diyabetik nefropati tedavisi - nefroloji.org.tr · pra pra ae İ arb . aliskiren tip ... klinik...
TRANSCRIPT
Diyabetik Nefropati Tedavisi SON GELİŞMELER
Dr. Bülent Tokgöz Erciyes Üniversitesi
Diyabetik Nefropati Tedavisi
BUGÜN NEREDEYİZ?
Böbrek Hasarını Önleme Çabaları Kanıtlanmış Tedaviler
Strateji Kanıt Yorum
Sıkı kan basıncı kontrolü MDRD, ABCD, AASK, AIPRD Hedef kan basıncı: 140/85*
ACE i Lewis, APRI, REIN, AASK Hedef proteinüri < 500mg/gün
ARB RENAAL, IDNT ACEi intolereansı durumunda ilk seçenek
Diyette protein kısıtlaması MDRD, Kasiske
Kan şekeri kontrolü DCCT (Tip 1 DM) UKPDS (Tip2 DM)
Erken başlangıç önemli Normalleşme derecesi önemli
Retardation of Kidney Failure – Applying Principles to Practice DCH Harris, GK Rangan (Değiştirlerek alındı) Ann Acad Med Singapore 2005;34:16-23 *2013 ESH/ESC
Böbrek Hasarını Önleme Çabaları Faydalı Olabilecek Tedaviler
Strateji Kanıt Yorum
DHKKB kullanmaktan kaçınmak ABCD, AASK, IDNT DHKKB proteinüriyi hafifletmiyor
Tuz kısıtlaması ACEi ve ARB antihipertansif /antiproteinürik etkilerini artırır
Aldosteron antagonisti Sato Özellikle tip 2 DM hastalarında etkili
Lipid kontrolü Fried Özellikle HMG CoA inhibitörleri
Sigaranın bırakılması Orth
Retardation of Kidney Failure – Applying Principles to Practice DCH Harris, GK Rangan Ann Acad Med Singapore 2005;34:16-23
Diyabetik Nefropati Tedavisi
YENİ ARAYIŞLAR
RAAS inhibisyonu Aliskiren, ACE + ARB
Diyabetik Nefropati Tedavisi
Son Gelişmeler
Antioksidan tedavi Bardoksolon metil
AGE inhibisyonu Aminoguanidin, Pyridorin
ETA reseptör inhibisyonu Atrasentan
TGF- β inhibisyonu Pirfenidon
Vitamin D reseptör aktivasyonu Parakalsitol
DİYABET O t o i m m ü n i t e
H İ P E R G L İ S E M İ
Oksidatif stres AGE RAAS Steatoz
Lökosit infiltrasyonu
Proinflamuatuar sitokinler
Podosit hasarı
ECM birikimi
B Ö B R E K Y E T M E Z L İ Ğ İ
Ateroskleroz
Endotel hasarı
Fibrozis faktörleri
Vasküler permeabilite
Mikroalbüminüri
Makroalbüminüri
GBM kalınlaşması Mezengiyal genişleme
Tübülointerstisyel fibrozis Glomerüloskleroz Arteriol hyalinizasyonu
GFR
Diyabetik Nefropati Tedavisi
RAAS İnhibisyonu
Diyabetik Nefropati Tedavisi
Renin İnhibisyonu
ACE-i ve ARB kullanımı plazma renin etkinliğinde artışa neden olur!
AT1 Reseptörü
Renin Ang I
Anjiotensinojen
Ang II
Biyolojik etkiler
ACE
Non-ACE yolaklar
Müller DN & Luft FC. 2006
ALİSKİREN
PRA PRA
ACEİ
ARB
Aliskiren Tip 2 Diyabetik Nefropatide Proteinüriyi Azaltıyor..
• 15 hastalık prospektif
• Hastalar Tip 2 diyabetik ve albüminürik
• Aliskirenin antiproteinürik etkisi ne zaman başlar, ne kadar sürer?
Aliskiren Tip 2 Diyabetik Nefropatide Proteinüriyi Azaltıyor..
Aliskirenin antiproteinürik etkisi 2-4 günde başlıyor
ilaç kesildikten sonra 7 gün boyunca korunuyor!
(Renin + A II) İnhibisyonu AVOID
AVOID Aliskiren in the Evaluation of Proteinuria in Diabetes
12–14 haftalar
Losartan 100 mg ve optimal antihipertansif tedavi
Plasebo
Aliskiren 150 mg
+
12 24 (çalışma sonu)
Plasebo
Aliskiren 300 mg
Randomizasyon
Açık etiketli Çift-kör
+
0
Hafta
Diyabetik Nefropatisi Olan 599 Hasta
Parving et al: N Engl J Med 358:2433-2446, 2008
Parving et al: N Engl J Med 358:2433-2446, 2008
Kan Basınçları Albüminüri
P<0.001
AVOID Aliskiren in the Evaluation of Proteinuria in Diabetes
Aliskiren antihipertansif etkisinden bağımsız olarak proteinüriyi azaltıyor!
