dno clej[l4 s/ p]g, @)%@

(1)

d"No clej[l4 s/ P]g, @)%@

k|df0fLs/0f / k|sfzg ldlt

@)%@.!@.&

;+zf]wg ug]{ P]g

d"No clej[l4 s/ -klxnf] ;+zf]wg_ P]g, @)%* @)%*.!).$

cfly{s cWofb]z, @)%( @)%(.(.@@

cfly{s cWofb]z, @)^) @)^).$.! / @)^).!).!

cfly{s cWofb]z, @)^! @)^!.$.! / @)^!.!).!

cfly{s cWofb]z, @)^@ @)^@.$.! / @)^@.!).!

/fhZj ;DaGwL s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ cWofb]z, @)^@ @)^@.^.!^

cfly{s P]g, @)^# @)^#.#.@*

cfly{s P]g, @)^$ @)^$.#.@*

cfly{s P]g, @)^% @)^%.^.#

cfly{s P]g, @)^^ @)^^.#.@(

u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg"g

;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ @)^^.!).&

cfly{s P]g, @)^& @)^&.*.$

cfly{s P]g, @)^* @)^*.#.#)

cfly{s P]g, @)&) @)&).#.#)

cfly{s P]g, @)&! @)&!.#.@(

cfly{s P]g, @)&@ @)&@.#.@(

cfly{s P]g, @)&# @)&#.@.!%

s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&@ @)&@.!!.!#

cfly{s P]g, @)&$ @)&$.%.@

cfly{s P]g, @)&% @)&%.#.#@

cfly{s P]g, @)&^ @)&^.#.#)

cfly{s P]g, @)&& @)&&.#.!%

cfly{s cWofb]z, @)&* @)&*.@.!%

cfly{s P]g, @)&* @)&*.^.!#

;Djt\ @)%@ ;fnsf] P]g g+= !$

d"No clej[l4 s/ nufpg] / c;"n pk/ ug]{ Joj:yf ug{ ag]sf] P]g

1================================

(2)

k|:tfjgfM b]zsf] cfly{s ljsf;sf] nflu cfjZos /fh:j ;Íng ug]{

k|lqmofnfO{ k|efjsf/L agfO{ /fh:j kl/rfng a9fpg j:t' jf ;]jfsf] laqmL,

ljt/0f, x:tfGt/0f, cfoft jf lgof{t nufotsf ;a} sf/f]af/df d"No clej[l4

s/ nufpg] / c;'n pk/ ug]{ k|lqmofnfO{ Jojl:yt u/L /fh:j ;Íng

k|efjsf/L 9Ëaf6 ug{ jf~5gLo ePsf]n],

>L % dxf/fhflw/fh jL/]Gb| jL/ ljqmd zfxb]jsf] zf;gsfnsf]

rf}aL;f} jif{df ;+;bn] of] P]g agfPsf] 5 .

!= ;+lIfKt gfd / k|f/De M -!_ o; P]gsf] gfd æd"No clej[l4 s/ P]g,

@)%@Æ /x]sf] 5 .

-@_ of] P]g g]kfn ;/sf/n] /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L

tf]lslbPsf] ldltb]lv k|f/De x'g]5 .2

@= kl/efiff M ljifo jf k|;Ën] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,–

-s_ æs/Æ eGgfn] o; P]g adf]lhd nfUg] d"No clej[l4 s/

;Demg' k5{ .

-v_ æsf/f]af/Æ eGgfn] s'g} j:t' jf ;]jf cfk"lt{ ug]{ sfo{{ ;Demg'

k5{ .

-u_ æs/ nfUg] sf/f]af/Æ eGgfn] bkmf % sf] pkbkmf -!_ df

pNn]lvt sf/f]af/ ;Demg' k5{ .

-3_ æs/ nfUg] d"NoÆ eGgfn] s'g} j:t' jf ;]jfsf] ;DaGwdf bkmf

!@ 3 / bkmf !@s= adf]lhd sfod ul/g] d"No ;Demg' k5{ .

-ª_ æj:t'Æ eGgfn] rn jf crn b'j} lsl;dsf] ;DklQ ;Demg'

k5{ .

-r_ æ;]jfÆ eGgfn] j:t' afx]ssf] h'g;'s} s'/f ;Demg' k5{ .

4-r!_ ===========

-5_ æcfk"lt{Æ eGgfn] k|ltkmn lnO{ 5jf glnO{ s'g} j:t' jf ;]jf

laqmL, ljlgod, x:tfGt/0f ug]{ sfo{ jf tt\;DaGwL cg'dlt

lbg] jf 7]Ssf k§f ug]{ sfo{ ;Demg' k5{ .

6-h_ æk|ltkmnÆ eGgfn] j:t' jf ;]jfsf] cfk"lt{ ubf{ To;sf] d"No

afkt k|fKt x'g] s'g} klg s'/f ;Demg' k5{ .

(3)

7-h!_ ====================

-em_ æcfoftÆ eGgfn] k|rlnt sfg"g adf]lhd j:t' jf ;]jf g]kfn

8========= leq k}7f/L ug]{ sfo{ ;Demg' k5{ .

9-`_ ælgof{tÆ eGgfn] k|rlnt sfg"g adf]lhd j:t' jf ;]jf g]kfn

aflx/ jf lgof{t u[x jf ljz]if cfly{s If]qdf lgof{t ug]{ sfo{

;Demg' k5{ .

-6_ æahf/ d"NoÆ eGgfn] bkmf !# adf]lhd lgwf{l/t d"No ;Demg'

k5{ .

10-6!_ æljB'tLo dfWodÆ eGgfn] sDKo"6/, OG6/g]6, O—d]n, ˆofS;,

ljB'tLo Sof; d]lzg -On]S6«f]lgs Sof; /lhi6/_, lkm:sn

lk|G6/ h:tf dfWod ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] ljB'tLo

e'QmfgLsf] dfWod tyf ljefun] tf]s]sf] To:t} k|s[ltsf cGo

dfWod ;d]tnfO{ hgfpF5Æ .

11-7_ æJolQmÆ eGgfn] k|fs[lts JolQm, kmd{, sDkgL, ;+3, ;+:yf,

;fem]bf/L ;+:yf, ;xsf/L, ;+o'Qm Joj;fo, u'7L jf sf]if

;Demg' k5{ / ;f] zAbn] gfkmfsf] p2]Zo lnO{ jf glnO{ s/

nfUg] sf/f]af/df ;+nUg /x]sf] ;/sf/L lgsfo, wfld{s ;+u7g,

k/f]ksf/L ;+:yf jf To:t} cGo lgsfo / ltgsf zfvf jf

pkzfvfnfO{ ;d]t hgfpF5 .

12-8_ æbtf{ ePsf] JolQmÆ eGgfn] bkmf !), bkmf !)s= / bkmf

!)v= adf]lhd sf/f]af/ ug{ btf{ ePsf] JolQm ;Demg' k5{ .

13-9_ æbtf{ gDa/Æ eGgfn] bkmf !), !)s= / !)v= adf]lhd k|bfg

ul/Psf] btf{ gDa/ ;Demg' k5{ .

-0f_ æcfk"lt{stf{Æ eGgfn] s'g} j:t' jf ;]jf cfk"lt{ ug]{ JolQm

;Demg' k5{ .

-t_ æk|fksÆ eGgfn] s'g} j:t' jf ;]jf u|x0f ug]{ JolQm ;Demg'

k5{ .

14-y_ æs/bftfÆ eGgfn] o; P]g adf]lhd s/ nfUg] sf/f]af/df

;+nUg ePsf] JolQm jf s/ a'emfpg' kg]{ bfloTj ePsf] JolQm

;Demg' k5{ .

(4)

15-y!_ æs/ cjlwÆ eGgfn] s/bftfn] bkmf !* adf]lhd s/ ljj/0f

k]z ug{'kg]{ cjlw ;Demg' k5{ .

16-b_ æljefuÆ eGgfn] cfGtl/s /fh:j ljefu ;Demg' k5{ .

-w_ ædxflgb]{zsÆ eGgfn] ljefusf] dxflgb]{zs ;Demg' k5{ .

17-g_ æs/ clws[tÆ eGgfn] g]kfn ;/sf/n] lgo'Qm u/]sf] s/

clws[t jf k|d'v s/ clws[t jf k|d'v s/ k|zf;s ;Demg'

k5{ / ;f] zAbn] ljefusf zfvf clws[t, lgb]{zs,

pkdxflgb]{zs jf o; P]g adf]lhd s/ clws[tsf] clwsf/

k|of]u ug{ kfpg] u/L g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] cGo s'g}

clws[tnfO{ ;d]t hgfpF5 .

-k_ ætf]lsPsf]Æ jf ætf]lsP adf]lhdÆ eGgfn] o; P]g cGtu{t

ag]sf] lgoddf tf]lsPsf] jf tf]lsP adf]lhd ;Demg' k5{ .

#= s/ clws[t lgo'Qm ug{ jf tf]Sg ;Sg] M o; P]gsf] k|of]hgsf] lgldQ

g]kfn ;/sf/n] cfjZos ;+Vofdf s/ clws[tx¿ lgo'Qm ug{ ;Sg]5 /

g]kfn ;/sf/n] cfjZos b]v]df g]kfn ;/sf/sf] cGo s'g} clws[tnfO{

klg s/ clws[tsf] sfo{ ug]{ u/L tf]Sg ;Sg]5 .

18$= s/ clws[tsf] clwsf/ If]qM -!_ s/ clws[tsf] clwsf/ If]q cy{

dGqfnon] lgwf{/0f u/]] adf]lhd x'g]5 . -@_ s/ clws[tnfO{ cfkm\gf] sfo{If]q afx]ssf cGo If]qsf

s/bftfsf] sf/f]af/ lg/LIf0f / cg'udg tyf s/ lgwf{/0f ug]{ u/L

dxflgb]{zsn] tf]Sg ;Sg]5 .

%= d"No clej[l4 s/ nfUg] M -!_ o; P]gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s

b]xfosf sf/f]af/df d"No clej[l4 s/ nfUg]5 M–

-s_ g]kfn 19

======= leq cfk"lt{ ePsf j:t' jf ;]jfdf,

-v_ g]kfn 20

======== leq cfoft ul/Psf] j:t' jf ;]jfdf,

-u_ g]kfn 21

========= aflx/ lgof{t ul/Psf] j:t' jf ;]jfdf,

-@_ k|To]s sf/f]af/sf] s/ nfUg] d"Nodf s/ nfUg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg cg';"rL–!

df pNn]lvt j:t' jf ;]jfx¿sf] sf/f]af/df s/ nfUg] 5}g . ;fy} To:tf]

(5)

j:t' jf ;]jfsf] vl/bdf klxn] nfu]sf] s/ bkmf !& adf]lhd s§L ug{ /

bkmf @$ adf]lhd lkmtf{ lng kfOg] 5}g .

22%s= sf/f]af/sf] :jfldTjsf] x:tfGt/0fdf s/ gnfUg]M -!_ o; P]gdf cGoq

h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg btf{ ePsf] JolQmn] cfkm"n] ub}{ cfPsf]

sf/f]af/ cGo s'g} btf{ ePsf] JolQmnfO{ laqmL u/]df jf lghsf] d[To' eO{

xsjfnfsf] gfddf sf/f]af/ x:tfGt/0f ePdf To;/L x'g] :jfldTjsf]

x:tfGt/0fdf s/ nfUg] 5}g . To;/L sf/f]af/ laqmL jf x:tfGt/0f ubf{

btf{ ePsf] JolQm jf x:tfGt/0f u/L lng] JolQmn] ;f] s'/fsf] hfgsf/L

tf]lsP adf]lhd ljefunfO{ lbg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg sfg"g

adf]lhd btf{ x'g'kg]{ jf ePsf] s'g} pBf]u jf Joj;fosf] x:tfGt/0f

ePdf :jfldTj k|fKt ug]{ JolQmn] sfg"g adf]lhd s/sf] bfloTj Joxf]g'{

kg]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ sf] cwLgdf /xL :jfldTj k|fKt ug]{ JolQmn] o;

P]g adf]lhd tf]lsPsf] cjlw;Dd -x:tfGt/0f x'g' cl3sf] _ To:tf] pBf]u

jf Joj;fosf] sf/f]af/sf] n]vf, vftfaxL tyf lx;fa lstfa ;'/lIft

/fVg'kg]{ bfloTj axg ug'{ kg]{5 .

23%v= btf{ ug]{ cfb]z lbg ;Sg] M btf{ x'g' kg]{ JolQmn] btf{ gu/L s'g} sf/f]af/

ul//x]sf] 5 eGg] s'/f s/ clws[tnfO{ dgfl;a nfu]df To:tf] JolQmnfO{

btf{ ug{ cfb]z lbg ;Sg]5 .

24t/ bkmf ( adf]lhd tf]lsPsf] /sd;Ddsf] dfq sf/f]af/

u/]sf] x'Fbf btf{ x'g' gkg]{ eGg] lhls/ lng] JolQmn] btf{ ug{] cfb]z k|fKt

ePsf] ldltn] tL; lbgleq ;f] s'/fsf] k|df0f k]z ug{' kg{]5 .

^= cfk"lt{sf] :yfg / ;do M -!_ o; P]g adf]lhd s/ lgwf{/0f / c;'n

pk/ ug]{ k|of]hgsf] nflu s'g} j:t' jf ;]jfsf] cfk"lt{ g]kfnleq jf

aflx/ ePsf] s'/fsf] lgwf{/0f tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-@_ o; P]g adf]lhd s/ lgwf{/0f / c;'n pk/ ug]{ k|of]hgsf]

nflu s'g} j:t' jf ;]jfsf] cfk"lt{ b]xfosf] ;dodWo]df h'g klxn] x'G5

;f]xL ;dodf To:tf] j:t' jf ;]jfsf] cfk"lt{ ePsf] dflgg]5 M–

-s_ cfk"lt{stf{n] aLhs hf/L u/]sf] avt,

-v_ j:t'sf] cfk"lt{sf] xsdf k|fksn] cfk"lt{stf{sf]

sf/f]af/:ynaf6 j:t' p7fPsf] jf u|x0f u/]sf] avt,

(6)

25-u_ ;]jfsf] cfk"lt{sf] xsdf ;]jf k|bfg ePsf] avt,

-3_ cfk"lt{stf{n] j:t' jf ;]jfsf] k|ltkmn k|fKt u/]sf] avt .

-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf

cj:yfx¿df b]xfo adf]lhdsf] ;donfO{ cfk'lt{ ;do dflgg] 5 M–

-s_ lg/Gt/¿kdf cfk"lt{ x'g] b"/ ;~rf/ ;]jf jf To:t}

cGo ;fj{hlgs ;]jfx¿sf] xsdf aLhs hf/L ubf{sf]

;do,

-v_ s/f/ adf]lhd ls:tfaGbL ¿kdf s'g} j:t' jf ;]jfsf]

d"No Ps eGbf a9L lbgdf cf+lzs ¿kdf e'QmfgL x'g]

Joj:yf ePsf]df e'QmfgL ePsf] jf s/f/df e'QmfgL

ug'{kg]{ eg]/ pNn]v ul/Psf] lbgdWo] h'g klxn] x'G5

;f] ;do,

-u_ o; P]g cGtu{t s/ s§L ;'ljwf k|fKt gx'g] u/L k|of]u

ePsf j:t' jf ;]jfsf] xsdf To:tf] j:t' jf ;]jf

k|of]u ePsf] ;do .

-$_ s'g} sf/f]af/sf] cfk"lt{ ;dosf] ;DaGwdf pkbkmf -@_ df

pNn]lvt cj:yfx¿dWo] Ps}k6s PseGbf a9L cj:yfx¿ nfu" x'g ;Sg]

ePdf To:tf] sf/f]af/df cfk"lt{sf] ;dosf] lgwf{/0f dxflgb]{zsn]

j:t'ut cfwf/df tf]s] adf]lhd x'g]5 .

&= s/sf] b/ M 26

-!_ o; P]g adf]lhd nfUg] s/sf] b/ t]x| k|ltztsf]

Psn b/ x'g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg c'g';"rL–@

df pNn]lvt j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/df z"Go b/df s/ nfUg]5 .

*= s/sf] lgwf{/0f / c;'n pk/ M -!_ btf{ ePsf] JolQmn] of] P]g / o; P]g

cGtu{t ag]sf] lgod adf]lhd s/ nfUg] d"Nodf s/ lgwf{/0f / c;'n

pk/ ug'{ kg]{5 .

27

-@_ g]kfn afflx/sf]] s'g} JolQmaf6 ;]jf k|fKt ug{] btf{ ePsf]

jf btf{ gePsf] JolQmn] of] P]g / of] P]g cGt{ut ag]sf] lgod adf]lhd

s/ nfUg] d"Nodf e'QmfgLsf avt jf ;]jf k|fKt ePsf] avtdWo] h'g

klxn] x'G5 ;f] ;dodf s/ lgwf{/0f / c;'n pk/ ug'{ kg]{5 .

(7)

28

-#_ Jofj;flos k|of]hgsf] nflu lgdf{0f ul/g] krf; nfv

?k}ofFeGbf a9Lsf] ejg jf ckf6{d]G6 jf ;lkª sDKn]S; jf ljefun]

tf]s]sf o:t} k|sf/sf cGo ;+/rgf btf{ gePsf] JolQmaf6 lgdf{0f

u/fPsf] eP tfklg To:tf] lgdf{0f btf{ ePsf] JolQmaf6 u/fP ;/x dfgL

s/ bflvnf ug{' kg]{5 . To;/L bflvnf gu/]df ;f] ;+/rgfsf] :jfldTj

/x]sf JolQmaf6 s/ lgwf{/0f u/L c;'n pk/ ul/g]5 .

:ki6Ls/0fM o; pkbkmfsf] k|of]hgsf] nflu æJofj;flos k|of]hgÆ

eGgfn]] ejg, ckf6{d]G6, ;lkª sDKn]S; jf ljefun] tf]s]sf cGo o:t}

;+/rgf lgdf{0f u/L laqmL ug]{ Pj+ To:tf ;+/rgf rfn' jf :yfoL

;DklQsf] ¿kdf n]vfÍg u/L cfo cfh{gdf pkof]u ug]{ sfo{ ;Demg'

k5{ .

29*s= a}Í k|Tofe"ltsf] Joj:yfM -!_ pBf]u ;~rfng ePsf] kl5Nnf] afx|

dlxgfsf] s'n laqmLsf] rfnL; k|ltzteGbf a9L lgsf;L ug]{ pBf]un]

lgsf;L ug]{ kl/df0f hltsf] dfnj:t' pTkfbg ug{ cfjZos sRrf

kbfy{ k}7f/L ubf{ tyf j08]8 j]o/ xfp; dfkm{t s/ d'Qm k;nsf] nflu

k}7f/L ug]{ dfn;fdfgdf nfUg] s/ afktsf] /sd ;DalGwt eG;f/

sfof{nodf a}Í k|Tofe"lt /fvL k}7f/L ug{ ;Sg]5 .

t/ a08]8 j]o/ xfp; dfk{mt s/d'Qm k;nn] k}7f/L ug]{ afx]s

cGo lgsf;Lstf{n] To:tf] ;'ljwf k|fKt ug{ sRrf kbfy{af6 tof/L

;fdfg agfO{ lgsf;L ubf{ bz k|ltzt d"No clej[l4 ePsf] x'g' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;'ljwf lnO{ a08]8 j]o/ xfp; dfkm{t

k}7f/L ePsf dlb/f tyf r'/f]6 g]kfn ;/sf/, k//fi6« dGqfnon]

l;kmfl/; u/]sf] s'6gLlts tyf dx;'n ;'ljwf k|fKt AolQm jf lgsfonfO{

dfq laqmL ug'{ kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd /flvPsf] a}+s k|Tofe"lt ljefun] tf]s]sf]

k|lqmof adf]lhd ;DalGwt eG;f/ sfof{noaf6 k'ms'jf ul/g]5 .

30(= ;fgf] sf/f]af/ ug]{ Joj;foLnfO{ 5'6 M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f

n]lvPsf] eP tfklg tf]lsPsf] /sd;Ddsf] jflif{s s/ nfUg] sf/f]af/

ug]{ ;fgf Joj;foLnfO{ btf{ ug{, ljj/0f k]z ug{ / cGo k|lqmof k"/f ug{

gkg]{ u/L tf]lsP adf]lhd 5'6 lbg ;lsg]5 .

t/ d"No clej[l4 s/ nfUg] j:t' tyf ;]jfsf] sf/f]af/ ug]{

cfos/ P]g, @)%* sf] bkmf $ sf] pkbkmf -$_ adf]lhd k"j{ cg'dflgt

cfo ljj/0f a'emfpg] s/bftf afx]s ;fgf] sf/f]af/ ug]{ Joj;foLn]

(8)

:j]R5fn] cfˆgf] sf/f]af/ btf{ ug{ rfx]df bkmf !)=, !)s= / !)v=

adf]lhdsf] k|lqmof k"/f u/L btf{ u/fpg ;Sg]5 .

!)= btf{ M 31-!_ s'g} sf/f]af/df ;+nUg x'g rfxg] JolQmn] sf/f]af/ ;'?

ug{'eGbf cl3 sf/f]af/ btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf s/ clws[t ;dIf

b/vf:t lbg' kg]{5 .

32-@_ s'g} JolQmn] sf/f]af/ u/]sf] j:t' jf ;]jfdf s/ nfUg]

ePdf To;/L s/ nfu]sf] jf sf/f]af/ ;~rfng u/]sf] ldltn] tL;

lbgleq To:tf] sf/f]af/ btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf s/ clws[t;dIf

b/vf:t lbg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

cg';"rL–! df pNn]lvt s/ 5'6 x'g] j:t' jf ;]jfsf] dfq sf/f]af/ ug]{

JolQmn] btf{ u/fpg' kg]{ 5}g .

-$_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd /Ltk"j{ssf] 33b/vf:t lbg]

k|To]s JolQmnfO{ s/ clws[tn] btf{ u/L tf]lsPsf] 9fFrfdf tf]lsPsf]

Dofbleq btf{ gDa/ ;lxtsf] btf{sf] k|df0fkq lbg' kg]{5 .

-%_ btf{ ePsf] JolQmn] btf{sf] k|df0fkq cfˆgf] sf/f]af/

;~rfng ug]{ k|d'v :yfgdf ;a}n] b]Vg] u/L /fVg' kg]{5 / sf/f]af/sf]

:yfg PseGbf a9L ePdf k|d'v :yfg afx]s cGo :yfgdf ;d]t s/

clws[tåf/f k|dfl0ft u/]sf] btf{sf] k|df0fkq ;a}n] b]lvg] u/L /fVg' kg]{5 .

-^_ btf{ ePsf] JolQmn] cfˆgf] btf{ gDa/sf] k|of]u d"No clej[l4

s/, cGtMz'Ns / eG;f/ ;DaGwL ;a} sf/f]af/ / tf]lsP adf]lhdsf cGo

sf/f]af/sf] ;DaGwdf ;d]t ug'{ kg]{5 .

-&_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd btf{sf] nflu lbPsf] b/vf:tdf

plNnlvt ljj/0fdf s'g} kl/jt{g ePdf To:tf] kl/jt{g ePsf] kGw|

lbgleq btf{ ePsf] JolQmn] s/ clws[tnfO{ ;f] s'/fsf] hfgsf/L lbg'

kg]{5 .

34!)s= c:yfoL btf{ ;DaGwL ljz]if Joj:yfM -!_ c:yfoL ¿kdf cfof]hgf ug]{

k|bz{gL, d]nf tyf cGo o:t} sf/f]af/sf] xsdf sf/f]af/ z'? x'g'eGbf

cufj} cfof]hs tyf To:tf] cfof]hgfdf s/ nfUg] j:t' jf ;]jfsf]

sf/f]af/ ug]{ d"No clej[l4 s/df btf{ gePsf Joj;foL tf]lsP adf]lhd

d"No clej[l4 s/df c:yfoL ¿kdf btf{ x'g' kg]{5 .

(9)

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd d"No clej[l4 s/df btf{ ePsf]

Aoj;foLn] ;f] sfo{qmddf /fVg] j:t' :6s 6«fG;km/ u/L n}hfg kfpg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sfo{qmdsf] nflu dfq btf{ ePsf]

s/bftfn] cfof]hgf u/]sf] k|b{zgL, d]nf ;dfKt ePsf] ;ft lbgleq

sf/f]af/sf] ljj/0f k]z u/L nfUg] ;Dk"0f{ s/ ;d]t bflvnf u/L c:yfoL

btf{ vf/]h ug'{ kg]{5 .

35!)v= ;+o'Qm pkqmdsf] btf{ ;DaGwL ljz]if Joj:yf M -!_ s'g} b'O{ jf ;f]eGbf

a9L JolQmn] s'g} lglZrt cjlwsf nflu s/ nfUg] sf/f]af/ ug{ ;+o'Qm

pkqmd -HjfOG6 e]Gr/_ v8f u/]df To:tf JolQmx¿ btf{ /x]sf

sfof{nodWo] s'g} Ps sfof{nosf] s/ clws[t;dIf To:tf] ;+o'Qm

pkqmd c:yfoL ¿kdf btf{sf] nflu lgj]bg lbg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k|fKt ePdf s/ clws[tn]

tf]lsPsf] 9fFrfdf btf{ k|df0fkq lbg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd btf{ ePsf] ;+o'Qm pkqmdn] To:tf]

pkqmd v8f ubf{ u/]sf] ;Demf}tfdf tf]lsPsf] cjlw ;dfKt ePkl5 btf{

vf/]h u/fpg' kg]{5 .

-$_ ;+o'Qm pkqmd -HjfOG6 e]Gr/_ df ;+nUg JolQm cfk"m ;+nUg

/x]sf] ;+o'Qm pkqmd -HjfOG6 e]Gr/_ sf] s/ bfloTj e'Qmfg ug]{

k|of]hgsf nflu ;+o'Qm jf 5'§f5'§} ¿kdf lhDd]jf/ x'g]5g\ .

36!)u= btf{ clen]v cBfjlws ug]{ ;DaGwL ljz]if Joj:yf M o; P]g adf]lhd

btf{ ePsf JolQmn] ljefun] tf]s] adf]lhdsf] btf{ ;DaGwL ;"rgf /

clen]v ljefusf] afof]Dofl6«s btf{ k|0ffnLdf 37

=========== cBfjlws ug'{

kg]{5 .

38!!= btf{ vf/]hL M -!_ s/ clws[tn] b]xfosf] s'g} cj:yfdf btf{ ePsf]

JolQmsf] btf{ vf/]h ug{' kg]{5 M–

-s_ ;+ul7t ;+:yf eP To:tf] ;+ul7t ;+:yf aGb, laqmL jf

x:tfGt/0f ePdf jf cGo s'g} lsl;daf6 To:tf]

;+ul7t ;+:yfsf] cl:tTj sfod g/x]df,

-v_ JolQmut :jfldTj eP To:tf] :jfldTj ePsf] JolQmsf]

d[To' ePdf,

(10)

-u_ ;fem]bf/ ;+:yf eP To:tf] ;fem]bf/L ;+:yf la36g

ePdf jf ;fem]bf/sf] d[To' ePdf,

-3_ btf{ ePsf] JolQmn] s/ nfUg] sf/f]af/ ug{ 5f8]df,

-ª_ nuftf/ afx| dlxgf;Dd z"Go ljj/0f lbg] jf ljj/0f

g} glbO{ a;]sf s/bftf ePdf,

-r_ ljut afx| dlxgfdf j:t'sf] xsdf krf; nfv ?k}ofF

/ j:t' tyf ;]jf ldl>t sf/f]af/sf] / ;]jfsf] xsdf

aL; nfv ?k}ofF s/ of]Uo sf/f]af/ gk'u]sf] s/bftf

ePdf,

-5_ e"njz btf{ ePsf]df .

-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -r_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP

tfklg bkmf ( adf]lhd :j]lR5s ¿kdf btf{ ePsf s/bftfn] cfkm\gf]

btf{ sfod} /fVg rfx]df ljut afx| dlxgfsf] clGtd ljj/0f ;fy

tf]lsPsf] 9fFrfdf b/vf:t lbPdf To:tf s/bftfsf] btf{ sfod} /xg]5 .

-#_ btf{ vf/]hLsf] nflu s/ ljj/0f k]z ePsf] kGw| lbgleq

s/bftfn] s/ k/LIf0fsf] nflu sfuhft k]z ug'{ kg]{5 / s/ clws[tn]

To:tf s/bftfsf] s/ k/LIf0f u/L tLg dlxgfleq btf{ vf/]h u/L jf

btf{ vf/]h gx'g] eP To;sf] hfgsf/L s/bftfnfO{ lbg' kg]{5 . pQm

cjlwleq s/ clws[tn] btf{ vf/]h gu/]df jf btf{ vf/]h x'g] egL

lg0f{o gu/]df To:tf] cjlw kl5sf] s/ ljj/0f s/bftfn] k]z ug'{ kg]{

5}g .

-$_ klxn] s/ s§L ;'ljwf lnO{ ;s]sf j:t'dWo] btf{ vf/]h

x'Fbfsf avt afFsL /x]sf] k'FhLut ;fdfg ;d]tsf df}HbftnfO{ ahf/

d"Nodf cfk"lt{ u/]sf] dfgL s/ lgwf{/0f u/L c;'n ul/g]5 .

:ki6Ls/0f M o; pkbkmfsf] k|of]hgsf] nflu æk'FhLut ;fdfgÆ eGgfn]

s'g} ;DklQ jf ;DklQsf] s'g} efu / s/ nfUg] sf/f]af/df k|of]u x'g]

;DklQ ;Demg' k5{ .

-%_ s/ nfUg] j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/ x'Fbf s'g} s'/f u/]sf] jf

gu/]sf] sf/0fn] o; P]g adf]lhd ug{'kg]{ sfo{ tyf bfloTj afFsL ePdf

To:tf] s/bftfsf] btf{ vf/]h x'Fb}df To:tf] bfloTjaf6 To:tf] s/bftfn]

pGd'lQm kfpg] 5}g .

-^_ btf{ vf/]hL ;DaGwL cGo k|lqmof tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

(11)

!@= s/ nfUg] d"No M -!_ o; P]gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s gub

dfq k|ltkmn ePsf] cj:yfdf cfk"lt{stf{n] k|fks;Fu lnPsf] d"No dfq

s/ nfUg] d"No x'g]5 .

-@_ s/ nfUg] d"Nodf b]xfosf /sdx¿ 39

;d]t ;dfj]z x'g]5g\ M

-s_ sf/f]af/sf] l;nl;nfdf cfk"lt{stf{n] Joxf]/]sf] 9'jfgL

/ ljt/0f;DaGwL vr{x¿ / gfkmfsf] /sd,

40-v_ o; P]g adf]lhdsf] s/ afx]s cGtMz'Ns,:jfldTj

z'Ns / cGo s/ /sd .

41

:ki6Ls/0fM o; v08sf] k|of]hgsf] nflu æcGo s/

/sdÆ eGgfn] ;fna;fnL cfly{s P]gn] tf]s] adf]lhd

nfUg] dx;'n, b:t'/ jf cGo z'Ns ;Demg' k5{ .

-#_ j:t' jf ;]jf cfk"lt{ ubf{ d"Nodf lbO{Psf] l8:sfp06, sldzg

jf o:t} cGo Jofkfl/s 5'6sf] /sdnfO{ s/ nfUg] d"Nodf ;dfj]z ul/g]

5}g .

-$_ j:t' ljlgod cGtu{t cfbfg k|bfg ul/Psf j:t' jf ;]jfsf]

s/ nfUg] d"No To;/L cfbfg k|bfg ul/Psf j:t' jf ;]jfsf] ahf/ d"No

a/fa/ x'g]5 .

-%_ o; P]gdf cGoyf Joj:yf ePsf]df afx]s cfoft u/]sf]

j:t'sf] s/ nfUg] d"No sfod ubf{ d"No clej[l4 s/ afx]s 9'jfgL,

aLdf, Ph]06 / cGo JolQmx¿sf] sldzg cflb ;d]tsf] k}7f/L d"No,

k}7f/L dx;'n, ;dLsf/s dx;'n / k}7f/Ldf nfUg] cGo s'g} s/ eP ;f]

;d]t hf]8L s/ nfUg] d"No sfod ul/g]5 .

-^_ s'g} j:t' jf ;]jfsf] d"No k|rlnt ahf/ d"NoeGbf Hofb} sd

b]lvPdf To:tf] j:t' jf ;]jfsf] s/ nfUg] d"No ahf/ d"No a/fa/ x'g]5 .

-&_ cf+lzs k|ltkmn lnO{ cfk"lt{ u/]sf] j:t' jf ;]jfsf] s/ nfUg]

d"No ahf/ d"No a/fa/ x'g]5 .

-*_ s'g} j:t' jf ;]jf afkt /flvPsf] w/f}6L /sd cfk"lt{stf{n]

To:tf] j:t' jf ;]jfsf] k|ltkmnsf] ¿kdf tf]lsP adf]lhd ldnfg

gu/];Dd s/ nfUg] d"No dflgg] 5}g .

42!@s= sf7sf] sf/f]af/df s/ nfUg] d"NoM -!_ /fli6«o jgsf] sf7 lnnfdL,

5f]8k"hL{, jf lr/fg cfb]z kfPsf] ;dodWo] h'g klxn] x'G5 pQm

(12)

;dodf To:tf] sf7sf] /f]oN6L /sd jf lnnfd /sddf h'g a9L x'G5

To:tf] /sddf s/ nufO{ c;'n pk/ ul/g]5 .

-@_ lghL cfjfbL, lghL jg jf ;fd'bflos jgsf] sf7 Jofkfl/s

k|of]hgsf] nflu laqmL u/]df /f]oN6L gnfUg] eP klg pkbkmf -!_ df

Joj:yf eP adf]lhd /fli6«o jgsf] sf7 ;/x g} s/ nfUg]5 .

!#= ahf/ d"NoM -!_43

s'g} lbgdf cfk"lt{ ul/Psf] j:t' jf ;]jfsf] ahf/

d"Nosf] lgwf{/0f c;DalGwt JolQmx¿sf aLr :jtGq ¿kn] cfk"lt{

ePsf] To:t} lsl;dsf] j:t' jf ;]jf jfkt k|fKt x'g] k|ltkmnnfO{ Wofgdf

/fvL lgwf{/0f ul/g]5 .

-@_ o; bkmfsf] k|of]hgsf] nflu ahf/ d"No lgwf{/0f ug]{ k|lqmof

tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ adf]lhd s'g} j:t' jf ;]jfsf] ahf/ d"No

lgwf{/0f ug{ g;lsPsf] cj:yfdf dxflgb]{zsn] tf]s]sf] k|lqmof cg';f/

To:tf] j:t' tyf ;]jfsf] ahf/ ahf/ d"No lgwf{/0f ul/g]5 .

!$= aLhs lbg' kg]{ M -!_ k|To]s btf{ ePsf] JolQmn] tf]lsP adf]lhdsf]

cj:yfdf afx]s s'g} j:t' jf ;]jf cfk"lt{ ubf{ k|fksnfO{ aLhs lbg'

kg]{5.

44

===============

-@_ aLhssf] 9fFrf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-#_ aLhs lng' k|fkssf] st{Jo x'g]5 .

45

-$_ bz xhf/ ?k}ofFeGbf a9Lsf] s/ nfUg] j:t' ljefun]

tf]s]sf] If]qaflx/ 9'jfgL ug]{n] s/ aLhs ;fydf /fVg' kg]{5 .

46

-%_ ljefun] ;"rgf k|sfzg u/L jf lnlvt cfb]z lbO{ tf]s]sf]

s'g} JolQmn] s'g} tf]s]sf] j:t'sf] ;f]xL ;"rgf jf cfb]zdf tf]s]sf]

;dofjlwsf nflu To:tf] j:t'sf] v'b|f laqmL d"No ;fj{hlgs ug'{kg]{ u/L

tf]Sg ;Sg]5 . o:tf] ;"rgf jf cfb]z k|fKt ePkl5 v'b|f laqmL d"No

;fj{hlgs gu/L s'g} j:t'sf] laqmL jf x:tfGt/0f ug{ kfpg] 5}g .

47

-^_ 48

pkbkmf -%_ adf]lhd tf]lsPsf] JolQmn] To:tf] j:t'

btf{ gePsf] JolQmnfO{ laqmL ubf{ ;fj{hlgs ePsf] d"Nodf tf]lsPsf]

(13)

9fFrfdf aLhs lbO{ pkef]Qmf txsf] s/ ;d]t c;'n pk/ u/fpg]

Joj:yf ul/g] 5 .

t/ 49

pkbkmf -%_ adf]lhd gtf]lsPsf] s'g} JolQmn] klg

:j]R5fn] o; pkbkmf adf]lhdsf] aLhs lbg ;Sg]5 .

50!$s= ljB'tLo aLhs M -!_ s/bftfn] ljefusf] k"j{ :jLs[lt lnO{ ljB'tLo

aLhs hf/L ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg ljefun]

;"rgf k|sfzg u/L To:tf] ;"rgfdf tf]lsPsf s/bftfnfO{ clgjfo{

¿kdf ljB'tLo dfWodaf6 aLhs hf/L u/L To:tf] ljB'tLo dfWodnfO{

ljefusf] s]Gb|Lo aLhs cg'udg k|0ffnL -l;ljPdP;_ df cfj4 ug{ cfb]z

lbg ;Sg]5 .

-#_ ljB'tLo dfWodaf6 aLhs hf/L ug]{ ;km\6j]o/ jf pks/0fsf]

;'/If0f tyf ljZj;gLotf ;DaGwdf ljefun] sfo{ljlw agfO{ nfu" ug]{5 .

To:tf] sfo{ljlw ;DalGwt pTkfbs, ljt/s / k|of]ustf{n] kfngf ug'{

kg]{5 .

!%= btf{ gePsf] JolQmn] s/ p7fpg gx'g]M -!_ btf{ gePsf] JolQmn] s/

c;'n u/]sf] b]lvg] s'g} aLhs jf sfuhft hf/L ug{ / s/ p7fpg x'Fb}g .

-@_ btf{ gePsf] s'g} JolQmn] s/ p7fPdf To;/L p7fPsf] s/

lgwf{/0f u/L lghaf6 c;'n pk/ ul/g]5 .

51

-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

g]kfn ;/sf/, k|b]z ;/sf/, :yfgLo tx jf g]kfnl:yt cGt/f{li6«o ;+3,

;+:yf jf lgof]u jf d"No clej[l4 s/ gnfUg] j:t'sf] sf/f]af/ ug]{

;fj{hlgs ;+:yfgn] d"No clej[l4 s/ nfUg] j:t' jf ;]jf laqmL ubf{ s/

c;'n pk/ ug'{ kg]{5 .

!^= sf/f]af/sf] n]vf /fVg' kg]{M -!_ s/bftfn] bkmf !* adf]lhdsf] s/

cjlwsf] cfˆgf] sf/f]af/sf] n]vf cBfjlws /fVg' kg]{5 / To:tf] n]vf

lg/LIf0f ug{ s/ clws[tn] dfu u/]df hxfF;'s} /x]sf] lghsf] To:tf] n]vf

s/ clws[tnfO{ pknAw u/fpg' kg]{5 .

52

-!s_ ljefun] s/bftfsf] sDKo'6/ tYofÍ cfwf/ -8f6fj]z_ df

lg/Gt/ kx'Fr k|fKt ug{ ;Sg]5 .

(14)

-@_ s/bftfn] /fv]sf] n]vfdf b]xfosf s'/fx¿ ;d]t ;dfj]z x'g'

kg]{5 M–

-s_ sf/f]af/ ePsf] ldlt,

-v_ k|To]s sf/f]af/sf] d"No,

-u_ sf/f]af/sf] csf]{ kIf btf{ ePsf] /x]5 eg] lghsf] btf{

gDa/ /

-3_ sf/f]af/;Fu ;Da4 tf]lsP adf]lhdsf cGo s'/fx¿ .

53-#_ s/ nfUg] j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/ ug]{ btf{ ePsf] jf gePsf]

JolQmn] k|To]s cfly{s jif{sf] nflu cfkm}+n] k|dfl0ft u/]sf] vl/b laqmL

vftf n]vf /fVg] k|of]hgsf] lgldQ k|of]u ug{' kg]{5 . To:tf] vftf s/

clws[tn] h'g;'s} avt hfFr ug{ ;Sg]5 .

54-#s_

55============

-$_ s/bftfn] sf/f]af/sf] n]vf tf]lsPsf] cjlw;Dd ;'/lIft /fVg'

kg]{5 .

56-%_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf lgodn] tf]s]sf] k|lqmof

k"/f u/L s/bftfn] /fv]sf] n]vfnfO{ cGoyf k|dfl0ft geP;Dd dfGotf

lbOg]5 .

57!^s= sDKo'6/ k|zf]lwt clen]v k|df0fsf] ¿kdf u|fÅo x'g] M -!_ k|rlnt

sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg cGoyf k|dfl0ft ePdf afx]s

s/ k|of]hgsf] lgldQ ljefu jf cGtu{tsf sfof{nodf /x]sf

sDKo"6/af6 k|zf]lwt s/bftf ;DaGwL clen]v k|df0fsf] ¿kdf u|fÅo

x'g]5 .

-@_ ljefun] ;"rgf k|sfzg u/L ljB'tLo dfWodaf6 aLhs

hf/L ug]{, n]vf /fVg], s/ ljj/0f k]z ug]{ tyf e'QmfgL ug]{ ;DaGwdf

cfjZos Joj:yf ug{ ;Sg]5 .

58!^v= gf]S;fg ePsf] j:t'df lt/]sf] s/ s§L ug]{ M cfuhgL, rf]/L, b'3{6gf,

6'6km'6 jf Wj+zfTds ultljlwsf] sf/0fn] xfgL gf]S;fgL ePsf] 59

jf

pkof]u ug]{ Dofb ;lsPsf] j:t'df lt/]sf] d"No clej[l4 s/ tf]lsP

adf]lhd s§L ug{ ;lsg]5 .

(15)

!&= s/ s§L M -!_ btf{ ePsf] JolQmn] cfˆgf] s/ nfUg] sf/f]af/;Fu

;DalGwt j:t' jf ;]jf cfoft jf k|fKt ubf{ lt/]sf] jf ltg'{kg]{ s/sf]

/sd cfkm"n] p7fPsf] s/sf] /sdaf6 s§L ug{ ;Sg]5 .

60-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

Jofj;flos jf JolQmut k|of]hgsf] nflu k|of]u x'g ;Sg] tf]lsPsf

j:t'x¿sf xsdf s/ s§L ug{ gkfpg] jf cf+lzs ¿kdf dfq s/ s§L

ug{ kfpg] Joj:yf ug{ ;lsg]5 .

-#_ s'g} dlxgfdf sf/f]af/ ePsf] j:t' jf ;]jfsf] k"0f{ c+z s/

nfUg] sf/f]af/df k|of]u gePdf pQm j:t' jf ;]jfdf klxn] lt/]sf] s/

s§L ;f] j:t' jf ;]jfsf] s/ nfUg] sf/f]af/df k|of]u ePsf] c+zdf dfq

tf]lsP adf]lhd k|bfg ul/g]5 .

-$_ o; bkmf adf]lhd s/ s§L ;'ljwf k|bfg ul/g] j:t' jf

;]jfsf] tf]lsP adf]lhdsf] pkof]lutfsf] cjlw ;dfKt x'g'eGbf cufj}

s/ nfUg] sf/f]af/df k|of]u x'g 5f8]df tf]lsP adf]lhd ;f] j:t' jf ;]jf

tTsfn ahf/ d"Nodf laqmL ePsf] dfgL s/ c;'n pk/ ul/g]5 .

-%_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf eP tfklg k|of]u

eO;s]sf j:t'x¿sf] sf/f]af/ ug]{ btf{ ePsf] JolQmn] kfpg] s/ s§L

;'ljwf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

61-%s_ pkbkmf -@_ sf] cwLgdf /xL ljQLo k§f cGtu{t C0f

;Demf}tf u/L k}7f/L jf vl/b ul/Psf k'FhLut j:t'x¿df lt/]sf] s/

;DalGwt s/bftfn] s§L ug{ kfpg]5 .

62-%v_ bkmf * sf] pkbkmf -@_ bkmf !@s= / bkmf !% sf]

pkbkmf -#_ adf]lhd lt/]sf] s/ ;DalGwt s/bftfnfO{ s§L ug{ lbOg]5 .

-^_ o; P]g adf]lhdsf] s/ s§L ;'ljwf tf]lsP adf]lhdsf

sfuhftx¿åf/f bfaL k|dfl0ft ePkl5 dfq lbOg]5 .

-&_ btf{ x'Fbfsf avt df}Hbftdf /x]sf] s/ nfUg] sf/f]af/df

k|of]u x'g] j:t'df lt/]sf] jf ltg'{ kg]{ s/ s§L ug]{ Joj:yf tf]lsP

adf]lhd x'g]5 .

63-*_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

nuftf/ 5 dlxgf;Dd s/ ljj/0f k]z gug]{ s/bftfsf] gfd ;fj{hlgs

u/L To:tf] s/bftfsf] s/ s§L ug'{kg]{ /sd afFsL eP /f]Ssf /fVg /

lghsf] btf{ ;d]t lgnDag ug{ ;lsg]5 .

(16)

!*= s/ ljj/0f k]z ug'{kg]{ M -!_ s/bftfn] k|To]s dlxgf cfkm"n] a'emfpg' kg]{

s/ /sd :jo+ lgwf{/0f u/L ;f] dlxgf ;dfKt ePsf] kRrL; lbgleq s/

clws[t ;dIf 64

jf x'nfsaf6 /lhi6«L u/L jf ljB'tLo dfWodaf6

tf]lsP adf]lhd s/ ljj/0f k]z ug'{ kg]{5 . o:tf] ljj/0f ;f] dlxgfdf

s/ nfUg] sf/f]af/ u/]sf] jf gu/]sf] h];'s} eP tfklg k]z ug'{ kg]{5 .

65 -!s_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

cfGtl/s /fh:j sfof{no jf s/bftf ;]jf sfof{no gePsf lhNnfsf

s/bftfn] cfkm"n] s/ ljj/0f a'emfpg' kg]{ dlxgfsf] kGw| ut]leq

;DalGwt lhNnfsf] sf]if tyf n]vf lgoGqs sfof{nodf a'emfpg' kg]{ s/

/sd / s/ ljj/0f k]z ug{ ;Sg]5 . o;/L k|fKt x'g cfPsf] s/ ljj/0f

tyf s/ e'QmfgLsf] ljj/0f sf]if tyf n]vf lgoGqs sfof{non] ;ft

lbgleq ;DalGwt cfGtl/s /fh:j sfof{no jf s/bftf ;]jf sfof{nodf

k7fpg' kg]{5 .

66-!v_ pkbkmf -!_ / -!s_ adf]lhd ljj/0f k]z ug]{ / k7fpg]

sfo{ljlw ljefun] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg tf]lsP

adf]lhdsf s/bftfn] Ps dlxgfeGbf sd jf a9L cjlwsf] s/ ljj/0f

k]z ug{ ;Sg]5 .

!(= s/sf] e'QmfgL M 67

-!_ s/bftfn] k|To]s s/ cjlwsf]] s/ ;f] cjlw

;dfKt ePsf] ldltn] kRrL; lbgleq a'emfpg' kg]{5 .

68-@_ s/bftfn] pkbkmf -!_ df plNnlvt Dofbleq a'emfpg' kg]{

s/ ga'emfPdf afFsL /x]sf] s/ /sddf jflif{s bz k|ltztsf b/n] yk

b:t'/ nfUg]5 .

-#_69

===========

-$_ s/bftfn] cfˆgf] sfa" aflx/sf] kl/l:yltn] ubf{ Dofbleq

s/sf] /sd a'emfpg g;s]sf] sf/0f b]vfO{ 70

=pkbkmf -@_ adf]lhd

nfUg] yk b:t'/x¿ ldgfxf kfpg lgj]bg u/]df / sf/0f dgfl;a b]v]df

dxflgb]{zsn] To:tf] b:t'/ ldgfxf lbg ;Sg]5 .

-%_ 71

pkbkmf -@_ adf]lhdsf] yk b:t'x¿ / bkmf @^ adf]lhdsf]

Aofh lx;fa ubf{ a'emfpg' kg]{ s/ /sdsf] bfloTj h'g s/ cjlwsf]]

(17)

sf/f]af/af6 l;h{gf ePsf] xf] ;f]xL 72

s/ cjlwsf] s/ a'emfpg' kg]{

Dofb u'h|]sf] ldltb]lv g} u0fgf ul/g]5 .

73-^_ bkmf @) adf]lhd s/bftfsf] s/ lgwf{/0f ubf{ ;f] s/

cjlwdf lgh;Fu c;'n ug'{kg]{ s/ eGbf lghn] lkmtf{ kfpg ;Sg] s/

a9L ePsf] kfOPdf lghsf] ;f] s/ cjlwdf s/ lgwf{/0f ubf{ yk b:t'/

/ Aofh c;'n ul/g] 5}g .

74-&_ pkbkmf -!_ df plNnlvt Dofbleq s/sf] e'QmfgL ljB'tLo

dfWod jf a}Ín] k|Tofe"lt lbPsf] r]s -u'8 km/ k]d]G6 r]s_ af6 ;d]t

ug{ ;lsg]5 . o;/L ljB'tLo dfWodaf6 e'QmfgL ePsf]df e'QmfgL cfb]z

ePsf] ldltdf / a}Ín] k|Tofe"lt lbPsf] r]s -u'8 km/ k]d]G6 r]s_ dfkm{t

e'QmfgL ePsf]df sfof{non] a'em]sf] ldltdf e'QmfgL ePsf] dflgg]5 .

75-&s_ pkbkmf -&_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg bz

nfv ?k}ofFeGbf a9Lsf] s/ e'QmfgL ubf{ r]s, 8«fˆ6 jf ljB'tLo

dfWodaf6 e'QmfgL ug'{ kg]{5 .

76-*_ Aofh, yk b:t'/ / hl/jfgf dfly Aofh c;'n ul/g] 5}g .

@)= s/ clws[tn] s/ lgwf{/0f ug{ ;Sg] M -!_ b]xfosf s'g} cj:yfdf s/

clws[tn] s/ lgwf{/0f ug{ ;Sg]5 M–

-s_ Dofbleq s/ ljj/0f k]z gu/]df,

-v_ cw'/f] jf q'l6k"0f{ s/ ljj/0f k]z u/]df,

-u_ em'§f s/ ljj/0f k]z u/]df,

-3_ s/sf] /sd sd b]vfPsf] jf 7Ls gePsf] eGg] s/

clws[tnfO{ ljZjf; ug'{kg]{ sf/0f ePdf .

77-ª_ cfk"lt{ d"Nodf Go"g lahsLs/0f u/]sf] eGg] s/

clws[tnfO{ ljZjf; ug'{kg]{ sf/0f ePdf .

78-r_ Go"g lahsLs/0f u/L ;d"x sDkgLdf cfk"lt{ ePdf,

79-5_ btf{ x'g'kg]{ bfloTj ePsf] JolQmn] btf{ gu/L sf/f]af/

u/]df,

80-h_ aLhs hf/L gu/L laqmL u/]df,

(18)

81-em_ btf{ gePsf] JolQmn] s/ p7fPdf,

82-`_ bkmf * sf] pkbkmf -@_ jf -#_ adf]lhd s/ bflvnf

gu/]df,

83-6_ bkmf !& sf] pkbkmf -$_ sf] cj:yf ljBdfg ePdf .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s/ lgwf{/0f ubf{ b]xfosf s'g} jf ;a}

cfwf/df s/sf] lgwf{/0f ug{ ;lsg]5 M–

-s_ sf/f]af/sf] ;a't,

-v_ sf/f]af/sf] ;DaGwdf ;DalGwt s/ clws[tn] k]z

u/]sf] s/ k/LIf0f k|ltj]bg,

-u_ ;dfg k|s[ltsf] sf/f]af/df ;+nUg cGo JolQmn]

a'emfPsf] s/ .

84-@s_========

-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf eP tfklg pk/f]Qm

adf]lhd s/sf] lgwf{/0f ubf{ k|df0fsf] ef/ k'¥ofpg] cleef/f ;DalGwt

s/ clws[tsf] x'g]5 .

85-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd s/ lgwf{/0f ubf{ s/ ljj/0f k]z

u/]sf] ldltn] rf/ jif{leq s/ lgwf{/0f ul/;Sg' kg]{5 . pQm cjlwleq

s/ lgwf{/0f x'g g;s]df k]z ePsf] ljj/0f g} :jtM dfGo ePsf]

dflgg]5 .

86-$s_ pkbkmf -$_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g}

JolQmn] em'§f n]vf jf aLhs jf cGo sfuhft tof/ u/L jf hfn;fhL

u/L s/ 5n]sf] /x]5 eg] h'g;'s} avt ljefun] k'gM s/ lgwf{/0f ug{

cfb]z lbg ;Sg]5 .

87-$v_ pkbkmf -$_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg /fh:j

Gofoflws/0f jf cGo clwsf/ k|fKt cbfntaf6 s/ lgwf{/0f ;+zf]wg

ul/Psf] jf lgwf{l/t s/ 36fOPsf] cj:yfdf ;f] xb;Dd s/ clws[tn]

To:tf] s/ lgwf{/0fdf ;+zf]wg ug{ ;Sg] 5}g .

t/ To:tf] lgsfon] k'gM 5fglag ug]{ cfb]z lbPdf s/ lgwf{/0f

ug{ afwf k'u]sf] dflgg] 5}g.

(19)

-%_ o; bkmf adf]lhd s/ lgwf{/0f ubf{ s/ clws[tn] ;DalGwt

JolQmnfO{ cfˆgf] ;kmfO{ k]z ug{ 88

kGw| lbgsf] Dofb lbg' kg]{5 .

@!= s/sf] c;'nL M -!_ o; P]g adf]lhdsf] Dofbleq a'emfpg' kg]{ s/ s'g}

s/bftfn] ga'emfPdf 89

========== ;DalGwt s/ clws[tn] b]xfosf s'g}

jf ;a} tl/sf ckgfO{ s/ c;'n ug{ ;Sg]5 M–

-s_ s/bftfnfO{ lkmtf{ ug'{kg]{ /sd eP To;df s§f u/]/ .

-v_ s/bftfsf] rn tyf crn ;Dklt sAhf u/]/ .

90-u_ s/bftfsf] ;Dk"0f{ jf s]xL ;DklQ Ps} k6s jf k6s

k6s u/L l;naGbL af]nkq jf ;fj{hlgs a9fa9åf/f

lnnfd laqmL u/]/ .

-3_ a}Í tyf cGo ljQLo ;+:yfdf /x]sf] s/bftfsf]

/sdaf6 s§f ug{ nufP/ .

-ª_ g]kfn ;/sf/ jf g]kfn ;/sf/sf] :jfldTjdf ePsf]

s'g} ;+ul7t ;+:yf jf 91

:yfgLo txx¿af6 s/bftfn]

kfpg] /sdaf6 s§f ug{ nufP/ .

92-r_ s'g} t];|f] JolQmn] s/bftfnfO{ ltg'{kg]{ /sd bfaL u/]/ .

-5_ s/bftfsf] cfoft lgof{t / cGo sf/f]af/ /f]Ssf u/]/ .

93-h_ g]kfn aflx/ hfg /f]s nufP/ .

94-em_ Dofbleq a'emfpg' kg]{ s/ ga'emfpg] s/bftfsf] gfd

k|sfzg jf k|;f/0f jf ljefusf] j]a;fO6df ;fj{hlgs

u/]/ .

95 -@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s/ clws[tn] u/]sf] sf/afxLsf]

hfgsf/L rf}aL; 306fleq dxflgb]{zsnfO{ lbg' kg]{5 .

96-#_ s/ c;'nL jf lkmtf{ ubf{ Ps ?k}ofF eGbf 36L ePsf]

/sdnfO{ lx;fadf u0fgf ul/g] 5}g .

97@@= ljz]if cj:yfdf s/ lgwf{/0f M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf]

eP tfklg s'g} s/bftfn] g]kfn 5f]8L hfg] jf cfˆgf] ;Dklt c?

s;}nfO{ x:tfGt/0f ug]{, x6fpg] jf n'sfpg] ;Defjgf eO{ s/ c;'nL

(20)

x'g g;Sg] cj:yf 5 eGg] ljZjf; ug]{ cfwf/ ePdf s/ clws[tn]

dxflgb]{zssf] :jLs[lt lnO{ To:tf] s/bftf;Fu nfUg] jf nfu]sf] s/

t'?Gt lgwf{/0f u/L s/ c;'n ug{ jf w/f}6L dfu ug{ ;Sg]5 .

98@@s= s/ 5Ng] of]hgf lj?4sf] Joj:yf M -!_ o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f

n]lvPsf] eP tfklg s/sf] kmfObf lng] ablgotn] b]xfosf] s'g} sfo{

u/]df s/ 5Ng] of]hgf u/]sf] dfgL dxflgb]{zsn] To:tf] s/bftfsf] s/

lgwf{/0f u/L s/ c;'n pk/ ug{ s/ clws[tnfO{ cfb]z lbg ;Sg]5 M–

-s_ o; P]gdf ePsf] Joj:yfsf] b'¿kof]u u/L s/ 5Ng]

ablgotn] s'g} of]hgf tyf sfo{ u/L s/sf] bfloTj

sd u/]df,

-v_ s'g} JolQm jf lgsfon] s/sf] bfloTj sd ug]{

ablgotn] s'g} sfo{ u/]df jf ;f] ug]{ p2]Zon]

;Demf}tf u/]df .

