สารบญ
หนา
ตราจงหวดสพรรณบร ธงประจ าจงหวด 1
ดอกไม ตนไมประจ าจงหวดสพรรณบร 2 1
ค าขวญ วสยทศนกลมจงหวด และคานยม 3 ประวตของจงหวดสพรรณบร 4 3 – 6
สวนท 1 สภาพทวไป สภาพเศรษฐกจและสงคมของจงหวด 10
ลกษณะภมประเทศ 11
ลกษณะภมอากาศ 11
ทรพยากรธรรมชาต 11
แหลงน า 13
ปาไม 15
การเมองการปกครอง 16
ประชากร 19
สภาพทางสงคม 21
สถานภาพทางสาธารณสข 24
สภาพทางเศรษฐกจ 26
ระบบบรการพ นฐาน 41
ขนบธรรมเนยมประเพณ 44
สถานททองเทยว 47
สวนท 2 วสยทศน เปาประสงค ประเดนยทธศาสตร จงหวดสพรรณบร 49
ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดสพรรณบร พ.ศ. 2553 – 2556 54
แนวทางการด าเนนงานและพฒนาจงหวดสพรรณบร 55
-1-
ตราจงหวดสพรรณบร
ดวงตราเปนภาพยทธหตถ ระหวางสมเดจพระนเรศวรมหาราชกบพระมหาอปราชา
แหงพมา เหตทใชเครองหมายนกเพราะเหตวาการศกครงน ใน พ.ศ.2135 ท าใหเมองไทย
ได รบอสรภาพชยชนะดงกลาว จนได รบ การเผยแพรชอเสยงและกตตคณของ
พระมหากษตรยไทย ทงในและตางประเทศ ประกอบกบบรเวณทกระท ายทธหตถกอยใน
อ าเภอดอนเจดย จงหวดสพรรณบร ซงนกโบราณคดกลาววา ชอสพรรณบรเปลยนมาจาก
ค าวา อทองและสพรรณภมตามล าดบ
ธงประจ าจงหวดสพรรณบร
-2-
ดอกไม-ตนไม ประจ าจงหวดสพรรณบร
ดอกสพรรณการ
ชอภาษาองกฤษ : Cotton Tree, Yellow Silk
Cotton, Butter Cup, Torchwood
ชอพฤกษศาสตร : Cochlospermum
religiosum Alston
พชในวงศ Cochlospermaceae-Bixaceae มตนก าเนดมาจากอเมรกากลางและ
อเมรกาใต เปนไมยนตนสง 5 - 15 เมตร เรอนยอดเปนพมกลม ผลดใบ เปลอกสเทาถง
สน าตาลเรยบ กงกานมกคดงอ ใบเดยวเรยงเวยนสลบ แผนใบรปฝามอ ปลายแฉกแหลม
โคนใบเวา ขอบหยกเปนคลน ผวใบมขนสนนม สเขยวสด เมอแกใกลรวงเปลยนเปนสแดง
ดอกมสเหลอง มทงพนธดอกกลบชนเดยวและกลบดอกซอน ดอกออกเปนแขนงตามปลาย
กง โดยออกปละครงในชวงเดอนธนวาคม ถงมนาคม ผลเปนรปไขกลบ ปลกเปนไมประดบ
ทวทกภาคของไทย ขนไดดในดนทรวนซย กอนออกดอกจะทงใบหมด ผลแกระหวางเดอน
มนาคม ชอบกลางแจงและแสงแดดจด
ตนมะเกลอ
เปนไมยนตนในวงศ Ebenaceae พบขนตาม
ปา เบญจพรรณทวไป เรอนยอดเปนพมกลมกงออน
มขนนม ผลดบของมะเกลอมสรรพคณเปนยา
จดเปนพชสมนไพรชนดหนง สมยกอนนยมใชยางผล
มะเกลอไป ยอมผา มะเกลอเปนพนธไมพระราชทานเพอปลกเปนมงคลของจงหวด
สพรรณบรในภาคเหนอเรยกตนไมชนดนวา มะเกย มะเกอ หรอ ผผา ทางใตเรยกวา เกลอ
แถบเขมร-ตราดเรยก มกเกลอ
-3-
ค าขวญจงหวดสพรรณบร
เมองยทธหตถ
“ วรรณคดขนชอ เลองลอพระเครอง
รงเรองเกษตรกรรม สงล าประวตศาสตร
แหลงปราชญศลปน ภาษาถนชวนฟง ”
วสยทศนจงหวดสพรรณบร
“ สพรรณบรเปนจงหวดชนน าในดานแหลงผลตอาหาร และผลตภณฑคณภาพมาตรฐานส
สากล เปนศนยกลางการศกษา การกฬาและการทองเทยว โดยใชทรพยากรธรรมชาต
อยางยงยน ชมชนเขมแขง คณภาพชวตด ยดการมสวนรวม ”
วสยทศนกลมจงหวด (กาญจนบร นครปฐม ราชบร สพรรณบร)
“ เปนฐานการผลตและสงออกสนคาเกษตรและอตสาหกรรม สงเสรมการคาชายแดน
การทองเทยวเชงอนรกษ และมงพฒนาสคณภาพชวตทยงยน ”
คานยม
“ ซอสตย โปรงใส มคณธรรม เตมใจใหบรการ ท างานมงผลสมฤทธ ”
-4-
จงหวดสพรรณบร
ประวตศาสตรความเปนมา
จงหวดสพรรณบร เปนจงหวดทมความเกาแก ทบรเวณทราบลมแมน าทาจน
หรอแมน าสพรรณบร ในเขตภาคกลางดานตะวนตกของประเทศไทย มอายถงยคหนใหม
ประมาณ 3,500 – 4,000 ป สบตอเนองมาจนถงยคสมฤทธและยคเหลกอายราว 2,500
ป ลวงเขาสยคสวรรณภม ฟนน อมรวด ทวารวด ลพบร อทอง อยธยา จวบจนถง
ปจจบน
สพรรณบร เปนเมองหนาดานทส าคญของอยธยาดานตะวนตก ใน
ประวตศาสตรไทยรบกบพมา จ านวน 33 ครง เปนการรบตดพนใกลเมองหลวง โดยม
จงหวดสพรรณเปนสมรภมเลอดถง 6 ครงใหญๆ ชาวสพรรณ เปนผสบสายเลอดนกรบ
โดยแท การรบทดเดอดและเปนเกยรตประวตอนยาวนานแหงสงครามไทยรบกบพมา คอ
สงครามยทธหตถระหวางสมเดจพระนเรศวรมหาราชและพระมหาอปราชาทดอนเจดย เปน
การประกาศอสรภาพจากพมาโดยเดดขาด
โบราณวตถ โบราณสถาน โบราณวตถ โบราณสถานทพบเปนทประจกษ
พยานบงบอกวาจงหวดสพรรณบรมความเปนมาตงแตยคมนษยหนใหม และยงเปนเมองพทธ
ศาสนา เนองจากพบพทธประตมากรรมอยทวไป จากสถตพบไมนอยกวา 140-150 ครง
ตงแตสมยอมรวด เปนตนมา จงสนนษฐานไดวาเปนเมองทพทธศาสนาฝงรากไวอยางแนนหนา
ไมนอยกวา 2,300 ปมาแลว
-5-
ราว พ.ศ. 700 - 800 อาณาจกรสวรรณภม ซงมเมองนครปฐมเปนราชธาน
ตองตกเปนเมองเอกของจนละ (เขมร) ตอมาราว พ.ศ. 1113 พวกไทยเมองละโวไดกอสรภาพ
ส าเรจ อาณาจกรสวรรณภมโบราณนไดกลบมความเจรญรงเรองอกวาระหนง และมชอ
ใหมวา “อาณาจกรทวารวด” ในสมยนน เมองอทอง (สพรรณบร) คงจะเจรญเปน
ปกแผนแลว ดงจะเหนไดจากหลกฐานท กรมพระยาด ารงราชานภาพทรงเลาไวในนทาน
โบราณคดเรอง “เมองอทอง”วา “ขาพเจาเขาไปดเมองทาวอทอง เมองตงอยฝงตะวนตก
ของล าน าจระเขสามพน ดเปนเมองแก ใหญโต เคยมปอมปราการกอดวยศลา แตหกพงไป
เสยเกอบหมดแลว ยงเหลอคงรปแตประตเมองแหงหนงกบปอมปราการ…”
เมองทวารวด (นครปฐม) เจรญแลวกเสอมลงตามความเปลยนแปลง
ทางภมศาสตร และสงคราม บางคราวถงกบทงรางไปนาน ๆ เมอถงสมยอทอง พระยาพาน
ไดพยายามบรณะใหม แตน าทาไมอดมสมบรณเหมอนสมยโบราณ พระยาพานจงไดแตเพยง
ซอมองคพระปฐมเจดย แลวสถาปนาเมองพนธมบรบนฝงแมน าทาจนขนแทนระหวาง พ.ศ.
1420-1425 และไดครองเมองนตอมาจนสวรรคตในราว พ.ศ. 1459 พระพรรษาได
ครองราชยแทน แตกลบเสดจไปครองเมองอทองซงใหญกวาเมองอทองจงเปนราชธาน
เรยกวา “เมองศรอยธยา” อยระยะหนง ตอมาเหตการณเมองพนธมบรไดเงยบหายไปราว
สองศตวรรษ มาปรากฏเรองราวอกครงหนง เมอพระเจากาแต เชอสายมอญ ไดเสวยราชยใน
เมองอทอง แลวยายราชธานกลบมาอยท เมองพนธมบร ไดมอบหมายใหมอญนอย (พระ
ญาต) สรางวดสนามไชย และบรณะวดลานมะขวด (วดปาเลไลยก) ในบรเวณเมองพนธม
บรเสยใหม เมอบรณะวดแลว ขาราชการไดเกดศรทธาใน พระพทธศาสนา และชวนกน
ออกบวชถงสองพนคน จงไดเรยกชอเมองใหมวา “เมองสองพนบร” เมองอทอง มกษตรย
ครองราชยสบตอกนมาหลายพระองคเรยกวา “พระเจาอทอง” ทงสน และพระราชธดาของ
พระเจาอทองไดอภเษกสมรสกบพระเจาราม โอรสพระเจาศรชยเชยงแสน ตอมาพระเจา
รามขนครองเมองอทองแทน (พอตา) คนทวไปเรยกวา “พระเจาอทอง”
-6-
เมอขนหลวงพระงว (พมเหส) ขนครองเมองสองพนบร และไดยายไปครองเมองอทอง ตอมา
เมองอทองตองกลายเปนเมองราง เพราะแมน าจระเขสามพน เปลยนทางเดนใหมและตนเขน
ซ าราย ยงเกดโรคหา (อหวาตกโรค) อกดวย ขนหลวงพระงวจงยายกลบมาประทบทเมอง
สองพนบร และภายหลงจงไดเปลยนชอเมองเสยใหมวา “เมองสพรรณบร”เมอ พ.ศ. 1890
เมองสพรรณบร ทสรางขนในสมยอทองนน ตงอยทางฝงขวาของแมน า
สพรรณบร (ทาจน) ยงมคและก าแพงเมองปรากฏอยจนกระทงทกวนน แตตวเมองในปจจบน
ตงอยทต าบลทาพเลยงทางฝงซายของแมน า สนนษฐานวาคงยายมาเมอสมยตนกรง
รตนโกสนทรเพราะในสมยกรงธนบรมศกพมาเขามาประชดตดพน คงไมมเวลาวางทจะทรง
คดในเรองการสรางบานเมองใหมขน
ในสมยรชกาลท 3 แหงกรงรตนโกสนทร คาดเดาวาเมองทยายมาตงขนใหม ยงคง
เปนปาเสยสวนใหญบานเรอนราษฎร มเฉพาะบรเวณรมแมน าทาจนเทานน หางจากล าน าออกไปเปนปา
อยแทบทงสน ตามทสนทรภกวเอก ของไทยไปเทยวเมองสพรรณยงพรรณาไวในโคลงนราศสพรรณวา “ ได
พบเสออยในบรเวณ เมองสพรรณ ” น
ตงแตสมยโบราณมคตถอกนโดยเครงครดวา “หามมใหเจานายเสดจไปเมอง
สพรรณ” แตจะหามมาแตครงใดและดวยเหตผลประการใดนน ไมมผตอบได จนกระทง ถง
ตนรชกาลท 5 กยงคงถอกนเปนประเพณอยเชนนเรอยมา เมอสมเดจกรมพระยาด ารงราชาน
ภาพ ด ารงต าแหนงเสนาบดกระทรวงมหาดไทย จะเสดจไปตรวจราชการทเมองน พระยา
อางทองยงทลหามไว โดยถวายเหตผลวาเทพารกษหลกเมองไมชอบเจานาย ถาเสดจไป
มกจะท าใหเกดอนตราย
ตาง ๆ แตสมเดจกรมพระยาด ารงราชานภาพ ไมทรงเชอทรงเสดจไปเมองสพรรณบรเปน
พระองคแรก เพอจะทรงตรวจราชการทเมองนใหจงไดการจะชวยเหลอใหความสะดวก
หรอการท านบ ารงบานเมอง ใหเจรญรงเรอง ยงขนนน ไมใชการไปท าความชว เทพารกษ
ประจ าเมองคงจะไมใหโทษเปนแน เมอเสดจกลบจากตรวจราชการครงนนแลว กไมทรง
ไดรบภยนตรายประการใด เจานายพระองคอน เมอเหนเชนนนกทรงเลกเชอถอ
-7-
คตโบราณ และเรมเสดจประพาสกนตอมาเนอง ๆ ครนเมอ พ.ศ. 2447 พระบาทสมเดจ
พระจลจอมเกลาอยหวเสดจประพาสเมองสพรรณอกครงหนง ตงแตนนเปนตนมากไมมผใด
พดถงคตทหามเจานายมใหเสดจไปเมองสพรรณอกเลย
เปนอนวาในปจจบนไมวา เจานายหรอคนธรรมดาสามญถาจะไปเทยวเมองสพรรณบรกคง
จะไปไดทกโอกาสโดยไมมขอหามหวงกดกนอยางใด
ในสมยรชกาลท 5 เมอมการปกครองมณฑลเทศาภบาล เมองสพรรณกรวมอย
ในมณฑล นครชยศร ซงประกอบดวย เมองนครชยศรสพรรณบร และสมทรสาคร ในป พ.ศ.
