demans(bunama)

64
DEMANS(BUNAMA) DEMANS(BUNAMA) Prof.Dr.Önder Us Prof.Dr.Önder Us Doç.Dr.Neşe Tuncer Elmacı Doç.Dr.Neşe Tuncer Elmacı

Upload: demetria-vance

Post on 03-Jan-2016

86 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

DEMANS(BUNAMA). Prof.Dr.Önder Us Doç.Dr.Neşe Tuncer Elmacı. DEMANS. Zihinsel fonksiyonlarda ilerleyici bozulma Yaşlılıkta en önemli sağlık problemlerinden biri Beklenen ömrün uzaması ile demans sıklığı da artmaktadır. DEMANS. Mental, zihinsel fonksiyonlarda bozulma. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: DEMANS(BUNAMA)

DEMANS(BUNADEMANS(BUNAMA) MA)

Prof.Dr.Önder UsProf.Dr.Önder Us

Doç.Dr.Neşe Tuncer ElmacıDoç.Dr.Neşe Tuncer Elmacı

Page 2: DEMANS(BUNAMA)

DEMANSDEMANS

Zihinsel fonksiyonlarda ilerleyici Zihinsel fonksiyonlarda ilerleyici bozulmabozulma

Yaşlılıkta en önemli sağlık Yaşlılıkta en önemli sağlık problemlerinden biriproblemlerinden biri

Beklenen ömrün uzaması ile Beklenen ömrün uzaması ile demans sıklığı da artmaktadır.demans sıklığı da artmaktadır.

Page 3: DEMANS(BUNAMA)

DEMANSDEMANS

Mental, zihinsel fonksiyonlarda Mental, zihinsel fonksiyonlarda bozulma.bozulma.

Aynı zamanda davranış Aynı zamanda davranış değişiklikleri, psikolojik sorunlardeğişiklikleri, psikolojik sorunlar

Günlük yaşam aktivitelerinde Günlük yaşam aktivitelerinde bozulmabozulma

Page 4: DEMANS(BUNAMA)

DEMANSDEMANS

Zihinsel fonksiyonlarZihinsel fonksiyonlar BellekBellek DikkatDikkat AlgılamaAlgılama KonuşmaKonuşma PlanlamaPlanlama Karar vermeKarar verme

Page 5: DEMANS(BUNAMA)

DEMANSDEMANS

Bazı demans türleri tedavi Bazı demans türleri tedavi edilebilir.edilebilir.

Bazılarında ise tedavi olanakları Bazılarında ise tedavi olanakları sınırlıdır.sınırlıdır.

Page 6: DEMANS(BUNAMA)

DEMANSDEMANS

Demans değişik nedenlere bağlı Demans değişik nedenlere bağlı olabilirolabilir

Bir nörolojik yada tıbbi Bir nörolojik yada tıbbi problemin parçası olabilirproblemin parçası olabilir

Vit B12 eksikliği, tiroid bezinin Vit B12 eksikliği, tiroid bezinin yetersiz çalışması, beyin damar yetersiz çalışması, beyin damar hastalıkları gibihastalıkları gibi

Page 7: DEMANS(BUNAMA)

DEMANSDEMANS

Sıklığı yaşla artmaktadır.Sıklığı yaşla artmaktadır. 60-65 yaş % 160-65 yaş % 1 75-79 yaş % 675-79 yaş % 6 80 ve üstü % 20 ve 80 ve üstü % 20 ve ↑↑

Page 8: DEMANS(BUNAMA)

DEMANSDEMANS

Normal beyinNormal beyin Yaşlanma süreciYaşlanma süreci Hafif zihinsel bozuklukHafif zihinsel bozukluk DemansDemans Demansın nedenleriDemansın nedenleri Tedavi edilebilir demanslarTedavi edilebilir demanslar

Page 9: DEMANS(BUNAMA)

DEMANSDEMANS

Demansın belirtileriDemansın belirtileri Alzheimer hastalığıAlzheimer hastalığı TedaviTedavi Demanslı hastaya yaklaşımDemanslı hastaya yaklaşım Demanslı hastalarda karşılan Demanslı hastalarda karşılan

sorunlarla başetme yöntemlerisorunlarla başetme yöntemleri

Page 10: DEMANS(BUNAMA)

Yaşlanma Nedir?Yaşlanma Nedir?

Yılların zaman içinde vücudumuzda Yılların zaman içinde vücudumuzda yaptığı harabiyet sonucu ortaya yaptığı harabiyet sonucu ortaya çıkan değişikliklerçıkan değişiklikler

İnsanların yaşlanma hızlarında İnsanların yaşlanma hızlarında farklılıklar vardır.farklılıklar vardır.