@#= hfFr tyf k/LIf0f ;DaGwL clwsf/ M -!_ o; P]g adf]lhd btf{ ug'{kg]{

s/bftfn] btf{ gu/L s/ nfUg] sf/f]af/ u/]sf] 5 eGg] s'/fdf ljZjf;

ug'{kg]{ dgfl;a cfwf/ ePdf s/ clws[tn] hfFra'em ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd hfFra'em ug]{, btf{ ePsf] JolQmn] bkmf

!* adf]lhd k]z u/]sf] s/ ljj/0f hfFr ug]{ / bkmf @) adf]lhd s/

lgwf{/0f ug]{ k|of]hgsf nflu s/ clws[tnfO{ b]xfo adf]lhdsf] clwsf/

x'g]5 M–

-s_ s/ bfloTj;Fu ;DalGwt j:t'x¿, :yfg, sfuhft,

n]vf tyf clen]v hfFr ug]{,

-v_ s/bftfsf] sf/f]af/:yn jf o; P]g cGtu{t s;'/

dflgg] sfo{l;t ;DalGwt k|df0fx¿ x'g;Sg] ;Defjgf

ePsf cGo :ynx¿df vfgtnf;L lng],

-u_ cfˆgf] st{Jokfngsf] l;nl;nfdf s'g} clen]v,

lstfa, vftf, sfuhftx¿ tof/ ug]{ jf ltgLx¿df

ljj/0f eg]{ JolQm;Fu hfgsf/L dfu ug]{,

-3_ s/bftfsf] sf/f]af/:yn jf ;f];Fu ;DalGwt cGo

:yndf /x]sf] s'g} sfuhft, lstfa tyf clen]vnfO{

x6fpg] jf sAhf ug]{ jf cGoq n}hfg],

(21)

-ª_ s/bftfsf] sf/f]af/ ;~rfng ug]{ :yfg jf s/

sfof{no jf cGo s'g} pko'Qm :yfgdf s/sf]

n]vfk/LIf0f ug]{ .

-#_ s/ clws[tn] a}Í tyf ljQLo ;+:yf nufot s'g} JolQm;Fu

s'g} s/bftfsf] sf/f]af/sf] ;DaGwdf s'g} s'/fsf] hfgsf/L dfu u/]df

To:tf] ;"rgf s/ clws[tnfO{ lbg' To:tf] JolQmsf] st{Jo x'g]5 .

99@#s= :yfgLo k|zf;g tyf k|x/Ln] ;xof]u ug'{kg]{ M of] P]g sfof{Gjog ug]{

l;nl;nfdf s/ clws[tn] :yfgLo k|zf;g tyf k|x/Lsf] ;xof]u dfu]df

To:tf] ;xof]u ug'{ :yfgLo k|zf;g tyf k|x/Lsf] st{Jo x'g]5 .

100@#v= s/ ;DaGwL Joj:yf o;} P]g adf]lhd x'g] M k|rlnt sfg"gdf h'g;'s}

s'/f n]lvPsf] eP tfklg ;fna;fnL nfu" x'g] cfly{s P]gn] o; P]gdf

;++zf]wg u/L s/ nufpg], lgwf{/0f ug]{, a9fpg], 36fpg], 5'6 lbg] jf

ldgfxf lbg] ;DaGwL Joj:yf u/]sf]df afx]s cGo s'g} klg P]gn] o;

P]g adf]lhdsf s/sf Joj:yfx¿df s'g} klg ;+zf]wg, kl/jt{g jf s/

;DaGwL cGo Joj:yfx¿ ug{ ;Sg] 5}g .

101@#u= Go"g lahsLs/0fsf j:t' vl/b ug]{ M -!_ s'g} JolQmn] k|rlnt ahf/

d"No eGbf laqmL d"No sd b]vfO{ Go"g lahsLs/0f u/L s'g} j:t' laqmL

u/]df k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg To;/L Go"g

lahsLs/0f u/L laqmL u/]sf] To:t} k|s[ltsf] df}Hbftdf afFsL /x]sf] j:t'

s/ clws[tn] /f]Ssf /fvL Go"g lahsLs/0f u/L laqmL u/]sf] d"Nodf s/

clws[tn] vl/b ug{ jf u/fpg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s/ clws[tn] j:t' vl/b ubf{ jf

u/fpFbf To:tf] JolQmn] j:t' laqmL ug{ d~h'/ gu/]df s/ clws[tn]

To:tf] j:t' cfˆgf] sAhfdf lnO{ Go"g lahsLs/0f u/L laqmL u/]sf]

d"Nosf] cfwf/df u0fgf u/L To:tf] JolQmn] e'QmfgL lng cfPsf] avt

e'QmfgL lbg' kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd vl/b u/]sf] jf vl/b ug{

nufPsf] j:t' dxflgb]{zsn] tf]s]sf] d"No tyf k|lqmof cg';f/ laqmL ug{

jf u/fpg ;lsg]5 .

102@#3= y'gfdf /fVg jf sAhf ug{ jf w/f}6 dfu ug{ ;Sg]M -!_ s'g} JolQm, kmd{,

sDkgL jf ;+:yfn] s/ 5nL sf/f]af/ u/]sf] / t'?Gt s'g} sf/afxL

gu/]df cleo'Qm efuL hfg] jf s;'/sf] ;a't k|df0f ufoa x'g] ;Defjgf

(22)

b]v]df dxflgb]{zssf] :jLs[lt lnO{ s/ clws[tn] b]xfosf sfd ug{ jf

u/fpg ;Sg]5 M–

-s_ sf/f]af/ :yndf l;naGbL ug{,

-v_ ljB'tLo pks/0f tyf ;f] sf] clen]v sAhf ug{,

-u_ s;'/ u/]sf] eGg] s'/fsf] ljZjf; nfu]sf] JolQmaf6

5lnPsf] s/ a/fa/sf] /sd krf{ v8f u/L gub

w/f}6L jf h]yf hdfgL dfu ug{ ,

-3_ s/bftfsf] gfddf /x]sf] a}Í vftf tLg dlxgf;Ddsf]

nflu /f]Ssf /fVg,

t/ s/ lgwf{/0f k|lqmof k"/f gePsf] cj:yfdf

dxflgb]{zssf] :jLs[ltdf yk tLg dlxgfsf] nflu a}Í

vftf /f]Ssf /fVg ;lsg]5 .

-ª_ v08 -u_ adf]lhd gub w/f}6L g/fv]df jf h]yf

hdfgL glbPdf Ps k6sdf kGw| lbgdf ga9\g] u/L

a9Ldf k}+tfnL; lbg y'gfdf /fVg .

-@_ o; P]g adf]lhd s;'/sf] cg';Gwfg tyf txlssftsf] ;DaGwdf

s/ clws[tnfO{ sfg"g adf]lhd k|x/LnfO{ eP ;/xsf] clwsf/ x'g]5 .

@$= s§L ug{ kfpg] /sd a9L ePdf M -!_ btf{ ePsf] JolQmn] s'g} dlxgfdf

bkmf !& adf]lhd s§L ug{ kfpg] s/sf] /sd ;f] dlxgfdf p7fPsf]

s/sf] /sdeGbf a9L ePdf To:tf] a9L /sd o; P]g adf]lhd ;f]

dlxgf;Dd a'emfpg' kg]{ s'g} /sd eP To;df ldnfg ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ldnfg u/L afFsL /x]sf] /sd btf{

ePsf] JolQmn] csf]{ dlxgfdf a'emfpg' kg]{ s/sf] /sddf ldnfg ug{

;Sg]5 .

-#_ o; bkmf adf]lhd 103

nuftf/ $ dlxgf;Dd ldnfg u/]/

afFsL /x]sf] /sd btf{ ePsf] JolQmn] Psd'i6 lkmtf{ kfpg tf]lsP

adf]lhd s/ clws[t;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 .

104-$_ pkbkmf -@_ jf -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

dlxgfel/sf] s'n laqmLdWo] rfnL; k|ltzteGbf a9L lgsf;L u/L laqmL

ug]{ btf{ ePsf] JolQmn] bkmf !& adf]lhd s/ s§L ug{ kfpg] /sd o;

cl3 o; bkmfdf tf]lsPsf] sfo{ljlw ckgfO{ lkmtf{ kfpg lgj]bg lbPdf

(23)

a'emfpg' kg]{ s'g} /sd afFsL eP To;df ldnfg u/L afFsL /x]sf] /sd

Psd'i6 lkmtf{ kfpg lgj]bg lbg ;Sg]5 .

105-%_ pkbkmf -#_ jf -$_ adf]lhd s'g} lgj]bg k/]df lkmtf{

lbg'kg]{ 7xl/Psf] /sd s/ clws[tn] lkmtf{ lbg]5 / lgj]bg k/]sf] ldltn]

pkbkmf -#_ adf]lhd eP ;f7L lbgleq / pkbkmf -$_ adf]lhd eP tL;

lbgleq lkmtf{ gul/Pdf To:tf] /sddf g]kfn ;/sf/n] tf]lsP adf]lhd

Aofh ;d]t lbg' kg]{5 .

-^_ btf{ ePsf] JolQmn] pkbkmf -#_ / -$_ adf]lhd ldnfg u/]/

afFsL /x]sf] /sd lkmtf{ kfpg] bfaL ul/;s] kl5 To:tf] /sd csf]{

dlxgfdf p7fPsf] s/df ldnfg ug{ kfpg] 5}g .

106@$s========

@%= s/ lkmtf{ x'g ;Sg] M -!_ b]xfo adf]lhdsf] s/sf] /sd tt\ ;DaGwL

sf/f]af/ ePsf] ldltn] tLg jif{leq lkmtf{ kfpg b/vf:t k/]df lkmtf{

lbOg]5 M–

107-s_ g]kfn ;/sf/, k//fi6« dGqfnon] s"6gLlts dfGotf

k|bfg u/]sf] g]kfnsf] s"6gLlt1nfO{ ljb]zL /fi6«n]

kf/:kl/stfsf] cfwf/df jf If]qLo jf cGt/f{li6«o

lgof]u jf ;+:yfdf sfo{/t s"6gLlts ;'ljwf k|fKt

JolQmnfO{ s/ 5'6sf] ;'ljwf k|bfg u/]sf] /x]5 eg]

g]kfnl:yt To:tf] /fi6«, If]qLo jf cGt/f{li6«o lgof]u

jf ;+:yfsf] s"6gLlt1n] cfkm"n] pkef]u u/]sf] xb;Dd

g]kfnleq lt/]sf] s/sf] /sd .

108-s!_ g]kfn ;/sf/, k//fi6« dGqfnosf] l;kmfl/;df

s"6gLlts ;'ljwf k|fKt lgof]un] g]kfnleq s/ nfUg]

j:t' jf ;]jf vl/b ubf{ lt/]sf] s/sf] /sd .

109-s@_ ;+o'Qm /fi6« ;+3, o;sf ;b:o ;+:yf Pj+ ljlzi6Ls[t

Ph]G;Ln] cfkm\gf] p2]Zo cg'¿k sfo{ ;~rfng ug]{

l;nl;nfdf g]kfnleq s/ nfUg] j:t' jf ;]jf vl/b

ubf{ lt/]sf] s/sf] /sd .

-v_ g]kfn ;/sf/, cy{ dGqfnon] s/ 5'6sf] ;'ljwf k|bfg

u/]sf] cGt/f{li6«o ;+:yf jf To:tf] ;+:yfn] lt/]sf]

s/sf] /sd .

(24)

-u_ g]kfn ;/sf/, cy{ dGqfnoaf6 s/ 5'6sf] ;xdlt

k|fKt b'O{ jf ax'kIfLo ;Demf}tf adf]lhd

g]kfn============leq cfof]hgf ;~rfng ug]{

l;nl;nfdf lt/]sf] s/sf] /sd .

-3_ e"naf6 c;'n ul/Psf] s/sf] /sd .

110-!s_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

s'6g}lts lgsfo jf s'6gLlt1n] s/ nfUg] j:t' jf ;]jf vl/b ubf{

lt/]sf] s/ Ps k6sdf 111

bz xhf/ ?k}ofFeGbf sdsf] vl/bdf lkmtf{

ul/g] 5}g .

112-!v_ s'g} pkef]Qmfn] j:t' tyf ;]jf vl/b ubf{ To:tf]

vl/bsf] d"No k|rlnt sfg"g adf]lhd ljB'tLo dfWodaf6 e'QmfgL u/]df

lghnfO{ gub k|f]T;fxg :j¿k e'QmfgL u/]sf] s/sf] bz k|ltzt /sd

ljefun] tf]s]sf] k|lqmof adf]lhd lghsf] a}Í vftfdf lkmtf{ ul/g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -3_ adf]lhd s/sf] /sd lkmtf{ ubf{

s/sf] jf:tljs ef/ axg ug]{ JolQmnfO{ dfq lkmtf{ ul/g]5 .

113@%s= ljb]zL ko{6sn] vl/bdf lt/]sf] s/ lkmtf{ x'g]M g]kfn e|d0f u/L xjfO{

dfu{af6 kms{g] ljb]zL ko{6sn] kRrL; xhf/ ?k}ofFeGbf a9Lsf] s/

nfUg] j:t' vl/b u/L cfkm";Fu nu]df ljefun] tf]s]sf] k|lqmof cg';f/

To:tf] j:t'df lt/]sf] s/ lkmtf{ lbOg]5 . To:tf] lkmtf{ x'g] /sdsf] tLg

k|ltzt /sd ;]jf z'Ns afkt s§f ul/g]5 .

114@%v= k'gM lgof{tdf eG;f/laGb''af6} s/ lkmtf{ x'g] M s'g} j:t' k'gM lgof{t

ePdf ;DalGwt JolQmn] eG;f/df bflvnf u/]sf] d"No clej[l4 s/

afktsf] w/f}6L /sddWo] ;f] j:t' k'gM lgof{t ePsf] k|df0fsf] cfwf/df

x'g] /sd ;DalGwt eG;f/ sfof{noaf6 lghnfO{ lkmtf{ lbOg]5 .

115@%u= k'gM lgof{tdf s/ lkmtf{ x'g] Ms'g} j:t' k'gM lgof{t eO{ kl/jTo{ d'b|fdf

clu|d ¿kdf e'QmfgL k|fKt ePdf ;DalGwt JolQmn] vl/bdf lt/]sf] d"No

clej[l4 s/ afktsf] /sd lghnfO{ lkmtf{ lbOg]5 .

116@%u!= 7]Ssf jf s/f/ cGtu{t a9L e'QmfgL ePsf] s/ lkmtf{ x'g]M -!_

;fj{hlgs vl/b ;DaGwL k|rlnt sfg"g adf]lhdsf] ;fj{hlgs lgsfo

jf g]kfn ;/sf/sf] k"0f{ jf cf+lzs :jfldTj ePsf] ;+3 ;+:yfn] 7]Ssf

;Demf}tf jf s/f/ cGtu{t cfk"lt{ ePsf] j:t' jf ;]jf jf j:t' tyf ;]jf

(25)

afktsf] /sd ;DalGwt 7]s]bf/ jf cfk"lt{stf{nfO{ e'QmfgL ubf{ lghsf]

gfdaf6 bflvn ePsf] s/ afktsf] /sd ;DalGwt 7]s]bf/ jf

cfk"lt{st{fn] a'emfpg' kg{] s/df ldnfg ug{ kfpg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd nuftf/ rf/ dlxgf;Dd ldnfg ubf{

ldnfg x'g g;sL a9L bflvn ePsf] To:tf] /sd ;DalGwt 7]s]bf/ jf

cfk"lt{st{fn] lkmtf{ lng rfx]df s/ clws[t ;dIf lgj]bg lbg' kg{]5 .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd s;}sf] lgj]bg k/]df lkmtf{ lbg' kg{]

7xl/Psf] /sd s/ clws[tn] lgj]bg k/]sf] ldltn] ;f7L lbgleq lkmtf{

lbg' kg{]5 .

-$_ ;DalGwt 7]s]bf/ jf cfk"lt{stf{n] pkbkmf -@_ adf]lhd

ldnfg u/]/ afFsL /x]sf] /sd lkmtf{ kfpg bfaL ul/;s]kl5 To:tf] /sd

csf]{ dlxgfdf p7fPsf] s/df ldnfg ug{ kfpg] 5}g .

117@%u@= cf}iflw pBf]un] vl/bdf lt/]sf] s/ lkmtf{ x'g]M -!_ cf}iflw pBf]un] cf}iflw

pTkfbgsf] nflu cfjZos kg{] sRrf kbfy{‚ ;xfos sRrf kbfy{ /

KoflsË d]6]l/on :jb]zL pBf]uaf6 vl/b u/]df pQm vl/bdf lt/]sf] s/

rf}dfl;s ¿kdf lkmtf{ kfpg s/ clws[t ;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s;}sf] lgj]bg k/]df lkmtf{ lbg'kg{]

7xl/Psf] /sd s/ clws[tn] lgj]bg k/]sf] ldltn] ;f7L lbgleq lkmtf{

lbg' kg{]5 .

118@%3= s/ lkmtf{ gx'g]M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o;

P]g adf]lhd lkmtf{ lng'kg]{ /sd s/ cjlw ;dfKt ePsf] ldltn] tLg

jif{leq lkmtf{sf] nflu lgj]bg glbPdf lkmtf{ x'g] 5}g .

119@^= Aofh M -!_ o; P]g adf]lhd a'emfpg' kg]{ s'g} /sd Dofbleq bflvnf

gu/]df To:tf] Dofb gf3]sf] ldltb]lv a'emfpg afFsL /sddf Aofh

nfUg]5 . To:tf] Aofh bkmf #!s= adf]lhd k|zf;sLo k'g/fjnf]sg /

bkmf #@ adf]lhd k'g/fj]bgsf] nflu lgj]bg lbPsf] cj:yfdf klg u0fgf

ul/g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ sf] k|of]hgsf] nflu Aofhsf] b/ jflif{s kGw|

k|ltzt x'g]5 .

@&= s/ ;/x dflgg] M o; P]g adf]lhd nfUg] b:t'/, Aofh / hl/jfgf o;

P]g adf]lhd nfUg] s/ ;/x dflgg]5 .

(26)

@*= cfoft ;DaGwL Joj:yf M -!_ g]kfn ;/sf/, cy{ dGqfnon] cGoyf

tfs]sf]df afx]s cfoft x'g] j:t'df eG;f/ clws[tn] o; P]g

adf]lhdsf] s/ c;'n ug]{5 .

120

-!s_ g]kfnleq pTkfbg ePsf] jf tof/ ePsf] dfnj:t'

eG;f/ sfof{noaf6 lgsf;Lsf] k|lqmof k"/f eO;s]kl5 jf ljb]zdf

k'lu;s]kl5 ;DalGwt kf6L{n] lng c:jLsf/ u/L jf cGo sf/0fn] k'gM

k}7f/L u/L NofO{ To:tf] dfnj:t' k}7f/L ePsf] tLg dlxgfleq lgsf;L

ug]{ ePdf o;/L lkmtf{ NofpFbfsf] avt nfUg] d"No clej[l4 s/ w/f}6Ldf

/fvL 5f8\g ;lsg]5 / To:tf] dfnj:t' k'gM lgsf;L ePkl5 pQm

w/f}6L lkmtf{ lbOg]5 . o;/L w/f}6Ldf /flvPsf] / lkmtf{ ul/Psf] /sdsf]

ljj/0f ;DAflGwt eG;f/ sfof{non] cfGtl/s /fh:j ljefudf lbg'

kg]{5 .

-@_ cfoft x'g] j:t'sf] ;DaGwdf s/ c;'n pk/ ug{ eG;f/

clws[tn] o; P]g / k|rlnt eG;f/ P]g adf]lhdsf] clwsf/ k|of]u ug{

;Sg]5 .

@(= b08 ;hfo M 121

-!_ s'g} JolQmn] b]xfosf s'g} s;'/ u/]df s/ clws[tn]

b]xfo adf]lhd hl/jfgf ug{ ;Sg]5M–

122-s_ bkmf %v= adf]lhd btf{ ug{ s/ clws[tn] lbPsf]

cfb]z jf bkmf !) sf] pkbkmf -!_ jf -@_ pNn‹g

u/]df jf bkmf !)s= sf] pkbkmf -!_ / bkmf !)v=sf]

pkbkmf -!_ adf]lhd btf{ gePdf 123

k|To]s k6s

aL; xhf/ ?k}ofF,

-v_ bkmf !) sf] 124

pkbkmf -%_ jf -^_ pNn‹g u/]df

k6s} lkR5] Ps xhf/ ?k}ofF,

125-v!_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod adf]lhd s/

kf6L g/fv]df jf tf]lsPsf] 7fpFdf s/ kf6L g/fv]df

k6s} lkR5] b'O{ xhf/ ?k}ofF,

126-v@_ bkmf !) sf] pkbkmf -&_ pNn‹g u/]df k6s} lkR5]

bz xhf/ ?k}ofF “,

(27)

127-u_ bkmf !$ sf] pkbkmf -!_ pNn‹g u/L aLhs glbPdf

k6s} lkR5] bz xhf/ ?k}ofF “ / aLhs glnPdf k6s}

lkR5] Ps xhf/ ¿k}ofF “,

128-u!_ bkmf !$ sf] pkbkmf -$_ pNn‹g u/]df k6s} lkR5]

bz xhf/ ?k}ofF “,

129-3_ bkmf !% pNn‹g u/]df p7fPsf] s/sf] ztk|ltzt,

-ª_ bkmf !^ sf] pkbkmf -!_ adf]lhd sf/f]af/sf] n]vf

cBfjlws g/fv]df bz xhf/ ?k}ofF / sf/f]af/sf] n]vf

lg/LIf0f ug{ glbPdf k6s} lkR5] 130

aL; xhf/ ?k}ofF,

-r_ bkmf !^ sf] pkbkmf -@_ pNn‹g u/]df kfFr xhf/

?k}ofF;Dd,

-5_ bkmf !^ sf] pkbkmf -#_ jf -$_ pNn‹g u/]df bz

xhf/ ?k}ofF,

131-5!_

132=====================

133-5@_ ljB'tLo aLhs hf/L ug{ :jLs[lt lnPsf] jf :jLs[lt

glnPsf] s/bftfn] tYof° d]6\g jf ;Rofpg ;lsg]

;ˆ \6j]o/ k|of]u u/]sf] kfOPdf kfFr nfv ?k}ofF,

134-5#_ ljB'tLo aLhs hf/L ug{ ;ˆ \6j]o/ jf pks/0f lgdf{0f

ug]{, h8fg ug]{ jf ;~rfng ug]{ JolQmn] ljefun]

bkmf !$s= adf]lhd hf/L u/]sf] sfo{ljlwsf] kfngf

gu/]df kfFr nfv ?k}ofF,

-h_ bkmf !* sf] Joj:yf pNn‹g u/]df nfUg] s/sf]

k|ltlbg )=)% k|ltzt jf k|lt s/ cjlw Ps xhf/

?k}ofFdWo] h'g a9L x'G5 ;f] /sd,

-em_ bkmf @# adf]lhdsf] sfo{df afwf lj/f]w u/]df k6s}

lkR5] kfFr xhf/ ?k}ofF,

-`_ Go"g lahsLs/0f u/L aLhs sf6]sf] kfOPdf k|To]s

aLhssf] nflu b'O{ xhf/ ?k}ofF jf pkbkmf -@_

adf]lhd nfUg] hl/jfgfdWo] h'g a9L x'G5 ;f] /sd,

(28)

t/ Go"g lahsLs/0f ePsf] j:t' sfof{non]

cfjZos ;Dem]df tf]lsP adf]lhd vl/b ug{ u/fpg

;Sg]5 .

-6_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod pNn‹g

u/]df k6s} lkR5] Ps xhf/ ?k}ofF .

135-7_======

136-!s_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod kfngf gu/L

s/sf] bfloTj 36fPdf s/ clws[tn] ljefun] tf]s]sf] cfwf/df

137======s/ lauf]sf] kRrL; k|ltzt;Dd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

138-!v_ s'g} s/bftfsf] df}Hbft k/LIf0f ubf{ vl/b vftfdf

pNn]v ePsf] eGbf a9L j:t' df}Hbft km]nf k/]df s/ clws[tn] To:tf]

j:t'sf] cfDbfgL afFWg nufO{ To;/L a9L km]nf k/]sf] j:t'sf] ahf/ d"No

sfod u/L To:tf] d"Nosf] krf; k|ltztn] x'g] /sd hl/jfgf ug{

;Sg]5 .

139-!u_ j:t' tyf ;]jfsf] x:tfGt/0f gu/L aLhs dfq hf/L ug]{]

laqm]tf JolQmnfO{ hf/L aLhs d"Nosf] krf; k|ltzt 140

hl/afgf jf 5

dlxgf;Dd s}b jf b'j} ug{ ;Sg]5 .

141-!3_ btf{ x'g'kg{] bfloTj ePsf JolQmn] btf{ gu/L sf/f]af/

u/]df s/ clws[tn] To:tf] JolQmnfO{ s/ lauf]sf] krf; k|ltztn] x'g

cfpg] /sd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 .

142-@_ s'g} JolQmn] b]xfo adf]lhdsf s'g} s;'/ u/]df s/

clws[tn] To:tf] JolQmnfO{ s/ lauf]sf] ztk|ltzt /sd hl/jfgf jf 5

dlxgf;Dd s}b jf b'j} ;hfo ug{ ;Sg]5 M–

-s_ em'§f n]vf jf aLhs jf cGo sfuhft tof/ u/]df,

-v_ hfn;fhL u/L s/ 5n]df,

-u_ btf{ gePsf] JolQmn] btf{ ePsf] JolQm ;/x Jojxf/

u/]df,

-3_ Go"g lahsLs/0f u/L las|L u/]df,

-ª_ bkmf #) sf] pNn‹g u/L sf/f]af/ u/]df .

(29)

143-#_ o; P]gdf plNnlvt s'g} s;'/ ug]{ JolQmnfO{ hfgfhfg

jf nfk/afxL u/L d2t ug]{ jf ;xfotf lbg] jf b'?T;fxg ug]{ jf ;Nnfx

lbg] dltof/nfO{ To:tf] JolQmn] 36L lt/]sf] s/sf] krf; k|ltzt /sd

hl/jfgf nfUg]5 .

144@(s=ljefun] hl/jfgfsf] /sd bflvnf ug{ cfb]z lbg ;Sg] M -!_ o; P]gdf

cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} JolQmn] bkmf @( sf]

pkbkmf -@_ df plNnlvt Ps jf PseGbf a9L s;'/ u/]sf] s'/f

sf/afxLsf] k|lqmof ;'? x'g' cufj} lnlvt ¿kdf :jLsf/ u/]df To:tf]]

s;'/ u/] afkt nfUg] hl/jfgf /sddf ga9\g] u/L hl/jfgf /sd

bflvnf ug{ ljefun] To:tf] JolQmnfO{ cfb]z lbg ;Sg]5 .

-@_ ljefun] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] cfb]z lbFbf To:tf] cfb]zdf

To:tf] s;'/sf] ljj/0f, a'emfpg' kg]{ hl/jfgf /sd / hl/jfgf /sd

a'emfpg' kg]{ ldlt v'nfpg' kg]{5 .

-#_ o; bkmf adf]lhd ljefun] lbPsf] cfb]z clGtd x'g]5 .

145@(v= ;DalGwt clws[t lhDd]jf/ x'g]M -!_ s'g} lgsfon] o; P]g adf]lhd

kfng ug'{kg]{ s'g} s'/f kfng gu/]df ;f] ;dodf To:tf] lgsfosf]

clws[tsf] ¿kdf sfo{ ug]{ k|To]s sd{rf/L ;f] sfd k|lt lhDd]jf/ x'g]5 .

-@_ s'g} lgsfon] s/ a'emfO{ ;Sg'kg]{ ldlt;Dd s/ ga'emfPdf

To:tf] lgsfosf] tTsfn axfn /x]sf] jf 5 dlxgf cl3;Dd axfn /x]sf]

k|To]s clws[t ;+o'Qm jf 5'§f5'§} ¿kdf To:tf] s/ a'emfpg lhDd]jf/

/x]sf] dflgg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg pQm

pkbkmfx¿ b]xfosf cj:yfdf nfu" x'g] 5}gg\ M–

-s_ ;f] JolQmsf] hfgsf/L jf dGh'/L lagf ;f] lgsfon]

To:tf] s;'/ u/]sf] cj:yfdf, /

-v_ To:tf] s;''/ x'g glbg ;f] JolQmn] ;fdfGo dfgjLo

ljj]s k|of]u ug]{ JolQmn] ckgfpg] ;Ddsf] xf]l;of/L,

kl/>d / ;Lk ckgfPsf] jf k|of]u u/]sf] ePdf .

-$_ s'g} JolQmn] pkbkmf -@_ adf]lhd s/ bflvnf u/]df ;f]

JolQmn] b]xfo adf]lhd ug{ ;Sg]5 M–

-s_ lghn] To;/L bflvnf u/]sf] /sd ;f] lgsfoaf6 c;'n

pk/ ug{,

(30)

-v_ v08 -s_ sf] k|of]hgsf] nflu To;/L bflvnf u/]sf]

/sdeGbf a9L gx'g] u/L lghsf] sAhfdf /x]sf] jf

/xg cfpg] To:tf] lgsfosf] ;DklQ cfˆgf] cwLgdf

/fVg .

-%_ pkbkmf -$_ sf] v08 -v_ adf]lhd s'g} JolQmn] s'g} ;DklQ

cfˆgf] cwLgdf lnPdf To:tf] JolQm pk/ To:tf] lgsfo jf cGo s'g}

JolQmn] s'g} bfaL ug{ kfpg] 5}g .

:ki6Ls/0fM o; bkmfsf] k|of]hgsf] nflu æ;DalGwt clws[tÆ eGgfn]

To:tf] lgsfosf] Joj:yfks jf ;f] x}l;otdf sfo{ ug]{ s'g} JolQm

;Demg' k5{ .

#)= sf/f]af/sf] lgnDag M btf{ ePsf] JolQmn] b'O{ jf b'O{ eGbf a9L k6s

bkmf @( df pNn]lvt s'g} s;'/ u/]df k6s} lkR5] dxflgb]{zsn] To:tf]

JolQmsf] sf/f]af/:yndf a9Ldf ;ft lbg;Dd sf/f]af/ ug{ gkfpg] u/L

lgnDag ug{ s/ clws[tnfO{ 146

========cfb]z lbg ;Sg]5 .

147#)s=k'gM s/ lgwf{/0fsf] nflu cfb]z lbg ;Sg] M -!_ s/ lgwf{/0f eO{ g;Sb}

To:tf] s/ lgwf{/0f ;DaGwL s'g} sf/afxL clgoldt x'g nfu]sf] 5 jf

ePsf] 5 eGg] s'/f dxflgb]{zsnfO{ k|fKt ;"rgfaf6 b]lvg cfPdf :ki6

sf/0f vf]nL krf{ v8f u/L dxflgb]{zsn] k'gM s/ lgwf{/0f ug{ ;DalGwt

s/ clws[t jf cGo s'g} s/ clws[tnfO{ cfb]z lbg ;Sg]5 .

-@_ s/ clws[tn] nfk/afxL jf ab\lgot;fy s/ lgwf{/0f u/L

s/sf] bfloTj 36\g uPsf] b]lvPdf dxflgb]{zsn] To:tf] s/ lgwf{/0f

cfb]zdf ;+zf]wg ug{ ;'? s/ lgwf{/0f ePsf] ldltaf6 rf/ jif{leq

cfb]z lbg ;Sg]5 .

#!= cbfntnfO{ eP ;/xsf] clwsf/ x'g] M o; P]gsf] k|of]hgsf] nflu s/

clws[tnfO{ ;DalGwt JolQmnfO{ lemsfpg], aofg u/fpg], k|df0f a'‰g] /

lnvtx¿ k]z ug{ nufpg] ;DaGwdf cbfntnfO{ eP ;/xsf] clwsf/

x'g]5 .

148#!s=k|zf;sLo k'g/fjnf]sgsf] nflu lgj]bg lbg ;Sg] M -!_ s/ clws[tn]

u/]sf] s/ lgwf{/0fsf] lg0f{o pk/ lrQ ga'‰g] JolQmn] To:tf] lg0f{osf]

;"rgf kfPsf] ldltn] tL; lbgleq To:tf] lg0f{o lj?4 dxflgb]{zs;dIf

lgj]bg lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lbg] Dofb u'lh|g uPdf To:tf]

Dofb u'h]|sf] ldltn] ;ft lbgleq Dofb u'lh|g uPsf] sf/0f vf]nL Dofb

(31)

yksf] nflu dxflgb]{zs ;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 / To:tf] lgj]bgdf

plNnlvt sf/0f dgfl;a b]lvPdf dxflgb]{zsn] Dofb u'h|]sf] ldltaf6

tL; lbgsf] Dofb yk ug{ ;Sg]5 .

-#_ s/bftfsf] pkbkmf -!_ adf]lhd k/]sf] lgj]bg pk/ 5fglag

ubf{ lgj]bssf] lhls/ ;To b]lvg cfPdf :ki6 sf/0f vf]nL krf{ v8f

u/L dxflgb]{zsn] To:tf] s/ lgwf{/0f cfb]z ab/ u/L k'gM s/ lgwf{/0f

ug{ ;DalGwt s/ clws[t jf cGo s'g} s/ clws[tnfO{ cfb]z lbg

;Sg]5 .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k/]sf] ldltn] ;f7L lbgleq

To:tf] lgj]bg pk/ dxflgb]{zsn] lg0f{o lbg' kg]{5 .

-%_ pkbkmf -$_ adf]lhdsf] Dofbleq dxflgb]{zsn] lg0f{o

glbPdf ;DalGwt JolQmn] bkmf #@ adf]lhd /fh:j Gofoflws/0fdf

k'g/fj]bg lbg ;Sg]5 .

-^_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lbg] s/bftfn] lgwf{l/t s/

/sddWo] ljjfb/lxt s/ /sd a'emfO{ ljjflbt s/ /sdsf] 149

Ps

rf}yfO{ /sd bflvnf ug{' kg]{5 .

-&_ 150

pkbkmf -^_ adf]lhd bflvnf ug'{kg]{ /sd lgj]bg

lbg'eGbf cufl8 g} a9L bflvnf u/]sf] /x]5 eg] To:tf] /sdn]

vfd];Ddsf] /sd s6fO{ afFsL /sd dfq bflvnf ug{' kg{]5 .

-*_ o; bkmf adf]lhd bflvnf u/]sf] /sd d'2fsf] clGtd lsgf/f

gnfu];Dd lkmtf{ x'g] 5}g .

151#@= /fh:j Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg nfUg] M -!_ bkmf #) adf]lhd

dxflgb]{zsn] u/]sf] lgnDagsf] cfb]z jf bkmf #!s= sf] pkbkmf -$_

adf]lhd ljefun] u/]sf] lg0f{o pk/ lrQ ga'‰g] JolQmn] /fh:j

Gofoflw/0fdf k'g/fj]bg lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k'g/fj]bg lbg] JolQmn] k'g/fj]bg btf{

u/]sf] ldltn] kGw| lbgleq k'g/fj]bg kqsf] k|ltlnlk ;+nUg u/L ljefu

;dIf lnlvt hfgsf/L u/fpg' kg{]5 .

152#@s=k"jf{b]z M -!_ s'g} JolQmn] of] P]g nfu" x'g] cj:yf af/] s'g} låljwf

lg/fs/0fsf nflu ljefu;dIf lnlvt ¿kdf lgj]bg lbPdf ljefun]

To:tf] JolQmnfO{ lnlvt ¿kdf ;"lrt u/L ljefusf] wf/0ff tf]lsP

adf]lhd k"jf{b]zåf/f hf/L ug{ ;Sg]5 .

(32)

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o; P]gsf]

sfof{Gjogsf ;DaGwdf b]vfk/]sf] s'g} låljwf ;DaGwL ljifo cbfntdf

ljrf/fwLg /x]sf] jf cbfntaf6 lg0f{o eO;s]sf] cj:yfdf To:tf]

ljifodf ljefun] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] k"jf{b]z hf/L ug{ ;Sg] 5}g .

153#@v=;fj{hlgs kl/kqM -!_ o; P]gsf] sfof{Gjogdf Ps¿ktf NofO{ s/

k|zf;gnfO{ ;/n agfpg / ljefu jf cGtu{tsf sfof{nosf clws[t

nufot o; P]gaf6 k|efljt x'g] JolQmnfO{ dfu{lgb]{zg lbg ljefun] o;

P]gdf ePsf Joj:yfsf] ;DaGwdf JofVof;lxt lnlvt ;fj{hlgs

kl/kqx¿ hf/L ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd hf/L ul/Psf] kl/kqx¿ ;j{;fwf/0fsf]

hfgsf/Lsf] nflu ljefusf] cfkm\gf] j]a;fO6df jf 154

/fli6«o:t/sf]

kqklqsf jf cGo ljB'tLo dfWodaf6 k|sfzg ug{ ;Sg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd hf/L ul/Psf] s'g} kl/kq /2

gul/P;Dd ;f] kl/kq adf]lhd sf/afxL ug{ ljefu afWo x'g]5 .

155##= w/f}6L /fVg' kg]{M -!_ o; P]g adf]lhd /fh:j Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg

lbFbf lgwf{l/t s/ /sddWo] ljjfb/lxt s/ /sd a'emfO{ ljjflbt s/

/sd / hl/afgfsf] krf; k|ltzt /sd w/f}6L /fVg' kg]{ jf To:tf] /sd

afkt a}Í hdfgt lbg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] w/f}6L jf a}Í hdfgtsf] /sd

u0fgf ubf{ cfGtl/s /fh:j ljefudf k|zf;sLo k'g/fjnf]sgsf] nflu

bflvn u/]sf] kRrL; k|ltzt s/ /sdnfO{ ;d]t u0fgf ug{' kg]{5 .

#$= clwsf/ k|Tofof]hg M -!_ s/ lgwf{/0f ug]{ / ;hfo ug]{ clwsf/ afx]s

s/ clws[tn] of] P]g adf]lhd cfkm"nfO{ k|fKt clwsf/x¿dWo] s'g} jf

;a} clwsf/ cfkm" dftxtsf sd{rf/Lx¿nfO{ ;'Dkg ;Sg]5 .

-@_ o; P]gdf dxflgb]{zsn] ug]{ egL ls6fg ePsf] clwsf/

k|Tofof]hg x'g ;Sg] 5}g .

156#$s=ljz]if1sf] ;]jf lng ;Sg] M g]kfn ;/sf/ jf ljefun] s/ k/LIf0f,

cg';Gwfg jf Joj:yfkg ;DaGwL sfo{sf] nflu ;DalGwt ljz]if1sf] ;]jf

lng ;Sg]5 / To:tf] ljz]if1sf] ;DaGwdf bkmf #& df plNnlvt

;/sf/L uf]Kotf ;DaGwL Joj:yf nfu" x'g]5 .

(33)

#%= s/ clws[tsf] kl/rokq M k|To]s s/ clws[tn] tf]lsP adf]lhdsf]

kl/rokq cfˆgf] ;fydf /fVg' kg]{5 / st{Jo kfngfsf] l;nl;nfdf

157kl/rokq ;DalGwt JolQmnfO{ b]vfpg' kg]{5 .

#^= ;"rgfsf] tfd]nL M dxflgb]{zs jf s'g} s/ clws[tn] hf/L u/]sf] ;"rgf,

cfb]z jf sfuhft tf]lsP adf]lhdsf] k|lqmof k"/f ePkl5 tfd]nL ePsf]

dflgg]5 .

#&= uf]kgLotfM s'g} JolQmaf6 k|fKt x'g cfPsf] s/;Fu ;DalGwt sfuhft

jf cGo ;"rgfx¿ b]xfosf cj:yfdf afx]s cGo s'g} cj:yfdf k|s6

ug{ jf k|sfzg ug{ ;lsg] 5}g M

-s_ g]kfn ;/sf/sf] /fh:j ;+/If0f ug]{ l;nl;nfdf /fh:j

;Íng ug]{ clwsf/LnfO{ hfgsf/L lbg,

-v_ s/bftfsf] bfloTj k|dfl0ft ug]{ l;nl;nfdf /fh:j;Fu

;DalGwt sfg"g adf]lhd cbfntdf k|df0fsf] ¿kdf k]z

ug{,

-u_ /fh:j Gofoflws/0f jf s'g} cbfntsf] sf/afxLsf]

l;nl;nfdf /x]sf] ;fj{hlgs clen]vsf] cËsf ¿kdf

/fVg .

#*= s/ clws[tnfO{ ;hfo x'g]M s/sf] bfloTj a9\g] jf 36\g] u/L s'g} s/

lgwf{/0f ablgot ;fy jf nfk/afxLaf6 ePsf] eGg] dxflgb]{zsn] 7x/

u/]df To;/L s/ lgwf{/0f ug]{ s/ clws[tnfO{ dxflgb]{zsn] lghsf] ;]jf

zt{ ;DaGwL sfg"g adf]lhd ljefuLo sf/afxL rnfpg]5 .

t/ o;/L sf/afxL rnfpFbf s/ clws[tnfO{ cfˆgf] ;kmfO{ k]z ug]{

plrt cj;/ lbg' kg]{5 .

#(= c;n lgotn] u/]sf] sfd sf/afxL k|lt hjfkmb]xL gx'g]M o; P]gdf

cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} s/ clws[tn] cfˆgf] st{Jo

kfng ubf{ c;n lgot lnO{ u/]sf] sfd sf/afxL k|lt lgh JolQmut

¿kdf hjfkmb]xL x'g] 5}g .

158$)= k'/:sf/ tyf ;'/fsL vr{M -!_ s'g} s/bftfn] cfkm\gf] s/sf] bfloTjsf]

;Dk"0f{ jf s]xL c+z 5n]sf] jf 5Ng sf]lz; u/]sf] k|df0f ;lxtsf] ;"rgf

lbg] JolQmnfO{ To:tf] ;"rgfsf] cfwf/df c;'n pk/ ul/Psf] s/sf]

/sddWo] lghn] k]z u/]sf] k|df0faf6 lgwf{/0f eP hltsf] s/ /sdsf]

(34)

aL; k|ltzt a/fa/sf] /sd dxflgb]{zssf] lg0f{on] k'/:sf/ :j¿k lbg

;lsg]5 .

-@_ k'/:sf/ kfpg] JolQm PseGbf a9L ePdf k'/:sf/sf] /sd

;dfg'kflts ¿kdf lbOg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg /fh:j

r'xfj6sf] ;"rgf lbg] JolQmnfO{ ;"rgfsf] ;Totfsf] cfwf/df ljefuåf/f

lgwf{l/t sfo{ljlw adf]lhd tTsfn bz xhf/ ?k}ofF;Dd ;'/fsL vr{ lbg

;lsg]5 .

-$_ pkbkmf -!_ / -#_ adf]lhdsf] ;"rgf lbg] JolQmsf] gfd, y/

/ jtg uf]Ko /flvg]5 .

159$)s=====

160$)v=====

161$)u= ===

$!= lgod agfpg] clwsf/ M of] P]gsf] p2]Zo sfof{Gjog ug{ g]kfn

;/sf/n] cfjZos lgodx¿ agfpg ;Sg]5 .

$@= cg';"rLdf yk36 tyf x]/km]/M g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf

k|sfzg u/L cg';"rLdf cfjZos yk36 tyf x]/km]/ ug{ ;Sg]5 .

$#= c?df k|rlnt sfg"g adf]lhd x'g] M of] P]g / o; P]g cGtu{t ag]sf]

lgoddf n]lvP hltdf ;f]xL adf]lhd / c?df k|rlnt sfg"g adf]lhd

x'g]5 .

$$= vf/]hL / arfp M -!_ b]xfosf P]gx¿ vf/]h ul/Psf 5g\ M–

-s_ laqmL s/ P]g, @)@#

-v_ xf]6]n s/ P]g, @)!*

-u_ 7]Ssf s/ P]g, @)@#

-3_ dgf]/~hg s/ P]g, @)!&

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd vf/]h ePsf P]gx¿ cGtu{t eP u/]sf

;Dk"0f{ sfd sf/afxLx¿ o;} P]g cGtu{t eP u/]sf] dflgg]5 .

(35)

162अनसूुची-१

(दफा ५ को उपदफा (३) सँग सम्बन्धित)

कर छुट हनु ेवस्त ुतथा सेवाहरू

समूह 1 : आिारभतू कृषि उत्पादनहरू

06.01 ननष्कृय, उम्रन लागकेो वा फूलेको गानो, गाँँठो, गाांठेजरा, िनकधद (कौमम), क्राउन (रुखको जरा र स्तांभ जोनिने नबधद ु स्थल), राइजोम (मूलजरो), न्चकोरी षवरुवा र शीिमक १२.१२ को जराहरूबाहेक अधय जराहरु ।

0601.10.00 -ननष्कृय गाँँनो, गाँठो, गाँठे जरा, िनकधद (कौमम), क्राउन र मूलजरा

0601.20.00 -उम्रन लागकेो वा फूलेको गाँँनो, गाँठो, गाँठे जरा, िनकधद (कौमम), क्राउन, मूलजरा, न्चकोरी षवरुवा र जराहरु

06.02 अधय जीषवत षवरुवा (जरासषहत), कलमीहरू, च्याऊ र स्पाउन (च्याउ ननन्स्कन ेसेतो त्याधरो)

0602.10.00 -जरा नभएको कलमीहरू

0602.20.00 -खान हनुे फल वा काष्ठफल (नट) का कलमी गरेका वा नगरेका रुख, बटुा र झाङ

0602.30.00 -रोिोिेधरधस (गरुाँस) र अजानलया, कलमी गरेका वा नगरेका

0602.40.00 -कलमी गरेको वा नगरेको गलुाफ

0602.90.00 -अधय

(36)

06.03 सजावट प्रयोजनको लानग वा फूलको गचु्छा बनाउनको लानग उपयकु्त षटपकेो फूलको कोषपला वा षटपेको फूल, ताजा, सकेुको, रांगाएको, िोएको, सांसेन्चत (इन्म्प्रग्नेटेड्) वा अधय प्रकारले तयार गरेको ।

-ताजा:

0603.11.00 --गलुाफहरू

0603.12.00 --कानेसनहरू

0603.13.00 --अषकम िहरू

0603.14.00 --षक्रसानथेममहरू

0603.15.00 --कुमदुदनी (नलली) हरू (नलनलयम जातहरू)

0603.19.00 --अधय

0603.90.00 -अधय

06.04 गचु्छा वा गलुदस्ता बनाउने वा सजावटको लानग उपयकु्त हनुे षकनसमका ताजा, सकेुको, रांगाएको, िोएको, सांसेन्चत वा अधय षकनसमले तयार गरेको रुखको पालवुा, हाँगानबँगा र अधय भागहरू (फूल र कोषपला बाहेक) बालवकृ्ष, झािी र अधय बोट षवरुवाहरू झ्याउ, सनुाखरी र घाँसहरू ।

0604.20.00 -ताजा

0604.90.00 -अधय

07.01 ताजा वा न्चसो पारेको आल ु।

0701.10.00 -नबउ

0701.90.00 -अधय

07.02 0702.00.00 ताजा वा न्चसो पारेको गोलभेिा

(37)

07.03 ताजा वा न्चसो पारेको प्याज, शालौट, लसून, छ्यापी वा यस्तै जानतका अधय वनस्पनतहरू ।

0703.10.00 -प्याज र शालौट

0703.90.00 -छ्यापी र यस्तै लसनु प्याज जानतका सागपात

07.04 ताजा वा न्चसो पारेको वधदाकोबी (क्याबेज), काउली, गाँठकोबी (कोलराबी), केल (एक षकनसमको कोबी) र खान हनुे काउली जानतका अधय सागपात ।

0704.10.00 -काउली र ब्रोकाउली

0704.20.00 -ब्रसेुल्स स्प्राउट (एक षकनसमको चश्मे बधदाकोबी)

0704.90.00 -अधय

07.05 ताजा र न्चसो लेट्यूस (न्जरीको साग) र न्चकोरी ।

-लेट्यूस (न्जरीको साग, सलाद) :

0705.11.00 --क्याबेज लेट्यूस (हेि लेट्यूस)

0705.19.00 --अधय

-न्चकोरी (कास्नी):

0705.21.00 --षवटलफ न्चकोरी

0705.29.00 --अधय

07.06 ताजा वा न्चसो पारेको गाजर, सलगम, सलादको लानग चकुधदरको जरा, सान्ल्सफाई, सेलेररयाक (सलगम जस्तो जरा भएको साग), मूला र यस्तै खान हनुे जराहरू ।

0706.10.00 -गाजर र सलगम

0706.90.00 -अधय

07.07 0707.00.00 ताजा वा न्चसो पारेको काँक्राहरू ।

(38)

07.08 ताजा वा न्चसो पारेको कोसे तरकारीहरू (छोिाएको वा नछोिाएको) ।

0708.10.00 -केराउ

0708.20.00 -बोिी (नसमी समेत)

1630708.९0.०0 -अधय कोसे तरकारी

07.09 ताजा वा न्चसो पारेको अधय तरकारीहरू ।

0709.20.00 -कुररलो

0709.30.00 -भाधटा

0709.40.00 -सेलरी, सेलेररयाल बाहेक

-च्याउ (मसरुम र ट्रफल्स):

0709.51.00 --ऐगाररकस जानतको च्याउ (मसरुम) हरू

0709.59.00 --अधय

0709.60.00 -खोसामनी जातको फलफूलहरू

0709.70.00 -पालुँगो, धयून्जल्याण्ि पालुँगो समेत

-अधय:

0709.91.00 --ग्लोव आषटमचोकहरू

0709.92.00 --जैतनुहरू

0709.93.00 --फसी, कुनभधिो र लौकाहरू (क्यूकरनबटा जातहरू)

0709.99.00 --अधय

07.10 षहमीकृत सागपात (बफाएर वा उमालेर पकाएको वा नपकाएको) ।

0710.10.00 -आल ु

-कोसे तरकारी, छोिाएको वा नछोिाएकोोः

(39)

0710.21.00 --केराउहरू

0710.22.00 --बोिीहरू (सन्ँमी समेत)

0710.29.00 ––अधय

0710.30.00 -पालुँगो धयून्जलैण्ि पालुँगो समेत

0710.40.00 -गनुलयो वा स्वाददलो मकै

0710.80.00 -अधय सागपात

0710.90.00 -नमन्ित सागपात

07.11 नून पानीमा, गधिक पानीमा वा यस्तै समान अस्थायी रूपमा सरुन्क्षत राख्न े तरल पदाथममा राखी सरुन्क्षत गररएको तर त्यस अवस्थामा तरुुधत खान उपयकु्त नहनुे खालको सागपात ।

0711.20.00 -जैतनु (ओनलभ्स)

0711.40.00 -काक्रोहरु

-च्याउ (मसरुम्स) र भइँुमनुन हनुे च्याउ (ट्रफल्स):

0711.51.00 --ऐगाररकस जानतको च्याउ (मसरुम्स) हरू

0711.59.00 --अधय

0711.90.00 -अधय तरकारी; नमन्ित तरकारी

07.12 सखु्खा तरकारी, नसांगै, काटेको, ताछेको, टुक्रयाएको, फुटाएको वा िलुो बनाएको तर त्यसभधदा बढी तयार नगरेको ।

0712.20.00 -प्याज

07.13 कोसा छोिाएको सखु्खा कोसे तरकारी, बोक्रा छोिाएको वा नछोिाएको वा दलेको वा नदलेको ।

0713.10.00 -केराउ

(40)

0713.20.00 -चना

-बोिी (नसमी समेत):

0713.31.00 --बोिी

0713.32.00 --सानो रातो बोिी

0713.33.00 --बोिी (षकड्नी बन्ँधस), सेतो षप बन्ँधससमेत

0713.34.00 --बाम्बरा नबधस (एक प्रकारको बोिी) (नभग्ना सबटेराननया वा भोआन्धजया सबटेराननया)

0713.35.00 --तनेबोिी (काउषपज)् (नभग्ना अङगइुकुलाटा)

0713.39.00 --अधय

-मसुरुोोः

0713.40.10 --नफुटाएको, बोक्रा सषहतको

0713.40.90 --अधय

0713.50.00 -बकुला र नसनम (ब्रोि षवधस र हसम बीधस)

0713.60.00

-षपजन षपज (क्याजानस ्क्याजन)् (एक प्रकारको केराउ)

1640713.90.१0 ---दलेको

1650713.90.९0 ---अधय

07.14 माि (श्वतेसार वा स्टाचम) वा इधयूनलनको मात्रा उच्च भएका, ताजा, न्चस्याइएको, षहमीकृत वा सकुाइएको, टुक्रा पाररएको वा नपाररएको (स्लाइस्ि) वा पेलेट्सको रुपमा भएको वा नभएको माननओक, आरारुट, सानलम नमिी (सालेप), उत्तरी अमेररकामा हनुे एक षकनसमको सूयममूखी फूल (जेरुसलेम आषटमचोक), सखरखण्ि र यस्तै जरा (रुटस) र गाना (ट्यूबसम) हरू; सावदुानाको गदुी (सागो पीथ) ।

(41)

0714.10.00 -गनुलयो जातको क्यासाभा कधद (मननओक)

0714.20.00 -सखरखण्ि

0714.30.00 -तरुलहरू (निओस्कोररया जातहरू)

0714.40.00 -षपांिाल ु(कोलोकानसया जातहरू)

0714.50.00 -यौनसया (जाधथोसोमा जातहरू)

0714.90.00 -अधय

08.01 नररवल, व्रान्जलनट, काज,ु ताजा वा सकेुको, खबटा फुटाएको वा नफुटाएको, बोक्रा ताछेको वा नताछेको ।

-नररवल:

0801.19.00 --ताजा

08.03 प्लाधटन जातका (तरकारीको रूपमा प्रयोग गररने) केराहरू लगायत ताजा वा सकुाइएका केराहरू ।

0803.10.00 -प्लाधटन जातका (तरकारीको रूपमा प्रयोग गररने) केराहरु

0803.90.00 -अधय

08.04 खजूर (छोहोिा), अँजीर, भ ुँइकटहर, एभोकेिा (नास्पाती जस्तो फल), अम्बा, आांप, म्याङ्गोष्टीन, ताजा वा सकेुको ।

0804.30.00 -भईुंकटहर

0804.40.00 -एभोकेिो

0804.50.00 -अम्बा, आपँ म्याङ्गोस्टीन (कुसमु फल)

08.05 नसटरस (सधुतला जातका) फल, ताजा वा सकेुको)।

0805.10.00 -सधुतला

(42)

-मधदाररनहरू (टाधजररन र सतसमुाहरु समेत); क्लेमेन्धटनहरू र यस्तै नसटरस जानतका हाइनब्रिहरू:

0805.21.00 --मधदाररनहरू (टाधजररन र सतसमुाहरू समेत);

0805.22.00 --क्लेमेन्धटनहरू

0805.29.00 --अधय

0805.40.00 -ग्रपेफु्रट (भोगटे), पोमेलोस समेत

0805.50.00 -कागती (लेमोधस) (नसटरस लेमोन, नसटरस नलमोनम) र न्जनमर (लाइम्स) (नसटरस औरान्ण्टफोनलया, नसटरस लाषटफोनलया) हरू

0805.90.00 -अधय

08.06 ताजा अथवा सखु्खा अांगरु

0806.10.00 -ताजा

08.07 तरबजुा (खरबजुा) र मेवा ताजा

-तरबजुा (मेलधस) (वाटरमेलधस समेत) :

0807.11.00 --वाटरमेलधस

0807.19.00 --अधय

0807.20.00 -मेवा

08.08 स्याउ, नासपाती, न्क्वधस (नासपाती जस्तो अनमलो फल वा िीफल), ताजा

0808.10.00 -स्याउ

0808.30.00 -नासपातीहरू

0808.40.00 -न्क्वधस (िीफल)हरू

08.09 खपुामनी (एषप्रकोट), चेरी (पैयुांफल), आरु (नेक्टाररन आरुसमेत), आलबुखरा (प्लम) र चतु्रो (स्लो), ताजा

(43)

08.09.10.00 -खपुामनी (एषप्रकोट)

-चेरीहरूोः

08.09.21.00 --अनमलो चेरी (प्रनुस ्सेरासस)् हरू

08.09.29.00 --अधय

08.09.30.00 -आरु, नेक्टाररन आरुसमेत

0809.40.00 -आलबुखिा (प्लम) र चतु्रो (स्लो)

08.10 अधय फल, ताजा

0810.10.00 -स्ट्रवरी (भइँु एैसेल,ु काफल)

0810.20.00 -रैस्पबेरी (ऐ ांसेल)ु, ब्लल्याकबेरी (ध्याम्पे ऐ ांसेल)ु, मलबेरी (षकम्ब)ु र लोगानबेरी (रैस्पबेरी र ब्लल्याकबेरीको नमन्ित फल)

0810.30.00 -कालो, सेतो वा रातो षकसनमस वा दाख वा मनुक्का (कअमधट) र गूस्बेरीहरु

0810.40.00 -के्रनबेरी, नबलबेरी र अधय भ्यान्क्सननयम जानतका फलहरु

0810.50.00 -षकषव फु्रट

0810.60.00 -दरुाम्र (िरुरयधस) हरू

0810.70.00 -हलवुाबेतहरू

1660810.90.१0 ---अनार

1670810.90.२0 ---नलची

1680810.90.९0 ---अधय

09.01 कफी भटेुको वा नभटेुको वा क्याफीन (कफीको क्षेरोद) छुट्याएको वा नछुट्याएको; कफीको ढुटो र बोक्रा; कुनै पनन अनपुातमा कफीको मात्रा रहेको कफीको बदलामा प्रयोग गररने अको कुनै चीज

