[1]  

 

DÜNYA KREDİ NOTU LİGİ ve TÜRKİYE 

Yunanistan  ve  İtalya  örneği  ortada  dururken  Dünyadaki  ülkelerde  borçluluğun  artması  büyük  bir 

soruna doğru gidiyor. Küresel borç, 2016'dan bu yana 27 trilyon dolar daha artarak 2018'in üçüncü 

çeyreğinde 244  trilyon dolara  (GSYİH'nın% 318'i) ulaştı. Ülkeler arasında ekonomik büyüklük yerine 

kredibilite  daha  öne  geçmiş  durumda.  Biz  de  bu  çalışmada  borç  verenlere  yol  gösteren  Kredi 

Notlarındaki  gelişim  üzerinden  gitmeye  çalışarak  ülkelerin  risk  puanlarına  göre  yerlerini  görmeye 

çalıştık . Neticede Kredi notlarını incelemek bir ülkedeki risk derecesini görmede ve ülkeler arasında 

karşılaştırma  yapmada  etkili  bir  yöntemdir.  Uluslararası  yatırımcılar  portföy  tercihlerini  ve  yatırım 

yapacakları  piyasaları  seçerken  derecelendirme  kuruluşlarının  değerlendirme  notlarını  göz  önünde 

bulundurmaktadır. Notun düşmesi kredi verenlerin yükleneceği riskin arttığını gösterir. 

Bu  çalışmamızda,  100  yıldır  bu  işi  yapan,  ABD’de  doğup  orada  devam  eden  3  büyük  uluslararası 

derecelendirme kuruluşunun 2018 sonu itibariyle dünya üzerinde not verdiği 148 ülkenin kendi içinde 

sıralamasını  yaptık.  Ardından  bu  ülkeleri  gruplara  ayırdık.  En  üst  nota  sahip  ülkelerin  grubuna 

Şampiyonlar Ligi derken geriye doğru ülkeleri 5 grupta listeledik.  

Türkiye  2017  sonunda  2.  grupta  iken  2018’de  3.  gruba  gerilemiştir.  Son  3  yılda  15  ülke  Türkiye’yi 

geçmiştir. Türkiye’nin 2019 yılında rekabet edeceği ülkelerde bir ufak not artırımı mesafe önümüzde 

yeralan  Brezilya’nın  yanı  sıra  Kosta  Rica,  Sırbistan,  Makedonya,  Vietnam,  Gürcistan,  Bangladeş, 

Bolivya, Dominik ve Özbekistan diğer  rakipler olarak gözükmektedir. Bu yıl  işler  iyi gider ve S&P  ile 

Moody’s not artırırsa 6 ülkeyi geçip 3. grubun liderliğine yükselebilir.   2019 yılında 15 Şubat’ta ve 2 

Ağustos’ta S&P nin Türkiye notu gözden geçirmesi merakla beklenecektir. 15 Şubatta not artışı yada 

en  azından  görünümü  pozitife  çekmesini  bekliyoruz.  Fitch’in  3  Mayıs  ve  1  Kasım’da  nota  bir  şey 

yapmasını beklemiyoruz. Moody’s  ise yılın  ikinci yarısı duruma bağlı olarak herhangi bir gün sürpriz 

yapabilir. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın  7 Şubat 2019’da “Şimdi daha çok çalışan, daha 

çok  üreten  bir  Türkiye'yi  elbirliğiyle  bir  üst  lige  çıkarma  zamanı"  demesi  ülke  yönetiminin  konuyla 

yakından ilgilendiğini göstermektedir. 

Gelişmekte olan ülkelerden sayılan G. Kore ve BAE  şampiyonlar  liginde gözüküyor. Bu diğerleri  için 

pek adil durmuyor. Zira Arjantin, Pakistan ve Mısır 4. Grupta yer alıyor.  Arada ciddi uçurum var. 

Dünyanın  en  büyük  20  ekonomisinden  9’u,  10  büyük  ekonomisinden  5’i  Şampiyonlar  Liginde  yer 

alabilirken Brezilya ve Türkiye 3. grupta yer alarak en düşük nota sahip ülkeler olarak gözükmektedir.  

Detaylı raporumuza ve grafiklere yer verdiğimiz raporu faydalı olması dileğiyle paylaşıyoruz.  

Yunus Kaya 

Alnus Yatırım 

Araştırma Müdürü 

 

 

 

 

 

[2]  

 

İçindekiler 

 

KREDİ DERECELENDİRME ŞİRKETLERİ  3 

Kredi Derecelendirme Şirketleri Pazar Payları  3 

Kredi Derecelendirme Şirketlerinin Ortaya Çıkışı  3 

Kredi Derecelendirme Şirketlerinin Geleceği  4 

     

TÜRKİYE’NİN KREDİ NOTU TARİHİ  5 

Son Bir Yılda Gelişmeler   6 

     

DÜNYA KREDİ NOTU LİGİ  7 

Hazırlık  7 

Tablo Nasıl Okunmalı  7 

Dünyanın En İyileri: Şampiyonlar Ligi  8 

1. Grup  9 

2. Grup   10 

3. Grup   11 

4. Grup   12 

5. Grup   13 

Türkiye’nin Dünya Kredi Ligindeki Yeri  14 

     

Ek: 2018 SONU İTİBARİYLE ÜLKELERİN KREDİ RATİNGLERİ  15 

Ek: KREDİ DERECELENDİRME KURULUŞLARI NOT SİSTEMİ  16  

 

 

 

 

 

[3]  

KREDİ DERECELENDİRME ŞİRKETLERİ 

Kredi Derecelendirme Şirketleri Pazar Payları 

Aralık 2018'de Avrupa Menkul Kıymetler ve 

Piyasa  Otoritesi  (ESMA),  kredi 

derecelendirme  kuruluşlarının  yıllık  pazar 

paylarını  yayınladı.  Buna  göre  S&P  Global 

Ratings  %  46.3'e  yükselen  pazar  payı  ile 

liderliğini  sürdürürken  Moody's  Investor 

Services % 32.0 pazar payına yükseldi. Fitch 

Ratings  ise % %  15.1  pazar  payına  geriledi. 

