تکنیک دلفی

اللهیزینب روح

ریحانه باستانی

سمسارزادهامیرحسین

روش دلفی

تاریخچه و تعریف روش

مراحل روش

شرایط به کارگیری

نقاط ضعف، قوت و محدودیت ها

مطالعه موردی

برای پیش بینی نظامی، توسط 1953در سالOlaf

Helmer وNorman Dalkeyایجاد شد.

یع به عنوان ابزار پیش بینی در بسیاری از صنا1960در دهه

.آمریکایی استفاده شد

منتقدان ادعا کردند روش دلفی فقدان روش 1970در دهه

.تحقیق علمی می باشد

پایان نامه با این موضوع ارائه شد800بیش از 1980در دهه.0

200

400

600

800

1000

1200

1960's 1970's 1980's 1990's

Delphi Studies

تاريخچه

روش دلفی

فرایندی ساختار یافته

ن و برای جمع آوری و طبقه بندی دانش موجود در نزد گروهی از کارشناسا

خبرگان

اسخ ها و از طریق توزیع پرسشنامه در بین این افراد و بازخور کنترل شده پ

نظرات

مراحل روش دلفی

ارسال اولین پرسش نامه به اعضاء هیات ها . 5

... (رفع ابهامات استنباطی و)بررس ی پرسش نامه از نظر نوشتاری . 4

راه اندازی فعالیتهای تنظیم پرسش نامه برای دور اول . 3

(قمتخصصان و خبرگان حوزه تحقی)انتخاب یک یا چند هیات جهت شرکت در فعالیت ها . 2

تشکیل تیم اجرا و نظارت بر انجام دلفی . 1

(ادامه)مراحل روش دلفی

آماده سازی گزارش توسط تیم تحلیلگر. 10

تاحصول پایداری در پاسخ های در ۹الی ۷مراحل )تجزیه و تحلیل پاسخ های رسیده در دور دوم . 9

(یافتی ادامه می یابد

ارسال پرسش نامه دور دوم برای اعضاء هیات ها . 8

(با بازنگری های مورد نیاز)آماده کردن پرسش نامه دور دوم . 7

تجزیه و تحلیل پاسخ های رسیده در دور اول . 6

مراحل دلفي

تفاوت دلفی با طوفان فکری

در دلفی افراد هیچ گاه به صورت گروه در یک جلسه و دور یک میز جمع

.دهدشوند و در واقع رویارویی مستقیم رخ نمینمی

ی بعلت اساس و فلسفه این تکنیک این است که افراد در تکنیک طوفان فکر

این هایشان را مطرح نمایند لذا درتوانستند بعض ی از ایدهشرم و خجالت نمی

.روش افراد به صورت کالمی و رودررو درگیر بحث نمی شوند

مهم ترین مشخصه های دلفی

غلبه بر نکات منفی موجود در کمیته های متعارف

عدم افشای هویت

بازخوردکنترل شده

پاسخ های مبتنی بر آمار

مواقع استفاده

رویکردهای نظری و یا برون یابی روندها »در مقایسه با « افرادی با بینش و تجربه زیاد»اگر استفاده از آراء(Trend

Extrapolations) »برای پیش بینی آینده از قدرت بیشتری برخوردار باشد.

اگر موضوع، پیچیده و اطالعات مربوط به آن احتمالی و کم باشد.

گیری موثر برخوردار نباشندارتباط اگر کارشناسان و خبرگان شرکت کننده، از سابقه کافی برای.

مواقعی که نیاز باشد دانش صریح و ضمنی افراد با یکدیگر ترکیب شود و به یک مطلب قابل بیان تبدیل شود.

اگر سوابق و تجربیات مورد نیاز تحقیق، طیف گسترده ای ازسوابق و تجربیات را در بر بگیرد.

اگر تبادل نظر از طریق برگزاری جلسات و گردهمایی ها ممکن نباشد.

اگر ناسازگاری میان افراد بسیار زیاد بوده و یا شرایط سیاس ی مطلوبی وجود نداشته باشد.

