de luciani scholiorum fontibus - lucian of samosata
TRANSCRIPT
4Helm, Carolus
De Luciani scholiorum
fontibus
"h^- .„'
DE LtrCIANI SCHOLTORUMFONTIBUS.
Dissertatlo inauguralis
quam
consensu et auctoritate amplissimi philosophorum
in academia Philippina Marpurgensi ordinis ad
summos in philosophia honores rite capessendos
scripsit
CAROLUS HELMNiedergirmesiensis Borussus.
Marpurgi Cattorum
MCMVIII.
DE LUCIANl SCIIOLIORUM
FONTIBUS.
Dissertatio inauguralis
quam
consensu et auctoritate amplissimi philosophorum
in academia Philippina Marpurgensi ordinis ad
summos in philosophia honores rite capessendos
scripsit
CAROLUS HELMNiedergirmesiensis Borussus.
Marpurgi Cattorum
MCMVIII.
Dissertatio referente ErnestoMaass P. P. O. ab amplissimo pliilosopliorum
ordine probata die 14. mensis Dezembris anni MCMVII.
'«aort-:^^.,^^P4
Patri carissimo.
Scholia Lucianea cum nqn_jta copiosa sint, H. Rabein scholiorum editionis praefatione (p. VI) magna ex parte
perisse suspicatus est. Quae exstant digna videntur, quae
accuratius, quibus ex fontibus hausta sint, examinentur.
Magna pars homini non ignoto debetur, Arethae') archi-
episcopoCaesareensi. Maxime Maassii laus est Arethae
„viri pro aetatis ratione haud mediocriter sollertis et eru-
diti" magna de litteris Graecis merita illustrasse. Qui non
solum Lucianum adnotationibus instruxit, sed etiam aliis
scriptoribus GraecTs operam dedicavit eorumque libros in
bibHotheca sua servavit^velut Platonis codicem Clar-
k i a n u m , D i o n e m C h r y s o s t o m u m , A r i s t i d e m r h e-
torem,alios. Quos quidem scriptores Aretham nosse de-
monstratum est, sed eum etiam ahorum scriptorum libros
legisse et relegisse ex adnotationibus, quas Hbris adscripsit,
conicere licet, velut Homerum, Herodotum, Thucydi-dem, Callimachum, Pausaniam alios. Haud parvam
ille operam etiam Luciano dedit videturque ex diuturna
obiivione primus hunc resuscitasse scriptorem (Maass 1. c.
p. 763). Sex locis Arethae nomen in scholiis servatum est.
Codex E (Harleianus 5694) a. 914 a Baane in usum ar-
chiepiscopi ilHus scriptus est, schoHa ab Aretha. Praeterea
maxime codd. B (Vind. 123), C (Coisl. 345), R (Palat. 73)
Arethae scholiis referti sunt. Attamen scholia Arethae uni
non debentur neque archiepiscopus ille scholia, quae ad-
scripsit, suo ingenio excogitavit, sed e scriptoribus antiquis
') E. Maass, .Observationes palaeographicae'. Melanges Graux
p. 749—766. Conferas praeterea: A. Harnack, Texte u. Unters. z.
Gesch. d. altchristl. Lit. ed. O. v. Gebhardt u. A. Harnack I; Leipzig
1882, p.36— 46. JuHcher, Pauly-Wissowae Realencycl. s. v. No. 9.
— 6 —
et enchiridiis magna ex parte compilavit. Omnino scholia
non ab uno viro docto confecta, sed diversis ab hominibus
diversisque temporibus orta esse facile apertum est. Ipsa
nomina nonnullorum virorum Byzantirorum, quj___occu£ati
fuerunt in scholiis Lucianeis, novimus: velut Basilii Ada-don (cf. schol, Conv, 34; p. 34, 4 r/oXtov fiotat^Lelou "Aoctooiv,
schol, Catapi. 14; p. 48, 2, schol. Catapl. 24; p. 51, 22,
schol. Icarom. 4; p. 100, 12), Alexandri, episcopi Ni-
caeae, lacobi, metropolitae Larissae (cf. schol. Ver.
hist, I, p. 21, 6 subscript. : ^ttop&coaot rjw lAXe^avopoc: ezia/.o-oc;
Ntxctiotq x-^q xaiot B^^i.^d-^^ovi^a-^ [xstct ^laxcopou 1^06 f loo ct^sXcioO
xai [r/j-po-oXtTou Aapiaar|C: ^) ; similia schol. Ver. hist, II, 47;
p. 25, I, schol, Tim. 58; p. 119, 17, schol. Adv, ind. 30;
p. 154, 15, schol. Hermot, 8,; p. 247, 19), Theodori dia-
coni (cf. schol. Calumn. non cred. 32; p, 28, 7 subscript,
:
ot(op&(oaa e^fo) x\X£qav^poQ [xsxd Qso^topoo ^'axovoL» to'J vj(xiv 'jTT^oe-
toOvtoc; et similiter schol. lud. voc. 12; p. 29, 4), lohannisaifinis Alexandri. cf. schol. Somn. 18; p. 155, 5 subscript.
:
^'.(op9-(oaa £|(o \'\XeqavBpoc; sTciaxo-oQ XixaiaQ t^^Q Ttpo^:; tf, 'Aaxa-
via [j.atct Itoawou to'j iizi t-(j ct^sXcp-^j xr(03ato'j.
De scholiis conferenda sunt, quae H. Rabe disseruit
in Actis Regiae Societatis Litt. Gott, a, 1902: „Die Ober-
lieferung der Lucianscholien" et ibidem a. 1903 : „Die Lu-
cianstudien des i\rethas." Quae summatim repetivit in prae-
fatione editionis p. III — IX. Usus sum editione H, Rabii:
Scholia in Lucianum Lipsiae 1906, in cuius editionis appa-
ratu critico nonnulla, quae ab aliis scriptoribus traduntur,
vel in lexicis exstant similia iis, quae dialogis Luciani ascripta
sunt, adnotata invenies.
Disputationem ita instituemus, ut priore in parte de
fontibus glossarum, quae grammatici sunt argumenti, in
altera de materia mythographica, historica, geographica
agamus.
^) Quae cancellis saepta siint in co(dice evanuerunt et a Rabio ad-
(dita sunt.
- 7 —
De nonnullis scholiis amplioribus iam a viris doctis
disputatum est. De scholiis ad dialog. meretr. II, i; p. 275,
23 — p. 276, 28 et ad dialog. meretr. VII, 4; p. 279, 24— p. 281,
3, in quibus de Thesmophoriis et Halois agitur, E. Rohdein Mus. Rhen. 25 p. 548—560 uberius disseruit. Quaescholia ad certum fontem reduci non posse v. d. concedit^).
Duobus locis scholiasta Stobaei florilegium atque
epistulam quidem Didymeam de Stoicorum placitis
ethicis expilavit: schol. Vit. auct. 21; p. 127, lo^Stob.ecl. II, 80, 16. W. et schol. Bis acc. 22; p. 140, i^^Stob.II, 69. W. etc; quos locos invenis in adn. crit. editionis.
Quod Wachsmuth-) de his excerptis iudicat ipsius verbis
proferam (praef. p. 23) : „Nonne vides, quomodo homo By-
zantinus se torserit in explicandis Stoicis terminis, quos
prorsus non intellegeret ac talia Didymum tradidisse
ut credamus serio quis postulet" . . . p. 24: „Sed taedet
ejTarrare commenta hominis, qui philosophiam ne primis
quidem labris attigisse videatur .... Usurpavit igitur
scholiasta exemplum Stobaei — si minima quaedamexceperis, quae hic illic pauUo emendatiora rn~ea fuisse
credi potest, quamquam nequit demonstrari — prorsusnostris simile, sed addidit, quae ad rectiusintel-
ligendas definitiones ipsi utilia visa sunt, exem-pla potissimum, aut futilia, aut prorsus inepta."
').Dicit hoc de fonte p. 553 adn. i: „Unser Scholiast verdankt
seine Kenntnis wohl ohne PYage irgend einem Handbuch gottesdienst-
licher Altertiimer, oder wahrscheinHcher noch einem grosseren Glossar."
^) Meineke adn. ad. Stob p. CLXIII. scholiastam usum esse
codice pleniore existimabat („qui dubitari non potest, quin sua ex
antiquo fonte vel e pleniore Stobaeo quam nunc habemus derivaverit"),
quocum fecit Heine, annal. phil. 1869, p. 626.
Caput I.
De orlossis o^rammaticis.
1. De Hesycliio.
Lucianum in dialogis multas voces verborurnque con -
formationes a ceteris Atticis scriptoribus alienas adhibuisse
nota res est. ^ua_ile_xa_i,isa etiam in scholiis permultas
glossas inesse, quibus singuiae Luciani voces definiuntur
et explanantur consentaneum est.
Multas explicationes congruere cum Hes^^chio in-
venimus, ita tamen, ut perpaucae tantura ad verbum con-
spirent, velut:
schol. Prometh. 18; p. 97, 19. Hes.
|X£t£[[i.[J
[l£TcX36^0|J.a'.. [i£T£'.[J.'. : [JL£t£X£6aO[J.a'..
schoi. Lexiph. 4; p. 195, 22. Hes.
t £ r> V To B'!uYpov, 6, xav [j.yj Xeyco- o'.£po6(^ : oiuYpooQ.
[j.yjv, 0-^/i.ov.
schol. Dialog. mort. XX. ir; Hes.
p. 262, 3.
£ ^ ^ (0 [j. £ V q] 7:£-op9-r|[X£voq. o£o-(i(o-a'. : -£-opi}r,ta!.
Lex. Bachm. ^£5-(joj[i£vor : ~£~opd'rj[j.£vor (cf. p. 27).
Aliis in glossis Hesychius locupletior est velut
:
schol. lov. trag. 15; p. 63, i. Hes.
£ p [j. d t oj v] 6'^d)^ojv ~£tp«)v. £p[j.ata : -£p'.'.ppdi'|JLCtta, uTiEps-a^iata,
£vojt'.a, rlrJj toO £!.'p£a9-a'., xa- 'j'.5aXo'.
zstpa»..
— 9 —
schol. Catapl. 26; p. 51, i. Hes.
loioq Tj [i.dxr^v,
schol. lov. trag. 41 ; p. 75, 23. Hes.
z o^^yq ^j z i r\ ~d [ji/pt xwv -o^wv sk- TO^prjc; : vj vau'::, -/j xolr Tioa-v £p3a-
xdiJLSva '.[lotxia. ao|xsv7j, taiQ xcoratq. vitoi 7roX67to'Jc:*
vj [AS/pi tcov Tioocov i|JLdtia.
Ea mutu^ur scholiasta verba..,ab- Hesychio, quae apta
erant ad explicandos locos Lucianeos.
Interdum abservamus in scholiis substantivum expHcari,
cum in Hesychio verbum exstet, vel invicem, Legimus e. g.
schol. Catapl. 5; p. 43, 30. Hes.
)i lYtop (a vj pa8-u[j.(av. rjh/^oynal: pa9'y[j.£i, d[j.cX£L
schol. Catapl. i; p. 42, i. Hes.
£[i. 7r£7roX>^ xa[isvj ixspodvajxsv. £[j.7:oXyj : xsp^^oQ \ ~-qv dpppsTjv
dkkayr^v.
Omnia haec scholia in solo hodie Ilesychio inveniun-
tur, alia etiam aliis in lexicis (Photio, Suida, Et. Magno)
exstant, velut:
schol. Catapl. 4; p. 43, 27. Hes. Phot.
auvs-c;] vov^aaq. aovirj[j.'. : vow. aov'//j[j.'. : auvuo, voco.
schol.Icarom. 16; p. 104, 15. Hes. Suid.
tspxcoXT^v] t£p'];'.v. TZfirunkr^: t£pcj;'.q tspTitoXrjv: tspcjjiv.
Suidam omnino non in usum vocatum esse a scho-
lia^is postea videbimus. Observamus eas glossas, quae
cum Hesychio conspirant, omnes fere in codice F (codice
ceteris vetustiore) legi, cum nulla glossa amplior cum Photio
congruens hoc in codice inveniatur. Itaque si explicationes
breves codicis F etiam in Photio vel Suida nobis occurrunt,
eas Hesychio aUribuendas__esse verisimillimum est.
Aliquanto accuratius inquirendum est in nonnullas glos- P
sas, ubTichoIia plura habent quam Hesychius. Scholiastae
— lO
ipsius aciditamenta ea esse facile cognoscis, quae scholia
plura exhibent his in glossis: schol. Lexiph. 2; p. 191, 7:
a T X s Y Y '- ^ «] otA-cYY '.c; vj ^'Ja-cpa, £ i x s ^ s t x t s v 1 v t o>
xaXeiv. Hesych.: atXsYf ''q: ^'Jatpa, vel schol. lov. trag. 27;
p. 68, I : Y £ A 0) T a 'j 'u k '. a / « V £ 1] -(B/Mza yo3«)aT£^, d v t i 1
YsXdta'.. Hesych. : oc^Xiax.oivovtc'; : yo£(")3frjvt£';, 67:o|i£vovt£'^.
vel schol. lov. conf. 13; p. 56, 19. a/.oxa] tyjv a-jXa/.a, sattv
dpotpcu&elaav yz/V. /.£^£1 o£ ty;v ^'jvaixa, etsi de hac glossa dubi-
tari potest. Alio ex fonte et ab alio scholiasta alteram
explicationem adiunctam esse opinor in schol. Gail. 9; p. 90, 1
T^-'!aXov] pqo!:: 'J^p''^ ^'Jp£toj add A: y; p'-T'J^ aL»vrj|j.[X£vov T-jp^tij).
cf. Hesych. r,-(aXoq: f^^foq -p'!/ -op£toO. £xaXo'jvto 0£ o'Jtco xal o'.
cjjuypo'!. et alteram glossam 7j-'.a>aov: ,o;ycov* td ,''y.p zpo toO --jps-
to'j [Ayjr Tj-i^aXov c-aaiv.
Attamen sunt etiam scholia, in quibus hoc modo res
explicari non possit. Cum scholiastae glossas paullo ampli-
ores ante ocTiTos fuisse statuendum sit.j^roximum est coni-
cere scholiastam codice quodam mehore usum esse; quae-
rendum tamen est, num omnino Hesychius ipse adhibitus
sit; nam cogitari potest non Hesychium, sed fonteni eius
potissimum Diogenianum usurpatum esse. Hac in re
diiudicanda magni momenti sunt primum duo scholia, quae
afferre liceat.
In scliolio lov. trag. 2; p. 58, 14 adtopov] tres glossae
Hesychii contractae sunt.
Schol. Hes.
a a t 'j p v] oaa£Tav yj xata'.^£p-^ Aojpixojq. i . aafjpav : xata'.p£pyj. •
xai aat'Jp'.ov -oa tiQ a-jvcpyic ~poq 2. aafjoiov : -oa ''.c, QXJS.rjyjq, -p'i'^
tdq d'.j<poo'a(oo': d'^op[idq, xai, ^Icpov d'.^poo'.a'!aq 'i'plJ-d':: xai S^ojov
XI t£tpd-oov >ci[xva'Ov, xai t£tpd-o'jv yj >v'[xvalov.
adtupoc: •/]to'. [yj] yop£'jtyjq^) yj £vtaa'.c. 3. adtDpoq: yj £vtaatq yj -/'jr^c^jTr^r:,.
In scholio Tim. 54; p. 119, 3 [tottcoto-j] duae expli-
* cationes Hesychianae consutae sunt.
^) traditum est -'>f>otr,;. corr. Rabe ex Hes.
— II —
Schol. Hes.
I . jj.uT[T]o)t£6o|i£v : au"iC>co|o[j.£v. diro hk
TOU |X0T[t](OT0'J H£T2Vr|V£XTat xapiojQ
|A D T T OJ T u] [XL>TTO)TOq Tp(|JL[ia ^£ X£Y£Ta'. TO Zld aXOpd^O)V Tp'[[Jl[Xa
iq, dpTU[idTO)v xoXXwv auvT£- t'. e^ dpT'j[j.dTo)v zoXIojv ayvTt-
9-£'H£V0V. 6-£jX£V0V.
£xdA.o'jv ^£ xa'! T! u-dTp'.(j.[xa 2. [iUT[T](OTdv : uxdTpt[j.[id Tt
otd axopd5(ov oic, ^ApiaTotpdv/jQ £v 5td axopd^ODV.
EipT^V^j. £OtX£ hk VUV ....
Tiim (dicen(dum est nusquam Diogenianum laudari.
Denique inspectis aliis scholiis, quae partim fluxerunt e
Diogeniano, velut scholiis in Plat.^) et Greg. Naz.^)
nihil inveni, quo ut hoc statuerem moverer. Nam schol.
Icarom. 17; p. 104, 26 xt)X£cov] .^ene_qui(dem convenit cumschol. Plat. Reip. III, 408 B (Rabe), et hoc scholion e Dio-
geniano desumptum est (cf. Cohn I. c. p. 790), sed non
minus congruit cum Hesychio, quin etiam accuratius con-
spirat: Schol. Plat. „xtJX£0)v iaTi xpd[j.a £^ oivod xat [j.£"/.tTOQ xai
dXcp'!T(ov xai TypO'j xai 'j^aToq dva[j.£[xrci-'-£'''*^'^5 <|^ £'/p(ovTo "pdq Tdaiv".
ci. schol. Luc. ,,x'jx£(ov £aTt ~d[ia iq, ovmjo xai [j.£"/i.tToc- xai. ak(0'.-
T(ov xai tioaTOQ auYX£''|J.£vov". cf. Hesych.: xtJX£o)* xtjx£0)va. £^
o'.vo'j xai [xdXtToq xai. 'j^aToq xai dXcp'!T(ov dva[X£[itY[iEvov 7:d[j.a xaTd
d7ioxo7:y]v . . . Adde, quod schol. Bis acc. 8; p. 138, 23:
£ y a - 1 d v] To dvixxXuTov [:ld[x[j.a propius^accedit^ ad Hesychii
explicationem „o£'jao7:otdv: to £[j.[j.ovov xal [xy; £x;rXtJvd[X£vov pd[j.[JLa",
quam ad schol. Plat. Reip. 429 E (p. 340 H.) e Diogeniano
haustum (Cohn 1. c. p. 790) o£oao7roidv] £H[iovov, ^'jaairdTrXuTov,
(oq vjv. a-/j[jLa''v£t o£ xai tov pacp£a". Scholia Luc. ab eodemscholiasta scripta esse manifestum est, nam alterum legitur
in codd. PVOQ, alterum in codd. rVQd. Quae cum ita
^) M. Schmidt, Quaest. Hesych. p. XCVII. Th. Mettauer,Ue Platonis scholiorum fontibus. Diss. Ziirich 1880, p. 69 sqq. L. C o h n,
Untersuch. liber d. Quellen der Platonscholien. Jahrb. f. klass. Phil.
Sppbd. 13, p. 773-862.^) M i g n e , Patrolog. t. 36. N o r d e n , Hermes 27 (1892), p. 606 sqq.
— 12 —
sint, verisimilius Hesychium usurpatum esse quam Dio-
genianum concedendum est '). Scholia grammatica, quae
extant in codicibus Arethae scholiis refertis, rarius con-
gruunt cum Hesychio, id quod maxime dicendum est de
plurimis illis explicationibus Lexiphani appositis, Itaqued e 1 e X i c o v e 1 I e x i c i s , q u i b u s A r e t h a s u s u s s i t
,
i u d i c i u m n o n t a c i a m.
lam (|uid lucremur glossis Ilesychianis aut Lucianeis
emendandis et supplendis videamus.
Schol. Phal. I, lo; p. 6, lo legimus zao (>,vj v«cj zsa-
atctt, 7:sp(cp ,'0'. oV Ts navM-opsr. Hesychius explicat : xso9-yjv£-
:
nio-rji^ zspfspf^'- (cf. Suid. TTs-j^v, -suO-zjvoc: 6 ji.av^dTO)p) ; illud
Ttiaioi corruptum esse ex r.z'j:iza<. satis certum est. Conferas
aliam glossam Hesychii : 7:s'Ji}r, : •jrs-jaiq, sp(o-r,a[c:. Scholiastam
gl. TrsuOyjvsQ (nominativum) ante oculos habuisse apertum
cst, quod bene quadrat ad Hesychium. Fortasse etiam
verba „o'i xe |JLav^d-opsc:" scholion fidelius servavit.
Schol; Dialog. mort. XII, 5; p. 257, 24 ;). oowv-a] asar,iJ.-
[j.svov, s/psovta; verbum sxpsovta omittitur ab Hes^Thio, ubi
legimus : jj.u^(oat : [asa"/j7:r(|j.svoiq r,] asarj|j.|j.svo'.c-.
Similiter res se habet in schol. lud. voc. 2; p. 28, 11:
xata(povtoq] xata-AsovtoQ, xatspyojisvou, ubi tamen et He-
sychius et Photius et Suidas et lex. Bachm. solum xata--
povtsq : xataTcXsovtsq interpretantur.
Duobus locis: schol. Tim.54; p. 119, 3 ;j. j ttoto 0],
quod supra p, 12 attulimus et schol. Lexiph. 21; p. 202, 5•q -(ou^ atlrjTiopoia] scholia testimonia scriptorum servaverunt;
priore loco : co^ ^Aptatocpdvrj';: sv E'.pyjv(i et altero hoc legimus:
^aiXyjTTopiisiv Tiapd l^(i)'5pov'. to atpr,v'.dv y.a<. d|jp6vsa8-a'.", cumHesych. exhibeat: a'./.rj7:oposiv. a'.Xr,7:opo-^aa'. : atpr,v!dv, d,Bp'jvsa&a'..
8'p67:tsa&a[, yXiodv.
In scholio antea (p. 10) allato (ad lov. trag. 2; p.58, 14
adtupov]) ubi tres glossae Hesychii congiutinatae sunt,
^) QuodL. Cohn a(3notat, l.c.p. 791^: „Hesych. scheint iiberhaupt
denByzantinernganz unbekanntgeblieben zu sein" iamscholio ad Paus. I,
I, 3: (III, 2i8Spiro) „\d[v.a ttoXic .... y.al outo) uiv 'Ilojyio;." refutatur.
- 13 —
prima non plane convenlt cum scholio : oaaslav vj xa-aospyj
Ao)p'.x(o':. Hes. : aatupav: xatacpsp-^. Eo verisimilius est He-
sychii glossam plenam non esse, quod reliquae duae glos-
sae accurate conspirant,
Integrior etiam gi. Atdata exstat in scho!. Icarom.
24; p. 107, 15 (cf. schol. Tim. 10; p. iio, 27) A-.daia iop-yj
'AO-r^v/jaiv, /jV i-e~£koov (j.£xd xivoq a-yfvoirjTOQ duovtsq sv auf^,
A'. l MstXtyui). Hesych. : Atdata: soptvj "'A9'7^v/]atv xat axu&pdj-
xooc d-o tr^Q ioptyjq, r^v s-^tstsXoov [j.£td ttvoc; atL>YvoTr|toc O-uovtSQ
(cf. Suid. Atdata: ioptvj ^ AQ-riyqoi Mst/iiytou Atoq).
Hesychius, Phot. Berol. (p. 17, 16 R.) Suidas dvd-at-
ata sic explicant: xyptcoq td sv tatq Tuapapdasat tojv yopiov
ao|iata xat i^tojc; td tojv fvo&p.(ov. Schol. Conv. 17; p. 32, 3haec exhibet: dvdTtatata ao-^Xfirj-CDv] otd too xpotstv tdq /s^paQ
3'jp6&jj.(oq. dvd~atata ^s xotv(oq [j.sv td 1^'mc, os td t(o fof^\).(j)
xsypr|[j.sva tootoj. Meliora haec esse vix neges. Altera pars
scholii -apdpaatq ^s sati . . . in Hesychio non invenitur.
