Transcript
Page 1: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

PS 709 นโยบายต่�างประเทศไทย (Thai Foreign Policy)

รศ.ดร.กฤษณา ไวสำ�ารวจ24–25 มี�นาคมี 2554

หน�งสำ�อแนะน�า1. Globalization (โลกาภิ�วั�ตน์�) เป็�น์หน์�งสื�อที่��ช่�วัยให�เข้�าใจการ

เป็ล��ยน์แป็ลงข้องโลก2. คำ!าศั�พที่�เศัรษฐก�จอาเซี�ยน์ เป็�น์การอธิ�บายคำ!าศั�พที่�ที่างเศัรษฐก�จต�างๆ3. Know Your ASEAN อธิ�บายคำ!าศั�พที่� คำ!าจ!าก�ดคำวัาม และข้�อตกลง

ต�างๆ ข้องอาเซี�ยน์4. คำ!าศั�พที่�-คำ!าย�อที่างการที่.ตและการต�างป็ระเที่ศั เป็�น์การอธิ�บายศั�พที่�

ที่างการที่.ต5. เข้ตการคำ�าเสืร� (FTA) ฉบ�บป็ระช่าช่น์ เพ��อให�คำน์ที่��วัไป็เข้�าใจเศัรษฐก�จ

การคำ�าที่��เข้�ามาใน์ช่�วั�ตมากข้12น์6. เข้ตการคำ�าเสืร� (FTA) ฉบ�บเกษตร เพ��อให�เกษตรกรร�บร. �เก��ยวัก�บ FTA

มากข้12น์7. อาเซี�ยน์ก�บข้�อตกลงการคำ�าเสืร� กล�าวัถึ1งข้�อตกลงต�างๆ ที่��ไที่ยก�บต�าง

ป็ระเที่ศั

**เข้�าสื.�เน์�2อหาการบรรยาย**

นโยบายต่�างประเทศน์โยบายต�างป็ระเที่ศั เป็�น์น์โยบายสืาธิารณะป็ระเภิที่หน์1�ง ที่��สืน์องต�อช่าต�

โดยรวัม และเพ��อป็กป็5องคำวัามม��น์คำงแห�งช่าต� ตอบสืน์องต�อคำวัามต�องการข้องป็ระช่าช่น์โดยรวัม ไม�เน์�น์ป็6จเจกบ7คำคำลใด กล7�มใด หร�อองคำ�กรใดโดยเฉพาะ ม�คำวัามเป็�น์กลาง ให�ที่7กฝ่9ายได�ร�บผลป็ระโยช่น์�อย�างที่��วัถึ1ง

ผ.�ก!าหน์ดน์โยบายต�างป็ระเที่ศัคำ�อคำณะร�ฐบาล ป็ระเที่ศัที่��ป็กคำรองระบอบป็ระช่าธิ�ป็ไตยใน์ระบบร�ฐสืภิาจะม�น์ายกร�ฐมน์ตร�เป็�น์ห�วัหน์�าคำณะ สื!าหร�บระบบป็ระธิาน์าธิ�บด� ป็ระธิาน์าธิ�บด�จะม�บที่บาที่สื!าคำ�ญใน์การต�ดสื�น์ใจก!าหน์ดน์โยบาย เช่�น์ การบ12มล�เบ�ยเป็�น์การต�ดสื�น์ใจข้องป็ระธิาน์าธิ�บด�โอบามา ใน์ไที่ย กระที่รวังที่��เก��ยวัข้�องก�บการก!าหน์ดน์โยบาย เช่�น์ กระที่รวังต�างป็ระเที่ศั กระที่รวังพาณ�ช่ย�

Page 2: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

กระที่รวังแรงงาน์ กระที่รวังอ7ตสืาหกรรม กระที่รวังคำมน์าคำม กระที่รวังการที่�องเที่��ยวัและก�ฬา กระที่รวังวั�ฒน์ธิรรม กระที่รวังศั1กษาธิ�การ กระที่รวังไอ.ที่�. กระที่รวังเกษตร กระที่รวังพล�งงาน์ กระที่รวังมหาดไที่ย

ป็6จจ7บ�น์ ผ.�ม�สื�วัน์ก!าหน์ดที่�ศัที่างข้องน์โยบายต�างป็ระเที่ศัได�ข้ยายไป็สื.�ภิาคำป็ระช่าสื�งคำมมากข้12น์ เช่�น์

-กล7�มผลป็ระโยช่น์�ต�างๆ เช่�น์ ภิาคำธิ7รก�จเอกช่น์ องคำ�กรที่างการคำ�า สืหภิาพแรงงาน์ สื��อ

-กล7�มผลป็ระโยช่น์�ที่างการเม�อง เช่�น์ พรรคำการเม�อง กล7�มเคำล��อน์ไหวัหร�อเร�ยกร�อง NGOs

ประว�ต่"ศาสำต่ร#การค$าของประเทศไทย ไที่ยเป็�น์ศั.น์ย�กลางการคำ�ามาต�2งแต�ก�อน์สืม�ยสื7โข้ที่�ย หล�กฐาน์ที่าง

ป็ระวั�ต�ศัาสืตร�ต�างๆ ได�แสืดงให�เห>น์ถึ1งคำวัามสื�มพ�น์ธิ�ข้องไที่ยก�บต�างช่าต�มาต�2งแต�อด�ต เช่�น์ ป็ราสืาที่พระวั�หารที่��สืร�างใน์สืม�ยพระเจ�าช่�ยวัรม�น์ น์อกจากน์�2 คำน์ไที่ยม�หลายเช่�2อช่าต�หลายภิาษา เช่�น์ มอญ เข้มร ลาวั จ�น์ อ�น์เด�ย บ�งบอกวั�าเราม�บรรพบ7ร7ษที่��อพยพมาจากป็ระเที่ศัเหล�าน์�2น์ หร�ออาจเป็�น์ผ.�ที่��อาศั�ยอย.�ใน์ที่�องถึ��น์น์�2ก�อน์แล�วั

คำน์ไที่ยน์�บถึ�อหลากหลายศัาสืน์า ที่�2งศัาสืน์าพ7ที่ธิ คำร�สืต� อ�สืลาม ซี1�งศัาสืน์ามาพร�อมก�บคำวัามสื�มพ�น์ธิ�และการคำ�า เช่�น์ ศัาสืน์าคำร�สืต�เข้�ามาใน์สืม�ยล�าอาณาน์�คำม ไที่ยเราร�บศัาสืน์าพ7ที่ธิศัาสืน์ามาจากศัร�ล�งกา

คำน์ไที่ยไม�ช่อบการอ�าน์และไม�ช่อบบ�น์ที่1ก เราจ1งต�องศั1กษาป็ระวั�ต�ศัาสืตร�การคำ�าข้องป็ระเที่ศัไที่ยผ�าน์งาน์เข้�ยน์ข้องต�างช่าต�ที่��บ�น์ที่1กเอาไวั� เช่�น์ จ�น์ ม7สืล�ม ฝ่ร��งช่าต�ตะวั�น์ตก เช่�น์ เจ�2งเหอได�เด�น์ที่างผ�าน์ป็ระเที่ศัไที่ยมาน์าน์ ไที่ยเราจ1งร�บวั�ฒน์ธิรรมบางอย�างจากจ�น์ เช่�น์ การที่อผ�าไหม จะเห>น์วั�าการคำ�าและการเข้�าย1ดคำรอง น์!ามาซี1�งการแลกเป็ล��ยน์ (Exchange)

สำมี�ยสำ&โขท�ย ด$านการท'ต่และความีสำ�มีพั�นธ์#ก�บภายนอก1. คำวัามสื�มพ�น์ธิ�ก�บภิายน์อกเร��มข้12น์ใน์สืม�ยข้องพ�อข้7น์รามคำ!าแหงมหาราช่ 2. พ�อข้7น์รามคำ!าแหงที่รงสื�งคำณะที่.ตไป็เฝ่5าพระเจ�าหงวัน์สื�โจ?วั (ก7บไลข้�าน์)

จ�กรพรรด�มองโกลแห�งราช่วังศั�หงวัน์ (หยวัน์) เป็�น์คำร�2งแรกเม��อพ.ศั.1835

(คำ.ศั.1292) ก7บไลข้�าน์ได�แผ�อ�ที่ธิ�พลมาถึ1งตอน์เหน์�อข้องพม�า เป็�น์เหต7ที่!าให�อาณาจ�กรพ7กามล�มสืลาย

2

Page 3: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

3. ที่รงน์!าพระพ7ที่ธิศัาสืน์าน์�กายเถึรวัาที่ ล�ที่ธิ�ล�งกาวังศั�จากป็ระเที่ศัศัร�ล�งกา ผ�าน์เม�องน์คำรศัร�ธิรรมราช่มาเผยแผ�ที่��กร7งสื7โข้ที่�ย

4. สื�น์คำ�าที่��ผล�ตสื�งออกระยะหน์1�งคำ�อ เคำร��องป็62 น์ด�น์เผาและเคำร��องสื�งคำโลกจากเตาล7�มน์!2าน์�อย สื7พรรณบ7ร� โดยเฉพาะเคำร��องสื�งคำโลกจากเตาสื7โข้ที่�ย ศัร�สื�ช่น์าล�ย สื�งออกไป็สื.�ตลาดใน์เอเช่�ยตะวั�น์ออกเฉ�ยงใต�และไกลออกไป็ถึ1งตะวั�น์ออกกลาง

5. จ�น์ได�สื�งเสืร�มให�สื7โข้ที่�ยเป็�น์ผ.�อ7ป็ถึ�มภิ�หร�อม�บที่บาที่ใน์การผล�ตสื�น์คำ�าอ7ตสืาหกรรม สื7โข้ที่�ยจ1งเป็�น์แหล�งผล�ตเคำร��องสื�งคำโลกและสื�งสื�น์คำ�าที่��สื!าคำ�ญไป็ป็5อน์ตลาด (Production House) สื�งคำโลกที่��สื�งไป็ข้ายที่��ญ��ป็79น์จะถึ.กเร�ยกวั�าสื�งคำโลโก?ะ

6. ล�กษณะคำวัามสื�มพ�น์ธิ�เป็�น์แบบร�ฐบรรณาการ คำ�อไม�ได�ถึ.กย1ดด�น์แดน์หร�อสื�งคำน์มาป็กคำรอง แต�เป็�น์การสืวัาม�ภิ�กด�@/ยอมร�บอ!าน์าจ (วั�ฒน์ธิรรมน์�2ที่!าให�คำน์ไที่ยม�น์�สื�ยช่อบเซี�น์ไหวั�เพ��อจะได�ร�บการอ7ป็ถึ�มภิ�) โดยน์!าสื�น์คำ�าไป็เป็�น์เคำร��องบรรณาการแต�อาจไม�ได�อะไรกล�บคำ�น์มา (One-way) หร�อบางคำร�2งอาจได�องคำ�คำวัามร. �กล�บมา

ช่�วงช่มีสำารคด�ตอน์ที่�� 4 สื!าเภิาเร��มกางใบ คำน์จ�น์เสื��อผ�น์หมอน์ใบได�น์��งเร�อสื!าเภิาจากป็ระเที่ศัจ�น์ ผ�าน์น์!2าผ�าน์ที่ะเลน์าน์

น์�บเด�อน์ ต�องฟั6น์ฝ่9าอ7ป็สืรรคำต�างๆ เพ��อมาย�งป็ระเที่ศัสืยามตอน์ที่�� 5 บรรล7ถึ1งสื7โข้ที่�ยสืม�ย คำน์ไที่ยและคำน์จ�น์ม�คำวัามผ.กพ�น์ก�น์ที่างป็ระวั�ต�ศัาสืตร� เร��มจากพ�อคำ�าช่าวั

จ�น์เด�น์ที่างมาคำ�าข้ายใน์แถึบสื7วัรรณภิ.ม�ต�2งแต�ก�อน์สืม�ยสื7โข้ที่�ย สื7โข้ที่�ยเป็�น์ต�น์ก!าเน์�ดข้องศั�ลป็ะและคำวัามงาม โดยเฉพาะใน์สืม�ยพ�อข้7น์รามคำ!าแหงมหาราช่ ตรงก�บสืม�ยจ�กรพรรด�ก7บไลข้�าน์แห�งพระราช่วังศั�หยวัน์ข้องเผ�ามองโกล ก7บไลข้�าน์แผ�อ�ที่ธิ�พลมาย�งเอเช่�ยตะวั�น์ออกเฉ�ยงใต� สื!าหร�บกร7งสื7โข้ที่�ย จ�กรพรรด�ก7บไลข้�าน์ไม�ใช่�วั�ธิ�การร7กราน์ แต�จะสื�งที่.ตมาบ�งคำ�บให�สื�งเคำร��องบรรณาการไป็ให� พ�อข้7น์รามที่รงเล>งการไกลจ1งที่รงสื�งที่.ตไป็เจร�ญสื�มพ�น์ธิไมตร�ก�บจ�น์ การสืร�างคำวัามสื�มพ�น์ธิ�แบบร�ฐบรรณาการระหวั�างอาณาจ�กรสื7โข้ที่�ยและอาณาจ�กรจ�น์ ไม�ได�เอ�2อป็ระโยช่น์�เฉพาะที่างการเม�องและการคำ�าเที่�าน์�2น์ แต�ย�งม�การเก�2อก.ลก�น์ด�าน์ศั�ลป็วั�ฒน์ธิรรมอ�กด�วัย ภิ.ม�ป็6ญญาการผล�ตเคำร��องถึ�วัยจ�น์ได�เข้�ามาพร�อมก�บน์�กการ

3

Page 4: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ที่.ตและพ�อคำ�าวัาน์�ช่ สื�งต�อมาย�งช่�างฝ่Bม�อข้องสืยาม เม��อผสืมผสืาน์ลวัดลายอ�น์วั�จ�ตรแบบไที่ยจ1งออกมาเป็�น์เคำร��องสื�งคำโลก สื��อให�เห>น์จ�ตวั�ญญาณข้องจ�น์และไที่ยหลอมเป็�น์เน์�2อเด�ยวัก�น์

ตอน์ที่�� 6 เย��ยมย7คำอย7ธิยา เมล>ดพ�น์ธิ7�แห�งม�ตรภิาพจ�น์-ไที่ยที่��พ�อข้7น์รามคำ!าแหงที่รงหวั�าน์เอาไวั�ใน์สืม�ย