2438 จนกระทง ในป พ.ศ. 2456 มการเปลยนชอเมองมาเปนจงหวด เมองสพรรณบร จง
เปน “จงหวดสพรรณบร” ตงแตนนมา
ทตงศาลากลางและประวตโดยยอ
ป พ.ศ. 2394 ในสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ทรงพระกรณา
โปรดเกลาใหสรางศาลากลางจงหวดสพรรณบร เปนเรอนไมชนเดยวมขนาด 8 x 20 เมตร
หลงคามงจาก มพระยาสนทรสงคราม (จน สนทรพงษ) เปนเจาเมอง ตอมาเมอ สงหาคม
2471 สมยทพระยาพศาลสารเกษตร เปนผวาราชการจงหวดและหมอมเจาธ ารงศรศรวธวช
สมทร เทศาภบาลผส าเรจราชการมณฑลนครชยศร ไดท าการยายอาคารและศาลากลาง
มณฑลนครชยศร มาปลกเปนศาลากลางจงหวดสพรรณบร ณ ทดนของวดไกเตย (วดราง)
โดยปลกเปนอาคารไมชนเดยวใตถนสง 24 x60 เมตร คากอสราง 19,000 บาท
ครงเมอจนทรคตวนพฤหสบดขน 7 ค า ปกน จ.ศ. 1333 ตรงกบสรยะคต วนท
29 กรกฎาคม พ.ศ. 2514 เวลา 09.09 น. ไดวางศลาฤกษอาคารศาลากลาง ณ บรเวณทตง
เดม เปนแบบอาคารคอนกรตเสรมเหลกสองชน ขนาด 24 x 75 ใชเงนงบประมาณทงสน
3,000,000.- บาท ในสมยทนายสวสด มเพยร เปนผวาราชการจงหวด
-8-
ปจจบนอาคารศาลากลางจงหวดสพรรณบร ตงอย ณ ศนยราชการจงหวด
สพรรณบรบรเวณดอนยางแย เลขท 193 หม 1 , 2 ต าบลสนามชย อ าเภอเมอง
จงหวดสพรรณบร ไดประกอบพธวางศลาฤกษ เมอวนท 14 กมภาพนธ 2539 ด าเนนการ
กอสรางแลวเสรจและเปดใหบรการประชาชน เมอวนท 5 สงหาคม 2542
รายนามผวาราชการจงหวดสพรรณบร (ตงแตอดต-ปจจบน)
1. พระยาสนทรสงคราม (จน สนทรพงษ) 2394
2. พระยาสนทรสงครามรามพไชย (แจม สนทรวภาต) 2412 - 2425
3. พระยาสนทรสงคราม (จน แสงชโต) 2426 - 2429
4. พระยาสนทรสงครามรามภกด (พน) 2431 - 2435
5. พระยาอภยพลภกด (ม.ล.อกฤษ เสนยวงค ณ อยธยา) 2435 - 2439
6. พระอรามมณเฑยร (ม.ร.ว. ใหญ นรนทรกล ณ อยธยา) 2440 - 2440
7. พระยาสนทรสงคราม (ถม ณ มหาไชย) 2440 - 2442
8. พระยาอนทรวชต (ทองค า) 2442 - 2444
9. พระยาสนทรสงคราม (ม.ร.ว .เลก พยฆเสนา ณ อยธยา) 2444 - 2454
10. พระยาสนทรสงคราม (อ กรรณสต) 2454 - 5 ต.ค. 2466
11. พระยาสนทรสงคราม (ปย สวรรณศร) 5 ต.ค. 2466 - 13 พ.ค. 2470
12. พระยาพศาลสารเกษตร (พร พมพสตร) 13พ.ค. 2470 - 22 ก.พ.2476
13. พระยารามราชภกด
(ม.ล. สวาสด อศรางกร ณ อยธยา) 22 ก.พ. 2476 - 1 ม.ย. 2479
14. พ.ท.พระเจนกระบวนหด
(ทองค า พรโสภณ) 1 ม.ย. 2479 - 31 พ.ค. 2481
15. หลวงศรราชรกษา (ผว ชาครยรตน) 1 ม.ย. 2481 - 31 ม.ค. 2485
16 นายกงวาน วงษสกล 1 ม.ย. 2485 - 31 ม.ค. 2486
17. ร.อ.หลวงวฒราษฎรรกษา
(วฒศรสงคราม วฒราษฎรรกษา) 15 ต.ค. 2486 – 18 ต.ค.2487
18. นายอรรถสทธ สทธสนทร 18 ต.ค. 248 - 15 พ.ค. 2488
-9-
19. นายปรง พหชนม 15 พ.ค. 2488 - 5 ม.ค. 2489
20. นายชบ พเศษนครกจ 5 ม.ค. 2489 - 7 ต.ค. 2489
21. ขนธรรมรฐธราทร (ธรรมรฐ โรจนสนทร) 7 ต.ค. 2489 - 3 เม.ย. 2494
22. นายสนท วไลจตต 3 เม.ย. 2494 – 28 ม.ค. 2496
23. พ.ต.อ.จ ารส โรจนจนทร 28 ม.ค. 2496 - 14 ม.ค. 2497
24. นายพนต โพธพนธ 14 ม.ค. 2497 - 7 ส.ค. 2500
25.นายพฒนบญยรตนพนธ 7 ส.ค. 2500 - 13 ม.ค. 2509
26. นายเวยง สาครสนธ 13 ม.ค. 2509 - 13 ก.พ. 2510
27. นายสวสด มเพยร 13 ก.พ. 2510 - 30 ก.ย. 2518
28. นายสอน สทธสาร 1 ต.ค. 2518 - 30 ก.ย. 2521
29. นายชลต พมลศร 1 ต.ค. 2521 - 30 ก.ย. 2523
30. นายจรนทรกาญจโนมย 1 ต.ค. 2523 - 11 ก.ย. 2527
31. นายอารย วงษอารยะ 1 ต.ค. 2527 - 30 ก.ย. 2531
32. นายธาน โรจนลกษณ 1 ต.ค. 2531 - 30 ก.ย. 2533
33. ร.ต.สมนก เกดเกษ 1 ต.ค. 2533 - 30 ก.ย. 2534
34. ร.อ.ศรรตน หรรกษ ต.ค. 2534 - 21 ก.ค. 2535
35. นายสมพงศ ศรยะพนธ 22 ก.ค. 2535 - 30 ก.ย.2536
36. นายอ านวย ยอดเพชร 1 ต.ค. 2536 - 30 ก.ย. 2538
37. นายประเสรฐ เปลยนรงส 1 ต.ค. 2538 - 27 ม.ค. 2541
38. นายวพฒน คงมาลย 16 เม.ย. 2541 - 30 ก.ย. 2546
39. นายทรงพล ทมาศาสตร 1 ต.ค. 2546 - 30 ก.ย. 2549
40. นายสมศกย ภรศรศกด 13 พ.ย. 2549 - 30 ก.ย. 2555
41. นายสภทร ศรสนทรพนต 26 พ.ย. 2555 – 30 ก.ย. 2556
42. วาท ร.ต.สพรพฒน จองพานช 1 ต.ค. 2556 - ปจจบน
-10-
สภาพทวไป สภาพเศรษฐกจและสงคมของจงหวดสพรรณบร
ทตงและอาณาเขต
จงหวดสพรรณบรตงอยในภาคกลางดานตะวนตกของประเทศไทย ม
แมน าสพรรณบรหรอ แมน าทาจนไหลผานตามแนวยาวของจงหวดจากเหนอจรดใต จงหวด
สพรรณบรตงอยระหวางเสนรงท 14 องศา 4 ลปดา ถง 15 องศา 5 ลปดาเหนอ และ
ระหวางเสนแวงท 99 องศา 17 ลปดา ถง 100 องศา 16 ลปดาตะวนออก อยสงจากระดบ
น า มพนทประมาณ 5,358 ตารางกโลเมตร หรอ 3,348,755 ไร อยหางจาก
กรงเทพมหานคร ทางรถยนต 107 กโลเมตร และทางรถไฟ 142 กโลเมตร มอาณาเขต
ตดตอกบ จงหวดใกลเคยง ดงน
ทศเหนอ ตดตอกบจงหวดชยนาท และจงหวดอทยธาน
ทศใต ตดตอกบจงหวดนครปฐม
ทศตะวนออก ตดตอกบจงหวดสงหบร อางทอง
และ พระนครศรอยธยา
ทศตะวนตก ตดตอกบจงหวดกาญจนบร และจงหวดอทยธาน
-11-
ลกษณะภมประเทศ
จงหวดสพรรณบร มลกษณะพนทสวนใหญเปนทราบลม มพนทบางสวนเปนทราบ
สง โดยมความลาดเทระหวาง 0-3 เปอรเซนต อยทางดานตะวนออกของจงหวด ตลอดแนว
เหนอจรดใต พนทต าสดอยทางทศตะวนออกเฉยงใตสงกวาระดบน าทะเลปานกลาง 3 เมตร
สวนทางเหนอของจงหวดอยสงจากระดบน าทะเล ปานกลางเฉลยประมาณ 10 เมตร
พนทสวนใหญของจงหวดสพรรณบร ใชท านาขาว มแมน า ล าคลอง หนองบงอย
ทวไป แมน าสายส าคญทไหลผานจากเหนอสดถงใตสด ไดแก แมน าทาจน หรอแมน า
สพรรณบร ในฤดน าหลากจะมน าทวมขงในเขตอ าเภอเมองสพรรณบร อ าเภอบางปลามา
และอ าเภอสองพนอง พนททางตอนเหนอและตะวนตกของจงหวดมสภาพเปนภเขาและท
ราบสง โดยเฉพาะในเขตพนทอ าเภอเดมบางนางบวช อ าเภอดานชาง รวมทงในบางพนทของ
อ าเภอดอนเจดย และอ าเภอหนองหญาไซ
ลกษณะภมอากาศ
สภาพอากาศโดยทวไปมลกษณะรอนชน กลาวคอ ฤดรอน ไดรบอทธพลจากลมะ
วนออกเฉยงเหนอและลมฝายใต พดผานตงแตกลางเดอนกมภาพนธถงกลางเดอน
พฤษภาคม ฤดฝน ไดรบอทธพลจากมรสมตะวนตกเฉยงใตตงแตกลางเดอนพฤษภาคมถง
กลางเดอนตลาคม และ ฤดหนาว ไดรบอทธพลจากมรสมตะวนออกเฉยงเหนอตงแต
กลางเดอนตลาคมถงกลางเดอนกมภาพนธ
ทรพยากรธรรมชาต
ดน หากพจารณาคณสมบตของดนทงทางกายภาพและเคม เชนเนอดน ความลกของดน
ความสามารถในการอมน าของดน ชนดของแรธาตและปรมาณแรธาต อาหารของดน จะ
พบวาสภาพของดนในเขตจงหวดสพรรณบร เหมาะกบการปลกพชไร การท านาขาว การ
ปลกไมยนตน การปลกไมผลตาง ๆ การปลกหญาเลยงสตว จ าแนกลกษณะดนของจงหวด
สพรรณบรออกเปนกลมตางๆ ตามความเหมาะสมและการใชประโยชนเปน 3 กลม
-12-
1. กลมดนทเหมาะสมส าหรบการปลกขาว ครอบคลมพนทประมาณรอยละ 40 ของ
พนททงหมด กลมดนนพบอยบรเวณทราบลมสองฝงแมน าสพรรณบรและบรเวณตอนกลาง
ของจงหวดครอบคลมพนทสวนใหญของอ าเภอเดมบางนางบวช อ าเภอสามชก อ าเภอหนอง
หญาไซ อ าเภอดอนเจดย อ าเภอศรประจนต อ าเภออทอง และอ าเภอเมองสพรรณบร เปน
กลมดนทมความเหมาะสมตอการปลกขาวมากทสด รองมาไดแก พชสวน ไมผล และผก
2. กลมดนทเหมาะสมส าหรบการปลกพชไร ครอบคลมพนทประมาณรอยละ 40
ของพนท ทงจงหวด สวนใหญจะอยทางทศตะวนตกเฉยงเหนอของจงหวด ไดแก ในเขต
อ าเภอดานชาง และทศตะวนตกของจงหวด ไดแก ในเขตพนทบางสวนของอ าเภออทอง และ
อ าเภอสองพนอง กลมดนนเปนดนทอยระหวางทราบ เชงเขากบในบรเวณทราบลมเหมาะ
ส าหรบปลกพชไร เชน ออยโรงงาน สบปะรด และมนส าปะหลง
3. กลมดนทเปนปญหาตอการพฒนาการเกษตร ครอบคลมพนทประมาณรอยละ 20
ของพนท
- กลมดนทมสภาพเปนกรด มพนทประมาณรอยละ 10 ของพนทจงหวด
ครอบคลมพนท สวนใหญของอ าเภอสองพนองและอ าเภอบางปลามา มสภาพเปนทลมน า
ทวมถง มศกยภาพในการเพาะปลกต า เปนแหลงเพาะเลยงปลาน าจดและกงทส าคญของ
จงหวด
- กลมดนตน มพนทประมาณรอยละ 5 ของพนททงจงหวด เปนดนตนอยบรเวณท
ราบเชงเขา ซงเปนทสงไมเหมาะสมกบการเพาะปลก สวนใหญจะอยทางทศตะวนตกของ
ต าบลวงคนและต าบลองคพระ ในเขตอ าเภอดานชาง
- กลมดนภเขา มพนทประมาณรอยละ 5 ของพนททงจงหวด กลมดนนจะอย
บรเวณเนนเขาสงทางดานทศตะวนตกของจงหวด ไมเหมาะสมเปนพนทเพอการเกษตร อยใน
เขตอ าเภอดานชาง ไดแก ทศตะวนตกของต าบลวงคน ต าบลองคพระ และต าบลหวยขมน
เมอพจารณาจากการกระจายของกลมดนตางๆ ในจงหวดสพรรณบร พอจะสรปไดวา