(44)

-नभटेुको कफी :

0901.11.00 --कफीको गिेा

09.02 न्चया, सगुन्धित वा स्वाददष्ट गररएको वा नगररएको

0902.20.00 -न्चयाको पात

09.08 जाइफल, जाइपत्री र अलैंची

-अलैंची तथा सकुुमेलहरूोः

--निलु्याइएकोोः

0908.31.10 ---अलैंची

09.10 अदवुा, केशर, हलेदो (बेसार), तेजपात, पदुदना, तरकारीको (करी) र अधय मसलाहरू

-अदवुाोः

--नटुक्राइएको वा नषपिेँकोोः

0910.11.10 ---ताजा

0910.11.90 ---अधय

-बेसारोः

0910.30.10 ---ताजा

0910.30.20 ---िलुो वा षपठो

0910.30.90 ---अधय

10.01 गहुां र मेसनलन

-दरुुम गहुँ:

1001.11.00 --बीउ

1001.19.00 --अधय

-अधय :

(45)

1001.91.00 --बीउ

1001.99.00 --अधय

10.02 राई

1002.10.00 -बीउ

1002.90.00 -अधय

10.03 जौं (बाली)

1003.10.00 -बीउ

1003.90.00 -अधय

10.05 मकैं

1005.10.00 -बीउ (गिेा)

1005.90.00 -अधय

10.06 िान

1691006.10.१0 ---बीउ

1701006.10.९0 ---अधय

1006.20.00 -कुटेको (तर राम्रो नफलेको)

1711006.30.१0 ---बासमती चामल

1721006.30.९0 ---अधय

1006.40.00 -कननका

10.08 फापर, कोदो, क्यानरीका दानाहरू; अरु खाद्यान्नहरू

1008.10.00 -फापर

-कोदोोः

1008.21.00 --बीउ

1008.29.00 --अधय

(46)

11.02 गहुँ र मेसनलन बाहेक अधय खाद्यान्नको षपठो

1102.20.00 -मकैको षपठो

1102.90.00 -अधय

11.04 शीिमक १०.०६ को चामल बाहेक अधय प्रकारले तयार गररएको (जस्तै भसू हटाइएको, चेप्ट्याएको, च्याँख्ला पारेको, फलेको, टुक्रा पारेको वा खस्रो (षपांिेको); नसङ्गो, चेप्ट्याएको, पातलो चेप्टो टुक्रा पारेको वा षपांिेको अन्नको बीजहरू

-चेप्ट्याएको वा च्याांख्ला पारेको अन्नोः

1104.12.00 --जनुेलोको

1104.19.00 --अधय खाद्यान्नको

-अधय षकनसमले तयार पारेको अन्न (जस्तै भसू हटाएको, फलेको, टुक्रा पारेको वा षपांिेको) :

1104.22.00 --जनुेलोको

1104.23.00 --मकैको

1104.29.00 --अधय खाद्यान्नको

1104.30.00 -अन्नको वीजाण,ु नसङ्गै, चेप्ट्याएको, च्याांख्ला पारेको वा षपांिेको

12.01 दलेको वा नदलेको भट्मास

1201.10.00 -बीउ

1201.90.00 -अधय

12.02 छोिाएको वा नछोिाएको, नभटेुको वा अधय षकनसमबाट नपकाइएको, खवटा छोिाएको वा नछोिाएको, फुटाएको वा नफुटाएको बदाम (ममुफली)

(47)

1202.30.00 -बीउ

-अधयोः

1202.41.00 --नछोिाएको

1202.42.00 --छोिाएको, फुटाएको वा नफुटाएको

12.09 रोप्न हनुे फलफूल, बीउ र षवजाण ु(स्पोसम) ।

1209.10.00 -चकुधदर (सगुरषवट) का दानाहरू

-पश ुआहारको षवरुवा (फोरेज प्लाण्ट) का दानाहरूोः

1209.21.00 --लनुसररन (पश ुआहारको घाँस) (अल्फाल्फा) का दानाहरू

1209.22.00 --क्लोभर (तीन पाते घाँस) (षट्रफोनलयम जातहरू) का दानाहरू

1209.23.00 --छेस्के घाँस (फेस्क्यू) का दानाहरू

1209.24.00 --केधटकी नीलो घाँस (पोआ प्राटेन्धसस एल.) का दानाहरू

1209.25.00 --राई घाँस (लोनलयम मन्ल्टफ्लोरम ल्याम., लोनलयम पेरेन एल.) का दानाहरू

1209.29.00 --अधय

1209.30.00 -फूलको ननन्म्त मखु्यतोः खेती गररएको जनिबटुीका अधय बीउहरू

-अधयोः

--तरकारीका बीउोः

1731209.91.१0 ---काउलीको

1741209.91.२0 ---बधदागोबीको

(48)

1751209.91.३0 ---प्याजको

1761209.91.४0 ---मूलाको

1771209.91.५0 ---टमाटरको

1781209.91.९0 ---अधय

1209.99.00 --अधय

12.11 मखु्यतोः सगुन्धित वस्त ुबनाउने, औििन्ँ बनाउन ेवा कीटनािक औििी बनाउन ेवा यस्तै प्रयोजनका लानग प्रयोग हनुे खालको, ताजा, न्चस्याइएको, षहमीकृत वा सकेुको, काषटएको वा नकाषटएको, षपांिेको वा नषपांिेको वा िूलो पाररएको वा नपाररएको षवरुवा र षवरुवाका अङ्गहरू (बन्ँयाां र फलसमेत) ।

1211.20.00 -जीनसेनको जरा

1211.30.00 -कोकाको पात (कोका नलफ)

1211.40.00 -अषफमको पराल (पपी स्ट्रौं)

1211.50.00 -इफेरा

1791211.90.१0 ---याचामगमु्बा

1801211.90.९0 ---अधय

12.12 ताजा, न्चस्याइएको (न्चल्ि), षहमीकृत, (फ्रोजेन) वा सकुाइएको, षपांिेको वा नषपांिेको लोकष्ट नबधस, नस–

षवड्स र अधय अल्जी (समधुरी झार), चकुधदर (सगुरनबट) र उख;ु अधयत्र उल्लेख वा समाबेश नभएका मखु्यतया मानव आहारमा प्रयोग हनुे खालको फलको षवयाां (स्टोधस) र कोयाहरू (केनेल) र अधय वानस्पनतक उत्पादनहरु (न्चकोरीयम इधटाइबस स्यषटवम उपजानत (भेराइटी) को नभटेुको न्चकोरीका जराहरू समेत)।

-अधय :

(49)

1212.93.00 --उख ु

19.04 खाद्यान्नलाई फुलाएर (स्वैनलङ्ग) वा भटेुर तयार गरेको खाद्य सामग्री, खाद्यान्नको उत्पादनहरू (जस्तै कनम फ्लेक); अधयत्र उल्लेख नगररएको वा समावेश नभएको, पकाइएको वा अधय षकनसमबाट तयार गररएको गिेा (ग्रने) को रुपमा वा शल्क वा पाप्रा (फ्लेकको रुपमा भएको खाद्यान्नहरू (सेररयल्स) (मकै बाहेक) वा अधय षकनसमबाट तयार गररएको अन्न (मैदा, छाँटा वा दलेको अन्न ग्रोट्स) र पीठो बाहेक) ।

1811904.90.10 ---िानको भजुा

1821904.90.20 --- न्चउरा

18321.06 2106.90.94 ----सोयाबिी मस्यौरा

23.01 माननसले खान नहनु े मासकुो वा अफलको, माछाको वा कुष्टानसयधसको मोलस्कको वा अधय ढािमा हाि नहनुे जलचरको षपठो, मैदा र पलेेट्स; ग्रीभ्स (वोसो पगालेर बाँकी रहेको थेग्रो 184……….. ।

2301.10.00 -मास ु वा अफलको षपठो, मैदा र पेलेट्स; ग्रीभ्स (वोसो पगालेर बाँकी रहेको थेग्रो, माछाको वोसो)

2301.20.00 -माछाको वा कु्रष्टानसयधस, मोलस्क वा ढािमा हाि नहनुे जलचरको षपठो, मैदा र पलेेट्स ्

23.02 खाद्यान्न वा दलहनको वोटबाट ननफनेर वा षपांिेर वा अरु प्रषक्रयाद्वारा उपलव्ि हनुे पेलेटको रूपमा रहेको वा नरहेको ढुटो आउन ेचोकर र अधय अवशेि ।

2302.10.00 -मकैको

2302.30.00 -गहुँको

2302.40.00 -अधय खाद्यान्नको

2302.50.00 -कोसे सागपातहरूको

(50)

23.04 2304.00.00 भटमासको तेल ननकाल्दा प्राप्त हनु ेषपना र अधय ठोस अवशेि, षपांिेको वा नषपांिेको वा पेलेटको रुपमा भएको वा नभएको ।

23.05 2305.00.00 बदामको तेल पेल्दा ननस्केको, षपांिेको वा नषपांिेको, पेलेटको रूपमा भएको वा नभएको षपना र अधय ठोस अवशेि ।

23.06 वनस्पनतको वोसो वा तेल ननकाल्दा प्राप्त हनु ेशीिमक २३.०४ वा २३.०५ मा परेको बाहेक षपांिेको वा नषपांिेको, पेलेटको रूपमा भएको वा नभएको षपना र अधय ठोस अवशेि ।

-तोरी वा रायो (रेप और कोल्जा) दानाोः

2306.41.00 --धयून इरुनसक अम्ल तोरी वा रायो (रेप और कोल्जा) दानाहरु (नसड्स)

2306.90.00 -अधय

23.09 जीवजधतकुो आहारको रूपमा प्रयोग हनु े तयारी बस्त ु।

2309.90.00 -अधय

52.01 5201.00.00 नफड्केको वा नकोरेको कपास ।

52.03 5203.00.00 फड्केको वा कोरेको कपास

53.01 कच्चा वा प्रशोनित नकातेको फ्ल्याक्स (सन वा त्यस्तै झार); फ्ल्याक्स वा सनको न्शरोगचु्छ (टो) िोरी र अवशेि (िागोको अवशेि र गानेटेि स्टक समेत) ।

5301.10.00 -फ्ल्याक्स, (सन) कच्चा वा रेशा छुट्याउन पानीमा िबुाएको (रेटेड्)

(51)

-फ्ल्याक्स चटेुको, िाँँठबाट रेशा छुट्याइएको, कोरेको (ब्रोकेन, स्कच्ि, ह्याकल्ि) वा अरू षकनसमले प्रशोिन गरेको, तर नकातेको :

5301.21.00 --चटेुको वा िाांठबाट रेशा छुट्याइएको (ब्रोकेन, स्कच्ि)

5301.29.00 --अधय

5301.30.00 -फ्ल्याक्सको न्शरोगचु्छ (टो) र अवशेि

53.03 कच्चा वा प्रशोनित, तर नकातेको, सनपाट (जूट) र अधय लन्चलो रेशा भएको बोक्रा (बास्ट) को कपिाका रेशा (सन, गाँँजा, भाङँ्ग, घोट्टा र रेमी बाहेक); यी रेशाहरूको न्शरोगचु्छ (टो) र अवशेि (िागोको अवशेि र गानेटेि स्टक समेत) ।

5303.10.00 -काँचो वा पानीमा िबुाएर (रेटेड्) कुहाएको सनपाट र अधय लन्चलो रेशा भएको बोक्रा (बाष्ट) को कपिाको रेशा

रष्टव्य:- 1. षकसानले षवक्री गने अप्रशोनित सतुी ।

185१क......... २. मानथ उन्ल्लन्खत भधसार शीिमक ०६.०१ देन्ख शीिमक ०८.१० सम्मका

मालवस्तहुरू होटल, रेषु्टरेण्ट, बार, गषे्टहाउस, क्याफ्टेररया वा यस्तै अधय सांस्थाले गने आपूनतममा मू.अ.कर छुट हनुेछैन ।

(52)

समूह २ : आिारभतू आवश्यकताका वस्तहुरू

25.01 ननु (भाधसामा प्रयोग हनुे (टेवल) ननु र षवकृत (निनेचिम) नँुन समेत) र झोल पदाथम भएको वा नभएको वा जम्ने पदाथम (एण्टीकेषकङ्ग) वा षफ्र फ्लोइङ्ग एजेण्ट भएको शदु्ध सोनिएम क्लोराइि; सामदुरक पानी ।

2501.00.90 ---ननु

27.10 कच्चा (कु्रि) बाहेक पेट्रोनलयम तेल र नबटुनमन खननजबाट प्राप्त तेल; तौलमा ७० प्रनतशत वा सो भधदा बढी पटे्रोनलयम तेल वा नबटुनमन खननजबाट प्राप्त तेल भएका, षयनै तेल नै मखु्य घटक (बेनसक कन्धस्टच्यूएण्ट्स) भएका, अधयत्र समावेश वा ननददमष्ट नगररएका तयारी वस्तहुरू (षप्रपरेसधस); रद्दी तेलहरू (वेष्ट आयल्स) ।

-पेट्रोनलयम तेलहरू र षवटुनमन खननजहरूबाट प्राप्त तेलहरू (कच्चा तेल बाहेक) तथा अधयत्र ननददमष्ट वा समावेश नभएका, तौलको षहसावले ७० प्रनतशत वा सो भधदा बढी पटे्रोनलयम तेलहरू वा षवटुनमन खननजबाट प्राप्त तेलहरू भएको, षयनै तेलहरू मखु्य घटक बेनसक कन्धस्ट्च्यूएण्ट) भएका तयारी वस्तहुरू षप्रपरेसधस), जैषवक निजेल भएका बाहेक र रद्दी तेल वेष्ट आयल) हरू बाहेकोः

--अधयोः

2710.19.10 ---मट्टीतेल (सपुेररअर षकरोनसन आयल)

27.16 2716.00.00 186 षवद्यतु उत्पादन, षवतरण र प्रसारण

(53)

44.01

बाल्ने दाउरा, मढुा, न्चरेको मोटो टुक्रा (षवलेट), हाँगा षवांगा वा दाउराको बािेको षवटो, वा यस्तै रुपमा; काठका चोइटाचोइटी वा मनसना टुक्राटाक्री (पाषटमकल); काठ न्चरेको िूलो, काठको अवशेि, रद्दी वस्त,ु मढुो, षव्रकेट (नथचेर बनाइएको चक्का), पेलेट (मट्याङ्ग्ग्रा) वा यस्तै रुपमा एकनत्रत गररएको वा नगररएको ।

4401.11.00

4401.19.00

-बाल्ने दाउरा, मढुा, न्चरेको मोटो टुक्रा (षवलेट), हाँगाषवगा, दाउराको बािेको षवटो वा यस्तै रूपमाोः

--कोणिारी (कोननफेरस)

--गैर कोणिारी (नन-कोननफेरस)

44.02 एकनत्रत गररएको वा नगररएको काठको गोल, खवटा (शेल) को वा षवयाां (नट) को गोल समेत।

4402.10.00 -बाँसको

4402.90.00 -अधय

रष्टव्य:- १. िारा तथा टेङ्करबाट खलुा रूपमा आपूनतम हनुे षपउन ेपानी ।

समूह ३ : जीवजधत ुतथा सोको उपज

01.02 जीषवत चौपाया (बोभाइन) ।

-गोजातीय चौपायाोः

0102.21.00 --नश्ल सिुारका लानग षवशदु्ध नश्लका

0102.29.00 --अधय

-भैंसीोः

0102.31.00 --नश्ल सिुारका लानग षवशदु्ध नश्लका

0102.39.00 --अधय

(54)

0102.90.00 --अधय

01.03 जीषवत सुांगरु ।

0103.10.00 -नश्ल सिुारका लानग षवशदु्ध नश्लका

-अधय :

0103.91.00 --५० केजी भधदा कम वजनको

0103.92.00 --५० केजी वा सो भधदा बढी वजन भएको

01.04 जीषवत भेिा र बाख्रा ।

0104.10.00 -भेिा

0104.20.00 -बाख्रा

01.05 जीवन्ँत कुखरुा अथामत, ग्यालसु िोमेषष्टकस ्जातका कुखरुा, हाांस, टकी र नगनी फाउल ।

-१8५ ग्राम भधदा बढी वजन नभएका:

0105.11.00 --ग्यालसु िोमेषष्टकस जातका चराहरू (Fowl)

0105.12.00 --टकीहरू (पाताल मयूर)

0105.13.00 --हाँस (िक) हरू

0105.14.00 --हाँस (नगज) हरू

0105.15.00 --नगननजातका चराहरू

-अधय:

0105.94.00 --ग्यालसु िोमेषष्टकस जातका चराहरू

0105.99.00 --अधय

01.06 अधय जीषवत जीवजधत ु।

-स्तनपायी :

0106.14.00 --खरायोहरू

(55)

0106.19.00 --अधय

-चराहरु:

0106.33.00 --सतुरुमगुम (अषिच) हरु (रोमाउस नोभाहोल्लान्धिया)

-षकराहरू:

0106.41.00 --माहरुीहरू

-षकराहरूोः

0106.90.00 -अधय

02.01 चौपाया (वोभाइन जानतको) ताजा वा न्चसो पारेको (फे्रस वा न्चल्ि) मास ु।

0201.10.00 -नसांगो र आिा शरीरहरू (करकास र हाफ करकास)

0201.20.00 -हािसषहतको अधय टुक्राहरू

0201.30.00 -हाि नभएको

02.02 चौपाया (बोभाइन जानतको) षहमीकृत (फ्रोजेन) मास ु।

0202.10.00 -नसांगो र आिा शरीर (करकास र हाफ करकास)

0202.20.00 -हािसषहतको अधय टुक्राहरू

0202.30.00 -हाि नभएको

02.03 सुांगरुको मास ुताजा, न्चसो पारेको वा षहमीकृत (फे्रस, न्चल्ि वा फ्रोजेन) ।

-ताजा वा न्चसो पारेको :

0203.11.00 --नसांगो र आिा शरीरहरू (करकास र हाफ करकास)

0203.12.00 --हाि सषहतको अगानि र पछानिका साँप्राहरू र साँप्राबाट काषटएका अधय टुक्राहरू

0203.19.00 --अधय

-षहमीकृत (फ्रोजेन):

(56)


0203.22.00 --हािसषहतको अगानि र पछानिका साँप्राहरू र साँप्राबाट काषटएका अधय टुक्राहरू

0203.29.00 --अधय

02.04 भेिा वा खसी बोकाको ताजा, न्चसो पारेको वा षहमीकृत मास ु।

0204.10.00 -भेिा (पाठो) को ताजा वा न्चसो पारेको नसांगो र आिा शरीरहरू (करकास र हाफ करकास)

-भेिाको ताजा वा न्चसो अधय मास:ु


0204.22.00 --हािसषहतको अधय टुक्रा

0204.23.00 --हाि नभएको

0204.30.00 -भेिा (पाठो) को षहमीकृत (फ्रोजेन) नसांगो र आिा शरीरहरू (करकास र हाफ करकास)

-षहमीकृत (फ्रोजेन) गररएका भेिाका अधय मास:ु

0204.41.00 --नसांगो र आिा शरीरहरू (करकास र हाफकरकास)

0204.42.00 --हािसषहतको अधय टुक्राहरू

0204.43.00 --हाि नभएको

0204.50.00 -खसी बोकाको मास ु

02.06 चौपाया जीवजधत ु (बोभाइन), सुांगरु, भेिा, खसी बाख्रा, घोिा, गिा, खच्चर वा षहननजहरूको ताजा, न्चसो पारेको वा षहमीकृत (फ्रोजेन) खान हनु ेकमसल मास ु(इनिबल अफल) ।

0206.10.00 -चौपाया (बोभाइन) जीवजधतकुो ताजा र न्चसो

(57)

-चौपाया जीवजधत ु(बोभाइन) को षहमीकृत (फ्रोजेन):

0206.21.00 --जीब्रो

0206.22.00 --कलेजो

0206.29.00 --अधय

0206.30.00 -सुांगरुको ताजा र न्चसो पारेको

-सुांगरुको षहमीकृत (फ्रोजेन) :

0206.41.00 --कलेजो

0206.49.00 --अधय

0206.80.00 -अधय ताजा वा न्चसो पारेको

0206.90.00 -अधय षहमीकृत (फ्रोजेन)

02.07 शीिमक ०१.०५ को कुखरुाको ताजा, न्चसो पारेको वा षहमीकृत मास ुर खान हनुे अफल ।

-ग्यालसु िोमेषष्टकस जातका चराहरू (फाउल) कोोः

0207.11.00 --टुक्रा नपाररएको (नसांगो), ताजा वा न्चसो पाररएका (फे्रस वा न्चल्ि)

0207.12.00 --टुक्रा नपाररएको (नसांगो), षहमीकृत (फ्रोजेन)

0207.13.00 --ताजा वा न्चस्याइएका (फे्रस वा न्चल्ि) टुक्रा र अवशेि (कट्स एण्ि ओफाल)

0207.14.00 --षहमीकृत (फ्रोजेन) टुक्रा र अवशेि (ओफाल)

-टकीहरूको :

0207.24.00 --टुक्रा नपाररएको (नसांगो), ताजा वा न्चस्याइएको (फे्रस वा न्चल्ि)

0207.25.00 --टुक्रा नपाररएको (नसांगो), षहमीकृत (फ्रोजेन)

(58)

0207.26.00 --ताजा वा न्चस्याइएका टुक्रा र अवशेि (कट्स एण्ि ओफाल)

0207.27.00 --षहमीकृत (फ्रोजेन) टुक्रा र अवशेि (कट्स एण्ि ओफाल)

-हाँस (िक) हरूकोोः


0207.42.00 --टुक्रा नपाररएको नसांगो), षहमीकृत (फ्रोजन)

0207.43.00 --ताजा वा न्चस्याइएका बोसोयकु्त कलेजो (फ्याटी नलभर) हरु

0207.44.00 --अधय, ताजा वा न्चस्याइएको (फे्रस वा न्चल्ि)

0207.45.00 --अधय, षहमीकृत (फ्रोजन)

-हाँस (गीज) हरूकोोः


0207.52.00 --टुक्रा नपाररएको (नसांगो), षहमीकृत (फ्रोजन)

0207.53.00 --ताजा वा न्चस्याइएका बोसोयकु्त कलेजो (फ्याटी नलभर) हरू

0207.54.00 --अधय, ताजा वा न्चस्याइएको (फे्रस वा न्चल्ि)

0207.55.00 --अधय, षहमीकृत (फ्रोजन)

0207.60.00 -नगनी जातका चराहरूको

03.01 जीषवत माछा ।

-आलङकाररक माछा :

0301.11.00 --ताजा पानीको

(59)

0301.19.00 --अधय

-अधय जीषवत माछा :

0301.91.00 --ट्राउट (साल्मो ट्रटा, अङ्कोररङ्कस माइषकस, अङ्कोररङ्कस क्लाकी, अङ्कोररङ्कस अक्वाबोननटा, अङ्कोररङ्कस नगलाए, अङ्कोररङ्कस अपाचे र अङ्कोररङ्कस क्राइसोकाष्टर)

0301.92.00 --बाम

0301.93.00 --कापम (साइषप्रनस जातहरु, क्यारानसअस जातहरु, सेनोफाररङ्गोिोन इनिलस, हाइपोफ्थान्ल्मन्च्थस जातहरु, नसषहमनस जातहरु, माइलोफाररङ्गोिोन षपनसअस, क्याट्ला क्याट्ला, लाबेओ जातहरु, ओस्टेन्चलस हासेल्टी, लेप्टोबाबमस होवेनी, मेगालोब्रामा जातहरु)

0301.94.00 --एटलान्धटक र प्यानसषफक ब्ललषुफन टुनाहरु (थनुसु थाइनस, थनुसु ओररयधटानलस)

0301.95.00 --दन्क्षणी ब्ललषुफन टुनास (थनुस म्याकोई)

0301.99.00 --अधय

03.02 शीिमक ०३.०४ को माछाको षफलेट र अरु प्रकारको मास ुबाहेकको ताजा वा न्चसो पारेको माछा ।

-माछा (साल्मोनाइि), उपशीिमक ०३०२.९१.०० देन्ख ०३०२.९९.०० सम्मका खान हनुे कमसल मत्स्यमाांश बाहेक :

0302.11.00 --ट्राउट (साल्मो ट्रटा, अङ्कोररङ्कस माइषकस, अङ्कोररङ्कस क्लाकी, अङ्कोयररङ्कस अक्वाबोननटा, अङ्कोररङ्कस नगलाए, अङ्कोररङ्कस अपाचे र अङ्कोररङ्कस क्राइसोगषे्टर)

0302.13.00 --प्यानसषफक सालमोन (अङ्कोररङ्कस नेकाम, अङ्कोररङ्कस गोबुमशा, अङ्कोररङ्कस केटा, अङ्कोररङ्कस न्ववत्शा, अङ्कोररङ्कस षकसचु, अङ्कोररङ्कस मसोउ र अङ्कोररङ्कस रिरुस)

(60)

0302.14.00 --एटलान्ण्टक साल्मोन (साल्मो सालार) र िाधयूब सालमोन (हँुचो हचुो)

0302.19.00 --अधय

-चेप्टो माछा (प्लेरोनेक्टाइिाइ, बोथीिाइ, साइनोग्लोस्सीिाइ, सोलेिाइ, स्कोप्थाल्मीिाइ र नसथारीिाइ), उपशीिमक ०३०२.९१.०० देन्ख ०३०२.९९.०० सम्मका खान हनु े कमसल मत्स्यमाांश बाहेकोः

0302.21.00 --हानलबटु

0302.22.00 --प्लेइस

0302.23.00 --सोले

0302.24.00 --टबोट्हरु (सेट्टा मेन्क्समा)

0302.29.00 --अधय

-टुनाहरु (थनु्नास प्रजानतका), न्स्कपज्याक वा स्ट्राइप बेल्लाइि बोननतो (यथुाइनस), (कात्सओुनस) पेलानमस), उपशीिमक ०३०२.९१.०० देन्ख ०३०२.९९.०० सम्मका खान हनु े कमसल मत्स्यमाांश बाहेक :

0302.31.00 --अल्बाकोर वा लामो पखेटा भएको टुना

0302.32.00 --पहेलो पखेटा भएको टुना

0302.39.00 --अधय

(61)

-हेररङ्गहरु (क्लषुपया हरेङ्गस, क्लषुपया पल्लासी), एड्कोनभज (इधग्राउनलस जातहरू), सानिमनहरू (सानिमना षपल्कािमस,् सानिमनोप जातहरू), सानिमनेला (सानिमनेला जातहरू), नब्रसनलन वा स्प्राटहरू (स्प्राटस स्प्राटस), म्याकरेल (स्कम्बर स्कम्ब्रस, स्कम्बर अस्टे्रलानसकस, स्कम्बर जापोननकस), इन्धियन म्याकेरेलहरू, (रस्टे्रनलगर जातहरु), नसरषफसहरू (स्कोमबेरोमोरस जातहरू), ज्याक तथा हिमम्याकेरेल (ट्राचरुस जातहरू) ज्याकहरू, के्रभेलहरु (क्याराधक्स जातहरू), कोनबया (रानससेधट्रोन क्यानािम), नसल्भर पम्फे्रस्ट (पम्पस जातहरू), प्यानसषफक साउरी (कोलोलानबस साइरा), स्काड्स (निक्याप्टेरस जातहरू), क्यापेनलन (मालोटस ् षवलोसस)्, सोिमषफस (नसषफयास ग्लानिअस), कावाकावा (यथुाइनस एषफननस), बोननतोहरू (सािाम जातहरू) मानलमनहरू सेइलषफसहरूोः स्पेरषफस (इस्टोपोररिाइ), उपशीिमक ०३०२.९१.०० देन्ख ०३०२.९९.०० सम्मका खान हनुे कमसल मत्स्यमाांश बाहेकोः

0302.41.00 --हेररङ्ग्हरू (क्लषुपया हेरेधगस, क्लषुपया पल्लासी)

0302.42.00 --एङ्कोनभहरु (इङग्रानलस जातहरू)

0302.43.00 --सानिमनहरू (सानिमना षपल्कािमस,् सानिमनोप जातहरू) सानिमनेला (सानिमनेला जातहरू), नब्रसनलन वा स्प्राटस (स्प्राटस स्प्राटस)

0302.44.00 --म्याकरेल (स्कम्बर स्कम्ब्रस, स्कम्बर अस्टे्रलानसकस, स्कम्बर जापोननकस)

0302.45.00 --ज्याक र हिम म्याकरेल (ट्राचरुुस जातहरू)

0302.46.00 --कोनबआ (राषकसेधट्रोन कानािम)

0302.47.00 --सोिमषफस (न्जषफयास ग्लानिअस)

0302.49.00 --अधय

(62)

-बे्रग्मानसरोटाइिाइ, यनु्क्लच्थाइिाइ, गानििाइ, म्याक्रोउराइिाइ, मेलानोनाइिाइ, मलुमन्स्सिाइ, मोररिाइ र मरुाइनोलेषपनििाइ पररवाहरुका माछा, उपशीिमक ०३०२.९१.०० देन्ख ०३०२.९९.०० सम्मका आन हनुे कमसल मत्स्यमाांश बाहेकोः

0302.51.00 --कि (ग्यािसु मरहआु, ग्यािसु ओग्याक, ग्यािसु म्याक्रोनसफालस)

0302.52.00 --ह्याड्डक (मेलानोग्रामस एग्लेषफनस)

0302.53.00 --कोलषफस (पोलाषकअस नभरेधस)

0302.54.00 --हेक (मलुमनसअस जातहरु, यूरोषफनसस जातहरु)

0302.55.00 --अलास्का पोलाक (नथरेग्रा काल्कोग्रामा)

0302.56.00 --ब्लल ुह्वाइषटङहरू (माइक्रोमेनसस्टस पोटास,ु माइक्रोमेनसस्टस अस्ट्रानलस)

0302.59.00 --अधय

-नतलाषपयाहरू (ओरओक्रोनमस जातहरू), क्याटषफस (प्याङ्गानसअस जातहरू, नसलरुस जातहरू, क्लाररअस जातहरू, इक्टालरुस जातहरु), कापम (साइषप्रनस जातहरू, क्यारानसयम जातहरू, सेनोफाररङ्गोिोन इिेलस, हाइपोफ्थान्ल्मन्च्थस जातहरू, नसषहमनस जातहरू, माइलोफाररङ्गोिोन षपनसअस), क्याट्ला क्याट्ला, लाबेओ जातहरू, ओस्टेन्चलस हास्सेल्टी, लेप्टोबाबमस होवेनी, मेगालोब्रामा जातहरू), इलहरू (एङ्गुइला जातहरू), नाइल पचम (ल्याटेस ननलोषटकस) र स्नेकहेड्हरू (चान्ना जातहरू), उपशीिमक ०३०२.९१.०० देन्ख ०३०२.९९.०० सम्मका खान हनु े कमसल मत्स्यमाांश बाहेकोः

0302.71.00 --नतलाषपयाहरू (ओरेओक्रोनमस जातहरू),

(63)

0302.72.00 --क्याटषफस (प्याङ्गानसअस जातहरू, नसलरुस जातहरू, क्लाररअस जातहरू, इक्टालरुस जातहरू)

0302.73.00 --कापम (साइषप्रनस जातहरू, क्यारानसयम जातहरू, सेनोफाररङ्गोिोन इिेलस, हाइपोफ्थान्ल्मन्च्थस जातहरू, नसषहमनस जातहरू, माइलोफाररङ्गोिोन षपनसअस, क्याट्ला क्याट्ला, लाबेओ जातहरू, ओस्टेओन्चलस हास्सेल्टी, लेप्टोबाबमस होवेनी, मेगालेब्रामा जातहरू),

0302.74.00 --बाम (इल) हरू (एङ्गुइला जातहरू)

0302.79.00 --अधय

-अधय माछा, उपशीिमक ०३०२.९१.०० देन्ख ०३०२.९९.०० सम्मका खान हनुे कमसल मत्स्यमाांश बाहेक :

0302.81.00 --िगषफस र अधय साकम हरू

0302.82.00 --रेइ र स्केटहरू (रेन्जिाए)

0302.83.00 --टूथषफस (निसोन्स्टकस जातहरू)

0302.84.00 --नसबास (निसेधट्रारकस जातहरू)

0302.85.00 --नसनब्रम(स्पेररिाइ)

0302.89.00 --अधय

03.03 शीिमक ०३.०४ को माछाको षफलेट र अरु प्रकारको मास ुबाहेकको षहमीकृत गररएको माछा।

-साल्मोनाइिाइ, उपशीिमक ०३०३.९१.०० देन्ख ०३०३.९९.०० सम्मका खान हनु े कमसल मत्स्यमाांश बाहेक :

0303.11.00 --शक आई सालमोन (रेि सालमोन) (ओङ्कोररङ्कस नेकाम)

(64)

0303.12.00 --अधय प्यानसषफक साल्मोन (अङ्कोररङ्कस गोबुमसा, अङ्कोररङ्कस केटा, अङ्कोररङ्कस शाषवत्चा, अङ्कोररङ्कस षकसचु, अङ्कोररङ्कस मासोउ तथा अङ्कोररङ्कस रोिरुस)

0303.13.00 --एटलान्धटक साल्मोन (साल्मो सालार) र ड्याधयवु साल्मोन (हचुो हचुो)

0303.14.00 --ट्राउट साल्मो ट्रटा, अङ्कोररङ्कस माइषकस, अङ्कोररङ्कस क्लाकी, अङ्कोररङ्कस अक्वाबोननटा, अङ्कोररङ्कस नगलाई, अङ्कोररङ्कस अपाचे र अङ्कोररङ्कस क्राइसोगषे्टर)

0303.19.00 --अधय

-नतलाषपयाहरू (ओरेओक्रोनमस जातहरू), क्याटषफस (प्याङ्गानसअस जातहरू, नसलरुस जातहरू, क्लाररअस जातहरू, इक्टालरुस जातहरू), कापम (साइषप्रनस जातहरू, क्यारानसअस जातहरू, सेनोफाररङ्गोिोन इिेलस, हाइपोफ्थान्ल्मन्च्थस जातहरू, नसषहमनस जातहरू, माइलोफाररङ्गोिोन षपनसअस, क्याट्ला क्याट्ला, लाबेओ जातहरू, ओस्टेन्चलस हास्सेल्टी, लेप्टोबाबमस होबेनी, मेगालोब्रामा जातहरू), इलहरू (एङ्गुइला जातहरू), नाइल पचम (ल्याटेस ननलोषटकस) र स्नेकहेड्हरू (चान्ना जातहरू), उपशीिमक ०३०३.९१.०० देन्ख ०३०३.९९.०० सम्मका खान हनु े कमसल मत्स्यमाांश बाहेक:

0303.23.00 --नतलाषपयाहरू(ओरेओक्रोनमस जातहरू)

0303.24.00 --क्याटषफस (प्याङ्गानसअस जातहरू, नसलरुस जातहरू, क्लाररअस जातहरू, इक्टालरुस जातहरू)

0303.25.00 --कापम (साइषप्रनस जातहरू, क्यारानसअस जातहरू, सेनोफाररङ्गोिोन इिेलस, हाइपोफ्थान्ल्मन्च्थस जातहरू, नसषहमनस जातहरू, माइलोफाररङ्गोिोन षपनसअस, क्याट्ला क्याट्ला, लाबेओ जातहरू ओस्टेन्चलस हास्सेल्टी, लेप्टोबाबमस होवेनी, मेगालोब्रामा जातहरू)

(65)

0303.26.00 --बाम (इल) हरू (एङ्गुइला जातहरू)

0303.29.00 --अधय

-चेप्टो माछा (प्लेरोनेक्टाइिाइ, बोथीिाइ, साइनोग्लोस्सीिाइ, सोलेिाइ, स्कोप्थाल्मीिाइ र नसथारीिाइ), उपशीिमक ०३०३.९१.०० देन्ख ०३०३.९९.०० सम्मका खान हनु े कमसल मत्स्यमाांश बाहेक:

0303.31.00 --हनलबटु

0303.32.00 --प्लेइस

0303.33.00 --सोले

0303.34.00 --टबोट्हरू (सेट्टा मेन्क्समा)

0303.39.00 --अधय

-टुनाहरु (थनु्नास प्रजानतका), न्स्कपज्याक वा स्ट्राइप बेल्लाइि बोननतो(यथुाइनस) (कात्सओुनस) पेलानमस), उपशीिमक उपशीिमक ०३०३.९१.०० देन्ख ०३०३.९९.०० सम्मका खान हनु े कमसल मत्स्यमाांश बाहेक :

0303.41.00 --अल्बाकोर वा लामो पखेटा भएको टुना

0303.42.00 --पहेलो पखेटा भएको टुना

0303.43.00 --स्कीपज्याक वा स्ट्राइप वेनलि बोननतो

0303.44.00 --षवगआई तनुा (तनुसु ओबेसस)

0303.45.00 --एटलान्धटक र प्यानसषफक ब्ललषुफन टुनाहरू (थनुसु थाइनस, थनुसु ओररयधटानलस)

0303.46.00 --दन्क्षणी ब्ललषुफन तनुा (तनुसु म्याइकोआई)

0303.49.00 --अधय

(66)

-हेररङ्गहरू (क्लषुपया हरेङ्गस, क्लषुपया पल्लासी), एङ्कोनभज (इधग्राउनलस जातहरू), सानिमनहरू (सानिमना षपल्कािमस,् सानिमनोप जातहरू), सानिमनेला (सानिमनेला जातहरू), नब्रसनलन वा स्प्राटहरू (स्प्राटस स्प्राटस), म्याकरेल (स्कम्बर स्कम्ब्रस, स्कम्बर अस्टे्रलानसकस, स्कम्बर जापोननकस), इन्धियन म्याकेरेलहरू, (रस्टे्रनलगर जातहरू), नसरषफसहरू (स्कोमबेरोमोरस जातहरू), ज्याक तथा हिमम्याकेरेल (ट्राचरुस जातहरू) ज्याकहरु, के्रभेलहरू (क्याराधक्स जातहरू), कोनबया (रानससेधट्रोन क्यानािम), नसल्भर पम्फे्रस्ट (पम्पस जातहरु), प्यानसषफक साउरी (कोलोलानबस साइरा), स्काड्स (निक्याप्टेरस जातहरू), क्यापेनलन (मालोटस ् षवलोसस)्, सोिमषफस (नसषफयास ग्लानिअस), कावाकावा (यथुाइनस एषफननस), बोननतोहरू (सािाम जातहरु) मानलमनहरु सेइलषफसहरूोः स्पेरषफस (इस्टोपोररिाइ), उपशीिमक ०३०३.९१.०० देन्ख ०३०३.९९.०० सम्मका खान हनुे कमसल मत्स्यमाांश बाहेकोः

0303.51.00 --हेररङहरू (क्लषुपया हेरेङ्गस, क्लषुपया पलासी)

0303.53.00 --सानिमनहरू (सानिमना षपल्कािमस,् सानिमनोप जातहरू), सानिमनेला (सानिमनेला जातहरू), षव्रसनलङ वा स्प्राट्स (स्प्राटस स्प्राटस)

0303.54.00 --म्याकरेल (स्कम्बर स्कम्ब्रस, स्कम्बर अस्टे्रलानसकस, स्कम्बर जापोननकस),

0303.55.00 --ज्याक र हिम म्याकरेल (ट्राचरुुस जातहरू),

0303.56.00 --कोनबआ (राषकसेधट्रोन कानािम)

0303.57.00 --सोिमषफस (न्जषफयास ग्लानिअस)

0303.59.00 --अधय

(67)

बे्रग्मानसरोटाइिाइ, यनु्क्लच्थाइिाइ, गानििाइ, म्याक्रोउराइिाइ, मेलानोनाइिाइ, मलुमन्स्सिाइ, मोररिाइ र मरुाइनोलेषपनििाइ पररवारहरुका माछा उपशीिमक ०३०३.९१.०० देन्ख ०३०३.९९.०० सम्मका खान हनुे कमसल मत्स्यमाांश बाहेकोः

0303.63.00 --कि (ग्यािसु मरहआु, ग्यािसु ओग्याक, ग्यािसु म्याक्रोनसफालस)

0303.64.00 --ह्याड्डक (मेलानोग्रामस एग्लेषफनस)

0303.65.00 --कोलषफस (पोलाषकअस नभरेधस)

0303.66.00 --हेक (मलुमनसअस जातहरू, यूरोषफनसस जातहरू)

0303.67.00 --अलास्का पोलाक (नथरेग्रा काल्कोग्रामा)

0303.68.00 --ब्लल ु ह्वाइषटङहरू (माइक्रोमेनसस्टस पोटास,ु माइक्रोमेनसस्टस अस्ट्रानलस)

0303.69.00 --अधय

-अधय माछा उपशीिमक ०३०३.९१.०० देन्ख ०३०३.९९.०० सम्मका खान हनु े कमसल मत्स्यमाांश बाहेकोः

0303.81.00 --िगषफस र अधय साकम हरू

0303.82.00 --रेइहरू र स्केटहरू (रान्जिाइ)

0303.83.00 --टूथषफस (निसोन्स्टकस जातहरू)

0303.84.00 --नसबास (निसेधट्रारकस जातहरू)

0303.89.00 --अधय

03.05 सकुाएको, ननुनलो पारेको वा ननु पानीमा हालेको, माछा; िनुमत पारेको, िनुमत गनुम अन्घ वा िनुमत गदाम पाकेको वा नपाकेको; माछाको खान हनुे िूलो, षपठो र प्यालेट

(68)

-माछाको खानयोग्य कमसल मास ु बाहेक, सकुाएको माछा, ननु हालेको वा नहालेको तर िनुमत नगरेको :

187....... ..........

03.07 खबटानभत्र भएको वा नभएको, जीषवत, ताजा, न्चसो पाररएको, षहमीकृत, सकुाएको, ननुनलो पाररएको वा ननु पानी हालेको मोलस्कहरू; खबटानभत्र भएको वा नभएको, िनुमत गने क्रममा वा गनुमअन्घ पकाएको वा नपकाएको िनुमत मोलस्कहरू; मोलस्कहरूका मानवीय उपभोगका लानग उपयकु्त खान हनुे पीठो, िूलो र गषुटका (पेलेट) हरू ।

-कटल षफस र न्स्क्वड्ोः

0307.42.00 --जीषवत, ताजा वा न्चस्याइएको

0307.49.00 --अधय

04.01 दूि र तर, गाढा नपाररएको, न्चनी वा अधय गनुलयो पदाथम नहानलएको ।

0401.10.00 -तौलमा नौनीको मात्रा १ प्रनतशत भधदा बढी नभएको

0401.20.00 -तौलमा नौनीको मात्रा १ प्रनतशत भधदा बढी तर ६ प्रनतशतभधदा कम भएको

0401.40.00 -तौलमा नौनीको मात्रा ६ प्रनतशत भधदा बढी भएको तर १० प्रनतशतभधदा बढी नभएको

0401.50.00 -तौलमा नौनीको मात्रा १० प्रनतशतभधदा बढी भएको

04.06 चीज र दही (किम) ।

0406.10.00 -ताजा चीज हे्व चीजसमेत र दही (किम)

04.07 ताजा, सरुन्क्षत वा पकाएको, चराचरुुङ्गीको नफुटाएका फुलहरु ।

-चल्ला कोरल्नको लानग ननिेन्चत फुलहरूोः

(69)

0407.11.00 --ग्यालसु िोमेन्स्टकस प्रजानतका चराहरूको

0407.19.00 --अधय

- अधय ताजा फुलहरू :

0407.21.00 --ग्यालसु िोमेन्स्टकस प्रजानतका चराहरूको

0407.29.00 --अधय

0407.90.00 -अधय

05.11 अधयत्र नपरेको जीवजधतजुधय उत्पादनहरु; भाग १ वा ३ मा पने मास ुखान नहनु ेमरेका जनावरहरु ।

-अधय :

0511.91.00 -- माछाको टुक्राटाक्री वा िलुो र नसषपको टुक्रा

--अधय :

0511.99.90 ---हषड्डको िलुो

रष्टव्य:- मानथ उन्ल्लन्खत भधसार शीिमक ०१.०२ देन्ख शीिमक ०४.०७ सम्मका मालवस्तहुरू होटल, रेषु्टरेण्ट, बार, गषे्टहाउस, क्याफ्टेररया वा यस्तै अधय सांस्थाले गने आपूनतममा मू.अ.कर छुट हनुेछैन ।

समूह 4 : कृषि सामग्रीहरु

31.01 3101.00.00 रासायननक उपचार गररएको वा नगररएको नमन्ित वा अनमन्ित जीवजधत ु वा वनस्पनतजधय मलखादहरू; जीवजधतजुधय वा वनस्पनतजधय पदाथमलाई नमिण गरी वा रासायननक उपचारद्वारा उत्पादन गररएका मलखादहरू ।

31.02 नाइट्रोजनयकु्त खननज वा रासायननक मलखादहरू।

1883102.10.१0 ---निजल एक्सहस्ट फ्लिु

1893102.10.९१ ----टेन्क्नकल ग्रिे

(70)

1903102.10.९९ ----अधय

-एमोननयम सल्फेट; एमोननयम सल्फेट र एमोननयम नाइटे्रटको नमिण र िबल साल्ट (न्ब्ललवण) :

3102.21.00 --एमोननयम सल्फेट

3102.29.00 --अधय

3102.30.00 -जलीय घोलमा भएको वा नभएको एमोननयम नाइटे्रट

3102.40.00 -एमोननयम नाइटे्रटका साथ क्यान्ल्सयम काबोनटे वा अधय अप्राांगाररक अउवमरक तत्वहरुका नमिणहरू

3102.50.00 -सोनियम नाइटे्रट

3102.60.00 -क्यान्ल्सयम नाइटे्रट र एमोननयम नाइटे्रटको नमिणहरु र न्ब्ललवणहरू

3102.80.00 -यरुरया र एमोननयम नाइटे्रटको जलीय वा एमोननयम घोलमा भएका नमिणहरू

3102.90.00 -अधय, मानथका उप शीिमकहरुमा नपरेका नमिणहरू समेत

31.03 फोस्फेटयकु्त खननज वा रासायननक मलहरू ।

-सपुर फोस्फेटहरूोः

3103.11.00 --तौलमा ३५% वा सोभधदा बढी िाइफोस्फोरस पेधटाअक्साइि (पी२ओ५) भएका

3103.19.00 --अधय

3103.90.00 -अधय

31.04 पोटासयकु्त (पोटानसक) खननज वा रासायननक मलहरू

3104.20.00 -पोटानसयम क्लोराइड्

3104.30.00 -पोटानसयम सल्फेट

(71)

3104.90.00 -अधय

31.05 नाइट्रोजन, फोस्फरस र पोटानसयम मध्ये दईु वा तीन उवमरक तत्वहरू भएका खननज वा रासायननक मलखादहरू; अधय मलहरूोः यस भागमा पने गोटी, (टेवलेट) वा त्यस्तै आकारका वा कुल तौल १० के.जी. मा नबढ्ने गरी (प्याकेज) पनुलधदाको रूपमा रान्खएका सामानहरू ।

3105.10.00 -यस भागमा पने गोटी (टेवलेट) वा त्यस्तै आकारका वा कूल तौल १० के.जी. मा नबढ्ने गरी पनुलधदाको रूपमा रान्खएका सामानहरू

3105.20.00 -नाइट्रोजन, फोस्फरस र पोटानसयम जस्ता तीन उवमरक तत्व भएका खननज वा रासायननक मल (फषटमलाइजर) हरू

3105.30.00 -िाइएमोननयम हाइरोजनअथो फोस्फेट (िाइएमोननयम फोस्फेट)

3105.40.00 -एमोननयम िाइहाइरोजन-अथोफोस्फेट (मोनोएमोननयम फोस्फेट) र त्यसको िाइएमोननयम हाइरोजन अथोफोस्फेट(िाइएमोननयम फोस्फेट) का साथ भएका नमिणहरू

-दईु उवमरक तत्व, नाइट्रोजन र फोस्फोरस भएका अधय खननज वा रासायननक मलहरू (फषटमलाइजर) :

3105.51.00 --नाइटे्रट र फोस्फेट् भएका

3105.59.00 --अधय

3105.60.00 -दईु उवमरक तत्व, फोस्फोरस र पोटानसयम भएका खननज वा रासायननक मलखादहरू(फषटमलाइजरहरू)

3105.90.00 -अधय

(72)

38.08 कीटनाशक, कृतकाधतक, ढुसीनाशक, झारपातनाशक, अांकुरणरोिी (ऐन्धटस्प्राउषटङ्ग), उत्पादनहरु र वनस्पनत बषृद्ध ननयामक (प्लाधट ग्रोथ रेगलेुटर), षवसांक्रामक र त्यस्तै उत्पादनहरु, खरुा नबक्रीका लानग आकार वा पनुलधदा (प्याषकङ्ग) मा रान्खएको वा तयारी सामान (षप्रपेरेशन) वा वस्त ु (आषटमकल) को रुपमा रान्खएको (जस्तै, गधिक उपचार गरेका िागो (ब्लयाण्ि), सलेदो (षवक्स) तथा मैनबत्ती र न्झङ्गा फसाउने कागज (फ्लाइपेपसम) हरू) ।

-अधय :

--षकटनाशक पदाथमहरू (इधसेक्टीसाइड्स) :

3808.91.90 ---बालीनालीमा प्रयोग हनुे कीटनाशक औििीहरू

3808.92.00 --ढुसीनाशक पदाथमहरू (फङ्गीसाइड्स)

3808.93.१0 ---झारपातनाशक (हनबमसाइड्स)

1913808.99.1१ ---मसुानासक उत्पादन

39.23 मालसामानको ओसारपसार (कधभेयेधस) वा पररवेष्टन (प्याक) गने प्लाषष्टकका सामानहरू; प्लाषष्टकका पौलो वा वजुो (स्टोपसम) ढकनी (नलड्स), नबकामहरू (क्याप्स) र अधय बधद गने (क्लोजसम) सामग्रीहरू ।

-बाकस (कधतरु वा सधदूस) हरू, केस (बट्टा वा पेटी) हरु, टोकरी वा िालो (के्रटस) र यस्तै सामग्रीहरू :

1923923.10.20 ---अण्िा राख्न ेके्रट

(73)

48.19 कागतको, कागतगाताको, कोिीय गद्दा (सेल्यूलोज वानिङ) को वा कोिीय रेशाका जालीहरू (सेल्यूलोज फाइबर वेब्लस) को िब्लबा (काटोन), बाकस (बक्स), कधतरु (केश), थैलो (ब्लयाग) र अधय पररवेष्टन (प्याषकङ्ग) का आिानपात्रहरू (कधटेनसम); कायामलयहरू, पसलहरू वा यस्तै ठाउँमा प्रयोग हनुे खालका, कागत वा कागतगाताका निब्लबा सांन्चका (बक्सफाइल), पत्रथाली (लेटर टे्र), र यस्तै षकनसमका वस्तहुरू ।

1934819.10.10 ---अण्िा राख्न ेके्रट

56.08 िोरी (ट्वाइन), लखाकी (किेज) वा रस्सा (रोप) का गाँठो पारी बनाइएका (नौटेड्) जालीोः कपिा पदाथमको माछाको तयारी जाल र अधय तयारी जालहरु ।

-मानव नननममत कपिा बनुनन े (टेक्सटाइल) पदाथमका सामानहरूको :

5608.11.00 --माछाको तयारी जालहरू

82.01 तलका हाते औजारहरूोः कोदालो, साभेल, गैती, षपक, हो (खन्न ेसामान), फोकम र रेक्स (बढाने); बधचरो, खपुाम जस्तो औजार (बील हकु) र यस्तै न्चने (हू्यइङ्ग) औजारहरू; जनुसकैु षकनसमका कलमी काट्ने कैं ची (सेक्याटर्रसम एण्ि प्रनुसम); स्काइथ्स (दरैौंती), नसकल (हांनसयाँ), खपुी (हेनाइफ), झािी छाँट्न े कैं ची (हेज नसयसम), षकलो वा पच्चि (षटम्वरवेज) र कृषि, वागवानी वा वनजङ्गलको काममा प्रयोग हनु े अधय औजारहरू ।

-कोदालो र साभेल

8201.10.10 ---कोदालो

8201.10.90 ---अधय

8201.30.00 -गैंती, षपक, हो (खन्न ेसामान) र रेक (बढाने)

(74)

8201.40.00 -बधचराहरू, खपुामहरू र यस्तै न्चने औजारहरू

8201.50.00 -एक हातले चलाउने कैची (सेक्याटसम) र यस्तै एक हातले चलाउन े कैं चीहरू (प्रनुसम एण्ि न्शयसम) (पोल्ट्री न्शयसम समेत)

8201.60.00 –झािी छाँट्न े कैं ची (हेज न्शयसम), दईु हातले छाँट्न ेकैं ची (प्रनुनङ्ग न्शयसम) र यस्तै दईु हातले चलाउने कैं ची

-कृषि, वागवानी र वन जांगलमा प्रयोग हनुे अधय हाते औजारहरुोः

8201.90.10 ---कृषि, वागवानी र वन जांगलमा प्रयोग हनुे अधय हाते औजारहरु

8201.90.90 ---अधय

87.01 ट्रयाक्टरहरू (शीिमक ८७.०९ कँा ट्रयाक्टरहरू बाहेक)।

-एकल (नसङ्गल) एक्सल भएका ट्रयाक्टरहरू :

8701.10.10 ---पावर षटलर, नमनी षटलर

8701.10.90 ---अधय

-सेमी टे्रलरको लानग सिकमा गडु्ने ट्रयाक्टर (रोि ट्रयाक्टर फर सेमी टे्रलसम)

8701.20.10 ---18 षकलोवाट सम्मको

8701.30.00 -ट्रयाक-लेइङ ट्रयाक्टर

-अधय, ननम्न इन्िन क्षमताका :

8701.91.00 --१८ षकलोवाट ननाघकेो

8701.92.00 --१८ षकलोवाट नाघेको तर ३७ षकलोवाट ननाघकेो

8701.93.00 --३७ षकलोवाट नाघेको तर ७५ षकलोवाट ननाघकेो

(75)

8701.94.00 --७5 षकलोवाट नाघकेो तर 130 षकलोवाट ननाघेको

8701.95.00 --130 षकलोवाट नाघेको

रष्टव्योः (१) उपशीिमक ७३१४.49.00 मा पने माछा पाल्न े तयारी केजहरू, 194...........