สื7โข้ที่�ย ได�ผล�ดอกออกผล แตกก��งก�าน์สืาข้าสื�บเน์��องต�อมาจน์ถึ1งสืม�ยอย7ธิยา พงศัาวัดารกล�าวัวั�า พระเจ�าอ.�ที่องที่รงสืร�างกร7งศัร�อย7ธิยาบน์ล7�มน์!2าเจ�าพระยา แล�วัเสืวัยราช่ย�เป็�น์พระเจ�าแผ�น์ด�น์พระองคำ�แรก ที่รงใช่�พระน์ามวั�าสืมเด>จพระรามาธิ�บด�ที่�� 1 ใน์เวัลาไล�เล��ยก�น์ ราช่วังศั�หยวัน์สื�2น์อ!าน์าจ จ�กรพรรด�หงหวั. �แห�งราช่วังศั�หม�งที่รงข้12น์คำรองราช่ย�แที่น์ จ�กรพรรด�หงหวั. �ที่รงสื�งคำณะที่.ตไป็ย�งด�น์แดน์ต�างๆ ใน์เอเช่�ยอาคำเน์ย�เพ��อแจ�งข้�าวัและที่วังบรรณาการ สืมเด>จพระบรมราช่าธิ�ราช่ที่�� 1 แห�งกร7งศัร�อย7ธิยาได�สื�งเคำร��องราช่บรรณาการไป็ถึวัายต�อจ�กรพรรด�จ�น์อย�างสืม!�าเสืมอและต�อเน์��อง ข้�าวัข้องล�วัน์เป็�น์สื��งหายาก ที่!าให�จ�กรพรรด�หงหวั. �ที่รงพอพระที่�ยมาก สืม�ยเจ�าน์คำรอ�น์ที่ร�ที่��สืน์�ที่สืน์มและคำ7�น์เคำยก�บราช่สื!าน์�กจ�น์เป็�น์อย�างด� คำร�2งที่��ที่รงสืถึาป็น์าตน์เองข้12น์เป็�น์สืมเด>จพระน์คำร�น์ที่ราธิ�ราช่ จ�กรพรรด�หงหวั. �ที่รงม�คำ!ากล�าวัมาถึ1งวั�าอาณาจ�กรอย7ธิยาเป็�น์อาณาจ�กรที่��พระองคำ�ที่รงคำ7�น์เคำยมากที่��สื7ด ป็6จจ�ยน์�2เองได�สื�งเสืร�มให�การคำ�าระหวั�างสืองอาณาจ�กรร7 �งเร�องเป็�น์อย�างมาก

สื�มพ�น์ธิภิาพไที่ย-จ�น์หย��งล1กด�งจะเห>น์ร�องรอยเก�าแก�ใน์สืถึาป็6ตยกรรมต�างๆ เช่�น์ พระเจ�าสืายน์!2าผ12งและพระน์างสืร�อยดอกหมาก พระน์างสืร�อยดอกหมากเป็�น์ธิ�ดาบ7ญธิรรมข้องพระเจ�ากร7งจ�น์ซี1�งถึ.กยกให�เป็�น์มเหสื�ข้องพระเจ�าสืายน์!2าผ12งเพ��อเช่��อมสื�มพ�น์ธิไมตร� หล�งพ�ธิ�อภิ�เษก พระเจ�าสืายน์!2าผ12งที่รงพาพระน์างกล�บกร7งศัร�อย7ธิยา พอมาถึ1ง พระองคำ�ที่รงป็ล�อยให�พระน์างคำอยอย.�บน์เร�อเพ��อจ�ดเตร�ยมต!าหน์�กให�เร�ยบร�อย แต�พระน์างสืร�อยดอกหมากเก�ดคำวัามน์�อยพระที่�ยที่��พระเจ�าสืายน์!2าผ12งไม�เสืด>จมาร�บ จ1งกล�2น์ใจตาย เป็�น์โศักน์าฏกรรมคำวัามร�กระหวั�างเจ�าหญ�งจากจ�น์และกษ�ตร�ย�ช่าวัไที่ย ที่��อย.�ใน์คำวัามที่รงจ!าข้องคำน์ไที่ยไม�ร. �ล�ม พระเจ�าสืายน์!2าผ12งโป็รดอ�ญเช่�ญพระศัพข้องเจ�าหญ�งสืร�อยดอกหมากไป็ที่!าพ�ธิ�ที่��แหลมบางกระจะ และที่รงสืถึาป็น์าพระอารามข้12น์ เร�ยกวั�าวั�ดพระน์างเช่�ญ ภิายหล�งเร�ยกข้าน์วั�าวั�ดพน์�ญเช่�ง

ตอน์ที่�� 7 ณ มหาราช่ธิาน์�ไที่ย

4

Page 5: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

กร7งศัร�อย7ธิยาเสื�ยกร7งให�พม�าเป็�น์คำร�2งแรก ต�องเป็�น์เม�องข้12น์ข้องพม�า 15

ป็B จน์กระที่��งสืมเด>จพระน์เรศัวัรที่รงกอบก.�เอกราช่ได� จากน์�2น์ พระองคำ�สืร�างคำวัามเป็�น์ป็Dกแผ�น์ให�กร7งศัร�อย7ธิยา วั�ธิ�หน์1�งคำ�อการสืร�างสื�มพ�น์ธิไมตร�อ�น์ด�ก�บอาณาจ�กรต�างๆ โดยเฉพาะก�บจ�น์ คำวัามสื�มพ�น์ธิ�ระหวั�างไที่ย-จ�น์ถึ.กฟัE2 น์ข้12น์มาอ�กคำร�2ง หล�งจากที่��สืยามตกเป็�น์เม�องข้12น์ข้องพม�า แม�จะเป็�น์ใน์ล�กษณะข้องร�ฐบรรณาการ แต�ก>แฝ่งผลป็ระโยช่น์�ที่างการคำ�าเป็�น์สื!าคำ�ญ เร�อที่��บรรที่7กเคำร��องราช่บรรณาการไป็ถึวัายองคำ�จ�กรพรรด� ได�บรรที่7กสื�น์คำ�าเพ��อน์!าไป็คำ�าข้ายที่��เม�องกวัางต7�งต�ดไป็ด�วัย สืม�ยสืมเด>จพระน์ารายมหาราช่ อย7ธิยาได�เป็�น์เม�องที่องข้องช่าวัจ�น์ที่�2งที่��เข้�ามาต�2งรกรากและพ�อคำ�าวัาน์�ช่ที่��เด�น์ที่างไป็มา น์อกจากน์�2 ได�เป็�น์ช่7มที่างการคำ�าที่างที่ะเลข้องพ�อคำ�าและน์�กเด�น์เร�อหลากหลายเช่�2อช่าต� ที่�2งจากตะวั�น์ตกและตะวั�น์ออก เพ��อให�อย7ธิยาเป็�น์ตลาดสื�น์คำ�าไป็สื.�จ�น์ ถึ�อเป็�น์ช่�วังที่��การคำ�าสื!าเภิาร7 �งเร�องถึ1งข้�ดสื7ด

สืม�ยอย7ธิยา เร��มม�ช่าวัจ�น์จ!าน์วัน์หน์1�งเข้�ามาต�2งรกรากใน์แผ�น์ด�น์สืยาม โดยเฉพาะแถึวัป็5อมเพช่รและแถึวัวั�ดพน์�ญเช่�ง ช่าวัจ�น์อพยพมามากข้12น์ใน์สืม�ยอย7ธิยาตอน์ป็ลาย เพราะพระมหากษ�ตร�ย�แห�งอย7ธิยาที่รงเป็Fดบ�าน์เม�องต�อน์ร�บช่าวัจ�น์ที่��เข้�ามาต�2งรกรากอย�างโอบอ�อม และให�เสืร�ใน์การป็ระกอบอาช่�พตามสืมคำวัร ช่าวัจ�น์ใน์สืม�ยน์�2น์ใช่�ช่�วั�ตใต�ร�มพระบรมโพธิ�สืมภิารข้องกษ�ตร�ย�สืยามอย�างร�มเย>น์ โดยอาศั�ยสืายน์!2าและผ�น์ด�น์บน์ล7�มน์!2าเจ�าพระยาหล�อเล�2ยงช่�วั�ต ด�งที่��น์�กเข้�ยน์จ�น์บ�น์ที่1กวั�า พลเม�องข้องสืยามต�อน์ร�บช่าวัจ�น์ด�วัยน์!2าใสืใจจร�ง มากกวั�าช่น์พ�2น์เม�องข้องป็ระเที่ศัอ��น์มากมายน์�ก ด�งน์�2น์ สืยามจ1งเป็�น์ป็ระเที่ศัที่��เป็�น์ม�ตรก�บจ�น์อย�างแที่�จร�ง

ตอน์ที่�� 8 แต�อGองแห�งกร7งธิน์บ7ร� ต!าน์าน์ช่าวัจ�น์อพยพใน์เม�องไที่ย ถึ.กเล�าข้าน์เป็�น์ต!าน์าน์กวั�า 200 ป็B จน์

กลายเป็�น์หน์�าป็ระวั�ต�ศัาสืตร�ช่าต�ไที่ย สืมเด>จพระเจ�าตากสื�น์มหาราช่ที่รงม�ช่าต�ก!าเน์�ดเป็�น์สืาม�ญช่น์ เช่�2อสืายไที่ย-จ�น์ ม�พระน์ามเด�มวั�าสื�น์ เป็�น์ล.กข้องน์ายไหฮอง ช่าวัจ�น์ข้�ามน์!2าข้�ามที่ะเลมาต�2งรกรากบน์แผ�น์ด�น์อย7ธิยา สืมเด>จพระเจ�าตากสื�น์เต�บโตบน์ล7�มแม�น์!2าเจ�าพระยา ที่รงเป็�น์เหม�อน์ต�วัแที่น์ข้องผ.�ที่��ม�สืายเล�อดช่าวัจ�น์ ที่��เต>มเป็B� ยมไป็ด�วัยจ�ตวั�ญญาณคำวัามเป็�น์ไที่ย ที่รงม�คำวัามสืามารถึด�าน์การป็กคำรองเป็�น์พ�เศัษ ที่รงที่!าคำ7ณให�แผ�น์ด�น์เป็�น์เน์�องๆ จน์ได�ร�บการแต�งต�2งให�เป็�น์เจ�าเม�องตาก

5

Page 6: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ตอน์ที่��พม�าเข้�ามาร7กราน์ ที่รงเล>งเห>น์วั�าอย7ธิยาจะต�องเสื�ยกร7ง จ1งพาที่หารช่าวัไที่ยจ�น์จ!าน์วัน์ 200 คำน์ต�ฝ่9าวังล�อมหน์�ไป็ต�2งคำ�ายที่��จ�น์ที่บ7ร� จากน์�2น์กร7งศัร�อย7ธิยาก>ถึ.กเผาจน์ราบ ที่��คำ�ายจ�น์ที่บ7ร� ได�ม�ช่าวัจ�น์จ!าน์วัน์มากเข้�ามาร�วัมใน์กองที่�พ อ�กที่�2งพ�อคำ�าสื!าเภิาและช่าวับ�าน์เช่�2อสืายจ�น์ใน์แถึบเม�องช่ายฝ่6� งตะวั�น์ออกได�ร�วัมสืมที่บด�าน์การเง�น์ เพ��อให�พระยาตากรวับรวัมพลและอาวั7ธิ กองที่�พอ�น์เข้�มแข้>งข้องพระยาตากบ7กที่วังเอาแผ�น์ด�น์คำ�น์และได�ร�บช่�ยช่น์ะที่��คำ�ายโพธิ�@สืามต�น์ พระยาตากได�ป็ราบดาภิ�เษกข้12น์เป็�น์กษ�ตร�ย�และที่รงสืถึาป็น์ากร7งธิน์บ7ร�เป็�น์ราช่ธิาน์�

ที่��ป็ระเที่ศัจ�น์ จ�กรพรรด�เฉ�ยน์หลงได�เร�ยกคำณะที่.ตข้องพระเจ�าตากสื�น์มหาราช่วั�าเจ�2งเจาหร�อแต�อGอง เน์��องจากพระองคำ�ที่รงถึ�อก!าเน์�ดจากตระก.ลแต� ม�เช่�2อสืายจ�น์แต�จ�Iวั ป็6จจ7บ�น์พระราช่วั�งเด�มข้องแต�อGองต�2งเง�ยบเหงาอย.�ร �มฝ่6� งอย7ธิยา แต�คำน์ไที่ยที่7กคำน์ไม�เคำยล�มวั�าพระองคำ�ที่รงเป็�น์วั�รบ7ร7ษไที่ยและย�งเป็�น์บรรพบ7ร7ษข้องช่าวัไที่ยเช่�2อสืายจ�น์ ที่7กคำร�2งที่��ช่าวัไที่ยระล1กถึ1งพระองคำ� ก>อาจหมายถึ1งการระล1กถึ1งม�ตรภิาพและคำวัามผ.กพ�น์อ�น์ยาวัน์าน์ระหวั�างสืองเช่�2อช่าต�ด�วัยเช่�น์ก�น์

ข้�อสื�งเกตที่��ได�ร�บ1. คำวัามสื�มพ�น์ธิ�ระหวั�างไที่ย-จ�น์ ใน์ล�กษณะข้องร�ฐบรรณาการ2. สืยามม�น์โยบายหาผ.�คำ7�มคำรอง เพ��อป็5องก�น์การร7กราน์ข้องตะวั�น์ตกสืม�ยสืมเด>จพระน์ารายณ�มหาราช่ ที่รงสื�งคำณะที่.ตไป็เจร�ญสื�มพ�น์ธิไมตร�ถึ1ง

ย7โรป็ ยอมร�บให�ต�างช่าต�หลากหลายเข้�ามาคำ�าข้าย ร�บข้7น์น์างต�างช่าต�เข้�ามาเป็�น์ที่��ป็ร1กษา เช่�น์ เจ�าพระยาวั�ช่ช่าเยน์ที่ร� และให�พ�อคำ�าหลายสื�ญช่าต�มาถึ�วังด7ลก�น์เอง เช่�น์ โป็รต7เกสื อาหร�บ ฮอล�น์ดา แสืดงให�เห>น์วั�าต�างช่าต�เข้�ามาม�สื�วัน์ที่!าให�การเม�องไที่ยเป็ล��ยน์แป็ลง เช่�น์ การย1ดอ!าน์าจ การป็ฏ�วั�ต� การร�ฐป็ระหาร ที่��เก�ดข้12น์ระหวั�างราช่วังศั� การที่��สืมเด>จพระน์ารายณ�ที่รงใช่�ข้7น์น์างต�างช่าต�มาก ได�ที่!าให�ข้7น์น์างช่าวัไที่ยไม�พอใจ หล�งสื�2น์พระช่น์ม�ได�เก�ดกระแสืช่าต�น์�ยมข้12น์และม�การข้�บไล�อ�ที่ธิ�พลข้องช่าวัต�างช่าต�ออกไป็

โบราณสืถึาน์ที่��ลพบ7ร�จะม�ที่!าเน์�ยบข้องพระยาวั�ช่ช่าเยน์ที่ร�ที่��ใหญ�โต ม�หม.�บ�าน์โป็รต7เกสื หม.�บ�าน์ญ��ป็79น์ บ�งบอกถึ1งอ�ที่ธิ�พลข้องต�างช่าต�และคำวัามม��งคำ��งร!�ารวัยจากการคำ�าใน์ย7คำน์�2น์ พระน์ารายณ�ที่รงพยายามย�ายเม�องหลวังจากอย7ธิยา

6

Page 7: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

มาลพบ7ร� ให�ช่าวัตะวั�น์ตกออกแบบพระราช่วั�ง ม�การวัางที่�อน์!2าป็ระป็าแบบตะวั�น์ตก แต�ย�งไม�สื!าเร>จเพราะถึ.กพระเพที่ราช่าย1ดอ!าน์าจเสื�ยก�อน์

3. ไที่ยเราพยายามสื�งเสืร�มการคำ�าเพ��อสืร�างคำวัามม��งคำ��งให�ก�บป็ระเที่ศั บางคำร�2งไป็ป็ะที่ะก�บผลป็ระโยช่น์�ข้องฮอล�น์ดาจน์ต�องด1งโป็รต7เกสืเข้�ามาถึ�วังด7ล

4. ผ.�หญ�งม�บที่บาที่สื!าคำ�ญใน์การสืร�างคำวัามสื�มพ�น์ธิ�ระหวั�างป็ระเที่ศั ผ�าน์การแต�งงาน์