โดยรวมแลวทดนในจงหวดเปนดนทมความเหมาะสมส าหรบการเพาะปลกในระดบสง
โดยเฉพาะการเกษตรกรรม และการกสกรรม
ทมา : ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร (http://www.oae.go.th/zone7/images/stories/mixsupanburi.pdf)
-13-
แหลงน า จงหวดสพรรณบรมแหลงน าธรรมชาตทส าคญ และสามารถน ามาใชใน
การประกอบอาชพดานการเกษตรกรรม ดงน
1. แมน าสพรรณบร (ทาจน) เปนแมน าทไหลแยกจากแมน าเจาพระยา
ในเขตต าบลทาซง อ าเภอเมอง จงหวดอทยธาน แลวไหลผานจงหวดชยนาทเรยกวา แมน า
มะขามเฒา แลวไหลเขาสเขตจงหวดสพรรณบร ผานอ าเภอเดมบางนางบวช อ าเภอสามชก
อ าเภอศรประจนต อ าเภอเมองฯ อ าเภอบางปลามา และอ าเภอสองพนอง ชวงทไหลผานเขต
จงหวดสพรรณบรเรยกวา แมน าสพรรณบร จากนนไหลเขาเขตจงหวดนครปฐม ผานอ าเภอ
บางเลน อ าเภอนครชยศร ชวงนเรยกแมน านครชยศร จากนนไหลเขาเขตจงหวดสมทรสาคร
เรยกแมน าทาจน ตามทางภมศาสตร การก าหนดชอแมน าจะใชชอทปลายน า ดงนนแมน า
สายนซงมถงสชอ จงไดชอวาแมน าทาจน
แมน าทาจนมความยาวประมาณ 300 กโลเมตร กวางประมาณ 60 เมตร
ในชวงทไหลผานจงหวดสพรรณบร เมอถงฤดน าหลากกจะเออลน ทวมบานเรอน ไรนา
กระแสน าไมไหลเชยว กอนทจะมการสรางเขอนเจาพระยา (เขอนชยนาท) และเขอนภมพล
(เขอนยนฮ) ในฤดทไมใชฤดน าหลากคอ ประมาณเดอนกมภาพนธถงเดอนตลาคม น าในแมน า
จะขนลงตามก าลงหนนของน าทะเล ในสามลกษณะคอ น าขน น าทรง และน าลง แตหลงจากท
ไดสรางเขอนทงสองแลว กระแสน าจะไหลลงสทะเลอยางเดยว
2. ล าหวยกระเสยว เปนล าหวยทเปนสาขาส าคญของแมน าสพรรณบร
เปนสาขาใหญและมความยาวทสดคอ ยาว 140 กโลเมตร ตนน าอยระหวางเขาแหลว กบเขา
ใหญเหนออ าเภอบานไร จงหวดอทยธาน ไหลเขาสจงหวดสพรรณบร ในเขตอ าเภอเดมบาง
นางบวช ไปบรรจบแมน าสพรรณบรทบานทง อ าเภอสามชก ล าหวยกระเสยวมลาดเขา
มาก และมพนทรบน ามากกวาล าหวยอนๆจงไดด าเนนการโครงการกระเสยว ซง
ประกอบดวยเขอนเกบน า เขอนทดน า ระบบสงน า ระบบระบายน า และถนนขนสง เรมสราง
เมอป พ.ศ.2522 แลวเสรจในป พ.ศ.2524 ใชงบประมาณ 927 ลานบาท
-14-
เขอนเกบน ากระเสยวสรางระหวางเขาโลนกบเขาวงเดอนหา ในเขตต าบลดาน
ชาง อ าเภอดานชาง เปนเขอนลกรงปนดนเหนยวแหงแรกของประเทศไทย ยาว 425 เมตร สง
35 เมตร สนเขอนกวางสด 170 เมตร ระดบสนเขอนสง 92.50 เมตร จากระดบน าทะเล
อางเกบน าเขอนกระเสยว เกบกกน าได 390 ลานลกบาศกเมตร อางเกบน า
ยาว 12 กโลเมตร กวาง 7 กโลเมตร มพนทรบน าฝน 1,200 ตารางกโลเมตร พนทอางเกบน า
48 ตารางกโลเมตร ปรมาณน าฝนเฉลยปละ 1,000 มลลเมตร ปรมาณน าไหลเขาอาง
ประมาณ 168 ลานลกบาศกเมตร
เขอนทดน าสรางปดกนล าหวยกระเสยวทางใตเขอนหางออกไปประมาณ 20
กโลเมตร เพอทดน าในล ากระเสยวใหมระดบสงพอทจะไหลเขาคลองสงน าเปนเขอนคอนกรต
ระบายน าได 260 ลกบาศกเมตรตอวนาท
โครงการเขอนกระเสยวสามารถสงน าไปชวยการเพาะปลกใหสามารถท านาใน
ฤดฝนได 130,000 ไร และปลกพชไรในฤดแลงได 68,000 ไร
3. คลองจระเขสามพน มตนน าแยกมาจากเทอกเขาจงหวดกาญจนบรไหล
เขาสจงหวดสพรรณบร ทางอ าเภออทอง โดยไหลผานต าบลอทอง ต าบลกระจน ต าบลเจดย
อ าเภออทอง ต าบลวดโบสถ อ าเภอบางปลามา ต าบลหวโพธ ต าบลบางพลบ อ าเภอสองพ
นอง มาสนสดทคลองสองพนอง ซงไหลไปบรรจบกบแมน าทาจน
4. แหลงน าธรรมชาตผวดนอนๆ มแมน า หวย ล าธาร คลอง 416 สาย ม
หนอง บง 67 แหง มน าพ น าซบ 13 แหง สามารถใชประโยชนเพอการอปโภค บรโภค เพอ
ท าเกษตรกรรม อาทเชน คลองสองพนอง คลองสาล คลองบางยหน และคลองบางล เปน
ตน ซงคลองเหลานเมอไดรบการพฒนา ขดลอก กสามารถใชประโยชนดานการท า
เกษตรกรรม อปโภค บรโภค และยงใชเปนทางระบายน าสวนเกนความจ าเปนลงสแมน า ทา
จนหรอแมน าสพรรณบรอกดวย ซงชวยลดความเสยหายจากภยธรรมชาต อนจะเกดกบ
ผลผลตทางการเกษตรไดอกทางหนง
5. แหลงน าใตดน ประกอบดวย บอบาดาลสวนตว 9,810 บอ บอบาดาล
สาธารณะ 1,980 บอ และบอทมเครองสบน า 2,584 แหง สระ 709 แหง
-15-
ปาไม
ลกษณะปาไมของจงหวดสพรรณบร เดมเปนปาไมเบญจพรรณ ไดแก เตง
มะคาโมง ซาก มะคาแต ชงชน ตะเคยนทอง ยมหอม
-16-
การเมองการปกครอง
การบรหารราชการ แบงออกเปน 2 สวน ไดแก
การบรหารราชการสวนภมภาค แบงเขตการปกครองออกเปน 10 อ าเภอ แบงเปน
41 เทศบาล 85 อบต. 110 ต าบล 1,008 หมบาน 28 ชมชน ประกอบดวย
อ าเภอเมอง อ าเภอสองพนอง อ าเภอสามชก อ าเภอดานชาง
อ าเภอดอนเจดย อ าเภอหนองหญาไซ อ าเภอศรประจนต อ าเภออทอง
อ าเภอเดมบางนางบวช อ าเภอบางปลามา (ขอมล เดอนมถนายน 2557)
การบรหารราชการสวนทองถน แบงเขตการปกครองออกเปน ดงน
o องคการบรหารสวนจงหวด จ านวน 1 แหง
o เทศบาลเมอง จ านวน 2 แหง
o เทศบาลต าบล จ านวน 43 แหง
o องคการบรหารสวนต าบล จ านวน 81 แหง
ตาราง การแบงเขตการปกครอง จ าแนกรายอ าเภอ ป 2556
อ าเภอ พนท ตร.กม.1 ต าบล อบต.2 ทม./ต าบล2 จน.หมบาน1 จน.บาน1
เมองสพรรณบร 540.917 20 14 8 124 57,744
สองพนอง 750.381 15 14 2 140 38,520
บางปลามา 481.298 14 11 7 127 24,745
อทอง 630.290 13 6 9 155 36,182
ดอนเจดย 252.081 5 5 2 50 14,873
ศรประจนต 180.986 9 4 6 64 20,955
สามชก 355.917 7 6 1 68 19,572
เดมบางนางบวช 552.330 14 8 8 121 25,137
ดานชาง 1,193.599 7 7 1 93 24,693
หนองหญาไซ 420.209 6 6 1 66 15,833
รวม 5,358.008 110 81 45 1,008 278,254
ทมา : 1. ทท าการปกครองจงหวดสพรรณบร ขอมล ณ เดอนธนวาคม 2556
2. ส านกงานทองถนจงหวดสพรรณบร ขอมล ป 2556
-17-
ตารางแสดงรายชอเขตการปกครอง จ าแนกรายอ าเภอ
อ าเภอเมองสพรรณบร มองคกรปกครองสวนทองถน 22 แหง แบงเปนเทศบาล 8 แหง อบต. 14 แหง ดงน
1. ทม.สพรรณบร 2. ทต.ทาเสดจ
3. ทต.สวนแตง
4. ทต.โพธพระยา
5. ทต.บางกง
6. ทต.ทาระหด
7. ทต.หวยวงทอง
(เดม อบต.โพธพระยา)
8. ทต.บานโพธ
9. อบต. ศาลาขาว
10. อบต. ดอนก ายาน
11. อบต. รวใหญ
12. อบต. สนามชย
13. อบต. ตลงชน
14. อบต. ไผขวาง
15. อบต. ดอนโพธทอง
16. อบต. สวนแตง
17. อบต. ทบตเหลก
18. อบต. พหารแดง
19. อบต. โคกโคเฒา
20. อบต. ดอนตาล
21. อบต. ดอนมะสงข
22. อบต. สนามคล
อ าเภอสองพนอง มองคกรปกครองสวนทองถน 16 แหง แบงเปนเทศบาล 2 แหง อบต. 14 แหง ดงน
1. ทม.สองพนอง 2. ทต.ทงคอก
3. อบต.บอสพรรณ
4. อบต.บางตาเถร
5. อบต.ทงคอก
6. อบต.ศรส าราญ
7. อบต.หวโพธ
8. อบต.หนองบอ
9. อบต.บางตะเคยน
10. อบต.บางเลน
11. อบต.ดอนมะนาว
12. อบต.บางพลบ
13. อบต.บานกม
14. อบต.ตนตาล
15. อบต.บานชาง
16. อบต.เนนพระ
ปรางค
อ าเภอสามชก มองคกรปกครองสวนทองถน 7 แหง แบงเปนเทศบาล 1 แหงอบต. 6 แหง ดงน
1. ทต.สามชก 2. อบต.กระเสยว
3. อบต.บานสระ
4. อบต.ยานยาว
5. อบต.วงลก
6. อบต.หนองผกนาก
7. อบต.หนองสะเดา
อ าเภอหนองหญาไซ มองคกรปกครองสวนทองถน 7 แหง แบงเปนเทศบาล 1 แหงอบต. 6 แหง ดงน
1. ทต.หนองหญาไซ 2. อบต.หนองหญาไซ
3. อบต.หนองโพธ
4. อบต.หนองขาม
5. อบต.หนองราชวตร
6. อบต.แจงงาม
7. อบต.ทพหลวง
-18-
ตารางแสดงรายชอเขตการปกครอง จ าแนกรายอ าเภอ (ตอ)
อ าเภอศรประจนต มองคกรปกครองสวนทองถน 10 แหง แบงเปนเทศบาล 6 แหง อบต. 4 แหง ดงน
1. ทต.ศรประจนต 2. ทต.ปลายนา 3. ทต.วงยาง 4. ทต.บานกราง 5. ทต.วงน าซบ 6. ทต.วงหวา
7. อบต.ศรประจนต
8. อบต.มดแดง
9. อบต.บางงาม
10. อบต.ดอนปร
อ าเภอดอนเจดย มองคกรปกครองสวนทองถน 7 แหง แบงเปนเทศบาล 2 แหง อบต. 5 แหง ดงน
1. ทต.ดอนเจดย 2. ทต.สระกระโจม
3. อบต.ดอนเจดย
4. อบต.สระกระโจม
5. อบต.หนองสาหราย
6. อบต.ไรรถ
7. อบต.ทะเลบก
อ าเภอเดมบางนางบวช มองคกรปกครองสวนทองถน 16 แหง แบงเปนเทศบาล 8 แหง อบต. 8 แหง ดงน
1. ทต.เขาพระ 2. ทต.นางบวช 3. ทต.บอกร 4. ทต.เขาดน 5. ทต.ปากน า 6. ทต.เดมบาง 7. ทต.หนองกระทม 8. ทต.ทงคล
9. อบต.หวเขา
10. อบต.บอกร
11. อบต.เขาพระ
12. อบต .หวนา
13. อบต.ยางนอน
14. อบต.ปาสะแก
15. อบต.โคกชาง
16. อบต.นางบวช
อ าเภออทอง มองคกรปกครองสวนทองถน 15 แหง แบงเปนเทศบาล 9 แหง อบต. 6 แหง ดงน
1. ทต.อทอง 2. ทต.สระยายโสม 3. ทต.ขนพดเพง 4. ทต.บานดอน 5. ทต.ทาวอทอง 6. ทต.บานโขง 7. ทต.กระจน 8. ทต.เจดย 9. ทต.จรเขสามพน