Kalıtım + Yaşam tarzı + Çevresel Kalıtım + Yaşam tarzı + Çevresel etkenler + Diğer hastalık süreçlerietkenler + Diğer hastalık süreçleri

Page 11: DEMANS(BUNAMA)

Yaşlanma zihinsel faaliyetleri Yaşlanma zihinsel faaliyetleri etkiler mi?etkiler mi?

Beyinde bulunan milyarlarca hücre yaşlandıkça Beyinde bulunan milyarlarca hücre yaşlandıkça yavaş yavaş azalır ve beyin kitlesinin yavaş yavaş azalır ve beyin kitlesinin azalmasına, küçülmesine neden olur.azalmasına, küçülmesine neden olur.

Her zaman hastalığa neden olacak boyutta Her zaman hastalığa neden olacak boyutta değildir.değildir.

Yaşlılıkta bir miktar bellek ve mantık yürütme Yaşlılıkta bir miktar bellek ve mantık yürütme becerisi kaybı beklenebilir.becerisi kaybı beklenebilir.

Temas,tat, işitme,görme ve koku gibi duysal Temas,tat, işitme,görme ve koku gibi duysal yetenekler sinir hücreleri arasındaki iletişim yetenekler sinir hücreleri arasındaki iletişim yavaşladığı için körelebilir. yavaşladığı için körelebilir.

Page 12: DEMANS(BUNAMA)

Beyin nasıl çalışır?Beyin nasıl çalışır?

Vücudun tüm fonksiyonlarını kontrol Vücudun tüm fonksiyonlarını kontrol eder.eder.

Duygularımızı düzenler ve Duygularımızı düzenler ve şekillendirir.şekillendirir.

Fiziksel aktivitelerimizi izler ve Fiziksel aktivitelerimizi izler ve yönetir.yönetir.

Page 13: DEMANS(BUNAMA)

Beyin nasıl çalışır?Beyin nasıl çalışır? Beyindeki sinir hücreleri elektrik Beyindeki sinir hücreleri elektrik

sinyaller üretirler ve bu uyarılar sinyaller üretirler ve bu uyarılar devre adı verilen yollarca devre adı verilen yollarca iletilirler. Bu devreler bilgileri iletilirler. Bu devreler bilgileri almaya, işlemeye, depolamaya, almaya, işlemeye, depolamaya, aktarmaya ve geri çağırmaya aktarmaya ve geri çağırmaya yararlar.yararlar.

Page 14: DEMANS(BUNAMA)

Nöronlar ve hücre Nöronlar ve hücre haberleşmesihaberleşmesi

Page 15: DEMANS(BUNAMA)

Beyin nasıl çalışır?Beyin nasıl çalışır? Beyinimiz bu sinir ağlarından Beyinimiz bu sinir ağlarından

yüzlerce mesaj alır, bunları yüzlerce mesaj alır, bunları yorumlayıp önceliklerini belirler, yorumlayıp önceliklerini belirler, değişik bilgi parçaları depolanmak değişik bilgi parçaları depolanmak üzere ilgili yerlere aktarılır.üzere ilgili yerlere aktarılır.

Yorumlama tamamlandığında, Yorumlama tamamlandığında, beynimiz vücut parçalarımıza nasıl beynimiz vücut parçalarımıza nasıl davranması gerektiğini bildirir davranması gerektiğini bildirir emirler gönderir.emirler gönderir.

Page 16: DEMANS(BUNAMA)
Page 17: DEMANS(BUNAMA)

Beyinin bölümleri ve Beyinin bölümleri ve görevlerigörevleri

Frontal Lob: Frontal Lob: Kişilik, problem Kişilik, problem çözme,soyut çözme,soyut düşünce, beceri düşünce, beceri gerektiren işlerin gerektiren işlerin yapılmasından yapılmasından sorumludur.sorumludur.

Page 18: DEMANS(BUNAMA)

Beyinin bölümleri ve Beyinin bölümleri ve görevlerigörevleri

Parietal LobParietal Lob

Ağrı,tad,dokunma Ağrı,tad,dokunma gibi duyuları alırgibi duyuları alır

Page 19: DEMANS(BUNAMA)

Beyinin bölümleri ve Beyinin bölümleri ve görevlerigörevleri

Temporal Lob: Temporal Lob: Bellek,algılama, Bellek,algılama, işitme, söyleneni işitme, söyleneni anlamaanlama

Page 20: DEMANS(BUNAMA)

Beyinin bölümleri ve Beyinin bölümleri ve görevlerigörevleri

Oksipital Lob: Oksipital Lob: GörmeGörme

Page 21: DEMANS(BUNAMA)

Zihinsel(Bilişsel) Zihinsel(Bilişsel) FonksiyonlarFonksiyonlar

Bilişsel İşlevler:Bilmemizi, öğrenmemizi Bilişsel İşlevler:Bilmemizi, öğrenmemizi sağlayan işlevlerdir.sağlayan işlevlerdir.