5. พระเจ�าตากสื�น์มหาราช่ที่รงม�เช่�2อสืายจ�น์ พระองคำ�เป็ร�ยบเสืม�อน์ต�วัแที่น์คำวัามสื�มพ�น์ธิ�ระหวั�างไที่ย-จ�น์ ป็6จจ7บ�น์ คำวัามสื�มพ�น์ธิ�ระหวั�างไที่ย-จ�น์ย�งเหน์�ยวัแน์�น์ เช่�น์ สืมเด>จพระเที่พฯเสืด>จป็ระพาสืจ�น์หลายคำร�2ง

6. ไที่ยเป็�น์ศั.น์ย�กลางการคำ�า (Hubs) จากตะวั�น์ตกไป็ย�งจ�น์ 7. คำน์จ�น์คำ�าข้ายเก�ง ช่อบไป็อย.�ใน์ที่7กที่��ที่��แสืงแดดสื�องถึ1ง จ�กรพรรด�จ�น์

มองการณ�ไกลโดยสื�งข้7น์พลเข้�ามาอย.�ใน์แผ�น์ด�น์สืยาม เป็�น์คำน์ที่��คำ�าข้ายเก�งจน์คำ7มเศัรษฐก�จข้องสืยามและเข้�าป็กคำรองป็ระเที่ศั ป็6จจ7บ�น์ น์�กธิ7รก�จและน์�กการเม�องไที่ยล�วัน์เป็�น์คำน์จ�น์

ตอน์ที่�� 9 ร7 �งอร7ณที่��บางกอก หล�งจากพระน์คำรศัร�อย7ธิยาล�มสืลาย ได�เข้�าสื.�สืม�ยกร7งธิน์บ7ร� แต�หล�งจาก

สื�2น์สืม�ยข้องสืมเด>จพระเจ�าตากสื�น์มหาราช่ พระบาที่สืมเด>จพระพ7ที่ธิยอดฟั5าจ7ฬาโลกมหาราช่ที่รงป็ราบดาภิ�เษกข้12น์คำรองราช่ย�เป็�น์กษ�ตร�ย�แห�งสืยาม และที่รงเป็�น์พระป็ฐมบรมกษ�ตร�ย�แห�งราช่วังศั�จ�กร� พระองคำ�ที่รงย�ายราช่ธิาน์�จากกร7งธิน์บ7ร�มาย�งบางกอก และที่รงสืถึาป็น์ากร7งร�ตน์โกสื�น์ที่ร�ให�เป็�น์ราช่ธิาน์�แห�งใหม� ใน์แผ�น์ด�น์ต�น์ข้องกร7งร�ตน์โกสื�น์ที่ร� บ�าน์เม�องย�งไม�สืงบเพราะต�องที่!าสืงคำรามเพ��อรวับรวัมบ�าน์เม�องให�เป็�น์ป็Dกแผ�น์ การสืร�างเม�องใหม�และบ.รณะวั�ดวัาอารามล�วัน์เป็�น์ภิารก�จที่��ต�องใช่�เง�น์มาก ร�ช่กาลที่�� 1 ที่รงสื�งที่.ตไป็ย�งป็ระเที่ศัจ�น์เพ��อรายงาน์การเป็ล��ยน์แป็ลงราช่วังศั�และที่.ลข้อตราต�2ง ใน์ราช่โองการแต�งต�2งข้องราช่วังศั�จ�น์ได�ระบ7น์ามพระองคำ�วั�าเจ�2งห�วั คำวัามสื�มพ�น์ธิ�ระหวั�างไที่ย-จ�น์ที่��เคำยห�างหายไป็ ได�กล�บมาใกล�ช่�ดก�น์อ�กคำร�2ง

บางกอกเร��มกลายเป็�น์ศั.น์ย�กลางการคำ�าที่��สื!าคำ�ญ การคำ�าระหวั�างไที่ย-จ�น์ข้ยายต�วัอย�างราบร��น์ ที่!ารายได�ให�ป็ระเที่ศัมหาศัาล รายได�เหล�าน์�2น์คำ�อป็6จจ�ยที่��น์!ามาก�อร�างสืร�างเม�องจน์ราช่ธิาน์�แห�งใหม�กลายเป็�น์มหาน์คำรที่��งดงาม

ตอน์ที่�� 12 เจ�าสื�วัสื!าเภิา

7

Page 8: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

พระมหากษ�ตร�ย�ไที่ยที่��ที่รงม�บที่บาที่ด�าน์การคำ�าข้ายก�บต�างป็ระเที่ศั และที่รงด!าเน์�น์การผ.กสื�มพ�น์ธิ�ก�บช่าวัจ�น์อย�างใกล�ช่�ด คำ�อพระบาที่สืมเด>จพระน์��งเกล�าเจ�าอย.�ห�วั สืม�ยร�ตน์โกสื�น์ที่ร�ตอน์ต�น์เป็�น์ย7คำการฟัE2 น์ฟั.ช่าต�บ�าน์เม�อง รายจ�ายจ1งม�มากกวั�ารายร�บ แต�กร7งเที่พฯม�ช่�ยภิ.ม�ที่��ด� เอ�2อต�อการคำ�าข้ายและต�ดต�อก�บต�างป็ระเที่ศัเป็�น์อย�างย��ง เพราะอย.�ใกล�ที่ะเลและเป็�น์ป็ากแม�น์!2าใหญ�ที่��สืามารถึน์!าเร�อคำ�าข้ายเข้�าไป็จอดได�

ข้ณะที่��ร �ช่กาลที่�� 3 ที่รงด!ารงต!าแหน์�งเป็�น์พระเจ�าล.กยาเธิอกรมหม��น์เจษฎาบด�น์ที่ร� ก!าก�บราช่การกรมที่�าและกรมพระคำล�ง ที่รงเห>น์ช่�องที่างการที่!าก!าไรจ1งที่รงจ�ดสื!าเภิาข้องพระองคำ�เองไป็คำ�าข้ายก�บจ�น์ พระป็ร�ช่าสืามารถึด�าน์การคำ�าข้ายที่างเร�อสื!าเภิาข้องพระองคำ�เป็�น์ที่��ป็ระจ�กษ�ต�อข้�าราช่บร�พารและพระบรมวังศัาน์7วังศั� จน์พระบาที่สืมเด>จพระพ7ที่ธิเล�ศัหล�าน์ภิาล�ย พระราช่บ�ดาที่รงเร�ยกพระองคำ�วั�าเจ�าสื�วั

เม��อกรมหม��น์เจษฎาบด�น์ที่ร�เสืวัยราช่สืมบ�ต�เป็�น์พระบาที่สืมเด>จพระน์��งเกล�าเจ�าอย.�ห�วั ได�ม�การเป็ล��ยน์แป็ลงที่างการคำ�า โดยช่าต�ตะวั�น์ตกหล��งไหลเข้�ามาคำ�าข้ายก�บไที่ยมากข้12น์ พระองคำ�ที่รงด!าเน์�น์การคำ�าก�บช่าวัย7โรป็อย�างช่าญฉลาดหล�กแหลม แต�ไม�เคำยล�มวั�าคำ.�คำ�าที่��สื!าคำ�ญที่��สื7ดคำ�อจ�น์ ที่ร�พย�สื�น์ที่��ได�จากการคำ�าข้ายก�บจ�น์ถึ.กน์!ามาสืร�างบ�าน์แป็งเม�อง ใน์การก�อร�างสืร�างราช่ธิาน์�ใหม�ได�วั�าจ�างแรงงาน์ช่าวัจ�น์ที่��อพยพเข้�ามาเป็�น์จ!าน์วัน์มาก พระองคำ�ที่รงโป็รดป็ราน์งาน์ศั�ลป็ะจ�น์เป็�น์พ�เศัษและที่รงเป็�น์ผ.�ร �เร��มน์!าพาให�ศั�ลป็ะจ�น์ร7 �งเร�องเฟัE� องฟั.ใน์เม�องไที่ย จน์กลายเป็�น์ศั�ลป็ะพระราช่น์�ยมใน์ร�ช่กาล

กร7งร�ตน์โกสื�น์ที่ร�ใช่�เวัลาก�อร�างสืร�างมาถึ1ง 2 ร�ช่กาล ได�เสืร>จสื�2น์สืมบ.รณ�ใน์สืม�ยร�ช่กาลที่�� 3 ที่รงเป็�น์เป็ร�ยบเสืม�อน์ด�งน์าวัาที่��น์!าพาไพรฟั5าผ�าน์พ�น์คำล��น์ลมมรสื7ม และที่รงวังรากฐาน์ให�ราช่ธิาน์�กร7งร�ตน์โกสื�น์ที่ร�ได�ย�น์หย�ดยาวัน์าน์มาจน์ถึ1งป็6จจ7บ�น์

ตอน์ที่�� 13 ใต�ร�มพระบรมโพธิ�สืมภิาร สืม�ยพระบาที่สืมเด>จพระน์��งเกล�าเจ�าอย.�ห�วั ต�อเน์��องมาถึ1งสืม�ยพระบาที่

สืมเด>จพระจ7ลจอมเกล�าเจ�าอย.�ห�วั เป็�น์ช่�วังสืม�ยที่��ม�การเป็ล��ยน์แป็ลงใน์ที่7กด�าน์ เม��อช่าต�ตะวั�น์ตกก�าวัร7กล!2าเข้�ามาใน์ภิ.ม�ภิาคำเอเช่�ยพร�อมก�บล�ที่ธิ�ล�าอาณาน์�คำม สืยามก�บจ�น์ต�างได�ร�บผลกระที่บจากการข้ยายอ�ที่ธิ�พลข้องล�ที่ธิ�จ�กรวัรรด�น์�ยมข้องตะวั�น์ตก คำวัามสื�มพ�น์ธิ�ก�บสืองป็ระเที่ศัที่��ด!าเน์�น์มายาวัน์าน์จ1งเก�ดการ

8

Page 9: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

เป็ล��ยน์แป็ลง สืม�ยสืมเด>จพระจอมเกล�าเจ�าอย.�ห�วั สืยามก�บอาณาจ�กรจ�น์ย7ต�การสื�งเคำร��องราช่บรรณาการให�แก�ก�น์และก�น์ ถึ�อวั�าคำวัามสื�มพ�น์ธิ�ที่างการที่.ตและการคำ�าระบบบรรณาการได�สื�2น์สื7ดลง

พ.ศั.2398 ป็ระเที่ศัสืยามได�ลงน์ามใน์สืน์ธิ�สื�ญญาบาวัร��งก�บอ�งกฤษ เป็�น์สืน์ธิ�สื�ญญาที่��ผล�กด�น์ให�สืยามเข้�าสื.�ย7คำสืม�ยใหม� การคำ�าใน์ป็ระเที่ศัและระหวั�างป็ระเที่ศัข้ยายต�วัออกไป็อย�างกวั�างข้วัาง จากที่��เคำยผล�ตแบบพอม�พอก�น์ เป็�น์ผล�ตเพ��อการสื�งออก คำน์จ�น์สื�วัน์หน์1�งเข้�าสื.�ภิาคำการผล�ตและเป็�น์คำน์กลางรวับรวัมสื�น์คำ�า อ�กสื�วัน์หน์1�งเข้�าสื.�ภิาคำการคำ�าสืม�ยใหม� สืม�ยร�ช่กาลที่�� 5 เป็�น์ต�น์มา ม�การข้ยายบ�าน์เม�องและเร�งพ�ฒน์าป็ระเที่ศัให�ม�คำวัามงดงามที่�น์สืม�ยที่�ดเที่�ยบก�บช่าต�ตะวั�น์ตก กล7�มช่าวัจ�น์แผ�น์ด�น์ใหญ�ได�ม7�งหน์�าเข้�ามาแสืวังโช่คำและข้ายแรงงาน์ใน์แผ�น์ด�น์สืยามอย�างต�อเน์��องอ�กระลอกใหญ� ร�ช่กาลที่�� 5 ที่รงสืน์�บสืน์7น์ให�ช่าวัจ�น์เข้�ามาอย.�ใต�ร�มพระบรมโพธิ�สืมภิารเพ��อป็ระโยช่น์�ใน์การพ�ฒน์าป็ระเที่ศั และช่�วัยใน์การก�อสืร�างต�างๆ

แม�คำวัามสื�มพ�น์ธิ�ระหวั�างป็ระเที่ศัจะวั�างเวั�น์ไป็เป็�น์เวัลา 100 ป็B แต�ช่าวัจ�น์ใน์สืยามช่�วังเวัลาน์�2น์ กล�บคำ�อยๆฝ่6งรากต�วัเองลงไป็ใน์ล7�มน์!2าเจ�าพระยาและใช่�ช่�วั�ตอย.�ร �วัมก�บคำน์ไที่ยอย�างสื�น์ต�สื7ข้ ภิายใต�ร�มพระบรมโพธิ�สืมภิารข้องกษ�ตร�ย�ไที่ย

ข้�อสื�งเกตที่��ได�1. เก�ดการเป็ล��ยน์แป็ลงใน์เศัรษฐก�จการคำ�าไที่ย โดยไที่ยเราได�ย7ต�คำวัาม

สื�มพ�น์ธิ�ที่างการคำ�าแบบบรรณาการ เข้�าสื.�การคำ�าข้ายเพ��อน์!ารายได�มาสืร�างบ�าน์แป็งเม�อง

2. พระมหากษ�ตร�ย�ที่รงผ.กข้าดด�าน์การคำล�งที่�2งหมด3. การคำ�าข้ายระหวั�างป็ระเที่ศั เป็�น์การคำ�าแบบร�ฐต�อร�ฐ4. จ�กรวัรรด�น์�ยมเข้�ามาใน์สืม�ยร�ช่กาลที่�� 4 ซี1�งป็ระเที่ศัอ��น์ใน์เอเช่�ยต�างอย.�

ใน์บร�บที่เด�ยวัก�น์ คำ�อต�องที่!าสืน์ธิ�สื�ญญาเป็Fดการคำ�าเสืร�ก�บตะวั�น์ตก ญ��ป็79น์ต�อต�าน์มากสืะที่�อน์จากภิาพยน์ตร�เร��องเดอะลาสืซีาม.ไร และจ�น์เก�ดสืงคำรามฝ่F� น์ข้12น์

5. สืน์ธิ�สื�ญญาบาวัร��งสื�งผลต�อการเป็ล��ยน์แป็ลงที่างการเม�อง การบร�หารจ�ดการและเศัรษฐก�จ ม�ระบบ 100 ช่�ก 3 สืม�ยก�อน์การคำ�าผ.กข้าดโดยพระคำล�ง แต�ต�องเก>บได�แคำ� 3 เพราะตะวั�น์ตกต�องการให�เป็Fดเสืร�

9

Page 10: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

6. ไที่ยผล�ตข้�าวัเป็�น์สื�น์คำ�าสื�งออกที่��สื!าคำ�ญ ที่�2งๆที่��ไที่ยเราป็ล.กพ�ช่ช่น์�ดอ��น์ได�ด�ไม�แพ�ก�น์ แต�เพราะข้�าวัเป็�น์สื�น์คำ�าย7ที่ธิป็6จจ�ยและคำน์ไที่ยม�คำวัามช่!าน์าญ ช่าต�ตะวั�น์ตกจ1งไม�อยากเข้�ามาเก��ยวัข้�อง ที่!าให�ไที่ยเราสืามารถึเก>บภิาษ�ได�เต>มเม>ดเต>มหน์�วัย

