donder en bliksem - het weer in de klas
DESCRIPTION
Natuur, Wetenschap en Techniekconferentie Actie=Reactie, 21 november 2014 | Biologie Plus Door Marco van den Berge - KNMI Het weer houdt ons elke dag weer bezig, of je nu een basisschoolleerkracht bent die naar het werk fietst, een leerling die in de pauze graag voetbalt of een meteoroloog die vertelt wat het weer gaat worden. Het weer dat we op aarde kennen, is in feite de reactie van de atmosfeer op de zonnestraling die op de schuinstaande aarde valt, het draaien van de aarde en de warmteverschillen die dit oplevert. Met het begrijpen en verwachten van het weer houden wetenschappers en meteorologen zich al duizenden jaren bezig. Nog steeds worden er nieuwe zaken ontdekt. Dit geeft aan hoe complex de atmosfeer in elkaar zit. Desondanks is het mogelijk om op basisschoolniveau in de klas aandacht te besteden aan het weer, op een manier die interessant en spannend is. In deze workshop laten we een aantal mogelijkheden zien en ervaren om dit te doen, maar daarnaast is er ook ruimte om ideeën bij elkaar op te doen. De activiteiten zijn het meest geschikt voor de bovenbouw van de basisschool. www.biologieplus.nlTRANSCRIPT
Donder- en bliksemHet weer in de klas
Marco van den Bergemeteoroloog KNMI
Inhoud
1.Het KNMI2.Waar komt het weer vandaan?3.Meetinstrumenten carrousel4.Afronding
Het KNMIHet KNMI verstrekt informatie
op het gebied van weer, klimaat en seismologie
ten behoeve van veiligheid, economie en duurzaam milieu
aan
het algemene publiek,
de overheid,
de luchtvaart en
de scheepvaart.
Aandachtsgebieden binnen het KNMI
Weer
Klimaat
Seismologie
Infra (-structuur)
Klanten van het KNMI
Algemeen publiek
(Semi)Overheid: I&M – Rijkswaterstaat, Defensie, VCNL, provincies, waterschappen, universiteiten, ……
Commerciële weerbedrijven: Meteo Consult, WeerOnline, ……
Luchtvaart: Schiphol, LVNL, KLM, ……
Dus geen radio, tv, kranten, ….
KNMI: waarschuwingsfunctie
De Weerkamer
Veiligheids meteoroloog
Mainport meteoroloog(Schiphol)
Regio meteoroloog(kleine luchtvaart)
Noordzee meteoroloog
24 uur per dag365 dagen per jaar
De Weerkamer: Verwachtingen
Gevaarlijk weer
•(Zware) storm
•Stormvloeden
•Windstoten
•(Zwaar) onweer
•Sneeuw / sneeuwstorm
•IJzel
•Hitte
•Droogte
Verdere gevaren en ongemakken
•Mist
•Gladheid
•Zware neerslag
•Vorst
Waar komt het weer vandaan?
De atmosfeer
Rondom de aarde bevindt zich een dunne laag lucht: de atmosfeer.
De atmosfeer is voortdurend in beweging.
De Zon: warmtebron van de aarde
Temperatuurverschillen op aarde
De evenaar is warmer dan de polen.
Draaiing van de aarde
De draaiing van de aarde zorgt ervoor dat de luchtstroming afbuigt.(Corioliskracht)
De aarde staat draait om de zon en staat scheef: seizoenen
Het stromingspatroon in de praktijk
Middelbare breedten: Het polaire front; mengen van warme en koude lucht
Een weerkaart
Symbolen op de weerkaart
Weerkaart lezen
KNMI - Basiscursus Meteorologie
RGB-composiet
Blauw = koude, polaire luchtGroen = warme, subtropische luchtRood = lucht van grotere hoogte (teken voor dynamiek)
Het Weer –welke elementen zijn meetbaar en belangrijk?
Temperatuur Wind Luchtdruk Neerslag Wolken Vochtigheid
Meetinstrumenten - carrousel
• Maak / bekijk het meetinstrument
• Test of het werkt
• Leg de werking van het instrument uit
• Hoe kun je het instrument ijken?
• Wat zijn overeenkomsten / verschillen met het echte instrument
Groepjes van 5
Ongeveer 7 minuten per onderdeel
We bekijken:
Temperatuur
Wind
Neerslag
Luchtdruk
Regenboog
Temperatuur - thermometer
Windsnelheid en windrichting
Kompas
1) De rode wijzer wijst
naar het noorden!
2) Draai de schijf,
zodat de N samenvalt
met de rode wijzer.
3) Bekijk samen met
de windvaan wat de
windrichting is.
Luchtdruk
Neerslag
Wolken• soort wolken
• hoeveel wolken
Vochtigheid
Wat kun je op school doen?• Meetinstrumenten in de klas (carrousel)
Zelf maken
Hoe werken de instrumenten?
• Zelf buiten meten
Verschillen bekijken en uitleggen
Onderzoeksvragen bedenken
• Automatisch meten (weerstation)
• Weerkaarten lezen
• Weerberichten bekijken en
vergelijken met (eigen )metingen
Lesmateriaal (middelbare school)
• kennismaken met het meten
• theorie
• eigen weerbericht maken
• eigen onderzoek
Een weerstation op school?Pilot met “WOW-NL” op het KNMI vanaf najaar 2014
Koppeling met lesmateriaal over meteorologie
Scholen dragen bij aan onderzoek
Interesse? Neem contact op met
Initiatief gestart door UK MetOffice
Sinds lancering:
145 miljoen waarnemingen
ca. 3400 geregistreerde stations
625,000 unieke bezoekers
Uit 183 verschillende landen
Links
KNMI:www.knmi.nl/educatie (lesmateriaal middelbare schoolwww.knmi.nl/bibliotheek/scholiereninformatiehttp://www.knmi.nl/cms/content/19501/scholierenhulp
Eduscience:www.eduscience.nl/homehttp://globe.eduscience.nl
KlokhuisOnweer: www.hetklokhuis.nl/onderwerp/onweerTornado: www.hetklokhuis.nl/onderwerp/stormWeer: www.hetklokhuis.nl/onderwerp/weer
Het weerwww.keesfloor.nlhttp://www.weerpublicist.nl/weerkunde/
Donder en bliksem??
Kennismaken met Rijksbreed | 18 april 200834
Nodig:Twee ballonnenDroog haar of doekjeDonkere kamer
1 Blaas de ballonnen op2 Knoop de ballonnen dicht3 Houd in elke hand een ballon4 Wrijf de ballonnen over je haar/trui of doekje5 Houd de ballonnen bij elkaar
www.hetklokhuis.nl/onderwerp/onweer