مثال هایی از موارد استفاده دلفی

کاربرد در حوزه تحصیالت:

تعیین اهداف کمی و کیفی آموزش ی–

ریزی تحصیلی و آموزش یبرنامه–

های آموزش یتعیین معیارها و سیاست–

های آموزش ی و نیازهای تحقیقاتیهای اقتصادی اجتماعی بر سیستمپیش بینی تأثیر پیشرفت

ها در جامعهها و مراکز بهداشتی و نقش این سیستمساختارهای آینده بیمارستان

ها برای ساخت و سازهای مربوط به استفاده از زمینتدوین سیاست

خروجی های روش دلفی

خروجی های روش دلفی چیزی جز یک نظریه نیست .

بسته اعتبار نظریه به اعتبار نظرات افراد شرکت کننده در این روش وا

.است

اس دیدگاه ها و نظرات شرکت کنندگان بر اساس روابط آماری و نه بر اس

.اراء اکثریت و اقلیت خالصه می شود

هاهای تحلیل خروجیروش

های روش دلفی وجود داردهای مختلفی برای تحلیل خروجیروش.

ون این ها چگونه است چبهتر است از قبل مشخص باشد که نحوه تحلیل خروجی

.گذاردها اثر مینامهامر بر طراحی سواالت و پرسش

روش رتبه بندی. 1

عداد طور مثال بررس ی تبه. ترین راه بیان نتایج استها سادهبندی آماری دادهرتبه

بندی بر اساس تعداد موافقانموافقان و مخالفان یک موضوع و رتبه

بندی کیفیدسته. 2

طور مثال هب. بندی کرد که هم کیفی و هم کمی باشدها را به صورتی تقسیمتوان دادهمی

هابندی موضوعات مختلف بر اساس اهمیت آندسته

گرافیک. 3

خوبی نشان دادتوان نتایج را بهبا استفاده از گرافیک نیز می.

سناریو یا نقشه راه. 4

حتمالی ترسیم صورت نقشه راه و یا یک سناریو از وقایع اتوان نتایج تکنیک دلفی را بهمی

.کرد

مزایای استفاده از روش دلفی

مختلفتنظراازکهکندمیفراهمکنندهشرکتکارشناسانبرایراامکانایندلفیروشونندکفکردیگرانوخودنظراترویشخص یتعصباتازدور بهفضاییدروشوندآگاه.کننداصالحراخودنظر

ازدور بههاآنکهکندمیفراهمراامکاناینکنندهشرکتافرادنامنبودنمشخص.کنندابرازراخودنظراتسازمانییاگروهیتقیدات

موردواندتمینیازصورتدرواستدستيابیقابلفرآیندایندرکارشناسانفکری سیر.گیردقراراستفاده

وجبماینونیستیکدیگرکناردرکارشناسانفیزیکیحضور بهنیازی روشایندر

.شودمیمتعددکارشناساندانشازاستفادهسهولت

معایب روش دلفی

نتیجه گیری مطلوب از این روش به موارد زير بستگي زيادي دارد:

سطح دانش کارشناسان شرکت کننده•

ترکیب کارشناسان•

وضوح تعریف مساله و سواالت•

نحوه گزارش دهی خروجی•

کنندفرض این روش این است که کارشناسان تمایل دارند در نظراتشان تجدید نظر.

(ادامه)معایب روش دلفی

دررکتشبهراهاکنندهشرکتمالیهایپرداختباکنندمیسعیدلفی،مجریانازبرخی

.دهدقرارتاثیرتحترانتایجاستممکنروشاین.کنندترغیبدلفیفرآیند

نظرها،کنندهشرکتآندرکهداردوجود«جمعیانگاری درست»گیری شکلخطرهمواره

Group).دهندمیتطابقسایرینقضاوتباراخود Thinking)

لحاظهبتواندمیآنتکمیلودارداحتیاجزیادیزمانبهروشاینازمطلوبگیری نتیجه

.باشدداشتهمحققبرایزیادیهزینهزمانی

راهکارهایی برای استفاده بهینه از روش دلفی

تحقیقاهدافساختنروشنومسالهدقیقتعریف

تستانجامpilotسواالتاحتمالیهایابهامرفعبرای

سواالتازابهامرفعوتوضیحهرگونهبرایطرحمدیرانومحققینبودندسترسدر

بیایدعملبهالزمدقتبایدکارشناسانانتخابدر.

کارشناسانتخصصباالیسطح

نیازموردهایتخصصانتخابدرتعادل

موضوعبهمندعالقهافرادخابانت

راهکارهایی برای استفاده بهینه از روش دلفی

حفظ اصل ناشناس بودن کارشناسان برای یکدیگر

حداقل ساختن دخالت محققین در فرآیند انجام طرح

مشخص کردن جوانب مختلف بحث توسط کارشناسان و نه محققین

تلقی نتیجه این روش به عنوان یک تخمین و نه یک نتیجه علمی دقیق

مثال به کارگیری روش دلفی

1فاز

طوفان فکری

، تعیین کاربردهای گوناگون، شناسایی اثرات اجتماعی، DABامکان سنجی تکنولوژی )ابعاد مسئله شناسایی

(... بررس ی بخش بندی های جامعه و

پرسشنامه اولیهی مورد سئوال، تنظیم متغیر ها، تعیین اولیه خبرگان:فازخروجی این

:2فاز

تحدید

.پرسشنامه تنظیم شده در اختیار خبرگان قرار می گیرد

ها و تنظیم پرسشنامه دوم و تحلیل پاسختجزیه :خروجی

3فاز

ر تعیین عوامل موث

در انتقال

تکنولوژی

ارائه نتایج تلخیص شده از پرسشنامه اول به خبرگان و تقاضای برای پاسخگویی به پرسشنامه دوم

خروجی این مرحله، تجزیه و تحلیل پرسشنامه دوم، ارائه نتایج

خبرگان

رسانهعلومزمینهدرخبره

شناس یجامعهزمینهدرمتخصص

تکنولوژیمدیر

صنعتیمدیر

رانندگیوراهنماییکارشناس

نشانیآتشیاواورژانسامور کارشناسان

متغیر های ورودی

برایممکنهایکاربردDABایراندر

ازبکارگیری برایالزمهایساختزیرDABایراندر

ازبکارگیری اجتماعیاثراتDABایراندر

ازاستفادهشدنهمگانیبرایالزمزمانDABایراندر

کاربرانتعدادDABایراندر

ازاستفادهبرایکاربرانانتظارموردقیمتDABایراندر

ایراندرآیندهساله5درتکنولوژیاینآینده

رسش نامه دور اول پ

؟باشدمیمیزانچهروزانهکاری اطالعاتداشتناختیاردربهشمانیازخوداجتماعی-اقتصادیفعالیتحوزهبهتوجهبا

؟استبرخورداراهمیتیدرجهچهازشمافعالیتحوزهدرروزانهاطالعاتبهدسترس ی

؟گیریدمیبهرههاییتکنولوژیچهازخودفعالیتحوزهدرروزانهاطالعاتبهدسترس یبرایحاضرحالدر

؟داردبردرشمامتبوعسازمانبرایراایهزینهچهموجودهایتکنولوژیازبکارگیری

(.بفرماییدبیانراانکلیآناهدافباشد،میموجودایبرنامهیاوسنداگر)دارد؟وجودشمامتبوعسازماندرارتباطاتسطحارتقایبرایمدون ایبرنامهآیا

؟باشدمیچگونهسازد،میآسانرااطالعاتبهدسترس یکهموجودهایتکنولوژیبهنسبتشما،متبوعسازمانیاوفعالیتحوزهدرافرادنگرش

؟باشدمیهاییساختزیرچهبهنیازشمافعالیتحوزهیاوسازماندردیجیتالهایرادیوتکنولوژیازبکارگیری منظور به

؟باشدمیDABمزایاازمندیبهرهبرایسرمایهمیزانچهانجامبهحاضرشمامتبوعسازماناطالعات،بودندسترساهمیتدرجهبهتوجهبا

؟گذاردمیشمامتبوعسازماندراجتماعیوفرهنگیآثارچهآنازبکارگیری اطالعات،سریعانتقالدرتکنولوژیاینباالیتوانبهتوجهبا

؟داشتخواهددنبالبهرااجتماعیهایپیامدچهدیجیتالهایرادیوازبکارگیری

؟داردهاتکنولوژینوعاینبهمثبتنگرش یخودفرهنگیواجتماعیخاصابعادباایرانیجامعهشمانظربه

؟دانیدمیخودسازمانیاوفعالیتحوزهمدتبلنداهدافراستایدرراچنینیاینهایتکنولوژیازاستفادهآیا