195उपशीिमक ८४७९.८९.९९ मा पने माछाको दाना खवुाउन े अटोमेषटक षफिर।

(2) मौरी पालन उद्योगले पैठारी गने मौरी पालनको लानग आवश्यक पने मेटल व्यारल (7310.10.00 र 7310.29.00), रानी छेक्ने पाता, आिार चाका रोलर र ह्वील प्लेट (7326.90.00), मौरी ब्रसु (9603.90.00), नगयर पम्प (8413.81.00) ।

(३) कृषि, वागबानी, तथा पषु्प फममहरूले पैठारी गने 196उपशीिमक ९4०६.१०.१0 र ९4०६.९०.१0 मा पने ग्रीन हाउस ।

(4) 197उपशीिमक ३९२६.९०.९९ मा पने बीउ उमानम तथा रोप्न प्रयोग हनुे टे्र।

(5) 198भधसार दरबधदीको भाग २३, २८ र २९ मा पने षफिसन्प्लमेण्टको कच्चा पदाथम, भधसार दरबधदीको उपशीिमक २३०९.९०.०० मा पने पशपुांक्षीको दाना र षफिसन्प्लमेण्ट, उपशीिमक २५२१.००.०० को चनुढुङ्गाको िलुो ।

(6) 199सामाधय भाँिावतमन बाहेकका शीिमक ३९.२४ र ७३.२३ अधतगमत पने कुखरुाको दाना खवुाउन े षवशेि प्रकारको भाँिा र कुखरुाको पानी षपउने षवशेि षकनसमका भाँिा ।

समूह ५ : औिनि उपचार तथा यस्तै स्वास्थ्य सेवाहरू

28.04 2002804.40.10 ---मेनिकल ग्रिे

2012804.40.90 ---अधय

(76)

30.01 अङ्गसांरोपी न्चषकत्सामा (औग्यामनन-थेराप्यूषटकमा) प्रयोग हनुे सकु्खा, िूलो पारेको वा नपारेको ग्रधथीहरू (ग्लाण्ड्स) र अधय अङ्गहरू; ग्रधथी वा अधय अङ्ग वा नतनका स्रावहरूका अङ्गसांरोपी न्चषकत्सामा प्रयोग हनु ेसारहरू (एक्स्ट्राक्ट्स)्; यकृनतन (हेपाररन) र यसका लवणहरू; अधयत्र नपरेका वा ननददमष्ट नगररएका, रोगको उपचार वा रोकथामका लानग तयार गररएका मानव वा जीवजधत ुसम्बधिी अधय तत्वहरू (सब्लस्टाधस)् ।

3001.20.00 -ग्रधथी वा अधय अङ्ग वा नतनका स्रावहरूको सार (एक्स्ट्राक्ट)

3001.90.00 -अधय

30.02 मानव रक्त; रोगको उपचार, रोकथामका लानग तयार गररएको वा रोगलाई ननदान गने प्रयोजनका लानग बनाएको जीवजधतकुो रगत, एन्धटसेरा र अधय रगतका षहस्साहरू र रोिक्षमता सम्बधिी उत्पादनहरू, पररवतमन गररएको वा नगररएको वा जीव प्रद्यौनगकीय प्रषक्रयाहरू (बायो टेक्नोलोन्जकल प्रोसेसेज) को माध्यमबाट उपलब्लि भएको वा नभएको; भ्यान्क्सनहरू, षविहरू (टौन्क्सधस), सूक्ष्म जीवाणकुा कल्चरहरू (मचाम वा इस्ट बाहेक) र यस्तै षकनसमका उत्पादनहरू ।

-एधटीसेरा, जीव प्रद्यौनगकीय प्रषक्रयाहरूको माध्यमबाट उपलब्लि भए वा नभएका वा पररवतमन गररएका वा नगररएका अधय रक्त खण्िहरू र रोिक्षमता सम्बधिी उत्पादनहरूोः

3002.11.00 --मलेररया नैदाननक (िाइग्नोन्स्टक) परीक्षण षकटहरू

3002.12.00 --एधटीसेरा र अधय रक्त खण्िहरू

(77)

3002.13.00 --रोिक्षमता सम्बधिी (इम्यनुोलोन्जकल) उत्पादनहरू, अनमिनत, खरुा नबक्रीको लानग सांवेष्टन (प्याषकङ्ग) को रुपमा वा पररनमत (मेजिम) मात्राहरु (िोजेज) को रुपमा नरान्खएका

3002.14.00 --रोिक्षमता सम्बधिी (इम्यनुोलोन्जकल) उत्पादनहरू, नमिनत, खरुा नबक्रीको लानग सांवेष्टन (प्याषकङ्ग) को रुपमा वा पररनमत (मेजिम) मात्राहरु (िोजेज) को रुपमा नरान्खएका

3002.15.00 --रोिक्षमता सम्बधिी (इम्यनुोलोन्जकल) उत्पादनहरू, खरुा नबक्रीको लानग सांवेष्टन (प्याषकङ्ग) को रुपमा वा पररनमत (मेजिम) मात्राहरु (िोजेज) को रुपमा नरान्खएका

3002.19.00 --अधय

3002.20.00 -मानव औिनिका भ्यान्क्सनहरू

3002.30.00 -पश ुऔिनि नननमत्तका भ्यान्क्सनहरू

-अधयोः

3002.90.10 ---परीक्षण षकट्स (ड्यागनोन्स्टक षकट्स)

3002.90.90 ---अधय

30.03 खरुा नबक्रीको लानग पोका (प्याषकङ्ग) नपारेको वा कुनै आकार नददइएको वा मात्रा नतोकेको, उपचारात्मक वा प्रनतकारात्मक प्रयोजनको लानग दईु वा दईु भधदा बढी वस्त ु (घटकहरू) नमन्ित गरी बनेका औिनिहरू (शीिमक ३०.०२, ३०.०५ वा ३०.०६ का वस्तहुरू

बाहेक) ।

3003.10.00 -पेन्धसनलन अम्ल बनावट (पने्धसल्याननक एनसि स्ट्रक्चर), वा स्टे्रप्टोमाइनसनहरु वा नतनका ब्लयतु्पनतहरू सषहतका पेन्धसनलन वा नतनका ब्लयतु्पन्त्तहरू भएका

3003.20.00 -अधय प्रनतजीवी (एन्ण्टवायोषटक्स) भएका

(78)

-अधय, हामोनहरू वा शीिमक २९.३७ का अधय उत्पादनहरू भएका :

3003.31.00 --इधसनुलन भएका

3003.39.00 --अधय

-अधय, अल्कालाइड्स वा नतनका ब्लयतु्पनतहरू भएकाोः

3003.41.00 --इफेराइन वा यसका लवणहरू भएका

3003.42.00 --सेउिोफेराइन (आइएनएन) वा यसका लवणहरू भएका

3003.43.00 --नोरफेराइन वा यसका लवणहरू भएका

3003.49.00 --अधय

3003.60.00 -अधय, यस भागको उपशीिमक रष्टव्य २ मा उल्लेख गररएका मलेररयारोिी सषक्रय मखु्य घटकहरू भएका

-अधयोः

3003.90.10 ---होनमयोप्यानथक, षवशदु्ध आयवेुददक, यूनानी औििीहरू

3003.90.90 ---अधय

30.04 खरुा नबक्रीको लानग सांवेष्टन (प्याषकङ्ग) को रूपमा वा पररनमत (मेजिम) मात्राहरू (िोजेज) को रुपमा रान्खएका (छालापार (ट्राधसिममल) भेिजाविारण (एिनमननस्टे्रशन) पद्धनतको रुपमा भएका समेत) उपचारात्मक (थेराप्यूषटक) वा प्रनतकारात्मक (प्रोषफल्यान्क्टक) प्रयोगका नमन्ित वा अनमन्ित उत्पादनहरू भएका औििहरू (मेनिकामेण्ट्स) (शीिमक ३०.०२, ३०.०५ वा ३०.०६ का वस्तहुरू बाहेक) ।

3004.10.00 -पेन्धसनलन अम्लको बनावट (पेन्धसल्याननक एनसि सषहतका) पेन्धसनलन वा नतनका ब्लयतु्पनतहरू भएका, वा स्टे्रप्टोमाइनसन वा नतनका ब्लयतु्पनतहरू सषहतका

(79)

3004.20.00 -अधय प्रनतजीवी (एन्ण्टवायोषटक) भएका

-अधय, हामोनहरू वा शीिमक २९.३७ का अधय उत्पादनहरू भएकाोः

3004.31.00 --इधसूनलन भएका

3004.32.00 --कोषटमकोस्टेरायि हारमोनहरू, नतनका व्यतु्पन्त्तहरू वा सांरचनात्मक अनिुांगीहरू (स्ट्रक्चरल एनालग्स) भएका

3004.39.00 --अधय

-अधय, अल्कालाइि वा नतनका ब्लयतु्पनतहरू भएका :

3004.41.00 --इफेिाइन वा यसका लवणहरु भएका

3004.42.00 --सेउिोइफेराइन (आइएनएन) वा यसका लवणहरू भएका

3004.43.00 --नोरफेराइन वा यसका लवणहरू भएका

3004.49.00 --अधय

3004.50.00 -अधय, नभटानमनहरू वा शीिमक २९.३६ का अधय उत्पादनहरू भएका

3004.60.00 अधय, यस भागको उपशीिमक दष्टव्य २ मा उल्लेख गररएका मलेररयारोिी सषक्रय मखु्य घटकहरू भएका

-अधय :

3004.90.10 ---होनमयोप्यानथक, आयवेुददक (शदु्ध), यूनानी औिनिहरू

3004.90.41 ----बत्तीसा, राक्षासव, नत्रफला, कब्लजहर र केशरी जीवन

3004.90.90 ---अधय

(80)

30.05 नरम कपासको अस्तर (वानिङ), जाली (गज), पट्टी (बैण्िेज) र त्यस्तै सामानहरु (उदाहरणको लानग पट्टी (रेनसङ), टाांनसने प्लाष्टरहरु, लेपहरु (पनु्ल्टस), औिनि तत्वले सांनसक्त (इन्म्प्रग्नेट) गररएको वा बाषहरपषट्ट लेप लगाएको (कोटेि) वा औििन्ँ, न्चरफार, दधत्यन्चषकत्सा वा पशनु्चषकत्साको उद्देश्यको लानग खरुा नबक्रीको पनुलधदा वा आकारमा रान्खएको ।

2023005.10.१0 ---टाँनसन ेजाली (एनिहसभ गज)

2033005.10.२0 ---टाँनसन ेप्लाष्टर

2043005.10.३0 ---टाँनसन ेटेप

2053005.10.९0 ---अधय

2063005.90.१0 ---औिनियकु्त कपास (मेनिकेटेि कटन उल)

2073005.90.२0 ---पट्टी (बैधिेज)

2083005.90.३0 ---सन्जमकल टेप

2093005.90.९0 ---अधय

30.06 यस भागको रष्टब्लय 4 मा उल्लेख भएका औििी ननमामण (फामामस्यूषटकल) का वस्तहुरू ।

3006.60.00 -हारमोनहरू, शीिमक २९.३७ का अधय उत्पादनहरू वा शकु्रकीट घातक (स्पमीसाइड्स) हरुमा आिाररत रासायननक गभम ननरोिक (कण्ट्रासेन्प्टभ) षवरचनहरू (षप्रपरेसधस)

(81)

37.01 कागज, पेपरबोिम वा कपिा (बनुनएको) पदाथमहरु बाहेक जनुसकैु पदाथम (म्याटेररयल) को समतल (चेप्टो वा फ्लय्ाट), प्रकाशग्राही (सेन्धसटाइज्ि) र नखोनलएको (अनदु्भानसत वा अनएक्सपोज्ि) छायान्चत्रण (फोटोग्राषफक) को प्लेट (पषट्टका वा न्चत्रपषृ्ठ) र षफल्महरू; चेप्टो, प्रकाशग्राही, नखोलेको, प्याकमा भएको वा नभएको अषवलम्व छाषपन े षफल्म (इधस्ट्याधट षप्रधट षफल्म) ।

3701.10.00 -एक्स-रे को लानग

38.24 ढलाइघर (फाउण्री) को लानग ढलाइको साँचोहरू (माउल्ड्स) वा आधतररक साँचोहरू(कोसम) नननमत्तका षवरन्चत (षप्रपेयिम) योजक रब्लय (बाइण्िसम) अधयत्र उल्लेख वा समावेश नभएका, रासायननक वा समवगी उद्योगहरूका रासायननक उत्पादनहरू तथा षवरचनहरू (षप्रपरेसधस) (प्राकृनतक उत्पादनका नमिण समावेश भएका त्यस्ता वस्तहुरू समेत) ।

-अधयोः

2103824.99.20

---मगृौलाका नबरामीको उपचारमा प्रयोग हनुे ठोस वा तरल िाइलाइनसस बाथ कधसेधटे्रट

40.14 किा रबर बाहेक, भल्कनाइज्ि रबरको, किा रबरको षफषटङ भएको वा नभएको स्वास्थ्य (हाइजेननक) वा फामोस्यूषटकल (औििन्ँ) सम्बधिी सामानहरू (षटट्स (दूिदानीको मधुटो) समेत) ।

4014.10.00 -नसथ् कधट्रासेन्प्टभ्स (आच्छद गभमननरोिक)

66.02 षहांड्न े वा टेक्ने लठ्ठी, बस्न े लठ्ठी, चाबकु वा कोराम (न्व्हप्स), घोढचढीको कोराम (राइनिङ्ग कोर) र यस्तै सामानहरू ।

6602.00.10 -दृषष्टषवषहनहरूले प्रयोग गने सेतो छिी

(82)

87.11 मोटरसाइकलहरू (मोपेि सषहत) र साइि कार रषहत वा सषहत साइकलमा सहायक मोटर जिान गरेको साइिकारहरू ।

8711.10.00 -नसनलण्िर क्षमता ५० सी.सी. नाघेको तर २५० सी.सी. ननाघेको रेनसप्रोकेषटङ्ग इण्टरनल कम्बसन षपष्टोन इन्िन भएका:

2118711.20.91 ---50 नस.नस. नाघेको तर १५५ नस.नस. ननाघेको अपाङ्गता भएका व्यन्क्तले प्रयोग गने गरी बनाइएको स्कुटर

2128711.20.99 ---155 नस.नस. नाघेको तर 250 नस.नस. ननाघेको अपाङ्गता भएका व्यन्क्तले प्रयोग गने गरी बनाइएको स्कुटर

87.13 प्ररेक यधत्रयकु्त (मोटराइज्ि) वा अधय षकनसमले यधत्रद्वारा (मेकाननकली) प्रणोददत (प्रोपेल्ि) भए वा नभएको, अशक्त व्यन्क्तहरुका नननमत्तका पररवहनहरू ।

8713.10.00 -यान्धत्रक िक्का ददन ेब्लयवस्था नभएको

87.14 शीिमक ८७.११ देन्ख ८७.१३ सम्मको गािीहरूको पाटमपूजामहरु र सहायक सामग्रीहरू ।

8714.20.00 -अशक्त व्यन्क्तहरू (निसएबल्ि पसमन) नननमत्तका गािीहरु (क्याररजेज)

90.21 हािजोनी (षवकृताांग) उपचारसम्बधिी उपकरणहरु, वैशाखी समेत, शल्यन्चषकत्सासम्बधिी पेटी र गद्दादार पेटीहरु (ट्रस); काम्रो र अधय हाि भाँँन्चएकोमा प्रयोग हनुे उपकरणहरु; शरीरका कृनत्रम भागहरु, शरीरका असक्षमता वा दोिको क्षनतपूनतमका लानग प्रयोग हनुे, कान सनेु्न र यस्तै अधय लगाउन,े बोक्न े वा शरीरनभत्र रोप्ने उपकरणहरु

(83)

9021.50.00 -मटुुको माांसषपण्िलाई जगाउनको लानग रान्खन े एक प्रकारको यधत्र (पेसमेकर), पाटमपूजामहरू र सहायक सामग्रीहरू बाहेक

2139021.90.१0 ---बैशाखीहरु

2149021.90.२0 ---सनेु्न सामानहरु (हेयररङ्ग एड्स) को पाटमपजुामहरु

2159021.90.३0 ---मटुुनभत्र प्रत्यारोपण गररने भल्भ र स्टेधटहरु

2169021.90.९0 ---अधय

94.03 अधय फननमचर र नतनका पाटमपूजामहरू ।

2179४०१.८0.१0 ---अपाङ्गता भएका व्यन्क्तले प्रयोग गने कमोि न्चयर

2189403.20.१0 ---अपाङ्गता भएका व्यन्क्तले प्रयोग गने िातकुो वाकर

2199403.70.१0 ---अपाङ्गता भएका व्यन्क्तले प्रयोग गने प्लाषष्टकको वाकर

रष्टव्य:-

(1) स्वास्थ्य सेवा । 220(2) रक्त सञ्चार सेवाको लानग आवश्यक पने नेपाल रेिक्रस सोसाइटीले पैठारी

गने रगत राख्न े प्लाषष्टकका थैला (९०१८.९०.२०), ट्राधसफ्यजुन सेट (९०१८.९०.९०), ररएजेधट (३८२२.००.००) तथा रक्त परीक्षण ररएजेण्ट ननमामणको लानग आवश्यक पने षवनभन्न औजार उपकरणहरु एवां रसायनहरू।

(3) मगृौला रोगको उपचारका लानग आवश्यक उपकरणहरु ।

(४) दृषष्टषवहीनहरूले प्रयोग गने स्लेटस्टाइलस (8471.90.00), 221बे्रल नोटटेकर (8471.30.90), बे्रलो (बे्रल षप्रधटर) (8443.32.00, 8443.39.00 र 222 8443.31.00), रङ्गसूचक, पानीसूचक र प्रकाशसूचक यधत्रहरू (8531.80.00), 223आवाज ददने थमोनमटर (9025.19.90), 224बे्रल टाइपराइटर (8472.90.९0), बे्रल घिी (9102.99.00), एवाकस (9017.20.00), मेग्नीफाइङ्ग ग्लास (9013.80.00), बे्रल कम्पास (9014.10.00), 225............... बे्रल इम्वोसर (8443.39.00),

(84)

बे्रल स्टेननसल मेन्शन (8472.10.00)। 226(5) औिनि व्यवस्था षवभागको नसफाररसमा औिनि उद्योगले पैठारी गने भाग २८,

२९ र ३८ मा पने कच्चा पदाथम, सहायक कच्चा पदाथम र रासायननक पदाथम; शीिमक ११.०८ का सबै उपशीिमकमा पने माि (स्वेतसार), उपशीिमक १३०२.१९.०० मा पने जनिबटुीका सार, शीिमक १५.२१ मा पने मौरीको वनस्पनत तथा अधय मैन, उपशीिमक १७०१.१४.९० मा पने उखकुो अधय न्चनी, उपशीिमक १७०२.११.०० मा पने ल्याक्टोज, उपशीिमक १७०२.३०.१० र १७०२.३०.२० मा पने ग्लकुोज, उपशीिमक १७०२.३०.३० मा पने िेक्स्ट्रोज र उपशीिमक १७०२.९०.९० मा पने फु्रक्टोज वा अधय न्चनी, उपशीिमक १९०५.९०.४० मा पने औिनि भनम हनु ेखाली क्याप्सलु (एम्टी क्यासे), उपशीिमक २२०७.१०.१० र २२०७.२०.९० मा पने इथानोल, उपशीिमक २२०७.१०.२० र २२०७.२०.१० मा पने रेन्क्टफाइि न्स्प्रट, उपशीिमक २५१९.९०.०० मा पने म्याग्नेनसयम अक्साइि, शीिमक २७.१२ मा पने ह्वाइट सफ्ट प्याराषफन र पेट्रोनलयम जेली, शीिमक ३२.०३ र ३२.०४ का सबै उपशीिमकमा पने रङ्ग,

शीिमक ३२.०५ मा पने कोषटङ्ग मेटेररयल्स, उपशीिमक ३३०१.९०.०० मा पने एसेन्धसयल आयल, उपशीिमक ३३०२.९०.०० मा पने सगुधियकु्त तत्व,

शीिमक ३४.०२ मा पने षटवइन ८० सोनियम लौरेल सल्फेट, उपशीिमक ३४०४.२०.०० र ३४०४.९०.०० मा पने मैन, उपशीिमक ३५०१.९०.०० मा पने सोनियम केनसनेट, उपशीिमक ३५०७.९०.०० मा पने इधजाइम, उपशीिमक ३९०५.९९.०० मा पने पोनलनभनायल षपरालोिोन (नभनायल एनसटेि) एनसटेि, उपशीिमक ३९०६.९०.०० मा पने कारबोमसम, उपशीिमक ३९१०.००.०० मा पने प्राथनमक रुपका नसनलकनहरु, शीिमक ३९.१२ मा पने माइक्रोषक्रन्स्टलाइन सेललुोज, शीिमक ३९.१४ मा पने को-पोनलमर टेष्ट मेषकङ्ग, उपशीिमक ४०१४.९०.०० मा पने रबर स्टोपर,

उपशीिमक ४८२१.१०.०० मा पने लेबल, उपशीिमक ७०१०.१०.०० मा पने एम्पलु, उपशीिमक ७६१२.१०.०० मा पने आल्मोननयमका लचकदार ट्युव तथा उपशीिमक ८३०९.९०.1० मा पने पी.पी.क्याप; शीिमक ३९.२०,

३९.२१ र ४८.१९ का सबै उपशीिमक एवां उपशीिमक ३९२३.१०.१०,

३९२३.१०.९०, ३९२३.३०.९०, ३९२३.५०.००, ७०१०.९०.००,

७६०७.११.००, ७६०७.१९.००, ७६०७.२०.०० र ९६०२.००.०० मा पने प्याषकङ मेटेररयल तथा उपशीिमक ३९२६.९०.९९ मा पने १५

(85)

एम.एल. सम्म क्षमताका मेजररङ्ग कपहरू तथा इधट्रा ओकुलर लेधस (आइ.ओ.एल.) उत्पादनमा प्रयोग गने कच्चा पदाथम‚ सहायक कच्चा पदाथम र रासायननक पदाथम।

(6) औिनि उद्योग आफैँ ले पैठारी गने औिनि उत्पादनको लानग आवश्यक पने प्याषकङ्ग मेटेररयल्स तथा लेवलु।

(7) ओैिनि व्यवस्था षवभागको नसफाररसमा औिनि उद्योग तथा अस्पतालको अनसुधिान तथा षवकासमा प्रयोग हनुे शीिमक ९०.१८ र ९०.२७ मा पने उपकरणहरू र आखँा उपचारका लानग आवश्यक इधट्रा ओकुलर लेधस उत्पादन गनम आवश्यक पने यधत्र उपकरण, कच्चा पदाथम र सहायक सामग्री।

(8) औििन्ँ व्यवस्था षवभागको नसफाररशमा औििन्ँको रुपमा प्रयोग हनु े

227 स्लाइन पानी उत्पादन गने उद्योगले आयात गने स्लाइन पानीको प्याषकङ्ग सामाग्री उत्पादन गनम प्रयोग हनुे प्लाषष्टक दाना ।

(9) सरकारी, सरकारी अनदुान प्राप्त र सामदुाषयक अस्पतालले पैठारी गने औििीय एवां शल्यन्चषकत्सा सम्बधिी यधत्र उपकरण तथा औजारहरू र स्वास्थ्य सामाग्री ।

(10) नेपाल सरकारवाट स्वीकृनत प्राप्त स्वास्थ्य सांस्थाले पैठारी गने मगृौला उपचारमा प्रयोग हनु े 228उपशीिमक ९०१८.९०.90 मा पने हेमो िायलाइनसस मेन्शन, िाइलानसस ररप्रोसेसर, िायलाइजर र यसको ट्यूषवङ्ग; 229 उपशीिमक 9402.90.20 मा पने िाइलानसस बेि तथा उपशीिमक ९४०२.९०.90 मा पने कुसी; मटुुको रोग ननदान तथा उपचारमा प्रयोग हनुे उपशीिमक ९०१८.१२.०० मा पने इकोकानिमयोग्राफ; 230उपशीिमक ९०१८.९०.90 मा पने नभनियो स्कोप, क्याथल्याव, हटम लङ्ग मेन्शन र निफ्रीनब्रलेटर; क्याधसर रोगको ननदान तथा उपचारमा प्रयोग हनुे उपशीिमक ९०२२.१२.०० मा पने पोन्जट्रोन इनमसन टोमोग्राषफ (पेट) स्क्यान मेन्शन, कम्प्यूटेि टोमोग्राफी (सी.टी.) स्क्यान मेन्शन, मेमोग्राफी; उपशीिमक ९०२२.२१.०० मा पने बे्रसीथेरापी र नलननयर एन्क्सलरेटर; रोग ननदानमा प्रयोग हनुे 231उपशीिमक ९०१८.१९.90 मा पने फ्लो साइटोनमटर, नेक्स्ट जेनेरेशन नसक्वेधसर, प्रोषटन माइक्रोएरी प्लेटफमम र मन्ल्टप्लेक्स ररयल टाइम षप.सी.आर., 232उपशीिमक ९०27.80.10 मा पने हेमाटोलोजी एनालाइजर, ब्ललि केमेिी एनालाइजर, न्क्लननकल केमेिी एनालाइजर र इम्यनुोकेमेिी

(86)

एनालाइजर; उपशीिमक ९०१८.१३.०० मा पने म्याग्नेटीक ररजोनेधस इमेन्जङ्ग (एम.आर.आई) मेन्शन ।

233(11) स्वास्थ्य मधत्रालयको नाममा वा मधत्रालयले तोकेको स्वास्थ्य सांस्था वा ननकायलाई सहयोग स्वरुप हस्ताधतरण गने शतममा नबनभन्न सांघ सांस्था ननकाय वा व्यन्क्तले पैठारी गने कोषवि-१९ सांक्रमणको रोकथाम, ननयधत्रण र उपचारका लानग आवश्यक भाग ३० मा पने औिनि, शीिमक ३९.२६,

६२.०७, ६२.०८, ६२.१० र ६२.११ मा पने मेनिकल तथा सन्जमकल काममा प्रयोग हनुे वस्त ु (पी.पी.ई.) उपशीिमक ३८२१.००.०० मा पने भाइरल ट्राधसपोटम नमनिया, उपशीिमक ३८२२.००.०० मा पने षप.नस.आर. टेष्ट षकट, आर.नि.टी. टेष्ट षकट, षप.नस.आर. ररएजेधट र एक्सट्राक्सन षकट्स,

उपशीिमक ४०१५.११.०० मा पने सन्जमकल ग्लोभ्स, उपशीिमक ६३०७.९०.२० मा पने फेस मास्क, भधसार उपशीिमक ८४१९.२०.१० मा पने अटोक्लेभ मेन्शन, उपशीिमक ९०२५.११.०० र ९०२५.१९.१० मा पने निन्जटल इधफ्रारेि थमोनमटर (थममल गन), 234उपशीिमक ९०१९.२०.3० मा पने मेनिकल भेन्धटलेटर, उपशीिमक ९०१८.९०.3० मा पने षप .आर.नस.मेन्शन, उपशीिमक ९०१९.२०.०० मा पने भेन्धटलेटर, उपशीिमक ९०१८.९०.०० मा पने पोटेवल षप.नस.आर. मेन्शन र उपशीिमक ९००४.९०.०० मा पने प्रोटेन्क्टभ गगल्स, 235उपशीिमक 2804.40.१0 मा पने मेनिकल ग्रिे अन्क्सजन (नलन्क्वि एण्ि ग्यान्स्यस अन्क्सजन), उपशीिमक 9019.20.९0 मा पने हेल्मेटस ्फर नन-्इनभेनसभ भेन्धटलेटसम, उपशीिमक 7311.00.10 मा पने अन्क्सजन नसनलधिर, नलन्क्वि अन्क्सजन कधटेनर, नलन्क्वि अन्क्सजन ट्याङ्क, अन्क्सजन क्याननस्टर, आई एस ओ कधटेनस्म फर नसषपङ्ग अन्क्सजन र क्रोजेननक रोि ट्राधसपोटम ट्याङ्क फर अन्क्सजन, उपशीिमक 8421.39.10 मा पने भ्याक्यमु प्रसेर न्स्वङ्ग एिजोप्समन (नभ.षप.एस.ए.), प्रसेर न्स्वङ्ग एिजोप्समन (षप.एस.ए.) अन्क्सजन प्लाधट्स,् र क्रोजेननक अन्क्सजन एयर सेपेरेसन यनुनट्स (ए.एस.य.ु), उपशीिमक 8481.80.२0 मा पने अन्क्सजन नसनलधिर भल्भ, उपशीिमक 9018.31.00 मा पने नसररधज पम्प, इधफ्यजुन पम्प, उपशीिमक 9018.39.00 मा पने हाइ फ्लो नेसल क्यानलुा, र उपशीिमक 9018.19.२0 मा पने आइ.नस.य ुमननटर, उपशीिमक 9019.20.10 मा पने अन्क्सजन कधसधटे्रटर; उपशीिमक 9019.20.20 मा पने भेधट्युरी मास्क, ररजभ्वामयर मास्क, भेन्धटलेटर मास्क र नन ् इधभेनसभ भेन्धटलेटर

(87)

मास्क; उपशीिमक 9019.20.90 मा पने भेन्धटलेटर सषकम ट, अन्क्सजन कनेक्टसम एण्ि ट्युनबङ्ग, ह्यनुमनिफायस्म एण्ि भाइरल षफल्टस्म फर भेन्धटलेटसम, ओरो-नेसल मास्क एण्ि नेसल मास्क फर नन ् इधभेनसभ भेन्धटलेटस्म; उपशीिमक 8422.30.00 मा पने अन्क्सजन षफनलङ्ग नसस्टम; उपशीिमक 8405.10.00 मा पने अन्क्सजन जेनेरेटर कम्प्रसेर, ट्युनबङ्ग, उपशीिमक 9026.80.१0 मा पने अन्क्सजन फ्लोनमटर र अन्क्सजन रेगलेुटसम, र उपशीिमक 9402.90.१0 मा पने आइ.नस.य.ुबेि, उपशीिमक ९०२७.८०.१० मा पने ब्ललि ग्यासँ एनालाइजर।

236(12) आयवेुद तथा वैकन्ल्पक न्चषकत्सा षवभागको नसफाररसमा आयवेुददक औिनि उत्पादन गने उद्योगले आयवेुददक औिनि उत्पादन गनम पैठारी गने कच्चा पदाथम।

समूह 6 : न्शक्षा

(क) षवद्यालय तथा षवश्वषवद्यालयमा हनुे अनसुधिान सम्बधिी कायमहरू ।

(ख) नेपाल सरकारको पूणम स्वानमत्व भएका सांस्थाहरूबाट प्रदान गने व्यवसाषयक वा पेसागत तानलम वा पनुतामजगी तानलमहरू ।

(ग) षवद्यालय तथा षवश्वषवद्यालयहरूले प्रदान गने न्शक्षण सेवा ।

(घ) न्शक्षण सांस्थाले सोही सांस्थाको प्रयोजनको लानग स्वयांले सञ्चालन गरेका चमेना गहृ (क्यान्धटन)‚ छात्रावास (होस्टेल) र यातायात सेवाको कारोबार ।

समूह ७ : षकताब अखबार र मदुरत सामग्रीहरु

48.01 4801.00.00 रोलमा वा पातामा भएको अखबारी कागत (धयूज षप्रधट) ।

49.01 एकोहोरो पाता भएको वा नभएको मदुरत षकतावहरू, षववरण पनत्रकाहरू (बोस्यूसम, पचाम वा पनत्रका (नलफ्लेट्स) र त्यस्तै मदुरत वस्तहुरू ।

4901.10.00 -पट्याएको वा नपट्याएको, एकोहोरो पाता भएको

-अधय :

(88)

4901.91.00 --शब्लदकोिहरू र षवश्वकोिहरू र नतनका क्रमबद्ध भाग वा खण्िहरू (इधस्टलमेधटहरू)

4901.99.00 --अधय

49.02 न्चत्र भएको वा नभएको वा षवज्ञापनका सामग्री भएको वा नभएको समाचारपत्र, पत्र पनत्रका र आवनिक पत्र पनत्रकाहरु ।

4902.10.00 -कम्तीमा एक हप्तामा चारपटक प्रकान्शत

4902.90.00 -अधय

49.04 4904.00.00 गाता हालेको वा नहालेको, ननदशम न्चत्र भएको वा नभएको, हस्तनलन्खत वा छापेको सांगीत षकताव ।

49.10 जनुसकैु प्रकारको मदुरत पात्रो (क्यालेण्िर) ।

4910.00.10 ---परम्परागत पात्रो 4910.00.90 ---अधय

रष्टव्य:- (१) अखवार र पत्रपनत्रकाको मरुण तथा प्रकाशन ।

237 (२) ई-बकु तथा ई-पनत्रका शलु्क।

समूह ८ : कलात्मक र कालीगढी सेवा

(क) न्चत्रकला, मूनतमकला, वास्तकुला तथा यस्तै प्रकारका अधय हस्तकलाहरू र तत्सम्बधिी सेवा ।

(ख) पसु्तकालय, सांग्रहालय, कला सांग्रहालय र न्चनियाघर प्रवेश शलु्क ।

समूह ९ : यात्रबुाहक यातायात तथा ढुवानी सेवाहरू

हवाई यात्रा, यान्धत्रक पलुबाट हनु े सेवा, सावमजननक यात्रवुाहक यातायात (केवलुकार बाहेक) 238ढुवानी सािनको भािा, ढुवानी सेवा (आपूनतमसँग सम्बन्धित ढुवानी बाहेक) तथा कागो सेवा।

समूह १० : व्यवसाषयक वा पशेागत सेवा

(89)

कलाकार, खेलािी, लेखक, नमूनाकार, अनवुादक, दोभािेले सांस्थागत वा व्यन्क्तगत रुपमा प्रदान गने पेशागत सेवा, षवदेशमा जनशन्क्त आपूनतम गने सेवा ।

समूह ११ : अधय वस्त ुतथा सेवा

(अ) मालवस्तहुरू:

कच्चा (कु्रि) बाहेक पेट्रोनलयम तेल र नबटुनमन खननजबाट प्राप्त तेल; तौलमा ७० प्रनतशत वा सो भधदा बढी पटे्रोनलयम तेल वा नबटुनमन खननजबाट प्राप्त तेल भएका, षयनै तेल नै मखु्य घटक (बेनसक कन्धस्टचएुण्ट्स) भएका, अधयत्र समावेश वा ननददमष्ट नगररएका तयारी वस्तहुरू (षप्रपरेसधस); रद्दी तेलहरू (वेष्ट आयल्स)

-पेट्रोनलयम तेलहरू र षवटुनमन खननजहरूबाट प्राप्त तेलहरु (कच्चा तेल बाहेक) तथा अधयत्र ननददमष्ट वा समावेश नभएका, तौलको षहसाबले ७० प्रनतशत वा सो भधदा बढी पटे्रोनलयम तेलहरू वा षवटुनमन खननजबाट प्राप्त तेलहरू भएको, षयनै तेलहरु मखु्य घटक (बेनसक कन्धस्टचएुण्ट्स) भएका तयारी वस्तहुरू (षप्रपरेसधस), जैषवक निजेल भएका बाहेक र रदँ्दी तेल (वेष्ट आयल) हरू बाहेक :

--अधय :

27.10 2710.19.70 ---जटु ब्लयान्चङ आयल तथा टेक्सटाइल आयल

44.15 काठका, पररवेष्ठन (प्याषकङ्ग) का खोलहरू, बाकसहरू, के्रटहरू, रमहरू र यस्तै पररवेष्ठन सामग्रीहरू; काठका केवलु-रमहरू; काठका प्यालेटहरू, वक्स-प्यालेटहरू र अधय लोि बोिमहरु (सामान चढाउने तख्ताहरू); काठका प्यालेट कलरहरू ।

4415.10.00 -मौरीको घार र षट-चेष्ट

(90)

49.07 239अांषङ्कत मूल्य (फेस भ्याल)ु को माधयता भएको (ररकोग्नाइज्ि) वा कुनै मलुकुनभत्र प्रचलनमा रहेका वा नयाँ प्रकाशन (इस्यू) का अप्रयकु्त (अनयूज्ि) हलुाक षटकट (पोस्टेज स्ट्याम्प) वा राजस्व षटकट (ररभेधयू स्ट्याम्प) वा यस्तै षकनसमका षटकटहरू (स्ट्याम्प्स);

षटकटको छाप भएका कागज (नलफा); बैंक नोटहरू;

चेकफममहरू; स्टक शेयर वा वण्ि प्रमाणपत्रहरू र यस्तै षकनसमका स्वत्वानिकारका कागजपत्रहरू ।

4907.00.10 ---बैंक नोटहरु

2404907.00.२0 ---अषङ्कत मूल्य (फेस भ्याल)ु को माधयता भएको (ररकोग्नाइज्ि) वा कुनै मलुकुनभत्र प्रचलनमा रहेका वा नयाँ प्रकाशन (इस्यू) का अप्रयकु्त (अनयूज्ि) हलुाक षटकट (पोस्टेज स्टयाम्प)

2414907.00.३0 ---हवाइपत्रहरु

2424907.00.४0 ---राहदानीहरु

2434907.00.५0 ---अधतोःशलु्क षटकट

2444907.00.६0 ---चेक फमम/चेकबकु

2454907.00.७0 ---स्टक शेयर वा वण्ि प्रमाणपत्रहरु

4907.00.90 ---अधय

51.01 नफड्केको वा नकोरेको ऊन ।

-न्चप्लो, कते्रको-िोएको (फ्लीस-वास्ि) ऊन, समेत:

5101.11.00 --सोनम (खकेुको, कते्रको) ऊन

5101.19.00 --अधय

-न्चप्लो हटाएको कावोनीकृत नगरेको:

5101.21.00 --सोनम (खकेुको, कते्रको) ऊन

5101.29.00 --अधय

(91)

5101.30.00 -कावोनाइज्ि (कावोनीकृत)

52.05 खरुा नबक्रीको लानग नरान्खएको ८५ प्रनतशत वा सो भधदा बढी कपासको तौल भएको कपासको िागो (नसउने िागो बाहेक) ।

-नकोरेको रेशाको एक्लो िागो:

5205.11.00 --७१4.२९ िेनसटेक्स वा बढी नापको (१४ मेषट्रक सांख्या भधदा ननाघेको) ।

5205.12.00 --७१4.२९ िेनसटेक्सभधदा कम नापको तर २३२.५६ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको नापको (१४ मेषट्रक सांख्या भधदा मानथको तर ४३ मेषट्रक सांख्या ननाघेको)

5205.13.00 --२३२.५६ िेनसटेक्सभधदा कम नापको तर १९२.३१ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको नापको (४३ मेषट्रक सांख्या नाघेको तर ५२ मेषट्रक सांख्या ननाघकेो)

5205.14.00 --१९२.३१ िेनसटेक्सभधदा कम नापको तर १२५ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको (५२ मेषट्रक सांख्या नाघेको तर ८० मेषट्रक सांख्या ननाघेको)

5205.15.00 --१२५ िेनसटेक्सभधदा कम नापको (८० मेषट्रक सांख्या नाघकेो)

-कोरेको रेशाहरूको एक्लो िागोोः

5205.21.00 --७१4.२९ िेनसटेक्स वा बढी नापको (१४ मेषट्रक सांख्या ननाघकेो)

5205.22.00 --७१4.२९ िेनसटेक्सभधदा कम नापको तर २३२.५६ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको (१४ मेषट्रक सांख्या नाघकेो तर ४३ मेषट्रक सांख्या ननाघकेो

5205.23.00 --२३२.५६ िेनसटेक्सभधदा कम नापको तर १९२.३१ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको (४३ मेषट्रक सांख्या नाघकेो तर ५२ मेषट्रक सांख्या ननाघकेो)

(92)

5205.24.00 --१९२.३१ िेनसटेक्सभधदा कम नापको तर १२५ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको (५२ मेषट्रक सांख्या नाघेको तर ८० मेषट्रक सांख्या ननाघेको)

5205.26.00 --१२५ िेनसटेक्सभधदा कम तर १०६.३8 िेनसटेक्स भधदा कम नभएको (८० मेषट्रक सांख्या भधदा बढी तर ९४ मेषट्रक सांख्या ननाघेको) नापको

5205.27.00 --१०६.३8 िेनसटेक्सभधदा कम तर 8३.३३ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको (९४ मेषट्रक सांख्या भधदा बढी तर १२० मेषट्रक सांख्या ननाघकेो) नापको

5205.28.00 --8३.३३ िेनसटेक्सभधदा कम (१२० मेषट्रक सांख्या भधदा बढी) नापको

-नकोरेको रेशा बहलु (मन्ल्टपल) दोब्लव्राएका (फोल्िेि) वा केबल्ि िागो :

5205.31.00 --प्रनत एकल िागो ७१4.२९ िेनसटेक्स वा बढी नापको (प्रनत एकल िागोमा १4 मेषट्रक सांख्या ननाघेको)

5205.32.00 --प्रनत एकल िागो ७१4.२९ िेनसटेक्स भधदा कमको तर २३२.५६ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको नापको (प्रनत एकल िागोमा १४ मेषट्रक सांख्या नाघेको तर ४३ मेषट्रक सांख्या ननाघेको)

5205.33.00 --प्रनत एकल िागो २३२.५६. िेनसटेक्स भधदा कमको तर १९२.३१ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको नापको (प्रनत एकल िागोमा ४३ मेषट्रक सांख्या नाघकेो तर ५२ मेषट्रक सांख्या ननाघेको)।

5205.34.00 --प्रनत एकल िागो १९२.३१ िेनसटेक्स भधदा कमको तर १२५ िेनसटेक्सभधदा कम नभएको नापको (प्रनत

एकल िागोमा ५२ मेषट्रक सांख्या नाघेको तर ८० मेषट्रक सांख्या ननाघकेो)

(93)

5205.35.00 --प्रनतएकल िागो १२५ िेनसटेक्स भधदा कम नापको (प्रनतएकल िागोमा ८० मेषट्रक सांख्या नाघेको)

-कोरेको रेशाको बहलु (मन्ल्टपल) (दोब्लव्राएको) वा केवल्ि िागो :

5205.41.00 --प्रनतएकल िागोमा ७१4.२९ िेनसटेक्स वा बढी नापको (प्रनतएकल िागोमा १४ मेषट्रक सांख्या ननाघेको)

5205.42.00 --प्रनतएकल िागोमा ७१4.२९ िेनसटेक्सभधदा कमको तर २३२.५६ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको नापको (प्रनतएकल िागोमा १४ मेषट्रक सांख्या नाघेको तर ४३ मेषट्रक सांख्या ननाघकेो)

5205.43.00 --प्रनतएकल िागोमा २३२.५६ िेनसटेक्स भधदा कमको तर १९२.३१ िेनसटेक्सभधदा कम नभएको नापका (प्रनतएकल िागोमा ४३ मेषट्रक सांख्या नाघकेो तर ५२ मेषट्रक सांख्या ननाघेको)

5205.44.00 --प्रनतएकल िागोमा १९२.३१ िेनसटेक्स भधदा कमको तर १२५ िेनसटेक्स भधदा कम नभएको नापको (प्रनतएकल िागोमा ५२ मेषट्रक सांख्या नाघकेो तर ८० मेषट्रक सांख्या ननाघेको)

5205.46.00 --प्रनत एकल िागो नापमा १२५ िेनसटेक्स भधदा कम तर १०६.३8 िेनसटेक्स भधदा घटी नभएको (८० मेषट्रक सांख्याभधदा बढी तर ९४ मेषट्रक सांख्या ननाघेको प्रनत एकल िागो)

5205.47.00 --प्रनत एकल िागो नापमा १०६.३8 िेसीटेक्स भधदा कम तर 8३.३३ िेनसटेक्स भधदा घटी नभएको (९४ मेषट्रक सांख्याभधदा बढी तर १२० मेषट्रक सांख्या ननाघेको प्रनत एकल िागो)

5205.48.00 --प्रनत एकल िागो नापमा 8३.३३ िेनसटेक्स भधदा कम (१२० मेषट्रक सांख्याभधदा बढी प्रनत एकल िागो)

(94)

52.07 खरुा नबक्रीको लानग रान्खएको कपासको िागो (नसउने िागो बाहेक) ।

5207.10.00 -तौलमा 8५ प्रनतशत वा बढी कपास भएको

5207.90.00 -अधय

53.06 फ्ल्याकस िागो (सनको िागो) ।

5206.10.00 -एकल (नसङ्गल)

5206.20.00 -बहलु (दोब्लराएको) वा केबलु्ि

53.07 सनपाटको िागो वा सांकेत ५३.०३ का अधय लन्चलो रेशादार बोक्रा (बाष्ट) का कपिा बनाउन े (वयनीय) िागो ।

5307.10.00 -एकल (नसङ्गल)

5307.20.00 -बहलु (दोब्लराएको) वा केबलु्ि

53.10 सनपाट (जूट) का बनुनएका कपिाहरू वा शीिमक ५३.०३ का अधय लन्चलो रेशा भएका बोक्रा (बाष्ट) का रेशाहरुबाट बनकेा कपिाहरू ।

5310.10.00 -अषवरां न्जत (अनन्ब्ललच्ि)

5310.90.00 -अधय

62.11 ट्रयाक सटुहरू, स्कीसटुहरू र पौनिांदा लगाउन ेलगुाहरू, अधय पोशाकहरू (लगुाफाटाहरू) ।

-लोग्ने माधछेको वा केटाहरूको अधय लगुाफाटाहरू (गामेण्टस):

6211.32.२0 ---246.... लङु्गी र िोती

-स्वास्नीमाधछेको वा केटीहरूको अधय लगुाफाटाहरू (गामेण्टस):

6211.42.२0 --- 247.... सािी, लङु्गी र िोती

(95)

71.01 कारीगरी गररएको वा नगररएको, छुट्याएको वा नछुट्याएको तर नउनेको, अिेसा नलगाएको (माउण्टेि) वा नजिेको (सेट) रूपमा नभएको प्राकृनतक वा सम्बषद्धमत मोती; प्राकृनतक वा सम्बषद्धमत पररवहनको सषुविाका लानग अस्थायी रूपमा उनकेो मोती ।

7101.10.00 -प्राकृनतक मोतीहरू

-सम्वनिमत मोतीहरू :

7101.21.00 --कारीगरी नगररएको (अनवक्िम)

7101.22.00 --कारीगरी गररएको (वक्िम)

71.02 कारीगरी गररएको वा नगररएको, तर अिेसा लाग्ने गरी नबनाएको वा नजिेको रुपमा रहेको हीरा (िायमण्ि) ।

7102.10.00 -नछाननएको

-औद्योनगक :

7102.21.00 --कारीगरी नगररएको वा सामाधय न्चरेको, फुटाएको वा आकार ददएको (ब्रटेुि)

7102.29.00 --अधय

-उद्योग बाहेक :

7102.31.00 --कारीगरी नगररएको वा सामाधय न्चरेको, फुटाएको वा आकार ददएको (ब्रटेुि)

7102.39.00 --अधय

(96)

71.03 कारीगरी गररएको वा नगररएको वा छुट्याएको वा नछुट्याएको तर नउनेको, अिेसा नलगाएको वा नजिेको (सेट) रूपमा रहेको बहमूुल्य पत्थरहरू (हीराहरू बाहेक); पररवहनको सषुविाका लानग अस्थायी रूपमा उनेको, नछुट्याएको बहमूुल्य पत्थरहरू (हीराहरू बाहेक) र अिम बहमूुल्य पत्थरहरू ।

7103.10.00 -कारीगरी नगररएको वा सामाधय न्चरेको वा खस्रो आकारको

-अरु केही बनाएको :

7103.91.00 --लालमन्ण (रुषवज), नीलमन्ण (स्याषकयम) र पन्ना (एमरल्ि)

7103.99.00 --अधय

71.05 प्राकृनतक वा सांश्लषेित बहमूुल्य वा अिम बहमूुल्य पत्थरको िूलो ।

7105.10.00 -षहराको

7105.90.00 -अधय

(२) बहमूुल्य िातहुरू र बहमूुल्य िातलेु ढाषकएको िात ु(मेटल्स क्ल्याि)

71.06 अप्रभाषवत वा अिम नननममत रुपमा वा िूलोको रूपमा चाँदी (सनु वा प्लाषटनममा चाँदीको जलप लगाइएको) ।

7106.10.00 -िूलो

-अधय :

7106.91.00 --अप्रभाषवत

7106.92.00 --अिम नननममत

71.08 अप्रभाषवत वा अिम नननममत रूपका वा िूलो रूपका सनु (प्लाषटनममा सनुको जलप लगाएको समेत)।

(97)

-मरुा बाहेकको :

7108.11.00 --िूलो

7108.12.00 --अधय प्रभाषवत रूपका

7108.13.00 --अधय अिमनननममत रूपका

7108.20.00 -मरुासम्बधिी

71.09 7109.00.00 अिमनननममत भधदा बढी काम नगरेको सनुले ढाषकएका आिारभतू िातहुरू वा चाँदी ।

(3) गरगहना, सनु वा चाांदीका सामान बनाउन ेबाांिाले तयार गरेका सामानहरू र अधय सामानहरू

71.13 बहमूुल्य िातकुो वा बहमूुल्य िातलेु ढाषकएको आिारभतू िातकुो गरगहनाका सामानहरू र नतनका पाटमपूजामहरू ।

-बहमूुल्य िातकुो, बहमूुल्य िातमुा जलप लगाएको वा नलाएको वा ढाषकएको वा नढाषकएको :

7113.11.00 --चाँदीको, अधय बहमूुल्य िातकुो जलप लगाएको वा नलगाएको, बहमूुल्य िातलेु ढाकेको वा नढाकेको

--अधय बहमूुल्य िातकुो, अधय बहमुल्य िातकुो जलप लगाएको वा नलगाएको वा बहमूुल्य िातलेु ढाकेको वा नढाकेको

7113.19.10 ---सनुको

7113.19.90 ---अधय बहमूुल्य िातकुो

7113.20.00 -बहमूुल्य िातलेु ढाषकएको अधय आिारभतू िातकुो

71.18 मरुा ।

7118.90.00 -अधय

(98)

84.01 धयून्क्लयर ररयाक्टर; इधिन तत्व (काषट्रिजेज), धयून्क्लयर ररयाक्टरको लानग अषवषकरन्णत (नन-इरानिएटेि); अण ु छुट्याउने (आइसोटोषपक सेपरेसन) मेनसन र उपकरणहरू ।

8401.10.00 -धयून्क्लयर ररयाक्टर (नानभकीय अनभषक्रयक)

8401.20.00 -अण ुछुट्याउन े(आइसोटोषपक सेपरेसन) का मेनसन र औजारहरू र नतनका पाटमपूजामहरू

8401.30.00 -इधिन तत्व (काषट्रिजेज), ननइ्रानिएटेि (अषवषकरन्णत)

84.02 भाप (न्स्टम) र अधय वाफ उत्पादन गने (भेपर जेनेरेषटङ्ग) व्वाइलरहरू (ननम्न चापको भाप उत्पादन गनम पनन सक्षम केधरीय तापन (सेण्ट्रल षहषटङ्ग) तातो पानीको वान्ष्पय (बोइलर) वाहेक); अनत ताषपत पानीका वान्ष्पत्र (बोइलर) हरू ।

-भाप (न्स्टम) र अधय वाफ (भेपर) उत्पादन गने व्वायलर:

8402.11.00 --प्रनतघण्टामा 4५ टन भधदा बढी उत्पादन गने जलननलका वान्ष्पत्र (वाटर ट्यूब बोइलर)

8402.12.00 --प्रनतघण्टामा 4५ टन सम्म उत्पादन गने जलननलका वान्ष्पत्र (वाटर ट्यूब बोइलर)

8402.19.00 --अधय वाफ उत्पादन गने बोइलर, हाइषव्रि बोइलर समेत

8402.20.00 -अनत ताषपत जल वान्ष्पत्र (वाटर बोइलर)

84.03 शीिमक ८४.०२ बाहेकको सेधट्रल षहषटङ्ग बोइलर (केधरीय तापन वान्ष्पत्र) ।

8403.10.00 -बोइलर (वान्ष्पत्र)

(99)

84.04 शीिमक ८४.०२ वा ८४.०३ को व्वायलरसँग प्रयोग गररन े सहायक सांयधत्र (जस्तै, षकफायती (इकोनोमाइजर), अनततापक, (सपुरषहटसम) ध्वाँसोनाशक (सूट ररमभुसम) ग्याँस हटाउने, (ग्याँस ररमभुसम); भाप (न्स्टम) वा अधय वाफ शन्क्त इकाइहरू (भेपर पावर यूननट्स) का नननमत्तका रवन्णत्र (कण्िेधससम) ।

8404.10.00 -शीिमक ८४.०२ वा ८४.०३ को बोइलरका साथ प्रयोग हनुे सहायक सांयधत्र (प्लाण्ट)

8404.20.00 -भाप (न्स्टम) वा अधय वाफ (भेपर) का इकाई (पावर यूननट) का लानग कधिेधसरहरू (रवन्णत्र)

84.05 शोनित्र (प्यूररफायर) सषहत वा रषहत उत्पाददत गैस (प्रोड्यूसर गैस) वा भाप-अांगार गैस (वाटर गैस) का उत्पादकहरू (जेनेरेटसम); शोनित्रसषहत वा रषहत एनसटाइनलन गैस उत्पादक र त्यस्तै जलीय प्रषक्रयाका (वाटर प्रोसेस) गैस उत्पादकहरू (गैस जेनेरेटसम) ।

8405.10.00 -शोनित्र (प्यूररफायर) सषहत वा रषहत उत्पाददत गैस (प्रोड्यूसर गैस) वा भाप-अांगार गैस (वाटर गैस) का उत्पादकहरू (जेनेरेटसम); शोनित्रसषहत वा रषहत एनसटाइनलन गैस उत्पादक र त्यस्तै जलीय प्रषक्रयाका (वाटर प्रोसेस) गैस उत्पादकहरू (गैस जेनेरेटसम)

84.06 भाप टवामइधस र अधय वाफ टवामइन ।

8406.10.00 -जलपोत प्रणोदन (मेरीन प्रोपल्सन) का लानग जलचक्रहरू (टवामइधस)

-अधय : जलचक्रहरू (टबामइधस) :

8406.81.00 --४० मेगावाटभधदा बढी उत्पादन (आउटपटु) को

8406.82.00 --४० मेगावाटमा नबढ्न ेउत्पादन (आउटपटु) को

84.07 स्पाकम -इन्ग्नसन रेनसप्रोकेषटङ वा रोटरी इधटरनल कम्बशन षपष्टोन इन्धजन ।

(100)

8407.10.00 -हवाइजहाजका इन्धजन

84.09 शीिमक ८४.०७ वा ८४.०८ का इन्धजनहरूमा पूणमतया वा मखु्यतया प्रयोगको लानग उपयकु्त पाटमपूजामहरू ।

8409.10.00 -हवाइजहाजको इन्धजनको लानग

84.10 हाइरोनलक (जलवाही) टवामइन, पानी पाांग्रा (वाटर दह्वल) र नतनका रेगलेुटरहरु (ननयामकहरू) ।

-जलवाही (वाटर) टवामइन र पानी पाांग्राहरु (वाटर दह्वल):

8410.11.00 --१,००० षक. वा. सम्म शन्क्तका

8410.12.00 --१,००० षक.वा. भधदा बढी तर, १०,००० षक. वा. सम्म शन्क्तको

8410.13.00 --१०,००० षक.वा. भधदा बढी शन्क्तको

84.13 मापक यधत्र जिेको वा नजिेको तरल पदाथमको पम्प, तरल पदाथम मानथ तान्ने सािन (एनलभेटसम) ।

-अधय सेन्धट्रफ्यगुल (अपकेधरी) पम्प:

---खननज इधिन (ग्यासोनलन) बाट सञ्चालन हनुेोः

8413.70.11 ----२ देन्ख ८ हिम पावर क्षमताका

2488413.70.99 ----ब्लयाट्रीबाट चल्न ेपानी तान्ने पम्प (नि.सी. पम्प)

84.16 तरल इधिनको लानग, सांषपष्ट (पल्भराइज्ि) ठोस इधिनका लानग वा ग्याँसको लानग भट्टीको दाहक (फनेस बनमर); आगोमा इधिन झोक्ने यधत्र (मेकाननकल स्टोकर), नतनका यान्धत्रक जाली (मेकाननकल ग्रटे्स) समेत, यान्धत्रक क्षार षवसजमक (मेकाननकल यास निसचाजमर) र यस्तै उपकरणहरू।

8416.10.00 -तरल इधिनको लानग भट्टीका दाहक (फनेस बनमर)

(101)

8416.20.00 -अधय भट्टीका दाहकहरू (फनेस बनमसम), सांयोजन दाहक (कन्म्बनेशन बनमर) समेत

8416.30.00 -आगोमा इधिन झोंक्ने यधत्र, नतनका यान्धत्रक जानल (मेकाननकल ग्रटे्स) समेत, यान्धत्रक क्षार षवसजमक (मेकाननकल यास निसचाजमर) र यस्तै उपकरणहरू

84.17

औद्योनगक वा प्रयोगशालामा आगो बाल्न ेभट्टी र चलु्हो, इन्धसनेरेटर (खरानी पाने: भष्मक) समेत, अषवद्यतुीय ।

8417.10.00 -िात ुवा पाइराइट वा िाउ (ओसम) पोल्ने, पगाल्न ेवा अरु ताप उपचारको लानग प्रयोग हनु ेभट्टी वा चलु्हो

8417.20.00 -बेकरी ओभेधस (चलु्हो), नबस्कुट बनाउने चलु्हो समेत

8417.80.00 -अधय

84.19 तताउने (षहषटङ्ग), पकाउन े (कुषकङ्ग), पोल्न े (रोन्स्टङ्ग), आसवन गने (निन्स्टनलङ्ग), पररशोिन गने (रेन्क्टफाइङ्ग), रोगाणरुषहत गने (स्टेररलाइन्जङ्ग), पाश्चरीकरण गने (पाश्चराइन्जङ्ग), बफाउन े (न्स्टनमङ्ग), सकुाउने (राइङ्ग), भापमा पररणत गने इभ्यापोरेषटङ्ग), बाफबनाउने (भेपोराइन्जङ्ग), रषवत गने (कण्िेन्धसङ्ग) वा न्चस्याउने (कूनलङ्ग) जस्ता तापमान पररवतमन (चेि अफ टेम्परेचर) सांग सांवद्ध प्रषक्रयाद्वारा पदाथमहरूको उपचार नननमत्तका, षवद्यतु्ताषपत भए वा नभएका भट्टीहरू (फनेसस)्, चलु्हाहरु (ओभेधस) तथा शीिमक ५१ का अधय उपकरणहरू बाहेक), यधत्रावली (मेन्शनरी), सांयधत्र (प्लाधट) वा प्रयोगशालाका उपकरणहरू, घरायसी प्रयोजनमा प्रयोग हनुे खालका यधत्रावली वा सांयधत्र बाहेक; तात्क्षन्णक वा सञ्चयन जल ताषपत्रहरू (इधस्टाधटेननयस वा स्टोरेज वाटर षहटसम), अवैद्यनुतक (नन-इलेन्क्ट्रक) ।

2498419.20.10 ---अटोक्लेभ्स

(102)

2508419.20.90 ---अधय औििीय (मेनिकल), शल्यन्चषकत्सा सम्बधिी (सन्जमकल) वा प्रयोगशाला सम्बधिी (लेबोरेटरी) षवसांक्रामकहरु (स्टेररलाइजसम)

-शोिकहरू (सकुाउने: रायसम):

8419.31.00 --कृषि उत्पादनको लानग

8419.32.00 --काठ, पेपर पल्प, कागत वा कागतगाता (पेपरबोिम) को लानग

8419.39.00 --अधय

8419.40.00 -आसवन वा पररशोिन सांयधत्रहरू (निन्स्टनलङ्ग वा रेन्क्टफाइङ्ग प्लाण्ट)

8419.50.00 -ताप षवननमय इकाइहरू (षहट एक्सचेधज यूननट्स)

8419.60.00 -बाय ु वा ग्याँस तरल पाने यधत्रावली (मन्शनरी फोर नलन्क्वफाइङ्ग एयर वा ग्याँस)