7. เก�ดการรวัมศั.น์ย�อ!าน์าจใน์สืม�ยร�ช่กาลที่�� 5 ลดคำวัามสื!าคำ�ญข้องห�วัเม�องต�างๆ เพราะไที่ยถึ.กล�ดรอน์ที่างเศัรษฐก�จ ไม�สืามารถึเก>บภิาษ�ได�เต>มเม>ดเต>มหน์�วัย จ1งต�องด1งภิาษ�จากที่�องถึ��น์ข้12น์มาใช่�

8. สืม�ยร�ช่กาลที่�� 5 ม�การเคำล��อน์ย�ายแรงงาน์ โดยคำน์จ�น์เข้�ามาเป็�น์แรงงาน์ก�อสืร�าง เพาะป็ล.กและเป็�น์พ�อคำ�าคำน์กลาง ข้ณะที่��คำน์ไที่ยเป็�น์ข้7น์น์างและสื�วัน์ใหญ�เป็�น์แรงงาน์ที่าสื สื�งผลที่!าให�คำน์จ�น์ม�คำวัามช่!าน์าญใน์การร�บเหมาก�อสืร�าง ซี1�งน์โยบายแบบน์�2เป็�น์สื�วัน์หน์1�งที่��ที่!าให�คำน์ไที่ยไม�ม�โอกาสืได�ฝ่Dกฝ่น์วั�ช่าช่�พ เช่��ยวัช่าญเฉพาะการที่!าน์าและการพน์�น์ คำน์ญ��ป็79น์จะม�ที่�กษะด�าน์เอ>น์จ�เน์�ยร��งมาก เป็Fดป็ระเที่ศัใน์เวัลาไล�เล��ยก�บไที่ยแต�ป็ระเที่ศัพ�ฒน์าไป็มาก ข้ณะที่��ไที่ยม�วัแต�ที่ะเลาะก�น์วั�าจะม�หวัยออน์ไลน์�หร�อไม�

ช่�วงช่มีสำาระคด� (ต่�อ)

ตอน์ที่�� 14 ก�อร�างสืร�างต�วั คำน์เราเก�ดมาไม�เที่�าเที่�ยมก�น์ บางคำน์เก�ดมาบน์แผ�น์ด�น์ที่��ร �มเย>น์ พร��ง

พร�อมด�วัยที่ร�พย�สืมบ�ต� ข้ณะที่��บางคำน์อพยพมาจากด�น์แดน์ที่��แร�น์แคำ�น์ ม�เพ�ยงเสื��อผ�น์หมอน์ใบ แต�คำน์เหล�าน์�2ไม�ได�ย�อที่�อต�อโช่คำช่ะตา แม�ไม�ม�วั�ช่าคำวัามร. � ข้าดที่7น์ที่ร�พย� ไม�ม�ที่��พ!าน์�ก แต�ช่าวัจ�น์ก�อร�างสืร�างต�วัอย�างไม�ย�อที่�อด�วัยการใช่�แรงกาย บางคำน์ร�บจ�างเป็�น์เจ?กลากรถึ บางคำน์ร�บจ�างข้น์สื��งป็ฏ�ก.ลและเป็ล��ยน์ถึ�งใน์สื�วัมสืาธิารณะ พ�อคำ�าจ�น์บางคำน์ที่��ร. �จ�กเสื�น์ที่างคำมน์าคำม ได�เป็ล��ยน์ต�วัเองเป็�น์พ�อคำ�าเร�ข้ายสื��งข้องอ7ป็โภิคำบร�โภิคำให�ก�บคำน์ที่��อย.�ห�างไกล เจ�าน์ายและข้7น์น์างไที่ยได�วั�าจ�างช่าวัจ�น์ที่!าการคำ�าแที่น์ตน์เพราะเป็�น์ผ.�ช่!าน์าญด�าน์การคำ�า หาก!าไรได�มากและร. �จ�กอ�อน์น์�อมถึ�อมตน์ ช่าวัจ�น์ที่��ข้ย�น์ข้�น์แข้>งและร. �จ�กอดออม ได�เจร�ญเต�บโตข้12น์มาอย�างม��น์คำง

ตอน์ที่�� 15 วัาณ�ช่แห�งเวัน์�ช่ตะวั�น์ออก กร7งเที่พฯใน์อด�ตเต>มไป็ด�วัยล!าคำลองสืายเล>กสืายน์�อย ที่��แตกสืาข้าจาก

แม�น์!2าสืายใหญ� การคำมน์าคำมสื�วัน์ใหญ�จ1งใช่�ที่างเร�อ ที่!าให�กร7งเที่พฯ ได�ร�บข้น์าน์น์ามวั�าเวัน์�ช่แห�งตะวั�น์ออก ด�น์แดน์แห�งน์�2ย�งเป็�น์แผ�น์ด�น์ที่องข้องช่าวัจ�น์ที่��เข้�า

10

Page 11: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

มาต�2งรกรากต�2งแต�สืม�ยร�ตน์โกสื�น์ที่ร�ตอน์ต�น์ ช่าวัจ�น์สื�วัน์ใหญ�สืร�างฐาน์ะมาจากการคำ�าร�มแม�น์!2า บางคำน์รวัยข้12น์จากการเป็�น์เจ�าภิาษ�อากร ต�างต�2งบ�าน์เร�ยงก�น์ตามสืายน์!2าเจ�าพระเยา

หล�งการลงน์ามใน์สืน์ธิ�สื�ญญาบาวัร��ง ใน์สืม�ยร�ช่กาลที่�� 4 และหล�งการป็ฏ�ร.ป็บ�าน์เม�องใน์สืม�ยร�ช่กาลที่�� 5 บ�าน์เม�องเร��มเป็ล��ยน์แป็ลงไป็จากอด�ต การก�าวัสื.�คำวัามเป็�น์อารยะป็ระเที่ศั น์!ามาซี1�งถึน์น์สืายใหม�และต1กแถึวัแบบตะวั�น์ตก ผ.�อาศั�ยใน์ต1กแถึวัสื�วัน์ใหญ�เป็�น์คำน์จ�น์ ซี1�งคำน์จ�น์ใช่�ต1กแถึวัเหล�าน์�2เป็�น์สืถึาน์ที่��ป็ระกอบการคำ�าข้าย ที่!าให�คำวัามเจร�ญแผ�กวั�างออกไป็

หล�งสืงคำรามโลกคำร�2งที่�� 2 พ�อคำ�าและน์�กธิ7รก�จเช่�2อสืายจ�น์ ม�สื�วัน์น์!าพาให�ป็ระเที่ศัไที่ยก�าวัเข้�าสื.�ระบบอ7ตสืาหกรรม อ�น์เป็�น์ฐาน์รากที่��สื!าคำ�ญข้องเศัรษฐก�จไที่ยสื�บมา กระแสืแห�งคำวัามเจร�ญและคำล��น์แห�งวั�ที่ยาการถึาโถึมเข้�าสื.�ป็ระเที่ศัไที่ยอย�างร7น์แรงและรวัดเร>วั ข้ณะที่��แม�น์!2าเจ�าพระยาย�งคำงไหลเอ��อยเหม�อน์เด�ม ภิาษ�ตจ�น์บที่หน์1�งกล�าวัวั�าแม�น์!2าไหลลงสื.�ที่��ต!�า แต�คำน์ที่ะยาน์ข้12น์สื.�ที่��สื.ง การย1ดม��น์ใน์คำต�ข้�อน์�2เป็�น์พล�งผล�กด�น์ให�คำน์จ�น์ที่��อย.�ใน์เม�องไที่ย ม7�งม��น์ฟั6น์ฝ่9าอ7ป็สืรรคำน์�บป็ระการ และที่ะยาน์ข้12น์สื.�จ7ดสื.งสื7ดใน์ช่�วั�ต

ตอน์ที่�� 16 โพยก?วัน์ สืายใจสืายสื�มพ�น์ธิ� หล�งสืน์ธิ�สื�ญญาเบอร�น์�� เศัรษฐก�จข้องไที่ยข้ยายต�วัตามกระแสืตะวั�น์ตก

คำวัามต�องการแรงงาน์เพ��อเพ��มผลผล�ตม�มากข้12น์ ช่าวัจ�น์ที่��มาข้ายแรงงาน์จ1งสืามารถึสื�งเง�น์กล�บไป็จ7น์เจ�อคำรอบคำร�วัได�เป็�น์จ!าน์วัน์มาก สืม�ยพระบาที่สืมเด>จพระน์��งเกล�าเจ�าอย.�ห�วั ระบบธิน์าคำารและการไป็รษณ�ย�ย�งไม�เต�บโต การฝ่ากเง�น์สื�งกล�บไป็พร�อมก�บเร�อสื�น์คำ�าคำ�อวั�ถึ�ที่างที่��สืะดวักที่��สื7ด ช่�วังแรกผ.�ร �บฝ่ากคำ�อคำหบด�ผ.�น์�บหน์�าถึ�อตา หร�อไม�ก>ช่าวัจ�น์ที่��ม�กคำ7�น์ก�น์ เง�น์จากหยาดเหง��อแรงกายและจดหมายที่��เล�าสืารที่7กข้�สื7ข้ด�บและคำวัามเป็�น์อย.�ข้องตน์ เป็�น์สืายสื�มพ�น์ธิ�ที่��ถึ�กที่อข้�ามแผ�น์ด�น์หน์1�งสื.�แผ�น์ด�น์หน์1�ง

เม��อช่าวัจ�น์สื�งเง�น์กล�บป็ระเที่ศัมากข้12น์ จ1งก�อให�เก�ดร�าน์คำ�าที่��ร �บเป็�น์ต�วัแที่น์สื�งเง�น์ เร�ยกวั�าโพยก?วัน์ โพยก?วัน์หาก!าไรจากการเป็�น์น์ายหน์�าสื�งเง�น์และจดหมายระหวั�างเม�องจ�น์และเม�องไที่ย รวัมที่�2งร�บจ�างเข้�ยน์และอ�าน์จดหมาย ผลเสื�ยต�อไที่ยคำ�อเง�น์ที่องร��วัไหลออกน์อกป็ระเที่ศัไป็เป็�น์จ!าน์วัน์มาก ธิ7รก�จโพยก?วัน์ด!าเน์�น์อย�างต�อเน์��องต�2งแต�สืม�ยร�ช่กาลที่�� 5 มาจน์ถึ1งม�การเป็ล��ยน์แป็ลงการป็กคำรอง ที่างราช่การไที่ยเล>งเห>น์ผลกระที่บต�อเศัรษฐก�จโดยรวัม จ1งเสืน์อ

11

Page 12: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

มาตรการต�างๆ มาคำวับคำ7มที่7กย7คำที่7กสืม�ย ธิ7รก�จโพยก?วัน์ที่��เคำยที่!าอย�างเสืร�ใน์ระยะเร��มแรก จ1งต�องล�กลอบที่!าก�น์มากข้12น์ โพยก?วัน์หลายแห�งถึ.กป็Fดหร�อเล�กก�จการ การสื�งเง�น์ไป็เม�องจ�น์ถึ.กแที่น์ที่��ด�วัยการฝ่ากเง�น์ใน์ร.ป็แบบที่��ที่�น์สืม�ยและเป็�น์ระบบ เม��อระบบธิน์าคำารพ�ฒน์ามากข้12น์ ธิ7รก�จโพยก?วัน์จ1งกลายเป็�น์เพ�ยงป็ระวั�ต�ศัาสืตร�หน์�าหน์1�ง ที่��เคำยบอกเล�าถึ1งเร��องราวัคำวัามร�กและคำวัามห�วังใยใน์แผ�น์ด�น์ถึ��น์เก�ดข้องช่น์ช่าวัจ�น์บน์ผ�น์แผ�น์ด�น์ไที่ย

ข้�อสื�งเกตที่��ได�1. การเคำล��อน์ย�ายเง�น์ที่7น์ เก�ดข้12น์ใน์สืม�ยร�ช่กาลที่�� 3 เข้�มข้�น์ใน์สืม�ยร�ช่กาล

ที่�� 5 จน์ถึ1งการเป็ล��ยน์แป็ลงการป็กคำรองใน์ป็Bพ.ศั.2475 รายได�จากการคำ�าใน์สืม�ยร�ช่กาลที่�� 3 น์!ามาสืร�างวั�ดวัาอารามและราช่วั�ง โดยที่��สื�วัน์หน์1�งไหลออกน์อกป็ระเที่ศั ถึ�อเป็�น์คำวัามล�าช่�าข้องไที่ยเม��อเที่�ยบก�บป็ระเที่ศัอ��น์

2. การวัางรากฐาน์ข้องอ7ตสืาหกรรม โดยเร��มต�น์ข้องอ7ตสืาหกรรมได�อาศั�ยแรงงาน์ช่าวัจ�น์

3. ระบบธิน์าคำารถึ.กพ�ฒน์าข้12น์4. เจ�าภิาษ�อากรคำ7มด�าน์การคำ�า การเง�น์และการอ7ตสืาหกรรม 5. เจ�าน์าย/ข้7น์น์างช่าวัไที่ยวั�าจ�างช่าวัจ�น์คำ�าข้ายแที่น์ เพราะเช่��อวั�าเจ�า

น์าย/ข้7น์น์างไม�คำวัรคำ�าข้ายเอง6. ธิ7รก�จการคำ�าฝ่F� น์เฟัE� องฟั. เป็�น์สื��งถึ.กกฎหมาย ถึ.กยกเล�กใน์สืม�ยจอมพล

สืฤษด�@7. เศัรษฐก�จไที่ยเร��มจากคำน์จ�น์ โดยที่��คำน์ไที่ยไม�ได�เร�ยน์ร. �เลย อาจเป็�น์

เพราะน์โยบายข้องไที่ย จ1งที่!าให�คำน์ไที่ยข้าดองคำ�คำวัามร. �ด�าน์การคำ�าข้าย อาช่�พสืงวัน์ข้องคำน์ไที่ยคำ�อ ต�ดผม ข้�บสืามล�อ เผาถึ�าน์ และที่!าน์า

8. ไที่ยม�น์โยบายแบบเป็Fด โดยสืน์ธิ�สื�ญญาเบอร�น์��และการใช่�แรงงาน์ต�างช่าต�

การพั�ฒนาและการค$า (Development and Trade)

สืม�ยร�ฐบาลจอมพล ป็. พ�บ.ลสืงคำราม เป็�น์ย7คำข้องช่าต�น์�ยมที่างเศัรษฐก�จ แม�จะร�บวั�ฒน์ธิรรมจากตะวั�น์ตกเข้�ามาก>ตาม เช่�น์ การสืวัมหมวัก การเล�กก�น์หมาก โดยม�การสื�งเสืร�มให�จ�ดต�2งร�ฐวั�สืาหก�จ เพ��อลดบที่บาที่ข้องช่าวัจ�น์เป็�น์หล�ก ถึ�อเป็�น์จ7ดเร��มต�น์ข้องร�ฐผ.�ป็ระกอบการ และการที่!ามาหาก�น์ระหวั�างราช่การและ

12

Page 13: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

น์�กธิ7รก�จ เป็�น์การที่วังคำ�น์ก�จการที่��อย.�ใน์ม�อข้องต�างช่าต�กล�บคำ�น์มา เช่�น์ ร�ฐวั�สืาหก�จไที่ยคำ�าข้ายสื�น์คำ�าป็ระเภิที่เหล�า ยาสื.บ