Denique breviter perstringam scholion exiguum ad
Hipp. 4; p. 9, I -sptvota] teyv-/j |X7jyavtx-/^r^VM. Codex Mhabet [ir|ydvr,[xa. Rabe comparat Ph o tiu m : -sptvota: uTisprp
'^avtay; [j.r|yavr, yj tsyvr^. Aptius_.CQmponitur Hesychius:
•::sptvota : [j. r, y a v 7^ , t s y v q. I-Taud scio, an illud xeyyq [iVjyavtxyj
ortum sit ex hac Hesychii glossa.
2. De Pliotii lexico.
De Patriarchae lexico ') schoHorum fonte maiore^umGQnfidentia iudicium facere licet quam de Hesychio. Per-
multa schoHa eaque ampliora iis, quae congruunt cum He-
sychio, ad verbum conspirant cum glossis Photianis e. g.
schol. De hist. conscr. 31; p. 229, 5. Phot.
9- p t a [j. [3 v] dpta^j-poq STttclsi^tq vt- 9'pta[j.poq : sirt^st^tq vt-
xrj^, Tuo[JL7:r xat to as[j.vo- xr|Q, TL0|j.7iy^^ • xat to as[j.v6-
vsa&at. vsa&at.
(cf. Suid; lex. Bachm. Et. Magn. 455, 16.)
') Usus sum edit ion e N aberiana Leyden 1864; adhibui etiam
editionem Porsonis, Lipsiae 1823."^" "
— 14 —
schol. Hesiod. 2; p. 239, 18, Phot.
(pf>ovou] cf/0-o'voc 7:al>oc: }*.6xyj(^ 'pi>ovoQ: rjjjhj^ A'J7C"/jq
£7:' TYi To)v TcsXaq cU7:paY'-a. s::' r^j 7o)v ~tkaz ij-oa-,-'//.
(cf. Suid., lex. Bachm., Et. Magn. 793, 16.)
In rebus ad lexica pertinentibus summa cum cautione
agendum esse nemo nescit, qui in his rebus quamvis mi-
nime versatus sit. Si glossae cum lexico aliquo congruunt,
eas ex hoc lexico sumptas esse statuere non licet. Namcum talia lexica persaepe artissime inter se cohaereant,
non solum lexicon ipsum, sed etiam ea lexica,' quae adhi-
buit lexicographus ille et fontes omnino, ex quibus hausit,
ecquid in usum sint vocata examinanda sunt. Itaque numPhotii lexicon ipsum, quale servatimi est codiceGaleano, usurpatum sit quaerendum. Mireris sane, quodeorum scholiorum, quae conveniunt cum glossis Photii, per-
pauca in uno Photio inveniuntur. Paucis exceptis etiam in
Suida leguntur et in lexico, quod dicitur Bachman-niano. De ratione, quae intercedit inter Photium et haec
lexica brevTfer dicam.
Photii et Suidae lexica tam arte affinitatis vinclo inter
se coniuncta sunt, ut nondum plane diiudicatum sit inter
viros doctos, utrum Suidas Photii lexico ipso (sc. alia re-
censione) usus sit, an uterque iisdem ex fontibus hauserit,
quamquam mihi quidem, ut sententiam posteriorem sequar,
Boysen^), Wen tz el'-^), Reit zenste i n=') persuaserunt.
In lexico Bachm. res valde imiDedjla (Reitzenstein 1. c.
p. 19 sqq.). Le:Jvici Bachm.^) {Q'j\>a-^o)y7ir Xs^so^v ypyjaliJLOiv (cod.
') K. Boysen, De Harpocrationis lexici font. quaest select.
Kiel 1876; p. 36 sqq.
^) G. Wentzel, Beitrage zur Gesch. der Lexikogr. Sitzb. d.
Berl. Akad. 1895; p. 780.
^) R. Reitzenstein, Der Anfang d. Lex. d. Photius. Leipzig
u. Berhn 1907, p. 31—46.*) N ab er hoc lexicon nihil esse censens praeter excerpta e lexico
Photii exceptis nonnullis glossis interpolatis (edit. praef. p. 127) iam
diu a viris doctis refutatus est.
— 15 —
Coisl. 345 B) Bachmann : Anecd. I.) olim exstabat exem-
plar, quod diversis ex fontibus amplificatum est; hanc lexici
recensionem Reitzenstein significat littera B*. Quo lexico
Photius usus est cf. p. XLVI. „Photius benutzt wirklich
das Werk B*, das uns verkurzt und interpoliert in der
Handschrift B vorliegt, als flauptquelle." Haec hactenus.
Quibus rebus respectis mirum iam non est. quod scholia
Tum glossis Bachm. tam accurate consentiunt, sed longe
plurimas glossas cum Photio congruentes etiam in lexico
Bachm. legi notandum est. Praeterea e. g. in schol. De
die nef. 24; p. 209, 25 vaXsixwv] lex. Bachm. sub finem ver-
bum Xd-jou servavit, quod in Photio deest. Adde, quod
Suidas, qui idem ex illa o-j^ia-fo^-^-q hausit, gl. dptjp-dx-/j
(schol. Lexiph. 6; p. 197, 1) ita exhibet ut scholiasta, cum
Photius Berol. 8, 7 et Phot. Athen. 315, i aliam
interpretationem habeant. Accedit aHud. Duo scholia:
Phal. I, 3; p. 3, 9 d-aYWYa-:] et Phal. I, 7; p. 5, 15 d-^akimza]
congruunt cum duobus glossis Bachm. (in quibus nonnulla
plura). Quae glossae etiam apud Photium inveniuntur, ita
tamen, ut alteram partem glossarum conforment. Exstant
gl. non in codice Galeano, sed in codice Berolinensi graec.
oct. 22 (s. XL/XII.). Dum enim occupatus sum in hac
quaestione, bene accidit, quod Reitzenstein fragmen-tum I exici Photiani continens gl. 'A usque ad gl. di^ap-
voq ex illo codice publici iuris fecit. Capimus ex hoc frag-
mento nostrae quaestioni fructum non^ita magnum, cum ne
una quidem glossa hic inveniatur, quam non nisus lexico
Bachm. et Suida iam antea Photio vindicandam esse sta-
tuissemus. Sed redeamus ad illas glossas. Scholiastam
eas separatas legisse e iexico Bachm. apparet. Quae dif-
ficultas tollitur alio fragmento lexici Phot., quod e codice
Atheniensi 1083 s. XVI. C. Fredrich etG. Wentzelediderunt in Act. R. Soc. Litt. Gott. 1896; p. 309—335.Complectitur hoc fragmentum gl. d\-irja\uw.or — ^A^pdaista.
Quo fragmento in rem vocato codicem Berolinensem (b)
— i6 -
et Galeanum (^) hac re differrc statui potest (cum in co-
pia glossarum plane conveniant, quatenus hoc e parvis
illis reliquiis gl. littera a incipientium cognoscere licet). Utar
verbis Reitzensteinii 1. c, p. X. „Um so aufCalliger sind
die willkurlichen Veranderungen im Hauptbestand. Solasst a (frgt. Atheniense) eine Reihe von Glossen fort, die
durch die Ubereinstimmung von b und g als echt ervviesen
werden. Andererseits sucht b nach Mogl ich keit
Glossen des gleichen oder ahnlichen Lemmasu n ter e in ander zu verbinden." Apparet igitur ex
iis, quae dicta sunt, scholiastam usum esse codicenon simili codiciBerolinensi sedGaleano, glos-
sarum speciem et formam si respicis. Praeterea si repu-
taveris nonnulla scholia arnpla in Photio inveniri, quae
neque in lexico Bachm., neque in Suida -exstant, et scho-
liastam interdum non solum unam glossam, sed totamseriem descripsisse atque cum lemmatis quidem, iamnon dubitabis, quin Photii lexicon ipsum, et
c o d e X q u i d e m G a 1 e a n o s i m i 1 1 i m u s , a d h i b i t u msit. De discrepantiis, quarum iam supra mentionem feci,
infra dicam.
schol. Abd. 30; p. 215. 14. Phot.
u- T u cp [X£ V «] xaio'[Xcva. Xs"|'e- i . vyfzxa'. : xatstai.
xa>. xai ~~y:>rjc, yj aXaSlovcia 2. t'J'i>OQ: dXa^ovs(a, [j.av(a.
xai xu'-&o|X£vrjq dv:'. ~ou xaxvt- 3. TU'^o[X£vr|C : xa^vi-
£lo[xsvyjr xai 21o[xsvr|':.
TUcp(ov ouy_ yj (pXo^ yj sx too 4. Tocpoiv: o'>/ yj 'ijXo^ yj sx too
dspoq, dXX' '}] sx t-^c: dvai}'j[j.'.- dspoq, d//A' yj sx xr^c, dvaf>o[i'.-
dGZ(f)r a'jaTpo'x>rj ~<^o to'j sxtzj- dascoc a'jaTpocp"Jj ~po ToiJ sxzu-
po)0-^va'., (or IIXdToiv sv 0a''op(o. pcoO-^va'., coq Il/.dTcov sv (I)a(oo(ij.
lam e glossis mihi allatis scholiastam in Patriarchae
lexico expilando rem plane aliter egisse cognoveris, quamscriptor eorum scholiorum, quae congruunt cum Hesychio,
et hoc quoque apertum est hunc hominem non eundem
— 17 —esse atque illum ; affinnatur res eo, quod omnes fere glossae
cum Photio conspirantes in uno codice A inveniri Rabein praefatione recte adnotat (p. VI). Omnino hic scho-liasta, homo non ita diligens, qui Et. Magnum quo-que usurpavit, ut infra (p. 29^^35) ostendemus, solusPhotium in usum vocasse videtur. Arethas certe
Photio usus non est, cum ne una quidem giossa, quae
debetur Patriarchae, in codicibus E, B, R legatur.
Schol. De merced. cond. 30; p. 167, 28 legimus: 07A.0Q
ivxabba w -6 Tzk-qQ-oc,, dlX" ri vfky^zic,. Photii glossa haec est
:
oyXoq: xo Til-^&oq xal r/jv o-/Xr,a'.v. Hoc loco igitur schoHasta
eam explicationem elegit, quae apta fuit; ceterum totam
giossam, qualemcumque inveniebat, recipere solet et eas
quoque interpretationes, quae plane alienae sunt a Luciani
locis, affert, e. c. schol. Phal. I, 3; p. 2, 19 s-jd-oc: xal stj-
i^so)-:], vel schol. De hist. conscr. 25 ; p. 228, 23 &paua[j.d-
Ttov]. Etiam glossas corruptas descripsit, velut schol.
Apol. 10; p. 236, 22 yjlifl dTo)v]. Omittit -/^ sariv dX'.-£lv j3ai-
vovTa, tum exhibet \ o-ou 6 v^l'.oc; -pwxov jjdXXs'., z\ki\ pspr/.olav.
E-:r,a'7opoc; Ss . . . . Phot. : \ o-ou -^/itoq -pojtov pdXXst d}ii.p£i3-/j-
xDlav. S-y]a'>/opoq . . . ., vel schol. Apol. 11; p. 236, 27xpr|acp'j-(3~«]. Exstat in scholio atsvd (lin. 27.), ut in cod.
Galeano et Suida, quod Naber recte correxit in at£-pd.
Aliis locis scholiasta id egit, ut verborum formam Luciani
locis adaptaret: schol. Phal. I, 4; p. 4, 8 aTp£{BXo6|j.cv 01]
osa|i.o6[X£vo!, jj.aa-:t!Io[j.£vot. Phot. : atpsp}io6[j.£voc: : osa[io6[j.£voc.
[j.aat[?:o[j.£voc.. Interdum etiam Photii explicationem omisso
lemmate immutatam apposuit: schol. Cal. non cred. 2; p. 25, 9a'jvo)[j.oa';a':] f, [^.£0-' op/.o-j cpi/aa. Conglutinasse videtur Pho-
tium cum alio fonte schol. Phal. I, 2; p. r, 15 [j.£tp!ovJ ta7i:£'.-
vov /cai auYYvoj[tov'.xdv, 'kt^zxw. os xal. [X£tp'.oc 6 [j.£[j.£tpy;[j.£vr,v i/ojv
o6a'!av y; 6 to rj^-o'- £7:;£'.xf,q. Convenit Phot. : [j.£tp!oc: n [j.£[X£Tpr,-
[j.£vr,v £-/o)v . . . Unde prior pars glossae sumpta sit com-pertum non habeo.
Ut iam diximus omnes fere glossae, quae cum Photio
2
congruunt, etiam in lexico Bachm. et Suida inveniuntur.
Haud paucae in Suida leguntur, quae in Photio non ex-
stant; sed Suidani ipsum a scholiasta usurpatum non esse
iam ex ea re apertum fit, quod longe plurimae glossae iis
locis leguntur, quibus Patriarchae lexicon vacat, ut eae iure
Photio attribuamus, quatenus exstant in codice A, praeser-
tim cum scholiasta ne uno quidem ioco Suidae morem te-
stimonia scriptorum afferendi sequatur. Praeter eas glos-
sas, quae Photio vindicandae sunt, alias cum scholiis con-
venientes in Suida invenimus. Quae scholia omnia brevia
sunt et neque Photio neque Suidae debentur. Exempla
haec afferam : schol. Dialog. mar. XV, 2; p. 268, 19 r,'.o'vaJ
«qiaXov. ~ Suid.: r^mv. ai-fa/.oc: (cf. Et. Magn. 422, 51'Hiojv:
6 avc.akor:,, Tcapd -i disiv, -0 dzo-Jsiv), vel schol. Conv. 6; p. 30, 14
xoTti^a] imyw.rja.). <^ Suid. /o-(q: tj \myw.i^a. Ou cpovirjV r^-{a-{z . . .
Tertium hoc afferam : schol. Catapl. 26; p. 52, 27 sjj.-apo'.-
vw v] £VD|jp''5Io)v. r^ Suid. 3]J--apO'.vo'jvx£r : £VL»|jp'!2^ov-£q y.d>. ""lcoar,-
-oq . . . (cf. Hesych. £[xxapo'.vouvTaq : 'jpp''5:iovtac). Quae expli-
cationes exiguae plerumque in codice vetustissimo F leguntur
et eidem fonti, e quo Suidas hausit, attribuendae esse
videntur, sed certum iudicium de eo proferre non Hcet.
Hesychius eas glossas aut omnino non exhibet, aut aliter
explicat.
Suidas et lexicon Bachm. haud mediocrem utili-
tatem afferunt ad magnas Photii lexici lacunas ex-
plendas; sed primum quid textui sive Photii, sive
scholiorum restituendo proficiamus singulis in glossis
quaeramus. SchoHastam codice usum esse Galeano simil-
limo iam supra p. 16 commemoraviraus, plane autem eun-
dem fuisse atque hunc negamus. Nam vide. In gl. lalsixoj
(cf. schol. De die nef. 24; p. 209, 25) scholiastae in exem-
plari s. f. >vO-fou exstitisse iam supra diximus (p. 15). Schol.
Apol, 5; p. 235, 20f>jd'|j.oic:] ouO^jxoq xdcj.c, £[j.[j.£Xo- dxoXoo&oq
dp[iovia, \i.ek(jr £'jcppoaL»vov convenit cum Photio usque ad do-
jxovVjc; sequentia verba ;x£X. £'j(pp. omittit Phot. Traditum (in
- 19 —
scholio) ap|j.ov(a Rabe mutavit in aoii.rrAaz recte mea sententia
;
sed scholiastam in exemplari suo legisse dpjj-ovV/ conicias e
glossa lexici Bachm. In Suidae verbis dxoXooQ-o-j dpixov(aq
fortasse vestigium lectionis genuinae cognoscas. Ad lin. 21
Rabe adnotat: „eo'fpdaDvov vix sanum". Ego quoque cor-
rigendum esse „£u'fcovov" existimo e Suidae et lexici Bachm.-
verbis: \xi'koc, su^^cdvov, a6-,'/.p'.a'.c:. Hoc certe scholio Photii
glossam olim ampliorem exstitisse affirmatur. Supplendumest „\i.iXrj'z c'j'icovov, aj-cxptaiq".
Paucis perstringam schol. Abd. 23; p. 215, 5 7Lpovo[j. '!av].
Hoc loco scholiasta tres glossas Photianas ad verbum de-
scripsit. Itaque quod plura habet altera in gl. ^twv axo/.cov"
non ipsiim addidisse putaverim. Lex. Bachm. illa verba
aeque ac Phot. omittit.
Similiter res se habet in scho!. Cal. non cred. 16;
p. 26, 26 T apav -:'. v'!^i v] d-irjio-oov 'kz-zw y.rA oia^^avsq '.jxocTtov
o'j ^dvxcoq -op'^upo'jv. Phot. omittit dspiatpov et addit co': -ivsq
6-elaPov o-jtcoq NtxoaTpatoq. Iterum scholiasta solus (nam
in Suida quoque O-sptaTpov deest) hoc verbum plus habet et
vix potest diiudicari, utrum genuinum sit, an scholiastae
additamentum.
^uspicionem movet verbum i~tPoXyjr in schol. De merc.
cond. 31; p. 167, 29 '^&oTjv] r/-,v '^9-tatv, v^Tt- i^ aqxatoq i->.-
PoX-^q. Photii gl. haec est: '-p(^>oyj: ':>b[y.z -/; ovoij.a TrdO-ouq,
e^ at[j.a-:oq d va-,' co 7-^ q. Item in Suida, Et. Magno 793, 13,
Timaeo (lex. Plat.) legitur dva-fo)-j"r,q. Veram igitur lectionem
scholion hoc loco non servavit, etsi i-ipjkf^'- sensu non
carere concedendum est.
Scholii De die nef. 24; p. 209, 25 '.aX8|j.cov] lakvyjr S^p-^^voq
verba sequentia oxt sloor dp-/^vo'j . . . in adn. crit. leguntur.
Naberi sententia fortasse scribendum esse \a'ki\i.i\) 9-p-/^vcp in
Photii glossa pro \akz\un: d-p-/;vco- mkz\i.o'- -,'dp 9-pr,vo'j stooq . .
.
scholio fulcitur.
Scholion memorabile hoc est, quod componam cumPhotio
:
— 20 —
schol. Abd. 6; p. 214, 27. Phot.
y. (0 [). 'j qI
X 0) [J. r. Vj [J. £ d' Yj x a \ ir^
d-o [JLsl}y]c; das !"(£'.«, 0)0«'', opyr^asiq i. xo)[).o! : wo-xf, /^ opyi^astq
[iSTd iJLS&yjc;' Xi-^ziw. y.oi\).a xai [).£•:« [J.£i^r,^.
'j 'j-vo'- xai xoj[xd2^(» fi upp(^o) 2. xo)iJ.d!^£'. : xo)[J-ov r, opd(iaa^£'.,6[iip'!?!l£;.
xa'. xo)[j.ac;TyiQ 6 TpDcpo)v [j.£t' (;)^"a;c 3. xo^^j.aa-r,'? : 6 Too^^cijv [).£t' o-^r,''
da£//|'oC)'; xai xo)[j.'j9'a ^£a|j.rj yopTO'j da£//|'0'jc. 4. xo)[j.'j(}a: o£a[j.r(V 70'pTO'j.
xa'. x(0[j.o)oia! uPpsiq, ^taa'jp[j.o(, 5. xo)[j.(;)0''a'. : 'jppsiq, ^'.aa'jp;j.O'!,
£[).::«''YiJ-aTa. £[j.~a'>j';j.aTa
.
Scholiastam lexicon exscripsisse pi'iiTio obtutu cogno-
veris; quin Photii lexicon fuerit iam cJubium esse non pot-
est, praesertim cum scholion in solo cocdice A legatur.
Ceterum omnia fere scholia grammatica, huic dialogo ascripta,
Photio debentur. Praeter gl. x(o;j.o'jc uno loco scholiogra-
phus quattuor, uno tres, tribus duas explicationes Photi-
anas contraxit. Hoc in scholio verba xoj;j.o'; r^ [xd^ xai vj
dTTo [J-dy^rjc: da£Vi-£'-a, praeterea Xdj^Ta'. y.M\m xai 'j-vo- desunt
in Photio; sed si accuratius inspexeris scholion, initio duas
glossas conglutinatas e.sse cognosces. Post verbum aziL-
(£'.a scholiasta adnectit alteram explicationem (;')^a(. 6pyr,a£;-
[j.£Td [j.£0-/jc: omisso lemmate xo)[j.o'., ut numerus pluralis non
quadret ad lemma commune xto[j.oq. Quoniam utraque glossa
idem verbum explicatur, alterum lemma facile neglegi pot-
erat. Certo igitur certius esse mihi videtur gi. „x(tj[j.o-: y;
[xd&yj xal y; arJj \i.i^-i\'^ dai'k-(z>.a" in scholiastae exemplari Photii
exstitisse. Legitur in Photio gi. x(o[j.o- : clooq 6py-/^a£0)q. Si
duae giossae eadem sub voce exstabant, eo facilius altera
a librario, sive fortuito sive consulto, omitti poterat. Por-
tasse etiam gl. x(o[jLa 6 'j-voc; periit; nam saepius a librariis
in describendis lexicis unam aut alteram giossam omitti et
alia docent exempla et ipsum Patriarchae lexici fragmentum
Atheniense, in quo duae giossae desunt.
Denique verbo monuerim Rabium non recte adno-
tasse ad lin. 21 schol. Phai. I, 3; p. 2, 19 £'JO-'j- xai £'jO£o)q
— 21
djxcpOTcpa o'j '('ap to xapayp-^na arjjxa(vst, dKkd ~o itoq xai
T0 3'.qotov: „xa' siq' o;ov 3'J9-'J a/o-o-j y.-'L. Phot." Quod Rabeaffert est coniectura Porsonis effectum, quem secutus est
Naber. Verba siJB-J axo-ou etc. in codice Galeano disiuncta
sunt ut nova glossa. Scholiasta igitur id, quod invenit in
exemplari, descripsit ad verbum nihil sensum curans. Cor-
ruptelam (nam ego quoque duas illas glossas coniungendas
esse censeo) iam in B* fuisse demonstrat Suidas, qui ex-
plicationes separatas tradit et lex. Bachm., in quo altera
glossa: su9"j axo-ou* d/.p'.psQ xax' s-j&stav servata est.
lam quid lucremur e quaestione ad lacunas lexici
Photiani explendas videamus. Quoniam omnia scholia,
quae hausta sunt ex hoc lexico, perpaucis exceptis ad ver-
bum congruunt, ea sua ex parte tamquam codicis instar
haberi possunt. Glossam, si simul in lexico Bachm. et Suida
exstat, etiam in Photio exstitisse satis certum est ; affirma-
tur res, si glossa etiam in scholiis Lucianeis legitur. Id
quoque statuere licet glossam, si invenitur in lexico Bachm.
aut Suida simulque in scholiis (in uno codice A), pro certo
Photio esse attribuendam. Huius rei multa exempia sumpta
ex iis partibus lexici, quae aetatem tulerunt, afferri possunt.
Etiam fragmento Berolinensi haec norma, quam statueram,
priusquam illud publici iuris factum erat, affirmata est una
glossa excepta (schol, Lexiph. 6, p. 197, i d,3'jp-dKri] cf. p. 21).
Enumerabo singulas glossas, quas in lacunis exstitisse con-
tendo.
I. De glossis lacnnae litt. <z— s.
I. Incipiam a schol. Lexiph. 6; p. 197, i d^^oo-zdx-q]
Antecedit explicatio eiusdem vocis ab Aretha scripta. Tumlegimus in uno codice A:
— dXkoic. dp'jpxdxr( : 'j^oxp'.[X|xa ^apPaptxov xaxaaxsua2^o'(xsvov oid
7:pdao)v xa'. y.c/.oZd\u
6so-o[x-oc; Br,a3'
:
22 —
„7(^3'. 03 iM/jOdjv ^''jt^^v, ;vf>a •/.ccpoc([).(i)v
•jiXsiaKov TToisixa'. xai -oaaojv cijjDfiTotx.r,."