Bu üçünün Avrupa'da pazar payı  toplamı % 

93,4  oldu.  Dördüncü  sıradaki  DBRS 

Ratings'in payı % 1.9  iken arkasından  gelen 

21  kuruluşun  da  payı  %  1in  altındadır. 

Rekabet şartlarını çoğu kez ihlal ettikleri için 

bu üçlü hegomanyaya karşı dünyada tepkiler 

dile getirilse de varlıklarını uzun yıllar sürdürecekler gibi duruyor.  

Kredi Derecelendirme Şirketlerinin Ortaya Çıkışı 

Derecelendirme  kavramı  beklenilenin  aksine,  ilk  olarak  finans  sektöründen  değil  reel  sektörden 

kaynaklanan talepler neticesinde doğmuştur. ABD ekonomisinde 1837 yılında yaşanan büyük çöküşün 

ardından,  firmalar  finansal  sorumluluklarını  yerine  getiremez  duruma  gelmiştir.  Bu  krizden  sonra 

tüccarların  taahhütlerini  yerine  getirebilme  kabiliyetini  ölçen  ve  tüccarlar  hakkında  bilgi  toplayıp 

derecelendirme yapan şirketler ortaya çıkmıştır.  Bu sayede örneğin ABD’nin doğusundaki bir tüccar, 

batılı  şirkete mal  satarken  sicile  bakarak mal  satmayı  düşündüğü  kişinin  durumunun  ne  olduğuna, 

daha önce başka tüccarlara parasını ödeyip ödemediğine baktı. NewYork’ta 1841'de hayata başlayan 

ve  ilk  kredi  derecelendirme  oluşumunun  mimarı  olan  Louis  Lewis  Tappan'ın  kurduğu  şirket,  

günümüzde halen Dun & Bradstreet olarak devam ediyor. 

Kredi notunun bir kavram olarak ortaya çıkışı 1900’lü yılların başında ABD’de gerçekleşmiştir. 19’uncu 

yüzyılda ABD’de demiryolu  yapımı aşamasında  işlerin özel  sektöre  ihale edilmesinden dolayı büyük 

çaplı şirketler oluşmuştur. Demiryolu sektöründe artan yatırımlarla birlikte, kazancın yanı sıra rekabet 

nedeniyle spekülasyonlar meydana gelmiş, yatırımlar için risk unsurları oluşmaya başlamıştır.  

Henry Varnum Poor ve John Poor adlı iki kardeş demiryolundan zenginleşirken medyaya da giriyorlar. 

İlki 1860’da basılan History of Railroads and Canals tutunca her yıl demiryolları şirketlerinin finansal 

durumları  hakkında  bilgi  veren  bu  yayını  sürdürdüler.  Poor’s  Publishing  Company  ilk  kredi 

derecelendirmesini 1916’da yapacaktır.  

1906’da  Luther  Lee  Blake  Standard  İstatistik  Bürosu’nu  kurdu.  Bu  şirket,  Poor’dan  farklı  olarak 

demiryolu sektörü dışındaki şirketlerin de finansal durumunu analiz ediyor ve bunu yılda bir kitap ile 

değil,  kartlara  yazarak  daha  kısa  aralıklarla  yapıyordu.    "Standard  Statistics  Company"  ilk  kredi 

derecelendirmesini 1922’de yapacaktır.  

New  Jersey’li  John  Moody  adlı  bir  işadamı  da,  oluşan  risk  unsurlarını  ortaya  koymak  üzere  1905 

yılında ilk derecelendirme kuruluşu olan Moody’s Yatırımcı Hizmetlerini (Moody’s  Investors Service) 

kurarak 1909 yılında kurduğu Moody’s şirketiyle ‘Demiryolları Yatırımlarının Analizi’ adlı kitabında 

 

[4]  

ilk  dereceleri  yayımlamıştır.  Moody  ayrıca,  yayımladığı  “Moody’s  Manual  of  Industrial  and 

Corporation Securities” isimli el kitabında ise ilk defa harflendirme sistemini kullanarak firma borçları 

için derecelendirme yapmıştır. Devlet tahvillerinin değerlemesini yapan ilk kuruluş  ise yine Moody’s 

olmuştur:  1919'da  ABD  eyaletlerinin  çıkardıkları  devlet  tahvillerinin  değerlemesini  yapmıştır. 

Moody’s,  1962  yılında  Dun  &  Bradstreet  firması  tarafından  satın  alınmış,  2000  yılında  ise 

Dun&Bradstreet’e yarı bağlı ama ayrı bir şirket haline gelmiştir.  3 şirket arasında halka açık tek şirket 

olan Moody’s, hisseleri New York Borsası'nda “MCO” sembolü ile işlem görmekte olup 12 Şubat 2019 

itibariyle ABD borsasında 31 miyar dolar piyasa değeri ile işlem görüyor. Yüzde 86’sı halka açık olup 

2020’yi  aşkın  ortağı  içerisinde  en  büyük  ortağı  %  13  ile  Buffet’in  Berkshire  Hathaway  şirketi  iken 

büyük tüm varlık yönetimi şirketlerinin ortak olduğu görülmektedir. 

Connecticut’lı John Knowles Fitch, ise 24 Aralık 1914 New York’ta Fitch Publishing Companyi kurdu. O 

tarihte  şirketlerin  performanslarını  yayımlayan  bir  şirketken  ilk  kredi  derecelendirmesini  1924’de 

yaptılar. Aralık 1997 tarihinde şirket, Londra merkezli IBCA Limited ile birleşti. (şirket Londra ve New 

York merkezli  iş  yapmaya  başladı)  2000  yılında  Şikago merkezli  Duff  &  Phelps  Credit  Rating  Co'yu 

(Nisan  ayında)  ve  Thomson  Financial  BankWatch'i  (Aralık  ayında)  satın  aldı.  Fitch  Paris’te  bulunan 

Fımalac  firması  tarafından  satın  alınsa  da  Fransız  grup,  2006‐2018  Nisan  arasında  tüm  paylarını 

yaklaşık 5.4 milyar dolara ABD’li Hearst Medya grubuna sattı. 

