ENERJİ SANTRALLERİ

DIZEL SANTRALLER

ORHAN TAT

DIZEL SANTRALLER

Dizel santraller, küçük ve orta büyüklükteki güçlerin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere kurulan santrallerdir. Günümüzde fabrika, işletme, Telekom, TV istasyonları, hastaneler gibi önemli yerlerde enerji kesildiğinde; ayrıca haddehanelerde, dökümhanelerde,elektrikle çalışan potaların ve indüksiyon bobinlerinin çalıştığı işletmelerde enerji kesilmesinde,tesisin zarar görmesini önlemek için kullanılırlar.

Kullanım yerleri:

1-Dizel santraller küçük yapılı olduğu için az yer kaplar. İstendiğinde taşınabilir.

2-Fakat elektrik enerjisi üretiminde birim maliyeti çok pahalı olduğu için büyük santral seviyesinde kullanılması uygun olmaz. Bu sebeple elektrik enerjisinin kesildiği zamanlarda hizmetlerin devamlılığını sağlamak için kullanıırlar.

3-Çevreye gürültü haricinde fazla bir zarar da vermezler.

Dizel santrallerin özellikleri

Jeneratör olarak bildiğimiz cihazlar küçük çaplı dizel santral uygulamalarıdır.

Dizel santral blok diyagramı

• Dizel santrallerde yakıt olarak mazot ve biyodizel veya mazot-biyodizel karışımları kullanılmaktadır.

Dizel santrallerde yakıt

mazot biyodizel mazot-biyodizel

B 5 : % 5 Biyodizel + % 95 Motorin B20 : % 20 Biyodizel + % 80 Motorin B50 : % 50 Biyodizel + % 50 Motorin B100 : % 100 Biyodizel

Süzgeç ve susturucudan geçerek basınç ve sıcaklığı arttırılmış hava, dizel motora verilir. Motorun pistonları tarafından sıkıştırılan bu havanın içine basınçlı yakıt (mazot) püskültüldüğünde, ortamda bir patlama oluşur. Bu patlama etkisi ile sıkışan pistonlar geriyedoğru itilir. Bu olay zincirleme devam eder. Pistonların ucuna bağlı bir volan sayesindehareket düzgün dairesel harekete çevrilir. Buradaki mekanik enerji, dizel motorun miline bağlı alternatörü döndürerek elektrik enerjisi elde edilir.

Dizel motorun çalışması şu şekildedir;

Dizel Santrallerin Bölümleri ve Görevleri

1.Dizel Motoru: Santralde mekanik enerjiyi oluşturan kısım dizel motordur.

2.Volan: Dizel motordan elde edilen hareketin, düzgün ve titreşimsiz olmasını sağlar.

3.Generatör: Dizel motordan sağlanan mekanik enerjiyi (dönme hareketi), elektrik enerjisine dönüştürür ve alıcıları besler.

4.Kumanda Panosu: Üzerinde elektriki ölçü aletleri bulunan, üretilen elektriği aktaran, santrali devreye alan ve çıkaran otomatik kumanda sisteminin de bulunduğu kısımdır.

5.Yakıt tankı ve pompa: Dizel santral için gerekli yakıtın sağlandığı kısımdır. Ana ve günlük yakıt tankı olmak üzere iki adet tank vardır. Günlük yakıt deposuna gelen yakıt ana tanktan sağlanır. Pompalar ise yakıtın ana tanktan yardımcı tanka pompalanmasını sağlar.

6.Yol verme düzeneği: Dizel motorların, enerji ihtiyacı olduğu anda devreye girebilmeleri ve yük beslemesi yapabilmeleri için her an çalışmaya hazır bulundurulma zorunluluğu vardır. Bunun için ilk hareketi sağlayacak olan akümülatörlere ihtiyaç vardır.Yol verme işi, kompresörden sağlanan basınçlı havayla da yapılabilir. Ayrıca, motor gövdesi çalışmaya hazır bir sıcaklıkta tutulmalıdır. Aksi hâlde, dizel santral devreye girdiğinde, hemen yük beslemesi yapamaz.

Otomatik kumandalı dizel generator grubu