doĞal materyaller taŞ - yazreyhan.comŸ-ders.pdf · kaba yonu taŞ yatak ve yan yüzleri...
TRANSCRIPT
DOĞAL MATERYALLER
TAŞ
TS 1910/2513
Dış mekan bordür ve döşemelerinde ; homojen, sert,
damarsız, çatlaksız, yoğun yapılı, hava etkilerine karşı ve
dona dayanıklı.
Ocak nemini kaybetmiş darbe etkisi ile dağılmayan
TS 1910/2513
Kırıldığı zaman yüzeyi sedef gibi ya da pul pul gözüken
yapıda olan taşların harca yapışması tam olmaz.
Yonu işlerinde kullanılması düşünülen taşlar ince taneli ve
kolaylıkla işlenebilir olmalıdır.
Yapısal düzenlemelerde daha önce aynı ocaktan denenmiş
taşlar tercih edilmelidir.
Toplama taşlarla taşıyıcı duvarlar yapılmaz. Köşeli biçim
verebilen toplama taşlarla küçük teras duvarlar ile alçak
istinat duvarı yapılır.
MOLOZ TAŞ
Özel bir yontma işlemi yapılmadan taş ocağından çıktığı gibi
kullanılan taşlardır.
Bu taşların görünen yüzeylerindeki köşe açıları 60 dereceden
az, küçük kenarı ise 10 cm’den küçük olmamalıdır.
KALDIRIM TAŞI
Arnavut kaldırımı yapımında kullanılır
Taşların kenarlarına doğru yüzeyleri düzgün ve çoğunlukla
dörtgen veya çok kenarlıdır. Çekiç ile kenarları kırılarak
konulacak yere göre düzenlenir.
İrilikleri çeşitli olup, kalınlığı 15-25 cm arasında değişir.
ÇAPLANMIŞ MOLOZ TAŞ
Kenarları çekiçle düzeltilmiş, dikdörtgen veya çok kenarlı,
yüzüne düzgün biçim verilmiş taşlardır.
Taşın yatak ve yan yüzleri görülen yüzüne dik ve en az 5
cm’ik kısmı düzeltilmiştir.
Çok kenarlı taşların her bir köşesi 60 derecenin altına
düşmez. Taşın görünen yüzünde 5 cm’den büyük kabarıklık
ve kenarından daha çukur kısımlar bulunmamalıdır.
Çaplanmış moloz taşların en küçük kenarı 15 cm’den daha
kısa olmamalı, taşın duvar derinliklerine girecek boyutu diğer
boyutlarından uzun olmamalıdır.
KABA YONU TAŞ
Yatak ve yan yüzleri görünen yüzeye dik ve en az 15 cm
olmak üzere murç ve tarak ile düzeltilmiş, dikdörtgen veya
çok kenarlı, yüzeyi düzgünleştirilmiş taşlardır. Kaba yonu
taşlarda görünen yüzey kenarları aynı düzlemde olur.
Taş yüzey çevresinde 2 cm eninde kalem veya murçla ince
çerçeve açılmış olabilir.
Cephede görünen taş yüzeyinde kabarıklık 3 cm’yi geçmez ve
cephe kenarlarında çukurluk olmaz. Çok kenarlı taş
yüzeyinde köşe açısı 60 dereceden küçük olmaz.
Kaba yonu taşlar dörtgen yüzeyli olursa yükseklikten en az 20
cm, genişlik en az 30 cm ve derinlik ise en az 25 cm olmalıdır.
Çok köşeli kaba yonu taşların yatak ve yan yüzlerinde 15
cm’ye kadar hiçbir kesit daralması olmamalıdır. Taşın
damarında her kenarından 2 cm’den çok olmamak kaydıyla
kesit daralabilir.
Özel kaba yonu taşların görülebilen yüzlerinin ölçüleri
projeden alınır. Yon kaba bir işçilikle bitirilmiş olur. Bu tip tŞLr
kemer yapımında kullanılır.
İNCE YONU TAŞ
Görünen yüzeylerin tamamı, yatak ve yan yüzleri 15 cm
derinliğe kadar düzdün ve gönyesinde, taşçı kalemiyle geri
kalan kısmı murç ve ince tarakla işlenmiş taşlardır.
Görünen yüzeyleride taş kenarları düzlemine göre çukurluk
olmamalı ve kalemle yapılan çerçeve içerisinde aynı
düzlemde veya 2 cm kadar çıkıntılı olarak murç ve ince
tarakla düzeltilmiş, işlenmiş olabilir. Taşların en küçük boyutu
20 cm’den az olmamalıdır.
İnce Yonu taşlarda yatak ve yan yüzlerinde 15 cm derinliğe
kadar kesit daralması olmamalıdır. Taşın kuyruk kısmına
doğru kesit daralması olan yüzeylerde 2 cm’den fazla daralma
görülmemelidir.
KESME TAŞ
Özel uygulamalarda ve detaylara göre hazırlanan düzgün
geometrik şekilli yontulmuş taşlardır. Taşın işlenmesi yontma
ve kesme yoluyla olabilir. Kesme taşların yatak ve yan
yüzlerinde kesit daralması olmaz. Taşın görünen yüzünde
kalemle çerçeve açılmış ve çerçevenin içi kalem vay ince
tarakla düzgün şekilde işlenmiş olur.
Kırık köşeli taşlar örgüde kullanılmaz.
DOĞAL MATERYALLER
AGREGAT
AGREGAT
Kum, çakıllar ve kırma taş.
Elde edilişlerine göre denizlerden, göllerden ve taş
ocaklarından , kırılmış – kırılmamış
Sanayi ürünü, yüksek fırın cürüfü kırılmış ve kırılmamış
yoğun yapılı agregatlar şeklinde.
AGREGAT
Üç gruba ayrılır.
İri agregatlar – Kırma çakıl taşı 4 mm delikli eleğin üzerinde
kalan.
İnce agregatlar – kırma kum, doğal kum ve bunların
karışımından oluşur, 1 mm delikten geçen .
Karışık - karışık
AGREGAT
Kuvars çoktur.
Dere yataklarında
Kum ocaklarında
Sahillerde (Tuz demir malzemeyi eritir)
Kumdaki kil miktarı en fazla %10.
Nitelikli tölere edilecek miktar %1-3’e kadar düşer.
AGREGAT
İnce Kum – 0-1 mm
Orta Kum – 1-3 mm
Kaba Kum – 3-7 mm
İdeal karışım karışık parçacık büyüklüğüyle elde edilir. % 40
ince kum + diğerleri.
Kil miktarı arttıkça kumun kalitesi düşer.
%8 ‘den fazla kil bulunan kum, beton yapımı için uygun
değildir.
AGREGAT
İnce Çakıl – 7-15 mm
Orta Çakıl – 15-30 mm
İRİ Çakıl– 30-70 mm
AGREGAT
Yeterince çakıl yoksa
Köşeli ve iyi tutucudur.
Zemine de iyi tutunur.
Püskürük ve tortul taşlardan yapılır.
Konkasör makinası ile elde edilir.
1 numara mıcır - büyüklüğü 1 cm.
2 numara mıcır - büyüklüğü 2 cm.
Otopark zeminlerinde (Kırmızı , Beyaz)
Ucuz Malzemedir
Bazı ülkelerde orta refüjü çim yerine siyah + beyaz çakıl