เน์��องจากไที่ยม�ร�ฐวั�สืาหก�จมาก สืหร�ฐอเมร�กาจ1งเข้�ามาม�บที่บาที่กดด�น์ให�ม�การตราพระราช่บ�ญญ�ต�สื�งเสืร�มอ7ตสืาหกรรมและสื�งเสืร�มการลงที่7น์เอกช่น์ใน์ป็Bคำ.ศั.1954 (พ.ศั.2497) ไที่ยเราจ1งห�น์มาให�คำวัามสื!าคำ�ญก�บผ.�ป็ระกอบการอ�กคำร�2ง ช่�วังน์�2 เศัรษฐก�จไที่ยย�งข้12น์อย.�ก�บภิาคำเกษตรกรรม

ย7คำร�ฐบาลจอมพลสืฤษด�@ ธิน์ะร�ช่ต� ม�การเป็ล��ยน์แป็ลงใน์ย7ที่ธิศัาสืตร�การพ�ฒน์า ช่�วังน์�2สืหร�ฐอเมร�กาเข้�ามาม�บที่บาที่ใน์ภิ.ม�ภิาคำ การร�ฐป็ระหารข้องจอมพลสืฤษด�@ม�เบ�2องหล�งจากการที่��สืหร�ฐฯต�องการเห>น์การเป็ล��ยน์แป็ลงเก�ดข้12น์ใน์สื�งคำมไที่ย ย7คำน์�2เร��มเก�ดการต�อต�าน์คำอมม�วัน์�สืต� ธิน์าคำารโลกจ1งเข้�ามาม�บที่บาที่ใน์การวัางแผน์ด�าน์เศัรษฐก�จการคำ�าข้องไที่ย โดยม�การจ�ดต�2งสืภิาพ�ฒน์�และสื!าน์�กงาน์สื�งเสืร�มการลงที่7น์ (BOI)

ป็ระเที่ศัไที่ยได�ก!าหน์ดแผน์พ�ฒน์าเศัรษฐก�จข้12น์เป็�น์คำร�2งแรกใน์ป็Bพ.ศั.2504 แผน์พ�ฒน์าฯ 3 ฉบ�บแรกเน์�น์การผล�ตเพ��อที่ดแที่น์การน์!าเข้�าและเน์�น์สืร�างโคำรงสืร�างพ�2น์ฐาน์ ม�สืโลแกน์วั�า น์!2าไหล ไฟัสืวั�าง ที่างด� ม�งาน์ที่!า เพ��อป็.พ�2น์ฐาน์ให�การอ7ตสืาหกรรม

แผนพั�ฒนาฉบ�บท�0 4 (ค.ศ.1977-1981)

ป็ระเที่ศัไที่ยเร��มป็ร�บเป็ล��ยน์โคำรงสืร�างที่างการคำ�า จากผล�ตเพ��อบร�โภิคำภิายใน์ มาเป็�น์การผล�ตเพ��อการสื�งออก เพ��อแก�ไข้ป็6ญหาการข้าดด7ลการคำ�า และภิาระหน์�2สื�น์ที่��สื�บเน์��องจากน์โยบายที่ดแที่น์การน์!าเข้�า โดยย�งคำงเน์�น์พ�ฒน์าไป็ที่��ภิาคำร�ฐและภิาคำเอกช่น์ โดยการออกกฎหมายและก!าหน์ดน์โยบายเพ��อสื�งเสืร�ม สืน์�บสืน์7น์และคำ7�มคำรองภิาคำธิ7รก�จเอกช่น์ ใน์การผล�ตเช่�งอ7ตสืาหกรรมและการคำ�า

ช่�วังน์�2เก�ดวั�กฤต�พล�งงาน์ น์!2าม�น์ข้12น์ราคำาม�ผลช่�ดเจน์ใน์สืม�ยร�ฐบาลพล.อ.เป็รม ไที่ยเร��มเป็ล��ยน์แผน์โดยเน์�น์การสื�งออกมากข้12น์ ม�การจ�ดต�2งองคำ�กรคำวัามร�วัมม�อระหวั�างภิาคำร�ฐและเอกช่น์ เพ��อด1งเอกช่น์กล�บเข้�ามาอ�กคำร�2ง

การเปล�0ยนแปลงโครงสำร$างไปสำ'�การสำ�งออกคำ.ศั.1950-1960 สื�น์คำ�าสื�งออกสื!าคำ�ญคำ�อ ข้�าวั ด�บ7ก ยางพาราและไม�สื�กที่ศัวัรรษ 1970 ม.ลคำ�าการสื�งออกคำ�ดเป็�น์ 27,000 ล�าน์ดอลลาร� อ�ตรา

การเต�บโตสื.ง 30% ต�อป็B และช่�วังหล�งข้องที่ศัวัรรษ 1970 สื.งข้12น์ 16.35%

13

Page 14: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ที่ศัวัรรษ 1980 การสื�งออกข้องไที่ยลดต!�าลงเน์��องจากราคำาน์!2าม�น์ที่��พ7 �งสื.งข้12น์ ไที่ยจ1งใช่�น์โยบายสื�งเสืร�มการที่�องเที่��ยวั (Tourism Policy) เพ��อด1งเง�น์ตราเข้�าป็ระเที่ศั สื��งแรกที่��ข้ายคำ�อผ.�หญ�ง ช่�วังแรกไที่ยม�ผ.�หญ�งข้ายบร�การมากซี1�งเป็�น์ภิาพลบต�อป็ระเที่ศั หล�งจากที่��ถึ.กต!าหน์�มาก ไที่ยเราจ1งห�น์มาเน์�น์การที่�องเที่��ยวัเช่�งวั�ฒน์ธิรรมมากข้12น์ โดยลงไป็ถึ1งระด�บที่�องถึ��น์ เช่�น์ สื7โข้ที่�ยม�จ7ดข้ายคำ�อโบราณสืถึาน์ซี1�งเป็�น์เม�องมรดกโลก ผ�าที่อต�น์จก เคำร��องช่ามสื�งคำโลก งาน์ลอยกระที่ง และกGวัยเต�Iยวัสื7โข้ที่�ย

วั�กฤต�การณ�น์!2าม�น์ สื�งผลที่!าให�ข้�าราช่การไที่ยไม�ได�ข้12น์เง�น์เด�อน์ ไที่ยจ1งต�2ง BOI ข้12น์มาเพ��อเป็Fดร�บการลงที่7น์ใน์ป็ระเที่ศั คำ.ศั.1986 ม�การเป็Fดร�บการลงที่7น์จากญ��ป็79น์เพ��มข้12น์กวั�า 20 เที่�า ที่!าให�ไที่ยกล�บไป็เป็�น์ Production House อ�กคำร�2ง

การเป็ล��ยน์แป็ลงโคำรงสืร�างไป็สื.�กรสื�งออก จากภิาคำเกษตรสื.�ภิาคำอ7ตสืาหกรรม สื�ดสื�วัน์การสื�งออกเป็�น์สื�วัน์สื!าคำ�ญที่างเศัรษฐก�จ โดยม�สืถึ�ต�ด�งน์�2

คำ.ศั.1987 ม.ลคำ�าการสื�งออกพ7 �งสื.งถึ1ง 28.5%

คำ.ศั.1988 ม.ลคำ�าการสื�งออกสื.งถึ1ง 34.67%

คำ.ศั.2010 การสื�งออกสื�น์คำ�าเกษตร (อาหาร) กล�บมาม�คำวัามสื!าคำ�ญอ�กคำร�2ง โดยไที่ยถึ.กจ�ดอ�น์ด�บอย.�ใน์ต!าแหน์�งที่�� 12 ข้องโลก ม�สื�ดสื�วัน์ 2.59% ใน์ตลาด

อ7ตสืาหกรรมข้องไที่ยเร��มต�น์ที่��ภิาคำกลาง สื�น์คำ�าอ7ตสืาหกรรมป็ระเภิที่แรกคำ�อสื��งที่อ ตระก.ลที่��ม�บที่บาที่สื!าคำ�ญที่างเศัรษฐก�จ โดยเฉพาะสื��งที่อคำ�อ ตระก.ลอด�เรกสืาร

แนวค"ด ทฤษฎี� และนโยบายการค$าต่�างประเทศน์โยบายการคำ�า น์โยบายเศัรษฐก�จ และน์โยบายอ7ตสืาหกรรม ม�คำวัามแตก

ต�างก�น์ แต�ม�เน์�2อหาเก��ยวัข้�องสื�มพ�น์ธิ�และสื�งผลกระที่บต�อก�น์-น์โยบายเศัรษฐก�จม�ล�กษณะเป็�น์มหภิาคำ คำรอบคำล7มป็ระเด>น์กวั�าง -น์โยบายอ7ตสืาหกรรมและน์โยบายการคำ�าจะเก��ยวัข้�องและม7�งใน์สื�วัน์รอง

ข้องเศัรษฐก�จ-น์โยบายการเง�น์ การคำล�ง และน์โยบายการคำ�านโยบายอ&ต่สำาหกรรมี เก��ยวัข้�องก�บป็ระเด>น์ต�อไป็น์�2-การให�การอ7ดหน์7น์ด�าน์ R&D

14

Page 15: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

-การอ7ดหน์7น์โดยใช่�ภิาษ�-การให�สื�ที่ธิ�พ�เศัษด�าน์การก.�ย�ม เช่�น์ กองที่7น์ก.�ย�มเพ��อการศั1กษา-การจ�ดสืรรเคำรด�ตต�อภิาคำอ7ตสืาหกรรมนโยบายการค$า น์โยบายการคำ�า คำ�อการที่��ร �ฐเข้�าแที่รกแซีง หร�อก!าหน์ดวั�าจะสื�งเสืร�ม หร�อไม�

สื�งเสืร�มการคำ�าระหวั�างป็ระเที่ศั เช่�น์ อ�งกฤษเข้�ามาผล�กด�น์ผ�าน์สืน์ธิ�สื�ญญาบาวัร��ง ให�ม�การไหลเที่สื�น์คำ�าโดยเก>บภิาษ�น์�อยที่��สื7ด น์โยบายการคำ�าจะเก��ยวัข้�องก�บป็ระเด>น์ต�อไป็น์�2

-การก!าหน์ดอ�ตราภิาษ� (Tariffs) เช่�น์ Vat ภิาษ�เง�น์ได� ภิาษ�สืรรพสืาม�ต-การจ!าก�ดป็ร�มาณสื�น์คำ�า (การก!าหน์ดโคำวัตา)-การต�2งก!าแพงที่��ม�ใช่�ภิาษ� (Non-tariffs) เป็�น์การสืก�ดก�2น์ที่��ไม�ใช่�ภิาษ�ความีเก�0ยวพั�นระหว�างการเง"นและการค$า-วั�กฤต�ป็B 2540 มาจากการเง�น์ ผ.�บร�หารต�องเป็�น์คำน์ที่��ม�คำวัามเช่��ยวัช่าญ

แต�วั�กฤต�ใน์ไที่ยเก�ดจากการข้าดผ.�เช่��ยวัช่าญ -คำ�าเง�น์บาที่ข้12น์ลง คำ�าเง�น์ข้12น์สื�งผลด�ต�อผ.�น์!าเข้�า แต�หากลงจะสื�งผลเสื�ยต�อ

ผ.�สื�งออก-อ�ตราดอกเบ�2ย วั�กฤต�ป็B 2540 เก�ดจากคำวัามต�างข้องอ�ตราดอกเบ�2ย

ดอกเบ�2ยภิายใน์สื.งถึ1งร�อยละ 15 เง�น์ต�างช่าต�จ1งไหลเข้�ามา ที่!าให�เง�น์บาที่แข้>งต�วั ผ.�เด�อดร�อน์คำ�อผ.�ที่��ก.�เง�น์ไป็เล�น์ห7�น์

-อเมร�กาป็ระสืบวั�กฤต�แฮมเบอร�เกอร� วั�ธิ�แก�ป็6ญหาข้องอเมร�กาสื�งผลกระที่บต�อที่��วัโลกและต�อไที่ย คำ�อการพ�มพ�ธิน์บ�ตรออกมาโดยไม�ต�องอ�งก�บคำ�าอะไร ที่!าให�คำ�าเง�น์ดอลลาร�ลดลง เง�น์บาที่จ1งแข้>งข้12น์ สื�งผลกระที่บต�อรายได�ข้องไที่ย เง�น์ไหลออกน์อกป็ระเที่ศัมากข้12น์ ผ.�ที่��จะที่!าให�สืมด7ลได�ต�องเป็�น์ผ.�ที่��รอบร. �

แนวค"ดสำ�จจน"ยมีก�บเศรษฐก"จการค$าโลกแน์วัคำ�ดที่��ก!าก�บอย.�เบ�2องหล�งการคำ�าต�างๆ เร�ยกวั�าพาณ�ช่ย�น์�ยมหร�อสื�จจน์�

ยม ที่��ให�คำวัามสื!าคำ�ญก�บการอย.�รอดและคำวัามม��น์คำง จ1งมองที่7กอย�างเป็�น์การคำ7กคำาม เช่�น์ หากป็ระเที่ศัหน์1�งคำ�าข้ายได�เป็ร�ยบก>จะมองวั�าเป็�น์การคำ7กคำาม ที่!าอย�างไรที่��จะลดการคำ7กคำามหร�อการได�เป็ร�ยบน์�2น์ ช่�วังที่��ญ��ป็79น์เต�บโตอย�างสื.งก�อน์จะกลายเป็�น์มหาอ!าน์าจ ได�ถึ.กช่าต�ตะวั�น์ตกกดด�น์อย�างมาก ป็6จจ7บ�น์จ�น์ก!าล�งถึ.กบ�บคำ�2น์จากมหาอ!าน์าจเพราะมองวั�าเป็�น์การคำ7กคำาม ป็ระเที่ศัต�างๆ ที่��เสื�ย

15

Page 16: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ด7ลการคำ�าจ1งล7กข้12น์มาป็กป็5องตน์เอง และที่!าให�ตน์เองได�เป็ร�ยบที่��สื7ด เช่�น์ กดด�น์ให�ป็ระเที่ศัผ.�สื�งออกเป็ล��ยน์คำ�าเง�น์ ญ��ป็79น์โดน์มาแล�วัใน์ที่ศัวัรรษ 1980 ตอน์น์�2จ�น์โดน์อย�างหน์�กเพราะได�เป็ร�ยบป็ระเที่ศัที่��วัโลก

ป็ระเที่ศัสื�วัน์ใหญ�ต�างห�น์มาคำ7�มคำรองผลป็ระโยช่น์�ข้องตน์เอง ป็6จจ7บ�น์แน์วัคำ�ดน์�2ย�งคำงอย.�แต�เร�ยกใหม�วั�า สื�จจน์�ยมใหม� หร�อการป็กป็5องใหม� (Neo-

Mercantilist) จากการคำ7กคำามที่างเศัรษฐก�จ โดยการป็ร�บต�วัเองให�เข้�าก�บสืถึาน์การณ�ที่��เก�ดข้12น์จร�งและการเป็ล��ยน์แป็ลงใน์สื�งคำมระหวั�างป็ระเที่ศั การป็กป็5องจะผสืมผสืาน์ก�บแน์วัคำ�ดแบบเสืร� คำ�อเสืร�เฉพาะกล7�มสืมาช่�กเด�ยวัก�น์ แต�จะต�กรอบป็กป็5องผ.�ที่��อย.�น์อกกล7�ม เร�ยกวั�าคำวัามร�วัมม�อที่างเศัรษฐก�จภิายใน์กรอบสืมาช่�ก ร�เร��มโดยย7โรป็ที่��ต� 2งเข้ตการคำ�าเสืร� คำรอบคำล7มเฉพาะสืมาช่�กใน์ EU