£0t'. 0£ xa' iv K3X{>u'.j>dXo) IMsvdvopoj Toovojj.a ').
Tota gl. congruit acJ verbum cum Suida, praeterquam
quod lectio variat : schol.: to'.o'Jxo)v oo'.[j.so)v, Suid. : Toio-Jtojv
op;|X'j rJTikovoxi. In Phot. Beroh 8, 7 alia invenitur interpre-
tatio; sed nihilo minus j^choliastam quam habet glossam in
exemplari suo Photii legisse credo; atque haud scio, an
huic opinioni faveat gl. lexici Bachm., cuius prior pars qui-
dem consentit cum Phot. Berol., altera autem, quam omittit
Phot. Berol. : Qc07:o[j.7ioc; usque ad finem, accurate congruit
cum scholio et Suida.
2. Schol. Phal. I, 3; p. 3, II d^iOTpo-aia] '^3'jxTd xat [).'.-
ac-.aB^a- d^ia. — Lex. Bachm. et Suidas s. v. dzo-po-a'.o'..
3. Schol. Abd. 20; p. 214, 26.
dTtoypYjJ dv-i. Tou s^apx;! '.p-/jatv M^po^otoq.
4. Schol. De hist. conscr 49; p.230, 13.
ap-'.J To |J.£poq tO'j T.a^jBk-qkD-
dotoq auvdTTtov tco vuv svavf'-
0)': r/ov to') a'jt'!xa' to-jto '(d^
Suid., lex. Bachm.
drjjyrjriy. s^apxsiv ^llpol^oto^.
Suid., lex. Bachm.
dpt'. 3-'. to'j d7rrjpt'.0|JL3vti)'-
xai 7:£7[Xr,po)[ievo)Q. Xv(z-rji>. 03
dptj xa'. to [J-spoq tou 7:aps)//jX'j-
ddtoq O'jvd7:tov to) vjv svavti-
0)':: syov to) a'Jt'[xa" toijto ylo
xatd td [isXXov auvd7:t£t to)
VJV.
to: vjv om. lex. Bachm. Etiam priorem partem giossae in Photio exstitisse consensus lexici Bachm. et Suidae demon-strare videtur.
5. Schol. Phal. I, 4; p. 3, 20. , Lex. Bachm.
dpyaloq] 6 suy;9r,c;, o)q (or^oi IlXdto^v.|
dpyaloq dvt'. tou £'j7^9-r,Q ID^dtcov.
Mooxpdtrjq Ss sv ttj) Ilavrj-pptxcp to ,,dpya'.otpo7:oic sItlsiv", toutsof.v
xata
vuv.
to liiXkrjv ouva^itet to
') Eustath. 1854, 18. „7.al TM^ja (:)s&-oa-(>) cz^upTOfZTj LTr^iTf.u.jj.o! -i
0pnj.'j,^iap^apv/.w Zm rf^c^atov y.ai y.apod\>.Lm y.a\ xozztov [jVJ.:. y.ax iTsptDV towjtojv."
Zonar. p. 8. „Xp'jp-dxy; U7:d-p. ^r/.rj^. opijij y.a.~iy/.vja.'z\i.iw> v.a. T.rjd-zwj /.o\
/.a.[jor/.\i.i\)v y.ax y.ry/:/.wj pot«c y.ax STSpojv."
— 23 —
otpyatoTspot'- ovo;j.a3'. yr/^oO-ai. A-/jjj.oa9'£vr,r ^s sv Toiq ^t^iraTitxotQ
i'.-(ov, „o'JTto oi apyaio)'^ -^-y-^v, iJ.dXXov os xoXiTi/ojq", dvt'. xoii
dxXojc: sXaJisv.
Utrum tota glossa lexici Bachm. Photio attribuenda sit,
an prior tantum pars, quam scholiasta descripsit, diiudicare
non audeo.
6. Schol. Phal. I, 4:^.4, i daxuYs-Tovar] 7:lr,a'.oyojpouc:.
Suid. et lex. Bachm. s. v. doTufsiTojv.
7. Schol. Phal. I, 4; p. 4, 6. Lex. Bachm.
«'jToy £'.p '!(/.] ":•(] Tojv ysipojv o'j-
vd[X£i, a-j&atpsToj': [xsxd 9"j[xo'j
6p|JLOj|X£vo'. xai cpovsuovTeq. Xiyjv-
Tai os a 'j 1 y s 1 p £ r xai o'. a'jto'jc; a u t d y s '. p s c: : 01 a-jtouq
'.sovsuovtsq. cpov£'Jovtsq.
De priore parte scholii certum iudicium facere non
licet. Fortasse illa verba alip e lexico hausta sunt.
8. Schoi. De hist. conscr. 17; p. 227, 29. jioj[j.oAoytxd]
jjo)[xoXo'yo^ 6 ~sp'. to'jQ Poj[xo'jc: Xoyojv 'jTzsp tO'j /^a,3£iv tt 7:apd tojv
duovtojv. [X£ta'^op'.xojr B£ xai 6 TrapaTclrja-ojQ to'jtoj oj'.p£l£'!a't ivsxsv
ttvac: xoXax£'jojv. xai j5oj[j.ax£'j[iata xai lJ(tj[xoXoys6[j.ata. WtjAXo-
o(tjpoq KuprjvaioQ 6 s^jtpdxsXoq xai "^sXoiTozoioQ. ttvec; Zk tov [istd
ttvoc; eutpaT:£X'!aQ xoKaxa xai tov xavoupYov xat auxocpdvtTjv. Suidas.
Suid.: (ocp£"A.£'!ac: svsxd ttvoc: xoXaxsuojv. ttvo'- meliorem esse
lectionem censeo;praeterea addit os sub finem post ttvic:
et post xavo'jp-(ov. — cf. Et. Magn. 217, 55.
9. Schol. Phal. I, 3; p.3,5. Suid. Lex. Bachm.
or,[j.o&otva xat
or, [xoB^otvtatc-] tatc: to'j or^- ^yi[j.of>otv';a: to'j oyj- o"/i[j.oO'otva : to-j ov^-
[lou £'Jo)y''atc: r, i)-uo'!aic:. [xou £'jojy(a r, i}'J3<.a. [j.ou £'jojy'!a r, f)-'jo'.a.
10. Schol. Phal.I, 2; p. I, 14. Suid., Hesych.
5/, (iottxov| 6 -os~ojv sv ^r,[j.ottxd : td tolc: ~okko\c, S|j.-
tioXKoX'~. zoszovta.
— 24 —
IT. Schol. Apol. 9; p. 235, 15. Lex. Bahm.
s d '/. «)] s/.Tjcpf^r,, s y. rt a t vj i> r, . i- io("/j»/.3v : i/.Vj-ii^r,.
Trop&v^O-rj.
Glossam lexici Bachm. non integram et quae .Schol. plura
praebet supplenda esse persuasum mihi est'). cf. Hesych.:iaX("): sxpatr^O-r,, r^Xiy/p-q.
12. Schol. Abd. 26; p. 215, 9 s ^a-j-fov.ovl i^o) -^oO
dYo^voc. Suid. et lex. Bachm. s. v^ i ^ a -,' (o v. ^:.
13. Schol. Phal. I, 6; p. 4, 21 i^apvo-.J 01' ta dpvs-^iVa'.
£x;[xiv(>vtsq xa». dpvoujj.cvot y.a&o'"/.o'j. Suidas s. v. i^apvo';.
14. Schol. Abdic. 6; p. 214, 13 i7:'.::o"/.a'.ov| to ~po-
oXqov cpatvotisvov. Suidas. s. v. i~'.7:o'/.a!a.
15. Schol. lov. trag. 16; p. 63, 12. Lex. Bachm.
xdv i^iltpiTito v] tdv d^tov -r/j i7r'!tpfjitov : d^tov
iTiitpiplyjvai, toutiatt rSkrf^r^y ai. i7:'.tp'.|3f,vat, d iat'. 7:'/>r,Yr,vc<'..
cf. Suid.: i7:(tp'.7:toq : d iTittptjjy^va'. d^toc:. (cf. Kt. Magn. 367, i.|
Dubito de his glossis:
16. Schol. Hesiod. 5; p. 240, 7. Suid.
dtta tiaaaoa ar,[xa''vci • dvti [j.iv
tO'j daa. . . . itspoq riz iz\ ypdvo'j
dtta] tivd f, df.va r^ r^arjarkr^- dtta, tivd, ?, dttva r, ~aoarJsr^-
ata r^ d/j^Yot. ata dX^^^a.
17. Schol. Phal, I, 5; p. 4, 16. Suid.
(cvvaTa] £'j -('s^ovdta -/; 3'j-(c- -i-cvvalo-: d 3J -,'3-(ovco- xa'. Pcv-
viatata xai. 0'jvatd. valo- z\ . . . .
18. Schol. De hist. conscr. 54; Suid., lex. Bachm.
P-23I.5-
i ^ '!
t-/j X a] d(pav-?,, s'jtc'/^-^ xai icco&cv irif/j/.a: d'^av-?,, sots/.-?,, -/a'jva.
[jacp-^q. -/j dvt'. tou cpau/wa.
') Respicias saepius in lex. Bachm. pauca deesse.
— 25 —
II. De g-Iossis lacuuae litt. z.
19. Schol.Dehist.conscr.31; Suid. Lex. Bachm.
p. 229, 7.
•/.rjc,'yc,'qz--(i\i.rj'jaa\ [).s|).03p(x- xoVjoS^axa'. /opuS^ojv : [ic[j.(orja- xopuS^ojv: [j.£[j.ojpa-
[j.iv/jq y.a{ if.oc(<i'j-qr. [j-svoq yj [j.'j^d2!ojv ') xal [j.£voq yj [iUqdS^ojv-)
"
xop'j?I(ovTa. x6o'j^a ^ap Vj [x6ca,
2o.Schol.Conv.48;p.35,28. Lex. Bachm.
X p a { V j a '.] TcXstoOa'.. xpaivouatv : xsXoOaiv, -X-/jpo'ja'.v,
[iaatXc-jotjatv, xuptsoouaiv '').
Sequitur. scholion hoc alterum : ^aoi] Tzkrjooioi. Adnotat
Rabe ad lin. 29. „~^o'Jato'. vix sanum; fort. ad xpa^lvouat ascrip-
tum erat TrXyjpouat, quod in margine exemplaris mei enotatum
inveni ex codice nescio quo, inde autem T^/.oJatot ortum."
Bene ad hoc quadrat, quod legimus in lex. Bachm.; itaque
non dubito, quin haec glossa Photio vindicanda sit.
lll. De glossis lacunae litt. 'f— i.
21. Schol. Hesiod. 6; p. 240, 8, Suid., lex. Bachm.
o p [j. 0^] cpop[j.6q 7:poxdX'j[JL[j.a fj '^op[ioq : -;:poxa"A.tj[X[j.a q
7r"/.£xt6v dY(ziov ix '^Xoto-j, iv (o -Xsxtov dy^slrjv sx cpXoto-j, sv cp
sko&saav \~yd^) rxc, x [j. '! !^ s t v '). suod^saav '. a /_ d s q x [x '! 2^ s a 9-a t.
Lex. Bachm. : ~3ptxdXj[x[j.a et addit: xat 'i'Op[j.opacpo6[j.s9'a dvit
Tou ooppd-TO'jat Ttvs-; xaO-' fj[j.(ov -pdY[J.aTa dizo Tvjq '.pop[iO'j. Suid.
add. xat '^op[j.oxof:(jj sv 'jitaO-to) Etiam Et. Magn. 798, 5congruit accurate usque ad xo^x-^^^saf^at. Qua de causa glos-
sam Photii verba usque ad xo^x^^S^saO^at comprehendisse ma-
gnam veri speciem habere videtur.
^) Co(d. jj.'j^(i)Ctijv.
^) schol. Plat. Reip. 343 A (p. 334 H.) zopuCf^jvcc.] jKopczfvovTO!, [vj^d-
^rjTM • y.i,r,'j^rj, jr/^j f^ \>-'^crj-, /;v O; "\-:-'.XOt ZC.-C(ppO'JV '^0!3!V.
') cf. Hesych., X[>c/.!'vf/j3'.v :
-'/.•/]fiojat, ~rj.[ji'/yjy.. xtjKoa!, ,j!Z3'."/.s'Jo'j3!.
rj.Z £IV
*) Cod. exhibet :3-/!Z03: zoaiCsa^Jc^!. Itaque '.T/rj?,-- zoai^Tia&czt scri-
bendum esse existimo.
— 26 —
22. Schol. De hist conscr. 48; Suid.
p. 230, 6.
c(/>.>.(o:; siq to ypr(|).«-!2^sx("): ypr,;).aTa i. •/i^r^iiaxiZz^jbo.'.: y Vj |j. a t a
TTpaTTSTco. ~ p d I T £ a 9- a '.. iav o£ T'.c; zizi;^ t7,v "/.e^-.v
EvepYVjTixox^ yp-/jIJ.aT(?!^£'., 0'jx£T'. fj aj-
ayj|JLa(v£! o£ /.al t»!/ 7:pd([j.aa'. yprjaaa&a'.
:
T^i or^Xoi, dXXd t <>:: p
d( [j. a a
'. yp
"^ 9- a '.•
ypr(|j.aT(S^£'. vj pouXyj olov '^a[j.£v, ypr, [j.aTi2^£'. r, jio^jXr,
xal 6 orj[xoq, olov ~pdY[J.aa'. ayo- xai 6 oyj[j.o'-' olov 7Cpd"]C[J.aa'. ayo-
/^dSlc'. • d'^' ol> ypr,[j.aTa Td 7:pdY[J.aTa. /^d£^£'. • d-p' ou yprjxaTa Td -pd",'[J.aTa.
Suid., lex. Bachm.
ypr,[iaT'2l£a9'a' -/^outeIv. 2. ypr,[).aT(^£a9'a'. : "Xout^Iv.
yor,[j.aT'ad[j.£vo'. dvT- tou rpaY^J-a- 3. yprj[j.aT!ad[j.£vo'. : zpa",'(xa-
T£uad[j.£vo;. xa- yp"r,[xaTiaa; T£'jad[JL£vo! • xai ypr|[j.aT(aa'.
[j.£v iaT'. To Kpd^a'., yp"/,[j.aT'!- [X£v £aT'. to Ttpd^a'., ypr,[xaT'(-
aaod^a'. ^£ -(j xspodvat. aaadat hk xd xsp^dvai - a d j x j ( o"/;.
xapd Oo'jxuS'!^")|] om. lex. Bachm. Tres igitur glossas
lexici Phot. scholiasta contraxit.
3. De lexico Bjichmanniano.
Pauca addam de lexico Bachm. Praeter eas glossas
cum scholiis convenientes, quae etiam in Suida vel Et.
Magno exstant, sunt nonnullae, quae in un o lexico Bachm.servatae sint. De iis, quae reducendae sunt ad Photium,
iam diximus. Quas si exceperis 8 in solo lex. Bachm. in-
venies; non solum ad verbum congruunt cum scholiis, etiam
forma verborum velut ia-d^^;, ^^^iTtovTai accurate convenit
una gl. corrupta excepta, Omnes praeter unam in codicerieguntur neque dubitare licet, quin e scholiisin lexicon translatae sint; nam hoc lexicon scholiis
Lucianeis amplificatum esse constat (cf. Wentzel 1. c.
p. 479). Reliquum est, ut glossas enumerem.
1. Schol. Bisacc. 7; p. 138, 19 ^£^(TTovTa'.] TopdTTOuatv,
2. Schol. lov. conf. 15; p. 56, 28 o!r,-,'xuA yi(j.£voq] £v
— 27 —
stoiiuo syoiv. Lex. Bachm. ^'.r(7X'jXr,[i£vov : sv s-'.to[i.o) r/ov. Glossa
corrupta est ; scribendum est sine dubio i\> iToi[j.o).
3. Schol. Catapl. 12; p. 46, 13 ssTto^st] -jpptatixwq
yjtppootaiaS^cv.
4. Schol. Dial. mort. XVIII; p. 260, 8 xax aoo^j^iaQ-zic,]
dTjatyjQ-stc.
5. Schol. Pisc. 52; p. 137, II xaDtr^p'!o)v ^£yjao[X2f>a]
xsxautyjptaa^tsvoq xup'!o)q 6 [i-/^ r/o)v oy.ri tyjv aov£'!orja[v. Lex. Bachm.
:
z£/a'jtr,ptao[j.£vo'-: [j.r, r/ojv -j-cf^ ty;v ayv£''5r,atv.
6. Schol, lov. trag. 14; p. 61, 28 ~£7:apo)vr,tat] u,3piat'.-
xo):; ZETtpaxtat.
7. Schol. Bis acc. 7; p. 138, 21 -po^TiE^^vwa&at] d-o
toXXoo ^.^'•"'^ooyrjS-yjvat.
8. Schol. Dial. mort. XXI, 4; p. 262, 22 at£-(£tv] o£y£-
ai^}at, |3aatd!^£tv.
Idem statuendum est de his glossis:
9. Schol. Dial, mort. XX, 11; p. 262, 3 o£cl-(]<o[i£vor]
7:£7:op9-/j;jL£voc. cf. H e s y c h. : ^£^-(jO)tat : ~£Tropdr,tat.
10. Schol. Bis acc. 2; p. 137, 24 [X£p[xrjp''£;o)] [X£pt[j.voj.
cf. Hesych. [A£p[ir,p'!?l£v : £[j.£p'![j.va, sjJoyX^^J^to.
11. Schol. Dial. deor. XIII; p. 272, 1 ^'jpptyXstl [J-£"d
'iz/aov 6py£ttai. Lex. Bachm,: -jppty^^I^t dvtt toij [xeQ'' oxXcov
6p-/£'.tat. cf. S u i d. : z-jorAyr^ : £'-oo'- fjoyrpzMr::, xat -p p ty -!-
!; £ t V [j. £ 0'' 6 - k 0) V 6p y £ '. a 0' a t.
4. De Etyiiiologico Magno.
Quattuor locis in Etym. Magno nomen Luciani occurrit.
Uno loco s. V. aa7:£pVat 708, 40 hoc legimus: „a«7:£poa:: 7:£vt£
/«• tEaaapa- -dpxaq" o'Jto)q xapd AoDxtavo) (cf. Dial. meretr.
XIV, 2.). aa7:£poat at d'j>'jat etc. Omnia quae deinde sequuntur
verba (est glossa satis ampla) illi loco Lucianeo ascripta
- 28 -
sunt. Glossae ad verbum congruunt usque ad finem ').
Uno certe hoc loco Ety m ol ogum libros Luciani in-
spexisse et scholia ascripta recepisse demon-stratur. Multae aliae glossae, si scholia comparamus cumEtymologico, conveniunt. Ouae cum ita sint, coniecerit
fortasse quispiam omnia haec scholia a lexicographo re-
cepta esse. Sed rem ita se habere necessarium non esse
iam inde apparet, quod scholia non ab uno homine, sed
diversis temporibus scripta sunt; immo falso illud conici
et glossis potiusEt. Magni verbaLuciani illu-
strata esse iam demonstremus. Quod ut perficiamus
in singula scholia inquirere opus est. Primum afferam schol.
Conv. 8; p. 30, 20:
Schol. Et. Magn. 520, 26.
kltvTVjpa] /A.1VTYJP sT^oq cpo- xXivx-^psq: slooq 'io-
ps'!ou 7j x'/av'o'.ov syov dvax/v'- psioo vj xX'.v'!5'.ov syov rhavJJ.-
astq, olov vijv to x/avoxa9-£5p'.ov. cs'.';, olov to vov x/^'.voxa6-£ootov.
Hanc glossam non e scholiis receptam esse apertum
est; nam Etymologus, si inveniebat in scholiis accusativum
xX'.vr^pa, qua de causa nominativum pluralis scripserit in-
tellegi vix potest. Contra scholion ex Et^miologico hau-
stum esse nihil est, cur non statuamus. Aliis in glossis
Etym. plura praebet quam scholia; e. gr. schol. Musc. laud.
10; p. II, 12 conferas cum Et. Magn. 371, i:
Schol. Et. Magn.
spsays"A.o'jaa] '{bnxo.'. a.TJj to-j iozzyzfj.rx r^ '^L'jao'.a TMod^xri s-
spdv xai ToO kirjyr^z. spsaysXta p'.v sv toi^ ys''/^saiv sysiv. sosays-
^s vj cpXuap'!a, -rapd to spiv Xslv ay][j.aivst zo axa-rbt drJj
sv Totc; ystXsatv systv. toO sodv xai. t-^^ Kijyr^z. 'oX-J
TMod nXdTOJV! TW 'S^lLrjjrjr^o) xat
') Quod legimus in schol. a fovor,v ][cz'fXc.(ov3: (ic(3;'v. in Et. Magn.a '>jvor,v RrMz.Lrj.-^rjyz- -/(zXovatv nihil interest.
— 29 —
cf. Phot. : socsysXaiv -oXu 7:apd IlXd-ojv'. tcO otXoaocpo) /ai -ap'
"hootv Y^lfovs §3 d-o xo'j spdv xai dTto f^q X£ayr,q.
Scholiastam P^tymologicum exscripsisse et glossam in
brevius contraxisse facile perspicias. Idem probat schoHon
Catapl. 2; p. 42. 19 collatum cum Et. Magno 184, 47:
Schol. Et. Magn.
Pd^r|v] -/josixa -aoaYcvo- ,3dor,v d-'.ov:oq: "/ipqia -apa"c.vo-
[i-ivou. ar,!J.a'lv3i os xa'. t-i ^-dT- [isvoy, v; Q-dxtov, yj taysojq.
Tov xai To "caysojq. Msvavopoc;: ^T-i or, ....
Scholiasta temere eam explicationem recipit, quae nil
nisi ad lemma [-idri-qv d^idvToq (vel potius s-iovto'::, quod ex-
spectamus) quadrat, cum Lucianus solam vocem [Jdor,v ex-
hibeat. Concedendum igitur est et Etymologumscholia et scholiastam aliquod Etymologicumexpilasse. Quo concesso accuratius examinandum est,
quibusnam rebus singulis in glossis discerni et diiudicari
possit, utrum gl. e scholiis, an ex Etymologico sumpta sit.
Nonnulhs in glossis velut illis, quibus aliae addi possunt,
comparatio dubitationem tollit. Sunt tamen ahae, de qui-
bus non statim certum iudicium facias, velut de schol. lov.
trag. 47; p. 82, 22 yr, v(cjxo-]. Hac in re adiuvamur co-
dicibus, quibus singula scholia traduntur.Scholion illud, quod exhibens Etymologus laudat Lucianum,
legitur in codd. CS. Scholia codicis C partim Arethae
debentur. Contra ea scholia supra allata, quae exEtymologico hausta esse statui, in uno co-
dice A exstant. Respicias, quod supra dixi, cum de
Photio agerem : scholia unius codicis A plerumque cumPhotio congruere et auctorem horum scholiorum solum
Photio usum esse. Eundem scholiastam etiamEtymologicum expilasse dico. Qua de causa
scholia, si leguntur in solo codice A, ex Etymologico, si
inveniuntur in Arethae codicibus, i. e. qui Arethae scholiis
referti sunt, aut in codice P, ab Etymologo recepta esse
— 30 -
staluendum est. Quod affirmatur alia re. Ouaestio enim
oritiir, a quo Etymologo scholia in Etymologi-cum translata sint. Hoc quoque discerni posse con-
fido. Si conferimus alia Etymologica, velut Et. Floren-
tinum^) (das „echte" Et. Magn.), vel E t. Gudianum,vel Et. Parvum-), nullam earum glossarum, quas pro
certo in Et. Magnum e scholiis translatas esse statui, ibi
exstare invenimus una excepta -p d |j. i v (cf. schol. Lexiph. 2
;
p. 191, 17), quae in Et. Genuino (Florent.) p. 284 legitur
atque ita, ut totum scholion comprehendat, cum gl. in Et.