"Standard  Statistics  Company"  ve  "Poor’s  Publishing  Company"  adlı  şirketlerin  1941’de  birleşip 

"Standard  and  Poor’s  (S&P)"  ismini  almasıyla  ABD’deki  derecelendirme  kuruluşlarının  sayısı  üçe 

inmiştir.  Şirketi 1968 senesinde McGraw‐Hill grubu satın aldı. 

Kredi Derecelendirme Şirketlerinin Geleceği 

2008 krizinde yüksek notlu 14  trilyon dolarlık çöp  tahvile dönüşmesi ve  iyi not verdikleri  şirketlerin 

iflas  etmesi  karşısında  ABD  ve  Avrupa’da  derecelendirme  şirketlerine  yönelik  yeni  düzenlemelere 

gidilmiştir. Gerçi kredi derecelendirme kuruluşları kredi notunun sadece bir görüşten ibaret olduğunu 

ve  bir  menkulü  almak  veya  satmak  anlamında  bir  tavsiye  olmadığını  söyleyerek  kendilerini 

savundular.  O  tarihlerden  beri  notlamayla  ilgili  ciddi  sorun  yaşanmaması,  bu  şirketlerin  yeniden 

güvenirliğini kazanmasına yardım etmiştir.  

Rating şirketleri "Rating Methodology" dönemsel olarak güncellese de ülke kredi notlarını; ekonomik 

güç,  kurumsal  güç,  mali  güç  ve  krizlere  karşı  duyarlılık  olmak  üzere  dört  ana  faktöre  bağlı  olarak 

vermektedir.  1980’lerden  itibaren  borç  piyasası  hızla  küreselleştiği  için  borç  veren  karşı  taraf 

hakkında  daha  yakın  bilgiye  sahip  olmak  istemektedir.    Küresel  borç,  2016'dan  bu  yana  27  trilyon 

dolar daha artarak 2018'in üçüncü çeyreğinde 244  trilyon dolara  (GSYİH'nın% 318'i) ulaştı.  Finansal 

sektörün borcu 60 trilyon dolara, reel sektörün borcu 72 trilyon dolara yükselmiştir. Kamu borcu için 

güncel veri Fitch'in, son yayımlanan Küresel Kamu Borçları Raporunda ve 2018 sonu itibariyle dünya 

genelinde  toplam  kamu  borç  yükü  2007  yılına  göre  ikiye  katlanarak  66  trilyon  dolara  ulaştı. 

Gelişmekte olan ekonomilerin borçları  ise 2012'den beri 10  trilyon dolardan 15 trilyon dolara % 50 

arttı.  Örneğin  bazı  borçlular  sıkıntı  yaşamaya  başladı  bile.  Yunanistan  ve  İtalya  iki  örnek.  Birçok 

kurum,  önümüzdeki  yıl  ve  yıllar  için  borç  konusunda  yeni  sıkıntıların  ortaya  çıkabileceğini  bir  risk 

olarak belirtmektedir.  

Diğer taraftan Çin'in S&P'u ülkede akredite etmesiyle yabancıların, ülkedeki 12 trilyon dolarlık tahvil 

piyasasında  işlem  yapabilmelerinin  önü  açılacak.  Yani  hem  global  hem  yerel  pazarlarda  borçluluk 

sürdükçe 3 büyüklerin işi azalmayacaktır. 

 

[5]  

TÜRKİYE’NİN KREDİ NOTU TARİHİ 

Türkiye'de  sermaye  hareketlerinin  liberalleştirilmesi,  1980'lerin  başında  başlatılan  ekonomik  ve 

finansal  reformlarla  paralel  olarak  yürütülmüş,    1984  yılında  “Menkul  Kıymet  Borsaları  Hakkındaki 

Kanun Hükmünde Kararname” çıkarılmış, 1986 yılının başında  İMKB Hisse ve DİBS piyasası  faaliyete 

geçmiştir. 11 Ağustos 1989 tarihinde 32 sayılı Kararname ile liberalleşme tamamlanmıştır. 

Türkiye, 1992 yılında S&P ve Moody’s le anlaşmış ve Mayıs ayında ikisi ilk notlarını vermiştir. 4 Mayıs 

1992’de  S&P’nin  ilk  notu  “BBB  Durağan”  olmuştur.  Yani  “Yatırım  Yapılabilir”  kategorideydik  ve  ne 

yazık ki üstelik bir daha bu notu görmedik. 5 Mayıs 1992’de ise Moody’s “Baa3 Durağan” yani S&P’nin 

tam  bir  kademe  altında  ama  yine  “Yatırım  Yapılabilir”  not  vermiştir.  Fitch  Ratings  ise  ilk  notu  10 

Ağustos 1994’de krizin en kötü döneminde B olarak başlatmıştır. İki yılda hazin bir geri geliş olmuştur.  

2000‐2001  yıllarında  Türk  finans  sisteminin  çökmesi  döneminde  ülke  kredi  notu  “B‐”    seviyesine 

kadar gerilemiştir. Ak Parti’nin tek parti iktidarı ile beraber yapısal iyileştirme sürecinin etkisiyle ülke 

kredi notları üç puan artarak 2005 yılında “BB‐” (Ba3) seviyesine kadar yükselmiştir. Sonraki 5 yıl bir 

artış  yaşanmamıştır.  2009’da  not  artırmaya  başlayan  Derecelendirme  Şirketlerinden  Fitch  2012 

sonunda  Türkiye’ye  yeniden  “Yatırım Yapılabilir Not”  vermiştir.  2013  yılı Mayıs  ayında  ise Moody’s 

Türkiye'nin  borç  yükünün  GSYH’ya  oranının  2009  yılından  bu  yana  10  puan  düşerek  yüzde  36'ya 

gerilemesi, devlet tahvillerinin vade süresinin 4,6 yıla uzaması ve enerji dışı cari dengenin iyileşmesi 

gerekçeleriyle ülke kredi notunu Baa3 düzeyine çıkartmıştır.  

