dis s er ta ti o acaoem1ca,

CONJUGATI0N1BUSG R A E C I S.

cujosPARTEM SEXTAM,

COMS. AMPL. ORD. PH1L0S. UPSAL.

P R iE S I D E

Doc,CHRISTOPH. DAHL,Grjec. Litt. Prof. Reg. et Ordin,

p. p.

OLAVUS L I D 1 Nymebelpadus.

IN AUD1T. GUST. MAJ. DIE IX JUNII MDCCCIII.k. a. m. s.

U p f a 1 i ge

Litteris Joh. Fr. Edman, Reg. Äcad. Typogr.

konungens

trotjenare majoren och" ofver - adjutantenvt ä lb'orn e herr

CARL TO R NE RH JELMhqgvalborna fru majorskan

MÅR» CHARL. TORNERHJELMfodd friherrinna

Genom EDERT Ädelmod blef detta mitt fårfla Fårfokmöjligt: Det bor .helgas åt EDER, och bli/va stt vedermdle-af min ouphorliga Vårdnad och Tackjamhet»

01of l id i k*

HANDELSMANNEN

ädel och hsgaktad

HERR JOHAN LID IN

Émottag, Ädle Välgörare! detta offer, det enda mig möj-liga. Det afbördar mig icke min fkuld: det kan endaff offent¬ligen ådagalägga den kånfla, hvilken Edra Välgärningar hafvaväckt: en tackfamhets kånfla, fom manar mig, at ftundeligenanropa Himmelen för Edert väl.

OLOF LIDIN.

§. XIII.Verum enimvero, rebus fic ftantibus, quaeritur ta*

men aliud: namque, funto, nobis objicit quispiam, fpuriahaec Praeteritorum Futurorumque Tempora omnia; fed,ubi nulluni eft Lexicon, nulla Grammatica, ne recentis-fimis quidem exceptis, quin eadem retinere, ut vera»legatur, quid eft, quod contra horum ipforum fidem,in-teliigatur, esfe id penes tironem, ut fuopte demurn in¬genio ea dedifcat, & pek alios quseque locos legitimosdisponendo, ubi re<ftisfime reperiat fingula, prseeuntibusiibi nullis, immo vero, nullis non renitentibus fuis duci-bus, fciat. Nihil, refpondeatur, fore facilius: teneto e-nitn regulas modo has:

i, Perfe&um & PIusquamperfe<ftum Medium omne, le¬ge, Aäivum esfe.

st. Aorifium Primum Pasfivum ömnem, lege, formae ißpt Imperfeäum Aäivum esfe.

3. Aorifium Sccundum Aftivum Q? Pasfivum omnera, le¬ge, ab ev formae in ab tjv formae in pt, Imperfe¬äum Aäivum; Aoriftum Secundum Medium omnemalege, Imperfeäum Pasfivum esfe.

4. Futurum Secundum Aäivum & Medium omne, lege»contraélae in 00, apot/, formae so», ecpot/, Prafens Aäi¬vum & Pasfivum esfe.

5. Futura Pasfiva tria, lege, trium diverforum FerBo-rum Futura Pasfiva esfe.

F Omni

Ksxocpa)) 7Ss7rÅriya, cet, in Iingua ufitatorum ( cfr. §. X. not. x. Xnemo non videt, eodem, ac fi Praefentis vera fuisfet forma rent-vra>y modo Etymologico, örtum, neque Grammatice ira&andumalio esfe.

ifSfiqg 38

Omni carent hae regulae exceptione, quibus, ufc funt,paucisfimis brevisfirnisque, inftru&us puer omne refingetfaciliime fibi Lexici Grammaticaeque mendum 3 nec illudper omnem linguam reperiet Verbum Graecum, cujusnon ftatim Tempus agnofcat.

