek
Soort onderzoek
Diagram typering onderzoek: keuzemenu
Centrum voor Onderwijs en Leren
Taakcomplexiteit Eenvoudig Complexer Complex Inhou-delijk
Abstractie van het onderwerp
Toegepast: praktisch probleem
Toegepast: om maatschappelijk probleem
Fundamenteel: algemene theorievorming
Breedte van het onderwerp
Beperking tot één context of niveau
Beperkt aantal contexten en niveaus
Meer dan twee verschillende contexten en niveaus
Aantal inhoudsdomeinen
Eén inhoudsdomein
Twee inhoudsdomeinen uit één of twee schoolvakken
Meer dan twee inhoudsdomeinen uit meerdere schoolvakken
Onder-zoeks-matig
Aantal soorten onderzoek
Eén soort Twee soorten, bedoeld voor verschillend facet van vraagstruct.
Twee soorten, mede bedoeld om triangulatie te bereiken (conclusie steviger maken)
Aantal methoden van dataverzameling
Eén methode Twee of meer methoden, bij verschillend aspect vraagstruc
Twee of meer methoden, mede bedoeld om triangulatie te bereiken (conclusie steviger maken)
Complexiteit van de bronnen
Bronnen aangereikt en eenduidig te interpreteren
Bronnen zelf zoeken en benaderen, lastig te vinden en te bereiken en/of multi-interpretabel
Bronnen zelf zoeken en benaderen, onduidelijke kans op vindbaarheid en bereikbaarheid en multi-interpretabel
Centrum voor Onderwijs en Leren
Feedbackstrategie VoorbeeldDocent-sturing
Aanreiken Een complete vraagstelling aanreiken
Uitleg geven Exemplarisch inhoudelijke correcties in schrijfproduct aanreiken
Hard-op denkend voordoen Laten zien welke afwegingen jij als docent maakt
Gedeelde sturing
Hints geven Een enkele aanwijzing geven om leerlingen op ideeën te brengen
Benoemen in hoeverre aan criteria is voldaan
Bij een uitgewerkt werkplan geef je als feedback dat het activiteitenoverzicht compleet is (voldaan), maar dat de tijdsinschatting niet reëel is (niet voldaan).
Probleem (her-) formuleren In andere woorden weergeven waar de leerlingen mee zitten.
Leerling-sturing
Leerlingen laten benoemen in hoeverre aan criteria is voldaan
“Wat waren ook al weer de criteria voor een goed experiment en hoe verhoudt jullie plan zich tot die criteria?”
Leerlingen zelf laten evalueren (vragenderwijs).
Open vraaggesprek: wat gaat goed? Wat gaat niet goed? Wat is het probleem? Wat is daarvan de oorzaak? Hoe zou je dat aanpakken?
Leerlingen zelf initiatief laten nemen voor bespreking voortgang / producten
Alleen feedback op eigen verzoek. Leerlingen dragen wel agendapunten aan.
Welke mate van sturing kies je in de begeleiding?
Centrum voor Onderwijs en Leren
§ De trend die alle trends overleeft
Centrum voor Onderwijs en Leren
http://www.p-reviews.be/1/
Centrum voor Onderwijs en Leren
EVALUATIES INVULLEN2
Centrum voor Onderwijs en Leren
Aspecten leerrendement
Onderzoekende houdingOnderzoekskundige kennis/inzichtDenkvaardighedenReflectief vermogenSamenwerkingsvaardighedenUitvoerende vaardighedenNog meer?
Centrum voor Onderwijs en Leren
Evaluatie: is er iets geleerd
§ Dank voor de persoonlijke reflecties
§ En ook nog een standaardformulier: nu eerst maar even invullen.
Centrum voor Onderwijs en Leren
vraag 6
§ Vraag 6 werd per ongeluk dezelfde vraag als 5.
§ 6 moet zijn: "Ik zie mogelijkheden om samen met collega's die in dezelfde jaarlaag lesgeven te overleggen over ieders bijdrage aan de leerlijn 'onderzoeken."
Centrum voor Onderwijs en Leren
PRESENTATIES3
Centrum voor Onderwijs en Leren
Presentaties onderzoek
§ Gerrie – Ne – standaardtaal§ Rebecca – En – schrijfvaardigheid§ Annemie – En – huidige aanpak§ Sorinela – Gs – multiculti§ Marieke – Wi – pythagoras§ Oscar – Lo – ...§ Harrie – Fr - ...