Fitch, Kasım 2012‐Ocak 2017 arasında 50 ay Türkiye’yi Yatırım Yapılabilir Ülke olarak değerlendirirken 

Moody’s  Mayıs  2013‐Eylül  2016  arasında  40  ay  Türkiye’yi  Yatırım  Yapılabilir  Ülke  olarak 

değerlendirmiştir. 15 Temmuz 2016 hain darbe girişimi sonrasında notu izlemeye alan kuruluşlardan 

Moody’s 23 Eylül 2016'da Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına indirirken Fitch, 

27 Ocak 2017’de kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına indirmiştir.  

Hazine’nin sunumlarında Türkiye’nin kredi notu S&P’nin not gelişimi olarak gösterilmektedir.   

 

 

[6]  

Burada, Türkiye’nin 1992’den beri 3 büyük derecelendirme şirketinden aldığı notların gelişimini  tek 

bir grafikte gösteriyoruz.  

 

 

 

Son Bir Yılda Gelişmeler 

Şubat  2018'de,  Gelişmekte  olan  22  ülkenin  ekonomik  verilerinin  karşılaştırıldığı Moody’s  notunda, 

GSYH'nin yüzde 4.5'ine karşılık gelen cari açığıyla Türkiye'nin gelişmekte olan ekonomiler arasında en 

yüksek  cari  açığa  sahip  ülke  olduğu  belirtildi.    7  Mart  2018’de  Moody’s  Türkiye'nin  kredi  notunu 

“Ba1″den “Ba2″ye düşürdü. Bu karar, son zamanlarda görülen en etkili kararlardan oldu. Zira Türkiye 

piyasalarında büyük bir dalgalanma kısa sürede başladı ve Ağustos ayında zirve yaptı.  

12  Ağustosta  dolar  kuru  7.20  yi  gördükten  sonra  17  Ağustos’ta  Moody’s  kredi  notunu    "Ba2" 

durağandan "Ba3" negatife düşürdü.  İşte bu hamle de bir o kadar başarısız oldu. Zira korkuyla kuru 

indirdiler  ama  o  tarihten  sonra  gerek  kur  gerekse  faiz  geriledi  ve  piyasalar  dengeye  oturdu.    17 

Ağustos’ta  yani  aynı  gün  S&P  da  korkuyla  Türkiye’nin  notunu  BB‐den  B+ya  düşürdü  ki  halen 

Türkiye’nin  en  düşük  notudur.    Ancak  Türkiye’nin  dengelenme  sürecinin  başarılı  olmasıyla  Aralık 

ayında  ki  Fitch  gözden  geçirmesinde,  Fitch’in  notu,  diğer  ikisinin  üzerinde  olmasına  rağmen  Fitch 

indirime  gitmemiştir.  Oysa  üçünün  verdiği  notlar  arasında  çok  yüksek  korelasyon  olup  birbiriyle 

büyük oranda aynıdır.  

 

 

 

 

 

 

 

[7]  

DÜNYA KREDİ NOTU LİGİ 

2019  yılına  başlarken  Türkiye’nin  Kredi  Derecelendirme  Şirketlerinin  listesinde  nerede  olduğuna 

bakmak  istediğimizden 3 büyüklerden en az birinden nota  sahip 148 ülkenin notlarını  listeledik  ve 

bunları bir standart puanlama ile puanladık. Buradaki amaç Türkiye dahil ülkelerin kredi notu liginde 

yerlerini  en net  şekilde görmek.  Zira ayrı  kurumlarda  farklı notlarda yer alan ülkeler  için bir eşitlik 

sağlanırsa  gerçek  yerleri  net  görülecektir.  Bu  konuda  örnek  olarak  aşağıda  bizim  Türkiye’nin 

rakiplerini  gösterdiğimiz  tabloyla  kıyaslayabilmek  için  Hazine’nin  Türkiye’nin  yerini  gösterdiği 

geleneksel tablosunu paylaşıyoruz.  

 

Hazırlık 

*Ülkelerin aldıkları notlar 2018 sonu itibariyle en güncel haliyle listelendi.  

*Kredi notlarına verilen puanlarla ülkelerin ortalama puanları hesaplandı.  

*Ülkeleri,  FIFA’nın  takımları  sıralaması  gibi  puanlara  göre  sıralayıp  kupa  organizasyonu  öncesi 

torbalara  ayırdık.  Toplamda  5  torba  yada  lig  oluşmuş  oldu.  Böylece  Tıpkı  UEFA’nın  devreye  aldığı 

“Uluslar Ligi” gibi kredi notuna göre  kim kiminle denk daha net belli olacaktır.  

Tablo Nasıl Okunmalı 

Kredi  Notu:  3  Derecelendirme  Şirketinden  aldığı  notların  ortalamasına  denk  gelen  puanı  ifade etmektedir. Hepsinde en üst not yani AAA 25 olarak verilmiştir.   

Maksimum: 3 şirket  içinde  farklı notlar olabilmektedir. En yüksek not burada gösterilmiştir. Benzer ülkeler  arasında  farkı  ortaya  koyabilmektedir.  Aynı  ortalama  puana  sahip  olan  ülkeler  için  bir kurumdan daha yüksek notu olana avantaj veriyoruz. 

Toplam: 3 şirketin toplam puanını gösterir. Aynı ortalama puan sahip olan ülkeler için daha fazla notu olana avantaj veriyoruz. Yani 3 şirketten not alan tek şirketten not alandan önde olur.  

