de thi casio mon hoa co huong dan giai

32
M«n ho¸ häc I. Néi dung thi - TÊt c¶ c¸c kiÕn thøc trong ch¬ng tr×nh trung häc phæ th«ng - C¸c phÐp tÝnh ®îc sö dông: 1. PhÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia th«ng thêng 2. PhÐp tÝnh hµm lîng phÇn tr¨m 3. PhÐp tÝnh céng trõ c¸c ph©n sè 4. PhÐp tÝnh b×nh ph¬ng, sè mò, khai c¨n 5. PhÐp tÝnh logarit (log; ln) vµ ®èi logarit 6. Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 7. PhÐp tÝnh c¸c hµm sè lîng gi¸c sin, cos, tg, cotg 8. Gi¶i hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 9. Gi¶i hÖ ba ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn 10. Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn 11. Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc ba mét Èn 12. C¸c phÐp tÝnh vÒ vi ph©n, tÝch ph©n, ®¹o hµm II. CÊu tróc b¶n ®Ò thi PhÇn thø nhÊt: HS tr×nh bµy lêi gi¶i vÒ néi dung hãa häc PhÇn thø hai: HS tr×nh bµy c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói ®Ó gi¶i ph¬ng tr×nh vµ tÝnh to¸n PhÇn thø ba: HS tr×nh bµy kÕt qu¶ III. Híng dÉn c¸ch lµm bµi vµ tÝnh ®iÓm §Ó gi¶i mét bµi to¸n Ho¸ häc, thÝ sinh ph¶i ghi t¬ng øng tãm t¾t lêi gi¶i vÒ néi dung hãa häc, c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói ®Ó gi¶i ph¬ng tr×nh vµ tÝnh to¸n kÕt qu¶ vµo c¸c phÇn t¬ng øng cã s½n trong b¶n ®Ò thi. Mçi bµi to¸n ®îc chÊm ®iÓm theo thang ®iÓm 5. §iÓm cña mét bµi to¸n b»ng tæng ®iÓm cña 3 phÇn trªn. §iÓm cña bµi thi lµ tæng ®iÓm thÝ sinh lµm ®îc (kh«ng vi 187

Upload: nhat-nguyen

Post on 23-Oct-2015

17 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

M«n ho¸ häc

I. Néi dung thi

- TÊt c¶ c¸c kiÕn thøc trong ch¬ng tr×nh trung häc phæ th«ng

- C¸c phÐp tÝnh ®îc sö dông:

1. PhÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia th«ng thêng

2. PhÐp tÝnh hµm lîng phÇn tr¨m

3. PhÐp tÝnh céng trõ c¸c ph©n sè

4. PhÐp tÝnh b×nh ph¬ng, sè mò, khai c¨n

5. PhÐp tÝnh logarit (log; ln) vµ ®èi logarit

6. Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn

7. PhÐp tÝnh c¸c hµm sè lîng gi¸c sin, cos, tg, cotg

8. Gi¶i hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn

9. Gi¶i hÖ ba ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn

10. Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn

11. Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc ba mét Èn

12. C¸c phÐp tÝnh vÒ vi ph©n, tÝch ph©n, ®¹o hµm

II. CÊu tróc b¶n ®Ò thi

PhÇn thø nhÊt: HS tr×nh bµy lêi gi¶i vÒ néi dung hãa häc

PhÇn thø hai: HS tr×nh bµy c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói ®Ó gi¶i ph¬ng tr×nh vµ tÝnh to¸n

PhÇn thø ba: HS tr×nh bµy kÕt qu¶

III. Híng dÉn c¸ch lµm bµi vµ tÝnh ®iÓm

§Ó gi¶i mét bµi to¸n Ho¸ häc, thÝ sinh ph¶i ghi t¬ng øng tãm t¾t lêi gi¶i vÒ néi dung hãa häc, c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói ®Ó gi¶i ph-¬ng tr×nh vµ tÝnh to¸n kÕt qu¶ vµo c¸c phÇn t¬ng øng cã s½n trong b¶n ®Ò thi.

Mçi bµi to¸n ®îc chÊm ®iÓm theo thang ®iÓm 5. §iÓm cña mét bµi to¸n b»ng tæng ®iÓm cña 3 phÇn trªn.

§iÓm cña bµi thi lµ tæng ®iÓm thÝ sinh lµm ®îc (kh«ng vi ph¹m qui chÕ thi) cña 10 bµi to¸n trong bµi thi.

IV. VÝ dô ®Ò bµi to¸n vµ c¸ch tr×nh bµy bµi gi¶i

VÝ dô 1:

Hai nguyªn tè hãa häc X vµ Y ë ®iÒu kiÖn thêng ®Òu lµ chÊt r¾n. Sè mol cña X cã trong 8,4 gam X nhiÒu h¬n so víi sè mol cña Y cã trong 6,4 gam Y lµ 0,15 mol. BiÕt khèi lîng mol nguyªn tö cña X nhá

187

Page 2: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

h¬n khèi lîng mol nguyªn tõ cña Y lµ 8 gam. X¸c ®Þnh ký hiÖu hãa häc cña X vµ Y?

PhÇn thø nhÊt: HS tr×nh bµy lêi gi¶i vÒ hãa häc

KÝ hiÖu khèi lîng mol nguyªn tö cña X vµ Y lµ x vµ y

So s¸nh sè mol:

nA = ; nB = ta cã ph¬ng tr×nh - = 0,15

Theo gi¶ thiÕt: x + 8 = y

GhÐp hai ph¬ng tr×nh cho: 0,15x2 - 0,8x - 67,2 = 0

PhÇn thø hai: HS tr×nh bµy c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói ®Ó gi¶i ph¬ng tr×nh

BÊm MODE hai lÇn mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn lªn EQN

1

BÊm nót sè 1 mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn lªn Unknowns

2 3

BÊm nót chuyÓn sang ph¶i mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn lªn Degree?

2 3

BÊm 2 (®Ó chän PT bËc 2) mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn a? th× bÊm 0,15

BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn b ? th× bÊm (-) 0,8

BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn c ? th× bÊm (-) 67,2

BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn x1 = 24

BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn x2 = - 18,6666...…

PhÇn thø ba: HS tr×nh bµy kÕt qu¶

Theo ®iÒu kiÖn hãa häc: x > 0 nªn chØ chän x = x1 = 24 X lµ Mg

y = 24 + 8 = 32 Y lµ S

188

Page 3: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

VÝ dô 2:

Hßa tan 15,8 gam hçn hîp A gåm Na2CO3; K2CO3 vµ Na2O b»ng dung dÞch HCl tho¸t ra 1,68 lÝt CO2 (®ktc) vµ thu ®îc dung dÞch B. C« c¹n dung dÞch B ®îc 22,025 gam hçn hîp chøa hai muèi khan. TÝnh thµnh phÇn % hçn hîp A.