ไม�ก��ป็ระเที่ศั แต�ป็6จจ7บ�น์ได�ข้ยายไป็หลายป็ระเที่ศัทฤษฎี�สำ�จจน"ยมีใหมี� (Neo-Realist Theory)

แน์วัคำ�ดสื�จจน์�ยมใหม�คำ�อ ยอมร�บคำวัามร�วัมม�อที่างเศัรษฐก�จการคำ�าใน์ระด�บภิ.ม�ภิาคำ แต�ย�งม�การป็กป็5องผลป็ระโยช่น์�เพ��อคำงคำวัามม��น์คำงเอาไวั� โดยเจรจากดด�น์อ�กป็ระเที่ศัหน์1�งให�เป็Fดเสืร� แม�จะเป็�น์ Win-win แต�ก>เป็�น์ Win ใน์ล�กษณะที่��ไม�เที่�าเที่�ยมก�น์ ม�การสืร�างข้�อก�ดก�น์ใหม�ๆ ผ.�ที่��ม�เคำร��องม�อต�อรองสื.งจะเป็�น์ฝ่9ายก!าหน์ดที่�ศัที่าง ซี1�งสื�วัน์ใหญ�ที่!าให�เก�ดคำวัามแตกแยกใน์หม.�ป็ระเที่ศัด�อยพ�ฒน์าหร�อก!าล�งพ�ฒน์า บางสื�วัน์ได�ห�น์ไป็ใช่� Strategic Trade คำ�อเอาแน์วัคำ�ดย7ที่ธิศัาสืตร�มาใช่� เป็�น์น์โยบายที่��ม�จ7ดม7�งหมายเฉพาะเจาะจง เช่�น์ ก!าหน์ดวั�าน์โยบายใดจะเป็�น์น์โยบายสื!าหร�บร7ก น์โยบายใดจะเป็�น์น์โยบายสื!าหร�บต�2งร�บ จากที่��เน์�น์เร��องการผ.กข้าดอย�างเด�ยวั ก>จะม�การอะล7�มอล�วัยมากข้12น์โดยใช่�การเจรจาต�อรอง ซี1�งใน์ที่��สื7ดก>เอาผลป็ระโยช่น์�เข้�าต�วัเอง

Fredrich Hayek และเสำร�น"ยมีใหมี�Fredrich Hayek ช่าวัเยอรม�น์ ได�ร�บการยกย�องวั�าเป็�น์บ�ดาแห�งล�ที่ธิ�

เสืร�น์�ยมใหม� เน์��องจากเสืน์อแน์วัคำ�ดวั�า ไม�เห>น์ด�วัยก�บการรวัมศั.น์ย�หร�อวัางแผน์จากสื�วัน์กลาง ต�อต�าน์แน์วัคำ�ดร�ฐน์�ยม ให�อ�สืรเสืร�ก�บป็6จเจกบ7คำคำลหร�อผ.�ป็ระกอบการ เช่��อใน์ศั�กยภิาพข้อง Down-Top

ไที่ยม�ล�กษณะแบบ Top-Down ด.จากแผน์พ�ฒน์าต�างๆ ล�วัน์มาจากสื�วัน์กลาง ซี1�ง Hayek ไม�เช่��อใจใน์ระบบน์�2 เน์��องจากอ7�ยอ�ายและไม�สืามารถึป็ฏ�บ�ต�ได�จร�ง เศัรษฐก�จที่��ถึ.กวัางแผน์หร�อบร�หารแบบบน์สื.�ล�างจะไม�สืน์องต�อ

16

Page 17: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ป็6จเจกบ7คำคำล แต�เห>น์ช่อบก�บเศัรษฐก�จที่��อย.�บน์พ�2น์ฐาน์ข้องกลไกตลาด (Demand & Supply)

แน์วัคำวัามคำ�ดน์�2ที่!าให�ผ.�ก!าหน์ดน์โยบายข้องป็ระเที่ศัมหาอ!าน์าจห�น์ไป็ป็ระช่7มก�น์ใน์เวัที่�ต�างๆ จน์เก�ดเป็�น์ฉ�น์ที่ามต�วัอช่�งต�น์ ผ.�น์!าข้องป็ระเที่ศัต�างๆ ร�บแน์วัคำ�ดน์�2ไป็ โดยเฉพาะน์างมากาเร>ต แที่ช่เช่อร� แห�งอ�งกฤษ ที่��ร �เร��มวัางฐาน์น์�2ข้12น์โดยลดบที่บาที่ข้องร�ฐ น์อกจากน์�2 สื��งที่��ที่!าให�แน์วัคำ�ดน์�2กระพ�อไป็ที่��วัโลกและได�ร�บการยอมร�บคำ�อ ป็ระเด>น์ป็6ญหาข้องกล7�มป็ระเที่ศัก!าล�งพ�ฒน์าใน์ลาต�น์อเมร�กาที่��ให�คำวัามสื!าคำ�ญก�บร�ฐวั�สืาหก�จแต�ล�มเหลวั เพราะแบกร�บคำ�าใช่�จ�ายที่��ม�เป็�น์จ!าน์วัน์มาก ต�องหมดไป็ก�บการบร�หารจ�ดการที่��ผ.�บร�หารได�ป็ระโยช่น์� และเน์�น์อ7ป็กรณ�อ!าน์วัยคำวัามสืะดวักที่��ไม�สืามารถึที่!าก!าไรข้12น์มา ที่��วัโลกจ1งได�เห>น์วั�าภิาคำร�ฐไม�สืามารถึตอบสืน์องคำวัามต�องการข้องป็ระช่าช่น์ได� ต�วัอย�างที่��เห>น์ได�ช่�ดที่��สื7ดคำ�อการผ.กข้าดข้องภิาคำร�ฐที่��ที่!าให�เก�ดคำวัามล�าช่�า เช่�น์ การสื��อสืารโที่รคำมน์าคำม การไฟัฟั5า การรถึไฟั สืาธิารณ.ป็โภิคำที่�2งหลาย

ฉ�น์ที่ามต�วัอช่�งต�น์ คำ�อ1. การแป็รร.ป็ร�ฐวั�สืาหก�จ ลดบที่บาที่ข้องภิาคำร�ฐลง เพ��มการบร�การให�

ธิ7รก�จการคำ�าและตอบสืน์อง Demand ด�วัยคำวัามรวัดเร>วั 2. การลดข้น์าด ภิาคำร�ฐต�องไม�อ7�ยอ�ายย�ดยาด เช่�น์ การที่!าบ�ตรป็ระช่าช่น์

ต�องไม�ล�าช่�า 3. การลดกฎระเบ�ยบ4. ที่!าให�เป็�น์สื�น์คำ�าใน์ร.ป็แบบใหม�5. คำวัามเป็�น์ป็ระช่าธิ�ป็ไตยน์�กศั1กษาออกมาแสืดงคำวัามคำ�ดเห>น์เร��องการแป็รร.ป็วั�า ข้�อด�ข้องการ

แป็รร.ป็คำ�อเก�ดการแข้�งข้�น์โดยภิาคำเอกช่น์ ที่!าให�ป็ระช่าช่น์ได�ร�บป็ระโยช่น์� ที่�2งคำ7ณภิาพสื�น์คำ�าและการบร�การที่��รวัดเร>วั แต�ข้�อเสื�ยคำ�อม�การผ.กข้าดโดยเอกช่น์แฝ่งอย.� ผลป็ระโยช่น์�กระจ7กอย.�ก�บคำน์เพ�ยงกล7�มเด�ยวั ซี1�งสื�วัน์ใหญ�เป็�น์คำน์ที่��ใกล�ช่�ดก�บน์�กการเม�อง ป็ระช่าช่น์ไม�ได�ร�บป็ระโยช่น์�อย�างแที่�จร�ง การเป็Fดเสืร�จ1งไม�ได�เสืร�จร�ง ด�งน์�2น์ก�จการบางอย�างคำวัรให�ร�ฐเข้�าไป็แที่รกแซีง เพ��อไม�ให�อ!าน์าจการต�อรองอย.�ที่��เอกช่น์มากเก�น์ไป็

จ&ดอ�อนของทฤษฎี�เสำร�น"ยมีก�บการค$าระหว�างประเทศ

17

Page 18: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

จ7ดอ�อน์ข้องที่ฤษฎ�เสืร�น์�ยมคำ�อ ม�ข้�อสืมมต�ฐาน์ที่��มองข้�ามบางเร��องไป็ เช่�น์ คำวัามม��น์คำง จ1งเก�ดคำวัามเสื��ยง (Risk) ที่��จะล�มและถึ.กคำ7กคำามได� เพราะเช่��อใน์ศั�กยภิาพข้องป็6จเจกบ7คำคำลและให�น์!2าหน์�กก�บสื�ที่ธิ�เสืร�ภิาพใน์ที่างเศัรษฐก�จจน์เก�น์เหต7 จ1งม�แน์วัโน์�มกล�บไป็สื.�การผ.กข้าดเพราะถึ.กช่�2น์!าโดยผลป็ระโยช่น์� ก!าไรและคำวัามได�เป็ร�ยบ

คำวัามม��น์คำง ใน์ที่��น์�2หมายถึ1งคำวัามอย.�รอดข้องผ.�ป็ระกอบการที่างธิ7รก�จที่��อาจถึ.กคำ7กคำาม ที่��เห>น์ได�ช่�ดที่��สื7ดคำ�อคำวัามอย.�รอดข้องธิ7รก�จคำ�าป็ล�กใน์ที่�องถึ��น์ แต�บางคำน์กล�บมองวั�าเป็�น์สื��งด�ที่��จะให�ธิ7รก�จเหล�าน์�2กล�บมาคำ�ดใหม�ที่!าใหม� คำวัามเสื��ยงก>ไม�ได�มองเฉพาะคำวัามอย.�รอดเที่�าน์�2น์ แต�มองวั�าที่!าอย�างไรจ1งจะม�ป็ระสื�ที่ธิ�ภิาพด�วัย

เม��อน์!าที่ฤษฎ�น์�2มาป็ร�บใช่�จะเห>น์วั�า ภิาคำร�ฐม�สื�วัน์เป็ล��ยน์แป็ลงมาก เป็�น์ฐาน์รากข้องการไหลมาข้องธิ7รก�จต�างช่าต� ข้ณะเด�ยวัก�น์ก>ที่!าให�เราเสื�ยโอกาสื เพราะต�างช่าต�จะมาพร�อมที่7น์ข้น์าดใหญ� กฎหมายบางต�วัใน์ป็ระเที่ศัจ1งต�องรองร�บและให�คำวัามคำ7�มคำรอง เช่�น์ กฎหมายคำ�าป็ล�ก ร�ฐบาลพ.ดก�น์มาน์าน์แต�เร��องย�งอย.�ใน์สืภิา ย�งไม�สืามารถึออกเป็�น์กฎหมายได� ที่�2งน์�2 ผ.�คำ�าป็ล�กรายย�อยคำวัรม�ไวั� เพ��อร�กษาวั�ฒน์ธิรรมและวั�ถึ�ด� 2งเด�มเอาไวั� ใน์ย7โรป็จะเป็Fดให�คำ�าป็ล�กข้น์าดใหญ�และจะคำ7�มคำรองคำ�าป็ล�กข้น์าดย�อยพร�อมก�น์ไป็ด�วัย ไที่ยเราเช่��องช่�าใน์บางเร��อง ป็ล�อยให�ม�การเอาร�ดเอาเป็ร�ยบ คำวัามเสื��ยงจ1งเก�ดข้12น์ การเป็Fดเสืร�จะต�องคำ�ดคำาดการณ�เอาไวั�ล�วังหน์�าด�วัยวั�าจะม�อะไรเก�ดข้12น์

ป็6จจ7บ�น์ ที่��วัโลกต�อสื.�ก�น์อย.�ระหวั�างสืองแน์วัที่างคำ�อ ร�ฐน์�ยม (แน์วัคำ�ดร�ฐสืวั�สืด�การใน์ย7โรป็คำ�อยๆหดต�วัลงเร��อยๆ) และผ.�ป็ระกอบการเอกช่น์ ป็6ญหาคำ�อผ.�ป็ระกอบการเอกช่น์ที่��จะได�ป็ระโยช่น์�คำ�อผ.�ป็ระกอบการข้น์าดใหญ�ที่��ม�เง�น์ที่7น์มาก (The Big One) แม�จะสืน์�บสืน์7น์รายย�อยแต�ก>สื.�ไม�ได� เพราะม�หลายป็6จจ�ยเข้�ามาเก��ยวัข้�อง

โดยรวัมแล�วั แน์วัคำ�ดที่ฤษฎ�น์�2ด� แต�ใน์ภิาคำป็ฏ�บ�ต�จะต�องม�การต�ดตามด.วั�าอย�างไหน์ด�จร�ง อย�างไหน์แย�ลง ซี1�งต�องอาศั�ยหลายภิาคำสื�วัน์ใน์การต�ดตาม แต�ไที่ยเราม�ข้�อเสื�ยที่��ไม�ไวั�ใจก�น์เองและเก�ดคำวัามร. �สื1กอ�จฉาร�ษยา ศั�กยภิาพใน์คำวัามเช่��อม��น์ข้องเราจ1งลดถึอยลง เช่�น์ น์�ยมสื�น์คำ�าน์!าเข้�ามากกวั�าสื�น์คำ�าที่��ผล�ตใน์ป็ระเที่ศั จ1งม�การพยายามออกแช่มเป็ญด�วัยเสื�ยงเพลง เช่�น์ เพลง Made in

Thailand ข้องคำาราบาวั ที่!าให�คำน์ไที่ยม�คำวัามม��น์ใจมากข้12น์ ซี1�งแน์วัคำ�ดเสืร�น์�ยม

18

Page 19: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ใหม�จะเน์�น์ให�ป็6จเจกบ7คำคำลม�บที่บาที่มากข้12น์ ด�งน์�2น์ น์�กศั1กษาที่7กคำน์จ1งคำวัรม�สื�วัน์ใน์การผล�กด�น์ให�เก�ดข้12น์

คำน์ไที่ยช่อบก?อป็ป็B2 ป็ร�บเป็ล��ยน์และผสืมผสืาน์ จน์ออกมาเป็�น์อ�ตล�กษณ�ข้องไที่ย เช่�น์ ผ�ดไที่ เก�ดข้12น์ใน์สืม�ยจอมพล ป็. เพ��อสืร�างอ�ตล�กษณ�ข้องไที่ย สื��งที่��เป็�น์ข้องไที่ยแที่� เช่�น์ มะข้าม ห�วัป็ล� น์!2าตาลป็BM บ ก7�ยช่�าย

แน์วัคำ�ดเสืร�น์�ยมใหม� สืร7ป็ได�ด�งน์�21. Democracy การเป็�น์ป็ระช่าธิ�ป็ไตย2. Down-Sizing การลดข้น์าดระบบราช่การ3. Deregulation การผ�อน์ผ�น์กฎระเบ�ยบ หร�อการยกเล�กกฎระเบ�ยบ4. Privatization การแป็รร.ป็ร�ฐวั�สืาหก�จ5. Liberalization การคำ�าเสืร�ย&ทธ์ว"ธ์�ในการร&กทางการค$า1. ที่ร�พย�สื�น์ที่างป็6ญญา เป็�น์น์โยบายรองที่��มหาอ!าน์าจผล�กด�น์ผ�าน์ที่าง