5. XIV.Sic vero nullis non conftitutis ad certam legem

Temporibus, haut fieri posfe, quin exfurgat ConjugatiaGraeca, muito, ac esfe folet, & brevior & fimplicior,jatn libere profiteremur, nifi antea refpondendum aliis es-fet, quibus, nt displicet haec ratio ornnis, planne contra-rium creditur. Nam, fi pro uno rviiIm, quod compleétrnihil non malint cognatum, formae adfumendae fint plu-res aliae rvrrcoy TV7rsoo, rv7rr,ixi, tv7t1cc, rv<p^soo rvfårifxi at-que rmrcr», necesfe judicant esfe, ut, nifi nefciat tiro,ad quamnam fiarum füa cujusque Tempora referantur,iingulae compareant omnes, Primaque inde Conjugatio-ne tot in formarum molem farraginernque ferme fepteui-plieem excrefcente, nova, non facilitas fimplicitasque,fed confufio & difficultas paretur ccJ. Sed talis porten-ti omen, ut nemo non averfatur, ita ne nos quidem pos-fumus, quin a re omni Grammatica jubeamus procul ab-esfe. Namque quid hoc fit, quod, nifi fui a latere Pri-mitivi nihil non Derivatum fimul recipiat Conjugatio ea-dem, fingulorum dignofcere Tempora non posfe tiro pu-tetur, nequaquam videmus. Scilicet, ut hodierna Gram-maticae ratio eft, nonne omnes didicimus Tempora for¬mae Svrfo-Koo a Temporibus formae reSvrifxi, etiamfi uni no-ftro obtutui nusquam expofita, adeo rite discernere, utilla ad Conjugationem Primam, haec ad Conjugationem

in

ec) Prxmisser /. c. §. 13. Quam rationem male fusceptam difficul-ter eft exfecutus Bernhardx l, ff.

39 ÄMBBZCmEHl

sn fAi, nemo nofirum non noverit exegisfe? Eodem au-tem modo, quid obftare credatur, quominus Temporafingula diverlarum formarum tutr<w, tutt7co, T£Tut7(» ad Pri»mam, rwea, rvfåeoo ad Alteram, rvjryj^i & Tvcp&ti/ui de-mum ad fuam, id eft, peculiarem cujusque Conjugatio-liem, pro characftere terminationum proprio , ut Verbacognata quaelibet alia, licet per unam non dispofita pagi-nam, per fe quisque fciat, non intelligimus. Itaque au-étores nos quidem fimus Conjugationum, tantum abeft,ut five plurium five proiixiorum, ac antea; ut potius &pauciorum &, refeéta cujusque luxurie, breviorum fim-pliciorumque, fiftere nos earum tabulam posfe, rationehac nova non tam vetiti, quam adjuti, exiftimemus. Sedpro TV7tla>, quo, ut per fe, quod indicavimus, Defeéti-vo, fic laciniis aliarum formarum propemodum hirto at-que pannofo, nihil Grammatici potuere deterius tironiofFerre Primae Conjugationis exetnplum, aliud Verbi in-tegri & finceri, five Asyw five alius, maluimus fubftitu-tum. Ceterum ttetsa Secundam , ßcuco Tertiam, xqvacc»Quartam, nihil eft, quod repudiemus. Ex formis veroin /u/, ut nunc funt, quaternis (håoofjii, <3fu-ywfjit, vix esfet necesfe, ut, praeter TiSn/Jii, hdxfxt, duas,a quibus reliquae par um differunt, adhiberemus, easquehoc brevius, quo, infpedta diligentius re, fatis conftat»folo has gaudere Praefenti & Imperfeéto, ipfisque adfi-éta Tempora reliqua ad formas priorum quattuor Con»jugationum in o&>, verisfime pertinere ddj).

dd) Ex fententia Vtncewtii, Angli,in quam ferri Germanos Has¬se, Hezel, Wezel & alios novimus, cceptum eft eredi interGrammaticos Verbum sco ( £/-</, sefxi , ifM, unde noftrum deni-que) ?////, five id Sum five Eo nötet, tum notione tum termina-tione, in omni Grsecorum Verbo latere radix (funt, qui Latino¬rum rationem eamdem non modo in Pos/mw, potes, pote/Z, Pot-

F a Xta-

Itaque nunc, ut legitime per fuas quaeque Formasdis-

fram, Pot»i reliquisque, fed in Verbis fere nullis non aliis, Au¬dio, audis, audif, Audibam, Audivi, Audiveram, Audiam, Au-direm, Audiverim, Audivisfem, Audivero, Audire, Axxditum iri&c. videntur fibi videre), ut, haut aliter, atque (fitX-eco,*HJU amo, nihil aliud nifi conflatum (ptXcz-eoo, (ptXos-ep.1 ami-cus /am five 00, venio, esfet, fic Verba in univerfum Graeca cre-derentur formata ab Adje&ivis Verboque eoo, eipt, hujusque adnormatn flefti. Nobis quidem, licet nondum fatis perfuafum fitrutrum alia Verba ad formas eoc, ei/xt, an eo), eipt ad formas a-liorum Verborum, terminari credamus, non alienum ab hoc locovidebitur, quo fua Formis fingulis Tempora paullo diligentius refti-tuantur, fubjunxisfe, auftore Homero, ut antiquisfimam, ita ori-gini fuae proximam, formse cujusque faciem,

I. Ew Sum. 3. Etpi Sum.Activuna.

Indicativus. Indicativus.Praf.S. i.Eöt? cfr.Hom.Od.IX.iS. Praf.S. 1.eefju)sifjit

2. (eeis, contr.) eis 2. (ew) eavt Horn. Ii. I»176. IV. 56«

3. (eei, contr.) et 3. e?tPI. I. (eofxev) PI. i. eijxev II. V. 873.

a. 3. (eete, enat) 2. 3. e, etat

Imp. S. i. eov II. XXIII. 643. Imp. S. 1. yi>, etjv, Il.Xf.76r.eaKov VII. 153, 2. ys, Y\a§ot, Ib. V. 898-

3. (ess) XII. 10.