PhÇn thø nhÊt: HS tr×nh bµy lêi gi¶i vÒ hãa häc

Theo ®Çu bµi ta cã c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc:Na2O + 2HCl 2NaCl + H2ONa2CO3 + 2HCl 2NaCl + CO2 + H2OK2CO3 + 2HCl 2KCl + CO2 + H2OHçn hîp hai muèi khan lµ NaCl vµ KCl

KhÝ tho¸t ra lµ CO2 = = 0,075 (mol)

§Æt sè mol Na2O; Na2CO3 vµ K2CO3 lÇn lît lµ x, y, zTa cã c¸c ph¬ng tr×nh:* khèi lîng A: 62x + 106y + 138z = 15,8* khèi lîng hai muèi khan: 58,5(2x + 2y) + 74,5 x 2z = 22,025 hay 117x + 117y + 149z = 22,025* sè mol khÝ CO2: y + z = 0,075

PhÇn thø hai: HS tr×nh bµy c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói ®Ó gi¶i ph¬ng tr×nh

BÊm MODE hai lÇn mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn lªn EQN 1BÊm nót sè 1 mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn lªn Unknowns 2 3BÊm 3 (®Ó chän hÖ PT 3 Èn) mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn a1? th×

bÊm 62BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn b1 ? th× bÊm 106BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn c1 ? th× bÊm 138BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn d1 ? th× bÊm 15,8BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn a2 ? th× bÊm 117BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn b2 ? th× bÊm 117BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn c2 ? th× bÊm 149BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn d2 ? th× bÊm 22,025BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn a3 ? th× bÊm 0BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn b3 ? th× bÊm 1BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn c3 ? th× bÊm 1

189

Page 4: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn d3 ? th× bÊm 0,075BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn x = 0,1BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn y = 0,021BÊm = mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn z = 0,054

BÊm 62 0,1 : 15,8 SHIFT = (%) mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn 0,3924BÊm 106 0,024 : 15,8 SHIFT = (%) mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn

0,1360BÊm 138 0,054 : 15,8 SHIFT = (%) mµn h×nh m¸y tÝnh hiÖn

0,4716

PhÇn thø ba: HS tr×nh bµy kÕt qu¶

% Khèi lîng Na2O = 39,24%% Khèi lîng Na2CO3 = 13,6%% Khèi lîng K2CO3 = 47,16%

VÝ dô 3:Al(OH)3 lµ mét hidroxit lìng tÝnh cã thÓ tån t¹i 2 c©n b»ng sau:

Al(OH)3 Al3+ + 3OH- (1) = 10-33

Al(OH)3 + OH- AlO2- + 2H2O (2) = 40

ViÕt biÓu thøc biÓu thÞ ®é tan toµn phÇn cña Al(OH)3 (S) = [Al3+]

+ [AlO ] díi d¹ng mét hµm cña [H3O+]. ë pH b»ng bao nhiªu th× S cùc

tiÓu. TÝnh gi¸ trÞ S cùc tiÓu. PhÇn thø nhÊt: HS tr×nh bµy lêi gi¶i vÒ hãa häc

XÐt 2 c©n b»ng:

Al(OH)3 Al 3+ + 3OH - Tt(1) = [Al3+].[OH-]3 =10-33

Al(OH)3 + OH - AlO + 2H2O Tt(2) = = 40

Tõ Tt(1): [Al3+] = = = 10 9[H3O+]3;

vµ tõ Tt(2): [AlO ] = 40[OH -] = 40

Do ®ã S = [Al 3+] + [AlO ] = 109[H3O+]3 + 40

190

Page 5: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

S cùc tiÓu khi ®¹o hµm = 3.10 9[H3O+]2 - = 0

[H3O+]4 = [H3O+]4= 133,33. 10-24

[H3O+] = ?

pH = - lg[H3O+] = ?

pH = - (- 6) - lg3,4= ?

PhÇn thø hai: HS tr×nh bµy c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói ®Ó gi¶i ph¬ng tr×nh

BÊm 4 SHIFT 133,33 = 3,4

BÊm log 3,4 = 0,53

PhÇn thø ba: HS tr×nh bµy kÕt qu¶

[H3O+] = 3,4. 10-6

pH = 5,47

Smin = 10 9.(3,4. 10-6) + 40 = 1,5. 10-7 mol/l

VÝ dô 4:

H·y x¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch gi÷a 2 nguyªn tö iot trong 2 ®ång ph©n h×nh häc cña C2H2I2 víi gi¶ thiÕt 2 ®ång ph©n nµy cã cÊu t¹o ph¼ng. (Cho ®é dµi liªn kÕt C – I lµ 2,10 Å vµ C=C lµ 1,33 Å ).

PhÇn thø nhÊt: HS tr×nh bµy lêi gi¶i vÒ hãa häc

§ång ph©n cis- :

dcis = d C= C + 2 d C - I sin 300.

191

Page 6: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

§ång ph©n trans-:

d trans = 2 IO

IO =

=

PhÇn thø hai: HS tr×nh bµy c¸ch sö dông m¸y tÝnh bá tói ®Ó gi¶i ph¬ng tr×nh

BÊm MODE mµn h×nh hiÖn COMP SD REG

1 2 3

BÊm 1 sin 30 = 0,5

BÊm 2,1 x2 + 0,67 x2 – 4,2 0,67 cos 120 = 2,5

PhÇn thø ba: HS tr×nh bµy kÕt qu¶

dcis = dC = C + dC- I

= 1,33 + 2,1 = 3,43 Å

dtrans = 2 2,5 Å = 5,0 Å

V. Mét sè bµi tËp cã híng dÉn gi¶i

Bµi 1. Cho n¨ng lîng liªn kÕt cña:

N - H O = O N N H - O N - O

kJ/mol 389 493 942 460 627

Ph¶n øng nµo dÔ x¶y ra h¬n trong 2 ph¶n øng sau ?

2NH3 + 3/2 O2 N2 + 3 H2O (1)

2NH3 + 5/2 O2 2NO + 3H2O (2)

Híng dÉn gi¶i :

TÝnh hiÖu øng nhiÖt:

192

Page 7: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

E1 = (6EN-H + EO=O) - (ENN + 6EO-H)

= 6 389 + 493 - 942 - 6 460 = - 626,5 kJ

E2 = (6EN-H + EO=O)- (2EN-O + 6EO-H)

= 6 389 + 493 - 2 627 - 6 460 =- 447,5 kJ

- Ph¶n øng (1) cã H ©m h¬n nªn p (1) dÔ x¶y ra h¬n.