Magno 763, 55 exstet usque ad verbum yojo(ov3). De hac
Sflossa certo non iudicem ; fortasse communi fonti attribu-
enda est. Scholion scriptum esse videtur ab Aretha. Eae
autem glossae, quae ex Etymologico haustae sunt mea
sententia, omnes fere in Etym. Florent., Gudiano (plerum-
que non accurate congruunt), una in Et. Parvo : (Z'|^i/.opov
p. 322 (cf. schol. Cal. non cred. 2[; p. 27, 11) inveniuntur.
Dico igitur eum Etymologum, qui Et. Ma-g n u m q u o d d i c i m us composuit, scholia Lucia-nea recepisse. Gaudeo, quod Reitzenstein idem
iudicat de scholiis Pindaricis; cf. Geschichte der griech.
Et3'm. p. 250: „lst dies glaublich, so werden wir aber auch
z. B. die Pindarscholien, welche zweimal in Glossen zitiert
sind, die weder im Genuinum noch Gudianum wieder-
kehren (450, 46 Br^fi-q vgl. zu Ol. 6, 144 und 588, 46 MiTocf.
vgl. zu 01.9, 125), als Zusatze des Magnum betrachten
diirfen." Ceterum temporis ratio ut hoc factum esse ab
auctore Et. Magni putemus suadet; nam etsi scholia cod. F
ante Aretham scripta sunt, tamen pars scholiorum cum Et.
Magno congruentium Arethae debetur, quatenus hoc con-
cludi potest e codicibus; Arethas autem post illud tempus
') cf. Miller, Melanges de litt. Grecque p. i—318.
^) Miller, Melanges: p. 319—340.
^) Vix recte iudicaverit Gaisford adn. „omnia sumpta e
schol. Luc."
— 31 —
luit, quo Et. Genuinum (Florent.) ortum est. De tempore
vide Reitzenst. 1. c. p. 68 sq.
Priusquam alteram quaestionem, quo Etymologico scho-
liasta usus sit, aggrediamur, quae glossae Etymo-logico debeantur, videamus:
1. Schol. Cal. non cred.2i; p. 27, 11 arij ( xo p v] ^ Et.
Magn. 183, 29; Et. Gud. 27, 11; Et. Parv. 322.
2. Schol. Catapl. 2; p. 42, 19 J^iaor^v] ~ Et. Magn.
184, 47; Et. Florent. p. 60 (cf. supra p. 29).
3. Schol. Musc. laud. 10; p. 1 1, 12 s p £ ay slo u aa] ~ Et.
Magn. 371, 1; Et. Florent. p. 125 (cf. supra p. 28).
4. Schol. Conv. 8; p. 30, 20 xXivx-^pa] ^ Et. Magn.
520, 26 (cf. supra pag. 28).
5. Schol. Apol. 11; p. 237, 5 d V £ [j. co V -/j] r^ Et. Magn.
104, 5. Et. Florent. p. 33; schol. : v.d xo -6 '-puHov sDo-.dact-
aTov £lva'., Et. Magn.: oid xo xd cpylXa Z'jo'.dov."a £lva'. et add.
y.rA (jlov dv£jj.'.aia xivd £iva'..
6. Schol. De merced.cond. 15; p. [66, 25 oivd'^X'j^] ^^Et.
Magn. 618, 34; Et. Florent. p. 224.
7. Schol. De die nef. 17; p. 209, 14 ,8dxr|lov] ^ Et. Magn.
185, 18; Et. Florent. p. 60. — Et. Magn. : [ridxrjXoQ elq ij.£v
10 A £ r • /. rj V T d~ 1' T^
~'. X d V copov arj[JLaivov o'Jxoj" ii.i'{a^ [j.£v etc,
sequitur prior pars scholii : ijdxr,Xo!:; 'ki-(zi:a>. d [J.rfa'-: [jiv etc.
Pergit deinde Etym. £'.q o£ x o u q ^E x a [io Xo -( t x o u c d dTto-
x£X[j.r,[i£voq etc, sequitur altera pars scholii: Xi-^zxa'. M d d-o-
x£X[r/i[j.£voq etc Quod Etym. addit.: oiixo) -fdp sxaXo-jvxo oi
rdXXo'. etc schol. om. et add. xo'jx£ax'. xoXopdq, quae verba
in Etym. desunt. Exscripsit igitur scholiasta utramque ex-
plicationem Etymologi omissa fontium significatione.
8. Schol. lcarom. 17; p. 105, 5 -(zkola] ^ Et. Magn.
224, 45. Et. Magn. om. ^iXoioi ,£Xo''o'j dta'^£p£'.. Et. Gud. 122
discrepat.
9. Schol. De die nef. 27; p. 210, 2 xtaaupt ov] ^r Et.
Magn. 515, 33. Dissentiunt gl. his in rebus: lin. 2 schol.
£x xo'j x'.aaoij, Etym. dTcd xo'j x'.aao'j, lin. 3 verba xd vjv '.ouoxfxcoq
— 32 —
/a/Jy-'C.'.a (cod. yrxkvjzva) y.aljyj\).z'Mj. om. Et.; lin. 4 schol. ^-jo-
[jivtDv 7:0-7; p((»v, Et. ^u'/j!v(i)v -oTrjpuuv; ;'jX''vti)v etiam Et. Gud.
223, 14 et schol. Theocrit. I, 27, quod plane convenit cumEt. Magno, habent et ego quoque ^'j>j'v(ov aptius esse exi-
stimo. lin. 6 verba Mlafooo-; ') oX'!-,'") oi r/jzza'. /.'.jrj'/{Am add.
unus cod. Paris. 346 (Etym,), ubi 2"(acTa'. pro f,o£Tat (Athen.
yjocto). Verba „Td vjv louoTtxw- '/a\bnZ,>.a xaAo'J|j.cva" propter
verba sequentia /otvoxspfoq ^s xa'. ... ut opposita sint inler
se „~d vuv lottoTtxwc" et ^xoivoTspco^ o£ xat" desiderare nos negari
non potest; sed quoniam etiam in scholio Theocriteo, Et.
Gud., Zonara p. 1214. desunt, additamenlum ea scholiastae
esse puto. Ut res se habeat in Et. Florent, (p. 187) nescio,
sed ibi quoque deesse videntur, quia Miller ea, quae codex
plura habet quam Et. Magn., addere solet.
De giossis, quas modo attuli, dubitari omnino non
potest. Sequantur aliae, quae non ad verbum cum Etymo-
logico conspirant.
10, Schol. Bacch. 2; p. 9, 12 ISct/. tvo- 'Kvcj^^-a: -oyj
IIaT'Jp(ov 0'. -(spovTc^ -apd To astcaf^-at ).'!av TTcp'. X'jv Lr^yrjv. uoTa
-j-dp o'i-2(Xs! clvat To 'id. Oc-Xtvoq 6 -fsp^ov. Convenit Et. Magn.
710, 9 (cf. Et. Florent. 264). ^ct///ivoc. I!st>».-/jvoi Isfov-at , . . .
usque ad l-zjvov (om. Xiav), quattuor circa lineis infra I!£t/.r,vo':
-(epwv ;iapd -Jj sipco etc. Meo iudicio scholiasta hausit ex
Etymologico. Sed cum scripturam illam ast/.rjvoq non probet,
mutat, ceterum autem explicationem recipit. In memoria
ei fuisse videtur alia etymologia, quam invenis in Et. Gu-
diano 497, 35 s. v. SstXtvoc.: . . f, -aod ~o astsoi^^at V.av Hancconglutinat cum illa Etymologici Magni; nam -apd to astsaflat
Xiav male concinit cum zsp- tov /.r,vov. Aut unum aut alte-
rum debebat exhibere, non utrumque.
11. Schol. Saturn. 19; p. 233, 4 xotTtai] ~ Et. Magn.
524, 15. cf, Et. Florent. 191 ; Et. Gud. 333, 9 (d7i:sT'!i>cVTo
pro dTroTid^svTat).
*) Quae verba non Hesiodi, sed Callimachi sunt teste Athen.
477 C (Gaisfcrd).
- 33 —Schol. Et. Magn.
xo'.-'a'.] xoiTic 7j n'.xpd yJ.Gxq, yjAxi^^: ^Axxv/mc, -q [xixpd X'!a~"/j
.
TTjV («p xfatTjV Xrjp-cr^v ^S-CO'Jj'.V.
;v -^ xoiTtt^ojxsva'. ai to)v ~L'j'j- "EaTt o£ £V alq xo'.~a£^o'|iSva[ ai
a'!(ov -^'jvrxlyeri aTrof^O-cvia'. t^jv ('-''''^^''-^^ d-Koxid^tvxa'. xd yp'ja'!o.
'/ ryjozfjv a'j~(i)v xo'a;i.ov.
cf. Hesych. xott'!':: /, [j.'.xrjot3rja xiatTj, iv >, 6 -("jvatxsloq
xoaij.o'; d~st'!f}sto.
12. Schol. Prometh. 8; p. 96, 22 rj'.aa>.'k'La>.vz'.v] i-r Et.
Magn. 713, 7 s. V. I!''>J.o'., cf. Et. Florent. 266 (Philem. lex.
technolog. p. 117 O.). Schol. initio oiLLrjz s-i ax(o[j.[j.dt(ov xaxo
tpo7:-/]v . . . Et. Magn. qOJm s7i:'.ax(o[j.[j.ata xatd tpo7:-/]v . . ., sed
respicias codicem V (Etym.) exhibere a'X/.oq stti ax(o[i[JLa-oq.
Ceterum glossae accurate congruunt, praeterquam quod
scholiasta post ax(o-ts'.v omittit verba „(oc; Xs-^st 'Avaxps^ov.
x''.'lLz>. tojq xod[xo'jQ da-'.5'.cotr|q, olov axcoTCtsi xoi y\stjrrc,z'." et ad-
dit ,,-apd fj slXsiai^a'. sv a-jtoic; td': y.'jrjrji.c,"
.
13. Schol. De hist. conscr. 33 ; p. 229, 18 srjS'!::!^.] ^ Et,
Magn. 372, 28. cf. Et. Florent. 125 (Gud. 205).
Schol. Et. Magn.
sps'!^:'. a td s'.'-; (/jv TisTitfoxota. spS'!7:(o xo'. spS'!7:'.a " a"/|[j.a'.vs'.
to'jQ zs7:tcoxo'ta': to'7:ouQ • Xs^,'S'.
os Zi'.oo[J.oq . . .
£pc!7:(o os a"/',[j.a'!vs'. svsp"cs'.av a'/",[j.a'!vs'. os xo'. svsp",'S'.rav
xo'. 7:rxi%^" a^/,[ia'vst ,'dp to xai Tcd&oc:,
xotapd/Jao y.rA to 7:(7:t(o. to xata[3dX"/ao xry.'. to 7:'!7:t(o.
Omnia scholia adhuc allata in un o codice A leguntur.
His adiungam duo alia; primum
14. Schol. lov. trag. 27; p. 68, 3 ["jottapiC^iv] Bdt-
toQ" outoq. . , . Exstat scholion in codd. V (saec. XIII) A. <~r Et.
Magn. 191, 2'^ (Et. Florent. 62). In Et. Magno legimus
pattop'!(!^s'.v slp"/,ta'. to [j.o'X'.q XaXsIv d-'!/ toj Bdtto'j "/, os
^!lat-oXo-f'!a a"/,[xa'!vs'. .... '^O Bdttoq outoq xr^z Omnia quae
sequuntur ad verbum conveniunt cum scholio,
3
— 34 —
15. Schol. Catapl. i; p. 41, 2 sTsv] ^ Et. Magn. 296, 47.
Schol. Et. Magn.
shv : «-(2 07, z'jy/.a~Ab-Z'Z\'- jj.iv tojv ci-
orj[j.sv(ov, aova'^?] o£ 'ooc; la [isX-
Xovxa. r(v£-Ci('. ^E CtXO TOO £•'« TOO
clsv] 30':'. /.«'. dvT'. 7i:apax£t|j.£voo ETrtppyjjJia sUv dvT'
ToO -rrjza x£p'.op'l!l£! a'JTd. to-j Ta'jTa dcpop'!?!^*'. a-jTo.
EOTt r^k xai TiapaxsXs-jacCor dvTi I atJT''^ oi xaXs-Ta; d~o'9-£a'.c: /.^yyj.
Tou d^fz hri, (OQ svTaijQ^a.
Legitur scholion in codd. V'fM (s. XIII et XIV).
Scholiastam non totam glossam, quam invenerat, ex-
scripsisse verba h-j. y.rA docent. Postquam partem glossae
recepit, addit eam explicationem, quae apta fuit Luciani
loco. Quod cogitari potest; sed cum scholia non in uno
illo codice A inveniantur, ea ex Etymologico Magno sumpta
esse non affirmaverim.
Redeamus ad quaestionem, quae erat de Et^^mo-
logico, quo scholiasta usus sit. Ex iis, quae dicta
sunt, glossas cum Et. Magno excf ptis iis, quas postremas
attuli, accurate convenire elucet. Non neglegendum est
in Et. Florent. (Genuino) duas glossas, d'}'!xopov et x/.!v-
T-zjpa, non inveniri, ut verisimilius sit scholiastam
Et. Magnum, non Et. Genuinum inspexisse. Repu-
gnare videtur temporis ratio. E!t. Magnum ortum est sen-
tentia Reitzensteinii (1. c. p. 252) post a. iioo, ante a. 1160.
Duobus locis (schol. Cal. non cred. 17; p. 26, 29 sj&jq xtX.]
TO'!)TO xa'. 2'.p' yjtxojv -^iYj^^s xa<. tyjv [jaziLzMC, (-)£0'.pav(o £^£[xavr, r.dc,
,'uva!X£'!a ]j.av'!a dY!o-;:o'.ojv et schol. ibid. p. 27, 3 Tr,v \\'kz^d-j-
opoo — zpoasqExaiov : coq 6 [j.dY!aTpoQ I!/.oxdxac, .\sovTa T^-yv '^jaziLia
£;£pdxy£'j£ TtEpi Bco^jiavo-jq etc.) scholiasta verba facit de rebus,
quae spectant ad s. IX. X. Respiciendum tamen est non
omnia scholia in uno codice A exstantia ab eodem homine
scripta, sed partem eorum ex aliis codicibus receptam esse
(cf. schol. lov. trag. 42; p. 76, 4). Accedit, quod schol.
— 35 —
Char. 17; p. 122, J2, in quo Basilii illius mentio fit, et in
A et in li legitur. Itaque illa quoque duo scholia Arethae
attribuenda sunt mea sententia. Idem iudicare videtur Rabe :
Die Uberl. d. Lucianscholien p. 726. Quae cum ita sint,
scholiastam illum, qui Photium usurpavit, etiamEt. Magno usum esse et in saec. XIII. fuisse veri
speciem habere videtur; sed in dubio hanc rem relin-
quam, cum Et. Genuinum, quod Reitzenstein e codd. Laur.
Sancti Marci 304 (Florent.) et Vat. graec. 1818 editurus
est, nondum in lucem prodierit et Miller lemmata tantum
afferat.
Venimus nunc ad alteram partem huius quaestionis,
quae est de iis glossis, quas Etymologus a Lucianilibris mutuatus est. Quoniam supra (p. 29 sqq.) demon-stravimus hoc factum esse atque ab auctore Et. Magni qui-
dem, ut singula scholia enumeremus reliquum est.
1. Schol. Dialog. mort. XIV, i; p. 258, 8 dxsa-pav] '-•^ Et.
Magn. 46, 31. Ad verba .,to!jto rik xc(i r^r,-qx'.6\> cpaaiv, sxsi xai
7J-r|Tp'.a xai. riTryjr/^q" Rabe adnotat: „scribendum videtur r^-K-q-
tptov," quod probo. Gaisford in textum recepit -^7i:/,-ptov, sed
codd. VbD (Etym.) exhibent /j-yjT-.ov.
2. Schol. lov. trag. 33; p. ^c, 7 dxpo,8olja|j.oTq] ^x. Et.
Magn. 53, 44. Duobus locis (lin. 8.) Etym. convenit cumcodd. VOii dXkr^hyjr et [jiAsa'.,' cum codex vetustissimus Tet A habeant dkkr^hjiz et poXotQ ').
3. Schol. Dialog. mort. XX, 4; p. 261, 11 scpsatp^loa] 0.
Et. Magn. 402, 49.
Schol. Et. Magn.
scpEOTp '!5a] "0 £7l'. toiQ i|i.aTtotc; scpsatptq: x6 £~'. Tolq li).ax'w-
iTJ.pa^\i.a vjTot nav^uav xat y'Ka- £U'!pXr||j.a [r,v] p.avouav xat yXa-
jjL'j5a xat •jrop~r|V x«Xot>[j.£vr|V. n'j^a xat TCopTirjV xaXouatv,
Legitur scholion in codd. BC. Memorabile est codicem
C exhibere xaXotJatv. Non probo, quod Gaisford adnotat:
') Gaisford post -olv (lin. 7) j^' suppl., vix iure.
3*
- 36 -
„Scilicet Scholiastes iste, qui verba Etymologi exscripsit";
contrarie rem se habere dico.
4. Schol. Dialog. deor. XXII, 1 ; p. 274, 2 f^orj^fjiq,] ^^
P^t. Magn. 459, 35. Memoranduni est optimum codicem Bexhibere ot^ iavy 6p|j.(ov, quod idem in codice D Et^^mologici
legimus. Praeterea codd. Etymologici habent zarjd -Jj govs-
ycoQ xw.r jj.a'.vdai xivo6jj.£voc ') et eadem codd. meliores scho-
liorum BV (V servavit — ij.£voc;); in uno codice Q legimus
infinitivum xtv3iaf>ai. quod exspectamus. Genuina igitur leclio
est x'.vo6|X£voq; xtvsTaf^a'. coniectura est librarii alicuius. His
verbis alteram glossam ab altera pendere praeclare demon-
stratur.
5. Schol. lov. trag. 15; p. 62, 2 Kacpyipsa] ^ Et. Magn.
481, 4. De lectionum varietate conferas adn. crit. edit.
schol. Brevis adnotatio Kac^/r.peal axootxo-.ov tt'- EoBofac '^^
rVOQ in Et. Magno non legitur, Alterum scholion amplum,
cuius prior pars in VA, altera % ox'. . . in V exstat, totum
receptum est.
6. Schol. Philops. 33; p. 164, 18 i-z Koztov] ^ Et.
Magn, 552, 12. Etym. pro (ovo|j.da9-r, (ovijj.ajTa-. (lin. 21).
7. Schol. Dialog. mort. XII, 2; p. 256, 21 Y^f-'P"
oiau-va] cxj Et. Magn. 619, 19. Lin. 22 schol. sx -:o6t(ov,
Etym. £x xo6too ; lin. 27 schol. :(, aTpatox£0£(a, Et^^m. t(u atoa-
TOTlE^CJ).
8. Schol. Dialog. meretr. XIV, 2; p. 284, 13 aa-ip-
oac] '^ Et. Magn. 708, 40. De hac glossa supra diximus
p. 27 sq.
9. Schol. Catapl. 24; p. 51, 15 a-rrj-jxa-rfaq] ^j Et.
Magn. 727, 52.
10. Schol. lov. trag. 47; p. 82, 22 -/r,vtaxoc;] '^^ Et.
Magn.8ii, 20. Lin. 26 schol. £-/o'.. Etym. £•/£'.; lin. 28 schol.
^) Conferas quod Gaisfor<J acinotat: „z'.vfrJacvo: pro yMz\-^))v.\
positum per ellipsin (puto) infinitivi vyox ut supra 455, 43 Sylb. De-
bebat esse zi.vs?39ai. Magis vero probarem, si quis pro praecedentibus
zarjcf. ~.h solum articulum 6 poneret."
— 37 —
szsT-deaav, Etym. 3t(&oov. Etymologuin hoc scholion mu-
tuatum esse e scholio ipso certo conici potest. Constat
enim duabus ex partibus. Incipit altera verbis slal B' oi
|j.al/.ov etc. et ab alio scholiasta addita est ; nam prior pars
legitur in codd. FVQA, altera in A et duabus fere lineis
exceptis in V. Etymologus omnia recepit.
Praeler has glossas tres in nonnullis congruunt cum
Et. Magno. At neque ex Etymologico (sive Magno, sive
Genuino) eas haustas esse puto, quod in codd. Arethae
et r (una in F.^) legurttur, neque Etymologus eas e scholiis
recepit, cum duae in Et. Genuino exstent. Satis habeo
eas afferre
:
1. Schol. Tim. 51; p. 118, 16 Tlliaia] r^ Et. Magn.
427, 25, Et. Florent. 146.
2. Schol. Deor. conc. 4; p. 211, 10 [iiTpav] 00 Et.
Magn. 589, 8, Et. Florent, 216.
3. Schol. Dialog. mort.XX, 9; p. 261, 21 xivoippav] ou Et.
Magn. 515, 1. Glossam e scholiis in Et. Magnum transla-
tum non esse iam inde apparet, quod in Et. Magno legitur
s. V. xtvdPpac;.
Scholia modo allata praecipue in codicibus scholiis
Arethae refertis exstant. hiveniuntur autem nonnulla in
codice r et ahis, ex quo sequitur, ut scriptor eorum scho-
liorum, quae Etymologus expiiavit, et scholiis Arethae et
schohis primae classis (F) usus sit. Meo iudicio, si quid
suspicari licet, codex ille, quem Etymologus inspexit, co-
dici V (tertiae classis), vel codici Q (quartae classis), quod
ad scholia attinet, admodum similis fuisse videtur.
Denique verbo monuerim breves glossas Etymologici
cum scholiis congruere; sed non ita inter se cohaerent,
ut alteram explicationem ab altera pendere dicas. E. g.
SchoJ. Ver. hist. II, 40; p. 24, 18 aopoTspovj a^ooQ yovopdq. ^Et. Magn. 18, 44 ^A^pdq: -/ovopdq xapd to f^^m, to 3'j'.ppa''va) , . .,
vel schol. lcarom. 18; p. 105, 21 (paxooj cpaxoc; 6 (ojj-dc;, cpax-^
0£ r^ £'|ir,{}£laa. ^ Et. Magn. 786, 38 yj (faxdxrj -q -d '^dr^ xaxo-joa,
- 38 -cpax.oq jiev 6 03|j.dq, cpaxr, ^s vj E-j^vjO^eTaa ; vel schol. Lexiph. 21;
p. 202, I ix-Gcp] n"A.aTO)V'.xov touto xal a-/j|J.a'vs'. xo i^fuc;. ~ Et.
Magn. 470, 90. ^IxTap drJj to-j . . . WLdxw/ ayv. too ^{-{h':;. T-.t^sI,
olov ....
4. De Athenaeo.
lacobitz, scholiorum editor prior, versus Antiphanis,
qui afferuntur in scholio Lexiph. 3; p. 198, 25 (Rabe), in
quo de cottabi ludo agitur, contulit cum Athen. XV, 666 f.