Ekonomik  Büyüklük  Sırası:    Centre  for  Economics  and  Business  Research  (CEBR)  tarafından  Aralık sonunda  yayınlanan World  Economic  League  Table  2019  raporunda  ülkelerin milli  gelirlerine  göre dünya sıralaması verilmektedir. Kredi Notunun yanında bu sıralarını da fikir vermesi için ekledik.  

Turuncu  Boyalılar:  MSCI  Emerging  Markette  takip  ettiği  24  ülke  var.  Bunlar  Türkiye  ile  aynı kategoride görüldüğünden ayrı bir işaretleme yapılmıştır.  Bu yıl Suudi Arabistan ve Arjantin de listeye alındığından tabloda işaretlediğimizden toplamda 26 ülke gösterilmiştir.  

 

[8]  

 

Dünyanın En İyileri: Şampiyonlar Ligi 

Kredi notu skalasının en üstündeki üç sırada yer alan ülkeleri bu kategoriye yerleştirdik. Buna göre 3 

derecelendirme  kuruluşundan  da  en  yüksek  notu  3A  (25  puan)  alan  sadece  10  ülke  var.  Birinciliği 

paylaşan  10  ülke  ekonomik  büyüklüklerine  göre  şunlar:  Almanya,  Kanada,  Avustralya,  Hollanda, 

İsviçre,  İsveç, Norveç, Danimarka,  Singapur  ve  Lüksemburg. Dünyanın en büyük ekonomisi ABD  ise 

kendisine 12.  sırada yer bulmakta. Çünkü S&P e göre notu bir kademe aşağıda  (üstelik diğerleri de 

indirmek için ara sıra tehdit ediyor)  

Dünyanın  en  büyük  20  ekonomisinden  9’unun  bu  kategoride  yer  alması  normal  karşılanabilir.  

Gelişmekte olan ülkeler arasında sayılan BAE ve G. Kore de bu ligde yer alıyorlar. Dünyanın 73. büyük 

ekonomi Lüksemburg ve Lihtenştayn ligin en zayıf ekonomileri olarak görülüyor.  22 ülkenin yer aldığı 

bu grubun sonuncusu 22.3 puanla Belçika.  

 

 

[9]  

1. Grup 

Belçika’dan  sonraki  geri  kalan  tüm  A  kademelerini  yani  yüksek  kalite  olanları  aldığımızda  liderliği 

Katar  ve  Tayvan  gibi  iki  gelişmekte  olan  ülkenin  22  puanla  paylaştığını  görüyoruz.  Dünyanın  ilk  20 

ülkesinden 5’i bu kategoride yer alırken 2 ve 3 numaralı Çin ve Japonya dikkat çekiyor. MSCI’e göre 10 

gelişmekte olan ülke bu kategoride yer alıyor. 24 ülkenin yer aldığı bu grubun sonuncusu 18.3 puanla 

Peru gözüküyor. 

 

 

 

 

 

 

 

Genel 

SıraÜlke

Ortalama 

Kredi Notu

Büyük 

Not

Toplam 

Not

Dünya'da 

Ekonomi 

Sırası

23 Tayvan    22.0 22 66 21

Katar    22.0 22 66 55

25 Cayman Adaları   22.0 22 22 *

26 Çek Cumhuriyeti   21.7 22 65 46

Estonya    21.7 22 65 101

28 İsrail    21.3 22 64 34

29 Çin    21.0 21 63 2

30 Japonya    20.7 21 62 3

İrlanda    20.7 21 62 33

Şili    20.7 21 62 42

Slovakya    20.7 21 62 63

34 Bermuda    20.5 21 41 *

35 Suudi Arabistan   20.3 21 61 18

36 Malta    19.7 21 59 127

37 İzlanda    19.7 20 59 105

Botsvana    19.5 20 39 117

39 Slovenya    19.3 21 58 82

40 Polonya    19.3 20 58 23

Litvanya    19.3 20 58 84

Letonya    19.3 20 58 99

43 Malezya    19.0 19 57 37

44 ispanya    18.7 19 56 13

45 Meksika    18.3 19 55 15

Peru    18.3 19 55 51

KREDİ NOTUNA GÖRE ‐ 1. GRUP

 

[10]  

 

2. Grup  

Bu  kategoride  “Yatırım  Yapılabilir”  nota  sahip  yada  kıl  payı  altında  olan  ülkeleri  aldık.  18  puanlı 

Tayland  grubun  liderliğini  yaparken  7  gelişmekte  olan  ülke  bu  grupta  yer  aldı.  Dünyanın  7.  büyük 

ekonomisi Hindistan 16.3 puanda yer alırken 8. büyük ekonomi İtalya 17 puanda yer aldı. 29 ülkenin 

yer aldığı bu grubun sonuncusu 14.0 puanla Guatemala. 

 

 

 

Genel 

SıraÜlke

Ortalama 

Kredi Notu

Büyük 

Not

Toplam 

Not

Dünya'da 

Ekonomi 

Sırası

47 Tayland    18.0 18 54 25

48 Mauritius    18.0 18 18 129

49 Andorra    17.5 18 35 *

50 Aruba    17.0 18 34 165

51 İtalya    17.0 17 51 8

Filipinler    17.0 17 51 40

Panama    17.0 17 51 74

54 Bulgaristan    16.7 17 50 75

Endonezya    16.7 17 50 16

Kolombiya    16.7 17 50 39

Uruguay    16.7 17 50 76

58 Trinidad ve Tobago  16.5 18 33 112

59 Hindistan    16.3 17 49 7

Kazakistan    16.3 17 49 56

61 Portekiz    16.0 17 48 49

62 Romanya    16.0 16 48 48

Macaristan    16.0 16 48 57

64 San Marino   16.0 16 16 172

65 Rusya    15.7 16 47 12

Fas    15.7 16 47 60

67 Bahamalar    15.5 16 31 132

68 Kıbrıs    15.3 16 46 110

69 Güney Afrika   15.0 16 45 32

Umman    15.0 16 45 69

71 Namibya    15.0 15 30 128

72 Hırvatistan    14.7 15 44 78

Azerbaycan    14.7 15 44 88

Paraguay    14.7 15 44 94

75 Guatemala    14.0 15 42 71

KREDİ NOTUNA GÖRE ‐ 2. GRUP

 