10.อบต.พลบพลาไชย
11. อบต.หนองโอง
12. อบต ดอนคา
13. อบต.ยงทะลาย
14. อบต.สระพงลาน
15. อบต.ดอนมะเกลอ
-19-
ตารางแสดงรายชอเขตการปกครอง จ าแนกรายอ าเภอ (ตอ)
อ าเภอดานชาง มองคกรปกครองสวนทองถน 8 แหง แบงเปนเทศบาล 1 แหง อบต. 7 แหง ดงน
1. ทต.ดานชาง 2. อบต.หนองมะคาโมง
3. อบต.ดานชาง
4. อบต.วงคน
5. อบต.หวยขมน
6. อบต.นคมกระเสยว
7. อบต.องคพระ
8. อบต.วงยาว
อ าเภอบางปลามา มองคกรปกครองสวนทองถน 18 แหง แบงเปนเทศบาล 7 แหง อบต. 11 แหง ดงน
1. ทต.บางปลามา
2. ทต.โคกคราม
3. ทต.บานแหลม
4. ทต.ไผกองดน
5. ทต.ตะคา
6. ทต.ตนคราม
7. ทต.บานแหลมพฒนา(เดม
อบต.บานแหลม)
8. อบต.บางใหญ
9. อบต.วดโบสถ
10. อบต.กฤษณา
11. อบต.สาล
12. อบต.บางปลามา
13. อบต.มะขามลม
14. อบต.ไผกองดน
15. อบต.วงน าเยน
16. อบต.องครกษ
17. อบต.จรเขใหญ
18. อบต.วดดาว
ทมา : 1. ส านกงานทองถนจงหวดสพรรณบร ขอมล ณ เดอนธนวาคม 2556
ประชากร จากขอมลและสถตประชากรตามทะเบยนราษฎร ณ เดอน มนาคม 2557
จงหวดสพรรณบร มประชากรทงสน 847,801 คนเปนชาย 410,538 คน (คดเปน 48%)
หญง 437,263 คน (คดเปน 52%) เฉลยเปนชาย:หญงในอตรา 1:1 จ านวนบาน 279,426 หลง (ขอมล ณ วนท 31 มนาคม 2557 )
ตารางแสดงจ านวนประชากร และจ านวนบาน ตงแตป 2552-2556
ป พ.ศ. ปชก.ชาย ปชก.หญง รวม จ านวนบาน/หลง
2552 409,863 434,727 844,590 255,859
2553 410,526 435,321 845,850 261,992
2554 409,641 435,412 845,053 268,094
2555 410,612 436,698 847,310 272,653
2556 410,724 437,342 848,066 278,254
ทมา : ขอมลจากทท าการปกครองจงหวดสพรรณบร ณ วนท 31 ธนวาคม ของทกป
0.01
0.15
0.09
0.27
0.09
2552 2553 2554 2555 2556
คาเฉลย
-20-
จ านวนประชากร และอตราการเพมประชากร (r) ตงแตป 2552-2556
ทมา : ขอมลจากทท าการปกครองจงหวดสพรรณบร
ตารางแจกแจงจ านวนประชากร ชาย-หญง และจ านวนหมบาน รายอ าเภอ ป 2556
อ าเภอ จ านวนประชากร (คน)
หมบาน จ านวนบาน (หลง) ชาย หญง รวม
เมองสพรรณบร 79,363 87,353 166,716 124 57,744
สองพนอง 62,439 64,972 127,411 140 38,520
บางปลามา 38,576 40,710 79,286 127 24,745
อทอง 59,026 62,395 121,421 155 36,182
ดอนเจดย 22,361 23,478 45,839 50 14,873
ศรประจนต 29,824 32,595 62,419 64 20,955
สามชก 26,301 28,649 54,950 68 19,572
เดมบางนางบวช 35,490 38,251 73,741 121 25,137
ดานชาง 33,195 33,816 67,011 93 24,693
หนองหญาไซ 24,149 25,123 49,272 66 15,833
รวม 410,724 437,342 848,066 1,008 278,254
ทมา : ขอมลจากทท าการปกครองจงหวดสพรรณบร ณ วนท 31 ธนวาคม 2556
ป ชาย หญง รวม อตราการเพม
ประชากร (r)
2552 409,863 434,727 844,590 0.01
2553 410,526 435,321 845,850 0.15
2554 409,641 435,412 845,053 0.09
2555 410,612 436,698 847,310 0.27
2556 410,724 437,342 848,066 0.09
อตราการเพมของประชากร (r)
-21-
สถานภาพทางสงคม
สถานศกษาในจงหวดสพรรณบร
จงหวดสพรรณบร มสถานศกษาในระดบอาชวศกษาและอดมศกษา รวมทงหมด 13 แหง ดงน
1. ส านกคณะกรรมการอาชวศกษา 5 แหง
2. ส านกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน 1 แหง
3. สถาบนอดมศกษาของรฐ 3 แหง
4. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล 1 แหง
5. สถาบนบณฑตพฒนศลป 2 แหง
6. ส านกบรหารงานการศกษาพเศษ
ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 1 แหง ทมา :ขอมลจากรายงานสถตจงหวด พ.ศ. 2554 ส านกงานสถตจงหวดสพรรณบร ส านกงานสถตแหงชาต
จงหวดสพรรณบร แบงเขตพนทการศกษาประถมศกษาเปน 3 เขต
และมธยมศกษา 1 เขต ดงน
ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 1
ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 2
ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3
ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 (สพรรณบร-นครปฐม)
จ านวนสถานศกษา – นกเรยน และจ านวนครจ าแนกตามเขตพนทการศกษา
เขต จ านวนโรงเรยน (แหง) จ านวนนกเรยน
จ านวนคร ใน
สงกด
นอก
สงกด
กศน. เอกชน ชาย หญง รวม
เขต 1 146 5 10 8 14,010 13,182 27,192 1,576
เขต 2 146 0 0 10 19,145 17,751 36,896 1,637
เขต 3 128 3 4 11 10,187 9,445 19,632 1,190
รวม 410 8 14 29 43,342 40,378 83,720 4,403
ทมา : ขอมลจากส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบรทง 3 เขต ปการศกษา 2556
-22-
จ านวนสถานศกษา หองเรยน นกเรยน และคร จ าแนกตามสงกดของเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 9 (เฉพาะจงหวดสพรรณบร ปการศกษา 2555)
สงกด อกษร
ยอ
จ านวน
สถาน
ศกษา
ผบรหาร คร หองเรยน นกเรยน
สนง.เขตพนทการศกษามธยมศกษา สพฐ. 32 93 1,453 964 35,292
สนง.คณะกรรมการอาชวศกษา สอศ. 6 26 330 281 9,207
สนง.บรหารงานคณะกรรมการการ
สงเสรมการศกษาเอกชน
สช. 10 10 287 47 9,154
ส านกงานเทศบาล อปท. 9 9 200 17 1,207
สถาบนการพลศกษา สพศ. 1 1 63 44 1,588
สนง.พระพทธศาสนา พ.ศ. 2 2 13 12 97
ทมา : ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 (สพรรณบร-นครปฐม) ปการศกษา 2556
-23-
ดานการศาสนา ประชากรจงหวดสพรรณบร จ านวน 847,638 คน (ณ 30 ก.ย.56)
นบถอศาสนาพทธ จ านวน 839,162 คน ( รอยละ 99% )
นบถอศาสนาครสต จ านวน 5,933 คน ( รอยละ 0.7 %)
นบถอศาสนาอสลาม จ านวน 1,695 คน ( รอยละ 0.2 %)
นบถอศาสนาอนๆ จ านวน 848 คน ( รอยละ 0.1 %) ทมา : ส านกงานวฒนธรรมจงหวดสพรรณบร ขอมล ณ 30 ก.ย. 2556
จ านวนวดในจงหวดสพรรณบร รวม 583 วด (วดราง 219 วด)
มพระสงฆ จ านวน 5,224 รป อ าเภอทมพระสงฆจ าวดมากทสด ไดแก อ.เมองฯ ,อทอง ,
สองพนอง ,ดานชาง ตามล าดบ คดเปนรอยละ 23.62 ของจ านวนพระสงฆทงหมด ดงน
อ าเภอ วด พระ (รป)
เมองสพรรณบร 98 1,234
สองพนอง 61 701
บางปลามา 75 285
อทอง 77 719
ดอนเจดย 39 346
ศรประจนต 41 373
สามชก 37 362
เดมบางนางบวช 58 445
ดานชาง 55 489
หนองหญาไซ 39 270
รวม 583 5,224
ทมา : ส านกงานพระพทธศาสนาจงหวดสพรรณบร ขอมล ณ ป 2556
-24-
สถานภาพทางสาธารณสข
สถานบรการสาธารณสขของรฐ ดงน
โรงพยาบาลศนย ขนาด 666 เตยง จ านวน 1 แหง
โรงพยาบาลทวไป ขนาด 210 เตยง จ านวน 1 แหง
โรงพยาบาลชมชน ขนาด 150 เตยง จ านวน 1 แหง
ขนาด 120 เตยง จ านวน 1 แหง
ขนาด 90 เตยง จ านวน 1 แหง
ขนาด 60 เตยง จ านวน 5 แหง
โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ต าบล จ านวน 174 แหง
ศนยบรการสาธารณสขของเทศบาล จ านวน 3 แหง
บคลากรดานสาธารณสขของทางราชการ ป 2556
ประเภทบคลากร จ านวน อตรา 1 คน : ประชากร
แพทย 211 4,021
ทนตแพทย 67 12,663
เภสชกร 118 7,190
พยาบาลวชาชพ 1,572 540
พยาบาลเทคนค 38 22,326
พนกงานวทยาศาสตรการแพทย 29 29,255
เทคนคการแพทย 40 21,210
พนกงานสาธารณสขชมชน 244 3,477
นกกายภาพบ าบด 30 28,280
นกโภชนาการ 12 70,700
เจาหนาทอนๆ 902 941
รวม 3,263 200,603
ทมา : ส านกงานสาธารณสขจงหวดสพรรณบร ป 2556
-25-
สถานบรการสาธารณสขของเอกชน
o แบงออกเปนแตละอ าเภอ ตามประเภทของสภานบรการ
o รายชอโรงพยาบาลและสถานพยาบาลของเอกชนในจงหวดสพรรณบร ป 2556
โรงพยาบาลและสถานพยาบาล จ านวน
เตยง แหง
โรงพยาบาลศภมตร 179 1
โรงพยาบาลพรชย 45 1
โรงพยาบาลธนบรอทอง 60 1
โรงพยาบาลวภาวด-ปยราษฎร 60 1
สถานพยาบาลหมอส าเรง 26 1
รวม 370 5
ทมา : ส านกงานสาธารณสขจงหวดสพรรณบร ขอมล ณ ป 2556
อ าเภอ รพ. คลนค
แพทย
คลนก
ทนตกรรม
สถาน
ผดงครรภ
รานขายยา
แผนปจจบน
รานขายยา
แผนโบราณ
เมองสพรรณบร 2 47 13 5 35 6
เดมบางนางบวช 1 2 1 5 5 3
บางปลามา - 1 - 9 5 1
ศรประจนต - 4 2 6 4 1
สองพนอง - 13 2 5 13 1
สามชก - 11 3 13 10 1
อทอง 2 7 3 12 20 3
ดอนเจดย - 2 - 6 5 -
ดานชาง - 5 2 10 9 -
หนองหญาไซ - 2 - 6 1 -
รวม 5 94 26 77 108 16
-26-
สภาพทางเศรษฐกจ
จากรายงานภาวะเศรษฐกจการคลงจงหวดสพรรณบรฉบบยอ ป 2555
