![Page 1: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/1.jpg)
Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες
Πρόγραμμα TREASURE
Κλέα Κατσουγιάννη, Αντώνης ΑναλυτήςΙατρική Σχολή ΕΚΠΑ
Ημερίδα:Οι επιπτώσεις του καύσωνα στην πόλη της
Αθήνας. Συνέργειες και δράσεις για μια δροσερή Αθήνα22 Ιουνίου 2016
![Page 2: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/2.jpg)
Τα μετεωρολογικά χαρακτηριστικά και το κλίμα επιδρούν στην ανθρώπινη υγεία
Η θνησιμότητα σε όλα τα γεωγραφικά πλάτη εμφανίζει εποχικότητα, με μέγιστο το χειμώνα αλλά και βραχέα μέγιστα κατά τις περιόδους καύσωνα το καλοκαίρι.
Επίσης διάφορα νοσήματα εμφανίζουν εποχικότητα ανάλογη ή και αντίστροφη με της θνησιμότητας
![Page 3: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/3.jpg)
-2
0
2
4
6
stan
dard
ized
mor
talit
y
-20 -10 0 10 20 30mean temperature
Southern cities North-Central cities
Southern cities: Athens, Barcelona, Milan, Rome, Turin, ValenciaNorth-Central cities: Budapest, Dublin, Helsinki, Ljubljana, London, Paris, Prague, Stockholm, Zurich
Σχέση θερμοκρασίας και θνησιμότητας σε 15 πόλεις του Ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος PHEWE (χρηματοδότηση :ΕΕ, συντονιστής P. Michelozzi, ASL
Rome)
![Page 4: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/4.jpg)
Σχέση θερμοκρασίας και θνησιμότητας σε 11 πόλεις των ΗΠΑ, 1973-1994 (Curriero et al, Am J Epidemiol 2002)
![Page 5: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/5.jpg)
Στις 21-31 Ιουλίου 1987, ένας σημαντικός καύσωνας συνέβη στην Αθήνα
![Page 6: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/6.jpg)
Μέσος ημερήσιος αριθμός θανάτων ανά μήνα στην Αθήνα 1984-1987
![Page 7: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/7.jpg)
Ημερήσια θερμοκρασία και ημερήσιος αριθμός θανάτων στην Αθήνα τον Ιούλιο 1987
![Page 8: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/8.jpg)
Παρατηρηθείς και αναμενόμενος αριθμός θανάτων κατά τον Ιούλιο 1987
Πόλη ή περιοχή Παρατηρηθείς αριθμός
Αναμενόμενοςαριθμός
(95% C.I.)
Ποσοστιαία αύξηση
(%)
p(one-tailed)
Athens 4 093 2 083(1 949, 2217)
451(404,498)
101(71, 132)
1 808(1684,1932)
3954(3776,4132)
96.5 <10-6
Thessaloniki 572 26.8 .001
Patra 149 47.5 .01
All urban areas (except Athens)
2 396 32.5 .0001
All other areas 5 015 26.8 <10-4
![Page 9: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/9.jpg)
Η επίδραση του καύσωνα ήταν σημαντικότερη στην Αθήνα
Η μικρότερη επίδραση παρατηρήθηκε στις μη αστικές περιοχές
Η Αθήνα διαφέρει από τις άλλες πόλεις και περιοχές σε διάφορους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Δεν ήταν δυνατόν να μελετήσουμε πολλούς από αυτούς, αλλά επιχειρήσαμε να διερευνήσουμε το ρόλο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
![Page 10: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/10.jpg)
Μέσος ημερήσιος αριθμός θανάτων σε πόλεις της Γαλλίας το καλοκαίρι 2003απο: Le Tertre et al, Epidemiology 2006; 17: 75-9
![Page 11: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/11.jpg)
Μέσος ημερήσιος αριθμός θανάτων και θερμοκρασία στο Σικάγο το καλοκαίρι 1995
![Page 12: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/12.jpg)
Πόσο αυξάνεται η θνησιμότητα με τη μείωση της θερμοκρασίας το χειμώνα?
