dokuz eylül Üniversitesi Đnşaat mühendisliği bölümü yapi...

1

BETON TEKNOLOJBETON TEKNOLOJĐĐSSĐĐAGREGAAGREGA

YAPI MALZEMESYAPI MALZEMESĐĐ II DERSII DERSĐĐDokuz Eylül Üniversitesi Đnşaat Mühendisliği Bölümü

Los Angeles deneyi ile kaba agrega aLos Angeles deneyi ile kaba agrega aşışınma kaybnma kaybıınnıın bulunmasn bulunmasıı

AGREGA DENEYLERAGREGA DENEYLERĐĐElek analiziElek analizi

AgreganAgreganıın n öözgzgüül al ağığırlrlığıığınnıın bulunmasn bulunmasıı

AgreganAgreganıın sn sııkkışıışık, gevk, gevşşek birim hacim aek birim hacim ağığırlrlığıığınnıın bulunmasn bulunmasıı

ŞŞekilsiz agreganekilsiz agreganıın birim hacim an birim hacim ağığırlrlığıığı (Parafin ile)(Parafin ile)

AgreganAgreganıın su muhtevasn su muhtevasıınnıın bulunmasn bulunmasıı

İİnce agregada yabancnce agregada yabancıı organik madde bulunmasorganik madde bulunmasıı

AgreganAgreganıın 63 n 63 µµµµµµµµm elekten gem elekten geççen ken kıısmsmıınnıın bulunmasn bulunmasıı

AgreganAgreganıın incelik modn incelik modüüllüü tayinitayini

AGREGA DENEYLERAGREGA DENEYLERĐĐAgregadaki hafif malzeme yAgregadaki hafif malzeme yüüzdesinin bulunmaszdesinin bulunmasıı((ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlığıığı 22’’den az olan)den az olan)

KlorKlorüür miktarr miktarıı tayinitayini

SSüülfat miktarlfat miktarıı tayinitayini

Dona dayanDona dayanııklklııllııkk

Elastisite modElastisite modüüllüünnüün bulunmasn bulunmasıı

AlkaliAlkali--Agrega Reaktivite DeneyiAgrega Reaktivite Deneyi

Agregada kuruma Agregada kuruma ççekmesi tayiniekmesi tayini

Kusurlu malzeme yKusurlu malzeme yüüzdesi tayinizdesi tayini

AGREGAAGREGAGRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİ –– TANE DATANE DAĞĞILIMIILIMI

�� ÇÇimentonun beton karimentonun beton karışıışımmıı iiççindeki en pahalindeki en pahalıı bilebileşşen olmasen olmasıınedeniyle, nedeniyle, gerekli igerekli işşlenebilirlik, dayanlenebilirlik, dayanıım ve kalm ve kalııccııllıık k öözelliklerinin sazelliklerinin sağğlanmaslanmasıı kokoşşulu ileulu ile karkarışıışımdaki mdaki ççimento imento hamuru gereksiniminin en aza indirilmesi gerekmektedir. hamuru gereksiniminin en aza indirilmesi gerekmektedir.

�� Bu nedenle, karBu nedenle, karışıışımda kullanmda kullanıılacak agreganlacak agreganıın n grangranüülometrisilometrisi, ba, başşka bir deyika bir deyişşle tane boyutu dale tane boyutu dağığıllıımmıı, , iişşlenebilir bir beton ilenebilir bir beton iççin gerekli olan in gerekli olan ççimento hamuru imento hamuru ihtiyacihtiyacıınnıın belirlenmesi an belirlenmesi aççııssıından da ndan da öönemli bir nemli bir karakteristiktir. karakteristiktir.

AGREGAAGREGAGRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİ –– TANE DATANE DAĞĞILIMIILIMI

�� ÇÇimento hamuru miktarimento hamuru miktarıı, , agrega taneleri arasagrega taneleri arasıındaki doldurulmasndaki doldurulmasııgereken bogereken boşşluk miktarluk miktarıı ve ve ççimento hamuru ile sarimento hamuru ile sarıılmaslmasıı gereken gereken agrega toplam yagrega toplam yüüzey alanzey alanıı ile doile doğğrudan ilgilidir. rudan ilgilidir.

GRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİ –– TANE DATANE DAĞĞILIMIILIMI

tek boyutlu Sürekli gradasyon Dmax’ın küçültülmesi

kesikli gradasyon yalnız iri agrega gradasyonu

AGREGA DENEYLERAGREGA DENEYLERĐĐ

GRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİ –– TANE DATANE DAĞĞILIMIILIMI


YALNIZCA YALNIZCA İİRRİİGRADASYONGRADASYON

AGREGAAGREGAGRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİ

�� GranGranüülometrilometri bilebileşşimi,imi, agrega iagrega iççinde boyutlarinde boyutlarıı belirli limitler ibelirli limitler iççinde inde kalan tanelerin ne oranlarda oldukalan tanelerin ne oranlarda olduğğunu aunu aççııklar.klar.

�� Bu amaBu amaççla, kullanla, kullanıılmadan lmadan öönce agregannce agreganıın n grangranüülometriklometrikbilebileşşiminin iminin elek analizi deneyielek analizi deneyi ile saptanile saptanııp, belirli sp, belirli sıınnıırlar irlar iççinde inde kalkalııp, kalmadp, kalmadığıığı kontrol edilmelidir.kontrol edilmelidir.

�� Bir agrega tanesinin geBir agrega tanesinin geççebildiebildiğği en ki en küçüüçük elek eleğğin in delik delik ççapapıı veya kenar uzunluveya kenar uzunluğğu o tanenin u o tanenin ççapapııolarak adlandolarak adlandıırrııllıır. r.

•4mm 60µµµµ ĐNCE AGREGA

AGREGANIN SINIFLANDIRILMASI•70mm 31.5mm BALAST•31.5mm 4mm ĐRĐ AGREGA

•60µµµµ 2µµµµ SĐLT•2µµµµ ALTI KĐL

AGREGAAGREGAGRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİ


ÖÖRNEK ALMA : RNEK ALMA : ÇÇEYREKLEME YEYREKLEME YÖÖNTEMNTEMİİ

•AGREGA YIĞINININ ORTA BÖLGESĐ TESPĐT EDĐLĐR.

•BU BÖLGENĐN DEĞĐŞĐK YERLERĐNDEN ÖRNEK ALINIR

•AGREGA YIĞINININ ORTA BÖLGESĐ TESPĐT EDĐLĐR.

•BU BÖLGENĐN DEĞĐŞĐK YERLERĐNDEN ÖRNEK ALINIR

•ALINAN ÖRNEK BĐR YÜZEYE BOŞALTILIR.

•OLUŞAN YIĞIN YAKLAŞIKSĐLĐNDĐR HALE GETĐRĐLĐR.




•ÖRNEK YAKLAŞIK DÖRDEBÖLÜNÜR.

•ĐKĐ ÇEYREK PARÇA ALINARAKYENĐ BĐR KARIŞIM YAPILIR.