(cf. edit. tom. iV, p. 148 adn.), sed melius congruunt iidem
versus quomodo afferuntur XI, 487 de, loco a Rabio (p. 194
adn.) citato. Praeterea quae antecedunt verba et quae se-
quuntur componenda sunt cum duobus aliis locis Athenaei XV,
667 e et XI, 479 de. Videamus
:
Schol. Lexiph. 3; pag. 193, 25. Athenaeus. XV, 667 e.
laTa"C£tv xoTTdPouq] oi ctxpij^lsaTS-
pov xsp'. xoTTOCJBojv ^'.aXapdvTsq ^uo
'.paolv clvat xoTTd[jO)v v^r^^ xaTaxTOv -^j os xaXo'J[j.£vov y.rj.xrx-
xai ^t' dru^dcpojv. 6 |xsv ouv xaTaxTO^ XT-iv xoTTd[:i'.ov toiootov ioTtv. Aoyvov
TotO'JTOc:" *^v Tt otovst )v.'jyvctov 'j'|)yjXdv saTiv 'j-jjTj/.dv, syov tov [j.dvr,v xa/.o'J-
r/_ov ev sauToT Tipdaoj-dv ->., d sxaXsiTO [isvov. i'i/' Tr,v xaTapaXXo[i.£vr,v sost
[idvr^Q, S'.p' ou so£t TTsacTv Tr,v xaTajiaX- ~cj3'v -XdaTfCYa. 3vts'j9-£v os -[-
lo|xsvr|V T:},doTf|'"f«, o^Q \'\ptaTO'.pdvr,c -TStv s'.q Xsxdvr^v oTroxstjtsvrjV
'^rjOt: ^(^''''^(asTa'^ aot tcov xaTaxTcov -;:Xr,Y3taav T(j) xoTTdpo). xa'! Ttq
xoTTd^o^v." d os ot' d^ujjd'i>o)v TO'.o'jToq" Tjvdxptpr, q s'jyspsia t"^'- ploXyjtr.'
dYYStdv Ti Xo-jTr^pt^io) sotxdq 7cA."^psq [ivr(|xovs'JS! ds to'j [j.dvo'j Xtxoyd-
'J^aToq ST^IO^STO d^uI3dcpo)v xsvojv S7:t- prjq sv Adxo)at, sTspov 0' soTtv st-
7clsdvT0)v, dxsp Vjv xaTaoustv Tatq aTrd ooq Tuat^tdq T"^c; svXsxdv-ir,' a^JTr^ ^' 'joa-
Ttov aT0[j.dTO)v -poto'Jaatq XdTa^tv d Toq tXt^wj-w. srtvst ts s-' a'jT"^c o^'J-
dYojv. [jacpa xsvd. scp' d pdXXovTsc Tac, XaTdYaq
sx xapyr|a'xov s7:stp(ovTo xaTao'Jstv dvcj-
peiTo ^s Td xoTTd^ta xXs'.(o xaTaBuaaq.
'A[i.eic{)iac;
— 39 -^
s-((o ':r'.^S'^oj, xaO^d)- av tov xdtTaPov
'^3'.-; Sk'. TTjV -jiXdaTqYa -o'.r,ar,^ -sasiv.
XajTr,'-fa T:o'!av; Touto to 'j7iox2''|j.cvov
vc) To jj.'.xodv, TO 7:'.vax''ax'.ov 'Kv^zic,;
o'jt' Zj-''. rXdo-zrfz/ 3dv ii.dvov t'j-/-(,
r.~. i-'. Tov i>.dyr,y -sasiTa'.."
apY,"/v&s 03 d xdTTajjo-; 3'.': td a'j[).7:dj'.a d7:d
o)v zzrA -'.y-ilJ.o.v
TJHTJjV v.zrxyj.y'jv~wK
7:00^ 03 TO'JTO'.Q X^JXA.OTcpSlC ai:0'.0'JVTO
'. o3i7:vo'., iva T^dvTsq 2'.^ td [JLsaov TcO-svtoc;
o'J xoTTd^ou £yo'.sv s^ •.'atov Twv d7:oaTdocO)v
:«•- XdTa^ |id/j.3;v xa- 7:201 vixt;^ d7(ovi-
;3ji'>a'.. 0'J T(i) '(jdXkV.V 03 |J.dvov io-.XoT'.-
1.0'JvTo. djjjj. xai T(Tj xa/aoq" £7:1 yxrj to'j
<0'.aT300'j d-(X(ovdr T'.-- 3a'JT0v 37:303'.^^'
)-(p(o^ dcpic'. T-z-jV krl-rxyx,
(OQ £V''0'J'; IJ-£"|'«
>O0Vc'.V 37:1 T(L X0TTaji''2;£'.V -?, £7:'. T(i) dxovT''-
!l£'.V, 00X31 ^£ [J.0'. Xa- TO £V T"^ aOVAj&c'//
<rj--J.'C5'.v rxrJj To6tou pappdpojQ xal. xsp'.-
KcXO|x|X£vojc; elp^adai.
Athen. XI, 487 (^e.
14vt'.'fdvrj(; ^A'.j3poB'!t-/]^ Fova'.'::
„£-(co ""Tti^^f^o) xaiV iv d': dv tdv xdttajtiov
d'j/£'.c, £7:1 t-^,v 7:Xdatr,'Ya <7:o'.^av[j 7:£ac'.v —
B. 7:A.dat'.-f(a;> 7:oiav; toOto to'j7:'.Xc''|iEvov
dvco td |j.'.xpdv, td 7:'.vax'!axiovX£-,'3'.::;
A. to'jt' iat' 7:XdaT'.-(^ — ooto^ d xpaTcov
-('lv£Ta'..
B. 7:(or, V ehz-a''. -j.c, to-jt'; A. idv t'J-/;(, iJ.dvov
a'jT-?,q, i7:'. Tdv \id\>r^v -a-jzl-rx'. xa- 'yjorjr^
iata'. 7:dvy 7:oX'Jq. B. Tcpdc; &c(ov, tco xottd[ii(;)
T^pdasati xa- Mdv^q t'.Q cjjaT^sp o-.xitr,-;;
"
Athen. XI, 479 de.
d xa'/.o'j|).cvoq xdttapo:: 7:ap-^'/t9-3v c'.c: td
au|J.7:daia t(i)v 7:£p'. S'.X£/aav, (or. '];r,a'.v
A'.xa'[ap-/o': 7:po)tov £va'/-(a(dvt(ov. toaa-jtr,
o£ i-(£Vcto a7:ouo-/i 7:£p'. to £-'.fi^^£Oiia coats Z'.z
td a'j[).7:da'.a xap£'.a'f ip£'.v di^Xa xotta[jc'.a xa-
"/.o'j[J.£va. £^.ta x'j/.'.X£':: a-. 7:^0-:: td 7:pd-([j.a ypyj-
a'.ij.a'. |j.d"/i'.at' clvat ooxooaa'. xat£ax3'jd!;ovTo.
xa"/.o'J[J.£va'. X0TTa,3id3c:. 7:pd': 03 to'Jto'.': O'.-
xo'. xaTcaxc-jdSlovTo x'jx'/vOT3p3'c:, '^va ^^avT^-;
clc; Td [iiaov too xoTTd^o'j t^&cvtoc; 3^ a7:o-
aTr,jJ.aToc, iao'j xal Td7:.ov d[J.o''(ov ^-((ov^^Io^.vto
7:30' tr,^ v'>.r,c:. o'j ^dp (j.dvov £'.p'.Xot'.[J.o'jvTo
jid"/j.£'.v £7:'. tdv axo7:dv, dUJx xal /.ukC^^z
vm^z-jx a'jto)v. i^s-. "(dp £'.q tdv dptatspov
d-(X(ova ipc-aavta xai f/jv o£^'.dv dYxu"A.coaavta
•jYocoQ d'^£'.vai f/jv kd-ayx' o-Jtco -(dp ixd-
"/.ouv td 7:'7:tov ix f^q xuXtxoq 'J-(pdv o')at£
iv.o'. [).£i2^ov i'.ppdvo'jv iz'. t(o xa/ao': xotTajj'.-
2;£'.v T(ov iT:'. to) dxovt'?:i£'.v [j.i(a '.j/povo'Jv-
tcov.
— 40 -
Quid haec docet comparatio? Verborum consensum
magnum esse et partim scholion cum Athenaei verbis
plane consentire videmus. Plerumque scholiasta ea, quae
Athen. tradit, in brevius contraxit. hiitio tamen scholii
quam legimus divisionem : oi dxptPi^Tcpot Tispi /oxTapojv
^'.aXapovts^ ^60 (paalv siva'. xoTtdp(ov z<}j-q Y.a~ay.~'jv y.d\ 5'.' 'i^-jjiJd^i^ojv
Athen. omittit. Etiam verba paulo infra sequentia: r/ov iv
sauTtp zfioaco-ov -'. in Athenaei libro desiderantur ; maximemirum est, quod deest versus ille Aristophanis (Fac. 1244):
•\virfit-w. aoi xtuv xaTa/Kuv xoTTd,jO)v. Quae cum ita se habeant,
Athenaeum fontem fuisse fortasse neges. Accedit aliud.
Ad illum versum Aristophanis (Pac. 1244) scholion satis
longum ascriptum est maximam partem ex Athenaeo
haustum. Hanc partem ex Athenaeo sumptam antecedunt
verba, quae mirum in modum conveniunt cum scholio
Lucianeo
:
Schol. Luc, 1. c. Schol. Aristoph. 1. c.
/LaTa"|'8lv xoTTdpouq] oi dxptPsaTS-
pov TLsp' xoTTdPojv otaXaPovTcc;
^60 cpaalv slvat xoTTdpojv sii^"/], AXXojq. toiv
xaTaxTov xai o'.' o^ypd'.po)v. xoTTd[jo)v 060 r,aav zv/r^. sv
h [J.£v o-jv xaTaxT^i-q to'.0'jto'^' ^^''^ "^''^ y.a-aAXU'^ "A3-,'oij.svo'j'
r,v Tt oiovsi Ijyvaiov 'rYrjJjv "V''^^ ''^'''' /-'J/;-"-'''"' rl^/iXov,
£70v ev sa'jTo^ ::ooao)7uov t''^'/'''^ -''' ajTci) -poao^zov,
6 sxaXs-To |JLdv-/jq, scp' oi) sos'. '•'^!'-«'-''V''
^^^-^^/^ouv, s-^' o-j sos-.
-sasiv Tr|V xaTTapa/LXojj.svr|V Trsasiv xaTTa,Vv."A/.o|).svr,v Tr,v
7:XdaTff(^^, co q ' A p t a T cp d V r, q cp r, a i~XdaT'.Y",'a
.
YSvvT^asTai aot to)v xaTaxTojvxoTTdpo)v\
6 Zk 0'.' 6rU,jdcpO)V TO!0'JTOC" d-f-STSpOV 03 d",'-
(£io'v Tt }iotJT"/]p'o(o) soixoq rXf^- '{^''^^'' ~'- soixo-^ Xo'jT-/jp'. rCkf^-
psQ ii^aToq £t(?^£TO o^u^dcpo^v ps»^ •JoaToc-, iv o) o^-jfjacpov
X£VO)V S^^Ul-X^dvTOJV, dx£0 "'i'^'S^'-~/^SOV TO 7:/l."/j9-OQ. OZSp
-/jv xaTaojstv Ta-.q dTio to)v xaTao'Js'.v Tai^ /.dTa;'.v szs-.-
aTO[idTO)v Tpoio6aa'.r /.dTactv pwvTo.
''j d^ojv.
— 4T —
Quae vcrba scholioruni accuratius inter se congruere
quam schol. Luc. et Athen. nemo non concedet; prae-
cipue respicias illa verba r/ov iv sa^xw TLpoacoirov xi, quae in
Aihenaeo plane desunt. Sequuntur in scholio Aristophaneo
verba: i\>Jaoq' ^A&ZjVaioq sv >.e' cpyjoiv, 6x1 . . . . quae usque ad
finem omnia ex Athenaeo sumpta sunt. Haec res etiam
quae antecedunt verba ad Athenaeum referri vix sinit;
cogitari tamen potest verbo d/Jaoq alium scholiastam fontem
suum laudantem explicationem adiungere, ut antecedentia
quoque verba quominus Athenaeo debeantur nihil obstet.
Scd redeamus ad scholion Luc. Meo iudicio hoc modoomnes difficultates facile tolluntur: Arethae cum de cottabi
ludo verba facturus esset, in memoriam venit versus ille Aristo-
phanis, evolvit librum et simul scholia ascripta partim recepit.
Quod inauditum non esse edocemur schol.Rhelor. praec. 11;
p. 178, 17, quod scholion idem Arethae debetur; nam tota
illa vita Agathonis poetae invenitur in schol. Plat. Conv.
172 A (p. 255 H.) exceptis verbis wq nXdicov 6 cptXdoocpoQ £v
I!u|j.t:oo(oj. Quin etiam Aristophanes ipse exemplum nobis
praebet; cf. schol. Musc. laud. 2; p. 10, 17 et schol. ad versus
Aristoph. (Nub. 157), quos affert scholiasta (Arethas). Etiam
verba, quae sequuntur post versum Aristophanis, e schoHo
Aristoph. recepta esse puto, quod melius cum eo congruunt
quam cum Athenaeo, etsi adiectivum xsvwv in schoho Ari-
stoph. deest, in Athenaeo non item. Reliqua autem verbaex ipso Athenaeo hausta esse pro certo affirmaripotest. Versus Antiphanis etiam in libro XV. 666 f. ut
iam diximus, inveniuntur, sed illo loco complures versus
antecedunt, praeterea iilic non 270) '--.ost^o) legimus, sed
lectionis varietatem £-,'oj otod^o). Sub finem versuum scho-
liasta verba Antiphanis (487 de) contraxit. Post ver-
bum -'kdo-j.-f^ omittit unum fere versum, adnectit statim
sequentis versus alteram partem irh jj.dvov etc, subsistit post
zcOclxat. Tertia pars scholii aperte demonstrat scholiastam
Athenaeum exscripsisse. Recepit enim ea omnia, quae Athe-
~ 42 -
naeus debet Dicaearcho, ita tamen, ut nonnulla contraheret,
Initio omnia ad verbum inter se congruuiU omisso in
scholio tonte, e quo Ath(?nacus hausit:
schol. Luc. Athen.
7:ap:^A.d'£ (ik 6 xdx~aPoc; £'.q o xa/^o-jji.svo'^ xoTxajio^ ~a(>"/j/^0-3v
xd otJ|J.uoota d%6 kov irepl lltXc- £'.'; Toi aL>j).7:oa'.a to)v 7t£p'. Xt/c-
X(ov Tipo)- X''av 0)'; cpriOiv A'.xa'!apyo': Tzpoj-
Tov c'.aaYaYo'vT(i)v . . . tov siaaYaYovTov . . .
Deinde quae succedunt in Athenaeo scholiasta neglexit,
ut verba Trpo'; ^s to-jto'.--., ut in scholio leguntur, sensu
careant. Rcliqua quoque verba Dicaearchi scholiasta con-
traxit, diligcnter tamen et cum iudicio.
Quoniam Athenaeum uno !oco in usum vocatum esse
demonstravimus, fortasse alibi quoque cum fontem fuisse
exspectaveris; sed unum tantum scholion cum Athenaeo
convenire inveni: schol. Bacch. i; p. 9, 5 xopoaxa] afxiw.c,
aaT^pixrj opy/jotc:, e|j.|j.£)«.£'.a od TpaYixrp xopoa^ oi x(t)[).!X7j. cf.
Athen. I, 20 c : Tr,v iTaXtxTjv opyvjatv a^joTyjaaoj^at ex xTir, x(o;itx"^';,
yj ixaX£'.To xopoa^, xai TVjr; TpaYtxrj'::, r, ixaXstTo £|).|).£"/v£ta xa- Tr,';
aaToptx-/jc, -/j £A£Y£To atxtwt':. Scholion cum Arethae non de-
beatur (iegitur in codice A et antecedit alia explicaliu Are-
thae (codd. nXOQA)), ex Athenaco mea senlentia suniptum
non est. Scholiasta lexico aliquo usus esse videtur, ut
Athcnaeus. Eadem explicatio invenitur schol. Arislojjh.
Nub. 540; Tpta eiZr^ 'j^yr^iz^nr' £|).[).£/c£ta [i£v TpaYtxr^, etc.
Caput II.
1. De scholiis mythographicis.
Initium quaestionis capiamus ab Apollodori biblio-
theca. In fronte ponam schol. lov. trag. 21 ; p. 65, 8, in qiio
de hominibus scelestis agitur. De Pityocampte Rabecomparat ApoUod. III, 16, 2'~'. Scholiasta eandem nar-
rationem exhibet atque Apollodorus in brevius contractam.
cf. schol. : ouToq Kr^^^TT^z wv £x<z;i~c "iTDq xai r,vd-cxa?^c xoa^
-aotovTaq xoctTciv, o'. 5' dvaop'."0'J[isvot d-fo/.Aovto. Apollod.
:
T,vdpta?!^3 To^j- raptovTa*:; -'^mq xdix-TovTa- dvr/ca&af o'. 5i otd
TTjV dai^svc'.av o'jx £^'jvavxo xd{i-x£'.v xal 'j-o xwv ^svopcov dvapp'.Tixofj-
;jL3vo'. xavoAwSt^po)- d-coX.>.ovxo. Ex hoc verborum consensu
conieceris fortasse scholiastam Apollodorum in brevius
coegisse. Hoc tamen se ita non habere docere mihi vi-
dentur verba, quae scholiasta facit eodem in scholio de
Cercyone^). Haec enim non tam cum Apollodoro con-
gruunt quam cum Pausania (cf. I, 39^). Pausaniae nar-
ratio ad verbum fere convenit cum scholio ; sub finem
Pausaniae verba circumcisa sunt:
Schol. Paus.
KB^y.'MfiV. rt^J-rjr^ d^tZO'^ 7;v
x' dXXa iq xoj^ ^svouj; xa^
xaXaictv x^iv o'j ^ouA.o[i£vov
5tisd£tp£v . xai 6 xoxoq xaXa-oxpa
hcdkzl~o. h J> wx£t, ic>.r,j'0v
EX£'J»^£OWV • V_i':;,^z'.OZ ^£ , . . .
clva'. ^£ K^pxamv 'A.£Y£xa'. xal
xd dXXa d^rxoq i<z xo-jq ^dvouc;
Xtt'. -aXa-lctv o'j ijo:»Xo[i£vo'Jc;.
xai -rj-zoq, o'jxoq xaXaiaxpa
xat £':; £[i£ £xa'/.£lxo K^pxodvo::;,
'i"A.'/cov xo'j xd'iO'j xr,- 'AA.d"/]c;
dxry^tov ....
') Quae legimus de Scirone conferenda sunt cum ApoUod.epit I, 2, Diod. IV, 59, 4.
- 44 —
Ultima haec verba, quae sunt de situ palaestrae, non
consentiunt cum Pausania; erratum scholiographi aut eius
auctoris statuimus. Palaestra enim illa non prope Eleu-
theras sita erat, sed prope Eleusina, quod cognoscas ex
ipsis Pausaniae verbis (nam Alope fons dicitur apud Eleu-
sina) et affirmatur aliorum scriptorum testimoniis, cf. Piut.
Thes. II, Diod. IV, 59, 4. Haec omnia si respicimus. scho-
liastam his in rebus neque Apollodorum, neque Pausaniam
adiubuisse, quamvis magnus sit consensus, maxime cumPausania, persuasum ipse habeo, sed praesto ei fuisse cata-
logum quendam hominum scelestorum, quales olim exsti-
tisse demonstratur catalogis illis, qui in Hygini libro ie-
guntur.
Sed redeamus ad Apollodorum et conferamus schol.
lov. conf. 8; p. 55, 21 cum Apollod. III, ro, 2" '°, Resest de Aesculapio a love in servitutem Admeti dato.
Enarratio ipsa consentit atque etiam verborum consensum
satis magnum videmus, Velim conferas haec:
Schol. Apollod,
xa» opYtaD^siq 6 Zs-jq £X3pc<6- Zsuq ^i 's^fjfyqd^v.'- ixsrja-j-
v(oa£v «utov. 3-'. Tooto) k'Jh.r^- vcd^cV Gcjtov /jxl v.d f/Jto Wtio/.-
bz'.r W-i:dXA.(ov -ryjc, K'JxA(07cac X(ov xtsivc'. Kjy Ko)~az toj'-
1 -j q £'. (0 9' d t a q x a t a a x £ u d ^ s t v 1 v x £ a d v v A •. i x a t a a x £ d a a v -
tojq XcpaMvoJr; xat£tc>j£'ja£v. taq.
Quod scholiasta narrationem Apollodori in brevius con-
traxit mirum non est. Hoc eum fecisse in aliis quoque
scholiis videbimus. Cur ea omiserit, quae ApoIIod. in fine
addit: ^£ 7iapa|'£vd[X£vo'; zlc, <{>£od^ xoor ^Aojr/jtov tov (Psor^to';
toJt(i) Xatpcuoiv £i:o!|xa;v£ xai tdr- ^'qkziaq, [ioac, -daaq o'.oj|xotdxa::
sTcoiTjacv, non difficile sit cognitu, Si iam hoc ex scholio
suspicari licet ApoIIodori bibliothecam uni certe scholiastae
notam fuisse, haec coniectura fulcitur aliis explicationibus
eo ex fonte mea sententia haustis.
Primum afferam schol. Gall, 19; p. 92, 20 continens
— 45 —
fabulam de Tiresia inter lovem et lunonem arbitro. ro
Apollod. III, 6, 74 5. Scholiasta de eo, quod Tiresias
passus est in C^^llenio monte, nihil dicit, sed verba oiq,
3[j-7:3[pov rJvTo. Kov vjo apcrte demonstrant auctorem, quemsequitur scholiasta, etiam illas res enarrasse. Scholiasta
igitur, obscoene dictum omittit brevi eius rei verbis /oq
qiTis-.rjov ovx« -:(ov (iW mentione facta. Praeterea compares
verba schol.: xa' op-fi^i^s^^""/i
"llpct sT6'.pX(i)acv «'J-o'v, 6 riz Zs-jc;
-aps|j.'j9'T^aaTo if, imvzr/.-^^. Apollod. : \\rja [j.3v a'jtov stucpXdias,
Zs^J': 03 f/jv jj.avTixr,v a'j ":(>") soo)xsv.
Sequatur schol. Icarom. 12; p. 103, 19 xaO^ocTrsp 6 Au-,'xs'Jc]
rvj-fji XsYSTai oco^spxsaTaToq slva'., (oaTS xa'. Td u-o (•^v p^sTisiv
;
cf, Apollod. III, 10, 2^ A'j-(X3'Jq 03 'j^uospxia o'.-/jvsyx3v. d)- xai.
TGc U';:^ -p^v Dsojpslv ^).
Accedunt alia scholia, (|uae ad ApoIIodorum reduxe-
rim : schol. Dial. mar. XIV, i; p. 268, 2 (de Cassiepia,
Andromedi, Perseo). Fabula ipsa,quam narrat scholi-
astes, plane cum ApoIIodoro congruit, sed valde circum-
cisa est, et scholiasta consulto magnae brevitati studuisse
maxime ex ultimis eius verbis apparet : s^oO-tj (sc. Andro-
meda) xai sXddjv 6 IIspas'jc saoasv a'jT-/^v, de qua re ApoIIod.
multa verba facit.
In schol. Conv. 30; p. 33,10 scholiasta breviter monet:
6 -(rl^ 0'.v3'J'- irj. Tr,v Duafav Tr|V "ApTsjj-iv o'Jx s/(zXsasv, quod
ideni prodit Apollod. I, 8, 2' (Anton. Lib. II., 2).
In schol. Gall. 13; p. 90, 26 agitur de Acrisii regis
filia Danae a love corrupta Apud Apollod. II, 4' legimus:
Ta'jTr,v |j.sv iMc, sv.o; Kiyjoaiv £'.pO-S'.ps IIpo-.toQ, o9-sv a^jTotc xai yj
aTciatc sxivVjOr,, (Jjq os sv.o'! '-paa; Zs^jq [iSTa[iop'.f/Oj9'S'.'^ £'.q ypua^i/v
etc. De Proeto scholia nihil dicunt. Etsi haec res ApoIIo-
dorum fontem fuisse primo obtutu ut putemus dissuadet,
tamen haec difficultas faj^iTe^toIIitur. Disputat enim illo loco
') Sch ol. Pl a t. epis t. Z 3443 (391 H.): Auj/.h. cpco! zw i\'fc<f>£cu;
y.rA Af-rjvr,; oj-cu (svsob-at (J^uoipx^. tlj; 7.C/I 'cti iizo •^f^v ^jXstzzim. rj/i,' oij xctt >]
-cf.ootuia.