Bµi 2. Cho V lÝt khÝ CO qua èng sø ®ùng 5,8 gam oxit s¾t FexOy

nãng ®á mét thêi gian th× thu ®îc hçn hîp khÝ A vµ chÊt r¾n B. Cho B t¸c dông hÕt víi axit HNO3 lo·ng thu ®îc dung dÞch C vµ 0,784 lÝt khÝ NO. C« c¹n dung dÞch C th× thu ®îc 18,15 gam mét muèi s¾t (III) khan. NÕu hßa tan B b»ng axit HCl d th× thÊy tho¸t ra 0,672 lÝt khÝ. (C¸c khÝ ®o ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn).

a) X¸c ®Þnh c«ng thøc cña oxÝt s¾t b) TÝnh % theo khèi lîng c¸c chÊt trong B. Híng dÉn gi¶i :a) Sè mol Fe trong FexOy = sè mol Fe trong Fe(NO3)3 = 0,075

sè mol oxi trong FexOy = = 0,1

VËy c«ng thøc cña B lµ Fe3O4.b) B cã thÓ chøa Fe, FeO (a mol) vµ Fe3O4 d (b mol)3Fe3O4 + 28HNO3 9Fe(NO3)3 + NO + H2O3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2OFe + 4 HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O

Fe + 2HCl FeCl2 + H2 ,

ta cã :

193

Page 8: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

Bµi 3. Ra cã chu kú b¸n huû lµ 1590 n¨m. H·y tÝnh khèi lîng cña

mét mÉu Ra cã cêng ®é phãng x¹ = 1Curi (1 Ci = 3,7. 1010 Bq)? Híng dÉn gi¶i :

Theo biÓu thøc v = - = kN = 3,7.1010 Bq

(trong ®ã N lµ sè nguyªn tö Ra, cßn k = N = . T1/2)

vµ T1/2 = 1590.365.24.60.60 = 5,014.1010

mRa = = = 1 gam

Bµi 4. Nung FeS2 trong kh«ng khÝ, kÕt thóc ph¶n øng thu ®îc mét hçn hîp khÝ cã thµnh phÇn: 7 SO2; 10 O2; 83 N2 theo sè mol. §un hçn hîp khÝ trong b×nh kÝn (cã xóc t¸c) ë 800K, x¶y ra ph¶n øng:

2SO2 + O2 2SO3 Kp = 1,21.105.

a) TÝnh ®é chuyÓn ho¸ ( sè mol) SO2 thµnh SO3 ë 800K, biÕt ¸p suÊt trong b×nh lóc nµy lµ 1 atm, sè mol hçn hîp khÝ ban ®Çu (khi cha ®un nãng) lµ 100 mol.

b) NÕu t¨ng ¸p suÊt lªn 2 lÇn, tÝnh ®é chuyÓn ho¸ SO2 thµnh SO3, nhËn xÐt vÒ sù chuyÓn dÞch c©n b»ng.

Híng dÉn gi¶i :

a) C©n b»ng: 2SO2 + O2 2SO3

Ban ®Çu: 7 10 0 (mol)

lóc c©n b»ng: (7-x) (10 - 0,5x) x (x: sè mol SO2 ®· ph¶n øng).

Tæng sè mol c¸c khÝ lóc c©n b»ng: 100 - 0,5x = n.

¸p suÊt riªng cña c¸c khÝ:

= (7-x). ; = (10 - 0,5x). ; = x .

Kp = = = 1,21. 105

do K >> x 7 Ta cã : = 1,21. 105

Gi¶i ®îc x = 6,9225.

194

Page 9: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

VËy ®é chuyÓn hãa SO2 SO3: = 98,89.

b) NÕu ¸p suÊt t¨ng 2 lÇn t¬ng tù cã: 7- x= =

0,0548 x = 6,9452.

®é chuyÓn ho¸ SO2 SO3: (6,9452 . 100)/7 = 99,21KÕt qu¶ phï hîp nguyªn lý L¬sat¬lie: t¨ng ¸p suÊt ph¶n øng chuyÓn

theo chiÒu vÒ phÝa cã sè ph©n tö khÝ Ýt h¬n.

Bµi 5. §èt ch¸y hoµn toµn 3 gam mét mÉu than cã chøa t¹p chÊt S. KhÝ thu ®îc cho hÊp thô hoµn toµn bëi 0,5 lÝt dung dÞch NaOH 1,5M ®îc dung dÞch A, chøa 2 muèi vµ cã xót d. Cho khÝ Cl2 (d) sôc vµo dung dÞch A, sau khi ph¶n øng xong thu ®îc dung dÞch B, cho dung dÞch B t¸c dông víi dung dÞch BaCl2 d thu ®îc a gam kÕt tña, nÕu hoµ tan lîng kÕt tña nµy vµo dung dÞch HCl d cßn l¹i 3,495 gam chÊt r¾n.

a) TÝnh khèi lîng C; S trong mÉu than, tÝnh a.

b) TÝnh nång ®é mol/lÝt c¸c chÊt trong dung dÞch A, thÓ tÝch khÝ Cl2 (®ktc) ®· tham gia ph¶n øng.

Híng dÉn gi¶i :

a) Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: C + O2 CO2 (1)

x x

S + O2 SO2 (2)

y y

Gäi sè mol C trong mÉu than lµ x, sè mol S trong mÉu than lµ y

12x + 32y = 3.

Khi cho CO2; SO2 vµo dung dÞch NaOH d:

CO2 + 2NaOH = Na2CO3 + H2O (3)

SO2 + 2NaOH = Na2SO3 + H2O (4)

Cho khÝ Cl2 vµo dung dÞch A (Na2CO3; Na2SO3; NaOH d)

Cl2 + 2NaOH = NaClO + NaCl + H2O (5)

(d)

2NaOH + Cl2 + Na2SO3 = Na2SO4 + 2NaCl + H2O (6)

Trong dung dÞch B cã: Na2CO3; Na2SO4; NaCl; NaClO. Khi cho BaCl2

vµo ta cã:

BaCl2 + Na2CO3 = BaCO3 + 2NaCl (7)

x x

BaCl2 + Na2SO4 = BaSO4 + 2NaCl (8)

y y

Hoµ tan kÕt tña vµo dung dÞch HCl cã ph¶n øng, BaCO3 tan.

195

Page 10: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

Na2CO3 + 2HCl = 2NaCl + CO2 + H2O

VËy : BaSO4 = 3,495 g = 0,015mol

VËy y = 0,015 mol mS = 0,48 g S = 16 mC = 2,52 g C = 84

a gam kÕt tña = 3,495 + (137 + 60) = 41,37 g

b) Dung dÞch A gåm: Na2CO3; Na2SO3; NaOH(d)

Na2CO3 = 0,21: 0,5 = 0,12M

Na2SO3 = 0,015: 0,5 = 0,03M

NaOH = = 0,6M

ThÓ tÝch Cl2 (®ktc) tham gia ph¶n øng:

MCl2 = 1 . 0,3/2 VCl2 = 0,3 . 22,4/2 = 3,36 lÝt

Bµi 6. Cho 23,52g hçn hîp 3 kim lo¹i Mg, Fe, Cu vµo 200ml dung dÞch HNO3 3,4M khuÊy ®Òu thÊy tho¸t ra mét khÝ duy nhÊt h¬i nÆng h¬n kh«ng khÝ, trong dung dÞch cßn d mét kim lo¹i cha tan hÕt, ®æ tiÕp tõ tõ dung dÞch H2SO4 5M vµo, chÊt khÝ trªn l¹i tho¸t ra cho ®Õn khi kim lo¹i võa tan hÕt th× mÊt ®óng 44ml, thu ®îc dd A. LÊy 1/2 dd A, cho dd NaOH cho ®Õn d vµo, läc kÕt tña, röa råi nung ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc chÊt r¾n B nÆng 15,6g.

a) TÝnh % sè mol mçi kim lo¹i trong hçn hîp.

b) TÝnh nång ®é c¸c ion (trõ ion H+-, OH-) trong dung dÞch A.

