DE MIDDELEEUWENNarshis Windey – Marijke Andries

DE VROEGE MIDDELEEUWEN475 - 1500

VERVAL VAN HET ROMEINSE RIJK Bloeitijd (1ste – 2de eeuw) 1 keizer Ontwikkelde handelseconomie Polytheïsme Christendom = staatsgeloof 3de eeuw crisis

Inval Germaanse stammen 395: rijkt valt uiteen Oost-Romeinse rijk Constantinopel Byzantijns rijk

West-Romeinse rijk Germaanse koninkrijke

Geen koning Landbouweconomie Nauwelijks handel Christendom = verplichte godsdienst Latijn

HET BYZANTIJNSE RIJK (500-1453) 3 continenten

Europa, Azië en Afrika Keizers Handelseconomie Christendom Grieks

Keizer Justinianus Eenheid Na justinianus

Veel ging verloren

BYZANTIUM Byzantijnse theocratie

één staat, een kerk, één wet 750 000 inwonersEconomie Handelscentrum Draaischijf De bezant Bloeiende economie Arm <> rijk

vrije burgers <> slaven

Cultuur Kunst = kerk Architectuur

Mozaïekkunst Iconenkunst= Byzantijnse topprestaties

Christus (mozaïek) Marie met kind (icoon)

ARABISCHE BESCHAVING (600-1300)

Woestijngebieden Halfnomaden Herderseconomie Stopplaatsen: oasen Landbouw Mekka = landbouwscentrum Ka’aba Polytheïsme Religieuze en politieke

verdeeldheid

Mohammed (570) Jodendom en christendom Engel Gabriel (612) Allah Uitverkorene Politieke en religieuze leider Ka’aba = belangrijkste heiligdom

Mekka = heilige stad vd islam 632 dood van de profeet

Koranéén geloof, één moraal, één wet

Monotheïsme Vijf Pijlers van het geloof naleven:1. Haji2. Zakah3. Shahadah4. Salah5. Saum

Wereldwijde contacten Nieuwe technieken Hoogstaande culturen Hoogtepunt 9de tot 11de eeuw

Meesters in decoratiekunst Geen levende wezens ! Tuinen

= aards paradijs, eeuwige zaligheid Inspiratie Origineel en typisch Arabisch

DE FRANKISCHE BESCHAVINGMerovingers Germaanse stamhoofden namen gezag over Rijk van Franken Dynastie Clovis Dopen (rond 500) Nieuwe prestige Steun kerk Na dood verdeling aan zonen

KAROLINGERS Hofmeiers Hofmeier Karel Martel Pepijn de Korte 751 staatsgreep Dynastie van de Karolingers Kerk Veroveringen Kerkelijke staat Zalving

Karel de Grote Uitbreiden Karolingische rijk Christendom Speciale beschermer Wederdienst Verdeling rijken Graven en hertogen besturen Ruil Verdrag van Verdun (843)

DE LATE MIDDELEEUWENCa. 1270-1500

DE LATE MIDDELEEUWEN Kenmerken De kruistochten De 100-jarige oorlog Het feodaal systeem Het christendom

KENMERKEN VAN DE LATE MIDDELEEUWEN Ca. 1270-1500 Verstedelijking Europa Zware economische crisis Heropleving geldhandel Afbrokkelen feodaal systeem Honderdjarige oorlog

1.DE KRUISTOCHTEN

1.2 WAT? Militaire tochten Vechten voor het Christendom Vernoemd naar het ‘Rood kruis’

Definitie: Alle Militair georganiseerde ondernemingen tegen de vijanden van het rooms-katholieke geloof (albigenzen, de islam, hussieten,…)

1.3 WAAROM EEN KRUISTOCHT? Pelgrims hadden heilig land ‘Palestina’ Rond 1500 land veroverd door

Mohammedaanse stam Pelgrims levens waren verschrikkelijk Grootste reden! Daarom: Christenen ‘heilig land’ veroveren

PLUNDERING VAN JERUZALEM

1.4 MOTIVATIES OM DEEL TE NEMEN? Mogelijkheid zich te verrijken Straf voor begane misdrijven ontkomen Voor edelen: nieuwe territoria Economische stimulans voor kooplieden en

schippers Bevrijding lijfeigenschap Vrijstelling van belastingen en schulden

1.5 RESULTATEN?Geen resultaten: Opbloei handel (was er al) Nieuwe producten en technieken (via andere

wegen) Intellectuele rijkdommen (kwamen uit

Spanje, Italië, Griekenland)

1.5 RESULTATEN? Wel resultaten: Versterking ‘nationaal’ gevoel grotere bewegelijkheid van mensen en

goederen dramatische gevolgen voor Joodse

gemeenschappen

1.6 DATA KRUISTOCHTEN 1ste kruistocht (1096-1099)

Jeruzalem wordt ingenomen 2de kruistocht (1147-1149)

Mislukt, na val van Odessa 3de kruistocht (1189-1192)

Mislukt na dood van Keizer 4de kruistocht (1202-1204)

werd geleid door Venetianen

1.6 DATA KRUISTOCHTEN 5de kruistocht (1217-1221)

kruistocht naar Egypte 6de kruistocht (1228-1229)

Jeruzalem in handen van Christenen 7de kruistocht (1248-1254)

8ste kruistocht (1270) Geleidt door Franse Koning naar Egypte en Tunesië

9de kruistocht (1271-1272)

KRUISTOCHTEN IN KAART

KRUISTOCHTEN IN KAART

2. DE 100-JARIGE OORLOG

2. DE 100-JARIGE OORLOG 1337-1453 Verzamelnaam: aantal gewapende conflicten Engeland en Frankrijk Wapenstilstanden Duur: 116jaar

2. DE 100-JARIGE OORLOG Dood van franse Koning Charles IV Engelse Koning III, zus van Charles Troonopvolging NIET via vrouwelijke tak Philips VI benoemd als Koning 24 mei 1337 barstte de bom Reden: Engeland had groot deel Frans gebied

bezet

3. DE STANDENMAATSCHAPPIJ

3. DE STANDENMAATSCHAPPIJ Bevolking opgedeeld in groepen, eigen rechten en

plichten

1ste stand: Geestelijkheid geestelijken 2de stand: Adel edelen 3de stand: Boeren en burgers

4. FEODALE SYSTEEM

4. HET FEODALE SYSTEEM Leenstelsel Héél belangrijk Beloning aan onderdanen Stuk land (=feodum)

Voorwaarden:- leenheertrouw en gehoorzaamheid- Leenheer bij raad en daad bijstaan

Kernbegrip feodale stelsel = TROUW!

4.HET FEODALE SYSTEEMRenaissance: politieke, culturele,maatschappelijke

veranderingen. VERLOOR FEODALE SYSTEEM HAAR KRACHT. (West-

Europa)Waarom? Ééndezelfde leenheer Ontstaan 2 bondgenootschappen Bloedige strijden om de macht Rond 1500 einde middeleeuwen, ook einde feodale

stelsel. Niet de rest van Europa

5. HET CHRISTENDOM

5. HET CHRISTENDOM Middeleeuwse beschaving Christelijke

beschaving Hemel / Hel GOD! Kerk stond centraal Bijbelse verhalen gaven richting van hun

leven aan (geestelijken lazen deze voor)