- 46 -
Lucianus de love; quid mirum, quod scholiasta de Proeto
nihil narrat ? Accedit, quod ceterum explicationes per-
bene congruunt; e. gr. fabula Ilygini (63^.61 Sch.) dis-
cedit a scholio et ab Apollodoro. In eius narratione Acri-
sius filiam, jn muro lapideo praeclusit'. (cf. Mythogr. Vat.
I, 157, Soph. Antig. 944 sqq.)
Adiungam schol. Icarom 19; p. 105, 26, in quo agitur
de origine Myrmidonum. Scholiasta rem accuratius expo-
nit quam Apollod., qui breviter hoc tradit III, 12, 6^: -o-jto)
(sc. Aeaci) Ze'Jr ovtt novo) iv --q vrjao) tooq n6p[j.r|X(zq dvO-pojT^ouc.
zTtol-qas. Apollodori narrationem olim ampliorem fuisse pro
certo habeo, quoniam bibliotheca non integra ad nos per-
venit. Fortasse similis fuit illi, quae exstat in Hygini fab.
52 et quae comparari potest cum scholio. Schol. : dsojpwv
TTjV autou yojpav oXtYavopov ouaav "/jucato toj Att" 6 Bs to'Jq
n6p(JL7jxaQ dvQ^poj-ouq irjAr^ae /ai otd to'jto Mopixioovsq xs/Xr,vta'..
f^yg" Quod cum amissis sociis Aeacus prae paucitate
horninum morari non posset, formicas intuens petiit a love,
ut homines in praesidio sibi daret. Tunc Jupiter formicas
in homines transfiguravit, qui Myrmidones sunt appellati,
quod graece formicae myrmices dicuntur etc. Quae cumita sint, haud scio, an scholiasta codice pleniore usus sit.
Alio enim quoque loco scholiastes accuratius refert quamApollod. cf. ad lov. trag. 17; p. 57, 21 (de Tityo): xoXdSl.sta'.
£v tcjj ^'AtSifj* aotou Y^tp £v toj £^dcf£'. s^rjTuXojjxsvou Trapaxad^v^iJ.svo;
01 "(uTiSQ, zo yjzap atjtou /atsoS^iouotv, cf. Apollod. I, 4, i^: xoXdSIsta'.
^e xai [xstd d^dvatov -^otzq y^P «utou trjv xapS'!av iv^At^ou £o9-''ouotv.
Certum autem iudicium facere non licet, cum scholiasta,
ut vidimus, nusquam narrationem, quam invenit, accurate
transferre, sed decurtare soleat.
His addendae sunt nonnullae explicationes m^^^thogra-
phicae, quae similes non solum apud Apollodorum, sed
etiam apud alios scriptores, praecipue Diodorum, inveni-
untur. Schol. lov. conf. 8; p. 55, i. (Prometheus igne
lurto subducto Cauraso monti affigitur) ApoUodoro vindi-
— 47 —
candum esse puto (cf. I, 7'), cuius fabulam Schol. con-
traxit. Similia etiam Diodorus tradit IV, 15-', sed nimis
breviter. Caucasi montis mentionem omnino non facit.
Ouod schol. Conv. 14; p. 31, 17 legimus Herculem
a Pholo Centauro hospitio receptum esse, et ab Apollo-
doro II, 5^ et a Diodoro IV, 12' (cf. Athen. 299 d) traditur.
De Nisi regis coma purpurea (schol. De sacr, 15; p.
150, 16) refert Apollod. III, 15*", Paus. I, 19'. Paus. eo
discrepat et a scholio et ab ApoUod., quod dicit "pr/ac sv
f(j /Ecpo;^-^, 0'. zopcpuptt'; zhai, schol. iv.a\> "p'-/», Apollod. zopcpu-
psav .... "97«. Praeterea et Paus. et Apollod. Acrisium
ipsum coma purpurea praecisa moriturum esse produnt, cumSchol. dicat -r,v -o/.-.v dTroXsaO-a-. (cf. Hyg. fab. 198: tam diu
eum regnaturum, quamdiu . . . .). Pausaniae scholion attri-
buendum non est atque etiam de Apollodoro ambigere possis.
Omnia scholia mythographica adhuc allata in iisdem
fere codicibus leguntur, omnia adnotatiuncula de Oeneo
excepta in codice vetustissimo V. Quare omnia ad unumscholiastam reducenda censeo, qui Apollodori bibliotheca
usus est. Arethas, si quid ex his scholiis mythogra-
phicis conicere licet, Apollodori bibliothecamnon novisse videtur. Adiungam unum scholion
:
Pisc. 12; 132, 23 continens fabulam de Ixione et Tunone.
Scriptum est ab Aretha. Narratio ipsa simihs est ei, quamproferunt Apollod. epit. I, 20 et Diod. IV, 69* ^ sed eo
differunt, quod et Apollod. tradit: Zeor .... v3'^eX-/;v i^e-./d-
acc^ "Hpa 7rap£/).'.vcv aoxd ^) et Diod.: tov |x£v A(a si^coXov Tjjirpavza
t^'- "Hpa^ . . . , cum in scholio legamus: trjv "Hpav yap'.2;o]xsvrjV
a-jTiil v3'i3>^r(V si- iaotrjv ar.vxdoaoav . . . Praeterea etymologia.
quam addit Arethas, neque apud Apollod. neque apud
Diod. invenitur. (cf. schol. /al -Jj a6[j.-::toj[j.a siq ovojia sXapov
-apd yxo zi tr,v a-jpav /svtslv xw M^''ova ... cf. Et. Magn. 503,
50: drJj ~'j~j fjv -atspa ajtoO ^l^(ova /svtslv trjv a'jpav,)
*) cf. Schol. II. A. 268: Z3'j; oz vscfiXr^v i^v.y.rha^ ''Hf/a zarA-
zXlViV r/'j-w.
- 48 -lam transeamus ad Diodorum, cuius uno loco men-
tio fit, cf. schol. Dialog. meretr. V, 4; p. 277, 14, ubi scTio-
liasta de mutatione Tiresiae agens Diodorum similem Cal-
lus fortunam narrantem (cf. 32, 11) afTert. De eo, quodscholiasta prodit s. f. xai — i%ccjtfJh\v, tacet Diodorus. Ad-dit igitur scholiasta aliquid, quod ei alio ex fonte in me-
moria erat; item in schol. Rhetor. praec. 18; p. 179, 13.
Scholiastam (fortasse Aretham, inest schohon in codd. VCUjDiodorum ipsum inspexisse certum est, Num aliis quoquelocis Diodorus adhibitus sit si quaerimus, primum tracte-
mus schol. Philops. 19; p. 163, 20, in quo de Daedali
operibus artificiosis agitur ita, ut quae vulgo traditur fabula
opera Daedali se movisse et ambulasse refutetur. Convenit
scholion mirum in modum cum scholii Plat. Euth^-phr.
II B altera parte, quod Rabe affert. Schoiion illud Pla-
tonicum legitur in cod. Clarkiano (cf. Schanz : Nov. comm.Plat. p. 121), quem in usum Arethae scriptum esse scimus.
Itaque si schol. Lucianeum in codice aliquo Arethae scho-
liis referto Jegeretur, dubium non esset, quin aut utrumquescholion Arethae vindicandum, aut hoc schol. Luc. ab
Aretha ex illo cod.Clark. in cod. Luc. transscriptum esset
;
nam non omnia scholia codicis Clark. Arethae ipsi deben-
tur, longe plurima e vetustiore libro in CI. translata sunt').
Sed legitur scholion in codd. rV$ et ceterum nihil inveni,
unde etiam scholia Luc. primae classis (cod.F) cum scho-
liis Platonicis cohaerere conieceris. Qua de causa hoc
scholion inde sumptum esse nescio an verisimile non sit.
Sed utut haec se habent, si fontem illarum explicationum
quaerimus, primum apud Diodorum IV, 76^- 3-) similia legi-
mus, cf. schol, : sTisiByi Trpcotoq ^rArjakrjz, d-jaL\w. sipYaoato -trj'.-
axsXsQ. Diod. : Trpwtoq oe 6|X|j.atcooaq xai oia[B£|5r,xo'ta td Gxikr^
Tjjif^oac,. .,>-sed aptius comparaturj quae Palaephatus tradit
^) Th. Mettauer: De Platonis scholiorum fontibus. Diss.Zurich
t8So, p. T15.
^) Rabe adnotat Diodori locum.
— 49 —Ttspl ctTi-aTtov XXI (M^^th, Gr. III, 2; p. 29 W.) praecipue
respicias, quo modo sollemnis de Daedali operibus quae
fertur fabula reiciatur.
Ceterum conferas schol. De sacr. I, p. 148, 15 (de
Meleagro) cum Diod. IV, 34, 3 sqq. (cf. schol. Aristoph.
Ran. 1238) et schol. Dialog. mar. XV, 2; p. 272, 13 (de
Deianira) cum Diod. IV, 37 ^ sqq. ; attamen narrationes
satis longae non tantopere inter se concinunt, ut Diodorumfontem fuisse affirmari possit.
De Strabone hoc primum in universum dicam. Duo-
bus locis Strabo commemoratur, primum schol. De dom. i;
p. 15, 19 (de Cydno flumine), deinde schol. Icarom. i
;
p. 99, II, ubi parasanga quid valeat exponitur. Cum priore
loco verba e Strabone ipso hausta sint (ab Aretha cod. B),
altera illa explicatio de parasanga grammatica est et a scho-
liasta e lexico aliquo recepta esse videtur. Unum certe
scholiastam Strabone usum esse scholion illud demonstrat.
Etiam in Strabone paucas fabulas similiter atque in
scholiis traditas invenimus. Primum conferamus schol.
Char. 8; p. 121, 9 (fabulam, quae narratur de Milone Cro-
toniate) cum Strab. VI, i'^C 263, quem locum citat Rabe.
Affijiitas narrationum atque etiam verborum consensus tan-
lus est, ut hoc scholion ad Strabonem reducendum esse
pro certo haberi possit. Omnia afferre longum est, finem
fabulae componam:
Schol. Strab.
(UQ ^ah'.Zo>. '^rjxk Tcap' 'JXr^v -ivd Xe"(STa'. y/r^ 6oo'~opa)v zoxs
ouToq xai 7:apa[3a(r| |X£v Tr,v ?j>.' okr^c, PaDciaq ~apa,3-^va'. Tyjv
65dv ETT'. ~ok6, "spiTuyo'. ^s xop- 656v i-\ -"/.sov, zW c-jpwv quXov
(JL(5 ixsYolXo) xaTsa'^r(V(o|j.evo), [li-^a Sj'i>r(V03nsvov si-tj^Ia/aov ysl-
6v j5ta?^o|JLSvou 7:p6q Tyjv Sid- paq djxa xai -o^aq siq T-/|V 6td-
OTaatv T0'JQ a'-pvjvaq |xsv xa- aTaatv [jidS^sa&a'. Tpoq t6 ^>.a-
TaTTsasIv, a'jT6v ^s Tisptays- aT"^aai TsXsooq- Toao-jTojv 6' iaytj-
dsvTa Tr, a'j[j.~Tojas'. TO)v asjtovov, ('oaT* sx~sasiv touc; acpr^-
4
— 50 —
|j.3p(iiv «'^6/T(o '^^fCi Q-vjpfojv vct^, S'~' c'jO-'Jq e-i-j-JiJ.rcOciv xa
•jTzdrj^ai {>oivr,v. |j.spyj TO'J ^uXou, (zzoX"/j':p&sv-ct
^' «'JTOV SV T-^i TO'.C('JT-(; 7r<zY(i ^"'(f'^-
[jpcoTov Y£V£o9-a'..
Minu.s certo iudicem cde Daedali et lcari fabula (schol.
Icarom. 3; p. 99, 29). Narratur a Strabone XIV, C 639et ab Arriane (Anab. VII, 20''), sed Strabonis verba pro-
pius ad scholion accedunt.
In scholio De sacr. 15; p. 150, 13 scholiasta de Api
breviter dicit: 6 '^ A-nic, ev Tctlq d'(i'La>.q, TcJijv AlpzTtojv £'jp'a/.£Ta'.
Po'jq (ov xai eyojv Ttvct Pjia ar,|j.£ia. Fortasse his verbis com-
prehendit, quod Strabo accuratius exponit XVII, C 807:
oTiou 6 poijQ 6 ^Atziq £v 0'qyM Tivi Tp£(p£Tai. d-^iic; (jjc; £'-p"/iv vo[j.'.!^o'-
]j.£voq, S'.dX£(jxoc; Tii |JL£TOJ7rov xal ciXXa Tivd [xixod toO aojnaTO':,
t' dXka M |i£Xaq. olq ar,[X£io'.^ ds' xptvooai T-iiv £-iT"i^o£iov £•.'; tyjv
^'.ahoyr^v d::o"(£vo|j.£vou ToiJ r/jv Ti|rr|V syovToq.
Pausaniae nomen affertur schol. Dialog. mort. i, i;
p. 251, 23: cpTjO'. §£ Ilaoaavlaq, oTt xu7:ap(aa(ov saTiv akzo^
Tipo T-^r Kop-V&oo, 07:£p 6vojxd2^£Ta'. Kpdvsiov. Incipit glossa
Kpdvtov] Kpdvstov'^
II pco^tavoc; sv ~'7^^'.'{ xai 5td T"^'; z\ etc. Veri
specie carere non videtur scholiastam gl. usque ad Kpav^fou
e lexico aliquo sumpsisse, tum ipsum addidisse, quod Pau-
sanias tradit II, 2^ Nam scholion ab Aretha scriptum videtur
(cod. R) et archiepiscopum Pausaniam novisse constat,
quoniam ipse eius libris paucas explicationes ascripsit 'j
{schol. Paus. VII, 21'°; III, 222 Sp.).
De scholio lov. trag. 21; p. 65, 13 (de Cercyone)supra (p. 43 sq.) diximus. Ceterum omnia scholia fabularia,
quibus idem traditur atque a Pausania, tam exilia sunt, ut
vix ea e Pausania fluxisse affirmes.
Schol. Dialog. mort. IX, 3; p. 255, 12 d^/jp-la] 'q d"JYdT"/jp
T0'j Auxdovoq KaXXiaTco. ~ Paus. I, 25^ et VIII, 3**, ubi
Callisto in ursam mutatam esse traditur.
') F. Spiro: „Ein Leser (des Pausanias" in Festschrift fur Vahlen
1900; p. 131 -138.
— 51 -
Schol. Dialog. deor. XVI, 2; p. 273, 11 s-a-.dS^c/vta]
Hyacinthi foliis primam nominis litteram impressam esse
legimus. quod prodit Paus, I, 35^ et II, 35''.
De E n dy mion is et Lunae amore (schol. Icarom. 13;
p. 103, 24) et Paus. V, I* et ApoUod. i, ^'^ verba faciunt.
Schol. Adv, ind. 12; p. 153, lo^OposT -apd z-qQ ivqxrjoc]
Kakh.oT.qr;, ^dp tyjc; Mouar^c [i.od-zoonoi -^zvsab-a'. toiJtov o^ Paus, IX,
30*: z.o'L\d (j.ev 07] xal dXKa xtatsuooatv oux ovta ^'EXXvjVsq y.a). ri-q
xai 'Opcpsa KaAXtoTzr^Q t£ slvat MouaTjq xa'. etc.
Priapum Lampsaci maxime cultum esse dicit scho-
liasta (Arethas, cod. B) ad Dialog. deor. III, 2; p.269, 17.
Idem legimus Paus, IX, 31'^ Strab, XIII, C 587 (Athen, 30 b),
Schol. Bis acc. 10; p. 139, 7 xuoo-.jxov xtL] Pana Athe-
niensibus in pugna JVfarathonia auxilio venisse narratur. ~Paus. I, 28^
Breviter dicam de schol. Fug, 9; p. 222, 12, in quo
res est de nominibus septem sapientium. Eadem no-
mina etiam Paus, X, 24' nobis occurrunt (Plut. Conv, sept.
sap.). Plato Protag. 343a pro Periandro Mysonem exhibet.
E Diogene Laert. I, i— 7 nomina hausta non sunt neque
e Stob. Florileg, III, 79, quod conicio e schol, Phal. I, 7;
p. 5, 4, quod itidem Arethae vindico; nam dicta sapientium
non concinunt cum iis, quae Diogenes et Stobaeus serva-
verunt (cf. Anthol. Palat. IX, 366), Aretham haec nomina
memoria tenuisse existimo,
Duo schoha eidem loco ascripta (schol. Dialog. mar. V,
i; p. 265, 26 et p. 266, 5), quibus fabula de Arione nar-
ratur, exHerodoto sumpta sunt (Herod. I, 24). Ab utro-
que scholiasta Herodotus laudatur.
Finem quaestionis, quae est de scholiis mythographicis,
faciat de Alcmaeone schol, Deor. conc. 12; p. 212, 28.
De hac re et ApoUod. III, 7, 5^ et Strab. X, C 462 similia
produnt, sed multo melius congruit narratio Thucydidis II,
1025-^, etsi pauca discrepant. Quae scholiasta de Acheloo
flumine dicit : 0'oXspojc -(dp outoq ds'. pswv xai 7:poq xalc, ^Ey-.vdat
4'
— 52 —
vr^aoi^ £'.^ j^dXctaaav i/oioo-jq apud Thuc^^didem plane desunt.
Haec ab Aretha, cui scholion attribuendum videtur, addi
poterant, cum Patris natus sit (schol. Paus. VII, 21"', III^
222 Sp.). In scholio mendum scholiastae inesse videmus.
Omnibus enim in codicibus traditum est : y.a~jj<:/.yprx<. -.\v Kot-
o!V'.doa -{ri^^r, sed quid hoc sibi velit intellegi non potest.
Corrigendum esse ^xottotxr^aa'. triv y.cxz Oi v. d^a(q:> f^v')"
facile est intellectu, praesertim cum apud Thucydidem I. c.
legamus: xatoixiad^slq ic, toI>q Trspi Oivid^ac; tozouQ,
2. De scholiis historicis.
Scholiorum historicorum quaerens originem incipiam
abHerodoto, qui undecim locis laudatur, Praeter duos
illos locos supra p. 51 allatos hi sunt:
1. Schol. Ver. hist. I, 23; p. 20, 13 (de Scythis) r^
Herod. IV, 75.
2. Schol. Ver. hist, II, 19; p. 22, 6 (de Indis) ~Herod. III, loi.
3. Schol. lov. trag. 30 ; p, 68, 20 (de Croeso et ora-
culo Delphico) ^ Herod. 1, 47. Eadem narrari schol. lov.
conf. 14; p. 56, 22, ubi Herodotus non affertur, ab alio
scholiasta e codicum genere conicio.
4. Schol, lov. trag. 26; p. 67, 22 (de numero deorum)
~ Herod. II, 43.
5. Schol. lov. trag. 31; p. 69, 11 (de Themistocle) ~Herod. VII, 141 sqq.
6. Schol. De sacr. 5; p. 149, 8 (de Cambyse et uxore
eius) ~ Herod. III, 31.
7. Schol. Rhet. praec. 18; p. 179, 13 (de Callimachi
polemarchi morte) ^ Herod. VI, 1 11 — 114. Hoc quoque
^) Delenda igitur sunt verba in Pape-Benseler Worterb. d. griech.
Eigennamen p. 637 s. v. : ^KaToi.viv';. dZoz; -q {f^: Weinland, Landschaft
in schol. Luc. deor. conc. p. 581, i."
— 53 —
scholion (cf. schol. Dialog. meretr. V, 4; p. 277, 14, de
quo supra p. 48 diximus) exemplo est, quomodo Arethas
ut videtur duas narrationes confuderit. De argumento (xal
-•q\> /£cpa/.r(V dcpaipsO-siq iiv. zoXu vsxpoq eloxr^xei tJTid x^q zspl rov
T^oke\i.ov TTpoduniaq ooZe v. TLOC&ot aiaO-d|JLSvoq) Herodotus tacet^).
8. Schol. Rhet. praec. 18; p. 179, 19 (Xerxes pontem
facit in Hellesponto et Athon promunturium perfodit) <^
Herod. VII, 32—35, VII, 22— 23.
9. Schol. De dea Syr, 3; p. 186, 23: e^ 'Hpo^dxoo xoixo
XaP(ov eye'. -^ Herod. II, 44.
Nonnulla aHa ex Herodoto fluxerunt : Schol. Demon. 53;
p. 15, 14 (deCynagiro) sumptum est ex Herod. VI, 114.
Accedit schol. De dom. 20; p. 16, 20 wxa y«P yf-xX.]
K a V B a 6 X u Xo-,'oq vcpoq F 6 ( -q v -) , ubi scholiasta respicit
Herod. I, 8 (Rabe).
Scholia ad lov. trag. 53; p. 84, 25 et p. 85, 21 (de
Zopyro) ad Herod. III, 154—160 reducuntur (Rabe).
Ea quoque sine dubio Herodoto debentur, quae nar-
rantur deAtys, Croesi filii, morte schol. lov. conf. 12;
p. 56, II. ^ Herod. I, 34— 43. Huius rei etiam a Dio-
doro IX, 29 mentio fit: 0x1 "A^ipaaxoc; x-.q $pu? xov xou paat-
keoic, Kpo(aoL> xoi Aooou uiov "Axuv xaXo6[j.£vov TtpO':; xovyjY^av dxou-
atcoq s^axovxiaac; xaxd audq, lOcq^ac, dizsxxsivc. Ubi nil nisi frag-
mentum ad nos pervenisse reputemus. Attamen haec
Herodoto deberi eo magis puto, quod scholiastam uti Hero-
doto cognoscis e scholio paulo infra textui ascripto (p. 56,
22, de Croeso et oraculo Apollinis), quod eidem scholiastae
attribuendum et ex Herodoto haustum est.
Denique fortasse hoc fluxit ex Herodoto schol. Gall. 23;
p. 94, 5 Kpoiaoc "2piX£x;X|X6voq xd Tzxspd] dvxl xou xaxakobv.c.
') cf. schol. Aristid. III, p. 126 Dindorf : Kc</,"/.!'u.(zyo; oi r.oLKo^ic, zzzap-
tiivf/: 'jji'Kz-3'. y.al vsxpo; ;3Xc<xo, 6'^£v "po; touto^j; ....
*) schol. Clem. Alex. P. 353 I. 5. I, 449 Uind. dz'joood\uw.] 'Hc>o-
ooToi) xoOto £-1 Tv^; Kayoa'jtjj'j 'j'j'ja<.-/.6z.
— 54 -
utJj Tvj'^ ^aoiXzlaq, ' vtx/^acc; ^jz ccjtov 6 KOoo'; r^^ikr^zvj ccJTov xc/.Oact'.
xc(l iistd xauTa ikzr^aq, sacoacv. ^o Herod, I, 86.
Uni viro omnia scholia ex Herodoto deprompta at-
tribuenda non sunt. Quod iam duobus illis scholiis, eidem
loco appositis, probatur (schol. Dialog. mar. V, i; p. 265,
26 et p. 266, 5). Arethae sex scholia vindico. sed ne
reliqua quidem ab eodem scholiasta scripta sunt; unumlegitur in codice F- (schol. Ver. hist. I, 23; p. 20, 13).
Debetur igitur Aiexandro, episcopo Nicaeae.
Schol. Tim.30; p. 116, 4, quo loco de Cleone agitur,
inter alios scriptores Thucydides aiTertur; sed scholia-
stam nonThucydidem ipsum inspexisse, sed totam
glossam docte compositam aliunde recepisse existimo. Prae-
terea uno alio loco Thuc^^^dides commemoratur : schol.
Paras. 34; p. 159, 20 (de Niciae clade): r^c, hsjjlv^tcc. Ooo/.y-
h'?yqQ... (cf. VII, 51 sq.).