[11]  

3. Grup  

Sıraya göre B+ ve üzerinde ama Yatırım Yapılabilir’in altında kalan 3 kademedeki nota sahip ülkeleri 

koyduğumuzda 26 ülke arasında Kosta Rika ve Sırbistan’ın 13.7 puanla  lider, Kenya’nın 11.7 puanla 

sonuncu  olduğunu  görüyoruz.  Dünya  ekonomik  büyüklük  sıralamasında  93.  sırada  olan  Ürdün’ün 

Kredi Notu sıralamasında da 93. olması ilginç bir detay olmuştur.  

Bu grupta en büyük 20 ekonomiden dünyanın 9. büyük ekonomisi Brezilya, 13.3 puanla 4. sırada yer 

alırken Türkiye 13 puanla 7. sırada yer almaktadır. Genel sıralamada ise Türkiye 82. sıradadır.  

 

S&P’un  2019  yılı  içerisinde  bu  gruptaki  ülkelerden  bazıları  için  gözden  geçirme  tarihleri 

belirlenmiştir. Aynı şekilde Fitch’den de tarihi belli olanlar var. Bu tarihler, bir nevi gruptaki ülkelerin 

kupa  maç  günleri  gibi  olduğundan  bu  tarihleri  grubun  fikstürü  olarak  buraya  ekliyoruz. 

 

Genel 

SıraÜlke

Ortalama 

Kredi Notu

Büyük 

Not

Toplam 

Not

Dünya'da 

Ekonomi 

Sırası

76 Kosta Rika   13.7 14 41 77

Sırbistan    13.7 14 41 86

78 Makedonya    13.5 14 27 136

79 Brezilya    13.3 14 40 9

Vietnam    13.3 14 40 47

Gürcistan    13.3 14 40 121

82 Türkiye    13.0 14 39 19

83 Bangladeş    13.0 13 39 43

Dominik Cumhuriyeti   13.0 13 39 70

Bolivya    13.0 13 39 95

86 Özbekistan    13.0 13 26 89

87 Seyşeller    13.0 13 13 176

88 Fildişi Sahili   12.5 13 25 87

Senegal    12.5 13 25 108

Honduras    12.5 13 25 111

Fiji    12.5 13 25 153

92 Bahreyn    12.0 13 36 97

93 Ürdün    12.0 12 24 93

Arnavutluk    12.0 12 24 123

Ermenistan    12.0 12 24 134

Karadağ    12.0 12 24 151

97 İran    12.0 12 12 30

Tanzanya    12.0 12 12 81

Lesotho    12.0 12 12 164

100 Yunanistan    11.7 13 35 52

101 Kenya    11.7 12 35 67

KREDİ NOTUNA GÖRE ‐ 3. GRUP

18 Ocak 19 Yunanistan (B+Durağan) X 3 Mayıs 19 Türkiye (BB Negatif)Fitch 13 Eylül 19 Ürdün (B+Durağan)

1 Şubat 19 Arnavutluk (B+Durağan) X 31 Mayıs 19 Bahreyn (B+Durağan) 20 Eylül 19 Kenya

15 Şubat 19 Türkiye (B+Durağan) 7 Haziran 19 Senegal (B+Pozitif) 11 Ekim 19 Gürcistan (BB‐)

8 Mart 19 Makedonya 14 Haziran 19 Sırbistan 25 Ekim 19 Yunanistan (B+Durağan)

15 Mart 19 Karadağ (B+Durağan) 14 Haziran 19 Özbekistan 1 Kasım 19 Türkiye (BB Negatif)Fitch

15 Mart 19 Ürdün (B+Durağan) 2 Ağustos 19 Türkiye (B+Durağan) 29 Kasım 19 Bahreyn (B+Durağan)

22 Mart 19 Kenya 2 Ağustos 19 Arnavutluk (B+Durağan) 6 Aralık 19 Senegal (B+ Pozitif)

12 Nisan 19 Gürcistan (BB‐) 6 Eylül 19 Makedonya 13 Aralık 19 Sırbistan

26 Nisan 19 Yunanistan (B+Durağan) 13 Eylül 19 Karadağ (B+Durağan) 13 Aralık 19 Özbekistan

Dünya Kredi Notu Ligi 3. GRUP 2019 Fikstürü

 

[12]  

4. Grup  

Sıraya göre B+ altında olup C kategorisinde olmayan 26 ülkeden oluşan grupta Tunus ve Maldivler 

11.5  puanla  liderliği  paylaşırken  Pakistan,  Angora  ve  Nikaragua  10.3  ile  son  sırada  yer  alıyor.    Bu 

grupta gelişmete olan ülkelerden Arjantin, Mısıe ve Pakistan yer alıyor.  