3.(«) EfTxell.V. 536. XI. 807.III. 41«PI. I. {eopev) PI. 1. tj/Jtev II. XI. 691.

2. (eere) 3. tjrs II. XVI. 557.3. (eeov) 3. fjtrccyll.IILif.D. tjo-rfjv

V. 10.

Per/, S. 1 .eoc, II.IV.3 21 .(eeccfyccV,808. Iinperativus.a. 3. (ecos, ee) Prtfß 1$*

4* äCSüdispofifca ordinentur Tempora ea, quae hadlenus fula te-

F 3 me»

PI. i .2.3 .(eafX8V,eccTe)exai Il.II.125.Optativus. Optativus.

Praf. S. i. ( 601[XI ) Praf S.; x. tiyv II. XIII. ga 6.2. (fO;f) 2.61YJC II. IX. 57.3. €01 II. IX. 142. 3. 6tYj IL III. 410.

PI. I. (eoi/xev) PI, i. 6lY\fX6V2. (€oiT€ ) 2. etrire,sire Od.XXI.

195.3. (FC/FV) 3.F^(TflfJ'JF/FylLlI.37»»

Subjundlivus."Praf S» i. Fa? IL I. 119. PrafS. 1.

2. F»Jff 3.

3. F>? IL XII. 300. 3. FJJ07 II. II. 366.Od. VII. 147.

PI. x. 2» seofxvjv t ttfti Infinitivus.g. eooat IL IX. 140. oacrt- Praf e/xevof IL III. 40. e/x/xe-

Od. XXIV. 490. votf huf. tjxsv IV. 299..€lV0Cf

Particjpium. ParticipiunuPraf €QN\ etcrcc, sov II. III. 46. Praf (eis j£ol.)

VI. 456. V. 903»

PasfivumIndicativus

Imperf. S. 1. 2. 3. r\fxv]v, r\aot yitoPI. i. 2. 3. nfxeBoc, ri<T&ef rjvlo,eiooloOå.XX»io6>

Futur. S. x. eccfxotf2. €(Tsaj IL I. 563. ,s<m Od. XIX. 254.3. saerctj IL XIV» 480» eqveirttf II. 393*

I» 212»

mere, omnis renitente tenore regulse, vifa fuerunt, na-tiva

PI. I. eaofxeSa, sa(TOfj.€<T§ct Od. II. 61.2. screcr&e D. eaeaSov Od. XXI. 216.3. saovrotf Od. XXIV. 84.

Imperativus.Praß S. 2. 3. €<ro, sccro Od. I. 30a. I. 144.

PL 2. 3. e^s, esoocruv, e^oov Ii. I. 338.Optativus.

Futur. S. I. 2. 3. eaoifAYp, eacio, seroiroPI. I. 2. 3. eaoifte&cCj scctaBs, eactvlo

Infinitivus.Futur. seea&ctj II. XIV. 56. ecasaSotj XII. 324.Futur. eaopevos1, saacpevos II. III. 460.

II. E<», la), i(oo ß ico, 2, 'Ei/ju, )jjii, o/^t/Eo, irefacio, Mitto. £0, ir« facio, Mitto,

A&ivum.

Indicativus Indicativus.Praß. S. I. i<», iooyhoo,<a>,/«» Praß S. I . SifAl,//// , (tJfjU

2. tis, «0#« II. X. 4 5 o. a.3* 3. «07ll.III.6l.JJfaiIII.I2.

PI. I. /oft«' II. VI. 526. PI. 1. (fjtsv Od. II. 127.2* 3* 2t 3. /«07 II. III. 152,

Impcrf. S. 1. eovßseov) tiov,8tov, (cv^siovfliov2. 3. >JS Ii. XII. 371. M

II. 872. >7"? I.47.PI. r. v\(0fxsv Od. XI. 22.

2. 3. tJiOV Od. XXIII. ||roc 1 ,

D. /Tfjv Ii, I. 347.