؟باشدرسانیاری الکترونیکدولتراستایدرخوداهدافبهرسیدندرراکشور تواندمیتکنولوژی،اینازبکارگیری آیا

؟باشدموثرجامعه،سطحدرآنازاستفادهتعمیقدرتواندمیتبلیغاتیچهدیجیتالهایرادیوکاربردوسیعگسترۀبهتوجهبا

؟کنیدمیپیشنهادتکنولوژیاینبرایرادیگری هایکاربردچه

پرسش نامه دور دومسئوالردیف

کامال

موفقمموافقم

نظری

ندارممخالفم

کامال

مخالفم

.استفاده از تکنولوژی های دیجیتال برای من آسان می باشد1

.استفاده از اینترنت برای من آسان می باشد2

.استفاده از سرویس های انتقال داده و پیام دیجیتال برای من آسان خواهد بود3

4DABبرای دریافت داده مناسب خواهد بود.

.برای من مفید می باشدDABقابل جا به جا بودن 5

.رادیو ابزاری کسل کننده است6

.پیدا کردن برنامه دلخواه در رادیو بسیار سخت می باشد7

.اسامی را بهتر از اعداد به خاطر می سپارم8

.جستجوی نام کانال رادیویی بهتر از جستجوی موج رادیو می باشد9

.کیفیت صدا رادیو های حاضر پایین است10

.تبلیغات رادیویی برای من جذاب است11

.استفاده از لوازم دیجیتال من را منزوی کرده است12

.هنگام دریافت پیام دیدن افراد برای من جالب است13

.استفاده از تکنولوژی های جدید برای من لذت بخش است14

.داشتن ابزاری که دیگران دارند اعتماد به نفس مرا افزایش می دهد15

.در رو دارمهنگام انجام فعالیت های روزانه نیاز به مکاملات رو 16

.قطع ارتباط هنگام دریافت پیام مرا آزار می دهد17

.هنگام کار با اینترنت استرس دارم18

.قیمت وسایل مورد استفاده برای من مهم می باشد19

.در استفاده از تکنولوژی های جدید تردید دارم20

اهداف

شناسايي فرضيات در نظر خبرگان و انتقال آگاهي از سيستم هاي : دور اولDAB

نتايج دور اول و تعيین مهمترين عامل بر هر يك از مخاطب ها وجمع بندي : دور دوم

DABآستانه هزینه ای دارد

تخصص های مورد نیاز

رانندگيوراهنمايي

اورژانس

(نقلوحملسيستم هاي)شهرداري

بورسكارگزارانوبهاداراوراقبورس

نتایج

نیروی انتظامی

DAB

Data1,2,3

IRIB

POLICE

receiver1 receiver2 receiver4receiver3

GP

RS

INT

ER

NE

T

De

dic

ate

d R

ad

io L

ink

DA

B

Data

1,2

,3

Provider

Provider

Data1

Data2

Data3

receiver1 receiver2 receiver4receiver3

receiver1 receiver2 receiver4receiver3

اورژانسIRIB TRAFFIC

CENTER

Ambulance Ambulance Ambulance Ambulance

GPR

S

RAD

IO

)

( GPRS

INTE

RNET

Dedicated R

adio Link

Provider

Provider

H H H H

Data 1

Data 2

GPR

S

RAD

IO

)

(

بورس اوراق بهادار

DAB

Data

IRIB

GP

RS

INT

ER

NE

T

De

dic

ate

d R

ad

io L

ink

DA

B

Provider

Provider

Provider

Provider

تاکسیرانی

DAB

Data1,2,3

IRIB

TAXI

CENTER

TAXI1 TAXI2 TAXI4TAXI3

GP

RS

INT

ER

NE

T

De

dic

ate

d R

ad

io L

ink

DA

B

Data

1,2

,3

Provider

Provider

Data1

Data2

Data3

TAXI1 TAXI2 TAXI4TAXI3

TAXI1 TAXI2 TAXI4TAXI3

Traffic Center

GP

RS

INT

ER

NE

T

De

dic

ate

d R

ad

io L

ink