โครงสรางเศรษฐกจของจงหวด พจารณาจากผลตภณฑมวลรวมจงหวด (GPP) พ.ศ.2555
ขนอยกบภาคการเกษตร ( สาขาเกษตรกรรม) ภาคการขายสงขายปลก ฯ และ
ภาคอตสาหกรรม
ผลตภณฑมวลรวมจงหวด ( Gross Provincial Product : GPP) ณ ราคา
ประจ าป ในป พ.ศ.2555 เทากบ 81,003 ลานบาท เทยบกบปทแลวมมลคา เทากบ 70,323
ลานบาท เพมขน 10,680 ลานบาท ขยายตวรอยละ 15.19
ผลตภณฑมวลรวมจงหวดเฉลยตอหว (Per Capita GPP) ณ ราคาประจ าป ในป
พ.ศ.2555 มรายไดตอคนตอปเทากบ 95,163 บาท ปรบตวเพมขนจากทมรายไดตอคนตอป
เทากบ 82,908 บาทในปทแลว จ านวน 12,255 บาท เพมขนคดเปนรอยละ 14.78
ทมา : ขอมลจาก ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
-27-
ผลตภณฑมวลรวมจงหวดสพรรณบร ณ ราคาประจ าป จงหวดสพรรณบร
ป (ลานบาท)
2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555p
ภาคเกษตร 13,731 15,641 17,837 23,508 21,967 17,836 21,098 28,937
สาขาเกษตรกรรมการลาสตวและ
การปาไม 13,058 15,014 17,180 22,974 21,312 17,288 20,529 28,362
สาขาประมง 674 627 657 534 655 548 569 575
ภาคนอกเกษตร 30,776 34,457 34,991 37,794 41,785 42,794 49,225 52,066
สาขาเหมองแรและเหมองหน 1,220 1,629 1,637 1,740 1,348 1,940 1,819 1,986
สาขาอตสาหกรรม 5,637 6,912 7,221 8,256 10,302 11,596 15,790 14,730
สาขาไฟฟา ประปาและโรงแยกกาซ 908 1,063 1,067 1,046 1,315 1,337 1,353 1,520
สาขากอสราง 1,476 1,567 1,438 1,561 2,199 2,042 2,274 3,050
สาขาการขายสงการขายปลก การ
ซอมแซมยานยนต จกรยานยนต ของใช
สวนบคคลและของใชในครวเรอน 4,990 5,605 6,062 6,866 7,860 6,912 7,074 7,363
สาขาโรงแรมและภตตาคาร 170 158 183 181 172 205 218 270
สาขาการขนสงสถานทเกบสนคา
และการคมนาคม 1,445 1,587 1,662 1,755 1,859 1,855 2,026 2,315
สาขาตวกลางทางการเงน 2,014 2,569 2,660 2,999 3,053 3,087 3,281 3,815
สาขาบรการดานอสงหารมทรพย
การใหเชาและบรการทางธรกจ 4,181 4,383 3,750 4,284 4,160 3,845 3,872 3,896
สาขาการบรหารราชการและการ
ปองกนประเทศรวมทงการประกน
สงคมภาคบงคบ
3,224 3,109 2,935 2,425 2,376 2,589 2,935 2,753
สาขาการศกษา 3,275 3,605 4,028 4,285 4,499 4,798 5,838 7,334
สาขาการบรการดานสขภาพและ
สงคม 1,437 1,542 1,612 1,698 1,867 1,813 1,934 2,082
สาขาการใหบรการดานชมชนสงคม
และบรการสวนบคคลอนๆ 646 607 567 604 624 637 700 751
สาขาลกจางในครวเรอนสวนบคคล 152 120 169 94 150 138 112 199
ผลตภณฑมวลรวมจงหวด
(Gross Provincial Product) 44,507 50,098 52,829 61,302 63,752 60,630 70,323 81,003
ผลตภณฑมวลรวมจงหวดตอหว
(บาท) 51,499 58,175 61,592 71,791 75,029 71,742 82,908 95,163
จ านวนประชากร (1,000 คน) 864 861 858 854 850 845 848 851
ทมา: ขอมลจากส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
P = ขอมลเบองตน r = ขอมลทปรบแลว อาจจะมการแกไขอก
-28-
ผลตภณฑมวลรวมจงหวดสพรรณบร ณ ราคาคงท ป 2555 จงหวดสพรรณบร
ป (ลานบาท)
2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555p
ภาคเกษตร 11,204 11,593 12,195 12,843 12,129 9,975 11,584 12,146
สาขาเกษตรกรรมการลาสตวและการ
ปาไม 10,416 10,821 11,398 12,015 11,355 9,331 10,882 11,415
สาขาประมง 753 718 733 752 686 579 583 602
ภาคนอกเกษตร 27,244 28,372 29,085 29,924 30,788 30,159 33,581 34,774
สาขาเหมองแรและเหมองหน 1,063 1,364 1,342 1,311 934 1,334 1,234 1,326
สาขาอตสาหกรรม 4,316 4,472 5,275 5,608 5,755 5,703 7,505 7,050
สาขาไฟฟา ประปาและโรงแยกกาซ 814 905 967 1,017 1,159 1,229 1,263 1,437
สาขากอสราง 1,335 1,296 1,154 1,159 1,684 1,525 1,600 2,076
สาขาการขายสงการขายปลก การ
ซอมแซมยานยนต จกรยานยนต ของ
ใชสวนบคคลและของใชในครวเรอน
4,525 4,901 5,192 5,491 5,601 4,745 4,668 4,658
สาขาโรงแรมและภตตาคาร 171 159 173 163 166 198 213 260
สาขาการขนสงสถานทเกบสนคาและ
การคมนาคม 1,496 1,558 1,578 1,696 1,685 1,717 1,872 2,125
สาขาตวกลางทางการเงน 1,703 1,949 1,908 2,023 2,238 2,209 2,264 2,661
สาขาบรการดานอสงหารมทรพยการ
ใหเชาและบรการทางธรกจ 4,468 4,702 4,056 4,667 4,465 4,086 4,102 4,137
สาขาการบรหารราชการและการ
ปองกนประเทศรวมทงการประกน
สงคมภาคบงคบ
2,713 2,445 2,262 1,773 1,718 1,847 2,043 1,833
สาขาการศกษา 2,737 2,793 2,968 2,971 3,037 3,191 3,627 4,175
สาขาการบรการดานสขภาพและ
สงคม 1,282 1,327 1,371 1,408 1,537 1,478 1,564 1,652
สาขาการใหบรการดานชมชนสงคม
และบรการสวนบคคลอนๆ 596 535 491 494 510 508 538 562
สาขาลกจางในครวเรอนสวนบคคล 158 121 166 93 155 138 102 168
Gross Provincial Product (GPP) 38,547 40,064 41,033 42,640 42,686 39,818 44,060 46,136
ทมา: ขอมลจากส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
P = ขอมลเบองตน
r = ขอมลทปรบแลว อาจจะมการแกไขอก
-29-
การเกษตรกรรม
ประชากรสวนใหญของจงหวดสพรรณบร ประมาณรอยละ 70 ประกอบ
อาชพเกษตรกรรม สภาพพนทจงหวดสพรรณบรโดยทวไปมลกษณะเปนทราบลม ประมาณ
รอยละ 65 เปนพนทการเกษตรในรปแบบตางๆ เรยงล าดบจากมากไปหานอย ดงน
ท านาขาว พชไร ไมผล ไมยนตน ไมดอก ไมประดบ และพชผก เปนตน
จงหวดสพรรณบรมครวเรอนเกษตรกรรวมทงสน 87,412 ครวเรอน คดเปน
รอยละ 31.41 % โดยอ าเภอสองพนอง มครวเรอนเกษตรกรมากทสด 12,490 ครวเรอน
คดเปนรอยละ 4.49 % และอ าเภอดอนเจดยมครวเรอนเกษตรกรนอยทสด 5,353 ครวเรอน
คดเปนรอยละ 1.92 %
ครวเรอนเกษตรกรจงหวดสพรรณบร
ทมา : ส านกงานเกษตรจงหวดสพรรณบร
หมายเหต : 1 รอยละของครวเรอนทงจงหวด ป 2554 = 268,094 หลง
2 รอยละของครวเรอนทงจงหวด ป 2555 = 272,653 หลง
3 รอยละของครวเรอนทงจงหวด ป 2556 = 278,254 หลง
อ าเภอ
ป 2554 ป 2555 ป 2556
ครวเรอน รอยละของ
ครวเรอนฯ1
ครวเรอน รอยละของ
ครวเรอนฯ2
ครวเรอน รอยละของ
ครวเรอนฯ3
ดอนเจดย 5,128 1.91 5,266 1.93 5,353 1.92
ดานชาง 7,446 2.78 7,500 2.75 7,675 2.76
เดมบางนางบวช 9,273 3.46 9,535 3.50 9,500 3.41
สามชก 5,405 2.02 5,445 2.00 5,789 2.08
เมอง 11,428 4.26 11,698 4.30 12,083 4.34
อทอง 11,112 4.14 11,215 4.11 11,448 4.11
บางปลามา 7,811 2.91 7,877 2.89 8,301 2.98
สองพนอง 11,747 4.38 11,900 4.36 12,490 4.49
ศรประจนต 6,254 2.33 6,373 2.33 6,497 2.33
หนองหญาไซ 7,996 2.98 8,082 2.96 8,267 2.97
รวม 83,601 31.18 84,891 31.13 87,412 31.41
-30-
แผนภม ครวเรอนเกษตรกรจงหวดสพรรณบร ป 2554-2556
เนอทถอครองทางการเกษตรของประเทศไทย เปนรายอ าเภอ ป 2556
อ าเภอ เนอททงหมด
(ไร)
พนทการเกษตร (ไร)
นาขาว (ไร) พชไร
(ไร)
ไมผล
ไมยนตน
(ไร)
พชผก
(ไร)
ไมดอก
/ประดบ
(ไร)
รวม
ดอนเจดย 157,551 118,044 50,030 - 540 1 183,851
ศรประจนต 113,116 135,840 7,772 3,213 1,157 13 147,995
หนองหญาไซ 262,631 103,076 129,453 350 1,510 80 234,469
อทอง 393,931 162,013 171,680 55 4,666 - 338,414
สามชก 222,448 126,049 18,234 2,850 542 - 147,675
สองพนอง 468,988 181,366 116,817 152 5,017 1,900 305,252
ดานชาง 746,000 1,790 279,970 14,399 15 - 296,174
บางปลามา 300,811 200,478 - 1,301 455 204 202,438
เดมบางนาวบวช 345,206 152,964 117,124 2,183 55 15 272,341
เมองสพรรณบร 338,073 212,721 2,249 14,067 1,797 2 230,836
รวม 3,348,755 1,394,341 893,329 53,806 15,754 2,215 2,359,445
ทมา : ส านกงานเกษตรจงหวดสพรรณบร
-
2,000
4,000
6,000
8,000
10,000
12,000
14,000
2554
2555
2556
-31-
ตารางจ าแนกพชเศรษฐกจทเพาะปลก สรางรายไดใหจงหวดสพรรณบร ระหวางป 2552 - 2556
ป นาขาว
(ไร)
พชไร
(ไร)
ไมผล
(ไร)
ไมยนตน
(ไร)
ไมดอก
(ไร)
ไมประดบ
(ไร)
พชผก
(ไร)
รวมทงจงหวด
(ไร)
2552 1,318,376 757,759 31,896 - 974 - 23,885 2,132,890