Bunlar;Bunlar; AlgıAlgı DikkatDikkat MuhakemeMuhakeme Mantık yürütmeMantık yürütme BellekBellek İnsiyatifİnsiyatif

Page 22: DEMANS(BUNAMA)

Hafif Kognitif Bozukluk Hafif Kognitif Bozukluk (HKB)(HKB)

Bellek ile ilgili yakınmalarBellek ile ilgili yakınmalar

Diğer kognitif yetenekler Diğer kognitif yetenekler genellikle normalgenellikle normal

Normal günlük yaşam aktivitesiNormal günlük yaşam aktivitesi

Yaşa göre objektif bellek Yaşa göre objektif bellek bozukluğubozukluğu

Demans yokDemans yok

Page 23: DEMANS(BUNAMA)

HKBHKB

Üç tipÜç tip

Amnestik formAmnestik form

Hafif multiple kognitif bozuklukHafif multiple kognitif bozukluk

Tek, bellek dışı kognitif Tek, bellek dışı kognitif bozuklukbozukluk

Page 24: DEMANS(BUNAMA)

HKBHKB

Olguların bir kısmı 3-6 yılda AH’na Olguların bir kısmı 3-6 yılda AH’na

dönüşürdönüşür

Page 25: DEMANS(BUNAMA)

HKBHKB

AH’na dönüşme hızı (yıllık) : % 10-AH’na dönüşme hızı (yıllık) : % 10-1515

Aynı yaş gurubunda bu oran : % 1-2Aynı yaş gurubunda bu oran : % 1-2

Page 26: DEMANS(BUNAMA)

Demans nedir?Demans nedir? Entellektüel yeteneklerde kayıp ve Entellektüel yeteneklerde kayıp ve

kişilikte değişiklikle birlikte bellekte kişilikte değişiklikle birlikte bellekte bozulma ile giden ve günlük bozulma ile giden ve günlük fonksiyon düzeylerine engel olacak fonksiyon düzeylerine engel olacak kadar ciddi olan bir klinik durumdur. kadar ciddi olan bir klinik durumdur.

Page 27: DEMANS(BUNAMA)

Her unutkanlık bunama Her unutkanlık bunama mıdır?mıdır?

Normal yaşlanma sürecinde belli Normal yaşlanma sürecinde belli ölçülerde unutkanlık olması (beyin ölçülerde unutkanlık olması (beyin işlevlerindeki yavaşlamaya bağlı), işlevlerindeki yavaşlamaya bağlı), karmaşık problemleri çözmek için daha karmaşık problemleri çözmek için daha fazla zamana gereksinim duymak fazla zamana gereksinim duymak doğaldır.doğaldır.

HER UNUTKANLIK BUNAMA HER UNUTKANLIK BUNAMA BELİRTİSİ DEĞİLDİR!BELİRTİSİ DEĞİLDİR!

Page 28: DEMANS(BUNAMA)

DEMANS(BUNAMA), YAŞLILIĞIN DEMANS(BUNAMA), YAŞLILIĞIN

DEĞİL, ANORMAL BEYİN DEĞİL, ANORMAL BEYİN

SÜREÇLERİNİN BİR SONUCUDUR.SÜREÇLERİNİN BİR SONUCUDUR.

Page 29: DEMANS(BUNAMA)

Bunama nasıl Bunama nasıl gerçekleşmekte?gerçekleşmekte?

Sinir hücreleri ölmekte ve yerlerine Sinir hücreleri ölmekte ve yerlerine yenileri konulamamakta (atrofi)yenileri konulamamakta (atrofi)

Hücrelerin haberleşmesini sağlayan Hücrelerin haberleşmesini sağlayan birleşkeler yok olmaktabirleşkeler yok olmakta

Kimyasal aracıların miktarları Kimyasal aracıların miktarları azalmaktaazalmakta

Tüm bunların normalden daha fazla Tüm bunların normalden daha fazla artması=NÖRODEJENERASYONartması=NÖRODEJENERASYON

Page 30: DEMANS(BUNAMA)

Demans nedenleri Demans nedenleri nelerdir?nelerdir?