Híng dÉn gi¶i :

a) Gäi x, y, z lµ sè mol Mg, Fe, Cu trong hçn hîp, ta cã :

24x + 56y + 64z = 23,52 3x + 7y + 8z = 2,94 (a)

§ång cßn d cã c¸c ph¶n øng:

Cho e: NhËn e:

Mg - 2e = Mg2+ (1) NO3- + 3e + 4H+ = NO + 2H2O (4)

Fe - 3e = Fe3+ (2) Cu + Fe3+ = Cu2+ + Fe2+ (5)

Cu - 2e = Cu2+ (3)

Ph¬ng tr×nh ph¶n øng hoµ tan Cu d:

3Cu + 4H2SO4 + 2NO3- = 3CuSO4 + SO4

2- + 2NO + H2O (6)

Tõ Pt (6) tÝnh ®îc sè mol Cu d: = = 0,165 mol

196

Page 11: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

Theo c¸c ph¬ng tr×nh (1), (2), (3), (4), (5): sè mol cho b»ng sè mol e nhËn:

2(x + y + z - 0,165) = 3,4.0,2 - 2(x + y + z - 0,165).3

x + y + z = 0,255 + 0,165 = 0,42 (b)

Tõ khèi lîng c¸c oxit MgO; Fe2O3; CuO, cã ph¬ng tr×nh:

.40 + .160 + . 80 = 15,6 (c)

HÖ ph¬ng tr×nh rót ra tõ (a), (b), (c): 3x + 7y + 8z = 2,94

x + y + z = 0,42

x + 2y + 2z = 0,78

Gi¶i ®îc: x = 0,06; y = 0,12; z = 0,24.

lîng Mg = 6,12; lîng Fe = 28,57; lîng Cu = 65,31

b) TÝnh nång ®é c¸c ion trong dd A (trõ H+, OH-)

Mg2+ = = 0,246 M; Cu2+ = 0,984 M;

Fe2+ = 0,492 M; SO42- = 0,9 M; NO3

- = 1,64 M

Bµi 7. a) TÝnh pH cña dung dÞch HCl nång ®é 0,5.10-7 mol/lÝt.

b) TÝnh pH cña dung dÞch X ®îc t¹o thµnh khi trén 200ml dung dÞch HA 0,1M (Ka = 10-3.75) víi 200ml dung dÞch KOH 0.05M; pH cña dung dÞch X thay ®æi nh thÕ nµo khi thªm 10-3 mol HCl vµo dung dÞch X.

Híng dÉn gi¶i :

a) H+.0,5.10-7 do nång ®é nhá ph¶i tÝnh ®Õn c©n b»ng cña H2O

H2O H+ + OH -

HCl H+ + Cl -

Theo ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch:

H+ = Cl- + OH- H+ = 0,5.10-7 +

H+ 2 - 0,5.10 - 7 H+ - 10 -14 = 0.

Gi¶i ®îc: H+ = 1,28.10-7 pH 6,9

b) nHA = 0,1.0,2 = 0,02 mol; nKOH = 0,05.0,2 = 0,01 mol

KOH + HA KA + H2O

197

Page 12: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

0,01 0,01 0,01 Theo ph¬ng tr×nh HA cßn d = 0,01 mol

Trong d2 X: CHA = CKA = = 0,025M. XÐt c¸c c©n b»ng sau:

H2O H+ + OH- KW = 10-14 (1)

HA H+ + A- KHA = 10-375 (2)

A- + H2O HA + OH- KB = KHA-1. KW = 10-10,25 (3)

So s¸nh (1) víi (2) KHA >> KW bá qua (1)

So s¸nh (2) víi (3) KHA >> KB bá qua (3) Dung dÞch X lµ dung dÞch ®Öm axit

cã pH = pKa + lg = 3,75 + lg = 3,75

Khi thªm 10-3 mol HCl

KA + HCl KCl + HA

0,001 0,001 0,001 (mol)

HA = = 0,0275 M vµ KA = = 0,0225M.

Dung dÞch thu ®îc vÉn lµ dung dÞch ®Öm axit.

T¬ng tù, pH = 3,75 + lg = 3,66

Bµi 8. Hoµ tan 8,862 gam hçn hîp: Al, Mg trong 500ml dd HNO3

lo·ng thu ®îc dd A vµ 3,316 lÝt (®ktc) hçn hîp 2 khÝ kh«ng mµu cã khèi lîng 5,18g trong ®ã cã 1 khÝ bÞ ho¸ n©u trong kh«ng khÝ.

a) TÝnh thµnh phÇn theo khèi lîng mçi kim lo¹i trong hçn hîp.

b) C« c¹n dd A ®îc bao nhiªu gam muèi khan.

c) TÝnh nång ®é mol/lÝt cña dd HNO3 tham gia ph¶n øng.

d) Hoµ tan dd A vµo dd NaOH d tÝnh khèi lîng kÕt tña t¹o thµnh.

Híng dÉn gi¶i :

a) = = 37. Do MNO = 30 nªn khÝ thø 2 lµ N2O (cã M

= 44)

198

Page 13: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

T×m ®îc nNO = nN2O = 0,07 mol

Theo ®Þnh luËt b¶o toµn: Al - 3e = Al3+

Mg - 2e = Mg2+

®Æt sè mol Al = x; Mg = y th× tæng sè mol e nhêng = 3x + 2y

N+5 + 3e = N+2

2N+5 + 8e = 2N+9 tæng sè mol e thu = 3.0,07 + 8.0,07 = 0,77

Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: 3x + 2y = 0,77

27x + 24y = 8,862

Suy ra: x = 0,042 ; y = 0,322

mAl = . 100% = 12,8% vµ %mMg = 87,2%

b) mmuèi khan = 56,602 gam; c) HNO3 = = 1,96M;

d) mMg(OH)2 = 18,676 gam.

Bµi 9. TÝnh lîng NaF cã trong 100ml dung dÞch HF 0,1M; biÕt dung dÞch cã pH = 3, h»ng sè c©n b»ng Ka cña HF lµ 3,17. 10– 4.

Híng dÉn gi¶i :

CHF = 0,1M; [H+] = 10 -3, gäi nång ®é NaF trong dd ban ®Çu lµ x

HF H+ + F -

[ ] (10 -1- 10 -3 ) 10-3 x + 10-3

3,17.10 - 4 =

x + 10 -3 = 313,83.10 -4

x = 303,83.10 -4 nNaF = 3,03.10 -4

Khèi lîng NaF lµ : 303,83.42.10 -5 = 0,1276 g

Bµi 10. Hoµ tan m gam Cu trong lîng d dung dÞch HNO3. KÕt thóc ph¶n øng thu ®îc 5,97 lÝt hçn hîp gåm NO vµ NO2 (khÝ A), vµ dung dÞch cã khèi lîng kh«ng thay ®æi so víi khèi lîng axit ban ®Çu. Thùc hiÖn 2 thÝ nghiÖm sau:

ThÝ nghiªm 1: lÊy 11,94 lÝt khÝ A cho ®i qua dung dÞch KOH 0,5 M ph¶n øng võa ®ñ, thu ®îc dung dÞch B (thÓ tÝch kh«ng thay ®æi so víi thÓ tÝch dung dÞch KOH).