2553 1,372,648 784,977 32,540 - 1,021 - 17,720 2,208,906
2554 1,344,380 762,073 33,781 - 860 - 12,586 2,153,680
2555 1,394,342 871,270 17,924 - 2,267 40 20,629 2,306,472
2556 1,394,341 893,329 43,374 10,432 2,215 - 15,754 2,359,445
ทมา : ส านกงานเกษตรจงหวดสพรรณบร
สถตการปลกพชเศรษฐกจของจงหวดสพรรณบร ระหวางป 2553 -2556
ชนดพช
ป 2553 ป 2554
พนท
เพาะปลก
(ไร)
พนท
เพาะปลก
(ไร)
พนทเกบ
เกยว (ไร)
พนท
เพาะปลก
(ไร)
พนทเกบ
เกยว (ไร)
ผลผลตรวม
(ตน)
ขาวนาป 852,842 1,344,380 1,322,729 1,344,380 1,322,729 1,093,136
ขาวนาปรง 834,774 1,212,251 1,162,621 1,212,251 1,162,621 980,328
ออยโรงงาน 5,909,282 632,577 631,876 632,577 631,876 7,410,991
มนส าปะหลง 175,152 45,280 45,155 45,280 45,155 153,538
ขาวโพดเลยงสตว 67,504 72,240 72,238 72,240 72,238 46,616
สบปะรด 22,727 5,511 5,411 5,511 5,411 23,796
มนเทศ 17,733 1,462 1,230 1,462 1,230 3,025
แหวจน 9,517 2,353 2,266 2,353 2,266 9,296
ขาวฟาง 1,730 520 520 520 520 208
พชไรอนๆ 4,291 1,258 1,041 1,258 1,041 4,165
ไมผล 49,591 33,780 29,518 33,780 29,518 56,769
พชผกตางๆ 30,429 12,585 11,217 12,585 11,217 24,802
ไมดอกไมประดบ 769 860 841 860 841 1,134
รวม
(ไมรวมขาวนาปรง) 7,141,567 2,152,806 2,124,042 2,152,806 2,124,042 8,827,476
-32-
สถตการปลกพชเศรษฐกจของจงหวดสพรรณบร ระหวางป 2552 -2556 (ตอ)
ชนดพช
ป 2555 ป 2556
พนท
เพาะปลก
(ไร)
พนทเกบ
เกยว (ไร)
ผลผลตรวม
(ตน)
พนท
เพาะปลก
(ไร)
พนทเกบ
เกยว (ไร)
ผลผลตรวม
(ตน)
ขาวนาป 1,394,342 1,394,342 1,185,190 1,394,342 1,077,140 -
ขาวนาปรง 1,335,042 1,335,042 1,134,785 1,133,969 1,133,969 995,806
ออยโรงงาน 790,918 602,733 6,000,395 800,418 602,733 6,000,395
มนส าปะหลง 41,746 41,746 125,238 33,753 36,788 117,246
ขาวโพดเลยงสตว 59,788 59,788 59,788 48,470 48,470 39,925
สบปะรด 5,110 3,140 7,720 5,110 3,140 7,720
มนเทศ 1,273 927 3,316 1,237 927 3,316
แหวจน 2,717 2,717 10,868 2,717 1,866 7,981
ขาวฟาง - - - - - -
พชไรอนๆ 1,595 1,445 4,335 744 586 2,113
ไมผล 65,172 65,172 97,758 20,029 8,159 25,019
พชผกตางๆ 20,629 20,629 48,094 15,680 36,005 795,763
ไมดอกไมประดบ 2,300 2,300 1,242 279 341 40,632
รวม
(ไมรวมขาวนาปรง) 2,388,301 2,194,939 7,543,944 2,125,130 1,816,155 7,040,110
ทมา : ส านกงานเกษตรจงหวดสพรรณบร
การปศสตว
จงหวดสพรรณบรมการประกอบอาชพเลยงสตว และการท าปศสตว ในลกษณะของฟารม
ขนาดใหญ และขนาดเลก เปนการท าเพอขายในเชงธรกจ และเลยงไวเพอใชงาน หรอเลยงเพอ
น าผลตผลทไดจากสตวไปจ าหนายเพอเปนรายไดของครอบครว สตวทเลยงมอยหลายชนด
ไดแก โคเนอ โคนม กระบอ สกร ไกเนอ ไกไข เปด หาน แพะ และแกะ เปนตน
-33-
ขอมลสถตดานการปศสตว จ าแนกตามชนด ตงแตป 2555-2556
ชนดปศสตว
ปงบประมาณ 2555 ปงบประมาณ 2556
จ านวน
(ตว)
เกษตรกร
(ครวเรอน)
จ านวน
(ตว)
เกษตรกร
(ครวเรอน)
โคพนเมองเพศผ+เพศเมย 66,518 2,571 52,598 1,872
โคพนธและโคลกผสมเพศผ+เพศเมย 80,487 4,127 55,131 2,818
โคขน 17,483 379 20,886 372
โคนมเพศผ+เพศเมย 1,018 46 1,031 30
กระบอเพศผ+เพศเมย 3,643 308 2,037 151
สกรพนเมอง 16,249 783 6,506 296
สกรพนธ(พอพนธ+แมพนธ+ลกสกร) 50,366 1,257 48,044 807
สกรขน 192,169 1,052 153,998 772
แพะเนอเพศผ+เพศเมย 9,612 188 8,312 166
แพะนมเพศผ+เพศเมย 202 8 500 11
แกะเพศผ+เพศเมย 585 15 631 14
ไกพนเมอง 1,593,699 33,968 1,025,623 25,073
ไกเนอ 7,433,558 492 6,943,273 327
ไกไข 2,766,237 659 2,475,155 492
ไกเนอพนธ 78,800 3 59,026 4
ไกไขพนธ 0 0 51,623 7
เปดเทศ 110,135 3,574 55,894 1,956
เปดเนอ 55,959 299 73,386 142
เปดไข 1,250,424 3,106 1,082,075 1,949
เปดเนอไลทง 136,224 71 135,849 24
เปดไขไลทง 1,242,635 425 756,322 296
สนข (มเจาของ+ไมมเจาของ) 74,380 29,060 52,083 21,207
แมว (มเจาของ+ไมมเจาของ) 29,613 13,354 17,663 8,779
สตวเลยงอน 1,201,587 1,012 266,534 317
รวม 16,411,583 96,757 13,344,180 67,882
ทมา :ส านกงานปศสตวจงหวดสพรรณบร
-34-
การประมง การเลยงสตวน าในจงหวดสพรรณบรมลกษณะเชงธรกจ และ
เพอการบรโภค และเปนรายไดเสรมของครอบครว แหลงสตวน าทส าคญไดแกแหลงน า
ธรรมชาต เชน แมน า ล าคลอง หนอง บง ฯลฯ และบอขดทใชส าหรบเลยงปลา
ประเภทของสตวน าทเลยงมากทสด ไดแก กงกามกราม รองลงมา คอ ปลาชอน
ปลาดกบกอย ปลานล ปลาตะเพยน ปลาสลด และปลากนพชชนดอนๆ ตามล าดบ
ขอมลชนดสตวน าของจงหวดสพรรณบร
ชนดสตวน า
ปงบประมาณ 255425 ปงบประมาณ 25555 ปงบประมาณ 25555
ผลผลต
(ก.ก.)
จ านวน
ฟารม
ผลผลต
(ก.ก.)
จ านวน
ฟารม
ผลผลต
(ก.ก.)
จ านวน
ฟารม
กงกามกราม 1,812,825 714 2,105,325 824 799 8,094
กงขาว 17,448,102 581 19,954,375 631 665 7,821
ปลาชอน 713,600 27 727,200 30 31 232
ปลานล 8,723,754 3,549 10,376,596 4,013 4,027 21,942
ปลาดก 2,599,444 587 2,761,680 615 624 1,502
ปลาสวาย 341,575 232 450,917 283 290 882
ปลาแรด 679,175 105 594,081 122 123 176
ปลาทบทม 1,558,367 139 1,517,690 158 158 435
ปลาตะเพยนขาว 95,938 161 114,875 193 197 439
ปลาสลด 22,916 44 23,244 45 8 11
ปลายสกเทศ 59,210 32 90,675 40 42 141
ปลาจน - - - - 32 125
ปลาซคเกอร - - - - - -
กบ 76,163 34 78,744 38 39 18
ตะพาบน า - 35 - 39 39 153
สตวน าจดอนๆ - - - - - -
รวม 34,131,069 6,240 38,795,402 7,031 7,074 41,977
ทมา : ส านกงานประมงจงหวดสพรรณบร
-35-
ขอมลดานประมงจงหวดสพรรณบร ป 2556
ท อ าเภอ
ขอมลดานประมง
รวม
จน.
ฟารม
กงขาว กงกามกราม ปลาน าจด สตวน าอน
จ านวน
(ฟารม)
เนอท
เลยงรวม
(ไร)
จ านวน
(ฟารม)
เนอท
เลยงรวม
(ไร)
จ านวน
(ฟารม)
เนอท
เลยงรวม
(ไร)
จ านวน
(ฟารม)
เนอท
เลยงรวม
(ไร)
1 ดอนเจดย 106 1,092 - - 28 33 1 2 135
2 ศรประจนต 5 44 - - 91 80 1 0 97
3 หนองหญาไซ - - - - 52 54 6 27 58
4 อทอง 93 1,184 4 47 496 1,486 3 1 596
5 สามชก 7 89 1 95 235 428 27 105 270
6 สองพนอง 193 2,188 298 3,182 811 7,160 1 0 1,303
7 ดานชาง - - - - 67 49 - - 67
8 บางปลามา 228 2,838 452 4,423 1,753 12,557 11 4 2,444
9 เดมบางนางบวช 3 98 - - 387 278 6 4 396
10 เมองสพรรณบร 30 289 44 347 1,612 3,774 22 29 1,708
รวมทงจงหวด 665 7,822 799 8,094 5,532 25,899 78 171 7074
ทมา : ส านกงานประมงจงหวดสพรรณบร
-36-
การพาณชยกรรม
การพาณชยกรรมในจงหวดสพรรณบร มทงบรษท หางหนสวนจ ากด สถาบนการเงน
ศนยการคาตลาดทส าคญ และศนยกลางการตลาดทส าคญ ดงน
1. บรษทจ ากด 804 แหง บรษทมหาชน 1 แหง หางหนสวนจ ากด 1,324 แหง
และหางหนสวนสามญ 9 แหง
2. ธนาคาร จ านวน 11 ธนาคาร จ านวน 67 สาขา
3. สถาบนและการรวมกลมของผประกอบการ ประกอบดวย
3.1 หอการคาจงหวดสพรรณบร ตงอยท 135/1 ถ.ประชาธปไตย
ต.ทาพเลยง อ.เมองสพรรณบร โทร 035-522452
3.2 สมาคมโรงสขาวสพรรณบร ตงอยทโรงแรมสองพนบร 135/1
ถนนประชาธปไตย อ.เมองสพรรณบร
3.3 สภาอตสาหกรรมจงหวดสพรรณบร ตงอยทอาคารส านกงาน
อตสาหกรรมจงหวดสพรรณบร เลขท 9 หมท 4 ต.รวใหญ
อ.เมองสพรรณบร โทร. 035-555210
3.4 สภาอตสาหกรรมจงหวดสพรรณบร ศนยภาคตะวนตก
ศนยวจยขาวสพรรณบร 28/01/54 อ.เมองสพรรณบร
4. ศนยกลางการคาและการตลาดทส าคญ มหางสรรพสนคาขนาดใหญ คอ
หางเทสโก-โลตส ตงอยทถนนสพรรณบร-ชยนาท
หางเทสโก-โลตส สาขาสามชก
หางแมคโคร ตงอยท ถนนสพรรณบร-ชยนาท
หางนาซามอลล ตงอยท ถนนเณรแกว ต าบลทาพเลยง
หางโฮมโปร ตงอยท ถนนมาลยแมน
หางโรบนสน ตงอยท ถนนสพรรณบร-ชยนาท
-37-
การอตสาหกรรม
โรงงานอตสาหกรรมทงหมดในจงหวดสพรรณบร มทงสน จ านวน 1,167 โรงงาน
21 หมวดอตสาหกรรม จ าแนกได ดงน
แสดงสถตจ านวนโรงงานแยกหมวดอตสาหกรรมรวม 3 จ าพวก
ท รายการ จ านวน เงนลงทน ชาย หญง แรงมา