 

 

 

 

 

 

 

Genel 

SıraÜlke

Ortalama 

Kredi Notu

Büyük 

Not

Toplam 

Not

Dünya'da 

Ekonomi 

Sırası

102 Tunus    11.5 12 23 96

Maldivler    11.5 12 23 156

104 Nijerya    11.3 12 34 31

Sri Lanka   11.3 12 34 66

Etiyopya    11.3 12 34 68

Uganda    11.3 12 34 104

Papua Yeni Gine  11.3 12 34 113

Ruanda    11.3 12 34 143

110 Arjantin    11.0 11 33 26

111 Kamerun    11.0 11 22 98

Kamboçya    11.0 11 22 109

Cape Verde   11.0 11 22 169

114 Libya    11.0 11 11 90

Burkina Faso   11.0 11 11 126

Benin    11.0 11 11 141

Kırgızistan    11.0 11 11 145

118 Mısır    10.7 11 32 45

Belarus    10.7 11 32 79

Gana    10.7 11 32 85

Jamaika    10.7 11 32 122

Moğolistan    10.7 11 32 133

Surinam    10.7 11 32 159

124 Bosna Hersek   10.5 11 21 115

125 Pakistan    10.3 11 31 41

Angora    10.3 11 31 61

Nikaragua    10.3 11 31 130

KREDİ NOTUNA GÖRE ‐ 4. GRUP

 

[13]  

 

5. Grup  

Bu gruptaki 21 ülkeyi  en düşük nota sahip ülkeler olarak sayabiliriz. 10 puana sahip tam 9 ülke yer 

alırken son 5 sırada Küba(8p), Venezuela(7.5 p), Barbados(7p), Mozambik(7 p) ve Türkmenistan (7p) 

yer almaktadır. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Genel 

SıraÜlke

Ortalama 

Kredi Notu

Büyük 

Not

Toplam 

Not

Dünya'da 

Ekonomi 

Sırası

128 Gabon    10.0 11 20 120

129 Ekvador    10.0 10 30 62

Lübnan    10.0 10 30 80

131 Moldova    10.0 10 20 139

Tacikistan    10.0 10 20 148

Belize    10.0 10 20 170

134 Mali    10.0 10 10 119

Malawi    10.0 10 10 149

Saint Vincent ve Grenad 10.0 10 10 183

137 Irak    9.7 10 29 50

El Salvador   9.7 10 29 106

Zambiya    9.7 10 29 107

140 Kongo Demokratik Cumh 9.5 10 19 92

141 Ukrayna    9.3 10 28 59

142 Gambiya    9.0 9 9 175

143 Kongo Cumhuriyeti   8.0 10 24 138

Küba    8.0 8 8 *

145 Venezuela    7.5 10 15 65

146 Türkmenistan    7.0 7 7 91

Mozambik    7.0 7 7 125

148 Barbados    7.0 7 7 155

KREDİ NOTUNA GÖRE ‐ 5. GRUP

 

[14]  

Türkiye’nin Dünya Kredi Ligindeki Yeri 

Türkiye’nin geçmiş yıllarına baktığımızda 2008’de 13.0 seviyesinde olan puanının 2013‐2014 ve 2015 

sonunda  15.7  ye  çıktığını  2016  sonunda  15.0’e  2017  sonunda  14.7’ye  ve  2018  sonunda  13.0’e 

gerilediğini görüyoruz. Bu yüzden 2018’de 3. gruba gerilediğini görüyoruz.  

 

Türkiye’nin maksimum ulaştığı seviye olan 15.7 puana sahip olan ülkeler 2018 sonu itibariyle Rusya ve 

Fas olarak gözükmektedir. Ancak Rusya  için Moody’s 8 Şubat 2019’da notu diğer  ikisinin seviyesine 

yani “Yatırım Yapılabilir” yükselttiğinden not ortalaması 16.0ya yükselmiştir. Böylece Rusya; Fas, San 

Marino, Macaristan ve Romanya’yı  geçerek genel  klasmanda 62.liğe  yükselmiştir. Genel  klasmanda 

15.7 puanla 66. sıradaki Fas’a göre bizim son 3 yılda 15 ülke tarafından geçildiğimizi söyleyebiliriz. 

Peki  kimmiş bu ülkeler: Bahamalar  (15.5), Güney Kıbrıs  (15.3), Umman  (15.0), Güney Afrika  (15.0), 

Namibya (15.0), Azerbaycan (14.6), Hırvatistan (14.6), Paraguay (14.6), Guatemala (14.0), Kosta Rika 

(13.6), Sırbistan (13.6), Makedonya (13.5), Brezilya (13.3), Gürcistan (13.3), Vietnam (13.3) 

Türkiye’nin  2019  yılında  rekabet  edeceği  ülkelerde  öne  Brezilya  çıkmaktadır.  Bir  ufak  not  artırımı 

mesafe  önümüzde  yeralan  Brezilya’nın  yanı  sıra  Sırbistan,  Vietnam,  Gürcistan,  Bangladeş,  Bolivya, 

Dominik ve Özbekistan diğer rakipler olarak gözükmektedir.  

Türkiye 2018 sonu  itibariyle 3  farklı kuruluştan da 3  farklı kademede not sahibi. Gerçi Türkiye artık 

S&P’ye bir ücret ödemiyor ancak S&P Türkiye hakkında kredi notu vermeye devam ediyor. 2018’in 

son  günlerinde  Fitch  notu  değiştirmediğinden  bu  yıl  içerisinde  mevcut  şartların  devamı  halinde 

S&Pdan  bir  not  artırımı  gelebilir.  Bu  da  bizi  13.3’e  çıkan  puanla  3.  grupta.  Brezilya,  Gürcistan  ve 

Vietnam’ı geçerek 3 sıra yukarı çekecektir. İşler daha da iyiye giderse Moody’s den not artışı gelebilir 

ve Fitch’in seviyesine çıkabilir. Bu durumda Türkiye; Makedonya, Sırbistan, Kosta Rika’yı geride bırakır 

ve 13.7 puanla grubun liderliğini alabilir. 

2019  yılında  15  Şubat’ta  ve  2  Ağustos’ta  S&P  nin  Türkiye  notu  gözden  geçirmesi  merakla 

beklenecektir.  15  Şubatta  not  artışı  yada  en  azından  görünümü  pozitife  çekmesini  bekliyoruz.  

Fitch’in 3 Mayıs ve 1 Kasım’da nota bir şey yapmasını beklemiyoruz. Moody’s ise yılın ikinci yarısı 

duruma bağlı olarak herhangi bir gün sürpriz yapabilir.  Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın  7 

Şubat 2019’da “Şimdi daha çok çalışan, daha çok üreten bir Türkiye'yi elbirliğiyle bir üst lige çıkarma 

zamanı" demesi ülke yönetiminin konuyla yakından ilgilendiğini göstermektedir.  