ALTITUDE
• Randomize çift kör plasebo kontrollü • Hasta sayısı 8561
– Grup 1: ACEi veya ARB + Aliskiren – Grup 2: ACEi veya ARB + Plasebo
SORU: Aliskiren
kardiyovasküler ve renal riski
azaltabilir mi?
ACEi / ARB + Aliskiren ALTITUDE
• RAS blokajına aliskiren ilavesi faydasız!
• Belki zararlı! • Erken sonlandırıldı!
Diyabetik Nefropati Tedavisi
ACEi + ARB
ACEi + ARB VA NEPHRON-D
November 14, 2013
VA NEPHRON-D araştırma arka planı
ACEi
DM+Proteinüri = İlerleyici böbrek hastalığı riski
Proteinüride azalma sağlar GFR azalma hızını kırar
ARB Proteinüride azalma sağlar
GFR azalma hızını kırar
ACEi + ARB Proteinüride daha çok azalma sağlar
Proteinüri ne kadar azalırsa GFR azalma hızı o kadar az olur!
ACEi + ARB Klinik sonuçları olumlu etkiler mi?
Kombinasyon tedavisi kardiyovasküler ve renal fayda sağlamıyor!
hiperkalemi ve akut böbrek yetmezliği riskini artırıyor!
VA NEPHRON-D
Aşikar proteinürik diyabetiklerde ACEİ + ARB kombinasyonu
kardiyovasküler ve renal fayda sağlar mı?
VA NEPHRON-D NEJM November 14, 2013
I. Losartan + Plasebo
II. Losartan + Lizinopril
VA NEPHRON-D NEJM November 14, 2013
Çalışma erken sonlandırıldı:
• Kombine tedavi kolunda yüksek ciddi advers olaylar:
– Akut böbrek hasarı
– Hiperkalemi
Diyabetik Nefropati Tedavisi
Antioksidan Tedavi Bardoksolon Metil
KBH Progresyonu ve Oksidatif Stres
Nrf2 nuclear 1 factor (erythroid-derived 2)–related factor 2
aktivitesinde bozulma
Oksidatif stres, inflamasyon!
Bardoksolon Metil
• Sentetik tripenoid
• Nrf2 yolağının bilinen en güçlü uyaranı
• Akut böbrek hasarı hayvan modellerinde olumlu etkili!
Bardoksolon Metil BEAM Çalışması
• Randomize, plasebo kontrollü deneme
• Tip 2 diyabeti olan GFR 20-45 ml/dk
• Hasta sayısı: 227
• Takip süresi 52 hafta
Bardoksolon Metil BEAM Çalışması
• GFR değerinde anlamlı artış!
• eGFR artışı 4 hafta içinde görülüyor, ilaç kesilince 4 hafta içinde bazal değere geriliyor!
• eGFR değişimi 6-10 ml/dk/1.73m2
• Olası mekanizma: Glomerül içi basınç artışı!
• Doza bağlı yan etkiler: kramp ve bulantı
Bardoksolon Metil BEACON Çalışması
• Tip 2 diyabetik hastalar / eGFR 15-30 ml/dk
• Erken sonlandırıldı!
Bardoksolon BEACON
November 14, 2013
Bardoksolon BEACON
• Randomize, çift kör, plasebo kontrollü
• Bardoksolon 20 mg oral ve plasebo
• Hastalar: Tip 2 diyabetik, evre 4 KBH
Bardoksolon BEACON
• Bardoksolon grubunda
– eGFR’de artış!
– Albüminüride artış!
Bardoksolon BEACON
• Bardoksolon
– SDBY riskini azaltmadı!
– Kardiyovasküler ölümleri azaltmadı!
Diyabetik Nefropati Tedavisi
AGE İnhibisyonu
İleri Glikozillenme Son Ürünleri (AGE)
• Kronik hiperglisemi Glikozillenme
• AGE birikimi Diyabetik komplikasyonlar
AGE’ler ve Diyabetik Komplikasyonlar
Singh R ve ark, Diabetologia 2001, 44: 129-146
Singh R ve ark, Diabetologia 2001, 44: 129-146
AGE’yi Hedef Alan Olası İlaçlar
AGE İnhibisyonu Aminoguanidin
• Ekstrasellüler matriks proteini fibronektin ekspresyonu CTGF bağımlı!
Pyridorin • Çift-kör, randomize plasebo kontrollü deneme
• Proteinürisi olan diyabetik hastalar (n: 317) • Gruplar:
– Pyridorin 2X300 mg – Plasebo
• Takip süresi: 52 hafta
AGE İnhibisyonu Pyridorin
• 12 aylık takip sonunda proteinüri ve eGFR’de anlamlı değişiklik yok!