องคำ�การการคำ�าโลก (WTO) และผล�กด�น์ใน์ระด�บ Bilateral ที่�ามกลางเสืร�ภิาพข้องการแลกเป็ล��ยน์ ได�ม�กฎหมายมาคำ7�มคำรองผ.�คำ�ดคำ�น์ต�น์ต!าร�บ โดยม�เป็5าหมายใหญ�คำ�อคำ7�มคำรองธิ7รก�จข้องตน์เอง ไที่ยเป็�น์สื�งคำมสืบายๆ จ1งไม�คำ�อยสืน์ใจเร��องล�ข้สื�ที่ธิ�@เที่�าใดน์�ก

2. การเป็Fดเสืร�ภิาคำบร�การ เพ��อเป็Fดพ�2น์ที่��ที่างเศัรษฐก�จการคำ�าเพ��มข้12น์ ภิาคำบร�การจะก�น์คำวัามไป็ถึ1งการศั1กษา การที่�องเที่��ยวั การแพที่ย� การเง�น์และการธิน์าคำาร

3. การใช่� GSP เป็�น์เคำร��องต�อรอง คำ�อการให�สื�ที่ธิ�พ�เศัษที่างการคำ�าแก�ป็ระเที่ศัก!าล�งพ�ฒน์า รวัมที่�2งไที่ย โดยยกเวั�น์ภิาษ�น์!าเข้�า

4. การใช่�เวัที่�หลายฝ่9ายเกล�2ยกล�อมให�ป็ระเที่ศัต�างๆ ยอมร�บ ไที่ยเข้�าเป็�น์ภิาคำ�ข้อง WTO ซี1�งเป็�น์องคำ�กรที่��สืน์�บสืน์7น์การคำ�าเสืร� ที่!าให�เราต�องเด�น์ตามรอยน์�2ด�วัย

5. การใช่�กฎหมายภิายใน์ เม��อไที่ยสื�งสื�น์คำ�าออกไป็ก>ต�องป็ฏ�บ�ต�ตามกฎหมายภิายใน์ข้องป็ระเที่ศัน์�2น์ๆ ซี1�งกลายเป็�น์ต�น์ที่7น์สื!าคำ�ญข้องสื�น์คำ�าไที่ยและการสื�งออกข้องไที่ย

6. ข้�อตกลงที่วั�ภิาคำ�

19

Page 20: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

การร7กสืม�ยใหม�เหล�าน์�2ได�ร7กไป็ที่��วัโลก ไที่ยใน์ฐาน์ะที่��เป็�น์ภิาคำ�ข้ององคำ�กรระหวั�างป็ระเที่ศัที่�2งหลายจะต�องร�บที่ราบและยอมร�บคำล��น์การคำ�าสืม�ยใหม�ที่��มาใน์ร.ป็แบบต�างๆ ได�

การเมี�องว�าด$วยเร�0องมีาต่รฐานป็6จจ7บ�น์ม�องคำ�กรที่��ด.แลเร��องมาตรฐาน์ ซี1�งคำรอบคำล7มถึ1งมาตรฐาน์การ

ผล�ต มาตรฐาน์กระบวัน์การผล�ต มาตรฐาน์ใน์ภิาคำร�ฐ ต�วัช่�2วั�ดที่��เป็�น์ต�วัก!าก�บ เช่�น์ ISO การจ�ดอ�น์ด�บ ภิาคำร�ฐม�ต�วัช่�2วั�ดเป็�น์ KPI (Key Performance

Indicator) ต�วัช่�2วั�ดเหล�าน์�2จะช่�วัยยกระด�บให�เราม�ศั�กยภิาพมากข้12น์ ไที่ยเราม�ต�วัช่�2วั�ดเป็�น์ข้องตน์เอง เช่�น์ การศั1กษาม� สืป็อ., ฝ่9ายป็ระเม�น์, สืมศั.

น์โยบายน์�2มาไกล บางคำน์มองวั�าเป็�น์สื��งด�เพราะสือน์ให�เรามองการณ�ไกลและวัางแผน์ได�ล�วังหน์�า สืามารถึก!าหน์ดเป็5าที่��จะบรรล7ได� ใน์เร��องระหวั�างป็ระเที่ศั ไที่ยเราเป็�น์ป็ระเที่ศัผ.�สื�งออกสื�น์คำ�า เม��อป็ระเที่ศัคำ.�คำ�าออกกฎหมายภิายใน์เร��องมาตรฐาน์ข้องสื�น์คำ�า สื��งที่��ไที่ยสื�งออกก>ต�องได�มาตรฐาน์ด�วัย โดยม�เคำร��องม�อเป็�น์จ!าน์วัน์มาก มาตรฐาน์ใน์ที่��น์�2จะก�น์คำวัามไป็ถึ1งกระบวัน์การผล�ต ที่�2งใน์ภิาคำบร�การและภิาคำผล�ตภิ�ณฑ์�

ไที่ยเป็�น์ป็ระเที่ศัผ.�ผล�ตอาหารรายใหญ� ข้� 2น์ตอน์การผล�ตอาหารจ1งต�องป็ลอดภิ�ยและม�มาตรฐาน์สื7ข้อน์าม�ย เพราะป็ระเที่ศัต�างๆ เร��มให�คำวัามสืน์ใจเร��องคำวัามเสื��ยงข้องสื7ข้ภิาพอน์าม�ยมากข้12น์ เช่�น์ ก7�งแช่�แข้>ง ม�น์สื!าป็ะหล�ง สื��งที่��ไที่ยโดน์หน์�กคำ�อไวัร�สืก7�ง ภิาพยน์ตร�เร��องหน์1�งสื��อให�เห>น์ถึ1งคำน์ป็9วัยที่��เก�ดจากการที่าน์ก7�ง ซี1�งต�วัละคำรได�พ.ดวั�าเป็�น์ก7�งที่��มาจากเม�องไที่ย ที่�2งน์�2เพราะฝ่ร��งต�องการกระต7�น์ให�คำน์ใน์ป็ระเที่ศัต��น์ต�วัและระวั�ง สื�งผลที่!าให�ก�จการก7�งแช่�แข้>งข้องไที่ยเจ?ง ที่�2งน์�2เป็�น์เพราะกระบวัน์การผล�ตม�สืารตกคำ�างมาก ที่!าให�ด�น์เสื�ยหาย ไที่ยเราจ1งต�องระม�ดระวั�งและผล�ตสื�น์คำ�าให�ได�มาตรฐาน์

มาตรฐาน์ใน์ที่��น์�2ได�กล�าวัถึ1งสื7ข้อน์าม�ยข้องสื�ตวั�เล�2ยงด�วัย เช่�น์ ไที่ยสื�งออกไก�แช่�แข้>ง บางป็ระเที่ศับอกวั�าไก�ต�องอารมณ�ด�และม�คำวัามสื7ข้ด�วัย ซี1�งม�คำน์กล�าวัวั�าไก�เม�องไที่ยฮอร�โมน์ด�และม�คำวัามสื7ข้กวั�าป็ระเที่ศัอ��น์

สื��งแวัดล�อมเป็�น์ป็6จจ�ยสื!าคำ�ญย��ง สืม�ยร�ฐบาลอาน์�น์ที่� ไที่ยได�เข้�าไป็เป็�น์ภิาคำ�อน์7สื�ญญาไซีเตสืเพ��อด.แลสื�ตวั�สืงวัน์และพ�ช่ใกล�สื.ญพ�น์ธิ7� ซี1�งตอน์น์�2ม�น์โยบายสืน์�บสืน์7น์ให�ป็ล.กพ�ช่ที่��สื�งเสืร�มการลดภิาวัะโลกร�อน์ โดยได�ร�บการร�บรอง

20

Page 21: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

มาตรฐาน์จากองคำ�การสืหป็ระช่าช่าต� แต�บางคำร�2งกลายเป็�น์การสืน์�บสืน์7น์ให�ป็ล.กพ�ช่ช่น์�ดเด�ยวั (พ�ช่ GMO เป็�น์สื�น์คำ�าต�องห�ามข้อง EU)

แหล�งก!าเน์�ดสื�น์คำ�า ย7คำสืม�ยน์�2การผล�ตที่7กสื�วัน์ไม�ได�อย.�ใน์ป็ระเที่ศัเด�ยวั ม�ล�กษณะการผล�ตแบบเคำร�อข้�าย สื�น์คำ�าช่�2น์หน์1�งจ1งอาจม�ช่�2น์สื�วัน์ที่��มาจากหลายแห�ง ด�งน์�2น์จ1งสืร�างเง��อน์ไข้เร��องแหล�งผล�ตสื�น์คำ�าที่��แที่�จร�งมาเป็�น์เกณฑ์�ใน์การคำวับคำ7ม

น์อกจากการต�2งมาตรฐาน์หร�อการต�2งเง��อน์ไข้แล�วั ย�งใช่�ภิาษ�เป็�น์เคำร��องม�อใน์การระง�บหร�อช่ะลอสื�น์คำ�าที่��ไหลเที่เข้�าไป็ใน์ป็ระเที่ศัเป็�น์จ!าน์วัน์มาก (การที่7�มตลาด)

มีาต่รการท�0ไมี�ใช่�ภาษ� (Non-tariffs Barrier: NTB)

NTB จะคำรอบคำล7มไป็ถึ1งด�าน์สื�งคำมและวั�ฒน์ธิรรม สื�ที่ธิ�และเสืร�ภิาพ แรงงาน์ สื��งแวัดล�อม การอ7ดหน์7น์ (Subsidy)

-การอ7ดหน์7น์ เป็�น์การแสืดงออกถึ1งการแที่รกแซีง การร�กษาคำวัามสืามารถึข้องธิ7รก�จตน์ เช่�น์ ไที่ยเราให�การอ7ดหน์7น์สื�น์คำ�าป็ระเภิที่ข้�าวัและน์!2าม�น์ โดยการยกเวั�น์ภิาษ�

-สื��งแวัดล�อม เข้�มงวัดเร��องบรรจ7ภิ�ณฑ์�ที่��ไม�ม�สื�วัน์ป็ระกอบที่��เป็�น์อ�น์ตราย เช่�น์ กล�องโฟัม ผล�ตภิ�ณฑ์�ที่�องถึ��น์ที่��อยากสืร�างช่��อก>ต�องใช่�บรรจ7ภิ�ณฑ์�ที่��แสืดงคำวัามห�วังใยต�อสื��งแวัดล�อมให�มากที่��สื7ด เช่�น์ ใช่�บรรจ7ภิ�ณฑ์�ที่��ย�อยสืลายได�

การร�บหน$าของประเทศไทยต่�อการปกป4องใหมี�ระด�บทว"ภาค�ของร�ฐบาลไทย

ไที่ยเราถึ.กร7กหน์�กด�วัยเง��อน์ไข้ต�างๆ เหล�าน์�2มากมาย วั�ธิ�ที่��จะที่!าได�คำ�อการโอน์อ�อน์หร�อใช่�น์โยบายไผ�ล.�ลม

1. ร�ฐบาลพล.อ.เป็รม ต�ณสื.ลาน์น์ที่� คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.1980

(พ.ศั.2523) ต�อจากร�ฐบาลเกร�ยงศั�กด�@ ช่มะน์�น์ที่� พล.อ.เป็รมร�บหน์�าด�วัยการป็ระหย�ดคำ�าน์!2าคำ�าไฟั ลดคำ�าเง�น์ สื�งเสืร�มการที่�องเที่��ยวั ผล�กด�น์น์โยบายโช่ต�ช่�วังช่�ช่วัาล ลดการพ1�งพาน์!2าม�น์อย�างเด�ยวัโดยห�น์ไป็ใช่�แก?สืคำวับคำ.�ไป็ด�วัย

2. ร�ฐบาลพล.อ.ช่าต�ช่าย ช่7ณหะวั�ณ คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.1988

(พ.ศั.2531) ย7คำน์�2ที่หารม�บที่บาที่อย�างมากต�อการเป็ล��ยน์แป็ลงใน์เข้มร โดยกดด�น์เข้มรแดงวั�าจะระง�บการสืน์�บสืน์7น์หากไม�ยอมไป็ร�วัมเจรจาสืองฝ่9าย และ

21

Page 22: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ไที่ยได�ป็ระกาศัใช่�น์โยบายเป็ล��ยน์สืน์ามรบเป็�น์ตลาดการคำ�า ม�การข้ยายถึน์น์ม�ตรภิาพ สืร�างเข้ตอ7ตสืาหกรรม

ย7คำร�ฐบาลพล.อ.เป็รม ไที่ยถึ.กกดด�น์จากวั�กฤต�พล�งงาน์และป็ระเที่ศัตะวั�น์ตกกดด�น์เร��องการยกเวั�น์ GSP เพ��อให�ไที่ยยอมร�บกฎหมายล�ข้สื�ที่ธิ�@ ซี1�งไที่ยบ�ายเบ��ยงมาตลอด พล.อ.สื�ที่ธิ� เศัวัตศั�ลา ร.ม.ต.ต�างป็ระเที่ศัจ1งป็ระกาศัใช่�น์โยบายรอบที่�ศัที่าง ย7คำร�ฐบาลพล.อ.ช่าต�ช่ายได�สืาน์ต�อน์โยบาย โดยห�น์ไป็คำบคำ�าก�บป็ระเที่ศัเพ��อน์บ�าน์ เพ��อใช่�เป็�น์ตลาดรองหากไที่ยถึ.กแรงกดด�น์จากตะวั�น์ตกมากๆ ที่!าให�สื�น์คำ�าไที่ยได�ร�บการยอมร�บจากหม.�ป็ระเที่ศัเพ��อน์บ�าน์

3. ร�ฐบาลอาน์�น์ที่� ป็6น์ยาระช่7น์ คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.1990 (พ.ศั.2533)

ร�บหน์�าด�วัยการรองร�บน์โยบายข้องพล.อ.ช่าต�ช่าย โดยพล.อ.ช่าต�ช่ายเป็ล��ยน์สืน์ามรบใน์เข้มร ลาวัและเวั�ยดน์ามมาเป็�น์ตลาดการคำ�า สื�วัน์ร�ฐบาลอาน์�น์ที่�ข้ยายไป็ย�งกล7�มป็ระเที่ศัอาเซี�ยน์ โดยร�เร��มและเสืน์อให�เป็Fดการคำ�าเสืร�อาเซี�ยน์ สื�งคำโป็ร�สืน์�บสืน์7น์เต>มที่��เพราะเสืน์อเร��องน์�2มาน์าน์แล�วั น์ายฯอาน์�น์ที่�เป็�น์น์�กการที่.ต จ1งเร�งสืร�างข้�อตกลงอาเซี�ยน์มารองร�บแรงกดด�น์จากป็ระเที่ศัที่��พ�ฒน์าแล�วั

4. ร�ฐบาลช่วัน์ หล�กภิ�ย (1) คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.1992 (พ.ศั.2535)

ร�บหน์�าด�วัยการสืาน์ต�อน์โยบายข้องร�ฐบาลอาน์�น์ที่� และเป็Fดเสืร�การเง�น์ ที่!าให�เง�น์เข้�าง�ายออกง�ายข้12น์และกลายเป็�น์สื�น์คำ�า โดยคำน์ไป็ก.�เง�น์จากภิายน์อกแล�วัมาป็ล�อยก.�ดอกเบ�2ยราคำาแพงใน์ป็ระเที่ศั

5. ร�ฐบาลบรรหาร ศั�ลป็ะอาช่า คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.1995 (พ.ศั.2538)