Alzheimer Hastalığı %50-80Alzheimer Hastalığı %50-80

Lewy cisimcikli demans %20Lewy cisimcikli demans %20

Beyin damar hastalıkları %5-10Beyin damar hastalıkları %5-10

Parkinson Hastalığına bağlı<%5Parkinson Hastalığına bağlı<%5

Page 31: DEMANS(BUNAMA)

Beyin damar hastalıklarına Beyin damar hastalıklarına bağlı demansbağlı demans

Beyin damar tıkanıklıkları sonucu Beyin damar tıkanıklıkları sonucu beyinin kanlanmasındaki bozukluğa beyinin kanlanmasındaki bozukluğa bağlı ortaya çıkan demans bağlı ortaya çıkan demans tablosudur. tablosudur.

ilk atak ani ya da sinsi olabilir. ilk atak ani ya da sinsi olabilir. Bundan sonra, daha fazla küçük Bundan sonra, daha fazla küçük

damar tıkanıklıkları oldukça daha damar tıkanıklıkları oldukça daha çok zihinsel fonksiyon kaybı olurçok zihinsel fonksiyon kaybı olur

Page 32: DEMANS(BUNAMA)

Demans nedenleri Demans nedenleri nelerdir?nelerdir?

Metabolik nedenler:Metabolik nedenler: Tiroid bezi hastalıklarıTiroid bezi hastalıkları Vitamin B12 yetmezliğiVitamin B12 yetmezliği Süregen böbrek ve karaciğer hastalıklarıSüregen böbrek ve karaciğer hastalıkları KansızlıkKansızlık Kandaki elektrolitlerin dengesiz dağılımıKandaki elektrolitlerin dengesiz dağılımı

Toksik nedenlerToksik nedenler AlkolAlkol Bazı ilaçların sürekli kullanımıBazı ilaçların sürekli kullanımı Ağır metallere maruziyetAğır metallere maruziyet

Page 33: DEMANS(BUNAMA)

Demans nedenleri Demans nedenleri nelerdir?nelerdir?

Enfeksiyon hastalıklarıEnfeksiyon hastalıkları AIDSAIDS Sifilis (frengi)Sifilis (frengi) MenenjitMenenjit

HidrosefaliHidrosefali

Beyinin darbelere bağlı hasarıBeyinin darbelere bağlı hasarı

KanserKanser Beyin tümörleriBeyin tümörleri Diğer kanserlerin beyine yayılımıDiğer kanserlerin beyine yayılımı

Page 34: DEMANS(BUNAMA)

Demans nedenleri Demans nedenleri nelerdir?nelerdir?

Multiple skleroz hastalığıMultiple skleroz hastalığı

Süreklilik kazanmış ruhsal Süreklilik kazanmış ruhsal hastalıklarhastalıklar ŞizofreniŞizofreni DepresyonDepresyon

Page 35: DEMANS(BUNAMA)

Demansın belirti ve Demansın belirti ve bulgularıbulguları

Ağır bellek kaybıAğır bellek kaybı Soyut düşünceleri oluşturma Soyut düşünceleri oluşturma

beceriksizliğibeceriksizliği Konsantrasyon güçlüğüKonsantrasyon güçlüğü Gündelik ya da karmaşık ,işleri yapmada Gündelik ya da karmaşık ,işleri yapmada

zorlukzorluk Kişilik değişiklikleriKişilik değişiklikleri Şüpheci ya da garip davranışlarŞüpheci ya da garip davranışlar

Page 36: DEMANS(BUNAMA)

İleri yaşlarda ortaya çıkan İleri yaşlarda ortaya çıkan demansın en sık nedeni demansın en sık nedeni ALZHEİMER ALZHEİMER HASTALIĞI’dır.HASTALIĞI’dır.

Page 37: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer HastalığıAlzheimer Hastalığı

Alzheimer hastalığı beynin düşünme, Alzheimer hastalığı beynin düşünme, hafıza, dil, beceri bölümlerini etkiler. hafıza, dil, beceri bölümlerini etkiler.

Hastalığın başlangıcı sinsidir ve Hastalığın başlangıcı sinsidir ve yıkım genellikle yavaş yıkım genellikle yavaş ilerlemektedir..ilerlemektedir..

Günümüzde hastalığı ortadan Günümüzde hastalığı ortadan kaldıran kesin bir tedavi yaklaşımı kaldıran kesin bir tedavi yaklaşımı bulunmamaktadır. bulunmamaktadır.

Page 38: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer HastalığıAlzheimer Hastalığı

Page 39: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığı için Alzheimer Hastalığı için risk faktörleri nelerdir?risk faktörleri nelerdir?

İleri yaşİleri yaş

Aile öyküsü(genetik)Aile öyküsü(genetik)

Kadın cinsiyetKadın cinsiyet

Ağır bir kafa darbesi almış olmakAğır bir kafa darbesi almış olmak

Yüksek tansiyonYüksek tansiyon

Şeker hastalığıŞeker hastalığı

Düşük eğitim düzeyiDüşük eğitim düzeyi

DepresyonDepresyon

Page 40: DEMANS(BUNAMA)

KalıtımKalıtım

Ailede Alzheimer hastası olmasının, Ailede Alzheimer hastası olmasının, hastalığa yakalanma riski üzerindeki hastalığa yakalanma riski üzerindeki etkisi, ailede hiç Alzheimer hastası etkisi, ailede hiç Alzheimer hastası olmaması halinde taşınan riskten çok olmaması halinde taşınan riskten çok az yüksektir. az yüksektir.

Bazı ailelerde Alzheimer hastalığına Bazı ailelerde Alzheimer hastalığına karşı kalıtımsal bir yatkınlık karşı kalıtımsal bir yatkınlık görülebilir ancak bu nadir görülen görülebilir ancak bu nadir görülen istisnai bir durumdur. istisnai bir durumdur.

Page 41: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığı Beyini Alzheimer Hastalığı Beyini Nasıl Etkiler?Nasıl Etkiler?

Beynin temel taşı olan nöronu Beynin temel taşı olan nöronu harap ederek etkiler.harap ederek etkiler.

Kayıp bellek merkezi olan Kayıp bellek merkezi olan hipokampustan başlar, diğer hipokampustan başlar, diğer loblara da yayılır.loblara da yayılır.

Page 42: DEMANS(BUNAMA)

Beyindeki anormal Beyindeki anormal birikimlerbirikimler

Nöritik plaklarNöritik plaklar

Page 43: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığı Alzheimer Hastalığı EvreleriEvreleri

(Erken Evre)(Erken Evre) Eşyaları uygunsuz yerlere koymaEşyaları uygunsuz yerlere koyma Yakın bellekte bozulma,Yakın bellekte bozulma, Aynı soruları tekrar, tekrar sormaAynı soruları tekrar, tekrar sorma Kelime bulma güçlüğü, konuşurken konuyu Kelime bulma güçlüğü, konuşurken konuyu

unutmaunutma Bilinen işleri yapmakta güçlük(yemek yapma..)Bilinen işleri yapmakta güçlük(yemek yapma..) Nedensiz davranış ve duygudurum değişiklikleriNedensiz davranış ve duygudurum değişiklikleri Bir işi başlatamama, konsantre olamamaBir işi başlatamama, konsantre olamama Çevreye karşı ilgi azlığıÇevreye karşı ilgi azlığı Kişisel görünüş ve başkalarına karşı kayıtsızlıkKişisel görünüş ve başkalarına karşı kayıtsızlık Bulunduğu yer ve zamanın farkında olmamaBulunduğu yer ve zamanın farkında olmama Bilinen yollarda araba kullanırken kaybolmaBilinen yollarda araba kullanırken kaybolma

Page 44: DEMANS(BUNAMA)

Orta EvreOrta Evre Yakın tarihte yaşanan olayları daha fazla unutma. (Uzak Yakın tarihte yaşanan olayları daha fazla unutma. (Uzak

geçmişteki olayları daha iyi hatırlar ama bazı ayrıntıları geçmişteki olayları daha iyi hatırlar ama bazı ayrıntıları unutabilir ve karıştırabilir. )unutabilir ve karıştırabilir. )

Zamanı ve yerleri karıştırma. (Gece yarısı alışverişe çıkmaya Zamanı ve yerleri karıştırma. (Gece yarısı alışverişe çıkmaya karar verebilir.) karar verebilir.)

Bildiği yerlerde kaybolma. Bildiği yerlerde kaybolma. Aile üyelerinin ve arkadaşlarının isimlerini unutma Aile üyelerinin ve arkadaşlarının isimlerini unutma Yemekleri ya da çaydanlığı ateşte unutma ya da ocağı Yemekleri ya da çaydanlığı ateşte unutma ya da ocağı

söndürmeyi unutma. söndürmeyi unutma. Olmayan şeyleri duyma ya da görme, kuruntularOlmayan şeyleri duyma ya da görme, kuruntular Yazma ve okuma da dahil iletişim yetilerinde kayıpYazma ve okuma da dahil iletişim yetilerinde kayıp Toplum içinde uygunsuz davranışlarToplum içinde uygunsuz davranışlar Özellikle geceleri artan huzursuzluk ve sıkıntı hissiÖzellikle geceleri artan huzursuzluk ve sıkıntı hissi Saldırganlık, öfke patlamaları,içe kapanmaSaldırganlık, öfke patlamaları,içe kapanma El becerisi gerektiren işlerde güçlük çekmeEl becerisi gerektiren işlerde güçlük çekme Hesap ve planlamayı gerektiren işlerde güçlükHesap ve planlamayı gerektiren işlerde güçlük İlaçları almayı sürekli unutmaİlaçları almayı sürekli unutma

Page 45: DEMANS(BUNAMA)

İleri Evreİleri Evre Belleğin ileri derecede azalması veya tam kaybıBelleğin ileri derecede azalması veya tam kaybı Konuşma ve söyleneni anlama güçlüğüKonuşma ve söyleneni anlama güçlüğü Duyguların ifadesinde azalma veya tam kayıpDuyguların ifadesinde azalma veya tam kayıp İnsanları, hatta aynadaki kendi yüzünü tanıma güçlüğüİnsanları, hatta aynadaki kendi yüzünü tanıma güçlüğü İdrar ve dışkıyı tutamamaİdrar ve dışkıyı tutamama Hiçbir kişisel bakım işlevini yerine getirememeHiçbir kişisel bakım işlevini yerine getirememe Çiğneme ve yutmada güçlükÇiğneme ve yutmada güçlük Bazı sesleri ya da cümleleri sürekli tekrarlama. Bazı sesleri ya da cümleleri sürekli tekrarlama. Arkadaşlarını ve akrabalarını tanımama.  Arkadaşlarını ve akrabalarını tanımama.  Giyinme, yemek yeme, duş yapma, yıkanma ve tuvalete Giyinme, yemek yeme, duş yapma, yıkanma ve tuvalete

gitme konularında yardıma ya da gözetime ihtiyaç gitme konularında yardıma ya da gözetime ihtiyaç duyma. duyma.

Sonunda tekerlekli iskemleye bağlı kalabilecek şekilde Sonunda tekerlekli iskemleye bağlı kalabilecek şekilde yürüme zorluğu.yürüme zorluğu.

Page 46: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığına Eşlik Alzheimer Hastalığına Eşlik Edebilen Ruhsal Edebilen Ruhsal

DeğişikliklerDeğişikliklerDepresyonDepresyon

İştah kaybıİştah kaybı Uyku bozukluğuUyku bozukluğu EnerjisizlikEnerjisizlik Dikkati yoğunlaştıramamaDikkati yoğunlaştıramama Sinirlilik ve kaygıSinirlilik ve kaygı Değersizlik hissiDeğersizlik hissi

Page 47: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığına Eşlik Alzheimer Hastalığına Eşlik Davranış DeğişikliklerDavranış Değişiklikler

Amaçsız DolaşmalarAmaçsız Dolaşmalar Aşırı tepkiAşırı tepki Kaygı:Kaygı:

EvhamEvham KorkularKorkular KuruntularKuruntular EndişeEndişe HuzursuzlukHuzursuzluk ÖfkeÖfke

Page 48: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığına Eşlik Alzheimer Hastalığına Eşlik Edebilen Ruhsal Edebilen Ruhsal

DeğişikliklerDeğişiklikler Uyku bozukluklarıUyku bozuklukları

Psikiyatrik TablolarPsikiyatrik Tablolar Görsel veya işitsel sanrılarGörsel veya işitsel sanrılar Olmamış olayları var saymaOlmamış olayları var sayma Yanlış sabit fikirlerYanlış sabit fikirler ŞüphecilikŞüphecilik

Page 49: DEMANS(BUNAMA)

TANITANI

Eğer giderek artan hafıza Eğer giderek artan hafıza problemleri yaşıyorsanız ya da problemleri yaşıyorsanız ya da duygu durum dalgalanmalarının duygu durum dalgalanmalarının farkındaysanız doktora danışmayı farkındaysanız doktora danışmayı düşününüz!düşününüz!

Page 50: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığının Alzheimer Hastalığının Uyarıcı BulgularıUyarıcı Bulguları

Hafıza kaybıHafıza kaybı Alışıldık işleri yapma güçlüğüAlışıldık işleri yapma güçlüğü Dil problemleriDil problemleri Zaman ve yere oryantasyon bozukluğuZaman ve yere oryantasyon bozukluğu Karar verme yetisinde bozulmaKarar verme yetisinde bozulma Soyut düşüncede bozulmaSoyut düşüncede bozulma Eşyaları yanlış yerlere koyma, kaybetmeEşyaları yanlış yerlere koyma, kaybetme Duygudurum veya davranış değişikliğiDuygudurum veya davranış değişikliği Kişilik değişiklikleriKişilik değişiklikleri Bir işe başlama yetisinde kayıpBir işe başlama yetisinde kayıp

Alzheimer Derneği 2001’den uyarlanmıştır.Alzheimer Derneği 2001’den uyarlanmıştır.

Page 51: DEMANS(BUNAMA)

Unutkanlığınız için ne Unutkanlığınız için ne zaman endişelenmelisiniz ?zaman endişelenmelisiniz ?

Unutkanlık süreklilik kazanmış ve zaman içinde Unutkanlık süreklilik kazanmış ve zaman içinde ağırlaşıyorsa…ağırlaşıyorsa…

Dil, yargılama,anlama, dikkati toplama fonksiyonlarını da Dil, yargılama,anlama, dikkati toplama fonksiyonlarını da etkileyecek şekilde ilerliyorsa…etkileyecek şekilde ilerliyorsa…

Davranış bozukluğu (saldırgan, kaygılı vs..) varsa…Davranış bozukluğu (saldırgan, kaygılı vs..) varsa… Günlük işleri yapmakta zorluğun başlaması (yemek yapma, Günlük işleri yapmakta zorluğun başlaması (yemek yapma,

tek başına seyahat etme, araba kullanma, alışveriş)…tek başına seyahat etme, araba kullanma, alışveriş)… Hafıza sorunu ve yetilerdeki kayıp günlük yaşamı Hafıza sorunu ve yetilerdeki kayıp günlük yaşamı

sürdürmeyi engelliyor ve ciddi sorun yaratır hale sürdürmeyi engelliyor ve ciddi sorun yaratır hale gelmişse !!! gelmişse !!!

Page 52: DEMANS(BUNAMA)

Erken tanının ÖnemiErken tanının Önemi

Alzheimer'i taklit eden ama etkili Alzheimer'i taklit eden ama etkili tedavi yöntemleri bulunan başka tedavi yöntemleri bulunan başka hastalıklar tespit edilebilir. hastalıklar tespit edilebilir.

Alzheimer hastalığının bilinen kesin Alzheimer hastalığının bilinen kesin bir tedavisi yoksa da erken evrelerde bir tedavisi yoksa da erken evrelerde verilen ilaçlar süreci yavaşlatmakta verilen ilaçlar süreci yavaşlatmakta ve hastalığın ilerlemesini ve hastalığın ilerlemesini geciktirmektedir.geciktirmektedir.

Page 53: DEMANS(BUNAMA)

Erken tanının ÖnemiErken tanının Önemi

Depresyon, huzursuzluk, uyku Depresyon, huzursuzluk, uyku bozukluğu, hayal görme gibi davranış bozukluğu, hayal görme gibi davranış sorunlarının tedavileri unutkanlığın sorunlarının tedavileri unutkanlığın tedavisinden daha yüz güldürücüdür ve tedavisinden daha yüz güldürücüdür ve bu bulgular düzelince zihinsel bu bulgular düzelince zihinsel fonksiyonlar da daha iyi olur. fonksiyonlar da daha iyi olur.

Hasta ve ailesine hastalığı öğrenip Hasta ve ailesine hastalığı öğrenip yaşam planlaması yapması için zaman yaşam planlaması yapması için zaman kalır.kalır.

Page 54: DEMANS(BUNAMA)

Tıbbi DeğerlendirmeTıbbi Değerlendirme

ÖyküÖykü Fizik ve nörolojik muayeneFizik ve nörolojik muayene Zihinsel durum muayenesiZihinsel durum muayenesi Nöropsikolojik testlerNöropsikolojik testler Beyin görüntülemeleriBeyin görüntülemeleri

Page 55: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığı Alzheimer Hastalığı TedavisiTedavisi

Bilişsel belirtileri tedavi etmekBilişsel belirtileri tedavi etmek Asetil kolin eksikliğinin düzenlenmeye çalışılmasıAsetil kolin eksikliğinin düzenlenmeye çalışılması(donepezil, rivastigmin, galantamin)(donepezil, rivastigmin, galantamin) Antiglutamaterjik ajanlarAntiglutamaterjik ajanlar(memantin)(memantin)

Davranışsal belirtileri tedavi etmekDavranışsal belirtileri tedavi etmek SaldırganlıkSaldırganlık AjitasyonAjitasyon DelüzyonDelüzyon HalüsinasyonHalüsinasyon ParanoyaParanoya Uyku bozukluklarıUyku bozuklukları Amaçsız gezinmelerAmaçsız gezinmeler

Page 56: DEMANS(BUNAMA)

Alzheimer Hastalığı Alzheimer Hastalığı TedavisiTedavisi

Hasta desteklenmesi ve Hasta desteklenmesi ve davranışçı yaklaşımlardavranışçı yaklaşımlar

Çevresel faktörlerin Çevresel faktörlerin düzenlenmesidüzenlenmesi

Sosyal destekSosyal destek

Page 57: DEMANS(BUNAMA)