ThÝ nghiªm 2: LÊy 5,97 lÝt khÝ A cho ®i qua Cu bét d thu ®îc khÝ C.

199

Page 14: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

a) TÝnh m.

b) TÝnh thÓ tÝch dung dÞch KOH vµ nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch B.

c) TÝnh thÓ tÝch khÝ C thu ®îc. C¸c thÓ tÝch khÝ ®o ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn.

Híng dÉn gi¶i :

Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: 3Cu + 8HNO3 = 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O

Cu + 4HNO3 = Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O

2NO2 + 2KOH = KNO2 + KNO3 + H2O

NO + Cu CuO + 1/2N2

2NO2 + 4Cu = 4CuO + N2

Gäi sè mol Cu tham gia ph¶n øng (1) lµ x, tham gia ph¶n øng (2) lµ y.

(x + y) .64 = 30. + 46 . 2y hay 7y = 11x

y = 0,11 Gi¶i ®îc x = 0,07

+ 2y = 0,2665

a) TÝnh m: a = 11,52 gamb) Sè mol NO2 tham gia ph¶n øng (3) : 0,11 4 = 0,44 (mol)

Sè mol KOH tham gia ph¶n øng : 0,44 mol ThÓ tÝch dung

dÞch KOH 0,5M = = 0,88 (lÝt)

Nång ®é c¸c muèi trong dung dÞch B: [KNO2] = [KNO3] = =

0,25 (M)

c) Theo c¸c ph¬ng tr×nh (4), (5)

Sè mol N2 = sè mol (NO + NO2) = ( + 0,11 . 2) =

0,13335 (mol)

ThÓ tÝch khÝ N2: (®ktc) = 0,13335. 22,4 = 2,987 (lÝt).

Bµi 11. Ph©n tö X cã c«ng thøc abc .Tæng sè h¹t mang ®iÖn vµ kh«ng mang ®iÖn trong ph©n tö X lµ 82. Trong ®ã sè h¹t mang ®iÖn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 22, hiÖu sè khèi gi÷a b vµ c gÊp 10 lÇn sè khèi cña a, tæng sè khèi cña b vµ c gÊp 27 lÇn sè khèi cña a.

200

Page 15: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

T×m c«ng thøc ph©n tö ®óng cña X.

Híng dÉn gi¶i :

Gäi sè h¹t proton, n¬tron, sè khèi cña nguyªn tö a lµ: Za ; Na ; Aa

Gäi sè h¹t proton, n¬tron, sè khèi cña nguyªn tö b lµ: Zb ; Nb ; Ab

Gäi sè h¹t proton, n¬tron, sè khèi cña nguyªn tö c lµ: Zc ; Nc ; Ac

Tõ c¸c d÷ kiÖn cña ®Çu bµi thiÕt lËp ®îc c¸c ph¬ng tr×nh:

2(Za + Zb + Zc) + (Na + Nb + Nc) = 82 (1)

2(Za + Zb + Zc) - (Na + Nb + Nc) = 22 (2)

Ab - Ac = 10 Aa

Ab + Ac = 27Aa

Tõ (1) vµ (2) : (Za + Zb + Zc) = 26; (Na + Nb + Nc) = 30 => Aa + Ab

+ Ac = 56

Gi¶i ®îc: Aa = 2 ; Ab = 37 ; Ac = 17. KÕt hîp víi (Za + Zb + Zc) = 26

T×m ®îc : Za = 1, Zb = 17 ; Zc = 8 c¸c nguyªn tö lµ: 1H2 ; 17Cl37 ; 8O17

C«ng thøc X: HClO.

Bµi 12.

a) Cho n-butan ph¶n øng víi Clo ( tØ lÖ mol 1:1), chiÕu s¸ng ®îc hçn hîp 2 s¶n phÈm h÷u c¬ A vµ B cïng khÝ C.

* ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.

* KhÝ C ®îc hoµ tan trong níc, ®Ó trung hoµ dung dÞch cÇn 800 ml dung dÞch NaOH 0,75M. TÝnh khèi lîng s¶n phÈm A, B , biÕt nguyªn tö Hidro ë C¸c bon bËc II cã kh¶ n¨ng ph¶n øng cao h¬n 3 lÇn so víi nguyªn tö Hidro ë C¸c bon bËc I.

b) Cã 4 hidrocacbon th¬m: C8H10 (A); C8H10 (B); C9H12 (C); C9H12 (D). Thùc hiÖn ph¶n øng c¸c hidrocacbonvíi Br2/Fe (tØ lÖ mol 1:1) ®îc c¸c dÉn xuÊt mono Brom.

A cho 1 s¶n phÈm thÕ.

B cho 3 s¶n phÈm thÕ.

C cho 1 s¶n phÈm thÕ.

D cho 2 s¶n phÈm thÕ.

ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña A; B; C; D.

Híng dÉn gi¶i :

a) * ViÕt ph¬ng tr×nh:

CH3-CH2-CH2-CH3 + Cl2 CH3-CHCl-CH2-CH3 + HCl

201

Page 16: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

CH3 CH3 CH3 CH3

H3C CH3 H3C CH3

CH3 hoÆc CH3 CH2-CH3 (A) (B) (C) (D)

(A) (C)

CH3-CH2-CH2-CH3 + Cl2 CH3-CH2-CH2-CH2Cl + HCl

(B) (C)

* TÝnh khèi lîng s¶n phÈm:

Gäi sè mol s¶n phÈm A lµ nA ; s¶n phÈm B lµ nB : nA + nB = nHCl = nNaOH = 0.8.0,75 = 0,6(mol)

%nA = = => nA = . = 0,4 (mol) => nB =

0,2 (mol)

(rA; rB lµ kh¶ n¨ng ph¶n øng cña nguyªn tö H ë nguyªn tö cac bon bËc II vµ bËc I)

Khèi lîng s¶n phÈm A = 0,4.92,5 = 37 gam.

Khèi lîng s¶n phÈm B = 0,2.92,5 = 18,5 gam.

CH3

Bµi 13. Trong mét b×nh kÝn dung tÝch 16 lÝt chøa hçn hîp h¬i ba rîu ®¬n chøc A, B, C vµ 13,44 gam O2, nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt trong b×nh lµ 109,2oC vµ 0,98 atm. BËt tia löa ®iÖn ®èt ch¸y hÕt rîu, sau ®ã ®a nhiÖt ®é vÒ 136,5oC, ¸p suÊt trong b×nh lóc nµy lµ P atm.

Cho tÊt c¶ khÝ trong b×nh sau khi ®èt ch¸y lÇn lît ®i qua b×nh 1 ®ùng H2SO4 ®Æc vµ b×nh 2 ®ùng KOH ®Æc. Sau thÝ nghiÖm thÊy khèi lîng b×nh 1 t¨ng 3,78 gam cßn b×nh 2 t¨ng 6,16 gam.

a) TÝnh ¸p suÊt P

b) X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña rîu A, B, C, biÕt r»ng B, C cã cïng sè cacbon vµ sè mol rîu A b»ng 5/3 tæng sè mol rîu B vµ C.