Η ολική θνησιμότητα: 11% συνολικά και 36% για τους >75 ετών για κάθε βαθμό Κελσίου μείωση της θερμοκρασίας του προηγούμενου δεκαπενθημέρου
Η καρδιαγγειακή 43% και 53% αντίστοιχα
Η αναπνευστική 48% και 40% αντίστοιχα
![Page 13: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/13.jpg)
Με την προβλεπόμενη κλιματική αλλαγή, αναμένεται να αυξηθεί η συχνότητα
εμφάνισης καύσωνα, αλλά και άλλα έκτακτα κλιματικά
φαινόμενα,
με ενδεχόμενο να παρατηρήσουμε μεγαλύτερες επιδράσεις στην υγεία στο μέλλον.
![Page 14: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/14.jpg)
Ευαίσθητες ομάδες Βρέφη, μικρά παιδιά Άτομα >65 ετών Υπέρβαρα άτομα Άτομα που ασκούνται πολύ την ώρα της ζέστης Άτομα με χρόνια καρδιακά νοσήματα ή υπέρταση
ή άτομα που παίρνουν ορισμένα φάρμακα
![Page 15: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/15.jpg)
Πώς αναγνωρίζουμε τη θερμοπληξία Υψηλή θερμοκρασία (>39οC) Κόκκινο, ζεστό και ξερό δέρμα Γρήγορος δυνατός σφυγμός Πονοκέφαλος Ζάλη Τάση για εμετό Σύγχυση
![Page 16: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/16.jpg)
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ TREASURE
![Page 17: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/17.jpg)
Περιγραφικά δεδομένα, 1/4-30/9
Palma: 2003-2012; Athens 2000-2012.
Palma Athens Palma Athens
Ημερήσιος Αριθμός θανάτων Mean (SD) Min-Max Min-Max
Όλες οι αιτίες
Όλες οι ηλικίες 7.2 (2.7) 76.7 (12.4) 0-16 42-127
0-64 ετών 1.4 (1.2) 12.1 (3.5) 0-7 2-28
65+ ετών 5.8 (2.4) 63.4 (11.1) 0-14 35-116
Καρδιαγγειακές αιτίες
Όλες οι ηλικίες 2.3 (1.5) 35.1 (7.4) 0-8 14-74
0-64 ετών 0.2 (0.5) 4.1 (2.1) 0-3 0-15
65+ ετών 2.0 (1.4) 31.2 (7.0) 0-8 12-63
Αναπνευστικές σιτίες
Όλες οι ηλικίες 0.7 (0.9) 7.4 (3.2) 0-5 0-20
0-64 ετών 0.1 (0.3) 0.7 (0.8) 0-2 0-5
65+ ετών 0.6 (0.8) 6.6 (3.0) 0-5 0-20
Μέση θερμοκρασία(ºC) 21.5 (4.5) 24.5 (5.3) 8.3-32.1 8.2-36.5
Μέγιστη θερμοκρασία (ºC) 27.4 (4.8) 29.1 (5.8) 12.5-39.9 8.9-43.8
Σχετική υγρασία (%) 69.1 (9.7) 54.0 (13.1) 36.0-96.0 20.3-96.6
Ταχύτητα ανέμου (m/sec) 3.8 (1.3) 3.4 (1.5) 0.6-9.7 1.0-11.3
![Page 18: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/18.jpg)
PALMA: Σχέση θερμοκρασίας-ημερήσιου αριθμού θανάτων, όλες οι ηλικίες
15 20 25 30 35
-0.1
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
l0123tmax
s(l0
123t
max
,4)
Όλες οι αιτίες
15 20 25 30 35
-0.2
0.0
0.2
0.4
0.6
0.8
l0123tmax
s(l0
123t
max
,4)
Καρδιαγγειακές
15 20 25 30 35-0
.50.