1 อตสาหกรรมการเกษตร 215 6,681,285,509 1,951 756 126,245.10
2 อตสาหกรรมอาหาร 127 7,723,615,709 2,381 2,427 783,080.33
3 อตสาหกรรมเครองดม 12 2,997,638,019 138 72 40,492.92
4 อตสาหกรรมสงทอ 4 47,750,000 20 45 487.78
5 อตสาหกรรมเครองแตงกาย 9 91,245,000 146 1,078 758.09
6 อตสาหกรรมเครองหนง 5 241,400,000 391 1,091 1,062.78
7 อตสาหกรรมไมและผลตภณฑจากไม 92 372,262,902 717 166 6,644.49
8 อตสาหกรรมเฟอรนเจอรและเครองเรอน 18 43,742,000 189 86 909.60
9 อตสาหกรรมกระดาษและผลตภณฑจาก
กระดาษ
4 481,500,000 108 98 4,293.92
10 อตสาหกรรมสงพมพ 10 83,010,000 47 4 344.11
11 อตสาหกรรมเคม 74 1,911,571,850 731 430 14,624.54
12 อตสาหกรรมปโตรเคมและผลตภณฑ 11 713,674,000 117 23 4,521.00
13 อตสาหกรรมยาง 32 20,628,920 124 20 1,726.44
14 อตสาหกรรมพลาสตก 35 458,738,600 430 276 11,028.72
15 อตสาหกรรมอโลหะ 82 1,415,465,417 798 381 10,256.99
16 อตสาหกรรมโลหะ 15 97,213,000 135 69 7,166.82
17 อตสาหกรรมผลตภณฑโลหะ 97 331,333,800 787 301 8,114.15
18 อตสาหกรรมเครองจกรกล 98 373,053,700 765 114 8,101.67
19 อตสาหกรรมไฟฟา 16 114,688,612 218 101 1,195.03
20 อตสาหกรรมขนสง 117 1,408,402,620 1,461 460 10,077.21
21 อตสาหกรรมอน ๆ 94 17,703,815,000 1,746 1,084 714,431.31
รวม 1,167 43,312,070,658 13,400 9,082 1,755,563.00
ขอมล ณ วนท 31 พฤษภาคม 2557
-38-
แสดงจ านวนโรงงานแยกตามอ าเภอ
ท รหส
อ าเภอ ชออ าเภอ จ านวน เงนทน ชาย หญง รวม แรงมา
1 7201 เมองสพรรณบร 283 3,700,520,302 2,376 2,099 4,475 56,767.73
2 7202 เดมบางนางบวช 99 4,415,988,839 769 427 1,196 77,374.69
3 7203 ดานชาง 43 9,276,005,564 1,085 355 1,440 755,371.45
4 7204 บางปลามา 80 1,995,036,500 1,282 516 1,798 56,895.75
5 7205 ศรประจนต 103 1,995,203,241 996 1,542 2,538 34,640.36
6 7206 ดอนเจดย 74 2,728,959,660 626 488 1,114 64,258.40
7 7207 สองพนอง 151 7,559,929,287 2,603 1,784 4,387 150,811.39
8 7208 สามชก 85 2,419,097,747 1,007 864 1,871 120,252.34
9 7209 อทอง 216 7,586,640,502 2,399 863 3,262 402,243.32
10 7210 หนองหญาไซ 30 1,591,289,016 205 78 283 32,451.64
รวม 1,164 43,237,670,658 13,348 9,016 22,364 1,751,067.07
ทมา : ขอมลจากส านกงานอตสาหกรรมจงหวดสพรรณบร ณ วนท 31 พฤษภาคม 2557
สถตท าเนยบโรงงานอตสาหกรรมในจงหวดสพรรณบร
ณ วนท 30 กนยายน 2556
ทมา : ขอมลจากส านกงานอตสาหกรรมจงหวดสพรรณบร ณ วนท 30 กนยายน 2556
จ าพวกท จ านวนโรงงาน
(โรงงาน)
จ านวนเงนทน
(ลานบาท)
จ านวนคนงาน
(คน)
1 135 43.13 595
2 186 467.55 1,368
3 828 36,358.30 19,808
รวม 1,149 36,868.98 21,771
-39-
อตสาหกรรมทส าคญ
1. อตสาหกรรมประเภทสขาว นง อบขาว มโรงงานมากถง 159 โรง เงนทนรวม
5,132.68 ลานบาท คนงาน 2,095 คน โดยมโรงสขาวขนาดใหญ (เงนทนมากกวา 100 ลานบาท)
จ านวน 15 โรงงาน เชน หางหนสวนจ ากด ต.ทวรงเรอง(1992) เงนทน 662.20 ลานบาท , หาง
หนสวนจ ากด โรงสไทยเพมผล เงนทน 308.80 ลานบาท , บรษท เอส พอาร ไรซ อนเตอร เทรด
จ ากด เงนทน 239 ลานบาท
2. โรงงานผลตน าตาล จ านวน 3 โรงงาน เงนทนรวม 4,661.64 ลานบาท คนงานรวม
1,203 คน ไดแก บรษท น าตาลมตรผล จ ากด เงนทน 2,650 ลานบาท , โรงงานน าตาลสพรรณบร
เงนทน 241.64 บาท และโรงงานน าตาลอตสาหกรรมอทอง (น าตาลรไฟนชยมงคล) เงนทน 1,770
ลานบาท
3. โรงงานผลตกระแสไฟฟาม 17 โรงงาน เงนทนรวม 10,360.89 ลานบาท คนงานรวม
716 คน เชน บรษท ดานชาง ไบโอ เอนเนอรย จ ากด เงนทน 2,200.79 ลานบาท , บรษท โซลาร
โก จ ากด เงนทน 1,290.81 ลานบาท ,บรษท สยาม โซลาร เอนเนอรย 1 จ ากด เงนทน 1,283 ลาน
บาท ปจจบนแจงประกอบแลว 11 โรงงาน
4. โรงงานผลตแอลกอฮอล เอทานอล จ านวน 2 โรงงาน เงนทนรวม 2,900 ลานบาท
คนงานรวม 132 คน คอบรษท ไทยอะโกร เอนเนอรย จ ากด (มหาชน) เงนทน 2,130 ลานบาท
และบรษท มตรผล ไบโอฟเอล จ ากด เปนเงน 770 ลานบาท
5. โรงงานผลตอาหาร จ านวน 124 โรง เงนทนรวม 7,276.95 ลานบาท คนงานรวม
4,752 คน เชน ผก ผลไม บรรจขวดและแชแขง 1 โรง คอ บรษท แอกโกร- ออน(ไทยแลนด) จ ากด
เงนทน 1,220.11 ลานบาท สวนอาหารแปรรปอน ๆ เชน ผลตน าสลด ซอสปรงรส เครองดม
เกลอแร เครองแกง ฯ จ านวน 10 โรง เงนทน 1,059.89 ลานบาท และผลตอาหารสตว จ านวน 10
โรง เงนลงทน 875.47 ลานบาท
6. โรงงานผลตปยอนทรยและปยเคม จ านวน 61 โรงงาน เงนทนรวม 1,380.13 ลานบาท
คนงานรวม 583 คน เชน บรษท ยเนยน อโกรเทรด จ ากด เงนทน 136 ลานบาท
7. โรงงานผลตชนสวน/อปกรณรถยนต แมพมพโลหะ/โฟม จ านวน 28 โรงงาน เงนทนรวม
621.47 ลานบาท คนงาน 980 คน เชน บรษทในเครอโชคน าชยฯ ซงผลตชนสวนใหกบรถยนตยหอ
ตาง ๆ เชน โตโยตา ฮอนดา อซซ นสสนฯ
-40-
ดานแรงงาน
ส านกงานสถตจงหวดสพรรณบรไดด าเนนการส ารวจภาวการณท างานของ
ประชากร (สถานภาพแรงงานไตรมาสท 2 ป 2557) จงหวดสพรรณบร มประชากร
847,801 คน เปนผอยในวยท างาน (อาย 15 ปขนไป) จ านวน 700,630 คน ซงเปนผอยใน
ก าลงแรงงาน 508,886 คน คดเปนรอยละ 72.63 ของผอยในวยท างาน และเปนผไมอยใน
ก าลงแรงงาน 191,744 คน คดเปนรอยละ 27.36 ของผอยในวยท างาน สวนผทไมอยในวย
ท างาน (อายต ากวา 15 ป) จ านวน 147,171 คน และจงหวดสพรรณบร มอตราคาจางขนต า
วนละ 300 บาท (มการบงคบใชเมอ 1 มกราคม 2556)
ผอยในวยท างาน (15 ปขนไป) ผไมอยในวยท างาน
(ต ากวา 15 ป)
อยในก าลงแรงงาน ไมอยในก าลงแรงงาน
147,171 มงานท า รอฤดกาล วางงาน ท างานบาน เรยนหนงสอ อนๆ
507,754 - 1,132 39,102 39,251 113,391
ทมา: สถานการณแรงงานจงหวดสพรรณบร ไตรมาสท 2/2557
507,754
- 1,132 39,102 39,251
113,391
-
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
อยในก าลงแรงงาน ไมอยในก าลงแรงงาน
มงานท า
รอฤดกาล
วางงาน
ท างานบาน
เรยนหนงสอ
อนๆ
-41-
ระบบบรการพนฐาน
การคมนาคม จงหวดสพรรณบรอยหางจากกรงเทพมหานคร ตามทาง
หลวงแผนดนหมายเลข 340 ประมาณ 107 กโลเมตร เปนถนนคอนกรต 6 เลน แยกเสนทาง
ไป-กลบ ถนนเสนนเปนถนนเชอมตอระหวางภาคเหนอและภาคใต โดยไมตองผานกรงเทพฯ
การคมนาคมโดยทางรถยนตทงภายในจงหวดและระหวางจงหวด มความสะดวกรวดเรวมาก
เนองจากไดปรบปรงถนนในเขตจงหวดอยางตอเนอง ปจจบนกลาวไดวาระบบโครงขาย
เสนทางคมนาคมขนสงในจงหวด มความสมบรณมาก นอกจากน ยงมรถโดยสารประจ า
ทาง ทงประเภทปรบอากาศ ไมปรบอากาศ และรถต วงใหบรการตลอดเวลา
รายละเอยดระยะทางจากอ าเภอเมองสพรรณบรถงอ าเภอตางๆ มดงน
1. อ าเภอบางปลามา 10 กโลเมตร
2. อ าเภอศรประจนต 20 กโลเมตร
3. อ าเภอดอนเจดย 31 กโลเมตร
4. อ าเภออทอง 32 กโลเมตร
5. อ าเภอสามชก 39 กโลเมตร
6. อ าเภอเดมบางนางบวช 54 กโลเมตร
7. อ าเภอหนองหญาไซ 58 กโลเมตร
8. อ าเภอสองพนอง 70 กโลเมตร
9. อ าเภอดานชาง 77 กโลเมตร
ระยะทางตดตอภายนอกเขตจงหวด สามารถตดตอไดตามเสนทางดงน
ทางหลวงแผนดน ระยะทาง (กม.)
1. สพรรณบร – บางบวทอง – กรงเทพฯ 107
2. สพรรณบร – ก าแพงแสน – นครปฐม – กรงเทพฯ 160
3. สพรรณบร – นครปฐม 105
4. สพรรณบร – กาญจนบร 91
5. สพรรณบร – นครสวรรค 160
6. สพรรณบร – พระนครศรอยธยา 68
-42-
7. สพรรณบร – สงหบร 84
8. สพรรณบร – ชยนาท 96
9. สพรรณบร – อางทอง 44
10. สพรรณบร – โคกส าโรง 143
ทางรถไฟสายตะวนตก เรมตนจากสถานรถไฟกรงเทพฯ ตามแนวรถไฟ
สายใต แลวแยกเขาจงหวดสพรรณบร ทสถานหนองปลาดก ในเขตอ าเภอบานโปง
จงหวดราชบร ผานจงหวดนครปฐม เขาสจงหวดสพรรณบร ผานอ าเภอสองพนอง
อ าเภอบางปลามา และอ าเภอเมองสพรรณบร รวมระยะทางประมาณ 142 กโลเมตร
ปจจบนมรถไฟธรรมดา เรมออกจากสถานวดปาเลไลยก อ าเภอเมองสพรรณบร ส
ปลายทางสถานรถไฟ หวล าโพง รถออกวนละ 1 เทยว เวลาประมาณ 05.19 น. ถง
ปลายทางเวลาประมาณ 08.20 น. และจากสถาน หวล าโพงถงสถานวดปาเลไลยก ม
รถออกวนละ 1 เทยว เวลา 16.40 น. ถงปลายทางเวลาประมาณ 19.30 น.