Schol. Icarom. 15; p. 104, 8 A o ot [j-otyo)] de Lysimacho
Agathoclis filii interfectore legimus : A'jai[j.a/_oq sJ.c, vjv -riov
'AXs^dv^pocj ^tccooyoiv. outoq ^A'(a^oy.\ia xov utov ^tapir^S-svTa stci-
PouXsustv aoxi^ aTisx-ecvsv. ^ Strab. XIII, C 623: vj [jiv otj
xo ri£p-ca[iov Auo'.[idyou (aS^ocpuXdxtov xoij \\'(aQ-oxKiooc, svoq xcov
'A>.£?dv5poo I^ia^oyoiv, 6 X£ '(d^ Aoai[j.ayoc: xaxoiq o-xs-otq
7cep'.7:£a(ov TJvaYxdaDTj xov oiov d'/s\zlv ''A'(ad'oy.'Kia. Sed Strabonem
fontem fuisse huius scholii incertum esse concedo.
Denique D i o d o r u s praeter schol. Dialog. meretr.V, 4
;
p. 277, 18 (p. 48) usurpatus esse videtur schol. lov. trag.
20; p. 64, 4. Croesus contra Cyrum profecturus oraculum
Delphicum consulit. Herodoto (I, 53) scholion non debetur,
bene autem quadrat responsum Apollinis, versu hexametro
datum, Diod. IX, 34^: Kpolaoq °'AXuv Zia^dc: \s.s'{dLr^v dpyyjv
xaxaXuast. Scholiastam rem in oratione obliqua narrantem
versum iilum in mente habuisse faciie cognoscas his ex
verbis „d7L£xp'!vaxo, oxt S'.a[jdQ [xsYdXr^v dpyyjv xaxaI'Ja£'.."
Praeterea laudantur Xenophon: schol. Dialog. mort.
XII, 2; p. 257, 2: xo'jxo)v |X£[xvrjXa! £v xalq ^Avajjda^a'. z:£vo'-prov.
— 55 —
Theopompus: schol. Tim. 30; p. 115, 4 (fr. 102
F. H. G. I, 294 MuUei-i)), p. 115, 8 (fr. 103 F. H. G. I,
294 M.); p. 115, 16 (fr. 99 F. H. G. I, 294 M.).
Philochorus: schol. Catapl. 25; p. 52, 13 (fr. 5
F. H. G. I, 384 M.); schol. Tim. 30; p. 116, 5 (fr. 106 F.
H. G. I, 481 M.).
Mnaseas: schol. lov. trag. 6; p. 59, 16 (fr. 35 F. H.
G. III. 155 M.).
Arrianus: schol, Dedom.i; p. 15, 16 (Anab.II, 4, 7).
Dexippus: schol. Gall. 25; p. 94, 28 (F. H. G. III,
668 M.).
3. De scholiis geographicis.
Strabonis mentio fit schol. Icarom. i; p. 99, 11(^.49)
et schol. De dom. i; p. 15, 19 Ku^vo)] S-pdpwv 6 -i-coj-^pdcpoq
latopel Tcspi -cjtoy too -otajj.o'j K-Jovoo, oi! ^tot c{>u^po'~"/jTa xd iiKa-
-uvsDOoyvta twv ?!^o)0)v idta'. sfipaivovTa xoT pcid^po) to-jxol» xai,
if/pov(!;ovTa. -^ Strab. XIV, C 673: '^'jypov ts xoi Tayj to
pcu|td £3T'.v, o9-£v xai xoXr -rayovc-jpoija'. poi£^o|xsvo'.Q xa'. XT^Tsa'. xai
dvd-pft)7:o'c; sT^ixoops'. Monendum est Strabonem non verbumTtXaTuvc'jp£iv sed Trayjvc-jpsiv adhibuisse. Scholion ad Are-tham referendum esse pro certo dici potest, quia exstat
in codd. BVc&IMOQ; discimus ex eo, quanta licentia usus
Arethas scriptores afferre soleat. Ceterum scholia geo-
graphica plerumque brevia sunt, ut magis conicere originem
quam probare possimus. Schol. De dom. i; p. 15, 17
Ku^vo)] TLOTan^-y^ Tdpao'j t-^^ Ktlixfaq et inferius —J
'::oTa|j.'ic:
Tdpaou <^^ Strab. XIV, C 672: clc; ov ixTi'.x~a>. 6 K-jovoq 6 o'.app£0)v
H£a"/jv Tr|V Tapaov, -dq, dpydq £yo)v dT.o toj G7:£px£![i£you xrf^ t.6-
X£0)q Ta'jpo'j. (Steph. Byz. 390, 10: saTi xai K-j^voq -oTajj.-iq
T?i<z K<'k:x'<.az.)
') Singulos locos invenis in editione schoiiorum.
- 56 -
Schol. lov. trag. 25; p. 66, 17 Fsoc/. ; aTci)] rcpa-.oTo^
TioXtq E'j[jO'!aq, ou oi 7i:o>v.i-a'. ^ipeltai 'Kr^wTW.' |j.£HvyjTa'. Ar^|j.oa&evr(C;
lucem accipit e Strab. 445: Ar,!J.oa9£vr|(; 0' •jtJj (bOJ.zTjjo xaTa-
aTad^Yjva'. Tupavvciv tpr|ai Ka<. tojv HipsiTojv t^^v <I>'."/w'.aT'or|V • o'jtoj yirj
<hvo\mob-r^Gav 'Joxzoov ot "^laTatelQ y.a'. yj zoAtq ovTt '^IoTta'!^':: ^ypsoq.
Geraesti mentionem facit Strabo p. 444 et 446.
Schol. Icarom. 18; p. 105, 22: xo lTd-(Y«'-^^^ '^-'p^-'^ "sp'-
OtXtTTUouq saTt T-^q Maxcoovtaq yo-joob |j.sTa}Jta r/ov ^o Strab.
333' ^'•34' ^~- ~>-^^-^~^^ [isTaXXd saTt yyjoob ev Talq Kpr,vtat,
6-00 vuv 01 OtXt~~ot TOLic t^p'jTat TLr^o-.ov to'j IlaYiatou opo'j:;.
(cf. Herod. VII, 112.)
De Ol^^mpo monte ad Icarom. 11; p. 102, 27 dicta
componamus cum Strab. VII, fr. 14, p. 329:
Schol. Strab.
"OXuiJ.T^ov] Tov JMaxs^ovtxov soTt Y«p Ta Te|XTrr( OTSviq aj/MV
"O/.uixTUov AsYet, oq £7i' dptoTepa n£Ta?'j ^OX6|j.';rou xal "OaariC;.
TO'j Ilrjvstoij xat tojv 0£aoa)itxojv cp£p£Tat V 6 nr|V£t'>':; d7:o tojv
EOTt T£|X7ro)v, opoq ij'l)r^kov xat ot^vcov to'Jtojv £7ct aTa^'[oj:; t£t-
|irj'a xat |J.£ypt Yl£Lkr^~ Trapa- TapdxovTa, sv dptoT£pa |j.£v eyojv
T£tVOV. ^Ok'J\i.~OV, iMaX^OOVtX^^l/V Opoq |JL£-
TcOJpOTaTOV TOJV £Xj!lo/aOV TO'J
7:oTaiJ.ou.
Verba /jA \>-t/{j'. Il£lXr,c; T^apaTsIvov' additamentum sunt scho-
liastae.
Dubitari potest de schol. Bis acc. 9; p. 139, 5 n^XaoY'.-
xoijj f>j Strab. IX, 401. Verba jpdcp^Tat xat oid to'j 0' scho-
liastam magis lexicon aliquod quam Strabonem consuluisse
indicare videntur ; cf. Hesych. : IlsXapYtx^Jv dvTt to-j Ih/Lao-fixov . .
.
Addenda sunt duo brevia scholia; primum schol.
Icarom. 18; p. 105, 10 Ot vor^ 7r£pt Al apa&oj va i^ Strab.
VIII, C 383: Eo'j&oq §£ Tr,v "'Ep£y&^£Oj'; 9^'j-,'aT£pa 7"i^|JLaq oV.toe
Tr,v T£Tpd7:o"/wtv Tyjc;' ATTtx"^q i v r, v , iM a p a 9- oj v a . . . , deinde
schol. Dialog. meretr. XIV, 2; p. 284, 20 Topov — ex Vo-
^•'[o-j: F-JD^tov TOTTo:; 7:apa9'aXdaoto'; tt;!:; Aaxojvt/.yjq <^ Strab. 363:
— 57 —
sTx' Wovrq xat rodiov xo tyJq S-Jidpf/iQ STTiVctov . . , . et p. 389:
jxsTa^u ra9-ioo xou tyjq SxdpT-/iq: s-ivsiou xal 'AxpauDv,
De Pausania dixi supra p. 50. Nomina urbium
schol. Deor. conc, 6; p. 212, 10 enumerata inveniuntur
Paus. VII, 6\ Patrarum VII. 6-, etiam Strab. VIII, 385/86.
Verba scholiastae :
"^
EV.x-qq, ok y.rA to. ifjziizia eoT-.v loelv irapd
Tov ai-ftaXov conferamus cum Paus. VII, 24^^: auvoTiTa ^s xai
'^
EXiysqc, saTi Td spsixia, oti |X7iv sTt "(s o|j.oi(oc;, «"i^s ^TlO Tyjq ak\x'qc,
l£Xu[xaa|xeva, De interitu Helicae vide Paus, VII, 24, 12.
Desideramus apud Pausaniam accuratam illam descriptionem
regionis Patrensis. At Aretham Patris natum esse me-
mineris (schol. Paus. VII, 21^'^) et quominus scholion Are-
thae attribuamus codd. VcpU non obstant. (Rabe praef. IV.)
Schol. Long, 20; p. 18, 6 Ss>lsoxe'jc; drio TiYp-.oc;]
saTt Y^P ^£)^2u>teta xai iizi Tifpt ^i ToJ 7uoTa[j.oj ^ Paus. I,
16^: TouTo ^s SsXsuxstav o'.xiaaq irA Ti-cpyjTt iroTa^xoj xai . . .
Schol. Bis. acc. 2; p. 137, 18 Ns[j.sa]co Paus. II, 15-.
Verba ,ev TauTifj Tfj Ns[j.sa Trpo tou ^ Hpaxly] tov XsovTa xaTspyd-
aaa9-a'. 01 pouxoXot dYpuKVo-aTO'. xai (ptXoTrpdY(J.ovsq viaav cpojio) tou
(r/j Ti raO^siv u-o tou Xsovto':; id pouxo/j.a' desunt apud Pau-
saniam.
Pausaniae attribuenda esse videtur glossa grammatica
magis quam geographica ad Lexiph. 6; p. 197, 15: Koj-
TtatSaq siys/istQ 'kt^ei BoiojTtxdq Tdq sx TTjq Kojirati^oc; Xqxv/jq ttoXu
^taospouaaq tojv dXXojv. ^ Paus, IX, 24-: ai cis iy/skeic. auToQt
xa: [xs-,'E&st |xs-(iaTa'. xal sa&is-.v siaiv Ti^LaTat. Eadem fere etiam
in Hesychio alibi legimus, sed scholion cum Arethae de-
beri e codice E colHgendum sit, e Pausania potius sumptum
esse contenderim.
Utrum a solo Aretha. an ab aliis quoque scholiastis
Pausanias adhibitus sit, in dubio relinquam ; nam nonnullae
adnotationes, quae fortasse ad Pausaniam reducendae sunt,
in codice F et aliis codicibus exstant.
Ad ea, quae mirabilia Lucianus narrat de beatorum
insula Ver. hist. II, 12 et 13, ascriptum est p. 21, 23: sic;
zd uTisp 9o'jX'/jv TspatoAoYo-JiJLSvct S/C.axoj-Tst et p. 2r, 25: -0 i^a-
(aYsiv apTov i/. xr^r yr^z ^'.ax(«|j.(i)03i. Constat Lucianum in
conscribendo hoc dialogo imitatum esse An ton i u m Dio-genem, cuius libri xwv uzsp Bo'jI/,v (/-''aTojv /.oyo'. y?j' ex-
cerpta Photiana servata sunt (Erot. script. p. 507 Hercher)
;
cf. „^vjYVi xal p(!;a sor/sv c'.va'.." Scholiastam igitur, Aretham,
ut suspicor e codicibus, librum Diogenis novisse et illis
verbis in eum tendere perspicuum est, praesertim curn
titulum libri ei in memoria fuisse ex verbis ,xd uzsp ^o^jKr^v'
aperte cognoscas.
4. De proverbiis.
Lucianum ut libros suos proverbiis illustraret magnacurn cura studuisse notum est. Qua de causa in scholiis
31 locis explicationes proverbiorurn_occbiy;unt. Una sumpta
est e Photii lexico (schol. De merced. cond. 21; p. 167. 8
y.>.yJj.'^joq,]) alia : schol. Hermot. 71; p. 245, i Tcspt 'ivo'j ax'.(xq]
accurate congruit cum schol. Plat. Phaedr. 260 C (p. 272 H.).
Quattuor locis interpretationes scholiastae conspirant cumcorpore paroemiographorum ^) (Zenob., Diogen. etc.)
:
1. Schol. De merced. cond. 21; p. 167, 12 sxl xd
MavSpo|3o6)iou /ojpsl ^ Zenob. III, 80. Deest in Zenobio,
quod codd. E et A addunt : lisjiv/jia'. ULdxtoy 6 yioiv.y.oz sv
Atl xaxou[j.svo). Similia apud Diogen. IV, 64.
2. Schol. lov. trag. 32; p. 70, 16 su ^s oi,'xo9'Sv 6 lioipxoc;
rK) Greg. Cypr. IV, 64, Apost. XII, 40, Diogen. VII, 29,
qui exhibet pro cpspovKov |xdp-jpac: \i.d^x. cpsp. Addit scholion
x6 ev tfj auvr|9-s'!(x s^ 01x00 vj |j.ap-up'[a. Rabii adnotatio ad
lin. 17 (|j.o(pTtjpa(;) ,fort. jj.apTup'>ar.' probabilis igitur non est,
3. Schol. Catapl. 21; p. 50, 18 xaiV ooaToq, oaor^,
ri^'q '^^d'^t\Q\ Tiapo'.|j.'!a saTiv sz'. Tojv (ico'jv(jtTO!!:; sztystpo'jvTtov r.rjd-
^) Paroemiographi Graeci ed. Schnei(ie\vin et v. Leutsch Gott. 1839.
- 59 —
([).aa'.v, -Jj Yotp xaO'' Goatoq yP'^?--'''«oovaxov oj Diogen. V, 83:
/aO-' 'joatoq (p^^siv irC'. tcov d^uvdxotq eztystpouvtov.
4. Schol. Hermot. 71; p. 244, 29 dvf)paxdq [xot tov
9-yjaauoov dito cpi^v ac;] -apotnia e::'. toiv i'o' olq vjXTttaav ^ta-
'isuo&svttov t-^ Zenob. 11, i : dvO-pa/S!^ 6 9'-/iaa'jpoq 'itscp-/jvsv i-i
to)v eco' olq y]l-iaav ^tacj^suaO^evtwv. M s jx v 7] t a t a -j t "^ r A u x t-
avdq. T^iY^^''^'-'
"'^'^ K6'(oo sxsivo ^Av&poxs- yi|j.iv 6 O^rjaaup^iq tts-
'j>'jxs yjv. ^rdXtv "AvOpaxdq |j.ot> tov d-zjaatjpfiv drs'.p-Ajvaq. Alteri huic
loco explicatio illa ascripta est.
Praeterea proverbium [Jidf/jv luxoq yavojv] (schol.
Gall. 11; p. 90, 17) ';:ap&t[X'[a sTci, tojv sX~t2^dvto)v tt xat Tuap'
ikizi^^joc, Tipattdvtojv similiter explicatur atque Diogen.VI, 20:
A'Jxoq syavsv sti'. to)v f^q eXTC'!5oQ dxotu"]CX«'^'^'''''^t'^'''- 0'- Y^P f^^''^^^'-
d^~qrjirj. -jtsptTrsaovtsq yavnjoo: ^tspyd[xsvot et Macar. V, 76 : Auxoq
syavsv s';:'. tojv [j.dt"/jv eX-jttadvtojv.
Zenobii collectionis proverbiorum epitomen tantum
exstare in editione Schneidewinii et v. Leutschii nota res
est. Illi viri docti usi sunt non nisi codicibus proverbia , \k
secundum litteras disposita exhibentibus, Quam formam /j('\**'^
genuinam non esse docuit codex Athous^) post illos ^^inventus. Sed ne hic quidem codex propriam formam pro-
verbiorum servavit, Audias Crusium-) dicentem p. 70:
,Misere igitur decurtata, corrupta, interpolata sunt proverbia
Athoa.' Hunc codicem etiam scholiis Lucianeis interpola-
tum esse Crusius p, 67 contendit dicens : ,Subinde scholia
Lucianea expilantur, nam quae sequuntur proverbia omnia
ad Lucianum referri possunt atque explicationes quoquenonnunquam cum scholiis editis quamvis recentibus laceris-
que satis apte congruunt.' Sententia Finckhii'^) scholia
ad ipsam epitomen Zenobianam revocantis iam obsolevit.
Respicias praeterea uno loco Lucianum laudari: Zenob.
II, I (cf. supra lin. 6) [j.s|j.v/jtat a'jf/iq Aotjxtavo;::, qua re
l/ ^) Publici iuris factus est a Millero: Melanges p. 341—384.
^) O. Crusius: Analecta critica in paroemiogr. Graec. Lpzg 1883,
') Zeitschrift fur Aitertumswiss. 1844, col. 941 sqq.
— 6o —
affirmatur recte iudicasse Crusium diasceuastam Zenobii
scholia Lucianea exscripsisse. Hoc proverbium in codice
M (Athoo), quatenus servatus est, non exstat. Num vero
omnes proverbiorum exphcationes cum Zenobio et Dio-
geniano congruentes hac via in illas collectiones pervene-
rint, non diiudicaverim '). Hoc certo certius mihi\'idetur esse earum collectionum, quae ad nospei^venerunt, unam vel alteram a scholiastisadhibitamnonesse.
Crusius 1. c. p. 68 explicationes proverbiorum ajj.a^a
Tov Pouv sx^psps'. et 6 vcjjpo'; xdv AsovTa codicis Athoi componit
cum schol. Luc. vol. IV; p. 68 (lac.) av(o rjj-aiuw . . . Multo
aptius cum interpretatione alterius proverbii 6 vsppoQ tov
Isovxa comparatur schol. Dialog. mort. XVIII; p. 260, 5(cod. B), eo magis, quod ilia exphcatione scholion corru-
ptum aliquatenus certe resarciri potest. Scholion hoc est:
6 V sjj c/ Q Tov XsovTa] xa'. «'Jttj o\ioia ~a\[^c dvojTSocoj ^oo\
Tai^0'.iv.aic,'\ dvaaTpojcpyjv cpuoixcov zlc,i j xapd ~o Ttpoa-
r^xoiv 7:paj-([j.dT(ov-), Rabe adnotat ad Hn. 5 : ,post Tiapo».-
[v.aic, gravis interpunctio B tum lort. suppl. ar,rj.a''vsi os dva-
oTpocp-^^v,' ad lin. 6: ,post s-.q priorem partem litt. yj (vix v)
agnoscere mihi videbar; fort. slc, (T-^ svavTi!ov xaij Trapd xo
TTpoar/.o^v -^ivoii.ivMV (vel [iSTa[ja"/v)i.o|J.sv(ov) 7rpaj-|jj.dT(ov, ch schol.
in Eur. Med. 410 (II, 166 Schwartz): TMrtoiiv.a stli tcov s'.q t6
svc(VT'!ov xai ^apd To T^poa^xov [j.sTajjaXlo[j.sv(ov 7rpaY[J-dTcov'. Quamconiecturam, cautam quidem et scitam, falsam esse illa ex-
plicatione codicis Athoi edocemur. Fortasse ita corrigen-
dum est ex ea:
Miller p. 381. Schol. Luc.
6 vsjipd:; xo^ XsovTa xai. auTVj 6 vsPpdq tov XsovTa] xai a'jTr|
d[j.O'la T-if, dvcoTspco •;:apo'.- d[xo''a Ta'.<q dv(oTSp(o)oua'. ~apot-
') Obstat huic sententiae, quod etiam in Diogeniano duae inter-
prctationes cum scholiis conspirantes inveniuntur.
") Quae canceliis saepta sunt in codice evanuerunt.
— 6i —
(jLioc dvaa~po'^r,v '^'jatxwv [xiatq <dvaatpo>cpy]v cpuaixwv
£'.arjoo|j.£v-(j T^apd to Tipoa- 3'.a<r(i[ou|X£va'.q> Tuapd to Tipoa-
^xov TTpaYixdTcov. yj/.o<v jrpa>Y[J.dTcov.
Attamen si Rabe spatia lacunarum recte designavit et
post 7:apot[X''a'.c; gravis interpunctio statuenda est, sic fortasse
suppleveris: 6. v. -. k.] xo' aox-q 'iji.o^la -at<q dvo)T£pto> ^uai
7rapot[X'!atq . <7tdaat ydp dvaaTpo^cpTjv cpuatxwv zl^sCqyjDi'.) -apd xo
xpoa"^xo<v -,''''"J[J.£vo)v 7:pa>Y[xdT0)v.
5. De PoUuce.
Pollucis Onomasticon usurpatum esse duobus in scholiis
edocemur schol. lov. trag. 25; p. 66, 10 [ivdv] et ibid. 46;
p, 78, 13 dxdxta, Ceterum de PoUuce scholiorum fonte
duo viri docti dissentiunt. E. Bethe') omnes codices ori-
ginem deducere ab uno codice, Arethae epitome, censens
(p. 336 et 338) dicit p. 338: ,Nun hat Arethas und wie
es scheint er allein PoUux benutzt,' Quod non probatur
a Rabio, qui etiam auctorem scholiorum primae classis
(cod. P) PoUuce usum esse existimat (die Uberiief. d. Lu-
cianscholien 1. c. p. 733 adn. 4). Priusquam iudicium facia-
mus, singula scholia cum Polluce conspirantia pertractemus.
Schol. lov. trag. 25; p. 66, 10. ubi Pollux affertur (wq
cp-/]0'. IloXyBsuxTjc:) congruit cum Poll, IX, 59, Pauca discre-
pant, Pro .Tdq itdpaq ixafiv i^payjxdc:'. habent scholia ,tdc;
TTpotepac; p' ^payjjLdq'. AyjA.(I)v, ott praeferendum est PoUucis
lectioni: ^Xov oti. Subiectum est Eupolis . . . xat £7rtcp£p£t . . .
Sr,}v.o)v: wodurch er anzeigt....; ^vjlov igitur ex ZqLCw cor-
ruptum est. Erravit Rabe adnotans p. 66 ad. lin. 13: ,xo'-
/.a^tv om. Poll.,' immo scholiasta temere hoc verbum de-
scripsit; a Kuehnio ut non aptum deletum est.
^) E, Bethe: Die Uberlieferung des Onomasticons des Julius
Pollux. Nachr. d. Gott. Gesellsch. d. Wiss. 1895, P- 323— 348-
- 62 -
Schol. lov, trag. 46; \>. 78, 13 dy.o.-:a 'A \ih to-j'; \).z-
•j-aXoo:: xa'. |)-sao'jr, /aXo'J3'.v '.aTO-Jq, oic, y.a'. lIoX'jo2'JX£'. tu) T)vo-
ItatoAoYO) Soxsl 00 Poll. I, 91 : xai 6 [j.£v iJ.r,'a^ xai -('vy^aiot^
latoq dxdtstoq. Codices Pollucis omncs exhibent Yvyjoto'::, seci
Hsaoq aptius dici vix neges, cf. xal 6 [j.£v [irfaq xai yn^oioz
([xeaoc; schol.) btoc; dxdtcio^, 6 03 xato-iv £-'lorjO[j.or, os i/.dt-
ttov ^d/aov').