Cho khèi lîng mol nguyªn tö:

C = 12; O = 16; H = 1; Cl = 35,5; Ca = 40; Be = 9; Mg = 24; Ba = 137; Fe = 56.

Híng dÉn gi¶i :

202

Page 17: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

Tæng sè mol cña c¸c khÝ trong b×nh kÝn

n =

Sè mol O2 lµ:

Tæng sè mol 3 rîu A, B, C: 0,5 - 0,42 = 0,08 mol

a) Gäi CxHy-OH, lµ c«ng thøc cña A, B, C

vµ a, b, lµ c¸c sè mol t¬ng øng cña chóng

CxHyOH + O2 xCO2 + H2O

a

Cx’Hy’OH + O2 x’CO2 + H2O

b

Cx”Hy”OH + O2 x”CO2 + H2O

c

Ta cã: a + b + c = 0,08

Sè mol CO2 tho¸t ra: xa + x’b + x”c = mol

Sè mol H2O

mol

ya + y’b + y”c = 0,34

Sè mol O2 cÇn dïng ®Ó ®èt ch¸y A, B, C:

a + b + c =

xa + x’b + x”c +

0,14 + 0,085 - 0,02 = 0,205 mol

Sè mol O2 d: 0,42 - 0,205 = 0,215

VËy sè mol c¸c khÝ sau ph¶n øng:

= 0,14 + 0,21 + 0,215 = 0,565 mol

203

Page 18: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

Ta cã:

P = 1,186 atm

VËy ¸p suÊt sau ph¶n øng lµ 1,186 atm.

b) Do sè cacbon cña rîu B, C b»ng nhau nªn ta gäi

CnH2n+1-2xOH CmH2m+1-2yOH CmH2m+1-2zOH

(A) (B) (C)

lµ c«ng thøc cña rîu A, B, C trong ®ã x, y, z lµ sè nèi ®«i trong m¹ch hi®rocacbon vµ a, b, c lµ sè mol t¬ng øng cña 3 rîu.

Ph¶n øng ®èt ch¸y rîu:

CnH2n+1-2xOH + O2 nCO2 + (n + 1 - x) H2O

CmH2m+1-2yOH + O2 mCO2 + (m + 1 - y) H2O

CmH2m+1-2zOH + O2 mCO2 + (m + 1 - z) H2O

Ta cã tæng sè mol 3 rîu

a + b + c = 0,08 (1)

Do nA = (nB + nC) a = (b + c) (2)

Sè mol CO2: na + m(b + c) = 0,14 (3)

Sè mol H2O: (n + 1 - x)a + (m + 1 - y)b + (m + 1 - z)c = 0,21 (4)

na + m(b + c) + a + b + c - xa - yb - zc = 0,21

xa + yb + zc = 0,01 (5)

Tõ (1) (2) a = 0,05

b + c = 0,03

Tõ (3) 0,05n + 0,03m = 0,14 5n + 3m = 14

n 1 2 3

m 3 lÎ < 0

n = 1, m = 3

Rîu (A) chØ cã 1C, rîu (B), (C) cã 3C

Do (A) chØ cã 1C nªn kh«ng cã nèi ®«i hay nèi ba trong m¹ch (A) lµ rîu ®¬n no, suy ra: x = 0

204

Page 19: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

VËy c«ng thøc (A): CH3 - OH

Tõ (5) yb + zc = 0,01 (*)

C«ng thøc cña (B), (C): C3H7-2y OH, C3H7-2z OH

B, C cã thÓ lµ rîu ®¬n no, rîu ®¬n cã mét nèi ®«i hoÆc rîu ®¬n cã 1 nèi ba. Do ®ã B, C cã thÓ lµ mét trong c¸c trêng hîp sau:

+ B, C lµ 2 rîu ®¬n no kh«ng chøa nèi ®«i, nèi ba

Lóc ®ã ta suy ra tõ (*): y = 0, z = 0

Thay vµo (4)

na + m(b + c) + a + b + c - xa - yb - zc = 0,22 0,21

Kh«ng tháa m·n.

+ (B), (C) cã thÓ lµ 1 rîu ®¬n no vµ 1 rîu cã mét nèi ®«i, suy ra trong ph©n tö (C) cã chøa 1 nèi ®«i

y = 0, z = 1

Tõ (*) yb + zc = 0,01 c = 0,01

b = 0,02 Trêng hîp nµy tháa m·n

VËy c«ng thøc cña (B), (C) lµ: C3H7OH vµ C3H5OH

+ (B), (C) lµ 2 rîu ®¬n no cã nèi ®«i y = z = 1

Lóc ®ã yb + zc = b + c = 0,01 0,03 (lo¹i)

+ (B), (C) lµ 2 rîu ®¬n cã 1 nèi ba y = z = 2

Tõ (*) 2(b + c) = 0,01 b + c = 0,005 lo¹i

+ (B) cã 1 nèi ®«i, (C) cã mét nèi ba.

y = 1, z = 2

Tõ (*) b + 2c = 0,01

b + c = 0,03 b = 0,03 - c

c + 0,03 = 0,01 lo¹i

+ (B) cã mét nèi ba, (C) lµ rîu ®¬n no. Lóc ®ã y = 2, z = 0Tõ (*) yb + zc = 2b = 0,01 b = 0,005

c = 0,025 tháa m·nC«ng thøc (B), (C) lµ: C3H3OH, C3H7OHVËy c«ng thøc cña (A): CH3OH, c«ng thøc cña (B) vµ (C) lµ: C3H7OH

vµ C3H5OH hoÆc C3H7OH vµ C3H3OH.Bµi 14. Mét hçn hîp (X) gåm 1 rîu no ®¬n chøc (A) vµ 1 axit no (B)

2 lÇn axit. Khèi lîng cña (X) lµ mX = x gam. Chia (X) lµm 3 phÇn b»ng nhau:

- PhÇn 1 cho t¸c dông víi natri d cho ra y lÝt hi®ro (®ktc).- PhÇn 2 ®èt ch¸y hÕt cho ra z gam CO2.

205

Page 20: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

a) TÝnh sè mol a (nA), b (nB) theo x, y, z.b) Cho x = 34,8 gam, y = 3,36 lÝt vµ z = 15,4 gam

* X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cña (A), (B).* TÝnh thµnh phÇn phÇn tr¨m theo khèi lîng cña hçn hîp (X).

c) PhÇn 3 ®un nãng víi H2SO4 (xóc t¸c). TÝnh khèi lîng este thu ®îc víi hiÖu suÊt ph¶n øng lµ 80%.

Cho: C = 12, H = 1, O = 16, N = 14, Cl = 35,5, Na = 23, K = 39, S = 32, Ca = 40, Br = 80.

Híng dÉn gi¶i :- §Æt c«ng thøc tæng qu¸t: A: CnH2n+1OH

vµ B: CmH2m(COOH)2

Gäi: a = nA, b = nB trong hçn hîp X.