Diyabetik Nefropati Tedavisi
Endotelin İnhibisyonu
podosit ve mezangiyal disfonksiyon
Endotelin-1 düzeyleri yüksek!
Endotelin A reseptör aktivitesi yüksek!
Endotelin Sistemi
Diyabetik hayvan ve insanlarda
Glomerüler ETA R aktivasyonu
GLOMERULOSKLEROZ
Avosentan ETAR ve ETBR Antagonisti
ASCEND
• Albüminüride anlamlı azalma sağlıyor
• Erken sonlandırıldı!
– Sıvı retansiyonu
Atrasentan Selektif ETAR Antagonisti
• Çift-kör, randomize, plasebo kontrollü
• Hastalar tip 2 diyabetik, albüminürik (n:89), RAS blokeri kullanmakta olan…
Atrasentan Selektif ETAR Antagonisti
• RAS blokajına ilave atrasentan proteinüride anlamlı azalma sağladı
• Plaseboyla benzer yan etkiler görüldü (sıvı retansiyonu dahil!)
Diyabetik Nefropati Tedavisi
TGF-β İnhibisyonu
Diyabetik Nefropati Patogenezde TGF-β
Hiperglisemi Tip IV Kollagen Sentezi
TGF - β
• Erken evrelerde glomerül hipertrofisi • Kronik fazda mezangiyal matriks birikimi
TGF-β Salınımını Uyaran Faktörler
Erken evreler İleri evreler
Hiperglisemi Glikozile proteinler
Protein kinaz C TGF-β oto-indüksiyonu
Spontan Diyabetik Ratlarda:
• Kısa süreli hiperglisemi (3-7 gün) TGF-β ekspresyonunu artırmaktadır!
Diyabetik Nefropati Klinik çalışmalarda TGF-β
• Diyabetik hastaların böbreklerinde TGF-β miktarı yüksek…
• Glomerüler TGF-β ekspresyonu glisemik kontrol derecesiyle yakın ilişkili…
ACE inhibitörü + TGF-ß antikoru
diyabetik nefropati ilerleyişini durdurur!
Pirfenidon – TGF β inhibitörü
• TGF-β inhibitörü Antifibrotik
• Anti-TNF etkinliğe sahip Antiinflamatuar
• Diyabetik modellerde – Renal fibrozisi önlüyor!
– Kardiyak fibrozisi önlüyor!
Pirfenidon
• Çift-kör, randomize, plasebo kontrollü çalışma
• 77 diyabetik nefropati hastası (albüminürik ve GFR 20-75 ml/dk)
– Grup 1: Plasebo
– Grup 2: Pirfenidon 1200 mg
– Grup 3: Pirfenidon 2400 mg
Pirfenidon Sharma ve ark JASN 2011
• Sadece 1200 mg/gün pirfenidon böbreği koruyor!
Diyabetik Nefropati Tedavisi
Vitamin D
Diyabetik Nefropati Gelişimi Vitamin D’nin Rolü
• Vit D eksikliği – Hiperglisemiyle birlikte
intrarenal RAS aktivitesini artırabilir!
– TGF-beta üretimini artırabilir!
• Aktif Vit D metabolitleri – RAS aktivasyonunu önler
– Fibrozise ilerleyen kaskadı inhibe eder!
Vitamin D Eksikliği = Diyabetik Nefropatiye Eğilim
Diyabetik ‘VDR Knock Out’ Fareler Üzerinde Araştırma
D vitamini Endojen RAS Blokajı
• Deneysel KBH’nda parakalsitol anjiyotensinojen, renin, VEGF mRNA düzeylerini düşürüyor.
Paracalcitolün Albüminüri Üzerine Etkisi VITAL
Plasebo + eşlikeden tedavi
Parikalsitol 2 μg/gün + eşlikeden tedavi
Parikalsitol 1 μg/gün + eşlikeden tedavi
Tarama Fazı Tedavi Fazı İzlem dönemi
3 hafta
24 hafta
N = 281
Çift kör, plasebo kontrollü, çok merkezli çalışma
30 gün 60 gün
Bazal 24. hafta
®
Lancet 2010
P = 0.009 vs. plasebo
-40
-35
-30
-25
-20
-15
-10
-5
0 Plasebo Parikalsitol 1 mg Parikalsitol 2 mg
% G
eom
etri
k O
rtal
ama
Değ
işim
De Zeeuw et al. TLancet 2010.
Ortalama 24-h Albümin Atılım Hızı
Diyabetik Nefropati Tedavisi Yeni İlaçlar
• ACEi / ARB + Aliskiren
• Bardoksolon
• Aminoguanidin, Pyridorin ?
• Atrasentan
• Pirfenidon
• Vit D RA
Teşekkürler!