Schol. Saturn 24, p. 233, 8 c^TjVo-ojycdvs!^ ev x<o[j.o)0'!a
?;'jo siaiv, 6 [j.£v iX^u&Epo-, 6 o£ o'.x£t7,q, deinde sequuntyr duo
loci Pollucis contracti (IV, 145 et IV^ 138). Verba accurate
congruunt, praeterquam quod in schoho (Hn. 9) legimus:
,dcpp'jQ dv£a7:aa[j.£voQ' pro ,6cppuq dvc<t£ta[j.£voQ'.
Duo aha scholia pro certo ad Pollucem retiucuntur;
primum schol. lov. trag. 16; p, 57, 12 tolc; ivosxa], cuius
altera pars paululum discrepat a Polluce VIII, 102:
Schol.
dv [xsv 6[J.o}vO-(ojat, davdto) 21r,[X'.-
ouatv, idv os d[j.c{/'.aprjto)a;v, £'.q
§'.xaatr|p'-ov ^vad-foua'. xa'!, 6 rj' dv
xpt&Tjj Tcsp'. a'jto)v, zoto-jaiv. xat ei
ttc; dXXoc; xataxptB^Yi ddvatov, ot
sv^cxa toutov 7:apaXaH|3dvo'jatv.
Altero in scholio ab Aretha scripto (cod. E) ad Ana-
chars. 19; p, 169, 12 ctovoo xtX,] agitur de Areopago.^o Poll. VIII, 117,
Dubito de schol, Catapl. i; p. 42, 2 £cp7^I5o)v] icpYjjjot
xaXo'jvtat ot dxo vq' etwv vsot dypt tojv stxoat. «^ Poll. VIII, 105
xai £'.c; [j.£v touq £cpy;Pooq e'.a-/r,£aav 6xtojxa''o£xa £tr| •(^^^[xevot, 060
Zk. £'-c TT:sp'.7r6)^o'jq yjptO-[i.ouvto, stxoato) 0' iv^-j-pacpovto tcfj Xr^^tapyixoj)
Ypa[x[j.at£to) xat . , , (schol, Phal, I, 3; p. 3, 7 £cpr,,jo)v] £cpr,[5lot
Xiyjv-ai ot [J-S/pt tojv ts' yp6va)v tufxdvovtsc;).
- 63 -
Vix Polluci vindices schol. lov. trag. 51; p. 84, 16
is p dv — a-c/'J pav] dy/.-j^d io-'y £v z-q v/jl 7; \i.z'(hvq, yjv x.aXouatv
ispdv. auxr, o£, oxi [J-SfaQ xazakd'^-/^^ xivSuvoq, xeXsuTaia pd/j.cta;.
'^-' Poll, I, 93: xal dfxupa icpd, -(j yojp'.':; dvd](/yjq ou ypcovxat.
Septem scholiorum, quae modo attuli, duo ad Are-tham refero: i. schol. lov. trag\ 46; p. 78, 13 dxdxta],
codd. VCSd. 2. schol. Anachars. 19; p. 169, 12 '.povoo /t>w.J,
cod. E. Fortasse duo alia ei debentur: i. schol. Catapl. i;
p. 42, 2 £c>7^j3ojv], codd. AV(p, 2. schol. Saturn. 24; p. 233, 8
a«p-/;vo::ojYOivsq], codd. VA (Rabe I. c. p. 735). Restant tria
scholia (uno loco Pollux affertur), quae in codice F leguntur,
Quoniam Rabe 1. c. p. 733/34 scholia codicis F Arethae
praesto fuisse mihi persuasit, haec scholia non ab
Aretha scripta esse neque Bethium Arethamsolum Polluce usum esse censentem probari
p o s s e d i c o.
De scholiis.
Pauca addam in appendice de scholiis nonnullorum
aliorum scriptorum,
quae aliquo modo cohaerent cum
scholiis Lucianeis et hoc maxime ut eruerem pro-
posui mihi, ecquae adnotationes, aliis scripto-
ribus ascriptae, in scholia Lucianea transhitae
si n t.
Haud paucis locis consensum inter scholia Luc. et
scholia Platonica invenimus, sed in scholiis velut schol.
Luc. Abd. 8; p. 214, 17 spT^iiYjq] 'v schol. Plat. Apol.
iBC (p. 227 H.) ep"/j|J-V]v xa-r|7opouv-sq], vel schol. Luc. Somn. 9;
p. 154, 25 £p|j.atov] 00 schol. Plat. Phaedr. 107 C (p. 235 H.)
ipjj-aiov] (cf. schol. Symp. 217 A (p. 261 H.)) consensus eo
modo explicatur, quod scholia Luc. e Photio hausta sunt,
scholia Plat. Boetho et Atticistarum lexicis debentur (Met-
tauer 1. c, p. 84 sqq.) '). Alia scholia, quae similia in codi-
cibus Luc. Arethae scholiis refertis et in cod, Clarkiano
inveniuntur, Arethas et loco Lucianeo et Platonico ap-
posuisse videtur, velut schol. Luc. Hermot. 15; p. 241, 12
(de oraculo Chaerephonti dato) '^ schol. Plat. Apol, 21 A(p. 228 H.) (cf. Schanz: Nov, comm. Plat. p. 122), schol.
Luc. Dialog. deor. IV, 2; p. 270, 9 los] ^ schol. Plat.
Phaedr. 72 A (p. 232 H.) (Schanz p. 122), schol. Luc. Tim.
1) Aliter iudicat L. Cohn: Untersuch. uber d. Quellen d. Platon-
scholien: Jahrb, f. class. Philol. Sppbd. 13 (1884), p. 773-862, qui
scholiastam etiam lexicon Bachm., i. e. illam awccfojYrjv. qua Photius
usus est, usurpasse existimat (p. 714/15).
- 65 -
48; p. 118, 9 v.axia'{a xxX.] (schol. Alexand. 16; p. 182, 27.
schol. De hist. conscr. 20; p. 228, 5; schol. Char. 5; p. 121
3) ^ schol. Plat. Gorg. 469 D (p. 311 H.) (Schanz p. 127),'
schol. Luc. De merced. cond. 2; p. 165, 19 sxdv-sr slvcc]
^ schol. Plat. Euth. 15 C (p. 226 H.) ') (Schanz p. 121).
Sed schoHa Platonica inter fontes scholiorumLuc. fuisse demonstrat schol. Rhet. praec. 11; p. 178, 17(Agathonis vita) ^ schol. Plat. Symp. 172 A. Non omniascho]ia codicis Clark. Arethae deberi supra diximus (p. 48).
Hoc scho]ion non ad Aretham ipsum referendum esse
etiam Cohnii (1. c. p. 780) sententia est. Quo tamen ex fonte
haustae sint haec vita et ceterae similiter compositae, nequeMettauer (p. 60) neque Cohn (p. 780) pro certo habent
affirmare. Confidenter non iudicaverim de schol. Luc.
Alc. 8; p. 248, 18 t,uvra'.^'; x' £jj.aTq Eavd''~--(i ts xal Mup-ToiJ oxt ^60 -^u-^wxac, sr/sv 6 EojxpdT:-/jq, 'E.avWiiz-r^v xa». Mup-(o.
Idem schol. [Plat.] Alcyon. p. 394 H. Scho]ion Luc.
Arethae esse videtur (codd. VCS). A]cyon in codice
Clark. non inest. Restat schol. Hermot. 71; p. 245, i rispl
ovou a/'.dq]. Scholion satis amplum ad verbum congruit
cum schol. Phaedr. 260 C (p. 272 H.). Legitur in codice
A; Arethae non est, quia in cod. E, qui hunc dialogum
continet, non invenitur.
Schol. IMenipp. 4; p.171, 17 dx37vwc:] accurate con-
gruit cum schol. Aristoph. Plut. 109 (Rabe) usque ad
verbum Xs-cstq; om. oe voijq xdv (puoct xiq \ '/^-qaxoQ, iiv. xo
ysipov jieO^^laxaxat utto xojv ypyj[idxwv. Hoc scholion e schohis
Aristoph. receptum esse verbo dyJuoQ, quo duae explica-
tiones coniunguntur, affirmatur; exstat in codd. AMUQ.
Idem factum esse ab Aretha schol. Lexiph. 3; p. 193,
25 laxa-fstv xoxxd|3ouq], ubi scholion Aristoph. (Pac. 1244)
et Athenaei verba consuta sunt, supra p. 41 ostendimus.
Aretham (codd. BC) schol. Nub. 157 inspexisse aper-
') Scholia Plat a Rabio partim afteruntur.
— 66 --
tum est; attamen verba illa non recepit, immo invehitur
in ea: sciiol. IMusc. laud. 2; p. 10, 17 xovoj-ojv xa- i\iT.<-
gojvj ar,[t£(ojaat, 6~i sispov x(uvoj'j> sn-(oo':;, xa-To; ^\p;3':o'^dv-/j'; xoj-
|j.ix6q Ta-Jxdv cpr^a'. xojvojzaq xal s|j.-'.oaq Nscf^sAatq, olov: sequuntur
duo versus; cf. sciiol. o-oTspa tyjv fvojjf/jv . . . s|j.-'oa': os, fyjc:
yj[j.S'^ xojvoj-ac; xa/y.o'j[j.sv . . . (Verba in cod. Veneto desunt).
Apte componitur scliol. Luc. Adv. ind. i; p. 151, 6
aeaq] d~o s'j9-s'!aq tt,- as-jq. ar,[xa'!vs'. ^s to'!)^ or^-ar^ cum schol.
Aristoph. L^^sistr. 730 '!»-''> to)v asojv: xo)v ar,TO)V z^oq, -r,v
xXiatv os Tojv asojv, oti d-o Tr,q asijq s-jQ-s-^a':. Scholion Luc.
scriptum est ab Alexandro (cod. r„).
Schol. Prometh. 31; p. 95, 16 a';/.'fr,v] !;oj'J'^'.ov so-.x^-y^
xav9-dpoj. AsYSTa'. os xa-. T'r/.'^r, ^ schol. Acharn. 920 sv&si- dv
sc; T'/.prjv: T^/^-r^v oi r\0-r|VaiO! xaXo-ja'. ttjv xa'/.o'j[j.svr,v ar/.'^r,v. sjT'.
Ss S^qjov xavO-apaj^SQ. XsfS! os ') . . . .
Schol. Hesiod. 5; p 239, 24 ax'.voa/.d[j.o'j-] Td Xs-Td
xal iayvd tojv 'jjy^cnv 'C,-qzr^ii.azd '-frjatv, coq xai. ^ApiaTocpdvr^q sv Ns-
(DsXaic; [130]: ,XdYojv dxpijjojv ax'.vodX[j.ouc; [lad-T^aotia'.'. touto 5s . . .
Omnia verba scholiastae in scholio illi loco Aristophanis
ascripto inveniuntur, sed ordo non idem est. Scholiastam
Luc. scholion Aristoph. non expilasse certissimum mihi
videtur; nam scholion exstat in cod. A et satis bene con-
gruit cum glossa Suidae, ubi idem versus Aristophanis
affertur. Sumptum igitur est scholion e lexico aliquo.
Praeterea ad schol. Conv. 31; p. 33, 16 (de Alcmae-
one) Rabe affert schol. Aristoph. Ran. 1240.
Duo scholia Gallo apposita ex Apollonii Argo-nauticis hausta sunt. Alterum (ad Gall. i; p. 85, 27
doTcvoc:]) ex Argonauticis ipsis sumptum tst (yj iaTop'!a zap'
'AT:o>iXajv'qj ev "'ApifovauTtxo-.Q), aitero loco 19; p. 92, 16 scholi-
asta Apollonii verba (I, 59 sqq ) cum scholio ascripto
^) Codices (Luc.) omnes uno excepto (Yat. 1325: zi'L's,r^) exhibcnt
trfy;. Rabe in textum recepit -Si.z,r^. Haud scio, an e scholio Aristoph.
T!''.pYj scribendum esse patescat.
- 67 -
consarcinavit; schol. Luc: 'ki-^zTOLi xov Kaivsa sx -pvatxoc;
sic; avopa \i.z~a'^aXL6is.zwj oj schol. Apoll. : ivjbrjkoyyjo'. ^k xdv
Katvsa TtpoTspov -(SYovsvat f^^^-'^"'^*"-^"^ Iloaci^wvo!:; aOxf, TiXyjc.d-
aavToq jj.sTajjXr,i>yjva'. s'.c: dvopa. Scholia leguntur in codd. VAet V'^QO. Sine ulla dubitatione uni scholiastae debentur
et Arethae quidem niea sententia; nam codices quominus
hoc statuamus non obstant et ratio, quam sequitur scholi-
asta altero in scholio (ad Gall. 19; p. 92, 16) bene quadrat
ad eam, qua usus est Arethas in scholiis Aristoph, et Plat.
expilandis.
Codicem Laurentianum Aristidis rhetoris
Arethae in usum exaratum esse constat. Duobus locis
scholia Luc. et Aristid. accurate inter se congruunt. Alte-
rum locum affert Rabe: schol. Char. i; p. 119, 22 6s-:-:aA.oq]
6 np(oT£0'!Xaoc: ^pd|xa -^i-^^axxai Eoptx'!o-f, . . . ,f^ schol. Aristid.
III, 671 Dindorf. Alterum scholion (ad Vit. auct. 14; p, 126, 4
aiviYixaTa —yj ^picpouc;]) composuit Diels^) cum schol.
Aristid, III, 509 Dindorf, Utrumque scholion legitur in
codd, UQ (Luc). Quoniam quibus in codicibus singula scholia
Aristid.legantur ex editione Dindorfiana cognosci non potest,
de his scholiis nihil pro certo affirmaverim. Ceterum scholia
Aristid. percurrens haesi in scholio p. T26D.: biaUJ.imyor: os
uoXkoXc, zz~aoii.vMjc, psXsat xal vsxpoq laTaTo. Idem narrat Are-
thas (codd, BC) ad Rhet. praec 18; p. 179, 13, ceterum
Herodoto fonte usus, qui de hac re tacet (cf. supra p. 53^),
Finem totius quaestionis faciat schol. Phal, II, i; p. 7, 5,
quo scholio -po^svoq, '.o-o^svoq etc. qua re differant ex-
plicatur. Glossa ^tmpla diversis ex fontibus fluxit, quod
lam e verbis oi |xsvto'. vstoTspot . . . ., sTspo-. os cognoscas. Unumfontem indagavimus : Aristophanem Byz. (cf frgt. Paris.
21, p. 80 N.). Congruunt a verbis sTspot U (iin. 16) usque
*) Ubi Diels de hac re disseruerit notum mihi non est; vide
adn. Rabii p. 126 ad lin. 7.
5*
68
ad finem singulae explicationes -r>o^£vo'.. icj-.o^svo'., ooryjqsvo».,
^evot partim ad verbum cum Aristopliane, sed ordo earum,
quem invenimus in scholio, non idem est atque in frag-
mento Aristoph. Praeterea pauca desunt in Aristophane,
velut toq AtojxTj^Tjc: 1'A.auxov, unde iam scholiastam (Aretham,
codd. BC) non Aristophanem ipsum usurpasse apparet.
Mutuatus est, opinor, scholion a lexicographo, qui glossam
e diversis iontibus composuit:
Schol.
xpd^svoq— '.^to'^£voQ] 7Cpd?£voQ xai
l^td^svoq xai datdqsvo':: ta6T-i[] oia-
CpepSl ctcpO'. 0£
irpo^svoyq [-isv cpaai toyc; xatd
Zo-fim 7:o)at'.xdv Tcpoatdtaq d)aov
i^[o^evo'jq f^s totjq £X %kz'<.ovoc,
ypdvou 7j £X TiatEptov Tiapa-
^oyyiQ tTjpoOvtaQ djxdvotav, xdv
TCoX'j taiq Tratp''^'.^ dTceycoatv
0'. cpa'!vovtat xat acppa ftSac: dXXvj-
Xoiq ci£!xv6vt£q xat o6[j.poXd ttva
xoto6|i£vot, tva ouQ dv Txqj-Trcoatv
dYvwtaq olov utouq r^ oiX£'!ouc;, zpoa-
Sr/tovtat dt£pot Std td a6[iPo)ia. cpa-
at (>k xat oop'j^£vouq o6tot touQ
xatd TidXEiJLOv aXkrikooc, (oikOTiorq-
aa[i£vouq, toq Ato^xT^^Tjc: FXa-jxov.
^SVOUq 0£ d%kwC, tOUQ £^ £t£paQ TTO-
XetoQ 7:ap£7Ct07(|XO'jvtaq, £dv t£ d-
(vcbtsq (botv, £dv t£ £fvtoa[t£vot,
touQ Be '.^''ouq c^vouq ttvdq, ouq
£v o'.X''rjt ttq uTToSd^atto xat au[i-
TTpd^ete tt ttov ypr,a'l[itov y;
ttOV d7COpOU[J.£VtOV,
Aristoph. Byz.
7:od^£vot 0£ xaAouvtat ot xata
^dY[J-a TioXtttxdv Tipoatdtat o)mv
TcdXetov Y£vd(i£vot xat cppovttotat.
'.^td^£VOt 0£ etOtV Ot £X 7:/».£'!ovo';
ypdvou, tuydv o£ xat d^co xatdptov
^iapaSoy/jQ tTjpouvt^Q dXkr^koifZ o(i.dvotav,
xdv f^ o'.xr|0£t xal Talci 7cc(tptotv
dXkr^kor^ dTcr/tootv, ot xat ^td ocppa-
(''^tov xat dA.Xtov au[j.|idX(ov dk\r^-
koiQ d6vavtat d[A'.X£tv xat o'Jz
[iookovTW. auvtotdvat.
Sop6^evot ^£ (jjq etxd':: ot
xatd 7:dX£[j.ov cpt"/c07rotr,ad-
[J.£VO!.
?£vot XeYovtat ot e^ Etepaq 7:d-
X£toQ £'.': £t£paq £7:t^r|[J.ouvt£q.
Iriwc, hk izdkvj ttvdc; ^£vot, ouq
£V tlf, '.0''rjt ttQ UTCe^e^ra-o 0'.X'!ct
xat auYxat£7rpa^£ td ypi^at|ia.
- 69 -
Monuerim totum scholion, non solum eam partem,
quam attuli, receptum esse ab loanneSicel. (in Hermog-
VI, 363 sq.). Transtulit enim non modo hoc schohon, sed
etiam alterum brevius huic loco ascriptum p. 8, 8 : Trpd^svoc;
6 oV/jq TcdXsoc Qsvoq, iBid^evoq Be 6 'Ma xaO-' auiov ^evoQ d)v
(cf. Phot. s. V.).
I. Conspectus capitum.pag.
Prooemium 5—7Caput 1: I)e glossis grammaticis 8—42
1. De Hesychii lexico 8 — 13
2. De Photii lexico 13—26
3. De lexico Bachm 26—27
4. De Etymologico Magno 27—38
5. De Athenaeo 38—42
Caput II: De scholiis mythogr. hist. etc 43—631. De scholiis mythographicis 43—52^
2. „ „ historicis 52—55
3- i> „ geographicis 55-58
4. De proverbiis 58—61
5. De PoUuce 61—63
Appendix 64—691. De scholiis Plat 64—652. „ „ Aristoph 65—66
3. „ „ Apoll. Rhod. Argon 66—67
4. „ „ Aristid. rhet 67
5. De Aristophane Byz 67—69'
II. Index locorum.
Anthol. Palat. IX, 366
Anton. Diog.
erot. script. H. .
Anton. Li b. II, 2
Apollod. I, 4, I*
I 7^
„ I, 7^ • •
„ I, 8, 2'.
„ II, 4^• .
507
pag.
51
58
45
46
47
51
45
45
- 71 —
72 —pag-
Plat. Protag. 343 A. . 51
Plut. Thes. II ... 44
Poll. I, 91 62
w I, 93 63
„ IV, 138 62
» IV, 145 62
„V1II, 102 62
„vin, 105 62
„VIII, 117 62
« IX, 59 61
Schol. Apoll. Rhod.Argon. I, 59 ... . 67
Schol. Arist. rhet. III,
126 D 53'; 67
Schol. Arist. rhet, III,
509 t> 67
Schol. Arist. rhet. III,
671 D 67
Schol.Aristoph.Acharn.
920 66
Schol.Aristoph. Lysistr.
730 66
Schol. Aristoph. Nub.
130 ...'... 66
Schol. Aristoph. Nub.
157 66
Schol. Aristoph. Nub.
540 42
Schol. Aristoph. Pac.
1244 40; 65
Schol. Aristoph. Plut.
109 65
Schol. Aristoph. Ran.
1240 66
SchoI.C I e m.A 1 e X. P.353,
I. 5; I, 449 D. . . . ST.-"
Schol. Eurip. Med. 410
(II, 166 Sch.) .... 60
Schol. loann. Sic. in
Hermog, VI, 363 sq, 69
Schol. II A 268 ... 47
Schol.
73
Theopomp. fr. 99, fr.
102, fr. 103 F. H,
Gr. I, 294 M. . .
Thucyd. II, 102*"''
VII, 51 sq.
Pag-
- 74 —
Corrigenda;
p. 17, I lege glossas pro glossae.
P- 31. 7 " loi.' 27, II.
p. 45, 18 adde II, 4,3'"'' post ApoUodoro.
Vita.
Natus sum Carolus Helm Borussus a. d. XI. Kal. lan. anni 1883
Schwalbachiae, in vico prope Wetzlariani sito patre Carolo, matre
Elisabeth e gente Diehl. Fidei addictus sum evangelicae.
Primis litteris imbutus a patre ab anno 1896 per septem annos
gymnasium Wetzlariense frequentavi, quod tum Friderico Fehrsio
rectore florebat, cui hoc anno mortuo piam memoriam semper servabo.
Verno tempore anni 1901 pater VVetzlariam-Niedergirmes domrciHum
transtulit, ubi autumno eiusdem anni matrem carissimam praematura
morte mihi abreptam valde doleo. Vere anni 1903 testimonium ma-
turitatis adeptus Bonnam me contuli studiis philologicis, historicis,
theologicis operam navaturus. Deinde a vere insequentis anni per
duo semestria in sede alma Musarum Berolinensi versatus vere anni
1905 Philippinam Academiam Marpurgensem adii, cuius civis fui usque
ad autumnum anni 1907. Examen rigorosum superavi Kal. Quint.
anni 1908. Usque ad diem promotionis Marpurgi et Wetzlariae-
Niedergirmes versatus sum, ut ad examen pro facultate docendi susti-
nendum me praepararem. Docuerunt me viri doctissimi Brinkmann,
Buecheler, Elter, Erdmann,Goebel, Jaeger, Kiintzel, Litzmann, Loeschcke,
Meinhold, Nissen, Sell, Solmsen, Weinel Bonnenses, Diels, Helm,
Koennicke, Klebs, Miinch, Paulsen, Rothstein, Struck, Vahlen, Wentzel,
v.Wilamowitz-MoellendorfifBerolinenses, Altmann, Birt, Cohen, Diemar,
Kalbfleisch, Klebs, Knopf, Maass, Menzer, Mirbr, Natorp, Niese, v. Sybel,
Thiele, Thumb, Varrentrapp, Weiss Marpurgenses. Ad proseminarium
philologicum per tria semestria aditum mihi praebuerunt Diels,
v. Wilamowitz, Helm, Kalbfleisch, Thiele. Birtii, Kalbfleischii, Maassii
benevolentia factum est, ut in seminarium reciperer, cuius per bis
senos menses sodalis ordinarius fui. Praeterea ut exercitationibus
suis interessem benigne concesserunt historicis Klebs et Niese, archaeo-
logicis V. Sybel.
Quibus viris omnibus magnas gratias ago, praecipue Maassio, qui
ad hoc opuscukmi instituendum me invitaverit et consilio semper
adiuverit.
GISSAE TYPIS OFFICINAE AVLICAE ET ACADEMICAE DE MUENCHOW.
PA Helm, Carolus^36 De Luciani scholior^.iHii.6 fontibus
PLEASE DO NOT REMOVE
CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET
UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY