Guider: Nguyen Huu Tri

By: DH08TY

- Cấp độ phân tử

- Dòng hóa các giống vật nuôi thông qua kỹ thuật chuyển nhân

Sự tạo dòng

Tạo dòng ở cấp độ phân tử

- Cắt - Nối - Chép gen

Cắt genDùng enzim cắt đặc hiệu Restrictase:

-Tách đoạn AND đã chọn

- Cắt thể truyền (plasmid, phage λ,…) ở những điểm xác định.

Đưa đoạn AND đã cắt vào thể truyền

Đưa AND tái tổ hợp vào tế bào vi khuẩn nhận (E.coli) và tiến hành nuôi cấy tạo dòng gen

Ý nghĩa

- Mục đích của việc tạo dòng gen ở động vật có vú (đặc biệt là ở người) là tạo ra các sản phẩm đúng như trong cơ thể với số lượng lớn và có giá trị thương mại.

- Tạo 1 dòng gen đồng nghĩa với việc thu nhận mARN và Protein của gen đó.

DNA mARN Pro

Ứng dụng trong công tác thú y

Sản xuất pro nhờ vsv như E.Coli và Saccharomyces Cerevisiave

Interferon (giúp cơ thể kháng vi rút)

Interferon-

Interferon-

Interferon-

Somatotropine (giúp cơ thể phát

triển)

Lactoferrin ( kháng ký sinh trùng )

Pro.C tan máu đông.

Alpha 1 antitripsin được sản xuất ở cừu chỉ định điều trị bệnh Emphasema.

CFTR Pro (Cystic Fibrosis Transmembrane Recepter) sx từ dê, chủ trị hóa xơ nang.

Enkephalin sx từ cây cải dầu, tác dụng giảm đau.

Serum allbumin sx từ khoai tây, tác dụng tăng máu.

Tăng hoạt tính sinh học của Protein.

- Biến đổi các phân tử protein thành các enzim đa chức năng:

Vd: - Cellulase cellulose → glucose - Xylanase xylan → xylose

cellulase + xylanase cellulose xylan

Chuẩn đoán và điều trị trong chăn nuôi thú y

+ Phát hiện vi sinh gây bệnh trong y học và thực phẩm.

+ Chuẩn đoán nhiễm trùng + Chuẩn đoán nhiễm virut + Sản xuất mẩu thử từ chính các gene gây

bệnh.

Động vật: - Sx protein trị liệu: VD: + Trại 500 con dê sx

protein trị liệu tại Mỹ.

+ Trại heo mang gen tạo pro ADF ( chống phản ứng miễn nhiễm) ở Anh

Liệu pháp gene: Sử dụng kỹ thuật di truyền để điều trị các bệnh di truyền

Đưa gene bình thường vào thay thế các tế bào gene bệnh.

Đoạn DNA

Chu trình chế tạo thuốc mới• Thuốc dự tuyển: - Gen hoặc đoạn gen- Protein - Peptide - Hợp chất hữu cơ

• Tổng hợp và biến đổi:- Chế tạo protein - Các dãy đồng đẳng- Các dãy cùng gốc

• Đánh giá- Các tính chất - Các đặc tính sinh lý

• Thử nghiệm:- Tăng quy mô thử - Lựa chọn

• Phân tíchPhân tích

• Tăng sản phẩm:- Độc tính, độ bền- Các đặc tính vận

chuyển - Thử nghiệm lâm sàn - Mở rộng

Dòng hóa các giống vật nuôi bằng phươn pháp chuyển nhân

Phương pháp chuyển nhân gồm 4 bước: - Chuẩn bị tế bào chất nhận- Xử lý tế bào cho nhân - Tái kết cấu- Nuôi cấy in vitro noãn tái kết cấu

Tái tạo cá thể (cừu dowly)

Cừu Dolly (5 tháng 7 năm 1996 - 14 tháng 2 năm 2003) là động vật có vú đầu tiên được nhân bản vô tính trên thế giới. Nó dược tạo ra bởi Ian Wilmut, Keith Campbell và các cộng sự tại Viện Roslin ở Edinburgh, Scotland.

