De Software van de Care

…mag ik even binnenkomen…

Luc Van Gorp

Voorzitter Wit-Gele Kruis van Vlaanderen

Departementshoofd Gezondheidszorg KHLim

7 februari 2013 – Zorgidee Hasselt

…

Wouter Deprez ‘Grote Poepfeest'. Dat is de

metafoor die hij gebruikt voor de grote omwenteling die hij naar voor schuift, nu ‘het' niet meer draait en de mensen ondanks hun vele verzekeringen, hun grote luxe en hun sociale zekerheid niet meteen stralen van geluk

De hardware van het systeem : “hier moet alles 10/10 zijn” is onvoldoende

Ik hoop gewoon dat de

mensen elkaar een beetje

beter kunnen terugvinden.

Heb elkander lief, welja.

Daarvoor mag het voortaan

met wat minder, zolang

iedereen een goed dak

boven zijn hoofd blijft

hebben. Anders vervallen

we misschien in extremen

Leonard Cohen ‘Elk hart zal als een

vluchteling naar de liefde

toe komen'

Awraham Soetendorp

Een samenleving waarin

technologie/stenen

belangrijker zijn dan

mensen, heeft geen

toekomst. Telkens als

technologie op zich de

overhand krijgt, dreigen we

het zicht op de

medemenselijkheid te

verliezen…

Nood aan solidariteit

Grote denkers over de toekomst, 2011

Toekomstconferentie

Slimmer zorgen voor

morgen

64 stakeholders

29-31 januari 2013

Terugkoppeling via “Ronde

Tafel” 18 februari 2013

Verbindingscoach om zorgvragers te informeren via laagdrempelige informatie

Transparantie en vereenvoudiging van zorgaanbod

Softskills van de zorgverleners ontwikkelen en inzetten: welzijnsverhogend karakter van de hulpverlening

Community based zorgende buurt

Gemeenschapsgevoel verhogen

Hoe dient de mens zich aan?

IK De mens is autonoom

Mens als absoluut individu

WIJ Relationele autonomie

De mens met nood aan

verbondenheid

De mens heeft nood aan

echte relaties

Gevaar voor (sociale en emotionele)eenzaamheid, zelfs

als de beste technologie voorhanden is…

Zorg ontstaat…

Psychiatrisch verpleegkundige: Vakkundig in

balans. Professionalisering van de

verantwoordelijke verpleegkundige in de

GGZ, Jo Gommers, 2010

…vanuit verantwoordelijkheid

ontstaat vertrouwen, word je

relatie bekwaam en creëer je

demogelijkheid om als

professional het juiste te doen

voor zorgvragers

= PRIMAIRE PROCESSEN

Wit-Gele Kruis

Dienst(en) voor thuisverpleging

Missie

De missie van het Wit-Gele Kruis bestaat in

het realiseren van toegankelijke, kwaliteitsvolle en menswaardige thuisverpleging (continue, gecoördineerde en georganiseerde verpleegkundige zorg)

met aanvullende diensten (dieetdienst, gezinszorg, ziekenoppas,

personenalarmering, enz.)

ondersteunende diensten (telefoonpermanentie, dienst communicatie, continuïteitsequipe, dienst zorgbeleid, dienst vorming- en opleiding, ICT, enzovoort) = SECUNDAIRE PROCESSEN

Indrukwekkende ervaringen… Mee-werken in Wit-Gele Kruis was INDRUK-WEKKEND

Nog meer respect voor werk en VERANTWOORDELIJKHEID

Onze verpleegkundigen spelen

– zonder dat ze dat altijd beseffen – een zeer voorname en cruciale rol in

het maatschappelijk sociaal weefsel

waarbij heel wat ouderen mensen ontsnappen aan eenzaamheid of

noodzakelijke opname in het rusthuis of psychiatrische setting

Ervaringen van thuisverpleegkundigen rond "zijn en zin" maken duidelijk

dat zij van onschatbare waarde zijn opdat mensen zolang mogelijk thuis

kunnen blijven wonen - VERTROUWEN – RELATIEBEKWAAM -

HANDELINGSBEKWAAM

Cultuur van thuisverpleegkundige

Aanwezigheid

Onderhandelaar van zorg

Geloofwaardigheid (doet wat ze zegt, zegt wat ze doet bij de

patiënt)