 

[15]  

 

Moody's  S&P Fitch Moody's  S&P Fitch Moody's  S&P Fitch

ABD Aaa AA+ AAA Güney Kore Aa2 AA AA‐ Moğolistan B3 B B

Almanya Aaa AAA AAA Gürcistan Ba2 BB‐ BB‐ Moldova B3 B‐

Andorra BBB BBB+ Hırvatistan Ba2 BB+ BB+ Mozambik Caa3 SD RD

Angora B3 B‐ B Hindistan Baa2 BBB‐ BBB‐ Namibya Ba1 BB+

Arjantin B2 B B Hollanda Aaa AAA AAA Nijerya B2 B B+

Arnavutluk B1 B+ Honduras B1 BB‐ Nikaragua B2 B‐ B‐

Aruba BBB+ BBB‐ Hong Kong Aa2 AA+ AA+ Norveç Aaa AAA AAA

Avustralya Aaa AAA AAA Irak Caa1 B‐ B‐ Özbekistan BB‐ BB‐

Avusturya Aa1 AA+ AA+ İran B+ Pakistan B3 B B‐

Azerbeycan Ba2 BB+ BB+ İrlanda A2 A+ A+ Panama Baa2 BBB BBB

Bahamalar Baa3 BB+ ispanya Baa1 A‐ A‐ Papua Yeni Gine B2 B B+

Bahreyn B2 B+ BB‐ İsrail A1 AA‐ A+ Paraguay Ba1 BB BB+

Bangladeş Ba3 BB‐ BB‐ İsveç Aaa AAA AAA Peru A3 BBB+ BBB+

Barbados Caa3 İsviçre Aaa AAA AAA Polonya A2 A‐ A‐

Belarus B3 B B İtalya Baa2 BBB BBB Portekiz Ba1 BBB‐ BBB

Belçika Aa3 AA AA‐ İzlanda A3 A A Romanya Baa3 BBB‐ BBB‐

Belize B3 B‐ Jamaika B3 B B Ruanda B2 B B+

Benin B Japonya A1 A+ A Rusya Ba1 BBB‐ BBB‐

Bermuda A2 A+ Kamboçya B2 B Saint Vincent ve Grenadinler B3

Birleşik Arap Emirlikleri Aa2 AA AA Kamerun B2  B B San Marino BBB‐

Birleşik Krallık Aa2 AA AA Kanada Aaa AAA AAA Senegal Ba3 B+

Bolivya Ba3 BB‐ BB‐ Karadağ B1 B+ Seyşeller BB‐

Bosna Hersek B3 B Katar Aa3 AA‐ AA‐ Sırbistan Ba3 BB BB

Botsvana A2 A‐ Kazakistan Baa3 BBB‐ BBB Singapur Aaa AAA AAA

Brezilya Ba2 BB‐ BB‐ Kenya B2 B+ B+ Slovakya A2 A+ A+

Bulgaristan Baa2 BBB‐ BBB Kıbrıs (Güney) Ba2 BBB‐ BBB‐ Slovenya Baa1 A+ A‐

Burkina Faso B Kırgızistan B2 Sri Lanka B1 B B

Cape Verde B B Kolombiya Baa2 BBB‐ BBB Surinam B2 B B‐

Cayman Adaları Aa3 Kongo Cumhuriyeti Caa2 B‐ CC Suudi Arabistan A1 A‐ A+

Çek Cumhuriyeti A1 AA‐ AA‐ Kongo Demokratik C. B3 CCC+ Şili A1 A+ A

Çin A1 A+ A+ Kosta Rika Ba2 BB‐ BB Tacikistan B3 B‐

Danimarka Aaa AAA AAA Kuveyt Aa2 AA AA Tanzanya B1

Dominik Cumhuriyeti Ba3 BB‐ BB‐ Küba Caa2 Tayland Baa1 BBB+ BBB+

Ekvador B3 B‐ B‐ Lesotho B+ Tayvan Aa3 AA‐ AA‐

El Salvador B3 CCC+ B‐ Letonya A3 A A‐ Trinidad ve Tobago Ba1 BBB+

Endonezya Baa2 BBB‐ BBB Libya B Tunus B2 B+

Ermenistan B1 B+ Lihtenştayn AAA Türkiye Ba3 B+ BB

Estonya A1 AA‐ AA‐ Litvanya A3 A A‐ Türkmenistan CCC‐

Etiyopya B1 B B Lübnan B3 B‐ B‐ Uganda B2 B B+

Fas Ba1 BBB‐ BBB‐ Lüksemburg Aaa AAA AAA Ukrayna Caa2 B‐ B‐

Fiji Ba3 B+ Macaristan Baa3 BBB‐ BBB‐ Umman Baa3 BB BB+

Fildişi Sahili Ba3 B+ Makedonya Cumhuriyeti BB‐ BB Uruguay Baa2 BBB BBB‐

Filipinler Baa2 BBB BBB Malawi B‐ Ürdün B1 B+

Finlandiya Aa1 AA+ AA+ Maldivler B2 B+ Venezuela C B‐

Fransa Aa2 AA AA Malezya A3 A‐ A‐ Vietnam Ba3 BB‐ BB

Gabon Caa1 B Mali B‐ Yeni Zelanda Aaa AA AA

Gambiya CCC Malta A3 A‐ A+ Yunanistan B3 B+ BB‐

Gana B3 B B Mauritius Baa1 Zambiya Caa1 B‐ B‐

Guatemala Ba1 BB‐ BB Meksika A3 BBB+ BBB+

Güney Afrika Baa3 BB BB+ Mısır B3 B B

2018 SONU İTİBARİYLE ÜLKELERİN KREDİ RATİNGLERİ

 

[16]