00.
51.
0
l0123tmax
s(l0
123t
max
,4)
Αναπνευστικές
(με έλεγχο των διαχρονικών τάσεων, της ημέρας της εβδομάδας, της ταχύτητας ανέμου και της σχετικής υγρασίας)
![Page 19: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/19.jpg)
Athens: Σχέση θερμοκρασίας-ημερήσιου αριθμού θανάτων, όλες οι ηλικίες
(με έλεγχο των διαχρονικών τάσεων, της ημέρας της εβδομάδας, της ταχύτητας ανέμου και της σχετικής υγρασίας)
Όλες οι αιτίες Καρδιαγγειακές Αναπνευστικές
15 20 25 30 35 40
-0.4
-0.2
0.0
0.2
0.4
0.6
l0123tmaxs(
l012
3tm
ax,4
)15 20 25 30 35 40
0.0
0.2
0.4
0.6
l0123tmax
s(l0
123t
max
,4)
15 20 25 30 35 40
-0.1
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
l0123tmax
s(l0
123t
max
,4)
![Page 20: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/20.jpg)
Ειδικότερα αποτελέσματα για την Αθήνα
Θερμο-κρασία
Σημείο καμπής
Όλες οι αιτίες Μέση 27.3 (0.3)Μέγιστη 31.4 (0.3)
Καρδιαγγειακές Μέση 27.5 (0.3)Μέγιστη 31.50 (0.3)
Αναπνευστικές Μέση 24.8 (0.7)Μέγιστη 28.55 (0.7)
Εκτιμούμενο σημείο καμπής(ºC) στη σχέση θερμοκρασίας -θνησιμότητας.
Ποσοστιαία αύξηση στη θνησιμότητα (95% διάστημα εμπιστοσύνης) για 1ºC αύξηση στη μέση θερμοκρασία (μέσος όρος 3 ημερών) πάνω από το σημείο καμπής
Θνησιμό-τητα
Ηλικία (έτη)
% αύξηση (95% ΔΕ)
Ολική Όλες 5.22 (4.68, 5.76)75+ 6.58 (5.93, 7.23)
Καρδια-γγειακή
Όλες 6.96 (6.2, 7.72)
75+ 8.1 (7.23, 8.98)Αναπνευ-
στικήΌλες 6.24 (4.95, 7.54)
75+ 6.36 (4.93, 7.81)
![Page 21: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/21.jpg)
Χωρίσαμε την ευρύτερη περιοχή Αθηνών σε τομείς: διερευνήσαμε ενδεχόμενες διαφοροποιήσεις στην σχέση θερμοκρασίας-θνησιμότητας κατά τομέα
• Έξι τομείς: Κέντρο, Πειραιάς, Βόρειος, Νότιος, Δυτικός και Ανατολικός Τομέας
• Χρησιμοποιήθηκαν η μέση και η μέγιστη θερμοκρασία για τα έτη 2000-2012. Τα δεδομένα μας παρείχε ο κ. Γιαννακόπουλος από το Αστεροσκοπέιο και ήταν η βάση δεδομένων E-OBS που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος ENSEMBLES (Haylock et al. 2008)
![Page 22: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/22.jpg)
Στο σχήμα φαίνονται οι 6 τομείς
![Page 23: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/23.jpg)
Δεδομένα έκθεσης και υγείας ανά Τομέα (Απρίλιος –Σεπτέμβριος
2012)Τομέας
Πληθυ-σμός
Μέσος ημερήσιος αριθμός θανάτων
Μέσος ημερήσιος αρ. Θανάτων ανά 100,000
Μέση τιμή της μέγιστης θερμοκρασίας oC
Αρ ημερών> σημείο καμπής του Τομέα
Διαφορά θερμοκρασίας*
Athens Center
664,046 21.6 3.3 31.97 104 3.7
Pireus 515,960 14.8 2.9 31.08 103 3.7North 673,766 15.4 2.3 30.71 105 4.0South 489,413 13.6 2.8 32.04 116 5.3West 498,681 12.0 2.4 30.85 110 5.0East 270,573 7.18 2.7 31.23 109 4.4