Solidariteit

Professionaliteit

In haar Labyrint Perry de Loor

Laten we “buiten-gaan”

Software versus

Hardware van de Care

Software van de Care vormt fundament voor Hardware

van de zorg (Technologie)

Dan vormt technologie (en innovatie) een meerwaarde

voor de patiënt, medewerkers, organisatie en

samenleving

Controle en beïnvloeding door technologie is ok als

‘relatie’ tussen object EN subject behouden/versterkt

wordt

Het bijdraagt tot kwaliteit van zorg – kwaliteit van leven

Soft en hard

‘Goede’ technologie heeft toegevoegde waarde

voor meer belevingsgerichte zorg als

Patiënt zich aangesproken voelt

Relationele autonomie fundamenteel versterkt wordt

Het humane karakter van de zorg (en technologie) niet

onder druk komt te staan

Medewerker zijn relatie tot patiënt kan versterken (en

omgekeerd)

Organisatie efficiënter en effectiever kan werken

Samenleving betaalbare en toegankelijke zorg kan

aanbieden

Patiënt

Betrek patiënt vanaf het begin

Technologie in de zorg nooit een doel op zich

Moet leiden tot een verbetering van het zorgproces

Technologie is een goede zaak zodat zorg- en

hulpbehoevende personen (patiënten) langer thuis kunnen

wonen en gemakkelijker kunnen participeren aan het

maatschappelijke leven

Technologie is NOOIT neutraal. Techniek – geeft

NEVENEFFECTEN – effecten die je vooraf niet verwacht

Weet dat verschillende groepen belang hebben bij introductie

van technologie

Patiënt

Aandacht voor de particulariteit van de situatie, context,

patiënt, de thuissituatie – niet alles is overal toepasbaar

Technologie – niets trouwens – is perfect

Je kan niet anti-technologie zijn, maar wel moet je beseffen

dat je technologie inzet vanuit bepaalde context

Medewerkers

Technologie is MIDDEL geen DOEL – instrument voor

onderbouwen klinisch verpleegkundig oordeel

Wat voor invloed – neveneffect – heeft het gebruik,

introductie op medewerkers?

Technologie kan het klinisch oordeel nooit vervangen – wel

onderbouwen

Technologie kan een enorme bijdrage betekenen voor de

patiënt, tegelijk wel weten dat het bij introductie ook ok moet

zijn voor medewerkers – second victims

Technologie kan fouten maken, mensen kunnen fouten

maken… dit brengt iets teweeg bij medewerkers

Organisatie

Eerst organiseren dan pas automatiseren

Aangepaste technologie volgt dan wel

Techniek staat nooit los van de organisatie

Als organisatie bij implementatie: nagaan wat

neveneffecten zouden kunnen zijn en hiermee

rekening houden

De macht van de technologie in relatie tot de

organisatie nooit onderschatten

Nooit projecten die los staan van zorgcontinuïteit

implementeren in relatie met de zorg voor KWALITEIT:

effectiviteit, tijdigheid, toegankelijkheid, patiënt

georiënteerd, efficiënt, veilig, continuïteit,…

Samenleving

Techniek staat nooit los van de samenleving

Keuze maken waarbij de technologie de werkelijkheid

steeds “maakbaarder” maakt, staat haaks op contingentie

Keuzes maken in samenspraak met… anders wordt alles

betekenisloos als we alles zouden kunnen ‘maken’ –

moreel vacuum kan nooit de bedoeling zijn

Belang van weerbarstigheid

Weerstandloze patiënt bestaat niet, ieder van ons draagt

risico in zich (pijn, lijden, verlies), maar is ook drager van

geluk, dankbaarheid, voldoening, verrassing…

Wit-Gele Kruis

Technologie een plaats krijgen

tussen maakbare en het onverwachte

tussen maken en aanvaarden…

Als organisatie

Geen perfecte technologie op zich

Geen perfecte organisatie op zich

Wel moet er HOOP zijn (zoeken naar menswaardig evenwicht)

Zorg bieden die bijdraagt tot menselijke waardigheid

Hier als WGK organisatorisch in meegaan

En niet weten waar we terecht zullen komen

…dan mag de hardware komen!