เสืน์อให�ป็ฏ�ร.ป็การเม�อง เพ��อให�ม�หน์�วัยงาน์มา Check & Balance จ1งเป็�น์ที่��มาข้องศัาลป็กคำรองที่��คำอยคำวับคำ7มอ!าน์าจข้องฝ่9ายบร�หาร รวัมที่�2งการวัางรากฐาน์ข้องการเข้�ามาม�สื�วัน์รวัม แต�คำ7ณบรรหารอย.�ได�ไม�น์าน์เพราะถึ.กข้�อหาเป็�น์คำน์ต�างช่าต�

6. ร�ฐบาลพล.อ.ช่วัล�ต ยงใจย7ที่ธิ คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.1997

(พ.ศั.2540) เข้�ามาร�บภิาระวั�กฤต�การเม�องใน์ป็ระเที่ศั การลดคำ�าเง�น์บาที่ที่!าให�เก�ดวั�กฤต�ต�มย!าก7�ง

7. ร�ฐบาลช่วัน์ หล�กภิ�ย (2) คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bพ.ศั.1998 (พ.ศั.2541)

เข้�ามาแก�ป็6ญหาการเง�น์ โดยก.�เง�น์ IMF และออกกฎหมาย 11 ฉบ�บมารองร�บการเป็Fดเสืร� และกฎหมายคำ7�มคำรองสื�ที่ธิ�ผ.�บร�โภิคำ ที่!าให�ไที่ยต�องเป็Fดเสืร�มากข้12น์

22

Page 23: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

8. ร�ฐบาลที่�กษ�ณ ช่�น์วั�ตร (1-2) คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.2000-2006

(พ.ศั.2543-2549) ป็ระกาศัใช่�น์โยบายสืองข้า (Dual Track Policy) คำ�อกระต7�น์การบร�โภิคำภิายใน์พร�อมก�บสืน์�บสืน์7น์การสื�งออก ป็ฏ�ร.ป็ระบบราช่การ และใช่�น์โยบายคำ�ดใหม�ที่!าใหม� โดยสืน์�บสืน์7น์การเป็�น์ผ.�ป็ระกอบการ เช่�น์ ธิ7รก�จ SML,

กองที่7น์หม.�บ�าน์, OTOP, ผ.�วั�าฯ CEO, เป็ล��ยน์ที่ร�พย�สื�น์เป็�น์ที่7น์ สื�งผลที่!าให�คำน์ไที่ยม�คำวัามคำ�ดสืร�างสืรรคำ�มากข้12น์ ข้ย�น์มากข้12น์ แต�น์โยบายเหล�าน์�2เร�ยกโดยรวัมวั�าเป็�น์น์โยบายป็ระช่าน์�ยม (น์โยบายป็ระช่าน์�ยมต�างจากน์โยบายที่��วัไป็คำ�อคำวัามไม�ถึาวัร เช่�น์ ข้�าราช่การได�เพ��มเง�น์เด�อน์ ม�ระบบโบน์�สื โคำรงการ 30 บาที่ร�กษาที่7กโรคำ)

ร�ฐบาลที่�กษ�ณได�ข้ยายพ�2น์ที่��ข้องเข้ตการคำ�าเสืร�อาเซี�ยน์เป็�น์ ASEAN+3

โดยด1งสืามป็ระเที่ศัย�กษ�ใหญ�ที่างเศัรษฐก�จเข้�ามาคำ�อ จ�น์ ญ��ป็79น์ เกาหล�ใต� วั�กฤต�ที่��เก�ดข้12น์ที่!าให�ไที่ยเราร. �วั�าหากไม�ม�ญ��ป็79น์มาช่�วัยกรณ�ม�ยาซีาวั�า และไม�ม�จ�น์มาช่�วัยใช่�น์โยบายคำงคำ�าเง�น์ (ไม�ลดคำ�าเง�น์มาแข้�งก�บเรา) ไที่ยเราก>จะสืาห�สืมากกวั�าน์�2

9. ร�ฐบาลพล.อ.สื7รย7ที่ธิ� จ7ลาน์น์ที่� คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.2006-2007

(พ.ศั.2549-2550) ที่�าน์ม�ที่�2งล�กษณะโอน์อ�อน์และข้�ดข้�น์ คำ�อโอน์อ�อน์ไป็ตามกระแสืเสืร�น์�ยม โดยผ�าน์กฎหมายมาตรา 190 กรณ�ที่!าข้�อตกลงการคำ�าเสืร�ไที่ย-

ญ��ป็79น์ และข้�ดข้�น์โดยการล�มเล�ก OTOP แล�วัเป็ล��ยน์ช่��อเป็�น์ป็ระช่าคำมพอเพ�ยง 10. ร�ฐบาลสืม�คำร-ร�ฐบาลสืมช่าย คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.2008

(พ.ศั.2551) ช่�วังน์�2เก�ดวั�กฤต�การเม�องและวั�กฤต�ผ.�น์!า ม�การย7บพรรคำการเม�อง การป็Fดสืน์ามบ�น์(เป็�น์สื�ญล�กษณ�ข้องการป็Fดป็ระเที่ศั ไม�อยากต�ดต�อใคำร)

11. ร�ฐบาลอภิ�สื�ที่ธิ�@ เวัช่ช่าช่�วัะ คำรองอ!าน์าจใน์ป็Bคำ.ศั.2009-ป็6จจ7บ�น์ (พ.ศั.2552-54) สืาน์ต�อน์โยบายเป็Fดการคำ�าเสืร� พยายามเข้�ากล7�มก�บป็ระเที่ศัมหาอ!าน์าจโดยการเข้�าร�วัมป็ระช่7มใน์เวัที่�ระหวั�างป็ระเที่ศั และต�อเน์��องน์โยบายป็ระช่าน์�ยม เช่�น์ น์โยบายเช่>คำช่�วัยช่าต� น์โยบายป็ระช่าน์�วั�ตน์� น์โยบายไที่ยเข้�มแข้>ง น์โยบายเศัรษฐก�จสืร�างสืรรคำ�

ว"ธ์�การร�บหน$าของไทยโดยภาพัรวมี การร�บหน์�าข้องไที่ยโดยภิาพรวัมคำ�อ การก!าหน์ดน์โยบายเช่�งย7ที่ธิศัาสืตร�

โดย(1) เพ��มข้�ดคำวัามสืามารถึใน์การแข้�งข้�น์ภิายใน์ (Competitive

Advantage) เพ��อต�อสื.�ก�บภิ�ยต�างๆ และสืามารถึรองร�บภิ�ยหร�อคำวัามเสื��ยง

23

Page 24: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ต�างๆ ที่��จะเข้�ามาได� หากไที่ยม�ข้�ดคำวัามสืามารถึสื.งข้12น์ ร�บร. � เที่�าที่�น์ ใช่�ป็ระโยช่น์�ใน์สื��งที่��ม�อย.�อย�างเต>มที่�� ก>จะม�ข้�ดคำวัามสืามารถึใน์การแข้�งข้�น์สื.งข้12น์ โดยม�องคำ�กรมาช่�วัยวั�ดระด�บ

(2) การสืร�างข้�ดคำวัามสืามารถึใน์การแข้�งข้�น์ภิายน์อก (Competitive

Cooperation) โดยการร�วัมม�อก�บป็ระเที่ศัใน์ภิ.ม�ภิาคำเพ��อสืร�างคำวัามเข้�มแข้>ง เช่�น์ AFTA, ASEAN+3

การร�บหน$าของไทยก�บนโยบายเศรษฐก"จการค$า1. การรอมช่อมแต�ย�ดเวัลา เช่�น์ กรณ�การออกกฎหมายล�ข้สื�ที่ธิ�@ ไที่ยเรา

ยอมป็ฏ�บ�ต�ตามแต�ย�ดเวัลาออกไป็2. การเป็�น์ภิาคำ�ตลาดการคำ�าก�บป็ระเที่ศัเพ��อน์บ�าน์ และกล7�มป็ระเที่ศั

อาเซี�ยน์3. เพ��มข้�ดคำวัามสืามารถึใน์การแข้�งข้�น์ 4. การเป็Fดเสืร�ใน์กรอบที่วั�ภิาคำ การเป็Fดเข้ตการคำ�าเสืร�การท$าทายของไทย เป็�น์น์โยบายที่��ร �ฐบาลไที่ยพยายามสือดแที่รกเข้�ามา

แต�ก>กล�าๆกล�วัๆ ใน์การป็ฏ�บ�ต�1. การป็ร�บพ.ร.บ.ป็ระกอบธิ7รก�จข้องคำน์ต�างด�าวั และพ.ร.บ.คำ�าป็ล�ก เพ��อ

คำวับคำ7ม แต�ไม�กล�าที่!ามากเพราะกล�วัแรงกดด�น์จากภิาย2. การผล�ตยาร�กษาโรคำเอดสื� โดยไม�สืน์ใจล�ข้สื�ที่ธิ�@3. ด1งภิาคำสื�งคำมเข้�ามาเก��ยวัข้�องใน์การก!าหน์ดน์โยบายเศัรษฐก�จ และ

ป็ล�อยให�ป็ระช่าช่น์ออกมาคำ�ดคำ�าน์ 4. สื�งเสืร�มช่7มช่น์เข้�มแข้>งพ1�งตน์เองการว"เคราะห#จ&ดแข5งจ&ดอ�อนของเศรษฐก"จไทยจ7ดอ�อน์คำ�อ1. น์!าเข้�ามาก2. ใช่�ฐาน์ที่ร�พยากรมากกวั�าองคำ�คำวัามร. �3. ใช่�ที่ร�พยากรอย�างฟั7 9มเฟัEอย ป็9าไม�ถึ.กที่!าลายจน์ที่!าให�เก�ดป็6ญหาภิ�ย

ธิรรมช่าต�4. คำวัามอ7ดมสืมบ.รณ�ข้าดหาย ใน์น์!2าไม�ม�ป็ลา ใน์น์าม�สืารพ�ษ5. การแตกแยกที่างคำวัามคำ�ดใน์การน์!าพาป็ระเที่ศั

24

Page 25: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

จ7ดแข้>งคำ�อ1. ม�ฐาน์การผล�ตที่��หลากหลาย ไม�ได�พ1�งน์!2าม�น์เพ�ยงอย�างเด�ยวั2. สืร�างคำวัามเช่��อมโยงเพ��อสืร�างม.ลคำ�าเพ��มและลดคำวัามผ�น์ผวัน์ข้อง

เศัรษฐก�จ3. หล�งวั�กฤต�ต�มย!าก7�งป็B 2540 ไที่ยม�แน์วัโน์�มที่��เข้�มแข้>งข้12น์จากการ

ด!าเน์�น์น์โยบายฟัE2 น์ฟั.เสืถึ�ยรภิาพที่างเศัรษฐก�จ ม�ที่7น์สื!ารองมากข้12น์4. การบร�หารจ�ดการไม�ได�อ�งก�บภิาคำร�ฐ ม�การด1งภิาคำเอกช่น์และภิาคำ

ป็ระช่าช่น์เข้�ามาม�สื�วัน์ร�วัมมากข้12น์ ป็ฏ�ร.ป็ระบบราช่การให�ม�คำวัามที่�น์สืม�ยและม�ป็ระสื�ที่ธิ�ภิาพมากข้12น์ ป็6จจ7บ�น์ราช่การไที่ยม�ข้�อม.ลอ�เล>กที่รอน์�กสื�ที่��สืามารถึเข้�าถึ1งได�ง�ายข้12น์

5. เศัรษฐก�จและสื�งคำมข้องป็ระเที่ศัย�งรวัมศั.น์ย� การบร�หารจ�ดการม�ล�กษณะป็Fด ข้าดกระบวัน์การม�สื�วัน์ร�วัมข้องป็ระช่าช่น์

6. ม�วั�ฒน์ธิรรมที่��ยอมร�บได�ง�าย ซี1มซี�บและผสืมผสืาน์ได�นโยบายความีร�วมีมี�อระด�บภ'มี"ภาค (Regionalism and Policy)

อาเซี�ยน์ (ASEAN) เป็�น์น์โยบายที่างเศัรษฐก�จการคำ�าข้องไที่ย โดยไที่ยสืน์�บสืน์7น์และให�คำวัามสื!าคำ�ญก�บการสืร�างป็ระช่าคำมอาเซี�ยน์ เพ��อเสืร�มเข้�2ยวัเล>บให�สื��งที่��ไที่ยเราข้าดไป็ ป็ระช่าคำมอาเซี�ยน์ (AC) ป็ระกอบด�วัย 3 เสืาหล�กคำ�อ

(1) ป็ระช่าคำมเศัรษฐก�จอาเซี�ยน์ (AEC)

(2) ป็ระช่าคำมคำวัามม��น์คำง (APSC)

(3) ป็ระช่าคำมสื�งคำมและวั�ฒน์ธิรรม (ASCC)

ภิายใน์ป็Bคำ.ศั.2515 อาเซี�ยน์จะป็ร�บไป็เป็�น์ฐาน์ข้องตลาดเด�ยวั สื�งเสืร�มการคำ�าและการลงที่7น์ระหวั�างอาเซี�ยน์ ผ.�ป็ระกอบการและบ7คำลากรต�างช่าต�อาจเข้�ามาใน์สื�งคำมไที่ยมากข้12น์ และหากไที่ยม�ศั�กยภิาพก>สืามารถึไป็ใช่�ป็ระโยช่น์�ใน์ป็ระเที่ศัอาเซี�ยน์อ��น์ได�เช่�น์ก�น์

กรอบคำวัามร�วัมม�อที่��เห>น์ช่�ดที่��สื7ดคำ�อพล�งงาน์ หน์�วัยงาน์พล�งงาน์ข้องไที่ยเร��มวัางน์โยบายแน์วัน์อน์ เพราะต�องอาศั�ยพล�งงาน์จากต�างป็ระเที่ศัภิายใน์กรอบอาเซี�ยน์มากข้12น์ เช่�น์ แก?สืจากมาเลเซี�ย ม�การป็ระช่7มก�น์ใน์ระด�บน์โยบายเร��องพล�งงาน์ วั�าจะใช่�พล�งงาน์อย�างไร โดยเฉพาะพล�งงาน์ป็รมาณ.ที่��วัางแผน์ให�เป็�น์พล�งงาน์ที่างเล�อก

25

Page 26: สรุปคำบรรยายก่อนเรียน (รศ.กฤษณา)

ป็6จจ7บ�น์ หน์�วัยราช่การเร��มม�การป็ระช่7มใน์ระด�บอาเซี�ยน์ ใน์อน์าคำตอาจม�การป็ระช่7มใน์ระด�บที่�องถึ��น์ ที่�องถึ��น์ข้องไที่ยอาจต�องพ.ดภิาษาอ�งกฤษมากข้12น์

Quizหล�งจากได�ช่มวั�ด�โอที่��น์!าเสืน์อให�ช่�2น์เร�ยน์และการบรรยายน์โยบาย

เศัรษฐก�จการคำ�าย7คำป็6จจ7บ�น์ คำ!าถึาม ที่�าน์เห>น์วั�าน์โยบายเศัรษฐก�จการคำ�าไที่ยที่��ผ�าน์มาม�คำวัามคำล�ายคำล1ง

ก�บย7คำป็6จจ7บ�น์หร�อแตกต�างก�น์อย�างไร หร�อไม� วั�เคำราะห�และยกต�วัอย�างที่��สือดคำล�อง

***********************

26


Top Related