-अधय यधत्रावली, सांयधत्र र उपकरण:

8419.81.00 --उष्णपेय (हट नरङ्क) बनाउन वा भोजन पकाउन वा तताउनको लानग

2518419.89.10 ---कुनलङ्ग टावर

2528419.89.90 ---अधय

84.20 िातहुरू वा काँचको लानग बाहेकका कालेण्िरण (क्यालेण्िररङ्ग) वा वेलन (रोनलङ्ग) यधत्रहरू, र नतनको नननमत्तका वेलनहरू (नसनलण्िसम) ।

8420.10.00 -क्यालेण्िरण (क्यालेण्िररङ्ग) वा अधय बेलन यधत्रहरू (रोनलङ्ग मन्शधस)

(103)

84.21 अपकेन्धरत्र (सेन्धट्रफ्यूजेज), अपकेधरणशोिक (सेन्ण्ट्रफ्यूगल रायसम) समेत; तरल र ग्याँस नननमत्तका ननस्पधदन (षफल्टररङ्ग) वा पररशोिन (प्यूररफाइङ्ग) यधत्रावली (मन्शनरी) र उपकरणहरू (एपरेटस) ।

-अपकेन्धरत्र (सेन्धट्रफ्यूजेज), अपकेधरण शोिक (सेन्ण्ट्रफ्यूगल रायसम) समेत:

8421.11.00 --षक्रम सेपारेटसम (तर पथृषकत्र: तर छुट्याउने)

8421.12.00 --लगुा सकुाउन े(क्लोद्स-रायसम)

8421.19.00 --अधय

-तरल पदाथमको लानग ननस्पधदन (षफल्टररङ्ग) वा पररशोिन (प्यूररफाइङ्ग) का यधत्रावली र उपकरणहरू (मन्शनरी एण्ि एपरेटस):

8421.21.00 --पानी छान्न वा पररशोिन गनमको लानग

8421.22.00 --पानी बाहेकका अधय पेय (नबभरेज) छान्न वा पररशोिन गनमको लानग

-ग्याँसको लानग ननस्पधदन वा पररशोिन यधत्रावली (मन्शनरी) वा उपकरणहरू (एपरेटस):

2538421.39.10 ---मेनिकल ग्रिे अन्क्सजनका लानग प्रशेर स्वीङ्ग एिसोप्स्न अन्क्सजन प्लाधट र क्रोजेननक अन्क्सजन एयर सेपरेसन प्लाधट

2548421.39.९० ---अधय

(104)

84.22 थाल, थाली, तश्तरी सफा गने यधत्रहरू (निस वान्शङ्ग मन्शधस); बोटल वा अधय आिानपात्र (कण्टेनरहरू) सफा गने (न्क्लननङ्ग) वा सकुाउन े (राइङ्ग) यधत्रावली मन्शनरी); बोटलहरु, बट्टाहरू (क्याधस) निव्बाहरू (बौक्सेस), झोलाहरू (ब्लयाग्स) वा अधय आिानपात्रहरू (कण्टेनसम) भनम (षफनलङ्ग), बधद गनम (क्लोन्जङ्ग), मखु वधद गनम वा नसलवधदी गनम (नसनलङ्ग) वा नामपत्र (लेवल) लगाउन (लेबेनलङ्ग) नननमत्तका यधत्रावली; बोटलहरु, जारहरू, ननलका (ट्यूब) हरू र यस्तै आिानपात्र (कण्टेनर) हरू सांपटुन (क्याप्सनुलङ्ग) गनम नननमत्त का यधत्रावली; अधय पररवेष्ठन (प्याषकङ्ग) वा आवतृ (र्र याषपङ्ग) गने यधत्रावली (ताप-आकुां चन आवधृत्तन यधत्र (षहट नस्रङ्क र्र याषपङ्ग मन्शनरी समेत); पेय पदाथम (षवभरेज) लाई बायनुमिण (एयरेषटङ्ग) गनम नननमत्तका यधत्रावली ।

-थाल, थाली तश्तरी सफा गने यधत्रहरू (निश वान्शङ्ग मन्शधस) :

8422.19.00 --अधय

8422.20.00 -बोतलहरू वा अधय आिानपात्रहरू (कण्टेनर) सफा गने र सकुाउन ेनननमत्तको यधत्रावली (मन्शनरी)

8422.30.00 -बोतलहरू, बट्टाहरू (क्याधस), निब्लबाहरु (बौक्सेज), झोलाहरू (ब्लयाग्स) वा अधय आिानपात्रहरू (कण्टेनसम) भनम (षफनलङ्ग), बधद गनम (क्लोन्जङ्ग), मखुबधद वा नसलबधद गनम (नसनलङ्ग) वा नामपत्रण (लेबेनलङ्ग) गनम नननमत्तका यधत्रावली; बोतलहरू, जारहरू, ननलकाहरू (ट्यूब्लस) र त्यस्तै आिानपात्र (कण्टेनर) हरूलाई सांपटुन (क्याप्सनुलङ्ग) गनम नननमत्तका यधत्रावली; पेय पदाथम (षवभरेजेज) लाई बाय ु नमिण (एयरेषटङ्ग) गनम नननमत्तका यधत्रावली

(105)

8422.40.00 -अधय पररवेष्ठन (प्याषकङ्ग) वा आवतृ्तन (र्र याषपङ्ग) यधत्रावली-ताप-आकुां चन आवतृ्तन यधत्रावली (षहट-नस्रङ्क र्र याषपङ्ग मन्शनरी) समेत

84.23 तौलने यधत्रावली (वेइङ्ग मन्शनरी) (५ सेन्ण्टग्राम (सीजी) वा त्यो भधदा राम्रो सगु्राषहता (सेन्धसषटनभटी) भएका तराजहुरू (ब्लयालेधसेज) बाहेक), भार वा ढक (वेट) द्वारा सञ्चानलत गणना (काउन्ण्टङ्ग) वा सत्यापन (चेषकङ्ग) गने यधत्रहरू; भारमापक यधत्र (वेइङ्ग मन्शन) का सबै षकनसमका ढकहरू (वेट्स) ।

-अधय तौलन ेयधत्रावली (वेइङ्ग मन्शनरी) :

8423.89.00 --अधय

84.26 पानी जहाजका उत्थांबहरु (सामान उठाउन े यधत्र: िेररक्स); के्रनहरू, केबलु के्रन समेत; के्रन जिान भएका गनतशील (मोबाइल) उचाल्ने ढाँचाहरू (नलन्फ्टङ्ग फे्रम्स), स्ट्रयािल क्याररयसम र वकम स ् ट्रक्स (कामको लानग प्रयोग हनुे ट्रकहरू) ।

-ओभरहेि ट्राभेनलङ्ग के्रनहरू, ट्राधसपोटमर(पररवाहक) के्रनहरू, गैधट्री के्रनहरू, नब्रजके्रनहरू, गनतशील (मोबाइल) उचाल्ने ढाँचाहरू (नलन्फ्टङ्ग फे्रम्स) र स्टै्रिल क्याररयसम :

8426.11.00 --स्थायी अवलम्व (षफक्स्ि सपोटम) मा भएको ऊध्वमस्थ (ओभरहेि) भ्रमणशील (ट्राभेनलङ्ग) के्रनहरु

8426.12.00 --टायर मानथ भएको गनतशील (मोबाइल) नलन्फ्टङ्ग फे्रमहरु र स्टै्रिल क्याररयरहरु

8426.19.00 --अधय

8426.20.00 -टावर के्रनहरु

8426.30.00 -पोटमल वा पेिेस्टल जीव के्रनहरु

-स्वयां प्रणोददत (सेल्फ प्रोपेल्ि), अधय यधत्रावली :

(106)

8426.41.00 --टायरमानथ भएको

8426.49.00 --अधय

-अधय यधत्रावली :

8426.91.00 --रोि भेषहकलमा जिान (माउण्ट) गनम अनभकन्ल्पत (निजाइन) गररएको

8426.99.00 --अधय

84.28 अधय उचाल्न े (नलन्फ्टङ्ग), ब्लयवस्था गने (ह्याण्िनलङ्ग), भारी चढाउन े(लोनिङ्ग) वा भारी ओह्राल्ने (अनलोनिङ्ग) यधत्रावली (उदाहरणत: नलफ्टहरू, एस्केलेटरहरू, कधभेयरहरु, टेनलफेररकहरू) ।

-मालसामानहरू (गडु्स) वा पदाथमहरु (म्याटेररयल्स) का लानग अषवरत कायम गने (कन्धटधयूअस (एक्सन) एनलभेटरहरू र कधभेयरहरू:

8428.31.00 --भनूमगत प्रयोग (अण्िरग्राउण्ि यूज) को लानग षवशेि रुपले अनभकल्पना गररएको (निजाइण्ि)

8428.32.00 --अधय, बान्ल्टन षकनसमका (बकेट टाइप)

8428.33.00 --अधय, पट्टा षकनसमका (बेल्ट टाइप)

8428.39.00 --अधय

8428.40.00 -चल सोपान (एक्सेलेटसम) हरू र गनतशील (मनुभङ्ग) सांचरण मागम (वाकवेज) हरू

8428.60.00 -टेनलफेररक्स, चेयरनलफ्टस, न्स्क-रयागलाइधस रज्ज ुरेगमागम (फुननकुलसम) को लानग किमण यधत्र रचना (ट्रयाक्सन मेकाननज्म)

8428.90.00 -अधय यधत्रावली

(107)

84.29 स्वयां प्रणोददत (सेल्फ-प्रोपेल्ि) बलु्िोजरहरू, एङ्गलिोजरहरू, ग्रिेरहरू, लेभेलरहरू, स्के्रपरहरू, यान्धत्रक शावेलहरू, एक्सक्या–भेटरहरू, शावेल लोिसमहरू, ट्यान्म्पङ्ग मन्शन र सिक पेल्न े(रोि रोलसम) हरू ।

-बलु्िोजरहरू र एङ्गलिोजरहरूोः

8429.11.00 --बाटो बनाउन े(ट्रयाकलेइङ्ग)

8429.19.00 --अधय

8429.20.00 -ग्रिेरहरू र लेभलरहरू (सम्याउने)

8429.30.00 -स्के्रपरहरू

8429.40.00 -ट्यान्म्पङ्ग यधत्रहरू र सिक पेल्ने रोलरहरू

-यान्धत्रक शावेलहरू, एक्सक्याभेटर र शावेल लोिरहरू :

8429.51.00 --फ्रौण्ट-ईण्ि शावेल लोिरहरू

8429.52.00 --३६०° िूणममान अनिरचना (ररभोन्ल्भङ्ग सपुरस्ट्रक्चर) सषहतका यधत्रावली (मन्शनरी)

8429.59.00 --अधय

84.30 जनमन (अथम), िातहुरु (नमनरल्स) वा िाउहरू (ओसम) को लानग स्थानाधतरण गने वा हटाउने (मनुभङ्ग), वगीकरण गने वा तल सांतनुलत गने (ग्रनेिङ्ग), सभ्याउने (लेभेनलङ्ग), ताछ्ने (स्के्रषपङ्ग), उत्खनन गने (एक्सकेभेषटङ्ग), भने (ट्यान्म्पङ्ग), ससुांहत गने (कम्प्यान्क्टङ्ग), ननष्किमण गने (एक्सट्रयान्क्टङ्ग) वा प्वाल पाने (बोररङ्ग) यधत्रावली (मन्शनरी) ।

8430.10.00 -खामो गाड्न े (पाइल राइभर) र खामो उखेल्न े (पाइल एक्सट्रयाक्टर)

8430.20.00 -षहउँ जोत्न े(स्नो-प्लोज) र षहउँ-भाती (स्नो-ब्ललोअसम)

(108)

-कोइला (कोल) वा चट्टान (रौक) काट्ने (कट्टसम) र सरुुङ्ग खन्न े(टनेनलङ्ग) मन्शनरी :

8430.31.00 --स्वयां प्रणोददत (सेल्फ प्रोपेल्ि)

8430.39.00 --अधय

-अधय नछरण गने (बोररङ्ग) वा खन्न े (नसषङ्कङ्ग) यधत्रावली (मन्शनरी):

8430.41.00 --स्वयां प्रणोददत (सेल्फ प्रोपेल्ि)

8430.49.00 --अधय

8430.50.00 -अधय यधत्रावली, स्वयां प्रणोददत (सेल्फ प्रोपेल्ि)

-अधय यधत्रावली, स्वयां प्रणोददत (सेल्फ प्रोपेल्ि) नभएको :

8430.61.00 --पनेु वा बधद गने (ट्यान्म्पङ्ग) वा ससुांहत गने (कम्प्यान्क्टङ्ग) यधत्रावली

8430.69.00 --अधय

84.32 भनूम तयार गने (स्वायल षप्रपरेशन) वा खेती गने (कन्ल्टभेशन) नननमत्तका कृषि (एनग्रकल्चर), उद्यान कृषि (हषटमकल्चर) वा वाननकी (वनजङ्गल) (फोरेिी) सम्बधिी यधत्रावली (मन्शनरी); शाद्धल भनूम (दूबो सषहतको भनूम: लौन) वा खेलकूद मैदान (स्पोट्सम ग्राउण्ि) पेल्ने बेलनहरु (रोलसम)।

8432.10.00 -हलोहरू (प्लोज)

-ह्यारोहरू, स्क्याररफायसम, कन्ल्टभेटरहरू, षविसम (झार ननकाल्ने) र हो हरू :

8432.21.00 --निस्क ह्यारो

(109)

8432.29.00 --अधय

-वीउ छने (नसिसम), नबरुवा रोप्ने (प्लाण्टसम) र प्रत्यारोपक (ट्राधसप्लाण्टसम) यधत्रहरू:

8432.31.00 --जनमन खनजोत नगरी (नो-टील) सोझै बीउ छने, षवरुवा रोप्ने र षवरुवा प्रत्यारोपण गने यधत्रहरू

8432.39.00 --अधय

-षवष्टाजधय-मल छने (म्याधयोर स्प्रिेसम) र मलखाद षवतरकहरु (फषटमलाइजर नििीब्लयटुर) :

8432.41.00 -- षवष्टाजधय-मल छने (म्याधयोर स्प्रिेसम)

8432.42.00 --मलखाद षवतरकहरू (फषटमलाइजर नििीब्लयटुर)

8432.80.00 -अधय यधत्रावली (मन्शनरी)

84.33 बाली काट्न े (हाभेन्स्टङ्ग) वा दाना छुट्याउन े (दाईं गने: थ्रनेसङ्ग) यधत्रावलीहरु (मन्शनरी), पराल (स्ट्र) वा घाँस पराल (फोिर) नबटा पाने यधत्र (बेलसम); घाांस (ग्रास) वा सकेुको घाँस (हे) काट्ने (मोअसम); शीिमक ८४.३७ का यधत्रावली (मन्शनरी) बाहेकका फुलहरू (एग्स), फलहरू (फु्रट्स) वा अधय कृषि उत्पादनलाई सफागने (न्क्लननङ्ग), छुट्याउने (सोषटमङ्ग) वा वगीकरण गने (ग्रनेिङ्ग) कामका यधत्रहरू (मन्शधस) ।

-शाद्धल भनूम (लौन), नगरोद्यान (पाकम ) वा खेलकूदको मैदान (स्पोट्सम ग्राउण्ि) नननमत्तका लावक यधत्र (घाँस काट्ने: मोअसम) :

8433.11.00 --क्षैनतज समतल घमेुर काट्ने सािन भएको, शन्क्त चानलत (कषटङ्ग निभाइस रोटेषटङ्ग इन होराइजेण्टल प्लेन, पाविम)

8433.19.00 --अधय

(110)

8433.20.00 -अधय घाँस काट्ने (मोअसम), ट्रयाक्टरमा जिान गने कटर बासम समेत

8433.30.00 -अधय घाँस तयार गने (हेमेषकङ्ग) यधत्रावली (मन्शनरी)

8433.40.00 -पराल वा चारा (स्ट्र वा फोिर) नबटा बनाउन ेयधत्र (बेलसम), (षपकअप बेलसम)

-अधय बाली काट्न े(हाभेन्स्टङ्ग) यधत्रावली; दाइँ गने वा गिेा झाने (थ्रनेसङ्ग) यधत्रावली (मन्शनरी):

8433.51.00 --हाभेस्टर-थ्रसेरको सांयोजन (कम्वाइन)

8433.52.00 --अधय थ्रनेसङ्ग मन्शनरी

8433.53.00 --जरा वा गानो (रुट वा ट्यबूर) को बाली सांग्रह गने (हाभेन्स्टङ्ग) यधत्रहरू

8433.59.00 --अधय

8433.60.00 -फुल वा अण्िाहरु (एग्स), फल (फु्रट) वा अधय कृषिजधय उत्पादन सफा गने (न्क्लननङ्ग), छुट्याउन े (सौषटमङ्ग) वा वगीकरण गन (ग्रनेिङ्ग) यधत्रहरु

84.34 दूि दहुनु े यधत्रहरू (नमन्ल्कङ्ग मन्शधस) र दगु्िशाला सम्बधिी यधत्रावली (िेरी मन्शनरी) ।

8434.10.00 -दूि दहुनुे यधत्रहरू (नमन्ल्कङ्ग मन्शधस)

8434.20.00 -दगु्िशाला सम्बधिी यधत्रावली (िेरी मन्शनरी)

84.35 दाखको आसव (वाइन), स्याउको आसव (साइिर), फलको रस (फु्रट जूस) हरू वा यस्तै पेय पदाथमहरू (षवभरेजेज) को उत्पादन (म्यानफु्याक्चर) मा प्रयोग हनुे सांपीिक दाब यधत्रहरू (प्रसेेस), दनलत्र वा पेल्नेयधत्र (क्रससम) र यस्तै यधत्रावली ।

8435.10.00 -यधत्रावली

(111)

84.36 अधय कृषि सम्बधिी (एनग्रकल्चरल), उद्यान कृषि (हषटमकल्चर) सम्बधिी, वाननकी वा वनजङ्गल सम्बधिी (फोरेिी), पांक्षीपालन (पोल्ट्री-षकषपङ्ग) वा मौरी पालन (बी-षकषपङ्ग) सम्बधिी यधत्रावली, यान्धत्रक (मेकाननकल) वा ताप (थममल) उपकरण (इन्क्वपमेण्ट) जिान भएको अांकुरण सांयधत्र (जनममनेशन प्लाण्ट) समेत; पांक्षीहरुको चल्ला काढ्न े र बच्चा हकुामउने यधत्रहरु (पोल्ट्री इधक्यवेुटसम र बू्रिसम) ।

8436.10.00 -जनावरहरूको घाँस चारा (एननमल षफनिङ्ग स्टफ्स) तयार गने यधत्रावली

-पांक्षीपालन यधत्रावली; पांक्षीहरुको चल्ला काढ्न ेबच्चा हकुामउन ेयधत्रहरू (पौल्ट्री इधक्यूबेटसम र बू्रिसं):

8436.21.00 --पोल्ट्री इधक्यूबेटसम र बू्रिसम

8436.29.00 --अधय


-अङ्गहरू (पाटमस)्:

8436.91.00 --पांक्षीपालन (पौल्ट्री षकषपङ्ग) यधत्रावली वा पांक्षीहरूको चल्ला काढ्ने र बच्चा हकुामउने (पोल्ट्री इधक्यूबेटसम र बू्रिसम) को

84.37 बीज (नसि), दाना (ग्रने) वा सकेुको दाल सम्बधिी (लेगनुमनस) वनस्पनतहरू सफा गनम, छुट्याउन वा छाँट्न (सौषटमङ्ग) वा वगीकरण गनम (ग्रनेिङ्ग) नननमत्तका यधत्रहरु; कृषि क्षेत्र षकनसमका (फामम-टाइप मन्शनरी) यधत्रावली बाहेक, पेिण उद्योग (नमनलङ्ग इण्िस्ट्री) मा प्रयोग हनु े वा अन्न (सेररयल्स) वा सकेुको दलहन वनस्पनत (राइि लेगनुमनस; भेन्जटेबल) को काम नननमत्तको यधत्रावली ।

(112)

8437.10.00 -बीज (नसि) दाना (ग्रने) वा सकेुको दलहन वनस्पनत (राइि लेगनुमनस भेन्जटेबल्स) सफा गने, छुट्याउने वा वगीकरण (ग्रनेिङ्ग) गने यधत्रहरू


84.38 प्राणीजधय (एननमल) वा अवाष्पशील वनस्पनत बोसो वा तेल (षफक्स्ि भेन्जटेबल फ्याट वा आयल) को ननष्किमण (एक्सट्रयाक्सन) वा तयार (षप्रपरेशन) गनम नननमत्तको यधत्रावली बाहेक, खाद्य वा पेय (फुि वा नरङ् क) को औद्योनगक नननममत (षप्रपरेशन) वा उत्पादन (म्यानफु्याक्चर) को लानग चाषहने, यस भागमा अधयत्र उल्लेख नभएका वा समावेश नभएका, यधत्रावली (मन्शनरी) ।

8438.10.00 -वेकरी मन्शनरी (पाउरोटी जस्ता खाद्य पररकार सम्बधिी यधत्र) र म्याकरोनी, स्पागटेी वा यस्तै उत्पादनहरू ननमामण गनम (म्यानफु्याक्चर) का लानग चाषहने यधत्रावली

8438.20.00 -नमठाइ (कधफेक्सनरी), कोको वा चकलेट उत्पादन (म्यानफु्याक्चर) नननमत्तका यधत्रावली

8438.30.00 -न्चनी ननमामण (म्यानफु्याक्चर) नननमत्तका यधत्रावली

8438.40.00 -मददरा उत्पादनका यधत्रावली (ब्रअुरी मन्शनरी)

8438.50.00 -मास ु(नमट) वा मासकुो लानग पानलएका घरेल ुपांक्षीको मास ु(पौल्ट्री) तयार गनम नननमत्तका यधत्रावली

8438.60.00 -फलहरु (फु्रट्स), काष्ठफलहरू (नट्स) वा वनस्पनतहरू (भेन्जटेबल्स) तयारी पानम नननमत्तका यधत्रावली

-अधय यधत्रावली (मन्शनरी) :

8438.80.10 ---षट-सषटमङ्ग मेन्शन, नस.षट.नस. मेन्शन, न्चया फरमेन्धटङ्ग मेन्शन, षट-रायर मेन्शन, एल.षट.पी. मेन्शन

(113)

8438.80.90 ---अधय यधत्रावली

84.39 रेशादार कोशमय पदाथमहरू (फाइब्रस सेल्यूलोन्जक म्याटेररयल)को लेदो (पल्प) बनाउन नननमत्तको वा कागत वा कागतगाता (पेपरबोिम) बनाउन वा पररष्करण (षफननन्शङ्ग) नननमत्तका यधत्रावली ।

8439.10.00 -रेशादार कोिमय पदाथमहरू (फाइबस सेल्यलुोन्जक म्याटेररयल) को पल्प वनाउन नननमत्तका यधत्रावली

8439.20.00 -कागज वा कागजगाता (पेपरबोिम) बनाउन नननमत्तका यधत्रावली

8439.30.00 -कागज वा कागजगाता पररष्कार (षफननन्शङ्ग) गनम नननमत्तका यधत्रावली

84.40 पसु्तकको गाता बाधँ्ने (बकु-बाइन्ण्िङ्ग) यधत्रावली (मन्शनरी), पसु्तक नसउने यधत्रहरू (बकु-नसउइङ्ग मन्शधस) समेत ।

8440.10.00 -यधत्रावली (मन्शनरी)

84.41 कागजको पल्प (पेपर पल्प), कागत वा कागतगाता तयार गनम (मेषकङ्ग अप) नननमत्तका अधय यधत्रावली, सबै षकनसमका काट्ने यधत्रहरु (कषटङ्ग मन्शधस) समेत ।

8441.10.00 -काट्न ेयधत्रहरु (कषटङ्ग मन्शधस)

8441.20.00 -थैला (ब्लयाग्स), बोरा (स्याक्स) वा खाम (एनभेलोप) बनाउने यधत्रहरू

8441.30.00 -ढालेर बनाउने (मोन्ल्िङ्ग) बाहेकका, निब्लबा, बट्टा, बक्सा, कधतरु, नली, पीपा (काटोन, बक्स, केस, ट्यूब, रम) वा यस्तै आिानपात्रहरू (कण्टेनसम) बनाउन नननमत्तका यधत्रहरू (मन्शधस)

8441.40.00 -कागतको पल्प (पेपर पल्प), कागत वा कागतगाता (पेपर वा पेपरबोिम) मा ढलान गरी सामान बनाउन (मोन्ल्िङ्ग आषटमकल्स) नननमत्तका यधत्रहरु

(114)


84.42 पाताहरू (प्लेट्स), बेलनहरू (नसनलधिसम) वा अधय मरुण अवयवहरू तयार गनम वा बनाउनका लानग चाषहने यधत्रावली, औजार र उपकरणहरू (शीिमक ८४.५६ देन्ख ८४.६५ सम्मका यधत्र र औजारहरू बाहेक); पाताहरू (प्लेट्स), बेलनहरू (नसनलधिसम) र अधय मरुण अवयवहरू; मरुण प्रयोजनका लानग तयार पाररएका पाताहरू (प्लेट्स), बेलनहरू (नसनलधिसम) र नलथोग्राषफक स्टोनहरू (उदाहरणको लानग समतल पाररएको (प्लेण्ि), कन्णकाषङ्कत (ग्रणे्ि) वा चम्काइएको (पोनलश्ि) ।

8442.30.00 -यधत्रावली, औजार (एपरेटस) र उपकरण (इन्क्वपमेण्ट)

84.43 प्लेटहरू, नसनलण्िरहरू र शीिमक ८४.४२ का छपाइका अधय उपादानहरूद्वारा मरुण कायमको लानग प्रयोग हनु ेछाप्ने (मरुण) यधत्रावली; अधय मरुण यधत्रहरू, प्रनतनलषप उताने यधत्रहरू, र फ्याक्स गने यधत्रहरू, सांयोन्जत भएका वा नभएका; नतनका अङ्गहरू र सहायक वस्तहुरू (पाटमस ्एण्ि एसेसररज) ।

-प्लेटहरू, नसनलण्िरहरू र शीिमक ८४.४२ का छपाईका अधय उपादानहरूद्वारा मरुण कायमको लानग प्रयोग हनुे छाप्ने (मरुण) यधत्रावली:

8443.11.00 --अफसेट मरुण यधत्रावली, ररल फेि

8443.12.00 --अफसेट मरुण यधत्रावली, शीट फेि (कागतको ताउमा छाप्ने), कायामलय प्रकारको (अषफस टाइप) (नदोबाररएको अवस्थामा एकापषट्ट २२ से.नम.भधदा बढी नभएको र अकोपषट्ट ३६ से.नम. भधदा बढी नभएको ताउ (सीट) हरू प्रयोग हनुे)

8443.13.00 --अधय अफसेट मरुण यधत्रावली

(115)

8443.14.00 --लेटर प्रसे षप्रन्धटङ्ग मन्शनरी, ररल फेि, फ्लेक्सोग्राषफक षप्रन्ण्टङ्ग बाहेक

8443.15.00 --लेटर प्रसे षप्रन्धटङ्ग मन्शनरी, ररल फेि बाहेक, फ्लेक्सोग्राषफक षप्रन्ण्टङ्गबाहेक

8443.16.00 --फ्लेक्सोग्राषफक षप्रन्ण्टङ्ग मन्शनरी

8443.17.00 --उत्कीणमन मरुण यधत्रावली (ग्रावअुर षप्रन्ण्टङ्ग मन्शनरी)

8443.19.00 --अधय

84.44 8444.00.00 मानव नननममत (म्यान-मेि) वयनीय पदाथम (टेक्सटाइल म्याटेररयल) लाई नन:िवण वा उत्सारण गने (एक्स्ुनिङ्ग), आहरण वा ननकिमण (रइङ्ग) गने, खस्रो बनावटको लानग प्रकृया गने (टेक्सचररङ्ग) वा काट्न े(कषटङ्ग) काम नननमत्तका यधत्रहरू ।

84.45 वयनीय रेशाहरू (टेक्सटाइल फाइबसम) तयार पाने (षप्रपेयररङ्ग) यधत्रहरू, कात्ने (न्स्पननङ्ग), दोहोरो पाने (िबनलङ्ग) वा बटाने (ट्वीन्स्टङ्ग) यधत्रहरू र वयनीय िागो (टेक्सटाइल यानम) उत्पादन गनम नननमत्तका अधय यधत्रावली; टेक्सटाइल ररनलङ्ग वा वाइन्ण्िङ्ग (वेफ्ट वाइन्ण्िङ्ग समेत) यधत्रहरू र शीिमक ८४.४६ वा ८४.४७ का यधत्रहरूमा प्रयोग गनम वयनीय िागो (टेक्सटाइल यानम) तयार पाने काम नननमत्तका यधत्रहरु ।

-वयनीय रेशा (टेक्सटाइल फाइवसम) तयार गने यधत्रहरू :

8445.11.00 --कानिङ्ग मन्शधस

8445.12.00 --कौन्म्वङ्ग मन्शधस (कोने यधत्र)

8445.13.00 --रइङ्ग वा रोनभङ्ग मन्शधस

8445.19.00 --अधय

(116)

8445.20.00 -वयनीय वस्त ुकात्न े(टेक्सटाइल न्स्पननङ्ग) यधत्रहरू

8445.30.00 -वयनीय वस्त ु दोहोरो पाने (िबनलङ्ग) वा बटाने (ट्वीन्स्टङ्ग) यधत्रहरू

8445.40.00 -टेक्सटाइल वाइन्ण्िङ्ग (वेफ्ट-वाइन्ण्िङ्ग समेत) वा ररनलङ्ग मन्शनहरू

8445.90.00 -अधय

84.46 बनेु्न यधत्रहरु (षवनभङ्ग मन्शधस) (करघा: लूम्स) ।

8446.10.00 -३० से.मी. भधदा कम चौिाइ भएको कपिा (फ्यानब्रक्स) बनु्नको लानग

-३० से.मी. भधदा बढी चौिाइ भएको कपिा बनु्नको लानग, थरुी-षकनसमको (शटल टाइप):

8446.21.00 --शन्क्तचानलत करघा (पावर लूम)

8446.29.00 --अधय

8446.30.00 -३० से.मी. भधदा बढी चौिाइ भएको कपिा बनु्नको लानग, थरुीहीन षकनसमको (शटललेस टाइप)

84.47 ननषटङ मन्शधस, न्स्टच बौन्ण्िङ्ग मन्शधस र िात ु वा रेशमको तार नमन्ित िागो (नगम्प्ि यानम), टूल (सूक्ष्म रेशमी जाली), षफता (लेस), कारचोपी (इम्ब्राइिरी), शोभोपकरण (षट्रनमङ्गस), रेशमी पट्ट (बे्रि) वा जाली (नेट) बनाउन नननमत्तका यधत्रहरु र गचु्छादार बनाउन (टन्फ्टङ्ग) नननमत्तका यधत्रहरु।

-सकुम लर ननषटङ मन्शधस :

8447.11.00 --बेलन (नसनलण्िर) को ब्लयास (िायनमटर) १६५ मीमी भधदा बढी नभएको

8447.12.00 --बेलन (नसनलण्िर) को ब्लयास (िायनमटर) १६५ मीमी भधदा बढी भएको

(117)

8447.20.00 -फ्ल्याट ननषटङ्ग मन्शधसस न्स्टच बौन्ण्िङ्ग मन्शधस

8447.90.00 -अधय

84.49 8449.00.00 टुक्रा (थान) (इन द षपस) वा आकृनतमा (इन शेप्स) भएका जमोठ (फेल्ट) वा ननउभेधसको ननमामण (म्यानफु्याक्चर) वा पररष्करण (षफननन्शङ्ग) नननमत्तका यधत्रावली (मन्शनरी), फेल्ट ह्याट्स बनाउनको लानग चाषहने यधत्रावली समेत; ह्याटहरू बनाउनको लानग ब्ललौकहरू ।

2558449.00.10 ---फेस मास्क बनाउने मेन्शन

2568449.00.20 ---अधय मेन्शन

2578449.00.90 ---पाटमपजुाम

84.51 वयनीय (टेक्सटाइल) िागोहरू (यानमस)्, कपिाहरू (फ्यानब्रक्स) वा कपिा पदाथमका तयारी सामानहरू (मेि अप टेक्सटाइल आषटमकल्स), िनु (वान्शङ्ग), सफा गनम (न्क्लननङ्ग), ननचोनम (ररङ्गनगङ्ग), सकुाउन (राइङ्ग), इस्तरी गनम (आइरननङ्ग), प्रनेसङ्ग (फ्यून्जङ्ग प्रसेहरू समेत) गनम, अषवरां न्जत गनम (न्ब्ललन्चङ्ग), रां न्जत गनम (िाइङ्ग), पररष्करण गनम (रेनसङ्ग) षफननन्शङ्ग), लेपन गनम (कोषटङ्ग) वा सांनसक्त गनम (इन्म्प्रग्नेषटङ्ग) नननमत्तका यधत्रावली मन्शनरी, (शीिमक ८४.५० का यधत्रहरू बाहेक) र नलनोनलयम जस्ता कृनत्रम आच्छादन (फ्लोर कभररङ्गस) हरूको ननमामण (म्यानफु्याक्चर) मा प्रयकु्त तलवस्त्र (बेस फ्यानब्रक) वा अधय आिार (सपोटम) मा लेदो (पेस्ट) को लेप गनम नननमत्तका यधत्रहरू; ताधतव (टेक्सटाइल), कपिाहरू (फ्यानब्रक) ररलमा बेने (ररनलङ्ग), ररलबाट फुकाउने (अनररनलङ्ग), पट्याउन े(फोन्ल्िङ्ग), काट्ने (कषटङ्ग) वा नछरदार बटु्टा पाने (षपङषकङ्ग) नननमत्तका यधत्रहरू ।

-सकुाउने (शोिक) यधत्रहरू :

(118)

8451.29.00 --अधय

8451.30.00 -इस्तरी गने यधत्र र प्रसेहरू (फ्यून्जङ्ग प्रसेहरू समेत)

8451.40.00 -िनुे (वान्शङ्ग), षवरां न्जत गने (न्ब्ललन्चङ्ग) वा रां न्जत गने (िाइङ्ग) यधत्रहरू

8451.50.00 -कपिालाई ररलमा बेने (ररनलङ्ग), ररलबाट फुकाउन े(अनररनलङ्ग), पट्टयाउने (फोन्ल्िङ्ग), काट्ने (कषटङ्ग) वा नछरदार बटु्टा पाने (षपङषकङ्ग) नननमत्तका यधत्रहरू


84.52 नसउने कल (सीउइङ्ग मशीन), शीिमक ८४.४० को पसु्तक नसउन े (बकुसीउइङ्ग) कल (मशीन) बाहेक नसउने कलको लानग षवशेि रूपले अनभकन्ल्पत (निजाइण्ि) फननमचर, आिारहरू (बेसेस) र ढकनी (कभसम) हरू; नसउने कलको नसयो (सीउइङ्ग मन्शन ननिल्स) हरू ।

-अधय नसउन ेकलहरू:

8452.21.00 --स्वचानलत इकाईहरू (अटोमेषटक यूननट्स)

8452.29.00 --अधय

84.53 काँचो छाला (हाइड्स, न्स्कधस) वा पाको छाला (लेदर) तयार गने (षप्रपेयररङ्ग), प्रशोिन गने (ट्याननङ्ग) वा सोको काम गने (वषकम ङ्ग) वा काँचो छाला (हाइड्स, न्स्कधस) वा पाको छाला (लेदर) का पाउपोश वा अधय वस्तहुरु बनाउने वा मममत गने यधत्रावली (मन्शनरी), नसउने कल बाहेक ।

8453.10.00 -काँचो छाला (हाइड्स, न्स्कधस) वा पाको वा पररष्कृत छाला (लेदर) तयार गनम (षप्रपेयररङ्ग), प्रशोिन गनम (ट्याननङ्ग) वा सोको काम गनम नननमत्तका यधत्रावली (मन्शनरी)

8453.20.00 -पाउपोश बनाउन वा मममत गनम नननमत्तका यधत्रावली

(119)


84.54 िातकुमम (मेटालजी) मा वा िातकुो ढलाई कारखाना (फाउण्री) हरूमा प्रयोग हनुे खालका, सांपररवतमकहरू (कधभटमसम), िािूहरू (ल्यािल्स), िातकुा नसल्ली वा ईटहरू (इनगौट) बनाउने साांचाहरू (मौल्ड्स) र ढलाइ गने (कान्स्टङ्ग) यधत्रहरू (मन्शधस) ।

8454.10.00 -सांपररवतमकहरू (कधभटमसम)

8454.20.00 -िातकुा नसल्ली वा ईट बनाउन े साांचाहरु (इनगौट मोल्ड्स)

8454.30.00 -िातकुा ढलाई गने यधत्रहरू (काषष्टङ्ग मन्शधस)

84.55 िात ु बेलन गने (मेटलरोनलङ्ग) कारखानाहरु (नमल्स) र नतनका लानग चाषहने वेलनहरू (रोल्स) ।

8455.10.00 -नल कारखाना (ट्यूब नमल्स) हरू

-अधय वेलन गने कारखानाहरू (रोनलङ्ग नमल्स):

8455.21.00 --ताप (हौट) वा ताप र शीतको सांयोजन (कन्म्बनेशन हौट एण्ि कोल्ि)

8455.22.00 --न्शत (कोल्ि)

8455.30.00 -बेलन कारखाना (रोनलङ्ग नमल) को बेलनहरू (रोल्स)

84.56 पदाथमको अपसारण (ररमभुल) द्वारा, लेजर वा अधय प्रकाश वा फोटोन षकरण (नबम) द्वारा, अल्ट्रासोननक, एलेक्ट्रोनिस्चाजम, षवद्यतु-्रसायन (एलेक्ट्रो-केनमकल), एलेक्ट्रोन षकरण (नबम), आयोननक-नबम वा प्लाज्मा आकम प्रकृयाहरूद्वारा कुनै पनन पदाथमको काम गने यधत्रऔजारहरू (मशीन टुल्स); वाटर-जेट कषटङ मेन्शन ।

-लेजर वा अधय प्रकाश वा फोटोन षकरण प्रकृयाहरुद्वारा सञ्चानलत

(120)

8456.11.00 --लेजरद्वारा सञ्चानलत

8456.12.00 --अधय प्रकाश वा फोटोन षकरण प्रकृयाहरूद्वारा सञ्चानलत

8456.20.00 -अल्ट्रासोननक प्रकृयाद्वारा सञ्चानलत

8456.30.00 -इलेक्ट्रो-निस्चाजम प्रकृयाद्वारा सञ्चानलत

8456.40.00 -प्लाज्मा आकम प्रकृयाहरूद्वारा सञ्चानलत

8456.50.00 -वाटर-जेट कषटङ्ग मेन्शनहरू

8456.90.00 -अधय

84.57 िातमुा काम गने मन्शननङ्ग सेण्टरहरु, यूननट कधस्ट्रक्सन मन्शनहरु (नसङ्गल स्टेशन) र मन्ल्टस्टेशन ट्राधसफर मन्शनहरू ।

8457.10.00 -मन्शननङ्ग सेण्टरहरू

8457.20.00 -यूननट कधस्ट्रक्सन यधत्रहरू (नसांगल स्टेशन)

8457.30.00 -मल्टीस्टेसन ट्राधसफर यधत्रहरू

84.58 िात ु (मेटल) मा भएका फोहर मैला र दागहरू हटाउन (ररमनुभङ्ग मेटल) नननमत्तका लेथहरु (टननमङ्ग सेण्टसम समेत) ।

-समतल (होराइजेण्टल) लेथहरू:

8458.11.00 --साांन्ख्यक रुपले ननयन्धत्रत (धयूमेररकली कण्ट्रोल्ि)

8458.19.00 --अधय

-अधय लेथहरू:

8458.91.00 --साांन्ख्यक रूपले ननयन्धत्रत (धयूमेररकली कण्ट्रोल्ि)

8458.99.00 --अधय

(121)

84.59 शीिमक ८४.५८ को लेथहरू (खराद) (टननमङ्ग सेण्टर लगायत) बाहेक, िातकुो दागहरू सफा गरी उन्जल्याएर छेड्न े (नरनलङ्ग), प्वाल पाने बोररङ्ग), चम्काउन े(नमनलषङ्ग), पेंच वा घाट बनाउने (थ्रनेिङ्ग वा ट्याषपङ्ग) कायम नननमत्तका यान्धत्रक औजारहरू (मन्शन-टुल्स) (वे-टाइप यूननट हेि मन्शन समेत)।

8459.10.00 -वे-टाइप यूननट हेियधत्र (मन्शन)

-अधय छेदक यधत्रहरू (नरनलङ्ग मन्शधस):


8459.29.00 --अधय

-अधय छेड्न ेचम्काउन े(बोररङ्ग–नमनलङ्ग) यधत्रहरु :


8459.39.00 --अधय

-अधय प्वाल पाने (बोररङ्ग) यधत्रहरू (मन्शन) :


8459.49.00 --अधय

-नन-टाइप, नमनलङ्ग मन्शनहरू :


8459.59.00 --अधय

-अधय नमनलङ्ग मन्शनहरू:


8459.69.00 --अधय

8459.70.00 -भाले पोथी पेंच काट्ने वा घाट बनाउने अधय यधत्रहरु (थ्रनेिङ्ग वा ट्याषपङ्ग मन्शधस)

(122)

84.65 काठ (उि), ककम , हाि (बोन), किा रबर, किा प्लान्स्टक वा यस्तै किा पदाथमको काम गनम नननमत्तका यान्धत्रक औजारहरू मन्शन-टुल्स) (षकला ठोक्न े(नेनलङ्ग), मनसनो तारको नसलाइ (स्टेपनलङ्ग), सरेसले टाांस्न े (ग्लूइङ्ग) वा अधय षकनसमबाट सांयोजन गने (अदरवाइज एसेम्बनलङ्ग) कामका यधत्रहरू समेत ।

-अधय :

8465.92.00 --रण्िा गने वा समतल गने (प्लेननङ्ग), नमनलङ्ग वा मोन्ल्िङ्ग (कषटङ्ग गरेर) मन्शनहरू

84.70 8470.90.00 -क्यास मेन्शन

84.74 ठोस (चणूम (पाउिर) वा लेदो (पेष्ट) समेत रुपमा भएका, माटो (अथम), पत्थर (स्टोन), िाउहरु (ओसम) वा अधय िान्त्वक तत्वहरू (नमनरल सव्स्टाधसेज) लाई छुट्याउने (सौषटमङ्ग), छान्न े (न्स्क्रननङ्ग), अलग गने (सेपरेषटङ्ग), िनुे (वान्शङ्ग), पेल्ने (क्रन्शङ्ग), षपांध्न े(ग्राइन्ण्िङ्ग), नमसाउने (नमन्क्सङ्ग) वा मछु न े (नननिङ्ग) नननमत्तका यधत्रावली; चणूम वा लेदो (पाउिर वा पेस्ट) रुपमा (भएको) ठोस खननज इधिनहरू (सोनलङ्ग नमनरल फ्यूएल्स), न्चननयाँ माटाको लेदो (सेरानमक पेष्ट), किा नभैसकेको नसमेण्ट (अनहािेण्ि नसमेण्ट), प्लाष्टर पदाथमहरू (प्लाष्टररङ्ग म्याटेररयल्स) वा अधय खननज उत्पादनहरुलाई एकनत्रत गनम (एग्लोमरेषटङ्ग), आकार ददन (शेषपङ्ग) वा ढलान गनम (मौन्ल्िङ्ग) नननमत्तका यधत्रावलीहरु; बालवुा (स्याण्ि) को ढलान गने साांचोहरू (फाउण्री मोल्ड्स) बनाउने यधत्रहरू ।

8474.10.00 -सोषटमङ्ग, न्स्क्रननङ्ग, सेपरेषटङ्ग वा वान्शङ्ग मन्शनहरू

8474.20.00 -क्रन्शङ्ग वा ग्राइन्ण्िङ्ग मन्शनहरू

-नमन्क्सङ्ग वा नननिङ्ग मन्शनहरू:

8474.31.00 --कां क्रीट वा मोटार नमक्सरहरू

(123)

8474.32.00 --षवटुनमनसाथ खननज तत्वहरू नमिण गने यधत्रहरू

8474.39.00 --अधय


84.75 वैद्यनुतक (इलेन्क्ट्रक) वा इलेक्ट्रोननक दीषपका (ल्याम्प), ननलका (ट्यूब) वा भाल्भ वा दीनप्तकां द (फ्ल्यास बल्ब: न्चम) हरूलाई काँचको खोल (ग्लास इनभेलप) नभत्र जिान (एसेन्म्ब्ललङ्ग) नननमत्तका यधत्रहरू; काँच वा काँचका सामान ननमामण (म्यानफु्याक्चर) वा तापकायम (हौट वषकम ङ्ग) नननमत्तका यधत्रहरू ।

8475.10.00 -इलेन्क्ट्रक वा इलेक्ट्रोननक ल्याम्पहरू, ट्यूबहरु वा भाल्भहरू वा फ्ल्याशबल्बहरुलाई काँचको खोल (ग्लास इनभेलप्स) हरू नभत्र जिान (एसेम्बनलङ्ग) नननमत्तका यधत्रहरू

-काँच वा काँचका सामान (ग्लास वा ग्लासवेयर) ननमामण (म्यानफु्याक्चर) वा ताप कायम (हौट वषकम ङ्ग) नननमत्तका यधत्रहरू:

8475.21.00 --चक्षुस-तधत ु वा काँचका तधत ु (ओन्प्टकल फाइवसम) र त्यसको पूवमरुप (षप्रफौमम) बनाउन नननमत्तका यधत्रहरू

8475.29.00 --अधय

8475.90.00 -अधय

84.77 यस भागका अधयत्र उल्लेख नभएका वा समावेश नभएका, रबर वा प्लाषष्टकको काम गनम (वषकम ङ्ग) नननमत्तका वा यी पदाथमहरूका उत्पादनहरू (प्रोिक्ट्स) को ननमामण (म्यानफु्याक्चर) नननमत्तका यधत्रावली (मन्शनरी) ।

8477.10.00 -इधजेक्सन-मौन्ल्िङ्ग मन्शनहरू

8477.20.00 -एक्सटुिसम

(124)

8477.30.00 -ब्ललो-मोन्ल्िङ्ग मन्शनहरू

8477.40.00 -भ्याकुअम मोन्ल्िङ्ग मन्शनहरु र अधय थमोफोनममङ्ग मन्शनहरू

-ढलान गनम (मौन्ल्िङ्ग) नननमत्तका वा अधय ढांगबाट बनाउने(अदरवाइज फोनममङ्ग) अधय यधत्रावली:

8477.51.00 --हावादारी (धयूम्याषटक) टायरहरु ढलान गनम (मोन्ल्िङ्ग) वा पनु: तला (पैतला) हाल्न (ररषट्रनिङ्ग) वा नभत्री ट्यूबहरू ढलान गनम वा अधय ढांगबाट बनाउन (अदरवाइज फोनममङ्ग) को लानग

8477.59.00 --अधय


84.78 सूती वा तमाख ु तयार गनम वा बनाउन (षप्रपयररङ्ग वा मेषकङ्गअप) नननमत्तको यधत्रावली (मन्शनरी) यस भागमा अधयत्र उल्लेख नभएका वा समावेश नभएका ।

8478.10.00 -यधत्रावली (मन्शनरी)

84.79 यस भागको अधयत्र उल्लेख नभएका वा समावेश नभएका, व्यन्क्तगत कायम (इन्धिनभजअुल फङ्कसधस) भएका यधत्रहरू र यान्धत्रक सानित्रहरु (मेकाननकल अप्लायधसेस) ।

8479.10.00 -सावमजननक ननमामण (पन्ब्ललक वक्सम), भवन ननमामण (नबन्ल्िङ्ग) वा यस्तै कायम नननमत्तका यधत्रावली

8479.20.00 -प्राणीको वा अवाष्पशील (षफक्स्ि) वानस्पनतक बोसो वा तेल तयार गने (षप्रपेरेशन) वा ननष्किमण (एक्सट्राक्सन) नननमत्तका यधत्रावली

8479.30.00 -काठ (उि) वा अधय काष्ठीय (नलन्ग्नयस) पदाथमहरुका पाषटमकल बोिम वा फाइबर नबन्ल्िङ्ग बोिम ननमामण (म्यानफु्याक्चर) नननमत्तका प्रसे (दावक यधत्र) हरू र काठ वा ककम को उपचार नननमत्तका यधत्रावली

(125)

8479.40.00 -िोरी रस्सा बनाउन े(रोप वा केवल-मेषकङ्ग) यधत्रहरू तार बनाउने यधत्र

-अधय यधत्रहरू र यान्धत्रक उपकरणहरू :

8479.81.00 --िातकुो उपचार (षट्रषटङ्ग) को लानग, तारको कुण्िली बेने वैद्यनुतक यधत्र (इलेन्क्ट्रक वायर क्वाइल (वाइण्िसम) समेत

8479.82.00 --नमन्क्सङ्ग, नननिङ्ग, क्रन्शङ्ग, ग्राइन्ण्िङ्ग, न्स्क्रननङ्ग, नसन्फ्टङ्ग, होमोजेनाइन्जङ्ग, इमन्ल्सफाइङ्ग वा स्टररङ्ग मन्शनहरू

--अधय :

8479.89.10 ---सावनु उद्योगको मेन्शनरी

8479.89.20 ---नसमेधस नसनलङ षफनलङ मेन्शन

8479.89.30 ---फोहरमैला प्रशोिन गरी पनुोः उत्पादन गने मेनसनरी

2588479.89.40 ---गावेज कम्प्याक्टर मेन्शन

8479.89.50 ---औििी उत्पादन गने मेनसनरी

2598479.89.७0 ---जैवीक ईधिन उत्पादन गने मेनसनरी

2608479.89.८0 ---जटु वा कपिाबाट झोला उत्पादन गने मेनसनरी

84.80 िात ु ढलाइशाला (फाउण्री) को लानग ढलाइका बक्साहरु (मोन्ल्िङ्ग बौक्सेस); मोल्ि बेसहरु; ढलाइ नमूनाहरु (मौन्ल्िङ्ग प्याटधसम); िात,ु मेटल कारबाइड्, काँच, खननज पदाथमहरु, रबर वा प्लाषष्टक ढाल्न ेसाँचोहरु (मोल्ड्स) (िातकुो नसनलका (इनगौट) ढाल्न ेसाांचो बाहेक) ।

8480.10.00 -मेटल फाउण्रीको लानग मोन्ल्िङ्ग बक्सहरू

8480.20.00 -मोल्िबेसहरू

8480.30.00 -मोन्ल्िङ्ग प्याटधसम

(126)

-िात ु वा िातकुो कावामइिका नननमत्तका साँचो (मोल्ि) हरू:

8480.41.00 --अधत:क्षेप (इधजेक्सन) वा सांपीिन (कम्प्रशेन) षकनसम (टाइप) को

8480.49.00 --अधय

8480.50.00 -काँच नननमत्तको ढाल्ने साँचो (मोल्ड्स)

8480.60.00 -खनीज पदाथमहरु नननमत्तको ढलाइको साँचो (मोल्ड्स)

-रबर वा प्लाषष्टक नननमत्तको ढलाइको साँचो (मोल्ड्स) :

8480.71.00 --इधजेक्सन वा कम्प्रसेन टाइप्स

8480.79.00 --अधय

85.02 इलेन्क्ट्रक जेनेरेषटङ्ग सेटहरु र रोटरी कधभटमरहरु

-अधय जेनेरेषटङ्ग सेटहरुोः

850२.३१.00 --हावाबाट षवद्यतु उत्पादन गने हावा नमलका एसेसररज र पाटमपूजाम

85.03 शीिमक 85.01 वा 85.02 को मेन्शनमा मखु्यतया वा सम्पूणम रुपले प्रयोग गनमयोग्य पाटमपूजामहरु।

8503.00.10 ---हावाबाट षवद्यतु उत्पादन गने हावा नमलका एसेसररज र पाटमपूजाम

85.04 षवद्यतुका ट्राधसफममरहरु, स्ट्याषटक कधभटमसम (जस्तै- रेक्टीफायर) र इण्िक्टर ।

8504.40.९0 ---सोलार चाजम कधट्रोलर, 80 प्रनतशतभधदा बढी क्षमता भएको सोलार इधभटमर ।

26185.14 2628514.30.10 -शवदाह मेन्शन

(127)

85.41

िायोड्स, ट्रान्धजष्टर र यस्तै सेमी कण्िक्टर-निभाइसेस; पेनेल्सको रुपमा बनाएको वा मोड्युल्सको रुपमा बनाएको वा नबनाएको फोटो सेधसेषटभ (प्रकाशग्राही) सेमी-कण्िक्टर निभाइसेस फोटो भोल्ट्याक सेल समेत; लाइट इनमषटङ िायोड्स (एल.इ.िी.) माउण्टेि षपजो-इलेन्क्ट्रक षक्रष्टल ।

8541.40.00 -सोलार प्यानल र मोड्युल

87.02 राइभर समेत १० वा सो भधदा बढी यात्रहुरू बोक्न ेमोटर गािीहरू ।

-कम्प्रसेन-इन्ग्नसन इधटरनल कम्बसन षपष्टोन इन्धजन (निजेल वा अिम निजेल) मात्र भएको :

2638702.10.49 ----एम्बलेुधस र शव वाहन

-कम्प्रसेन–इन्ग्नसन इधटरनल कम्बसन षपष्टोन इन्धजन (निजेल वा अिम निजेल) र िक्का ददने षवद्यतुीय मोटर दबैु भएको :


-स्पाकम -इन्ग्नसन इधटरनल कम्बसन रेनसप्रोकेषटङ्ग षपष्टोन इन्धजन र िक्का ददने षवद्यतुीय मोटर दबैु भएको:


-िक्का ददन ेषवद्यतुीय मोटर मात्र भएको :


-अधय :


87.03 मूलत: माननसको यातायातको लानग बनकेा मोटर कारहरु र अधय मोटर गािीहरू (शीिमक ८७.०२ बाहेकका), स्टेसन वागने र रेसीङ कार समेत ।

(128)

-अधय गािीहरु, स्पाकम -इन्ग्नसन इधटरनल कम्बसन रेसीप्रोकेषटङ षपष्टोन इन्धजन मात्र भएको :

--नसनलण्िर क्षमता १,००० सी.सी. ननाघेको:


2698703.22.90 ---नसनलण्िर क्षमता १,००० सी.सी. नाघकेो तर १,५०० सी.सी. ननाघकेो एम्वलेुधस र शव वाहन

2708703.23.19 ----नसनलण्िर क्षमता १,५०० सी.सी. नाघकेो तर 2,००० सी.सी. ननाघकेो एम्वलेुधस र शव वाहन

2718703.23.29 ----नसनलण्िर क्षमता 2,0०० सी.सी. नाघकेो तर 2,5०० सी.सी. ननाघकेो एम्वलेुधस र शव वाहन

2728703.23.39 ----नसनलण्िर क्षमता 2,5०० सी.सी. नाघकेो तर 3,0०० सी.सी. ननाघकेो एम्वलेुधस र शव वाहन

2738703.24.90 ---नसनलण्िर क्षमता ३,००० सी.सी. नाघकेो एम्वलेुधस र शव वाहन

-कम्प्रसेन-इन्ग्नसन इधटरनल कम्बसन षपष्टोन इन्धजन (निजेल वा अिम निजेल) भएका अधय गािीहरू :

2748703.31.90 ---नसनलण्िर क्षमता १,५०० सी.सी. ननाघकेो एम्वलेुधस र शव वाहन

2758703.32.19 ----नसनलण्िर क्षमता १,५०० सी.सी. नाघेको तर २,0०० सी.सी. ननाघेको एम्वलेुधस र शव वाहन

2768703.32.29 ----नसनलण्िर क्षमता 2,0०० सी.सी. नाघेको तर २,५०० सी.सी. ननाघेको एम्वलेुधस र शव वाहन

2778703.33.90 ---नसनलण्िर क्षमता २,५०० सी.सी. नाघेको एम्वलेुधस र शव वाहन

-अधय गािीहरु, िक्का ददने षवद्यतुीय मोटर मात्र भएको:

(129)

87.05 मूलत: व्यन्क्त वा वस्तहुरूको यातायातका लानग बनाइएका बाहेकका खास उद्देश्यका मोटर गािीहरू (जस्तै अवरोि गने लहरी (बे्रक िाउन लरी), के्रन लहरीहरू, दमकलहरू (फायर फाइषटङ्ग भेइकल), कां षक्रट नमिण लहरी, सिक बढाने कामका लहरीहरू, स्प्रइेङ लहरीहरू, घमु्ती, वकम सप, घमु्ती रेनियोलोन्जकल इकाईहरू ।

8705.30.00 -दमकलहरू (फायर फाइषटङ भेइकल)

87.06 शीिमक ८७.०१ देन्ख ८७.०५ सम्मको मोटर गािीका लानग इन्धजनसांग जोनिएका चेनसस ।

8706.00.50 ---षवद्यतुीय मोटरबाट चल्न ेटेम्पोको चेनसस

88.02 अधय वाययुान (एयरक्राफ्ट) (उदाहरणको लानग, हेनलकोप्टरहरु, हवाइजहाज (एरोप्लेन) हरू); अधतररक्षयान (स्पेसक्राफ्ट) (उपग्रह)(स्याटेलबाइट) समेत र ग्रहानपुथ (सवोषवमटल) र अधतररक्षयान (स्पेसक्र्याफ्ट) प्रक्षेपण वाहनहरू (लाउञ्च भेषहकल्स) ।