İleri yaş grubu İleri yaş grubu büyüklere öneriler büyüklere öneriler

Zihni dinç tutmak için okuyun, bulmaca Zihni dinç tutmak için okuyun, bulmaca çözün, zihinsel faaliyetlere özen gösterinçözün, zihinsel faaliyetlere özen gösterin

Sosyal yaşamdan kopmayın Sosyal yaşamdan kopmayın Düzenli sağlık kontrollerine gidin ve Düzenli sağlık kontrollerine gidin ve

tansiyon,şeker hastalığı, kan yağları tansiyon,şeker hastalığı, kan yağları yüksekliği gibi hastalıklarınızın önlemini yüksekliği gibi hastalıklarınızın önlemini alınalın

Diyetinize dikkat edinDiyetinize dikkat edin Depresyondan uzak durunDepresyondan uzak durun Günün keyfini çıkarın…Günün keyfini çıkarın…

Page 58: DEMANS(BUNAMA)

Hasta yakınlarına iletişim Hasta yakınlarına iletişim önerileriönerileri

Demanslı kişiler iletişim kurmak için Demanslı kişiler iletişim kurmak için cesaretlendirilmelidirler. Bu yaşam cesaretlendirilmelidirler. Bu yaşam kalitesini artırır ve kimlik duygusunu kalitesini artırır ve kimlik duygusunu destekler.destekler.

Page 59: DEMANS(BUNAMA)

Hasta yakınlarına iletişim Hasta yakınlarına iletişim önerileriönerileri

Kısa cümlelerle, sakin yavaş Kısa cümlelerle, sakin yavaş konuşmak, tekrarlar yapmakkonuşmak, tekrarlar yapmak

Bazı kelimeleri vurgulamakBazı kelimeleri vurgulamak Kişinin söylediklerini anlamaya Kişinin söylediklerini anlamaya

çalışıp olumlandırmakçalışıp olumlandırmak DokunmakDokunmak

Page 60: DEMANS(BUNAMA)

Hasta yakınlarına davranış Hasta yakınlarına davranış önerileriönerileri

Kendi giyinmesi için teşvik etme, kolay Kendi giyinmesi için teşvik etme, kolay giyilen giysileri seçmekgiyilen giysileri seçmek

Temizlik alışkanlıklarını hatırlatmak ve Temizlik alışkanlıklarını hatırlatmak ve gerektiği kadar yardım etmekgerektiği kadar yardım etmek

Hatırlatma araçları kullanmak: listeler, Hatırlatma araçları kullanmak: listeler, takvimler yapmaktakvimler yapmak

Eşyaların yerlerini değiştirmemekEşyaların yerlerini değiştirmemek Güvenlik için ateş, araba kullanmak, Güvenlik için ateş, araba kullanmak,

düşmeye vs. karşı önlemlerdüşmeye vs. karşı önlemler Kalabalık olmayan sosyal ortamlarda Kalabalık olmayan sosyal ortamlarda

bulunmanın teşvik edilmesibulunmanın teşvik edilmesi

Page 61: DEMANS(BUNAMA)

Hasta yakınlarına Hasta yakınlarına önerileröneriler

Yardım istemekten çekinmeyinYardım istemekten çekinmeyin Sosyal çevrenizle bağlantılarınızı Sosyal çevrenizle bağlantılarınızı

sürdürünsürdürün Kendinize zaman ayırmaya çalışınKendinize zaman ayırmaya çalışın

Page 62: DEMANS(BUNAMA)

Yardım almakYardım almak

Alzheimer hastasına bakmak yorucu Alzheimer hastasına bakmak yorucu ve meşakkatli bir iştir ve bununla ve meşakkatli bir iştir ve bununla başa çıkmak içinbaşa çıkmak için

alınabilecek hertürlü yardımı almak alınabilecek hertürlü yardımı almak gerekir.gerekir.

Page 63: DEMANS(BUNAMA)

Marmara Üniversitesi Tıp Marmara Üniversitesi Tıp Fak. HastanesiFak. Hastanesi

Nöroloji Ana Bilim DalıNöroloji Ana Bilim Dalı Demans PolikliniğiDemans Polikliniği Haftada iki gün hizmet vermekte…Haftada iki gün hizmet vermekte… Randevu İçin: Nöroloji Anabilim Dalı Randevu İçin: Nöroloji Anabilim Dalı

SekreterliğiSekreterliği Tel: 216 3271010/Hasta kayıtTel: 216 3271010/Hasta kayıt

Page 64: DEMANS(BUNAMA)

Sağlıklı, mutlu, Sağlıklı, mutlu, huzurlu günler huzurlu günler dileğiyle…dileğiyle…