* Μέση τιμή oC πάνω από το σημείο καμπής κατά τις ημέρες με μέγιστη θερμοκρασία >σημείο καμπής
![Page 24: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/24.jpg)
Εκτιμούμενη επίδραση της θερμοκρασίας στη θνησιμότητα ανά Τομέα: ποσοστό αύξησης (95% ΔΕ) στον ημερήσιο αριθμό θανάτων (για όλες τις ηλικίες) ανά 1oC αύξησης στη μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία
% αύξησης στον αρ θανάτων (95% ΔΕ)Τομέας Όλες οι αιτίες Καρδιαγγειακές ΑναπνευστικέςΑθήνα κέντρο 2.95 (2.36, 3.54) 3.96 (3.12,
4.81)4.42 (2.62, 6.25)
Πειραιάς 3.08 (2.38, 3.78)
3.20 (2.22, 4.19)
6.53 (4.34, 8.77)
Βόρειος 2.54 (1.89, 3.20) 2.85 (1.91, 3.79)
5.79 (3.58, 8.05)
Νότιος 3.03 (2.35, 3.73) 3.45 (2.51, 4.40)
5.52 (3.35, 7.74)
Δυτικός 2.78 (2.13, 3.43) 3.02 (2.07, 3.97)
5.30 (3.10, 7.55)
Ανατολικός 2.67 (1.76, 3.59) 3.42 (2.08, 4.78)
2.99 (0.18, 5.87)
![Page 25: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/25.jpg)
Υπολογισμός του αποδοτέου αριθμού θανάτων Απρίλιος -Σεπτέμβριος 2012Τομέας Συνολικός αριθμός
θανάτων που αποδίδονται στην αυξημένη θερμοκρασία(95% ΔΕ)
Συνολικός αριθμός θανάτων που αποδίδονται στην αυξημένη θερμοκρασία ανά 100,000 κατοίκους(95% ΔΕ)
Αθήνα Κέντρο
232 (188-275) 35 (28-41)
Πειραιάς 163 (128-196) 31 (25-38)Βόρειος 153 (116-189) 23 (17-28)Νότιος 232 (183-279) 47 (37-57)Δυτικός 169 (132-204) 34 (26-41)Ανατολικός 86 (58-112) 32 (21- 42)Σύνολο 1034 (804-1257) 33 (26- 40)
![Page 26: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/26.jpg)
Σενάρια διαχρονικής αύξησης της θερμοκρασίας
Υποθέτοντας ότι διατηρείται η ίδια μέση θερμοκρασία, αλλά έχουμε 10 περισσότερες ημέρες με θερμοκρασία πάνω από το σημείο καμπής, εκτιμούμε ότι θα έχουμε 96 πρόσθετους θανάτους.
1oC αύξηση στη μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία για όλες τις ημέρες θα οδηγήσει σε 432 πρόσθετους θανάτους.
![Page 27: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/27.jpg)
Συμπεράσματα- σημεία συζήτησης Το πρόβλημα της αύξησης της θνησιμότητας με
την άυξηση της θερμοκρασίας είναι ήδη σημαντικό και αναμένεται να ενταθεί με την κλιματική αλλαγή
Όμως είναι δυνατόν να προληφθεί σε μεγάλο βαθμό
Εκτιμώντας τις επιδράσεις σε μικρότερη χωρική κλίμακα μπορεί να πάρουμε πολύτιμες πληροφορίες για την προστασία της δημόσιας υγείας.
![Page 28: Θνησιμότητα και υψηλές θερμοκρασίες | Πρόγραμμα TREASURE](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022013004/58890bfa1a28ab4a5c8b4edd/html5/thumbnails/28.jpg)
Ευχαριστώ για την προσοχή σας!