โทรคมนาคม
โทรศพท จงหวดสพรรณบร โดย บรษท ทศท. คอรปอรเรชน จ ากด
มหาชน ไดเปดโทรศพทแกบานเรอน หนวยราชการ และหนวยงานธรกจ และบรการ
โทรศพท
การไปรษณย จงหวดสพรรณบร มทท าการไปรษณยประเภทรบ-จาย
ส าหรบใหบรการประชาชน และอ านวยความสะดวกในการตดตอสอสารแกประชาชน 16
แหง แยกเปนอ าเภอเมอง 4แหง อ าเภอดอนเจดย สองพนองและอทอง อ าเภอละ 2
แหง และนอกจากนนอ าเภอละ 1 แหง
-43-
การไฟฟา การบรการดานกระแสไฟฟาในจงหวดสพรรณบรครอบคลม
เกอบครบทกหมบาน โดยบรการทอยอาศย สถานธรกจและอตสาหกรรม สถานทราชการ
สาธารณะ และอน ๆ รวมผใชไฟฟาทงหมดจ านวน 241,916 ราย (ณ ธนวาคม 2556)
การประปา จงหวดสพรรณบร มส านกงานประปา 5 แหง คอ
ส านกงานประปาจงหวดสพรรณบร มผใชน าจ านวน 22,852 ราย ส านกงานประปาอ าเภอ
เดมบางนางบวช มผใชน าจ านวน 9,634 ราย และ ส านกงานประปาอ าเภออทอง มผใชน า
14,947 ราย ส านกงานประปาอ าเภอศรประจนต มผใชน า จ านวน 4,190 รายส านกงาน
ประปาอ าเภอดานชาง มผใชน าจ านวน 4,583 รายรวมทงจงหวด มผใชน า จ านวน 56,206
ราย
-44-
ขนบธรรมเนยมประเพณ
จงหวดสพรรณบรเปนจงหวดเกาแกทประกอบดวยคนไทยหลายเชอชาต จงม
ขนบธรรมเนยมหลากหลาย นอกจากประเพณพนฐานทเหมอนกบทองถนหรอจงหวดอนๆ
เชน ประเพณวนขนปใหม ประเพณสงกรานต พธอปสมบท พธแตงงาน ประเพณลอยกระทง
พธการปลงศพ เปนตน ยงมประเพณทส าคญ ดงน
ประเพณงานนมสการหลวงพอโตวดปาเลไลยก
เปนงานประเพณสบตอกนมาแตโบราณกาล
จดงานปละ 2 ครง คอ ขน 5 ค าถง 9 ค า เดอน 5 และ ขน 5
ค า ถง 9 ค า เดอน 12 ประชาชนจงหวดสพรรณบรและจงหวด
ใกลเคยง มความศรทธานบถอหลวงพอโต และมาสกการะกน
เปนจ านวนมากทกป
ประเพณทงกระจาด เปนประเพณทางพทธศาสนา
นกายมหายาน ซงชาวจนนบถอวาเปนการจ าเรญเมตตาธรรม
แกดวงวญญาณ การน าสงของตางๆของผตาย มาแจกจาย
เปนทานแกผยากไร จะจดเปนประจ าทกป ในวนขน 15 ค า
เดอน 7 งานจะแบงออกเปน 2 ชวง คอ เปนงานทงกระจาดฟา
5 วน และเปนงานทงกระจาดดน 5 วน
-45-
ประเพณท าบญตกบาตรเทโว เปนพธบญในเทศกาลออก
พรรษาในวนแรม 1 ค า เดอน 11 ซงถอกนวาเปนวนทพระ
พทธองคเสดจจากดาวดงสสมนษยโลก และแสดง “โลกวว
รรณปาฎหารย” คอเปดโลกการท าบญตกบาตรในโอกาสน
ในจงหวดสพรรณบร มทวดหวเขา วดก ามะเชยร อ าเภอ
เดมบางนางบวชทวดเขาพระ อ าเภออทอง และวดวรจนทร อ าเภอเมองสพรรณบร
ประเพณแหเทยนเขาพรรษา
เปนประเพณเนองใน พระพทธศาสนากระท ากน ในวน
เขาพรรษา (วนขน 15 ค า เดอน 8) ในสมยแรกยงไมม
ประเพณหลอเทยน แหเทยนเชนปจจบน ชาวบานจะฝน
เทยนยาวรอบศรษะไปถวายพระเพอจดบชา จ าพรรษา
หาน ามนไปถวายพระสงฆและหาเครองไทยทานและผา
อาบน าฝน ไปถวายพระสงฆ ตอมาในสมยพระเจานอง
ยาเธอกรมหลวงสธรรมสmธประสงคเปนขาหลวง ตาง
พระองคทเมองอบลฯ คราวหนงมการแหบงไฟทวด
กลาง ม คนไปดมาก ในการแห บงไฟมการทะเลาะ
ววาททบตกนถงแกความตาย ทรงเหนวาประเพณบญ
บงไฟไมเหมาะสมเพราะบางครง บงไฟแตกถกประชาชนบาดเจบ มการเลนคลกดน
คลกโคลนสกปรกเลอะเทอะ ทงไมใช ประเพณทางศาสนาจงให ยกเลกประเพณน
เปลยนเปนประเพณแหเทยน เขาพรรษาแทน การแหเทยนเขาพรรษาแตเดมไมไดท า
ใหญโตเชนปจจบน ชาวบานรวมกน บรจาคเทยนแลวน าเทยนมาตดกบล าไมไผ หาก
กระดาษสเงนสทองเปนลายฟนปลา บดตามรอยตอเสรจแลวกแหไปถวายวด
-46-
ประเพณแขงเรอยาว
จะมขนในชวงเทศกาลทอดกฐน หรองานประจ าปของวดสวนมากจะจดในชวงหนาน าเดอน
11 และ 12 เรอยาวทใชแขงสวนใหญเปนเรอของวดทงสน มฝพายตงแต 36-45 คน
ปจจบนอ าเภอบางปลามา ไดฟนฟประเพณนขน
ภาษาถน ชาวสพรรณบรพดภาษาไทย เหมอนคนทวไป เพยงแตส าเนยงทพดผดเพยนไป ท
เรยกวา “พดเหนอ” (เสยงเพยนจากระดบเสยงมาตรฐาน) ส าเนยงของชาวสพรรณบร เหนอไว
เหนอชา ลากหางเสยงยาวกมตางกนไปในแตละอ าเภอ ยกตวอยางเชน “ไปไหน”“ไป
หนาย”“หมากนหมด”“หมากนโหมด” ฯลฯ
-47-
สถานททองเทยว
แหลงทองเทยวในจงหวดสพรรณบรแบงออกเปน 5 ประเภท คอ แหลงทองเทยวทาง
ธรรมชาต แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร แหลงทองเทยวทางศาสนสถาน แหลง
ทองเทยวดานศลปวฒนธรรม และแหลงทองเทยวทางดานวถชวต/กจกรรม โดยมแหลง
ทองเทยวทนาสนใจ ดงน
-48-
แผนทการเดนทางทองเทยว
สวนท 2
วสยทศน เปาประสงค ประเดนยทธศาสตร จงหวดสพรรณบร
จงหวดสพรรณบร โดยสวนราชการในสงกดสวนกลาง ภมภาค องคกรปกครอง
สวนทองถน หนวยงานภาคเอกชน องคกรประชาชนและตวแทนประชาชนในพนท ได
รวมกนวเคราะหประเมนสภาพแวดลอม จดออน จดแขง โอกาสและขอจ ากดของจงหวด
อยางกวางขวางเพอก าหนดวสยทศน เปาประสงค และประเดนยทธศาสตรการพฒนา
จงหวด สรปได ดงน
วสยทศนของจงหวด (Vision)
“ สพรรณบรเปนจงหวดชนน าในดานแหลงผลตอาหาร และผลตภณฑคณภาพ
มาตรฐานสสากล เปนศนยกลางการศกษา การกฬาและการทองเทยว โดยใช
ทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน ชมชนเขมแขง คณภาพชวตด ยดการมสวนรวม ”
คานยม “ ซอสตย โปรงใส มคณธรรม เตมใจใหบรการ ท างานมงผลสมฤทธ “
ประเดนยทธศาสตร (Strategic Issues )
เพอใหบรรลเปาหมายและสความส าเรจของวสยทศนจงหวด จงไดก าหนดประเดน
ยทธศาสตร ในการพฒนาจงหวด 6 ประเดน 7 เปาประสงค และ 23 กลยทธ ดงน
ประเดนยทธศาสตรท 1: การเพมขดความสามารถดานเกษตรเชอมโยงสเกษตร
อตสาหกรรม และพาณชยกรรม เพอการบรโภคและการสงออก
เปาประสงคยทธศาสตร :
(1) เพมมลคาผลตภณฑ สนคาเกษตร อตสาหกรรมและเกษตรอตสาหกรรม เพอ
การบรโภคและการสงออก และเพมมลคาทางเศรษฐกจจงหวด
กลยทธ :
(1) การสงเสรมและวจยและพฒนา(Research and Development : R&D) และการ
ยกระดบปจจยพนฐาน
-50-
(2) การเพมผลผลต พฒนาคณภาพ และลดตนทนการผลตสนคาอาหาร
ปลอดภยเพอการแขงขนทางการคาและสงออก
(3) การแปรรปเพอสรางและเพมมลคาใหแกผลตภณฑอาหารปลอดภย
(4) การพฒนาระบบการตลาดสนคาอาหารปลอดภย
(5) การพฒนาการขนสงสนคา และการบรหารจดการสนคา (Logistics)
(6) การพฒนาเกษตรกรและสถาบนเกษตรกร
ตวชวด/ คาเปาหมาย :
(1) ผลตภณฑมวลรวมจงหวดเพมขนรอยละ 4
(2) มลคาการสงออกสนคาเกษตรเพมขนรอยละ 2
(3) จ านวนเกษตรกรทผานการพฒนาศกยภาพและเตรยมความพรอมไมต า
กวารอยละ 2 (ไดรบมาตรฐาน GAP และไดรบการพฒนาองคความรทาง
การเกษตร)
(4) จ านวนผผลตและผประกอบการทผลตอาหาร สนคาเกษตรอตสาหกรรม
แลอตสาหกรรมทผานการรบรองมาตรฐานเพมขนไมนอยกวารอยละ 2
(5) ผลผลตเฉลยของสนคาเกษตรตอหนวยการผลตเพมขนรอยละ 5
ประเดนยทธศาสตรท 2: การพฒนาดานการทองเทยวสสากลคการอนรกษฟนฟ
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน
เปาประสงคยทธศาสตร :
(1) เพมรายไดจากการทองเทยวและการจ าหนายผลตภณฑสนคาทองถน
(2) อนรกษ ฟนฟแหลงทองเทยว ภมปญญาทองถน และ
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหเอออ านวยประโยชนอยางยงยน
กลยทธ :
(1) การพฒนาระบบบรหารจดการ และสนบสนนปจจยพนฐานดานการ
ทองเทยวและทรพยากรธรรมชาตภายใตการมสวนรวม
-51-
(2) การพฒนาและปรบปรงแหลงทองเทยว สงเสรมกจกรรมประเพณ วฒนธรรม และ
ผลตภณฑทางการทองเทยว
(3) การพฒนาศกยภาพสถานประกอบการ ผประกอบการ และบคลากรดานการทองเทยว
(4) การพฒนาดานการสอสารการตลาดและการประชาสมพนธ
ตวชวด/ คาเปาหมาย :
(1) รายไดจากการทองเทยวและบรการการทองเทยวเพมขนไมต ากวารอยละ 2
(2) จ านวนนกทองเทยวเพมขน รอยละ 5
(3) รอยละทเพมขนของมลคาจ าหนายผลตภณฑ OTOP ไมต ากวารอยละ 2
(4) จ านวนแหลงทรพยากรธรรมชาต หรอแหลงทองเทยวทไดรบการพฒนา ฟนฟ เพมขน
รอยละ 2
(5) รอยละของปญหาดานสงแวดลอมลดลงรอยละ 2 ตอป
ประเดนยทธศาสตรท 3: การยกระดบคณภาพชวต และความปลอดภยในชวตและ
ทรพยสน
เปาประสงคยทธศาสตร :
(1) ยกระดบคณภาพชวตดานเศรษฐกจและแกไขปญหาความยากจน
(2) เสรมสรางคณภาพชวต ใหมสขภาพกายและใจทด ครอบครวอบอน ชมชนเขมแขง
กลยทธ :
(1) การพฒนาปจจยพนฐานทางดานสงคม
(2) การพฒนาคณภาพชวต : สขภาพอนามย การมงานท า และมรายได และชวต
ครอบครวอบอน
(3) การบรหารจดการพนท : ความปลอดภยในชวตและทรพยสน การจดระเบยบ
สงคม และการพฒนาความรวมมอ สรางความเขมแขงชมชน
ตวชวด/ คาเปาหมาย :
(1) จ านวนสาธารณปโภคพนฐานไดรบการปรบปรงเพมขน รอยละ 5 ตอป
(2) รายไดเฉลยตอหวประชากรเพมขน รอยละ 2
-52-
(3) จ านวนกจกรรมเพอลดปญหาความรนแรงในครอบครวเพมขนรอยละ 2
(4) จ านวนการเกดคดอาชญากรรมลดลง รอยละ 5
(5) จ านวนการเกดคดยาเสพตดลดลง รอยละ 5
(6) จ านวนอบตเหตดานจราจรลดลง รอยละ 5
ประเดนยทธศาสตรท 4: การสงเสรมการศกษา การกฬามงความเปนเลศในระดบสากล
เปาประสงคยทธศาสตร :
(1) เพมโอกาสทางการศกษาและยกระดบคณภาพการศกษาใหไดมาตรฐาน
การศกษาระดบชาต
(2) ยกระดบการกฬาของจงหวดสพรรณบร เขาสมาตรฐานสากล
กลยทธ :
(1) การพฒนาโครงสรางพนฐาน พฒนาระบบบรหารและมาตรฐานการศกษา
การกฬา
(2) การพฒนาศกยภาพความพรอมของบคลากร โดยสงเสรม/สนบสนน กจกรรม
เพอการศกษาและกฬา
ตวชวด/ คาเปาหมาย :
(1) อตราการเขาเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทาของประชากรกลม
อาย 15-17 ป เพมขนรอยละ 2
(2) ประชากรวยเรยนไดรบการศกษาจนจบหลกสตรไมนอยกวา รอยละ 70
(3) จ านวนนกกฬาในศนยฝกกฬาไดรบเลอกเปนตวแทนไปรวมการแขงขนกฬาใน
ระดบประเทศ เพมขนรอยละ 2 ตอป
-53-
ประเดนยทธศาสตรท 5: การน าการเปลยนแปลงดานการบรหารและบรการเพอ
ประโยชนของประชาชน
เปาประสงคยทธศาสตร :
(1) ยกระดบคณภาพการบรการและบรหารดวยความโปรงใส
กลยทธ :
(1) การบรการประชาชนดวยความรวดเรวและโปรงใส
(2) สงเสรมการท างานรวมกนระหวางภาคราชการและเอกชน
ตวชวด/ คาเปาหมาย :
(1) รอยละของระดบความพงพอใจของผรบบรการ รอยละ 80
(2) ระดบความส าเรจของการพฒนาศนยบรการรวมหรอเคานเตอรบรการ
ประชาชน ระดบ 5
(3) ระดบความส าเรจในการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการแสดง
ความคดเหนและรวมตดตามตรวจสอบผลการปฏบตราชการ ระดบ 5
(4) ระดบความส าเรจของรอยละเฉลยถวงน าหนกในการรกษามาตรฐาน
ระยะเวลาการใหบรการ ระดบ 5
(5) ระดบความส าเรจของการด าเนนการตามมาตรการปองกนและปราบปราม
การทจรตและประพฤตมชอบ ระดบ 5
(6) ระดบความส าเรจในการเปดเผยขอมลขาวสารของราชการ ระดบ 5
(7) ระดบความส าเรจของการด าเนนการตามมาตรการประหยดพลงงานของ
จงหวด ระดบ 5
(8) ระดบความส าเรจของการด าเนนงานตามขนตอนการพฒนาคณภาพการบรหาร
จดการภาครฐระดบ 5