V× khèi lîng cña hçn hîp X lµ x nªn ta cã :

a(14n + 18) + b(14m + 90) =

Hay: 14(na + mb) + 18(a + 2b) + 54b = (1)

- PhÇn 1 víi Na:

Ta cã ph¶n øng: CnH2n+1-OH + Na CnH2n+1-ONa + H2

a

CmH2m(COOH)2 + 2Na CmH2m(COONa)2 + H2 b b

a + 2b = (2)

- PhÇn 2 ®èt ch¸y:

CnH2n+1-OH + nCO2 + (n + 1)H2O

a na

CmH2m(COOH)2 + (m + 2)CO2 + (m + 1)H2O

b (m + 2)b

= na + (m + 2)b =

206

Page 21: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

Hay: na + mb + 2b = (3)

(3) na + mb = - 2b (3’)

Tõ (1) (2) (3’) 14

Hay: 26b =

b =

(2) a =

b)* Thay c¸c gi¸ trÞ cña x = 34,8 ; y = 3,36 ; z = 15,4Ta ®îc: a = 0,2 mol

b = 0,05 molTõ (3’), ta cã:

na + mb = = 0,25

0,2n + 0,05m = 0,25Hay: 4n + m = 5

n 1 2

m 1 (-)

C«ng thøc cÊu t¹o A: CH3- OH

B: CH2

* mA = 32g 0,2 3 = 19,2 g

mB = 104g 0,05 3 = 15,6 g

%A = 55,17

%B = 100 - 55,17 = 44,83

c)

PhÇn 3:

207

Page 22: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

0,05 mol 0,1 mol 0,05 mol

meste = 0,05 132 = 5,28 gam

Bµi 15. §èt ch¸y 1,6 gam mét este (E) ®¬n chøc ®îc 3,52 gam CO2 vµ 1,152 gam H2O.

a) T×m c«ng thøc ph©n tö cña (E).

b) Cho 10 gam (E) t¸c dông víi lîng NaOH võa ®ñ. C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ®îc 14 gam muèi khan. T×m c«ng thøc cÊu t¹o cña (E), biÕt (E) kh«ng ph©n nh¸nh.

c) (F) lµ mét ®ång ph©n cña (E), (F) t¸c dông víi NaOH t¹o ra mét r-îu mµ khi ®èt ch¸y mét thÓ tÝch h¬i rîu nµy cÇn ba thÓ tÝch oxi ®o ë cïng ®iÒu kiÖn. T×m c«ng thøc cÊu t¹o cña (F)

(Cho: Na = 23; Ba = 137; C = 12; H = 1; O = 16)

Híng dÉn gi¶i :

1. Gäi c«ng thøc ph©n tö (E) lµ CxHyO2, ta cã ph¬ng tr×nh

CxHyO2 + O2 xCO2 + H2O

a mol ax mol mol

Gäi nE = a mol

= 0,08 mol; = 0,064 mol

ta cã hÖ sau: a(12x + y + 162) = 1,6 (I)

ax = 0,08 (II)

= 0,064 ay = 0,128 (III)

Gi¶i hÖ 12ax + ay + 32a = 1,6

32a = 1,6 - 12 0,08 - 0,128 = 0,512

a = 0,016

(II) x = = 5

208

Page 23: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

y = = 8

C«ng thøc ph©n tö E: C5H8O2 nE = = 0,1 mol

Gäi c«ng thøc tæng qu¸t cña E: RCOOR

RCOOR + NaOH RCOONa + R- OH

0,1 0,1 0,1

nE = nNaOH = nRCOONa = 0,1 mol (v× E lµ este ®¬n chøc)

mNaOH = 0,1 40 = 4 g

mE + mNaOH = mmuèi + mrîu mrîu = 0

VËy E t¸c dông víi NaOH kh«ng t¹o thµnh rîu nªn E ph¶i lµ este vßng. Cã cÊu t¹o :

TÝnh = ThËt vËy

+ NaOH HO - CH2 - CH2 - CH2 - CH2 - COONa

mmuèi = 0,1 140 = 14 g (phï hîp ®Ò).

VI. C¸c bµi tËp tù gi¶i

1. ë 820oC h»ng sè c©n b»ng cña ph¶n øng ph©n hñy:

CaCO3 (r) CaO(r) + CO2(k) lµ K = 0,2

Trong mét b×nh kÝn, ch©n kh«ng, dung tÝch 22,4 (l) ë 820oC, ta ®a 0,1 mol CaCO3 vµo.

a) TÝnh thµnh phÇn sè mol mçi chÊt ë tr¹ng th¸i c©n b»ng.

b) Gi¶ sö t¨ng dÇn thÓ tÝch V (vÉn ë 820oC) vÏ c¸c ®å thÞ biÓu diÔn sù biÕn thiªn cña ¸p suÊt P vµ cña sè mol CaO theo thÓ tÝch V.

§¸p sè: 0,05 mol; 44,8 lÝt; P = 4(n -1)

2. Trong mét b×nh kÝn, ch©n kh«ng, dung tÝch 22,4 (l) ë 820oC, ta ®a 0,1 mol CaO vµo. Sau ®ã b¬m khÝ CO2, vÏ ®å thÞ biÓu diÔn sù

209

Page 24: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

biÕn thiªn cña ¸p suÊt P theo sè mol CO2 ®a vµo.

Khi ®èt ch¸y hoµn toµn hi®rocacbon A hoÆc B ®Òu cho CO2 vµ h¬i H2O theo tû lÖ 1,75: 1 vÒ thÓ tÝch. Cho bay h¬i hoµn toµn 5,06 gam A hoÆc B ®Òu thu ®îc mét thÓ tÝch h¬i ®óng b»ng thÓ tÝch h¬i cña 1,76 gam oxi trong cïng ®iÒu kiÖn. Cho 13,8 gam A ph¶n øng hoµn toµn víi dung dÞch AgNO3 (d) trong dung dÞch NH3 thu ®îc 45,9 gam kÕt tña, chÊt B kh«ng cã ph¶n øng võa nªu. Hi®rocacbon A ph¶n øng víi HCl cho chÊt C, hi®rocacbon B kh«ng ph¶n øng víi HCl. ChÊt C chøa 59,66% clo trong ph©n tö (vÒ khèi lîng). ChÊt C ph¶n øng víi Br2

theo tØ lÖ mol 1: 1, cã chiÕu s¸ng chØ thu ®îc 2 dÉn xuÊt chøa halogen. ChÊt B lµm mÊt mµu dung dÞch KMnO4 khi ®un nãng.

a) ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña A, B, C.

b) ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra ®èi víi A, B, C.

§¸p sè: C7H8; C7H12Cl4

3. XÐt ph¶n øng x¶y ra gi÷a c¸c chÊt khÝ ë nhiÖt ®é kh«ng ®æi:

mA + nB pC + qD.

Víi c¸c thÝ nghiÖm vµ cho c¸c kÕt qu¶ sau:

ThÝ nghiÖm [A] mol/l [B] mol/l V [mol.l-1.s-1]

1 0,2 0,2 4.10-4

2 0,2 0,3 9.10-4

3 0,8 0,8 256.10-4

a) ViÕt biÓu thøc tÝnh tèc ®é ph¶n øng.