Centrum voor Onderwijs en Leren
WAARDEREN EN BEOORDELEN
4
Centrum voor Onderwijs en Leren
Waarderen en beoordelen
§ 3 rubrics
Centrum voor Onderwijs en Leren
gerrie
Centrum voor Onderwijs en Leren
hild
Centrum voor Onderwijs en Leren
patrick
Centrum voor Onderwijs en Leren
Centrum voor Onderwijs en Leren
Rol docent§ Leer-/groei bevorderend§ Denk-/werkproces ondersteunend
§ Product (= deel leerresultaat) beoordelend
Centrum voor Onderwijs en Leren
Kwaliteitskenmerkenonderzoeksverslag
Interne geldigheid§ Past onderzoeksopzet bij onderzoeksvraag§ Relatie deelvragen en onderzoeksvraagExterne geldigheid § Geen eenzijdig beeld door eenzijdige keuze van objecten van
onderzoekBetrouwbaarheid§ Nauwkeurige metingen, herhaalbaar onderzoekTransparantie§ controleerbaar
Aanvaardbaarheid§ Geen schade/lijden toebrengen
Toegankelijkheid§ Helder weergegeven verslaglegging/presentatie
Centrum voor Onderwijs en Leren
In groepjes
§ Nu zoveel mogelijk per 'vakcluster'§ Wat gebruik je als beoordeling?§ Hoe ga je om met:
• Onderzoekende houding• Denkvaardigheden
• Reflectief vermogen• Samenwerkingsvaardigheden• Uitvoerende vaardigheden
• ...
Centrum voor Onderwijs en Leren
Vuistregels leerzame feedback De feedbackgever1. Weet dat (specifieke, realistische en oprechte) positieve feedback
motivatie en leerrendement bevordert en gedraagt zich daarnaar2. Weet heel goed aan welke eisen een taak moet voldoen, zowel
inhoudelijk als onderzoekskundig, en geeft aandacht aan beide aspecten.
3. Zorgt ervoor dat de feedback specifiek en doelgericht is4. Zorgt ervoor dat feedback leerling- en leeftijdsadequaat is5. Neemt de leerling als informatiebron serieus6. Vraagt leerling naar, en benoemt zelf voortgang (ook zijwegen)
en sterke kanten van lerende die die voortgang bevorderden7. Onderzoekt samen met de leerlingen wat de volgende stap is en
hoe die eruit ziet8. Zorgt dat de feedback aansluit bij het niveau van de leerling,
maar hem/haar ook uitdaagt (zie volgende dia) 9. Weet dat (specifieke, realistische en oprechte) positieve feedback
motivatie en leerrendement bevordert en gedraagt zich daarnaar
Centrum voor Onderwijs en Leren
Feedback VANUIT de zone van naaste ontwikkeling
Meedenken, suggereren, vragen op zo’n manier dat je § het denken ontlokt dat grensverleggend is
voor de leerling. Niet de bekende weg wijzen, maar b.w.v.s. een ‘lokroep vanuit de verte’ laten horen,
§ als het ware piketpaaltjes slaat in de z.v.n.o.§ en dan vanuit die verte de leerling uitnodigt /
uitdaagt om naar dat piketpaaltje op weg te gaan
Centrum voor Onderwijs en Leren
BEOORDELING MBT JEZELF (EN DE CURSUS)
5
Centrum voor Onderwijs en Leren
Beoordeling mbt jezelf (en de cursus)
§ Jullie zijn allemaal heel eerlijk geweest
§ Hier enkele quotes uit de verschillende documenten
Centrum voor Onderwijs en Leren
§ "Het succes van een onderzoeksopdracht hangt toch sterk samen met de inhoud ervan "
Centrum voor Onderwijs en Leren
§ "Ik denk dat de leerlingen die ‘opgegroeid’ zijn met WON over een aantal jaren een andere houding laten zien dan de leerlingen die nu in vwo5 zitten."(minder achteroverleunend)
Centrum voor Onderwijs en Leren
§ "binnen ieder vak leerlingen leren om te onderzoeken hoe de inhouden in elkaar zitten"
Centrum voor Onderwijs en Leren
§ "dat de 'w' van vwo binnen de dagelijkse lespraktijk tot zijn recht kan komen "
Centrum voor Onderwijs en Leren
brugklas
6 vwo
won-lessenje eigen vakinhoud
Als je eigen verwondering niet aan de basis staatvan (de didactiek van) een 'onderzoekende houding' dan verwordt (pre-)academische vorming tot een 'lege doos' en haalt weinig tot niets uit.
Centrum voor Onderwijs en Leren
Relatieprofielwerkstuk
en onderzoekende houding
§ Door de vakken te benadrukken worden PWS de plek waar 'het' kan gebeuren
§ Dan krijgt beoordeling van 'onderzoekende houding' ook direct een (verplichte) plek
Centrum voor Onderwijs en Leren
AFRONDING6
Centrum voor Onderwijs en Leren
Afronding§ Website blijft voorlopig nog even§ Dropbox, had het zin? § Boek, er zijn plannen voor uitgave bij uitgever§ Train de Trainer (Jan, Tina, Gerrie)§ Certificaten (wellicht gezamenlijke bijeenkomst, nog slechts idee)
§ Plezier!