-हेनलकोप्टरहरू :

8802.11.00 --सामान नहाल्दाको (हेनलकोप्टरको मात्र) तौल २,००० के.जी. ननाघेको

8802.12.00 --सामान नहाल्दाको (हेनलकोप्टरको मात्र) तौल २,००० के.जी. नाघेको

8802.20.00 -हवाइजहाज र अधय वाययुान, सामान नहाल्दाको तौल २,००० के.जी. ननाघेका

8802.30.00 -हवाइजहाज र अधय वाययुान, सामान नहाल्दाको तौल २,००० के.जी. नाघकेो तर १५,००० के.जी. ननाघेको

(130)

8802.40.00 -हवाइजहाज र अधय वाययुान, सामान नहाल्दाको तौल १५,००० के.जी. नाघेको

88.05 हवाइजहाज उिाउने नगयर; िेक-एरेष्टर वा यस्तै नगयर; उिान अभ्यास सम्बधिी सामान (ग्राउण्ि फ्लाइङ्ग टे्रनर); मानथ उन्ल्लन्खत सामानहरूका पाटमपूजामहरु ।

8805.10.00 -हवाइजहाज उिाउने नगयर र नतनका पाटमपूजामहरू; िेक एरेष्टर वा त्यस्तै नगयर र नतनका पाटमपूजामहरू

(आ) अधय वस्त ुतथा सेवाहरू

१. शीत भण्िारले उपलब्लि गराउने कृषि पैदावार भण्िारण सेवा 278१क. उपशीिमक 8479.89.60 मा पने साइलो र साइलोमा गररने कृषि पैदावार

भण्िारण बापतको सेवा।

२. हलुाक सेवा (नेपाल सरकारबाट सञ्चानलत मात्र)

(क) न्चठीपत्र, पैसा तथा पनुलधदा पररवहन वा हस्ताधतरण सम्बधिी सेवा ।

(ख) न्चठीपत्र, पैसा तथा पनुलधदा पररवहन हस्ताधतरण सम्बधिी सेवाको लानग आवश्यक पने अधय सेवाहरू ।

३. नेपाल सरकार, प्रदेश वा स्थानीय तहद्वारा प्रदान गने सेवाहरू ।

४. षवत्तीय सेवा, जीवन बीमा सेवा, दघुमटना वीमा‚ स्वास्थ्य वीमा‚ पनुबीमा सेवा, कृषि बाली बीमा, फलफुल बीमा, मौरी बीमा, पश ुबीमा, पांक्षी बीमा, मत्स्य बीमा, 279लघ ुबीमा, समाशोिन गहृ (न्क्लयररङ्ग हाउस) सेवा, मरुा हस्ताधतरण (मनन ट्राधसफर), 280 मरुा सटही (मनन एक्सचेि)‚ स्वीफ्ट सेवा‚ हायर पचेज कारोबार‚ ननक्षेप तथा कजाम सरुक्षण सेवा, पूजँी बजार व्यवसाय, नितोपत्र व्यवसाय, मचेधट बैंषकङ्ग व्यवसाय, कमोनिटी फ्यूचर माकेट र नितोपत्र तथा कमोनिटी दलाल व्यवसाय।

५. नेपालमा षवद्यतुीय ररक्सा उत्पादन गने उदे्दश्यले दताम भएका उद्योगले आफ्नो उत्पादन प्रयोजनका लानग पैठारी गने षवद्यतुीय ररक्सामा प्रयोग हनुे शीिमक ८७.08 अधतगमतका पाटमपूजाम र सहायक सामग्री ।

(131)

६. वैकन्ल्पक ऊजाम प्रवमद्धन केधरको नसफाररसमा पैठारी हनुे 281...... 282सौयम शन्क्तबाट षवद्यतु उत्पादन गनम र सौयम उजामबाट मात्र सञ्चालन हनुे तथा सौयम ताप उजाम उत्पादनमा प्रयोग हनुे ननम्न उपशीिमकमा पने वस्तहुरुोः 283...... (क) ७४१०.२१.००, ७६०७.१९.००, ८४०३.१०.००, ८४०३.९०.००,

८४१२.८०.००, 284........... ८४१९.३१.००, 2858516.60.11, 8516.60.1२ र 8516.60.19

(ख) 286सौयम टुकीमा प्रयोग हनु े १२ भधदा कम भोल्ट र १० भधदा कम एन्म्पएर क्षमताका उपशीिमक ८507.60.०० मा पने नलनथयम आयन ब्लयाट्री।

7. उद्योग षवभागको नसफाररसमा जटु उद्योगले आफ्नो उद्योगको सञ्चालनको लानग पैठारी गने स्पेयर पाट्सम।

8. ऊनी गलैंचा तथा गलैंचाको ऊनी िागो कताई, रङ्गाई, िलुाई र बनुाई।

9. स्वेदशमै हातले बनुनने स्वीटरमा प्रयोग हनुे ऊनी िागो (कृनत्रम र एके्रनलक बाहेक)।

10. नेपाल सरकार अथम मधत्रालयबाट स्वीकृनत प्राप्त भएको कुनै दैवी प्रकोप वा परोपकारको लानग अनदुानमा प्राप्त हनुे वस्तहुरू।

11. यात्रलेु ल्याउन र लैजान पाउन े ननजी प्रयोगका मालवस्त ु सम्बधिी सूचना अधतगमत पैठारी गररएको भधसार महसलु नलाग्ने व्यन्क्तगत प्रयोजनका वस्तहुरू।

(132)

12.287 जलषवद्यतु उत्पादन, प्रसारण र षवतरण आयोजनाको लानग आवश्यक पने ननमामण उपकरण, मेन्शनरी औजार र सोसँग सम्बन्धित पाटमपूजाम 288तथा त्यस्ता उपकरण ननमामण गनम आवश्यक पने कच्चा पदाथम (स्टील नसट) लगानी बोिमको स्वीकृनतमा सञ्चालन हनुकेो हकमा सो बोिमको‚ वैकन्ल्पक उजाम प्रवद्धमन केधरको स्वीकृनतमा सञ्चालन हनुेको हकमा सो केधरको र अधय आयोजनाको हकमा षवद्यतु षवकास षवभागको नसफाररसमा पैठारी गदाम मूल्य अनभवषृद्ध कर छुट ददइनेछ।

28912क. सांवत ् 2082 साल चैत्र मषहनासम्म षवत्तीय व्यवस्थापन (फाइनान्धसयल क्लोजर) सम्पन्न भएका दईुसय मेगावाट भधदा बढी क्षमताका जलाशय तथा अिमजलाशययकु्त जलषवद्यतु आयोजनाको लानग लगानी बोिमबाट स्वीकृत हनुेको हकमा सो बोिमको र अधयको हकमा षवद्यतु षवकास षवभागको नसफाररसमा सम्बन्धित आयोजना वा सोको ठेकेदारले पैठारी गने ननमामण उपकरण, प्लाण्ट, मेन्शनरी औजार एवां सोको सम्बन्धित पाटमपूजाम, षवष्फोटक पदाथम, पनेस्टक पाइप तथा स्टील प्लेटहरूमा मूल्य अनभवषृद्ध कर छुट ददइनेछ।

तर यस बुँदा बमोन्जम नसफाररस गदाम जलषवद्यतु आयोजनाको षवस्ततृ इन्धजननयररङ्ग निजाइन प्रनतवेदनमा उन्ल्लन्खत पररमाण अनसुार नसफाररस गनुमपनेछ।

13.कुटनैनतक ननयोग तथा दात ृ सांस्थाले कूटनैनतक सषुविा वा महसलु सषुविामा पैठारी गरेका सरुु उत्पादन विमले दश विम ननाघकेा सवारी सािन कुनै आयोजनाको स्वीकृत वाषिमक कायमक्रम अनरुुप आयोजनालाई नै हस्ताधतरण गरी सरकारी नम्बर प्लेटमा पररवतमन गदाम वा कुनै आयोजनाको नाममा पूणम वा आांन्शक महसलु सषुविामा (लगत वा बैङ्क ग्यारेण्टीमा पैठारी भएको बाहेक) पैठारी भएका सरुु उत्पादन विमले दश विम ननाघकेा सवारी सािन आयोजना समानप्तपनछ नेपाल सरकार, अथम मधत्रालयको स्वीकृनत नलई सरकारी नम्बर प्लेटमा पररवतमन गरी सरकारी ननकायमा हस्ताधतरण गदाम मूल्य अनभवषृद्ध कर लाग्ने छैन।

१4.कूटनैनतक ननयोग, पररयोजना‚ व्यन्क्त र अधय ननकायहरूले (सरकारी एवां गैरसरकारी सांघ सांस्था) महसलु सषुविामा पैठारी गरेका सरुु उत्पादन विमले १५ विम नाघकेा परुाना सवारी सािन अथम मधत्रालयको स्वीकृनत नलई पनु: प्रयोग हनु नसक्ने गरी स्क्रयाप गरी रन्जिेशन रद्द गनम चाहेमा त्यस्तो सवारी सािनमा मूल्य अनभवषृद्ध कर लाग्न ेछैन।

(133)

१5.ननजी प्रयोगको लानग नेपाली नागररकले मूल्य अनभवषृद्ध कर छुटमा पैठारी गररएका सवारी सािनका िनीको मतृ्य ु भई सवारी सािनलाई ननजको पनत वा पत्नीको नाममा नामसारी गदाम षवभागको स्वीकृनतको आिारमा त्यस्ता सवारी सािनहरूमा लाग्न ेमूल्य अनभवषृद्ध कर छुट हनुेछ।

१6.नेपाल सरकार, न्शक्षा, षवज्ञान तथा प्रषवनि मधत्रालयको नसफाररशमा सामदुाषयक न्शक्षण सांस्थाले षवद्याथीहरु ओसारपसार गने प्रयोजनको लानग ३० नसट वा सोभधदा बढी क्षमताको एक थान वस आयात गदाम लाग्ने मूल्य अनभवषृद्ध कर छुट हनुेछ । यसरी सषुविामा आयात गररएको सवारी सािन दश विमसम्म नबक्री नबतरण, हस्ताधतरण र नामसारी गनम पाइने छैन। दश विम नपगुी नामसारी, षवक्री वा कुनै षकनसमले हक हस्ताधतरण गरेमा प्रचनलत कानूनबमोन्जम पूरै मूल्य अनभवषृद्ध कर लाग्नेछ।

१7.बण्िेि वेयर हाउस वा नगद िरौटी (पासबकु) को सषुविा ननलएका उद्योगहरूले आफूले ननकासी गने मालवस्त ु उत्पादनको लानग आवश्यक पने कच्चा पदाथम, सहायक कच्चा पदाथम एवां नपेालमा उत्पादन नहनुे प्याषकङ मेटेररयल पैठारी गरी सोबाट उत्पाददत तयारी मालवस्त ुतोषकएको अवनिनभत्र तोषकएको प्रषक्रयाअनसुार ननकासी गरेमा त्यस्ता कच्चा पदाथम, सहायक कच्चा पदाथम एवां प्याषकङ मेषटररयल पैठारी गदाम भधसार नबधदमुा लागकेो कर नेपाल राजपत्रमा सूचना प्रकाशन गरी सोही सूचनामा तोषकए बमोन्जमका मालवस्तमुा तोषकए बमोन्जमको नमनतदेन्ख तोषकए बमोन्जमको समदरमा भधसार नबधदबुाटै मूल्य अनभवषृद्ध कर षफताम ददइनेछ।

आनथमक ऐन, 2077 द्धारा थप गररएको ।

(134)

१8. नेपाली सेना, सशस्त्र प्रहरी बल र नेपाल प्रहरीको प्रिान कायामलयको नाममा पैठारी हनु ेननम्न नलन्खत सामानहरूमा सम्बन्धित मधत्रालयको नसफाररसमा छुट प्रदान गररनेछ :- (क) सैननक, सशस्त्र प्रहरी र नेपाल प्रहरीको प्रयोगका खरखजाना, हातहनतयार, गोनलगठ्ठा,

बारुद र नतनका स्पेयरपाटमस, षवशेि प्रकारको तेल र टल्लीहरू, एक्सेसररज, नबस्फोटक पदाथम, सैननक सामग्री उत्पादन गनम आवश्यक पने कच्चा पदाथम तथा सरुक्षाको नननमत्त प्रयोग गने मेन्शनरी औजार र पाटमपजुामहरू तथा सांयकु्त राि सांघको अनरुोिमा शान्धत स्थापनाथम खषटन े सैननक, सशस्त्र प्रहरी र नेपाल प्रहरीको िफ्फाको प्रयोगका लानग लगतमा राखी लगेका आममि पसमनल क्याररयर, सवारी सािन, हात हनतयार लगायत सबै प्रकारका मालवस्त।ु

(ख) शान्धतसरुक्षा कायम गनम आवश्यक पने मेन्शनरी औजारहरू, भीि ननयधत्रणका सामानहरू, अपराि अनसुधिानको लानग आवश्यक उपकरण तथा अधय सामानहरू तथा सञ्चार मधत्रालयको नसफाररसमा सैननक जवान, सशस्त्र प्रहरी र नेपाल प्रहरीले प्रयोग गने सञ्चार सम्बधिी सामानहरू।

(ग) सैननक जवान, सशस्त्र प्रहरी, नेपाल प्रहरी तथा घोिा खच्चरहरुको स्वास्थ्य उपचारको लानग आवश्यक पने औजार, उपकरण, औििी र तत्सम्बधिी सामानहरू।

(घ) सैननक जवान, सशस्त्र प्रहरी, नेपाल प्रहरीको अभ्यास तथा तानलममा प्रयोग हनु ेसामानहरू।

(ङ) नेपाली सेनाले प्रयोग गने इन्िननयररङ्ग सभे र ननमामण कायममा प्रयोग हनुे हेनभ अथममनुभांग प्लाधट, औजार र सो सम्बधिी पाटमस, अन्प्टकल इक्वीपमेधट तथा रक्षा मधत्रालयद्वारा तोषकए बमोन्जमको निफेधस स्टोरका सामानहरू।

(च) नेपाली सेनाले प्रयोग गने क्यान्म्पङ्ग इक्वीपमेण्ट तथा स्पेशल फोसम र प्याराटुपरलाई आवश्यक पने षवनभन्न सामानहरू।

(छ) नेपाली सेनाको नाममा पैठारी हनुे हवाईजहाज, हेनलकप्टर र तीनका पाटमपजुाम, प्यारासटु (ब्लयाग समेत) टुल्स, लषुव्रकेधट्स तथा ग्राउण्ि इक्वीपमेधटहरू।

(ज) अस्पताल सञ्चालनको लानग आवश्यक पने उपकरण तथा औजारहरू ।

(झ) बैज्ञाननक प्रयोगशालालाई आवश्यक पने सामानहरू।

(ञ) दैवी प्रकोप उद्धार कायममा प्रयोग हनुे सामानहरू।

19.ब्लयाट्रीको पनु: प्रशोिन गने उद्योगले सो प्रयोजनको लानग खररद गने मेन्शन।

२0.290........

291२१. ननयामत प्रयोजनको लानग उत्पन्त्तको प्रमाणपत्र जारी गने सेवा।

292२२. टे्रषकङ्ग तथा टुर प्याकेज सम्बधिी सेवा।

(135)

समूह १२ : भवन र जग्गा

(क) घर र जग्गाको खररद नबक्री तथा बहाल (होटल, गषे्टहाउस र एपाटममेण्टले उपलव्ि गराउने होटल, गषे्ट हाउस सरहको व्यवसाषयक रुपमा सञ्चानलत ननकायले उपलब्लि गराउने सेवा बाहेक)

समूह १३ : बाजी, क्यानसनो र न्चट्ठा

(क) बाजी वा जवुा खेलाउनका नननमत्त प्रदान गररने सषुविा सम्बधिी षक्रयाकलाप, न्चट्ठा।

रष्टव्योः (१) मानथ समूह १ देन्ख ११ सम्मका मालवस्तकुो हकमा चार अांकको शीिमक

अधतगमत आठ अांकको उपशीिमकमा नाम वा षववरण उल्लेख भएका मालवस्तकुा हकमा उपशीिमक तथा मालवस्तकुो नाम वा षववरण दवैु नमलेको भए मात्र कर छुट हनु े र “अधय” उपशीिमक अधतगमत पने षकटानी नाम वा षववरण उल्लेख नभएका मालवस्तलुाई छुट ददन वािा पने छैन। कर छुट गररएका वस्त ुतथा सेवाको व्याख्या तथा वस्तकुो हामोनाइज्ि कोि आवश्यकता अनसुार भधसार षवभागसँग परामशम नलई षवभागले थपघट तथा पररमाजमन गनम सक्नेछ।

(२) कर लाग्ने वस्तमुा कुनै छुट वा कर षफताम ददन मनानसव देखेमा नेपाल सरकारले नेपाल राजपत्रमा सूचना प्रकाशन गरी छुट ददन सक्नेछ।

(136)

अनसूुची–२

-दफा ७ को उपदफा (२) सँग सम्बन्धित)

शूधय दरमा कर लाग्न ेवस्त ुतथा सेवा

१. ननयामत हनुे वस्त ु : वस्तकुो आपूनतम देहाय बमोन्जम भएको छ भन्न ेकुरा प्रमान्णत भएमा :-

(क) ननयामत गरेको, वा

(ख) नेपालबाषहर गधतव्य स्थान भएको अधतरामषिय उिानमा स्टोरको रूपमा रान्खएको, वा

(ग) नेपालबाषहर गधतव्य स्थान भएको अधतरामषिय उिानमा खरुा नबक्री वा आपूनतम वा उपभोग गनमका लानग रान्खएको ।

२. नेपालबाषहरको व्यन्क्तलाई आपूनतम हनुे सेवा :

(क) नेपालनभत्र बसोबास भएको व्यन्क्तले नेपालमा कुनै व्यवसाषयक कारोबार, व्यवसाषयक प्रनतनननित्व वा कानूनी रूपमा माधय प्रनतनननि नभएको नेपालबाषहरका व्यन्क्तलाई आपूनतम गरेको सेवा,

(ख) नेपालनभत्र बसोबास भई दताम भएको व्यन्क्तले नेपालबाषहर बसोबास भएको व्यन्क्तलाई गरेको वस्त ुवा सेवाको आपूनतम।

३. नेपाल सरकार, परराि मधत्रालयको नसफाररसमा कूटनीनतक सषुविा प्राप्त व्यन्क्त वा ननयोगले तथा महसलु सषुविा प्राप्त कूटनीनतक ननयोगमा कायमरत व्यन्क्तले पैठारी गने वस्त ुतथा सेवा।

४. साषवकको कुनै सन्धि वा सम्झौतामा पैठारी गदाम नबक्रीकर छुट प्रदान गररएको भए सम्बन्धित आयोजनाको नसफाररसमा ती सन्धि वा सम्झौता बहाल रहेसम्म दताम भएका करदातासँग स्थानीय खररद गरेमा त्यस्तो आपूनतममा शूधय दरको सषुविा प्रदान गररनेछ।

(137)

५. प्रचनलत कानून बमोन्जम स्थापना भएको षवशेि आनथमक क्षेत्रमा सञ्चालन भएको उद्योगलाई नबक्री गररन ेकच्चा पदाथम तथा उत्पाददत सामान।

६. 293............

७. 294===================

८. जलषवद्यतु आयोजनाका लानग आवश्यक पने मेन्शनरी औजारहरू र नतनका पाटमपूजाम, यधत्र उपकरणहरू, पेनस्टक पाईप वा सो बनाउन प्रयोग हनुे फलामे पाता स्थानीय उद्योगबाट उत्पादन हनु ेभई सोही उद्योगबाट आपूनतम गने भएमा वैकन्ल्पक उजाम प्रबद्धमन केधरबाट स्वीकृत हनुेको हकमा सो केधरको र अधय साना जल षवद्यतु आयोजनाको हकमा षवद्यतु षवकास षवभागको नसफाररस र षवभागले तोकेको प्रषक्रया बमोन्जम सो उद्योगलाई सो कारोबारमा शूधय दरको सषुविा प्रदान गररनेछ।

९. घरेल ु तथा साना उद्यमीहरूले स्वदेशमा उत्पादन गरेका मूनतमकला, न्चत्रकला, वास्तकुला र त्यस्तै प्रकारका अधय हस्तकलाहरूका सामान नेपालका स्वीकृत ननयामत गहृ (एक्सपोटम टे्रनिङ्ग हाउस) मारँ्फत षवदेश ननकासी गरेमा त्यस्ता सामान उत्पादन गदाम प्रयोग भएका कच्चा पदाथममा नतरेको मूल्य अनभवषृद्ध कर षवभागले तोकेको प्रषक्रया पूरा गरेपनछ षफताम ददइनेछ।

१०. अपाङ्गता भएका व्यन्क्तले प्रयोग गने स्कुटर पैठारी वा स्थानीय खररद गदाम नतरेको मूल्य अनभवषृद्ध कर त्यस्तो स्कुटर यातायात व्यवस्था कायामलयमा ननजको नाममा दताम भएको अवस्थामा मषहला, बालबानलका तथा जेष्ठ नागररक मधत्रालय वा सम्बन्धित न्जल्लाको प्रमखु न्जल्ला अनिकारीको नसफाररसमा पैठारी गदाम नतरेको मूल्य अनभवषृद्ध कर सम्बन्धित भधसार कायामलयबाट र स्थानीय खररद गदाम नतरेको मूल्य अनभवषृद्ध कर आधतररक राजस्व षवभागबाट षफताम गररनेछ। त्यसरी षफताम गररएको मूल्य अनभवषृद्ध कर अपाङ्गता भएका व्यन्क्त बाहेक अधय व्यन्क्तलाई नबक्री गरेमा असलु गररनेछ।

(138)

295११. नेपाल सरकार, अथम मधत्रालयबाट कर छुटको सहमनत नलई सम्पन्न भएको दद्वपक्षीय वा बहपुक्षीय सम्झौता बमोन्जम नेपालमा आयोजना सञ्चालन गने नसलनसलामा आवश्यक पने स्वीकृत माष्टर नलष्ट बमोन्जमका मेन्शनरी‚ उपकरण र ननमामण सामग्री स्वदेशी उद्योगबाट उत्पादन हनुे भई सोही उद्योगबाट सम्बन्धित आयोजनामा सोझै वा सो आयोजनाका ठेकेदारमाफम त आपूनतम गने भएमा त्यस्तो आपूनतममा षवभागले तोकेको प्रषक्रया बमोन्जम त्यस्तो उद्योगलाई सो कारोबारमा शूधय दरको सषुविा प्रदान गररनेछ।

296१२. वन तथा वातावरण मधत्रालयको नसफाररसमा स्वदेशी उद्योगबाट उत्पादन हनुे षवद्यतुीय सवारीमा प्रयोग हनुे उपशीिमक ८५०७.००.२० मा पने निप साइकल नलि एनसि ब्लयाट्री ।

(139)

cGTo l6Kk0fL

1 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg"g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] . 2 g]kfn ;/sf/n] ldlt @)%$.%.@ sf] /fhkqdf ;"rgfdf k|sflzt u/L of] P]g,

@)%$ ;fn d+l;/ ! ut] b]lv k|f/De x'g] u/L tf]s]sf] . 3 cfly{s P]g, @)&! åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf lbPsf]df

cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 4 cfly{s P]g, @)^# åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg ePsf]df

To;kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf glbPsf] .

-!_ cfly{s P]g, @)^# åf/f yk ePsf] Joj:yfM

æ-r!_ æsDkgL jf lgsfosf] ;d"xÆ eGgfn] b]xfosf] cj:yf ljBdfg ePsf]

sDkgL jf lgsfosf] ;d"x dflgg]5M–

-s_ lgsfosf] ;d"xdf ;Dj4 JolQm jf k|ltlglw ;b:oåf/f s'g} Joj;fo

;~rfng u/]df,

-v_ s'g} j:t' jf ;]jfsf] cfk"lt{ lgsfosf] ;d"xåf/f cfˆgf] ;Da4 s'g}

lgsfo jf csf]{ lgsfosf] ;d"xnfO{ cfk"lt{ u/]df,

-u_ lgsfosf] ;d"x jf ;d"xsf] ;b:onfO{ s'g} j:t' jf ;]jfsf] cfk"lt{

u/]df,

-3_ s'g} b'O{ jf b'O{eGbf j9L lgsfox?sf] Jofkf/ ;~rfngsf] :yfoL

7]ufgf Ps} 7fpFdf ePdf, jf

-ª_ s'g} Ps JolQm jf s]xL JolQmsf] k|ToIf jf ck|ToIf ?kdf lgsfosf]

;d"xdf lgoGq0f ePdf .Æ

-@_ cly{s P]g, @)&) åf/f pkv08sf] qmd æ-s_, -v_,-u_, -3_ / -ª_æ sf] ;§f æ-!_,

-@_, -#_, -$_ / -%_Æ sfod ul/Psf] .

-#_ cly{s P]g, @)&! ;+zf]lwt Joj:yfM

æ-r!_æsDkgL jf lgsfosf] ;d"xÆ eGgfn] b]xfosf] cj:yf ljBdfg ePsf]

sDkgL jf lgsfosf] ;d"x dflgg]5M

-!_ lgsfosf] ;d"xdf ;Dj4 JolQm jf k|ltlglw ;b:oåf/f s'g} Joj;fo

;~rfng u/]df,

-@_ s'g} b'O{ jf b'O{eGbf j9L lgsfox?sf] Jofkf/ ;~rfngsf] :yfoL

7]ufgf Ps} 7fpFdf ePdf, jf

-#_ s'g} Ps JolQm jf s]xL JolQmsf] k|ToIf jf ck|ToIf ?kdf lgsfosf]

;d"xdf lgoGq0f ePdf .Æ

(140)

5 cfly{s P]g, @)&@ åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf lbPsf]df

cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 6 cfly{s P]g, @)^# åf/f yk ePsf] र To;kl5sf cfly{s cWofb]z tyf cfly{s

P]gn] lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . -!_ d"n P]gsf]

Joj:yfM æ-h_ æk|ltkmnÆ eGgfn] gub, j:t' jf ;]jf d"No afkt k|fKt x'g] s'g}

klg s'/f ;Demg' k5{ .Æ 7 cfly{s P]g, @)^# åf/f ylkPsf]df cfly{s P]g, @)&@ / ;f] kl5sf cfly{s P]gn]

lg/Gt/tf glbPsf]n] lemlsPsf] .

æ-h!_ C0f ;Demf}tfÆ eGgfn] xfo/ kr]{h ;Demf}tf jf ljQLo k§f ;Demg' k5{ .Æ 8 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg"g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] . 9 cfly{s P]g, @)&@ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf lbPsf]df

cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . d"n P]gsf] Joj:yfM -~f_ ælgof{tÆ eGgfn]

k|rlnt sfg"g adf]lhd j:t' jf ;]jf g]kfn clw/fHoaflx/ lgsf;L ug]{ sfo{

;Demg' k5{ .Æ 10

cfly{s P]g, @)^$ åf/f yk eO{ b]xfoadf]lhd ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g,

@)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yf æ-6!_ æljB'tLo

dfWodÆ eGgfn] sDKo"6/, OG6/g]6, O–d]n, ˆofS;, ljB'tLo Sof; d]lzg -

On]S6«f]lgs Sof; /lhi6/_, lkm:sn lk|G6/ h:tf dfWod ;Demg' k5{ / ;f]

zAbn] ljefun] tf]s]sf] To:t} k|s[ltsf cGo dfWod ;d]tnfO{ hgfp‘5 .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)&# åf/f ;+zf]wg ePsf]df To;kl5sf cfly{s P]gåf/f

lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfodM æ-6!_

æljB'tLo dfWodÆ eGgfn] sDKo"6/, OG6/g]6,O–d]n, ˆofS;, ljB'tLo Sof;

d]lzg -On]S6«f]lgs Sof; /lhi6/_, lkm:sn lk|G6/ h:tf dfWod ;Demg' k5{

/ ;f] zAbn] ljB'tLo e'QmfgLsf] dfWod tyf ljefun] tf]s]sf] To:t} k|s[ltsf

cGo dfWod ;d]tnfO{ hgfpF5 .Æ

11 cfly{s P]g, @)&! åf/f d"n P]gsf] v08 -7_ df /x]sf] æeGgfn]Æ eGg] zAb kl5

æk|fs[ltsÆ eGg] zAb ykL ;+zf]wg ePsf]df To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

sfod u/L cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 12 d"n P]gsf] Joj:yfdf cfly{s P]g, @)&! / cfly{s P]g, @)&# åf/f qmdzM bkmf

!)s= / bkmf !)v= eGg] zAbx? yk u/L ;+zf]wg u/]sf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f

;+zf]wg sfod .

(141)

13 d"n P]gsf] Joj:yfdf cfly{s P]g, @)&# / cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg . d"n

P]gsf] Joj:yfM -9_ æbtf{ gDa/Æ eGgfn] btf{ ePsf] JolQmnfO{ bkmf !) adf]lhd

k|bfg ul/Psf] gDa/ ;Demg'k5{ . 14 cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg eO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . d"n

P]gsf] Joj:yfM æ-y_ æs/bftfÆ eGgfn] s/ nfUg] sf/f]af/df ;+nUg JolQm ;Demg'

k5{ .Æ 15

klxnf] ;+zf]wg åf/f yk .

16 cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg eO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . d"n

P]gsf] Joj:yfM æ-b_ æljefuÆ eGgfn] s/ k|zf;gsf] lgldQ pQ/bfoL x'g] u/L

g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] cy{ dGqfno cGtu{tsf] s'g} ljefu ;Demg' k5{ . Æ

17 cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5 b]xfoadf]lhd ;+zf]wg ePsf]df

cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM -g_ æs/ clws[tÆ eGgfn] o; P]gsf] k|of]hgsf] lgldQ

>L % sf] ;/sf/n] lgo'Qm u/]sf] s/ clws[t, k|d'v s/ clws[t jf of] P]g

adf]lhd s/ clws[tsf] clwsf/ k|of]u ug{ kfpg] u/L >L % sf] ;/sf/n]

tf]s]sf] cGo s'g} clws[t ;Demg' k5{ .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^# åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ-g_ æs/

clws[tÆ eGgfn] o; P]gsf] k|of]hgsf] nflu g]kfn ;/sf/n] lgo'Qm u/]sf] s/

clws[t, k|d'v s/ clws[t / k|d'v s/ k|zf;s ;Demg' k5{ / ;f] zAbn]

ljefusf zfvf clws[t, lgb]{zs / pkdxflgb]{zs jf o; P]g adf]lhd s/

clws[tsf] clwsf/ k|of]u ug{ kfpg] u/L g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] cGo s'g}

clws[t ;d]tnfO{ ;Demg' k5{ .Æ

18 -!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ$ s/ clws[tsf] clwsf/ If]q s/ clws[tsf] clwsf/

If]q >L % sf] ;/sf/n] tf]s] adf]lhd x'g]5 . Æ

-@_ cfly{s cWofb]z, @)^@ åf/f ;+zf]lwt Joj:yfM æ$ s/ clws[tsf] clwsf/

If]qM -!_ s/ clws[tsf] clwsf/ If]q >L % sf] ;/sf/n] tf]s] adf]lhd x'g]5 . -@_ s/ clws[tnfO{ cfkm\gf] sfo{If]q afx]ssf cGo If]qsf s/bftfsf]

sf/f]af/ ;d]t lg/LIf0f / cg'udg ug]{ u/L ljefusf dxflgb]{zsn] tf]Sg

;Sg]5.Æ

19 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg"g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f æclw/fHoÆ

eGg] zAb lemlsPsf] . 20 P]= P] . 21 P]= P] .

(142)

22

klxnf] ;+zf]wg åf/f yk eO{ b]xfoadf]lhd ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&%

åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ klxnf] ;+zf]wgn] bkmf %s= yk u/L sfod u/]sf] Joj:yfM

æ%s= sf/f]af/sf] :jfldTjsf] x:tfGt/0fdf s/ gnfUg]M o; P]gdf cGoq

h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg btf{ ePsf] JolQmn] cfkm"n] ub}{ cfPsf]

sf/f]af/ cGo s'g} btf{ ePsf] JolQmnfO{ laqmL u/]df To;/L x'g]

:jfldTjsf] x:tfGt/0fdf s/ nfUg] 5}g . To;/L sf/f]af/ laqmL ubf{ jf

x:tfGt/0f ubf{ btf{ ePsf] JolQmn] ;f] s'/fsf] hfgsf/L tf]lsP adf]lhd

ljefunfO{ lbg' kg]{5 .

t/ To:tf] sf/f]af/ vl/b ug]{ btf{ ePsf] JolQmn] ;flasjfnfsf]

s/ bfloTj Joxf]g'{ kg]{5 .

-@_ cfly{s P]g, @)^# åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ%s= sf/f]af/sf]

:jfldTjsf] x:tfGt/0fdf s/ gnfUg]M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf]

eP tfklg btf{ ePsf] JolQmn] cfkm"n] ub}{ cfPsf] sf/f]af/ cGo s'g} btf{

ePsf] JolQmnfO{ laqmL u/]df jf d[To' e} xsjfnfsf] gfddf sf/f]af/

x:tfGt/0f ePdf To;/L x'g] :jfldTjsf] x:tfGt/0fdf s/ nfUg] 5}g . To;/L

sf/f]af/ laqmL ubf{ jf x:tfGt/0f ubf{ btf{ ePsf] JolQmn] ;f] s'/fsf] hfgsf/L

tf]lsP adf]lhd ljefunfO{ lbg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg sfg"g adf]lhd

btf{ x'g'kg]{ jf ePsf] s'g} pBf]u jf Joj;fosf] x:tfGt/0f ePdf :jfldTj

k|fKt ug]{ JolQmn] x:tfGt/0f ug]{sf] sfg"gåf/f lglb{i6 s/sf] bfloTj Joxf]g'{

kg]{5 .

-#_ pkbkmf -@_ sf] cwLgdf /xL :jfldTj k|fKt ug]{ JolQmn] o; P]g

adf]lhd tf]lsPsf] cjlw;Dd -x:tfGt/0f x'g' cl3 / kl5;Ddsf] _ To:tf]

pBf]u jf Joj;fosf] sf/f]af/sf] n]vf, vftfaxL tyf lx;fa lstfa ;'/lIft

/fVg'kg]{ bfloTj axg ug'{ kg]{5.

23 klxnf] ;+zf]wg åf/f yk .

24 cfly{s P]g, @)&) åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5 b]xfoadf]lhd ;+zf]wg ePsf]df

cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . klxnf] ;+zf]wgåf/f yk ePsf] ;fljssf]

Joj:yfM

æt/ bkmf ( adf]lhd tf]lsPsf] /sd;Ddsf] dfq sf/f]af/ u/]sf] x'Fbf btf{

x'g' gkg]{ eGg] lhls/ lng] JolQmn] ;f] s'/fsf] k|df0f k]z ug{' kg{]5 .Æ

25 cfly{s P]g, @)^# af6 v08 -u_ df b]xfosf] :ki6Ls/0f yk ul/Psf]df cfly{s

cWofb]z @)&) / To;kl5sf cfly{s P]gn] Joj:yfnfO{ lg/Gt/tf glbPsf] . yk

ePsf] Joj:yfM

(143)

æ:ki6Ls/0fM o; v08sf] k|of]hgsf] nflu b]xfosf cj:yfdf k|fKt u/]sf]

dflgg]5M–

-s_ slk/fO6;\, k]6]06, nfO;]G;, 6]«8dfs{ / o:t} ;dfg k|s[ltsf clwsf/x?,

-v_ lj1fkg ;]jf,

-u_ k|fljlws ;]jf, OlGhlgol/ª ;]jf, k|fljlws ;]jf k|bfg ug]{ cfk"lt{stf{sf]

;]jf, sfg"gL ;]jf, n]vf ;DaGwL ;]jf, tYofFª\s k|zf]wg ;]jf, ;"rgfsf]

;]jf / o:t} ;dfg k|s[ltsf] ;]jf,

-3_ pkbkmf -!_ sf] ;]jf k|bfg ubf{ jf s'g} bfloTj jf cg'aGwg :jLsf/ ubf{

jf ;f] cg'aGwgsf] cfFlzs jf k"0f{ c+zsf] cEof; ubf{ jf To:tf]

clwsf/sf] k|of]u u/L s'g} Joj;flos lqmofsnfk ubf{, jf

-ª_ ;]km l8kf]lh6sf] ;'ljwfsf] sfo{ afx]s aLdf jf k'gaL{dfsf] ;]jf .Æ 26 cfly{s cWofb]z, @)^! -df3_ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]g åf/f

lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yf -!_ s'g} cfly{s jif{sf] lgldQ nfUg] s/sf] b/ ;f]

cfly{s jif{sf] lgldQ ag]sf] cfly{s P]gdf pNn]v eP adf]lhdsf] Psn b/

x'g]5 .

-@_ cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f ;+zf]wg ePsf] Joj:yfM -!_ o; P]g adf]lhd

nfUg] s/sf] b/ bz k|ltztsf] Psn b/ x'g]5 .

27 cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg . ;f] cl3 b]xfoadf]lhd ;+zf]wg ePsf] .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ-@_ g]kfn clw/fHo afflx/sf]] btf{ gePsf] JolQmaf6

g]kfn clw/fHo leq ;]jf k|fKt ug]{ JolQmn] of] P]g / o; P]g cGt{ut

ag]sf] lgod adf]lhd s/ nfUg] d"Nodf s/ lgwf{/0f / c;'n pk/

ug'{kg]{5 .

-@_ cfly{s P]g, @)^^ åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ-@_ g]kfn

aflx/sf] btf{ gePsf] s'g} JolQmaf6 g]kfnleq ;]jf k|fKt ug]{ btf{ ePsf]

jf gePsf] JolQmn] of] P]g / of] P]g cGtu{t ag]sf] lgod adf]lhd s/

nfUg] d"Nodf e'QmfgLsf avt s/ lgwf{/0f / c;'n pk/ ug'{ kg]{5 .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ-@_ g]kfn

aflx/sf] btf{ gePsf] s'g} JolQmaf6 ;]jf k|fKt ug]{ btf{ ePsf] jf btf{

gePsf] JolQmn] of] P]g / of] P]g cGtu{t ag]sf] lgod adf]lhd s/ nfUg]

d"Nodf e'QmfgLsf jvt s/ lgwf{/0f / c;"npk/ ug'{ kg]{5 .Æ 28

cfly{s P]g, @)^^ åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ cfly{s P]g, @)^^ åf/ yk ePsf] Joj:yfM . æ-#_ Jofj;flos k|of]hgsf]

nflu lgdf{0f ul/g] krf; nfv ?k}ofF eGbf a9Lsf] ejg jf ckf6{d]G6 jf

;lkª sDKn]S; / ljefun] tf]s]sf o:t} k|sf/sf cGo ;+/rgf btf{ gePsf]

(144)

JolQmaf6 lgdf{0f u/fPsf] eP tfklg To:tf] lgdf0f{ btf{ ePsf] JolQmaf6

u/fP ;/x dfgL ;f] ;+/rgfsf] :jfldTj /x]sf JolQmaf6 s/ lgwf{/0f u/L

c;'n pk/ ul/g]5 .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^* åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ-#_ Jofj;flos

k|of]hgsf] nflu lgdf{0f ul/g] krf; nfv ?k}ofF eGbf a9Lsf] ejg jf

ckf6{d]G6 jf ;lkª sDKn]S; / ljefun] tf]s]sf o:t} k|sf/sf cGo ;+/rgf

btf{ gePsf] JolQmaf6 lgdf{0f u/fPsf] eP tfklg To:tf] lgdf0f{ btf{ ePsf]

JolQmaf6 u/fP ;/x dfgL s/ bflvnf ug'{ kg]{5 . To;/L bflvnf gu/]df ;f]

;+/rgfsf] :jfldTj /x]sf JolQmaf6 s/ lgwf{/0f u/L c;'n pk/ ul/g]5 .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)&! åf/f bkmf * sf] pkbkmf -#_ df yk ePsf] :ki6Ls/0f

yk u/L ;+zf]wg ePsf] / ;f] Joj:yfnfO{ To;kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf

lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

29 cfly{s P]g, @)^! åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f ;+zf]wg ;lxt lg/Gt/tf


-!_ cfly{s P]g, @)^! åf/f yk ePsf] Joj:yfM æ*s=a}+s k|Tofe"ltsf] Joj:yfM

-!_ Go"gtd aL; k|ltzt d"No clej[l4 u/L ljut afx| dlxgfsf] s'n

laqmLdWo] gAa] k|ltzteGbf a9L lgsf;L ug]{ pTkfbgd"ns pBf]un] lgsf;L

ug]{ kl/df0f hltsf] dfnj:t' pTkfbg ug{ cfjZos sRrf kbfy{ jf ;xfos

sRrf kbfy{ cfoft ubf{ nfUg] s/ afkt a}+s k|Tofe"lt /fvL k}7f/L ug{

kfpg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] a}+s k|Tofe"lt /fVg] / ;f]sf] km's'jf ug]{

k|lqmof ljefun] tf]s] adf]lhd x'g]5 .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^# åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ*s= a}+s k|Tofe"ltsf]

Joj:yfM -!_ pBf]u ;~rfng ePsf] clGtd ljut afx| dlxgfsf] s'n

laqmLsf] c;L k|ltzt eGbf a9L lgsf;L ug]{ pBf]un] lgsf;L ug]{ kl/df0f

hltsf] dfnj:t' pTkfbg ug{ cfjZos sRrf kbfy{ k}7f/L ubf{ tyf a08]8

j]o/ xfp; dfkm{t s/ d'Qm k;nsf] nflu k}7f/L ug]{ dfn;fdfgdf nfUg] s/

afkt ;DalGwt eG;f/ sfof{nodf a}+s k|Tofe"lt /fvL k}7f/L ug{ ;lsg]5 .

t/ a08]8 j]o/ xfp; dfk{mt s/ d'Qm k;nn] k}7f/L ug]{ afx]s cGo

lgsf;Lstf{n] o:tf] ;'ljwf k|fKt ug{ sRrf kbfy{af6 tof/L ;fdfg agfO{

lgsf;L ubf{ aL; k|ltzt d"No clej[l4 ePsf] x'g' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd /flvPsf] a}+s k|Tofe"lt ljefun] tf]s]sf]

k|lqmof adf]lhd ;DalGwt eG;f/ sfof{noaf6 k'ms'jf ul/g]5 .Æ

-#_ o; bkmf adf]lhdsf] ;'ljwf k|fKt ug]{ JolQmn] bkmf @$ sf]

pkbkmf -$_ adf]lhdsf] ;'ljwf kfpg] 5}g .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^$ åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ*s= a}+s k|Tofe"ltsf]


(145)

laqmLsf] ;f7L k|ltzt eGbf a9L lgsf;L ug]{ pBf]un] lgsf;L ug]{ kl/df0f






lgsf;L ubf{ aL; k|ltzt d"No clej[l4 ePsf] x'g' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd /flvPsf] a}+s k|Tofe"lt ljefun] tf]s]sf]


-#_ o; bkmf adf]lhdsf] ;'ljwf k|fKt ug]{ JolQmn] bkmf @$ sf]

pkbkmf -$_ adf]lhdsf] ;'ljwf kfpg] 5}g .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)^% åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ*s= a}+s k|Tofe"ltsf]


laqmLsf] ;f7L k|ltzt eGbf a9L lgsf;L ug]{ pBf]un] lgsf;L ug]{ kl/df0f






lgsf;L ubf{ bz k|ltzt d"No clej[l4 ePsf] x'g' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;'ljwf lnO{ a08]8 j]o/ xfp; dfk{mt

k}7f/L ePsf dlb/f tyf r'/f]6 g]kfn ;/sf/ k//fi6« dGqfnon] l;kmfl/;

u/]sf] s'6g}lts tyf dx;'n ;'ljwf k|fKt JolQm jf lgsfonfO{dfq laqmL ug'{

kb{5 .

-#_ of] bkmf k|f/De x'Fbfsf avt lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yn l:yt

s/ d'Qm k;ndf df}Hbft /x]sf dlb/f tyf r'/f]6 :jLs[t k|fKt cfˆg}

j08]8 j]o/ xfp;df :yfgfGt/0f ug{ jf nfUg] s/ lt/L laqmL ug{ ;lsg]5 .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd /flvPsf] a}+s k|Tofe"lt ljefun] tf]s]sf]


-%_ o; bkmf adf]lhdsf] ;'ljwf k|fKt ug]{ JolQmn] bkmf @$ sf] pkbkmf

-$_ adf]lhdsf] ;'ljwf kfpg] 5}g .Æ

-$_ cfly{s P]g, @)&@ åf/f bkmf *s= sf] pkbkmf -!_ df /x]sf æ;f7L k|ltztÆ

eGg] zAbx?sf] ;§fdf æ;f7L k|ltztÆ eGg] zAbx? / cfly{s P]g, @)^%

åf/f sfod ePsf] pkbkmf -%_ x6fO{ cGo Joj:yfnfO{ oyfjt sfod x'g]

u/L ;+zf]wg u/]sf] .

-%_ cfly{s P]g, @)&# åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ*s= a}Í k|Tofe"ltsf]

Joj:yfM -!_ pBf]u ;~rfng ePsf] kl5Nnf] afx| dlxgfsf] s'n laqmLsf]

(146)

rfnL; k|ltzteGbf a9L lgsf;L ug]{ pBf]un] lgsf;L ug]{ kl/df0f hltsf]

dfnj:t' pTkfbg ug{ cfjZos sRrf kbfy{ k}7f/L ubf{ tyf a08]8 j]o/

xfp; dfk{mt s/d'Qm k;nsf] nflu k}7f/L ug]{ dfn;fdfgdf nfUg] s/

afktsf] /sd ;DalGwt eG;f/ sfof{nodf a}Í k|Tofe"lt /fvL k}7f/L ug{

;Sg]5 . t/ a08]8 j]o/ xfp; dfk{mt s/ d'Qm k;nn] k}7f/L ug]{ afx]s

cGo lgsf;Lstf{n] To:tf] ;'ljwf k|fKt ug{ sRrf kbfy{af6 tof/L ;fdfg

agfO{ lgsf;L ubf{ bz k|ltzt d"No clej[l4 ePsf] x'g' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;'ljwf lnO{ a08]8 j]o/ xfp; dfk{mt

k}7f/L ePsf dlb/f tyf r'/f]6 g]kfn ;/sf/, k//fi6« dGqfnon] l;kmfl/;

u/]sf] s'6gLlts tyf dx;'n ;'ljwf k|fKt JolQm jf lgsfonfO{ dfq laqmL

ug'{ kg]{5.

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd /flvPsf] a}Í k|Tofe"lt ljefun] tf]s]sf]

k|lqmof adf]lhd ;DalGwt eG;f/ sfof{noaf6 k'ms'jf ul/g]5 .Æ 30

d"n P]gsf] Joj:yfdf cfly{s cWofb]z, @)^@, cfly{s P]g, @)^#, @)^$, @)&#

;d]tn] ;+zf]wg u/L lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg

sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ(=;fgf] sf/f]af/ ug]{ Joj;foLnfO{ 5'6 M o; P]gdf

cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg tf]lsPsf] /sd ;Ddsf] jflif{s

s/ nfUg] sf/f]af/ ug]{ ;fgf Joj;foLnfO{ btf{ ug'{ gkg]{ / ljj/0f k]z

ug'{ gkg]{ tyf cGo k|lqmofx¿ k"/f ug'{ gkg]{ u/L tf]lsP adf]lhd 5'6

lbg ;lsg]5 .

t/ s'g} ;fgf] sf/f]af/ ug]{ Joj;foLn] :jr]5fn] cfkm\gf] sf/f]af/

btf{ u/fpg rfx]df bkmf !) adf]lhd k|lqmof k"/f u/L sf/f]af/ btf{

u/fpg ;Sg]5 .Æ

-@_ cfly{s cWofb]z, @)^@ åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ(=;fgf]

sf/f]af/ ug]{ Joj;foLnfO{ 5'6 M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf]

eP tfklg tf]lsPsf] /sd ;Ddsf] jflif{s s/ nfUg] sf/f]af/ ug]{ ;fgf

Joj;foLnfO{ btf{ ug'{ gkg]{ / ljj/0f k]z ug'{ gkg]{ tyf cGo k|lqmofx¿

k"/f ug'{ gkg]{ u/L tf]lsP adf]lhd 5'6 lbg ;lsg]5 .

t/ dxfgu/kflnsf, pkdxfgu/kflnsf tyf gu/kflnsf If]qleq

xf8{j]o/, ;]lg6/L, kmlg{r/ tyf lkmS:r/, kmlg{l;Ë, c6f]df]jfON;,

On]S6«f]lgS; / dfj{nsf] sf/f]af/ ug{]n] clgjfo{ ¿kdf s/df btf{ ug{'kg{]

tyf cGo ;fgf] sf/f]af/ ug{] Joj;foLn] :j]R5fn] cfkm\gf] sf/f]af/ btf{

u/fpg rfx]df bkmf !) adf]lhd k|lqmof k"/f u/L sf/f]af/ btf{ u/fpg

;Sg]5 .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)^# åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ(=;fgf] sf/f]af/ ug]{

Joj;foLnfO{ 5'6M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

(147)

tf]lsPsf] /sd ;Ddsf] jflif{s s/ nfUg] sf/f]af/ ug]{ ;fgf Joj;foLnfO{

btf{ ug'{ gkg]{ / ljj/0f k]z ug'{ gkg]{ tyf cGo k|lqmofx¿ k"/f ug'{


t/ ;fgf] sf/f]af/ ug]{ Joj;foLn] :j]R5fn] cfkm\gf] sf/f]af/ btf{

ug{ rfx]df bkmf !) adf]lhd k|lqmof k"/f u/L btf{ u/fpg ;Sg]5 .

c:yfoL ¿kdf cfof]hgf ug]{ k|bz{gL, d]nf tyf cGo o:t} sf/f]af/sf]

xsdf of] Joj:yf nfu" x'g] 5}g . o;/L btf{ x'g]sf] xsdf s/ clws[tn]

;'/If0f afkt w/f}6L dfUg ;Sg]5 . Æ

-$_ cfly{s P]g, @)^$ åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ( ;fgf] sf/f]af/ ug]{

Joj;foLnfO{ 5"6 M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

tf]lsPsf] /sd ;Ddsf] jflif{s s/ nfUg] sf/f]af/ ug]{ ;fgf Joj;foLnfO{

btf{ ug'{ gkg]{ / ljj/0f k]z ug'{ gkg]{ tyf cGo k|lqmofx¿ k"/f ug'{


t/ ;fgf] sf/f]af/ ug]{ Joj;foLn] :j]R5fn] cfˆgf] sf/f]af/ btf{

ug{ rfx]df bkmf !) adf]lhd k|lqmof k"/f u/L btf{ u/fpg ;Sg]5 .Æ

-%_ cfly{s P]g, @)&# åf/f k|ltaGwfTds jfSof+zdf /x]sf] æbkmf !), eGg]

zAb kl5 æbkmf !)s / !)v=Æ eGg] zAbx? ;d]t ;dfj]z u/L ;+zf]wg

sfod ePsf] .

31 d"n P]gsf] Joj:yfdf cfly{s P]g, @)^# åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s

P]gn] lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ-!_ of] P]g k|f/De x'Fbfsf avt s'g} sf/f]af/df ;+nUg

/x]sf k|To]s JolQmn] of] P]g k|f/De ePsf] ldltn] gAa] lbgleq s/ clws[t

;dIf btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf b/vf:t lbg' kg]{5. Æ

-@_ /fhZj ;DaGwL s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ cWofb]z,@)^@ åf/f ;+zf]lwt

Joj:yfM

æ-!_ s'g} sf/f]af/df ;+nUg x'g rfxg] JolQmn] sf/f]af/ z'? x'g'eGbf

cl3 sf/f]af/ btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf s/ clws[t ;dIf b/vf:t lbg'

kg]{5 .Æ

32 cfly{s cWofb]z,@)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g,@)&* åf/f ;f] ;+zf]wg

sfod . cWofb]zåf/f ;+zf]wg x'g' cl3 b]xfoadf]lhd ;+zf]wg ePsf] .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ-@_ of] P]g k|f/De ePkl5 s'g} sf/f]af/df ;+nUg x'g

rfxg] k|To]s JolQmn] sf/f]af/ z'? ug'{ eGbf cl3 s/ clws[t ;dIf

btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf b/vf:t lbg' kg]{5 . Æ

-@_ /fhZj ;DaGwL s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ cWofb]z, @)^@ åf/f

;+zf]lwt Joj:yfM

(148)

æ-@_ s'g} JolQmn] sf/f]af/ u/]sf] j:t'df s/ nfUg] ePdf jf s'g}

JolQmn] dxfgu/kflnsf, pkdxfgu/kflnsf, gu/kflnsf jf ljefun] tf]s]sf]

If]qleq xf8{j]o/, ;]lg6/L, kmlg{r/, lkmS:r/, kmlg{l;Ë, c6f]df]jfON;,

On]S6«f]lgS; jf dfa{nsf] sf/f]af/ u/]df To;/L s/ nfu]sf] jf sf/f]af/

u/]sf] ldltn] tL; lbgleq To:tf] sf/f]af/ btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf

s/ clws[t ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)^^ åf/f ;+zf]wg sfod ePsf] Joj:yfM æ-@_ s'g} JolQmn]

sf/f]af/ u/]sf] j:t'df s/ nfUg] ePdf jf s'g} JolQmn] dxfgu/kflnsf,

pkdxfgu/kflnsf, gu/kflnsf jf ljefun] tf]s]sf] If]qleq xf8{j]o/,

;]lg6/L, kmlg{r/, lkmS:r/, kmlg{l;Ë, c6f]df]jfON;, df]6/ kf6{\;, On]S6«f]lgS;,

dfa{nsf] sf/f]af/ u/]df To;/L s/ nfu]sf] jf sf/f]af/ u/]sf] ldltn] tL;

lbgleq To:tf] sf/f]af/ btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf s/ clws[t ;dIf

lgj]bg lbg' kg]{5 .Æ

-$_ cfly{s P]g, @)^& åf/f ;+zf]wg sfod ePsf] Joj:yfM æ-@_ s'g} JolQmn]

sf/f]af/ u/]sf] j:t'df s/ nfUg] ePdf jf s'g} JolQmn] dxfgu/kflnsf,

pkdxfgu/kflnsf, gu/kflnsf jf ljefun] tf]s]sf] If]qleq xf8{j]o/,

;]lg6/L, kmlg{r/, lkmS:r/, kmlg{l;Ë, c6f]df]jfON;, df]6/ kf6{\;, On]S6«f]lgS;,

dfa{n, z}lIfs k/fdz{, l8:sf] y]s, x]Ny Sna, Sof6l/Ë ;]jf, kf6L{ Kofn];

Joj;fo, kfls{Ë ;]jf, d]lzg/L pks/0f k|of]u ePsf] 8«fOlSng;{, af/

;lxtsf] /]i6'/]06, / sn/Nofasf] sf/f]af/ ;~rfng u/]df To;/L s/ nfu]sf]

jf sf/f]af/ ;~rfng u/]sf] ldltn] tL; lbgleq To:tf] sf/f]af/ btf{sf]

nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf s/ clws[t ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .Æ

-%_ cfly{s P]g, @)&! åf/f ;++zf]wg sfod ePsf] Joj:yfM

æ-@_ s'g} JolQmn] sf/f]af/ u/]sf] j:t'df s/ nfUg] ePdf jf b]xfosf]

sf/f]af/ u/]df To;/L s/ nfu]sf] jf sf/f]af/ ;~rfng u/]sf] ldltn] tL;

lbgleq To:tf] sf/f]af/ btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9f‘rfdf s/ clws[t ;dIf

b/vf:t lbg' kg]{5M–

-s_ O{6f pTkfbg u/L sf/f]af/ u/]df, dlb/f l8li6«Jo'6/, jfOg

;k, ;km\6j]o/, 6«]lsª, ¥oflˆ6ª, cN6«fnfO6 ˆnfO6,

Kof/fUnfOl8ª, ko{6s ;jf/L, qm;/, :n]6 / 9'+uf pBf]u

;DaGwL Joj;fo ;~rfng u/]df, jf

-v_ s'g} JolQmn] dxfgu/kflnsf, pkdxfgu/kflnsf,

gu/kflnsf jf ljefun] tf]s]sf] If]qleq xf8{j]o/,;]lg6/L,

kmlg{r/, lkmS:r/, kmlg{l;Ë, c6f]df]jfON;, df]6/ kf6\;{,

On]S6«f]lgS;, dfa{n, z}lIfs k/fdz{, l8:sf] y]s, x]Ny Sna,

Sof6l/Ë ;]jf, kf6L{ Kofn]; Joj;fo, kfls{ª ;]jf, d]lzg/L

pks/0f k|of]u ePsf] 8«fO{lSng;{, af/ ;lxtsf] /]i6'/]06,

sn/Nofa, a'l6s, ;'l6Ë ;l6{Ësf] ;fdfg ;lxtsf] 6]nl/Ë

(149)

Joj;fo, lzIf0f ;+:yf jf :jf:Yo ;+:yf jf cGo lgsfodf

o'lgkmd{ cfk"lt{ ug]{ sfo{ jf cfO;lqmd pBf]u ;~rfng

u/]df .Æ

-^_ cfly{s P]g, @)&@ åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ-@_ s'g} JolQmn]

sf/f]af/ u/]sf] j:t'df jf ;]jfdf s/ nfUg] ePdf To;/L s/ nfu]sf] jf

sf/f]af/ ;~rfng u/]sf] ldltn] tL; lbgleq To:tf] sf/f]af/ btf{sf] nflu

tf]lsPsf] 9f‘rfdf s/ clws[t ;dIf b/vf:t lbg' kg]{5 .Æ

-&_ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM

æ-@_ s'g} JolQmn] sf/f]af/ u/]sf] j:t'df s/ nfUg] ePdf jf b]xfosf]

sf/f]af/ u/]df To;/L s/ nfu]sf] jf sf/f]af/ ;~rfng u/]sf] ldltn] tL;

lbgleq To:tf] sf/f]af/ btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9f‘rfdf s/ clws[t ;dIf

b/vf:t lbg' kg]{5M–

-s_ O{6f pTkfbg u/L sf/f]jf/ u/]df, dlb/f l8li6«Jo'6/, jfOg ;k,

;km\6j]o/, 6«]lsª, ¥oflˆ6ª, cN6«fnfO6 ˆnfO6, Kof/fUnfOl8ª,

ko{6s ;jf/L, qm;/, :n]6 / 9'+uf pBf]u ;DaGwL Joj;fo

;~rfng u/]df, jf

-v_ s'g} JolQmn] dxfgu/kflnsf, pkdxfgu/kflnsf, gu/kflnsf

jf ljefun] tf]s]sf] If]qleq xf8{j]o/,;]lg6/L, kmlg{r/,

lkmS:r/, kmlg{l;Ë, c6f]df]jfON;, df]6/ kf6\;{, On]S6«f]lgS;,

dfa{n, z}lIfs k/fdz{, l8:sf] y]s, x]Ny Sna, d;fh y]/fkL,

Ao"6L kfn{/, Sof6l/Ë ;]jf, kf6L{ Kofn]; Joj;fo, kfls{ª ;]jf,

d]lzg/L pks/0f k|of]u ePsf] 8«fO{lSng;{, af/ ;lxtsf]

/]i6'/]06, sn/Nofa, a'l6s, ;'l6Ë ;l6{Ësf] ;fdfg ;lxtsf]

6]nl/Ë Joj;fo, lzIf0f ;+:yf jf :jf:Yo ;+:yf jf cGo

lgsfodf o'lgkmd{ cfk"lt{ ug]{ .Æ

-&_ cfly{s P]g, @)&^ / @)&& åf/f ;+zf]wg sfod u/]sf] Joj:yfM æ-@_ s'g}

JolQmn] sf/f]af/ u/]sf] j:t' jf ;]jfdf s/ nfUg] ePdf jf b]xfosf]

sf/f]af/ u/]df To;/L s/ nfu]sf] jf sf/f]af/ ;~rfng u/]sf] ldltn]

tL; lbgleq To:tf] sf/f]af/ btf{sf] nflu tf]lsPsf] 9fFrfdf s/

clws[t;dIf b/vf:t lbg' kg]{5:-

-s_ O{6f pTkfbg u/L sf/f]af/ u/]df, ! dlb/f, jfOg x]Ny

Sna, l8:sf] y]s, d;fh y]/fkL, df]6/ kf6{;\, ljB'tLo

;km\6j]o/, eG;f/ Ph]06, v]nf}gfsf] Joj;fo, @ ========

6]«lsª, ¥oflˆ6ª, cN6«fnfO6 ˆnfO6, Kof/fUnfOl8ª, ko{6s

;jf/L, qm;/, afn'jf vfgL, :n]6 / 9'Ëf pBf]u ;DaGwL

Joj;fo ;~rfng,

(150)

-v_ s'g} JolQmn] dxfgu/kflnsf, pkdxfgu/kflnsf, #=======

jf ljefun] tf]s]sf] If]qleq xf8{j]o/, ;]lg6/L, kmlg{r/,

lkmS:r/, kmlg{l;Ë, c6f]df]jfON;,$= ==========On]S6«f]lgS;,

dfa{n, 32z}lIfs k/fdz{ %=====n]vf tyf n]vf k/LIf0f

;DaGwL ;]jf, ^======= Sof6l/Ë ;]jf, kf6L{ Kofn]; Joj;fo,

kfls{ª ;]jf, d]lzg/L pks/0f k|of]u ePsf] 8«fO{lSng;{,

af/ ;lxtsf] /]i6'/]06, cfO;lqmd pBf]u, sn/Nofa, a'l6s,

&====== lzIf0f ;+:yf jf :jf:Yo ;+:yf jf cGo lgsfodf

o'lgkmd{ cfk"lt{ ug]{ .Æ

gf]6M cfly{s P]g, @)&% åf/f sfod ePsf] of] pkbkmfsf]

Joj:yfdf cfly{s P]g, @)&^ / @)&& åf/f ;+zf]wg

x'g' cl3sf] Joj:yfM

!= cfly{s P]g, @)&^ åf/f ædlb/f l8li6«Jo'6/, jfOg

;k, ;km\6j]o/Æ eGg] zAbx?sf] ;§fdf ,

@= cfly{s P]g, @)&^ åf/f ædlb/f l8li6«Jo'6/, jfOg

;k, ;km\6j]o/Æ eGg] zAbx? lemlsPsf .