- Dolly là động vật nhân bản vô tính đầu tiên được tạo ra từ tế bào sinh dưỡng trưởng thành áp dụng phương pháp chuyển nhân. Việc tạo ra Dolly đã chứng tỏ rằng một tế bào được lấy từ những bộ phận cơ thể đặc biệt có thể tái tạo được cả một cơ thể hoàn chỉnh. Đặc biệt hơn, điều này chỉ ra, những tế bào soma đã biệt hóa và trưởng thành từ cơ thể động vật dưới một số điều kiện nhất định có thể chuyển thành những dạng toàn năng (pluripotent) chưa biệt hóa và sau đó có thể phát triển thành những bộ phận của cơ thể con vật

(Trích: http://vi.wikipedia.org/wiki/C

%E1%BB%ABu_Dolly)

Khả năng áp dụng

- Trong công tác giống: tạo đời con cái hoàn thiện di truyền

- Dòng hóa các giống thú có nguy cơ cao (phục hồi các giống có nguy cơ tiệt chủng).

- Tạo mô hình trong nghiên cứu bệnh lý của thú sản.

Ứng dụng- Tạo thú chuyển gen thông qua dòng hóa: + Vi tiêm đoạn DNA:

Tiêm cấu trúc vào tiền nhân ↓

Liên kết ngẫu nhiên của AND lạ↓

Biểu hiện sai lầm của các gen(hiệu quả thấp)

Đồ án: Nghiên cứu tác dụng của việc siêu bài noãn và biểu hiện gen trên trứng bò

Đồ án: Xây dựng quy trình nhân giống in vitro và chiết xuất β-carotene và lycopen của cây gấc Momordica cochinchinensis (Lour)

KS. Tôn Trang Ánh

• Đồ án: Phát hiện Porcine circivirus type 2 trên heo còi sau cai sữa bằng kỹ thuật PCR

ThS. Đường Chi Mai

• Đồ án: Phát hiện Arcobacter trên quầy thịt heo, gà và trong phân chó, phân heo, gà tại TP.HCM bằng phương pháp nuôi cấy, PCR đa và đơn đoạn mồi (multiplex và single – PCR)

PGS. TS. Nguyễn Ngọc Tuân

Tổng kết và thảo luận

Các kỹ thuật tạo dòng phân tử và chuyển nhân đã và đang có những bước tiến vượt bậc và có những ứng dụng quan trọng trong y học và nhiều lĩnh vực.

Tuy nhiên các kỹ thuật này còn gây nhiều tranh cãi về đạo đức và tính nguy hại tiềm ẩn đối với con người.

Tài liệu tham khảo:- Phạm Thành Hổ (2002), Di truyền học, NXB

Giáo Dục.- Trần Thị Dân (2005), Công nghệ sinh học

trong chăn nuôi gia súc, NXB Nông Nghiệp.- Võ Thị Thương Lan (2006) Giáo trình sinh học

phân tử tế bào và ứng dụng.- Hình ảnh tìm kiếm bằng công cụ hỗ trợ:

www.google.com.vn

Bảng phân côngSTT Họ và tên MSSV Phân công

1 Ngô Ý Bá 08112018 - Các bước trong kỹ thuật tạo dòng phân tử.- Ý nghĩa của tạo dòng phân tử2 Ngô Huỳnh Hải 08112066

3 Trịnh Thị Diệu Hương 08112107 - Ứng dụng của tạo dòng phân tử - Hình ảnh tạo dòng phân tử4 Đặng Thị Thu Hường 08112108

5 Phạm Thị Hường 08112111 - Kỹ thuật dòng hóa thông qua chuyển nhân.

6 Nguyễn Thị Bảo Trân 08112296

7 Hồ Minh Tuấn 08112317 - Ứng dụng

8 Nguyễn Mạnh Tuấn 08112318

9 Trần Anh Tuấn 08112319 - Tổng hợp tài liệu, thuyết trình.

10 Đỗ Thanh Việt 08112334 - Hình ảnh