•YENĐ OLUŞTURULAN YIĞIN DADÖRDE BÖLÜNÜP KARŞILIKLIĐKĐ PARÇASI ALINARAKDENEY YAPMAK ÜZERE KARIŞTIRILIR..



ÖÖRNEK ALMA : BRNEK ALMA : BÖÖLGELGEÇÇ


ELEK ANALELEK ANALİİZZİİ

�� ÖÖrnek alrnek alıınan ynan yığıığınnıı temsil ettitemsil ettiğği varsayi varsayıılan malzeme lan malzeme 105105±±±±±±±±22°°°°°°°°C sC sııcaklcaklııktaki etktaki etüüvde 24 saat bekletilerek vde 24 saat bekletilerek kurutulur.kurutulur.

AGREGA DENEYLERAGREGA DENEYLERĐĐELEK ANALELEK ANALİİZZİİ

�� EtEtüüvden kuru malzeme devden kuru malzeme değğiişşik elek aik elek aççııklklığıığı olan olan eleklerin eleklerin üüzerine bozerine boşşaltaltıılarak, sarsma uygulanlarak, sarsma uygulanıır. r.

�� ElleElle

�� Otomatik elemeOtomatik eleme

�� TSETSE’’nin eski agrega nin eski agrega şşartnamelerinde hem artnamelerinde hem dairesel delikli hem de dairesel delikli hem de kare gkare göözlzlüü eleklere yer eleklere yer verilmiverilmişştir. tir.

�� Yeni Yeni şşartnamelerde artnamelerde ise elek aise elek aççııklklııklarklarıı kare kare ggöözlzlüü olarak olarak saptanmsaptanmışışttıır r

AGREGA DENEYLERAGREGA DENEYLERĐĐELEK TELEK TİİPLERPLERİİ

d1.25a ≅Dairesel delikliDairesel delikli

Kare gKare göözlzlüü


ELEK SERELEK SERİİLERLERİİ

152.2127.088.976.263.550.838.125.4

19.0512.709.53

4.76

2.38

1.19

0.590.297

0.149

0.075

6”5”3.53”

2.5”2”

1.5”1”¾”½”3/8

4

8

16

3050

100

200

125.090.0

63.0

31.5

16.0

8.0

4.0

2.0

1.0

0.50.25

0,063

Kaba agrega

Đnce

agrega

Elek açıklığı(mm)

Elek No

Kare gözlü elekler (ASTM C136)Agrega Elek Serileri

Kare gözlü (TS 130)

Elek Açıklığı (mm)


31.516.0

8.0

4.02.0

1.00.5

0.25

Elek altı

Agrega Elek SerileriKare gözlü Elek Açıklığı

(mm)

NORMAL BETONDANORMAL BETONDAKULLANILANKULLANILANELEK SERELEK SERİİLERLERİİ

DDmaxmax=32 mm=32 mm


�� Eleklerde sarsma iEleklerde sarsma işşlemi lemi tamamlandtamamlandııktan sonra her elek ktan sonra her elek üüzerinde ve elek altzerinde ve elek altıında kalan nda kalan kkııssıımlar ayrmlar ayrıı ayrayrıı tarttartııllıır.r.


�� Elekte kalan aElekte kalan ağığırlrlııklar bir klar bir ççizelge izelge üüzerine yazzerine yazııllıır. r.

Elek No(mm)

32

16

8421

0.50.25

Elek altı

Elek üstünde kalan ağırlık (g)

-20181427949876612522311185

Elek üstünde kalan yığışımlı ağırlık (g)

-

2018 + 0 = 2018

2018 + 1427 = 34453445 + 949 = 43944394 + 876 = 52705270 + 612 = 58825882+ 522 = 64046404 + 311 = 67156715 + 185 = 6900


Elek No(mm)

32

16

8421

0.50.25

Elek altı

Elek üstünde kalan

ağırlık (g)

-

2018

1427949876612522311185

Elek üstünde kalan yığışımlı

ağırlık (g)

0

2018

3445439452705882640467156900

Elek üstünde kalan yığışımlı q (%)

0

(2018/6900)×100=29.2

(3445/6900)×100=49.9(4394/6900)×100=63.7(5290/6900)×100=76.4(5882/6900)×100=85.2(6404/6900)×100=92.8(6715/6900)×100=97.3(6900/6900)×100=100


Elek No(mm)

32

16

8421

0.50.25

Elek altı


ağırlık (g)

-

2018

1427949876612522311185


ağırlık (g)

0

2018

3445439452705882640467156900


yığışımlı q (%)

0

29.2

49.963.776.485.292.897.3100

Elekten geçen yığışımlı p (%)

100-0=100

100-29.2=70.8

100-49.9=50.1100-63.7=36.3100-76.4=23.6100-85.2=14.8100-92.8=7.2100-97.3=2.7

100-100=0


Elek No(mm)

32

16

8421

0.50.25

Elek altı


ağırlık (g)

-

2018

1427

949

876

612

522

311

185


ağırlık (g)

0

2018

3445

4394

5270

5882

6404

6715

6900



0

29.2

49.9

63.7

76.4

85.2

92.8

97.3

100


10070.850.136.323.614.87.22.70


Elek No(mm)

3216

8421

0.50.25

Elek altı


10070.850.136.323.614.87.22.70

Yatay eksende elek noYatay eksende elek noDDüüşşey eksende elekten geey eksende elekten geççen yen yığışıığışımlmlııyyüüzdeler olacak zdeler olacak şşekilde grafik ekilde grafik ççizilir.izilir.


Elek No(mm)

3216

8421

0.50.25

Elek altı


10070.850.136.323.614.87.22.70

Elek açıklığı (mm)

Ele

kten

geç

en (

%)

40

60

20

0

0 0.25 0.5 1 42 8 16 32

100

80

2.77.2

14.8

23.6

36.3

50.1

70.8

100



Ele

kten

geç

en (

%)

40

60

20

0

0 0.25 0.5 1 42 8 16 32

100

80

2.37.2

14.8

23.6

36.3

50.1

70.8

100

�� 4mm4mm’’den kden küçüüçük k ççaplaplıımalzemelerin oranmalzemelerin oranıı%36.3%36.3’’ ttüür. r.

�� DiDiğğer bir deyier bir deyişşle le malzemenin malzemenin %36.3%36.3’ü’ü ince agrega, ince agrega, %63.7%63.7’’si iri agregadsi iri agregadıır.r.



Ele

kten

geç

en (

%)

40

60

20

0

0 0.25 0.5 1 42 8 16 32

100

80

�� GranGranüülometrilometri eeğğrisi risi p = 100 yatay p = 100 yatay dodoğğrusuna yakrusuna yakıın n ise, agregada fazla ise, agregada fazla miktarda ince tane miktarda ince tane bulunmaktadbulunmaktadıır. r.

�� EEğğrinin yatay rinin yatay eksene yaklaeksene yaklaşşmasmasııdurumunda ise, durumunda ise, agregada fazla agregada fazla miktarda iri agrega miktarda iri agrega bulundubulunduğğu anlau anlaşışıllıır.r.

Daha ince

Daha Kalın


ÇOK ĐNCETANELER

ÇOK ĐRĐTANELER

HEPSĐ AYNIBOYUTLU TANELER

FAZLA ÖZGÜLYÜZEY

FAZLA SU DÜŞÜK

DAYANIM + DAYANIKLILIK

ĐŞLENEBĐLME ZORLUĞU

BOŞLUKLUYAPI DÜŞÜK


BOŞLUKLU YAPI DÜŞÜK



�� İİDEAL GRANDEAL GRANÜÜLOMETRLOMETRİİ

�� Taze betonun karTaze betonun karışışttıırrıılmaslmasıı, ta, taşışınmasnmasıı, yerine , yerine serilmesi ve sserilmesi ve sııkkışışttıırrıılmaslmasıı iişşlemleri boyunca, lemleri boyunca, iri ve ince tanelerin iri ve ince tanelerin segregasyonunasegregasyonuna neden neden olmayarak, istenilen iolmayarak, istenilen işşlenebilmenin ve lenebilmenin ve yoyoğğunluunluğğun elde edilmesini saun elde edilmesini sağğlayacak olan layacak olan agrega tane boyutu daagrega tane boyutu dağığıllıımmııddıır.r.

�� İİdeal tane dadeal tane dağığıllıımmıınnıın nasn nasııl olmasl olmasıı gerektigerektiğği konusundaki i konusundaki ççalalışışmalar malar yaklayaklaşışık 150 yk 150 yııl l öönce bance başşlamlamışış olup, 1845olup, 1845’’te Wright, 1897te Wright, 1897’’de de FeretFeret, , 19071907’’de Fuller ve de Fuller ve ThomsonThomson, 1930, 1930’’da da BolomeyBolomey, 1938, 1938’’de de FauryFaury gibi gibi üünlnlüü birbirççok bilim adamok bilim adamıı taraftarafıından ndan ççeeşşitli itli ççalalışışmalar yapmalar yapıılmlmışışttıır. r.



�� Bu Bu ççalalışışmalarmalarıın en dikkate den en dikkate değğer olaner olanıı, , en fazla sen fazla sııkkııllığıığı (birim hacim a(birim hacim ağığırlrlığıığı) ) sasağğladladığıığı ssööylenen Fuller baylenen Fuller bağığıntntııssııddıır:r:

n

D

d100P

×=

d: elek boyutu

P:elekten geçen (%)

D: agreganın en fazla boyutun: istenen incelik ve kalınlığa

göre ayarlanabilen katsayı



�� Fuller baFuller bağığıntntııssıında en fazla birim hacim nda en fazla birim hacim aağığırlrlıık elde edebilmek ik elde edebilmek iççin n katsayin n katsayııssıınnıın n 0.5 al0.5 alıınmasnmasıı gerektigerektiğği belirtilmii belirtilmişştir.tir.

D

dP 100=

�� agreganagreganıın iyi bir tane dan iyi bir tane dağığıllıımmıına (na (gradasyonagradasyona) sahip olup, ) sahip olup, olmadolmadığıığına sna sööz konusu karz konusu karışıışımmıın beton in beton iççindeki performansindeki performansııggöözlenerek karar verilir.zlenerek karar verilir.

40

31.5

Ele

kten

geç

en (

%)

60

20

0

100

80

0

Elek açıklığı (mm)0.25 0.5 1 42 8 16

28

1423

38

62

6



�� BirBirççok ok üülkenin lkenin standartlarstandartlarıına giren na giren bu ebu eğğriler, uygulama riler, uygulama kolaylkolaylığıığı yyöönnüünden nden tek bir etek bir eğğri yerine, ri yerine, eeğğrilerle rilerle ssıınnıırlandrlandıırrıılmlmışışbböölgeler olarak lgeler olarak verilir.verilir.

15

42

53

66

77

89

28

A32C32

B32

100

8

28

37

47

62

80

18

Uygun Granülomteri

40

31.5

Ele

kten

geç

en (

%)

60

20

0

100

80

0

Elek açıklığı (mm)0.25 0.5 1 42 8 16

28

1423

38

62

6



�� B: B: İİdeal deal GranGranüülometrilometri�� C: C: İİncelik Sncelik Sıınnıırrıı�� A: KalA: Kalıınlnlıık sk sıınnıırrıı

15

42

53

66

77

89

28

A32C32

B32

100

8

28

37

47

62

80

18

Uygun Granülomteri

�� A ve B A ve B ççizgileri arasizgileri arasıında nda kalan bkalan böölge ideal kullanlge ideal kullanıım m alanalanıınnıı ggööstermektedir. stermektedir.

�� B ve C B ve C ççizgileri arasizgileri arasıındaki ndaki bböölgede kalan malzemenin ince lgede kalan malzemenin ince kalmaskalmasıına rana rağğmen men kullankullanıılabilmesine izin verilir.labilmesine izin verilir.


�� DDmaxmax= 8 mm i= 8 mm iççin in İİDEAL GRANDEAL GRANÜÜLOMETRLOMETRİİ

GRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİSSİİ DDÜÜZGZGÜÜN BETON N BETON ÖÖRNEKLERRNEKLER


GÖLCÜK’te YIKILMIŞ BAZI YAPILARDAN ALINMIŞ BETON ÖRNEKLERĐ-1999

GRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİSSİİ BOZUK BETON BOZUK BETON ÖÖRNEKLERRNEKLER(K(KİİLLLLİİ ve ve İİRRİİ AGREGASIZ, ADERANSI YOK)AGREGASIZ, ADERANSI YOK)


GRANGRANÜÜLOMETRLOMETRĐĐSSĐĐ BOZUK, BOBOZUK, BOŞŞLUKLU LUKLU BETON OLMASI GEREKEN MALZEMELER!!!!!! BETON OLMASI GEREKEN MALZEMELER!!!!!!

GRANGRANÜÜLOMETRLOMETRİİSSİİ BOZUK BETON BOZUK BETON ÖÖRNEKLERRNEKLER(K(KİİLLLLİİ ve ve İİRRİİ AGREGASIZ, ADERANSI YOK)AGREGASIZ, ADERANSI YOK)



GRANGRANÜÜLOMETRLOMETRĐĐSSĐĐ BOZUK, BOZUK, BETON OLMASI GEREKEN MALZEMELER!!!!!! BETON OLMASI GEREKEN MALZEMELER!!!!!!

AGREGAAGREGAKARIKARIŞŞIM GRANIM GRANÜÜLOMETRLOMETRİİSSİİ

�� Genellikle doGenellikle doğğada bulunan malzemeler bu ada bulunan malzemeler bu grangranüülometrilometridedeğğerlerine uymaz. Ancak biri fazla kalerlerine uymaz. Ancak biri fazla kalıın, din, diğğeri fazla ince iki eri fazla ince iki malzemeyi belirli oranlarda karmalzemeyi belirli oranlarda karışışttıırarak, istenen srarak, istenen sıınnıırlarda kalan rlarda kalan bir karbir karışıışım elde edilebilir. m elde edilebilir.


�� Bazen istenen Bazen istenen grangranüülometridelometride karkarışıışım elde edebilmek im elde edebilmek iççin, din, döörtrt--bebeşş ayrayrıı malzemenin belirli oranlarda karmalzemenin belirli oranlarda karışışttıırrıılmaslmasıı gerekebilir.gerekebilir.

1515--25 25 KKıırma rma

kirekireççtataşşıı

55--15 15 KKıırma rma

kirekireççtataşışı

DoDoğğal al kumkum

00--5 5 KKıırma rma kumkum

�� Ancak elek ve malzeme sayAncak elek ve malzeme sayıılarlarıınnıın den değğiişşebilmesi nedeniyle, ebilmesi nedeniyle, istenen istenen grangranüülometridelometride karkarışıışım elde edilebilmesi im elde edilebilmesi iççin, karin, karışıışım m oranlaroranlarıı cebirsel denklemler kurularak cebirsel denklemler kurularak çöçözzüülemez. Bu oranlar lemez. Bu oranlar deneme sdeneme sıınama ynama yööntemiyle bulunabilir.ntemiyle bulunabilir.


�� Sorun bu agregalarSorun bu agregalarıın hangi oranlarda karn hangi oranlarda karışışttıırrıılacalacağığınnııbulabilmektir.bulabilmektir.

%?%?

%?%?

%?%?

%?%?

4545


�� KARIKARIŞŞACAK MALZEMELER ACAK MALZEMELER

KKıırmatarmataşş1515--2525


KKıırmatarmataşş tozutozu00--33

DoDoğğal kumal kum00--55

4646


�� ELEKTEN GEELEKTEN GEÇÇEN YIEN YIĞĞIIŞŞIMLI (%) p IMLI (%) p

Elek No(mm)

3216

8

421

0.50.25

Kırmataş15-25

100,0

13,4

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

Kırmataş5-15

100,0

100,0

44,8

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

Doğal kum0-5

100,0

100,0

100,0

82,1

50,8

29,0

17,5

11,2

Kırmataş tozu0-4

100,0

100,0

100,0

96,8

76,8

49,5

30,2

18,4

4747


�� %100 15%100 15--25 KIRMATA25 KIRMATAŞŞ


4848




4949



KKıırmatarmataşş tozutozu00--55

5050


�� %100 0%100 0--5 Do5 Doğğal kum al kum

DoDoğğal kumal kum00--55

5151


3 veya daha fazla agrega kar3 veya daha fazla agrega karışıışımmıı iiççin en ideal in en ideal çöçözzüümm

ExceldeExcelde deneme yandeneme yanıılma metodudur. lma metodudur.

5252



Elek No(mm)

3216

8

421

0.50.25

Kırmataş15-25

100,0

13,4

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

Kırmataş15-25

100,0

100,0

44,8

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

Doğal kum0-5

100,0

100,0

100,0

82,1

50,8

29,0

17,5

11,2

Kırmataş tozu0-4

100,0

100,0

100,0

96,8

76,8

49,5

30,2

18,4

KKıırmatarmataşş 1515--2525%20%20


DoDoğğal Kumal Kum%30%30

KKıırmatarmataşş tozutozu%30%30

5353



Elek No(mm)

32

16

8

4

2

1

0.5

0.25

0,2×100 + 0,2×100 + 0,3×100 + 0,3×100 = 100

0,2×13,4 + 0,2×100 + 0,3×100 + 0,3×100 = 82,7

0,2×0,2 + 0,2×44,8 + 0,3×100 + 0,3×100 = 69,0

0,2×0,2 + 0,2×2,8 + 0,3×82,1 + 0,3×96,8 = 54,3

0,2×0,2 + 0,2×0,5 + 0,3×50,8 + 0,3×76,8 = 38,4

0,2×0,2 + 0,2×0,5 + 0,3×29,0 + 0,3×49,5 = 23,7

0,2×0,2 + 0,2×0,5 + 0,3×17,5 + 0,3×30,2 = 14,5

0,2×0,2 + 0,2×0,5 + 0,3×11,2 + 0,3×18,4 = 9,0

ideal

100

80

62

47

37

28

18

8

İncelik sınırı

100

89

77

66

53

42

28

15

kalınlıksınırı

100

62

38

23

14

8

6

2

1515--2525%20%20

55--1515%20%20

DoDoğğal kumal kum%30%30


5454






5555


Su ihtiyacSu ihtiyacıı ve bove boşşluk miktarluk miktarıı bakbakıımmıından ndan iri malzeme miri malzeme müümkmküün oldun olduğğunca unca ççok olmalok olmalııddıır.r.

İİri agrega (4 ri agrega (4 mmmm’’denden bbüüyyüük malzeme) orank malzeme) oranıı%50%50--60 olmas60 olmasıı akakıılclcıı bir babir başşlanglangııçç olabilir.olabilir.

5656



Elek No(mm)

32

16

8

4

2

1

0.5

0.25

0,3×100 + 0,3×100 + 0,2×100 + 0,2×100 = 100

0,3×13,4 + 0,3×100 + 0,2×100 + 0,2×100 = 74,0

0,3×0,2 + 0,3×44,8 + 0,2×100 + 0,2×100 = 53,5

0,3×0,2 + 0,3×2,8 + 0,2×82,1 + 0,2×96,8 = 36,7

0,3×0,2 + 0,3×0,5 + 0,2×50,8 + 0,2×76,8 = 25,7

0,3×0,2 + 0,3×0,5 + 0,2×29,0 + 0,2×49,5 = 15,9

0,3×0,2 + 0,3×0,5 + 0,2×17,5 + 0,2×30,2 = 9,8

0,3×0,2 + 0,3×0,5 + 0,2×11,2 + 0,2×18,4 = 6,1

ideal

100

80

62

47

37

28

18

8

İncelik sınırı

100

89

77

66

53

42

28

15

kalınlıksınırı

100

62

38

23

14

8

6

2

1515--2525%30%30

55--1515%30%30



5757






Deneme yanılma bilgisayar

programları ile daha hızlıyapılabilir.

5858

Elek No(mm)

32

16

8421

0.50.25

Elek altı


ağırlık (g)

-

2018

1427

949

876

612

522

311

185


ağırlık (g)

0

2018

3445

4394

5270

5882

6404

6715

6900



0

29.2

49.9

63.7

76.4

85.2

92.8

97.3

100


10070.850.136.323.614.87.22.70

AGREGAAGREGAİİNCELNCELİİK MODK MODÜÜLLÜÜ

�� Tipik bir elek analiziTipik bir elek analizi

5959




0

29.249.963.776.485.292.897.3


100

70.8

50.1

36.3

23.6

14.8

7.2

2.7

+494.5

İncelik modülü= 494.5/100= 4.9

�� Birbirini izleyen standart elek Birbirini izleyen standart elek serisi serisi üüzerinde kalan zerinde kalan kküümmüülatif malzeme latif malzeme yyüüzdelerinin toplamzdelerinin toplamıınnıın yn yüüze ze bbööllüümmüü o malzemenin incelik o malzemenin incelik modmodüüllüü diye adlanddiye adlandıırrıılan lan karakteristikarakteristiğğini oluini oluşşturur. turur.

6060




0

29.249.963.776.485.292.897.3


100

70.8

50.1

36.3

23.6

14.8

7.2

2.7

+494.5

İncelik modülü= 494.5/100= 4.9

�� AgregalarAgregalarıın bilen bileşşimini imini grangranüülometrilometrieeğğrilerinden barilerinden başşka gka göösteren disteren diğğer er bir karakteristik de incelik bir karakteristik de incelik modmodüüllüüddüür.r.

�� İİncelik modncelik modüüllüü, agregan, agreganıın incelin inceliğği i veya kabalveya kabalığıığı hakkhakkıında genel bir nda genel bir fikir vermesine rafikir vermesine rağğmen, agreganmen, agreganıın n tane datane dağığıllıımmıı hakkhakkıında bir bilgi nda bir bilgi vermemektedir. vermemektedir.

�� FarklFarklıı gradasyonagradasyona sahip agregalar sahip agregalar aynaynıı incelik modincelik modüüllüü dedeğğerine sahip erine sahip olabilir. olabilir.

6161


�� Taneler inceleTaneler inceleşştiktikççe ve boyutlare ve boyutlarıı kküçüüçük olan tanelerin miktark olan tanelerin miktarııarttarttııkkçça bu karakteristik ka bu karakteristik küçüüçük dek değğerler almaktaderler almaktadıır. r.

�� Malzemede iri tanelerin miktarMalzemede iri tanelerin miktarıınnıın artmasn artmasıı ise incelik modise incelik modüüllüünnüün n bbüüyyüük dek değğerler almaserler almasıına neden olur. na neden olur.

�� KarKarışıışım oranlarm oranlarıınnıı deneme sdeneme sıınama yolu ile ararken incelik modnama yolu ile ararken incelik modüüllüüdedeğğerlerinden yararlanerlerinden yararlanıılabilir.labilir.

�� İİncelik modncelik modüüllüü, ayn, aynıı kaynaktan sakaynaktan sağğlanan agregadaki klanan agregadaki küçüüçük k dedeğğiişşkenlikleri tespit ikenlikleri tespit iççin kullanin kullanıılabilir. Ancak, farkllabilir. Ancak, farklıı iki kaynaktan iki kaynaktan sasağğlanan agregalarlanan agregalarıın tane dan tane dağığıllıımlarmlarıınnıı karkarşışılalaşşttıırmakta rmakta kullankullanıılamaz.lamaz.

6262


�� BazBazıı standartlar, betonun karstandartlar, betonun karışıışım tasarm tasarıımmıında incelik modnda incelik modüüllüü ile ile ilgili bazilgili bazıı kkııssııtlamalar getirilmitlamalar getirilmişştir. tir.

�� ÖÖrnerneğğin, ASTM C33, ince agreganin, ASTM C33, ince agreganıın incelik modn incelik modüüllüünde 0.2 den nde 0.2 den daha fazla oranda dedaha fazla oranda değğiişşkenlik olmamaskenlik olmamasıınnıı ister. ister.

�� Daha bDaha büüyyüük dek değğiişşkenlikler, ikenlikler, işşlenebilirlikte kabul edilemez lenebilirlikte kabul edilemez dedeğğiişşkenliklere neden oldukenliklere neden olduğğu iu iççin bilein bileşşenlerin oranlanmasenlerin oranlanmasıında yeni nda yeni bir ayarlanma yapbir ayarlanma yapıılmaslmasıınnıı gerektirir. gerektirir.

�� Bir diBir diğğer ser sıınnıırlamada rlamada ASTMASTM’’dede belirtilen, ince agreganbelirtilen, ince agreganıın incelik n incelik modmodüüllüünnüün 2.3 den yn 2.3 den yüüksek ve 3.1 den dksek ve 3.1 den düüşşüük olmask olmasııddıır. r.

6363

AGREGAAGREGAGranGranüülometrilometri BileBileşşimi imi -- Islatma Suyu Islatma Suyu İİlilişşkisikisi

�� Betonun teknik Betonun teknik öözelliklerini etkileyen en zelliklerini etkileyen en öönemli birlenemli birleşşim im parametresi su/parametresi su/ççimento oranimento oranııddıır. r.

�� Su miktarSu miktarıınnıı etkileyen faktetkileyen faktöör ise betonun ir ise betonun işşlenebilir nitelilenebilir niteliğğe e sahip olmassahip olmasıı geregereğğidir. Bu nedenle agreganidir. Bu nedenle agreganıın mevcut su in mevcut su iççerieriğği i ve ve grangranüülometrisilometrisi öönemlidir.nemlidir.

S/S/ÇÇ= 0,40= 0,40

6464


Emme kapasitesi

Etkili emme

Yüzey nemi

(a) Fırın kurusu

(c)Kuru yüzey doygun

Değişik nem koşullarındaki granit agregası

(b) Hava kurusu

(d) Islak

�� AgreganAgreganıın n ııslatma suyunu belirleyen slatma suyunu belirleyen öözellikler ise; agregalarzellikler ise; agregalarıın n mevcut su imevcut su iççerieriğği ve i ve grangranüülometrisidirlometrisidir..

6565


�� Tamamen Kuru TanelerTamamen Kuru TanelerBu durumda agrega tanelerinde Bu durumda agrega tanelerinde hihiçç su bulunmamaktadsu bulunmamaktadıır. Br. Bööyle bir yle bir durum, agrega durum, agrega öörneklerini etrneklerini etüüvde vde 100100--110 110 °°°°°°°°C 'de tutarak elde edilir C 'de tutarak elde edilir

6666


�� Kuru YKuru Yüüzeyli Taneler zeyli Taneler tanelerin ytanelerin yüüzeyi kurudur ancak zeyi kurudur ancak tanelerin itanelerin iççindeki boindeki boşşluklarluklarıın bir n bir kkıısmsmıı su ile doludur su ile doludur

6767


�� Kuru YKuru Yüüzeyli Doygun Taneler zeyli Doygun Taneler Bu durumdaki agregalarBu durumdaki agregalarıın yn yüüzeyleri zeyleri kuru, ikuru, içç boboşşluklarluklarıı tamamen su ile tamamen su ile doludur.doludur.

6868


�� Islak Taneler Islak Taneler Bu halde, tanelerin tBu halde, tanelerin tüüm bom boşşluklarluklarıı ve ve yyüüzeyi su ile kaplzeyi su ile kaplııddıır .r .

6969


�� Kuru YKuru Yüüzeyli Doygun Taneler zeyli Doygun Taneler

�� Beton Beton üüretiminde kullanretiminde kullanıılacak agrega kuru ylacak agrega kuru yüüzeyzey--doygun durumda doygun durumda olmalolmalııddıırr

�� EEğğer taneler kuru veya yarer taneler kuru veya yarıı kuru halde ise kullankuru halde ise kullanıılan suyun bir klan suyun bir kıısmsmııtaneler taraftaneler tarafıından emilecek, betonda gerendan emilecek, betonda gereğğinden az miktarda su kalacaktinden az miktarda su kalacaktıır. r.

�� Bu sakBu sakııncalncalıı durumu ortadan kalddurumu ortadan kaldıırmak irmak iççin, agreganin, agreganıın emebilecen emebileceğği su i su miktarmiktarıınnıı hesaplayhesaplayııp, agregalarp, agregalarıın kuru yn kuru yüüzeyzey--doygun duruma getirilinceye doygun duruma getirilinceye kadar kadar ııslatslatıılmaslmasıı gerekir.gerekir.

7070


�� Kuru YKuru Yüüzeyli Doygun Taneler zeyli Doygun Taneler

�� Malzeme Malzeme ııslak ise, beton karslak ise, beton karışıışım suyu da betona eklenince m suyu da betona eklenince geregereğğinden fazla su kullaninden fazla su kullanıılmlmışış olacaktolacaktıır. r.

�� Bu durum da daha sonra aBu durum da daha sonra aççııklanacaklanacağığı gibi betonun dayangibi betonun dayanıımmıınnııbbüüyyüük k ööllçüçüde dde düüşşüürmektedir. rmektedir.

�� BaBağığıl nemi % 50'nin l nemi % 50'nin üüzerindeki kapalzerindeki kapalıı ortamlarda saklanan ortamlarda saklanan agregalar kuru yagregalar kuru yüüzeyzey--doygun konumda varsaydoygun konumda varsayıılabilir.labilir.

7171

AGREGAAGREGABolomeyBolomey formformüüllüü

�� Agrega taneleri Agrega taneleri üüzerinde yeterli kalzerinde yeterli kalıınlnlııkta bir su tabakaskta bir su tabakasııoluoluşşturmak iturmak iççin in öönerilen teorik formnerilen teorik formüüller vardller vardıır. r.

�� Bunlardan en Bunlardan en öönemlisi "nemlisi "BolomeyBolomey" form" formüüllüüddüür. r.

�� Burada (e) kg cinsinden, dBurada (e) kg cinsinden, d11 ve dve d22 elekleri araselekleri arasıında bulunan, nda bulunan, (q) kg agrega i(q) kg agrega iççin gerekli su miktarin gerekli su miktarıınnıı vermektedir. vermektedir.

�� FormFormüülde N bir katsaylde N bir katsayııddıır.r.

321.dd

N.qe =

7272

AGREGAAGREGA

321.dd

N.qe =

0.12 - 0.130.10 - 0.11Akıcı kıvam

0.10 - 0.110.09 - 0.05Plastik kıvam

(Betonarme için)

0.0950.08Kuru kıvam

Köşeli tanelerYuvarlak tanelerBeton kıvamı

BolomeyBolomey formformüüllüü

N değerleri çizelgesi

7373

AGREGAAGREGA

321.dd

N.qe =

�� YukarYukarııdaki formdaki formüülde dlde d11 ve dve d22 yuvarlak delikli eleklerin delik yuvarlak delikli eleklerin delik ççaplaraplarıı olup, mm cinsinden yerine konulur. olup, mm cinsinden yerine konulur.

�� BolomeyBolomey formformüüllüü boyutlarboyutlarıı 0.2 0.2 mm'denmm'den kküçüüçük taneler ik taneler iççin in uygulanamaz. uygulanamaz.

�� Bu grup taneler iBu grup taneler iççin ain ağığırlrlığıığınnıın % 23'n % 23'üü kadar su kullankadar su kullanıılmaslmasııgerekir.gerekir.

�� ÇÇimento iimento iççin gerekli su miktarin gerekli su miktarıı iiççin de 0.23 dein de 0.23 değğeri aleri alıınnıır. r.


7474

AGREGAAGREGA

321.dd

N.qe =

�� Bu formBu formüül yalnl yalnıızca agrega yzca agrega yüüzeylerini zeylerini ııslatmak slatmak iiççin gerekli su miktarin gerekli su miktarıınnıı vermektedir. vermektedir.

�� Taneler iTaneler iççindeki boindeki boşşluklarluklarıı dolduracak su, bu dolduracak su, bu miktarmiktarıın in iççinde deinde değğildir.ildir.


7575

�� Pratik olarak iri agregada Pratik olarak iri agregada ııslatma suyu aslatma suyu ağığırlrlığıığın % 1n % 1--2'si ince 2'si ince agregalarda % 5agregalarda % 5--9'u aras9'u arasıında bir denda bir değğer aler alıınabilirnabilir

AGREGAAGREGA

321.dd

N.qe =

�� BolomeyBolomey formformüüllüünden nden şşu sonuu sonuççlar lar ççııkarkarıılabilir:labilir:

1) 1) İİnce malzeme ynce malzeme yüüzdesine bazdesine bağğllıı olarak, olarak, ııslatma suyu slatma suyu miktarmiktarıı artmaktadartmaktadıır.r.

2) 2) KKööşşeli taneleri (eli taneleri (kkıırmatarmataşşlarlarıı) i) iççeren kareren karışıışımlarmlarıın, yuvarlak n, yuvarlak malzemeli karmalzemeli karışıışımlara kmlara kııyasla daha fazla su yasla daha fazla su gereksinimleri vardgereksinimleri vardıır.r.


7676

AGREGAAGREGAincelik modincelik modüüllüü--su formsu formüüllüü

�� Islatma suyunun hesaplanmasIslatma suyunun hesaplanmasıında yararlannda yararlanıılan lan bir dibir diğğer baer bağığıntntıı incelik modincelik modüüllüü--su formsu formüüllüüddüür. r.

�� TS 706 elek takTS 706 elek takıımmıına gna gööre agreganre agreganıın incelik n incelik modmodüüllüü "k" hesaplan"k" hesaplanıır. r.

�� Agrega yAgrega yığıığınnıınnıı ııslatmak islatmak iççin gerekli su miktarin gerekli su miktarıı

ile bulunur.ile bulunur.

k)α(10S −=

7777

�� Bu formBu formüül l ççimento dahil betonun toplam su imento dahil betonun toplam su gereksinimini verir.gereksinimini verir.

AGREGAAGREGAincelik modincelik modüüllüü--su formsu formüüllüü

�� αα katsaykatsayııssıınnıın den değğerleri aerleri aşşaağığıda gda göörrüüldldüüğğüüşşekilde alekilde alıınnıır.r.

k)α(10S −=

374047

333743

28 - 3031 - 3336 - 40

KuruPlastikAkıcı

Deniz Kumu

ve Mıcır

Dere Kumu

ve Mıcır

Dere Kumu

ve Çakıl

Beton Kıvamı

7878

AGREGAAGREGAAgregada RutubetAgregada Rutubet--Hacim Hacim İİlilişşkisikisi

�� AgreganAgreganıın rutubeti denilince n rutubeti denilince ııslak tanelerin, kuru slak tanelerin, kuru yyüüzeyzey--doygun durumundaki tanelere gdoygun durumundaki tanelere gööre, yre, yüüzde zde cinsinden acinsinden ağığırlrlığıığındaki artndaki artışıışı anlaanlaşışıllıır. r.

�� PP22 aağığırlrlığıığındaki ndaki ııslak taneler, kuru yslak taneler, kuru yüüzeyzey--doygun hale doygun hale getirilince agetirilince ağığırlrlığıığı PP1 1 oluyorsa, agreganoluyorsa, agreganıın rutubeti n rutubeti aaşşaağığıdaki badaki bağığıntntıı ile hesaplanile hesaplanıır:r:

100P

PPm

1

12 ×−

=

7979


�� AgreganAgreganıın rutubetli olmasn rutubetli olmasıı beton beton üüretiminde iki retiminde iki bakbakıımdan gmdan gööz z öönnüünde tutulmalnde tutulmalııddıır. r.

�� Birincisi; betona konulacak su miktarBirincisi; betona konulacak su miktarıı agregada agregada bulunan su miktarbulunan su miktarıı kadar azaltkadar azaltıılmallmalııddıır.r.

�� ÖÖrnerneğğin; 1 min; 1 m3 3 beton yapbeton yapıımmıında 158 nda 158 ltlt su kullansu kullanıılmaslmasııgerekiyorsa ve bu betonda kuru ygerekiyorsa ve bu betonda kuru yüüzey doygun zey doygun konumdan % 3 fazla rutubet ikonumdan % 3 fazla rutubet iççeren 650 kg ince eren 650 kg ince agrega varsa, kullanagrega varsa, kullanıılacak suyu 158 lacak suyu 158 -- 0.03 x 650 0.03 x 650 =138.5 =138.5 ltlt' ye d' ye düüşşüürmek gerekir. rmek gerekir.

�� Aksi halde betonun dayanAksi halde betonun dayanıımmıı artan su/artan su/ççimento imento oranoranıından ndan ööttüürrüü azalazalıır.r.

8080


�� Agrega tanelerinin rutubetli olmasAgrega tanelerinin rutubetli olmasıı halinde, taneleri halinde, taneleri kaplayan su filmi taneciklerin birbirine yaklakaplayan su filmi taneciklerin birbirine yaklaşşmasmasıına na engel olarak hacim kabarmasengel olarak hacim kabarmasıına neden olur. na neden olur.

KURUKURU

NEMLNEMLİİ

ISLAKISLAK

�� İİkinci kinci öönemli faktnemli faktöör, rutubetin hacim kabarmasr, rutubetin hacim kabarmasıına na neden olmasneden olmasııddıır. r.

�� Hacim, rutubet miktarHacim, rutubet miktarıınnıın kritik bir den kritik bir değğeri (% 5eri (% 5--8) i8) iççin, en in, en fazla defazla değğere ulaere ulaşşttııktan sonra ince agregadaki su miktarktan sonra ince agregadaki su miktarıınnıın n artmasartmasıı ile azalmaya baile azalmaya başşlar.lar.

�� Su miktarSu miktarıı fazlalafazlalaşışınca su filmleri birbiri ile birlenca su filmleri birbiri ile birleşşir, su ir, su taneler arastaneler arasıındaki bondaki boşşluklarda hareket ederek, hacmin luklarda hareket ederek, hacmin azalmasazalmasıına neden olur. na neden olur.

8181

Ku

md

a n

em il

e h

acim

artışı

ışı

ışıışı

(%)

20

30

10

00 5 10 15 20

ince

40

Ağığığığırlııııkça yüzey nemi (%)

iri


�� Agrega taneleri tamamen doygun duruma geldiklerinde Agrega taneleri tamamen doygun duruma geldiklerinde ise, hacimleri yaklaise, hacimleri yaklaşışık olarak kuru durumdaki ile aynk olarak kuru durumdaki ile aynııddıır.r.

KURUKURU

NEMLNEMLİİ

ISLAKISLAK

�� İİkinci kinci öönemli faktnemli faktöör, rutubetin hacim kabarmasr, rutubetin hacim kabarmasıına na neden olmasneden olmasııddıır. r.

8282

Ku

md

a n

em il

e h

acim

artışı

ışı

ışıışı

(%)

20

30

10

00 5 10 15 20

ince

40


iri


�� İİnce agrega uygulamada kamyon hacmi nce agrega uygulamada kamyon hacmi üüzerinden satzerinden satıın aln alıınnıır. r.

�� EEğğer aler alıınan ince agregada % 5 orannan ince agregada % 5 oranıında nda rutubet mevcut ise, ince agreganrutubet mevcut ise, ince agreganıın n ggöörrüünen hacmi gernen hacmi gerççek hacminden ek hacminden yaklayaklaşışık % 30 fazladk % 30 fazladıır.r.

�� Bu durumda, % 30 fazla para Bu durumda, % 30 fazla para öödenmidenmişş olacaktolacaktıır. Ayrr. Ayrııca, beton ca, beton malzemesi gmalzemesi göörrüünen hacim cinsinden nen hacim cinsinden ööllçüçülerek kullanlerek kullanııllııyorsa, katyorsa, katıılan lan ince agrega gereince agrega gereğğinden az olacak ve betonda inden az olacak ve betonda ççimento dozajimento dozajıı artacaktartacaktıırr

8383

Ku

md

a n

em il

e h

acim

artışı

ışı

ışıışı

(%)

20

30

10

00 5 10 15 20

ince

40


iri


�� İİri agregalarda, serbest sudan ri agregalarda, serbest sudan kaynaklanan hacim artkaynaklanan hacim artışıışı öönemsiz nemsiz mertebelerdedir. mertebelerdedir.

�� ÇüÇünknküü yyüüzeydeki su filmi tabakaszeydeki su filmi tabakasıınnıın n kalkalıınlnlığıığı agrega tanesi ile agrega tanesi ile kkııyaslandyaslandığıığında nda ççok kok küçüüçüktktüür.r.

�� Beton Beton üüretiminde kullanretiminde kullanıılan agregalarlan agregalarıın miktarlarn miktarlarıı, hacim yerine a, hacim yerine ağığırlrlıık k cinsinden saptancinsinden saptanııp, beton p, beton üüretilirse bu sakretilirse bu sakıınca ortadan kalkar. Bu nedenle, nca ortadan kalkar. Bu nedenle, beton beton üüretiminde malzemelerin retiminde malzemelerin ööllçüçüm im işşlemi alemi ağığırlrlııkkçça yapa yapıılmallmalııddıır. r.

8484

AGREGAAGREGAAgregalarAgregalarıın n PorozitesiPorozitesi

�� Agrega tanelerinde bulunan boAgrega tanelerinde bulunan boşşluklarluklarıın orann oranıınnıın n ve kuru yve kuru yüüzeyzey--doygun konuma gelinceye kadar doygun konuma gelinceye kadar emdiemdiğği su miktari su miktarıınnıın bilinmesinde yarar vardn bilinmesinde yarar vardıır. r.

�� Bu amaBu amaççla agrega taneleri la agrega taneleri üüzerinde su emme zerinde su emme deneyi yapdeneyi yapııllıır.r.

�� AgreganAgreganıın n porozitesiporozitesi, , permeabilitesipermeabilitesi ve su ve su emmesi, agrega ve emmesi, agrega ve ççimento arasimento arasıındaki aderansndaki aderansıı, , betonun donmabetonun donma--çöçözzüülme dayanlme dayanııklklııllığıığınnıı, , agreganagreganıın kimyasal n kimyasal stabilitesinistabilitesini ve ave aşışınma nma dayandayanııklklııllığıığınnıı etkiledietkilediğği ii iççin in öönemlidir.nemlidir.

8585

AGREGAAGREGAİİri Agregalarri Agregalarıın Su emmesi ve n Su emmesi ve PorozitesiPorozitesi

�� İİri agrega tanelerinden bir miktar malzeme alri agrega tanelerinden bir miktar malzeme alıınarak 24 narak 24 saat su isaat su iççinde binde bıırakrakııllıır.r.

�� Sudan Sudan ççııkarkarıılan tanelerin ilan tanelerin iççindeki boindeki boşşluklar su ile luklar su ile doldudolduğğu gibi aynu gibi aynıı zamanda yzamanda yüüzeylerinde de bir su zeylerinde de bir su filmi bulunur. filmi bulunur.

�� Bir havlu ile iri agrega tanelerinin yBir havlu ile iri agrega tanelerinin yüüzeyindeki su zeyindeki su kurulankurulanıır ve malzeme kuru yr ve malzeme kuru yüüzeyzey--doygun hale getirilir. doygun hale getirilir.

�� Bu durumdaki tanelerden PBu durumdaki tanelerden P11 aağığırlrlığıığında malzeme nda malzeme alalıınarak etnarak etüüvde kurutulur. Kurutulan malzemenin Pvde kurutulur. Kurutulan malzemenin P00

aağığırlrlığıığı bulunur. bulunur.

8686

AGREGAAGREGA

�� Buna gBuna gööre agreganre agreganıın su emme miktarn su emme miktarıı; ;

0

01

P

)P(P −

�� AgreganAgreganıın porozitesi n porozitesi PP ise ise şşu u şşekilde hesaplanekilde hesaplanıır:r:

δP

PPp

0

01 ×−

=

�� Burada Burada δδ tamamen kuru agregantamamen kuru agreganıın n öözgzgüül l aağığırlrlığıığıddıır. r.

İİri Agregalarri Agregalarıın Su emmesi ve n Su emmesi ve PorozitesiPorozitesi

8787

AGREGAAGREGA

�� İİri agrega tanelerinin ri agrega tanelerinin porozitesininporozitesinin kküçüüçük k olmasolmasıı bu tanelerin dayanbu tanelerin dayanıımlarmlarıınnıın yn yüüksek ksek dedeğğerler almaserler almasıına neden olabilir. na neden olabilir.

�� Bu yBu yüüzden beton zden beton üüretiminde kullanretiminde kullanıılacak lacak olan agregalarda olan agregalarda porozitesininporozitesinin belirli bir belirli bir dedeğğerden berden büüyyüük olmamask olmamasıı

�� ((öörnerneğğin % 5 in % 5 -- % 10) istenir. % 10) istenir.


8888

AGREGAAGREGA

0.4-3.8Granit

0.0-37.6Kireçtaşı

1.9-15.1Kuvarsit

Porozite (%)Kaya grubu

�� BazBazıı kayakayaççlarlarıın n porozitesiporozitesi


8989

AGREGAAGREGAİİnce Agregalarnce Agregalarıın Su emmesi ve n Su emmesi ve PorozitesiPorozitesi

Kum: 4 mm ile 63 Kum: 4 mm ile 63 µµµµµµµµmm

�� İİnce agrega veya kumlarda, 24 saat su nce agrega veya kumlarda, 24 saat su iiççinde tutulan tanelerin inde tutulan tanelerin ççok kok küçüüçük k olmasolmasıı nedeniyle, kuru ynedeniyle, kuru yüüzeyzey--doygun doygun hale getirilmeleri havlu ile kurutma hale getirilmeleri havlu ile kurutma yoluyla yapyoluyla yapıılamaz. lamaz.

9090


�� Kurutma iKurutma işşlemi malzemeyi bir klemi malzemeyi bir küüvet vet iiççinde inde ııssııtmak ve stmak ve sııcak hava cak hava sevkedipsevkedip, , karkarışışttıırmak suretiyle yaprmak suretiyle yapııllıır. r.

9191


�� Tanelerin kuru yTanelerin kuru yüüzey doygun durumda zey doygun durumda olup olmadolup olmadııklarklarıınnıı anlamak ianlamak iççin, 73 mm in, 73 mm yyüüksekliksekliğğinde ve 38 ve 89 mm inde ve 38 ve 89 mm ççaplaraplarıında nda üüst ve alt tabanlst ve alt tabanlıı bir kesik bir kesik koni kullankoni kullanııllıır.r.

9292


�� Kurutma iKurutma işşlemi slemi sıırasrasıında zaman zaman bu nda zaman zaman bu koni ince agrega ile doldurulur. koni ince agrega ile doldurulur.

9393


�� Doldurulan koni yukarDoldurulan koni yukarııya doya doğğru kaldru kaldıırrııllıır. r.

�� Koni kaldKoni kaldıırrııllıınca, ince agrega koni nca, ince agrega koni şşeklinden belirli derecede eklinden belirli derecede ayrayrışışmaya bamaya başşladladığıığı zaman, ince agreganzaman, ince agreganıın kuru yn kuru yüüzeyzey--doygun doygun hale dhale döönnüüşşttüüğğüü kabul edilir. kabul edilir.

9494


�� İİnce agregannce agreganıın su emme ve n su emme ve poroziteporozite dedeğğerlerinin hesaberlerinin hesabıı aynen iri aynen iri agregada olduagregada olduğğu gibi yapu gibi yapııllıır.r.

9595


�� Malzemeyi kuru yMalzemeyi kuru yüüzeyzey--doygun konuma doygun konuma getirmek igetirmek iççin farklin farklıı yyööntemler vardntemler vardıır. r. Bunlardan biri merkezkaBunlardan biri merkezkaçç kuvveti etkisi ile kuvveti etkisi ile yyüüzeydeki suyu atan, bir eksen etrafzeydeki suyu atan, bir eksen etrafıında nda hhıızla dzla döönen silindir bir kaba sahip cihaznen silindir bir kaba sahip cihazııkullanmaktadkullanmaktadıır. r.

�� Su emme kapasitesi iri agregalar iSu emme kapasitesi iri agregalar iççin in % 0.2 ile % 4, ince agrega i% 0.2 ile % 4, ince agrega iççin %0.2 ile in %0.2 ile % 2 aras% 2 arasıında denda değğiişşir ir

dokuz eylül Üniversitesi Đnşaat mühendisliği bölümü yapi...

Documents