#= cfly{s P]g, @)&& åf/f ægu/kflnsfÆ eGg] zAb

lemlsPsf] .

$= cfly{s P]g, @)&& åf/f ædf]6/ kf6{;\Æ eGg] zAb

lemlsPsf] .

%= cfly{s P]g, @)&& åf/f ætyf sfg"gLÆ eGg]]

zAbx? lemlsPsf] .

^= cfly{s P]g, @)&^ åf/f æz}lIfs k/fdz{, l8:sf]

y]s, x]Ny Sna, d;fh y]/fkL, Ao"6Lkfn{/Æ eGg]

zAb x6fPsf] .

&= cfly{s P]g, @)&^ åf/f æz}lIfs k/fdz{, l8:sf]

y]s, x]Ny Sna, d;fh y]/fkL, Ao"6Lkfn{/Æ eGg]

zAbx? lemlsPsf .

33 /fh:j ;DaGwL s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ ;DaGwdf ag]sf] cWofb]z, @)^@ /

cfly{s P]g, @)^# åf/f ;+zf]lwt . ;fljsdf ælgj]bgÆ eGg] zAb /x]sf] . 34

/fh:j ;DaGwL s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{] cWofb]z, @)^@ åf/f yk ePsf]

t/ cfly{s cWofb]z @)^# / cfly{s P]g, @)^$ df of] bkmf ;dfj]z gePsf] .

-!_ /fh:j ;DaGwL s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{] cWofb]z, @)^@ yk u/]sf]

Joj:yfM

(151)

æ!)s= df}Hbftsf] 3f]if0ffM -!_ s/bftfn] ;Djt\ @)^@ ;fn df3 d;fGtleq

cfkm";Fu ePsf] s/ nfUg] j:t'sf] jf:tljs df}Hbftsf] 3f]if0ff ug{

;Sg]5. -@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] s'g} s/bftfn] df}Hbft 3f]if0ff u/]df

ljefun] tf]s]sf] 9fFrfdf 3f]lift j:t'sf] d"Nosf] gf} k|ltztn] x'g] /sd

s/ afkt / k|rlnt eG;f/ b/aGbL cg';f/sf] dx;'n a/fa/ hl/jfgf

afkt /sd sfof{nodf bflvnf ug'{kg]{5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] df}Hbft 3f]if0ff ubf{ s/bftfn] To;/L

df}Hbft 3f]if0ff ubf{sf] k|rlnt ahf/ d"No eGbf a9L x'g] u/L s'g}

j:t'sf] d"No /fVg kfpg] 5}g .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] df}Hbft 3f]if0ff u/]sf] j:t' afkt

lt/]sf] s/ /sd s/bftfn] bkmf !& sf] cwLgdf /xL s/ s§L ug{

kfpg]5 .

-%_ pkbkmf -!_ adf]lhd s/bftfaf6 ul/Psf] df}Hbft 3f]if0ffsf]

kl/df0f jf j:t'sf] d"No c:jfefljs nfu]df s/ clws[tn] ;f]sf]

cfwf/ / sf/0f v'nfO{ ;DalGwt df}Hbft hfFr ug{ ;Sg]5 / To;/L

hfFr ubf{ 3f]lift d"No eGbf 36Ldf 3f]lift j:t' laqmL u/]sf] b]lvPdf

;f] laqmLnfO{ s/ lgwf{/0f ug]{ k|of]hgsf] nflu dfGotf lbOg] 5}g .

-^_ ;Djt\ @)^@ ;fn kf}if d;fGtleq k|lttkq vf]ln;s]sf

k}7f/Lstf{n] cfkm"n] k}7f/L ug]{ j:t'sf] km/s d"No eG;f/ laGb'df

@)^@ ;fn r}q d;fGtleq pb3f]if0f u/L ;Sg'kg]{5 .

-&_ s/bftfn] o; bkmf adf]lhd u/]sf] df}Hbft 3f]if0ffsf] kl/df0f,

d"No jf ;|f]tsf] ;DaGwdf s/sf] k|of]hgsf] nflu s'g} klg lgsfoaf6

sf/afxL ul/g] 5}g .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^% åf/f b]xfPsf] bkmf !)s= yk .

æ!)s=c:yfoL btf{ ;DaGwL ljz]if Joj:yfM -!_ c:yfoL ¿kdf

cfof]hgf ug]{ k|bz{gL, d]nf tyf cGo o:t} sf/f]af/sf] xsdf

sf/f]af/ z'? x'g'eGbf cufj} cfof]hs tyf ;f]] cfof]hgfdf s/

nfUg] j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/ ug]{ d"Noclej[l4 s/df btf{ gePsf

Joj;foL d"No clej[l4 s/df btf{ x'g' kg]{5 . o;/L btf{ x'g]sf]

xsdf s/ clws[tn] ;'/If0f afkt w/f}6L dfu ug{ ;Sg]5 .


Aoj;foLn] ;f] sfo{qmddf /fVg] j:t' :6s 6«fG;km/ u/L n}hfg

kfpg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sfo{qmdsf] nflu dfq btf{

ePsf] s/bftfn] cfof]hgf u/]sf] k|b{zgL, d]nf ;dfKt ePsf]

(152)

;ft lbgleq sf/f]af/sf] ljj/0f k]z u/L nfUg] ;Dk"0f{ s/ ;d]t

bflvnf u/L c:yfoL btf{ vf/]h ug'{ kg]{5 .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)^^ åf/f pkbkmf -!_ df /x]sf æd"Noclej[l4 s/df btf{

x'g' kg]{5Æ eGg] zAbx?sf] ;§f æd"Noclej[l4 s/df c:yfoL ?kdf btf{

x'g' kg]{5 .Æ zAbx? /fvL cGo Joj:yf ;fljs adf]lhd g} sfod u/L

;+zf]wg .

-$_ cfly{s P]g, @)&! åf/f pkbkmf -!_ df b]xfo adf]lhd ;zf]wg u/L cGo

pkbkmfnfO{ ;fljs adf]lhd g} lg/Gt/tf lbO cfly{s P]g, @)&% åf/f

;+zf]wg sfod .

æ-!_ c:yfoL ¿kdf cfof]hgf ug]{ k|bz{gL, d]nf tyf cGo o:t}

sf/f]af/sf] xsdf sf/f]af/ z'? x'g'eGbf cufj} cfof]hs tyf ;f]]

cfof]hgfdf s/ nfUg] j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/ ug]{ d"Noclej[l4 s/df

btf{ gePsf Joj;foL tf]lsP adf]lhd d"Noclej[l4 s/df c:yfoL

?kdf btf{ x'g' kg]{5 . Æ

35 cfly{s P]g, @)^$ åf/f ykM

-!_ cfly{s P]g, @)^$ åf/f yk æ!)v= c:yfoL btf{ ;DaGwL ljz]if

Joj:yfM -!_ c:yfoL ¿kdf cfof]hgf ug]{ k|bz{gL, d]nf tyf cGo o:t}

sf/f]af/sf] xsdf sf/f]af/ z'? x'g'eGbf cufj} cfof]hs tyf ;f]]

cfof]hgfdf s/ nfUg] j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/ ug]{ d"Noclej[l4 s/df

btf{ gePsf Joj;foL d"Noclej[l4 s/df btf{ x'g' kg]{5 . o;/L btf{

x'g]sf] xsdf s/ clws[tn] ;'/If0f afkt w/f}6L dfu ug{ ;Sg]5 .


Aoj;foLn] ;f] sfo{qmddf /fVg] j:t' :6s 6«fG;km/ u/L n}hfg kfpg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sfo{qmdsf] nflu dfq btf{ ePsf]

s/bftfn] cfof]hgf u/]sf] k|b{zgL, d]nf ;dfKt ePsf] & lbgleq

sf/f]af/sf] ljj/0f k]z u/L nfUg] ;Dk"0f{ s/ ;d]t bflvnf u/L c:yfoL

btf{ vf/]h ug'{ kg]{5 .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^$ åf/f yk ePsf] plNnlvt Joj:yfnfO{ cfly{s P]g,

@)^% / ;f] kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf glbPsf] . t/ ;f] Joj:yf

cfly{s P]g, @)^% n] yk u/]sf] bkmf !)s= df sfod ePsf] .

-#_ cfly{s P]g, @)&@ åf/f bkmf !) kl5 bkmf !)s= / bkmf !)v= yk

u/]sf]df bkmf !)s= sf] Joj:yf cGTo l6Kk0fL g+ #$ -@_ df pNn]v ePsf]

/ bkmf !)v= b]xfoadf]lhd /x]sf]M

æ!)v= ;+o'Qm pkqmdsf] btf{ ;DaGwL ljz]if Joj:yfM -!_ s'g} b'O{

jf ;f]eGbf a9L JolQmn] s'g} lglZrt cjlwsf nflu tf]lsPsf]

sfo{ ug{ ;+o'Qm pkqmd -HjfOG6 e]Gr/_ v8f u/]df

(153)

d"Noclea[l4 s/df c:yfoL ¿kdf btf{sf] nflu lgj]bg lbg'

kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd btf{ ePsf o:tf ;+o'Qm

pkqmdn] ;+o'Qm pkqmd v8f ubf{ u/]sf] ;Demf}tfdf tf]lsPsf]

cjlw ;dfKt ePkl5 btf{ vf/]h ug'{' kg]{5.Æ

-$_ cfly{s P]g, @)&# åf/f ;+zf]wg ePsf] Joj:yfnfO{ To;kl5sf cfly{s

P]gn] lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 36 cfly{s P]g, @)&^ åf/f yk .

37 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -ætf]lsPsf] cjlwleqÆ eGg] zAbx?_ lemlsPsf]df

cfly{s P]g, @)&* åf/f ;f] ;+zf]wgnfO{ sfod . 38 cfly{s P]g, @)&# åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfnfO{ To;kl5sf cfly{s

P]gn] lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM

æ!!= btf{ vf/]hL M -!_ s/ clws[tn] b]xfosf] s'g} cj:yfdf btf{ ePsf]

JolQmsf] btf{ vf/]h ug{' kg]{5M–

-s_ ;+ul7t ;+:yf eP To:tf] ;+ul7t ;+:yf aGb, laqmL jf

x:tfGt/0f ePdf jf cGo s'g} lsl;daf6 To:tf] ;+ul7t

;+:yfsf] cl:tTj sfod g/x]df,

-v_ JolQmut :jfldTj eP To:tf] :jfldTj ePsf] JolQmsf]

d[To' ePdf,

-u_ ;fem]bf/ ;+:yf eP To:tf] ;fem]bf/L ;+:yf la36g ePdf,

-3_ btf{ ePsf] JolQmn] s/ nfUg] sf/f]af/ ug{ 5f8]df,

-ª_ e"njz btf{ ePsf]df .

-@_ btf{ vf/]hL ;DaGwL cGo k|lqmof tf]lsP adf]lhd x'g]5 .

-#_ klxn] s/ s§L ;'ljwf lnO{ ;s]sf j:t'dWo] btf{ vf/]h x'Fbfsf

avt afFsL /x]sf] df}Hbft -k"FhLut ;fdfg ;d]t_ df tf]lsPadf]lhd s/

lgwf{/0f u/L c;'n ul/g]5.Æ

-@_ cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f pkbkmf -!_ sf] v08 -3_ kl5 -3!_ ylkPsf]M

æ-3!_ nuftf/ Ps jif{;Dd z"Go ljj/0f lbg] jf ljj/0f g} glbO{ a;]sf

s/bftf ePdf,Æ

-#_ cfly{s cWofb]z @)^@ åf/f pkbkmf -!_ sf] v08 -u_ kl5 -u!_ ylkPsf]M

æ-u!_ ;fem]bf/ ;+:yf eP To:tf] ;fem]bf/L ;+:yf lj36g ePdf jf

;fem]bf/sf] d[To' ePdf,Æ

-$_ klxnf] ;+zf]wg åf/f pkbkmf -!_ kl5 pkbkmf -!s_ yk .

(154)

æ-!s_ pkbkmf -!_ df plNnlvt cj:yf afx]s cGo cj:yfdf

:j]R5fn] cfˆgf] sf/f]af/ btf{ u/fPsf ;fgf] sf/f]af/ ug]{ Joj;foLn]

sf/f]af/ btf{ u/fPsf] ldltn] Ps jif{ k"/f geP;Dd :j]R5fn] cfˆgf] btf{

vf/]hL ug{ ;Sg] 5}g . sf/f]af/ btf{ u/fPsf] Ps jif{ k"/f ePkl5 To:tf

sf/f]af/sf] btf{ vf/]hL ug{ rfxg] ;fgf] sf/f]af/ ug]{ Joj;foLn] ;DalGwt

s/ clws[t ;dIf btf{ vf/]hLsf] nflu tf]lsPadf]lhd lgj]bg lbg ;Sg]5 .

To;/L lgj]bg k/]df ;DalGwt s/ clws[tn] To:tf] sf/f]af/sf] btf{ vf/]h

ul/lbg' kg]{5.Æ

-%_ cly{s P]g, @)&@ åf/f pkbkmf -!_ kl5 pkbkmf -!s_ / pkbkmf -!s_

kl5 b]xfosf pkbkmf -!v_ / -!u_ yk .

æ-!s_ btf{ vf/]hLsf] nflu s/ ljj/0f k]z ePsf] kGw| lbgleq

s/bftfn] s/ k/LIf0fsf] nflu cfˆgf] sfuhftx¿ k]z ug'{ kg]{5 / s/

clws[tn] To:tf s/bftfsf] s/ k/LIf0f u/L tLg dlxgfleq btf{ vf/]h

u/L jf btf{ vf/]h gx'g] eP ;f]sf] hfgsf/L s/bftfnfO{ lbg' kg]{5 . ;f]

cjlwleq s/ clws[tn] btf{ vf/]h gu/]df jf btf{ vf/]h x'g] egL lg0f{o

gu/]df ;f] cjlwkl5sf] s/ ljj/0f s/bftfn] k]z ug'{ kg]{ 5}g .Æ

-!v_ of] pkbkmf nfu" x'Fbfsf avt aflif{s aL; nfv ?k}ofFeGbf

sdsf] s/of]Uo j:t'sf] sf/f]af/ eO{ btf{ sfod /x]sf s/bftfsf] sf/f]af/

cfufld afx| dlxgfdf krf; nfv ?k}ofF gk'u]df s/ clws[tn] vf/]hLsf]

k|lqmofsf] nflu cfb]z lbg' kg]{5 .

t/ bkmf ( adf]lhd :j]lR5s ?kdf btf{ x'g rfxg] s/bftfn]

cfkm\gf] btf{ sfod} /fVg rfx]df tf]lsPsf] 9fFrfdf ;Djt\ @)&# c;f/

d;fGtleq b/vf:t lbPdf To:tf s/bftfsf] nflu of] pkbkmf nfu" x'g]

5}g .Æ

-!u_ of] pkbkmf nfu" x'Fbfsf avt btf{sf] nflu tf]lsPsf]

sf/f]af/sf] ;LdfeGbf sd s/of]Uo sf/f]af/ eO{ btf{ sfod /x]sf

s/bftfsf] v/Lb tyf k}7f/Ldf lt/]sf] ldnfg ug{ afFsL s/, df}Hbftsf] s/

s§L / btf{ vf/]hLsf] cGo k|lqmof tf]lsP adf]lhd x'g]5 . Æ

-^_ d"n P]gsf] bkmf !! sf] pkbkmf -#_ sf] Joj:yfM æ-#_ klxn] s/ s§L

;'ljwf lnO{ ;s]sf j:t'x¿dWo] btf{ vf/]h x'Fbfsf avt afFsL /x]sf]

df}Hbft-k"FhLut ;fdfg ;d]t_ df tf]lsP adf]lhd s/ lgwf{/0f u/L c;"n

ul/g]5 .Æ

-&_ cly{s P]g, @)^# åf/f pkbkmf -#_ df b]xfoadf]lhd ;+zf]wg u/L pkbkmf

-#_ kl5 pkbkmf -$_ yk u/]sf] .

æ-#_ klxn] s/ s§L ;'ljwf lnO{ ;s]sf j:t'x¿dWo] btf{ vf/]h

x'Fbfsf avt afFsL /x]sf] df}Hbft -k"FhLut ;fdfg ;d]t_ nfO{ ahf/

(155)

d"Nodf cfk"lt{ u/]sf] dflgg]5 / ;f] adf]lhd s/ lgwf{/0f u/L c;"n

ul/g]5 .

:ki6Ls/0f M æk"FhLut ;fdfgÆ eGgfn] s'g} ;DklQ jf ;DklQsf] s'g} efu

/ s/ nfUg] sf/f]af/df k|of]u x'g] ;DklQnfO{ ;Demg' k5{ .Æ

æ-$_ s/ nfUg] j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/ x'Fbf s'g} s'/f u/]sf] jf

gu/]sf] sf/0fn] o; P]g adf]lhd ug{' kg]{ sfo{ tyf bfloTj ePdf ;f]

s/bftfsf] btf{ vf/]h x'Fb}df To:tf] bfloTjsf] c;/af6 pGd'lQm kfpg] 5}g .Æ

-*_ cly{s P]g, @)^$ åf/f pkbkmf -#_ sf] :ki6Ls/0fdf /x]sf æk"FhLut ;fdfgÆ

eGg] zAbx? cufl8 æo; pkbkmfsf] k|of]hgsf] nfluÆ eGg] zAbx? /fvL

pkbkmf -#_ / pkbkmf -$_ nfO{ ;fljs cg';f/ g} lg/Gt/tf .

-(_ cly{s P]g, @)^* åf/f pkbkmf -$_ df /x]sf æbfloTjsf] c;/af6Æ eGg]

zAbx? kl5 æTo:tf] s/bftfn]Æ eGg] zAbx? ;dfj]z u/L cGo Joj:yf

lg/Gt/tf .

-!)_ cly{s P]g, @)&@ åf/f sfod ePsf] Joj:yfM

æ-#_ klxn] s/ s§L ;'ljwf lnO{ ;s]sf j:t'x¿dWo] btf{ vf/]h

x'Fbfsf avt afFsL /x]sf] k"FhLut ;fdfg ;d]tsf] df}HbftnfO{ ahf/

d"Nodf cfk"lt{ u/]sf] dflgg]5 / ;f] adf]lhd s/ lgwf{/0f u/L c;"n

ul/g]5 .

:ki6Ls/0f M o; pkbkmfsf] k|of]hgsf] nflu æk"FhLut ;fdfgÆ eGgfn]

s'g} ;DklQ jf ;DklQsf] s'g} efu / s/ nfUg] sf/f]af/df k|of]u x'g]

;DklQnfO{ ;Demg' k5{ .Æ

æ-$_ s/ nfUg] j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/ x'Fbf s'g} s'/f u/]sf] jf

gu/]sf] sf/0fn] o; P]g adf]lhd ug{' kg]{ sfo{ tyf bfloTj afFsL ePdf

;f] s/bftfsf] btf{ vf/]h x'Fb}df To:tf] bfloTjsf] c;/af6 To:tf]

s/bftfn] pGd'lQm kfpg] 5}g .Æ 39

cfly{s P]g, @)&@ åf/f yk eO{ lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&%

åf/f yk sfod . 40 cfly{s P]g, @)^% åf/f ;+zf]wg eO{ lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g,

@)&% åf/f ;+zf]wg sfod . -!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ-v_ o; P]g adf]lhdsf] s/

afx]s cGtMz'Ns / cGo s/ /sd . Æ

41 klxnf] ;+zf]wg åf/f yk .

42 cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f yk cfly{s cWofb]z, @)^) / cfly{s P]g, @)&!

åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg ePsf] Joj:yfnfO{

lg/Gt/tf sfod eO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

(156)

-!_ cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f yk ePsf] Joj:yfM æ!@s= sf7sf] sf/f]af/df s/

nfUg] d"NoM -!_ /fli6«o jgsf] sf7 lnnfdL, 5f]8k"hL{ jf lr/fg cfb]z kfPsf]

;dodWo] h'g klxn] x'G5 pQm ;dodf To:tf] sf7sf] /f]oN6L /sd zt k|ltzt

yk u/L x'g cfpg] /sddf s/ nufO{ c;'n pk/ ul/g]5 .


k|of]hgsf] nflu laqmL u/]df /f]oN6L gnfUg] eP klg pkbkmf -!_ adf]lhd

/fli6«o jgsf] sf7 ;/x g} s/ nfUg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ jf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg /f]oN6L

d"Nodf ztk|ltzt yk u/L x'g cfpg] /sdeGbf lnnfdL /sd a9L ePdf

lnnfdL /sddf g} s/ nfUg]5 .

-$_ btf{ ePsf] JolQmn] pkbkmf -!_, -@_ / -#_ adf]lhd lt/]sf] s/

s§L ug{ kfpg]5 .Æ

-@_ cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ!@s=

sf7sf] sf/f]af/df s/ nfUg] d"NoM -!_ /fli6«o jgsf] sf7 lnnfdL, 5f]8k"hL{

jf lr/fg cfb]z kfPsf] ;dodWo] h'g klxn] x'G5 ;f] ;dodf To:tf] sf7sf]

/f]oN6L /sd jf lnnfd /sddf h'g a9L x'G5 ;f] /sddf s/ nufO{ c;'n

pk/ ul/g]5 .


k|of]hgsf] nflu laqmL u/]df /f]oN6L gnfUg] eP klg pkbkmf -!_ adf]lhd

/fli6«o jgsf] sf7 ;/x g} s/ nfUg]5 . Æ

43 klxnf] ;+zf]wg åf/f ;+zf]lwt . d"n P]gsf] Joj:yfM æ-!_ s'g} lbgdf cfk"lt{

ul/Psf] j:t' jf ;]jfsf] ahf/ d"Nosf] lgwf{/0f To:t} j:t' jf ;]jfsf] ;dfg

kl/df0f u'0f:t/ tyf k|s[ltsf] kl/l:yltdf c;DalGwt JolQmx¿sfaLr

:jtGq¿kn] cfk"lt{ ePsf] To:tf] j:t' jf ;]jf afkt k|fKt x'g] k|ltkmnnfO{

Wofgdf /fvL lgwf{/0f ul/g]5 .Æ

44 cfly{s P]g, @)%( åf/f pkbkmf -!_ df b]xfosf] k|ltaGwfTds jfSofFz yk

ePsf]df ;f] Joj:yfnfO{ cfly{s P]g, @)&! b]lv lg/Gt/tf gkfPsf]n] lemlsPsf] .

æt/ bz nfv ?k}ofFeGbf a9Lsf] jflif{s sf/f]af/ ug]{ JolQmn] btf{ gePsf]

ePklg cfkm\gf] gfd, 7]ufgf tyf :yfoL n]vf gDa/ pNn]v u/L l;nl;n]af/ gDa/

;lxtsf] aLhs hf/L ug]{ kg]{5 .Æ 45

cfly{s P]g, @)^# åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f sfod .

46 cfly{s P]g, @)^# åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg .

-!_ yk ePsf] Joj:yfM æ-%_ ljefun] s/bftfnfO{ Sof; d]l;g jf sDKo'6/sf]

k|of]u u/L aLhs hf/L ug{ cfb]z lbg ;Sg]5 . o;/L ljefun] cfb]z lbFbf

ckgfpg' kg]{ k|s[of dxflgb]{zsn] tf]s]adf]lhd x'g]5 .Æ

(157)

-@_ cfly{s P]g, @)^% åf/f ;+zf]wg sfod u/]sf] Joj:yfM æ-%_ s/bftfnfO{ Sof;

d]l;g jf sDKo'6/sf] k|of]u u/L aLhs lbg'kg]{ u/L cfb]z lbg ;Sg]5 . o;/L

Sof; d]l;g jf sDKo'6/sf] k|of]u u/L aLhs lbg] ;DaGwL cGo k|lqmof

ljefun] tf]s] adf]lhd x'g]5 .Æ

47 cfly{s P]g, @)^# åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)^% åf/f ;+zf]wg ePsf]df To;kl5


-!_ cfly{s P]g, @)^# åf/f ykM -!_ cfly{s P]g, @)^# åf/f yk ePsf] Joj:yfM æ-

^_ ljefun] ;"rgf k|sfzg u/L jf lnlvt cfb]z lbO{ tf]s]sf] s'g} JolQmn]

s'g} j:t'sf] ;f]xL ;"rgf jf cfb]zdf tf]s]sf] ;dofjlwsf nflu To:tf]

j:t'sf] v'b|f laqmL d"No ;fj{hlgs ug'{kg]{ u/L tf]Sg ;Sg]5 . o:tf] ;"rgf

jf cfb]z k|fKt ePkl5 v'b|f laqmL d"No ;fj{hlgs gu/L s'g} j:t'sf] laqmL

jf x:tfGt/0f ug{ kfpg] 5}g .

-&_ pkbkmf -^_ adf]lhd tf]lsPsf] JolQmn] To:tf] j:t' btf{ gePsf]

JolQmnfO{ laqmL ubf{ ;fj{hlgs ePsf] d"Nodf tf]lsPsf] 9fFrfdf aLhs lbO{

pkef]Qmf txsf] s/ ;d]t c;'n pk/ u/fpg] Joj:yf ul/g]5 .

t/ pkbkmf -^_ adf]lhd gtf]lsPsf] s'g} JolQmn] klg :j]R5fn] o;

pkbkmf adf]lhdsf] aLhs lbg ;Sg]5 .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^% åf/f ;+zf]wg sfod u/]sf] Joj:yfM æ-^_ ljefun] ;"rgf

k|sfzg u/L jf lnlvt cfb]z lbO{ tf]s]sf] s'g} JolQmn] s'g} tf]s]sf] j:t'sf]

;f]xL ;"rgf jf cfb]zdf tf]s]sf] ;dofjlwsf nflu To:tf] j:t'sf] v'b|f laqmL

d"No ;fj{hlgs ug'{kg]{ u/L tf]Sg ;Sg]5 . o:tf] ;"rgf jf cfb]z k|fKt

ePkl5 v'b|f laqmL d"No ;fj{hlgs gu/L s'g} j:t'sf] laqmL jf x:tfGt/0f ug{

kfpg] 5}g .

48 cfly{s P]g, @)&^ åf/f ;+zf]lwt . ;fljsdf æpkbkmf -&_Æ eGg] zAbx? /x]sf] .

49 P] = P]= .

50 cfly{s P]g, @)&% åf/f yk .

51 cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk ePsf]df b]xfoadf]lhd ;+zf]wg eO{ cly{s

P]g,@)&% åf/f ;+zf]wg u/]sf] .

-!_ cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk ePsf] Joj:yfM æ-#_ pkbkmf -!_ jf -@_

df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg :yfgLo lgsfo jf >L % sf]

;/sf/n] s/ nfUg] j:t' jf ;]jf laqmL ubf{ s/ c;'n pk/ ug'{ kg]{5 .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^^ åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ-#_ pkbkmf

-!_ jf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg :yfgLo lgsfo jf g]kfn

l:yt cGt/{fli6«o ;+3 ;+:yf jf lgof]u jf g]kfn ;/sf/n] s/ nfUg] j:t'

jf ;]jf laqmL ubf{ s/ c;'n pk/ ug'{ kg]{5 .Æ

(158)

-#_ cfly{s P]g, @)^& åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ-#_ pkbkmf

-!_ jf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg :yfgLo lgsfo jf g]kfn

l:yt cGt/{fli6«o ;+3 ;+:yf jf lgof]u jf g]kfn ;/sf/ jf d"No

clej[l4 s/ gnfUg] j:t'sf] sf/f]af/ ug]{ ;fj{hlgs ;+:yfgx?n] d"No

clej[l4 s/ nfUg] j:t' jf ;]jf laqmL ubf{ s/ c;'n pk/ ug'{ kg]{5 .Æ

-$_ cfly{s P]g, @)^& åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ-#_ pkbkmf

-!_ jf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg g]kfn ;/sf/, k|b]z

;/sf/, :yfgLo tx jf g]kfnl:yt cGt/f{li6«o ;+3, ;+:yf jf lgof]u jf

d"No clej[l4 s/ gnfUg] j:t'sf] sf/f]af/ ug]{ ;fj{hlgs ;+:yfgn] d"No

clej[l4 s/ nfUg] j:t' jf ;]jf laqmL ubf{ s/ c;'n pk/ ug'{ kg]{5 .Æ

52 cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk eO{ lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&%

åf/f ;+zf]wg sfod . 53 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;f] ;+zf]wg

sfod . d"n P]gsf] Joj:yfM æ-#_ btf{ ePsf] JolQmn] ;DalGwt s/ clws[tåf/f

k|dfl0ft ePsf] vl/b tyf laqmL vftf n]vf /fVg] k|of]hgsf] lgldQ k|of]u ug'{

kg]{5 .

54 cfly{s P]g, @)^$ åf/f yk eO{ lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f

;+zf]wg sfod . 55

cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f lemlsPsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;f] ;+zf]wg

sfod M cfly{s P]g, @)^$ åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf

sfod u/]sf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod u/]sf] Joj:yfM æ-#s_ s/

nfUg] j:t' jf ;]jfsf] sf/f]af/ ug]{ btf{ gePsf JolQmn] k|To]s cfly{s jif{sf]

nflu vl/b laqmL vftf cfkm}n] k|dfl0ft u/fO{ /fVg' kg]{5 . To:tf] vftf s/

clws[tn] h'g;'s} avt hfFr ug{ ;Sg]5 .Æ

56 klxnf] ;+zf]wgåf/f yk .

57 klxnf] ;+zf]wgåf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)^$ åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g,

@)&% åf/f ;+zf]wg . klxnf] ;+zf]wgåf/f yk ePsf] Joj:yfM æ!^s= sDKo'6/

k|zf]lwt clen]v k|df0fsf] ¿kdf u|fÅo x'g] M -!_ k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f

n]lvPsf] eP tfklg cGoyf k|dfl0ft ePdf afx]s s/ k|of]hgsf] lgldQ ljefu

jf cGtu{tsf sfof{nodf /x]sf sDKo"6/af6 k|zf]lwt s/bftf ;DaGwL clen]v

k|df0fsf] ¿kdf u|fÅo x'g]5 . Æ

58 cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f ;+zf]wg ;lxt

lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg .

(159)

-!_ cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk ePsf] Joj:yfM æ!^v= gf]S;fg ePsf]

j:t'df lt/]sf] s/ s§L ug]{M -!_ cfuhgL, rf]/L, b'3{6gf, 6'6km'6 jf j:t'sf]

pkof]usf] Dofb ;lsPsf] sf/0fn] xfgL gf]S;fgL ePsf] j:t'df lt/]sf] d"No

clej[l4 s/ tf]lsP adf]lhd s§L ug{ kfOg]5 .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^# n] lgDg Joj:yf u/]sf] lyof] Mæ!^v=gf]S;fg ePsf]

j:t'df lt/]sf] s/ s§L ug]{ M -!_ cfuhgL, rf]/L, b'3{6gf, 6'6km'6 jf j:t'sf]

pkof]usf] Dofb ;lsPsf] sf/0fn] xfgL gf]S;fgL ePsf] j:t'df lt/]sf] d"No

clej[l4 s/ tf]lsP adf]lhd s§L ug{ kfOg]5 . ljWj+;fTds ultljlw

cGtu{t To:tf] gf]S;fg ePsf] eP Ps jif{leq s/ s§L ug{ lgj]bg lbO{

;Sg' kg]{5 .Æ

59 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df yk ePsf] Joj:yfnfO{ cfly{s P]g,

@)&* åf/f yk sfod . 60

cfly{s P]g, @)^$ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . -!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ-@_

pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg Jofj;flos jf JolQmut b'j}

k|of]hgsf] nflu k|of]u x'g ;Sg] b]xfosf j:t'x¿sf xsdf s/ s§L ug{ gkfpg] jf

cf+lzs ¿kdf dfq s/ s§L ug{ kfpg] Joj:yf ug{ ;lsg]5M

-s_ xjfOhxfh,

-v_ df]6/,

-u_ sDKo"6/

-3_ w]/} d"No kg]{ tf]lsP adf]lhdsf cGo j:t'x¿ .

-@_ klxnf] ;+zf]wg åf/f pkbkmf -@_ sf] v08 -u_ lemlsPsf] .

-#_ cfly{s cWofb]z, @)^! åf/f pkbkmf -@_ sf] v08 -3_ df /x]sf æw]/} d"No

kg]{Æ eGg] zAbx? lemlsPsf] .

-$_ cfly{s P]g,@)^# åf/f pkbkmf -@_ df b]xfosf] :ki6Ls/0f yk ePsf]M

æ:ki6Ls/0fM -s_ æJolQmut k|of]hgæ eGgfn] cfkm" jf lghsf] gft]bf/n]

k|of]u ug]{ ;d]t hgfpg]5 .

-v_ ægft]bf/Æ eGgfn] k|fs[lts JolQmsf] klt, kTgL,5f]/f, 5f]/L,

-wd{k'q, wd{k'qL;d]t_, afa',cfdf, afh] aHo}, bfh',

efph', efO, efph', a'xf/L lbbL, alxgL, ;f;', ;;'/f,

;fnf h]7fg, ;fnL h]7L;f;', sfsf, sfsL elthf,elthL,

gftl gfltgL ;Demg' k5{ .Æ

61 klxnf] ;+zf]wgåf/f yk . To;kl5sf cfly{s P]g tyf cfly{s cWofb]zåf/f

b]xfoadf]lhd ;+zf]wg eO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

(160)

-!_ klxnf] ;+zf]wgåf/f yk ePsf] Joj:yfM æ-%s_ xfo/ kr]{h shf{ jf lwtf]

aGwsdf a}+s jf ljQLo ;+:yfsf] gfpFdf k}7f/L jf vl/b ul/Psf] d]lzg/L

h:tf kF'hLut j:t'x¿ ;DalGwt pBf]u, sDkgL cflbn] k}7f/L jf vl/b u/]

;/x dfg]/ To;df lt/]sf] s/ ;DalGwt s/bftfnfO{ s§L ug{ lbOg]5 .Æ

-@_ cfly{s cWofb]z, @)^! åf/f sfod u/]sf] Joj:yfM æ-%s_ pkbkmf -@_ sf]

cwLgdf /xL xfo/ kr]{h shf{ jf lwtf] aGwsdf a}+s jf ljQLo ;+:yfsf]

gfpFdf k}7f/L jf vl/b ul/Psf] kF'hLut j:t'x¿ s/bftfn] k}7f/L jf vl/b

u/] ;/x dfg]/ To;df lt/]sf] s/ ;DalGwt s/bftfnfO{ s§L ug{ lbOg]5 .Æ

62 cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)^^ åf/f ;+zf]wg eO{

lg/Gt/tf sfod u/]sf]df cfly{s P]g,@)&% åf/f ;+zf]wg sfod . cfly{s P]g,

@)^) åf/f yk ePsf] Joj:yfM æ-%v_ bkmf !@s= / bkmf !% sf] pkbkmf -#_

adf]lhd lt/]sf] s/ ;DalGwt s/bftfnfO{ s§[L ug{ lbOg]5 .Æ

63 cfly{s P]g, @)^# åf/f pkbkmf -*_ / -(_ yk eO{ cfly{s P]g, @)^$, @)^* /

@)&# åf/f ePsf] ;+zf]wgnfO{ lg/Gt/tf sfod eO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f

;+zf]wg sfod . yk ePsf] Joj:yfM

æ-*_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg nuftf/ 5

dlxgf;Dd s/sf] ljj/0f k]z gug]{ s/bftfsf] gfd ;fj{hlgs ul/g]5 / To:tf

s/bftfsf] s/s§L ug'{kg]{ /sd afFsL eP z"Go ul/g] 5 / lghsf] btf{ :jtM

lgnDag x'g] 5 .

-(_ pkbkmf -*_ adf]lhd btf{ lgnDag ePsf] s/bftfsf] hfgsf/L

sfof{non] ;a} s/bftfnfO{ lbg]5 / To:tf] hfgsf/L k|fKt eO{;s]kl5 To:tf]

s/bftfaf6 s'g} j:t' jf ;]jf vl/b ug]{ JolQmnfO{ To:tf] j:t' jf ;]jf df lt/]sf]

s/ /sd afkt s/s§L jf s/ lkmtf{ lbO{g] 5}g .Æ -pkbkmf -(_ nfO{ cfly{s P]g,

@)^# kl5sf cfly{s P]gx?n] lg/Gt/tf glbPsf] x'gfn] P]gdf ;dfj]z gul/Psf] .

64 cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f yk ePsf]df To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

sfod u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod .

65 cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk eO{ cfly{s P]g,@)&# åf/f ;+zf]wg u/]sf]

Joj:yfnfO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ yk ePsf] Joj:yfM æ-!s_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg

cfGtl/s /fh:j sfof{no gePsf lhNnfsf s/bftfn] cfkm"n] s/ ljj/0f

a'emfpg' kg]{ dlxgfsf] kGw| ut]leq ;f]xL lhNnfsf] sf]if tyf n]vf lgoGqs

sfof{nodf a'emfpg' kg]{ s/ /sd a'emfO{ s/ ljj/0f k]z ug{ ;Sg]5 . o;/L

k|fKt x'g cfPsf] s/ ljj/0f tyf s/ e'QmfgLsf] ljj/0f sf]if tyf n]vf

lgoGqs sfof{non] ;ft lbgleq ;DalGwt cfGtl/s /fh:j sfof{nodf

k7fpg' kg]{5 .Æ

(161)

-@_ cfly{s P]g, @)&# åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ-!s_ pkbkmf -!_ df h'g;'s}

s'/f n]lvPsf] eP tfklg cfGtl/s /fh:j sfof{no gePsf lhNnfsf

s/bftfn] cfkm"n] s/ ljj/0f a'emfpg' kg]{ dlxgfsf] kGw| ut]leq ;DalGwt

lhNnfsf] sf]if tyf n]vf lgoGqs sfof{nodf a'emfpg' kg]{ s/ /sd / s/

ljj/0f k]z ug{ ;Sg]5 . o;/L k|fKt x'g cfPsf] s/ ljj/0f tyf s/

e'QmfgLsf] ljj/0f sf]if tyf n]vf lgoGqs sfof{non] ;ft lbgleq

;DalGwt cfGtl/s /fh:j sfof{nodf k7fpg' kg]{5 .Æ

66 cfly{s P]g, @)^^ åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)&! åf/f ePsf] ;+zf]wgnfO{

To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod u/L cfly{s P]g, @)&% åf/f

;+zf]wg sfod . 67

klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . ;fljssf] Joj:yfM æ-!_ s/bftfn] k|To]s dlxgfsf]

s/ ;f] dlxgf ;dfKt ePsf] ldltn] kRrL; lbgleq a'emfpg' kg]{5 .Æ

68 klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]wg ePsf]df To;kl5 b]xfoadf]lhd ;+zf]wg eO{ cfly{s

P]gåf/f lg/Gt/tf sfod u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ-@_ s/bftfn] pkbkmf -!_ df pNn]lvt Dofbleq a'emfpg'

kg]{ s/ ga'emfPdf To:tf] Dofb gf3]sf] dlxgf kl5sf] dlxgfsf] d;fGt;Dd

To:tf] afFsL s/ /sddf bz k|ltzt yk b:t'/ a'emfpg' kg]{5 .Æ

-@_ klxnf] ;+zf]wgn] sfod u/]sf] Joj:yfM æ-@_ s/bftfn] pkbkmf -!_ df

pNn]lvt Dofbleq a'emfpg' kg]{ s/ ga'emfPdf To:tf] Dofb gf3]sf] dlxgf

kl5sf] dlxgfsf] d;fGt;Dd To:tf] afFsL s/ /sddf kfFr k|ltzt yk b:t'/

a'emfpg' kg]{5 .Æ 69

cfly{s cWofb]z @)^! åf/f lemlsPsf]df To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

sfod u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod . d"n P]gsf] Joj:yfM æ-#_

pkbkmf -@_ adf]lhdsf] Dofbleq klg s/bftfn] a'emfpg' kg]{ s/ ga'emfPdf

lghn] To; avt;Dd a'emfpg' kg]{ s/sf] /sdsf] cltl/Qm bz k|ltzt yk b:t'/

a'emfpg' kg]{5 .Æ -klxnf] ;+zf]wgåf/f ækfFrÆ k|ltzt cltl/Qm yk b:t'/ a'emfpg'

kg]{ Joj:yf lyof]_ .

70 cfly{s cWofb]z @)^! åf/f ;+zf]wg ePsf]df To;kl5sf cfly{s P]gåf/f

lg/Gt/tf sfod u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod .

71 cfly{s cWofb]z @)^! åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

sfod u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod .

72 cfly{s P]g, @)&@ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod .


(162)

74

klxnf] ;+zf]wg åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)&# åf/f ;+zf]wg eO{ lg/Gt/tf sfod

ePsf]df cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod . yk ePsf] Joj:yfM æ-&_

pkbkmf -!_ df plNnlvt Dofbleq s/sf] e'QmfgL a}Ín] k|Tofe"lt lbPsf] r]s

-u'8 km/ k]d]G6 r]s_ af6 ;d]t ug{ ;lsg]5 . o;/L a}Ín] k|Tofe"lt lbPsf] r]s

-u'8 km/ k]d]G6 r]s_ sfof{non] a'em]sf] ldltdf e'QmfgL ePsf] dflgg]5 .Æ

75 cfly{s P]g, @)&^ åf/f yk .

76 klxnf] ;+zf]wgåf/f yk . 77

klxnf] ;+zf]wgåf/f yk . 78

cfly{s P]g, @)^# åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)^$ n] ;+zf]wg u/]sf]df To;kl5sf

cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod . yk

ePsf] Joj:yfM æ-r_ ;d"x sDkgLdf cfk"lt{ ePdf .Æ,

79 cfly{s P]g, @)^% åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod u/L

cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod .

80 P]= P]= . 81 P]= P]= . 82

cfly{s P]g, @)&! åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod u/L

cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod .

83 P]= P]= . 84

cfly{s P]g, @)^# åf/f pkbkmf -@_ kl5 b]xfosf] pkbkmf -@s_ yk ePsf]df

To;kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf glbPsf]n] pkbkmf -@s_ sf] Joj:yf :jtM

x6]sf] x'gfn] P]gdf pNn]v gul/Psf] lgDg Joj:yf u/]sf] lyof]M

æ-@s_ s'g} k|aGws jf lgb]{zsn] k"0f{ jf cf+lzs ¿kdf s/ 5Ng] lgotn]

u/]sf] s'g} sfo{åf/f s'g} lgsfonfO{ nfu]sf] s/, b08, hl/jfgfsf] bfloTjdf To:tf]

lgotn] sfd ug]{ k|aGws, lgb]{zsn] ;f] bfloTj JolQmut ¿kdf Joxf]g'{ kg]{5 .

To:tf] sfo{ ug]{ k|aGws jf lgb]{zsn] s/ 5Ng] lgotn] unt ;"rgf, unt lnvt,

unt tYof+s jf To:t} s'g} sfo{ u/L hlt s/ 5n]sf] xf] ;f] /sd / To;df sfg"g

adf]lhd nfUg] z'Ns, hl/jfgfsf] bfloTj axg ug'{ kg]{5 .

t/ s'g} lgsfosf] k|aGws jf lgb]{zsn] c;n lgotn] sfd ubf{ jf bfloTj

axg ubf{ klg lgsfoåf/f s/ 5lnPsf] kfOPdf ;f]sf] bfloTj lgsfon] axg ug'{

kg]{5 .Æ 85

cfly{s cWofb]z,@)^@ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

sfod u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod . d"n P]gsf] Joj:yfM æ-$_

(163)

pkbkmf -!_ adf]lhd s/ lgwf{/0f ubf{ s/ ljj/0f k]z ug'{ kg]{ jf k]z u/]sf]

ldltdWo] h'g klxn] x'G5 ;f] ldltn] rf/ jif{leq s/ lgwf{/0f ul/;Sg' kg]{5 .

pQm cjlwleq klg s/ lgwf{/0f x'g g;s]df k]z ePsf] ljj/0f g} :jtM dfGo

ePsf] dflgg]5 .

86 cfly{s cWofb]z, @)^@ åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod . 87 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod . 88

klxnf] ;+zf]wg åf/f ;+zf]wg . d"n P]gdf æ;ft lbgsf] DofbÆ eGg] zAbx? /x]sf] .

89 cfly{s P]g, @)&@ åf/f -Ædxflgb]{zssf] k"j{ :jLs[lt lnO{Æ eGg] zAbx¿_

lemlsPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

90 cfly{s cWofb]z, @)^# åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

sfod u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod . d"n P]gsf] Joj:yfM æ-u_

s/bftfsf] ;Dk"0f{ jf s]xL ;DklQ Ps} k6s jf k6s k6s u/L tflsPadf]lhd

lnnfd laqmL u/]/ .Æ

91 s]xL g]kfn P]g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)&@ åf/f ;+zf]lwt .

92 cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod . d"n P]gsf] Joj:yf M æ-r_ s'g}

t];|f] JolQmn] s/bftfnfO{ ltg'{kg]{ /sd s§f u/]/ .Æ 93

cfly{s P]g, @)&@ åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod u/L

cfly{s P]g, @)&% åf/f yk sfod u/]sf] .

94 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g,@)&* åf/f yk sfod . 95

cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f lemlsPsf]df cfly{s P]g,@)&@ åf/f lg/Gt/tf glbO{

d"n P]gsf] Joj:yfnfO{ ;+zf]wg u/L cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod

u/]sf] . d"n P]gsf] Joj:yfM æ-@_ o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP

tfklg o; P]g adf]lhd lgwf{/0f ePsf] s/ To;/L lgwf{/0f ePsf] ldltn] ^

jif{kl5 c;'n ug{ ;lsg] 5}g .Æ 96

klxnf] ;+zf]wgåf/f yk . 97

cfly{s P]g, @)&@ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

u/L cfly{s P]g, @)&%åf/f ;+zf]wg sfod . d"n P]gsf] Joj:yf . æ@@=

z+sf:kb cj:yfdf s/ lgwf{/0fM o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP

tfklg s'g} s/bftfn] g]kfn 5f]8L hfg] jf cfˆgf] ;Dklt c? s;}nfO{ x:tfGt/0f

ug]{, x6fpg] jf n'sfpg] ;Defjgf eO{ s/ c;'nL x'g g;Sg] cj:yf 5 eGg]

(164)

ljZjf; ug]{ cfwf/ ePdf s/ clws[tn] dxflgb]{zssf] :jLs[lt lnO{ nfUg] tyf

nfu]sf] s/ t'?Gt lgwf{/0f ug{ / c;'n ug{ ;Sg]5 . Æ

98 cfly{s P]g, @)^# åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)^$ åf/f ;+zf]wg ePsf] /

To;kl5sf -cfl{y{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg ;lxt lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s

P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ yk ePsf] Joj:yfM æ@@s= s/ 5Ng] of]hgf lj?4sf] Joj:yf M -!_ o;

P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s/sf] kmfObf lng]

ablgotn] b]xfosf] s'g} sfo{ u/]df s/ d'lQm of]hgf u/L s/ 5Ng]

b'?T;fxg u/]sf] dfgL dxflgb]{zsn] To:tf] s/bftfsf] s/ lgwf{/0f u/L

s/ c;'n pk/ ug{] cfb]z s/ clws[tnfO{ lbg ;Sg]5M–

-s_ o; P]gdf ePsf] Joj:yfsf] b'¿kof]u u/L s/ 5Ng]

ablgotn] s'g} of]hgf tyf sfo{ u/L s/sf] bfloTj sd

u/]df,

-v_ s'g} JolQm jf lgsfon] s/sf] bfloTj sd ug]{ ablgotn]

s'g} sfo{ u/]df jf ;f] ug]{ p2]Zon] ;Demf}tf u/]df .

-@_ o; bkmfsf] k|of]hgsf] nfluM

-s_ æof]hgfÆ eGgfn] o; bkmfsf] k|of]hgsf] lgldQ s'g}

;Demf}tf, Joj:yf, kmfobf, k|ToIf jf ck|ToIf ?kn] To:tf]

of]hgf sfof{Gjog ug]{ jf gug]{ sfo{nfO{ hgfpF5 .

-v_ æs/sf] kmfobfÆ eGgfn] s'g} JolQmsf] s/ ltg]{ bfloTj

36fpg] jf s'g} JolQmsf] s/ s§L jf s/ lkmtf{ Joj:yfdf

j[l4 ug]{ jf cGo s'g} klg lsl;dn] s/ ltg]{ bfloTjnfO{

5Ng] p2]Zon] ePsf] b]xfosf] sfdnfO{ hgfpFb5M–

-!_ s/df btf{ gePsf] JolQmn] btf{ ePsf] JolQm ;/x s'g}

Jojxf/, s'g} lsl;dsf] s/sf] kmfObf lng] sfo{df

;+nUg x'g],

-@_ s/df btf{ gePsf] JolQmn] s/ nfUg] tyf gnfUg] j:t'

jf ;]jfsf] cfk"lt{ u/]df/ To:tf] cfk"lt{ Joj:yfn]

s/df btf{ ePsf] JolQmnfO{ k|efj kfg]{,

-#_ ahf/ d"NofnfO{ k|efj kfg]{ u/L s'g} j:t' tyf ;]jfsf]

cfk"lt{ ug]{ .Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^$ åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ@@s= s/

5Ng] of]hgf lj?4sf] Joj:yfM -!_ o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f

n]lvPsf] eP tfklg s/sf] kmfObf lng] ablgotn] b]xfosf] s'g} sfo{

u/]df s/ d'lQm of]hgf u/L s/ 5Ng] b'?T;fxg u/]sf] dfgL

(165)

dxflgb]{zsn] To:tf] s/bftfsf] s/ lgwf{/0f u/L s/ c;'n pk/ ug{]

cfb]z s/ clws[tnfO{ lbg ;Sg]5M–

-s_ o; P]gdf ePsf] Joj:yfsf] b'¿kof]u u/L s/ 5Ng] ablgotn]

s'g} of]hgf tyf sfo{ u/L s/sf] bfloTj sd u/]df,

-v_ s'g} JolQm jf lgsfon] s/sf] bfloTj sd ug]{ ablgotn] s'g}

sfo{ u/]df jf ;f] ug]{ p2]Zon] ;Demf}tf u/]df .Æ



101 cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]g tyf cfly{s

cWofb]z åf/f b]xfoadf]lhd ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg

sfod . cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk ePsf] Joj:yfM æ@#u= Go"g

lahsLs/0fsf j:t' vl/b ug]{ M -!_ s'g} JolQmn] k|rlnt ahf/ d"No eGbf laqmL

d"No sd b]vfO{ Go"g lahsLs/0f u/L s'g} j:t' laqmL u/]df k|rlnt sfg"gdf

h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg To;/L Go"g lahsLs/0f u/L laqmL u/]sf] To:t}

k|s[ltsf] df}Hbftdf afFsL /x]sf] j:t' s/ clws[tn] /f]Ssf /fvL Go"g lahsLs/0f

u/L laqmL u/]sf] d"Nodf ljefu jf cfGtl/s /fhZj sfof{non] vl/b ug{ jf

u/fpg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ljefu jf cfGtl/s /fhZj sfof{non] j:t' vl/b

ubf{ jf u/fpFbf To:tf] JolQmn] j:t' laqmL ug{ d~h'/ gu/]df ljefu jf

cfGtl/s /fhZj sfof{nonn ] To:tf] j:t' cfˆgf] sAhfdf lnO{ Go"g lahsLs/0f

u/L laqmL u/]sf] d"Nosf] cfwf/df u0fgf u/L ;f] JolQmn] e'QmfgL lng cfPsf]

avt e'QmfgL lbg' kg]{5.

-#_ pkbkmf -@_ jf -#_ adf]lhd vl/b u/]sf] jf vl/b ug{ nufPsf] j:t'

dxflgb]{zsn] tf]s]sf] d"No tyf k|lqmof cg';f/ laqmL ug{ jf u/fpg ;lsg]5 .

102 cfly{s cWofb]z, @)^@ åf/f yk eO{ b]xfoadf]lhd ePsf] ;+zf]wgnfO{ cfly{s P]g,

@)&# b]lv lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ cfly{s cWofb]z, @)^@ åf/f yk ePsf] Joj:yfM

æ@#3= y'gfdf /fVg jf sAhf ug{ jf w/f}6 dfu ug{ ;Sg]M -!_ s'g} JolQm,

kmd{, sDkgL jf ;+:yfn] s/ 5nL sf/f]af/ u/]sf] / t'?Gt s'g}

sf/afxL gu/]df cleo'Qm efuL hfg] jf s;'/sf] ;a't k|df0f ufoa

x'g] ;Defjgf b]v]df dxflgb]{zssf] :jLs[lt lnO{ s/ clws[tn]

b]xfosf sfd ug{ jf u/fpg ;Sg]5 M–

-s_ sf/f]af/ :yndf l;naGbL ug{ .