TÝnh bËc cña ph¶n øng (m + n).

b) TÝnh h»ng sè tèc ®é ph¶n øng (K).

c) NÕu gi¶m ¸p suÊt cña hÖ thèng xuèng 2 lÇn th× tèc ®é cña ph¶n øng t¨ng hay gi¶m bao nhiªu lÇn?

§¸p sè: n= 2; m =1; k = 0,05; 8 lÇn

4. TÝnh n¨ng lîng m¹ng líi tinh thÓ ion muèi BaCl2 tõ c¸c d÷ kiÖn thùc nghiÖm sau ®©y:

NhiÖt t¹o thµnh tiªu chuÈn BaCl2 tinh thÓ: -205,6 kcal. mol-1

NhiÖt th¨ng hoa cña Ba(r¾n): + 46,0 kcal.mol-1

N¨ng lîng liªn kÕt cña Cl2: + 57,0 kcal.mol-1

¸i lùc electron cña clo: - 87,0 kcal.mol-1

N¨ng lîng ion hãa lÇn thø nhÊt cña Ba: + 119,8 kcal.mol-1

210

Page 25: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

N¨ng lîng ion hãa lÇn thø hai cña Ba: + 230,0 kcal. mol-1

§¸p sè: - 484,4 KCal/mol

5. KhÝ N2O4 kÐm bÒn, bÞ ph©n ly mét phÇn theo ph¬ng tr×nh:

N2O4 2NO2 (1)

Thùc nghiÖm cho biÕt c¸c sè liÖu sau khi (1) ®¹t tíi tr¹ng th¸i c©n b»ng ë ¸p suÊt chung 1 atm:

NhiÖt ®é

(0oC)

35 45

(g) 72,45 66,80

( lµ khèi lîng mol trung b×nh cña hçn hîp khÝ ë tr¹ng th¸i c©n b»ng)

a) TÝnh ®é ph©n ly cña N2O4 ë c¸c nhiÖt ®é ®· cho.

b) TÝnh h»ng sè c©n b»ng Kp cña (1) ë mçi nhiÖt ®é trªn.

c) Cho biÕt (1) lµ ph¶n øng thu nhiÖt hay táa nhiÖt. Gi¶i thÝch? (Khi tÝnh lÊy tíi ch÷ sè thø 3 sau dÊu phÈy).

§¸p sè: a) 27% & 33,7%; b) Kp= 0,315 vµ 0,513

6. §èt ch¸y 0,6 gam hîp chÊt h÷u c¬ A thu ®îc 0,88 gam CO2 vµ 0,36 gam H2O. Cho 0,6 gam A t¸c dông víi Na thu ®îc 112 ml H2 (®ktc). Hi®ro hãa A (cã xóc t¸c), thu ®îc hîp chÊt B; ®èt ch¸y 1,24 gam chÊt B thu ®îc 1,76 gam CO2; cßn khi cho 1,24 gam B t¸c dông víi Na th× thu ®îc 448 ml H2 (®ktc). ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra vµ gäi tªn cña A.

§¸p sè: OH - CH2 - CHO

7. Cho biÕt ®é tan cña canxi sunfat lµ 0,2 gam trong 100 gam níc (ë 20oC) vµ khèi lîng riªng cña dung dÞch CaSO4 b·o hßa d = 1g/ml. Hái khi trén 50 ml dung dÞch CaCl2 0,012 M víi 150 ml dung dÞch Na2SO4

0,004 M (ë 20oC) cã kÕt tña xuÊt hiÖn kh«ng?

§¸p sè: [Ca2+] = [SO ] = 0,003 M

8. Hai b×nh kÝn A vµ B ®Òu cã dung tÝch lµ 5,6 lÝt ®îc nèi víi nhau b»ng mét èng cã khãa K dung tÝch èng kh«ng ®¸ng kÓ. Lóc ®Çu khãa K ®ãng.

B×nh A chøa H2, CO, HCl (kh«); b×nh B chøa H2, CO vµ NH3; sè mol H2 trong A b»ng sè mol CO trong B, sè mol H2 trong B b»ng sè mol CO trong A. Khèi lîng khÝ trong B lín h¬n trong A lµ 1,125 gam. NhiÖt ®é ë 2 b×nh ®Òu b»ng 27,3oC; ¸p suÊt khÝ trong A lµ 1,32 atm, trong B lµ 2,2 atm.

211

Page 26: De Thi Casio Mon Hoa Co Huong Dan Giai

Më khãa K cho khÝ ë 2 b×nh khuÕch t¸n lÉn vµo nhau. Sau mét thêi gian, thµnh phÇn khÝ trong 2 b×nh nh nhau. §a nhiÖt ®é 2 b×nh ®Õn 54,6oC; ¸p suÊt khÝ trong 2 b×nh ®Òu b»ng 1,68 atm.

a) TÝnh phÇn tr¨m vÒ thÓ tÝch cña c¸c khÝ trong A vµ B ë thêi ®iÓm ban ®Çu.

b) TÝnh thµnh phÇn % vÒ khèi lîng c¸c khÝ trong b×nh ë thêi ®iÓm cuèi.

BiÕt r»ng ë nhiÖt ®é ®· cho chÊt r¾n t¹o thµnh kh«ng bÞ ph©n hñy vµ chiÕm thÓ tÝch kh«ng ®¸ng kÓ.

(Cho Ca = 40; O = 16; S = 32; C = 12; Cl = 35,5; N = 14; H = 1)

§¸p sè: 30%; 20%; 50% vµ 4,59%; 64,22%; 31,19%

9. Chia m gam hçn hîp (X) gåm metanol vµ 3 hy®rocacbon ë thÓ láng liªn tiÕp trong d·y ®ång ®¼ng lµm 2 phÇn b»ng nhau:

- PhÇn 1: Cho ph¶n øng víi Na d thu ®îc 1,12 lÝt khÝ H2 (®ktc)

- PhÇn 2: §èt ch¸y hoµn toµn, s¶n phÈm ch¸y cho ®i qua b×nh ®ùng dung dÞch Ba(OH)2 d thÊy khèi lîng b×nh nÆng thªm 154,7 gam ®ång thêi xuÊt hiÖn 462,95 gam kÕt tña tr¾ng.

1. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña 3 hi®rocacbon trªn.

2. TÝnh m gam.

3. Trong mét phßng thÝ nghiÖm vÒ ®éng c¬ næ ngêi ta ®èt ch¸y

hoµn toµn lîng hçn hîp (X) trong mét xylanh dung tÝch 89 cm3 nhËn

thÊy ¸p suÊt t¹o ra ngay sau khi ®èt lµ 41,836 atm. TÝnh nhiÖt ®é (oC) cña xylanh khi Êy.

§¸p sè: C5H12; C6H14; C7H16 vµ 142 g; 190,340C

10. Cation Fe3+ lµ axit, ph¶n øng víi níc theo ph¬ng tr×nh:

Fe3+ + 2H2O Fe(OH)2+ + H3O+

Ka cña Fe3+ lµ 10-2,2. Hái ë nång ®é nµo cña FeCl3 th× b¾t ®Çu cã kÕt tña Fe(OH)3. TÝnh pH cña dung dÞch ®ã biÕt Tt Fe(OH)3 = 10-38

§¸p sè: pH = 1,8

212