de tweede wereldoorlog herdacht een lesje ‘vergangenheitsbewältigung’ de tweede wereldoorlog...
TRANSCRIPT
![Page 1: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/1.jpg)
De Tweede Wereldoorlog herdacht
Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 2: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/2.jpg)
INHOUD
1. Herdenken in Nederland• Hoe herdenken we nu en hoe deden we
dat vroeger?
2. Herdenken in Duitsland• Vergangenheitsbewältigung
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 3: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/3.jpg)
Nationale herdenking in Nederland
De Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam op 4 mei
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 4: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/4.jpg)
1933-2013: “zerstörte Vielfalt”
Hoe herdenkt men de oorlog in Duitsland?
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 5: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/5.jpg)
Herdenken in Duitsland
Wanneer?
Niet één nationale herdenking, maar meerdere speciale herdenkingsdagen:
• 8 mei: Tag der Befreiung • 27 januari: Tag des Gedenkens an die
Opfer des Nationalsozialismus• Volkstrauertag (2e zondag voor
Advent)
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 6: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/6.jpg)
Herdenken in Duitsland
Hoe?
• kransleggingen• herdenkingen in Bondsdag• speciale toespraken, gebeurtenissen en
tentoonstellingen tijdens speciale ‘ronde’ jaren (zoals 2013).
• uitgebreide aandacht op radio en tv.
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 7: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/7.jpg)
8 mei Tag der Befreiung
Op 8 mei 1945 gaf Duitsland zich over. Duitsland herdenkt de nederlaag in de oorlog en de
bevrijding van het nazisme.
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 8: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/8.jpg)
27 januari
Op 27 januari werd Auschwitz door de Russen bevrijd. Die dag worden de slachtoffers van het nationaal-socialisme
herdacht. De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 9: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/9.jpg)
2e zondag voor Advent Volkstrauertag
Alle doden van àlle oorlogen en de offers van Gewaltherrschaft aller Nationen worden herdacht.
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 10: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/10.jpg)
Speciale herdenkingen op ‘ronde jaren’
Inwijding Denkmal für die ermordeten Juden Europas, Berlijn mei 2005
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 11: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/11.jpg)
Vergangenheitsbewältigung
Het herdenken van de oorlog en rekenschap geven van het verleden is in Duitsland heel
belangrijk.
Er is een speciaal woord voor:
‘Vergangenheitsbewältigung’
Het betekent ‘in het reine komen met het verleden’
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 12: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/12.jpg)
Ingewikkeld herdenken
Herdenken in Duitsland is niet makkelijk,
getuigt ook de geschiedenis van de Neue Wache Berlijn:
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 13: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/13.jpg)
De Neue Wache
De Neue Wache tijdens het nationaal-socialisme, Berlijn juni 1931
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 14: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/14.jpg)
De Neue Wache
![Page 15: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/15.jpg)
Herdenken na de eenwording
De Neue Wache na de Tweede Wereldoorlog. Foto: Harabanar, Wikipedia Commons
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 16: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/16.jpg)
1970: Historische knieval Willy Brandt
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 17: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/17.jpg)
Column Arnon Grunberg
- invoegen -
Arnon Grunberg, ‘Mooie symboliek’, in: ‘Voetnoot’ De Volkskrant 2 april 2013
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 18: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/18.jpg)
Column Arnon Grunberg
Op Witte Donderdag waste de paus in een jeugdgevangenis de voeten van enkele gevangenen, waaronder de voeten van twee vrouwen, een van hen was een moslima. Dat de paus besloot vrouwenvoeten te gaan wassen is bij sommige conservatieven in de kerk slecht gevallen.
Ik vind het mooi. Zeker, het is een symbolisch gebaar, maar symboliek kan bijzonder krachtig zijn. Ook het knielen van Willy Brandt in 1970 voor het monument van het getto in Warschau was een symbolisch gebaar, maar de politieke betekenis ervan kan nauwelijks worden overschat.
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 19: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/19.jpg)
Column Arnon Grunberg
Misschien zouden enkele christelijke hoogwaardigheidsbekleders in Nederland de voeten van uitgeprocedeerde asielzoekers kunnen wassen. De heer Rutte op zijn beurt neemt de voeten van bankiers voor zijn rekening om te laten zien dat ook bankiers mensen zijn.
De heer Krol ontfermt zich over de voeten van demente bejaarden. Idealisme bestaat uit kleine stapjes. Laten we beginnen elkaars voeten te wassen.
Arnon Grunberg, De Volkskrant 2 april 2013De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 20: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/20.jpg)
Herdenken in de jaren ‘80
Toespraak Von Weizsäcker Reagan bezoekt Bittburg
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 21: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/21.jpg)
Herdenken in 21e eeuw
2010: Onderzoek in Die Zeit: jongeren zijn nog wel geïnteresseerd in De Tweede Wereldoorlog, maar zien het als geschiedenis, en hebben geen zin in opgelegd schuldgevoel.
2011: Duitse president Gauck houdt 5 mei lezing in Nederland.
De Tweede Wereldoorlog herdacht
![Page 22: De Tweede Wereldoorlog herdacht Een lesje ‘Vergangenheitsbewältigung’ De Tweede Wereldoorlog herdacht](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062319/5551a0ed4979591f3c8b520c/html5/thumbnails/22.jpg)
5 mei-lezing
‘Juist omdat wij Duitsers de last en de schuld van
de geschiedenis op ons hebben genomen, geldt
voor ons, en geldt ook voor mij: wij vieren samen
met iedereen de bevrijding van het
nationaalsocialistische juk, wij vieren mee met
iedereen die destijds zijn onafhankelijkheid en
vrijheid weer terugkreeg. En wij voelen mee met
iedereen die juist nu in andere delen van de
wereld de vrijheid ontdekt of herontdekt.’
De Tweede Wereldoorlog herdacht