-v_ ljB'tLo pks/0f tyf ;f] sf] clen]v sAhf ug{ .

(166)

-@_ o; P]g adf]lhd s;'/sf] cg';Gwfg tyf txlssftsf]

;DaGwdf s/ clws[tnfO{ sfg"g adf]lhd k|x/LnfO{ eP ;/xsf]

clwsf/ x'g]5 .

-@_ cfly{s P]g, @)^# åf/f ;+zf]wg sfod ePsf] Joj:yfM æ@#3= vfgtnf;L,

sAhf jf w/f}6 dfu ug{ ;lsg]M -!_ s'g} JolQm, kmd{, sDkgL jf ;+:yfn]

s/ 5nL sf/f]af/ u/]sf] / t'?Gt s'g} sf/afxL gu/]df cleo'Qm efuL

hfg] jf s;'/sf] ;a't k|df0f ufoa x'g] ;Defjgf b]v]df dxflgb]{zssf]

:jLs[lt lnO{ s/ clws[tn] b]xfosf sfd ug{ jf u/fpg ;Sg]5M– -s_ sf/f]af/ :yndf l;naGbL ug{ .

-v_ s;'/ u/]sf] eGg] s'/fsf] ljZjf; nfu]sf] JolQmaf6

5lnPsf] s/ a/fa/sf] /sd krf{ v8f u/L gub w/f}6L

jf h]yf hdfgL dfu ug{ .


s/ clws[tnfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd k|x/LnfO{ eP ;/xsf] clwsf/

x'g]5 .

-#_ cfly{s P]g, @)^$ åf/f ;+zf]wg sfod ePsf] Joj:yfM æ@#3= vfgtnf;L,

sAhf jf w/f}6 dfu ug{ ;lsg]M -!_ s'g} JolQm, kmd{, sDkgL jf ;+:yfn]

s/ 5nL sf/f]af/ u/]sf] / t'?Gt s'g} sf/afxL gu/]df cleo'Qm efuL hfg]

jf s;'/sf] ;a't k|df0f ufoa x'g] ;Defjgf b]v]df dxflgb]{zssf] :jLs[lt

lnO{ s/ clws[tn] b]xfosf sfd ug{ jf u/fpg ;Sg]5M–

-s_ sf/f]af/ :yndf l;naGbL ug{ .

-v_ ljB'tLo pks/0f tyf ;f] sf] clen]v sAhf ug{ .

-u_ s;"/ u/]sf] eGg] s'/fsf] ljZjf; nfu]sf] JolQmaf6

5lnPsf] s/ a/fa/sf] /sd krf{ v8f u/L gub w/f}6

jf h]yf hdfgL dfu ug{ .


s/ clws[tnfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd k|x/LnfO{ eP ;/xsf] clwsf/

x'g]5 .

-$_ cfly{s P]g, @)^% åf/f ;+zf]wg sfod ePsf] Joj:yfM æ@#3=

vfgtnf;L, sAhf jf w/f}6 dfu ug{ ;lsg]M -!_ s'g} JolQm, kmd{,

sDkgL jf ;+:yfn] s/ 5nL sf/f]af/ u/]sf] / t'?Gt s'g} sf/afxL

gu/]df cleo'Qm efuL hfg] jf s;'/sf] ;a't k|df0f ufoa x'g] ;Defjgf

b]v]df dxflgb]{zssf] :jLs[lt lnO{ s/ clws[tn] b]xfosf sfd ug{ jf

u/fpg ;Sg]5M– -s_ sf/f]af/ :yndf l;naGbL ug{ ,

(167)

-v_ ljB'tLo pks/0f tyf ;f] sf] clen]v sAhf ug{ ,


5lnPsf] s/ a/fa/sf] /sd krf{ v8f u/L gub w/f}6

jf h]yf hdfgL dfu ug{,

-3_ s/bftfsf] gfddf /x]sf] a}+s vftf tLg dlxgf;Ddsf]

nflu /f]Ssf /fVg .

-@_ o; P]g adf]lhd s;'/sf] cg';Gwfg tyf txlssftsf] ;DaGwdf s/

clws[tnfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd k|x/LnfO{ eP ;/xsf] clwsf/ x'g]5 .

-%_ cfly{s P]g, @)^& åf/f ;+zf]wg pkbkmf -!_ sf] v08 -3_ df b]xfosf]

k|ltaGwfTds jfSof++z yk ePsf] / c? Joj:yf ;fljs adf]lhd g} sfod .

æt/ s/ lgwf{/0f k|s[of k"/f gePsf] cj:yfdf dxflgb]{zssf]

:jLs[ltdf yk tLg dlxgfsf] nflu a}+s vftf /f]Ssfv /fVg ;lsg]5 .Æ

-^_ cfly{s P]g, @)^* åf/f ;fljssf] Joj:yfnfO{ lg/Gt/tf lbb}+ v08 -3_ kl5

b]xfosf] v08 -ª_ yk ePsf]M

æ-ª_ v08 -u_ adf]lhd w/f}6L g/fv]df jf h]yf hdfgL glbPdf

To:tf] w/f}6L g/fv]df jf h]yf glbP;Dd Ps k6sdf kGw| lbgdf ga9|g]

u/L a9Ldf k}tfnL; lbg;Dd y'gfdf /fVg . Æ

-&_ cfly{s P]g, @)&) åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM æ@#3= y'gfdf

/fVg jf sAhf ug{ jf w/f}6 dfu ug{ ;lsg]MM -!_ s'g} JolQm, kmd{,

sDkgL jf ;+:yfn] s/ 5nL sf/f]af/ u/]sf] / t'?Gt s'g} sf/afxL gu/]df

cleo'Qm efuL hfg] jf s;'/sf] ;a't k|df0f ufoa x'g] ;Defjgf b]v]df

dxflgb]{zssf] :jLs[lt lnO{ s/ clws[tn] b]xfosf sfd ug{ jf u/fpg

;Sg]5M– -s_ sf/f]af/ :yndf l;naGbL ug{ ,

-v_ ljB'tLo pks/0f tyf ;f]sf] clen]v sAhf ug{ ,


5lnPsf] s/ a/fa/sf] /sd krf{ v8f u/L gub w/f}6 jf

h]yf hdfgL dfu ug{ ,

-3_ s/bftfsf] gfddf /x]sf] a}+s vftf tLg dlxgf;Ddsf] nflu

/f]Ssf /fVg,

t/ s/ lgwf{/0f k|s[of k"/f gePsf] cj:yfdf

dxflgb]{zssf] :jLs[ltdf yk tLg dlxgfsf] nflu a}+s

vftf /f]Ssfv /fVg ;lsg]5 .

-ª_ v08 -u_ adf]lhd w/f}6L g/fv]df jf h]yf hdfgL

glbPdf To:tf] w/f}6L g/fv]df jf h]yf glbP;Dd Ps

(168)

k6sdf kGw| lbgdf ga9|g] u/L a9Ldf k}tfnL;

lbg;Dd y'gfdf /fVg.

-@_ o; P]g adf]lhd s;'/sf] cg';Gwfg tyf txlssftsf] ;DaGwdf s/

clws[tnfO{ k|rlnt sfg"g adf]lhd k|x/LnfO{ eP ;/xsf] clwsf/ x'g]5 .Æ

-*_ cfly{s P]g, @)&@ åf/f pkbkmf -!_ df b]xfoadf]lhdsf] v08 -ª_ sfod u/L

cGo Joj:yf ;fljs adf]lhd g} sfod ul/Psf] M

æ-ª_ v08 -u_ adf]lhd w/f}6L g/fv]df jf h]yf hdfgL glbP;Dd Ps

k6sdf kGw| lbgdf ga9|g] u/L a9Ldf k}tfnL; lbg;Dd y'gfdf

/fVg .Æ

103 cfly{s P]g, @)&^ åf/f ;+zf]lwt . ;+zf]wg x'g'cl3 ænuftf/ ^ dlxgf;DdÆ eGg]

zAbx? /x]sf . 104 cfly{s P]g, @)^^ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gx?n] lg/Gt/tf

lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . o; ;+zf]wgn] of] pkbkmfdf

/x]sf] ærfnL; k|ltztÆ eGg] zAbx?sf] ;§fdf ækrf; k|ltztÆ eGg] zAbx?

/x]sf . 105

cfly{s P]g, @)^$ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]g -cfly{s cWofb]z,

@)&) åf/f ;+zf]wg_ n] lg/Gt/tf lbO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

d"n P]gsf] Joj:yfM æ-%_ pkbkmf -#_ jf -$_ adf]lhd s'g} lgj]bg k/]df lkmtf{

lbg'kg]{ 7xl/Psf] /sd s/ clws[tn] t'?Gt lkmtf{ lbg]5 / lgj]bg k/]sf ldltn]

;f7L lbgleq lkmtf{ gul/Pdf To:tf] /sddf g]kfn ;/sf/n] tf]lsP adf]lhdsf]

Aofh ;d]t lbg' kg]{5 .Æ

106 cfly{s P]g, @)^% åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&! ;Dd sfod /x]sf] /

To;kl5sf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf glbPsf]n] P]gdf ;dfj]z gul/Psf] . yk

ePsf] Joj:yfM æ@$s= s/ lkmtf{ gx'g] M bkmf @$ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP

tfklg o; P]g adf]lhd lkmtf{ lng' kg]{ /sd s/ cjlw ;dfKt ePsf] ldltn]

tLg jif{leq lkmtf{sf] nflu lgj]bg glbPdf lkmtf{ x'g] 5}g .Æ

107 cfly{s P]g, @)^# åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

u/L cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ-s_ >L % sf] ;/sf/, k//fi6« dGqfnon] s'6g}lts

dfGotf k|bfg u/]sf] g]kfnsf] s'6gLlt1nfO{ ljb]zL /fi6«n] kf/:kl/stfsf]

cfwf/df s/ 5'6sf] ;'ljwf k|bfg u/]sf] 5 eg] g]kfn clw/fHol:yt To:tf]

/fi6«sf] s'6gLlt1n] g]kfn clw/fHoleq lt/]sf] s/sf] /sd,Æ

-@_ cfly{s P]g, @)^# åf/f ;+zf]lwt Joj:yfM æ-s_ g]kfn ;/sf/,//fi6«

dGqfnon] s'6g}lts dfGotf k|bfg u/]sf] g]kfnsf] s'6gLlt1nfO{ ljb]zL

/fi6«n] kf/:kl/stfsf] cfwf/df jf If]qLo, cGt/f{li6«o lgof]u tyf ;+:yfdf

(169)

sfo{/t s"6g}lts ;'ljwf k|fKt JolQmnfO{ s/ 5'6sf] ;'ljwf k|bfg u/]sf]

/x]5 eg] g]kfn/fHol:yt To:tf] /fi6«, If]qLo, cGt/f{li6«o lgof]u tyf

;+:yfsf] s'6gLlt1n] cfkm"n] pkef]u u/]sf] xb;Dd g]kfn /fHoleq lt/]sf]

s/sf] /sd,.Æ 108

cfly{s P]g, @)&^ åf/f yk . 109

cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 110

cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]g tyf cWofb]z åf/f

lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

111 cfly{s P]g, @)&^ åf/f ;+zf]lwt . cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f æPs xhf/ kfFr

;o ?k}ofFÆ sfod ePsf], cfly{s P]g, @)&! åf/f ækfFr xhf/ ?k}ofFÆ sfod u/L

To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg

sfod .


113 cfly{s cWofb]z, @)^! åf/f yk eO{ cfly{s P]g, )^& åf/f ;+zf]wg eO{

To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg

sfod .

-!_ cfly{s cWofb]z, @)^! åf/f yk ePsf] Joj:yfM æ@%s= ljb]zL ko{6sn]

vl/bdf lt/]sf] s/ lkmtf{ x'g]M g]kfn e|d0f u/L xjfO{ dfu{af6 kms{g]

ljb]zL ko{6sn] kGw| xhf/ ?k}ofFeGbf a9Lsf] s/ nfUg] j:t' vl/b u/L

cfkm";Fu nu]df ljefun] tf]s]sf] k|lqmof cg';f/ To:tf] j:t'df lt/]sf] s/

lkmtf{ lbOg]5 .Æ

-@_ cfly{s cWofb]z, @)^& åf/f sfod ePsf] Joj:yfM-@_ æ@%s= ljb]zL

ko{6sn] vl/bdf lt/]sf] s/ lkmtf{ x'g]M g]kfn e|d0f u/L xjfO{ dfu{af6

kms{g] ljb]zL ko{6sn] kGw| xhf/ ?k}ofFeGbf a9Lsf] s/ nfUg] j:t' vl/b

u/L cfkm";Fu nu]df ljefun] tf]s]sf] k|lqmof cg';f/ To:tf] j:t'df lt/]sf]

s/ lkmtf{ lbOg]5 . To:tf] lkmtf{ x'g] /sdsf] tlg k|ltzt /sd ;]jf z'Ns

afkt s§f ul/g] 5 .Æ

114 cfly{s P]g, @)^& åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f -cfly{s P]g, @)&!_

;+zf]wg ;lxt lg/Gt/tf lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

115 cfly{s P]g, @)&@ åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf lbPsf]df


115 cfly{s cWofb]z, @)^& åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

lbPsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f k|ltaGwfTds jfSof+z x6fO{ ;+zf]wg u/]sf] .

(170)

cfly{s P]g, @)&# åf/f æt/ cg';"rL–! adf]lhd s/ lkmtf{ ;'ljwf lnPsf] s'g}

j:t' lgof{t jf k'gM lgof{t ubf{ o; bkmf adf]lhdsf] s/ lkmtf{ ;'ljwf kfpg] 5}g .Æ

eGg] k|ltaGwfTds jfSof+z yk u/]sf] lyof] .

116 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk ul/Psf] .

117 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk .

118 cfly{s P]g, @)&# åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf lbPsf]df


119 cffly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf


-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ@^= AofhM -!_ s/ nufot o; P]g adf]lhd a'emfpg'

kg]{ s'g} /sd Dofbleq bflvnf gu/]df To:tf] Dofb gf3]sf] ldltb]lv

a'emfpg afFsL /sddf Aofh nfUg]5 . To:tf] Aofh bkmf #@ adf]lhd

k'g/fj]bgsf] nflu lgj]bg lbPsf] cj:yfdf klg u0fgf ul/g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ sf] k|of]hgsf] nflu >L % sf] ;/sf/, cy{

dGqfnon] ;do ;dodf Aofh b/ tf]Sg]5 . To:tf] Aofhsf] b/ jfl0fHo

a}+sn] lng] ;/b/ k|rlnt Aofhsf] b/sf] Ps ;o aL; k|ltzt eGbf sd x'g]

5}g .Æ

-@_ cfly{s P]g,@)^$ åf/f ;fljssf] pkbkmf -@_ sf] ;§f b]xfosf] pkbkmf -@_ /fvL

;+zf]wgM

æ-@_ pkbkmf -!_ sf] k|of]hgsf] nflu Aofhsf] b/ jflif{s kGw| k|ltzt x'g]5 .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)&! / cfly{s P]g, @)&@ åf/f of] pkbkmf ;+zf]wg ubf{ k"/}

pkbkmf ;+zf]wg u/]sf] eP tfklg cfly{s P]g, @)&! åf/f ;fljssf] pkbkmf -!_

df /x]sf æTo:tf] AofhÆ eGg] zAbx? kl5 æbkmf #!-s_ adf]lhd k|zf;sLo

k'g/fjnf]sg /Æ ;dfj]z u/L / cfly{s P]g, @)&@ åf/f ;f]xL pkbkmfsf] ;'?df

/x]sf æs/ nufotÆ eGg] zAbx? x6fO{ ;f] pkbkmfdf ;+zf]wg u/]sf] .

120 cfly{s P]g, @)^$ åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf


121 klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ@(= b08 ;hfoM -!_ s'g} JolQmn] b]xfosf s'g} s;"/

u/]df s/ clws[tn] b]xfoadf]lhd hl/afgf ug{ ;Sg]5M

-s_ bkmf !) sf] pkbkmf -!_, -@_, -^_ jf -&_ pNn‹g u/]df

k|To]s s/ dlxgfsf] lgldQ nfUg] s/ / ;f]sf] bf]Aa/ /sd,

-v_ bkmf !$ jf !% pNn‹g u/]df] nfUg] s/sf] bf]Aa/ /sd,

(171)

-u_ bkmf !^ sf] pkbkmf -!_ adf]lhd sf/f]af/sf] n]vf cBfjlws

g/fv]df nfUg] s/sf] bf]Aa/ /sd / sf/f]af/sf] n]vf lg/LIf0f

ug{ glbPdf k6s} lkR5] kfFr xhf/ ?k}ofF,

-3_ bkmf !^ sf] pkbkmf -@_, -#_ jf -$_ pNn‹g u/]df bz xhf/

?k}ofF;Dd,

-ª_ bkmf !* sf] Joj:yf pNn‹g u/]df nfUg] s/ / ;f]sf]

ztk|ltzt /sd

-r_ bkmf @# adf]lhdsf] sfo{df afwf lj/f]w u/]df k6s} lkR5]

kfFr xhf/ ?k}ofF,

-5_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod pNn‹g u/]df k6s}

lkR5] bz xhf/ ?k}ofF .Æ

-@_ s'g} JolQmn] b]xfo adf]lhdsf s'g} s;'/ u/]df s/ clws[tn]

To:tf] JolQmnfO{ s/ ljuf]sf] bf]Aa/ /sd;Dd hl/jfgf jf 5 dlxgf;Dd

s}b jf b'j} ;hfo ug{ ;Sg]5 M–


-v_ hfn;fhL u/]df jf s/ 5n]df,

-u_ btf{ gePsf] JolQmn] btf{ ePsf] JolQm ;/x Jojxf/ u/]df,

-3_ bkmf #) sf] pNn‹g u/L sf/f]af/ u/]df .

-@_ klxnf] ;+zf]wgaf6 sfod ePsf] Joj:yf M -!_ s'g} JolQmn] b]xfosf s'g}

s;'/ u/]df s/ clws[tn] b]xfo adf]lhd hl/jfgf ug{ ;Sg]5 M–

-s_ bkmf !) sf] pkbkmf -!_ jf -@_ pNn‹g u/]df k|To]s s/

cjlwsf] lgldQ nfuG] s/ / bz xhf/ ?k}ofF,

-v_ bkmf !) sf] pkbkmf -%_, -^_ jf -&_ pNn‹g u/]df k6s}

lkR5] Ps xhf/ ?k}ofF,

-u_ bkmf !$ pNn‹g u/]df s/ / b'O{ xhf/ ¿k}ofF,

-3_ bkmf !% pNn‹g u/]df p7fPsf] s/ / ;f]sf] ztk|ltzt,

-ª_ bkmf !^ sf] pkbkmf -!_ adf]lhd sf/f]af/sf] n]vf cBfjlws

g/fv]df bz xhf/ ?k}ofF / sf/f]af/sf] n]vf lg/LIf0f ug{

glbPdf k6s} lkR5] kfFr xhf/ ?k}ofF,

-r_ bkmf !^ sf] pkbkmf -@_ pNn‹g u/]df kfFr xhf/ ?k}ofF;Dd,

-5_ bkmf !^ sf] pkbkmf -#_ jf -$_ pNn‹g u/]df bz xhf/

?k}ofF,

-h_ bkmf !* sf] Joj:yf pNn‹g u/]df nfUg] s/sf] k|ltlbg )=)%

k|ltzt jf k|lt s/ cjlw Ps xhf/ ?k}ofFdWo] h'g a9L x'G5

;f] /sd,

(172)

-em_ bkmf @# adf]lhdsf] sfo{df afwf lj/f]w u/]df k6s} lkR5] kfFr

xhf/ ?k}ofF,

-`_ Go"g lahsLs/0f u/L aLhs sf6]sf] kfOPdf k|To]s aLhssf]

nflu b'O{ xhf/ ?k}ofF jf pkbkmf -@_ adf]lhd nfUg]

hl/jfgfdWo] h'g a9L x'G5 ;f] /sd,

t/ Go"g lahsLs/0f ePsf] j:t' sfof{non] cfjZos

;Dem]df tf]lsP adf]lhd vl/b ug{ u/fpg ;Sg]5 .

-6_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod pNn‹g u/]df k6s}

lkR5] Ps xhf/ ?k}ofF .

122 cfly{s P]g, @)^%, @)^*, @)&! / @)&# åf/f ePsf] ;+zf]wgnfO{ To;kl5sf

cfly{s P]gn] lg/Gt/tf lbO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 123

cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . cfly{s P]g, @)&% åf/f sfod ePsf] Joj:yfM

æk|To]s s/ cjlwsf] lgldQ bz xhf/ ?k}ofFÆ 124

cfly{s P]g, @)&^ åf/f ;+zf]lwt . ;fljsdf æpkbkmf -%_, -^_ jf -&_Æ eGg]

zAbx? /x]sf . 125

cfly{s cWofb]z, @)^@ åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)^# / @)&! åf/f

;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g,

@)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ cfly{s cWofb]z ,@)^@ åf/f yk ePsf] Joj:yfM -v!_ of] P]g jf o; P]g

adf]lhd ag]sf] lgod adf]lhd s/ kf6L g/fv]df k|lt xKtf b'O{ xhf/ /

tf]lsPsf] 7fpFdf /fVg' kg]{df g/fv] Ps xhf/ ?k}ofF hl/jfgf .

-@_ /fh:j ;DaGwL s]xL g]kfn P]gnfO{ ;+zf]wg ug]{ ;DaGwdf ag]sf] cWofb]z,

@)^@ åf/f v08 -v!_ / cfly{s cWofb]z, @)^@ -df3_ åf/f v08 -v@_ yk

ePsf]M

æ-v!_ bkmf !)s= pNn‹g u/]df km/s d"Nodf nfUg] s/sf] cltl/Qm

ztk|ltzt ?k}ofFÆ

-v@_ of] P]g jf o; P]g adf]lhd ag]sf] lgod adf]lhd s/ kf6L g/fv]df

k|lt xKtf b'O{ xhf/ / tf]lsPsf] 7fpFdf /fVg' kg]{df g/fv]df Ps

xhf/ ?k}ofF hl/afgfÆ


127 cfly{s P]g, @)&^ åf/f ;+zf]lwt .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM -u_ bkmf !^ sf] pkbkmf -!_ adf]lhd sf/f]af/sf] n]vf

cBfjlws g/fv]df nfUg] s/sf] bf]Aa/ /sd / sf/f]af/sf] n]vf lg/LIf0f ug{

glbPdf k6s} lkR5] kfFr xhf/ ?k}ofF,

(173)

-@_ klxnf] ;+zf]wg -@)%*.!).$_ åf/f sfod ePsf] Joj:yfM -u_ bkmf !$ sf]

pNn‹g u/]df nfUg] s/ / b'O{ xhf/ ?k}ofF,

-#_ cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f sfod ePsf] Joj:yfM -u_ bkmf !$ sf]

pkbkmf -!_ / -$_ sf] Joj:yf pNn‹g u/]df k|To]s k6s kfFr xhf/ ?k}ofF

hl/afgf u/L nfUg] s/ ;d]t c;'n ul/g]5 .

-$_ cfly{s P]g, @)^% åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ-u_ bkmf !$ sf] pkbkmf -

!_ / -$_ sf] Joj:yf pNn‹g u/]df k|To]s k6s kfFr xhf/ ?k}ofF hl/jfgfÆ

-%_ cfly{s P]g, @)&% åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ-u_ bkmf !$ sf] pkbkmf -

!_ / -$_ pNn‹g u/]df k|To]s k6s kfFr xhf/ ?k}ofF .Æ


129 cfly{s P]g, @)^% åf/f ePsf] ;+zf]wgnfO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . ;fljssf] Joj:yf M

æ-3_ bkmf !% pNn‹g u/]df p7fPsf] s/ / ;f]sf] ztk|ltzt /sd,Æ 130

cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 131 cfly{s P]g, @)^$ åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . cfly{s P]g, @)^$ åf/f yk M

æ-5!_ bkmf !^ sf] pkbkmf -#s_ pNn‹g u/]df k|To]s k6s Ps xhf/ ?k}ofF,Æ

132 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f lemlsPsf]]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;f]

;+zf]wgnfO{ sfod . 133

cfly{s P]g, @)&@ åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . ;fljssf] Joj:yfdf æsDKo"6/

lalnËÆ eGg] zAbx?sf] ;§fdf æljB'tLo aLhsÆ eGg] zAbx? /flvPsf] . 134

cfly{s P]g, @)&% åf/f yk . 135 cfly{s P]g, @)^& åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)&! ;Dd lg/Gt/tf ePsf]df

To;kl5sf cly{s P]gn] lg/Gt/tf glbPsf]n] x6fO{Psf] . yk ePsf] Joj:yfM

æ-7_ sDKo"6/ lalnË ug{ :jLs[lt lnPsf] jf glnPsf] s/bftfn] tYofÍ d]6\g jf

;Rofpg ;lsg] ;ˆ6j]o/ k|of]u u/]sf] kfOPdf kfFr nfv ?k}ofF .Æ 136

cfly{s cWofb]z, @)^! åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 137 cfly{s P]g, @)^$ åf/f -æs/ 5n]df s/ clws[tn] ljefun] tf]s]sf] cfwf/dfÆ

eGg] zJbx¿_ lemlsPsf] .

(174)

138

cfly{s P]g, @)&@ åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 139

cfly{s P]g, @)&% åf/f yk . 140

cfly{s P]g, @)&^ åf/f yk . 141

cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 142

d"n P]gdf b]xfoadf]lhd ePsf] ;+zf]wgnfO{ cfly{s P]g, @)&% n] ;+zf]wg sfod

u/]sf] .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ-@_ s'g} JolQmn] b]xfo adf]lhdsf s'g} s;'/ u/]df

s/ clws[tn] To:tf] JolQmnfO{ s/ lauf]sf] bf]Aa/ /sd;Dd hl/jfgf

jf ^ dlxgf;Dd s}b jf b'j} ;hfo ug{ ;Sg]5 M–




-3_ bkmf #) sf] pNn‹g u/L sf/f]af/ u/]df .Æ

-@_ cfly{s P]g,@)&) åf/f ePsf] ;+zf]wgM æ-@_ s'g} JolQmn] b]xfo adf]lhdsf

s'g} s;'/ u/]df s/ clws[tn] To:tf] JolQmnfO{ s/ lauf]sf] zt

k|ltzt /sd;Dd hl/jfgf jf 5 dlxgf;Dd s}b jf b'j} ;hfo ug{

;Sg]5 M–




-3_ bkmf @#u= pNn‹g u/]df,

-ª_ bkmf #) sf] pNn‹g u/L sf/f]af/ u/]df .Æ

-#_ klxnf] ;+zf]wgn] æs/ ljuf]sf] bf]Aa/ /sd;DdÆ eGg] zAbx?sf] ;§f æs/

lauf]sf] ztk|ltzt /sd;DdÆ eGg] zAbx? /fvL ;+zf]wg u/]sf] lyof] .

143 cfly{s P]g, @)^* åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod


cfly{s P]g, @)^# åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f -cfly{s P]g, @)&!

åf/f pkbkmf -!_ df /x]sf æo; kl/R5]bdfÆ eGg] zAbx? sf] ;§f æo; P]gdfÆ

eGg] zAbx? /fvL ;+zf]wg u/]sf] _ / cfly{s P]g, @)&$ åf/f pkbkmf -#_ sf]

z'?df /x]sf] æljefuÆ eGg] zAbnfO{ æo; bkmf adf]lhdÆ eGg] zAbx? kl5 /fvL

ldnfPsf] / ;f]xL Joj:yfnfO{ cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg .

(175)

145

cfly{s P]g, @)&! åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f -cfly{s P]g, @)&#

åf/f ;+zf]wg ;lxt_ lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg . 146

cfly{s P]g, @)&# åf/f ;+zf]wg -æ;f] sfd ug{æ eGg] zAbx? lemlsPsf]_ . 147

cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f yk eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod


klxnf] ;+zf]wgåf/f yk eO{ To;kl5sf b]xfoadf]lhd ;+zf]wg ePsf]df cfly{s

P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ klxnf] ;+zf]wgn] yk u/]sf] Joj:yfM æ#!s= k'gM sf/afxL u/L s/ lgwf{/0f

ug]{ clwsf/ M -!_ s/ lgwf{/0f eO{ g;Sb} ;f] s/ lgwf{/0f ;DaGwL s'g}

sf/afxL clgoldt x'g nfu]sf] 5 jf ePsf] 5 eGg] s'/f dxflgb]{zsnfO{

k|fKt ;"rgfaf6 b]lvg cfPdf :ki6 sf/0f vf]nL krf{ v8f u/L

dxflgb]{zsn] k'gM sf/afxL u/L s/ lgwf{/0f ug{ ;DalGwt s/ clws[tnfO{

lgb]{zg lbg jf cGo s'g} clws[tnfO{ ;f] sfd ug]{ cfb]z lbg ;Sg]5 .

-@_ s/ lgwf{/0f ubf{ s/ clws[tn] kfng ug'{kg]{ s/ lgwf{/0f ;DaGwL

s'g} s'/f kfng gu/L jf clgoldt u/L jf nfk/afxL u/L s/sf] bfloTj

a9g uPsf] 5 eGg] s'/f v'nfPsf] s/bftfsf] lgj]bg s/ lgwf{/0f cfb]z

k|fKt ePsf] ldltn] k}tL; lbgleq k/]df / ;f] s'/f 5fglag ubf{ ;To b]lvg

cfPdf sf/0f vf]nL krf{ v8f u/L dxflgb]{zsn] ;f] s/ lgwf{/0f cfb]z /2

u/L k'gM s/ lgwf{/0f ug{ cfb]z lbg ;Sg]5 . o;/L k'gM s/ lgwf{/0f ug]{

cfb]z lbPsf]df dxflgb]{zsn] ;f] s'/fsf] ;"rfgf tLg lbgleq g]kfn ;/sf/,

cy{ dGqfnonfO{ lbg' kg]{5 .

t/ s/ lgwf{/0f cfb]z pk/ bkmf #@ adf]lhd k'g/fj]bg kl/;s]sf]

cj:yfdf dxflgb]{zsn] o; pkbkmf adf]lhd cfb]z lbg ;Sg] 5}g .

-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd lgj]bg lbg] s/bftfn] lgwf{l/t s/ /sddWo]

ljjfb /lxt s/ /sd k"/} a'emfO{ ljjflbt s/ /sd / hl/jfgfsf] krf;

k|ltzt /sd w/f}6L /fVg' jf To:tf] /sd afkt a}+s k|Tofe"lt lbg' kg]{5 .

-$_ s/ clws[tn] nfk/afxL jf ablgot;fy s/ lgwf{/0f u/L s/sf]

bfloTj 36\g uPdf dxflgb]{zsn] To:tf] s/ lgwf{/0f cfb]zdf ;+zf]wg ug{

;'? s/ lgwf{/0f ePsf] ldltaf6 rf/ jif{leq cfb]z lbg ;Sg]5 .Æ

-@_ cfly{s cWofb]z,@)^) åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfM

æ#!s= k|zf;sLo k'g/fjnf]sgsf] nflu lgj]bg lbg ;Sg] M -!_ s/

clws[tn] u/]sf] s/ lgwf{/0fsf] lg0f{o pk/ lrQ ga'‰g] JolQmn] ;f]

lg0f{osf] ;"rgf kfPsf] ldltn] tL; lbgleq ;f] lg0f{o lj?4 ljefu

;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 .

(176)

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lbg] Dofb u'lh|g uO{ s'g}

s/bftfn] Dofb yksf] nflu Dofb u'lh|Psf] ldltn] ;ft lbgleq

lgj]bg lbPdf ljefun] Dofb u'h|]sf] ldltaf6 a9Ldf tL; lbgsf]

Dofb yk ug{ ;Sg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lbg] s/bftfn] lgwf{l/t s/

/sddWo] ljjfb/lxt s/ /sd k"/} a'emfO{ ljjflbt s/ /sd /

hl/jfgfsf] krf; k|ltzt /sd w/f}6L /fVg' jf To:tf] /sd afkt

a}+s k|Tofe"lt lbg' kg]{5 .

-$_ s/bftfn] pkbkmf -!_ adf]lhd lbPsf] lgj]bg ;d]tsf

k|df0f sfuhft 5fglag ubf{ lgj]bssf] lgj]bg lhls/ ;To b]lvg

cfPdf :ki6 sf/0f vf]nL krf{ v8f u/L dxflgb]{zsn] ;f] s/

lgwf{/0f cfb]z ab/ u/L k'gM s/ lgwf{/0f ug{ ;DalGwt s/

clws[tnfO{ lgb]{zg lbg jf s'g} s/ clws[tnfO{ ;f] sfd ug{ cfb]z

lbg ;Sg]5 .

-%_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k/]sf] ldltn] gAa] lbgleq ;f]

lgj]bg pk/ ljefun] lg0f{o lbg' kg]{5 .

-^_ pkbkmf -%_ adf]lhdsf] Dofbleq ljefun] lg0f{o glbPdf

;DalGwt JolQmn] bkmf #@ adf]lhd /fh:j Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg

lbg ;Sg]5 .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)^# n] sfod u/]sf] Joj:yfM

æ#!s= k|zf;sLo k'g/fjnf]sgsf] nflu lgj]bg lbg ;Sg] M -!_ s/

clws[tn] u/]sf] s/ lgwf{/0fsf] lg0f{o pk/ lrQ ga'‰g] JolQmn] ;f]

lg0f{osf] ;"rgf kfPsf] ldltn] tL; lbgleq ;f] lg0f{o lj?4 ljefu

;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 .


s/bftfn] Dofb yksf] nflu Dofb u'lh|Psf] ldltn] ;ft lbgleq

lgj]bg lbPdf ljefun] Dofb u'h|]sf] ldltaf6 a9Ldf tL; lbgsf] Dofb

yk ug{ ;Sg]5 .

-#_ s/bftfn] pkbkmf -!_ adf]lhd lbPsf] lgj]bg ;d]tsf k|df0f

sfuhft 5fglag ubf{ lgj]bssf] lgj]bg lhls/ ;To b]lvg cfPdf

:ki6 sf/0f vf]nL krf{ v8f u/L dxflgb]{zsn] ;f] s/ lgwf{/0f cfb]z

ab/ u/L k'gM s/ lgwf{/0f ug{ ;DalGwt s/ clws[tnfO{ lgb]{zg lbg

jf s'g} s/ clws[tnfO{ ;f] sfd ug{ cfb]z lbg ;Sg]5 .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k/]sf] ldltn] ;f7L lbgleq ;f]


(177)

-%_ pkbkmf -$_ adf]lhdsf] Dofbleq ljefun] lg0f{o glbPdf

;DalGwt JolQmn] bkmf #@ adf]lhd /fh:j Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg

lbg ;Sg]5 .

-^_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lbg] s/bftfn] tg'{ kg]{ /sdsf]

Ps ltxfO{ /sd gub w/f}6L /fVg' kg]{5 .

-&_ pkbkmf -!_ adf]lhd bflvnf ug'{ kg]{ /sd lgj]bg lbg'

eGbf cuf8L g} a9L bflvnf u/]sf] /x]5 eg] To:tf] /sdn]

vfd];Ddsf] /sd s6fO{ afFsL /sddfq w/f}6L /fVg ;lsg]5 .Æ

-$_ cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]lwt Joj:yfM

æ#!s= k|zf;sLo k'g/fjnf]sgsf] nflu lgj]bg lbg ;Sg]M -!_ s/ clws[tn]

u/]sf] s/ lgwf{/0fsf] lg0f{o pk/ lrQ ga'‰g] JolQmn] To:tf] lg0f{osf]

;"rgf kfPsf] ldltn] tL; lbgleq To:tf] lg0f{o lj?4 ljefu ;dIf

lgj]bg lbg ;Sg]5 .


s/bftfn] Dofb yksf] nflu Dofb u'lh|Psf] ldltn] ;ft lbgleq lgj]bg

lbPdf ljefun] Dofb u'h|]sf] ldltaf6 a9Ldf tL; lbgsf] Dofb yk ug{

;Sg]5 .

-#_ s/bftfn] pkbkmf -!_ adf]lhd lbPsf] lgj]bg ;d]tsf k|df0f

sfuhft 5fglag ubf{ lgj]bssf] lgj]bg lhsL/ ;To b]lvg cfPdf :ki6

sf/0f vf]nL krf{ v8f u/L dxflgb]{zsn] ;f] s/ lgwf{/0f cfb]z ab/ u/L

k'gM s/ lgwf{/0f ug{ ;DalGwt s/ clws[tnfO{ lgb]{zg lbg jf s'g} s/

clws[tnfO{ ;f] sfd ug{ cfb]z lbg ;Sg]5 .

-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg k/]sf] ldltn] ;f7L lbgleq ;f]


-%_ pkbkmf -$_ adf]lhdsf] Dofbleq ljefun] lg0f{o glbPdf

;DalGwt JolQmn] bkmf #@ adf]lhd /fh:j Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg lbg

;Sg]5 .

-^_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lbg] s/bftfn] lgwf{l/t s/

/sddWo] ljjfb/lxt s/ /sd a'emfO{ ljjflbt s/ /sdsf] Ps ltxfO{

/sd bflvnf ug'{ kg]{5 .

-&_ pkbkmf -!_ adf]lhd bflvnf ug'{kg]{ /sd lgj]bg lbg'eGbf

cufl8 g} a9L bflvnf u/]sf] /x]5 eg] To:tf] /sdn] vfd];Ddsf] /sd

s6fO{ afFsL /sd dfq bflvnf ug'{ kg]{5 .

-*_ o; bkmf adf]lhd bflvnf u/]sf] /sd d'2fsf] clGtd lsgf/f

gnfu];Dd lkmtf{ x'g] 5}g .Æ

(178)

-%_ cfly{s P]g, @)&@ åf/f bkmf #!s= sf] 7fpF7fpFdf /x]sf æljefuÆ eGg]

zAbsf] ;§f ædxflgb]{zsÆ eGg] zAb afx]s c?;a} ;fljss} Joj:yf x'g]

u/L ;+zf]wg u/]sf] .

-^_ cfly{s P]g, @)&# åf/f ;+zf]wg eO{ sfod ePsf] Joj:yfnfO{ cfly{s P]g,

@)&% åf/f ;+zf]wg eO{ sfod u/]sf] . 149

cfly{s P]g, @)&^ åf/f ;+zf]lwt . ;fljsdf æPs ltxfO{ /sdÆ eGg] zAbx?

/x]sf . 150

cfly{s P]g, @)&& åf/f æpkbkmf -!_ adf]lhdÆ eGg] zAbx¿sf] ;§fdf æpkbkmf

-^_ adf]lhdæ eGg] zAbx¿ /flvPsf] . 151

cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s cWofb]z, @)^!,

cfly{s P]g, @)^#, @)&! åf/f ;+zf]wg eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf

sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ#@=k'g/fj]bgM o; P]g adf]lhd s/ clws[tn] u/]sf]

s/ lgwf{/0f jf ;hfosf] cfb]z jf bkmf #) adf]lhd dxflgb]{zsn] u/]sf]

lgnDagsf] cfb]z pk/ k}+tL; lbgleq /fh:j Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg

nfUg]5 .

-@_ cfly{s cWofb]z, @)^) åf/f sfod ePsf] Joj:yfM æ#@=/fh:j

Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg nfUg] M -!_ bkmf #) adf]lhd dxflgb]{zsn] u/]sf]

lgnDagsf] cfb]z jf bkmf #!s= sf] pkbkmf -%_ adf]lhd ljefun] u/]sf]

lg0f{o pk/ lrQ ga'‰g] JolQmn] /fh:j Gofoflws/0f P]g, @)#! adf]lhd

/fh:j Gofoflw/0fdf k'g/fj]bg lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k'g/fj]bg lbg] JolQmn] k'g/fj]bg lbPsf] kGw|

lbgleq k'g/fj]bgsf] ;"rgfsf] Ps k|lt ljefudf btf{ u/fpg' kg]{5 .Æ

-#_ cfly{s P]g, @)^# åf/f ;+zf]wg sfod u/]sf] Joj:yfM

æ#@=/fh:j Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg nfUg]M -!_ bkmf #) adf]lhd

dxflgb]{zsn] u/]sf] lgnDagsf] cfb]z jf bkmf #!s= sf] pkbkmf -$_

adf]lhd ljefun] u/]sf] lg0f{o pk/ lrQ ga'‰g] JolQmn] /fh:j

Gofoflws/0f P]g, @)#! adf]lhd /fh:j Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg

lbg ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k'g/fj]bg lbg] JolQmn] k'g/fj]bg

lbPsf] kGw| lbgleq k'g/fj]bgsf] ;"rgfsf] Ps k|lt ljefudf btf{

u/fpg' kg]{5 .Æ

152 cfly{s cWofb]z, @)^! åf/f yk ePsf] Joj:yfnfO{ cfly{s P]g, @)&# åf/f

;+zf]wg u/L To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g,

@)&% åf/f ;+zf]wg sfod . cfly{s cWofb]z, @)^! åf/f ykM #@s= k"jf{b]z M

(179)

-!_ s'g} JolQmn] of] P]g nfu" x'g] cj:yf af/] s'g} låljwf lg/fs/0fsf nflu

ljefu;dIf lnlvt ¿kdf lgj]bg lbPdf ljefun] ;f] JolQmnfO{ lnlvt ¿kdf

;"lrt u/L ljefusf] wf/0ff tf]lsP adf]lhd k"jf{b]zåf/f hf/L ug{ ;Sg]5 .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o; P]gsf]

sfof{Gjogsf ;DaGwdf b]vfk/]sf] s'g} låljwf ;DaGwL ljifo cbfntdf

ljrf/fwLg /x]sf] jf cbfntaf6 lg0f{o eO;s]sf] cj:yfdf To:tf] ljifodf

ljefun] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] k"jf{b]z hf/L ug{ ;Sg] 5}g .

153 cfly{s P]g, @)&! åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)&@ / @)&# åf/f ;+zf]wg ;lxt

lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 154 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg

sfod . ;+zf]wg x'g'cl3 æ/fli6«o:t/sf] kqklqsfdfÆ eGg] zAbx? /x]sf . 155

cfly{s cWofb]z,@)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g,@)&* åf/f ;f] ;+zf]wg

sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj:yfM æ##= w/f}6L /fVg' kg]{M o; P]g adf]lhd /fh:j

GofofwLs/0fdf k'g/fj]bg lb+bf lgwf{l/t s/ /sd dWo] ljjfb/lxt s/

/sd a'emfO{ ljjflbt s/ /sd / hl/jfgfsf] k"/} /sd w/f}6L /fVg jf

To:tf] /sd jfkt a}+s k|Tofe"lt lbg' kg]{5 .Æ

-@_ klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt Joj:yfM æ##= w/f}6L /fVg' kg]{ M o; P]g

adf]lhd /fh:j GofofwLs/0fdf k'g/fj]bg lbFbf lgwf{l/t s/ /sddWo]

ljjfb /lxt s/ /sd a'emfO{ ljjflbt s/ /sd / hl/jfgfsf] krf;

k|ltzt /sd w/f}6L /fVg jf To:tf] /sd jfkt a}Í k|Tofe"lt lbg' kg]{5 .Æ

156 cfly{s cWofb]z, @)%( åf/f yk eO{ cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg ePsf]

Joj:yfnfO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod ePsf]df cfly{s P]g,

@)&% åf/f ;+zf]wg sfod . 157

klxnf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

158 cfly{s P]g, @)&! åf/f ;+zf]wg - klxnf] ;+zf]wg, cfly{s cWofb]z, @)^@ -

>fj0f_ åf/f ;+zf]wg ePsf]df _ eO{ To;kl5sf cfly{s P]gåf/f lg/Gt/tf sfod

ePsf]df cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]wg sfod .

-!_ d"n P]gsf] Joj::yfM æ$)= k'/:sf/M -!_ s'g} s/bftfn] cfˆgf] s/sf]

bfloTjsf] ;Dk"0f{ jf s]xL c+z 5n]sf] jf 5Ng sf]lz; u/]sf] k|df0f ;lxt

;"rgf lbg] JolQmnfO{ To:tf] ;"rgfsf] cfwf/df c;'n pk/ ul/Psf] s/sf]

/sdsf] aL; k|ltzt a/fa/sf] /sd k'/:sf/sf] ¿kdf lbOg]5 .

(180)

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;"rgf lbg] JolQm PseGbf a9L ePdf

To:tf JolQmx? aLr k'/:sf/sf] afF8kmfF8 dxflgb]{zsn] lgwf{/0f

u/]adf]lhd x'g]5.Æ

-@_ klxnf] ;+zf]wgaf6 sfod ePsf] JJoj:yfM æ$)= k'/:sf/M -!_ s'g} s/bftfn]

cfˆgf] s/sf] bfloTjsf] ;Dk"0f{ jf s]xL c+z 5n]sf] jf 5Ng sf]lz; u/]sf]

k|df0f ;lxt ;"rgf lbg] JolQmnfO{ To:tf] ;"rgfsf] cfwf/df c;'n pk/

ul/Psf] s/sf] /sdsf] aL; k|ltzt a/fa/sf] /sd k'/:sf/sf] ¿kdf

lbOg]5. o:tf] k'/:sf/ lbg] lg0f{o dxflgb]{zsaf6 x'g]5 .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;"rgf lbg] JolQm PseGbf a9L ePdf To:tf

JolQmx? aLr k'/:sf/sf] afF8kmfF8 dxflgb]{zsn] lgwf{/0f u/]adf]lhd x'g]5 .Æ 159 cfly{s cWofb]z,@)^@ åf/f yk ePsf]df To;kl5sf cfly{s cWofb]z tyf

cfly{s P]gn] lg/Gt/tf glbPsf]n] P]gdf ;dfj]z gul/Psf] .M æ$)s= hl/jfgf

5'6M @)^! cfif9;Ddsf] s/ ljj/0f a'emfpg afFsL /x]sf] s/bftfn] @)^@

cflZjg d;fGtleq afFsL s/ ljj/0f / ;f] afkt nfu]sf] hl/jfgfsf] kRrL;

k|ltzt a'emfPdf s/ ljj/0f ga'emfP afkt nfUg] hl/jfgf krxQ/ k|ltzt

ldgfxf ul/g]5 .Æ 160 cfly{s cWofb]z,@)^@ åf/f yk ePsf]df To;kl5sf cfly{s cWofb]z tyf

cfly{s P]gn] lg/Gt/tf glbPsf]n] P]gdf ;dfj]z gul/Psf] .

æ$)v= b:t'/, Aofh / hl/jfgf ldgfxfM @)^) cfiff9 d;fGt;Dd a'emfpg

afFsL /x]sf] s/sf] k"/} /sd / bkmf !( adf]lhd nfu]sf] yk b:t'/sf] @)

k|ltzt, bkmf @^ adf]lhd nfu]sf] Aofh / bkmf @( adf]lhd nfu]sf]

hl/jfgf dWo] Aofh / hl/afgf /sdsf] krf; k|ltztn] x'g cfpg] /sd

@)^@ dfu{ @% ut];Dd bflvnf u/]df afFsL yk b:t'/, Aofh / hl/jfgf

ldgfxf ul/g]5 .Æ 161 cfly{s cWofb]z,@)^@ -@)^@.!).! df hf/L_ åf/f yk ePsf]df To;kl5sf cfly{s

cWofb]z tyf cfly{s P]gn] lg/Gt/tf glbPsf]n] P]gdf ;dfj]z gul/Psf] .

æ$)s= hl/jfgf 5'6M @)^@ cfif9;Ddsf] s/ ljj/0f a'emfpg afFsL /x]sf]

s/bftfn] @)^@ ;fn r}q @% ut]leq afFsL s/ ljj/0f / ;f] afkt

nfu]sf] hl/jfgfsf] kRrL; k|ltzt a'emfPdf s/ ljj/0f ga'emfP

afkt nfUg] hl/jfgf krxQ/ k|ltzt ldgfxf ul/g]5 .Æ æ$)v= b:t'/, Aofh / hl/jfgf ldgfxfM @)^@ cfiff9 d;fGt;Dd a'emfpg

afFsL /x]sf] s/sf] k"/} /sd / bkmf !( adf]lhd nfu]sf] yk b:t'/sf]

@) k|ltzt, bkmf @^ adf]lhd nfu]sf] Aofh / bkmf @( adf]lhd

nfu]sf] hl/jfgfdWo] Aofh / hl/afgf /sdsf] krf; k|ltztn] x'g

cfpg] /sd @)^@ r}q @% ut];Dd bflvnf u/]df afFsL yk b:t'/,

Aofh / hl/jfgf ldgfxf ul/g]5 .

(181)

æ$)u= hl/jfgf z'Ns gnfUg]M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP

tfklg of] P]g / o; P]g cGtu{taf6 lgodfjnL adf]lhd ul/Psf]

JofVof jf lg0f{osf] sf/0fn] s/sf] ef/df km/s kg{ hfg] t/ s/

c;"nL /sddf km/s kg]{ ePdf To;/L JofVof jf lg0f{o x'g'eGbf

klxn] nfUg] hl/jfgf z'Ns nfUg] 5}g .Æ 162 cfly{s P]g, @)&% åf/f ;+zf]lwt . 163 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 164

cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 165 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 166 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 167 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 168 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 169 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 170 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 171 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 172 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 173 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 174 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 175 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 176 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 177 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 178 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 179 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 180 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 181 cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]lwt . cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f pkzLif{s

æ!()$=()=!) ---wfgsf] e'hf tyf lrp/fÆ eGg] zAbx? /fvL ;+zf]wg ePsf] .

(182)

182 cfly{s P]g, @)&* åf/f yk . 183 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ul/Psf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk

sfod . 184 cfly{s P]g, @)&& åf/f - ædf5fsf] rf/f]Æ eGg] zAbx? lemsL_ ;+zf]lwt . 185 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -æ;f]ofa8L d:of}/fÆ eGg] zAbx? lemsL_ ;+zf]wg

ul/Psf]df cfly{s P]g,@)&* åf/f ;+zf]wg sfod . cfly{s P]g, @)&& åf/f

ylkPsf] ;f] Joj:yfnfO{ æzLif{s @!=)^ sf] pkzLif{s @!)^=()=($ df /flvPsf] . 186 cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]lwt . ;+zf]wg x'g'cl3 æljB't zlQmÆ eGg] zAbx?

/x]sf . 187 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -æpkzLif{s #))%=%(=))Æ / æcGoÆ eGg]

zAbx? lemlsPsf]_ ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g,@)&* åf/f ;+zf]wg sfod .

188 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 189 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 190 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 191 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg

sfod . 192 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f

;+zf]wg sfod . 193 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg

sfod . 194 cfly{s P]g, @)&& åf/f -ædT:o OGs'a]6/Æ eGg] zAbx? lemlsPsf]_ ;+zf]lwt . 195 cfly{s P]g, @)&* åf/f -æpkzLif{s $*&(=*(=()Æ sf] ;§f_ ;+zf]lwt . 196 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 197 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 198 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 199 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 200 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f

;+zf]wg sfod .

(183)

201 cfly{s P]g, @)&* åf/f pkzLif{s yk . 202 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 203 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 204 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 205 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 206 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 207 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 208 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 209 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 210 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f


sfod . 212 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg

sfod . 213 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 214 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 215 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 216 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 217 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 218 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 219 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 220 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f


sfod .

(184)

222 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f


sfod . 224 cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]lwt . 225 cfly{s P]g, @)&& åf/f -æa|]n k':ts $()!=(!=)) / $()!=((=))Æ eGg]

zAbx? lemsL_ ;+zf]lwt . 226 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg

sfod . 227 cfly{s P]g, @)&& åf/f -æ:nfOgÆ eGg] zAbsf] ;§f æ:nfOg kfgLÆ eGg]

zAbx? /fvL lemsL_ ;+zf]lwt . 228 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -æpkzLif{s ()!*=()=)) df kg]{ x]df]8fonfl;;

d]lzg,8fonfl;; l/k|f];];/, 8fofnfOh/ / o;sf] 6\o"laËÆ eGg] zAbx?sf]

;§fdf_ ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg sfod . 229 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -æpkzLif{s ($)@=()=)) df kg]{ 8fonfl;; a]8

tyf s';L{Æ eGg] zAbx?sf] ;§fdf_ ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f

;+zf]wg sfod . 230 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -æpkzLif{s ()!*=()=)) df kg]{ lel8of]:sf]k,

SofyfNofa, x6{nË d]lzg / l8lk|mla|n]6/Æ eGg] zAbx?sf] ;§fdf_ ;+zf]wg ePsf]df

cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg sfod . 231 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -æ()!*=!(=)) df kg]{ ˆnf];fO{ld6/, g]S:6 h]g]/]zg

l;Sj]G;/, k|f]l6g dfOqmf]o/L Kn]6kmd{ / dN6LKn]S; l/on 6fod lk=l;=cf/=Æ eGg]

zAbx?sf] ;§fdf _ ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg sfod . 232 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod . 233 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk .

234 cfly{s P]g, @)&* åf/f -æpkzLif{s ()!(=@)=)) df kg]{ e]lG6n]6/Æ eGg]

zAbx?sf] ;§f æpkzLif{s ()!(=@)=#) df kg]{ d]l8sn e]lG6n]6/Æ eGg] zAbx?

/flvPsf]_ ;+zf]wg . 235 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod . 236 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod .

(185)

237 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f æO{–nfOa|]/L ;]jf z'NsÆ eGg] zAbx? yk ePsf]df

cfly{s P]g, @)&* åf/f æO{–a's tyf O{–klqsf z'NsÆ eGg] zAbx? /fvL

;+zf]wg . 238 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -;+zf]wg cl3 ætyf lgof{tsf] k|of]hgsf nflu

ePsf] sfuf]{ ;]jfÆ eGg] zAbx? /x]sf_ ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg sfod .

239 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]wg . 240 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 241 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 242 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 243 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 244 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 245 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 246 cfly{s P]g, @)&& åf/f -æ;"tLsf]Æ eGg] zAb lemlsPsf]_ ;+zf]lwt . 247 cfly{s P]g, @)&& åf/f -æ;"tLsf]Æ eGg] zAb lemlsPsf]_ ;+zf]lwt . 248 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f

;+zf]wg sfod . 249 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f




;+zf]wg sfod . 253 cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg . 254 cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg . 255 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk .

(186)

256 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f -;+zf]wg cl3 cfly{s P]g, @)&& åf/f æpkzLif{s

*$$(=))=() - --- cGoÆ eGg] zAbx? yk _ ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g,

@)&* åf/f ;+zf]wg sfod . 257 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f

;+zf]wg sfod . 258 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 259 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 260 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 261 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 262 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg










sfod .

(187)

272 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f






;+zf]wg sfod . 278 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod . 279 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 280 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod . 281 cfly{s P]g, @)&& åf/f -æafof]Uof;Æ eGg] zAb lemlsPsf]_ ;+zf]lwt . 282 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 283 cfly{s P]g, @)&& åf/f lemlsPsf] . 284 cfly{s P]g, @)&& åf/f -pkzLif{s *$!(=!(=))_ lemlsPsf] . 285 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f ;+zf]wg ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f ;+zf]wg

sfod . 286 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 287 cfly{s P]g, @)&& åf/f ;+zf]lwt . 288 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod . 289 cfly{s P]g, @)&* åf/f yk . 290 cfly{s P]g, @)&& åf/f -æKnfli6ssf] emf]nf pTkfbg ug]{ pBf]un] Knfli6ssf]

emf]nf k|lt:yfkg u/L sk8f, h'6 jf sfuhsf jftfj/0f d}qL emf]nf pTkfbg

u/]df To:tf] pTkfbgsf] nflu rflxg] d]lzgÆ eGg] zAbx? lemlsPsf_ ;+zf]lwt .

(188)

291 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod . 292 cfly{s cWofb]z, @)&* åf/f yk ePsf]df cfly{s P]g, @)&* åf/f yk sfod . 293 cfly{s P]g, @)&& åf/f lemlsPsf] . 294 cfly{s P]g, @)&* åf/f lemlsPsf] . ;fljsdf æ&= j}slNks pmhf{ k|jw{g

s]G›sf] l;kmfl/;df ;f}o{ zlQmaf6 phf{ pTkfbg ug]{ ;+oGq tyf pks/0fdf

k|of]u x'g] Jof6«L :jb]zL pBf]uaf6 pTkfbg x'g] eO{ ;f]xL pBf]uaf6 cfk"lt{ ug]{

ePdf ljefun] tf]s]sf] k|lqmof adf]lhd ;f] pBf]unfO{ ;f] sf/f]af/df z"Go b/sf]

;'ljwf k|bfg ul/g]5 .Æ eGg] jfSof+z /x]sf] . 295 cfly{s P]g, @)&& åf/f yk . 296 cfly{s P]g, @)&* åf/f yk .

gf]6M o; k':tsdf plNnlvt ;+zf]wgsf] ljifodf s'g} låljwf ePdf ;DalGwt cfly{s jif{sf] g]kfn /fhkqdf k|sflzt cfly{s P]g tyf cWofb]z x]g'{x'g cg'/f]w ul/G5 .

dno clej[l4 s/ p]g, @)%@

Documents